PISMO ZIEMI KĘCKIEJ NR 9 (179) WRZESIEŃ 2006 CENA 2 ZŁOTE NR INDEKSU ISSN Dożynki powiatowe

Transkrypt

1 K ĘCZA NIN PISMO ZIEMI KĘCKIEJ NR 9 (179) WRZESIEŃ 2006 CENA 2 ZŁOTE NR INDEKSU ISSN Dożynki powiatowe

2 W drugą niedzielę września na stadionie LKS Bulowice odbyły się DOŻYNKI POWIATOWE Dożynkowe bochny chleba otrzymali gospodarze święta plonów - starosta powiatu oświęcimskiego Józef Kała, burmistrz gminy Kęty Roman Olejarz i sołtys Bulowic Ryszard Janeczko. Dożynki rozpoczęła uroczysta msza święta dziękczynna, której przewodniczył biskup Janusz Zimniak. Na wystawie można było zobaczyć m.in. ciężki i lekki sprzęt rolniczy. Ogółem w konkursie wystawiono 15 wieńców. Korowód dożynkowy. Starostowie dożynek: państwo Bożena i Marian Zielińscy. GWIAZDY W BESKIDACH Wynikiem 2 do 1 zakończył się towarzyski mecz Reprezentacji Artystów Polskich z przedstawicielami Beskidów, jaki został rozegrany na stadionie TS Hejnał w Kętach.

3 POLECAMY CZYTAJ W KĘCZANINIE Święto plonów str. 4 KRUS bez tajemnic str. 5 Wieści ratuszowe str Wiemy, co chcielibyśmy osiągnąć str Gwiazdy w Beskidach str. 14 X Almanach Kęcki str. 16 Klatka ze złota str. 20 Jest nas już tylu? str. 22 Przestroga przed populizmem str. 23 W ryku motorów str. 24 Podyplomowo o Unii Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Oświęcimiu sukcesywnie poszerza swoją ofertę. W październiku rusza pierwszy rok germanistyki oraz prawdopodobnie pierwsze studia podyplomowe. Jeżeli wszystko pójdzie zgodnie z planem i zbierze się wymagana grupa chętnych, jeszcze w tym roku akademickim w PWSZ otwarte zostaną roczne studia podyplomowe Projektowanie i zarządzanie funduszami europejskimi. Ich uczestnicy mają zdobyć teoretyczną i praktyczną wiedzę z zakresu polityki Unii Europejskiej, a zwłaszcza programów pomocowych i strukturalnych. W toku studiów szczególny nacisk położono na zajęcia warsztatowe z zakresu planowania i zarządzania projektami. (kan) SPRZEDAM garaż murowany os. Nad Sołą tel FELIETON NA RYBKĘ Piekło starości? Co możesz zrobić, by życie drogiej ci osoby, która jest w podeszłym wieku było szczęśliwe? Oczywiście możesz być miły, uczynny, uśmiechać się, gawędzić, a nawet zabierać ją do teatru czy kina. Nie to jest jednak najważniejsze twierdzi doktor Neal Krause z uniwersytetu w Michigan. O szczęściu starszych decyduje nade wszystko brak negatywnych odczuć, czyli wystarczy im to, byś nie sprawiał przykrości. Ludowa mądrość podpowiada, że niewymuszona, dobrowolna i instynktowna pomoc ludziom starszym poprawia samopoczucie zarówno pomagającym, jak i tym, którym się pomaga. Rodzina wdzięczna za doznaną niegdyś pomoc, teraz odwdzięcza się dwakroć. Taka symetryczna wymiana uczuć to idealny obrazek pod tytułem Szczęśliwa i beztroska starość. Zauważmy, że nie ma tu mowy o emeryturach, świadczeniach ubezpieczeń socjalnych i innych biurokratycznych straszydłach. Pan Kraus przeprowadził szczegółowe badania na ten temat. Odwiedził ponad 900 domów zamieszkałych przez osoby, które ukończyły 65 rok życia. Większość z nich swe kontakty ograniczała do najbliższych. Przewaga ponad szacunek ceniła sobie nade wszystko brak konfl iktowych relacji z otoczeniem. Negatywne interakcje mogą mieć druzgocący efekt na starszych pisze w raporcie gerontologicznym Neal FOT. KATARZYNA NICIEJA Kraus. Szczególnie źle odczuwają to ci, którzy w młodości poświęcali się innym. Na szczęście wsparcie rodziny szczelnie chroni przed problematycznymi kontaktami ze światem. Myślę, że pan Neal jest niepoprawnym optymistą, a jego obserwacje spokojnego życia amerykańskich staruszków nijak się mają do polskiego piekła starości. W kraju naszym wszelkie spekulacje speców od gerontologii biorą w łeb. A jak jest, każdy widzi. Tłumy młodych opuszczających dumnie ojczyznę, by pracować dla niepolskich systemów socjalnych, źle wróżą przereklamowanej złotej jesieni życia dla tych, którzy w kraju nad Wisłą zostaną. Zachłanny ZUS prędzej przyzna się do bankructwa niż pozwoli na reformę i redukcje etatów. Kiepsko to wygląda. Chyba że znowu uwierzymy, jak dzieci, w wymianę barterową uczuć. Bez pieniędzy zaczniemy sobie świadczyć pomoc. Jak u niepiśmiennych z pewnej wyspy niedaleko Nowej Zelandii. Zasada do ut des, która tam obowiązuje, zakłada, że trzeba oddać więcej, niż się otrzymało. W końcu młodzi są coś winni starszym, a niewątpliwie starsi oddali niekiedy najlepsze chwile swego życia po to, by młodszym było lepiej. Raju może nie stworzymy, ale piekło nie będzie tak mocno pachniało siarką. KRAPP DVD w nagrodę za wzorową służbę Józef Kruczek, wyróżniający się policjant Komisariatu Policji w Kętach odebrał podczas ostatniej sesji nagrodę od Rady Miejskiej w Kętach. Sierżant sztabowy został wyróżniony za osiągnięte wyniki: od początku roku zatrzymał 18 pijanych kierowców, z których wszyscy stanęli przed sądem. Oprócz tego wystawił 41 mandatów drogowych i porządkowych, ujął na gorącym uczynku sześciu przestępców, a także zatrzymał 12 poszukiwanych. (kan) KĘCZANIN PISMO ZIEMI KĘCKIEJ Wydawca: Dom Kultury w Kętach; p.o. redaktora naczelnego: Katarzyna Nicieja; adres redakcji: Kęty, ul. Żwirki i Wigury 2, tel ; dyżury redakcji: każdy poniedziałek od godz i w Domu Kultury w Kętach; dk@dk-kety.com.pl Ogłoszenia i reklamy przyjmowane są w Domu Kultury w pok. 105 codziennie od godz Za treść ogłoszeń, reklam i listów redakcja nie odpowiada. Materiałów niezamówionych redakcja nie zwraca. Redakcja zastrzega sobie prawo do dokonywania zmian i skracania tekstów. Redakcja nie utożsamia się z treścią publikowanych artykułów ani nie bierze na siebie odpowiedzialności za jakość przekazywanych do druku materiałów fotografi cznych. Skład: Katarzyna Nicieja Nakład: 1200 egz. Druk: Porąbka, ul. Chmielna 5, tel , dtl@cnm.pl ZDJĘCIE NA OKŁADCE: Paulina Urbaniec, Maria Jończyk i Kinga Wiśniewska z Bulowic podczas dożynek powiatowych. FOT. KATARZYNA NICIEJA Kęczanin wrzesień

4 TEMAT MIESIĄCA Święto plonów Samorządowcy po otrzymaniu bochenków i podziękowaniu za nie podzielili się nimi ze zgromadzonymi. FOT. UGK Dożynki w polskiej tradycji są największym w roku świętem rolników. Do najważniejszych jego punktów zawsze należy poświęcenie pieczywa, plonów oraz wieńców dożynkowych, plecionych ze wszystkich zbóż i ziół. Tak było i podczas powiatowych dożynek, na które do Bulowic zaprosili gospodarze powiatu, gminy i sołectwa. Wraz z rolnikami dziękowali za plony i prosili o błogosławieństwo na przyszły rok. Dożynki rozpoczęła polowa msza św. dziękczynna pod przewodnictwem biskupa Janusza Zimniaka, który właśnie wtedy świętował jubileusz 50-lecia pracy duszpasterskiej. Msza koncelebrowana była również przez proboszcza bulowickiej parafi i oraz kapłanów z gminy Kęty i powiatu oświęcimskiego. W czasie nabożeństwa panie z miejscowego Koła Gospodyń Wiejskich uroczyście przekazały dożynkowy wieniec, którzy przyjęli starostowie dożynek państwo Bożena i Marian Zielińscy, zwycięzcy konkursu Bezpieczne Gospodarstwo Rolne Ci następnie wraz ze starostami reprezentującymi poszczególne gminy według staropolskiego zwyczaju wręczyli chleb gospodarzom dożynek, czyli staroście oświęcimskiemu Józefowi Kale, burmistrzowi Kęt Romanowi Olejarzowi oraz sołtysowi Bulowic Ryszardowi Janeczko. Samorządowcy po otrzymaniu bochenków i podziękowaniu za nie podzielili się nimi ze zgromadzonymi. Dożynki to wieńczące żniwa święto plonów, rolników i polskiej wsi mówił podczas ceremonii starosta oświęcimski Józef Kała. Plon niesiemy plon w gospodarza dom śpiewają żeńcy. 4 Żniwa to czas radości i dziękczynienia, zboża zostały zebrane, więc jest się z czego radować. Rolnicy dzielą się z nami chlebem, zapraszają nas do wspólnego świętowania, ale jednocześnie przypominają, że ten chleb jest dla wszystkich. Na stadionie LKS-u w Bulowicach rozstrzygnięto także konkurs wieńców dożynkowych. Ogółem w konkursie wystawiono 15 wieńców, w kategorii wieńców tradycyjnych zwyciężyły panie z KGW Malec, wyprzedzając Koła Gospodyń Wiejskich ze Starych Stawów (II miejsce) oraz Pław i Bielna (III miejsce ex aequo). Wyróżnienia przyznano: KGW Przecieszyn, KGW Gorzów i KGW Lęki. Natomiast w grupie wieńców nowoczesnych jurorom najbardziej podobało się dzieło pań z Dworów I i Bulowic. Trzeciego miejsca w tej kategorii nie przyznano. Wyróżnienie przypadło KGW Chełmek. W uzasadnieniu werdyktu jurorzy podkreślali, że stanęli przed trudnym wyborem, ponieważ wszystkie prace, które zostały zgłoszone, były piękne, a ich wykonanie kosztowało twórców wiele trudu. Zwycięzcom konkursu wieńca dożynkowego przyznano nagrody pieniężne ufundowane przez powiat oświęcimski i gminę Kęty: za I miejsce 400 zł, II miejsce 300 zł, III miejsce 200 zł a za wyróżnienia po 150 zł. W towarzyszących uroczystościom prezentacjach artystycznych zobaczyliśmy panie z Kół Gospodyń Wiejskich z Bulowic, Bielan, Nowej Wsi i Łęk. Ponadto wystąpiły: Zespół Regionalny Polańcza z Polanki, Hajduki z Oświęcimia, Zespół Pieśni i Tańca Kęty oraz Rodzinna Kapela Mertów. O oprawę muzyczną całości zatroszczyła się orkiestra dęta z Bulowic i chór z Osieka, a przed mszą świętą dodatkowo wystąpił chór z Bielan. Dożynkom jak każe tradycja towarzyszyły kiermasz i wystawa rolnicza, zorganizowana przez Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Karniowicach, a także liczne ekspozycje produktów pszczelarskich i prezentacja rękodzieła. Można było także zobaczyć ciężki i lekki sprzęt rolniczy, płody rolne oraz materiały potrzebne do codziennych prac rolniczych. Nie zabrakło stoisk: KGW, pszczelarzy oraz ogrodników. Zwiedzający mogli zapoznać się także z ofertą agencji rolniczych. Dożynki powiatowe zakończyła zabawa taneczna, która trwała do późnych godzin wieczornych. oprac. (kan) fotoreportaż na stronach 2 i 27 Kęczanin wrzesień 2006

