PANORAMA. Czersk, z lotu ptaka. Podsumowanie roku 2003 i plany na rok Sprawozdanie z dzia³alnoœci Rady Miejskiej w Czersku w roku 2003

Transkrypt

1 PANORAMA ISSN BIULETYN INFORMACYJNY MIASTA I GMINY CZERSK NR 7 LUTY 2004 Podsumowanie roku 2003 i plany na rok 2004 Rok 2003 to pierwszy rok dzia³alnoœci Rady Miejskiej i Burmistrza w IV kadencji samorz¹du terytorialnego. Rok ten up³yn¹³ g³ównie pod znakiem realizacji inwestycji wspó³finansowanych z programu SA- PARD. Pod koniec 2002 roku z³o yliœmy 3 wnioski do programu, które uzyska³y w ca³oœci aprobatê Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. W ramach SAPARD zrealizowaliœmy kanalizacjê i wodoci¹g Rytel - M³ynki oraz prawie 1800 mb drogi asfaltowej w miejscowoœci BêdŸmierowice. Ostatecznie w ramach pomocy unijnej uzyskaliœmy tys. z³. ¹cznie wydatki inwestycyjne w roku 2003 wynios³y tys. z³, co stanowi 21,6 % bud etu gminy. W ramach wymienionych œrodków na inwestycje zrealizowano te wiele innych zadañ. Do najwa - niejszych nale y z pewnoœci¹ modernizacja i rozbudowa remizy OSP w Czersku. By³ to dla nas spory wysi³ek, osi¹gnêliœmy co prawda zamierzony cel i oddaliœmy do u ytku nowy budynek wraz ze star¹ zmodernizowan¹ czêœci¹ 3 maja 2003 roku, ale pomimo wczeœniejszych zapewnieñ nie uda³o siê uzyskaæ pomocy z Komendy G³ównej Pañstwowej Stra y Po arnej. Brakuj¹c¹ kwotê oko- ³o 100 tysiêcy z³ pokryliœmy z bud etu gminy. Pod koniec 2003 roku pozyskaliœmy równie nowy samochód - Ford Transit - dla celów ratownictwa drogowego, ale w g³ównej mierze by³ on sfinansowany ze œrodków zewnêtrznych - ZW ZwOSP w Gdañsku, Powiatu Chojnickiego, œrodków z diet stra aków. Dokoñczenie na str.3 Czersk z lotu ptaka Sprawozdanie z dzia³alnoœci Rady Miejskiej w Czersku w roku 2003 Rada Miejska w Czersku w okresie od 27 lutego do 27 listopada 2003 roku odby³a 11 sesji, na których omawiane by³y tematy ujête w planie pracy Rady. Frekwencja na sesjach kszta³towa³a siê w granicach 97 %. Ponadto Rada podjê³a 140 uchwa³ oraz zg³oszono 80 interpelacji i wniosków. Najistotniejsze tematy omawiane w 2003 roku to: - analiza funkcjonowania oœwiaty w gminie, - sytuacja na rynku pracy, któr¹ przedstawi³ kierownik PUP w Chojnicach W. Adamowicz, - ocena funkcjonowania s³u by zdrowia w gminie oraz informacja na temat dzia³alnoœci szpitala rejonowego w Chojnicach, z któr¹ zapozna³ radnych dyrektor Leszek Bonna, - stan dróg na terenie gminy - temat przedstawiony przez dyrektora Powiatowego Zarz¹du Dróg w Chojnicach, - informacja na temat dzia³alnoœci placówek kultury w gminie Czersk, - sytuacja w rolnictwie w aspekcie wejœcia Polski do Unii Europejskiej, - dzia³alnoœæ zwi¹zków i stowarzyszeñ, których cz³onkiem jest gmina Czersk, - analiza problemów spo³ecznych: pomoc spo³eczna, realizacja programu profilaktyki: ³ad i bezpieczeñstwo, ochrona przeciwpo arowa, - ocena sportu i turystyki oraz instytucji upowszechniania kultury na terenie miasta i gminy, - realizacja inwestycji gminnych, w tym inwestycji w ramach programu SAPARD, Dokoñczenie na str.4

2 WIZYTA W BOIZENBURGU - marzec 2003 Burmistrzowie Czerska i Boizenburga sadz¹ drzewko przyjaÿni Wystêp zespo³u tanecznego Liceum Ogólnokszta³c¹cego w Czersku OTWARCIE REMIZY OSP W CZERSKU - maj 2003 Druhowie z OSP Czersk przed zmodernizowan¹ remiz¹ Prezes OSP w Czersku Stanis³aw Leszczyñski otrzymuje Z³oty Znak Zwi¹zku OSP REALIZACJA INWESTYCJI W RAMACH PROGRAMU SAPARD Budowa drogi w Bêdzimierowicach Budowa sieci wodoci¹gowo-kanalizacyjnej w Rytlu NOWE SAMOCHODY STRA ACKIE Wóz bojowy STAR 266 jednostki w Malachinie Samochód ratownictwa drogowego Ford Transit jednostki OSP w Czersku

3 Ci¹g dalszy ze str.1 Podsumowanie roku 2003 i plany na rok 2004 W podobny sposób zosta³a sfinansowana zabudowa wozu bojowego dla OSP Malachin. Doskona³e wyposa- enie na podwoziu STAR 266 pozwala na wszechstronne wykorzystanie tego samochodu. Kontynuuj¹c jeszcze tematykê zabezpieczenia przeciwpo arowego i poprawê bazy jednostek OSP, chcia³bym równie wspomnieæ o oddaniu do u ytku sali w OSP Z³e Miêso i rozpoczêciu prac w Wiecku. W roku 2003 kolejne so³ectwa podjê³y uchwa³y o przyst¹pieniu do Pomorskiego Programu Odnowy Wsi. Aktualnie do programu nale ¹: Odry, Rytel i Wieck, a ¹g i Ostrowite mog¹ niebawem przyst¹piæ. Ze wzglêdu na szczup³oœæ œrodków w 2003 roku, uzyskaliœmy akceptacjê na realizacjê nastêpuj¹cych 3 projektów: modernizacja budynku Szko³y Podstawowej w Odrach, urz¹dzenie placu zabaw w so³ectwie Wieck i modernizacja boiska w Rytlu. Na wymienione zadania dotacja wynios³a z³. Realizacja zadañ inwestycyjnych w gminie Czersk w g³ównej mierze opiera siê na Wieloletnim Planie Inwestycyjnym, który zosta³ opracowany do roku 2006 i w miarê pojawiaj¹cych siê nowych mo liwoœci finansowych jest sukcesywnie modyfikowany. Na prze³omie III i IV kwarta³u zg³osiliœmy kolejne projekty do realizacji w latach 2004/ 2005 w ramach programu SAPARD dotycz¹ce budowy sieci wodoci¹gowo - kanalizacyjnej Rytel - Gutowiec Kurkowo, sieci wodoci¹gowo kanalizacyjnej Ostrowite - Kurcze - D¹bki oraz drogi Zawada Wieck. Przygotowanie szerokiego frontu inwestycji daje gminie mo liwoœæ uzyskania dotacji (do 75% wartoœci zadania) ze œrodków strukturalnych Unii Europejskiej - po wejœciu Polski do wspólnej Europy. W zakresie realizacji zadañ bie ¹cych oceniam rok 2003 jako w miarê spokojny, chocia wydarzenia, które mia³y miejsce w Zespole Szkó³ im Jana Paw³a II pod koniec ubieg³ego roku z pewnoœci¹ do spokojnych nie nale a³y. Pod wzglêdem finansowym zapewniliœmy bezpieczn¹ dzia- ³alnoœæ dla wszystkich jednostek organizacyjnych gminy. Najwiêksze trudnoœci wynikaj¹ jednak z braku pracy i niskich dochodów naszych mieszkañców. W niewielkim stopniu udaje siê zrekompensowaæ te niedogodnoœci zasi³kami pieniê nymi i udzia³em w robotach publicznych. Chêtnych zawsze jest wiêcej ni miejsc pracy, tym bardziej, e jest to chyba jedyna forma uzyskania prawa do zasi³ku. Rok 2003 obfitowa³ w wiele imprez kulturalnych i sportowych. Te wiêksze, takie jak: festyn majowy, Festiwal Chórów, Czerska Liga Halowa, Ogólnopolski Memoria³ w Pi³ce Rêcznej im. R. Bruskiego, zawody w Rytlu, na trwa³e wpisa³y siê w kalendarz imprez. Du ym powodzeniem cieszy³y siê te : mecz koszykówki LOTOS VBW Clima Gdynia i wystêp zespo³u BAJM. Wa nym wydarzeniem ubieg³ego roku by³a I sesja Rady M³odzie owej w Czersku, która odby³a siê dnia 12 listopada. W dniu 15 grudnia na rêce Przewodnicz¹cego Rady Miejskiej przekaza³em projekt bud etu na rok Projekt otrzymali równie wszyscy radni. Jak ka dego roku oczekiwa³em, tak jak inni, e zarówno dochody jak i wydatki bêd¹ wiêksze ni w roku poprzednim. Tym wiêkszy by³ mój niepokój, e zapowiadana reforma finansów publicznych, zawiera³a wiele niewyjaœnionych kwestii, do koñca te trwa³a ostra dyskusja na temat dochodów gmin. Ostatecznie okaza³o siê, e nie jest tak Ÿle i gmina Czersk otrzyma³a wiêcej ni siê spodziewa³em. Wiêcej otrzymaliœmy w ramach subwencji podstawowej, jak i udzia³u w podatku dochodowym od osób fizycznych. Po stronie dochodów bud et gminy zosta³ skalkulowany w wysokoœci tys. z³. Na wydatki inwestycyjne przeznaczyliœmy tys. z³, to jest 30,5 % ³¹cznych wydatków. W ramach planowanego bud etu za³o yliœmy pozyskanie tys. z³ ze œrodków unijnych. Przyjête wy ej wydatki inwestycyjne to plan zrealizowania 32 zadañ, które zosta- ³y szerzej opisane w dalszej czêœci biuletynu. G³ównym celem polityki inwestycyjnej gminy jest d¹ enie do zaspokojenia podstawowych potrzeb mieszkañców. Takich zadañ jest wiele, poczynaj¹c od infrastruktury, której brakuje jeszcze w wielu miejscowoœciach, dróg, których stan jest nam dobrze znany, a koñcz¹c na obiektach s³u ¹cych dzia³alnoœci charytatywnej, spo³ecznej, sportowej i rekreacyjnej. Chcielibyœmy zrobiæ wiele, a mo e nawet wszystko, ale tak jak w ka dym bud ecie musimy dokonywaæ wyborów. Musimy tworzyæ priorytety, z którymi nieraz trudno siê zgodziæ, które nie wszystkich satysfakcjonuj¹. Poszukujemy ca³y czas nowych mo liwoœci finansowania, aby proces budowania przyspieszaæ. W ramach dzia³alnoœci bie ¹cej gmina przejmuje coraz to nowe zadania w zakresie obs³ugi mieszkañców. Burmistrz i Rada Miejska odpowiada za ochronê zdrowia w gminie, wa ne jest zatem dla mnie, aby stworzyæ optymalne warunki dostêpu do us³ug medycznych. Tak by³o w przypadku Oœrodka Zdrowia w êgu, Poradni Uzale - nieñ, czy te specjalistyki w ramach Samodzielnego Publicznego Zak³adu Opieki Zdrowotnej. Wiele spotkañ i wyjazdów umo liwi³o pozytywne zakoñczenie tych spraw. Od pierwszego maja Gmina przejmie wyp³atê zasi³ków rodzinnych, inne jakoœciowo bêd¹ formy pomocy spo³ecznej. Chcemy dalej realizowaæ Program Odnowy Wsi - to szansa na aktywizacjê lokalnych œrodowisk i dodatkowe pieni¹dze W roku 2004 kontynuowane bêd¹ równie imprezy kulturalne w Czersku: II Festiwal Chórów, a na pocz¹tku wrzeœnia prawdopodobnie - do ynki wojewódzkie. Dla Czerska to z pewnoœci¹ szansa na promocjê nie tylko w regionie Pomorza. Na zakoñczenie chcia³bym podaæ równie dane dotycz¹ce zad³u enia naszej gminy. Na 31 grudnia 2003 roku kwota zad³u enia wynios³a z³, a planowana na 31 grudnia 2004 roku wyniesie z³, spadnie wiêc ono o oko³o z³. Zad³u enie to stanowiæ bêdzie 26,2%, jest wiêc bezpieczne i daje mo liwoœæ kontynuacji zadañ. Na koniec pragnê podziêkowaæ wszystkim mieszkañcom za wspieranie dzia³añ Rady Miejskiej i moich. Liczê na dalsz¹ wspó³pracê w roku 2004, a wszystkim mieszkañcom na ca³y bie ¹cy rok yczê wszelkiej pomyœlnoœci, zdrowia, szczêœcia w rodzinie i wielu zawodowych sukcesów. Z najlepszymi yczeniami Burmistrz Czerska Marek Jankowski Panorama Czerska 7/2004 3

