WIELKOPOLSKI WOJEWÓDZKI INSPEKTOR INSPEKCJI HANDLOWEJ Al. Marcinkowskiego 3, Poznań

Transkrypt

1 WIELKOPOLSKI WOJEWÓDZKI INSPEKTOR INSPEKCJI HANDLOWEJ Al. Marcinkowskiego 3, Poznań Nr akt: D/KO.ŻG Poznań, dnia.października 2012 roku Termy Ślesińskie sp. z o.o. ul. Napoleona 15B Ślesiń DECYZJA Na podstawie art. 40a ust.1 pkt 4, art. 40a ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005, nr 187, poz ze zm.) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. nr 98 poz ze zm.), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego, Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wymierza przedsiębiorcy Termy Ślesińskie sp. z o.o., ul. Napoleona 15B, Ślesin (NIP ), karę pieniężną w wysokości zł (słownie jeden tysiąc pięćset) z tytułu wprowadzenia do obrotu, w dniu kontroli 16 lipca 2012 r., w Restauracji w Ślesinie, ul. Napoleona 15B, artykułu rolno spożywczych zafałszowanego w rozumieniu art. 3 pkt 10 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187 poz ze zm.) tj.: a) kawa z ekspresu z bitą śmietaną. Zgodnie z treścią art. 40a ust. 1 pkt. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005, nr 187, poz ze zm.) kto wprowadza do obrotu artykuły rolno spożywcze zafałszowane, podlega karze pieniężnej w wysokości nie wyższej niż 10% przychodu osiągniętego w roku rozliczeniowym poprzedzającym rok nałożenia kary, nie niższej jednak niż zł. Uzasadnienie Inspektorzy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Poznaniu Delegatura w Koninie, w dniach r, przeprowadzili kontrolę w Restauracji w Ślesinie, ul. Napoleona 15B, należącej do przedsiębiorcy Termy Ślesińskie, ul. Napoleona 15B, Ślesin. Kontrola przeprowadzona została w obecności Jana Radzimskiego prezesa zarządu przedsiębiorcy. Podstawę do przeprowadzenia kontroli stanowiły przepisy art. 3 ust.1, 2, 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami 1

2 dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. U. L 191 z r, s.1, ze zm.), art.17 ust.3 ustawy z dn r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005r., poz.187,poz.1577 z późn. zm.), art. 3 ust 1 pkt 1, 2, 6 ustawy z dn r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2009r. Nr 151, poz.1291). Dowód: upoważnienie do przeprowadzenia kontroli nr D/KO.ŻG (k. 3) protokół kontroli (k. 6-11) odpis aktualny KRS (k ) W toku kontroli inspektorzy Inspekcji Handlowej sprawdzili, czy w stosunku do deklaracji składu wyrobów gastronomicznych oferowanych przez kontrolowanego przedsiębiorcę w menu Restauracji, ul. Napoleona 15B, Ślesin, nie jest stosowana podmiana asortymentowa poprzez zastąpienie deklarowanych droższych składników ich tańszymi odpowiednikami. Na podstawie przedstawionych przez kontrolowanego faktur oraz sprawdzenia przez inspektorów stanu magazynowego, stwierdzono stosowanie w ww. placówce gastronomicznej podmiany asortymentowej dla nw. produktów: a) kawa z ekspresu z bitą śmietaną zamiast deklarowanej bitej śmietany, na stanie magazynowym stwierdzono produkt La Crima topping produkt UHT o smaku śmietankowym na bazie oleju roślinnego 250g, w ilości 8 szt., wartości 43,80 zł, wyprodukowano w UE dla Bacha Polska sp. z o.o., ul. Jana Olbrachta 94, Warszawa, dowód dostawy: faktura VAT nr 705/A/2012 z dnia od P.P.H Augusto Konin sp.j. Piotr Liberkowski, Janusz Przybysz, ul. Europejska 14, Konin. Dowód: protokół kontroli (k. 6-11) załącznik nr 2 do protokołu kontroli (k. 13) protokół oględzin nr 5 (k. 21) karta menu Restauracji (k. 31) faktura VAT nr 705/A/2012 (k. 38) W związku z powyższym w dniu 29 sierpnia 2012 roku Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wszczął z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie ustalenia kary pieniężnej z tytułu wprowadzenia do obrotu z konsumentami artykułów rolno spożywczych zafałszowanych. W piśmie informującym o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie