nr 69 czerwiec egzemplarz bezpłatny

Transkrypt

1 nr 69 czerwiec egzemplarz bezpłatny

2 Polecamy Art_zdarzenia 18 Czas rozpusty fot. Agnieszka Skowronek Gabrysia Dąbek Katarzyna Chwałek, Katarzyna Dera Marian Glinkowski Nina Giba Speakers Corner Uwaga_Zapowiedź 44 Imperium snu Justyna Gruszczyk 50 Międzynarodowy Konkurs Fotografii Przemysłowej i Industrialnej - FOTO-PEIN DK Chwałowice Justyna Gruszczyk 5 Tytułem wstępu Felieton_felietony 6 Dzień matki Martyna Wieczorek 7 Okulary Józefa W Adam Jurasiński Z_ pogranicza 8 Zapiski o Czernicy Marian Lech Bednarek 10 Moje spotkanie z Podlasiem Katarzyna Gołaszewska 12 Przestrzeń wolności Ewa Drapa Art_ zdarzenia 14 Koncert Na Ogrodowej Martyna Czech 16 Finalistka Warsaw Fashion Street z Rybnika Grupa Artystyczna KONAR 17 Bajkowa podróż w czasie na białej małpie Martyn Wszędobylski Pas_ par_ tu 29 Poznaj Aleksandrę Kruszyńską Aleksandra Kruszyńska Uwaga_ zapowiedź 39 Teatr - fotografia Sebastiana Fusa Dk Chwałowice 40 Międzynarodowy Festiwal Orkiestr Dętych Złota Lira 41 Międzynarodowy Plener Malarsko-Fotograficzny Sztuka łączenia Dk Chwałowice 42 REPEFENE 2012 Dk Chwałowice 46 VIII Międzynarodowy Festiwal - - Rybnicka Jesień Chóralna Dk Chwałowice 47 Konkurs FAJN- FEST Dk Chwałowice 52 Zaproszenie na DKF Ekran RCK Rybnik 53 Wieczór z Wahadłem - impreza taneczno-teatralna Fundacja ER 54 Wystąpili Lekcja_ sztuki 35 Młodzi zdolni Izabela Szewców Zrecenzowane_ 38 Nad życie Iwona Trojan

3 Zadanie dotowane jest przez Miasto Rybnik. Projekt dotowany jest z budżetu Samorządu Województwa Śląskiego Rybnicki Magazyn Kulturalno - Społeczny Wydawca Fundacja Elektrowni Rybnik ul. Podmiejska Rybnik tel tel/fax zalewkultury@wp.pl Redakcja ul. Podmiejska Rybnik tel tel/fax zalewkultury@wp.pl ISSN Nakład 1200 bezpłatnych egzemplarzy Redaktor Naczelna Katarzyna Dera Zastępca Redaktora Naczelnego Korekta AB Studio Anna Burek Skład AB Studio Anna Burek Opieka nad stroną www _ewa Przygotowanie do druku i druk INFOPAKT ul. Przewozowa Rybnik tel biuro@infopakt.pl Drodzy czytelnicy Nastał czas igrzysk sportowych. Każdy kto piłki brat, czy nie brat, w różny to sposób chce swój udział w tym widowisku zasygnalizować. Flagi, koszulki, czapeczki, dwubarwny makijaż, czteropaki z Biedronki z dodatkiem paczki chrupek w promocji. Takie światowe widowisko prowokuje też ludzi do urzeczywistnienia swoich pomysłów. Przykładem są efekciarskie, trudno do nazwania tzw. ochraniacze na lusterka samochodów, w kolorze naszego godła. Wszystko w imię miłości do biało-czerwonych. Tak więc zapanowała zgoda, miłość, a na ulicach zrobiło się bardziej sympatycznie. Ludzie przepuszczają się w korkach uśmiechając się do siebie serdecznie, podśpiewując przy tym refren znamiennego hitu, czyli koko koko euro spoko. To całe zewnętrzne opakowanie spowodowało, że rośniemy w siłę, zapominając tak naprawdę jakich mamy piłkarzy w rzeczywistości. Wiara podobno czyni cuda, więc nie pozostaje nic innego, jak włączyć się w ten wielobarwny marsz zjednoczonych w słusznej sprawie. Szkoda tylko, że to porozumienie dusz zakończy się niebawem Z piłkarskim pozdrowieniem Katarzyna Dera Redaktor Naczelna Zalewu kultury Tytułem W stępu Okładka - I,II, IV Aleksandra Kruszyńska Wkładka str Aleksandra Kruszyńska Wszelkie prawa zastrzeżone. Redakcja nie odpowiada za treść zamieszczanych artykułów. Zastrzegamy sobie prawo do zmian i skrótów w prezentowanych tekstach. 4 zalew kultury czerwiec 2012 zalew kultury czerwiec

4 Matki Dzień Felieton_felietony Martyna WIECZOREK P amiętam, jak niecałe dziewięć miesięcy temu przyjechałam szczęśliwa do Krakowa, rozkazałam moim współlokatorom być na mieszkaniu, ponieważ przywiozłam dobre wieści. Całą noc wspólnie ze mną świętowali od momentu, gdy otworzyłam szampana i powiedziałam: będę ciotką! Bo kto jest, ten wie, że to nie taka prosta sprawa pełnić tak odpowiedzialną rolę. Niby dziecko nie twoje, ale przecież nie cudze! Chociaż brakowało mi przemyśleń na pisanie, dziś odkryłam, że tak naprawdę to już ostatnia szansa napisania jeszcze w fazie oczekiwanie. W końcu od wczoraj rozpoczęliśmy oficjalne odliczanie ostatnich dwóch tygodni! To dobry moment, żeby przypomnieć sobie ostatnie miesiące i ile zmieniło się w naszym wspólnym życiu przez ten czas. Kiedy zostawiłaś mnie w Krakowie dla hiszpańskiego miasta wiedziałam, że wrócisz i wszystko ułoży się po staremu, pozostając w klamrze norma. Nie spodziewałam się, że tak nie będzie i że wrócisz... tak szybko. Świat wywrócił się do góry nogami, no ale w końcu jakoś to będzie, bo zawsze jakoś było i apokaliptyczne scenariusze nie wchodziły w grę. Tylko co ze spontanicznym wyjazdem nad morze, wakacyjnym festiwalem i krakowskim życiem nocnym? Trzeba wszystko odstawić na bok ( póki co). Najtrudniejsze było trzymanie tajemnicy przez pierwsze dni. Dobrze, że pojawiła się zgoda na dzielenie się dobrą nowiną poza wspólnymi znajomymi. Przecież trzeba było komuś powiedzieć! Była to druga, po życzeniach urodzinowych, informacja pierwszego listopada skierowana do Pana Niedźwiedzia. Tak poraziłam też moją siostrę na powitanie. Radość z dobrych nowin lepiej dzielić, a nie trzymać w sobie. Mieszkanie osobno pozwalało mi zauważać 6 zmiany i coraz większy brzuch. Największy w Twojej karierze! Zmieniły się tematy rozmów, a kontrolna wizyta u lekarza była kolejnym punktem dobitnie uświadamiającym. Potem pamiętam żarty na temat pierwszych słów po urodzeniu, w jakim języku padną. No i obstawianie! Zakłady o płeć mogliśmy w sumie zorganizować, choć rywalizacji nie byłoby żadnej, bo przecież nie może być dziołchy! Cieszę się, że życie czasem kieruje się tak, jak się mu pokaże, nawet w tak niekontrolowanych sytuacjach. Chłopiec ucieszył chyba wszystkich. I oprócz Waszych prywatnych spraw życie płynęło sobie normalnie, choć rozpoczęły się przeprowadzki i zalążki dorosłego życia. Tak, pozostawiacie mnie w tyle z moimi ostatnimi przemyśleniami, co z tą dorosłością! I tak sobie myślę, że to już niedługo. Teraz wrócisz do Rybnika na ostatni weekend dwa w jednym, bo następnym razem wrócisz tam już jako mama. No właśnie. Ciotka Martyśka stanie się rzeczywistością, jak i to, że za rok w maju będziesz obchodzić swoje pierwsze święto 26 maja. Życzę Ci, żeby mały Sinatra kibicował Barcelonie i lubił surowe mięso (te z ryb też). Tyle mogę Ci życzyć oficjalnie, bo wszystko inne jest już między nami. Czerwiec tuż tuż. Nie mogę się doczekać. Świadoma praw i obowiązków, deklaruję się wywiązać z wszystkiego, co dotyczy mojej nowej funkcji. Głupi żart o ciotce zrealizował się podobnie, jak życzenia urodzinowe. I choć jeszcze nie wiesz o niczym, to w przyszłym tygodniu spotkamy się jeszcze wspólnie na imprezie-niespodziance. Potem już świat przysłoni Ci mężczyzna Twojego życia. PS. Jeśli już 26 maja i prywatność wywalana na kartki, to nie może zabraknąć tu przynajmniej jednego imienia. Wszystkiego najlepszego, (Iza)Bella! Jesteś najlepszą Mamą na świecie! Oku lary Józefa W. Adam JURASIŃSKI adam_jurasinski@op.pl P rzymierzam się właśnie do próby uporządkowania ogromnej jak Manhattan biblioteki rodzinnej. Stoję w tej chwili naprzeciw wielkiego regału z książkami, dzierżąc w ręce szmatkę do wycierania zakurzonych woluminów i zastanawiam się od czego zacząć. Z głębi salonu dobiega mnie głos Tadeusza Sznuka: Kościoły i religie Niech będzie myślę i w pierwszej kolejności sięgam po Pismo Święte. Ściągam księgę z półki. Wycieram dokładnie jej pomarszczony i pociemniały grzbiet. W środku znajduję fragment zaznaczony starymi okularami. Nie mam pojęcia skąd mogły się tam wziąć. Bez zastanowienia odkładam je na bok i czytam: Wtedy Judasz, który Go miał zdradzić, rzekł: «Czy nie ja, Rabbi?» Odpowiedział mu: «Tak jest, ty». Zanim wzrok mój dobija do końca czytanego wersu, chichram się jak nieboskie stworzenie, szczerzę się jak głupi do sera, bo już wiem, czyje były te bryle. Dziadek mój Józef, gdyby żył, miałby sto jeden lat, czyli prawdopodobnie i tak już by nie żył. Nie żyje od szesnastu lat. Nie żyje prawie całe moje życie, a mimo to pamiętam go dobrze. Pamiętam jego na wskroś bogobojne drzemki podczas niedzielnych mszy, które to, jeśli nawet podobały się Bogu, to z całą pewnością nie podobały się mojej Babce, która z właściwą sobie surowością przywracała śpiącego dziadka łokciem do przytomności. Pamiętam szeleszczenie jego ulubionych szkloków kopalnioków, gdy nocą wyjmował je spod poduszki. Jednak najbardziej z tego wszystkiego utkwiły mi w pamięci spędzone z nim niedzielne przedpołudnia. Niedzielne przedpołudnia, to zawsze był i myślę że nadal jest czas, w którym dzieją się rzeczy niezwykłe. W niedzielne przedpołudnie Morze Czerwone rozstępowało się przed ludem Izraela, z grobu podnosił się Łazarz, dzieci w chwałowickim kościele modliły się za dobre wyniki naszego GKS u, a Dziadek Józef zapalczywie bronił dobrego imienia Judasza Iskarioty. Dziadek był człowiekiem wierzącym i nauki Kościoła przyjmował niemalże w całości bezkrytycznie. Jednak ni jak nie potrafił zgodzić się z tym, jakoby Judasz był największym zdrajcą ludzkości. Zaprawdę powiadam wam Dziadek już tak miał, że gdy tylko poruszany był temat judaszowej zdrady, od razu łapała go biblijna fraza Zaprawdę powiadam wam, zdrada Chrystusa była konieczna dla jego misji, czyli do odkupienia ludzkości przez jego śmierć na krzyżu. Czyż zatem Chrystus jej nie potrzebował? perorował Dziadek a ja, jak przystało na ośmioletniego chłopca, nie rozumiałem z tego ani słowa. Czyż Judasz nie jest największym bohaterem Nowego Testamentu? Tym, który gotów był stracić swoją duszę i zaakceptować wieczne potępienie, by wypełnić się mógł boski plan? przekonywał Dziadek moją Babkę, a ta, zatykając sobie palcami uszy, zazwyczaj ratowała się ucieczką. I gonił tak Dziadek Babkę po wszystkich pokojach cytując jej z pamięci Ewangelię św. Mateusza rozdział 26, wers 25. Jaki interes miał Dziadek w tym, aby nadać Judaszowi Iskariocie status pokrzywdzonego tego wówczas nie wiedziałem. Dopiero wiele lat później, gdy na dnie babcinej szafy odkryłem zdjęcia Dziadka w wermahtowskim mundurze, stało się dla mnie jasne, że wraz z unieważnieniem zdrady Judasza wszystkie ludzkie zdrady maleją i o niebo łatwiejsze stają się usprawiedliwienia. No bo skoro Judasz nie był zdrajcą, to kto nim był? Skoro, zgodnie z retoryką Dziadka, Judasza do zdrady namówił Pan Jezus, to jak tu odmówić Niemcowi okupantowi? Na oko Niemcowi odmówić łatwiej niż Jezusowi, ale tak tylko się mówi. Jezus daleko Niemiec blisko. Nie muszę dodawać, że przekonanie Dziadka, jakoby Judasz był najwybitniejszym i przeznaczonym do zadań specjalnych apostołem, było dla ośmiolatka wzorcem dość zgubnym. Dlatego też, w trosce o mnie, Babka zorganizowała pewnego razu konspiracyjne, utrzymane w pełnej tajemnicy przed Dziadkiem zebranie przy okrągłym kuchennym stole. Na posiedzeniu tym uchwalono, że idea, przedstawiająca Judasza, jako najbardziej zaufanego człowieka Jezusa, nawet jeśli jest szczerą prawdą historyczną, powinna zostać unicestwiona, nie tylko dla mojego dobra, ale przede wszystkim dla dobra ogółu. Judaszowi z jego dobrego imienia i tak teraz gówno, a dla nas zguba! szeptała roztrzęsiona Babka, po czym dodawała Tylko patrzeć, jak Dziadek FELIETONY 7

