Słomiany zapał do nawożenia?

Transkrypt

1 A Ty jak zaczynasz dzień? Siatka do pras rolujących QQNr 07-08/2015 (121) bezpłatny miesięcznik ogólnopolski ISSN: Słomiany zapał do nawożenia? Nawożenie gleb słomą nie należy do najtańszych pomimo, że sam materiał mamy, to staranne i terminowe zabiegi, które musimy wykonać są dosyć kosztowne. Warto jednak zastanowić się nad takim nawożeniem słoma niesie ze sobą również wiele korzyści. I to nie jednorazowo przede wszystkim długoterminowo. tel: (43) Orka Ochrona roślin Przystawki do zbioru kukurydzy na ziarno Na samym początku warto podkreślić, że najgorszym, co można zrobić jest palenie słomy na polach, aby uzyskać nawóz. Pomijając już fakt zagrożenia pożarem, to tego typu praktyki nie odnoszą zamierzonego skutku. Wypalana na polu słoma traci wszystkie mikro i makroelementy, zawarty w nich azot trafia do atmosfery, a sam ogień nagrzewa górne warstwy gleby, zabijając pożyteczne mikroorganizmy. Czytaj s. 5. Czy tęsknimy za kwotowaniem? Bankowe kredyty dla rolników na rozwój gospodarstwa spłatę kredytów spłatę KRUS i UG Wysiew Zbiór kukurydzy na ziarno wiąże się z koniecznością wykorzystania specjalistycznego sprzętu, którym jak dotychczas pozostaje kombajn zbożowy. Kombajn wymaga jednak zainstalowania odpowiedniego oprzyrządowania. Kluczowym elementem oprzyrządowania do zbioru kukurydzy pozostaje przystawka. Czytaj s. 22. Sfinansujemy każdą potrzebę naszych klientów, również rolników z opóźnieniami w BIK u DOJEŻDŻAMY DO WAS creditor@creditor.pl / Przygotowanie zasiewu Uprawa ścierniska tel REKLAMA Od 1. kwietnia przestał być w mocy, obowiązujący w Polsce od 10 lat, limitowany system produkcji mleka. Jak wpłynęło to na polską hodowlę bydła mlecznego? Zdania są podzielone. Z reguły więksi producenci woleliby powrotu dawnych regulacji. Mniejsi są raczej zadowoleni, ale taka sytuacja może nie trwać wiecznie. Czytaj s. 27.

2 Strona 2 Informacje - Wiadomości Rolnicze Polska Spis treści UPRAWA Przechytrzyć chwościka 3 Uprawa pasowa daje oszczędności? 4 Za suszę tylko kredyt 4 Słomiany zapał do nawożenia? 5 Dobre przezimowanie rzepaku i zbóż 6 Rzepak nowoodmieniony 6 Tu na razie jest ściernisko 7 Odporność miotły zbożowej na herbicydy w Polsce 8 Od prawnika dla rolnika 9 Innowacyjne formulacje 9 Cenne pokazowe spotkanie lat Osadkowskich 10 Za dużo importujemy 10 Z praktyki dla praktyków 11 Nowy wymiar fosforu 11 In vitro, czyli w szkle wyhodowane 12 Podróbki na rynku nasion! 12 Zarządzanie ryzykiem przy sprzedaży płodów rolnych 13 WARZYWA Kapusta pekińska ze sporym apetytem 14 Uwaga na choroby grzybowe w pomidorach 14 Desykacja na plantacjach ziemniaka 15 TECHNIKA Konie mechaniczne pod maską Claas lat KWS Zboża w Polsce 16 Koniec prosperity na sprzedaż ciągników? 17 Technika wapnowania gleb 18 Kosiarki na rekord 19 Siewniki i ich przygotowanie do pracy 20 Drony hitem na Opolagrze 20 Zwiększenie mocy i obniżenie spalania 21 Przystawki do zbioru kukurydzy na ziarno 22 Zalety Ultraflex 22 Nowe ciągniki Steyr 22 Ogumienie ciągnika rolniczego 23 Ścieżki technologiczne 24 Nagrody w Minikowie 24 Tablet steruje maszyną 24 Przyczepy do transport ziarna w okresie żniw 25 Nowe pługi obrotowe 25 HODOWLA Nie tylko dla koneserów 26 Jaki krajobraz po kwotowaniu mleka? 27 Hodowlane święto 27 Korekta racic dla zdrowia i komfortu 28 Wpływ żywienia na odporność świń 28 Dla kogo polska ziemia? Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego została przyjęta przez sejm w miniony czwartek. Ma ona przede wszystkim uchronić Polskę przed wykupem gruntów przez obcokrajowców. Dużą rolę w organizowanych przetargach mają komisje przy terenowych oddziałach ANR, w których zabezpieczono miejsce dla rolników. Okres ochronny dla wykupu ziemi w Polsce przez obcokrajowców skończy się 1 maja 2016 r. Będą mogli oni kupować ziemię bez specjalnego pozwolenia Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Uchwalone w czwartek, nowe przepisy nie zabraniają wprost cudzoziemcom i spółkom z kapitałem zagranicznym kupować gruntów rolnych w Polsce. Wprowadzają jednak szereg istotnych zmian, które mają zapobiec wykupowaniu ziemi przez bogatych rolników lub przedsiębiorstwa z zachodu Europy, a także spekulowaniu obrotem ziemią. Ziemię będą mogły kupić tylko podmioty, które będą ją uprawiać, jeśli od 5 lat mają meldunek w gminie lub gminie sąsiedniej. Prawo przewiduje kontrolę środków przeznaczonych na zakup ziemi. Na instytucje i osoby zainteresowane kupnem ziemi nowa ustawa nakłada konieczność posiadania odpowiednich kwalifikacji zawodowych. - Nowa ustawa w dalszym ciągu pozwala na spekulacyjny wykup polskiej ziemi poprzez jej sprzedaż spółką prawa handlowego. Będziemy walczyć o zapisy zakazujące sprzedaży spółkom mówi Jerzy Chrościkowski, przewodniczący NSZZ Solidarność Rolników Indywidualnych. Jeśli nabywcą miałby być któryś z sąsiadów rolników, transakcję można byłoby sfinalizować u notariusza bez pośrednictwa agencji. Ale gdyby jakiś inwestor zaoferował znacznie większe pieniądze, to sprzedający będzie musiał się zgłosić do ANR. Zadaniem stron jest Marcin Nieradka, marcin@wrp.pl ustalenie ceny. Jeśli ANR nie zgodzi się na propozycję właściciela, to spór między sprzedającym i agencją będzie rozstrzygać sąd, na podstawie wyceny rzeczoznawcy. Nowa ustawa zakłada również, że przy terenowych oddziałach Agencji Nieruchomości Rolnych powstaną komisje opiniujące sprzedaż gruntów. W ich skład mają wchodzić przedstawiciele ANR, Izb Rolniczych, samorządy, oraz dwóch członków organizacji rolniczych. Komisje mają mieć wpływ na preferencje przy sprzedaży ziemi. Chodzi o wskazywanie rolników zainteresowanych powiększeniem gospodarstw. Jeśli takich będzie więcej ANR będzie zmuszona zorganizować przetarg, którego przebieg również będą opiniować członkowie komisji. Opinia nie będzie miała jednak obligatoryjnego znaczenia, a decyzje będą podejmować dyrektorzy ANR. QQSkontrolują środki kupujących Ustawa ma też zapobiec rozdrobnieniu ziemi pomiędzy zbyt wielu właścicieli, np. przez dziedziczenie przez wszystkich spadkobierców. Preferowane mają być gospodarstwa rodzinne zapewniające utrzymanie całym rodzinom. Autorzy ustawy zaproponowali także zmiany w ustawie o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa. Mają one nie dopuścić do udziału w przetargach organizowanych przez ANR osoby i firmy, które kiedykolwiek nabyły od agencji grunty rolne o łącznej powierzchni co najmniej 300 ha. Osoby, które kupią ziemię, będą musiały osobiście prowadzić gospodarstwo przez 10 lat. Jeśli sprzedadzą ziemię wcześniej, zapłacą duże kary. Ponadto projekt nowego aktu prawnego przewiduje kontrolę środków przeznaczonych na zakup ziemi. Projekt nowej ustawy zakłada, również że cena proponowana nie będzie najważniejszym kryterium w przetargach. Do tej pory słupy uczestniczące w przetargach potrafiły podbijać cenę za jeden hektar nawet do 50 tys. zł. Związkowcy podkreślają jednak, że według nowego projektu, w przypadku, gdy z prawa pierwokupu nie skorzystają osoby i instytucje do niego uprawnione ANR nie posiada obowiązku wykupu ziemi. Solidarność RI podkreśla, że ANR ma jedynie prawo do wykupu ziemi. Jeśli z niego nie skorzysta, to ziemię będą mogły kupić spółki z zagranicznym kapitałem. Ustawa ma też przeciwdziałać koncentracji gruntów w rękach jednego właściciela i powstawaniu wielkich latyfundiów rolnych. Dlatego m.in. w ustawie przewidziano zakaz nabywania gruntów dla osób i firm posiadających łącznie powyżej 300 ha oraz 10- letni zakaz obrotu ziemią zakupioną z zasobów państwa pod rygorem wysokich kar. Oświadczenia składane przez chcących kupić ziemię - ws. np. kwalifikacji zawodowych - mają podlegać odpowiedzialności karnej. QQPaństwowa rezerwa nie na sprzedaż? Nowy projekt ustawy daje możliwość wydzielenia przez państwo polskie rezerwy strategicznej. Na podstawie tego zapisu rząd będzie mógł wydzielić agencyjne grunty, które nie powinni podlegać sprzedaży. Wydzielenie rezerwy będzie leżało w kompetencji rządu. Największym plusem nowego projektu ustawy według rolników protestujących przeciwko sprzedaży ziemi obcemu kapitałowi jest decyzja o braku możliwości ponownego wyłączenia z dzierżaw 30 proc. ziemi, w zamian za możliwość nabycia pozostałej, po preferencyjnej cenie, w drodze pierwszeństwa zakupu, z którego często korzystały zagraniczne spółki. Obecnie nawet 200 tys. ha polskiej ziemi może znajdować się w rękach spółek z zagranicznym kapitałem. Nowa ustawa ma wejść w życie od 1 stycznia 2016 r. Rolnicy obawiają się, że do tego czasu nastąpi masowy wykup ziemi przez spółki z zagranicznym kapitałem na dotychczasowych zasadach. Czy tak się stanie? Najwięcej zależy od polityki rządu i władz agencji. Ustawa powinna być przyjęta przez senat jeszcze w lipcu. Związki zawodowe obawiają się jednak, że ten dokona zmian w projekcie rozluźniając wcześniejsze regulacje. Prezydent Bronisław Komorowski zapowiada, że nowej ustawy nie podpisze. Wątpliwości kancelarii budzi m.in. zapis, według którego prawo pierwokupu ziemi mają stracić spadkobiercy rolnika, który dzierżawił ziemię. Tego przywileju mają być też pozbawione osoby, które dzierżawiły grunty i po wygaśnięciu umowy chciałyby je kupić. Rolnicy mogą znów wyjść na ulicę. n Wydawca: Wiadomości Rolnicze Polska Sp. z o.o. Adres: ul. Maszewska 3, Goleniów NIP: Sąd Rejonowy w Szczecinie, XVII Wydział Gospodarczy KRS KRS: Internet: wrp@wrp.pl Redakcja gazety: redakcja@wrp.pl Tel: Fax: REDAKCJA Per Jørgensen, prezes, tel , per@landbrugnet.dk Marcin Nieradka, redaktor naczelny, tel , marcin@wrp.pl Anna Arabska, z-ca redaktora naczelnego, tel , kom , anna@wrp.pl Agata Mówińska, p. o. sekretarza redakcji, tel , agata@wrp.pl Renata Struzik, dziennikarz, tel , renata@wrp.pl MARKETING Lidia Janiak, marketing, tel , kom , lidia@wrp.pl Tomasz Olejniczak, marketing, kom , tomasz@wrp.pl Paweł Kochanek, grafika, dtp, tel , p.kochanek@wrp.pl Mariusz Sojka, webmaster, mariusz@wrp.pl INSTYTUCJE Z KTÓRYMI WSPÓŁPRACUJEMY Firmy i sklepy rolnicze, Izby Rolnicze, ARiMR, ODR, Polski Zwiazek Producentow Bydla Mlecznego, POLSUS, PZZHIPD, PFHBiPM Miesięcznik ogólnopolski Druk: Nakład: Seregni Printing Group Sp. z o.o. Drukarnia w Sosnowcu ul. Nowopogońska egz. Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania i adiustacji tekstów oraz zmiany ich tytułów. Wyrażane opinie są poglądami autorów i nie zawsze odzwierciedlają stanowisko redakcji. Redakcja zastrzega sobie także prawo odmowy przyjęcia reklamy lub ogłoszenia. Za treść reklam, ogłoszeń i listów redakcja i wydawca nie odpowiadają.

3 Uprawa - Wiadomości Rolnicze Polska Strona 3 Przechytrzyć chwościka Chwościk jest patogenem, który przysparza wielu kłopotów producentom buraka cukrowego. W warunkach sprzyjających rozwojowi choroby, może ona zdecydowanie obniżyć plon korzeni i cukru, powodując znaczne straty. Jakie fungicydy zastosować, aby mieć pewność, że chwościk nie zniszczy plantacji? Pierwsze objawy choroby można zauważyć na liściach zewnętrznych okółków buraka w postaci brunatnoszarych okrągłych plamek, otoczonych czerwoną, brunatnoczerwoną, a czasem brunatną obwódką. Wraz z rozwojem choroby, rozprzestrzenia się ona na coraz młodsze liście, a plamki, łącząc się, powodują zasychanie blaszki liściowej. Pomijając już fakt odpowiedniego zmianowania (buraki powinny być uprawiane po sobie raz na 4 5 lat), czy przygotowania gleby i doboru odpowiedniej odmiany (o czym przypominamy przy każdej możliwej okazji), powinniśmy chronić plantację przez cały okres wegetacji roślin. Jakich środków należy więc użyć? Renata Struzik, renata@wrp.pl QQPierwsze uderzenie Przy przekroczeniu ekonomicznego progu szkodliwości, należy zastosować ochronę fungicydową. Pamiętajmy jednak, że o skuteczności zabiegu decyduje odpowiedni termin i dobór środka chemicznego. Nie warto rozpoczynać zabiegu fungicydowego zbyt wcześnie. Nie tylko poniesiemy zbędne koszty, ale też możemy doprowadzić do szybszego uodpornienia się chwościka na stosowane substancje. Kiedy więc należy przeprowadzić pierwszy zabieg? Jeśli do 5. sierpnia zauważymy pierwsze objawy na ok. 5% roślin, to najwyższa pora, aby uderzyć w chwościka fungicydem. Pamiętajmy przy tym, aby w warunkach sprzyjających rozwojowi choroby, lustrować plantację 2 3 razy w tygodniu. Jeśli chwościk na początku sierpnia ominie nasze uprawy, to próg szkodliwości wraz z upływającym czasem, podnosi się pomiędzy 5, a 15. sierpnia wynosi on już ok. 15% porażenia, a w drugiej połowie sierpnia 40 45% roślin zainfekowanych. Po 10 września nie ma już ekonomicznego uzasadnienia przeprowadzania zabiegów chemicznych. Czasem zdarza się jednak, że choroba atakuje buraki już w lipcu. Zwracajmy więc uwagę na wszelkie sygnały, świadczące o możliwości wystąpienia grzyba w naszym regionie, a tym bardziej na plantacji. Pamiętajmy, że opóźnienie zabiegu chemicznego może oznaczać mniejszą skuteczność fungicydu, a co za tym idzie większe straty w plonie. QQZ impetem w głąb Najlepsze efekty dają środki chemiczne o działaniu układowym, które są bardzo szybko wchłaniane przez roślinę i skutecznie zapobiegają rozwojowi grzyba na liściach. Środki o działaniu powierzchniowym, mogą być bardzo szybko spłukane przez deszcz, jednak można zastosować je zapobiegawczo przy pierwszych oznakach infekcji. W pierwszym zabiegu ochronnym najlepiej zastosować fungicyd zawierający substancję czynną z grupy triazoli (tetrakonazol, epoksykonazol, tebukonazol, cyprokonazol) w postaci jednoskładnikowej, bądź w mieszance z substancjami z innych grup chemicznych. Przeprowadzony zabieg ochroni naszą plantację przez 2 3 tygodnie. QQZ teorii do praktyki Skuteczność triazoli potwierdzają przeprowadzane w ubiegłych latach badania większość patogenów była całkowicie odporna na karbendazym i tiofanat metylu (benzimidazole). Z kolei QQObjawy choroby na buraku cukrowym. najwyższą skutecznością ograniczania rozwoju grzyba wykazały się triazole: epoksykonazol i flusilazol, a trochę niższą tetrakonazol, tebukonazol i cyprokonazol. Chwościk wykazywał się też słabą odpornością na piraklostrobinę (strobiluryna) i fenpropimorf (morfoliny). Niestety, z tych samych badań wynika, że niektóre szczepy chwościka są odporne również na triazole, a czasem nawet na różne związki aktywne z kilku grup chemicznych. Mimo, że triazole są najbardziej skutecznymi substancjami w walce z chwościkiem, przy kolejnych zabiegach musimy zmieniać używane substancje aktywne. Jest to niezwykle ważne, ponieważ chwościk, nie dość, że groźny, to jeszcze bardzo szybko uodparnia się na stosowane fungicydy. I tu po raz kolejny przypomnimy, że inny środek nie oznacza zmiany substancji aktywnej! Często w różnych preparatach zastosowany jest związek z tej samej grupy chemicznej. Jeśli okaże się, że użyty podczas pierwszego zabiegu preparat nie zadziałał, nie ma co załamywać rąk. W końcu nie możemy mieć pewności, czy taka sytuacja to efekt odporności grzyba na użyte preparaty, czy może jego obniżonej skuteczności spowodowanej, np. czynnikami agrotechnicznymi lub źle przeprowadzonymi zabiegami. W końcu błędy zdarzają się nawet najlepszym n REKLAMA Maciej Piskorski Dyrektor Departamentu Produktów Agro Bank BGŻ BNP Paribas S. A. Kilka miesięcy temu Bank BGŻ i BNP Paribas Polska połączyły się. Co to oznacza dla klientów Banku BGŻ BNP Paribas? Połączony Bank jest jedną z większych instytucji finansowych działających w Polsce o dużych możliwościach i bogatej ofercie produktowej dla klientów indywidualnych, mikro, MŚP i korporacji. Bank niezmiennie specjalizuje się w finansowaniu rolnictwa, przetwórstwa rolnego oraz infrastruktury regionalnej, a klienci z sektora rolno- -spożywczego pozostają dla nas szczególnie ważni. Połączony Bank korzysta z globalnego zasięgu, doświadczenia oraz wsparcia Grupy BNP Paribas, jednej z wiodących instytucji finansowych na świecie. Pojawiają się stwierdzenia, że nowopowstały Bank nie będzie dalej wspierał branży rolno-spożywczej? Czy to prawda? To nieprawdziwe informacje, ponieważ Bank BGŻ BNP Paribas jest bankiem uniwersalnym, a jego celem nadal jest m.in. dalsze umacnianie pozycji lidera na rynku rolno-spożywczym w Polsce, którą dotychczas tradycyjnie od wielu lat posiadał Bank BGŻ. Grupa BNP Paribas ma z kolei doświadczenie w finansowaniu rolnictwa w wielu krajach świata. Z powodzeniem prowadzi działalność w tym segmencie m.in. w Stanach Zjednoczonych czy w Turcji. Warto podkreślić, że Grupa BNP Paribas ceni nasze doświadczenie w finansowaniu agrobiznesu w Polsce i rozważa stworzenie w naszym kraju, w perspektywie kilku lat, Centrum Kompetencji Agro dla Grupy BNP Paribas. Czy Bank planuje zmiany w ofercie produktowej dedykowanej klientom Agro? Posiadamy niezmiennie kompleksową ofertę dla klientów z tego sektora począwszy od rachunków, poprzez lokaty i kredyty, w tym kredyty preferencyjne. Staramy się by była to zawsze bardzo dobra oferta, o czym świadczy choćby fakt, że w marcu br. to nasz bank wygrał konkurs ogłoszony przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa na najlepszą ofertę kredytów preferencyjnych dla rolników. Zaproponowaliśmy najkorzystniejsze warunki cenowe, z których korzystają obecnie i mogą jeszcze korzystać do końca br. klienci ubiegający się o te kredyty. Dzięki wygranej w konkursie, w którym brały udział czołowe banki finansujące agrobiznes, otrzymaliśmy blisko 900 mln zł, co oznacza 60 proc. przyznanego ogółem limitu. Warto dodać, że już co trzeci kredyt dla agrobiznesu udzielany jest przez nasz Bank. Coraz więcej banków deklaruje zainteresowanie branżą Agro. Czy nie obawiacie się działań rosnącej konkurencji? Bank posiada ugruntowaną pozycję w tym obszarze. Blisko 100 lat doświadczenia w obsłudze agro i rzetelność biznesowa to przewagi, dzięki którym klienci decydują się częściej na współpracę z nami niż z innymi instytucjami, z których wiele dopiero rozpoczyna działalność w branży agro. Posiadamy unikalne kompetencje w zakresie oceny ryzyka dotyczącego rolników. Dla naszych lojalnych klientów mamy ofertę modyfikowaną w zależności od potrzeb i trendów rynkowych. Przykładem produktów spełniających te kryteria jest kredyt obrotowy zabezpieczony hipoteką Agro Ekspres czy kredyt inwestycyjny Agro Progres. Bardzo ważną rolę nadal będzie odgrywać nasza wiedza ekspercka w branży agro. Przygotowywane przez nas analizy branżowe i raporty sektorowe zyskały już uznanie wśród klientów Banku, ale również wśród wielu organizacji powiązanych z sektorem rolno-żywnościowym.