ustalenia kary pieniężnej, kontrolowany został poinformowany o przysługującym mu prawie do zapoznania się z aktami i prawie wypowiedzenia się, co do zebranych dowodów i materiałów. Kontrolowany przedsiębiorca nie skorzystał z przysługującego mu prawa. Dowód: zawiadomienie o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie nałożenia kary pieniężnej z dnia r. (k. 46) W kontekście powyższego Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej ustalił i stwierdził: Ustawa o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187 poz ze zm) w art. 40a ust. 1 pkt. 4 (Dz. U. z 2005 r. nr 187 poz ze zm.) stanowi, iż każdy kto wprowadza do obrotu artykuły rolno spożywcze zafałszowane, podlega karze pieniężnej w wysokości nie wyższej niż 10% przychodu osiągniętego w roku rozliczeniowym poprzedzającym rok nałożenia kary, nie niższej jednak niż zł. 2

3 Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187 poz ze zm) wprowadzane do obrotu artykuły rolno spożywcze powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania, oraz dodatkowo wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta. Poprzez jakość handlową, zgodnie z treścią art. 3 pkt. 5 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych, należy rozumieć również wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi. Zgodnie z art. 3 pkt 10 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187 poz ze zm) artykuł rolno spożywczy zafałszowany to produkt, którego skład jest niezgodny z przepisami dotyczącymi jakości handlowej poszczególnych artykułów rolno spożywczych albo produkt, w którym zostały wprowadzone zmiany, w tym zmiany dotyczące oznakowania, mające na celu ukrycie jego rzeczywistego składu lub innych właściwości, jeżeli niezgodności te lub zmiany w istotny sposób naruszają interesy konsumentów, w szczególności jeżeli: a) dokonano zabiegów, które zmieniły lub ukryły jego rzeczywisty skład lub nadały mu wygląd produktu zgodnego z przepisami dotyczącymi jakości handlowej, b) w oznakowaniu podano nazwę niezgodną z przepisami dotyczącymi jakości handlowej poszczególnych artykułów rolno spożywczych albo niezgodną z prawdą, c) w oznakowaniu podano niezgodne z prawdę dane w zakresie składu, pochodzenia, terminu przydatności do spożycia lub daty minimalnej trwałości, zawartości netto lub klasy jakości handlowej. W niniejszej sprawie, w czasie przeprowadzonej kontroli, sprawdzono zgodność rzeczywistego składu surowcowego potraw z deklaracją zawartą w karcie menu dostępnej w kontrolowanej placówce gastronomicznej. Inspektorzy Inspekcji Handlowej stwierdzili, na podstawie przedstawionych przez kontrolowanego oraz oceny stanu magazynowego, stosowanie podmiany asortymentowej polegającej na zastąpieniu deklarowanego w karcie menu droższego składnika jego tańszym odpowiednikiem. Powyższe dotyczyło produktu: a) kawa z ekspresu z bitą śmietaną zamiast deklarowanej bitej śmietany, na stanie magazynowym stwierdzono produkt La Crima topping produkt UHT o smaku śmietankowym na bazie oleju roślinnego 250g, w ilości 8 szt., wartości 43,80 zł, wyprodukowano w UE dla Bacha Polska sp. z o.o., ul. Jana Olbrachta 94, Warszawa, dowód dostawy: faktura VAT nr 705/A/2012 z dnia od P.P.H Augusto Konin sp.j. Piotr Liberkowski, Janusz Przybysz, ul. Europejska 14, Konin. Stwierdzone nieprawidłowości w opisie artykułu rolno spożywczego w dostępnej konsumentowi karcie menu, polegające na podaniu niezgodnie z prawdą danych w zakresie składu surowcowego oferowanego wyrobu, świadczyło o jego zafałszowaniu w rozumieniu art. 3 pkt 10 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187 poz ze zm). Powyższe ustalenia wskazywały na popełnienie przez kontrolowanego przedsiębiorcę czynu opisanego w art. 40a ust. 1 pkt. 4 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187 poz ze zm) i w związku z powyższym skutkują nałożeniem kary pieniężnej określonej w tym przepisie. Istotnym z punktu widzenia zakresu podmiotowego art. 40a ust. 1 pkt. 4 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187 poz ze zm) jest 3

