Branża elektryczno-elektroniczna i energetyczna (5E)

Transkrypt

1 Branża elektryczno-elektroniczna i energetyczna (5E) Energetyka Elektryka Elektronika Mechatronika Chłodnictwo i klimatyzacja Transport bliski Obsługa transportu kolejowego Energetyka Działalność gospodarcza - od czego zacząć Źródło: GroMar - PŁ, licencja: CC BY 3.0. Formy prowadzenia działalności gospodarczej

2 Źródło: GroMar - PŁ, licencja: CC BY 3.0. Przykładowy dokument CEIDG: Prowadzenie działalności gospodarczej Źródło: GroMar - PŁ, licencja: CC BY 3.0. Wyciąg PKD dla zawodów związanych z energetyką (technik energetyk, technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej): Co pomoże firmie osiągnąć sukces

3 ROZWIĄZANIE Firma świadcząca usługi energetyczne na rynku

4 Plan na biznes

5 ROZWIĄZANIE Wyposażenie w firmie energetycznej Bezpieczeństwo w firmie energetycznej

6 Zmierz się z fakturą VAT Formularz VAT 7 Formularz VAT R Dokumenty ZUS Formularz ZUS ZUA Formularz ZUS DRA Zagraj z PDG

7 Zadania interaktywne Ćwiczenie 1 Ćwiczenie 2 Ćwiczenie 3 Ćwiczenie 4 Ćwiczenie 5 Ćwiczenie 6 Ćwiczenie 7 Ćwiczenie 8 Ćwiczenie 9 Ćwiczenie 10 Słownik terminów amortyzacja Koszt stopniowego zużywania środków trwałych w przedsiębiorstwach. Jest kosztem, który nie wiąże się z wypływem środków pieniężnych. biznesplan To zestaw dokumentów (ocen, analiz), na podstawie których opracowywana jest prognoza osiągnięcia celów (finansowych, niefinansowych) przedsiębiorstwa. Zawiera także sposoby osiągnięcia tych celów, biorąc pod uwagę uwarunkowania natury finansowej, marketingowej, organizacyjnej, technologicznej, rynkowej przedsiębiorstwa. działalność gospodarcza Zorganizowana działalność zarobkowa, obejmująca producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Działalność gospodarcza to w szczególności wykorzystywanie w sposób ciągły majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

8 elastyczność cenowa Mierzy odpowiedź ilości popytu lub podaży dobra na zmianę jego ceny. Jest obliczana jako procentowa zmiana w ilości popytu - lub podaży - podzielona przez procentową zmianę w cenie. Elastyczność mówi nam, czy coś jest elastyczne - czyli bardzo czułe - jednostkowo elastyczne, lub nieelastyczne - mało czułe. konkurencja Proces, w którym podmioty rynkowe konkurują ze sobą w zawieraniu transakcji rynkowych, poprzez przedstawianie korzystniejszej od innych podmiotów oferty rynkowej dla zrealizowania swoich interesów. Konkurowanie może się odbywać w oparciu o cenę, jakość, formę płatności i wiele innych. W zależności od struktury rynku, na którym zachodzi proces konkurencji, wyróżnia się różne modele konkurencji. koszt w przedsiębiorstwach Są to wszelkie wydatki jakie ponosi przedsiębiorca w celu uzyskania przychodu z różnych źródeł. osoba fizyczna Prawne określenie człowieka, jako podmiotu stosunku cywilnoprawnego. Osoby fizyczne posiadają zdolność prawną, a także po spełnieniu określonych warunków zdolność do czynności prawnych. podatek dochodowy Obowiązkowe świadczenie pieniężne na rzecz państwa zależne od dochodu i wykorzystanych odliczeń. Wyróżniamy podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) oraz podatek dochodowy od osób prawnych (CIT). podatek liniowy Sposób opodatkowania odpowiedni dla przedsiębiorców osiągających duże dochody. Jego stawka jest niezmienna (19%) a zależy jedynie od uzyskanego dochodu. (stan: 2018). Polska Klasyfikacja Działalności (PKD) Umownie przyjęty, hierarchicznie usystematyzowany podział zbioru rodzajów działalności społeczno gospodarczej, jakie realizują jednostki (podmioty gospodarcze). przychód To wartość sprzedanych produktów i usług oraz innych składników majątku przedsiębiorstwa wyrażona w pieniądzu. rozliczenie ryczałtowe Stawkę podatku dla podatnika wykonującego swoje czynności osobiście określa Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Tę metodę można wykorzysta również przy spółkach cywilnych i jawnych. spółka cywilna Jest formą prowadzenia działalności gospodarczej przez dwóch lub więcej przedsiębiorców. W odróżnieniu od spółek, których funkcjonowanie reguluje kodeks spółek handlowych, spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej, nie jest jednostką organizacyjną, nie posiada podmiotowości prawnej. Cel jej zawiązania może być zarówno zarobkowy jak i niezarobkowy. Regulacje dotyczące spółki cywilnej zawarte są w kodeksie cywilnym w księdze zobowiązań.

