Nazwa przedmiotu: Socjologia sportu Kod ECTS: Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot: socjologia 1 stacjonarne - -

Transkrypt

1 Nazwa przedmiotu: Socjologia sportu Kod ECTS: Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot: Instytut Socjologii Studia Kierunek Stopień Tryb Specjalność Specjalizacja Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących): socjologia 1 stacjonarne - - Anna Czerner Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba godzin A. Formy zajęć: konwersatorium B: Sposób realizacji: zajęcia w sali dydaktycznej C: Liczba godzin: 30 Status przedmiotu: Metody dydaktyczne Dyskusja praca z tekstem praca w terenie do wyboru Język wykładowy: Liczba punktów ECTS polski Forma i sposób zaliczenia oraz podstawowe kryteria oceny lub wymagania egzaminacyjne A. Sposób zaliczenia Wykonanie pracy zaliczeniowej przeprowadzenie obserwacji związanej ze sportem bądź rekreacją - w roli kibica/obserwatora biernego fizycznie lub uczestnika/sportowca (autoetnografia). Wybór uzależniony od możliwości organizacyjnych i zainteresowań studenta (mecz, masowa impreza sportowa dla amatorów, rajd, fitness klub, tereny rekreacyjne, aktywności outdoorowe - narciarstwo, trekking, nurkowanie, dyscypliny ekstremalne, etc.) B. Formy zaliczenia zaliczenie z oceną C. Podstawowe kryteria aktywna praca na konwersatoriach, przygotowanie oraz przedstawienie zadania, obecność na zajęciach Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi Wymagania formalne Wymagania wstępne Cele przedmiotu W ramach kursu zaprezentowane zostaną kluczowe dla subdyscypliny problemy, jak: psychospołeczne uwarunkowania aktywności sportowej, zachowania zbiorowe kibiców sportowych, społeczne funkcje sportu (np. sport jako czynnik awansu i ruchliwości społ.), miejsce sportu w kulturze symbolicznej. Ponadto kurs ma na celu zapoznanie uczestników z węższymi zagadnieniami m.in. kwestią obecności kobiet w sporcie czy też politycznym i ideologicznym uwikłaniem sportu. 2

2 Treści programowe A. Problematyka wykładu B. Problematyka ćwiczeń/konwersat orium/laboratorium Wykaz literatury A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu): B. Literatura uzupełniająca: Efekty kształcenia - socjologia sportu jako subdyscyplina socjologii katalog podstawowych pojęć (kultura fizyczna, czas wolny, rekreacja, sport wyczynowy) przegląd głównych stanowisk w światowej i polskiej socjologii sportu - miejsce kultury fizycznej w cywilizacji europejskiej rys historyczny stan obecny kierunki zmian - aksjonormatywny i symboliczny wymiar sportu - mediatyzacja sportu - sport na sprzedaż merkantylny wymiar sportu (korzyści i zagrożenia) - patologiczne obszary w sporcie (doping, upolitycznienie sportu, dehumanizacja) - psychospołeczne, demograficzne i ekonomiczne determinanty aktywności sportowej (problemy stratyfikacyjne) - integracyjne funkcje sportu / socjalizacyjna rola sportu - sport jako czynnik ruchliwości społecznej - elementy psychologii sportu (znaczenie sportu dla rozwoju osobowości motywacja w sporcie stres e mocje syndrom wypalenia) - sport zawodowy konflikt ról w sporcie wyczynowym - kibice czy pseudokibice? Zjawisko chuligaństwa stadionowego, atawistyczne zachowania kibiców, frustracja agresja, psychologia tłumu - kobiety w sporcie (m.in. analiza podst. założeń amazon feminism) -olimpizm losy idei współzawodnictwa ujęcie postulatywne i rzeczywistość - sport w społeczeństwie późnej nowoczesności sport jako element stylu życia egalitaryzm czy elitaryzm sportu sport a globalne zmiany społeczne - wokół cielesności sportowca ciała wysportowane, erotyzacja spektaklu sportowego - afektywny wymiar sportu emocje sportowców i kibiców, aktywne poszukiwanie wrażeń sporty ekstremalne, przestrzeni, przygodowe Lipiec J., Pożegnanie z Olimpią, Kraków 2007 Socjologia kultury fizycznej, Dziubiński Z., Krawczyk Z. (red.), Warszawa 2011 Heinemann Klaus, Wprowadzenie do socjologii sportu, Warszawa Społeczne zmagania ze sportem, red. Rogowski Ł, Skrobacki R.,, Poznań 2011 Jarvie G., Maguire J.A., Sport and Leisure in Social Thought, Routledge, 1994 Elias N., Dunning E., Quest for excitement. Sport and Leisure in the Civilizing Process, Basil Blackwell, 1986 Jawłowski A., Święty ład. Rytuał i mit mundialu, Warszawa 2007 Krawczyk Z., Sport w zmieniającym się społeczeństwie, Warszawa 2000 Sahaj T., Ideologia a sport, Sport Wyczynowy 2006, nr 1-2 Sekuła-Kwaśniewicz H., Sport zawodniczy a style życia. Studium socjologiczne kobiet czynnych w sporcie, Kraków 2011 Sieradzan J., Sport między sacrum a szaleństwem. W: Edukacja poprzez sport, Dziubiński Z. (red.), Warszawa 2004 Dunning E. O emocjach w sporcie i wypoczynku. W: Socjologia codzienności, red. Sztompka Piotr, Bogunia-Borowska Małgorzata, Kraków Odniesienie do efektów kształcenia dla programu Odniesienie do efektów kształcenia dla obszaru