4 ustalenie czy kontrolowany przedsiębiorca jest podmiotem wprowadzającym oceniane produkty do obrotu. Ustawa o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187 poz ze zm), w art. 3 pkt. 4, w zakresie definicji odsyła do przepisów prawa żywnościowego Unii Europejskiej. Zgodnie z art. 17 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z r. ze zm.) podmioty działające na rynku spożywczym zapewniają na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą, zgodność tej żywności lub pasz z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów. Obowiązek zapewnienia zgodności artykułów rolno spożywczych z wymogami prawa żywnościowego w zakresie jakości handlowej spoczywa zatem na każdym podmiocie działającym na rynku spożywczym, także na etapie świadczenia usług gastronomicznych. Przedstawiona powyżej interpretacja znajduje poparcie w treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich z dnia r. w sprawie C-315/05 (Dz.U. C 331 z s.14) wydanego w trybie prejudycjalnym, z którego wynika, że wprowadzający do obrotu może być odpowiedzialny za jakość, nawet w sytuacji, gdy ogranicza się on, jako zwykły dystrybutor do wprowadzenia do obrotu produktu w postaci w jakiej został mu dostarczony przez producenta. Określając ramy prawne wyroku Trybunał Sprawiedliwości przywołał m.in. art. 3 pkt. 3 oraz art. 17 rozporządzenia nr 178/2002, które definiują podmiot działający na rynku spożywczym oraz stanowią obowiązki tych podmiotów, a także państw członkowskich w zakresie przestrzegania wymagań prawa żywnościowego na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji. Każdy z podmiotów tj.: producent, przetwarzający czy dystrybutor, obarczony jest obowiązkiem przestrzegania wymagań prawa żywnościowego. W ocenie Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej kontrolowanego przedsiębiorcę należy uznać jako wytwórcę/ producenta środków spożywczych oferowanych w karcie menu Restauracji w Ślesinie, ul. Napoleona 15B. Według własnej receptury, z wykorzystaniem środków spożywczych dostępnych na rynku, wytwarza on gotowy produkt oferowany konsumentowi w restauracji przedsiębiorcy. W związku z powyższym kontrolowany odpowiada za jakość handlową oferowanych w Restauracji w Ślesinie, ul. Napoleona 15B artykułów rolno - spożywczych. W placówce gastronomicznej, w czasie kontroli, nie było produktu deklarowanego w karcie menu niezbędnego do wytworzenia danego wyrobu. Na stanie magazynowym znajdował się natomiast produkt zastępczy tj.: a) produkt La Crima topping produkt UHT o smaku śmietankowym na bazie oleju roślinnego 250g, w ilości 8 szt., wartości 43,80 zł, wyprodukowano w UE dla Bacha Polska sp. z o.o., ul. Jana Olbrachta 94, Warszawa, dowód dostawy: faktura VAT nr 705/A/2012 z dnia od P.P.H Augusto Konin sp.j. Piotr Liberkowski, Janusz Przybysz, ul. Europejska 14, Konin zamiast deklarowanej bitej śmietany jako dodatku do kawy z ekspresu. Powyższe świadczy o zafałszowaniu produktu kawa z ekspresu z bitą śmietaną oferowanego przez kontrolowanego przedsiębiorcę w jego placówce gastronomicznej. Zgodnie z art. 40 a ust. 5 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych, ustalając wysokość kary pieniężnej, Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uwzględnił 4