5 TEMAT MIESIĄCA KRUS bez tajemnic Na najczęściej zadawane przez rolników pytania odpowiadają Teresa Sajdak i Ireneusz Nowak z Placówki Terenowej w Oświęcimiu Kasy Rolniczej Ubezpieczenia Społecznego Jaki teren Państwo obsługujecie? Cały powiat z wyjątkiem Głębowic i Brzeszcz. Ubezpieczamy w tym roku 1982 osoby (czynni rolnicy), w tym z gminy Kęty 463 osoby skąd mamy największą ilość ubezpieczonych rolników. Kiedy rolnik może, a kiedy musi się ubezpieczyć? Ustawa przewiduje dwie formy objęcia ubezpieczeniem. W zależności od warunków spełnianych przez osobę zainteresowaną, objęcie to następuje w trybie obowiązkowym (z mocy ustawy) lub dobrowolnym (na wniosek). Ubezpieczeniu społecznemu rolników podlega obowiązkowo rolnik, zamieszkujący i prowadzący osobiście i na własny rachunek działalność rolniczą we własnym gospodarstwie rolnym, o powierzchni powyżej 1 ha przeliczeniowego użytków rolnych lub dział specjalny produkcji rolnej, w tym również w ramach grupy producentów rolnych. Ubezpieczyć musi się także małżonek rolnika oraz domownik stale pracujący w tym gospodarstwie, jeżeli rolnik ten, jego małżonek i domownik nie podlegają innemu ubezpieczeniu społecznemu i nie mają ustalonego prawa do emerytury lub renty albo nie mają ustalonego prawa do świadczeń z ubezpieczeń społecznych. Natomiast rolnik prowadzący działalność rolniczą w gospodarstwie o powierzchni poniżej 1 ha przeliczeniowego (a także jego małżonek i domownik) oraz osoba, która będąc rolnikiem przeznaczyła grunty prowadzonego przez siebie gospodarstwa do zalesienia, mogą być objęci ubezpieczeniem dobrowolnym. Obecnie rolnik lub domownik, który rozpoczyna prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej lub rozpoczyna współpracę, może się ubezpieczyć, jeśli podlegał temu ubezpieczeniu w pełnym zakresie z mocy ustawy nieprzerwanie przez co najmniej 3 lata. Oświadczenie o kontynuowaniu tego ubezpieczenia należy złożyć w terminie 14 dni od rozpoczęcia wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej lub rozpoczęcia współpracy przy prowadzeniu tej działalności. Oprócz tego każdy rolnik lub domownik prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą zobowiązany jest przedstawić w KRUS kwotę należnego podatku dochodowego od przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej za poprzedni rok podatkowy. Kwota ta za 2006 rok nie może przekraczać 2643 zł. Jakiego rodzaju ubezpieczenie zapewnia KRUS? Ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie (składka wynosi 72 zł) i ubezpieczenie emerytalno-rentowe (składka wynosi 179 zł). Razem to 251 zł na kwartał, osoby prowadzące działalność gospodarczą płacą podwójnie tj. 502 zł. KRUS, zgodnie ze swym ustawowym obowiązkiem, zapewnia rolnikom uprawnionym do świadczeń możliwości korzystania z rehabilitacji leczniczej. Jest ona organizowana w formie 21-dniowych turnusów, prowadzonych we własnych Centrach lub Ośrodkach Rehabilitacji Rolników KRUS oraz zakładach rehabilitacji leczniczej, z którymi współpracujemy. Z rehabilitacji leczniczej można korzystać nie częściej niż co 12 miesięcy. Każdorazowo świadczenie to przyznawane jest na wniosek lekarza ustalającego wskazania do odbycia rehabilitacji. Do wniosku muszą być dołączone niezbędne badania, zlecone przez lekarza. Wypełniony wniosek, który swą ważność zachowuje 6 miesięcy, rolnik składa (osobiście lub wysyła pocztą) we właściwym oddziale regionalnym lub placówce terenowej Kasy. Od 1993 roku Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego organizuje w czasie letnich wakacji turnusy rehabilitacyjne dla dzieci rolników ubezpieczonych lub świadczeniobiorców KRUS. Mogą z nich korzystać dzieci w wieku szkolnym, tj letnie (wymagane jest nieukończenie przez dziecko 16. roku życia), których przynajmniej jedno z rodziców (prawnych opiekunów) uprawnione jest do świadczeń w KRUS. Podstawę skierowania na turnus stanowi wniosek o skierowanie dziecka na turnus rehabilitacyjny. Baza zabiegowa, którą dysponuje KRUS, pozwala leczyć m.in. dzieci po przebytych operacjach narządu ruchu oraz dzieci ze skrzywieniem kręgosłupa czy płaskostopiem. Na rehabilitację w zakresie chorób układu oddechowego (takich jak astma oskrzelowa, przewlekły nieżyt górnych dróg oddecho- FOT. KATARZYNA NICIEJA Marzena Urbaniec z Bulowic Dożynki to bardzo stary zwyczaj, któremu zawsze towarzyszyły pokazy i wystawy inwentarza i dorobku poszczególnych gospodarzy. Dziś w naszej gminie jest znacznie mniej rolników, choć ci, co pozostali gospodarują, na znacznie większym areale. Ja sama mam działkę ok. 60 arów, na której uprawiam trochę jarzyn. Moi rodzice, owszem, byli rolnikami, ja już nie mogę siebie tak nazwać. Aleksandra Jończyk z Bulowic Symbolika dożynek mimo że coraz mniej wśród nas, rolników wciąż pozostaje żywa. Zdajemy sobie sprawę, że to bardzo trudny i wymagający zawód. Choć sama nie jestem rolnikiem, swoim uczestnictwem w tej uroczystości i występem w gronie koleżanek z chóru, chcemy im podziękować za pracę. (kan) FOT. KATARZYNA NICIEJA wych lub skłonności do częstych angin) dzieci kierowane są do sanatoriów współpracujących z KRUS. Prowadzicie Państwo również szeroko zakrojoną akcję zapobiegania wypadkom przy pracy wśród rolników indywidualnych. Działalność prewencyjna przynosi poprawę bezpieczeństwa pracy w gospodarstwach rolnych. Do najczęstszych przyczyn i okoliczności wypadków należy nieznajomość lub lekceważenie zagrożeń, szczególnie przy prostych rutynowych czynnościach, pośpiech i stres, nierozważne angażowanie do niektórych prac dzieci i osób w podeszłym wieku, bałagan w obejściu i w miejscach wykonywania czynności, posługiwanie się maszynami i ciągnikami po spożyciu alkoholu, dokonywanie regulacji i sprawdzanie działania maszyn w ruchu, podejmowanie napraw bez posiadania kwalifi kacji i oprzyrządowania, brak ochron indywidualnych i właściwych ubrań roboczych Wypadki powodowane są też przez zły stan techniczny maszyn, budynków gospodarczych, schodów, drabin i narzędzi. not. (kan) Kęczanin wrzesień

6 WIEŚCI RATUSZOWE XLII sesja Rady Miejskiej w Kętach XLII sesja Rady Miejskiej w Kętach odbyła się 25 sierpnia. Rada podjęła uchwały w następujących sprawach: wyrażenia zgody na wydzierżawienie nieruchomości położonej w Kętach przy ul. Krakowskiej, zabudowanej budynkiem strzelnicy; Podejmując uchwałę radni wyrazili zgodę na dzierżawę obiektu strzelnicy przez Koło Zakładowe LOK, działające przy Grupie Kęty SA. Dzierżawa obiektu obejmuje okres 9 lat. wyrażenia zgody na nabycie nieruchomości położonej w Kętach; Rada Miejska w Kętach wyraziła zgodę na nabycie przez Urząd Gminy Kęty od Skarbu Państwa z zastosowaniem bonifi katy w wysokości 95 proc. wartości nieruchomości obejmującej parcele gruntowe nr 2066, 2067 i 1959 położonych w Kętach przy ul. Głowackiego. Celem powyższego zakupu jest uregulowanie stanu prawnego drogi bocznej przy ul. Głowackiego. zamiany uchwały w sprawie nadania statutu Gminnej Bibliotece Publicznej w Kętach; zmiany uchwały w sprawie udzielenia bonifi - katy przy sprzedaży mieszkań komunalnych; Przyjęta przez Radę Miejską uchwała reguluje sprawy kaucji mieszkaniowej. nadania statutu Zespołowi Szkolno-Przedszkolnemu w Bulowicach; nadania statutu Zespołowi Szkolno-Przedszkolnemu w Łękach; nadania statutu Zespołowi Szkolno-Gimnazjalnemu w Bielanach; nadania statutu Zespołowi Szkolno-Gimnazjalnemu w Nowej Wsi; zmian statutu gminy Kęty; zmian uchwały budżetowej gminy Kęty na rok 2006; Wprowadzone zmiany budżetowe wiążą się m.in. z pozyskaniem przez gminę Kęty dotacji na inwestycje realizowane na podstawie dwustronnych porozumień, zmniejszeniem kwoty zaplanowanej pożyczki z NFOŚiGW w Warszawie na kanalizację sanitarną w Kętach-Podlesiu i Kętach (ul. J. Kantego), urealnieniem środków (zmniejszenie planu) na zakończone zadania kanalizacyjne w Kętach, zwiększeniem wydatków na zadania kontynuowane z niedoborami oraz zaplanowaniem wydatków na koszty związane z usuwaniem szkód wyrządzonych przez nawałnicę. zaciągnięcia pożyczki długoterminowej; Przyjętą uchwałą Rada Miejska w Kętach wyraziła zgodę na zaciągnięcie pożyczki w wysokości zł w WFOŚiGW w Krakowie na fi nansowanie zadania pn. Termomodernizacja budynku Szkoły Podstawowej nr 2 w Kętach. zakresu i formy informacji o przebiegu wykonania budżetu gminy za I półrocze oraz informacji o przebiegu wykonania planu fi nansowego jednostki za I półrocze; Wizyta słowackich nauczycieli 28 sierpnia 2006 r. w Zespole Szkół Podstawowo-Gimnazjalnych w Kętach gościli nauczyciele z Zakładnej Szkoły w Turzovce. Wraz z pedagogami wizytę złożył sekretarz Turzovki Kamil Kobolka. Na spotkaniu obecni byli również przedstawiciele władz samorządowych: burmistrz gminy Kęty Roman Olejarz i kierownik Wydziału Edukacji, Kultury, Zdrowia i Spraw Społecznych Zbigniew Jarosz oraz wizytator Renata Łuszczek z Kuratorium Oświaty w Krakowie. Uczniowie obu szkół mieli już wcześniej okazję do wzajemnego poznania i nawiązywania więzi. Spotkali się bowiem z okazji Biegu o Puchar Burmistrza Gminy Kęty w maju 2005 roku i powtórnie w 2006 r. Kęczanie z Zespołu Szkół Podstawowo- Gimnazjalnych odwiedzili także słowackich kolegów z okazji Międzynarodowego Dnia Dziecka, w czerwcu 2005 r. Podczas wspólnych rozmów nauczyciele obu szkół opracowali projekt współpracy. Głównym jego priorytetem jest budzenie aktywności poznawczej i umiejętności współpracy w zjednoczonej Europie. W ramach projektu zaplanowano szereg działań, a w szczególności: korespondencję między uczniami w tym samym wieku; wymianę informacji o szkole, mieście, gminie, regionie; opracowanie albumów i prezentacji multimedialnych; tematyczne zajęcia dydaktyczne; wzajemne uczestnictwo w imprezach sportowo-rekreacyjno-turystycznych, kulturalno-oświatowych i innych. Współpraca polsko-słowacka ma na celu promocję miast i euroregionu. Integracja międzyszkolna oraz wymiana doświadczeń pomiędzy nauczycielami i uczniami pozwoli także poznać wzajemną historię i obyczaje. Harmonogram działań w ramach współpracy między Zespołem Szkół Podstawowo- Gimnazjalnych w Kętach i Zakładną Szkołą w Turzovce przewiduje realizację zadań w ciągu 3 lat. Na rok szkolny 2006/2007 dyrektorzy szkół współpracujących, pani Urszula Włodarczyk i pani Terezia Supolova, wyznaczyli sobie jako temat przewodni poznanie historii szkół i miast. W ramach tego projektu odbyło się już pierwsze ofi cjalne spotkanie rad pedagogicznych. W kolejnych latach współpraca przewiduje realizację tematów: Święta i zwyczaje świąteczne oraz Co warto zobaczyć w naszych szkołach. Słowaccy nauczyciele oprócz opracowywania harmonogramu wspólnych działań zapoznali się z zaprezentowanym przez Renatę Kurzydło projektem multimedialnym Kęty moje miasto, który przygotowany został przez uczniów gimnazjum. Nauczyciele słowaccy zwiedzili także szkołę oraz mieli okazję do rozmowy i wymiany doświadczeń z zakresu metodyki nauczanych przedmiotów. Następnie goście zwiedzili miasto, a w szczególności halę sportową i krytą pływalnię. W sali kameralnej Domu Kultury obejrzeli krótki program artystyczny przygotowany przez dzieci. Wizyta zakończyła się wspólnym spotkaniem, w czasie którego dzielono się wrażeniami i spostrzeżeniami. STRONY NR 6-11 REDAGUJE ZESPÓŁ URZĘDU GMINY W KĘTACH 6 Kęczanin wrzesień 2006