5 Felieton_felietony za chwilę znajdzie dowody na to, że Hiob nie cierpiał, a Kain nie zabił. A jak już dojdzie do tego, że zacznie nas przekonywać, że Ewa skusiła Adama na wyraźne polecenie Stwórcy leżymy! A co gorsza leży też Pan Bóg! I choć Babka w stosunku do judaszowej obsesji Dziadka używała argumentów, które mogłyby obalać mury mury nie padły. Dziadek do końca swoich dni pozostał adwokatem Judasza Iskarioty apostoła, jego zdaniem, najbardziej oddanego sprawie zbawienia. Okulary po nieżyjącym Dziadku, które tak beznamiętnie odłożyłem na stolik ciągle patrzą na mnie niewidzącymi oczami. Grube szkła w niemodnych już dzisiaj oprawach. Składam i rozkładam im ramiona. Spoglądam przez nie, by ze zgrozą stwierdzić, że dobrze przez nie widzę. Tak oto po latach dorosłem do optyki własnego Dziadka. symfonii czernickiej?, a raczej rydułtowskiej? Czy po prostu czyta regionalne Nowiny? Tu na wzgórzu na szczęście mieszka cisza, bo tylko w ciszy rodzą się kompozytorzy. Na moim wzgórzu nikt nic nie mówi, tylko kiwa ręką języka i idzie dalej strzec swej tajemnicy. Jedyny pies w okolicy jest wesoły i raczej niechciany przez właścicieli. Ot prezent urodzinowy z ogonem i uszami, masakrujący zadbany aż do szaleństwa ogródek. Barbarzyńcy mieli przyjść się tu zagubić. Chyba że wierzy się jeszcze w rozwój cywilizacji i miejscowy Eden. Porzucone reklamówki fruwają na polach. Bunt młodości ukryty za śmieciami nie wie w którą drogę skręcić? Włącza więc na maksa hip-hop, aż robaki z ziemi wyłażą i szukają swojego ogona. Podekscytowanie budzą jedynie braki, tak jak w polityce wraki, budowy domów i płotów, i jazda z górki na rowerze, wprost na kościół, w samo jego centrum, gdzie jak Bóg da, to hamulec zadziała. Zielone i przyszli, ukryci pod niepozorną sierścią rudawego oczy kota jak księżyce. Oto wielkanocna Czernica. kundla. Trwa właśnie ich najazd. Padają strzępki nerwów Nie chciałbym jednak zakończyć te zapiski na okrą- właścicieli, ale za siatką wywalczonej prywatności głościach jajka, przynajmniej w literaturze kwadrato- to ich sprawa. Uśmiecha się tylko poczochrany nicpoń wości bardziej mnie ekscytują. W chaszczach szumi, do wszystkich i myśli że to niezła zabawa. A młode, szeleści, przeszywa na wylot to Coś. Pchają się zdania, o ZAPISKI Czernicy Marian Lech BEDNAREK marianbednarek@interia.pl C hciałbym napisać coś o Czernicy, nanosić na kartkę długie, pofałdowane frazy jak te bażanty przełażą mi przez płot, a sarny podgryzają wszystkie dookolne trawy. Wiatr czernicki jest porywisty że drzewa nieustannie muszą tańczyć na jego rozkazy, ale i wskazywać gdzie trzeba iść, jak drogowskazy. O czym on im gada? Kto to wie? Można się tylko domyślać na różne miary. Wzgórze, na którym zbudowałem mój dom, jest wzgórzem pokaźnym i rzucającym wyzwanie. Tu trzeba strzec tajemnicy mówią ukryte zioła i dzikie łąkowe kwiaty, i te inne też. Białe kręgosłupy brzózek akcentują wykrzykniki tej okolicy, całe pochody protestujących przeciwko status quo każdego za głośno puszczonego bąka, a może przede wszystkim znaki zapytania? 8 Gdzieś między tymi białymi kręgosłupami brzózek urodził się znany kompozytor Mikołaj Górecki. Podobno, jak mówi księga Czernicy najpierw był pokaźnym prawdziwkiem, którego przypadkowy zbieracz grzybów znalazł i zamierzał rzucić na świąteczny stół. Jednak w noc poprzedzającą święto, anioł stróż przyszłego wielkiego kompozytora wykradł grzyba-artystę z domu grzybiarza i zaniósł do prawdziwej rodziny jako niemowlę, gdzie nadano mu imię Mikołaj. Tako rzecze księga. Niedawno, z kilometr od mojego domu wystawiono mu pomnik jak siedzi na ławce i czyta partyturę przed czerwonym, ceglastym budynkiem szkoły, gdzie zbierają się codziennie młodzi artyści dłuta i pędzla, by ćwiczyć świst swojego narzędzia, przy skrzyżowaniu ulic, podobnych do innych, zakrzyczanych i rozpędzonych. Nie wiem co to za muzyka, której słucha teraz ten odlany z brązu kompozytor, czy przerabia te klaksony i warkoty uliczne na nuty tutejsze laski pieszczą go tylko przez dziurki w siatce. Tak wygląda granica między miłością a tragedią. Ja poeta z ulicy Starej, tuż obok cóż to za podnieta?, kto mi przypnie epoleta?, żeby tak było. Bo nikt tu mnie nie zna, bo patrzą na mnie jak na sarnę na wzgórzu. Ja o tym nic nie wiem - że mnie widać. A wiatr kościelny niesie dźwięki parafialnej piosenki. Najbardziej jednak obchodzą mnie tutaj chmury. Jak nie mam grosza na nowe książki i miesięczniki lub kwartalniki, to czytam z tych chmur, co się dzieje w kulturze, kto kogo kocha a kto kogo nienawidzi?, kto kogo bije?, bo debaty obiektywizmu nie poruszają już tak ludzkich wnętrzności, a przekładając to na chmurę, mamy do czynienia z czystym widmem. Chmury ciemnawe i skłębione to malarstwo olejne, malarstwo dojne, a chmury pierzaste i lekkie, tak zwane obłoczki, to akwarelki i rysuneczki i jakieś haiku wysłane do mnie w prezencie. W sentymentalizmach nie można całe stogi zdań jak ubiegłoroczne siano. Przemykają nad pofałdowanym lustrem stawu niczym duży ptasi cień. Szare gospodarstwa na wzgórzach, uzbrojone w kurniki i stare rolnicze maszyny wymachują spokojem, ustalając rytm czernickiego nieba. Z zimowego czasu wydobywa się ciężkawo, przygnieciony czymś czas wiosenny. Złota smuga na niebie pobudza do myślenia, by nie opisywać zachodu słońca, bo porażka pewna. Cóż, wszystko zachodzi. Ale nie chciałbym też stawiać tradycyjnej kropki; tak mnie jakoś coś powstrzymuje i buntuje. Niech ona jeszcze gdzieś wiruje mi w tej mojej głowie, lasuje się, buzuje, przekształca, fermentuje taka kropka w ruchu jak nadlatująca mucha budzącego się czasu 8 kwietnia 2012 Z_POGRANICZA 9

6 Z_pogranicza MOJE SPOTKANIE z Podlasiem fot. Gabriela DĄBEK a sfotografowałam tylko te fragmenty, w których coś się działo ze światłem kadzielnicę wiszącą przy obrazie, złocącą się ikonę z Matką Boską. Trzecia cerkiew, która zapadła mi w pamięci to niewielka cerkiew z bali na pustelni Ojca Gabriela w Ordynkach. Był tam piękny ołtarz i zdobienia w drewnie wykonane w takim stylu, jak w cerkwiach na Syberii. Samo spotkanie z Archimandrytą jest czymś, czego nie zapomnę. Jego wzrok taki nieodgadniony, jakby patrzył w dal, a jednocześnie taki błyszczący, jakby nieustannie widział coś bardzo pięknego. Zapomnienie - cmentarze żydowskie Obok prawosławnych cerkwi równie ciekawe były meczety na Podlasiu: w Bohonikach i Kruszynianach. Mimo, że nie widziałam tłumów w meczecie ani na pobliskim cmentarzu, islam wydał mi się dość żywy w tym rejonie w przeciwieństwie do judaizmu. Żydowskie cmentarze zrobiły na mnie smutne wrażenie zapomniane, chylące się nagrobki, na których wyraźnie odciska się mijający czas, a jedynym ich świadkiem jest natura: bujna trawa, mlecze, drzewa. Katarzyna GOŁASZEWSKA kasia.golaszewska@gmail.com C zy czas może płynąć inaczej niż zwykle? Bez pośpiechu i bez stresu, w sposób pełny jakiegoś nieuchwytnego znaczenia? Jest to możliwe, bo tak właśnie upływał mi czas podczas pleneru fotograficznego na Podlasiu. Otaczał mnie las i cisza dzięki nim mogłam wreszcie odetchnąć z ulgą i zapomnieć o sprawach, pozostawionych w Krakowie. Podróżując po Podlasiu z aparatem zobaczyłam, w jak pięknym i różnorodnym kraju mieszkam. Ten rejon Polski wydaje mi się wręcz egzotyczny, ze względu na obecność wielu odmiennych kultur tak blisko siebie, tak harmonijnie i kolorowo. 10 Płonące krzyże cerkwi i Archimandryta Szczególnie barwne były prawosławne cerkwie, a w pamięć zapadły mi trzy. Pierwsza z nich była w Królowym Moście (to ta sama miejscowość, która wystąpiła w filmie U Pana Boga za miedzą ) - tam późnym popołudniem wszystkie krzyże na cerkwi błyszczały w taki sposób, jakby płonęły. Drugą cerkiew, w Trześciance, zapamiętałam dlatego, że spędziłam w środku dłuższą chwilę. Odczułam jej atmosferę zarazem prostą i dostojną, uroczystą, ale przystępną i bliską. Nie robiłam tam wiele zdjęć. Skupiłam się, fot. Katarzyna GOŁASZEWSKA Wschód słońca Przyroda na Podlasiu mnie zauroczyła, zwłaszcza poranny spektakl wschodzącego nad jeziorem słońca. Udało mi się wstać o świcie i zdążyć to zobaczyć! Pomarańczowe ciepłe światło powoli wyłaniało się zza drzew i rozpraszało we mgle nad taflą wody. To było coś pięknego i nieprzewidywalnego, zarówno ten intensywny kolor, jak i sposób, w jaki to światło wpadało i przedzierało się przez mgłę promieniście i bezpośrednio, niczym na obrazie Jezu, ufam Tobie! Z_POGRANICZA 11