3 Wiedza Zna podstawowe pojęcia socjologii i rozumie ich źródła oraz podstawowe teoretyczne powiązania K_W01 H1A_WO1 Zna wybrane koncepcje społeczeństwa, uwzględniając ich historyczno-kulturowy kontekst K_W04 S1A_Wo1 Ma elementarną wiedzę na temat różnych rodzajów struktur społecznych i instytucji życia społecznego oraz o zachodzących między nimi relacjach K_W07 S1A_Wo2 Ma podstawową wiedzę o miejscu socjologii w systemie nauk oraz jej przedmiotowych i metodologicznych powiązaniach z innymi dyscyplinami naukowymi, wie na czym polegają podobieństwa i różnice pomiędzy dyscyplinami K_W02 S1A_W01 Posiada podstawową wiedzę na temat procesów społecznych, w skali mikro i makro, ich wzajemnych oddziaływaniach, oraz o przyczynach procesów społecznych i skutkach. Zna podstawowe czynniki zmiany społecznej i ich wpływ na jednostkę i struktury społeczne K_Wo8 S1A_W08 Potrafi objaśnić podstawowe relacje człowiek - społeczeństwo: w jaki sposób czynniki społeczne i strukturalne oddziałują na indywidualne zachowania i formowanie się tożsamości jednostki oraz jak działania jednostek oddziałują na struktury społeczne K_W09 S1A_W02 S1A_W05 Ma podstawową wiedzę na temat kultury w życiu społecznym, jej roli w kreowaniu życia społecznego oraz jak kultury się różnią i jakie są skutki tego zróżnicowania K_W11 H1A_W10 Posiada podstawową wiedzę o normach i regułach w życiu społecznym, organizujących instytucje i struktury społeczne K_W12 S1A_W07 Ma podstawową wiedzę o zróżnicowaniach i nierównościach społecznych oraz ideologiach, które uzasadniają i utrwalają nierówności społeczne K_W19 S1A_W01 Umiejętności Potrafi posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi, podejściami badawczymi i pojęciami właściwymi dla socjologii w opisie i analizie problemów społecznych K_U06 S1A_U04 Potrafi wyszukiwać, oceniać, selekcjonować, analizować i użytkować informacje i dane zastane o świecie społecznym K_U01 S1A_U01 Potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informacje z literatury socjologicznej i dyscyplin pokrewnych K_U02 H1A_U01 Posiada umiejętność merytorycznego argumentowania, z wykorzystaniem poglądów innych autorów, oraz formułowania wniosków K_U08 H1A_U06 Potrafi wykorzystać podstawową wiedzę teoretyczną z zakresu socjologii i pozyskiwać dane do analizowania określonych procesów i zjawisk społecznych (kulturowych, politycznych, prawnych, K_U15 S1A_U02