4 Strona 4 Uprawa - Wiadomości Rolnicze Polska Uprawa pasowa daje oszczędności? Uprawa pasowa reklamowana jest jako alternatywna metoda uprawy dzięki której rolnicy zaoszczędzą sporo czasu i pieniędzy. Strip tillage pozwala bowiem podczas jednego przejazdu na: uprawę gleby, dostarczenie jej odpowiedniej dawki nawozu i zasianie rośliny. Ten system ma z założenia obniżyć koszty i zwiększyć plony. Czy rzeczywiście uprawa pasowa się opłaca? Uprawa pasowa, czyli bezorkowy system uprawy. Polega na uprawianiu roślin w ograniczeniu do rzędu, w którym zasiane zostały nasiona. Pośrodku każdego, uprawianego pasa wykonuje się siew, wówczas gdy gleba między rzędami zostaje nienaruszona. Ten system powiązany jest często z bezpośrednim siewem nawozu pod rząd wysianych nasion albo aplikacją gnojowicy. Strip tillage nadaje się do siania roślin w szerokich międzyrzędziach, dlatego stosuje się go do uprawy: rzepaku, kukurydzy, buraka, słonecznika, soi, rzepy. Pewną modyfikację uprawy pasowej wykorzystuje się również w przypadku zbóż. Uprawa pasowa ma Magdalena Kowalczyk być bardziej opłacalna od tej tradycyjnej. Czy rzeczywiście metoda ta pozwala rolnikom zaoszczędzić czas i pieniądze? QQZ założenia oszczędna Uprawa pasowa narodziła się w latach 90. w Stanach Zjednoczonych. Została stworzona z myślą o gospodarstwach wielkoobszarowych. Miała być lekarstwem na wiele występujących tam problemów. Najważniejsze z nich to: ciągłe kłopoty z dotrzymaniem terminów agrotechnicznych i potrzeba cięcia kosztów. Dlatego amerykańscy farmerzy szybko przekonali się do niej. Początkowo uprawiali w systemie pasowym takie rośliny jak: kukurydza, soja i buraki cukrowe. Po USA ten system zagościł na stałe w Kanadzie i Australii. Do Europy metoda pasowa trafiła stosunkowo niedawno. Strip tillage zaczęto wykorzystywać nie tylko do uprawy kukurydzy, soi, buraków cukrowych, ale też bawełny, słonecznika, rzepaku i zbóż. QQWiększe plony, większe zyski Badania wykazały, że zastosowanie metody pasowej w uprawie zbóż i rzepaku gwarantuje stabilność plonu. Dotyczy to nawet lat o ekstremalnym przebiegu pogodowym, przy wystąpieniu suszy, czy też nadmiernych opadów deszczu. Uprawa pasowa pozwala także na zwiększenie uzyskiwanego plonu od około 5 do nawet 10%. A większe plony to większe zyski. Wyższe plony to zasługa między innymi uzyskania dzięki tej metodzie zwiększonej żyzności gleby i zapewnienia jej lepszego nawodnienia. QQNiższe koszty czyli oszczędności Zastosowanie tej alternatywnej metody pozwala również na obniżenie kosztów ponoszonych przez farmerów. Wszystko dzięki zastosowaniu nowoczesnych maszyn, które zapewniają wysoką wydajność pracy i redukują do minimum uprawianą powierzchnię (w przypadku zbóż o około 50-60%, w przypadku kukurydzy nawet o 80%). A to prowadzi do znacznych oszczędności. Na szczęście bez konieczności ponoszenia dodatkowych kosztów, gdyż stopień przygotowania gleby do siewu w tej technologii jest taki sam, co w przypadku tradycyjnej uprawy. QQCzas to pieniądz Metoda ta jest niezwykle atrakcyjna dla rolników, gdyż znacznie ułatwia im pracę. Zastosowanie nowoczesnego sprzętu pozwala na dużą oszczędność. Farmerzy coraz chętniej i liczniej sięgają po maszyny, które pozwalają podczas jednego przejazdu na: uprawę gleby w rzędach, podsiew nawozów i mikroelementów, a także co najważniejsze - wysiew ziarna. To wszystko sprawia, że praca na plantacji zbóż oraz rzepaku staje się prostsza, przyjemniejsza i zajmuje mniej czasu niż podczas tradycyjnej uprawy. QQInwestycje, później zysk Korzyści ekonomiczne uzyskiwane dzięki zastosowaniu tej alternatywnej metody uprawy są niewątpliwie duże. Jednak aby zaoszczędzić trzeba najpierw zainwestować. A nowoczesne, kompleksowe maszyny wykorzystywane do strip tillu to spory wydatek, który może uderzyć farmerów nieźle po kieszeni. Jednak rolnicy nie kryją nadziei, że niebawem na rynku pojawi się nowy, tańszy sprzęt przeznaczony nie tylko do pracy w gospodarstwach wielkoobszarowych, ale również tych średnich. Uprawa pasowa staje się coraz bardziej popularna w Europie, więc oferta maszyn z roku na rok pewnie będzie się powiększać. Niewykluczone więc, że w ciągu kilku lat strip tillage zyska również w Polsce coraz większe rzesze zwolenników. n Za suszę tylko kredyt Rolnicy, których uprawy zostały dotknięte suszą powinni starać się o powołanie komisji i wycenę strat. Na tej podstawie będą mogli ubiegać się m.in. o udzielenie kredytów. Szanse na bezpośrednie odszkodowania mają rolnicy, których straty wystąpiły na co najmniej 70% powierzchni upraw. Rolnicy planujący zbiory mówią wprost: plony mogą być nawet o połowę mniejsze. Według danych Instytutu Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa (IUNG), w okresie od 1 maja do 30 czerwca 2015 roku, susza dla zbóż jarych występuje w czterech województwach: kujawsko-pomorskim, łódzkim, mazowieckim i wielkopolskim, w 206 gminach (6,7% gmin kraju) na 2% gruntów ornych. Susza dotknęła również wiele gmin pozostałych województw, w których IUNG oficjalnie jej nie ogłosiło. Rolnicy, których uprawy zostały dotknięte suszą powinni wywierać wpływ na Izby Rolnicze, by za pośrednictwem wojewody i odpowiednich monitów wpłynęły na stanowisko IUNG. Bez oficjalnego ogłoszenia suszy nie można uzyskać od państwa żadnej pomocy. - Tak źle nie było chyba od czterech lat. Właściwie już wiemy, że plony będą mniejsze o jedną trzecią mówi Marcin Nieradka, marcin@wrp.pl Zbigniew Tracz, rolnik z Łowinka w województwie kujawsko-pomorskim. Duże straty zanotują również rolnicy z woj. zachodniopomorskiego. Przed kombajnami pana Mirosława Pasia z miejscowości Miłachowo praca nad skoszeniem 250 ha rzepaku, 200 ha pszenicy, oraz 50 ha owsa i pszenżyta: - Tegoroczne plony zapowiadają się zdecydowanie poniżej oczekiwań. Mimo intensywnego, dolistnego dokarmiania rzepaku plony rokują na zbiór rzędu 3 tony z hektara. Jeśli chodzi o pszenicę to liczę na zbiór: 5t/ha. QQNie ma co liczyć na odszkodowania W przypadku, gdy straty w gospodarstwie rolnym wystąpiły na co najmniej 70% powierzchni upraw, możliwe byłoby uruchomienie specjalnej pomocy po przyjęciu stosownej uchwały przez Radę Ministrów. Szanse na takie rozwiązanie mogą pojawić się dopiero po oszacowaniu strat. Izby Rolnicze negatywnie oceniają taki stan rzeczy: - Liczymy, że rząd potraktuje ten problem poważnie. W naszym regionie na polach dobrze wyglądają jedynie uprawy kukurydzy. Należy spodziewać się jednak, że obecnie rządzący nie podejmą decyzji, które będą sprzyjać poszkodowanym mówi wiceprezes Wielkopolskiej Izby Rolniczej Bogdan Fleming. QQNa co te kredyty? Producenci poszkodowani w wyniku suszy poza odszkodowaniami z zakładów ubezpieczeń, mogą ubiegać się o wsparcie m.in. w postaci kredytów preferencyjnych. Pierwszym etap to wnioskowanie do urzędu gminy o powołanie specjalnej komisji szacującej straty. Wójt lub burmistrz powinni wnioskować o ich powołanie do wojewody. Zadanie komisji to oszacowanie strat, nie później niż do czasu zbioru plonu głównego uprawy. Kredytami na wznowienie produkcji w gospodarstwach rolnych i odtworzenie środków trwałych QQMirosław Paś na pomoc państwa nie liczy. Przewiduje, że w gospodarstwie uda się zebrać 3 tony z hektara rzepaku. dysponują banki, współpracujące z Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Pierwszy rodzaj pomocy, to kredyt obrotowy. Może on zostać przeznaczony na zakup środków do produkcji rolnej (np. materiału siewnego, nawozów mineralnych, paliwa, inwentarza żywego). Natomiast drugi, to kredyt na odtworzenie środków trwałych np. na przywrócenie funkcji użytkowych zniszczonych lub uszkodzonych budynków inwentarskich. QQHodowcy zostaną bez pomocy W przypadku starań o tego typu zapomogę, pod uwagę będą brane przychody z uprawy roślinnej i produkcji zwierzęcej. Posiadacze licznych stad świń, czy krów na pieniądze za zmarnowane zboże jare nie mają co liczyć. Ze wstępnych założeń kredytu klęskowego wynika, że należałby się on tylko tym, którzy sieją na glebach najniższej jakości, najbardziej podatnych na susze. Zgodnie z programem pomocowym ogłoszonym przez ministerstwo rolnictwa rolnicy mogą także wystąpić o odroczenie terminu płatności składek KRUS, umorzenie w całości lub części bieżących składek, rozłożenie na raty i odroczenie płatności oraz umorzenie rat czynszu dzierżawy. n

5 Uprawa - Wiadomości Rolnicze Polska Strona 5 Słomiany zapał do nawożenia? Nawożenie gleb słomą nie należy do najtańszych pomimo, że sam materiał mamy, to staranne i terminowe zabiegi, które musimy wykonać są dosyć kosztowne. Warto jednak zastanowić się nad takim nawożeniem słoma niesie ze sobą również wiele korzyści. I to nie jednorazowo przede wszystkim długoterminowo. Na początku warto podkreślić, że najgorszym, co można zrobić jest palenie słomy na polach, aby uzyskać nawóz. Pomijając już fakt zagrożenia pożarem, to tego typu praktyki nie odnoszą zamierzonego skutku. Wypalana na polu słoma traci wszystkie mikro i makroelementy, zawarty w nich azot trafia do atmosfery, a sam ogień nagrzewa górne warstwy gleby, zabijając pożyteczne mikroorganizmy. W sytuacji, gdy nawozy mineralne są coraz droższe, słoma zyskuje na wartości. Nie tylko w oczach rolnika, ale też na rynku zbytu. QQO słomie słów kilka Nawożenie słomą może być stosowane pod wszystkie uprawy. Jedynym zastrzeżeniem jest tutaj ph gleby w przypadku ziem zakwaszonych o małej REKLAMA Renata Struzik, renata@wrp.pl aktywności biologicznej nie powinniśmy stosować tego rodzaju nawożenia. Po uprawie zbóż ozimych i rzepaku przeciętnie na jednym hektarze pozostaje ok. 5 ton słomy. Zawiera ona 90% suchej masy i duże ilości węgla, za to mało azotu. Stosunek węgla (C) do azotu (N) wynosi :1. Tak duże ilości węgla stymulują rozwój mikroorganizmów, które wykorzystują azot zarówno ze słomy, jak i z gleby. Co to oznacza w praktyce? QQSłoma ze wspomaganiem Słomę trzeba koniecznie przyorywać z dodatkiem azotu (ok kg QQSłoma jest coraz bardziej docenianym przez rolników nawozem organicznym. na tonę słomy). Jest to ilość umowna pamiętajmy, że na glebach lekkich roślinom trzeba dostarczyć więcej azotu, a na ciężkich mniej. Poza tym, słoma zbóż intensywnie nawożonych azotem, zawiera w sobie więcej tego pierwiastka. Do wymieszania azotu ze słomą, warto użyć nawozów szybko działających, np. saletrę amonową (do 140 kg/ha), roztwór saletrzano amonowy (do 150 l/ha) lub po prostu gnojowicę albo gnojówkę (20 30 m³/ha). Nie ma też przeciwwskazań w zastosowaniu mocznika w ilości do 100 kg/ha, czy siarczanu amonu w dawce do 200 kg. Przyorywanie słomą warto połączyć też ze stosowaniem nawozów zielonych, zarówno z roślin motylkowych, jak i niemotylkowych w siewie czystym i w mieszankach. I tak, wysiew międzyplonów w przypadku planowanej uprawy roślin jarych należy przeprowadzać w sierpniu. Do 10 ego dnia tego miesiąca wskazany jest wysiew roślin strączkowych, czyli łubinu żółtego lub wąskolistnego, wyki jarej lub ozimej, peluszki, czy seradeli. Do końca sierpnia z kolei należy wysiać gorczycę białą lub inne rośliny krzyżowe oraz, ewentualnie facelię. Uprawa tych roślin niesie ze sobą też inne korzyści. Działają one strukturotwórczo i przeciwerozyjnie na glebę. Niektóre z nich (z rodziny krzyżowych) przerywają również rozwój chorób grzybowych (gorczyca, rzodkiew oleista, rzepak i rzepik). QQWartość mierzona w kilogramach Słoma zbóż dostarcza do gleby ok kg azotu, kg fosforu, kg potasu, 6 10 kg magnezu, kg wapnia i sporo mikroelementów (5 8 kg siarki i mniejszą zawartość boru, miedzi, manganu, molibdenu, cynku i kobaltu). Są to jednak ilości orientacyjne. Warto pamiętać, że najwięcej składników pokarmowych ma słoma rzepaku ozimego i jęczmienia ozimego, a najmniej jęczmienia jarego, żyta, pszenicy i pszenżyta. Ze względu na dużą zawartość wapnia i potasu (ale też innych składników), nie powinniśmy słomy rzepakowej przeznaczać na cele energetyczne. Jeśli już chcemy wykorzystać słomę jako biopaliwo, lepiej przeznaczyć na ten cel tę z pszenicy. Warto wiedzieć, że słoma kukurydziana, ze względu na znacznie większą masę, dostarcza o wiele więcej składników odżywczych do gleby. Szczególnie potasu nawet do 200 kg/ha, azotu ponad 70 kg i fosforu 40 kg. Zawartość próchnicy w glebie po stosowaniu słomy wzrasta dopiero po kilku latach. Na początku rośliny wykorzystują zazwyczaj do 40% azotu, 25% fosforu i ponad 50% potasu. Inną zaletą nawożenia słomą, zwłaszcza na glebach lekkich, jest zwiększanie ich polowej pojemności wodnej. Poprawia się przede wszystkim struktura gleby i jej właściwości fizyko-chemiczne. n