7 WIEŚCI RATUSZOWE Droga prawie gotowa Mamy telefon zaufania O G Ł O S Z E N I E Dobiegają końca prace związane z przebudową drogi gminnej Łęki Bielany. Na całej długości drogi została już położona nawierzchnia z masy asfaltobetonowej. Ponadto w miejscach przewidzianych w projekcie technicznym zamontowano bariery ochronne. Kończone są również prace związane z budową chodnika i przebudową kolidujących ogrodzeń. Gotowe jest także włączenie modernizowanego ciągu komunikacyjnego do drogi wojewódzkiej nr 948. Zakończenie wszystkich prac przy modernizacji drogi Łęki Bielany zaplanowano na 30 września. W wyniku pracy zespołu doradczo-konsultacyjnego do spraw profi laktyki i uzależnień narkotykowych, utworzonego przy burmistrzu gminy Kęty, powstał gminny program profi laktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz przeciwdziałania narkomanii na rok Jednym z zadań programu jest uruchomienie na terenie gminy telefonu zaufania. Od 1 września br. telefon zaufania pozostaje do dyspozycji mieszkańców naszej gminy trzy dni w tygodniu: poniedziałek, środę i piątek w godzinach Jeżeli masz problem, nie masz z kim o nim porozmawiać, zadzwoń służymy pomocą. Zapamiętaj ten numer: * (numer częściowo płatny przez abonenta). Burmistrz Gminy Kęty ogłasza III przetarg ustny nieograniczony na sprzedaż nieruchomości stanowiącej własność Gminy Kęty obejmującej działkę nr 8369/1 o pow. 694 m 2 z KW 13312, zabudowaną budynkiem położonym przy ul. Jana Kantego 21c w Kętach. W obowiązującym miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego Gminy Kęty uchwalonym uchwałą nr: XXX/243/2005 Rady Miejskiej w Kętach z dnia 29 czerwca 2005 r. ogłoszoną w Dz. Urz. Woj. Małopolskiego nr 472 poz z 2005 r. ww. nieruchomość położona jest w terenach zabudowy usługowej o charakterze komercyjnym jednostka A8U. Cena wywoławcza nieruchomości wynosi: ,00 zł (sto sześćdziesiąt tysięcy złotych). Przetarg odbędzie się w dniu 31 października 2006 r. o godz w sali narad ( I piętro ) Urzędu Gminy Kęty Rynek 7. W przetargu mogą brać udział osoby fi zyczne lub prawne, które wpłacą wadium w wysokości ,00 zł (dwadzieścia pięć tysięcy złotych) nie później niż do r. przelewem na konto Urzędu Gminy Kęty nr w BPH PBK SA O/Kęty. Potwierdzeniem wpłaty wadium jest wpływ pieniędzy na konto urzędu w wyżej podanym terminie. Wadium zwrócone zostanie w terminie do 3 dni od daty przetargu, a wpłacone przez uczestnika, który przetarg wygrał, zalicza się na poczet ceny nabycia nieruchomości. Wadium ulega przepadkowi w razie uchylenia się uczestnika, który przetarg wygrał, od zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości. Wylicytowaną kwotę za nieruchomość należy uiścić w całości przed zawarciem umowy sprzedaży nieruchomości. Koszty umowy notarialnej i wpisów do ksiąg wieczystych oraz ewentualnego odtworzenia granic nieruchomości ponosi nabywca. Szczegółowych informacji udziela Kierownik Wydziału Zagospodarowania Przestrzennego i Gospodarki Nieruchomościami Urzędu Gminy Kęty, pok. 30, telefon wew. 131 w godzinach pracy urzędu. Burmistrz Gminy Kęty może odwołać ogłoszony przetarg z uzasadnionej przyczyny. Interpelacje i zapytania radnych Radny Stanisław Tadeusz Drzyżdżyk Radny interpelował w sprawie realizacji postanowień Rady Miejskiej odnośnie Regulaminu Utrzymania Czystości i Porządku, który został przyjęty 24 marca 2006r. Radny wyraził zaniepokojenie słabą realizacją punktów regulaminu i poprosił o zwrócenie szczególnej uwagi na ich wykonanie. Następnie poruszył problem złego stanu otoczenia wokół Domu Kultury w Kętach. Radny poprosił o wyjaśnienie powodów niewykonywania prac modernizacyjnych wokół obiektu. Radny interpelował także w sprawie drzew topoli rosnących na osiedlu 700-lecia w okolicach supermarketu. Jego zdaniem pyłki drzew stwarzają niebezpieczeństwo i dlatego poprosił on o usunięcie topól, które są szkodliwe. Na koniec radny powrócił do kwietnia ubiegłego roku i zebrania dzielnicy Nowe Miasto. Doszło podczas niego do dyskusji na temat budowy nowego gimnazjum w Kętach. Radny zapytał czy spotkanie poświęcone temu problemowi które wówczas wstępnie zapowiedziano odbędzie się w jakimś określonym terminie. Odpowiadając na pierwszą interpelację radnego, burmistrz Roman Olejarz zauważył, że uchwała dotycząca utrzymania czystości i porządku w gminie Kęty jest realizowana. Przyznał jednak, że większa uwaga ze względu na wymóg osiągnięcia tzw. efektu ekologicznego poświęcana była dotąd odpadom płynnym. Sprawom przyłączania kolejnych posesji do powstających systemów kanalizacyjnych dużo czasu poświęcała także straż miejska. Burmistrz stwierdził jednak kategorycznie, że zbiórka odpadów w gminie Kęty jest powszechna i dobrze zorganizowana. Jednocześnie zaznaczył, że konieczne jest uszczelnienie systemu. Oznacza to, że w dalszym ciągu prowadzone będą stosowne działania w celu osiągnięcia jak najlepszych efektów. Odnosząc się do problemu otoczenia Domu Kultury, burmistrz potwierdził, że wymaga ono podobnie jak sam obiekt dużych nakładów fi nansowych. Dodał ponadto, że Dom Kultury przygotowuje dokumentację związaną z termomodernizacją budynku i audytem energetycznym. Jest to duże przedsięwzięcie, które przewiduje m.in. wymianę stolarki okiennej. Po wykonaniu tych działań sfi nansowane będzie podniesienie standardu otoczenia wokół Domu Kultury Odpowiadając na interpelację dotyczącą problemu topoli na osiedlu 700-lecia, burmistrz zauważył, że dotychczas każdy wniosek który był składany w sprawie wycięcia takich drzew był rozpatrywany pozytywnie. Dodał, że o ile nie będzie przeciwwskazań ekologicznych, także ten zostanie tak potraktowany. Radny Janusz Sońta Radny interpelował w sprawie budowy drogi Łęki-Bielany. W związku z publikacjami mediów i głosami mieszkańców, zwrócił się on z Kęczanin wrzesień

8 WIEŚCI RATUSZOWE Interpelacje i zapytania radnych cd. prośbą o przedstawienie zarówno obiektywnej opinii inwestora odnośnie prawidłowości wykonywania prac, jak również komentarza burmistrza gminy Kęty do wykonywanego zadania. Radny poprosił o umieszczenie nowego znaku drogowego na ul. Spacerowej w Bielanach. Zwrócił się ponadto z zapytaniem do dyrektora GZOZ w Kętach dr Jerzego Kmiecika o podanie terminu zakończenia komputeryzacji ośrodków zdrowia GZOZ. Zapytał również, czy projekt techniczny podjazdu dla osób niepełnosprawnych w Ośrodku Zdrowia w Bielanach zostanie wykonany w tym roku. Odpowiadając na interpelację radnego, burmistrz zaznaczył, że remont drogi Łęki- Bielany jest dużym oraz trudnym zadaniem, budzącym czasami emocje i trudności, które należy przezwyciężać. Burmistrz zgodził się, że nie najlepszym rozwiązaniem było zaprojektowanie od strony zachodniej obecnego ścieku. Jego projekt był jednak ogólnie dostępny i zaakceptowany również przez mieszkańców. Burmistrz stanowczo nie zgodził się ze stwierdzeniem, że Urząd Gminy mało interesuje się tą budową. Przypomniał, że niemal codziennie są na niej urzędnicy, którzy koordynują wszelkie podejmowane działania. Odnosząc się do tematu znaku przy ul. Spacerowej w Bielanach, burmistrz podzielił opinię radnego o potrzebie poprawnego oznakowania. Dyrektor Gminnego Zakładu Opieki Zdrowotnej Jerzy Kmiecik poinformował radnego, że projekt wykonania podjazdu dla osób niepełnosprawnych do Ośrodka Zdrowia w Bielanach jest obecnie dyskutowany. Jest to podyktowane jego dostosowaniem do zmieniających się przepisów oraz wyborem jak najkorzystniejszego rozwiązania fi nansowego. Odnosząc się do pytania o komputeryzację ośrodków Zzdrowia, dyrektor Kmiecik zapowiedział, że zostanie ona zakończona do końca roku. Powstanie sieci komputerowej jest natomiast procesem, który może potrwać około 2-3 lat. Radny Marek Listwan Pierwsza interpelacja radnego dotyczyła problemu zbyt dużego tonażu samochodów ciężarowych wjeżdżających na Rynek w Kętach. Radny zwrócił się z apelem o ograniczenie możliwości poruszania się takich pojazdów w centrum miasta. Drugi poruszony temat dotyczył remontu ul. Mickiewicza i ul. Oświęcimskiej w Nowej Wsi (ciąg drogi w kierunku Oświęcimia). Radny zauważył, że po naprawie drogi pobocze jest zaśmiecone kamieniami, które utrudniają na niej ruch rowerowy. Radny zwrócił się z prośbą o interwencję w tej sprawie w Zarządzie Dróg Wojewódzkich. Odnosząc się do interpelacji radnego dotyczącej tonażu pojazdów wjeżdżających na Rynek w Kętach, burmistrz oznajmił, że według niego problem ten jest przejaskra- 8 Strażackie strzelanie W sobotę, 2 września na strzelnicy w Kętach odbyły się strażackie zawody strzeleckie. Organizatorem zawodów był Zarząd Gminny Związku Ochotniczych Straży Pożarny RP w Kętach. Udział w zawodach wzięły drużyn Ochotniczych Straży Pożarnych z całej gminy (OSP Kęty, Kęty Podlesie, Bielany, Bulowice, Łęki, Nowa Wieś, Malec i Witkowice). W zmaganiach drużyn (trzyosobowych) najlepsi okazali się strażacy z OSP Malec, którzy wyprzedzili druhów z OSP Nowa Wieś i OSP Bielany. Zwycięscy uzyskali 242 pkt. (na 300). Indywidualnie najlepiej strzelał Adam Halski z OSP Bielany (89 pkt. na 100). Drugi rezultat uzyskał Łukasz Krawczyk z OSP Malec, a na ostatnim stopniu podium uplasował się Marek Wójcik z OSP Łęki. Najlepsza drużyna i strzelec zostali uhonorowani pucharami ufundowanymi przez Marka Kobyłczyka, a dla pierwszych trójek przygotowano okolicznościowe dyplomy. Zawody rozgrywane przy słonecznej pogodzie udały się znakomicie. Uczestniczący w nich strażacy zapewniali, że w przyszłym roku w komplecie ponownie zjawią się na strzelnicy w Kętach, a celność strzałów znowu będzie tak wysoka jak w sobotę. Powstają ścieżki Wiosną tego roku gmina przystąpiła do porządkowania kolejnych, niezagospodarowanych dotąd terenów, zlokalizowanych w pasie od rejonu dróg przy ul. Spacerowej, w kierunku hali sportowej i krytej pływalni w Kętach. To ponad 10 ha zadrzewienie w ostatnich latach stało się miejscem dewastacji m.in. wskutek urządzania w tym rejonie dzikich wysypisk śmieci i wypalania traw, w trakcie których zniszczeniu i obumarciu uległo już kilkadziesiąt sztuk drzew. Ze względu na wielkość obszaru prace podzielono na kilka etapów. W pierwszym, realizowanym w tym roku, na obszarze 3 ha na wysokości rejonu dróg, uporządkowano teren, usunięto obumarłe i nierokujące do przeżycia drzewa i krzewy, uprzątnięto zalegające śmieci oraz pniaki i wyplantowano teren. Wykonano też zabiegi pielęgnacyjne na pozostałym drzewostanie. Aktualnie trwają prace przy budowie ścieżek spacerowych. Po ich wytyczeniu, w ramach robót publicznych układane są krawężniki, pozyskane z modernizowanych ciągów pieszych chodników. Podczas ostatnich zmian budżetowych w miesiącu sierpniu zadanie zostało dofi nansowane kwotą 30 tys. złotych. Dzięki temu dofi nansowaniu możliwe będzie przeprowadzenie przetargu na wykonanie nawierzchni asfaltowej na długości około 550 mb ścieżek. Po wykonaniu ścieżek, w październiku dokonane zostaną nowe nasadzenia różnorodnymi i atrakcyjnymi gatunkami drzew i krzewów. Nasadzenia z kolei znalazły uznanie Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie, który przekazuje na ten cel dotację w wysokości 10 tys. złotych. Nasadzenia planowane są wczesną jesienią, tradycyjnie z udziałem grup mieszkańców, pszczelarzy z Koła Pszczelarskiego w Kętach. W ten sposób już jesienią będzie gotowy I etap uchwalonego przez radę miejską parku miejskiego w Kętach. Kęczanin wrzesień 2006