9 Materiały dydaktyczne Elektryka Działalność gospodarcza - od czego zacząć Źródło: GroMar - PŁ, licencja: CC BY 3.0. Jak założyć firmę Źródło: GroMar - PŁ, licencja: CC BY 3.0. Przykładowy dokument CEIDG: Prowadzenie działalności gospodarczej

10 W branży występują zawody: elektromechanik, elektryk i technik elektryk. Ten ostatni jest zawodem reprezentatywnym, do którego odnosi się poniższy materiał. Źródło: GroMar - PŁ, licencja: CC BY 3.0. Wyciąg PKD dla zawodów związanych z elektryką Zaplanuj swoją firmę Jak oddziaływać na rynek

11 Plan markengowy

12 Narzędzia w firmie elektrycznej Bezpieczeństwo w pracy najważniejsze

13 Zmierz się z fakturą VAT Poniżej znajdują się przykłady interaktywnych formularzy deklaracji podatkowych. Wszystkie obowiązujące można znaleźć na stronie Ministerstwa Finansów. Ponieważ obecnie (2018) żadna z przeglądarek nie wspiera wtyczek (plugins), w tym Adobe Reader, w celu poprawnego wyświetlania wykorzystywanych przy składaniu do systemu e Deklaracje dokumentów, wymagane jest zapisanie formularza na dysku lokalnym komputera i otworzenie go bezpośrednio w programie Adobe Reader. Formularz VAT 7 Formularz VAT R Dokumenty ZUS Formularz ZUS ZUA

14 Formularz ZUS ZIUA Zagraj z PKD ROZWIĄZANIE Zadania interaktywne Ćwiczenie 1 Ćwiczenie 2 Ćwiczenie 3 Ćwiczenie 4 Ćwiczenie 5 Ćwiczenie 6 Ćwiczenie 7 Ćwiczenie 8 Ćwiczenie 9 Ćwiczenie 10 Ćwiczenie 11 Ćwiczenie 12 Słownik terminów amortyzacja

15 Koszt stopniowego zużywania środków trwałych (środków o wartości przekraczającej kwotę 3500 zł) oraz wartości niematerialnych i prawnych. biznesplan Dokument planistyczny, który uwzględnia uwarunkowania natury finansowej, marketingowej, rynkowej, organizacyjnej, kadrowej i technologiczne przedsiębiorstwa; to zestaw dokumentów (ocen i analiz), na podstawie których opracowywana jest prognoza przyszłych celów przedsiębiorstwa i sposobów ich osiągania. działalność gospodarcza Zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie kopalin ze złóż, także działalność zawodowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. elastyczność cenowa Mierzy odpowiedź ilości popytu lub podaży dobra na zmianę jego ceny. Jest obliczana jako procentowa zmiana w ilości popytu lub podaży podzielona przez procentową zmianę w cenie. Elastyczność mówi nam, czy coś jest elastyczne - czyli bardzo czułe; jednostkowo elastyczne lub nieelastyczne - mało czułe. konkurencja Proces, w którym podmioty rynkowe konkurują ze sobą w zawieraniu transakcji rynkowych, poprzez przedstawianie korzystniejszej od innych podmiotów oferty rynkowej dla zrealizowania swoich interesów. Konkurowanie może się odbywać w oparciu o cenę, jakość, formę płatności i wiele innych. W zależności od struktury rynku, na którym zachodzi proces konkurencji, wyróżnia się różne modele konkurencji. koszt Gospodarczo uzasadnione zużycie albo wykorzystanie zasobów przedsiębiorstwa. osoba fizyczna Prawne określenie człowieka od chwili urodzenia do chwili śmierci. podatek dochodowy Obowiązkowe świadczenie pieniężne osoby fizycznej lub osoby prawnej na rzecz państwa, zależne od dochodu i wykorzystanych odliczeń. Wyróżniamy podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) oraz podatek dochodowy od osób prawnych (CIT). podatek liniowy Metodq obliczania wymiaru podatku, w myśl której wysokość należnego podatku jest wprost proporcjonalna do wielkości podstawy opodatkowania. Podatek liniowy wynosi 19% (stan: 2018). Polska Klasyfikacja Działalności (PKD) Umownie przyjęty, hierarchicznie usystematyzowany podział zbioru rodzajów działalności społeczno gospodarczej, jakie realizują jednostki (podmioty gospodarcze). przychód To wartość sprzedanych produktów i usług oraz innych składników majątku przedsiębiorstwa wyrażona w pieniądzu. spółdzielnia