6 Strona 6 Uprawa - Wiadomości Rolnicze Polska Dobre przezimowanie rzepaku i zbóż artykuł sponsorowany Dobrze rozwinięty i aktywnie pobierający składniki pokarmowe system korzeniowy to gwarancja lepszego odżywienia mineralnego rośliny i zaopatrzenia w wodę, a także bardziej efektywnego wykorzystania nawozów. Dodatkowo zwarty pokrój rośliny i nisko osadzony pąk wierzchołkowy zwiększają szanse rzepaku na dobre przezimowanie. Rośliny takie nawet przy dużych uszkodzeniach części nadziemnej lepiej regenerują się wiosną. ROOTER Aby wspomóc budowę silnego i dobrze rozwiniętego systemu korzeniowego i tym samym poprawić przezimowanie roślin, polecamy zastosowanie biostymulatora ROOTER. Rooter to płynny preparat aktywujący wzrost i rozwój systemu korzeniowego oraz pobieranie składników mineralnych z gleby. QQ6 powodów, dlaczego należy zastosować Rooter Silnie aktywuje rozwój systemu korzeniowego (zwiększa się zarówno masa systemu korzeniowego, jak i długość korzenia palowego). Jest skuteczny zarówno w warunkach dużej wilgotności gleby, jak i przy niedoborach opadów. Zwiększa efektywność nawożenia doglebowego poprawia pobieranie składników mineralnych również w temperaturze niższej od optymalnej (ma to szczególne znaczenie dla pobierania fosforu i potasu). Zwiększa odporność roślin na stresy abiotyczne, szczególnie suszę. W uprawie rzepaku zwiększa średnicę szyjki korzeniowej nie stymulując nadmiernego wzrostu wegetatywnego i nie powodując wyższego osadzenia pąka wierzchołkowego rzepaku. W uprawie zbóż poprawia ich krzewienie. Podstawowym składnikiem biostymulatora Rooter jest GA 142 biologicznie aktywny filtrat z alg Ascophyllum nodosum wyprodukowany w oparciu o technologię PhysioActivator. Preparat został również wzbogacony o składniki mineralne fosfor (13% m/m) i potas (5% m/m) ważne nie tylko dla prawidłowego rozwoju systemu korzeniowego rzepaku, ale i dla przyszłego plonowania. Algi są niezwykle bogatym źródłem substancji biologicznie czynnych oligosacharydów, aminokwasów, betain, witamin i fitohormonów. Długoletnie doświadczenie pozwoliło opracować firmie Goëmar technologię, która zapewnia ich maksymalne wykorzystanie. Rzepak Artoga F1. Po prawej rośliny opryskiwane ROOTER 4 tyg. po zabiegu W latach wykonano 40 doświadczeń w uprawie rzepaku ozimego z biostymulatorem Rooter (9 dośw. ścisłych: UP Poznań, UP Wrocław, KWS Lochow, ZDOO Masłowice; 22 dośw. ścisłych w stacjach COBORU, dośw. wdrożeniowe w 9 lokalizacjach). Średnia z pomiarów z 40 dośw. wykazała: 1. Wzrost masy systemu korzeniowego o 20% 2. Większa średnica szyjki korzeniowej o 10% 3. Wzrost świeżej masy części nadziemnej rzepaku o 24% 4. Nie zaobserwowano nadmiernej stymulacji wzrostu wysokości wyniesienia pąka wierzchołkowego 5. Wzrost długości korzenia palowego o 7% 6. Wiosną rzepak lepiej i szybciej się zregenerował dając: więcej rozgałęzień bocznych I rzędu (średni wzrost 11% w stosunku do kontroli) oraz więcej zawiązanych łuszczyn (średni wzrost 8% w porównaniu do kontroli) co przyczynia się do wzrostu plonu. Zastosowanie biostymulatora Rooter: Rzepak ozimy: 1-2 zabiegi, jesienią w fazie 4-5 liści, wiosną po rozpoczęciu wegetacji Zboża: 1-2 zabiegi, od fazy 3 liści do końca krzewienia Dawka: 1 l/ha Pszenica ozima Bamberka. Po prawej rośliny opryskiwane ROOTER 4 tyg. po zabiegu W latach wykonano 11 doświadczeń w uprawie pszenicy ozimej z biostymulatorem Rooter (9 dośw. ścisłych: UP Wrocław, KWS Lochow, ZDOO Masłowice; dośw. wdrożeniowe w 3 lokalizacjach). Średnia z pomiarów z 11 dośw. wykazała: 1. Wzrost masy systemu korzeniowego średnio o 27% 2. Więcej rozkrzewień na roślinę (średnio +0,3 rozkrzewienia) 3. Zastosowanie Rootera jesienią wpłynęło pozytywnie na wiosenny wzrost roślin. Doświadczenia ścisłe wskazują na wzrost: ilości kłosów na m2 (średnio o 5 % więcej), ilości ziarniaków na kłos (średnio 5% więcej), plonu (średnio 6% 4,5 dt/ha więcej). Do wzrostu plonu przyczynia się również wyższa masa 1000 ziaren. Rzepak nowoodmieniony Krajowy Rejestr liczy obecnie około 100 odmian rzepaku ozimego, które pochodzą z polskich i zagranicznych hodowli. Podzielić je można na populacyjne i mieszańcowe. W tym roku nowością na krajowym rynku jest 14 odmian: Alvaro KWS, Amazon, Anderson, Atora, DK Exalte, DK Exedo, DK Exsor, Kuga, Mentor, Nimbus, SY Alistorm, SY Florida, SY Medal, Thure. Wszystkie są odmianami mieszańcowymi, charakteryzującymi się mniejszymi wymaganiami glebowymi przy jednoczesnym wyższym potencjale plonowania. W tym roku do Krajowego Rejestru trafiło aż 14 nowych odmian rzepaku ozimego. Choć oferta jest duża, to wybór sprawia często farmerom nie lada kłopot. Dlatego przed podjęciem decyzji warto zapoznać się z nowościami na rynku. Magdalena Kowalczyk QQWieloletnie badania, lata doświadczeń Choć odmian na rynku nie brakuje, wybór jednej z nich jest dla rolników często prawdziwym wyzwaniem. Dużą pomocą przy podjęciu tej ważnej decyzji może okazać się Porejestrowe Doświadczalnictwo Odmianowe, zajmujące się badaniem wartości gospodarczej odmian wpisanych do Krajowego Rejestru. Porejestrowe Doświadczalnictwo Odmianowe tworzy ważną podpowiedź dla farmerów: Listy Zalecanych Odmian w poszczególnych regionach Polski. Na taką listę trafiają odmiany, które otrzymały bardzo dobre wyniki podczas 4-letnich badań i doświadczeń. Eksperci biorą pod uwagę potencjał plonowania, zdrowotność oraz wytrzymałość odmiany w warunkach klimatyczno-glebowych panujących w danym regionie. Ważne są także informacje o stanie przezimowania odmiany w poprzednich latach. W ten sposób utworzona zostaje lista zawierająca nazwy najwartościowszych odmian, które powinny być stosowane w poszczególnych województwach przez plantatorów rzepaku ozimego. QQAdriana i czyli sprawdzone odmiany Przy wyborze odmiany warunki siedliskowe i czynniki agrotechniczne to kluczowa sprawa. Zastosowanie nowej, nie wypróbowanej w określonych warunkach odmiany może okazać się niezwykle ryzykownym posunięciem. Dlatego eksperci doradzają, aby nie kupować kota w worku i sięgać po sprawdzone nazwy. Do popularnych i cenionych przez rolników odmian należą: NK Technic, Ametyst, Lohana, Harry, Adriana, Arot, Monolit, Quartz, Brendy, Bogart, DK Cadet, Sherlock. Natomiast wśród odmian mieszańcowych dużą sympatią farmerów cieszą się: DK Exquisite, Minerva, Rohan, Garou, Skater, DK Impression, CL, Arsenal, Xenon, SY Marten, DK Exstorm, Abakus, Visby, Marathon. Eksperci sugerują, aby przed zakupem dokładnie zapoznać się z charakterystyką danej odmiany. n Lista Zalecanych Odmian z podziałem na województwa - rzepak ozimy: - województwo dolnośląskie: NK Technic, Artoga, Visby, Sherlock, DK Exquisite, Marcopolos, Pamela, SY Kolumb - województwo kujawsko-pomorskie: Bogart, Monolit, Visby, Adriana, Rohan, DK Exquisite, Gladius, Rumba, Sherlock, ES Scarlett*, Marathon, SY Cassidy, SY Kolumb - województwo lubelskie: Visby, Arot, Chagall, Xenon, ES Kamillo, Pamela, Lohana, Marcopolos - województwo lubuskie: Visby, Abakus, Monolit, Arot, DK Exquisite, Gladius, Sherlock, Inspiration, Marcopolos - województwo mazowieckie: brak informacji - województwo opolskie: NK Technic, PR46W20, Sherlock, SY Kolumb, Visby, Gladius, Artoga, SY Carlo, DK Explicit, Sherpa - województwo podkarpackie: Chagall, NK Petrol, NK Technic, Arot, Artoga, SY Kolumb, SY Carlo, Marathon - województwo małopolskie: brak informacji - województwo łódzkie: Rohan, Adam, Sherlock, Visby, Arot, DK Exquisite, SY Kolumb, Lohana, SY Cassidy, Marcopolos - województwo podlaskie: brak informacji - województwo pomorskie: Visby, DK Exquisite, Pamela, Lohana, SY Cassidy, SY Kolumb, Arsenal*, DK Exstorm, Marathon, SY Karlo - województwo śląskie: Visby, Abakus, NK Technic, Artoga, Sherlock, SY Kolumb, DK Exquisite, Bonanza, Marathon, Marcopolos, Sherpa, SY Carlo, SY Cassidy, Arsenal*, Mercedes*, Minerva* - województwo świętokrzyskie: brak informacji - województwo warmińsko-mazurskie: Monolit, Visby, NK Technic, Rohan, Sherlock, Pamela, Lohana, Marathon, Rumba, SY Carlo, Tores, DK Exstorm, Marcopolos, Mercedes*, Minerva*, PR 46 W 24 CCA, SY Cassidy, SY Kolumb - województwo wielkopolskie: Bogart, Monolit, Rohan, Visby, Poznaniak, Artoga, DK Exquisite, Gladius, Inspiration, Arot, Marcopolos - województwo zachodniopomorskie: Monolit, NK Technic, DK Exquisite, Gladius, DK Exstorm, Pamela, SY Carlo, Lohana, Quartz*, SY Marten*, Visby, Vision Lista została sporządzona przez Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych (COBORU). *- odmiana wstępnie rekomendowana

7 Uprawa - Wiadomości Rolnicze Polska Strona 7 Tu na razie jest ściernisko ale będzie żyzne pole. Na pierwszy rzut oka, uprawa ścierniska wydaje się być łatwa i nie wymagająca większych nakładów, czy uwagi ze strony rolnika. To wrażenie i spiętrzenie innych prac w tym okresie sprawia, że nie przykładamy do niej większej uwagi. I to właśnie jest nasz podstawowy błąd. Słoma może być świetnym sposobem na użyźnienie gleby. Dostarcza ona mikro i makroelementów, a do tego jest podstawowym materiałem do tworzenia próchnicy. Jest tylko jeden warunek musi ona być odpowiednio przetworzona. Efektywność nawozowa słomy zależy od jej rozdrobnienia, równomiernego rozmieszczenia na polu, odpowiedniego wymieszania z glebą i szybkości rozkładu. QQTechnika ma znaczenie Słomę należy rozdrobnić kombajnem na długość najlepiej 1 3 cm, przy czym dozwolone jest również 7 8 cm jej długość nie powinna jednak przekraczać 10 cm. Materiał taki należy równomiernie rozrzucić na całej szerokości roboczej kombajnu. Dzięki temu, słoma będzie równomiernie wymieszana z glebą. REKLAMA Renata Struzik, renata@wrp.pl W przypadku prowadzenia na polu uprawy orkowej, rozdrobniona słoma powinna być przykryta pługiem podorywkowym. Z kolei przy uprawie powierzchniowej, używamy agregatu ścierniskowego, zbudowanego ze sztywnych zębów, sekcji brony talerzowej i wału strunowego. Jego wydajność jest większa o 30 50% w porównaniu do innych stosowanych maszyn w uprawie pożniwnej (czyli również w porównaniu do techniki orkowej). Istotna jest kwestia głębokości, na jaką powinno się słomę wymieszać z ziemią. Na glebach lekkich powinna to być głębokoś 10 cm. Z kolei te cięższe gleby wymagają płytszego wymieszania na ok. 6 8 cm. QQJak często? Jak długo? Jak szybko? Po przyoraniu, słoma rozkłada się ok. 200 dni. Szybkość rozkładu zależy od warunków środowiskowych, takich jak rodzaj gleby, jej aktywność biochemiczna i właściwości fizykochemiczne, odczyn, zawartość składników pokarmowych oraz pogoda, ale też od składu chemicznego substancji organicznej i rozdrobnienia słomy. W latach wilgotnych nawożenie słomą jest najbardziej efektywne. W przypadku płodozmianów zbożowych powinniśmy pamiętać, żeby nie przyorywać słomy częściej, niż raz na 2 lata. Jej częstsze stosowanie może spowodować porażenie roślin przez grzyby wywołujące choroby podsuszkowe. QQPrzy uprawie pożniwnej istotna jest wysokość ścierniska optymalnie do 10 cm. QQWaga uprawy pożniwnej Aby przyspieszyć rozkład słomy i pobudzić życie biologiczne w glebie, należy przywiązywać większą wagę do prawidłowej uprawy pożniwnej. Istotny jest tu właściwy termin wykonania podorywek. Najlepsze efekty uzyskamy, wykonując je krótko po zbiorze roślin i wywiezieniu słomy. Staranna uprawa ścierniska ogranicza parowanie wody z gleby, pobudza do kiełkowania zarówno nasiona chwastów, jak i osypane nasiona roślin uprawnych. Na co zwracać szczególną uwagę? Pozostałości pożniwne powinny być dokładnie rozdrobnione i wymieszane, a nie wciskane do gleby. W przeciwnym razie, możemy mieć trudności z zachowaniem odpowiedniej głębokości wysiewu, a rośliny nie będą miały korzystnych warunków do kiełkowania i wschodów. Warto tu zwrócić uwagę również na powstawanie tzw. mat ze słomy. Przerywają one podsiąkanie wody, co finalnie wpływa na utrudnienie rozwoju systemu korzeniowego roślin i znaczne opóźnienie we wschodach. QQIm drobniej, tym lepiej Kolejnym argumentem, który przemawia za odpowiednim rozdrobnieniem słomy, jest zagrożenie chorobami. Co ma piernik do wiatraka? Źle pocięta słoma długo zalega w glebie i w konsekwencji staje się świetnym siedliskiem dla chorób grzybowych. Szczególnie powinniśmy zwrócić na to uwagę, jeśli uprawiamy pszenicę i kukurydzę w monokulturze, lub kukurydzę po pszenicy. Rośliny te są wtedy wyjątkowo narażone na choroby korzenia i fuzariozę kłosów. Przy uprawie pożniwnej powinniśmy też zwrócić uwagę na wysokość ścierniska optymalnie do 10 cm. W przypadku wyższego (np. po koszeniu wyległego zboża), warto zastosować mulczowanie. Skoro więc tak ważne jest odpowiednie rozdrobnienie i wymieszanie słomy z glebą, po czym poznać, że zrobiliśmy to prawidłowo? Odpowiednio rozdrobniona, zapada się w ściernisku i zalega na glebie, nie zawieszając się na rżysku. Jeśli zauważymy, że kawałki słomy są zbyt duże, powinniśmy sprawdzić ustawienia maszyny i noże, być może w tym tkwi problem. W końcu diabeł tkwi w szczegółach. n Zastosuj UGmax podnosi urodzajność gleby P. P. H.U. BOGDAN tel./fax bogdan@bogdan.agro.pl

8 Strona 8 Uprawa - Wiadomości Rolnicze Polska Odporność miotły zbożowej na herbicydy w Polsce Nieodpowiednia walka chemiczna z chwastami jest główną przyczyną pojawienia się zjawiska uodporniania się chwastów na herbicydy. W Polsce największym zagrożeniem w zbożach jest wyraźny wzrost występowania biotypów miotły zbożowej, odpornych głównie na herbicydy z grupy sulfonylomocznika. QQJak powstają chwasty odporne Do głównych czynników powodujących powstawanie odporności chwastów zaliczyć należy: stosowanie herbicydów o tym samym mechanizmie działania na tym samym polu przez wiele lat, niewłaściwy dobór herbicydów do składu gatunkowego, niewłaściwa faza rozwojowa chwastów w momencie wykonywania zabiegu, a także niesprzyjające warunki pogodowe dla prawidłowego działania środka chemicznego. Na powstawanie odporności wpływają także czynniki takie jak liczebność chwastów na polu i liczba nasion w glebie. Rozwojowi odporności chwastów sprzyjają ponadto wszelkie uproszczenia zmianowania, a w szczególności uprawa roślin w monokulturze oraz ograniczenia w agrotechnice, głównie zaniechanie pielęgnacji mechanicznej. Nie bez znaczenia jest także wielkość stosowanej dawki herbicydu. Zastosowanie środka chwastobójczego w niższej dawce, który wyeliminował chwast w niedostatecznym stopniu, prowadzi do dalszego uzupełniania zapasu nasion chwastów w glebie i powoduje ewentualną konieczność przeprowadzenia dodatkowego zabiegu. Uniemożliwienie REKLAMA Dr hab. Roman Kierzek prof. nadzw. Instytut Ochrony Roślin PIB Poznań wykształcenia żywotnych nasion to jedna z najlepszych metod na zapobieganie selekcji odporności. Bardzo pomocna może być także wiedza na temat mechanizmów działania herbicydów, stąd też przy wyborze herbicydu do zabiegu warto korzystać z tabel klasyfikujących herbicydy wg mechanizmu działania. Odporność chwastów najszybciej pojawiła się po wprowadzeniu do rolnictwa herbicydów sulfonylomocznikowych, które działają jako inhibitory syntetazy acetylomleczanowej (ALS). Związki te charakteryzuje duża aktywność biologiczna w bardzo małych dawkach i - ze względu na stosunkowo niski koszt - są przez wielu rolników chętnie stosowane. W Polsce pierwszą substancją czynną o tym mechanizmie działania, powszechnie stosowaną do dziś, jest chlorosulfuron. Mechanizm działania sulfonylomoczników jest łatwo przełamywany przez chwasty, dość szybko doprowadzając do powstawania form odpornych. QQOdporność miotły zbożowej na herbicydy W Polsce do zwalczania miotły zbożowej zarejestrowanych jest kilka herbicydów o różnym mechanizmie działania (tab. 1). Dość powszechnie stosowane wiadomosci_rolnicze_125x85_2014.pdf :40:13 są herbicydy należące do grupy sulfonylomocznikowej (ALS- grupa B) oraz graminicydy (ACCase grupa A), inhibitory fofosystemu II (C2), czy też z grupy K3 (flufenacet). W ostatnich latach w niektórych regionach Polski stwierdza się populacje miotły zbożowej odpornej na preparaty z grupy inhibitorów ALS oraz takie, które są niekiedy odporne na inhibitory ACCase, jak również biotypy odporne na te dwie grupy mechanizmów działania (odporność wielokrotna). Zdecydowanie największym problemem jest odporność miotły zbożowej na sulfonylomoczniki, najczęściej na chlorosulfuron, ale także na inne herbicydy z tej grupy chemicznej. Na podstawie testów biologicznych prowadzonych w Instytucie Ochrony Roślin PIB w Poznaniu z próbek nasion pozyskanych z różnych regionów Polski udaje się corocznie wyselekcjonować kilkanaście biotypów miotły odpornej na herbicydy sulfonylomocznikowe, które nie są zniszczone nawet przez dawki kilkakrotnie wyższe od zalecanych w praktyce. Najwięcej odpornych biotypów miotły zbożowej występuje w północnych regionach Polski, w województwach warmińsko- -mazurskim, pomorskim oraz w środkowej i południowej części województwa zachodniopomorskiego. Mniej liczne występowanie odpornych biotypów miotły zbożowej zanotowano na Dolnym Śląsku, Śląsku, Kujawach, Wielkopolsce, Mazowszu i Lubelszczyźnie. Istnieje prawdopodobieństwo, że problem ten dotyczy również innych rejonów Polski, ale brakuje danych na ten temat. Poza biotypami wykazującymi całkowitą odporność na pełne zalecane dawki herbicydów obserwuje się także występowanie form średnio odpornych, co wskazuje, że proces uodpornienia się miotły zbożowej na tę grupę herbicydów będzie narastał. Zjawisko uodporniania się miotły zbożowej będzie szczególnie ważnym problemem do rozwiązania na najbliższe lata. Jeżeli odporność QQW ostatnich latach w niektórych regionach Polski stwierdza się populacje miotły zbożowej odpornej na preparaty z grupy inhibitorów ALS. rozprzestrzeni się, to konsekwencje, takie jak utrata skuteczności chwastobójczej stosowanej substancji czynnej i niemożliwość jej dalszego stosowania, mogą być bardzo dotkliwe. QQMetody zapobiegania powstawania odporności Skutecznym działaniem w walce z groźnymi i silnie rozprzestrzeniającymi się gatunkami chwastów są integrowane systemy ochrony (zabiegi chemiczne, mechaniczne, uprawowe i rotacje upraw), w których liczba zabiegów herbicydowych ograniczona jest do uzasadnionego ekonomicznie minimum. Do podstawowych czynników zapobiegających zjawisku powstawania odporności jest stosowanie tradycyjnej agrotechniki (system płużny) z uwzględnieniem odpowiedniego zmianowania oraz użycie do zabiegów herbicydów opartych na różny mechanizm działania. Aby zminimalizować ryzyko rozwoju odporności chwastów na herbicydy należy w programie zwalczania chwastów uwzględnić zabiegi mechaniczne lub stosowanie herbicydów nieselektywnych przed wschodami rośliny uprawnej. Ważnym elementem strategii ograniczania zjawiska uodporniania się chwastów w zbożach ozimych jest wykonanie jesiennych zabiegów właściwym herbicydem. W przypadku uciążliwych chwastów jednoliściennych, jakimi są np. miotła zbożowa i wyczyniec polny, najlepsze efekty uzyskuje się zwalczając chwasty w jak najmłodszych fazach rozwojowych. Dobrym rozwiązaniem do zwalczania miotły zbożowej uodpornionej na herbicydy sulfonylomocznikowe jest stosowanie środków opartych na flufenacet (+ diflufenican - Komplet 560 SC; + metrybuzyna - Expert Met 56 WG) lub ewentualnie preparatów zawierających w swym składzie izoproturon, chlorotoluron czy pendimetalinę i prosulfokarb. W praktyce wykrywanie odporności chwastów na herbicydy we wczesnym okresie daje możliwość rozwiązania problemu często niewielkimi nakładami. Dlatego konieczne wydaje się podjęcie działań zmierzających do tworzenia sprawnego systemu monitorowania oraz promowaniu odpowiedniej strategii przeciwdziałania temu zjawisku. n 5-6 września 2015 r. GDYNIA ARENA zamieszkaj w Trójmieście Tabela 1. Wybrany podział herbicydów do zwalczania miotły zbożowej wg mechanizmu działania MECHANIZMY DZIAŁANIA SYMBOL SUBSTANCJE CZYNNE HERBICYÓW LITEROWY Inhibitory karboksylazy acetylokoenzymu A fenoksaprop-p etylu, pinoksaden A (ACCazy) (graminicydy) Inhibitory enzymu ALS ( m. in. sulfonylomoczniki) B chlorosulfuron, jodosulfuron, mezosulfuron, piroksysulam, propoksykarbazon, sulfosulfuron, tifensulfuron Inhibitory fotosyntezy w fotosystemie II C1 C2 metrybuzyna chlorotoluron, izoproturon Inhibitory syntezy barwników F1 diflufenikan Inhibitory tworzenia i funkcjonowania K1 pendimetalina mikrotubuli Inhibitory biosyntezy kwasów K3 flufenacet tłuszczowych o długich łańcuchach (VLCFA) Inhibitory syntezy lipidów) N prosulfokarb