4 Dokoñczenie ze str. 1 Sprawozdanie z dzia³alnoœci Rady Miejskiej w 2003 r. - oferta turystyczna gminy w sezonie letnim 2003, - problemy zwi¹zane z ochron¹ œrodowiska. Zgodnie ze swymi uprawnieniami Rada Miejska w Czersku: - zatwierdzi³a taryfy na zbiorowe zaopatrzenie w wodê i odprowadzenie œcieków, - powo³a³a Radê Spo³eczn¹ SP ZOZ w Czersku, - ustali³a diety radnych i wynagrodzenie Burmistrza, - wyrazi³a zgodê na rozwi¹zanie z radnym stosunku pracy, - przyjê³a sprawozdanie Burmistrza z wykonania bud etu gminy za rok 2002 i udzieli³a absolutorium z tego tytu³u, - wyrazi³a zgodê na wspó³dzia³anie z gmin¹ Czarna Woda i Œliwice w celu wspólnej realizacji zadañ publicznych, - okreœli³a dni i godziny otwierania i zamykania placówek handlu detalicznego, zak³adów gastronomicznych i us³ugowych w miejscowoœciach letniskowych, - przyjê³a WPI Gminy Czersk na lata , - zadecydowa³a o przyst¹pieniu gminy Czersk do Fundacji Naszyjnik Pó³nocy, - stwierdzi³a wygaœniêcie mandatu radnego Zbigniewa Krzoski i uzupe³ni³a sk³ad Rady Miejskiej poprzez powo³anie Pani Lidii Kroplewskiej, - stwierdzi³a wygaœniêcie mandatu radnego Grzegorza Staneckiego - zdecydowa³a o utworzeniu M³odzie owej Rady Miejskiej, - zapozna³a siê z informacj¹ o wykonaniu bud etu Gminy Czersk za I pó³rocze 2003 r., - okreœli³a zasady przyznawania diet oraz zwrotu kosztów podró y s³u bowej przewodnicz¹cym jednostek pomocniczych, - okreœli³a zasady przekazywania œrodków bud etowych na rzecz jednostek pomocniczych, - dokona³a wyboru ³awników do S¹du Rejonowego w Chojnicach, - nada³a medal Zas³u ony dla Czerska Pani Krystynie Lorczak - d³ugoletniemu Sekretarzowi Gminy, - zatwierdzi³a zmiany statutu OK w Czersku, - okreœli³a zasady wspó³dzia³ania z Powiatem Chojnickim w celu realizacji zadañ w zakresie dokszta³cania i doskonalenia zawodowego nauczycieli. Rada Miejska w Czersku w 2003 r. dzia³a³a na podstawie przyjêtych wczeœniej planów pracy. Niektóre wydarzenia by³y jednak niespodziewane. W zwi¹zku z powa nymi zarzutami dotycz¹cymi pracy radnego Rady Miejskiej w Czersku na stanowisku dyrektora Szpitala Rejonowego w Chojnicach pana Krzysztofa Gogolewskiego, Starosta Chojnicki zwróci³ siê z wnioskiem do Rady Miejskiej w Czersku o wyra enie zgody na rozwi¹zanie z radnym stosunku pracy. Zgodnie z art. 25 ust. 2 ustawy o samorz¹dzie gminnym rozwi¹zanie z radnym stosunku pracy wymaga uprzedniej zgody rady gminy, której jest cz³onkiem. Rada gminy mo e odmówiæ zgody na rozwi¹zanie stosunku pracy z radnym, je eli podstaw¹ rozwi¹zania tego stosunku s¹ zdarzenia zwi¹zane z wykonywaniem przez radnego mandatu. Poniewa nie zosta³y spe³nione przes³anki do odmowy zgody - zarzuty Starosty Chojnickiego pod adresem Pana Krzysztofa Gogolewskiego dotyczy³y tylko jego pracy jako dyrektora Szpitala Rejonowego w Chojnicach - Rada Miejska w Czersku podjê³a uchwa³ê o wyra eniu zgody na rozwi¹zanie przez Zarz¹d Powiatu Chojnickiego stosunku pracy z radnym g³osami: 13 za, 3 przeciw i 2 wstrzymuj¹cych siê. W trakcie 2003 roku zmieni³ siê sk³ad osobowy Rady Miejskiej w Czersku. Pan Zbigniew Krzoska utraci³ mandat radnego w zwi¹zku z ci¹ ¹cym na nim prawomocnym wyrokiem s¹dowym. Po przeprowadzeniu stosownych procedur Rada Miejska w Czersku przyjê³a do swego grona pani¹ Lidiê Kroplewsk¹, mieszkankê Rytla, pracownicê Oœrodka Zdrowia. Rada przyjê³a równie wniosek pana Grzegorza Staneckiego, który z przyczyn osobistych zrezygnowa³ z mandatu radnego. Jego miejsce zaj¹³ pan Stanis³aw Trzyñski z Wojtala. Istotnym wydarzeniem by³o powo³anie przy Radzie Miejskiej w Czersku M³odzie owej Rady Miejskiej. Inicjatywa w tej sprawie zrodzi³a siê w trakcie rozmów samorz¹dowców. Z pomys³em zostali nastêpnie zaznajomieni przedstawiciele szkó³ z terenu gminy. Po dope³nieniu wszystkich procedur (wnioski o powo³anie MRM, przygotowanie statutu, wybór cz³onków MRM) Rada Miejska w Czersku r. powo³a³a M³odzie ow¹ Radê Miejsk¹, a odby³a siê sesja inauguracyjna. Wa n¹ spo³ecznie kompetencj¹ Rady Miejskiej jest mo - liwoœæ honorowania szczególnie zas³u onych dla gminy obywateli r. Rada Miejska w Czersku na wniosek Kapitu³y, nada³a medal Zas³u ony dla Czerska pani Krystynie Lorczak - d³ugoletniemu Sekretarzowi Gminy. Oprócz doraÿnych prac i zadañ Rada Miejska zajmuje siê równie perspektywicznym planowaniem przysz³oœci gminy. W przyjêtym Wieloletnim Planie Inwestycyjnym zak³ada siê miêdzy innymi objêcie sieci¹ kanalizacji ró nych miejscowoœci gminy (równie we wspó³pracy z s¹siednimi gminami Czarna Woda i Œliwice) oraz rozpoczêcie lub dokoñczenie wa nych inwestycji (np. sali sportowej w êgu). Warto wspomnieæ tak e o kontaktach z miastem partnerskim Boizenburg. Od 28 do 31 marca 2003 roku delegacja radnych Rady Miejskiej w Czersku przebywa³a w Boizenburgu w ramach rewizyty, w zwi¹zku z obchodami 10 rocznicy podpisania umowy o miastach partnerskich. W dniach od 1 do 4 maja 2003 roku przedstawiciele samorz¹du lokalnego Boizenburga uczestniczyli w uroczystoœciach otwarcia remizy w Czersku, a od 26 do 29 wrzeœnia 2003 roku grupa samorz¹dowców z Boizenburga towarzyszy³a dru ynie dziewcz¹t uczestnicz¹cych w Miêdzynarodowym Memoriale im. Romana Bruskiego w Pi³ce Rêcznej Dziewcz¹t i Ch³opców. Przewodnicz¹cy Rady - Krzysztof Sêkielewski 4 Panorama Czerska 7/2004

5 WIELOLETNI PLAN INWESTYCYJNY GMINY CZERSK NA LATA Rada Miejska w Czersku uchwa³¹ nr XV/177/04 z dnia 15 stycznia 2004 roku przyjê³a aktualn¹ wersjê Wieloletniego Planu Inwestycyjnego Gminy Czersk na lata Zawiera on najwa niejsze (nie wszystkie) zadania inwestycyjne, które zamierzamy realizowaæ w najbli szych trzech latach. Wœród zadañ przewa aj¹ te, dla których zamierzamy pozyskaæ œrodki zewnêtrzne, g³ównie fundusze pomocowe Unii Europejskiej. Tak wiêc realizacja inwestycji uwzglêdnionych w WPI zale y od terminów uruchomienia programów, zasad udzielania pomocy i zainteresowania nimi oraz ocen¹ naszych wniosków. Nale y wy- raÿnie zaznaczyæ, e bez œrodków zewnêtrznych realizacja poszczególnych inwestycji znacznie przesunie siê w czasie. W przypadku czêœci zadañ (g³ównie realizowanych przed i w roku 2004) ich wartoœci s¹ ustalone na podstawie posiadanych przez gminê kosztorysów. Koszty pozosta³ych s¹ szacunkowe i zapewne ulegn¹ znacznym zmianom po wykonaniu szczegó³owej dokumentacji. Wykaz zadañ zamieszczonych w WPI, ich szacunkow¹ wartoœæ oraz zak³adany okres realizacji przedstawia tabela. ¹czna wartoœæ zadañ zapisanych w WPI wynosi tys. z³. zak³ada siê, e œrodki w³asne wraz z kredytami i po yczkami preferencyjnymi (WFOŒiGW) stanowiæ bêd¹ 7.240,5 tys. z³, fundusze pomocowe UE ,5 tys. z³, dotacje z bud etu pañstwa tys. z³, a dotacje pozabud etowe (EkoFundusz) tys. z³. Przemys³aw Biesek Panorama Czerska 7/2004 5