16 Rodzaj podmiotu gospodarczego, regulowanego przepisami ustawy z dnia 16 września 1982 roku prawo spółdzielcze, który posiada osobowość prawną i powstaje w celu prowadzenia działalności gospodarczej. Jest dobrowolnym zrzeszeniem osób, których ilość nie jest ograniczona i może być zmienna. Dzięki funduszowi udziałowemu spółdzielnia prowadzi działalność gospodarczą w interesie swoich członków. Może być to działalność społeczna lub oświatowo kulturalna, ale także związana np. z pracami budowlanymi. spółka cywilna Jest formą prowadzenia działalności gospodarczej przez dwóch lub więcej przedsiębiorców. W odróżnieniu od spółek, których funkcjonowanie reguluje kodeks spółek handlowych, spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej, nie jest jednostką organizacyjną, nie posiada podmiotowości prawnej. Cel jej zawiązania może być zarówno zarobkowy jak i niezarobkowy. Regulacje dotyczące spółki cywilnej zawarte są w kodeksie cywilnym w księdze zobowiązań. środki trwałe W rozumieniu ustawy o PIT są to stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania: budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością, maszyny, urządzenia i środki transportu, inne przedmioty, - o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy. Od 1 stycznia 2018 wartość środka trwałego wzrosła z 3500 do zł Materiały dydaktyczne Elektronika Działalność gospodarcza - od czego zacząć E zasób przeznaczony dla uczniów kształcących się w zawodach: monter elektronik (elektronik), technik elektronik, technik elektroniki i informatyki medycznej. Źródło: GroMar - PŁ, licencja: CC BY 3.0.

17 Formy prowadzenia działalności gospodarczej Źródło: GroMar - PŁ, licencja: CC BY 3.0. Wniosek CEIDG 1 jest jednocześnie: wnioskiem o wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej (REGON), zgłoszeniem identyfikacyjnym albo aktualizacyjnym (NIP), oświadczeniem o wyborze formy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, zgłoszeniem albo zmianą zgłoszenia płatnika składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, oświadczeniem o kontynuowaniu ubezpieczenia społecznego rolników. Przykładowy dokument CEIDG: Prowadzę działalność gospodarczą Źródło: GroMar - PŁ, licencja: CC BY 3.0. Wyciąg PKD dla zawodów związanych z elektroniką

18 Za i przeciw, czyli analiza SWOT Wystawiam rachunek

19 Wystawiam fakturę VAT Nim rozpocznę działalność - formularz ZUS ZUA

20 Rachunek do umowy zlecenia

21 Zmierz się z fakturą VAT Za wyborem zwolnienia z podatku VAT przemawia sytuacja, kiedy: odbiorcami towarów i usług są osoby fizyczne, albo firmy nie będące płatnikami VAT, cena towaru lub usługi zawiera mało kosztów, naszymi dostawcami nie są płatnicy VAT. Poniżej znajdują się przykłady interaktywnych formularzy deklaracji podatkowych. Wszystkie obowiązujące można znaleźć na stronie Ministerstwa Finansów. Ponieważ obecnie (2018) żadna z przeglądarek nie wspiera wtyczek (plugins), w tym Adobe Reader, w celu poprawnego wyświetlania wykorzystywanych przy składaniu do systemu e Deklaracje dokumentów, wymagane jest zapisanie formularza na dysku lokalnym komputera i otworzenie go bezpośrednio w programie Adobe Reader. Formularz VAT 7 Formularz VAT R

22 Dokumenty ZUS Aktualnie obowiązujące formularze ZUS można odnaleźć na stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, poniżej znajdują się tylko niektóre z nich (stan dokumentów: 2018). Formularz ZUS ZUA Formularz ZUS DRA Zagraj z PDG Zadania interaktywne Ćwiczenie 1 Ćwiczenie 2 Ćwiczenie 3 Ćwiczenie 4 Ćwiczenie 5 Ćwiczenie 6 Ćwiczenie 7 Ćwiczenie 8 Ćwiczenie 9 Ćwiczenie 10

23 Słownik terminów amortyzacja Koszt stopniowego zużywania środków trwałych (środków o wartości przekraczającej kwotę zł) oraz wartości niematerialnych i prawnych. biznesplan Dokument planistyczny, który uwzględnia uwarunkowania natury finansowej, marketingowej, rynkowej, organizacyjnej, kadrowej i technologicznej przedsiębiorstwa; to zestaw dokumentów (ocen i analiz), na podstawie których opracowywana jest prognoza przyszłych celów przedsiębiorstwa i sposobów ich osiągania. działalność gospodarcza Zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie kopalin ze złóż także działalność zawodowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. elastyczność cenowa Mierzy odpowiedź ilości popytu lub podaży dobra na zmianę jego ceny. Jest obliczana jako procentowa zmiana w ilości popytu - lub podaży - podzielona przez procentową zmianę w cenie. Elastyczność mówi nam, czy coś jest elastyczne - czyli bardzo czułe - jednostkowo elastyczne, lub nieelastyczne - mało czułe. konkurencja Proces, w którym podmioty rynkowe konkurują ze sobą w zawieraniu transakcji rynkowych, poprzez przedstawianie korzystniejszej od innych podmiotów oferty rynkowej dla zrealizowania swoich interesów. Konkurowanie może się odbywać w oparciu o cenę, jakość, formę płatności i wiele innych. W zależności od struktury rynku, na którym zachodzi proces konkurencji, wyróżnia się różne modele konkurencji. koszt Gospodarczo uzasadnione zużycie albo wykorzystanie zasobów przedsiębiorstwa. osoba fizyczna Prawne określenie człowieka, jako podmiotu stosunku cywilnoprawnego. Osoby fizyczne posiadają zdolność prawną, a także po spełnieniu określonych warunków zdolność do czynności prawnych. podatek dochodowy Obowiązkowe świadczenie pieniężne na rzecz państwa zależne od dochodu i wykorzystanych odliczeń. Wyróżniamy podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) oraz podatek dochodowy od osób prawnych (CIT). podatek liniowy Sposób opodatkowania odpowiedni dla przedsiębiorców osiągających duże dochody, a także dla singli i osób bezdzietnych, gdyż nie daje możliwości skorzystania z ulg, odliczeń czy rozliczenia się ze współmałżonkiem. Podatek liniowy wynosi 19% (stan: 2018). Polska Klasyfikacja Działalności (PKD) Umownie przyjęty, hierarchicznie usystematyzowany podział zbioru rodzajów działalności społeczno gospodarczej, jakie realizują jednostki (podmioty gospodarcze).