5 stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia strony, zakres naruszenia a także dotychczasową działalność podmiotu działającego na rynku artykułów rolno- spożywczych i wysokość obrotów. Oceniając stopień szkodliwości czynu Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uwzględnił wszystkie okoliczności wyznaczające w konkretnym przypadku rozmiar szkodliwości czynu a odnoszące się zarówno do przedmiotowej jak i podmiotowej strony danego czynu. Produkty oferowane przez kontrolowanego przedsiębiorcę, w dostępnej dla konsumenta karcie menu, wskazywały zarówno nazwę danego wyrobu jak i jego skład surowcowy. Była to jedyna informacją jaką uzyskiwał konsument w momencie dokonania wyboru danego środka spożywczego. Zakwestionowany przez inspektorów Inspekcji Handlowej produkt został przygotowany z innych surowców niż deklarowano w oznakowaniu zawartym w karcie menu Restauracji. Powyższa zamiana w zakresie składu produktu nie była przez pracowników Restauracji w jakikolwiek sposób uwidoczniona. Konsument pozostawał w błędnym przekonaniu, iż dokonał zakupu kawy z ekspresu z dodatkiem bitej śmietany a nie z dodatkiem produktu La Crima topping produkt UHT o smaku śmietankowym na bazie oleju roślinnego. Działania kontrolowanego przedsiębiorcy polegające na deklarowaniu w menu droższego produktu a w rzeczywistości stosowaniu jego tańszego odpowiednika miały na celu zwiększenie atrakcyjności potrawy, nadania jej wyższych walorów smakowych i jakościowych, i w ten sposób zachęcenia konsumenta do wyboru właśnie tego produktu. Przedsiębiorca, oferując w swej placówce gastronomicznej, produkt niezgodny z deklaracją zamieszczoną w karcie menu, w istotny sposób naruszył interesy konsumenta również pod względem ekonomicznym. Konsument pozostawał w przekonaniu, iż spożywa produkt o uznanej renomie, wysokiej i gwarantowanej jakości. Ponadto produkt z dodatkiem bitej śmietany jest produktem droższym niż produkty z dodatkiem produktu La Crima topping produkt UHT o smaku śmietankowym na bazie oleju roślinnego. Jakość handlowa produktów oferowanych w karcie menu restauracji została precyzyjnie określona w przepisach prawa powszechnie obowiązującego. Wyłącznie produkty spełniające wskazane wymagania mogą zostać określone mianem bitej śmietany. Rozporządzenie Rady (WE) nr 1234/2007 z dnia 22 października 2007 r. ustanawiające wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych (Dz. U L 299 z str. 1), w Załączniku XII pkt. II ust. 2 lit.a) stanowi, iż nazwa śmietana może być stosowana wyłącznie dla określenia przetworów mlecznych uzyskanych z mleka przy założeniu, że możńa dodać substancje konieczne do ich wytworzenia, o ile nie stosuje się ich do zastąpienia w całości lub części jakichkolwiek naturalnych składników mleka. Bita śmietana jest więc napowietrzonym produktem pochodzenia mlecznego. Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej, oceniając stopień szkodliwości czynu, wziął również pod uwagę fakt, iż kontrolowany przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą od 2011 roku polegającą m.in. na prowadzeniu restauracji i innych stałych placówek gastronomicznych (aktualny odpis KRS k ). Mając powyższe rozważania na względzie należy stwierdzić, że czyn kontrolowanego przedsiębiorcy charakteryzuje wysoki stopień szkodliwości. Wina definiowana jest jako zarzucalność procesu decyzyjnego polegająca na dokonaniu przez sprawcę wolnego wyboru z katalogu możliwych zachowań, zachowania sprzecznego z obowiązującą norma prawną. Wina definiowana jest również jako stosunek psychiczny sprawcy do przedsiębranego czynu oraz do naruszenia przez niego zasad ostrożności, których przestrzeganie miało zapobiec popełnieniu zarzucanego mu czynu. 5

6 Oceniając stopień zawinienia Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wziął pod uwagę fakt, iż wada ocenianego produktu powstała u kontrolowanego przedsiębiorcy. Produkt użyty do wytworzenia kwestionowanej przez inspektorów Inspekcji Handlowej kawy z ekspresu z bitą śmietaną oznakowany był przez jego producenta w sposób prawidłowy, czytelny, precyzyjnie określający charakter i rodzaj danego środka. Mimo to kontrolowany, w karcie menu, podał składnik inny niż faktycznie użyty. Kontrolowany przedsiębiorca będąc producentem wyrobów oferowanych w karcie menu, ma bezpośredni