6 BUD ET GMINY CZERSK NA 2004 ROK Bud et gminy Czersk na rok 2004 zosta³ uchwalony przez Radê Miejsk¹ 15 stycznia 2004 roku. Planuje siê osi¹gn¹æ dochody w wysokoœci z³ i wydatki w wysokoœci z³. Zmiana zasad finansowania samorz¹du terytorialnego od 2004 roku spowodowa³a, i w przypadku naszej gminy 66,4% dochodów ( z³) oparte jest na subwencjach (w tym subwencja oœwiatowa stanowi z³). Planuje siê te uzyskaæ œrodki unijne na dofinansowanie siedmiu zadañ inwestycyjnych w wysokoœci z³, tj 17,5% dochodów. W dalszej kolejnoœci wa n¹ pozycjê wœród dochodów - 12,3% - zajmuj¹ podatki i op³aty lokalne z³. Z podatku dochodowego od osób fizycznych i prawnych oczekuje siê osi¹gn¹æ wp³ywy w wysokoœci z³ ( o ok z³ wiêcej jak w roku poprzednim w zwi¹zku ze zwiêkszeniem gminom udzia³u w podatku dochodowym od osób fizycznych z 27,6% do 35,72% i od osób prawnych z 5 % do 6,71%). Zmiana sposobu finansowania zrekompensowaæ ma samorz¹dom przejêcie jako zadañ w³asnych wyp³at dodatków mieszkaniowych i kosztów oœwietlenia ulicznego na drogach nie bêd¹cych w zarz¹dzie gminy, dotychczas dotowanych. W 2004 roku planuje siê nadwy kê bud etow¹ w wysokoœci z³, zaci¹gniêcie preferencyjnej po yczki w wysokoœci z³ z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Œrodowiska i Gospodarki Wodnej w Gdañsku przeznaczon¹ na budowê sieci kanalizacyjnej, a tak e kredytu komercyjnego w wysokoœci z³ na budowê sieci wodoci¹gowych. Zabezpieczono œrodki na sp³atê po yczek i kredytów w wysokoœci z³, oraz odsetek w kwocie z³. Zad³u enie gminy na pocz¹tek bie- ¹cego roku stanowi z³, tj. 29,1% planowanych tegorocznych dochodów (ustawowa granica wynosi 60%). Wydatki bie ¹ce stanowi¹ z³, w tym z³ to wynagrodzenia z pochodnymi, z³ to dotacje dla instytucji kultury, z³ to dotacje dla podmiotów realizuj¹cych zadania gminy (m.in z³ dla MLKS Borowiak, z³ dla Stowarzyszenia w Odrach prowadz¹cego szko³ê publiczn¹). Na zadania realizowane przez jednostki pomocnicze przeznaczono w bud ecie œrodki w wysokoœci z³. Wydatki inwestycyjne okreœlono na poziomie z³. Najwiêksze wydatki ponoszone s¹ na oœwiatê i edukacyjn¹ opiekê wychowawcz¹ ( z³, tj. 40,4 % wszystkich wydatków, w tym finansowane poza subwencj¹ oœwiatow¹ w wysokoœci z³ ), w dalszej kolejnoœci na gospodarkê komunaln¹ i ochronê œrodowiska ( z³, tj. 15,1 % wydatków), trzeci¹ pozycjê zajmuje pomoc spo³eczna ( z³, tj 11,3 % wydatków), nastêpnie rolnictwo ( z³, tj. 7,8 % wydatków) oraz transport i ³¹cznoœæ ( z³, tj. 7,6 % wydatków) Jolanta Skuczyñska Skarbnik Gminy Podzia³ gminnych œrodków bud etowych w 2004 roku wg ró nych dzia³alnoœci 6 Panorama Czerska 7/2004

7 GMINNE PODATKI I OP ATY W 2004 ROKU Podatek od nieruchomoœci Podatek od posiadania psów Stawka podatku od posiadanego psa wynosi³a w 2003 r. 35 z³ i na 2004 r. pozostaje na tym samym poziomie. Termin p³atnoœci podatku up³ywa 31 marca br. Podatek od œrodków transportowych Od 2002 roku wysokoœæ podatku od œrodków transportowych uzale niona jest od ich dopuszczalnej masy ca³kowitej. Z uwagi na bardzo liczn¹ iloœæ stawek podatkowych treœæ uchwa³y nr XVI/147/03 Rady Miejskiej w Czersku okreœlaj¹cej wysokoœæ stawek podatku od œrodków transportowych dostêpna jest w Biuletynie Informacji Publicznej Gminy Czersk na stronie internetowej bip.czersk.pl, a tak e w Urzêdzie Miejskim w Czersku, pokój nr 1. Stawki okreœlono na minimalnym ustawowym poziomie. Termin p³atnoœci pierwszej raty up³ywa 15 lutego, a drugiej 15 wrzeœnia ka dego roku. Op³ata targowa 1/ targowisko miejskie przy ul. Genera³a Hallera i wszystkie inne miejsca, w których odbywa siê handel Panorama Czerska 7/2004 7

8 INWESTYCJE GMINNE W 2004 R. W bud ecie gminy na rok 2004 na zadania inwestycyjne przeznaczono kwotê ,- z³. Wiêkszoœæ z nich, bo kwota ,- z³ ma pochodziæ ze œrodków zewnêtrznych, m.in. z funduszu SAPARD (5 zadañ), funduszy strukturalnych (2 zadania) oraz bud etu pañstwa. Jest to kwota wstêpna okreœlona na podstawie kosztorysów inwestorskich dla poszczególnych zadañ. Ostateczna wysokoœæ tych œrodków uzale niona bêdzie od rzeczywistej wartoœci zadañ okreœlonej po przeprowadzeniu procedur przetargowych, a tak e od terminu uruchomienia funduszy strukturalnych i tego, czy wszystkie zadania planowane do realizacji w ramach SAPARDU otrzymaj¹ dofinansowanie. Je eli nie bêdzie mo liwe pozyskanie wszystkich zak³adanych œrodków zewnêtrznych, realizacja niektórych zadañ zostanie przesuniêta na kolejne lata. W roku 2004 planuje siê realizacjê 32 zadañ inwestycyjnych, spoœród których najwa niejszymi s¹: 1. Budowa sieci wodoci¹gowej i kanalizacyjnej Rytel Kaliska Gutowiec Kurkowo ( ,- z³), 2. Budowa sieci wodoci¹gowej i kanalizacyjnej Ostrowite Kurcze D¹bki ( ,-). Powy sze zadania maj¹ byæ wspó³finansowane w ramach programu SAPARD.Trzem zadaniom przyznano ju promesy na dofinansowanie, natomiast jedno - wodoci¹g Ostrowite - Kurcze-D¹bki znajduje siê na tzw. liœcie oczekuj¹cej i bêdzie uwzglêdnione w przypadku przesuniêcia œrodków z innych dzia³añ. Obecnie trwaj¹ procedury przetargowe, jednak realizacja zadañ uzale niona jest od ostatecznej decyzji Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Liczymy, e bêdzie ona dla naszej gminy pomyœlna. 3. Budowa œcie ki rowerowej Czersk Ustronie ( ,- z³) równie przewidziana do wspó³finansowania w ramach programu SAPARD. 4. Budowa drogi Zawada Wieck ( ,-). Zadanie to ma byæ realizowane z udzia³em funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. Jego wykonanie uzale nione jest od terminu uruchomienia tych funduszy w Polsce. Gmina Czersk jest przygotowana do z³o enia stosownego wniosku o dofinansowanie. Ostatnio pojawi³a siê równie szansa na realizacjê tego zadania w 2004 roku, w ramach programu SAPARD. 5. Modernizacja budynku by³ego hotelu przy ul. Dworcowej w Czersku na cele edukacyjno-spo³eczne (I etap ,-) równie przewidziane do realizacji przy udziale funduszy strukturalnych. 6. Budowa sali sportowej w êgu ( ,- z³). W roku 2004 powstanie stan surowy otwarty sali. 7. Modernizacja budynku Urzêdu Miejskiego w Czersku I etap ( ,-) w br. wymienione zostanie pokrycie dachu wraz z adaptacj¹ pomieszczeñ na poddaszu, nast¹pi czêœciowa wymiana okien i przebudowa pomieszczeñ wewnêtrznych. 8. Zagospodarowanie Centrum Czerska ( ,- z³), które obejmie modernizacjê drugiego odcinka ul. Rynkowej, utwardzenie i przebudowê drogi dojazdowej do budynków przy ul. Ostrowskiego (od ul. Koœciuszki do ul. Dr. Zieliñskiego), a tak e prace w rejonie nowych budynków przy ul. Gen Hallera. Ponadto w roku 2004 planowane jest wykonanie projektu fontanny na placu Ostrowskiego ( kwota ,- z³). Pozosta³e zadania inwestycyjne zapisane w bud ecie gminy na 2004 r. to: -budowa wodoci¹gu w so³ectwie ubna ,- -budowa chodników (œjp) ,- -projekty: drogi w Ostrowitem i ulic: Pomorskiej, P.Ferensa, ubianka(cz.), Mleczarskiej, ¹kowej, Podleœnej, St. Urzêdu (cz.) ,- -modernizacja ulic w Czersku ,- -wykup nieruchomoœci ,- -zakup sprzêtu biurowego do UM w Czersku ,- -budowa i rozbudowa remiz w: Z³ym Miêsie (12.000,-), Rytlu (20.000,-) i Wiecku (37.000,-) -wykonanie zabudowy samochodu po arniczego dla OSP Malachin (zadanie z 2003 r.) ,- -modernizacja budynku OPiRPA w Czersku ,- -zakup sprzêtu komputerowego w MGOPS w Czersku ,- -budowa sieci kanalizacyjnej w Rytlu ,- -modernizacja oœwietlenia ulicznego w Czersku ,- -budowa punktów œwietlnych (œjp) ,- -budowa zasilania energetycznego w Kurczem i D¹bkach ,- -utwardzenie nawierzchni targowiska miejskiego ,- -budowa sieci wodoci¹gowej w Czersku ,- -zakup kosiarek do utrzymania boisk w êgu i Rytlu (w tym œjp) ,- (Skrót œjp oznacza œrodki jednostek pomocniczych) Oprócz wy ej wymienionych zadañ inwestycyjnych w bud ecie gminy na rok 2004 zaplanowano œrodki m.in. na: -remont mostów gminnych w Wojtalu, Fojutowie i Mokrem ,- -koncepcjê kanalizacji deszczowej dla Czerska ,- -budowê ogrodzenia cmentarza w Czersku 8.000,- -modernizacjê boiska w êgu ,- -budowê boiska zapasowego w Czersku ,- Przemys³aw Biesek 8 Panorama Czerska 7/2004