9 WIEŚCI RATUSZOWE Zmiany budżetowe Na sierpniowej sesji rady miasta dokonano kilku zmian budżetowych. Zrezygnowano z zaciągnięcia kredytów i pożyczek w wysokości zł, co stanowi zmniejszenie zadłużenia gminy Kęty o 5 proc. Ograniczenie w zaciągnięciu kredytów związane było z dostosowaniem planów wydatków w budżecie do podpisanych umów na wykonanie zadań: kanalizacja sanitarna Podlesia i północnej części Kęt oraz budowa drogi Łęki Bielany. Korekta planów nastąpiła także w zadaniach zakończonych budowa kanalizacji dla zlewni ulic: Krakowskiej, Konopnickiej i Głowackiego w Kętach oraz budowa kanalizacji sanitarnej sołectwa Nowa Wieś. Pozyskane wolne środki zostały przeznaczone na: budowę chodnika przy drodze w Łękach, w ramach inicjatyw samorządowych (udział własny gminy); rozpoczęcie budowy ulic Batorego i Staszica w Nowej Wsi w związku z zakończoną kanalizacją (PT); remont dachu w MZK; pylon na dworcu PKS; dokończenie połączenia cmentarza komunalnego w Kętach (w związku z zamknięciem ul. Szpitalnej); monitoring budynku urzędu gminy; dofi nansowanie kosztów: podłączenia budynku OSP w Nowej Wsi do kanalizacji; wymiany pieca CO w OSP w Łękach; wydatki związane z usuwaniem szkód i wypłatą odszkodowań po huraganie z czerwca br.; organizację dożynek powiatowych w Bulowicach; uzupełnienie środków na park miejski w Kętach; odnowę zieleni na pierzejach rynku w zakresie drzewostanu; dofi nansowanie wymiany programu obsługi klienta w Ośrodku Sportu i Rekreacji w Kętach; wydatki związane z pozostałą działalnością kulturalną. Zmiany w budżecie polegały również na zwiększeniu dochodów z przeznaczeniem na realizację zadań: ze starostwa powiatowego na dofi nansowanie budowy chodnika przy drodze powiatowej w Witkowicach; z Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych na drogi rolnicze; z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego na utrzymanie cmentarzy wojennych; z budżetu miasta Katowice na pomoc dla poszkodowanych w tragedii w Katowicach. Zachowaj trzeźwy umysł Gmina Kęty wzięła udział w ogólnopolskiej kampanii Zachowaj trzeźwy umysł Organizatorami kampanii byli: Fundacja Trzeźwy Umysł oraz Stowarzyszenie Producentów i Dziennikarzy Radiowych. Jednym z najważniejszych jej celów był promowanie zdrowego stylu życia i atrakcyjnych dla młodych ludzi zachowań. Zachowania takie były propagowane jako alternatywa wobec wielu patologii, szczególnie używania narkotyków, alkoholu i stosowania przemocy. W ramach kampanii przeprowadzono trzy indywidualne konkursy Więcej wiem. Dobrze wybieram, Słucham Mistrzów. Dobrze wybieram i Napisz do Mistrza oraz jeden konkurs zespołowy Zawsze masz wybór, czyli siedem naprawdę dobrych pomysłów. Wśród tysięcy prac z całej Polski nagrodzono najlepsze. Wśród laureatów znalazły się również osoby z gminy Kęty Julia Jeziorska i Natalia Hrapkowicz z Młodzieżowej Świetlicy Środowiskowej w Kętach, Dominika Jekiełek i Daria Skęczek z Gimnazjum w Nowej Wsi, Aleksandra Fąferko z Gimnazjum w Bulowicach oraz Klaudia Kasprowska ze Szkoły Podstawowej nr 2 w Kętach. Zespołowe nagrody otrzymały: Świetlica Środowiskowa przy parafi i św. Maksymiliana w Nowej Wsi oraz klasa Ia z Gimnazjum w Nowej Wsi. Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa SKIBA w Kętach Z okazji jubileuszu 100-lecia założenia Spółdzielni Rolniczo-Handlowej SKIBA w Kętach, życzenia dalszej pomyślności w działalności gospodarczej oraz podziękowanie za dotychczasowe zaangażowanie w życie środowiskowe w imieniu samorządu i własnym składa Burmistrz Gminy Kęty Roman Olejarz Interpelacje i zapytania radnych cd. wiany. Zauważył ponadto, że przed podjęciem ostatecznych decyzji należy skonsultować się również z mieszkańcami ul. Fabrycznej, którzy nie mają dostatecznych zabezpieczeń, chroniących ich przed hałasem. Odnośnie remontu ul. Mickiewicza burmistrz poinformował radnego, że jego uwaga zostanie przekazana Zarządowi Dróg Wojewódzkich w Krakowie. Radny Kazimierz Babiuch Radny zapytał, na jakim etapie jest dokumentacja sali gimnastycznej w Bielanach. Następnie interpelował w sprawie przebudowy ul. Łęckiej. Radny poprosił, aby przed zakończeniem prac usunąć szkody wywołane użyciem ciężkiego sprzętu drogowego. Radny zapytał także o kwestię zakupu torby testera dla grupy doradczej powstałej przy burmistrzu gminy Kęty. Grupa ta następnie miała torbę przekazać policji. Na koniec radny poprosił o informację dotyczącą pomocy, jaka ma zostać udzielona Grupie Ratowniczo-Poszukiwawczej działającej przy OSP Kęty. Odpowiadając na pytanie radnego dotyczące sali gimnastycznej w Bielanach, burmistrz poinformował, że projekt techniczny obiektu jest obecnie na etapie rozstrzygnięcia przetargu. Odnosząc się do uszkodzeń powstałych po użyciu ciężkiego sprzętu drogowego, obiecał wyjaśnić tę sprawę z wykonawcą prac. Odnosząc się do sprawy testera, burmistrz zauważył, że może być załatwiona na wniosek policji który dotychczas nie wpłynął poprzez tzw. Fundusz Wsparcia. Grupa Wsparcia jest natomiast ciałem doradczym i nie może być pośrednikiem darowizny. Burmistrz poinformował także radnych, że w ramach pomocy Grupie Ratowniczo-Poszukiwawczej zakupiono elementy wyposażenia sprzętu ratowników kasków i lamp tzw. czołówek. Radny Fryderyk Nycz Radny interpelował w sprawie ul. Staszica w Kętach. Zauważył on, że ulica ta jest całkowicie rozjeżdżona, a duże dziury przeszkadzają w jej użytkowaniu. W związku z tym radny zwrócił się z prośbą o dotację na poprawę stanu tej drogi. Radny interpelował również w sprawie poprawy stanu następujących ciągów komunikacyjnych: za mostem przy ul. Granicznej, ulicy Batorego w Nowej Wsi oraz drogi od ul. Łokietka w stronę ul. Zacisze. Na koniec zwrócił się w imieniu mieszkańców ul. Różanej w Kętach o interwencję w związku z nieprzestrzeganiem przez kierowców zakazu postoju na tej ulicy powyżej 10 min. Burmistrz poinformował radnego, że poprawie ulegnie zarówno stan ulicy Batorego, jak i Staszica. W ramach działań w tym kierunku uchwalono już przekazanie 120 tys. zł na projekty techniczne. Istnieje również szansa, że Kęczanin wrzesień

10 WIEŚCI RATUSZOWE Interpelacje i zapytania radnych cd. tymczasowo ich nawierzchnia zostanie poprawiona już pod koniec jesieni. Także zmodernizowany będzie stan techniczny przedłużenia ul. Łokietka. Radny uzyskał także zapewnienie, że problem parkowania samochodów na ul. Różanej i ul. Królickiego zostanie zasygnalizowany policji i straży miejskiej. Radny Kazimierz Brzuska Radny nawiązał do interpelacji radnego Drzyżdżyka i zapytał, czy Spółdzielnia Mieszkaniowa otrzymała do konsultacji Regulamin Utrzymania Czystości i Porządku na terenie gminy Kęty i w jaki sposób na niego zareagowała. Radny zgłosił ponadto interpelację, w której apeluje w związku z uruchomieniem obwodnicy o wprowadzenie ograniczeń tonażowych pojazdów wjeżdżających na kęcki Rynek. Zapytał również, czy wzdłuż ekranów dźwiękochłonnych obwodnicy można zainstalować kosze na śmieci, ponieważ ich brak powoduje zaleganie odpadków wzdłuż chodników. Na koniec interpelował w sprawie informacji, jaką mieszkańcy Kęt otrzymali od fi rmy geodezyjnej. Radny zauważył, że wiadomość taka powinna zostać bardziej upubliczniona przez Urząd Gminy. Takie działanie ułatwią w przyszłości uzyskanie przez zainteresowanych mieszkańców wyjaśnień dotyczących różnych wykonywanych na terenie gminy prac. Radny Wiesław Gawęda Radny interpelował w imieniu mieszkańców posesji zlokalizowanych pomiędzy ul. Zacisze i ul. Mickiewicza. Prosili oni o wyjaśnienia dotyczące następujących spraw: przekazania drogi Zacisze na rzecz gminy i położenie nawierzchni asfaltowej, odśnieżania tej drogi w zimie, uzupełnienia oświetlenia o lampę oraz o stosowanie Regulaminu Zasad Czystości i Porządku w gminie Kęty, czyli usunięcie roślinności, która grozi powstaniem pożaru. Radny złożył swoja interpelację na piśmie i poprosił o pisemną odpowiedź. Burmistrz poinformował, że odpowiedź na interpelację radnego zostanie przekazana na piśmie. Radny Ryszard Janeczko Radny po raz kolejny poruszył sprawę chodnika przy ul. Krakowskiej w Bulowicach. Przypomniał, że do końca lipca wykonawca sieci telekomunikacyjnej miał go poprawić. Remont wykonano jednak niedokładnie i wybiórczo, co powoduje, że korzystanie z deptaka stwarza nadal niebezpieczeństwo. Dlatego radny zwrócił się z prośbą o wystąpienie z interwencją w tej sprawie do GDDKiA w Krakowie. Odnosząc się do interpelacji radnego, burmistrz oznajmił, że obecnie Urząd Gminy otrzymał od Generalnej Dyrekcji Dróg Publicznych stanowisko o niezadowalającej poprawie stanu chodnika po wykonanych robotach na rzecz TP SA. i będzie prowadził dalsze starania o prawidłowe jego odtworzenie. Radny Lesław Kuźma Radny interpelował w sprawie jak najszybszego usuwania szkód po różnego rodzaju inwestycjach (wodociągi, telekomunikacja, mosty, przepusty) powodujących niszczenie dróg. Radny zauważył także, że degradacja przydrożnych rowów powoduje również niszczenie dróg. Dlatego zwrócił się do burmistrza o wyasygnowanie środków na odtworzenie rowów. Na koniec radny poprosił o przekazanie Energetyce Beskidzkiej informacji o sytuacji w m.in. Bulowicach Górnych, gdzie w dzień włączone są lampy przydrożne. Odnosząc się do ostatniej interpelacji radnego, burmistrz zadeklarował zajęcie się tą sprawą przez odpowiedni wydział Urzędu Gminy. Radny Józef Skudlarski Radny zwrócił się z prośbą o wykaszanie traw w okolicy Leśniczówki w Kętach Podlesiu. Zwrócił ponadto uwagę na kłopotliwe dla mieszkańców dzielnicy Kęty-Podlesie, magazynowanie kamieni w tamtym rejonie. Radny zauważył, że na osiedlu Dębowym jest plac, który mógłby zostać wykorzystany do tego celu. Kęty, dnia r. Znak: ZPG-II /18/05/06 BURMISTRZ GMINY KĘTY działając na podstawie art. 35 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jednolity Dz. U. z 2004 r. nr 261, poz ze zm.) informuje, że na tablicy ogłoszeń w siedzibie Urzędu Gminy Kęty Rynek 7 w dniach od r. do r. zostaną wywieszone wykazy nieruchomości przeznaczonych: I. do sprzedaży w trybie bezprzetargowym: 1. działki nr 1246/1 o pow. 404 m 2 położonej w Witkowicach w celu poprawienia warunków zagospodarowania przyległej nieruchomości, 2. lokalu mieszkalnego położonego w Kętach na os. 700-lecia 11/1 wraz z udziałem w gruncie na rzecz głównego najemcy, 3. lokalu mieszkalnego położonego w Kętach na os. Wyszyńskiego 1/25 wraz z udziałem w gruncie na rzecz głównego najemcy, 4. lokalu mieszkalnego położonego w Kętach na os. Sikorskiego 2/16 wraz z udziałem w gruncie na rzecz głównego najemcy. II. do oddania w dzierżawę w drodze bezprzetargowej: 1. do oddania w dzierżawę w drodze bezprzetargowej działki nr 2016 o pow. 437 m 2 obręb: Kęty-Nowe Miasto na rzecz właściciela budynku gospodarczego na okres 3 lat, 2. do oddania w dzierżawę w drodze bezprzetargowej działki nr 54 o pow m 2 położonej w Łękach na okres 3 lat, 3. do oddania w dzierżawę w drodze bezprzetargowej działki nr 53 o pow m 2 położonej w Łękach na okres 3 lat, 4. do oddania w dzierżawę w drodze bezprzetargowej nieruchomości położonej w Kętach przy ul. Krakowskiej obejmującej dz. nr 3731/3 o pow m 2 zabudowaną obiektem Strzelnicy na rzecz Zakładowego Koła LOK przy Grupie Kęty SA na okres 9 lat, 5. do oddania w dzierżawę w drodze bezprzetargowej cz. działki nr 2367/6 o pow. 24 m 2 obręb: Kęty-Nowe Miasto na rzecz właściciela lokalu nr 7 w budynku wielomieszkaniowym nr 1A na os. 700-lecia na okres 3 lat, III. do nieodpłatnego przeniesienia własności nieruchomości położonej w Kętach, obejmującej dz. nr 4243 o pow. 399 m 2 zabudowaną budynkiem oznaczonym Reymonta 2 i ½ cz. dz. nr 4244 o pow. 331 m 2 na rzecz Gminnej Biblioteki Publicznej im. Ambrożego Grabowskiego w Kętach. 1 x a/a REKLAMA GABINET STOMATOLOGICZNY LEK. STOMATOLOG ANDRZEJ ORSZULAK czynny w poniedziałki i środy od do Przeglądy i porady bezpłatne 2. Wszystkie zabiegi w znieczuleniu 3. Korony i mostki wykonujemy w ciągu jednego tygodnia 4. Zniżki dla stałych pacjentów Rejestracja telefoniczna tel , Kęty, ul. 3 Maja 11a 10 Kęczanin wrzesień 2006