7 Z_pogranicza Rozstrzygnięto konkurs na esej Uniwersytet- -przestrzeń wolności Monika BOBRZYK O rganizatorami konkursu Uniwersytet przestrzeń wolności było Stowarzyszenie Przyjaciół Uniwersytetu Śląskiego oraz Rada Samorządu Studenckiego UŚ OD w Rybniku. Na konkurs napłynęło 19 prac. Po długich obradach komisja w składzie: prof. zw. dr hab. Tadeusz Sławek, dr Mariusz Jochemczyk, dr Jacek Kurek, dr hab. Zbigniew Kadłubek, Dominik Sładek, Monika Bobrzyk (sekretarz konkursu) postanowiła wyróżnić 4 najlepsze eseje. I miejsce zdobył Tomasz Gęsina student II roku filologii polskiej Uniwersytetu Śląskiego Ośrodka Dydaktycznego w Rybniku. II miejsce zajęła Ewa Drapa studentka II roku filologii angielskiej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Komisja postanowiła przyznać dwa III miejsca, które zdobył Michał Kaczmarzyk studiujący na podyplomowych studiach kwalifikacyjnych pedagogicznych Uniwersytetu Śląskiego Ośrodka Dydaktycznego w Rybniku oraz Monika Glosowitz doktorantka literaturoznawstwa Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Fundatorem nagród byli Państwo Marian i Krystyna Marchlikowie oraz Pan Piotr Bugaj. W konkursie mogli wziąć udział studenci Uniwersytet Śląskiego w Katowicach, Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach oraz Politechniki Śląskiej w Gliwicach. Przestrzeń wolności Ewa DRAPA Jedyny zen, jaki znajdziesz na szczytach gór, to zen, który sam tam wniosłeś. Robert M. Pirsig L edwie opadły kajdany zakazów, nakazów i niesamodzielności, a już dało się usłyszeć brzęk nowych łańcuchów. Dorosłość, odpowiedzialność, przetrwanie. Niektórzy przyjmą je jako nieuchronny stan rzeczy. Inni, nawykli do krępującego ciężaru na przegubach, zbyt zajęci podążaniem za otępiająco jaskrawą strzałką kolektywu, nawet nie zwrócą uwagi na wąskie wrota nieopodal przejścia granicznego numer osiemnaście. Wielu jednak zauważy. Stale rozglądający się introwertycy, w źle dopasowanych okularach lęku. Marzyciele, zasłuchani w opowieści tych, którzy powrócili. Energiczni idealiści, którzy, niczym Zofia Gaardera, uwierzyli, że prawdziwym mędrcem jest dziecko, które nie przestaje pytać. Oni wiedzą, dokąd prowadzą wrota. Tak różni od siebie, wszyscy skierują swe kroki ku wzniosłym konstrukcjom o dostojnie archaicznych nazwach, których samo brzmienie onieśmiela: wydział, instytut, katedra... Uniwersytet. Fundamenty, niczym grube, silne korzenie, trwale i stabilnie wiążą go z glebą tradycji i minionych wieków. Młode, giętkie witki rozwoju stale pną się ku przyszłości. Nie trwa zawieszony poza czasem, lecz przeciwnie, uczepiony jest każdego czasu jednocześnie, fizyczny w abstrakcyjnym zawsze. Przekraczając jego progi, jesteśmy tak samo jak on graniczni i uniwersalni. Wciąż pamiętamy konstytucję krainy dzieciństwa, którą opuściliśmy. Już przeczytaliśmy kodeks państwa dojrzałości, do którego zmierzaliśmy. Wybrawszy los apatrydy, szukamy azylu w utopii. Tylko niektórzy otrzymają prestiżowe obywatelstwo. Nie każdy może zamieszkać w raju. Nie każdy byłby w stanie. Być może leży to w naszej naturze, że najprędzej zauważamy zniknięcie zakazów. Być może to dlatego wpierw uwalnia się ciało. To jemu najczęściej zakazywano, bo to je kontrolować najłatwiej. Gdy tylko zdjęto knebel obyczajów, podniósł się gwar deklaracji, gestów i znaków. Choć troska o to, by niegodną postawą nie skalać tej krainy, wciąż szepcze nam czasem nie wolno, nasze płuca są pełne powietrza, a głos przekonań donośny i dumny. Wkrótce przedstawiamy się bez wahania, słowem i wyglądem szkicujemy naszą tożsamość. Wśród murów, które pamiętają wojny dziesiątków pokoleń i ideologii, społeczeństwa nie porządkują kolory, brzmienia ani dzień, w którym kłaniamy się Bogu. Gdy minie zachłyśnięcie się ciała swobodą, rozpościerają się skrzydła myśli. Dostrzegają, że zniknęły pęta jednoznaczności i binarnej prawdy. Szybują w przestworzach, w których nie ma dróg, drogowskazów ani protekcjonalnych instruktorów. Zachłannie wsłuchują się w słowa tych, którzy od lat wiodą życie odkrywcy. Otumanione ogromem możliwości, na razie radośnie są niepomne o kierunki i cele. Wreszcie spostrzegamy, i wprawia nas w zadziwienie, że ci, którzy władają tą małą autonomią, dzielą z nami korytarze, powietrze, ba, mówią naszym językiem! Byli kiedyś jak my, tego się domyślaliśmy. Lecz wciąż jeszcze dzierżą bez wstydu to, co mieliśmy za nasze tylko przymioty. Nikt nie zdołał podciąć im skrzydeł, ściąć włosów, odebrać skórzanej kurtki. Nie rzucają nas na kolana, nie domagają się hołdu. To nasze serca same każą nam skłaniać głowy w uznaniu dla Mistrzów. A jeśli tylko któryś z nas dowiedzie, że jest tego godzien, z radością zaproszą go do wzięcia udziału w uroczystej i pięknej grze intelektów. Fundamentem, cegłą i zaprawą tego kraju jest mądrość. Ta zaś rodzi się z konfrontacji dwóch zasad. Tym właśnie jest gra w debatę. Dialogiem na równi, negocjacją nowej jakości. Mądrości nie ucznia, nie Mistrza, lecz wspólnej. Obywatel Republiki Wiedzy nie tylko ma prawo sięgnąć do bezkresnej biblioteki dokonań tych, którzy przybyli to przed nim, ale i sam może włączać do księgozbioru nowe zapiski. Zanim upłynie pięć lat, odkryjemy straszliwą prawdę. Wolność? Pajęczyna oczekiwań, terminów, wymagań. Swoboda? Rytualny taniec na rozżarzonych węglach, który wysysa z nas siły zanim zakwitnie przebiśnieg i zanim słońce ogłosi radosny triumf przesilenia. Przekreślone wieczory, wymazana woń kwiatów majowych, sen złożony w ofierze na ołtarzu cyfr od trzy do pięć, z maszkaronem o szyi łabędzia. Zawiła hierarchia, po dnie której stąpamy, jak po cienkim lodzie. Niepozornie drzemiące niedźwiedzie. Raj uformowany z zimnego betonu. Wolności, której szukaliśmy, nie ma nigdzie. A dokładniej, nie ma jej gdzieś. Uniwersytet, ten azyl na pograniczu, to tylko kolejny rodzaj więzienia. Niektórzy z nas, zrozumiawszy to, odejdą. Inni, z tego samego dokładnie powodu, świadomie pozostaną w tej iluzorycznej twierdzy. Bo czyż nie jest wolnością, wybrać charakter swojej własnej niewoli? Lecz prawda leży jeszcze o jeden krok dalej. Nikt nam nie podarował wolności. Tylko kształt kajdan się zmieniał. Nikt nam nie odebrał wolności. Tylko na różne sposoby próbowano nam wmówić jej brak. Gdy już opadnie tuman frustracji i rozczarowania, znajdziemy postrzępioną, nieskładną notatkę z podświadomości. Jest w nas siła, by podjąć decyzję o kolejnym kroku. By pozostać, gdy brak jest przymusu. By odejść, gdy nikt nie przepędza. To nie uczelnia jest twierdzą. Od początku był nią każdy z nas. W obrębie jej murów, impregnowanych intelektem, inkastelowanych mądrością, mieszka i panuje ta, której imię Wieszcz sławił w swej Odzie. Gdy w końcu opuścimy tę Nibylandię uczelni, staniemy się bardami, podobnymi tym, słowa których nas zwiodły przed laty. Wierząc w każde słowo, wyśpiewamy peany o utopii nieopodal przejścia granicznego numer osiemnaście. Lecz w barwnych wersach próżno będzie szukać tej najcenniejszej prawdy. Tylko ten, kto z nami budował twierdzę swego umysłu, zrozumie. Jedyna wolność, jaką znajdziesz w życiu, to ta, którą wnosisz w nie sam. 12 Z_POGRANICZA zalew kultury maj 2012 ART_ZDARZENIA zalew kultury maj 2012 zalew kultury maj 2012 ART_ZDARZENIA 13

8 art_zdarzenia Koncert na Ogrodowej Z rozkazu serca... Piersi twe pięknie wezbrane całowałem Włosy twe falowały rozrzucone w trawie Powietrze na amen samo się składało Czasem tylko uklękło na jedno kolano Martyna CZECH chwilanieuwagi@o2.pl A dam Ziemianin - to jeden z najbardziej uznanych współczesnych poetów, laureat licznych konkursów i nagród literackich. Wielką popularność przyniosły poecie wiersze śpiewane przez Krzysztofa Myszkowskiego i zespół Stare Dobre Małżeństwo (m.in. płyty: Makatki i Czarny blues o czwartej nad ranem ), a także przez Wolną Grupę Bukowina. Jego wiersze tłumaczono m.in. na angielski, włoski i rosyjski. W ubiegłym roku ukazał się jego najnowszy tomik wierszy: Wilcze podniebienie. Adam Ziemianin był gościem specjalnym wyjątkowego poetycko-muzycznego spotkania pod nazwą Koncert na Ogrodowej, które odbyło się 22 maja 2012r. w Rybnickim Centrum Kultury. Gospodarzem wieczoru był zespół Chwila Nieuwagi. W modlitwie ważki nieruchomo stały Nad liściem zadumane czy nad sobą Z rozkazu serca ognia powietrza i wody Wchodziliśmy razem po gorących schodach Jak sarny spłoszone biegły nasze dłonie Bo za ręce nas prowadził biały topór słońca Obcinał gałęzie sosnom te strzelały w niebo Coraz bardziej szalone w ucieczce przed śmiercią I nagle wybuchła równina przed nami Szeroko otwarte oczy dziwiły się same Mówiłaś jak w gorączce pokazując dzwonki Że ich ślady prosto do nieba prowadzą Wiersze ADAM ZIEMIANIN Modlitwa rozwieszona między gwiazdami Ty mieszkasz w sercu lipca W windzie w kawiarni we śnie Na korze listy do nas piszesz Na skale na wodzie we mgle Na wyciągnięcie ręki jesteś Czy chcemy tego czy nie Na gwiazdach wieszasz swe listy A świecą gdy tego chcesz Twoja miłość przenosi kamienie Z Tobą zaraz lepszy każdy dzień Bo Twe serce rozpala nadzieję Upadam by się podnieść zmieniam się Wiem czego chcesz od nas Panie To trudne czasem bo my mali jak sny Lecz serce do Ciebie się garnie Jak umie tak biegnie i drży 14 fot. Sebastian GÓRA Makatka z Tymbarku Rynek w Tymbarku przykryć można dłonią Wraz z kościołem i dzwonnicą Kiedyś byłem tutaj razem z Tobą Dziś sam dla siebie Dziś sam dla siebie Dziś sam dla siebie to odkrywam. A może tylko mi się zdaje Bo wiosna idzie sobie parkiem A z wiosną idą wszystkie drzewa Między Limanową a Tymbarkiem I żuk majowy jak ksiądz płynie Przez swą zieloną parafię I płynie wiecznie majowa procesja Między Limanową a Tymbarkiem A w górze anioł gra zielony Na swej niebieskiej harfie Aż drżą wszystkie kościelne dzwony Między Limanowa a Tymbarkiem Rynek w Tymbarku można przykryć dłonią Wraz z kościołem i dzwonnicą Kiedyś byłem tutaj razem z Tobą. Piwonie z Ogrodowej Na Ogrodowej kiedyś świat się zaczął Wtedy nikt nie wiedział jakie będzie lato Pamiętam pierwszą burzę to było na balkonie I rzuciłem ci do stóp piwonie z Ogrodowej Zapłonęły od piwonii piersi twe szalone Musiałaś je wypuścić bo były niespokojne Całowałem w gorączce piwoniowe płatki I odkrywałem zawiłe piwonii zagadki Dziś idę Ogrodową i piwonii tyle Lecz gdzie tamte piwonie co kwitły przez chwilę ART_ZDARZENIA 15

9 art_zdarzenia Finalistka Warsaw Fashion Street z Rybnika! Bajkowa podróż w czasie na białej małpie. Antoni Faber wernisaż. Grupa Artystyczna KONAR F enomenalna projektantka i autorka nietuzinkowych dzianin - rybniczanka Bogusława Jaworska-Zniszczoł została finalistką konkursu dla projektantów mody - New Look Design 2012! Kolekcja ubiorów zaprojektowanych przez artystkę zostanie pokazana na najdłuższym wybiegu w Polsce, podczas tegorocznego IX Warsaw Fashion Street które jest jednym z najważniejszych wydarzeń modowych w Polsce. Konkurs został powołany do życia przez właścicielkę warszawskiego Domu Mody Forget-mi-Not Dorotę Wróblewską. Producentka pokazów, promotorka mody, kultury i sztuki, zaprosiła do siedziby Media Sukces najzdolniejszych projektantów mody wyłonionych w półfinale. Projektanci musieli poradzić sobie z tematem Malarstwo jako sztuka inspiracji, który stał się wyzwaniem dla rybnickiej projektantki. Bogusława Jaworska-Zniszczoł sięgnęła po twórczość Odilona Redona - prekursora wczesnego surrealizmu w malarstwie i grafice. Jej kolekcja zatytułowana Czernidła za pomocą szlachetnych tkanin opowiada o czarnobiałym świecie malarza. Pani Bogusława zaprojektowała 16 ubiory, które są uszyte z czarnego i białego jedwabiu, wełny a dopełniają je ręcznie wykonane elementy bawełniane. Bogusława Jaworska-Zniszczoł brała już udział w jednej z poprzednich edycji konkursu, jednak dopiero w tym roku jej sukienka odwołująca się do obrazu La Tentation de Saint Antoine wywołała zachwyt komisji i została wybrana przez Panią Wróblewską do wykorzystania w filmie promującym projekt Moda dla każdego. Mieszkańcy miasta mieli okazję poznać już talent p. Bogusławy podczas teatralizowanego pokazu mody pn. Opowieści z mojej szafy zorganizowanego przez Grupę Artystyczną Konar na schodach Rybnickiego Centrum Kultury podczas pierwszych Dni Rybnika. Wydarzenie zostało uznane przez Tygodnik Rybnicki za pokaz roku zaś prezydent Adam Fudali swój wyraził wielki zachwyt proponując pokazy w miastach partnerskich Rybnika. W tym roku czeka nas nie mniejsza uczta zmysłów kiedy to w lipcu najnowsza kolekcja zostanie zaprezentowana w konarowskiej Galerii w Drodze. Sukces rybnickiej projektantki, która przeciera szlaki modowe może napawać nas dumą oraz dać szanse i nadzieje młodym, utalentowanym osobom. fot. Martyn WSZĘDOBYLSKI Martyn WSZĘDOBYLSKI H erbaciarnia White Monkey to dość specyficzne miejsce na wystawę. Fatalne, jeżeli chodzi o ekspozycję prac i ich oświetlenie, fatalne w temacie dokumentacji wydarzenia, a jednak ostatnimi czasy najciekawsze wystawy w Rybniku właśnie tutaj mają miejsce. Bo gdzie indziej i w jaki inny sposób można na spokojnie kontemplować Podróż w czasie, jak nie w Małpie przy wyśmienitej herbacie? Wernisaż zdjęć Antoniego Fabera odbył się 30 maja. Prace oraz wystawę przygotowała Justyna Faber, wnuczka fotografa. Długo dojrzewałam do tego, by odświeżyć archiwum fotografii, jakie po sobie pozostawił dziadek. Skłonił mnie do tego 7. Międzynarodowy Festiwal Fotografii w Rybniku, na którym jego prace po raz pierwszy ujrzały światło dzienne. Było to w 2010 r., pierwsza wystawa została zatytułowana Podróże w czasie. Kolejna, która odbyła się rok później, również na Międzynarodowym Festiwalu Fotografii, została wystawiona pod tytułem Bajkowy klimat portretowanych dzieci i składała się ze zdjęć poddanych obróbce kolorystycznej i przetworzeniu komputerowym, co nadało zdjęciom nowy wymiar. Trzecią wystawę mieliśmy szansę zobaczyć na tegorocznym 9. Międzynarodowym Festiwalu Fotografii w Rybniku. Jednak Ci, którzy nie dotychczas nie skorzystali z żadnej z tych okazji, mają teraz szansę zobaczyć wszystkie trzy wystawy jednocześnie, w obrębie herbaciarni White Monkey i rozkoszować się bajkową podróżą w czasie, która czasem przybiera postać herbaty z duchami. Serdecznie polecam to doświadczenie! Wystawa potrwa do końca czerwca 2012 r. Antoni Faber - urodzony w Radlinie w 1901 roku, zamieszkały w Marklowicach. Pasjonował się fotografią portretową i był jednym z pierwszych fotografów w swojej wiosce. Z natury tajemniczy i zamknięty w sobie, każdą wolną chwilę spędzał w swoim domowym atelier. Dzięki fotografii przełamywał barierę nieśmiałości i potrafił zbliżać się do ludzi. Dokumentował najważniejsze wydarzenia z życia gminy, takie jak: obchody pierwszomajowe, czy inne święta, w tym również rodzinne. Często jednak portretował ludzi, dzieci i osoby starsze. Podczas I wojny światowej został ranny we Francji. Ta nietypowa wizyta skłoniła go do wykonania krótkiego reportażu o paryskim życiu. Fotografie Antoniego Faber mają specyficzny wdzięk a dzięki upływowi czasu, zyskują na wartości, przenoszą w magiczne lata pięćdziesiąte, zapraszają do tajemniczej baśni obrazu. Antoni Faber zmarł w 1981 roku. ART_ZDARZENIA 17