9 Uprawa - Wiadomości Rolnicze Polska Strona 9 Od prawnika dla rolnika Pytanie: Jestem rolnikiem i od wielu lat nad moim polem uprawnym przechodzą linie wysokiego napięcia postawione przez zakład energetyczny. Zwracałem się wielokrotnie do zakładu energetycznego z prośbą o jakąś umowę, która by obejmowała prawnie istnienie słupów na mojej działce i jakąś gratyfikację pieniężną dla mnie, niestety bezskutecznie. Zwracam się z prośbą o podpowiedz czy zakład energetyczny powinien podpisać ze mną jakąś umowę? TAK. Zakład energetyczny wykorzystujący pole rolnika w celu przesyłu energii Mecenas Przemysław Gogojewicz odpowiada na pytania rolników za pośrednictwem redakcji WRP. Prosimy pisać na nasz redakcyjny . Udzielimy pomocy. elektrycznej winien tę sprawę uregulować podpisując z rolnikiem umowę o ustanowieniu odpłatnej służebności przesyłu na działce rolnika. Powinien również odpowiedzieć finansowo za wszelkie straty w uprawach rolnych do czasu podpisania stosownej umowy. Właściciele i użytkownicy wieczyści gruntów mogą się ubiegać również o zadośćuczynienie od zakładów wykorzystujących linie energetyczne lub gazowe. Jeśli zakład nie chce się na to zgodzić, służebność ustanowi sąd na wniosek właściciela gruntu. Warto zauważyć, że budowa sieci energetycznych na prywatnych gruntach rolnych pociąga za sobą konieczność wypłaty wynagrodzenia dla właściciela lub użytkownika wieczystego, który nie może w pełni korzystać ze swojej nieruchomości. Wszystkim właścicielom i użytkownikom wieczystym gruntów należą się odszkodowania za bezumowne zajęcie terenu pod sieci energetyczne, w zakresie, w jakim obniżają one funkcjonalność i wartość gruntów. Warto zaznaczyć, że bezumowne korzystanie z cudzego gruntu, jak to czyni zakład energetyczny sprawia, że zachowuje się ona prawie jak właściciel gruntu, czyli samoistny posiadacz zgodnie z art. 225 k.c, nie mając do tego żadnego tytułu prawnego. W dodatku działa on w złej wierze, o czym może świadczyć brak umowy z rolnikiem uprawniającej go do zajmowania gruntu. Innowacyjne formulacje,,dostarczamy to co jest rolnikom potrzebne, dokładnie tam, gdzie jest potrzebne to dewiza firmy F&N Agro Polska Sp. z o.o., która jest importerem produktów dwóch międzynarodowych koncernów FMC Corporation oraz NUFARM światowych liderów w produkcji środków agrochemicznych. Dlatego zakład energetyczny powinien podpisać z rolnikiem stosowną umowę, oraz zwrócić właścicielowi gruntu nie tylko wartość zbiorów, których ten nie uzyskał, ale również jest odpowiedzialny za pogorszenie gruntu. Należy jeszcze wspomnieć, że służebność przesyłu jest jednym z rodzajów ograniczonych praw rzeczowych, których istotą jest możliwość ingerencji w cudzą własność. Służebność przesyłu po jej ustanowieniu staje się składnikiem majątku przedsiębiorstwa energetycznego w rozumieniu art. 55 (1) kodeksu cywilnego i może być razem z nim zbyta i przeniesiona na nabywcę. Służebność przesyłu wygasa najpóźniej z zakończeniem likwidacji przedsiębiorstwa energetycznego. Po jej wygaśnięciu na przedsiębiorcy ciąży obowiązek usunięcia urządzeń przesyłowych, utrudniających korzystanie z nieruchomości. Jeżeli usunięcie słupów wysokiego napięcia, czy transformatorów, czy jeszcze innych urządzeń REKLAMA znajdujących się na polu rolnika powodowałoby nadmierne trudności lub szkody, zakład energetyczny zobowiązany jest do jej naprawienia. Naturalnie rolnik i zakład energetyczny mogą podpisać umowę o ustanowienie służebności przesyłu na kilka lat. Po ustanowieniu służebności przesyłu, zarówno w formie umownej jak i postanowienia sądowego, niezbędnym jest wpisanie tego faktu do księgi wieczystej lub ujawnienia tego faktu w zbiorze dokumentów prowadzonych dla tej nieruchomości, celem ujawnienia ograniczonego prawa rzeczowego. Warto zwrócić uwagę jeszcze na jedną kwestię. Wybudowanie na terenie nieruchomości urządzeń przesyłowych i obciążenie jej służebnością przesyłu, powoduje w większości wypadków obniżenie wartości tej nieruchomości (chociażby przez fakt ograniczenia wykorzystania jej części). Ustawodawca niestety w żaden sposób nie przewidział możliwości wystąpienia przez właściciela z roszczeniem wykupu tej nieruchomości lub przyznania odpowiedniego odszkodowania wyrównującego różnicę wartości. Podstawa prawna: Ustawa kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 poz. 121 ze zm.) Firma na polskim rynku obecna jest od 1 lutego 2003 roku. F&N Agro w swojej ofercie posiada szeroki wachlarz środków ochrony roślin. Doskonałą okazję do zaprezentowania całej palety nowych produktów F&N Agro, które zostały wprowadzone w tym roku na rynek lub będą dostępne w sprzedaży w następnych latach stanowiło zorganizowane przez włodarzy firmy w dniach czerwca spotkanie polowe w Centrum Demonstracyjnym F&N Agro w Kopienicy (województwo śląskie) gdzie na obszarze kilku hektarów testowane są oferowane przez firmę produkty agrochemiczne w polskich warunkach klimatycznych. Największym hitem w palecie środków ochrony roślin oferowanych rolnikom przez F&N Agro w 2015 roku jest herbicyd AVATAR 293 ZC, który zwalcza praktycznie całe spektrum chwastów w ziemniakach. Wykorzystana technologia produkcji umożliwiła uzyskanie kompleksowego herbicydu przy wzajemnym synergicznym działaniu dwóch substancji aktywnych: CHLOMAZONU 60 g/l oraz METRYBUZYNY 233 g/l. Mechanizm zawartych dwóch substancji aktywnych w preparacie AVATAR 293 ZC polega na wzajemnym, kompleksowym działaniu. Chlomazon jest absorbowany przez korzenie i część podliścieniową roślin, hamując syntezę barwników w roślinach. Z kolei metrybuzyna jest pobierana przez korzenie i liście, hamując proces fotosyntezy. Herbicyd AVATAR 293 ZC należy stosować przed wschodami ziemniaka, po obredleniu i ostatecznym ukształtowaniu redlin. Dla zapewnienia najlepszej skuteczności działania środka zabieg wykonać natychmiast po ostatnim obredleniu, na około 7 dni przed ukazaniem się pierwszych wschodów roślin ziemniaka. Jednorazowa dawka herbicydu AVATAR 293 ZC umożliwia kompleksowe zwalczanie uporczywych chwastów w uprawie ziemniaka. Firma F&N Agro Polska wprowadzając na polski rynek herbicyd AVATAR 293 ZC dostarcza polskim producentom ziemniaka kompleksowe i skuteczne rozwiązanie do zwalczania chwastów, które zostało potwierdzone licznymi wdrożeniami oraz badaniami w najważniejszych ośrodkach naukowych w Polsce mówi Piotr Daniel, kierownik marketingu F&N Agro Polska. Jak podkreślają specjaliści F&N Agro zaletą oferowanych przez nich preparatów są dobre, innowacyjne formulacje, których inne firmy oferujące środki ochrony roślin jeszcze nie posiadają albo mają w określonym zakresie. Wyróżniają je jeszcze ekonomiczne rozwiązania polegające na połączeniu kilku oferowanych produktów, co sprawia, że koszt zabiegu na hektar jest bardzo atrakcyjny dla rolnika w porównaniu z rozwiązaniami, które proponują duże koncerny. Preparaty oferowane przez F&N Agro Polska można kupić na terenie całego kraju. Firma działa poprzez sieć dystrybutorów duże hurtownie środków ochrony roślin oraz współpracuje również bezpośrednio ze sklepami punktami handlującymi środkami ochrony roślin. WOP

10 Strona 10 Uprawa - Wiadomości Rolnicze Polska Cenne pokazowe spotkanie Ponad 100 rolników z Wielkopolski uczestniczyło w Dniach Pola zorganizowanych w miejscowości Głębokie (gmina Kiszkowo). Uczestnicy mieli okazję zapoznać się z nowymi programami ochrony roślin firmy Adama oraz nowościami odmianowymi TOP FARMS. Impreza odbyła się w gospodarstwie Aleksandra i Marcina Kujawskich. Jest to jedno z trzech gospodarstw demonstracyjnych WODR, położonych na terenie powiatu gnieźnieńskiego. Gospodarstwo to ma powierzchnię 650 ha gruntów rolnych. W uprawie dominuje kukurydza, a pozostałe rośliny to pszenica, pszenżyto, jęczmień jary, rzepak oraz łubin. QQPokaz nowych odmian Głównym punktem imprezy było zwiedzanie poletek demonstracyjnych zbóż. Organizatorzy podzielili się swoimi wnioskami jeśli chodzi o odmiany pszenicy ozimej: Nelson, Oxal, Elixer, Marcin Nieradka, marcin@wrp.pl Princeps, Ostroga, Tulecka, Euclide. Zaprezentowano również efekt uprawy pszenżyta ozimego w odmianach: Gringo i Torino. Na poletkach pokazowych rolnicy mogli zobaczyć także odmianę KWS Tenor jęczmienia ozimego. Odwiedzający zwrócili uwagę na pszenicę Ostroga, której cecha ościstości kłosa wykorzystywana jest jako dodatkowa ochrona przed zwierzyną polną. Zmniejsza ilość szkód powodowanych przez sarny, jelenie czy też dziki. QQHerbicydowe nowości TOP- -FARMS Podczas spotkania swoimi najnowszymi produktami oraz ich zastosowaniem na polach pokazowych pochwalili się pracownicy firmy ADAMA. Michał Walachowski prezentował efekty zastosowania herbicydu Trynity 590 SC przeznaczonego do jesiennego zwalczania niektórych jednorocznych chwastów jednoliściennych i dwuliściennych w pszenicy ozimej, życie i pszenżycie ozimym. Według prowadzących preparat bardzo dobrze radzi sobie ze zwalczaniem chabrów, fiołków, samosiewek rzepaku. Firma pokazała również herbicyd Agil-S 100 EC stosowany w uprawie rzepaku ozimego oraz buraka cukrowego i innych roślin warzywnych. Ostatnią nowością polecaną przez pracowników QQJak radzić sobie z chwastami w rzepaku? Na to pytanie rolnikom odpowiadał Michał Walachowski. firmy ADAMA - był herbicyd Sultan Top 500 SC, stosowany w uprawach rzepaku ozimego najczęściej bezpośrednio po siewie. To preparat bardzo dobrze zwalczający bodziszka i przytulie, które coraz częściej pojawiają się na polach. Po zastosowaniu nie wywiera on złego wpływu na rzepak i nie hamuje wzrostu uprawy. QQStacje meteo wyprzedzają choroby Pracownicy WODR w Gnieźnie zachęcali rolników do korzystania z systemu meteorologicznego. Pomaga on w zidentyfikowaniu choroby jeszcze w jej utajonym okresie, czyli przed pojawieniem się pierwszych objawów. Rolnik, który zwróci się do WODR o dostęp do danych zbieranych przez stacje agrometeorologiczną, korzystając ze specjalnej aplikacji wpisuje do programu informacje o areale uprawnym, dacie zasiewu i odmianie rośliny. Po przeliczeniu danych otrzyma informacje na temat optymalnego terminu zastosowania środków ochrony roślin. Dokładne określenie tego terminu pozwala na oszczędniejsze stosowanie chemii w rolnictwie, dzięki czemu spadają koszty ochrony roślin. Poprawia się też stan środowiska naturalnego, bowiem mniej środków chemicznych trafia do gleby. n 25 lat Osadkowskich Obecna siedziba firmy znajduje się w Bierutowie woj. dolnośląskie. Siedziba firmy kiedyś była m.in. siedzibą Urzędu Bezpieczeństwa i przedszkolem. Dziś jest synonimem rozwoju przedsiębiorstwa, który dokonał się w ostatnich 25 latach. Przedsiębiorstwo państwa Osadkowskich posiada 16 oddziałów w całej Polsce. Firma zaczynała działalność w 1990 r. zatrudniając dwóch pracowników. Jej władze planują, że w 2015 ich liczba przekroczy 500. Osadkowscy S.A. świadczą usługi z zakresu handlu maszynami rolniczymi, nawozami, materiałem siewnym, środkami ochrony roślin. Prowadzą również skup i handel płodami rolnymi, usługi finansowe i ubezpieczeniowe na rzecz rolnictwa. Uroczyste obchody jubileuszu odbyły się 24 czerwca. By uczcić tę rocznicę firma przygotowała galę, na którą zaproszono 3 tys. gości. Przybyłych witali właściciele firmy - Beata i Władysław Osadkowscy. Święto, Swoją działalność zaczynali 25 lat temu w domowej piwnicy. Obecnie konsorcjum dystrybuujące środki produkcji rolniczej znajduje się na 99 miejscu wśród największych firm w Polsce. 25 czerwca Osadkowscy S.A. obchodziło jubileusz 25-lecia istnienia. Marcin Nieradka, marcin@wrp.pl jak przystało na nowoczesne gospodarstwo rozpoczęło się od dyskusji panelowej. Na początek zaplanowano konferencję 25 lat Osadkowski SA - czas zmian w polskim rolnictwie. Podczas obchodów jubileuszu doszło również do symbolicznego przekazania sterów gospodarstwa dzieciom państwa Osadkowskich. Cieszę się, że możemy przekazać firmę naszym dzieciom i myślę, że poradzą sobie z ciężarem jej prowadzenia. W ostatnim czasie przeprowadzono jednak badania i tylko 5 proc. dzieci wykazało w nich chęć przejęcia działalności w branży spożywczej po swoich rodzicach. To dużo mówi o przyszłości rodzinnych firm w Polsce - mówił Władysław Osadkowski. Państwo Beata i Władysław Osadkowscy podczas gali odebrali odznaczenie Za szczególne osiągnięcia w dziedzinie rolnictwa, rozwoju wsi i rynków rolnych. Galę 25-lecia uświetnił występ zespołu Golec uorkiestra. 7 czerwca 2015 r. tygodnik WPROST opublikował ranking 200 największych Polskich firm. Osadkowski S.A. znalazł się na 99 miejscu osiągając przychody ze sprzedaży na poziomie mln zł. Spółka prowadzi również hotel i centrum konferencyjne oraz ośrodek jeździecki Jakubus znajdujące się w Jakubowicach. n Za dużo importujemy Wiosną bardzo optymistycznie Ministerstwo Rolnictwa prognozowało wręcz rekordowe plony. Dziś wiadomo już, że możemy je śmiało zredukować w granicach 10% w zbożach, a w kukurydzy, w niektórych regionach nawet do 30%. Przekładając to na język cyfr uzyskamy 25-25,5 mln ton zbóż i 2,5-3,0 mln ton kukurydzy. Zredukowana ilość plonów wskutek niedoboru wody nie koniecznie może wpłynąć na wyższe ceny. Dziś granice mamy otwarte i o cenie decyduje rynek zewnętrzny. W pierwszych siedmiu miesiącach bieżącego sezonu polski eksport wynosił 333 tys. t wobec około 593 tys. t rok wcześniej. Oznacza to spadek prawie o 45 proc. Natomiast w tym samym okresie wywóz za pośrednictwem portów morskich spadł w jeszcze większym stopniu - prawie 75 proc. Prognozuje się, że w całym sezonie 2014/15, rozumianym, jako okres od lipca do czerwca, polski eksport wyniesie 480 tys. t i będzie o 500 tys. t niższy niż w ubiegłym sezonie. - Jakie będą nadchodzące żniwa i rynek zbóż? Obecnie trudno prognozować. Informacja o prognozie cen to dziś wróżenie z fusów, które może zaszkodzić kształtowaniu się cen rynkowych dla redakcji WRP sytuację na zbożowym rynku komentuje Tadeusz Szymańczak z Polskiego Związku Producentów Roślin Zbożowych. QQTadeusz Szymańczak. Politycy lubią się chwalić, że polskie rolnictwo ma nadwyżki w produkcji. W mojej ocenie mało dbają o ich eksport. Wielokrotnie zwracaliśmy uwagę na słabą jakość importowanego do Polski towaru. Natomiast podmioty eksportujące nasze zboża wymagają od rolników takiej jakości, jak jest przy ziarnie kwalifikowanym do siewu. To nierówne traktowanie. Duży wpływ na poziom importu i eksportu mają kurs euro i dolara. Wysokie kursy ograniczają import, a wzmagają eksport i odwrotnie. Kurs walut ma też wpływ na stawkę celną, która jest obliczana od poziomu ceny interwencyjnej. Obecnie na dwa zboża w UE (jęczmień i pszenica) wynosi 101,3 euro za tonę. W styczniu 2015 r. import zbóż do Polski był dużo większy niż przed rokiem. W tym czasie do kraju przywieziono 380 tys. ton ziarna zbóż, o 20% więcej niż rok wcześniej. Największy udział w strukturze importu ziarna zbóż miała pszenica - 60%, kukurydza - 20% i jęczmień - 20%. Duże zapasy, nie tylko na rynku Polskim powodują, że jest to sygnał dla skupujących o nie podnoszeniu cen skupu, co dodatkowo komplikuje sytuację dochodową rolników. Niski poziom cen zbóż nie przekłada się na ceny artykułów spożywczych w sklepach dla konsumentów. Z zainteresowaniem obserwuję sytuację rynku plonów na Ukrainie, w Rosji i Kazachstanie. Z niepokojem przyjmuję prasowe sygnały o sprowadzaniu do Polski rosyjskiej śruty. Takie doniesienia biegną m.in. z portu w Elblągu. Jeśli się potwierdzą, będzie to zły sygnał do polskiego rolnictwa. n