11 1 WRZEŚNIA Obchody wybuchu II wojny światowej Pierwszego września w Kętach odbyły się obchody 67. rocznicy wybuchu wojny obronnej 1939 roku. Na płycie rynku przy grobie Nieznanego Żołnierza białoczerwone wiązanki złożyły delegacje Związku Kombatantów, władz samorządowych na czele z burmistrzem Romanem Olejarzem i przewodniczącym Rady Miejskiej Józefem Skudlarskim oraz innych instytucji i organizacji działających w Kętach. Składanie kwiatów odbyło się przy dźwiękach utworu Cisza, odegranego na trąbce przez pana Henryka Bertolina. UMK Przypomniana rocznica W 67. rocznicę wybuchu II wojny światowej biblioteka zorganizowała spotkanie poświęcone pamięci mieszkańców gminy Kęty, którzy w czasie okupacji hitlerowskiej nieśli pomoc więźniom obozu KL Auschwitz. Pomoc tę dokumentuje książka pt. Ludzie dobrej woli. Księga pamięci mieszkańców ziemi oświęcimskiej niosących pomoc więźniom KL Auschwitz pod redakcją Henryka Świebockiego, wydana przez Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau. Jawiga Dąbrowska. FOT. GBP Publikacja zawiera 1216 nazwisk, 42 biogramy osób najbardziej zasłużonych w akcji pomocy, przedstawia formy organizacyjne i przejawy pomocy udzielanej więźniom przez mieszkańców Oświęcimia i okolic. Wśród nich są nazwiska mieszkańców Kęt, Podlesia, Bielan, Bulowic, Łęk, Malca, Nowej Wsi. Przypomniała je kustosz Muzeum Auschwitz-Birkenau, pani Jadwiga Dąbrowska, która opowiedziała o roli, jaką odegrali mieszkańcy gminy Kęty w niesieniu pomocy więźniom. Od pierwszych chwil powstania obozu w 1940 r. organizowali zbiórki żywności, odzieży, lekarstw, środków opatrunkowych, a potem dostarczali je uwięzionym. Ułatwiali też tajne kontakty więźniów z rodzinami i bliskimi, przekazywali grypsy, organizowali ucieczki z obozu, ukrywali zbiegów, dożywiali i zaopatrywali ich w sfałszowane dokumenty tożsamości. Pośredniczyli również w przekazywaniu ośrodkom polskiego ruchu oporu dowodów zbrodni SS w KL Auschwitz. Autorzy publikują ponadto nazwiska osób, które brały udział w tej zorganizowanej pomocy, byli to m.in.: Jan Barcik, Antoni Chowaniec, Zofi a Gabryś, Ludwik Palma, Karol Petkowski, Antoni Mitoraj, Stanisław Mitoraj, Jan Adamus, Kazimierz Bączek i inni, a także całe rodziny: Baścików, Bilczewskich, Drabków, Dusików, Chmielniaków, Gabrysiów, Jamrozów, Jedlińskich, Keglów, Kubajaków, Naglików, Pawiów, Piskorków, Wronów, Wadoniów. Większość współpracowała z przyobozowym ruchem oporu skupionym wokół oddziałów partyzanckich: AK Sosienki i Batalionów Chłopskich, a niektórzy pełnili różne funkcje w ich tajnych strukturach. - Jedną z pierwszych tajnych organizacji był Związek Walki Zbrojnej mówiła pani Jadwiga Dąbrowska. Wiosną 1940 r. utworzono Obwód Oświęcimski ZWZ składający się z czterech placówek konspiracyjnych. Placówka w Kętach kierowana była przez Jana Barcika z Bielan, rozstrzelanego 25 stycznia 1943 r. w KL Auschwitz. Od 1943 r. placówką w Kętach kierował Józef Górkiewicz, który już w lutym 1940 r. został członkiem pierwszej czwórki konspiracyjnej na terenie Kęt, kierowanej przez Edmunda Krzysztoforskiego. W tartaku Adamaszka, gdzie pracował, zorganizował siatkę konspiracyjną. W maju 1944 r. otrzymał ustną nominację na zastępcę komendanta oddziału Sosienki, dowodzonego przez Jana Wawrzyczka. Dowództwo Batalionów Chłopskich objął Antoni Baścik z Kęt Podlesia (po aresztowaniu w grudniu 1942 r. komendanta Wojciecha Jekiełka). Kierował on komórką wydającą fałszywe dokumenty, a następnie pełnił funkcję komendanta BCh Obwodu Bialskiego. W książce znajdują się też liczne foto- grafi e, m.in.: domu rodziny Jedlińskich tzw. Orle Gniazdo, gospody Juliana Dusika w Łękach-Zasolu oraz domu rodziny Manowskich na Kańczudze, w których dożywiano i ukrywano zbiegłych więźniów. Spotkanie w bibliotece rozpoczęło się emisją krótkiego fi lmu pt. Dzieci z rampy, opowiadającego o losach kilkorga dzieci różnej narodowości, które przeżyły obóz i zostały adoptowane przez polskie rodziny. Film uświadomił, że pomoc świadczona podczas wojny nie ustała wraz z jej zakończeniem, a jedynie przybrała inne formy. Dzięki niej wielu najmłodszych dostało szansę na powrót do życia. Nastrój spotęgował krótki koncert muzykującego rodzeństwa: 10-letniej Kasi (skrzypce) i 16-letniego Konrada (akordeon) Mertów z Kęt. Słuchając utworów Bacha, Schuberta, Wosia w wykonaniu dzieci, nie sposób było uwolnić się od rozmyślań, jak wiele talentów unicestwiła wojna. GBP Kasia i Konrad Mertowie podczas koncertu w bibliotece. FOT. GBP Kęczanin wrzesień

12 FUNDUSZE EUROPEJSKIE Wiemy, co chcielibyśmy osiągnąć Żaden program, zwłaszcza jeśli będzie przez samorząd traktowany tylko jako zadośćuczynienie ustawie, nie przełoży się na osiągnięty efekt. Tu konieczne jest pdejmowanie konkretnych działań, których skuteczność jest pochodną determinacji osób zarządzających - FOT. KATARZYNA NICIEJA na pytania Kęczanina odpowiada Roman Olejarz, burmistrz gminy Kęty Z jakimi osiągnięciami w zakresie pozyskiwania funduszy unijnych startujecie Państwo do Regionalnego Programu Operacyjnego na lata (RPO)? Bez wątpienia największe i najważniejsze środki unijne, które do nas dotarły, dotyczą budowy obwodnicy północnej Kęt. Ich pozyskanie jest wynikiem zgodnej i efektywnej współpracy Urzędu Gminy w Kętach i Zarządu Województwa Małopolskiego. Po przygotowaniu przez nas projektu technicznego i regulacji stanów prawnych za niebagatelna kwotę 1,47 mln zł zbudowano projekcję fi nansową do programu PHARE Spójność Społeczno-Gospodarcza. Ze względu na kategorię drogi (wojewódzka) wniosek o środki unijne złożył Zarząd Dróg Wojewódzkich w Krakowie. W całym procesie inwestycyjnym byliśmy jednak współuczestniczącym partnerem. Przypomnijmy, że zadanie kosztowało 1,983 mln euro (w tej walucie było rozliczane). Środki europejskie zamknęły się kwotą 1 439,5 tys. euro, pozostałe 543,5 tys. euro to udział ZDW Kraków i gminy Kęty. Z kolei z udziałem programu przedakcesyjnego SAPARD zbudowana została droga w Bulowicach ul. św. Brata Alberta. Koszt zł rozłożył się następująco: dofi nansowanie z programu zł i udział własny zł. Z programu ZPORR pozyskaliśmy dofi nansowanie na dwa zadania: budowę drogi gminnej Łęki Bielany oraz zakup sprzętu medycznego i informatycznego dla Gminnego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Kętach. Drugi wniosek złożony został przez GZOZ Kęty. Należy wyjaśnić, że benefi cjenci tego programu otrzymują równocześnie 10 proc. dofi nansowania z budżetu państwa, co gwarantuje międzynarodowa umowa (szczegóły projekcji fi nansowej obu zadań w tabeli poniżej). Skorzystaliśmy również z Programu Aktywizacji Obszarów Wiejskich. Wsparcie wykorzystaliśmy na docieplenie szkoły w Nowej Wsi oraz budowę Gimnazjum w Bulowicach i szkolenie nauczycieli (projekcje fi nansowe w tabeli na stronie obok). Kolejny program, w którego realizacji mamy swój udział to Sektorowy Program Operacyjny, Rozwój Obszarów Wiejskich. Do tego programu skutecznie zgłosiliśmy wniosek na rozbudowę kompleksu boiska sportowego w Witkowicach. Wartość inwestycji to zł, z czego zł to środki unijne, pozostałe zł to budżet gminy. Jakie Pana zdaniem kryteria musi spełniać dobrze napisany wniosek tzn. jakie projekty zyskują akceptację? Duże, małe, dotyczące konkretnych dziedzin? Jakie są Pana obserwacje? Chcąc odnieść sukces w ubieganiu się o pieniądze unijne, trzeba przede wszystkim mieć przygotowane projekty techniczne. Odrębną sprawą jest skrupulatność, z jaką należy przygotowywać niezbędne dokumenty i ich merytoryczna zawartość. Wiadomo z kolei, że większe szanse mają te zadania, które przynoszą więcej korzyści użytkowych i społecznych. Raczej preferowane są zadania duże. Małych wniosków nie opłaca się przygotowywać, ze względu na niewspółmierną do kosztów przygotowania efektywność. Obszary tematów wyznaczają zaś często same programy. Obecnie jesteśmy świadkami programowania okresu Jakie złożyliście propozycje do RPO? Jakie inwestycje będziecie Państwo chcieli jeszcze zrealizować przy wsparciu UE? Nazwa zadania Wartość zadania Udział ZPORR Środki własne Budżet Państwa Budowa Drogi Gminnej Łęki Bielany zł zł zł zł. Zakup sprzętu medycznego i informatycznego dla GZOZ Kęty zł zł zł zł. 12 Kęczanin wrzesień 2006

13 FUNDUSZE EUROPEJSKIE Nazwa zadania Wartość zadania Udział PAOW Środki własne Rozbudowa budynku szkoły w Bulowicach dla potrzeb gimnazjum zł zł zł. Termomodernizacja SP Nowa Wieś zł zł zł. Szkolenie nauczycieli zł zł zł. Wiemy, co chcielibyśmy osiągnąć w najbliższych latach. Podstawowe zdania to obwodnica południowa Kęt, kontynuowanie kanalizacji Kęt (część południowo-wschodnia) oraz kanalizacja Łęk, Bielan i Bulowic. Wszystkie przykłady tych znaczących inwestycji chcielibyśmy zgłaszać do unijnego wsparcia. Czy w urzędzie funkcjonuje zespół pracujący nad pozyskiwaniem funduszy unijnych? Ile to jest osób? W Urzędzie Gminy powołany jest pełnomocnik do spraw środków unijnych. Ale aby móc przygotowywać zadania i składać wnioski, potrzebne jest zaangażowanie wielu osób. Wiedzą na temat programów unijnych na bieżąco dysponują wszyscy kierownicy oraz pracownicy zajmujący się inwestycjami w gminie. Czy wejście do Unii było korzystne dla kęckiego samorządu? Środki unijne stworzyły m.in. możliwość zdynamizowania nakładów inwestycyjnych. Jak widać z przytoczonych przykładów inwestycji z udziałem unijnego wsparcia, odnieśliśmy wymierne korzyści z przynależności Polski do Unii Europejskiej. Unia Europejska zmuszając gminy do tworzenia wizji rozwoju, a potem planów jej realizacji daje im sprawne narzędzia do planowania i realizacji projektów. Tym samym uczy myślenia strategicznego. Czy zgadza się Pan z tą opinią? Bazując na naszym przykładzie, nie podzielam poglądu, że przed wejściem do Unii pracowaliśmy bez planów. Na każdą kadencję przyjmowano plany rozwoju, budowane w oparciu o strategię gminy Kęty wypracowaną tzw. metodą partnerską. To fakt, że polskie ustawodawstwo, wypełniając unijne dyrektywy, zadaje samorządom obowiązek przygotowania różnych programów i prognozowania rozwiązań. W naszej gminie opracowaliśmy np. plan gospodarki odpadami, program energetyczny czy program ochrony środowiska. Zgadzam się z koniecznością strategicznego myślenia. Nie wynika ono tylko z obowiązku programowania. Bardzo widoczna jest potrzeba takiego planowania np. przy wyborze wniosków o środki unijne oraz przy ich uzasadnieniu. Osiągany efekt oceniany jest bowiem w różnych aspektach. Jednak żaden program, zwłaszcza jeśli będzie przez samorząd traktowany tylko jako zadośćuczynienie ustawie, nie przełoży się na osiągnięty efekt. Tu konieczne jest pdejmowanie konkretnych działań, których skuteczność jest pochodną determinacji osób zarządzających. ROZMAWIAŁA: KATARZYNA NICIEJA Skok cywilizacyjny Program Unii Europejskiej obejmujący lata jest dzisiaj najważniejszym wyzwaniem dla regionów nowych państw członkowskich. W tym kontekście mówi się nawet o szansie na skok cywilizacyjny. Do Polski w ciągu najbliższych lat popłynie największa ilość pieniędzy spośród państw członkowskich (otrzymamy około 60 mld euro). Pieniądze strukturalne będą rozdysponowywane w ramach następujących programów operacyjnych: PO Kapitał Ludzki, PO Infrastruktura i Środowisko, PO Innowacyjna Gospodarka oraz w ramach 16 programów regionalnych, którymi zarządzać będą marszałkowie województw. Podstawą do realizacji polityki rozwoju regionu Małopolski stanie się Regionalny Program Operacyjny (RPO) dla Województwa Małopolskiego na lata Dokument ten przedstawia główne priorytety, na które będą kierowane środki unijne w najbliższych siedmiu latach: Warunki dla rozwoju społeczeństwa opartego na wiedzy ; Gospodarka regionalnej szansy ; Infrastruktura dla rozwoju gospodarczego ; Krakowski Obszar Metropolitalny ; Spójność Wewnątrzregionalna ; Infrastruktura Ochrony Środowiska ; Środowisko kulturowe i przestrzeń regionalna ; Współpraca międzyregionalna. Z zasady priorytety te mają dotykać najbardziej zaniedbanych sfer życia społeczno-gospodarczego Małopolski. Dokument RPO jest wciąż projektem, musi zostać zaopiniowany przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego oraz przez Komisję Europejską. Wiadomo, że w nowej perspektywie fi nansowej Unii Europejskiej premiowane będą projekty duże, skomplikowane i kosztowne, ale przynoszące w czasie znacznie większe efekty, niż wiele prostych i tanich. Zainteresowanie mają budzić także projekty związane z rozwojem małych miast i miasteczek traktowanych jako źródła rozwoju lokalnego. To one maja stać się kreatorem ożywienia i zmian na terenach przylegających i obszarach wiejskich. (kan) FOT. UMK 11 maja ofi cjalnie przekazano plac budowy wykonawcy (fi rmie Eurovia Polska SA) i ruszyły prace związane z przebudową drogi Łęki Bielany. Kęczanin wrzesień