10 Czas rozpusty... Gabrysia DĄBEK Katarzyna CHWAŁEK Katarzyna DERA Marian GLINKOWSKI Speakers CORNER Nina GIBA M aj, jak co roku, czasem rozpusty teatralnej. Jeszcze nie zakończył się w Rybniku Festiwal Sztuki Teatralnej, a już trwały na dobre Gliwickie Spotkania Teatralne, które zeszły się z bytomską Teatromanią. Dobrze wiemy, że to i tak niewielki, w tym czasie, wycinek życia teatralnego na Śląsku. Po raz pierwszy udało się naszej redakcji wziąć udział w trzech odmiennych przedsięwzięciach, które pomimo różnorodnych akcentów połączył wspólny mianownik, czyli żywy człowiek. Wszystko, co udało nam się zobaczyć, zaprezentowane zostało w niesamowitym anturażu. Czasami soute, a innym razem w trudnej do rozgryzienia inscenizacji. Jednak za każdym razem sprowadzeni do wspólnego ludzkiego mianownika, otrzymywaliśmy klarowny komunikat. Teatr tej wiosny rozbrzmiewał na rynkach miast, w parkach, ruinach, nietypowych zakamarkach, nawet na terenie kopalni. Tak więc ludzkim rozterkom publicznie można było przyglądać się niemal wszędzie. Widowisko, podobnie jak produkt, który chce zostać sprzedany, musi brać udział w marketingowych rozgrywkach. I tak to właśnie dzisiejszy teatr wychodzi w miasto, szukając zainteresowanych do wspólnego widowiskowego nabożeństwa. Żywy kontakt, możliwość spotkania stają się dla coraz większej grupy atrakcyjniejsze niż czas spędzony przed telewizorem czy w supermarkecie. Komunikat zdaje się być prosty. Nie musisz ubierać się galowo, nie musisz znać obowiązującej etykiety zachowania w teatrze. Wystarczy, że przyjdziesz z otwartym umysłem i sercem, nie wstydząc się okazywania uczuć. Tego właśnie uczy współczesny teatr, nawołując do wspólnej celebracji poprzez różnorodne formy organizowanych festiwali. Z podziałem na festiwalowe miasta, przedstawiamy kilka naszych subiektywnych spostrzeżeń związanych z tym, czego doświadczyliśmy i z czym chcemy się z Wami podzielić. Katarzyna Dera 18 art_zdarzenia Rybnik: XIV Festiwal Sztuki Teatralnej maj 2012 r. Formuła konkursu narzuca swoje prawa, niemniej zarówno program konkursowy, jaki i spektakle towarzyszące dają widzom szansę spotkania się z wieloma nurtami i stylami teatralnymi. Trudno wyróżnić obowiązującą tutaj formę. Jest to teatr eksperymentujący, poszukujący, buntowniczy, komediowy, refleksyjny, filozofujący, słowem twórczy, jak mówi dyrektor Festiwalu Marian Bednarek. O 14 Festiwalu Sztuki Teatralnej w Rybniku (fragmenty) Spośród coraz mniej licznych festiwali i przeglądów teatru poszukującego i alternatywnego rybnicki Festiwal Sztuki Teatralnej wyróżnia się znakomitą oprawą organizacyjną i techniczną. Lubią go rybniczanie i każdego roku obficie zasiadają na widowniach mimo sporej odległości dzielącej je od miejskiego centrum. Zasługa to interesującego programu imprezy i poziomu artystycznego przedstawień. Tegoroczna fot. Sebastian GÓRA edycja wydała mi się bardzo interesująca za względu na osobisty charakter wypowiedzi scenicznych. Większość z nich była swoistym meldunkiem o niezgodzie na kształt świata, o potrzebie budowania nowych, lepszych relacji między ludźmi (...) Marian Glinkowski NA OKO, NA UCHO, NA SŁOWO, czyli...kilka SŁÓW Z DWÓCH GŁÓW OSTROŻNA KATASTROFA Witkacy prorokował nieuniknioną katastrofę ludzkości, której efektem będzie zmechanizowane społeczeństwo powszechnej szczęśliwości, gdzie wszelkie wzniosłe uczucia zostaną wyparte przez przemoc, folgowanie własnym korzyściom i potrzebom cielesnym. Aktorzy Teatru Rondo wrzuceni w okratowaną, metalową dekorację i usadzeni na mobilnych krzesłach mieli zostać wieszczami tych teorii. Stękając, wzdychając, pocąc się w swoich dobrze skrojonych i poprawnie wygranych rolach nie wyzwolili jednak nikogo. Nie było żadnej katastrofy, żadnej perwersji, żadnego wypaczenia, brzydoty. Nikt mnie nie zdeprawował, nie oburzył, nie zszokował, nie zarysował pancerza znieczulicy. Czuję się oszukana, jeżeli dobrze zapowiadający się spektakl kończy się katastrofą. W trakcie pięćdziesięciu minut Nowego Wyzwolenia Teatru Rondo marzyłam, żeby tak się stało. Katarzyna Chwałek WIKTOR, TO MOJE ULUBIONE Teatr Delikates z Pisza, zdobywca głównej nagrody na 13 Festiwalu Sztuki Teatralnej w Rybniku, nie wpisuje się w ramy. W zeszłym roku monodram plastyczny, w tym teatr spontaniczny. Pozor uż nemożem robiony na poczekaniu, bez nadęcia, pod wpływem chwili, z przymrużeniem oka przez zapowiadacza, który z czasem przekształca się w zabawiacza. Absurd goni absurd, akcja reakcję czy interakcję. A to zbieranie pozytywnej energii z kosmosu, a to bitwa na piłki, przejażdżka hulajnogą, aerobik, wspólny prysznic, przepychanie zapchanej kanalizacji czy odkrywanie równoległej rzeczywistości. Wiktor Malinowski to samograj bezczelnie poprawiający nasze samopoczucie, powodujący niekontrolowane wybuchy śmiechu. Gładko tak, lekko tak toczy się w dal, jak gdyby to była piłeczka, nie stal, nie ciężka maszyna, zziajana, zdyszana, lecz fraszka, igraszka, zabawka blaszana Tak to to, tak to to, tak to to Katarzyna Chwałek GDYBYM MÓWIŁ JĘYKAMI LUDZI I ANIOŁÓW Budowle będące symbolem naszej pychy sięgającej nieba wznosimy nieustannie. Raz jest to wieża Babel (Bab-ili), innym razem drapacz chmur, wyrzutnia rakiet czy w końcu boska władza dawania i odbierania życia. Ludzkość choruje na przewlekły kompleks Boga, sadząc, że posiada nadnaturalne uprawnienia lub nieograniczone możliwości. Anioły zawieszone pod boskim firmamentem już ze zgrozy tracą pióra. Babili Brama Boga w wykonaniu Teatru Tańca Navras to przebłysk geniuszu i właśnie taka niedokończona budowla, której finalizacja została zniweczona przez nierozumiejące spojrzenia tancerek. To ogromny ładunek emocjonalny serwowanych przez Artura Stelmaczonka obrazów i niesamowitych rozwiązań scenicznych, pomieszane z brakiem synchronizacji i niedociągnięciami warsztatu aktorskiego. To pomieszanie języka jakim mówi twórca, a jakim odtwórcy. Katarzyna Chwałek OPOWIEŚCI Z SZAFY Scena kameralna. Jedna, druga, trzecia iluzja, której wierzę! Osobiście nie gustuję w winegrecie, tymczasem okazało się, że to właśnie on uratował smak pierwszego dnia FST. Kilka dni temu rozmawiałam z kolegą (architektem) na temat sztuki dla mas (nie, nie o socrealizmie. O współczesności). Postulowałam absurd takiej instytucji, nawet w obrębie muzyki. Do teraz. Otóż można trafić prawie do każdego i z prawie takim samym przekazem, jeśli użyje się najbardziej jednoczącego instrumentu na świecie śmiechu. Dzieło bez odbiorcy nie istnieje. Po czym poznać, że dzieło ma odbiorcę? Po zaistniałej relacji. Po reakcji. Myślę teraz jak ten obraz zadziałał na mnie. I mówię: Anno Jędrzejczak i Łukaszu Jędrzejczaku, dzięki Wam miałam okazję uczestniczyć w czymś ważnym, poznawczym. Bawiliście masę, w tym moją osobę, na wysokim poziomie (technicznym, warszta- ART_ZDARZENIA 19