24 przychód To wartość sprzedanych produktów i usług oraz innych składników majątku przedsiębiorstwa wyrażona w pieniądzu. rozliczenie ryczałtowe Stawkę podatku dla podatnika wykonującego swoje czynności osobiście określa Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Tę metodę można wykorzystać również przy spółkach cywilnych i jawnych. spółka cywilna Jest formą prowadzenia działalności gospodarczej przez dwóch lub więcej przedsiębiorców. W odróżnieniu od spółek, których funkcjonowanie reguluje kodeks spółek handlowych, spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej, nie jest jednostką organizacyjną, nie posiada podmiotowości prawnej. Cel jej zawiązania może być zarówno zarobkowy jak i niezarobkowy. Regulacje dotyczące spółki cywilnej zawarte są w kodeksie cywilnym w księdze zobowiązań. Materiały dydaktyczne Mechatronika Działalność gospodarcza - od czego zacząć E zasób przeznaczony dla uczniów kształcących się w zawodach: monter mechatronik (mechatronik), technik mechatronik. Źródło: GroMar - PŁ, licencja: CC BY 3.0.

25 Formy prowadzenia działalności gospodarczej Źródło: GroMar - PŁ, licencja: CC BY 3.0. Wniosek CEIDG 1 jest jednocześnie: wnioskiem o wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej (REGON), zgłoszeniem identyfikacyjnym albo aktualizacyjnym (NIP), oświadczeniem o wyborze formy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, zgłoszeniem albo zmianą zgłoszenia płatnika składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, oświadczeniem o kontynuowaniu ubezpieczenia społecznego rolników. Przykładowy dokument CEIDG: Prowadzę działalność gospodarczą Źródło: GroMar - PŁ, licencja: CC BY 3.0. Wyciąg PKD dla zawodu mechatronik Wystawiam rachunek

26 Nim rozpocznę działalność - analiza rynku

27 Wystawiam fakturę VAT Nim rozpocznę działalność - formularz ZUS ZUA

28 Rachunek do umowy zlecenia

29 Zmierz się z fakturą VAT Za wyborem zwolnienia z podatku VAT przemawia sytuacja, kiedy: odbiorcami towarów i usług są osoby fizyczne, albo firmy nie będące płatnikami VAT, cena towaru lub usługi zawiera mało kosztów, naszymi dostawcami nie są płatnicy VAT. Poniżej znajdują się przykłady interaktywnych formularzy deklaracji podatkowych. Wszystkie obowiązujące można znaleźć na stronie Ministerstwa Finansów. Ponieważ obecnie (2018) żadna z przeglądarek nie wspiera wtyczek (plugins), w tym Adobe Reader, w celu poprawnego wyświetlania wykorzystywanych przy składaniu do systemu e Deklaracje dokumentów, wymagane jest zapisanie formularza na dysku lokalnym komputera i otworzenie go bezpośrednio w programie Adobe Reader. Formularz VAT 7 Formularz VAT R

30 Dokumenty ZUS Aktualnie obowiązujące formularze ZUS można odnaleźć na stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, poniżej znajdują się tylko dwa z nich (stan dokumentów: 2018). Formularz ZUS ZIUA Formularz ZUS DRA Zagraj z PKD Zadania interaktywne Ćwiczenie 1 Ćwiczenie 2 Ćwiczenie 3 Ćwiczenie 4 Ćwiczenie 5 Ćwiczenie 6 Ćwiczenie 7 Ćwiczenie 8 Ćwiczenie 9 Ćwiczenie 10 Ćwiczenie 11