11 Uprawa - Wiadomości Rolnicze Polska Strona 11 Z praktyki dla praktyków Na poletkach doświadczalnych BASF w Jarosławcu koło Środy Wielkopolskiej 19 czerwca zorganizowane zostały Centralne Dni Pola BASF W tym roku miały one wyjątkowy charakter, ponieważ połączone były z obchodami 150 lecia BASF. Nie zawiodła pogoda, rolnicy i organizatorzy, którzy z myślą o swoich gościach przygotowali nie tylko nowatorskie prezentacje technologii BASF na poletkach doświadczalnych, ale również jeszcze szereg innych atrakcji. Na pewno producenci rolnicy, którzy tego dnia przybyli do Jarosławca gdzie mieści się Centrum Kompetencji BASF nie wyjechali stamtąd zawiedzeni. Mieli możliwość nie tylko obejrzeć poletka z najnowszymi systemami ochrony BASF w różnych odmianach czy gatunkach roślin począwszy od zbóż a skończywszy na burakach cukrowych, porozmawiać indywidualnie z ekspertami, ale również zobaczyć pokazy maszyn rolniczych czy uczestniczyć w konkursach z wiedzy agrotechnicznej. Dział agrotechniczny koncernu BASF zgodnie ze swoim credo dąży przede wszystkim w kierunku maksymalizacji plonów o możliwie najlepszej jakości, bez względu na uprawę i położenie geograficzne. Kolejnym krokiem w tym kierunku jest Adexar Plus fungicyd przeznaczony do zbóż. Adexar w swoim składzie zawiera między innymi XemiumR innowacyjną substancję czynną z grupy karboksyamidów (SDHI). Ma ona niezwykłe właściwości dzięki nowatorskiej strukturze chemicznej. Mobilność tej substancji aktywnej w roślinie decyduje o zwalczaniu chorób na najwyższym poziomie. Xemium zapewnia bowiem nie tylko bardzo szybkie i niezawodne zwalczanie rozwijających się już w roślinie patogenów, ale również trwałą ochronę całej rośliny. Połączenie mobilności oraz niezwykle silnego oddziaływania przeciw wszystkim najważniejszym chorobom powodowanym przez patogeniczne grzyby czyni Xemium wyjątkową substancją czynną. BASF dużą rolę przykłada obecnie również do technologii Clearfield, która jest nowością na polskich polach. Jest to, jak podkreśla Jacek Brol, szef marketingu działu Crop Protection firmy BASF niezawodna technologia uprawy rzepaku, która została stworzona w trosce o rolnika, tak aby ułatwić pracę w polu. Clearfield łączy skuteczny i innowacyjny herbicyd z wysoko plonującymi, wyselekcjonowanymi odmianami rzepaku hybrydowego. Kombinacja ta zapewni producentowi rzepaku całkowicie nowe wyniki w zwalczaniu chwastów przy jednoczesnym zachowaniu bezpieczeństwa dla uprawy. Dodatkowo rozwiązanie to umożliwia rezygnacje z zabiegu przedwschodowego, który jest często niepewny i w dużej mierze zależny od wilgotności gleby. Stosowanie technologii produkcji rzepaku Clearfield jak zapewniają specjaliści z BASF oznacza łatwość i elastyczność stosowania oraz zadowolenie z efektów zwalczania chwastów. Jak udało się nam dowiedzieć w najbliższym czasie BASF zamierza wprowadzić na rynek nowy herbicyd do zwalczania chwastów w uprawach strączkowych. Firmie udało się już uzyskać rejestrację w grochu, a w planach jest rejestracja w soi. Natomiast w przyszłym roku planowane jest wprowadzenie do sprzedaży nowego produktu do ochrony sadów (nowy regulator wzrostu). Koncern BASF ma powody do świętowania, ponieważ jak zaznacza Jacek Brol żeby wytrwać na dużym, konkurencyjnym rynku trzeba być dobrą firmą. I jest to powód, dla którego warto świętować. Na polskim rynku środków ochrony roślin firma BASF jest obecna już od ponad 30 lat i posiada bogatą paletę najwyższej jakości nowoczesnych preparatów stosowanych w ochronie prawie wszystkich upraw przed chorobami grzybowymi, chwastami oraz szkodnikami. Motto dla wielu działań BASF to: Z praktyki dla praktyków. Dlatego na stworzonych przez BASF Polska regionalnych polach demonstracyjnych bada się współdziałanie zabiegów uprawowych z zabiegami nawożenia i ochrony roślin. Na podstawie wyników tych doświadczeń opracowywane są kompleksowe zalecenia uprawowe. Tutaj odbywają się też Dni Pola (Centralne w Jarosławcu) lub regionalne warsztaty polowe, podczas których producenci rolni mogą sami przekonać się o skuteczności działania produktów oferowanych przez BASF i porównać różne systemy ochrony roślin. WOP Nowy wymiar fosforu - Pytanie o cenę jest zawsze trudnym pytaniem, bo produkty dobre nigdy nie są tanie. My zarówno w salach wykładowych jak i na polach staramy się najpierw pokazać produkt, tłumaczyć jego rolę w gospodarstwie, wskazywać, co może wnieść nowego do technologii uprawy czy nawożenia mówi Tomasz Sikora, dyrektor handlowy Timac Agro Polska. Dlaczego Timac Agro Polska organizuje warsztaty polowe dla rolników Panorama Pól? Tomasz Sikora: Sprzedajemy nawóz, który jest zwykłą szarą granulką i nie widać po tej granulce, co ona zawiera. Dopiero jak zaprosimy rolników na nasze poletka możemy im pokazać, jakie efekty daje zastosowanie tej granulki. I jest to przewodni motyw naszych warsztatów polowych chcemy pokazać rolnikom, że produkt, który im sprzedajemy daje lepsze efekty niż inne nawozy stosowane w tym czasie na te same uprawy. W tym roku Panorama Pól odbywa się pod hasłem,,nowy wymiar fosforu. Prezentujemy na naszych poletkach demonstracyjnych efekty zastosowania nowej, opracowanej w ostatnim czasie przez nas cząsteczki fosforu TOP PHOS. Czy nowe nawozy dostępne są już w sprzedaży? T. S.: W tym roku rolnicy mogą już nie tylko podziwiać działanie TOP PHOS na poletkach demonstracyjnych, ale również kupić nawozy zawierające nową cząsteczkę fosforu i zastosować na swoich polach. Duże zainteresowanie na naszych warsztatach polowych nową cząsteczka fosforu świadczy, że nasze produkty potrzebne są polskiej wsi. Jakie pytania rolnicy najczęściej zadają doradcom Timac Agro Poland? T. S.: Rolnicy najczęściej pytają o ceny oferowanych przez nas nawozów. Natomiast naszą rolą jest pokazać im, że najpierw muszą poznać produkt, żeby przekonać się czy cena, którą im podamy jest właściwa czy nie. Pytanie o cenę jest zawsze trudnym pytaniem, bo produkty dobre nigdy nie są tanie. My zarówno w salach wykładowych jak i na polach staramy się najpierw pokazać produkt, tłumaczyć jego rolę w gospodarstwie, wskazywać, co może wnieść nowego do technologii uprawy czy nawożenia. Wtedy nikt już nie pyta o cenę tylko o korzyści, jakie płyną z zastosowania oferowanych przez nas nawozów. Czy po takich spotkaniach jak te w Starym Lubaszu przybywa rolników korzystających z waszych nawozów? T. S.: Zawsze po spotkaniach polowych lawinowo przybywa nam klientów, których staramy się później utrzymać przez następne lata. Warsztaty polowe przynoszą zawsze dobre efekty, co upewnia nas, że warto je dalej organizować. W tym roku organizuję cztery duże spotkania polowe oraz kilkanaście mniejszych w każdym regionie Polski. W ich trakcie chcemy rolnikom nie tylko QQTomasz Sikora, dyrektor handlowy Timac Agro Polska. zaprezentować efekty stosowania naszych nawozów, ale również powiedzieć, że racjonalnie gospodarując nawozami można zaoszczędzić sporo pieniędzy i jednocześnie osiągać wysokie lub bardzo wysokie plony. Dziękuje za rozmowę WOP

12 Strona 12 Uprawa - Wiadomości Rolnicze Polska In vitro, czyli w szkle wyhodowane Na rynku nasiennym pojawiają się coraz to nowe odmiany zbóż. Mało kto jednak wie, jak wygląda stworzenie takiej nowej odmiany, ile trwa cały ten proces i przede wszystkim, że wyselekcjonowanie ziarna, które da jej początek jest niczym szukanie igły w stogu siana. Na szczęście, aktualnie nauka i technika dają nam takie możliwości, dzięki którym jesteśmy w stanie tę igłę znaleźć w określonym czasie, a nawet czas ten coraz bardziej skracać. Podczas dni pola organizowanych przez HR Strzelce 16. czerwca w Strzelcach (pow. kutnowski, woj. łódzkie) mieliśmy okazję odwiedzić pracownię kultur in vitro, w której prowadzone są prace nad przyspieszeniem uzyskiwania oczekiwanych efektów hodowlanych. Tamtejsza szklarnia i laboratorium zostały zmodernizowane rok temu. Oprowadzili nas po nich Przemysław i Ewelina Matysik, pracownicy HR Strzelce. QQNie od razu Rzym zbudowano Tworzenie nowych odmian to proces bardzo złożony, czaso, praco i kosztochłonny. Wyprowadzanie REKLAMA Renata Struzik, renata@wrp.pl odmiany trwa lat. Każdy rok mniej to już jest o jeden krok przed konkurencją. Uzyskanie przewagi 2 3 lat to już jest bardzo dużo mówi Ewelina Matysik, kierująca laboratorium podwojonych haploidów roślinnych HR Strzelce. QQMetoda na nowe odmiany Głównie dla przyspieszania hodowli wykorzystywane są dwie metody. Jedna to jest androgeneza za pomocą kultur pylnikowych lub kultur izolowanych mikrospor wyjaśniał Przemysław Matysik, zastępca dyrektora pionu hodowli roślin HR Strzelce. Druga polega na dzieleniu haploidów poprzez krzyżowanie osobników dwóch gatunków, w tym przypadku pszenicy z kukurydzą tłumaczył. Jak wyjaśniał, rocznie w celu uzyskania podwojonych haploidów pszenicy ozimej, naukowcy z HR Strzelce krzyżują ok. POSTAW NA JAKOŚĆ I ROZWÓJ Z NASIONA PREMIUM to najlepsze nasiona zbóż z hodowli DANKO przygotowane według unikalnej technologii rozmnażania, czyszczenia i zaprawiania, zgodnej z 4 krokami do jakości TOP FARMS NASIONA. Każdy worek zawiera propozycje rozwiązań ochrony chemicznej i nawożenia opracowane przez ADAMA i EKOPLON kłosów, uzyskując 12 tysięcy zarodków. No dobrze, ale co to są w ogóle podwojone haploidy, czy androgeneza? Zacznijmy od początku. Rośliny haploidalne mają o połowę zredukowaną liczbę chromosomów (materiału genetycznego wewnątrz komórki). Dzięki temu można o wiele szybciej uzyskać czystą linię do wykorzystania w uprawie, czyli podwójne haploidy. Występują one w przyrodzie bardzo rzadko, dlatego tradycyjna metoda krzyżowania roślin trwa zdecydowanie dłużej niż in vitro. Jak wspomniał Przemysław Matysik, haploidy można uzyskać, regenerując rośliny z ziaren pyłku, mikrospor QQZ wytworzonego w laboratorium materiału genetycznego tylko ok. 20% będzie się nadawało i trafi do dalszych doświadczeń % ORIGINAL lub pylników. Po miesiącu w ciemności i w 30 C tworzą się embriony, z których później wyrastają rośliny zielone. Ok. 70% z nich (w przypadku kultur pylnikowych jęczmienia) jest spontanicznie podwojonych. Zebrane z nich ziarno jest genetycznie jednorodne. Problemem jest ich regeneracja i rośliny albinotyczne. Mimo, że rośliny mają te same warunki, część genotypów nie produkuje chlorofilu. A skoro nie mają chlorofilu, to nie zajdzie w nich proces fotosyntezy wyjaśnia Matysik. Proces tworzenia haploidów drugą metodą jest już bardziej skomplikowany i pracochłonny. Zarodki pszenicy po krzyżówce z kukurydzą rozwijają się na odpowiedniej pożywce. Chromosomy kukurydzy ulegają degradacji, dzięki czemu powstałe rośliny mają garnitur chromosomowy pszenicy, czyli zredukowany o połowę. One się normalnie wykłoszą, tylko będą sterylne, ponieważ nie zajdzie w nich proces mejozy. Dlatego musimy je podwoić. Ta metoda jest dość pracochłonna, bo trzeba otrzymać kukurydzę, zapylać ją, nanosić hormony, izolować tłumaczy Przemysław Matysik. QQPrzyświeca im LED Istotnym czynnikiem przy metodzie rozmnażania roślin in vitro jest oświetlenie. W nowoczesnych laboratoriach stosowane są nowe technologie LED y. I nie są to zwykłe lampy, które można kupić w pierwszym lepszym sklepie. To jest odpowiedni LED dla roślin, dzięki któremu możemy dobrać odpowiednie spektrum światła (czerwonego, niebieskiego, czy zielonego). Myślimy że odpowiednie zastosowanie światła LED pozwoli nam jeszcze przyspieszyć cykl hodowlany, zwiększyć efektywność regeneracji czy uzyskiwania podwojonych haploidów podkreśla Matysik. Światło niebieskie powoduje zwiększoną masę zieloną roślin, buduje ją. Wiosną lub wcześnie rano jest więcej niebieskiego światła w naturze, a później w południe czy wieczorem więcej czerwonego. Podróbki na rynku nasion! QQROLNICY KUPUJĄCY MATERIAŁ siewny powinni zachować ostrożność! Na rynku kwalifikowanego materiału siewnego zbóż wzrasta liczba firm podszywających się pod wiodących producentów. Uderza to również w TOP FARMS NA- SIONA na rynku pojawiły się oferty wizualnie podszywające się pod znaną markę, narażając tym samym klientów firmy na zakup niewłaściwego produktu o wątpliwej jakości. TOP FARMS NASIONA od lat jest czołową marką kwalifikowanego materiału siewnego. Dzięki unikalnej technologii rozmnażania, czyszczenia i zaprawiania ziarna, zgodnej z 4 krokami do jakości TOP FARMS NASIONA, oferowane produkty stały się synonimem najwyższej jakości. Markowemu materiałowi siewnemu zaufali rolnicy, ceniący sobie doświadczenie i profesjonalne doradztwo. Badania prowadzone przez producenta TOP FARMS I to jest zgodne z cyklem rośliny opowiada. QQOszukać naturę W przypadku zbóż ozimych, do procesu tworzenia nowych zarodków dochodzi również jarowizacja. Jest ona przeprowadzana w chłodni lub fitotronie (pomieszczeniu stwarzającym odpowiednie warunki). Dzięki temu nie ma konieczności czekania na zimę. Oszukując w ten sposób naturę, naukowcy mogą w ciągu roku wysiać nasiona i zebrać materiał dwa razy. Na niewielkiej przestrzeni jesteśmy w stanie upakować nawet 10 tysięcy roślin. Osiem tygodni przy temperaturze 4 C wystarczają, żeby te rośliny później miały zdolność do kłoszenia podkreśla Ewelina Matysik. Wyprowadzenie odmiany nie jest takie proste. Tak naprawdę ok. 80% materiału wyprowadzonego w laboratorium jest do wyrzucenia, tylko 20% trafi później do doświadczeń, gdzie będzie badany plon. W kulturach in vitro jest silna zależność genotypowa stwierdza Ewelina Matysik. Nie z każdego genotypu jest się w stanie wyprowadzić odmianę. Czasami mamy takie szczęście, że mamy dwie odmiany z jednej wykonanej krzyżówki. Ale też nie zawsze połączenie dwóch najlepszych odmian da najlepsze dzieci. Niestety, to nie jest tak proste. Co gwarantuje nasz sukces? Jest to między innymi łut szczęścia śmieje się. n NASIONA w zagranicznych laboratoriach nieustannie potwierdzają standardy jakościowe oferowanego materiału siewnego. - Naszą pozycję oraz zaufanie do marki i naszych produktów próbują wykorzystać nieuczciwi konkurenci mówi przedstawiciel producenta TOP FARMS NASIO- NA Maciej Biesiada. - Prawdziwej jakości TOP FARMS NASIONA nie da się jednak podrobić. QQJak zatem rozpoznać oryginalny produkt? Aby uniknąć rozczarowania klientów zakupem nasion po zawyżonej względem ich jakości cenie, producent TOP FARMS NA- SIONA wprowadza na rynek nowe opakowania kwalifikowanego materiału siewnego. Przy zakupie należy zwrócić uwagę na charakterystyczne logo TOP FARMS NA- SIONA, które gwarantuje oryginalność produktu, a tym samym jego najwyższą jakość. Źródło: Top Farms Nasiona TFN-reklama-wizerunek-NP-125x175.indd :46

13 Uprawa - Wiadomości Rolnicze Polska Strona 13 Zarządzanie ryzykiem przy sprzedaży płodów rolnych artykuł sponsorowany Rynek obrotów płodami rolnymi jest jednym z najbardziej zmiennych i nieprzewidywalnych rynków towarowych. Uczestniczenie w nim wymaga od producentów rolnych coraz większej wiedzy i doświadczenia związanego z zarządzaniem ryzykiem. Kluczowymi elementami tego zarządzania jest wybór odpowiedniego momentu na sprzedaż płodów, minimalizowanie ryzyka związanego ze spadkiem cen oraz utrzymanie płynności finansowej. Maciej Misiak, Product Manager, Dział Zbóż SCANDAGRA Polska Dzisiejszy rynek zbóż, zarówno w Polsce jak i na świecie, charakteryzuje się dużą zmiennością i mnogością czynników mogących wpływać na jego kształt. Wiele zmiennych, często nie związanych bezpośrednio z agrotechniką czy agronomią, decyduje ostatecznie o rzeczywistych cenach płodów rolnych na rynku. Rynek rzeczywisty, w tym również i ten w Polsce, jest ściśle skorelowany ze światowym rynkiem giełdowym. Na jego notowania wpływają z kolei czynniki fundamentalne oraz czynniki techniczne. O ile można prognozować i oszacować wielkość plonu, tendencje w podaży czy też popyt w określonym czasie, to niezwykle trudno jest przewidzieć zachowania i reakcje uczestników rynku. Dlatego też najważniejszą rzeczą dla producenta rolnego jest sprzedaż zboża w cenach gwarantujących przynajmniej pokrycie kosztów produkcji oraz zabezpieczenie się przed nagłymi i nieprzewidywalnymi spadkami cen na rynku. Taką możliwość dają wprowadzone przez SCANDAGRA Polska jeszcze w 2014 roku mechanizmy w umowach zakupu płodów rolnych. Rozwiązania te mają różne stopnie zaawansowania i dostosowane są do indywidualnych potrzeb klienta oraz aktualnej sytuacji na rynku. Wspomniane umowy już w pierwszym roku okazały się sukcesem. Blisko stu klientów SCANDAGRA zdecydowało się na sprzedaż swoich płodów w oparciu o notowania giełdy MATIF. Najwięcej umów zostało zawartych w sierpniu oraz wrześniu - w czasie, kiedy poziomy cen na giełdzie były stosunkowo niskie, a prawdopodobieństwo wzrostów wysokie. Obecnie, z perspektywy czasu możemy z satysfakcją stwierdzić, że klienci, którzy zdecydowali się skorzystać z zaproponowanych przez SCANDAGRA opcji umów, otrzymali za swoje płody rolne średnio o zł/t więcej! Dodatkowym atutem dla klientów było zachowanie płynności finansowej, bez ryzyka związanego z magazynowaniem zboża. QQUmowa zakupu z częściową przedpłatą bez gwarancji ceny minimalnej. Ten mechanizm daje możliwość zysku w przypadku, gdy ceny na giełdzie MATIF wzrosną, ale nie gwarantuje ceny minimalnej w przypadku spadku cen. Jakie korzyści daje zawarcie umowy z częściową przedpłatą bez gwarancji ceny minimalnej? Możliwość sprzedaży zboża i natychmiastowego zwolnienia potrzebnej powierzchni magazynowej z zachowaniem możliwości uczestniczenia w rynku. Możliwość utrzymania bieżącej płynności finansowej przy jednoczesnym zachowaniu możliwości skorzystania z potencjalnych wzrostów cen na rynku. Możliwość uniknięcia ryzyka i problemów związanych z fizycznym przechowywaniem zbóż w magazynie. Jak to działa? Zobacz poniższy przykład. Zakładamy że: Cena zakupu pszenicy na rynku rzeczywistym wynosi 700 zł/t. Cena pszenicy na giełdzie MATIF w kontrakcie Maj 2016 = 185 EUR/t. SCANDAGRA Polska oferuje za pszenicę cenę 500 zł (ok.70%), odbiera towar i płaci w terminie 14 dni. Cena ostateczna za sprzedane zboże może być ustalona w dowolnie wybranym przez Klienta momencie - poziom aktywacji ceny nie później niż do maja 2016 (realnie do ). Cena ostateczna sprzedanej pszenicy będzie zatem równa: cena pszenicy na giełdzie MATIF w danym dniu minus 185 eur/t zł. Przykłady: Aktywacja ceny nastąpiła np. w lutym 2016, gdy cena pszenicy na giełdzie MATIF w kontrakcie Maj 2016 wynosiła 200 EUR/t 700 zł/t + (200 EUR-185 EUR) = 700 zł/t + 15 EUR/t = 763 zł/t (z czego 500 zł już zostało zapłacone) Aktywacja ceny nastąpiła np. w lutym 2016, ale cena pszenicy na giełdzie MATIF w kontrakcie Maj 2016 wynosiła 175 EUR/t 700 zł/t + (175 EUR-185 EUR) = 700 zł/t 10 EUR/t = 658 zł/t (z czego 500 zł już zostało zapłacone) Jeśli cena pszenicy spadnie o kwotę powyżej 200 zł ( ), wówczas kontrakt zostaje zamknięty automatycznie na poziomie kwoty przedpłaty czyli 500 zł/t. Proponujemy 2 rodzaje umów zakupu zbóż, oparte o notowania giełdy matif. QQUmowa zakupu z gwarantowaną ceną minimalną. Ten mechanizm jest bardziej zaawansowany i kosztowny, ale całkowicie zabezpiecza przed spadkami cen na giełdzie. Przede wszystkim jednak daje możliwość większego zysku w przypadku gdy ceny na giełdzie rosną. Jakie korzyści daje zawarcie umowy z gwarantowaną ceną minimalną? Możliwość sprzedaży zboża w cenie nie niższej niż ta, ustalona na dany dzień. Możliwość skorzystania z potencjalnych przyszłych wzrostów cen na rynku. Możliwość łatwiejszego, długoterminowego planowania przychodów i kosztów w gospodarstwie. Uniezależnienie od wahań cen na rynku zbóż. Lepsze zarządzanie własną powierzchnią magazynową. Jak to działa? Zobacz przykład. Zakładamy że: Cena zakupu pszenicy na rynku rzeczywistym wynosi 700 zł/t. Cena pszenicy na giełdzie MATIF w kontrakcie Maj 2016 = 185 EUR/t. SCANDAGRA Polska oferuje za pszenicę cenę 660 zł/t. Kwota 40 zł (ok. 10 EUR) jest kosztem ponoszonym przez firmę względem banku. Firma odbiera towar i płaci w ciągu 14 dni. Sprzedający w każdym momencie danego okresu (jednak nie później niż do ) ma możliwość aktywacji ceny gdy wzrośnie ona powyżej ustalonego poziomu 185 EUR/t. Cena ostateczna sprzedanej pszenicy będzie zatem równa: cena pszenicy na giełdzie MATIF w danym dniu minus 185 EUR zł Przykłady: Aktywacja ceny nastąpiła np. w lutym 2016r., gdy cena pszenicy na giełdzie MATIF w kontrakcie Maj 2016 wynosiła 200 EUR/t. 660 zł/t + (200 EUR -185 EUR) = 660 zł/t + 15 EUR/t = 722 zł/t Aktywacja ceny nastąpiła np. w lutym 2016 ale cena pszenicy na giełdzie MATIF w kontrakcie Maj 2016 wynosiła 170 EUR/t, czyli nie wrosła powyżej poziomu ceny startowej. 660 zł/t + (170 EUR -185 EUR) = 660 zł/t Reasumując, warto zastanowić się nad takim rozwiązaniem w przypadku, gdy nie dysponujemy odpowiednią powierzchnią magazynową i musimy szybko wywieźć nadwyżki towaru. Ponadto, częściowa przedpłata pozwala nam zachować płynność finansową i jednocześnie daje możliwość osiągnięcia zysku z potencjalnych wzrostów cen na giełdzie. Takie rozwiązanie daje pełną gwarancję ustalonej pierwotnie ceny minimalnej, niezależnie od zmian cen na rynku giełdowym. Przede wszystkim jednak daje producentowi możliwość generowania zysku z potencjalnych możliwych wzrostów cen na giełdzie MATIF. Ponadto, dodatkową korzyścią jest zwolnienie potrzebnej powierzchni magazynowej i uniknięcia ryzyka związanego z fizycznym składowaniem zboża. Wszelkich informacji na temat mechanizmów w umowach zakupu płodów rolnych udzielą eksperci SCANDAGRA Polska. Zapraszamy do kontaktu.