14 Gwiazdy w Beskidach Wynikiem 2 do 1 zakończył się towarzyski mecz Reprezentacji Artystów Polskich z przedstawicielami Beskidów, jaki został rozegrany na stadionie TS Hejnał w Kętach. Organizatorami imprezy byli Burmistrz Gminy Kęty, Centrum Informacji, Edukacji i Kultury w Krakowie oraz Dom Kultury w Kętach. IMPREZY Znane nazwiska artystów i piękna słoneczna pogoda przyciągnęły na stadion TS Hejnał rzesze widzów. Wcześniej jednak mieszkańcy Kęt i okolic mogli zobaczyć aktorów, kaskaderów i muzyków za kółkami zabytkowych samochodów, uczestniczących w 6. Kęckim Międzynarodowym Rajdzie Pojazdów Zabytkowych Parada z gwiazdami. Już na samym stadionie emocji było co nie miara W grupie gwiazd na murawie o zwycięstwo walczyli m.in. kapitan drużyny Tomasz Schimscheiner ( Na Wspólnej ), Maciej Robakiewicz ( Pierwsza miłość ) i Andrzej Andrzejewski ( Magda M. ). W żółto-zielonych barwach reprezentacji Beskidów wystąpili kapitan drużyny Józef Skudlarski (przewodniczący Rady Miejskiej w Kętach), Andrzej Płonka (starosta bielski), Piotr Dziekanowski (komendant Komisariatu Policji w Kętach), Marek Bandura (proboszcz parafi i w Bujakowie), Andrzej Piotrowski (proboszcz parafi i w Mesznej), Henryk Jurczak (prezes LKS Porąbka), Zbigniew Kanik (komendant Straży Miejskiej w Kętach), Bartosz Iskierka (reprezentant fi rmy Iskierka, jednego ze sponsorów), Roman Adamus (kierownik fi rmy Alumetal, reprezentant jednego ze sponsorów), Jerzy Kasolik (kierownik sekcji piłki nożnej TS Hejnał ) i członkowie drużyny oldbojów TS Hejnał. - Jesteśmy przygotowani na trudny mecz mówił przed spotkaniem Olaf Lubaszenko, trener Reprezentacji Artystów Polskich. Nie znamy kompletnie swoich przeciwników i spodziewamy się najgorszego. Przy okazji liczymy też na dobrą zabawę i mocny doping ze strony publiczności. Olaf Lubaszenko nie pomylił się, mecz był zacięty, a publiczność mogła zobaczyć liczne akcje podbramkowe. Niestety, po jednej z nich sędzia odgwizdał rzut karny dla artystów i Andrzej Andrzejewski nie zmarnował go. W drugiej połowie żółto-zieloni za sprawą Jerzego Kasolika, wyrównali, jednak artyści nie dali za wygraną, wywalczyli drugiego karnego (którego zdobył Tomasz Schimscheiner) i ostatecznie zwyciężyli 2:1. Beskidy jednak triumfowały w pokazowych rzutach karnych 9:8. Na zakończenie w nagrodę obie drużyny odebrały pamiątkowe puchary. Za okazane serce, już na scenie obok Domu Kultury burmistrz Roman Olejarz wręczył kapitanom drużyn piernikowe serca. Symboliczny czek na kwotę: zł 14 (dochód z meczu) został przekazany na ręce pani Józefy Karkoszki-Warchał dyrektora kęckiej fi lii Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Kaczynie, zwanej Szkołą Życia Do kwoty tej dołożyły jeszcze po 150 zł za piłki z autografami RAP fi rmy: Iskierka i Konzeption Południe SA. Piknik rodzinny zakończyły występy estradowe Marka Stryszowskiego & Seba Bernatowicza oraz Tomka Kalczyńskiego z zespołem. Natomiast na uroczystym spotkaniu obu drużyn i sponsorów, burmistrz gminy Kęty Roman Olejarz i dyrektor Domu Kultury Grażyna Bułka, podziękowali fi rmom i instytucjom za życzliwe wsparcie fi nansowe pikniku artystyczno-sportowego Gwiazdy w Beskidach (kan) FOT. DK KĘTY fotoreportaż również na stronie 2 Organizatorzy dziękują wszystkim fi rmom sponsorującym imprezę: Firma Alumetal S.A. w Kętach Grupa Kęty S.A. Bank Przemysłowo-Handlowy/ Oddział Kęty Firma Czanieckie Makarony Grupa Polskie Składy Budowlane Gabryś Sikora Spółka Jawna Firma Haczek w Kętach pan Czesław Haczek Browary Żywiec PZU S.A. Inspektorat w Oświęcimiu Bank Spółdzielczy w Kętach Firma Iskierka w Kętach Konzeption Południe S.A. Centrum Kształcenia Dorosłych w Kętach Towarzystwo Sportowe Hejnał w Kętach Studio Reklamy Popp art w Wilamowicach ZPHU Alwero - Wyroby rehabilitacyjne z runa owczego w Kętach Hotel Restauracja Przystań nad Sołą Hurtownia Warzyw Alwa w Czańcu Foto Centrum w Kętach Ośrodek Wypoczynkowy Madex w Porąbce Górecki Spółka Jawna w Kętach Wyższa Szkoła Nauk Ekonomicznych i Społecznych w Kętach Kęczanin wrzesień 2006

15 WAKACJE Ustawimy mały obóz, bramę zbudujemy z serc, a z tych dusz, co tak gorące, zbudujemy sobie piec... Pod opieką Dżadżaboja Czas odpoczynku i zabawy dobiegł już końca. Wakacje skończyły się, zostało nam jednak mnóstwo wspomnień, szczególnie z tegorocznego obozu harcerskiego w Pogorzelicy. Dzień wyjazdu ustalono na 7 sierpnia. Peron w Bielsku- Białej zapełnił się uczestnikami obozu, część z nich pojawiła się tu pierwszy raz, natomiast rekordzista wyjeżdżał już po raz ósmy. Jeszcze na dworcu wszyscy uczestnicy zostali podzieleni według wieku na trzy drużyny. Kiedy każdy pożegnał się już z rodzicami i wszyscy znaleźli się w pociągu, ruszyliśmy w podróż. Od samego początku trwały spekulacje na temat fabuły obozu i tego, co nas na nim czeka. Ciekawość została zaspokojona już na pierwszym apelu, kiedy wszyscy dowiedzieli się, jaka jest fabuła obozu i jakie stoi przed nami zadanie. Drużyny miały zmienić się w plemiona, których zadaniem było walczyć ze sobą o dominację na wyspie. Pomagać miał im w tym bóg wyspy Dżadżaboja. Konkursy, w trakcie których drużyny rywalizowały, były różne. Uczestnicy obozu pływali własnoręcznie wykonanymi tratwami, puszczali również wykonane przez siebie latawce, brali udział w grach i zagadkach logicznych oraz w wielu innych konkurencjach, których wynik miał zadecydować o tym, które plemię jest najsilniejsze na wyspie. Mimo zaciętej rywalizacji znaleźliśmy czas na wycieczki i zwiedzenie okolicy. 18 sierpnia zdobywcy opuścili wyspę i udali się na całodniową eskapadę do Międzyzdrojów, gdzie wzięliśmy udział w 40-minutowym rejsie statkiem Unisus. Oprócz Międzyzdrojów, w trakcie gier terenowych, poznaliśmy również Trzęsacz oraz Niechorze. Do pierwszego z tych miast udaliśmy się pewnego dnia na grę całodzienną. Na miejscu oprócz legendarnych ruin kościoła udało nam się zobaczyć prezentację multimedialną. Do Pogorzelicy wróciliśmy wąskotorówką, która jeździ po całym wybrzeżu rewalskim. Z kolei do Niechorza dotarliśmy w trakcie zwiadu, w czasie którego każdy z zastępów dostał zdjęcia i miał znaleźć miejsce, które się na nim znajduje. Nie lada problem miały zastępy, którym trafi ła się wielka fi gurka kucharza albo serce z bluszczu. Zabawa ta pozwoliła nam na lepsze poznanie miasta, które sąsiaduje z Pogorzelicą. Inną z atrakcji obozowych było wyjście na fi lm do niechorskiego kina. Muszelka okazała się starym, przedwojennym kinem, któremu daleko do naszego, bielskiego kinoplexu, ale ma swój specyfi czny klimat. W mieście tym znajduje się również stara latarnia oraz kilka wystaw, które udało nam się zobaczyć. Każdy z nas mógł wyjść na samą górę latarni, zobaczyć wioskę wikingów i słowian oraz poznać, jak żyją niektóre węże i gady. Niektórym nawet udało się potrzymać w ręce ptasznika. Opinii na temat tegorocznego obozu jest tyle, ilu było uczestników. Dla większości z nas zarówno uczestników, jak i kadry obozowej na pewno nie był to ostatni wyjazd. Za rok nasza baza obozowa na nowo zapełni się kęckimi harcerzami i od nowa przeżywać będziemy swoją obozową przygodę. pwd. Paulina Zelek Kęczanin wrzesień

16 KULTURA Czuma i Mazan w bibliotece Biblioteka zaprasza 26 września (wtorek), o godz. 17, na spotkanie ze znakomitymi gawędziarzami, poszukiwaczami serc, które wyjęto z ciała i pochowano oddzielnie, autorami książki Poczet serc polskich : Mieczysławem Czumą (polonistą, dziennikarzem, poetą, byłym redaktorem naczelnym Przekroju ) oraz Leszkiem Mazanem (polonistą, dziennikarzem prasowym, radiowym, telewizyjnym, Honorowym Hejnalistą Mariackim). Konkurs ATA 2006 Biblioteka przypomina o ogłoszonym Konkursie Twórczości Artystycznej ATA Konkur organizowany jest dwóch kategoriach: fotografi i (3-10 szt.) oraz sztuk plastycznych (techniki dowolne np. malarstwo, grafi ka, rysunek, techniki mieszane; 1-5 szt.). Mogą startować przedstawiciele trzech grupach wiekowych: dzieci (do lat 14), młodzież (15-21 lat) i dorośli (powyżej 21 lat). Termin składania prac upływa r. Osoby, które chcą wziąć udział w konkursie, składają swoje prace opatrzone danymi osobowymi u bibliotekarzy GBP w Kętach lub przesyłają je pocztą na adres biblioteki: Gminna Biblioteka Publiczna, ul. Reymonta 2, Kęty. Proponowane tematy prac: Życie odbite w twarzy (portret) ; Wydarzenie (przygoda) ukazane w sztuce (do fotografi i lub rysunku można dołączyć krótki komentarz słowny) ; Obok nas ; temat dowolny. Na laureatów konkursu czekają nagrody książkowe i dyplomy. Nagrodzone i wyróżnione prace będą prezentowane na wystawie w czytelni biblioteki. Udział w konkursie oznacza zgodę uczestników na publikację ich danych osobowych oraz prac na stronie internetowej biblioteki, w lokalnej prasie oraz na wystawie w czytelni. Kobieto, puchu marny... Biblioteka zaprasza do udziału w minikonkursie literackim pt. Kto to napisał. Należy odgadnąć nazwisk autorów i tytuły zacytowanych fragmentów literatury pięknej, związanej z szeroko pojętym tematem Kobieta w literaturze. Arkusz konkursowy można znaleźć na stronie internetowej biblioteki w menu Aktualności ( lub odebrać w czytelni GBP. Odpowiedzi należy złożyć w bibliotece do końca listopada 2006 r. Nagrody książkowe zostaną przyznane drogą losowania. Duchowi memu dała w pysk i poszła by przypomnieć sobie autorów podobnie popularnych wypowiedzi literackich można korzystać ze źródeł bibliotecznych. Zapraszamy do zabawy. 16 opr. GBP X Almanach Kęcki przydatny dla porządkowania wiedzy o dawnych i współczesnych Kętach Tradycyjnie już na początku jesieni trafi do rąk czytelników dziesiąty numer Almanachu Kęckiego, z serii Biblioteka Towarzystwa Miłośników Kęt. Nowa publikacja zachowuje klimat, atmosferę oraz staranność i dbałość dotychczasowych roczników. Co znajdą w nim czytelnicy kęczanie i wszyscy zainteresowani naszym miastem i regionem? Wiedzę o historii Kęt od czasów najdawniejszych przybliża praca Władysława Droździka Garść wiadomości z bogatych dziejów Kęt. Bliskie temu kompendium wiedzy o przeszłości naszego miasta są tradycje świąt patriotyczno-religijnych utrwalone przez Annę Chowaniak, Irenę Droździk i Mariana Koima (w oparciu o dokumenty te najdawniejsze, ale i nieco nowsze oraz fotografi e). Na tle historii rysują się wyraziście sylwetki znanych i mniej znanych kęczan oraz ludzi związanych z naszym miastem wartych zachowania w pamięci pokoleń. Wśród nich, obok św. Jana Kantego na uwagę zasługują Matka Maria od NSJ Łempicka, fundatorka kościoła i klasztoru sióstr klarysek oraz arcybiskup Józef Bilczewski, wyniesiony na ołtarze 23 października 2005 roku. Bliższe nam czasowo postacie przedstawiają szkice poświęcone Józefowi Jurze (twórcy płaskorzeźb, pomników i ołtarzy), Franciszkowi Bryjakowi nauczycielowi o duszy górala, ojcu Aniołowi Marianowi Sroczyńskiemu, którego pożegnaliśmy na zawsze 1 maja 2006 roku. O tworzeniu się kolegium redakcyjnego pisma, twórczej roli pomysłodawców rocznika i szczerości wypowiadania się na rozeznane tematy piszą współautorzy Almanachu Kęckiego. Zwraca uwagę szkic wspomnieniowy Ireny Droździk Nawyk poznawania o początkach tej publikacji poświęconej ludziom i miastu. Znalazło się miejsce w roczniku na pokazanie starej części Kęt. I tak ciekawe elewacje kęckich kamieniczek ilustruje Kazimierz Brzuska, natomiast relację ze spaceru ulicą Klasztorną zdaje Krystyna Kusak. Wart bliższego zainteresowania jest nowy cykl poświęcony powstawaniu młodszych Kęt. Mimo podziału administracyjnego na Stare i Nowe Miasto Kęty stanowią nierozerwalną całość, o czym przekonują Marek Nycz w tekście z własnymi, pięknymi grafi kami Dwa miasta i jedna ulica oraz Wacław Front Moje osiedle. Mateusz Gasiński, mieszkaniec osiedla Nad Sołą, obecnie z oddalenia z wyboru, przekazuje refl eksje o sile wartości wyniesionych z miejsca, w którym się wychowało. Urodę i szczególność miejsc wokół nas przedstawiają Ewa Słońska i Barbara Kaczmarczyk, zachwalając Kęty jako miejsce atrakcyjne turystycznie z pobliską Sołą i nieodległymi górami. Przykuwają uwagę przepiękne zdjęcia wiekowych dębów na Podlesiu, stanowiących pomniki przyrody (fot. Barbara Kaczmarczyk). Z Kęt do podróży po Europie zapraszają: Tadeusz Dyczkowski w Alpy, Małgorzata Handzlik (z okien autokaru w drodze do Rzymu), Alina Nowak do Cambridge w Anglii. Almanach Kęcki jako rocznik społeczno-kulturalny ukazuje również specyfikę pracy ośrodków kulturalnych w Kętach Muzeum im. A. Kłosińskiego, Biblioteki im. A. Grabowskiego, Domu Kultury oraz osiągnięcia i projekty rozwojowe miasta proponowane przez władze samorządowe. Tradycyjnie najważniejsze wydarzenia z życia miasta od czerwca 2005 roku do maja 2006 roku zawiera Kronika Almanachu Kęckiego. Przedstawiony zarys treści nowego rocznika nie uwzględnia wszystkich jego walorów. Na pewno każdy czytelnik odnajdzie w nim informacje, fakty, przemyślenia, refl eksje, dokumenty, fotografi e interesujące dla siebie. (...) Imponująca jest różnorodność (rocznika), wewnętrznie spójna i skutecznie broniąca się przed zarzutami o nieład i galimatias, właśnie dzięki Kętom, temu miejscu na ziemi, które jest bliskie i w tej bliskości wspólne wszystkim autorom i czytelnikom (obustronna dojrzałość). (Mariusz Ślósarczyk Spotkanie w Almanachu, czyli o tak zwanej dojrzałości ) Barbara Brzuska Promocja Almanachu Kęckiego: 6 października w Domu Kultury Cena: 15 złotych Do nabycia: w księgarniach przy ul. Mickiewicza, na os. Wyszyńskiego, w punkcie prasowym przy ul. Legionów oraz w Muzeum im. A. Kłosińskiego, Domu Kultury, a także podczas spotkania promocyjnego. Kęczanin wrzesień 2006