11 towym, estetycznym), bez błazenady (oprócz historii z Misiem). I przypomniałam sobie, jaka była geneza, czy wręcz intencja, powstania teatru (jako zjawiska kulturalno-społecznego) w ogóle. A to znacznie więcej niż aktywacja pozytywnych emocji. Znacznie więcej. Speakers Corner SEX WAR Zero seksu. Tylko wojna z samą sobą, żeby nie wyjść za wcześnie. Przedstawienie szkolne, w które ktoś włożył sporo pracy. Niepotrzebnie. Bo oto: ani taniec, ani śpiew, ani gra na instrumentach, ani deklamacja, a już na pewno nie gra aktorska. Po prostu work in progress. Parę sensownych zdań, które już gdzieś słyszałam, niestety, w kontekście spektaklu, wygenerowanych nieautentycznie. Od zawsze mam problem ze sztucznym patosem. Wykucie na pamięć partii tekstu również nie robi na mnie wrażenia, jednak w zawodzie takim, jak prawnik jest bardzo przydatne, dlatego polecam aktorom skorzystać z tej umiejętności. Prawnik, to także zawód, w którym można uprawiać publiczny lans a lot. Uff. Wierzę, że nikt się nie pogniewa, wszakże to konkurs, a zatem świadome i dobrowolne wystawianie się na ocenę innych. Speakers Corner JESTEM Jestem zaskoczona, że w teatrze realistycznym prawdziwa była tylko kiełbasa. Wielki smutek. A wystarczyło wyjść na scenę, w haleczce lub jeszcze lepiej bez, i wyrecytować fragment znakomitego wiersza Stanisława Grochowiaka pt. Płonąca żyrafa : Bo życie Znaczy: Kupować mięso Ćwiartować mięso Zabijać mięso Uwielbiać mięso Zapładniać mięso Przeklinać mięso Nauczać mięso i grzebać mięso I robić z mięsa I myśleć z mięsem I w imię mięsa Na przekór mięsu Dla jutra mięsa Dla zguby mięsa Szczególnie szczególnie w obronie mięsa A ONO SIĘ PALI Nie trwa Nie stygnie Nie przetrwa i w soli Opada I gnije Odpada 20 art_zdarzenia I boli Tak To jest coś. Oooo! Wystawienie tego spektaklu w Somalii, to dopiero byłoby coś! Speakers Corner OBIETNICA Białostocki Angelus, czyli nie Grupa Janowska, ale Teatr Przedmieście z Rzeszowa. Chciałabym powiedzieć coś miłego. Bywam niezwykle miła. Ale tym razem będę zwyczajnie rzetelna. Zawsze słucham swojej intuicji. Moja wrażliwość jest jedynym słusznym (i wewnętrznie słyszalnym) recenzentem. Cóż mi mówi o Obietnicy? Że jest niespełniona. Od lat przychodzę na FST pełna nadziei, oczekiwań i pragnień. Czasem dochodzi do spełnienia, a czasem do rozczarowania. Nie przedłużając jak Cygan wylewny Elektryk powiem bo mnie boli nie lubię gdy autor traktuje mnie jak idiotkę i tłumaczy i powtarza i nie daje miejsca na wielowymiarową refleksję. Przypadkowo trochę ogarniam temat wierzeń obecnych w polskich i białoruskich wsiach. Nie zgadzam się zatem, aby historia sprzed 30 lat zakrzywiała obraz. Dziś, tam, nadal tak jest! To nie przeszłość. To rzeczywistość. Dla mnie fascynująca. Ci, którzy żyją bliżej ziemi (rodzicielki), żyją bliżej symbolicznej metafizyki. Nie rozumianej (bo i po co?) tak, jak tu w mieście. Historia prawdziwa? Fajnie. Ale trochę litości dla publiczności! Osobiście cieszyłam się bardzo dobrą grą aktorską Iwony Żyteckiej i samej autorki przedstawienia. Chłopcy też niczego sobie. Ale chłopców w teatrze amatorskim w ogóle jak na lekarstwo, także szacun za chciejstwo. I żeby pigułka nie była na wskroś gorzka dodam, że podobno dwa razy obiecać, to jak dać. Speakers Corner CYRKOWIEC Skórka pomarańczowa, czyli sceniczny cellulitis. Trzeba będzie dużo ćwiczyć, żeby się go pozbyć Jestem za młoda na pokorę. Dobrodziejstwa płynące ze zrozumienia zostawiam starszym i mądrzejszym. Jednakże przyjmuję do wiadomości, że Grupa miała problemy techniczne i w ich obliczu wykazała się inwencją, a nawet zapleczem repertuarowym. Tym niemniej widać, że w swoich działaniach często kieruje się przypadkiem (choćby geneza powstania nazwy zespołu). Ale o spektaklu no cóż. Kolejna rzecz o puszczaniu i podpalaniu własnych bąków. Nie kupuję samograjów. Kontrowersyjna reinterpretacja drogi fot. Sebastian GÓRA krzyżowej była w istocie kontrowersyjna przez swój naiwny brak warsztatu. Próby wejścia w artystyczny dialog z tradycją rzadko kończą się powodzeniem, zwłaszcza gdy wyrażający się nie ma tak naprawdę nic do powiedzenia. A przecież scena daje władzę. Więc stojąc na niej, wyrażający się zarządza czasem i wrażliwością odbiorców. Każdego władcę dosięga w końcu krytyczny vox populi. Za zbrodnię musi być kara. Wystawiliście gołą dupę, Panowie, trzeba teraz przyjąć na nią baty Speakers Corner JAJA WSZYSTKICH KRAJÓW ŁĄCZCIE SIĘ!!! Jajecznica, jajko na miękko, twardo, na półtwardo, omlet, jajo w koszulce, faszerowane, sadzone, pasta jajeczna, kogel-mogel, jaja stuletnie, jajko na niebiesko, po chińsku, balut, jaja kiszone, herbaciane, marmurkowe, wielkanocne, małe duże jajo kurze, jajo kurze, jajo kurze, duże małe, ogniotrwałe, ogniotrwałe bęc! Co się stanie jeśli jajko będzie mądrzejsze od kury? Stanie się rewolucja. Po drugiej stronie drzwi lodówki, niczym po drugiej stronie naszej skóry ogień uczuć, pragnień, planów i nadziei. O dobrych spektaklach nie należy pisać, dobre należy oglądać, dobre należy robić. Panie przodem. Chylę czoła. Katarzyna Chwałek Spektakle Grupy Wahadło są zawsze dla mnie niczym tort urodzinowy z wisienką na czubku, na który z upragnieniem czeka się cały rok. Taką wisienką w Soczywistości była dla mnie scena telewizyjna, gdzie tancerki pokazały swój warsztat aktorski. Precyzja, sterylność środków wyrazu, profesjonalizm. Po dzisiejszym występie Holesz i Pander mają u mnie awans do teatralnej ekstraklasy. Katarzyna Chwałek Romuald Krężel obnażony i osamotniony. Pokazał wszystko oprócz prawdy. Jeżeli Ślub ma być próbą połączenia wyrazu aktorskiego z ruchem, to jest to próba zupełnie nieudana. Dla mnie osobiście ze względu na słabą warstwę rzekomo profesjonalnego (tylko z racji na wykształcenie) aktorstwa. Co do warstwy ruchowej: jeżeli ktokolwiek próbował obudzić jakąkolwiek energię w ciele to szkoda, że nie moją. Genialna inscenizacja i fantastyczna scena esemesowa (życie instant) podniosły poprzeczkę tak wysoko, że nawet sam inscenizator miał problem z dotrzymaniem kroku. Mam nadzieję, że pan Krężel wynagrodzi mi to jutrzejszymi Braćmi Karamazow w Gliwicach. Do zobaczenia. Katarzyna Chwałek Kwartet dla czterech aktorów to muzyka dla moich uszu. Grupa Dochodzeniowa zagrała spektakl koncertowo. Bis, bis, bis Katarzyna Chwałek Jazz, w którym zawsze coś jest. Śmiejmy się na zdrowie. Śmiech ocala i obala. Dziwię się decyzji jury, w której nie było miejsca dla wyróżniania Grupy Dochodzeniowej. W ogóle dziwię się werdyktowi. Całemu. Sorry, skłamałam nie dziwię się. Wzdycham. Speakers Corner ART_ZDARZENIA 21

12 JAJKO MYŚLĘ W 1965 roku Andrzej Brzozowski zrobił mini film dokumentalny pt. To jest Jajko. Jego bohaterami są niewidome dzieci z Zakładu w Laskach. Bawiąc się jajkiem, dzieci uczą się jak poznawać przedmioty i kształty poprzez zmysł dotyku. W tym krótkim materiale pojawia się jeden szczególny moment wychowawczyni pyta kilkuletnią dziewczynkę: Skąd wiesz, że to jest klocek, a nie jajko? Wówczas niewidome dziecko odpowiada z namysłem: Bo jajko jest niepodobne do klocka, jest podobne do jajka. 12 maja 2012 roku, podczas 14. Festiwalu Sztuki Teatralnej w Rybniku, Anna Piotrowska w swoim spektaklu sprawiła, że z chaosu wyłoniło się olbrzymie jajo, z którego wykluł się świat. Multisemantyczny świat. Bo Keine eier nie jest podobne do niczego. Jest oryginalne, ze wszystkimi przymiotami autentyczności na czele. To arcydzieło, o którym mówiąc, lękam się, aby nie uronić (a w moim przypadku to chyba nawet nie uroić) żadnego z sensów. Przezroczystość białka, przez którą widać wszystko Keine eier można czytać na wielu płaszczyznach. To poezja, a nie proza, więc nic nie zostało podane dosłownie. Jest tu sporo miejsca dla mnie odbiorcy. Tę przestrzeń sankcjonuje zastosowany w scenografii oddech. Aranż ograniczono do subtelnej symboliki, w której wyjątkową rolę pełni ruchoma żywa instalacja fioletowy kombinezon tancerki ilustrujący odhumanizowane ciało, bezustannie konfrontujące się z personifikacją jaja. Swoista dwuplanowość, dualizm tego przedstawienia, dobitnie podkreśla jego wielowymiarowość. Miejsca jest tyle, że treść słów może swobodnie rozbrzmiewać. Słowa budują anturaż. Rozszerzają przestrzeń. Więc skoro nic mnie nie więzi, a moje oczy zwolniono z przymusu ścigania aktora po scenie, mogę wreszcie spuścić emocje ze smyczy konwenansów. Dać się ponieść liryce. 22 art_zdarzenia Myślę, że o najwyższej świadomości w sztuce świadczy każdy użyty element. Nie zdawanie się na przypadek. Kompleksowe projektowanie. Zaangażowanie w spektakl zawodowców? Oczywiście! Tylko jakich? Ano takich, którzy nie pozostawiają wątpliwości who s that girl, ta Piotrowska! A więc: pierwszoplanowa aktorka, Joanna Federowicz rzuca na kolana. Klęczałam (dosłownie) niespełna godzinę, żeby później poderwać się do oklasków. Czy oklaski mogą przekazać myśl: cóż mogę ci dać, Pani, za twe hojne dary? Michał Mackiewicz architekt światła i dźwięku. Doskonale dookreślił charakter spektaklu. Autorskie tło muzyczne spina sztukę złotą wstążką i wręcza odbiorcy miły prezent akustyczny. Absolutnie genialne teksty, tworzą w umyśle odbiorcy kolaże, które bawią, wzruszają, zatrzymują, przenoszą. To, co widać i słychać w interdyscyplinarnym Keine eier najkrócej można określić jako tylko z pozoru minimum środków i już na pewno maksimum efektu. Wysokoproteinowa koncepcja dostarcza energii do życia. Staje się energią życia, zwaną inspiracją! Inicjatywa w sferze ducha Aktywność twórcza często równa się samopoznaniu. Zaś świadomość własnej osobowości jest z definicji psychologicznej zagadnieniem Ja. Ileż zasłon musi opaść, ile więzi musi być zerwanych, ile pytań musi wybrzmieć, ileż skorupek trzeba rozbić, aby odkryć Ja jajko? Powłoka (physis) nie jest wcale słaba. Ma swoje organiczne zasady od tysiącleci. Opiera się. Buntuje. Walka będzie trwać dopóty, dopóki można przerzucać się pojęciami. Racjonalizować i wygłaszać poglądy. Najchętniej publicznie. Lecz gdy opadnie kurz i zgasną światła, gdy oddech stanie się miarowy i cichy, gdy nie zostanie już żaden adwersarz trzeba będzie się w(y)słuchać: Jak się poruszyć by wstrząsnąć sobą?! Możliwości są nieograniczone, ale ograniczone jestem ja jo! Siła tego stwierdzenia odbiera mowę jest tak uderzające w punkt. Po chwili następuje oczyszczenie. Zaraz potem ulga. Czy nie o to chodzi w teatrze? Dziełem sztuki jest zwycięstwo Ten spektakl jest jak lustro, w którym każdy może się przejrzeć. Choć bajecznie ograny, to jednak na próżno prosić: lustereczko powiedz W pytaniu jajko mnie widzisz? zawarta jest odpowiedź. Jajkimi zatem jesteśmy?... Jak mawiają himalaiści zwyciężyć znaczy przeżyć. A przeżyć Keine eier to znaczy doświadczyć zwycięstwa. Nina Giba fot. Maria ŚLIWA V 2012 Gliwicki Teatr Muzyczny Gliwice, ul. Nowy Swiat 55/57 Organizator: Impresariat Gliwickiego Teatru Muzycznego Gliwice: XXIII Gliwickie Spotkania Teatralne maj 2012 r. T o jeden z najstarszych festiwali teatralnych w kraju. Oferujemy widzom różnorodność powiedziała wiele lat temu Ewa Strzelczyk, inicjatorka i wieloletnia dyrektor Gliwickich Spotkań Teatralnych. Od początku istnienia ten majowy przegląd teatralny miał otwartą formułę, prezentując aktualne dokonania polskiego teatru tradycyjnego, awangardowego, jak i plenerowego. Od kilku lat głównemu nurtowi spotkań towarzyszy otwarty konkurs Inspiracje na najciekawszą inscenizację, zainspirowaną Ruinami Teatru Miejskiego unikalną w swojej surowości sceną, która powstała w miejscu spalonego w 1945 roku Staatstheater (źródło: Wikipedia). Zaklęte rewiry Teatru Studio otworzyły tegoroczny festiwal. To niespotykane pod względem inscenizacyjnym przedstawienie pozostaje w pamięci głównie dzięki obrazom. Przestrzeń gliwickich ruin stała się wymarzonym miejscem do tego rodzaju wizji przestrzennej. Kuchnia, bar, zaplecze, sala jadalna czy poddasze. Do tego część widowni wciągnięta w samo centrum spektaklu, siedząca lekko przestraszona przy nakrytych restauracyjnych stołach. Ten ascetyzm ruin bezbłędnie oddał atmosferę zamkniętego, zhierarchizowanego świata, w którym panuje atmosfera brutalnej dwulicowości. Tekst wydawać by się mogło słabo przekładalny na scenie, dzięki doskonałej koncepcji zyskał na nieśmiertelności i pokazał nam współczesny przegląd karierowiczów. Katarzyna Dera Od początku swojego istnienia Hamlet Szekspira jest jednym z najczęściej granych utworów teatralnych, a rola Hamleta ze względu na objętość tekstu, dużą ekspresję i bogatą osobowość postaci uważana jest za sprawdzian dojrzałości i umiejętności aktorskich. Radosław Rychcik reżyser Hamleta Teatru im. Stefana Żeromskiego z Kielc podszedł do klasyki postmodernistycznie. Tu zmienił, tam wyciął, tu dodał, tu się odniósł, tam nawiązał. W efekcie wyszedł Hamlet nawet nie szokujący, nawet nie uwspółcześniony, za to bardzo nudzący. Tuż po monologu Yoricka napisanym przez Agnieszkę Jakimiak, wygłoszonym na proscenium, w świetle czerwonych lampek rodem z burleski, potop histerii zalewa scenę a aktorzy wiją się w dziwnych spazmach zagłuszając wszystko, łącznie z sobą. Na pierwszy plan wysuwa się zupełnie niewykorzystany przez reżysera potencjał genialnej scenografii (fantastyczna ekspozycja kilkunastu wypchanych zwierząt) i kostiumów autorstwa Łukasza Błażejewskiego oraz muzyka i posągowa Gertruda Joanny Kasperek. Niestety rozkapryszony, niedojrzały i bezmyślny tytułowy bohater w wykonaniu Tomasza Nosińskiego, który w kieleckiej inscenizacji paraduje po scenie w krótkich spodenkach z szelkami i białych podkolanówkach, również nie przekonuje. Tekst został tak poszatkowany przez reżysera, że nie dano mu nawet szansy, by on się obronił. Nie usłyszymy zatem być albo nie być czy licznych filozoficznych przemyśleń Hamleta, nie zobaczymy również ducha ojca, nie zobaczymy spektaklu o zemście za zabójstwo ojca. Zobaczymy natomiast dziecinadę pełną wrzasków, opowieść o bezmyślnym, zbuntowanym, egocentrycznym i wybitnie drażniącym książątku, który z nudów postanowił zabawić się w zemstę. Katarzyna Chwałek ART_ZDARZENIA 23