14 Strona 14 Warzywa - Wiadomości Rolnicze Polska Kapusta pekińska ze sporym apetytem Wszystkie rośliny kapustne mają bardzo duże wymagania pokarmowe. Tyczy się to również kapusty pekińskiej. Musimy więc odpowiednio wcześnie zadbać o dokarmienie tych warzyw zarówno mikro, jak i makroelementami, żeby nie stracić plonu. W końcu co dwie głowy, to nie jedna. Dosłownie. Niedobór makro i mikroelementów w roślinie odbija się na jej kondycji, a w efekcie na zebranym później plonie. Brak azotu i magnezu powoduje osłabienie wzrostu i rozwoju roślin poprzez ograniczenie w syntezie aminokwasów i biosyntezie białek, mniejsza jest również intensywność fotosyntezy. Fosfor odpowiada z kolei za właściwe funkcjonowanie energetyczne rośliny. Niedobory wapnia osłabiają wytrzymałość kapusty pekińskiej na szkodliwe działanie czynników zewnętrznych (zarówno tych mechanicznych, jak i biologicznych). Miedź z kolei ułatwia pobieranie azotu z gleby, bierze udział w fotosyntezie i syntezie chlorofilu. Kolejnym ważnym składnikiem pokarmowym jest cynk, który aktywuje niektóre enzymy i bierze udział w przemianach białkowych. Mangan z kolei pobudza do działania Renata Struzik, renata@wrp.pl w roślinie enzymy redukcji azotanów. Potas również ogranicza ich ilość w częściach jadalnych warzywa. Ma on jednak również skutki uboczne zmniejsza przyswajalność magnezu, którego braki później trzeba będzie uzupełnić. QQZ czym to się je? Aby określić potrzeby nawozowe kapusty pekińskiej, należy wykonać analizę gleby. W przypadku niedoborów, należy uzupełnić mikro i makroelementy do optymalnego poziomu. A jeśli pierwiastków jest wystarczająca ilość, to i tak możemy profilaktycznie podać je roślinie w ilości kg/ha. Optymalne zawartości poszczególnych składników pokarmowych w glebie dla kapusty pekińskiej (w mg/ dm³ gleby) wynoszą: N; P; K; Mg; 1500 Ca. Słabo rozwinięty system korzeniowy sprawia, że roślina ma utrudnione pobieranie składników z gleby. Dlatego też, po pierwsze musi być ona uprawiana na ziemiach odpowiednio zasobnych w składniki pokarmowe, a po drugie, konieczne jest tu również dokarmianie jej dolistnie w większych ilościach, niż faktycznie tego potrzebuje. Pamiętajmy jednak, że, jak to zazwyczaj bywa co za dużo, to niezdrowo. Kapusta pekińska, która jest przenawożona, daje plon gorszej jakości o obniżonej wartości odżywczej. W dokarmianiu doglebowym powinno stosować się nawozy: kg/ha N, kg/ha P₂O₅ oraz kg/ ha K₂O. Pamiętajmy, aby kierować się tu zasadą: przy słabo zasobnych w składniki pokarmowe ziemiach, powinniśmy zastosować dawki zbliżone do górnych granic. Im gleba żyźniejsza, tym mniejszą ilość składników powinniśmy podawać roślinie. Podobnie rzecz się ma rok po nawożeniu obornikiem QQWszystkie kapustne mają spore wymagania pokarmowe, ale za odpowiednie nawożenie odwdzięczą się większym plonem. lub kompostem w takim przypadku również zastosujmy dawki zbliżone do dolnej granicy. Powyższe pierwiastki powinniśmy dostarczać roślinie w formie saletrzaku magnezowego, siarczanu potasu i superfosfatu borowego lub nawozu wieloskładnikowego z mikroelementami (NPK 10:10:20). Fosfor, potas i połowę azotu wysiewamy 2 3 tygodnie przed sadzeniem lub siewem pekinki, mieszając je z glebą na głębokość cm. Drugą część azotu stosujemy pogłównie w dwóch dawkach: pierwszą 2 3 tygodnie po siewie lub wysadzeniu rozsady, a drugą znowu 2 3 tygodnie później. Pamiętajmy jednak, aby zdążyć przed zwarciem się rzędów. QQA na dokładkę Bardzo ważne jest również odpowiednie dokarmianie dolistne roślin, aby zmniejszyć ich podatność na stresy. Szczególnie, że już od czerwca na terenie całego kraju uprawy były narażone na suszę. Sytuacja taka jest dla nich wyjątkowo groźna ze względu na płytki system korzeniowy kapusty. Istotne jest wcześniejsze odpowiednie rozpoznanie objawów niedoborów. Dlatego warto zwrócić uwagę na przykład na zamieranie liści zwijających główkę (tzw. tipburn) może to być spowodowane niedoborem wapnia i wody. Z kolei małe i luźne, słabo wykształcone główki kapusty pekińskiej to oznaka niskiego poziomu potasu w roślinie. Jeżeli w trakcie wegetacji roślin zauważymy niedobory azotu, powinniśmy dokarmić kapustę roztworem saletry wapniowej (granulowanej w stężeniu 1,5%, płynnej 3%) dolistnie 3 tygodnie przed zbiorem. Potasem możemy nawozić również pogłównie rozsiewając siarczan potasu najpóźniej 2 tygodnie przed zbiorem. W przypadku wystąpienia wysokich temperatur i niedoboru wody w glebie, 2 tygodnie po posadzeniu powinniśmy opryskiwać rośliny co 3 5 dni saletrą wapniową (granulowaną w stężeniu 1,5%, płynną 3%). n Uwaga na choroby grzybowe w pomidorach Pomidory to rośliny ciepłolubne, które nie preferują nadmiernych opadów i niskich temperatur. Ich uprawa do najłatwiejszych nie należy, a pojawienie się chorób pochodzenia grzybowego jest jednym z największych problemów jakie występują na plantacji. Podpowiadamy, na co należy uważać i jak właściwie chronić te warzywa. Nadmierne opady deszczu i chłód nie sprzyjają uprawie tych roślin. W warunkach wysokiej wilgotności powietrza pomidory są narażone na niezwykle niebezpieczne choroby pochodzenia grzybowego. QQZaraza ziemniaka Zaraza ziemniaka jest wywoływana przez patogen Phytophthora infestans. Zagrożenie jest szczególnie duże w mokre i chłodne lata. Na rozwój choroby wpływa wysoka wilgotność powietrza w połączeniu ze stosunkowo niską temperaturą ( C). Grzyb atakuje pędy, liście a także owoce. Na liściach powstają czarne lub brązowe plamy. Zaraz potem porażone Magdalena Kowalczyk zostają owoce, na których tworzą się szarozielone plamy o nierównej i twardej strukturze. Wyglądające w ten sposób rośliny należy usunąć z plantacji, a pozostałe krzaki spryskać środkiem grzybobójczym. Zaraza ziemniaka stanowi największe zagrożenie dla pomidorów uprawianych w tunelach foliowych. By zapobiec chorobie należy sięgać po odmiany pomidorów szklarniowych, które są oznaczone jako tolerancyjne na zarazę ziemniaka. W uprawach pod osłonami niezbędne jest dbanie o utrzymanie niskiej wilgotności powietrza. Niezwykle ważny jest monitoring plantacji i jak najszybsze wykrycie początkowych ognisk choroby. QQAlternarioza pomidora Za wywołanie alternariozy pomidora odpowiada patogen Alternaria solani. W jej wyniku porażone zostają głównie rośliny uprawiane w gruncie. Pierwsze objawy widoczne są najczęściej w czerwcu na dolnych liściach, gdzie powstają ciemnobrunatne, suche plamy, doprowadzające z czasem do zasychania liści. Plamy pojawiające się na owocach są rozległe, czarne z jaśniejszą obwódką, pokryte grzybnią. Owoce z czasem gniją. Rozwój grzyba zahamować należy jak najszybciej wykonując oprysk fungicydami w bezdeszczowe, pochmurne dni. By przeciwdziałać chorobie ważne jest zmianowanie, zaprawianie nasion, uprawa pomidorów w bezpiecznej, dalekiej odległości od ziemniaków. QQAntraknoza Atraknoza wywoływana jest przez patogen Colletotrichum coccodes. Na owocach po porażeniu powstają plamy o wodnistej konsystencji, w wyniku czego roślina gnije. Tę chorobę zwalcza się w podobny sposób co zarazę ziemniaka i alternariozę pomidora. QQSzara pleśń Patogen Botrytis cinerea poraża pomidory, prowadząc do gnicia i opadania owoców. Na łodygach tworzą się szare plamy pokryte grzybem. Jeżeli zaatakowana zostanie łodyga pomidora, wówczas roślina zamiera powyżej miejsca porażenia. Po wykryciu pierwszych objawów tej choroby należy wykonać oprysk środkiem grzybobójczym. Najczęściej szara pleśń dotyka rośliny uprawiane pod folią. QQZgnilizna pierścieniowa pomidora Tę chorobę wywołuje patogen Phytophthora nicotianae var. nicotianae powodujący zgniliznę łodygową i zgniliznę szyjki korzeniowej. Porażone zostają wszystkie części pomidorów, na których widoczne są ciemnobrunatne plamy, często pokryte dodatkowo szarą grzybnią. Nie obejdzie się bez dokładnego spryskania roślin środkiem grzybobójczym. QQMączniak prawdziwy pomidora Białe, okrągłe plamki na górnej stronie liści zmieniające się w biały mączysty nalot na całej powierzchni blaszki liściowej. To oznaki wystąpienia na plantacji mączniaka prawdziwego pomidora. Po wykryciu go, należy jak najszybciej przystąpić do walki z tą chorobą stosując środki grzybobójcze. QQBiała i brunatna plamistość liści pomidora To choroba, która uszkadza głównie liście roślin. Pojawiają się na nich drobne, brunatne plamy z białym zabarwieniem w środku. Grzyb nie poraża owoców, może jednak wpłynąć na znaczne obniżenie plonowania. Zdecydowanie większym zagrożeniem jest wystąpienie na plantacji brunatnej plamistości liści pomidora. Na zewnętrznej stronie liści tworzą się wówczas żółto-brunatne zmiany, na spodniej ich części pojawia się grzybnia. W walce z tą chorobą najskuteczniejsze są: dezynfekcja podłoża i szklarni, zaprawianie nasion oraz zastosowanie środka grzybobójczego. n

15 Warzywa - Wiadomości Rolnicze Polska Strona 15 Desykacja na plantacjach ziemniaka Współczesne technologie uprawy ziemniaka zarówno jadalnego, jak i przemysłowego stawiają pewne wymagania co do jakości pozyskiwanego surowca. Dlatego bardzo ważne jest prawidłowe przeprowadzenie zbioru bulw, ale zanim do tego dojdzie, należy odpowiednio przygotować plantację. W tym celu stosuje się zabieg desykacji, który potocznie nazywany jest niszczeniem naci lub łęcin. Podstawowym zadaniem tego zabiegu na plantacjach towarowych jest zniszczenie uciążliwych chwastów, przez co łatwiejszy jest zbiór i zmniejsza się ilość bulw uszkodzonych (lepsza dojrzałość skórki i ochrona przed uszkodzeniami). Na plantacjach towarowych i przemysłowych desykacja powinna być przeprowadzona nie później, niż na 2 3 tygodnie przed planowanym terminem zbioru. Najbardziej optymalny powinien być początek fizjologicznego starzenia się roślin, według skali BBCH 90 (żółknięcie i zasychanie dolnych liści). W praktyce termin ten przypada dla odmian wczesnych od końca sierpnia, a dla średnio późnych i późnych do końca września (tab. 1). Na plantacjach nasiennych zabieg ten nazywany jest wczesnym niszczeniem naci, gdyż przeprowadza się go, gdy rośliny ziemniaka są jeszcze w pełni wegetacji. Cel takiego zabiegu różni się od tych przeprowadzanych na innych rodzajach plantacji, gdyż jego zadaniem jest przerwanie wegetacji i zahamowanie spływania z sokiem wirusów z naci do bulw. W produkcji nasiennej jest to zabieg obowiązkowy, usankcjonowany ustawowo. Dodatkową korzyścią wynikającą z wczesnego niszczenia naci jest zahamowanie przyrostu bulw, przez co zwiększa się udział frakcji sadzeniaków w plonie, pozostałe korzyści są podobne do tradycyjnej desykacji. Termin przeprowadzenia zabiegu jest uzależniony od lotu mszyc (najczęściej przypada na II dekadę lipca) i stopnia dojrzałości skórki (nie powinna się łuszczyć podczas pocierania palcem), bo niedojrzała skórka może prowadzić do uszkodzeń bulw, a tym samym pogorszyć ich przechowywanie. Najbardziej optymalnym terminem przeprowadzenia zabiegu wczesnego niszczenia naci na plantacjach nasiennych Dr inż. Janusz Urbanowicz IHAR PIB, ZNiOZ w Boninie jest koniec lipca do początku sierpnia, około dni po szczytowym locie mszyc (informacje dotyczące lotów mszyc można uzyskać w jednostkach PIORiN). Zależy on także od grupy wczesności uprawianych odmian, dlatego najczęściej zabieg ten wykonuje się: w odmianach wczesnych III dekada lipca I dekada sierpnia (ok. 60 dni od wschodów), w odmianach średnio wczesnych I II dekada sierpnia (ok. 70 dni od wschodów), w odmianach późnych do końca sierpnia (ok. 80 dni od wschodów). QQMetody niszczenia naci Nać ziemniaka można zniszczyć stosując jedną z trzech metod: mechaniczną, chemiczną lub mechaniczno-chemiczną(tab. 2). Tab. 1. Terminy desykacji w zależności od dojrzałości roślin ziemniaka (w skali BBCH) Faza rozwojowa Termin desykacji* Liczba dni od desykacji do zbioru 90 (starzenie się roślin) 5 10 IX (początek żółknięcia) IX (50% brązowych liści ) IX 5 7 * planowany termin zbioru 25 IX Metoda mechaniczna Jest to najprostsza i najtańsza metoda, stosowana raczej w małych gospodarstwach oraz ze względu na niestosowanie środków chemicznych w systemie ekologicznym. Polega na rozbiciu i rozdrobnieniu nadziemnych części roślin 2 lub 4 rzędowym aktywnym rozbijaczem bijakowym montowanym na ciągniku, przystosowanym do szerokości międzyrzędzi 62,5, 67,5 i 75 cm. W tej metodzie bardzo ważne jest prawidłowe wyprofilowanie redlin. Zbyt nisko ustawione bijaki mogą uszkadzać wierzchnią warstwę gleby oraz bulwy, a za niskie przycięcie naci podwyższa ryzyko jej odrostu. Wadą tej metody jest również niedokładność rozbicia łęcin, zwłaszcza bardzo wyrośniętej oraz niezadowalające zniszczenie chwastów, a przy intensywnych opadach Tab. 2. Średnie tempo zasychania naci w zależności od metody desykacji Metoda desykacji Tempo zasychania naci (dni po zabiegu) chemiczna 11* mechaniczna 13 mechaniczno-chemiczna 8 *średnia dla 3 desykantów Q Q Chemiczne niszczenie naci. odrosty naci oraz możliwość infekcji wirusowych i grzybowych. Metoda chemiczna Jest to najbardziej rozpowszechniona metoda, w której do niszczenia naci stosowane są środki ochrony roślin, popularnie nazywane desykantami. W chwili obecnej dopuszczone do obrotu i stosowania w ziemniaku są trzy substancje aktywne (tab. 3). Reglone 200 SL jest prawnie zalecanym desykantem do stosowania na plantacjach nasiennych, a pozostałe mogą być stosowane na plantacjach towarowych, ponieważ czas całkowitego zasychania naci po ich aplikacji jest znacznie dłuższy i może wynosić nawet 21 dni. Tempo zasychania naci po zastosowaniu Reglone 200 SL wynosi średnio dni, a pierwsze efekty są widoczne już po 4 dniach od zabiegu. Aby przyspieszyć tempo i równomierność zasychania naci (zwłaszcza odmian o bujnie rozrośniętej naci), zaleca się stosować desykanty w tzw. dawkach dzielonych. W pierwszym terminie zazwyczaj stosuje się połowę zalecanej dawki, a następnie po upływie około 4-6 dni, drugą połowę. Desykant Basta 150 SL zawiera glufosynat amonowy, który uznawany jest za bezpieczny dla środowiska ze względu na mechanizm jego działania, który oparty jest na naturalnych procesach biochemicznych zachodzących w roślinie (hamowanie fotosyntezy oraz wiązanie amoniaku w roślinie). Z kolei Spotlight Plus 060 EO zawiera karfentrazon etylowy, który powoduje zwiększoną reakcję roślin na światło (tzw. działanie fotodynamiczne). Zasychanie roślin rozpoczyna się od stożków wzrostu i już po upływie 7 dni obserwuje się niemal 100% zniszczenie zachwaszczenia wtórnego. Należy pamiętać, że przy bardzo silnym zachwaszczeniu wtórnym trzeba zastosować wyższą z zalecanych dawek desykantów. Na podstawie uzyskanych wyników z wieloletnich badań, można stwierdzić, że uciążliwe gatunki chwastów (fiołek polny, gwiazdnica pospolita, komosa biała, maruna bezwonna, przetacznik perski, rdest powojowy) są skutecznie eliminowane poprzez zastosowanie desykantów. Wschody siewek nowych chwastów były notowane dopiero po upływie 21 dni od aplikacji desykantów, a więc praktycznie po zbiorze bulw. Zabieg niszczenia naci na plantacjach nasiennych, jak już wcześniej wspomniano, jest obowiązkowy, jednak na plantacjach towarowych, gdzie efektem końcowym musi być wysokiej jakości plon (surowiec dla przetwórstwa), desykacja stała się elementem technologii produkcji ziemniaka towarowego. Koszt desykantów nie jest zbyt duży, chociaż zważywszy na dawkę na hektar, cena ta wzrasta. Jednak poniesione koszty z pewnością zostaną zrekompensowane mniejszą awaryjnością sprzętu do zbioru, skróceniem jego czasu, podniesieniem jakości bulw, a tym samym zmniejszeniem ubytków i dalszych strat podczas przechowywania. Wszystkie desykanty na plantacjach towarowych powinny być zastosowane na dni przed planowanym zbiorem! Desykacja nazywana jest również ostatnim zabiegiem ochronnym przeciwko zarazie ziemniaka występującej na bulwach. Porażone bulwy gniją w czasie przechowywania, a ponadto są wtórnie atakowane przez inne patogeny bakteryjne i grzybowe (najczęściej wywołujące mokrą zgniliznę lub tzw. zgnilizny mieszane), zwiększając straty. Aby zminimalizować porażenie bulw zarodnikami pływkowymi Phytophthora infestans (sprawcy choroby), Tab. 3. Środki zalecane do desykacji ziemniaka Nazwa handlowa Substancja aktywna Dawka jednorazowa Dawki dzielone (l/ha) Okres karencji (dni) (l/ha) I termin II termin* Basta 150 SL glufosynat 2,5-3,0 2,0 2,5 14 amonowy Reglone 200 SL Barclay D-Quat SL D-Foliate SL D-Quatflash SL Dessicash 20 SL Diqua 200 SL jony dikwatu 4,0-5,0 2,0-3,0 2,0 nie Diquanet 200 SL dotyczy Mission 200SL MondaQuat SL Ring 200 SL Spotlight Plus 060 EO karfentrazon 1,0 0,7 0,3 etylowy * - odstęp między zabiegami powinien wynosić maksymalnie 6 dni które spływają z wcześniej porażonych łodyg i liści do zabiegu desykantem należy dodać fungicyd. Wykaz substancji aktywnych fungicydów rekomendowanych do ochrony bulw przed zarazą ziemniaka przez Euroblight (Europejska Sieć Badań nad Zarazą Ziemniaka) można odnaleźć na stronie internetowej pod adresem: Charakteryzują się one bardzo wysoką skutecznością w ochronie bulw (hamują rozwój zarodników pływkowych). Łączne stosowanie desykantu z fungicydem zaleca się wykonać głównie w latach o wysokiej presji infekcyjnej, z których uzyskany plon przeznaczony jest do długotrwałego przechowywania. Metoda mechaniczno-chemiczna Jest to metoda łączona, w której łączy się zabieg mechanicznego niszczenia naci ze sposobem chemicznym, jest najskuteczniejsza w ograniczaniu porażenia bulw wirusami (PVY i liściozwoju) oraz najmniej zawodna. Sprawdza się w przypadku bardzo bujnej naci i wysokiego zachwaszczenia wtórnego (lepsza penetracja desykantu). Polega na rozbiciu naci, w pierwszej kolejności w sposób mechaniczny (opisany wcześniej), a następnie na pozostałe części łodyg aplikuje się desykant. Należy jednak pozostawić łodygi długości około 20 cm, gdyż zbyt krótkie mogą skutkować zwiększoną ilością odrostów. Aplikacja desykantu powinna być przeprowadzona w ciągu 24 godzin po ścięciu naci w dawce obniżonej o 50%. Niewątpliwą wadą tej metody są koszty jej przeprowadzenia, które wiążą się z liczbą przejazdów ciągnika (koszt paliwa na rozbicie łęcin i ich oprysk) oraz dodatkowo cena desykantów. n