9 W roku 2003 na inwestycje w bud ecie gminy Czersk przeznaczono kwotê z³, co stanowi³o 21,5 % wszystkich wydatków. Na ich realizacjê pozyskano znaczne œrodki zewnêtrzne, w tym m.in. dofinansowanie w ramach programu SAPARD w ³¹cznej kwocie z³. Przy udziale tych œrodków zrealizowano trzy najwiêksze zesz³oroczne inwestycje, to jest: - Budowê wodoci¹gu Rytel M³ynki wraz z rozbudow¹ stacji wodoci¹gowej w Rytlu (³¹czny koszt zadania wyniós³ 1700 tys. z³) - Budowê sieci kanalizacyjnej Rytel M³ynki (2011 tys. z³) - Budowê i modernizacjê drogi w BêdŸmierowi- cach (450 tys. z³). Kolejne wa ne zadanie kontynuowane w 2003 roku to budowa sali sportowej przy Zespole Szkó³ w êgu, gdzie wykonano sieæ uzbrojenia podziemnego, a obecnie trwa budowa stanu surowego otwartego. Z kwoty 231 tys. z³ wydanych w ubieg³ym roku 175 tys. z³ to dofinansowanie z Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu. W roku 2003 zakoñczona zosta³a rozbudowa i modernizacja remizy OSP w Czersku. Ta kosztuj¹ca niemal 1 mln z³ inwestycja powsta³a g³ównie w oparciu o œrodki w³asne gminy. W ubieg³ym roku przeznaczono na ni¹ 468 tys. z³. Znaczne œrodki (³¹cznie ok. 265 tys. z³) poch³onê³y koszty dokumentacji technicznej nowych inwestycji, m.in. sieci wodoci¹gowo kanalizacyjnej i dróg. Wydatki te by³y jednak niezbêdne, aby w roku 2004 i nastêpnych móc ubiegaæ siê o œrodki unijne. INWESTYCJE 2003 Trzy zadania inwestycyjne wykonane zosta³y w ramach Pomorskiego Programu Odnowy Wsi. By³y to: modernizacja budynku szko³y w Odrach, urz¹dzenie placu zabaw w so³ectwie Wieck oraz modernizacja boiska w Rytlu. Ich ³¹czny koszt wyniós³ 73,5 tys. z³, w tym 30 tys. z³ to œrodki otrzymane jako dotacja z bud etu pañstwa w ramach PPOW. Wœród pozosta³ych zadañ inwestycyjnych realizowanych w 2003 r. znalaz³y siê m.in.: - budowa wodoci¹gu w so³ectwie Malachin, - budowa chodników (w ramach œrodków jednostek pomocniczych), - wykup nieruchomoœci ( w tym budynku by³ego hotelu przy ul. Dworcowej w Czersku), - modernizacja oœwietlenia ulicznego przy ul. Koœciuszki w Czersku, - budowa punktów œwietlnych (œ.j.p.) - modernizacja odcinków dróg wiejskich w ubnej, êgu i êgu W¹do³ach, - rozbudowa remizy w Z³ym Miêsie, - wykonanie zabudowy samochodu po arniczego dla OSP w Malachinie, - utwardzenie placu przed Oœrodkiem Profilaktyki i Rozwi¹zywania Problemów Alkoholowych w Czersku - zakup sprzêtu biurowego dla UM i MGOPS. Przemys³aw Biesek PROGRAM BUDOWNICTWA SZEREGOWEGO W GMINIE CZERSK W celu rozwi¹zania trudnej sytuacji mieszkaniowej na terenie gminy Czersk podjêto zadanie budowy mieszkañ z udzia³em gminy. Uchwa³¹ Nr XV/151/2000 z dnia 17 lutego 2000 r. Rada Miejska w Czersku okreœli³a zasady budowy mieszkañ w budownictwie szeregowym jednorodzinnym na osiedlu Piastowskim w Czersku. Okreœli³a te, kto mo e ubiegaæ siê o przyst¹pienie do takiego budownictwa, jak równie zadania Gminy w tym przedmiocie. O przyst¹pienie do budownictwa szeregowego mog¹ ubiegaæ siê: - najemcy lokali komunalnych nie posiadaj¹cy prawa w³asnoœci do lokalu mieszkalnego i nie prowadz¹cy budowy w³asnego domu mieszkalnego, - osoby zarejestrowane na liœcie oczekuj¹cych na przydzia³ mieszkania z zasobów gminy, przy czym pierwszeñstwo przys³uguje osobom umieszczonym przez Komisjê do spraw mieszkaniowych na liœcie przydzia³u mieszkañ na dany rok, - osoby, które zajmuj¹ lokale w budynkach prywatnych na podstawie decyzji administracyjnych wydanych w okresie obowi¹zywania przepisów o szczególnym trybie najmu. Osoby uprawnione sk³adaj¹ wniosek do Burmistrza w sprawie przyst¹pienia do gminnego programu budownictwa szeregowego, który powinien zawieraæ opis sytuacji mieszkaniowej, sytuacji rodzinnej i materialnej, kwalifikacji zawodowych lub umiejêtnoœci praktycznych w³asnych i pozosta³ych cz³onków rodziny, propozycji wniesienia wk³adów w³asnych. Budynki przy ulicy Przemys³a II Dokoñczenie na str.10 Panorama Czerska 7/2004 9

10 Ci¹g dalszy ze str. 9 PROGRAM BUDOWNICTWA SZEREGOWEGO W GMINIE CZERSK Do zadañ Gminy nale y: - opracowanie projektu budowlanego, uzyskanie pozwolenia na budowê, - uzbrojenie dzia³ek w sieæ wodoci¹gowo kanalizacyjn¹, doprowadzenie energii elektrycznej do granicy dzia³ki, - wytyczenie i inwentaryzacja budynków, - nadzór nad realizacja budowy. Pozosta³e koszty budowy pokrywa inwestor. Ponadto Gmina oddaje w u ytkowanie wieczyste nieruchomoœæ stanowi¹c¹ w³asnoœæ gminy z przeznaczeniem na jej zabudowê budynkiem mieszkalnym szeregowym. Obecnie budowê takich budynków kontynuuje 16 rodzin, w tym przy ul. Przemys³a II 12 rodzin, a przy ul. Boles³awa Krzywoustego - 4 rodziny. Wzrasta zainteresowanie t¹ form¹ budowy mieszkañ na rok 2004 wnioski z³o y³o 7 osób. W bud ecie gminy na rok bie ¹cy przeznaczono kwotê ,- z³ na wykonanie projektów budynków. Przetarg na ich wykonanie zostanie rozstrzygniêty w najbli szym czasie, aby nowi inwestorzy latem mogli przyst¹piæ do budowy. Urszula Krupa DZIA ALNOŒÆ JEDNOSTEK POMOCNICZYCH GMINY CZERSK W 2003 ROKU Rada Miejska w Czersku uchwa³¹ Nr III/23/02 uchwali³a wysokoœæ œrodków bud etowych dla so³ectw i osiedli na realizacjê ich zadañ na rok 2003 w ogólnej kwocie z³. Poszczególne jednostki otrzyma³y nastêpuj¹ce œrodki ( w z³): 1. Bêdzmierowice Gotelp Gutowiec Krzy Kurcze Lipki ubna ¹g Kolonia ¹g Mokre Malachin Odry Rytel Wieck Zapêdowo Z³otowo Klaskawa Osiedle Nr Osiedle Nr Osiedle Nr Osiedle Nr W ramach przyznanych œrodków w roku 2003 uzyskano nastêpuj¹ce efekty w poszczególnych zadaniach: Nawieziono u lu i wiru, a tak e wyrównano drogi o nawierzchni gruntowej we wszystkich so³ectwach i osiedlach, uzupe³niono te ubytki w nawierzchni asfaltowej, pobocza dróg oczyszczono, wykoszono trawy, usuniêto odrosty drzew. Zakupiono worki do zbierania œmieci z poboczy dróg, odnowiono ³awki i uliczne kosze na œmieci. So³ectwo Rytel ponosi³o koszty wywozu œmieci z pojemników ustawionych na terenie wsi Zapora. Wyremontowano i ustawiono nowe wiaty przystankowe. W Gutowcu w miejsce murowanych ustawiono 2 wiaty typu ATE- NA z blachy ocynkowanej, powlekanej kolorowym lakierem. W so³ectwie Gotelp w miejscowoœci PrzyjaŸnia wybudowano zatokê autobusow¹ o pow. 70 m 2. Wybudowano z kostki betonowej (polbruku) chodniki: w Mokrem 80 mb, êgu 210 mb, Rytlu 150 mb, Lipkach Dolnych 150 mb, na Osiedlu Nr mb, Osiedlu Nr mb, Osiedlu Nr mb, Osiedlu Nr mb. Zakupiono materia³y do konserwacji urz¹dzeñ na placach zabaw oraz wyposa enie: w Gutowcu zakupiono altankê, w Rytlu sprzêt zabawowy, we Wiecku wykonano ogrodzenie oraz zakupiono sprzêt zabawowy. Zarz¹d Osiedla Nr 3 zakupi³ ³awki parkowe na plac zabaw przy ul. Krêtej. Wybudowano ³¹cznie 22 nowych lamp: ¹g, - 1, Gotelp 1, Rytel 1, Zapêdowo 2, Krzy 1, Malachin 3, Klaskawa 4, Osiedle Nr 2 1, Osiedle Nr 3 3, Osiedle Nr 4 3. So³ectwa i Zarz¹dy Osiedli byli organizatorami imprez kulturalnych, miêdzy innymi organizowano festyny z okazji Dnia Dziecka, Nocy Œwiêtojañskiej. Ponadto w Rytlu zorganizowano konkurs piosenki ekologicznej, w Zapêdowie - koncert z okazji Dnia Nauczyciela, w Odrach spotkane z okazji Dnia Seniora, równie we wszystkich so³ectwach zorganizowano spotkania z Miko³ajem. Wiele jednostek dofinansowa³o dzia³alnoœæ OSP. I tak: Bêdzmierowice zakupi³y he³my stra ackie, pr¹downicê Turbo oraz mundur bojowy, Gotelp wyposa enie w art. gospodarstwa domowego, materia³y budowlane oraz polbruk, Krzy materia- ³y budowlane, w¹ ssawny, Lipki, ¹g Kolonia i Mokre czêœci elektryczne i hydrauliczne, ¹g, Wieck i Odry mundury i wyposa enie, pozosta³e jednostki materia³y budowlane i polbruk. Oceniaj¹c wykonanie zadañ przez jednostki pomocnicze stwierdziæ nale y, e powierzone im œrodki s¹ wykorzystywane w sposób racjonalny i przeznaczane na realizacjê drobnych, ale wa nych dla mieszkañców zadañ, które poprawiaj¹ warunki ycia i wygl¹d poszczególnych miejscowoœci. We wrzeœniu 2003 r. Rada Miejska podjê³a uchwa³ê o przyznaniu œrodków równie na rok Ich ³¹czna wysokoœæ to z³. Podzia³ œrodków dla poszczególnych jednostek przedstawia tabela. Urszula Krupa 10 Panorama Czerska 7/2004