31 Słownik terminów amortyzacja Koszt stopniowego zużywania środków trwałych (środków o wartości przekraczającej kwotę zł) oraz wartości niematerialnych i prawnych. biznesplan Dokument planistyczny, który uwzględnia uwarunkowania natury finansowej, marketingowej, rynkowej, organizacyjnej, kadrowej i technologicznej przedsiębiorstwa; to zestaw dokumentów (ocen i analiz), na podstawie których opracowywana jest prognoza przyszłych celów przedsiębiorstwa i sposobów ich osiągania. działalność gospodarcza Zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie kopalin ze złóż także działalność zawodowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. elastyczność cenowa Mierzy odpowiedź ilości popytu lub podaży dobra na zmianę jego ceny. Jest obliczana jako procentowa zmiana w ilości popytu - lub podaży - podzielona przez procentową zmianę w cenie. Elastyczność mówi nam, czy coś jest elastyczne - czyli bardzo czułe - jednostkowo elastyczne, lub nieelastyczne - mało czułe. konkurencja Proces, w którym podmioty rynkowe konkurują ze sobą w zawieraniu transakcji rynkowych, poprzez przedstawianie korzystniejszej od innych podmiotów oferty rynkowej dla zrealizowania swoich interesów. Konkurowanie może się odbywać w oparciu o cenę, jakość, formę płatności i wiele innych. W zależności od struktury rynku, na którym zachodzi proces konkurencji, wyróżnia się różne modele konkurencji. koszt Gospodarczo uzasadnione zużycie albo wykorzystanie zasobów przedsiębiorstwa. osoba fizyczna Prawne określenie człowieka, jako podmiotu stosunku cywilnoprawnego. Osoby fizyczne posiadają zdolność prawną, a także po spełnieniu określonych warunków zdolność do czynności prawnych. podatek dochodowy Obowiązkowe świadczenie pieniężne na rzecz państwa zależne od dochodu i wykorzystanych odliczeń. Wyróżniamy podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) oraz podatek dochodowy od osób prawnych (CIT). podatek liniowy Sposób opodatkowania odpowiedni dla przedsiębiorców osiągających duże dochody, a także dla singli i osób bezdzietnych, gdyż nie daje możliwości skorzystania z ulg, odliczeń czy rozliczenia się ze współmałżonkiem. Podatek liniowy wynosi 19% (stan: 2018).

32 Polska Klasyfikacja Działalności (PKD) Umownie przyjęty, hierarchicznie usystematyzowany podział zbioru rodzajów działalności społeczno gospodarczej, jakie realizują jednostki (podmioty gospodarcze). przychód To wartość sprzedanych produktów i usług oraz innych składników majątku przedsiębiorstwa wyrażona w pieniądzu. rozliczenie ryczałtowe Stawkę podatku dla podatnika wykonującego swoje czynności osobiście określa Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Tę metodę można wykorzystać również przy spółkach cywilnych i jawnych. spółka cywilna Jest formą prowadzenia działalności gospodarczej przez dwóch lub więcej przedsiębiorców. W odróżnieniu od spółek, których funkcjonowanie reguluje kodeks spółek handlowych, spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej, nie jest jednostką organizacyjną, nie posiada podmiotowości prawnej. Cel jej zawiązania może być zarówno zarobkowy jak i niezarobkowy. Regulacje dotyczące spółki cywilnej zawarte są w kodeksie cywilnym w księdze zobowiązań. Materiały dydaktyczne Chłodnictwo i klimatyzacja Działalność gospodarcza - od czego zacząć Źródło: GroMar - PŁ, licencja: CC BY 3.0.

33 Formy prowadzenia działalności gospodarczej Źródło: GroMar - PŁ, licencja: CC BY 3.0. Wniosek CEIDG 1 jest jednocześnie: wnioskiem o wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej (REGON), zgłoszeniem identyfikacyjnym albo aktualizacyjnym (NIP), oświadczeniem o wyborze formy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, zgłoszeniem albo zmianą zgłoszenia płatnika składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, oświadczeniem o kontynuowaniu ubezpieczenia społecznego rolników. Przykładowy dokument CEIDG: Prowadzę działalność gospodarczą Źródło: GroMar - PŁ, licencja: CC BY 3.0. Wyciąg PKD dla zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji Zanim rozpocznę działalność - analiza

34 rynku Wystawiam rachunek

35 Wystawiam fakturę VAT Nim rozpocznę działalność - formularz ZUS ZUA

36 Rachunek do umowy zlecenia

37 Zmierz się z fakturą VAT Za wyborem zwolnienia z podatku VAT przemawia sytuacja, kiedy: odbiorcami towarów i usług są osoby fizyczne, albo firmy nie będące płatnikami VAT, cena towaru lub usługi zawiera mało kosztów, naszymi dostawcami nie są płatnicy VAT. Poniżej znajdują się przykłady interaktywnych formularzy deklaracji podatkowych. Wszystkie obowiązujące można znaleźć na stronie Ministerstwa Finansów. Ponieważ obecnie (2018) żadna z przeglądarek nie wspiera wtyczek (plugins), w tym Adobe Reader, w celu poprawnego wyświetlania wykorzystywanych przy składaniu do systemu e Deklaracje dokumentów, wymagane jest zapisanie formularza na dysku lokalnym komputera i otworzenie go bezpośrednio w programie Adobe Reader. Formularz VAT 7 Formularz VAT R

38 Dokumenty ZUS Aktualnie obowiązujące formularze ZUS można odnaleźć na stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, poniżej znajdują się tylko niektóre z nich (stan dokumentów: 2018). Formularz ZUS ZUA Formularz ZUS DRA Zagraj z PDG Zadania interaktywne Ćwiczenie 1 Ćwiczenie 2 Ćwiczenie 3 Ćwiczenie 4 Ćwiczenie 5 Ćwiczenie 6 Ćwiczenie 7 Ćwiczenie 8 Ćwiczenie 9 Ćwiczenie 10