13 art_zdarzenia Z powieściami Dostojewskiego jest jak z bielą i czernią. Tutaj nie ma mowy o odcieniach pośrednich. Ten, kto potocznie mówiąc, bierze się na scenie za tego rodzaju literaturę, będzie ozłocony albo potępiony. Opryński należy widać do grona wybranych. Zrezygnował z opasłych stron Braci Karamazow, ukazując nam szkielet pierwowzoru. Sam postanowił ubrać postaci w całą gamę emocji, rozterek i cierpiętnictwa, co w przeciągu trzech godzin narosło do pełnej eksplozji. Burzliwe relacje braci z ojcem pokazały cała skalę ludzkich zachowań, które jak piasek w klepsydrze, topniały albo też narastały. Podłość, zagubienie, mocowanie się z uczuciem miłości, pożądania, wiary, szaleństwa i strachu czyli Dostojewski w pigułce. Tę karuzelę emocji wybitnie wyznaczał rytm wirującej sceny, która początkowo przez dłuższy czas nawet nie drgnęła. Jednak w miarę gęstniejącej atmosfery wirowała jak opętana w jedną i drugą stronę, ukazując nam myśli i czyny kolejnych bohaterów. Ten swoisty trans pełen zawirowań i niedopowiedzeń oddał prawdziwie mroczny świat powieści mistrza Dostojewskiego. Tego rodzaju rozwiązanie zamieniło się w prawdziwą ucztę teatralną. Katarzyna Dera A co jeśli Bóg jest tak samo ciężko zapracowany jak my (jako szef wielkiej korporacji o nazwie Ziemia), ciągle gdzieś goni, wiecznie narzeka na brak czasu, tak jak my ma rodzinę (Ojciec dwóch synów: starszego, zdyscyplinowanego Lucka, który przejął zarząd nad podziemną częścią rodzinnego biznesu, oraz młodszego, zbuntowanego wobec ojcowskich metod zarządzania spod znaku potopów, pogromów i zakładów o dusze, mającego własne pomysły na prowadzenie firmy - make love not war ), zmartwienia, boryka się z problemami wychowawczymi. HERE- ZJA CZY PRAWDA? Ojciec Bóg pióra Katarzyny i Jacka Wasilewskich rozpatruje taką alternatywę, podejmuje temat relacji między ojcem a synem, między Bogiem Ojcem a Synem Bożym. Z tą boską relacją może jednak utożsamić się i zwykły śmiertelnik. Tekst Wasilewskich w reżyserii Waldemara Śmigasiewicza z muzyką Wojtka Waglewskiego fantastycznie zestawia biblijną retorykę z psychologicznym, biznesowym i medialnym językiem. Marcin Perchuć dzieli się rozterkami, opowiadając historię z całym jej ciężarem, pod płaszczykiem żartu ukrywa tęsknotę, strach a nawet słabość. Miłość nie jest cierpliwa, łaskawa. Miłość zazdrości, szuka poklasku, unosi się pychą; dopuszcza się bezwstydu, szuka swego, unosi się gniewem, pamięta zło; nie wszystko znosi, nie wszystkiemu wierzy, nie we 24 wszystkim pokłada nadzieję, nie wszystko przetrzyma. Katarzyna Chwałek B y t o m : 1 4. Międzynarodowy Festiwal TEATROMANIA maj 2012 r. To jeden z flagowych projektów Bytomskiego Centrum Kultury i zarazem jeden z najciekawszych przeglądów teatralnych południowej Polski. W odróżnieniu od wielu innych przeglądów to festiwal otwarty na wszystko, co w teatrze intrygujące. TEATROMANIA to wydarzenie teatralne o w pełni międzynarodowym programie, który przekracza granice krajów czy też kultur i pozwala widzom aglomeracji śląskiej na kontakt z najciekawszymi zjawiskami światowego teatru (źródło: Patrząc na tegoroczny i lat poprzednich repertuar mamy pewność, że wizja festiwalu konsekwentnie wykracza poza ramy tradycyjnych podziałów na aktora i widza i na wszelkie podziały prezentowanych gatunków. Brak granic, tolerancja i pełne zaangażowanie sprawia, że jest to przedsięwzięcia na miarę wielkiego wydarzenia kulturalnego. Brawa dla organizatorów. Żywot świętych osiedlowych mogłam zobaczyć dwukrotnie, w niewielkim odstępie czasu. Dwa festiwale, odmienna przestrzeń, jednak to samo poczucie doskonałości. Obecna na scenie Agata Kucińska- stwórca zastałej rzeczywistości, opowiada nam o codziennej, mało cukierkowej egzystencji ludzi z blokowisk. Zamknięte betonowe mieszkania wyznaczają codzienny rytm, w sąsiedztwie setek obcych bohaterom ludzi. Reżyserka udostępniła marionetkom, lalkom, pacynkom swój głos, podsypując każdemu przypisane im emocje, marzenia, przyzwyczajenia, czyny. Godzinne przedstawienie nakreśla nam ich samotność, smutek, sposób na przetrwanie czy życiowe rozczarowanie. Wydarzenia następują po sobie jak w kalejdoskopie, a wszystko, jak się później okazuje zatacza krąg. Historia, jak wiadomo z książki jest mało optymistyczna, jednak tu prym wiedzie sposób prezentacji postaci. Perfekcyjne modelowanie głosem, ciało, które raz jest jędrne i kuszące, a innym razem stare i niedołężne, ruch gwałtowny ostry, staje się nagle niepewny, powolny, drętwy. Wszystko to sprawia, że widz opuszcza miejsce spotkania ze swoistym namaszczeniem i zadumą. Katarzyna Dera Trzy ściany, podłoga, kamera i aktor-akrobata wystarczą, by zaprzeczyć grawitacji. Tobias Wegner w monodramie pt. Leo pokazał, jak bardzo zmienia się rzeczywistość od punktu widzenia. Tytułowy bohater wbiega z walizką do pokoju. Nie wiemy tak naprawdę, gdzie jest Leo. Raz odnosimy wrażenie, że czeka na ulicy na coś lub kogoś, innym razem myślimy, że trafił do więzienia. W tej sytuacji czekania organizuje sobie czas odpoczywa, próbuje się wydostać, słucha muzyki, tańczy, gra na saksofonie. Ściana staje się podłogą, podłoga ścianą, o którą się opiera, wspina się po niej, tańczy na niej. W pewnym momencie tworzy rzeczywistość kredą rysuje stół, krzesła, okno, a nawet rybkę w akwarium i mruczącego kota. Nagle wszystko nabiera kolorów, ożywa, woda z akwarium zalewa pokój i nasz główny bohater znajduje się w oceanie. Może jest to narkotyczna wizja, myślimy, gdy postać Leo podwaja się, troi, rozmazuje, przyspiesza, spowalnia. Może jest wędrowcem przez różne światy, by w końcu znaleźć wyjcie przez okno otwartej walizki? Tobias Wegner na spotkaniu z widzami powiedział, że nie można dokładnie określić, kim jest bohater spektaklu. Niedopowiedzenia ma uzupełnić widz według własnego uznania. Przygody Leo mają nam uświadomić, że niezależnie w jakiej sytuacji się znajdziemy, to zawsze w niej można znaleźć coś cennego. Artysta-akrobata cyrkowy chciał w tym pokazie jak najdłużej przedłużyć moment bez grawitacji. Oglądając równocześnie aktora w pokoju i na postawionym obok ekranie, nie dowierzamy własnym oczom. Pokazanie Leo z dwóch różnych punktów widzenie pozwoliło osiągnąć Wegnerowi efekt biegania po ścianach, lewitowania. By nie zakłócić iluzji, w spektaklu nie pada ani jedno słowo. Zachwycona i z uczuciem niedosytu wychodzę w Bytomskiego Centrum Kultury. Mam nadzieję, że zobaczę jeszcze Leo i że będzie to równie cudowne spotkanie. Gabriela Dąbek O dobru duetu Paweł Demirski - Monika Strzępka w wykonaniu Teatru Dramatycznego z Wałbrzycha zaczyna się marnie i nie rokuje dobrze, za co zresztą aktorzy przepraszają, ale show must go on i tak dalej. Po pół godzinie jednak, nawet nie wiedzieć kiedy, być może po wspólnym przytulaniu, niczym na jakiejś terapii, spektakl zostaje podkręcony na emocjonalne maximum. Jest rok 2012, w Ośrodku Pomocy Społecznej rozpoczynają się właśnie zajęcia terapeutyczne, przez świat przeszła już antybankierska rewolucja, a protest środowiska teatralnego stał się wspomnieniem skamielina wielkiej przeszłości, co podkreśla model dinozaura pośrodku sceny. Wśród pacjentów odnajdujemy duet amerykańskiego dziennikarstwa śledczego Boba Woodwarda i Carla Bernsteina (Andrzej Kłak - Filip Perkowski), pracownicę korporacji, piosenkarkę Amy Winehouse, społeczną aktywistkę czy reżyserkę, która nie radzi sobie w radiowej audycji (nawiązanie do wywiadu w TOK FM). Gorycz, agresja, smutek i uczucie bezsilności naprzemiennie przerywane zrywami siły ludzkiego ducha. Jesteśmy świadkami teatralnego manifestu, który ustala na nowo relacje artysta-władza (czy to władza terapeutki, prezydenta Nixona, Sony Entertaiment czy mediów) i wytycza granice artystycznej i ludzkiej wolnej woli. Kultura ma swoje zasady. I właśnie je negocjują artyści, sabotując przestrzeń medialną swoim nieznoszącym eufemizmów językiem. Spór między Amy Winehouse (Agnieszka Kwietniew- PAS_PAR_TU 25

14 ska) a Sony Music Entertainment (Mirosława Żak) pokazuje dysonans między tym, co artysta może dać, a tym, czego rynek od nich oczekuje. Mówi także, że artyści to nie tresowane małpy, a odbiorcę-widza da się zwerbować na swoją stronę, tak by opuścił teatralne mury i wspólnie z artystami przy ognisku odśpiewał hymn kibiców FC Liverpool. Katarzyna Chwałek Pas_par_tu przyjaciela-suflera. Życzę każdemu zadawalającego go finału życiowego przedstawienia. Katarzyna Dera fot. Beata Szmajduch / materiały prasowe GTM Orkiestra w wykonaniu Teatru im. Heleny Modrzejewskiej z Legnicy to historia opowiedziana z sercem na dłoni, bez nadęcia, historia o zwykłych ludziach, którym dane było być trybikiem wielkiej dziejowej machiny. Reżyser spektaklu Jacek Głomb całkowicie zatarł linię demarkacyjną, która oddziela, to co realne, od tego, co fantastyczne.realizm magiczny pod postacią św. Barbary (Joanna Gonschorek) i Skarbka (Anita Poddębniak) miesza się w spektaklu z prawdziwymi historiami budowniczych Zagłębia Miedziowego szyjąc garnitur skrojony na miarę murów bytomskiej cechowni. Fenomenalny scenariusz wieloletniego współpracownika Krzysztofa Kopki, dekoracja ograniczona do niezbędnego minimum (szatnia, ławka krzesła, instrumenty), filmowy niemal montaż scen, fantastyczne sceny kopalniane i sceny z grą orkiestry (aktorzy wydają z siebie rytmiczne dźwięki). Wyraziście zarysowane postacie wygrane koncertowo przez legnickich aktorów na czele z drażniąco egzaltowaną postacią francuskiej repatriantki i komunistki Yvonne (Ewa Gulasińska). Pośród tego wszystkiego można by postawić oczywiście zarzut, że historia wielu ludzkich dramatów opowiedziana została ze zbytnią lekkością, ale przecież czas leczy rany, a o zmarłych źle się nie mówi. Katarzyna Chwałek Świat jest teatrem, aktorami ludzie - mawiał William Szekspir. Nie trudno było odczuć na własnej skórze znaczenie tych słów, obcując przez tyle tygodni z tak różnorodną wizją świata przedstawionego. Tyle przemyśleń, niedopowiedzeń, jak i uczucie zachwytu dało mi odczuć, że wzięłam udział w teatrze codziennego życia. Doświadczyliśmy całą gamę emocji odczuwanych, tak naprawdę na co dzień. Radość, smutek, sukces i niepowodzenie. Każdy z nas rodzi się i pojawia na życiowej scenie, aby odegrać niebanalną rolę. Często jest to dialog, ale bywa i rozpaczliwy monolog. Tak przechodzimy z roli w rolę, licząc często na pomoc 26 PAS_PAR_TU 27