11 Panorama Czerska 7/

12 A K T U A L N O Œ C I Informacje dla przedsiêbiorców Przedsiêbiorca bêd¹cy osob¹ fizyczn¹ mo e podj¹æ dzia- ³alnoœæ gospodarcz¹ po uzyskaniu wpisu do ewidencji dzia- ³alnoœci gospodarczej. Ewidencja ta jest jawna. Zg³oszenie o dokonanie wpisu do ewidencji dzia³alnoœci gospodarczej podlega op³acie w kwocie 100 z³, a je eli zg³oszenie dotyczy zmiany wpisu - op³ata wynosi 50 z³. Rada Miejska w Czersku uchwa³¹ Nr XIV/134/03 z dnia 27 listopada 2003 roku wprowadzi³a zwolnienie z op³at w przypadku zmiany wpisu dokonywanej w zwi¹zku z urzêdow¹ zmian¹ np. nazw¹ ulicy lub numeracji nieruchomoœci. Ponadto zwolnieniem objêto przedsiêbiorców, którzy w okresie 3 miesiêcy poprzedzaj¹cych z³o enie wniosku zarejestrowani s¹ w Urzêdzie Pracy jako bezrobotni poszukuj¹cy pracy (podstaw¹ zwolnienia bêdzie przed³o enie zaœwiadczenia z Urzêdu Pracy o pozostawaniu w okresie ostatnich 3 miesiêcy bez pracy). Od bie ¹cego roku ustawodawca, wychodz¹c naprzeciw przedsiêbiorcy, umo liwi³ przy sk³adanym wniosku o wpis do ewidencji dzia³alnoœci gospodarczej we w³aœciwym urzêdzie gminy z³o enie poprzez ni¹ wniosku o wpis do krajowego rejestru urzêdowego podmiotów gospodarki narodowej REGON (który nastêpnie Urz¹d bez weryfikacji przesy³a do GUS) oraz zg³oszenie identyfikacyjne lub aktualizacyjne (kierowane do Urzêdu Skarbowego). W³aœciwe druki dostêpne s¹ w Urzêdzie Miejskim. Wa - ne jest w³aœciwe wype³nienie formularzy, aby nie zachodzi³a potrzeba ich uzupe³niania w Urzêdzie Statystycznym czy Urzêdzie Skarbowym. Zatem uprzejmie prosimy naszych obecnych i przysz³ych przedsiêbiorców, aby zwróciæ szczególn¹ uwagê przy wype³nianiu wniosku o nadanie numeru REGON, który musi zawieraæ m. in. opis rodzaju dzia³alnoœci gospodarczej i odnosz¹cy siê do niego 5-znakowy kod PKD (który najczêœciej pomijany jest przez wnioskodawców i budzi nieporozumienia). Polska Klasyfikacja Dzia³alnoœci dostêpna jest na stronie internetowej: oraz w wersji papierowej w Urzêdzie Miejskim. Kolejn¹ wa n¹ zmian¹ w ustawie Prawo dzia³alnoœci gospodarczej jest obowi¹zkowe uzupe³nienie w zaœwiadczeniu o wpisie do ewidencji dzia³alnoœci gospodarczej, brakuj¹cych danych o których mowa w art. 7b ust. 2. Uzupe³nienie danych musi nast¹piæ do koñca 2004 roku, a dotyczy ok przedsiêbiorców naszej gminy, u których wystêpuje brak numeru PESEL. Jolanta Skuczyñska Œwiadczenia rodzinne tylko w urzêdach gmin? Z dniem 1 maja 2004 roku wejdzie w ycie nowa ustawa o œwiadczenia rodzinnych, opublikowana w 2003 roku w Dz. U. Nr 228 poz Z tym dniem wszystkie urzêdy gmin przejmuj¹ postêpowania i wyp³aty zasi³ków rodzinnych oraz dodatków i œwiadczeñ opiekuñczych wyp³acanych w Oœrodkach Pomocy Spo³ecznej (dla osób pobieraj¹cych dotychczasowy zasi³ek gwarantowany okresowy, zasi³ek sta³y, jednorazowy zasi³ek macierzyñski, zasi³ek rodzinny i pielêgnacyjny), Powiatowych Urzêdach Pracy (dla osób bezrobotnych, dla osób pobieraj¹cych zasi³ek przedemerytalny lub œwiadczenie przedemerytalne), Zak³adzie Ubezpieczeñ Spo³ecznych (dla osób, którym po dniu wejœcia ustawy w ycie ustalone zosta³o prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej, renty socjalnej lub uposa enia rodzinnego), u niektórych pracodawców (dla osób zatrudnionych lub wykonuj¹cych pracê na podstawie umowy zlecenia lub umowy agencyjnej u pracodawcy zatrudniaj¹cego w dniu 31 marca 2004 roku nie wiêcej ni 4 pracowników) oraz z Funduszu Alimentacyjnego. Kolejna zmiana nast¹pi od 1 wrzeœnia 2005 roku, od kiedy to wyp³ata œwiadczeñ w Urzêdzie dokonywana bêdzie tak e dla osób zatrudnionych u pracodawców, którzy w dniu 31 lipca 2005 r. bêd¹ zatrudniali mniej ni 20 pracowników. Urz¹d Miejski w Czersku uruchomi stanowisko w³aœciwe do za³atwiania interesantów w zakresie czynnoœci zwi¹zanych ze œwiadczeniami rodzinnymi pod koniec marca br. Od tego terminu bêdzie mo na zasiêgn¹æ wszelkich informacji na temat systemu œwiadczeñ rodzinnych nale nych dla mieszkañców naszej gminy. Nowe zadanie, na³o one na gminê jako zadanie zlecone z zakresu administracji rz¹dowej, zawiera wiele braków w zakresie szeregu aktów wykonawczych, rozporz¹dzeñ, wzorów wniosków. Z pewnoœci¹ na ostatni¹ chwilê zostan¹ wydane przepisy, które utrudni¹ pracê zarówno urzêdnikom, jak i mieszkañcom gminy. Dlatego ju prosimy o zrozumienie i cierpliwoœæ. Na dzisiaj w³aœciwe instytucje nie przeprowadzaj¹ adnych szkoleñ, by przygotowaæ kadrê do obs³ugi zupe³nie nowego zadania. Na kolejnej stronie przedstawiamy wyjaœnienia w³aœciwego ministerstwa w sprawie œwiadczeñ rodzinnych. Jolanta Skuczyñska 12 Panorama Czerska 7/2004

13 O ŒWIADCZENIACH RODZINNYCH W zwi¹zku z licznymi pytaniami i komentarzami obywateli zaniepokojonych zmianami w systemie pomocy rodzinie, które wejd¹ w ycie 1 maja 2004 roku, raz jeszcze wyjaœniamy, na czym te zmiany bêd¹ polega³y. Ich g³ównym celem jest lepsze adresowanie pomocy dla rodzin faktycznie potrzebuj¹cych wsparcia. Na nowym systemie rodziny skorzystaj¹, poniewa do samego zasi³ku rodzinnego przys³ugiwaæ bêdzie szereg dodatków, jak na przyk³ad z tytu³u rozpoczêcia roku szkolnego lub kszta³cenia dziecka poza miejscem zamieszkania. Zamiast szeregu ró nych, niezale nych od siebie œwiadczeñ ma byæ wyp³acany tylko jeden zasi³ek rodzinny wraz z dodatkami, które zast¹pi¹ obecne zasi³ki. Ustawa wprowadza równie trzy nowe œwiadczenia. Dodatki bêd¹ przys³ugiwaæ jedynie rodzinie, która bêdzie mia³a prawo do samego zasi³ku rodzinnego Od 1 maja do zasi³ku rodzinnego bêdzie mia³a prawo ka da rodzina, w której miesiêczny dochód na osobê w 2002 roku nie przekroczy³ 504 z³ netto (583 z³ w rodzinie z dzieckiem niepe³nosprawnym). Œwiadczenie bêdzie zatem przys³ugiwaæ np. rodzinie z dwójk¹ dzieci, w której ³¹czny dochód wynosi maksymalnie 2016 z³ netto (504 X 4 = 2016).Podstaw¹ do ustalenia wysokoœci dochodu bêdzie zaœwiadczenie z urzêdu skarbowego o uzyskanym dochodzie (nie przychodzie!!!) w 2002 r. Do zasi³ku rodzinnego przys³ugiwaæ bêdzie szereg dodatków (nazwy dodatków zgodne z zapisami Ustawy o œwiadczeniach rodzinnych): - dodatek z tytu³u opieki nad dzieckiem w czasie korzystania z urlopu wychowawczego (zast¹pi obecny zasi³ek wychowawczy). Bêdzie wyp³acany przez okres dwóch lat (trzech, je eli urodzi siê wiêcej ni jedno dziecko lub szeœciu w przypadku dziecka niepe³nosprawnego). Wysokoœæ tego dodatku to 400 z³ miesiêcznie; - dodatek z tytu³u samotnego wychowywania dziecka (zast¹pi œwiadczenie alimentacyjne) bêdzie przys³ugiwa³ niezale nie od tego, czy alimenty by³y zas¹dzone i s¹ wyp³acane czy nie. Jedynym warunkiem jest spe³nienie kryterium dochodowego uprawniaj¹cego do otrzymania zasi³ku rodzinnego. Wysokoœæ dodatku 170 z³ na dziecko (250 z³ je eli jest ono niepe³nosprawne); - dodatek z tytu³u urodzenia dziecka bêdzie to jednorazowy dodatek w wysokoœci 500 z³ za ka de urodzone dziecko (obecnie 201 z³, tylko dla rodzin spe³niaj¹cych kryterium dochodowe z ustawy o pomocy spo³ecznej); - dodatek z tytu³u samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasi³ku dla bezrobotnych. Je eli ojciec lub matka strac¹ prawo do zasi³ku dla bezrobotnych, mog¹ otrzymaæ dodatek do zasi³ku rodzinnego w wysokoœci 400 z³. Bêdzie on wyp³acany maksymalnie przez 3 lata nie d³u ej jednak ni do momentu, gdy dziec- ko skoñczy 7 lat; - dodatek z tytu³u kszta³cenia i rehabilitacji dziecka niepe³nosprawnego jest nowym œwiadczeniem. Wyniesie 50 z³ na dziecko do 5 lat oraz 70 z³ na dziecko ucz¹ce siê w wieku 6-24 lata; - dodatek z tytu³u rozpoczêcia roku szkolnego. Równie jest now¹ form¹ wsparcia rodzin bêdzie wyp³acany raz w roku, we wrzeœniu w wysokoœci 90 z³; - dodatek z tytu³u nauki dziecka poza miejscem zamieszkania wyniesie 80 z³ miesiêcznie (od wrzeœnia do czerwca). Tak e nowe œwiadczenie. Poza dodatkami do zasi³ku rodzinnego wyp³acane bêdzie œwiadczenie pielêgnacyjne w wysokoœci 420 z³, które zast¹pi zasi³ek sta³y z pomocy spo³ecznej, przys³uguj¹cy osobie rezygnuj¹cej z pracy, by zaj¹æ siê wychowaniem niepe³nosprawnego dziecka. Œwiadczenie to nie jest dodatkiem do zasi³ku rodzinnego jest zupe³nie odrêbnym œwiadczeniem. Otrzymaj¹ je osoby opiekuj¹ce siê dzieæmi do 16. roku ycia z orzeczon¹ niepe³nosprawnoœci¹ lub starszymi ni 16-letnie z orzeczonym znacznym stopniem niepe³nosprawnoœci. Zasi³ek pielêgnacyjny w wysokoœci 142 z³ miesiêcznie przys³ugiwa³ bêdzie niepe³nosprawnemu dziecku lub osobie powy ej 16. roku ycia posiadaj¹cej orzeczenia o znacznym stopniu niepe³nosprawnoœci, a tak e umiarkowanym, jeœli niepe³nosprawnoœæ powsta³a przed ukoñczeniem 21. roku ycia. Zasi³ek pielêgnacyjny otrzymaj¹ tak e osoby powy ej 75 roku ycia bez wzglêdu na stan zdrowia. Zasi³ek macierzyñski natomiast przys³uguje na podstawie odrêbnych przepisów (Ustawa o œwiadczeniach pieniê nych z ubezpieczenia spo³ecznego w razie choroby i macierzyñstwa). Zasady jego przyznawania nie bêd¹ zmieniane wraz ze zmianami w systemie œwiadczeñ rodzinnych. System œwiadczeñ rodzinnych tworzony jest jako system pozaubezpieczeniowych œwiadczeñ spo³ecznych, finansowanych ze œrodków bud etu pañstwa. Opracowanie Ministerstwa Gospodarki Pracy i Polityki Spo³ecznej z dnia 6 stycznia 2004 r. KOMUNIKAT Aktualny nr konta dochodów bud etu gminy Czersk: PKO BP S.A. Oddzia³ Chojnice Nr konta Na konto to nale y dokonywaæ wp³at podatków i niepodatkowych nale noœci (dotyczy równie wskazanych w dotychczasowych decyzjach i umowach). Zmiana numeru konta nast¹pi³a od 1 stycznia 2004 r. Panorama Czerska 7/