4 Kompetencje społeczne (postawy) gospodarczych) Posiada umiejętność przygotowania wystąpień ustnych, w języku polskim i angielskim, z wykorzystaniem podstawowych ujęć teoretycznych, a także różnych źródeł Potrafi analizować przyczyny i przebieg określonych procesów i zjawisk społecznych (kulturowych, politycznych, prawnych, gospodarczych) zgodnie z metodami pracy socjologa Potrafi interpretować i wyjaśniać zjawiska społeczne (nierówności społeczne, strukturę społeczną, zmiany społeczne, zróżnicowanie etniczne, płci, klasowe) posługując się wyobraźnią socjologiczną, zasadami analizy socjologicznej i odwołując się do osobistego doświadczenia Prawidłowo posługuje się systemami normatywnymi oraz wybranymi normami i regułami (prawnymi, zawodowymi, moralnymi) w celu rozwiązania konkretnego problemu. Potrafi zastosować perspektywę socjologiczną do rozumienia różnych form życia społecznego i zachowań jednostek Rozumie i docenia znaczenie samodzielnego, permanentnego poszerzania wiedzy i umiejętności z zakresu socjologii i dziedzin pokrewnych Jest otwarty na nowe idee, wykazując gotowość do podejmowania dyskusji i zmiany opinii na podstawie dostępnych danych i argumentów Dostrzega i rozumie potrzebę rozpatrywania zagadnień socjologicznych z różnych punktów widzenia, dąży do wielowymiarowej analizy, unikając uproszczeń i jednostronnych sądów, jednocześnie dopuszczając odmienne stanowisko W czasie studiów kieruje się zasadami etycznymi w sposób odpowiedzialny i dojrzały podchodząc do wykonywania obowiązków studenckich W relacjach ze studentami, pracownikami uczelni i innymi współpracownikami okazuje szacunek Zdaje sobie sprawę z bycia częścią wspólnoty akademickiej oraz wynikających z tego praw i obowiązków, godnie reprezentuje tę wspólnotę zarówno w życiu codziennym, jak i zawodowym Rozumie potrzebę współpracy socjologa z instytucjami publicznymi, organizacjami, stowarzyszeniami, przedsiębiorstwami, ośrodkami nauki i kultury; jest chętny i gotowy zainicjować i podjąć z nimi współpracę Jest wrażliwy na problemy społeczne jednostek i grup, wykazuje się empatią w relacjach z innymi ludźmi K_U12 K_U16 K_U14 K_U18 K_U21 K_K02 K_K03 K_K04 K_K16 K_K17 K_K21 K_K06 K_K12 S1A_U10 S1A_U03 S1A_U01 S1A_U05 S1A_U08 H1A_K01 S1A_K03 S1A_K05 S1A_K02

5 Kontakt: Dostrzega i rozumie wartość dziedzictwa i dorobku socjologii, swoją postawą przyczynia się do rozwoju wiedzy socjologicznej, będąc zorientowanym na nowatorskość oraz wysoki poziom warsztatu socjologicznego; jest otwarty na podejmowanie krytycznej analizy dotychczasowych teorii i koncepcji socjologicznych, odważnie formułuje własne tezy i argumenty Potrafi dzielić się wiedzą socjologiczną zarówno z profesjonalistami, jak i laikami K_K18 K_K22 S1A_K03 mgr Anna Czerner, anna.czerner@uni.opole.pl, Instytut Socjologii, Uniwersytet Opolski, ul. Katowicka 89, Opole, pokój 341; tel