39 Słownik terminów amortyzacja Koszt stopniowego zużywania środków trwałych (środków o wartości przekraczającej kwotę zł) oraz wartości niematerialnych i prawnych. biznesplan Dokument planistyczny, który uwzględnia uwarunkowania natury finansowej, marketingowej, rynkowej, organizacyjnej, kadrowej i technologicznej przedsiębiorstwa; to zestaw dokumentów (ocen i analiz), na podstawie których opracowywana jest prognoza przyszłych celów przedsiębiorstwa i sposobów ich osiągania. działalność gospodarcza Zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie kopalin ze złóż także działalność zawodowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. elastyczność cenowa Mierzy odpowiedź ilości popytu lub podaży dobra na zmianę jego ceny. Jest obliczana jako procentowa zmiana w ilości popytu - lub podaży - podzielona przez procentową zmianę w cenie. Elastyczność mówi nam, czy coś jest elastyczne - czyli bardzo czułe - jednostkowo elastyczne, lub nieelastyczne - mało czułe. konkurencja Proces, w którym podmioty rynkowe konkurują ze sobą w zawieraniu transakcji rynkowych, poprzez przedstawianie korzystniejszej od innych podmiotów oferty rynkowej dla zrealizowania swoich interesów. Konkurowanie może się odbywać w oparciu o cenę, jakość, formę płatności i wiele innych. W zależności od struktury rynku, na którym zachodzi proces konkurencji, wyróżnia się różne modele konkurencji. koszt Gospodarczo uzasadnione zużycie albo wykorzystanie zasobów przedsiębiorstwa. osoba fizyczna Prawne określenie człowieka, jako podmiotu stosunku cywilnoprawnego. Osoby fizyczne posiadają zdolność prawną, a także po spełnieniu określonych warunków zdolność do czynności prawnych. podatek dochodowy Obowiązkowe świadczenie pieniężne na rzecz państwa zależne od dochodu i wykorzystanych odliczeń. Wyróżniamy podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) oraz podatek dochodowy od osób prawnych (CIT). podatek liniowy Sposób opodatkowania odpowiedni dla przedsiębiorców osiągających duże dochody, a także dla singli i osób bezdzietnych, gdyż nie daje możliwości skorzystania z ulg, odliczeń czy rozliczenia się ze współmałżonkiem. Podatek liniowy wynosi 19% (stan: 2018). Polska Klasyfikacja Działalności (PKD)

40 Umownie przyjęty, hierarchicznie usystematyzowany podział zbioru rodzajów działalności społeczno gospodarczej, jakie realizują jednostki (podmioty gospodarcze). przychód To wartość sprzedanych produktów i usług oraz innych składników majątku przedsiębiorstwa wyrażona w pieniądzu. rozliczenie ryczałtowe Stawkę podatku dla podatnika wykonującego swoje czynności osobiście określa Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Tę metodę można wykorzystać również przy spółkach cywilnych i jawnych. spółka cywilna Jest formą prowadzenia działalności gospodarczej przez dwóch lub więcej przedsiębiorców. W odróżnieniu od spółek, których funkcjonowanie reguluje kodeks spółek handlowych, spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej, nie jest jednostką organizacyjną, nie posiada podmiotowości prawnej. Cel jej zawiązania może być zarówno zarobkowy jak i niezarobkowy. Regulacje dotyczące spółki cywilnej zawarte są w kodeksie cywilnym w księdze zobowiązań. Materiały dydaktyczne Transport bliski Działalność gospodarcza - od czego zacząć E zasób przeznaczony dla uczniów kształcących się w zawodu technik urządzeń dźwigowych. Źródło: GroMar - PŁ, licencja: CC BY 3.0.

41 Formy prowadzenia działalności gospodarczej Źródło: GroMar - PŁ, licencja: CC BY 3.0. Wniosek CEIDG 1 jest jednocześnie: wnioskiem o wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej (REGON), zgłoszeniem identyfikacyjnym albo aktualizacyjnym (NIP), oświadczeniem o wyborze formy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, zgłoszeniem albo zmianą zgłoszenia płatnika składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, oświadczeniem o kontynuowaniu ubezpieczenia społecznego rolników. Przykładowy dokument CEIDG: Prowadzę działalność gospodarczą Źródło: GroMar - PŁ, licencja: CC BY 3.0. Wyciąg PKD dla zawodów związanych z transportem bliskim Nim rozpocznę działalność - analiza

42 rynku Wystawiam rachunek

43 Wystawiam fakturę VAT Nim rozpocznę działalność - formularz ZUS ZUA

44 Rachunek do umowy zlecenia

45 Zmierz się z fakturą VAT Za wyborem zwolnienia z podatku VAT przemawia sytuacja, kiedy: odbiorcami towarów i usług są osoby fizyczne, albo firmy nie będące płatnikami VAT, cena towaru lub usługi zawiera mało kosztów, naszymi dostawcami nie są płatnicy VAT. Poniżej znajdują się przykłady interaktywnych formularzy deklaracji podatkowych. Wszystkie obowiązujące można znaleźć na stronie Ministerstwa Finansów. Ponieważ obecnie (2018) żadna z przeglądarek nie wspiera wtyczek (plugins), w tym Adobe Reader, w celu poprawnego wyświetlania wykorzystywanych przy składaniu do systemu e Deklaracje dokumentów, wymagane jest zapisanie formularza na dysku lokalnym komputera i otworzenie go bezpośrednio w programie Adobe Reader. Formularz VAT 7 Formularz VAT R