14 A K T U A L N O Œ C I C.D. Kontrola obowi¹zkowego ubezpieczenia OC rolników i budynków rolniczych Ustaw¹ o ubezpieczeniach obowi¹zkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym, opublikowan¹ w Dz. U. Nr 124 poz z 22 maja 2003 roku, na³o ono na gminy obowi¹zek kontrolowania spe³nienia obowi¹zku zawarcia umowy ubezpieczenia OC rolników oraz budynków rolniczych przez rolników. Ustawodawca wprowadzi³ karne op³aty za uchylanie siê od powy szego obowi¹zku, ustanawiaj¹c ich wysokoœæ na poziomie 30 euro w zakresie braku OC rolnika oraz 100 euro za brak obowi¹zkowego ubezpieczenia budynków rolniczych. Dodatkowo ustawodawca zobowi¹za³ gminy do informowania Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego, który zobowi¹ e wskazan¹ osobê w terminie 30 dni do przedstawienia dokumentów potwierdzaj¹cych zawarcie umowy ubezpieczenia. Termin wydawania bonów paliwowych przed³u ony Minister Finansów przed³u y³ Bankom Spó³dzielczym termin wydawania bonów paliwowych dla rolników do 31 marca 2004 r. Na rok 2004 Rada Ministrów ustali³a - w dniu 10 lutego 2004 roku - wartoœæ bonu paliwowego w wysokoœci 22,04 z³ (w 2003 roku wartoœæ ta stanowi³a 44,80 z³). SZKOLENIA DLA ROLNIKÓW DOTYCZ CE DOP AT BEZPOŒREDNICH Jolanta Skuczyñska 14 Panorama Czerska 7/2004

15 GMINNE NIERUCHOMOŒCI DO SPRZEDA Y A. w trybie przetargu publicznego II przetarg II. GRUNTY POD ZABUDOWÊ US UGOW - po³o one we wsi KLONOWICE (obr. geod. Wieck) Przeznaczenie nieruchomoœci w planie zagospodarowania przestrzennego: - poz. 1, 2 i 3 wykazu - brak planu - poz. 4 wykazu teren oznaczony jest symbolem B50/11/ MN/U funkcja mieszkaniowa z dopuszczeniem funkcji us³ugowej. Przetarg odbêdzie siê dnia 11 marca 2004 r. o godz w sali nr 25 Urzêdu Miejskiego w Czersku. B. w trybie bezprzetargowym: I. GRUNTY POD ZABUDOWÊ MIESZKANIO- W JEDNORODZINN LUB LETNISKOW - po³o one we wsi WOJTAL (obrêb geodezyjny Odry), nr KW Dzia³ka nr 143/1 zabudowana budynkiem by³ej remizy OSP. Dzia³ki nr 137/11, 141/1 i 143/1 przeznacza siê do sprzeda y jako jedn¹ nieruchomoœæ. Nieruchomoœæ uzbrojona jest w sieæ wodn¹ i energetyczn¹. Na nieruchomoœci przebiega napowietrzna sieæ telekomunikacyjna. Nabywca nieruchomoœci otrzyma w cenie nabycia projekt adaptacji budynku (do ewentualnego wykorzystania). Przeznaczenie nieruchomoœci w planie zagospodarowania przestrzennego: Dzia³ki oznaczone s¹ symbolem UA funkcja dopuszczalna: us³ugi z zakresu: handlu, gastronomii, kultury, oœwiaty i wychowania, zdrowia i opieki spo³ecznej, obs³ugi ruchu turystycznego, zabudowa mieszkaniowa towarzysz¹ca, zabudowa gospodarcza i gara e dla potrzeb w³asnych, urz¹dzenia infrastruktury technicznej. III. GRUNTY POD ZABUDOWÊ MIESZKANIO- W - CZERSK - OSIEDLE PIASTOWSKIE IV. GRUNTY POD ZABUDOWÊ PRODUKCYJ- N - CZERSK UL. P. FERENSA W/wym. dzia³ki przeznacza siê do sprzeda y ³¹cznie jako jedn¹ nieruchomoœæ. Przeznaczenie nieruchomoœci w planie zagospodarowania przestrzennego: dzia³ki oznaczone s¹ symbolem P- funkcja podstawowa - zabudowa produkcyjna, magazyny i sk³ady. Sprzeda dzia³ek wymienionych w dziale B mo e nast¹piæ za cenê podan¹ w wykazie, a zainteresowane osoby powinny z³o yæ w tej sprawie wniosek do Burmistrza Czerska. Nabycie nieruchomoœci w okresie od lutego do kwietnia br. w³¹cznie, mo e okazaæ siê korzystne, gdy od maja 2004 r. przy sprzeda y nieruchomoœci komunalnych naliczany bêdzie podatek VAT w wysokoœci 22 %. Panorama Czerska 7/

16 POMORSKI PROGRAM ODNOWY WSI W GMINIE CZERSK Odnowa wsi to proces kszta³towania siê warunków ycia ludzi na obszarach wiejskich, którego animatorem i podmiotem jest spo³ecznoœæ lokalna. Gmina Czersk przyst¹pi³a do Pilota owego Programu Odnowy Wsi Pomorskiej ju w 2001 roku jako jedna z siedmiu gmin naszego województwa. Rada Miejska w Czersku wyznaczy³a So³ectwo Odry do pilota u tego programu maj¹c na uwadze jego szczególne walory przyrodnicze i turystyczne, a tak e ogromn¹ aktywnoœæ lokalnej spo³ecznoœci. Pierwszym projektem realizowanym w ramach Programu Odnowy Wsi Pomorskiej by³ Festyn inauguracyjny Odnowa so³ectwa Odry. W ramach tego zadania zapoznano mieszkañców so³ectwa oraz zaproszonych goœci z ide¹ odnowy wsi, wybudowano scenê, która obecnie jest wykorzystywana do organizacji imprez, opracowano i wydano pierwszy folder, promuj¹cy walory turystyczne, kulturowe i przyrodnicze so³ectwa Odry. Zachêceni powodzeniem pierwszego projektu mieszkañcy so³ectwa Odry z³o yli w 2002 roku kolejny projekt, którego przedmiotem by³a modernizacja budynku Ochotniczej Stra y Po arnej z przeznaczeniem na centrum edukacyjno kulturalne wsi. W odnowionym budynku odbywaj¹ siê spotkania mieszkañców, zebrania Rady So³eckiej, Grupy Odnowy Wsi oraz szkolenia poœwiêcone rozwojowi turystycznemu i ochronie przyrody. Do Programu Odnowy Wsi w naszej gminie do³¹czy³o równie so³ectwo Rytel z projektem Modernizacja budynku OSP z przystosowaniem na kompleks Edukacyjno Rekreacyjny. Budynek remizy zosta³ zmodernizowany przy du ym udziale spo³ecznej pracy cz³onków OSP. Dziœ na terenie Ochotniczej Stra y Po- arnej organizowane s¹ imprezy plenerowe, zaœ sam wyremontowany budynek stanowi bazê lokalow¹ dla organizacji, szkoleñ, seminariów w zakresie obs³ugi ruchu turystycznego i ekolo- gii. W roku 2003 oprócz so³ectwa Odry i so³ectwa Rytel do Pomorskiego programu Odnowy Wsi przyst¹pi³o równie so³ectwo Wieck. Do realizacji przygotowano trzy projekty: So³ectwo Odry postawi³o na Modernizacjê szko³y podstawowej w Odrach. Docelowo zmodernizowany budynek s³u yæ ma jako centrum edukacyjne, biblioteka i pracownia komputerowa, w sezonie letnim jako baza noclegowa dla zorganizowanych grup m³odzie y i dzieci. W realizacjê tego zadania czynnie w³¹czyli siê: Urz¹d Marsza³kowski Województwa pomorskiego, Gmina Czersk, Stowarzyszenie na rzecz Szko³y Podstawowej w Odrach, Grupa Odnowy Wsi oraz rodzice dzieci uczêszczaj¹cych do tej szko³y. So³ectwo Rytel opracowa³o plan Modernizacji boiska sportowego w Rytlu, polegaj¹cy na poprawie stanu p³yty boiska, wybudowaniu trybun dla widzów oraz postawieniu kontenera socjalnego szatni. Boisko wraz z zapleczem ma stanowiæ bazê do wypoczynku nie tylko dla mieszkañców, ale tak e dla licznie przybywaj¹cych turystów. So³ectwo Wieck postanowi³o wybudowaæ Ogólnodostêpny Kompleks Rekreacyjno Turystyczny. Mieszkañcy so³ectwa uznali, i priorytetowym zadaniem powinno staæ siê utworzenie bezpiecznego miejsca do zabawy dla dzieci i spotkañ doros³ych oraz obiektów ma³ej infrastruktury turystycznej, s³u ¹cej mieszkañcom i turystom. Pozostaje mieæ nadziejê, i Program Odnowy Wsi w kolejnych latach bêdzie kontynuowany, poniewa wiele ju zrobiono dla rozwoju naszych ma³ych lokalnych spo³ecznoœci, a jeszcze wiêcej chcielibyœmy zrobiæ dla mieszkañców naszej gminy w przysz³oœci. Katarzyna Bernady MODERNIZACJA BUDYNKU URZÊDU MIEJSKIEGO W CZERSKU Budynek Urzêdu Miejskiego w Czersku, blisko stuletni, jest w coraz gorszym stanie technicznym. Przeciekaj¹cy dach ze spadaj¹cymi co rusz dachówkami, nieszczelne okna, niewydajny i drogi system centralnego ogrzewania to codzienne problemy jego u ytkowników. Obrazu ca³oœci dope³nia coraz bardziej zniszczona elewacja, która nie poprawia wizerunku ul. Koœciuszki, a tak e ca³ego naszego miasta i gminy. Aby tê sytuacjê zmieniæ, zapad³a decyzja o modernizacji budynku Urzêdu. Zadanie to wprowadzono do Wieloletniego Planu Inwestycyjnego Gminy, przyjêtego przez Radê Miejsk¹. W bud ecie gminy na 2004 r. przeznaczono na nie kwotê 150 tys. z³. Drugi etap modernizacji ma nast¹piæ w roku Aktualnie trwa opracowanie dokumentacji technicznej. Wiosn¹ przyst¹pimy do pierwszych prac wymiany pokrycia dachu (na now¹ dachówkê ceramiczn¹) wraz z jego ociepleniem. Przy okazji na drugim piêtrze (poddaszu) budynku zostan¹ zagospodarowane niewykorzystane dot¹d pomieszczenia. Kolejne zadanie to wymiana instalacji centralnego ogrzewania, która w po³¹czeniu z dociepleniem budynku przyniesie oszczêdnoœci w kosztach ogrzewania. W miarê mo liwoœci finansowych rozpoczêta zostanie w bie ¹cym roku wymiana okien. Zadanie to wraz z wykonaniem nowej elewacji zostanie zakoñczone w przysz³ym roku. Coraz powa niejszym problemem staj¹ siê warunki obs³ugi klientów naszego urzêdu, a wiêc przede wszystkim mieszkañców naszej gminy. Ka dy, kto w ostatnim czasie odwiedzi³ urz¹d, odczu³ to z pewnoœci¹ na w³asnej skórze. Wiele spraw, wymagaj¹cych spokojnego wyjaœnienia czy czêsto dyskrecji, jest czêsto za³atwianych w obecnoœci wielu postronnych osób, w ha³asie i nerwowej atmosferze. Przek³ada siê to poœrednio na jakoœæ i tempo pracy urzêdników. Konieczna jest poprawa tego stanu, zw³aszcza, e zadañ realizowanych przez gminê i spraw, które za³atwia siê w urzêdzie gminy, przybywa i bêdzie przybywaæ. W zwi¹zku z tym konieczna jest przebudowa uk³adu pomieszczeñ na parterze budynku urzêdu, a w przysz³oœci byæ mo e jego rozbudowa. Koncepcja takiej rozbudowy powstanie ³¹cznie z dokumentacj¹ techniczn¹. Modernizacja budynku Urzêdu Miejskiego w Czersku ma s³u yæ nie tylko jego obecnym i przysz³ym pracownikom, ale przede wszystkim mieszkañcom, dla których Urz¹d istnieje. Ma te na celu zachowanie tego jednego z najbardziej szacownych gmachów w naszym mieœcie przysz³ym pokoleniom. Przemys³aw Biesek Sekretarz Gminy 16 Panorama Czerska 7/2004