wpływ na sposobu ich prezentacji i oznakowania. Jakiekolwiek zaniechania ze strony zatrudnionych pracowników jak i osób wykonujących czynności zawodowe na podstawie umów cywilnoprawnych obciążają bezpośrednio kontrolowanego przedsiębiorcę. Posłużenie się w karcie menu nazwą produktu bita śmietana miało podkreślić lepszą jakość oferowanej potrawy, wpłynąć na atrakcyjność oferty. Stanowiło również swoistą zachętę do zakupu danego środka spożywczego. Kontrolowany zobowiązał się pismem z dnia r. do stosowanie bitej śmietany do oferowanej w karcie menu kawy z ekspresu. W związku z powyższym czyn kontrolowanego przedsiębiorcy zakwalifikowano jako popełniony umyślnie z zamiarem bezpośrednim. Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uznał, iż czyn przedsiębiorcy narusza wymagania w zakresie oznakowania artykułów rolno- spożywczych istotne z punktu widzenia właściwości produktu oraz regulacji rynków rolnych krajowych oraz wspólnotowych. Uwzględniając kolejną przesłankę, która dotyczy dotychczasowej działalności podmiotu działającego na rynku artykułów rolno- spożywczych należy wziąć pod uwagę, iż w stosunku do przedsiębiorcy, w okresie ostatnich 24 miesięcy, nie prowadzono postępowania administracyjnego w sprawie ukarania karą pieniężną za wprowadzenie do obrotu z konsumentami artykułów rolno spożywczych niewłaściwej jakości handlowej z terenu działania Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Poznaniu Delegatura w Koninie. Przedsiębiorca zalicza się do grupy małych przedsiębiorców wg. przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2007 r. nr 155 poz ze zm) oświadczenie k. 28. Ponadto przy wydawaniu decyzji Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uwzględnił treść art. 17 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U.L 31 Z r. ze zm.), iż kara powinna być skuteczna, oraz odstraszająca, a także wziął pod uwagę zasadę proporcjonalności, która zakłada, że zastosowany środek musi być właściwy do osiągnięcia zakładanego celu. Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej, zgodnie z treścią art. 40a ust. 1 pkt. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005, nr 187, poz ze zm.), może wymierzyć karę pieniężną w wysokości nie wyższej niż 10% przychodu osiągniętego w roku rozliczeniowym poprzedzającym rok nałożenia kary, nie niższej jednak niż zł. Z oświadczenia złożonego przez kontrolowanego (k. 43) wynika, iż w roku 2011 uzyskał przychód w wysokości ,44 zł. W tym przypadku, biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności sprawy, należało zastosować środek w postaci wymierzenia kary pieniężnej w wysokości 1.500,00 zł (słownie: jeden tysiąc pięćset 00/100 złotych). 6

7 Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej orzekł zatem jak w sentencji. Zgodnie z art. 40 a ust. 6 i 7 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno- spożywczych, karę pieniężną, o której mowa w sentencji decyzji, stanowiącą dochód budżetu państwa, przedsiębiorca jest zobowiązany wpłacić na konto bankowe Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Poznaniu, Nr konta NBP O/O Poznań nr , w terminie nieprzekraczalnym 30 dni od dnia uprawomocnienia się decyzji, która wtedy staje się jednocześnie decyzją ostateczną. Pouczenie: 1. Od niniejszej decyzji na podstawie art i 2 kpa, art i 2 kpa przysługuje stronie odwołanie do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Warszawa, Plac Powstańców Warszawy 1 składane na piśmie za pośrednictwem Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej AL. Marcinkowskiego 3, Poznań, w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia. 2. Do należności pieniężnych nie uiszczonych w terminie stosuje się przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku- Ordynacja podatkowa ( Dz. U. z 2005, Nr 8, poz. 60 z późn. zm.).... (imię i nazwisko, stanowisko służbowe, podpis) A.N J.G. 7