15 Pas_par_tu Urząd Miasta Radlin oraz Miejski Ośrodek Kultury w Radlinie zapraszają na wystawę w Galerii Na Poddaszu /Urząd Miasta Radlin/. Wystawa będzie czynna do 30 czerwca Poznaj Aleksandrę KRUSZYŃSKĄ 28 P ochodzi z Częstochowy. Absolwentka AGH w Krakowie, z zawodu mgr inż. geofizyk, pracownik Kopalni Węgla Kamiennego Marcel Mieszkanka Radlina. Od wielu lat współtworzy Grupę Twórczą Pasja uczestnicząc w zajęciach warsztatowych, przeglądach, konkursach. Laureatka nagród w dziedzinie malarstwa: Pejzaże Śląskie Artystka uczestniczyła w wielu wystawach zbiorowych Grupy Twórczej Pasja Dom Kultury w Gogołowej, Miejska Biblioteka w Jastrzębiu, OPS w Radlinie Dom Kultury w Niewiadomiu Galeria Pod Fikusem - Miejska i Powiatowa II Nagroda w Konkursie Prac Plastyków Nieprofesjonalnych III Nagroda w Konkursie Ścieżki, Ogrdy, Pejzaże Śląskie Biblioteka Publiczna w Wodzisławiu Śl Galeria Sztuki Rybnickiego Centrum Kultury oraz doroczne wystawy Grupy w MOK w Radlinie. Do niedawna dominującymi technikami w twórczości Aleksandry Kruszyńskiej były farby olejne i akrylowe. Obecnie jest to technika collage oraz pastel, I Nagroda w Konkursie Ścieżki, Ogrody, Pejzaże Śląskie które prezentujegaleria Na Poddaszu wyróżnienie w Konkursie Ścieżki, Ogrody, PAS_PAR_TU 29 fot. Agnieszka Skowronek

16 Collage - Technika artystyczna polegająca na formowaniu kompozycji z różnych materiałów (gazet, tkaniny, fotografii, drobnych przedmiotów codziennego użytku itp.). Pas_par_tu Są one naklejane na płótno lub papier i łączone z tradycyjnymi technikami plastycznymi (np. farbą olejną, farbą akrylową, gwaszem). Słowo kolaż pochodzi z francuskiego coller ( klej ). Termin ten został użyty po raz pierwszy przez Georges Braque a a także Pablo Picasso na początku XX wieku, kiedy ta starożytna technika, znana w Chinach 200 p.n.e., stała się częścią sztuki nowoczesnej. 30 PAS_PAR_TU 31

17 Pas_par_tu 32 PAS_PAR_TU 33

18 Pas_par_tu MŁODZI zdolni Izabela SZEWCÓW K ażdy miesiąc przynosi nam jakieś wydarzenie, które nas interesuje, chcemy na nim być i z niecierpliwością odliczamy kolejne dni dzielące nas od wyznaczonej daty. Mój miniony maj został zdecydowanie zdominowany przez zjawisko o nazwie RYBNIK SWAP PARTY. SWAP to bezgotówkowa wymiana ubrań, o której większość rybniczan już słyszała, część uczestniczy regularnie. Jednak owa impreza nie kończy się na ubraniach i pokazach mody. Jest to świetna okazja do zaprezentowania się dla ludzi, którzy mają pomysły na nietuzinkowe wyroby biżuteryjne wykonane własnoręcznie. W samym centrum Baru Masala, w którym odbywało się wyżej wspomniane zjawisko ubraniowe, zgromadziło się aż siedem artystek zajmujących się rękodziełem. Specjalnie dla tych, którzy przegapili lub nie mieli czasu zawitać, postanowiłam przedstawić kilka wybranych autorek, ponieważ powinno się promować ludzi, którzy starają się zaspokoić, dziś już wszechobecną, potrzebę posiadania rzeczy oryginalnych, poprzez dzielenie się swoją prywatną kreatywną przestrzenią. 34 LEKCJA_SZTUKI 35

19 Lekcja_sztuki Joanna Dawidowska Filcaki - to filcowe arcydzieła wykonane ręcznie. Tworzone na mokro lub sucho, często autorka pracuje obiema technikami. Te niezwykłe i oryginalne dodatki potrafią ożywić każdą kreację. Zjem Cię Przepyszne cuda wykonane własnoręcznie. Wybór jak w cukierni babeczki, torciki, pączucie i inne smakołyki. Czy ktokolwiek pomyślałby, że zwykła modelina może wydawać się aż tak jadalna? Raczej jeść nie radzę, ale nosić.. owszem! ;) Cie/ Kinga Mańka Bajkowa biżuteria przeniesie Cię do świata Alicji z Krainy Czarów. Urzeczywistnienie inwencji twórczej i pasji do tworzenia pięknych przedmiotów. TurkuSÓWKA Wymyślne, kolorowe, przy uszach, na szyi, małe lub duże. Dla każdego znajdzie się sowa, która przypadnie mu do gustu. Bo kto by nie chciał posiadać własnej, prywatnej, tak wyjątkowej sówki? S%C3%93WKA/ Marlena Nitka Joanna Fojcik Kamienie, koraliki, filc, szkiełka, drut. Wszystko to połączone z klasą i finezją tworzy wyjątkowo delikatną biżuterię. Justyna Jurczyk Biżuteria wykonana pracochłonną techniką wire wrapping. Do swoich prac artystka użyła srebra i kamieni półszlachetnych, a każdy egzemplarz jest jedyny i niepowtarzalny. Przy pomocy wielobarwnych sznurków oraz metalowych elementów powstały ciekawe bransoletki. Autorka ma też w zanadrzu kolekcję lamp. Także nie pozostaje mi nic innego jak zaprosić do galerii nadmienionych artystek. Podziwiać i kupować. A może Ty też masz jakiś pomysł, który już od dawna czeka na realizację? Czas najwyższy na realizację! TRUDNY TEMAT Plagiat jest szczególnie niechlubnym przestępstwem, dyskwalifikującym autora całkowicie do uczestnictwa w środowisku naukowym. Dotyczy to zarówno studentów, jak i pracowników naukowych. Plagiat polega na kopiowaniu cudzych pomysłów i tekstów jest to kradzież idei Wspominając o działaniach twórczych, opartych na własnej pomysłowości, nie możemy zapomnieć o tej ciemnej stronie. Niestety bardzo często zdarza się tak, że wpadamy na jakiś pomysł, rozwijamy go, przekształcamy, pracujemy nad nim, po czym przyjdzie ktoś obcy i najzwyczajniej w świecie przywłaszcza sobie naszą pracę. Jest to przykre zjawisko, ale mamy z nim styczność w szkole, pracy, muzyce, sztuce Wymieniać można długo. Przykra jest również sytuacja, kiedy nie mamy zalegalizowanej własnej działalności, ponieważ nie chronią nas żadne normy prawne. Wtedy pozostajemy na łasce głosu sumienia danego złodzieja, który nie wstydził się sięgnąć po nasz pomysł. Także pamiętajmy, by korzystać z własnych pomysłów. Myślę, że każdy z nas ma na tyle rozumu i własnej godności, że nie musi kopiować innych. Pozdrawiam i życzę kreatywności ;) 36 LEKCJA_SZTUKI 37

20 Zrecenzowane_ Nad życie dawcę szpiku kostnego dla Agaty. W momencie, gdy pojawia się odpowiednia osoba polska sportmenka dowiaduje się, Iwona TROJAN iwonatrojan@wp.pl że jest w ciąży... Mimo zagrożenia swojego zdrowia S i życia, bohaterka decyduje się urodzić poczęte dziecko. ą filmy, które poruszają. Są filmy, które Na boisku walczymy do końca - mówi do polskich przypominają konkretną historię z życia. siatkarek ich trener w jednej ze scen. Agata też postanowiła walczyć do końca. Ze wszystkich sił. Z przeciw- Takim właśnie obrazem jest Nad życie w reżyserii Anny Pluteckiej Mesjasz nikiem potężnym, bezlitosnym i nie stosującym się do opowieść o życiu i o tym, co czasem cenimy ponad życie... żadnych reguł. Donoszenie ciąży i urodzenie córeczki było najtrudniejszym meczem w życiu Agaty. Było Kilkadziesiąt minut sfabularyzowanej, prawdziwej najważniejszymi mistrzostwami w jej życiu. Wygranymi mistrzostwami. Bo historii o zwyczajnej niezwyczajnej dziewczynie, chociaż na końcu filmu siatkarce, reprezentantce Agata umiera nie straciła kluczowych punktów Polski, żonie, matce, człowieku... Historia, która w meczu o wszystko. Odchodzę spełniona - pisze wydarzyła się naprawdę... tuż obok nas... praktycznie na naszych oczach... w liście do męża. Dokonała bowiem czegoś naprawdę Wydarzenia, które mocno wielkiego. Pozornie owszem: przegrała z chorobą, przemawiają do każdego, bo są piękne, trudne, wyraziste, wzruszające i uni- nie gra w reprezentacji. Ale tak naprawdę rozgrywka, wersalne... w której to ona panuje na Koleje losu Agaty Mróz boisku wciąż trwa. Przede utalentowanej, ambitnej wszystkim w osobie jej siatkarki, która od nastoletnich lat musiała zmagać córeczki Liliany, która jest największą wygraną się z poważną chorobą... Agaty, ale także w pamięci wszystkich tych, którzy Szalona, pełna pasji i wigoru dziewczyna, wulkan podziwiają Agatę, których energii o niespożytych inspiruje i którym pomaga wręcz siłach, czerpiąca na co dzień Jej historia... z każdego dnia, ile tylko Warto obejrzeć: Nad życie. Film o autentycznym się da, nadzieja polskiego sportu... Choroba odbiera człowieczeństwie. O miłości, chorobie, macierzyństwie, jej możliwość kontynuacji kariery siatkarskiej. Ale to zmaganiu się z przeciwnościami i trudnych wyborach. dopiero początek jej historii, którą w mistrzowski sposób pokazuje nam na ekranie Olga Bołądź, wcielając się O umiłowaniu życia i walce o to, co nad życie... Do ostatniego gwizdka. Do ostatniego tchnienia. Aby w rolę Agaty... Los stawia na drodze bohaterki przystojnego i pracowitego architekta, Jacka (w tej roli Michał ocalić to, co naprawdę cenne i wartościowe. Bo prawdziwy sportowiec - tak jak ona - zawsze daje z siebie Żebrowski). Młodzi zakochują się w sobie i pobierają. naprawdę wszystko... Następnie rozpoczyna się nerwowe oczekiwanie na fot. Sebastian FUS Teatr fotografia Sebastiana Fusa T eatr - wystawa prezentuje fotografie wykonane podczas spektakli i prób Teatru Tańca Navras z Rybnika, Teatru Tańca TeWaS z Raciborza, Studio Teatru Wojeteth z Chorzowa i Teatru TE- TRAEDR z Raciborza. Ciało nigdy nie milczy Czy nasze ruchy są miękkie i okrągłe czy raczej sztywne i kanciaste? Czy ruch kieruje się w górę unosząc nas w przestworza, czy może zamykamy przestrzeń między sobą a ścianą? Ten wybrany przez nas układ mówi coś o nas, o naszej osobowości. Ciało nigdy nie milczy. Nawet bezruch jest czytelnym znakiem. Poprzez ruch i bezruch dajemy świadectwo prawdy o sobie. Ciało nigdy nie kłamie. Człowiek w ruchu manifestuje się w swej najczystszej postaci. Jego życie wewnętrzne, duchowe i wynikający z tego ruch stanowią o jego pełni. Człowiek, który jest w ruchu, dąży do czegoś, poszukuje. I właśnie to poszukiwanie jest najpiękniejsze, najbardziej fascynujące. Rezultat nie jest już taki ważny, bo o tym, że Ikar spadł, wiemy wszyscy. Ale jak do tego doszło? Artur Stelmaczonek (Teatr Tańca NAVRAS) Galeria Drugiego Planu Dom Kultury Chwałowice Rybnik ul. 1 Maja 91B tel wystawa do 12 czerwiec Sebastian Dawid Fus - ur. w 1972 r., grafik komputerowy, fotograf, alpinista, grotołaz. Fotografuje od kilkunastu lat, w ostatnim czasie realizuje własne projekty, związane z teatrem i sceną. Znajduje czas na fotografię bardziej intymną (osobistą) związaną z ciałem i duszą, pięknem i tajemnicą ruchu. Jego prace były wyróżniane w konkursach fotograficznych i publikowane były w prasie. Brał udział w kilku wystawach zbiorowych, jest autorem kilku wystaw indywidualnych i licznych prezentacji multimedialnych m.in.: BIESZCZADY , UKRAINA I , AKT , UKRAINA II , TEATRY TAŃCA UWAGA_ZAPOWIEDŹ 39