17 Promocja i turystyka w gminie W wielu krajach œwiata przekonano siê ju, e turystyka to niezwykle wa na i dochodowa dziedzina gospodarki. My oczywiœcie, yj¹c w klimacie zmiennym i nie zawsze sprzyjaj¹cym podró owaniu, musimy intensywnie prezentowaæ argumenty i atrakcje, które przyci¹gn¹ ludzi z daleka tak e do nas. Proporcjonalnie do naszych lokalnych walorów i mo liwoœci finansowych, my tak e próbujemy inwestowaæ w turystykê wierz¹c, e ka dy przebywaj¹cy u nas turysta pozostawi tu swoje pieni¹dze. Poniewa jednak jak wspomniano turystyka to biznes, dlatego w zasadniczej mierze powinni tu podejmowaæ dzia³ania prywatni przedsiêbiorcy. Gmina jako koordynator rozwoju lokalnego stara siê wspomagaæ inicjatywy i czêsto je wspiera, szczególn¹ rolê przypisuj¹c promocji walorów turystycznych. W tych dzia³aniach wspó³pracujemy z wieloma podmiotami, nawi¹zujemy liczne kontakty oraz uczestniczymy w przedsiêwziêciach szczegó- ³owych. W minionym roku w³¹czyliœmy siê do realizacji szeregu inicjatyw mog¹cych wydatnie podnieœæ atrakcyjnoœæ turystyczn¹ naszego terenu. W ramach wspó³pracy w Zwi¹zku Miast i Gmin Zlewni Wdy rozpoczê³y siê prace projektowe dotycz¹ce zagospodarowania szlaku kajakowego. Na rzece maj¹ powstaæ trwale urz¹dzone punkty postojowe, tzw. przenoski, pola biwakowe wyposa one w toalety i pojemniki na odpadki, system oznakowania i informacji. Zadanie to ma byæ finansowane ze œrodków pozyskanych przez zwi¹zek z zewn¹trz. W grupie wielu samorz¹dów uczestniczymy w realizacji kilkusetkilometrowego szlaku Greenway - Naszyjnik Pó³nocy,wiod¹cego przez nasz¹ gminê od Odrów przez Czersk w kierunku Fojutowa. Szlak rowerowy ju zosta³ oznakowany, a kolejne inicjatywy realizowaæ bêdzie Fundacja Naszyjnik Pó³nocy, której jesteœmy wspó³za³o ycielami, maj¹ca siedzibê w Debrznie. Z inicjatywy Powiatu Chojnickiego przygotowywaliœmy materia³y studialne z przeznaczeniem do realizacji inicjatyw turystycznych w ramach tzw. Kaszubskiego Pierœcienia. Liczymy, e pozwoli to pozyskaæ w przysz³oœci œrodki na oznakowanie naszych nowych lokalnych szlaków turystycznych. Wstêpnie planujemy wytyczenie szlaku wiod¹cego z Czerska przez Krzy, K³odniê, Rezerwat Mêtne i Mylof do Rytla oraz dalej przez Suszek, Spierewnik, Zapêdowo, ukowo i Fojutowo (Akwedukt) do Rezerwatu Cisów nad Czersk¹ Strug¹, a nastêpnie powrót do Czerska. Szlak ten mia³by kilkadziesi¹t kilometrów i by³by mo liwy do pokonywania np. rowerem w ci¹gu dwóch lub trzech dni z noclegiem w Rytlu, Suszku czy Zapêdowie. W ramach programu SAPARD ju w tym roku wybudowana zostanie czêœæ œcie ki rowerowej do Ostrowitego (na odcinku do Ustronia). Umo liwi ona rowerzystom komfortowy i przede wszystkim bezpieczny dojazd nad jezioro. We wspó³pracy z Lokaln¹ Organizacj¹ Turystyczn¹ Bory Tucholskie gmina nasza by³a prezentowana na Miêdzynarodowych Targach Turystycznych TT Warsaw. W bie ¹cym roku, ju jako cz³onkowie LOT Bory Tucholskie, zamierzamy czynnie uczestniczyæ w pracach s³u ¹cych promocji ca³ego naszego terenu. Planujemy wspólne wydawnictwa, przedsiêwziêcia informacyjne i udzia³ w targach turystycznych. Ca³y zintegrowany region, w którym mieszkamy zaczyna stopniowo odgrywaæ dla nas coraz wiêksz¹ rolê promocyjn¹. Na doœæ zaawansowanym etapie s¹ prace proceduralne dotycz¹ce utworzenia i rejestracji Œwiatowego Rezerwatu Biosfery Bory Tucholskie. Niezale nie od tocz¹cych siê naukowych dyskusji, to w³aœnie Czersk le y w samym centrum tego kompleksu. Jednoczeœnie warto zauwa yæ, e nie powinniœmy obawiaæ siê z tytu³u utworzenia rezerwatu adnych utrudnieñ czy ograniczeñ gospodarczych. Znacz¹ca ochrona dotyczy bowiem tylko tzw. strefy rdzennej, któr¹ w tym przypadku stanowiæ bêdzie teren Parku Narodowego Bory Tucholskie. Wa ne znaczenie w ofercie turystycznej Gminy Czersk zajmuj¹ atrakcyjne miejscowoœci. Formalny status letniskowych maj¹ jak dot¹d tylko Rytel i Ostrowite. Do grona tych, które ciesz¹ siê znacznym zainteresowaniem turystów i inwestorów (np. realizuj¹cych budownictwo letniskowe) do³¹czy³y ju Odry, Wojtal i Wieck. Ogromnie cenna jest w tych miejscowoœciach lokalna aktywnoœæ mieszkañców. Bez znacznego zaanga owania so³ectw i grup dynamicznych ludzi nie by³oby mo liwe realizowanie takich przedsiêwziêæ, jakie w ramach Pomorskiego Programu Odnowy Wsi mia³y miejsce w roku ubieg³ym i wczeœniej w Odrach (od 2001 r.), Rytlu (od 2002 r.), a tak e we Wiecku (od 2003 roku). Liczymy tu na mo liwoœæ dalszego uczestniczenia (tak e innych so³ectw) w tym programie. Mamy ju dalsze pomys³y i zamierzenia. Jednym z kolejnych zamierzeñ jest tak e lepsze wykorzystywanie i dalsze promowanie produktów, kilku le ¹cych w gminie zak³adów hodowli pstr¹ga. Chcielibyœmy corocznie organizowaæ imprezê promocyjn¹ pod roboczym has³em Œwiêto Pstr¹ga. Dobrym pocz¹tkiem dla tego przedsiêwziêcia mo e staæ siê doroczny festyn przygotowywany w Odrach. W kolejnych latach mo liwe bêdzie organizowanie tej imprezy w innych miejscach gminy np. w Rytlu czy Mylofie. Niew¹tpliwie jednym z najbardziej znacz¹cych naszych atutów jest Rezerwat Archeologiczno Przyrodniczy Krêgi Kamienne. Obiekt ten znany jest nawet w odleg³ych stronach. W ubieg³ym roku, dziêki inicjatywie Nadleœnictwa Czersk wzbogaci³ siê on o platformê widokow¹, umo liwiaj¹c¹ pe³niejsze spojrzenie na krêgi. Z roku na rok wzrasta liczba osób zwiedzaj¹cych akwedukt w Fojutowie. Jest to drugi po Krêgach Kamiennych pod wzglêdem wa noœci obiekt, stanowi¹cy atrakcjê turystyczn¹ w naszej gminy (i jednoczeœnie gminy Tuchola - le y bowiem na granicy). Szczególnie teraz po modernizacji ma on wiele uroku. W bie ¹cym roku koniecznoœci¹ staje siê remont k³adki na kanale w s¹siedztwie akweduktu, który powinniœmy wykonaæ przed sezonem turystycznym. Nie do koñca wykorzystane s¹ jeszcze walory Wielkiego Kana³y Brdy. Stanowi on przecie niezwykle cenny zabytek in ynierii hydrologicznej, a spokojny nurt i otaczaj¹ca przyroda stwarzaj¹ warunki do organizowania krótkich sp³ywów, nawet dla osób ma³o wprawionych w kajakarstwie, starszych czy niepe³nosprawnych. ci¹g dalszy na str. 18 Panorama Czerska 7/