46 Dokumenty ZUS Aktualnie obowiązujące formularze ZUS można odnaleźć na stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, poniżej znajdują się tylko niektóre z nich (stan dokumentów: 2018). Formularz ZUS ZIUA Formularz ZUS DRA Zagraj z PDG Zadania interaktywne Ćwiczenie 1 Ćwiczenie 2 Ćwiczenie 3 Ćwiczenie 4 Ćwiczenie 5 Ćwiczenie 6 Ćwiczenie 7 Ćwiczenie 8 Ćwiczenie 9 Ćwiczenie 10

47 Słownik terminów amortyzacja Koszt stopniowego zużywania środków trwałych (środków o wartości przekraczającej kwotę zł) oraz wartości niematerialnych i prawnych. biznesplan Dokument planistyczny, który uwzględnia uwarunkowania natury finansowej, marketingowej, rynkowej, organizacyjnej, kadrowej i technologicznej przedsiębiorstwa; to zestaw dokumentów (ocen i analiz), na podstawie których opracowywana jest prognoza przyszłych celów przedsiębiorstwa i sposobów ich osiągania. działalność gospodarcza Zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie kopalin ze złóż także działalność zawodowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. elastyczność cenowa Mierzy odpowiedź ilości popytu lub podaży dobra na zmianę jego ceny. Jest obliczana jako procentowa zmiana w ilości popytu - lub podaży - podzielona przez procentową zmianę w cenie. Elastyczność mówi nam, czy coś jest elastyczne - czyli bardzo czułe - jednostkowo elastyczne, lub nieelastyczne - mało czułe. konkurencja Proces, w którym podmioty rynkowe konkurują ze sobą w zawieraniu transakcji rynkowych, poprzez przedstawianie korzystniejszej od innych podmiotów oferty rynkowej dla zrealizowania swoich interesów. Konkurowanie może się odbywać w oparciu o cenę, jakość, formę płatności i wiele innych. W zależności od struktury rynku, na którym zachodzi proces konkurencji, wyróżnia się różne modele konkurencji. koszt Gospodarczo uzasadnione zużycie albo wykorzystanie zasobów przedsiębiorstwa. osoba fizyczna Prawne określenie człowieka, jako podmiotu stosunku cywilnoprawnego. Osoby fizyczne posiadają zdolność prawną, a także po spełnieniu określonych warunków zdolność do czynności prawnych. podatek dochodowy Obowiązkowe świadczenie pieniężne na rzecz państwa zależne od dochodu i wykorzystanych odliczeń. Wyróżniamy podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) oraz podatek dochodowy od osób prawnych (CIT). podatek liniowy Sposób opodatkowania odpowiedni dla przedsiębiorców osiągających duże dochody, a także dla singli i osób bezdzietnych, gdyż nie daje możliwości skorzystania z ulg, odliczeń czy rozliczenia się ze współmałżonkiem. Podatek liniowy wynosi 19% (stan: 2018). Polska Klasyfikacja Działalności (PKD) Umownie przyjęty, hierarchicznie usystematyzowany podział zbioru rodzajów działalności społeczno gospodarczej, jakie realizują jednostki (podmioty gospodarcze).

48 przychód To wartość sprzedanych produktów i usług oraz innych składników majątku przedsiębiorstwa wyrażona w pieniądzu. rozliczenie ryczałtowe Stawkę podatku dla podatnika wykonującego swoje czynności osobiście określa Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Tę metodę można wykorzystać również przy spółkach cywilnych i jawnych. spółka cywilna Jest formą prowadzenia działalności gospodarczej przez dwóch lub więcej przedsiębiorców. W odróżnieniu od spółek, których funkcjonowanie reguluje kodeks spółek handlowych, spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej, nie jest jednostką organizacyjną, nie posiada podmiotowości prawnej. Cel jej zawiązania może być zarówno zarobkowy jak i niezarobkowy. Regulacje dotyczące spółki cywilnej zawarte są w kodeksie cywilnym w księdze zobowiązań. Materiały dydaktyczne Obsługa transportu kolejowego Działalność gospodarcza - od czego zacząć E zasób przeznaczony dla uczniów kształcących się w zawodach: technik automatyk sterowania ruchem kolejowym, technik elektroenergetyk transportu szynowego. Źródło: GroMar - PŁ, licencja: CC BY 3.0.