17 INTEGRACJA Jeden drugiemu Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych, Ich Bliskich i Przyjaciół Jeden Drugiemu w Kętach wraz ze starostwem powiatowym zaprosiło na piątą edycję festynu integracyjno-kulturalnego na stadion TS Hejnał. Zależy nam głównie na integracji ludzi niepełnosprawnych, głównie dzieci i młodzieży z ich zdrowymi rówieśnikami mówi Ryszard Tabaka, rzecznik starostwa. Bardzo ważna wydaje się nam promocja wizerunku osoby niepełnosprawnej jako pełnoprawnego uczestnika życia społecznego, pragnącego realizować się w różnych formach zainteresowań w tym również artystycznych. Organizatorzy przygotowali wiele atrakcji dla osób, które przybyły tego dnia na stadion. Jak co roku, prezentowały swój dorobek domy pomocy społecznej z terenu powiatu oświęcimskiego i organizacje pozarządowe. Na szczególną uwagę zasługiwała tradycyjnie już towarzysząca imprezie wystawa prac artystycznych, wykonanych przez niepełnosprawnych. Wiele emocji wzbudził mecz piłki nożnej, w którym naprzeciw siebie stanęli zawodnicy reprezentujący samorząd powiatu oświęcimskiego, jak i fi rmę Konzeption, jednego ze sponsorów imprezy. Drużyna samorządowców zwyciężyła 3:1. Dużym zainteresowaniem publiczności cieszyły się także pokazy przygotowane przez funkcjonariuszy policji i straży pożarnej oraz walki rycerskie. W licznych zabawach i konkursach bawiły się całe rodziny. Na scenie wystąpili: Dom Pomocy Społecznej w Bulowicach z kabaretem Amico, Zbigniew Mieczyński, który przedstawił parafrazy muzyczne, Familia Band z Kęt, San Damiano (zespół prowadzony przez franciszkanina o. Ireneusza z kęckiego klasztoru). Grupa ta wystąpiła wraz z zespołem Każdy może być artystą, działającym przy Stowarzyszeniu Jeden Drugiemu. Całość zakończył koncert gwiazdy wieczoru Formacji Nieżywych Schabuff i pokaz sztucznych ogni. Podczas imprezy, młodzież ze szkół średnich, a także nauczyciele włączyli się w zbiórkę pieniędzy poprzez sprzedaż kuponów uczestnictwa w zabawie fantowej oraz bezpośrednio kwestowali wśród uczestników festynu. Ogółem w trakcie kęckiej imprezy zebrano ok. 6 tys. zł. Pieniądze te będą przeznaczone na realizację zajęć terapeutycznych, organizowanych przez Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych, Ich Bliskich i Przyjaciół Jeden Drugiemu w Kętach dodaje rzecznik starostwa. oprac. (kan) W nowej siedzibie Kolejne wydziały Starostwa Powiatowego w Oświęcimiu przeniosły się do nowo wyremontowanego gmachu przy ulicy Wyspiańskiego 10. Ulicę Kościelną opuściły: Wydział Ochrony Środowiska, Wydział Promocji Powiatu, Kultury i Sportu, Wydział Kontroli i Audytu Wewnętrznego, a także Główny Specjalista ds. Zamówień Publicznych. Tymczasowo pozostaje w budynku przy ulicy Kościelnej Wydział Inwestycji i Rozwoju Powiatu. Wraz ze zmianą lokalizacji nastąpiła zmiana numerów telefonów: Wydział Ochrony Środowiska (tel ), Wydział Promocji Powiatu, Kultury i Sportu (tel ), Wydział Kontroli i Audytu Wewnętrznego (tel ), Główny Specjalista ds. Zamówień Publicznych (tel ). Wydział Edukacji ( ), Wydział Zdrowia ( ), Wydział Architektury i Budownictwa: ( ), Biuro Paszportowe: ( ), Powiatowy Rzecznik Konsumentów: ( ). oprac. (kan) DOM KULTURY W KĘTACH zaprasza na IX OGÓLNOPOLSKI FESTIWAL PIOSENKI RELIGIJNEJ PSALLITE DEO KĘTY Organizator: Dom Kultury w Kętach 2. Patronat: przewodniczący Rady Miejskiej w Kętach Józef Skudlarski 3. Patronat Honorowy: ksiądz biskup Tadeusz Rakoczy 4. Patronat medialny: Gość Niedzielny, Anioł Beskidów 5. Miejsce: Dom Kultury w Kętach 6. Termin: 18 XI 2006r. 7. Festiwal jest konkursem otwartym, adresowanym do amatorskich zespołów dziecięcych i młodzieżowych oraz solistów, wykonujących pieśni i piosenki religijne w języku polskim. 8. Uczestnicy festiwalu oceniani są w następujących kategoriach: zespoły, soliści; oraz w grupach wiekowych: dzieci (szkoła podstawowa) i młodzież (od gimnazjum wzwyż). Dopuszcza się we wszystkich kategoriach grupy polskojęzyczne z zagranicy. 9. Zespoły przygotowują 2 piosenki o zróżnicowanym charakterze, natomiast soliści jedną piosenkę. 10. Wykonawca ma prawo wystąpić tylko raz w jednej kategorii. 11. Soliście może towarzyszyć tylko jedna osoba akompaniująca. 12. Niedopuszczalne jest wykonanie piosenek nagrodzonych już w innych konkursach (lub w poprzednich edycjach naszego festiwalu). Uczestnicy konkursu są wyłaniani drogą wstępnej selekcji jurorów na podstawie zgłoszeń nadesłanych do Biura Festiwalu, które powinny zawierać: informacje o wykonawcy, kasety audio lub CD zawierające 2 (soliści 1) proponowane do wykonania utwory wraz z tekstami (wystarczy nagranie amatorskie); rider (techniczne wymagania koncertowe); utwory własne powinny posiadać zapis nutowy piosenek (prymka) z podpisanym tekstem (czarnym kolorem dla potrzeb ksero). W terminie do dn.20 X 2006r. należy przesłać na adres organizatora kartę zgłoszenia, nagranie dwóch piosenek 13. Organizatorzy do dn.10 XI 2006r. zaproszą wytypowanych przez komisję kwalifi kacyjną wykonawców na festiwal. Zgłoszenia (karty i nagrania) prosimy przesyłać do dn.20.x.06r. na adres: Dom Kultury ul. Żwirki i Wigury 2a, Kęty, z dopiskiem PSALLITE DEO. Informacje można uzyskać w Domu Kultury, Dział Programowo-Animacyjny DK: tel.(33) ; ; fax (33) , dzial.imprez@dk-kety.com.pl (Magdalena Wójcik koordynator projektu). Kęczanin wrzesień

18 WSPOMNIENIA Wspomnienie o ojcu Franciszku Ferdynandzie Sobanku Po hospitacji pochwalił ojca Ferdynanda za cały sposób prowadzenia przezeń zajęć, zwłaszcza z matematyki, ale sugerował, że będzie musiał uczyć w stroju świeckim, a nie jak dotąd w habicie. Na to oświadczenie, ojciec Ferdynand zareplikował: Przecież to nie ja potrzebuję waszej łaski, ale wy mojej. Ojciec Ferdynand Solanek urodził się 29 listopada 1909 roku w Jaworznie, gdzie zdobył wykształcenie podstawowe. W latach uczęszczał do Państwowego Gimnazjum w Chrzanowie, w którym złożył egzamin dojrzałości w oddziale matematyczno-przyrodniczym 10 czerwca 1927 roku. Zgodnie z uzdolnieniami i zamiłowaniem podjął studia matematyczne na UJ w Krakowie w roku akademickim 1927/28. Jednak w styczniu 1929 roku zdecydował się przerwać studia i wstąpić do zakonu. Nowicjat rozpoczął w Wieliczce, następnie w latach na UJ odbył studia fi lozofi czno-teologiczne, a w czerwcu 1933 przyjął święcenia kapłańskie. W latach studiował na Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie. Z Rzymu wrócił do prowincji w Wieliczce, gdzie został magistrem kleryków Wyższego Seminarium Duchownego. Od lutego 1939 roku przebywał na urlopie w klasztorze franciszkanów w Kętach, tutaj też przeżył lata okupacji na stanowisku gwardiana. Po zajęciu przez Niemców mieszkalnej części klasztoru na szpital ojciec Sobanek mieszkał w korytarzu i kaplicy. Po wyzwoleniu, organizacją gimnazjum i liceum zajął się prof. Marian Zieliński, który uczył w nim jeszcze przed wojną od 1930 roku. Ponieważ cześć profesorów zginęło w obozach koncentracyjnych, a część nie wróciła do Kęt, kompletował grono pedagogiczne z ludzi, którzy po wyzwoleniu byli w naszym mieście. W liście do kuratorium, prof. Marian Zieliński tak uzasadnia zaangażowanie nauczyciela matematyki: Mamy przezacnego franciszkanina ojca Ferdynanda Sobanka, który ma ukończone studia matematyczno-przyrodnicze i fi lozofi i na UJ i Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie. I tak ojciec od 19 marca 1945 roku zaczął nauczać matematyki w gimnazjum, a fi zyki, chemii i astronomii w klasach licealnych. Moim profesorem matematyki we wszystkich czterech klasach gimnazjum w latach był ojciec Sobanek, a w roku szkolnym 1946/ 47 opiekunem wychowawcą klasy III, IV, do której uczęszczałem. Najbardziej utkwiły w mej pamięci zadania klasowe z matematyki, przygotowane indywidualnie dla każdego ucznia na kratkowanym papierze, paski o szerokości 1 cm, pisane czerwonym, atramentowym, bardzo drobnym, ale czytelnym pismem. Tematy zawsze były trzy z algebry, geometrii i równań, czasem wynikających z treści. Do dnia dzisiejszego zastanawiam się, ile czasu poświęcał ojciec Ferdynand na ich opracowanie, napisanie i poprawianie, przyjmując jedną klasówkę na miesiąc. Nasze gimnazjum i liceum w tych latach liczyło 12 klas, a w nich przeciętnie 396 uczniów. Poprawiane klasówki wraz z oceną, rozdawał uczniom już na następnej lekcji. Dla słabszych uczniów Ferdynand udzielał bezinteresownie korepetycji, zachęcając przy tym do jedzenia owoców z klasztornego ogrodu, które zawsze były w pojemniku w jego celi. Poziom nauczania matematyki i fi zyki był bardzo wysoki, o czym świadczy fakt, że koledzy z kęckiego liceum, którzy studiowali na UJ, czy Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie byli pytani nawet przez tamtejszych profesorów, kto ich tak dobrze tych przedmiotów nauczył. Po roku 1947 ówczesny rząd PRL rozpoczął eliminowanie osób duchownych z życia społecznego, nauki religii ze szkół, duchownych uczących przedmiotów ścisłych w szkołach, a nawet zakonne pielęgniarki ze szpitali. Jak mi opowiadał dyrektor Marian Zieliński, kuratorium wysłało w tym okresie do Kęt na wizytację również matematyka. Po hospitacji pochwalił ojca Ferdynanda za cały sposób prowadzenia przezeń zajęć, zwłaszcza z matematyki, ale sugerował, że będzie musiał uczyć w stroju świeckim, a nie jak dotąd w habicie. Na to oświadczenie, ojciec Ferdynand zareplikował: Przecież to nie ja potrzebuję waszej łaski, ale wy mojej. Po tej rozmowie polecono dyrektorowi Marianowi Zielińskiemu zwolnić ojca Ferdynanda. Ten jednak odwołał się od tej decyzji, pisząc, że takiego nauczyciela matematyki nie ma w całym krakowskim kuratorium. W konsekwencji z dniem 31 sierpnia 1948 roku odwołano z funkcji dyrektora Mariana Zielińskiego i przeniesiono go karnie na stanowisko nauczyciela do Wadowic, co było dla niego szczególnie uciążliwe ze względu na dojazd, a ojca Sobanka zwolniono. Należy tu zaznaczyć, że do odwołania dyr. M. Zielińskiego przyczyniło się jeszcze kilka innych faktów. Po odejściu z Kęt ojciec Ferdynand Solanek przebywał jeszcze w klasztorach: we Włocławku, w Krakowie i Przemyślu. Zmarł 29 czerwca 1977 roku w klasztorze na Azorach, a pochowany został w grobowcu zakonnym na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie. Niech te kilka wspomnień będzie uzupełnieniem szczegółowego życiorysu ojca Sobanka napisanego przez ojca Anzelma Steńkę, z którego wynotowałem kilka danych, a który autor kończy tymi słowami: Kończąc opracowany przeze mnie życiorys pragnę wyrazić nadzieję, że zarówno on, jak materiały źródłowe przybliżą postać ojca Ferdynanda. Dalekie są one jednak od powiedzenia pięknej prawdy o tym nieprzeciętnym człowieku. Cząstkę tej nieprzeciętności wykazał jako nauczyciel w gimnazjum i liceum w Kętach w latach Dlatego powinien pozostać na zawsze w naszej pamięci. Stanisław Matusiak 18 Kęczanin wrzesień 2006