21 Uwaga_zapowiedź Dni Rybnika termin czerwiec GRUPA ARTYSTYCZNA KONAR termin 16 czerwiec godz W dniach czerwca 2012 roku odbędzie się kolejna edycja Międzynarodowego Festiwalu Orkiestr Dętych Złota Lira - Rybnik W tym roku juz po raz dwudziesty pierwszy w Rybniku spotkają się orkiestry i zespoły mażoretek z Polski i Europy. Międzynarodowy Festiwal Orkiestr Dętych Złota Lira zainicjowany został w 1991 roku przez Mariana Wolnego, dyrygenta Miejskiej Orkiestry Dętej Rybnik oraz komitet organizacyjny w składzie: prof. Jan Langosz /Włochy/, Józef Ratajczak /Belgia/ i Wojciech Bronowski /dyrektor Rybnickiego Centrum Kultury/. Po zaakceptowaniu przez Prezydenta Miasta Józefa Makosza formuły Festiwalu, hejnał MFOD Złota Lira autorstwa kompozytora Józefa Szwedy, zabrzmiał po raz pierwszy na rybnickim rynku w 1992 roku. Od pierwszych edycji rybnicki Festiwal zaznaczył swój ponad lokalny charakter. Orkiestry i towarzyszące im mażoretki z wielkim powodzeniem występowały i były oklaskiwane między innymi w Katowicach, Zabrzu, Dąbrowie Górniczej, Tarnowskich Górach, Mysłowicach, Siemianowicach, Gliwicach, Knurowie, Rudzie Śląskiej, Chorzowie, Bytomiu, Wodzisławiu Śląskim, Pszowie, Żorach, Jastrzębiu, Raciborzu, Radlinie, Świerklanach, Łaziskach Górnych, Rogowach, Bełku, Rydułtowach, Pyskowicach i wielu innych miastach województwa śląskiego. W trakcie dotychczasowych edycji Festiwalu zaprezentowało się wiele orkiestr dętych m.in. z Austrii, Belgii, Białorusi, Bułgarii, Chin, Czech, Grecji, Holandii, Litwy, Niemiec, Rumunii, Słowacji, Szwajcarii, Ukrainy, Włoch, Węgier, Danii, Rosji, USA, Malty, Irlandii Północnej i Polski. Odbyło się blisko 600 koncertów, a imprezy festiwalowe obejrzało ponad Złota Lira - - Rybnik 2012 Festiwalu Orkiestr Dętych widzów. Podczas tegorocznego XXI Festiwalu zaprezentują się orkiestry i formacje taneczne m.in. z Polski, Czech, Słowacji, Ukrainy, Węgier. W ramach Festiwalu odbędzie się III Otwarty Międzynarodowy Puchar Polski Mażoretek oraz Konkurs Orkiestr o Puchar Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Festiwal odbywa się w tym roku w ramach Dni Rybnika. Poniżej program Festiwalu: PIĄTEK - 15 czerwca 12 r. Rybnik-Rynek - Godz Prezentacje zespołów festiwalowych - Godz Inauguracja Festiwalu: Parada orkiestr i mażoretek z ul. Powstańców na Rynek Uroczyste otwarcie Festiwalu - Godz Prezentacje zespołów festiwalowych / III Otwarty Międzynarodowy Puchar Polski Mażoretek - Godz Gość Specjalny Vlado Kumpan und seine Musicanten SOBOTA 16 czerwca 12 r. Dom Kultury w Rybniku-Niedobczycach - Godz Przesłuchania konkursowe orkiestr o Puchar Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego - Godz Koncerty zespołów festiwalowych w Rybniku i miastach ościennych NIEDZIELA - 17 czerwca 12 r. Godz Koncerty zespołów festiwalowych w Rybniku i miastach ościennych Rybnickie Centrum Kultury - Godz KONCERT GALOWY Złota Lira Rybnik 2012 fot. Jerzy HUSAK SZTUKA ŁĄCZENIA 5 Międzynarodowy Plener Malarsko-Fotograficzny G RUPA ARTYSTYCZNA KONAR zaprasza artystów polsko-czeskiego pogranicza na plener do Rybnika SZTUKA ŁĄCZENIA 5 Międzynarodowy Plener Malarsko-Fotograficzny 16 czerwca REGULAMIN 1. Plener Sztuka łączenia 5 ma na celu integrację środowisk artystycznych z Polski i Czech podczas wspólnych działań malarskich i fotograficznych w centrum miasta Rybnika. Artyści dokumentować będą zabudowę architektoniczną i dziedzictwo kulturowe regionu zaś obchody Dni Miasta stanowią idealny moment wymiany kulturowej pogranicza. 2. Projekt dofinansowany jest ze środków publicznych Miasta Rybnika. 3. Plener skierowany jest do osób dorosłych zamieszkujących na terenie Polski lub Czech. 4. Organizator zapewnia uczestnikom materiały plastyczne/fotograficzne wartości 100,00 zł oraz obiad w dniu pleneru. 5. Uczestnik pleneru zobowiązany jest do wypełnienia karty zgłoszenia oraz wniesienia opłaty akredytacyjnej w wysokości 40,00 PLN. 6. Uczestnik zobowiązany jest do pracy twórczej/ fotograficznej w dniu w godzinach od z wyłączeniem przerwy na obiad, w obrębie centrum miasta oraz zaprezentowania efektów swojej pracy na rynku miejskim o godz Uczestnicy zobowiązani są do dostarczenia ukończonej pracy/odbitki fotograficznej do Organizatora w terminie do 31 sierpnia 2012r. W celu prezentacji prac na wystawie poplenerowej. 8. Po zakończeniu wystawy i przeprowadzeniu dokumentacji, prace przechodzą na własność uczestników. 9. Organizator zastrzega sobie prawo do publikacji fotografii dokumentujących plener: wizerunku jego uczestników, tworzonych prac oraz podania do publicznej wiadomości listy uczestników pleneru. Osoby zainteresowane prosimy o dokonanie rezerwacji: przesyłanie karty zgłoszenia na adres: artgroupkonar@ gmail.com oraz po potwierdzeniu przyjęcia zgłoszenia o wpłatę akredytacji osobiście lub przelewem na konto Bank Spółdzielczy w Wodzisławiu Śląskim nr z dopiskiem Akredytacja (imię i nazwisko uczestnika) - Sztuka Łączenia 5 Uwaga! Ilość miejsc ograniczona Dodatkowych informacji udzielają: Beata Tomas tel ; Alina Krautwurst tel UWAGA_ZAPOWIEDŹ 41

22 Domu Kultury Chwałowice termin września RePeFeNe 2012 T egoroczna XI edycja Rybnickich Prezentacji Filmu Niezależnego REPEFENE odbędzie się w dniach września 2012 r. tradycyjnie w Domu Kultury Chwałowice. Aktualnie został ogłoszony nabór filmów do konkursu głównego (fabuła, dokument, eksperyment) i po raz pierwszy do konkursu dodatkowego-internetowego na najlepszy teledysk. Konkurs główny skierowany jest do filmowców nieprofesjonalnych, którzy przyślą film wraz z kartą zgłoszenia do 20 sierpnia 2012 r. Uwaga_zapowiedź Ilość i tematyka zgłaszanych filmów w kategoriach: fabuła, dokument i eksperyment, jest dowolna. Czas trwania filmu nie może przekroczyć 20 minut. Filmy zakwalifikowane do konkursu głównego oceniać będzie profesjonalne jury podczas prezentacji w dniu 15 września 2012 r. W każdej kategorii zostanie wybrany najlepszy film, a spośród nich jury wybierze film, który otrzyma nagrodę Grand Prix. Filmy należy przesyłać na adres: Dom Kultury w Rybniku-Chwałowicach Rybnik, ul 1 Maja 91B Od tego roku uruchomiony zostanie Konkurs dodatkowy, który dotyczy nieprofesjonalnych teledysków. Twórcy chcący zgłosić swój film, muszą umieścić go na YouTube i przesłać podpisaną kartę zgłoszenia na mail: repefene@gmail.com Termin zgłoszeń teledysków mija 11 sierpnia 2012 r. Zakwalifikowane do konkursu filmy będą umieszczone na kanale YouTube do prezentacji: Tam od 13 sierpnia do 10 września będzie trwało głosowanie internautów na najlepszy teledysk. Czas trwania filmu: do 5 minut. Szczegółowe informacje o RePeFeNe na stronie: Koordynator RePeFeNe: Mirosław Ropiak mirekropiak@gmail.com tel UWAGA_ZAPOWIEDŹ 43 fot. Krzysztof ŁAPKA

23 BWA Katowice kontakt termin lipiec Uwaga_zapowiedź IMPERIUM SNU Justyna GRUSZCZYK ( ) Nagle zerwał się wielki wiatr i zaczął padać śnieg. Sytuacja szybko przerodziła się w niebezpieczną burzę śnieżną, przed którą próbowałyśmy się skryć w jednej z bram. Stamtąd obserwowałyśmy kamienicę znajdującą się na rogu ulicy Słowackiego i ul. 3 Maja - śnieg, który uderzał w tę cudowną, secesyjną budowlę zmywał z niej postacie, które na naszych oczach roztapiały się, prawie było słychać ich wrzask, płynący z otwartych, coraz bardziej rozciągających się ust. Balkony także się roztapiały i wraz ze śniegiem padały na ulicę tworząc rodzaj rzeki, przepływającej przez miasto. Ponieważ rozpad dotknął także innych budynków, rzeka coraz szybciej powiększała się i gdy cała ta masa wpłynęła do bramy, w której wraz z innymi mieszkańcami się schroniłyśmy, nagle zastygła, pozostawiając nam niewiele miejsca i uniemożliwiając wyjście(...) 1 Czy to, w jaki sposób miasto śni się ludziom, może konkurować z jego obiektywnym wizerunkiem? A może obraz miejsca, jaki wyłania się z sennych marzeń, powinien być ważniejszy? Chcę stworzyć dokumentację zbiorowej podświadomości osób związanych z miastem oraz próbuję wysłać mu pewnego rodzaju informację zwrotną. Chcę pokazać mu lustro, w którym mogłoby się przejrzeć, i sprawdzić, czy rozpozna się ono w wizerunku, który zostanie w tym lustrze odbity. P rojekt IMPERIUM SNU będzie polegał na zebraniu snów dziejących się w Katowicach. Sny zostaną nagrane w formacie mp3 i będą dyskretnie odtwarzane w miejscach publicznych, na poziomie szeptu. Jednocześnie zostanie stworzony zapach, oniryczny i usypiający, który zostałby dyskretnie rozpylony w wielu punktach miasta w kawiarniach, autobusach, sklepach z tanią odzieżą, itp. Zapach w tych miejscach byłby nie tyle zapachem, ile raczej wrażeniem, że coś pachnie. Będzie podświadomie zapamiętywany przez ludzi i powinien wywoływać dręczące poczucie, że powinni coś sobie przypomnieć, ale sami nie wiedzą, co. PODZIEL SIĘ SNEM Artystka zaprasza do dzielenia się snami, które dzieją się w Katowicach. Sny można umieszczać w komentarzach na blogu projektu: blogspot.com/ wysyłać em: justyna.gruszczyk@ gmail.com oraz opowiedzieć przez telefon: Wernisaż projektu odbędzie się już w lipcu, jednak sny o obu miastach będą zbierane do końca roku IMPERIUM SNU odbędzie się pod patronatem Galerii BWA, w ramach projektu DROBNOSTKI. 1 Fragment snu pani Sary, przesłanego na potrzeby projektu Projekt Drobnostki zaplanowana na cały rok, płaszczyzna spotkań artystów, designerów i społeczności lokalnej w ramach projekcji, paneli dyskusyjnych, performance ów i akcji w mieście. Jego celem jest stymulowanie przez artystów potrzeby przekształcenia najbliższego otoczenia, która może prowadzić do zmiany sposobu myślenia o przestrzeni jako formie modelującej większość zachowań. Działania i realizacje zaproszonych twórców mają zachęcać do przeprojektowania niegościnnej przestrzeni miasta w miejsce stwarzające okazje do zadomowienia, nawiązywania i podtrzymywania więzi. Kuratorka: Marta Lisok fot. Justyna GRUSZCZYK 44 UWAGA_ZAPOWIEDŹ 45

24 Uwaga_zapowiedź VIII MIĘDZYNARODOWY FESTIWAL RYBNICKA JESIEŃ CHÓRALNA im. Henryka Mikołaja Góreckiego V III MIĘDZYNARODOWY FESTI- WAL RYBNICKA JESIEŃ CHÓ- RALNA im. Henryka Mikołaja Góreckiego odbędzie się w Rybniku w dniach 9-11 listopada 2012 r. Celem festiwalu jest propagowanie najlepszych wzorców śpiewactwa chóralnego, promocja sztuki chóralnej, prezentacja aktualnych trendów wykonawczych muzyki chóralnej, kultywowanie bogatych tradycji chóralnych Śląska, w tym regionu rybnickiego. Festiwal adresowany jest do chórów amatorskich i obejmuje: chóry jednorodne, chóry mieszane i kameralne chóry mieszane (do 24 osób). O dopuszczeniu do Festiwalu decyduje Rada Artystyczna powołana przez organizatorów na podstawie nadesłanego nagrania zespołu (CD,DVD lub MP3) oraz zgłoszonego programu konkursowego. Chóry zakwalifikowane do festiwalu zobowiązane są do przygotowania programu konkursowego - do 15 minut czystego śpiewu, maksymalnie 5 utworów. Nagrodami w Festiwalu są: Grand Prix dla najlepszego chóru festiwalu, Złoty, Srebrny i Brązowy Dyplom, Nagroda dla Najlepszego Dyrygenta Festiwalu, Nagroda za najlepsze wykonanie utworu muzyki sakralnej, Nagroda za najlepsze wykonanie utworu muzyki współczesnej. Laureat Grand Prix otrzyma nagrodę pieniężną oraz złoconą statuetkę festiwalu. Dom Kultury Chwałowice Rybnik ul. 1 Maja 91B tel termin 9-11 listopad Laureaci pierwszych miejsc o najwyższej punktacji bezwzględnej w poszczególnych kategoriach oraz najlepszy dyrygent festiwalu otrzymają nagrody pieniężne. Kartę Zgłoszenia wraz z załącznikami należy nadesłać na adres pocztowy Biura Organizacyjnego Festiwalu RJCH lub pocztą do dnia 30 czerwca 2012r. Chóry zostaną poinformowane o dopuszczeniu do festiwalu, terminach i miejscach występów do 31 sierpnia 2012 r. Zobowiązuje się chóry zakwalifikowane do przesłania 5 kompletów nutowych zgłoszonego repertuaru oraz potwierdzenia wpłaty akredytacyjnej do dnia 30 września 2012r na adres pocztowy Biura Organizacyjnego Festiwalu RJCH. Adres do korespondencji festiwalowej: BIURO ORGANIZACYJNE FESTIWALU RJCH Dom Kultury w Rybniku Chwałowicach Rybnik, ul. 1 Maja 91 B biuro@dkchwalowice.pl; tel/fax: (32) , (32) , Beata Tomas, Michał Wojaczek. Strona festiwalowa: 46 UWAGA_ZAPOWIEDŹ 47