16 Strona 16 Technika - Wiadomości Rolnicze Polska Konie mechaniczne pod maską Claas Światowe firmy na rynku sprzętu dla rolnictwa charakteryzuje zróżnicowany poziom specjalizacji. Bogata gama narzędzi i maszyn może wzajemnie uzupełniać się z równie bogatą ofertą ciągników. Tak jest w przypadku firmy Claas, której ciągniki zaliczają się do powszechnie znanych i uznanych rozwiązań na rynku sprzętu rolniczego. Ciągniki Claas zaliczają się do najbardziej rozpoznawalnych pojazdów rolniczych na rynku. Charakterystyczna sylwetka, zestaw jasnych kolorów pokrywających elementy obudowy ciągnika, a także systematycznie wdrażane na rynek nowości niewątpliwie przyciągają liczne rzesze osób zainteresowanych nowoczesną techniką rolniczą na wystawach i pokazach sprzętu dla gospodarstw. Wśród laureatów krajowych i zagranicznych wystaw nie brakuje ciągników Claas. Wśród tegorocznych Złotych Medalistów Targów Kielce Agrotech 2015 znalazł się ciągnik Claas Arion 400 z kabiną Panoramic, uhonorowany także Złotym Medalem targów SIMA Innovation Awards Liczne prezentacje tego i innych modeli ciągników Claas zarówno w Polsce, innych krajach europejskich jak i na innych kontynentach stanowią o rozpowszechnieniu grupy pojazdów Claas wśród producentów rolnych na całym świecie. Duża rozpoznawalność ciągników jest wypadkową oferty rynkowej, a ta obejmuje 34 modele ciągników Claas o mocy od 72 do 524 KM, uwzględniając duże ciągniki Xerion 4 4, ciągniki standardowe Axion, Arion i Axos, klasę kompaktową Elios, a także ciągniki o wąskim rozstawie kół Nexos. Dzięki REKLAMA prof. nadzw. dr hab. inż. Marek Gaworski, SGGW Warszawa tak szerokiej gamie modeli zróżnicowanych pod względem mocy i bogatego zbioru cech technicznych i funkcjonalnych tworzone są przesłanki ułatwiające dobór ciągników do specyficznych wymagań poszczególnych gospodarstw. Ciągniki klasy kompaktowej Claas Elios wyróżniają się mocą KM, osiąganą dzięki wyposażeniu w czterocylindrowe silniki FTP z turbodoładowaniem. Układ przeniesienia napędu ciągnika Elios może bazować na jednej z czterech przekładni pozwalających na wybór do 24 biegów. W przypadku przekładni 24-biegowej jest możliwy wybór redukcji mechanicznej lub dwustopniowego przełączania pod obciążeniem Twinshift. Natomiast zainstalowany przełącznik nawrotny Revershift pozwala na szybką i równocześnie łagodną zmianę kierunku jazdy przy współpracy z elektronicznym sprzęgłem, co jest szczególnie doceniane przy częstej zmianie kierunku jazdy, przykładowo pracując z ładowaczem czołowym. Minimalna prędkość jazdy ciągnika wynosi 0,5 km/h. Ciągnik może być dostępny w wersji z napędem na wszystkie lub jedynie tylne koła. Claas Elios jest wyposażany w podnośnik tylny typu mechanicznego lub elektronicznego, o nośności 3,2 t. Opcjonalnie może być również zamontowany podnośnik przedni, o udźwigu 2,8 t. Komfort pracy ciągnikiem zapewnia kabina ze szklanym dachem lub dachem w wersji standardowej. Dzięki możliwości wyposażenia w filtr z węglem aktywnym (zamiast zwykłego filtra powietrza) podnosi się bezpieczeństwo pracy operatora w czasie wykonywania zadań związanych z ochroną roślin. Ciągniki Claas Elios są również dostępne bez kabiny, za to z pałąkiem bezpieczeństwa. Jest on przystosowany do składania, co pozwala na wjeżdżanie do pomieszczeń o wysokości do 1,92 m. W przypadku Życzymy wszystkim rolnikom udanych żniw opcjonalnej wersji z tłumikiem skierowanym do dołu, ciągnik Elios jest w stanie pracować w szklarniach, budynkach, a także na plantacjach. Nieco większe ciągniki Claas Atos cechuje moc silnika KM. Silniki tej, jak i innych serii spełniają normę zanieczyszczenia spalin Tier 4i. Ciągnik Atos, dzięki wyposażeniu w funkcję Smart zatrzymuje się przy naciśniętym hamulcu bez uruchamiania pedału sprzęgła. Ciągniki Claas w wersji Arion zostały podzielone przez producenta na dwie grupy, tj (o mocy KM) oraz (o mocy na poziomie KM). Ciągniki Arion serii 600/500 są także dostępne z bezstopniową przekładnią Cmatic, której działanie stanowi o oszczędnym zużyciu paliwa. Innym, wartościowym wyposażeniem pozostaje opcja Cebis z wielofunkcyjnym podłokietnikiem Cmotion i elektronicznie sterowaną hydrauliką. Jedną z wartościowych funkcji ciągnika Claas Arion jest również system zarządzania nawrotami CSM (Claas Sequence Management), którego działanie polega na wykonywaniu zaprogramowanych (w kilku sekwencjach) czynności na uwrociach, co znacznie odciąża operatora ciągnika w czasie pracy. Znacznie większymi mocami wyróżniają się ciągniki Claas Axion ( KM) i Xerion Ostatni z wymienionych, największy spośród ciągników Claas model jest wyposażany w jeden z silników o mocy KM, bazujący na sześciu cylindrach o całkowitej pojemności skokowej 10,6-12,8 litra. Xerion jest ciągnikiem z napędem na cztery koła o tej samej średnicy, z bezstopniową przekładnią jazdy. Na przeciwnym biegunie ciągników ciężkich, o dużych mocach pozostają rozwiązania Claas Nexos z wąskim rozstawem kół i o niewielkich gabarytach zewnętrznych, umożliwiających pracę w sadach i innych plantacjach ogrodniczych. Pomimo mniejszej mocy, ciągniki w wersji Nexos całkowicie spełniają wyrafinowane wymagania związane z dostępem do funkcji wymaganych przy obsłudze upraw ogrodniczych i innych. Historia i tradycja zobowiązują. Firma Claas obchodziła dwa lata temu 100-lecie istnienia. W tę historię doskonale wpisują się nowoczesne serie ciągników, doskonalone na bazie długoletniego doświadczenia. n 20 lat KWS Zboża w Polsce Wszyscy zebrani zostali powitani przez Agnieszkę Sąsiadek, Dokładnie w tym roku mija 20 lat, odkąd firma KWS pojawiła się w Polsce. Z tej okazji do siedziby firmy zaproszono partnerów biznesowych, klientów, firmy hodowlane oraz sympatyków KWS Zboża. Uroczystość jubileuszu odbyła się 11 czerwca na terenie siedziby firmy w Kondratowicach. inż. Robert Turek dyrektor zarządzającą KWS Lochow Polska Sp. z o.o. Przedstawiła ona bogatą historię firmy, która w Polsce rozpoczęła działalność w 1995 r. od stworzenia spółki Lochow-Petkus Polska Sp. z o.o. Zapraszamy do zgłaszania się na indywidualne pokazy polowe kombajnem, traktorem, siewnikiem i maszynami uprawowymi. POKAZY POLOWE we wrześniu z markami CLAAS i HORSCH. Informacje na naszej stronie K&H Agrotech Sp. z o. o., Okmiany 30R, Chojnów Telefon: , faks: / info@k-h-agrotech.com Części zamienne: tel , Serwis: tel , Sprzedaż maszyn: tel , QQ150-letnia tradycja Koncern KWS zatrudnia około 5000 pracowników, natomiast zakres działań obejmuje ponad 70 krajów. Roczne wydatki firmy przeznaczone na badania wynoszą w granicach 160 milionów euro. Tworząc i udoskonalając odmiany roślin niezbędne są ciągłe prace hodowlane. Dzieli się je na tradycyjne, polegające na obserwacji oraz na metody biotechnologiczne, sięgające w głąb budowy tkankowej i molekularnej. Tak jak każde przedsiębiorstwo nasienne QQAgnieszka Sąsiadek, dyrektor zarządzająca KWS Lochow Polska Sp. z o.o. KWS dąży do zwiększenia odporności odmian na choroby i porażenie przez szkodniki. QQŻyto hybrydowe Do chwili obecnej na terenie naszego kraju KWS zarejestrowało 16 odmian żyta hybrydowego. Dąży się do tego, aby owe odmiany były odporne na suszę, mróz, sporysz, rdzę źdźbłową, wyleganie. Głównym celem jest utrzymanie przyrostu plonu na poziomie 1,5%/ha/rok. Tworzenie odmian w Polsce dotyczy wspomnianego żyta, w formie ojcowskiej. Liczby mówią same za siebie: 870 krzyżówek, poletek obserwacyjnych, 2600 poletek izolacyjnych. W całym kraju firma prowadzi 40 tys. pól doświadczalnych, z czego prawie 40% w Kondratowicach. n

17 Technika - Wiadomości Rolnicze Polska Strona 17 Koniec prosperity na sprzedaż ciągników? W czerwcu sprzedaż ciągników znacznie wzrosła. Producenci maszyn nie skaczą jednak z radości, bo półroczny bilans nie wygląda nadzwyczajnie. Większość ma duże obawy przed drugim półroczem. W czerwcu sprzedaż nowych ciągników wzrosła (+40% w porównaniu do maja 2015 r.). Zarejestrowano nowe maszyny, czyli o 677 więcej niż w tym samym okresie ubiegłego roku. Jednak w porównaniu, odnoszącym się do okresu styczeń-maj obecnego i zeszłego roku, sprzedaż ciągników spadła o 13% informuje agencja Martin & Jacob, monitorująca rynek rolniczy. W pierwszym półroczu 2015 r. sprzedano 7481 ciągników. To o 145 maszyn mniej niż w roku ubiegłym. Po sześciu miesiącach na pozycji lidera znalazł się New Holland, który sprzedał 377 sztuk, czyli o 81 maszyn więcej niż przed dwunastoma miesiącami. Dlaczego? - Wpływ na poziom sprzedaży miało ograniczenie ilości programów pomocowych w ubiegłym roku. W tej sytuacji REKLAMA Marcin Nieradka, marcin@wrp.pl większe znaczenie zyskało finansowanie fabryczne. W roku 2015 nie oczekujemy już tak gwałtownych zmian. Już od kilku lat daje się zauważyć stabilizacja w segmencie ciągników wyższych mocy, tych powyżej 130 KM. Prognozujemy, że w tej kategorii sprzedaż będzie utrzymywać się na poziomie z lat ubiegłych. Najbardziej dotknięty przez efekt wyczerpywania dostępnych środków pomocowych został segment ciągników średnich, około 130 KM uważa Tomasz Wieja, marketing menadżer w New Holland. John Deere, który w maju zajmował pierwsze miejsce w rankingu, w czerwcu spadł na drugą pozycję z 342 sprzedanymi ciągnikami. To dwukrotnie lepszy wynik do ubiegłorocznego. W 2014 r. sprzedało się bowiem 155 zielonych ciągników. Trzecie miejsce pod względem czerwcowej sprzedaży zajmuje Zetor. Czeski producent sprzedał w zeszłym miesiącu 225 maszyn. - Zetor to lata tradycji na polskim rynku. Cena naszych ciągników jest dostosowana do ich klasy i potrzeb rolników. Maszyny nie są drogie w eksploatacji, a części zamienne łatwo dostępne o fenomenie czeskiej marki mówi Robert Szewczyk z Zetora. Zaraz za podium, uplasowali się kolejno: Deutz- -Fahr, Case IH, Kubota, Claas, Valtra i Massey Ferguson. - Ostateczny termin realizacji inwestycji z PROW przedłużono do końca czerwca. To dlatego liczba zarejestrowanych maszyn wzrosła.. Myślę, że w kolejnych miesiącach sprzedaż znów spadnie. W trakcie QQProducenci i dealerzy maszyn obawiają się, że w drugiej części 2015 roku. Sytuacja na rynku znacznie się pogorszy. minionych sześciu miesięcy sprzedaliśmy o 148 mniej ciągników marki Case IH niż w poprzednim, pierwszym półroczu. Większym powodzeniem cieszyły się ciągniki marki Steyr. Przez sześć miesięcy sprzedaliśmy ich 101, czyli o 32 więcej niż w 2014 r. zdradza Krzysztof Paćkowski, marketing menadżer Case IH. Opinie o decydującym wpływie realizacji funduszy europejskich na sprzedaż maszyn potwierdza większość firm z branży. Nie ma się z czego cieszyć. Z obawą patrzymy na drugie półrocze, w którym sprzedaż zawsze spada. Trzeba myśleć jak zareagować na rynkowy kryzys - mówi Bogdan Rachwał z firmy Valtra, która w pierwszym półroczu sprzedała 230 ciągników. Wśród regionów, w których rolnicy kupują najwięcej ciągników, zwycięża Wielkopolska, w której sprzedaż wzrosła zarówno w porównaniu do lipca b.r., jak i czerwca ubiegłego roku. W tym regionie, w czerwcu sprzedano 459 ciągników. Na drugim miejscu z wynikiem dużo słabszym niż przed rokiem ulokowało się Mazowsze, gdzie w ubiegłym miesiącu zarejestrowano 249 maszyn. Przysłowiowe pudło zamyka Lubelszczyzna, na której sprzedano 245 ciągników. n YOUR WORKING MACHINE