19 LISTY DO PANI PROFESOR Maria Kubiczek Kochana Pani Profesor! Jakie znaczenie w życiu dziecka może mieć stołówka szkolna? Dziwne pytanie? Być może. Dla mnie i moich rówieśników miała bardzo duże. W stołówce nie tylko jedliśmy obiady, ale uczyliśmy się dobrych manier, a mianowicie jak nakrywać do stołu, jak podawać jedzenie, kiedy używać słów proszę, dziękuję, przepraszam. Mogliśmy wpływać na to, co i kiedy jemy. Często sami układaliśmy jadłospis. Pani Hałatowa, kiedy będą kluski na parze? Pytaliśmy w czwartek, a w piątek były ulubione kluski Pani Dudkowa, dawno nie było ryżu z jabłkami, można mieć prośbę? A obierzecie jabłka? pytała kucharka. Jasne, że obierzemy. W stołówce można było wymieniać się przepisami, a zwłaszcza w okolicach świąt. Niezawodne, sprawdzone pychotki pojawiały się później na stołach w naszych domach. Kiedyś, już nie wiem kto, rozwodził się nad delikatnością raczego mięsa, nad zdrowotnymi walorami i działaniem afrodyzjakalnym raków. Ktoś inny rzucił mimochodem, że pełno raków jest w strumyku na Złotej Górce. Zapaliły się lampki w naszych głowach, bo byliśmy ogromnie ciekawi świata, lubiliśmy podejmować nowe wyzwania i już zorganizowaliśmy się w chętną do zbierania raków grupę i postanowiliśmy wyprawić się po nie zaraz po lekcjach. Była tylko jedna przeszkoda, kto te raki przyrządzi? Wpadliśmy na pomysł, że wypytamy panie kucharki, jeżeli zdradzą się z umiejętności przyrządzania dziesięcionogów, skorupiaków pancerzowców, to będziemy je tak długo prosić o przyrządzenie ich dla nas, aż się zgodzą. Trwało to jakiś czas, ale użyliśmy osobistego uroku i dopięliśmy swego. Kochane panie kucharki zgodziły się. W strumyka na Złotej Górce faktycznie roiło się od raków, tylko trzeba było uważać, aby nie zostać przez nie poszczypanym w ręce i bose nogi podczas łapania. Wrzucaliśmy dorodne okazy do wiadra z wodą i szczypaliśmy się z znienacka skandując słowa dwuwersu: Idzie rak, nieborak,/ jak ugryzie będzie znak!/ 1 Pisku, śmiechu było przy tym co niemiara. Któraś ze starszych koleżanek zapytała nas, czy wiemy, dlaczego raki chodzą do tyłu. Oczywiście nikt nie wiedział, więc nam opowiedziała historię: Pan Bóg, gdy tworzył świat, urządził go tak, żeby człowieka stworzyć na końcu. Dlatego, aby się nie chełpił, pysznił i nie był zarozumiały z powodu, iż jest najważniejszy. Stworzył wszystkie zwierzęta przed nim, a było ich tak wiele, że kiedy wyczarowywał raka, zapomniał dać mu oczy. Rak raczył donośnym głosem upomnieć się u Boga o brakujący organ, ale Pan Bóg był zajęty i nie zważała na krzyki raka. Ten się więc obraził i schował łeb do dziury. Tak był zawzięty, że kiedy Bóg był już gotowy dać mu oczy, (bo Bóg o niczym nie zapomina), ten odpowiedział Bogu niegrzecznie: Panie Boże teraz to wraź mi oczy w zadek. Co też Bóg uczynił! Dlatego wydaje się wszystkim, że raki chodzą tyłem. Od tego czasu rak symbolizuje: głupotę, zły humor, zrzędliwość, napastliwość i drapieżność. Kiedy wiadro było już pełne, a my mieliśmy mokre ubrania i ręce w czerwonych plamach od szczypania, ruszyliśmy w drogę powrotną do szkolnej stołówki. Panie kucharki raz dwa przyrządziły raki i zaczęło się szkolne ucztowanie, pamiętam, że nawet spóźnieni na stołówkowy obiad nauczyciele przyłączyli się do degustacji wykwintnego dania. Pani kierowniczka świetlicy żartowała z nas cały czas mówiąc: Oto szkolna arystokracja, raków się im zachciało! Kierowniczka szkoły jak się dowie, to wam pokaże, gdzie raki zimują! Pani Kostusiu, niech Pani nic nie mówi Pani Niteforowej prosiliśmy, składając ręce. No dobrze, już, dobrze, nic nie powiem, uspokójcie się. A ty masz wszystko wypisane na twarzy pokazała na mnie ręką. Dlaczego? zapytałam. Spiekłaś raka cha, cha, cha! Wstydziłam się przyznać, że nie wiem, co to znaczy, więc po przyjściu ze szkoły do domu zapytałam mamę i dowiedziałam się, że często się rumienię, kiedy przeżywam emocje. Kiedy podczas naszych rodzinnych wędrówek nad Sołę znajdowałam raki pod piaszczystym wysokim brzegiem, to kiedyś zapytałam mamę, czy nie zrobiłybyśmy sobie smacznej kolacji. Mama odpowiedziała oburzona: Czy ty wiesz dziecko, jaka jest niehumanitarna śmierć żywego organizmu we wrzącej wodzie? Nigdy nie będę gotowała raków! wykrzyknęła. Tak więc tylko dzięki paniom kucharkom ze szkolnej stołówki dostąpiłam zaszczytu skosztowania tego niebiańskiego specjału. Niedawno przeczytałam w encyklopedii, że raki rzeczne są już wytępione. Szkoda, bo kiedy człowiek wytępi już wszystkie zwierzęta, sam ulegnie zagładzie. I co tu dużo mówić, do wytępienia raków ze strumyka na Złotej Górce też się chyba trochę przyczyniłam. Pozdrawiam Wera 1 anonimowy z XIX w. NAGROBKI NAJTAŃSZE, NAJŁADNIEJSZE raty Zbigniew Kasperczyk Polanka Wielka ul. Południowa 132 tel kom Kęczanin wrzesień

20 Klatka ze złota Zjednoczone Emiraty Arabskie to jeden z najszybciej rozwijających się krajów na świecie. Położony w cudownym klimacie nad Zatoką Perską. Złożony z siedmiu emiratów, spośród których najpotężniejszymi są Dubaj i Abu Dhabi. W tym ostatnim miała okazję być na przełomie kwietnia i maja tego roku. Dzięki temu udało mi się zobaczyć od podszewki, jak wygląda życie w tamtych stronach. PODRÓŻE W Zjednoczonych Emiratach Arabskich można spotkać ludzi z całego świata. Oprócz rodowitych Arabów mieszka tam i pracuje wielu obcokrajowców, w większości żyjących w willach i wieżowcach. Te pierwsze są bardzo potężne, ogrodzone wysokim murem i niezwykle kolorowo zdobione. Ogrodzenia mają takie rozmiary, bo zgodnie z tamtejszymi przekonaniami kobiet nie może oglądać żaden mężczyzna niebędący najbliższą rodziną. Wychodząc z domu kobiety mogą mieć odsłonięte zaledwie twarz, dłonie i stopy. Ta zasada dotyczy jednak tylko Arabek. Turystki nie muszą się tym martwić. Muszą jednak być ostrożne, gdyż często cieszą się zainteresowaniem Arabów. Jeden niewinny uśmiech w ich mniemaniu oznacza wzajemne zainteresowanie. Z tych samych powodów warto nie przesadzać z krótkimi spódnicami czy głębokimi dekoltami. Na początku ciężko się z tym pogodzić, skoro w cieniu jest około 35 ştop. C. Po pewnym czasie można się do tego przyzwyczaić. Trudniej może być z wyjściem na plażę. Czasami Arabowie przyjeżdżają tam tylko po to, żeby popatrzeć sobie na kobiety w bikini. Są przy tym jednak bardzo ostrożni, ponieważ w ich kraju takie zachowanie traktowane jest jako przestępstwo. Według tamtejszej religii i zwyczajów mężczyzna może przyglądać się tylko swoim kobietom. Urzekł mnie za to w Emiratach brak kradzieży. Można zostawić na plaży całą torbę z telefonem, aparatem, dokumentami, kluczami od samochodu i domu, i iść popływać. Kradzieży nie trzeba się obawiać, zresztą innych przestępstw też, dlatego więzienia zieją pustkami. Znacznie częściej dochodzi do stłuczek na drodze, co ma związek z ogromną ilością jeżdżących tam samochodów. To z kolei zasługa braku autobusów, pociągów czy metra. Jedynymi środkami transportu w Emiratach są prywatne auta lub taksówki. Na drogach panuje jednak kompletny brak kultury. Większość kierowców nie używa kierunkowskazów, bez powodu trąbi i używa świateł awaryjnych, a do tego przepycha się. Poza tym jeździ się tam bardzo szybko, co jest zasługą fantastycznych, rzadko mniej niż czteropasmowych ulic. Wszystkie są przepięknie oświetlone (24 latarnie na odcinku jednego kilometra) i oznakowane. 20 Emiraty Arabskie to kraj kontrastów: bajecznie bogate miasta najeżone wieżowcami, wokół których rozciąga się pustynia. FOT. AGATA KRUCZALAK Rzucają się też w oczy różnorodnie zdobione ronda, place zabaw i deptaki zwane korniszmi (pisownia fonetyczna), z widokiem na miasto i morze. Uroku dodaje ciekawa i różnorodna architektura oraz mieniące w słońcu kolorowo przyciemniane szyby wieżowców. W budynkach tych są biura, mieszkania i hotele, które szczególnie uczęszczane są (ku mojemu zdziwieniu) przez Rosjan. O pracę nie jest tam trudno, ale pracują tylko chętni. Leniwych utrzymuje państwo, które jest jednym z najbogatszych na świecie. Widać to na każdym kroku. Wszystko, co powstaje jest niezwykle efektowne. Jest wiele miejsc, gdzie można spędzać wolny czas. W przeciwieństwie do Polski, wolnym dniem jest piątek, nie niedziela. Można wtedy zabrać całą rodzinę do restauracji, kina, centrum handlowego, na spacer lub po prostu na trawę. Kraj jest pustynią, więc każdy rąbek trawy to rarytas. Tam trawniki są po to, żeby ludzie mogli po nich chodzić. Nie psy, jak to u nas. Dla nich piknik na trawie to najprzyjemniejsza forma relaksu. W kraju nie brakuje jednak zieleni, ponieważ wszystko, co się sadzi, jest sztucznie nawadniane. Począwszy od drzew w parkach, przez roślinność przy drodze i na rondach, aż po plażę. W dzień wolny łatwo się przekonać o liczebności rodzin arabskich, co jeszcze dosadniej widać podczas arabskiego wesela, które zdecydowanie różni się od naszego polskiego. Przede wszystkim kobiety i mężczyźni bawią się oddzielnie, a gości (samych kobiet) jest kilkakrotnie więcej niż na dużym polskim weselu. Jest to dla nich niezwykła uroczystość z wieloma obrzędami (kadzidła, perfumy, posiłki, malowane henną ciała). Niesamowite jest również bogactwo sukni wieczorowych. W taki wieczór każda Arabka chce wyglądać jak najpiękniej, bo jest to jedyna okazja, żeby pokazać się przynajmniej innym kobietom. Przed mężczyznami i tak nie mogą się stroić. Na weselu nie ma również kamery ani fotografa, aby uniknąć zagrożenia, że takie zdjęcie np. dostanie się w ręce jakiegoś obcego mężczyzny. Przez trzy tygodnie pobytu w tym kraju udało mi się poznać życie Arabów. Muszę przyznać, że czułam się tam jakbym była w innym świecie. Zjednoczone Emiraty Arabskie są krajem na pewno wartym zwiedzenia, ale przyznam, że nigdy nie chciałabym pozostać tam na stałe. Agata Kruczalak Kęczanin wrzesień 2006