49 Formy prowadzenia działalności gospodarczej Źródło: GroMar - PŁ, licencja: CC BY 3.0. Wniosek CEIDG 1 jest jednocześnie: wnioskiem o wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej (REGON), zgłoszeniem identyfikacyjnym albo aktualizacyjnym (NIP), oświadczeniem o wyborze formy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, zgłoszeniem albo zmianą zgłoszenia płatnika składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, oświadczeniem o kontynuowaniu ubezpieczenia społecznego rolników. Przykładowy dokument CEIDG: Prowadzę działalność gospodarczą Źródło: GroMar - PŁ, licencja: CC BY 3.0. Wyciąg PKD dla zawodów związanych z obsługą transportu kolejowego Nim rozpocznę działalność - analiza

50 rynku Wystawiam rachunek

51 Wystawiam fakturę VAT

52 Nim rozpocznę działalność - formularz ZUS ZUA

53 Rachunek do umowy zlecenia

54 Zmierz się z fakturą VAT Za wyborem zwolnienia z podatku VAT przemawia sytuacja, kiedy: odbiorcami towarów i usług są osoby fizyczne, albo firmy nie będące płatnikami VAT, cena towaru lub usługi zawiera mało kosztów, naszymi dostawcami nie są płatnicy VAT. Poniżej znajdują się przykłady interaktywnych formularzy deklaracji podatkowych. Wszystkie obowiązujące można znaleźć na stronie Ministerstwa Finansów. Ponieważ obecnie (2018) żadna z przeglądarek nie wspiera wtyczek (plugins), w tym Adobe Reader, w celu poprawnego wyświetlania wykorzystywanych przy składaniu do systemu e Deklaracje dokumentów, wymagane jest zapisanie formularza na dysku lokalnym komputera i otworzenie go bezpośrednio w programie Adobe Reader. Formularz VAT 7 Formularz VAT R

55 Dokumenty ZUS Formularz ZUS ZUA Formularz ZUS DRA Zagraj z PDG Zadania interaktywne Ćwiczenie 1 Ćwiczenie 2 Ćwiczenie 3 Ćwiczenie 4 Ćwiczenie 5 Ćwiczenie 6 Ćwiczenie 7 Ćwiczenie 8 Ćwiczenie 9 Ćwiczenie 10 Ćwiczenie 11 Słownik terminów

56 amortyzacja Koszt stopniowego zużywania środków trwałych (środków o wartości przekraczającej kwotę zł) oraz wartości niematerialnych i prawnych. biznesplan Dokument planistyczny, który uwzględnia uwarunkowania natury finansowej, marketingowej, rynkowej, organizacyjnej, kadrowej i technologicznej przedsiębiorstwa; to zestaw dokumentów (ocen i analiz), na podstawie których opracowywana jest prognoza przyszłych celów przedsiębiorstwa i sposobów ich osiągania. działalność gospodarcza Zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie kopalin ze złóż także działalność zawodowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. elastyczność cenowa Mierzy odpowiedź ilości popytu lub podaży dobra na zmianę jego ceny. Jest obliczana jako procentowa zmiana w ilości popytu - lub podaży - podzielona przez procentową zmianę w cenie. Elastyczność mówi nam, czy coś jest elastyczne - czyli bardzo czułe - jednostkowo elastyczne, lub nieelastyczne - mało czułe. konkurencja Proces, w którym podmioty rynkowe konkurują ze sobą w zawieraniu transakcji rynkowych, poprzez przedstawianie korzystniejszej od innych podmiotów oferty rynkowej dla zrealizowania swoich interesów. Konkurowanie może się odbywać w oparciu o cenę, jakość, formę płatności i wiele innych. W zależności od struktury rynku, na którym zachodzi proces konkurencji, wyróżnia się różne modele konkurencji. koszt Gospodarczo uzasadnione zużycie albo wykorzystanie zasobów przedsiębiorstwa. osoba fizyczna Prawne określenie człowieka, jako podmiotu stosunku cywilnoprawnego. Osoby fizyczne posiadają zdolność prawną, a także po spełnieniu określonych warunków zdolność do czynności prawnych. podatek dochodowy Obowiązkowe świadczenie pieniężne na rzecz państwa zależne od dochodu i wykorzystanych odliczeń. Wyróżniamy podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) oraz podatek dochodowy od osób prawnych (CIT). podatek liniowy Sposób opodatkowania odpowiedni dla przedsiębiorców osiągających duże dochody, a także dla singli i osób bezdzietnych, gdyż nie daje możliwości skorzystania z ulg, odliczeń czy rozliczenia się ze współmałżonkiem. Podatek liniowy wynosi 19% (stan: 2018). Polska Klasyfikacja Działalności (PKD) Umownie przyjęty, hierarchicznie usystematyzowany podział zbioru rodzajów działalności społeczno gospodarczej, jakie realizują jednostki (podmioty gospodarcze). przychód

57 To wartość sprzedanych produktów i usług oraz innych składników majątku przedsiębiorstwa wyrażona w pieniądzu. rozliczenie ryczałtowe Stawkę podatku dla podatnika wykonującego swoje czynności osobiście określa Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Tę metodę można wykorzystać również przy spółkach cywilnych i jawnych. spółka cywilna Jest formą prowadzenia działalności gospodarczej przez dwóch lub więcej przedsiębiorców. W odróżnieniu od spółek, których funkcjonowanie reguluje kodeks spółek handlowych, spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej, nie jest jednostką organizacyjną, nie posiada podmiotowości prawnej. Cel jej zawiązania może być zarówno zarobkowy jak i niezarobkowy. Regulacje dotyczące spółki cywilnej zawarte są w kodeksie cywilnym w księdze zobowiązań. Materiały dydaktyczne