18 Strona 18 Technika - Wiadomości Rolnicze Polska QQRozsiewacz typu GDK prod. Budissa Bag o ładowności 6 ton podczas wysiewu wapna pylistego na ściernisku. QQNa małych areałach można stosować rozsiewacze tarczowe zawieszane do wysiewu wapna np. po uprawie pożniwnej. Technika wapnowania gleb QQRozsiewacz typu UPR POM Chojna o ładowności 8,5 tony posiada napęd przenośnika łańcuchowego z koła jezdnego, napęd hydrauliczny tarcz rozsiewających, a duże i szerokie koła doskonale sprawdzają się przy wysiewie wapna w trudnych warunkach glebowych. Przeważający obszar Polski charakteryzuje się glebami kwaśnymi i bardzo kwaśnymi, co powoduje ich degradację i uzyskiwanie produktów miernej jakości. Metodą, która wpływa na wzrost produkcji roślinnej oraz konieczność uzyskiwania wysokiej jakości płodów jest stosowanie środków wapnujących. Do wapnowania gleb najczęściej używanymi maszynami są rozsiewacze przyczepiane, rzadziej zawieszane oraz rozrzutniki obornika. Głównym kryterium jakie muszą spełniać maszyny do rozsiewu nawozów wapniowych jest równomierny i bezpylny wysiew na całą powierzchnię pola. Nawozy dzielimy na trzy rodzaje ze względu za zawartość wilgoci: suche (do 2% wilgotności), średnie (2%-10%), wysokie (powyżej 10 %) Wybór maszyny, która zapewni odpowiedni rozsiew powinien zależeć od zawartości wilgoci zastosowanych nawozów. Nawozy suche charakteryzują się dużą zawartością części pylastych, które unoszone przez wiatr powodują jego duże straty i stanowią zagrożenie dla zdrowia znajdujących się w pobliżu istot, nie występuje w nich zbrylenie. Te o średnim zawilgoceniu zawierają znacznie mniej części pylastych, ale mogą się zbrylać. Natomiast w przypadku nawozów o dużym zawilgoceniu nie występuje pylenie, wykazują one za to bardzo silną tendencję do zbrylania się. Cechy związane z aplikacją wapna, stanowią o konieczności precyzyjnego doboru rozsiewacza. Maszyny ślimakowe typu BREDAL przeznaczone są do rozsiewania nawozów pylistych jak i innych nawozów nie zbrylających się. Charakterystyczne dla nich, oprócz całkowicie bezpylnego rozsiewania, są następujące cechy: Dr inż. Piotr Grudnik rozsiewana warstwa nawozu na całej swojej szerokości jest równomierna; nie następuje zatykanie otworów wysypowych; ilość nawozu jest regulowana; szerokość rozsiewu wynosi 6 lub 12 metrów; prędkość jazdy rozsiewacza podczas pracy wynosi 10 km/h, co pozwala zwapnować w ciągu godziny 6-12 ha; nie ma możliwości przypadkowego uszkodzenia maszyny podczas pracy na nierównościach pola, dzięki wysokiemu zawieszeniu ślimaków i braku części bezpośrednio stykającymi się z powierzchnią ziemi. Charakterystyka techniczna wybranych rozsiewaczy do wysiewu wapna - oferowanych na rynku krajowym Producent Typ Szer. rob. /m/ Pojemność zbiornika/l/ Rodzaj przenośnika Zapotrz. mocy /KM/ Masa /kg/ FMR Brzeg RCW łańcuchowy RCW łańcuchowy UPR łańcuchowy POM Chojna UPR 8, łańcuchowy GDK zgarniakowy Budissa Bag GDK zgarniakowy Dexwal Busko Zdrój Tajfun550 Tornado Wibro zespół wibrujący Amazone ZGB taśmowy ZGB taśmowy Sulky Polyvrac xt taśmowy Polyvrac xt taśmowy POM Augustów Motyl N031 Motyl No31/ taśmowy taśmowy FMR Brzeg Apollo łańcuchowy Wśród urządzeń do wysiewu wapna dominują rozsiewacze przyczepiane. W kraju największym producentem rozsiewaczy do wapna i nawozów jest FMR w Brzegu. W asortymencie firmy jest m.in. kilka rozsiewaczy przyczepianych, różniących się parametrami techniczno- -eksploatacyjnymi i wybranymi cechami konstrukcyjnymi. Maszyny serii RCW zawierają modele z podłogowymi przenośnikami i zróżnicowaną pojemnością skrzyni ładunkowej, jak: 3000 l (RCW 3000), 5500 l (RCW 5500), 7500 l (RCW 7500), l (RCW 10000). Ich szerokość robocza w przypadku wysiewu wapna to 8-16 m, a nawozów granulowanych m. Układ jezdny tych rozsiewaczy charakteryzuje się zwiększoną wytrzymałością i szerokim ogumieniem ułatwiającym prace w trudnych warunkach i umożliwia jazdę z prędkością do 40 km/h. Maszyny wyposażone są w tarcze rozsiewające ze stali nierdzewnej, a także komplet tarcz z opcją do skrajnego wysiewu wapna i innych nawozów. Są one napędzane hydraulicznie lub mechanicznie. Ten pierwszy napęd pozwala na bezstopniową zmianę prędkości obrotowej tarcz w zakresie od 10 do 800 obr/min. W rozsiewaczach RCW 5500 i RCW 10000, podłogowy przenośnik taśmowy jest napędzany od koła ostrogowego, zaś w pozostałych wersjach zastosowano hydrauliczny napęd. Jedną z ich kluczowych cech funkcjonalnych jest przystosowanie do precyzyjnego wysiewu wapna i nawozów granulowanych w szerokim zakresie dawek od 50 do 3000 kg/ha. Stało się to możliwe po wprowadzeniu dwóch rodzajów tarcz rozsiewających różniących się szczegółami konstrukcyjnymi. Ponadto, została wprowadzona dwubiegowa przekładnia napędu przenośnika podłogowego w skrzyni ładunkowej. W wielu gospodarstwach rolnych, obok oferowanych aktualnie na rynku modeli RCW, nadal użytkowane są maszyny produkowane w przeszłości typu N-011, N-016, N-035, N-046, N-052. Dużym krajowym producentem rozsiewaczy do wapna, nawozów jest firma POMOT Chojna, która produkuje nowoczesne i uniwersalne maszyny przyczepiane typu UPR o ładowności 4, 6, 8, 5 i 12,5 t na licencji Transpread. Zbiornik zbudowany jest z blachy odpornej na ścieranie, korozję i uszkodzenia mechaniczne. Posiada łańcuchowy przenośnik podłogowy o szerokości 500 lub 700 mm z mechanicznym napędem. Trzybiegowa skrzynia biegów regulująca prędkość łańcucha umożliwia żądaną dawkę podawania nawozu. Pokrycie specjalnym tworzywem dwóch wykonanych ze stali talerzy rozrzucających zapobiega przylepianiu się do nich nawozu, zapewnia dużą dokładność rozrzutu oraz wydłuża ich żywotność. Niezależny, hydrauliczny napęd tarczy rozrzucających pozwala na szeroki zakres obrotów od 10 do 1127 obr./min. Szerokość rozsiewu dla wapna od 2,5 do 18 m, zaś nawozów mineralnych od 10 do 36 m. Posiada mechanicznie otwieraną zasuwę wysypową z zakresem otwarcia od 0 do 300 mm. Producentem krajowym rozsiewaczy zawieszanych do nawozów i wapna jest firma Dexwal z siedzibą koło Buska. Posiada w swej ofercie rozsiewacze z podłogą przesuwną. Na dnie zbiornika znajduje się płyta z kilkoma zębami, która porusza się ruchem posuwisto-zwrotnym rozkruszając nawóz w zbiorniku i wysypuje go na wirującą tarcze rozsiewającą. Dodatkowo wewnątrz zbiornika znajduje się specjalna drabinka połączona z wibrującą podłogą, która ma zapobiegać zakleszczaniu się nawozu w szczelnym układzie dozowania. Najbardziej popularnymi modelami tej firmy są: Tajfun WTT 380/550 i Tornado Wibro Oferta zagranicznych maszyn, przeznaczona do rozsiewania wapna obejmuje m.in., rozsiewacze firmy Amazone, Bag, Sulky. Jednym z rozsiewaczy firmy Amazone jest typ ZG-B o pojemności zbiorników 5500 i 8200 l. Szerokość robocza wynosi 18 m w przypadku wapna i do 36 m przy wysiewie nawozów granulowanych. W konstrukcji rozsiewacza istnieje możliwość wymiany standardowych tarcz do wapna na uniwersalne tarcze Omnia Set - do rozrzutu nawozów granulowanych lub Tele Set - do wysiewu granicznego. Przenośnik podłogowy jest wyposażony w automatyczny układ prowadzący taśmę, dzięki czemu jest zapewniony równomierny przesuw, niezależnie od obciążenia wynikającego z nierównomiernego rozłożenia ładunku w skrzyni lub pracy na stokach. Dystrybucją w kraju rozsiewaczy Guestrower firmy Budissa Bag jest Bag Polska Sp. z o. o. Paleta rozsiewaczy do wapna i nawozów obejmuje maszyny o pojemności od 5 do 9 m 3. W Polsce dostępne są typy: GDK5, GDK6, GDK7, GDK8, GDK9. możliwiają one wysiew wapna w każdej postaci. Wyposażone są w elektroniczno-hydrauliczne sterowanie podnośnika podłogowego z dokładnością dozowania rzędu 98-99%. Szerokość robocza rozsiewacza wynosi do 18 m - wapna i do 40 m - nawozu mineralnego. Może być wyposażony w ślimak rozsiewający wapno pyliste - o długości 9 m. Mogą być one wyposażone w deflektor, który pozwala na nawożenie jednostronne, przy granicy pola. Tarcze rozsiewacza są napędzane przez instalację hydrauliki pokładowej. Zintegrowany zawór regulacyjny utrzymuje stałą liczbę obrotów tarcz. Zakres ilości wysiewu od 40 do kg/ha. Do wysiewu wapna na małych powierzchniach mogą być również wykorzystane rozsiewacze zawieszane, choć ich oferta jest niezbyt bogata. n

19 Technika - Wiadomości Rolnicze Polska QQLudzie który nie angażują się, nie mają pasji w tym kierunku, po prostu z nami nie pracują. Kosiarki na rekord Firma SaMASZ, jako pierwsza na świecie podjęła próbę ustanowienia rekordu Guinnessa pt. Największy obszar łąki skoszony zestawem 3 kosiarek dyskowych w 8 godzin. I tak, 2. lipca zestaw kosiarek dyskowych SaMASZ MegaCUT 941 wyjechał na łąki w miejscowości Goślub rzygotowania do tego przedsięwzięcia trwały kilka miesięcy. Warunkiem było znalezienie łąki o powierzchni 140 hektarów w jednej części. I tu pomogła Stadnina Koni Walewice, która użyczyła swoje łąki na terenie miejscowości Gośłub (gm. Piątek, pow. łęczycki, woj. łódzkie). Warty podkreślenia jest fakt, że SaMASZ wybrał łąki torfowe, których powierzchnia była bardzo nierówna, aby warunki koszenia były zbliżone do tych, z jakimi rolnicy w całej Polsce zmagają się na co dzień. W czwartek, 2. lipca 2015 r. kosiarki dyskowe SaMASZ MegaCUT 941 oraz ciągnik Deutz Fahr Agrotron 7250 TTV 250 KM wyjechały na łąki. O godz. 10:06 wystartowały. Za sterami ciągnika jako pierwszy zasiadł Maciej Stolarski, wiceprezes firmy SaMASZ. Już w pierwszej połowie próby, przedstawiciele firmy z dumą podkreślali osiągi maszyn. I faktycznie, było się czym chwalić po odczytaniu danych z komputera, okazało się, że w trakcie tych 8 godzin wydajność robocza wynosiła 16,83 ha/h, ciągnik średnio zużywał 25,7 litra paliwa na godzinę, czyli tylko 1,8 litra na hektar skoszonej powierzchni. Osiągał on przy tym średnią prędkość 17,9 km/h. Maksymalna prędkość, z jaką ciągnik się poruszał, to 25 km/h. Każdy wiedział co ma robić, plan, jak to powinno wyglądać, nakreśliliśmy przed tym wydarzeniem. Każdy miał swoje zadania i wszyscy się sprawdzili. Na co dzień też tak działamy ludzie który nie angażują się, nie mają pasji w tym kierunku, po prostu z nami nie pracują wyjaśniał Maciej Stolarski. Na 15 minut przed zakończeniem próby, ciągnik natrafił na sporą dziurę w podłożu i zarył przednią kosiarką głęboko w ziemię. Jednak obecni na miejscu serwisanci szybko oczyścili listwę i maszyna mogła kontynuować pracę. O godz. 18:06 minęło 8 godzin. Według obecnych na miejscu geodetów, skoszona powierzchnia wyniosła 96,29 ha. Rekord został więc ustanowiony. Co prawda, czeka on jeszcze na oficjalne zatwierdzenie przez kapitułę Guinnessa, ale jest to już raczej tylko formalność. Rekordzistom gratulujemy i czekamy na kolejne tego typu przedsięwzięcia. W końcu jest to nie tylko sukces firmy, ale też kraju. n QQMaksymalna prędkość, z jaką ciągnik się poruszał, to 25 km/h, średnie spalanie 1,8 l/ha. REKLAMA P Renata Struzik, renata@wrp.pl Strona 19

20 Strona 20 Technika - Wiadomości Rolnicze Polska Siewniki i ich przygotowanie do pracy Nie przez przypadek siew stanowi kluczowy etap w technologii produkcji zbóż. Prawidłowo wykonany zabieg umieszczenia ziarna w glebie przekłada się na równomierność wschodów i przebieg wegetacji roślin. Dlatego warto zadbać o właściwe przygotowanie siewników rzędowych do sezonu. Uniwersalne siewniki rzędowe wymagają sprawdzenia i dostosowania szeregu parametrów roboczych do wymagań stawianych przez siew poszczególnych roślin. Jakościowe efekty pracy siewnika można sprawdzić dopiero po okresie wschodów roślin. Wtedy jednak jest już za późno, aby dokonywać jakichkolwiek korekt. Stąd warto poświęcić czas na wykonanie kilku prostych zabiegów przygotowujących maszynę do pracy na polu. Ich celem jest ustawienie dawki wysiewu i jej sprawdzenie, rozmieszczenie redlic na odpowiednią szerokość międzyrzędzi i głębokość pracy, a także ustawienie znaczników. QQSprawdzamy dawkę wysiewu Ustawienie prawidłowej dawki wysiewu stanowi połowę sukcesu w przygotowaniu siewnika do pracy w polu. O drugiej połowie sukcesu decyduje sprawdzenie, czy ustalona ilość ziarna na hektar jest rzeczywiście przez maszynę wysiewana. W praktyce dawka wysiewu przekłada się na optymalną w danych warunkach klimatyczno-glebowych obsadę roślin na powierzchni 1 ha. Ponieważ wysiewane zboże może różnić się jednostkową prof. nadzw. dr hab. inż. Marek Gaworski, SGGW Warszawa masą, a także czystością, dlatego trzeba sprawdzić i porównać ilość wysiewanego ziarna z ustawioną w siewniku dawką. Ustawienie dawki wysiewu w siewniku rzędowym jest równoznaczne z przeprowadzeniem regulacji wielu zespołów roboczych. Są nimi aparaty wysiewające, zasuwki pośredniczące w dopływie ziarna ze skrzyni nasiennej do aparatów, denka nastawne, przede wszystkim zaś skrzynia przekładniowa napędzająca wał z aparatami wysiewającymi. Duża liczba regulowanych elementów i jednocześnie obarczenie każdej regulacji nawet niewielkim błędem mogą wpływać na dokładność uzyskania zadanej dawki wysiewu. Wobec tak licznego zbioru czynników zakłócających nie pozostaje nic innego, jak przeprowadzić próbę kręconą. W jej efekcie można skorygować teoretycznie ustawioną dawkę z dawką rzeczywiście wysiewaną. Próba kręcona jest to próbny wysiew ziarna do specjalnych rynienek, w które wyposaża się siewniki rzędowe. Ilość wysianego w czasie próby ziarna porównuje się z wynikiem obliczenia, ile ziarna powinno zostać wysiane. We wspomnianym obliczeniu uwzględnia się średnicę jezdnego koła napędowego maszyny i liczbę jego obrotów w czasie próby, QQUstawienie prawidłowej dawki wysiewu stanowi połowę sukcesu w przygotowaniu siewnika do pracy w polu. szerokość siewnika i ustawioną dawkę wysiewu. Ilość wysianego ziarna można również wykorzystać do obliczenia rzeczywistej dawki wysiewu i tę porównać z dawką ustawioną na siewniku. Stwierdzona w efekcie porównania różnica nie powinna być większa niż 2%. W przeciwnym przypadku konieczna jest korekta ustawień zespołów roboczych siewnika. Niezależnie od wspomnianej korekty uwzględnia się to, że w trakcie rzeczywistej pracy koła maszyny obracają się z poślizgiem, dlatego nastawianą ilość wysiewu zwiększa się na ogół o ok. 5% w stosunku do wielkości zadanej. Oprócz stacjonarnej próby kręconej, niektórzy producenci maszyn sugerują przeprowadzenie polowej próby kręconej, która bardziej dokładnie uwzględnia chociażby poślizg kół maszyny w danych warunkach polowych. Uciążliwość wykonywania próby kręconej może zostać ograniczona dzięki zastosowaniu w siewniku licznika nasion. Do liczenia nasion, z reguły w przewodzie nasiennym wykorzystuje się specjalne czujniki wraz z systemem komputerowym służącym m.in. do obliczania aktualnej dawki materiału siewnego przypadającego na daną powierzchnię. Dzięki połączeniu systemu komputerowego z układem sterującym można w trakcie pracy zmienić dawkę wysiewu. Bieżące korygowanie dawki w czasie pracy siewnika stanowi efekt zastosowania bezstopniowej regulacji prędkości obrotowej wałka z zespołami wysiewającymi. Stałe monitorowanie ilości wysiewanych ziaren sprzyja optymalizacji dawki i oszczędnościom zużycia materiału siewnego. QQUstawiamy redlice Przed rozpoczęciem pracy trzeba sprawdzić rozstaw redlic wprowadzających ziarno do gleby, który powinien być dostosowany do wymagań danej grupy roślin. Do regulacji rozstawu redlic przydaje się specjalny wzornik będący na wyposażeniu każdego siewnika rzędowego. Na listwie wzornika, poza oznaczeniami miejsc, gdzie powinny znaleźć się redlice umieszczone są także informacje o odległościach między nimi i odpowiadającej tym odległościom liczbie redlic. Ustawianie redlic na podstawie oznaczeń wzornika rozpoczyna się od środka siewnika. W celu uniknięcia zjawiska zasypywania skrajnych redlic glebą zaleca się ich ustawianie w odległości co najmniej 6 cm od kół. QQZakładamy ścieżki technologiczne Nowoczesne siewniki rzędowe są przystosowane do wyłączania z pracy wybranych zespołów wysiewających, co w efekcie pozwala na zakładanie ścieżek technologicznych, przeznaczonych do przemieszczania się agregatów ciągnikowych w kolejnych zabiegach na danej plantacji roślin. QQRegulujemy długość znaczników Poza zespołami biorącymi bezpośredni udział w przemieszczaniu materiału siewnego i jego umieszczaniu w glebie, przygotowanie siewnika do pracy wymaga także regulacji i dostosowania długości znaczników, wspomagających pracę operatora kierującego ciągnikiem połączonym z maszyną. n Drony hitem na Opolagrze Około 500 firm z całej Polski prezentowało się 13 i 14 czerwca podczas targów Opolagra Wśród wystawców, na lotnisku w pobliżu Kamienia Śląskiego nie zabrakło firmy sprzedającej wykorzystywane w rolnictwie samoloty bezzałogowe. Stoisko firmy zajmującej się sprzedażą dronów podczas targów Opolagra cieszyło się dużym zainteresowaniem wśród rolników. Taki samolot wykonuje loty nad polami i robi jego szczegółowe zdjęcia. Z obrazów, za pomocą specjalnego oprogramowania można odczytać, gdzie na przykład zboże jest dojrzałe, a gdzie jeszcze zielone. Drony pozwalają określić żyzność gleby, kondycję Marcin Nieradka, marcin@wrp.pl upraw i przewidzieć żniwa. Z wykonanych zdjęć pola tworzona jest mapa, która jest dalej korelowana z mapami glebowymi, rolniczymi czy mapami plonu wykonanymi za pomocą kombajnów zbożowych podczas zbioru ziarna. Dzięki temu doskonale widać miejsca, w których zboża mają problemy z prawidłowym rozwojem, miejsca zalegania wody. Rolnicy coraz częściej korzystają z dronów fotografując szkody wyrządzone na polach przez dziką zwierzynę. Zdjęcia są niezwykle przydatne przy dochodzeniu odszkodowań. - Jesteśmy w stanie przygotować dla rolnika aplikację ze wskazówkami do miejscowego uzupełnienia nawożenia azotowego. Jednorazowy zakup drona pozwoli na zwiększenie plonów i zminimalizuje straty poniesione w skutek braków w nawożeniu. Myślę, że z czasem coraz więcej rolników zrozumie, że posiadanie takiego urządzenia przynosi wymierne efekty - mówi Piotr Mazur z firmy Agrotechnology, która QQLatające maszyny wzbudziły duże zainteresowanie wśród odwiedzających targi Opolagra. Rolnicy na zakup takiej nowinki decydują się jednak rzadko. zajmuje się sprzedażą dronów, odczytem i analizą danych ze zdjęć. Koszt najtańszego urządzenia to około 10 tys. zł. Obróbką zdjęć po wykupie rocznego abonamentu zajmuje się przedsiębiorstwo. Czas jednego lotu urządzenia to 45 min., a zasięg ok. 2-3 km. Jednorazowo dron może wykonać zdjęcia około 100 ha. By urządzenie wykonało swoją misję prędkość wiatru nie może przekraczać 10 m/s. Bateria wytrzymuje około roku. Nowa kosztuje około tysiąca zł. Drony zazwyczaj wykorzystuje się po ruszeniu wegetacji roślin i przed okresem nawożenia azotowego. n