18 ci¹g dalszy ze str 17 Promocja i turystyka w gminie Przez tereny naszej gminy przep³ywaj¹ dwie, bardzo atrakcyjne dla kajakarzy rzeki, na których organizowane s¹ sp³ywy i to zarówno letnie jak i zimowe. O zamierzeniach na Wdzie wspomniano ju wczeœniej. Nadal istniej¹ znaczne potrzeby w zakresie poprawy infrastruktury turystycznej na Brdzie. Byæ mo e we wspó³pracy z organizacjami turystycznymi i ten problem niebawem znajdzie rozwi¹zanie. Jest to przecie szlak wodny, na którym w 1953 roku rozpoczyna³ swe kajakarskie przygody ks. Karol Wojty³a, póÿniejszy papie Jan Pawe³ II. Niew¹tpliwie nasz¹ lokaln¹, cenn¹ specyfik¹ jest las i jego produkty. Dotyczy to zarówno drewna i jego przetworzonych postaci jak te tzw. ubocznej produkcji leœnej, a w tym szczególnie p³odów runa leœnego. Wszelkie bran e gospodarcze zwi¹zane z t¹ dziedzin¹ z pewnoœci¹ zas³uguj¹ na dalsz¹ promocjê i byæ mo e niebawem w indywidualnych przypadkach na posiadanie przywileju marki promocyjnej. Do takich rozwi¹zañ zmierzaj¹ inicjatywy œrodowisk zainteresowanych odnoszeniem ekonomicznych korzyœci z produkcji dobrych towarów i handlu. W minionym roku w miarê skromnych mo liwoœci zrealizowaliœmy kilka publikacji s³u ¹cych promocji gminy. Wydano nowy folder, do mieszkañców trafi³ kolejny numer Panoramy Czerska, a na koniec roku przygotowane zosta³y, tradycyjnie kalendarze œcienne i kieszonkowe kalendarzyki. Zlecono tak e wykonanie znaczków z herbem miasta. Korzystnie pozyskaliœmy seriê lotniczych fotografii wykonanych w technice cyfrowej obejmuj¹cych ca³e miasto. Bêd¹ one mog³y s³u yæ do celów reklamowych, promocyjnych, inwestycyjnych i stanowiæ pomoc przy realizacji zadañ w zakresie gospodarki gruntami. W roku bie ¹cym spróbujemy wykonaæ podobn¹ seriê obejmuj¹c¹ tereny poza miastem (wiêksze wsie, miejscowoœci letniskowe). Na bie- ¹co i w zasadzie zgodnie wspó³pracowaliœmy z lokalnymi mediami. Tu trzeba jednak zauwa yæ, e nie ka dy tytu³ prasowy wydawany na naszym terenie mo e pochwaliæ siê wystarczaj¹co wykwalifikowan¹ i kompetentn¹ kadr¹ redaktorów, co skutkuje czasem du ¹ liczb¹ b³êdów czy nadinterpretacji w publikowanych materia³ach. Dobre kontakty ³¹cz¹ Gminê Czersk z lokalnym Radiem Weekend, które s³u y cenn¹ pomoc¹ w przekazywaniu informacji mieszkañcom. W bie ¹cym roku, w uchwale bud etowej zagwarantowano œrodki na opracowanie koncepcji i projektu fontanny, która ma w przysz³oœci ozdobiæ i dope³niæ uroku centrum naszego miasta. Potencjalnym projektantom udostêpnimy do wgl¹du prace z konkursu plastycznego pod nazw¹ Fontanna w Czersku, jaki zorganizowaliœmy dla uczniów naszych szkó³ i przedszkoli na prze³omie roku. Byæ mo e, niebawem bêdzie mo na spêdzaæ mi³e chwile, wypoczywaj¹c w centrum miasta, na ulicy Ostrowskiego przy fontannie, daj¹cej wra enia estetyczne i tworz¹cej przyjemny mikroklimat. Samo centrum miasta nadal bêdzie zagospodarowywane i urz¹dzane. Trzeba jeszcze utwardziæ niektóre ci¹gi piesze i jezdnie, trzeba zorganizowaæ odpowiednio ruch, oznakowaæ teren, zapewniæ estetykê otoczenia, zieleñ itp. Coraz wiêkszego znaczenia nabieraj¹ stopniowo imprezy sportowe i kulturalne organizowane u nas. Do czo³owych nale ¹ niew¹tpliwie: Memoria³ im. Romana Bruskiego w Pi³ce Rêcznej, organizowany w rocznicê œmierci patrona naszej hali sportowej, a tak e czerwcowy Festiwal Chórów. Bez w¹tpienia imprezy te w istotny sposób promuj¹ gminê, przysparzaj¹c nam przyjació³ w kraju, ale tak e w jakimœ stopniu, za granic¹. Dla mieszkañców i to nie tylko z naszej gminy doœæ systematycznie organizowane s¹ w hali sportowej koncerty. W listopadzie goœciliœmy zespó³ Bajm, a wczeœniej grali i œpiewali ju u nas Wilki, Brathanki, Manam i De Mono. Spoœród wa nych imprez sportowych warto wymieniæ jeszcze Rekreacyjn¹ Czersk¹ Ligê Halow¹ w Pi³ce No nej, która przyci¹ga zim¹ liczne grono kibiców i chêtnych do gry zespo³ów. Impreza ta koñczy siê zwykle podsumowuj¹c¹ gal¹, która obfituje w atrakcje artystyczne. Jesieni¹ minionego roku w czerskiej hali sportowej zagra³a mistrzowska dru yna koszykarek Lotosu VBW Clima, która podejmowa³a u nas zespó³ Telekomasu Wilno. By³ to ju kolejny tak wa ny spektakl sportowy. Dziêki pochlebnym opiniom goœci, wyra anym przy takich okazjach nadal utwierdzamy siê w przekonaniu, e zarówno cel jak i zrealizowany zakres budowy hali by³ jak najbardziej s³uszny. W bie ¹cym roku chcielibyœmy zg³osiæ inicjatywê, by byæ gospodarzami wojewódzkich do ynek. By³oby to wa ne i bardzo promocyjne dla gminy wydarzenie, mog¹ce staæ siê atrakcj¹ roku. Rozmawiaj¹c przy ró nych okazjach z coraz liczniej przybywaj¹cymi do Czerska i gminy goœæmi, którzy oceniaj¹ nas krytycznie ale i z obiektywn¹ yczliwoœci¹, nabieram przekonania, e mo emy z satysfakcj¹ odnotowywaæ dokonania i z nadziej¹ spogl¹daæ w przysz³oœæ. Jan Gliszczyñski M³odzie owa Rada Miejska W po³owie 2003 roku zrodzi³ siê pomys³, by d¹ ¹c do realizacji skutecznej edukacji obywatelskiej zorganizowaæ w naszej gminie praktyczne pole dzia³ania dla m³odzie y, która chcia³aby i mog³a wdra aæ siê do przysz³ej dzia³alnoœci samorz¹dowej. Przygotowany zosta³ zarys koncepcji powo³ania M³odzie owej Rady Miejskiej w Czersku, która mia³aby daæ mo liwoœæ inicjowania przedsiêwziêæ wa nych dla œrodowiska dzieci i m³odzie y. W gimnazjach i szko³ach ponadgimnazjalnych przeprowadzono konsultacje dotycz¹ce trybu powo³ywania m³odzie owych przedstawicieli. Nie oby³o siê, jak to zwykle bywa w politycznych dyskusjach, bez kontrowersji i powa nych ró nic pogl¹dów. Uda³o siê jednak znaleÿæ rozwi¹zanie kompromisowe daj¹ce podobne szanse zarówno uczniom jak i szko³om, które mieli reprezentowaæ. Doroœli radni podjêli w tej sprawie stosown¹ uchwa³ê nadaj¹c M³odzie owej Radzie statut, a nastêpnie w placówkach odby³y siê demokratyczne wybory, w których wy³onieni zostali uczniowie, przedstawiciele szkó³. 12 listopada 2003 r. m³odzi radni spotkali siê na swojej pierwszej sesji. Z³o yli podczas niej oficjalne œlubowanie, otrzymali legitymacje i dokonali wyboru Przewodnicz¹cego. W wyniku demokratycznej rywalizacji (kandydowa³o do tej funkcji 8 osób) pierwsz¹ Przewodnicz¹c¹ M³odzie owej Rady Miejskiej w Czersku zosta³a Patrycja Pacek, uczennica czerskiego Liceum Ogólnokszta³c¹cego. Wierzymy, e ta inicjatywa przyczyni siê do kszta³towania poczucia wspó³odpowiedzialnoœci za losy naszej gminy, za lepsz¹ przysz³oœæ dla m³odego pokolenia. Jan Gliszczyñski 18 Panorama Czerska 7/2004

19 Oœwiatowe refleksje Placówki oœwiatowe w naszej gminie funkcjonuj¹ w systemie ju ugruntowanym. Uda³o siê w miarê sprawnie przejœæ ten etap reformy edukacyjnej, który dotyczy³ szkó³ podstawowych i gimnazjów. Po wprowadzeniu drobnych korekt organizacyjnych oby³o siê w Czersku bez drastycznych decyzji, konfliktów czy protestów. Mamy obecnie 4 przedszkola, 4 pe³ne (szeœcioklasowe) szko³y podstawowe (w tym dwie w zespo³ach szkó³ Rytel i ¹g) i 3 gimnazja (wszystkie w zespo³ach szkó³). Ponadto w Zapêdowie funkcjonuje szko³a podstawowa o zmniejszonym stopniu organizacji, a w Odrach podobna, lecz prowadzona przez stowarzyszenie. W strukturze Zespo³u Szkó³ w Czersku umiejscowiliœmy sportow¹ szko³ê podstawow¹, która korzysta z obiektu hali sportowej i obejmuje edukacj¹ uczniów od klasy IV VI. Ponadto w mniejszych miejscowoœciach istniej¹ oddzia³y zamiejscowe dla uczniów klas najm³odszych (Gutowiec, ubna, Malachin, Lipki). Organizacj¹ dowo enia uczniów do szkó³ i sfer¹ ekonomicznej dzia³alnoœci placówek oœwiatowych (a tak e kultury) zajmuje siê Zespó³ Obs³ugi Finansowej. W minionym roku uda³o siê kontynuowaæ kilka zadañ inwestycyjnych i remontowych. M.in zakoñczyliœmy termomodernizacjê szko³y nr 1, kompleksowo wymieniaj¹c stolarkê okienn¹. Nadal trwa budowa sali sportowej w êgu. W wielu szko³ach dyrektorzy z w³asnej inicjatywy i sporym wysi³kiem przeprowadzali remonty pomieszczeñ lekcyjnych, sanitariatów, wymie-niali niektóre okna czy drzwi. W znacznym stopniu praca szkó³ i przedszkoli by³a zdominowana przez procedury awansów zawodowych. W 2003 r. stopnie nauczycieli mianowanych uzyska³o w gminie oœmiu nauczycieli naszych szkó³, a oko³o trzydziestu uzyska³o status dyplomowanych. Wa nym elementem wp³ywaj¹cym na proces edukacji dzieci i m³odzie y s¹ sprawdziany na zakoñczenie szko³y podstawowej i egzaminy gimnazjalne. Dotychczasowe œrednie wyniki naszych uczniów na tle innych gmin, co prawda nie budz¹ niepokoju, ale te nie s¹ w pe³ni zadowalaj¹ce. Ten stan musi mobilizowaæ nauczycieli do zwiêkszonego wysi³ku, by w kolejnych latach nie dosz³o do pogorszenia wyników. Systematycznie natomiast trzeba d¹ yæ do podniesienia poziomu jakoœci edukacji naszych placówek. Mamy uzasadnione oczekiwania, e w 2004 roku uda siê pozyskaæ dodatkowe œrodki w ramach zwiêkszenia subwencji i ró - norakich dotacji czy dofinansowañ na realizacjê nowych pomys³ów i inicjatyw w placówkach. Prawdopodobnie przybêd¹ nam nowe stanowiska komputerowe dla uczniów. Staraæ siê bêdziemy o œrodki na remonty, modernizacje, a tak e pozyskanie kolejnego gimbusa. Od wrzeœnia kilku najlepszych uczniów z rodzin o niskich dochodach otrzyma skromne stypendia Burmistrza. Warto byœmy wszyscy pamiêtali, e ka da z³otówka wydana na oœwiatê powinna przyczyniaæ siê do rozwoju i postêpu. Wiedzieæ te powinniœmy o tym, e wydatki na oœwiatê w naszej gminie kszta³tuj¹ siê na poziomie ponad 12 milionów z³, przy czym wielkoœæ subwencji oœwiatowej to kwota nie przekraczaj¹ca 10 mln. Bez w¹tpienia musimy staraæ siê bardzo ostro nie gospodarowaæ œrodkami bud etowymi, tak by do koñca roku ich w oœwiacie nie zabrak³o, by zapewniæ niezbêdne nak³ady na p³ace, bez ograniczania koniecznych wydatków rzeczowych. Jan Gliszczyñski SZCZEGÓLNE OSI GNIÊCIA SPORTOWE W ROKU 2003 MLKS Borowiak Pi³ka no na - m³odzicy m³odsci I miejsce w lidze i awans do najsilniejszej grupy pomorskiej w tej kategorii - zespó³ prowadzony przez Miros³awa Bianka. Pi³ka rêczna Dru yna m³odzików rocznika 1991 prowadzona przez Piotra Frycê rozegra³a od wrzeœnia 2003 r. 4 turnieje ligowe wygrywaj¹c 11 spotkañ, adnego nie przegrywaj¹c. Zespó³ uzyska³ awans do fina³u ligi wojewódzkiej, wygrywaj¹c jeden turniej, który odby³ siê w Czersku (odbêd¹ siê jeszcze turnieje w ukowie i Gdañsku, które zadecyduj¹ o udziale dru yny w Mistrzostwach Polski). Ponadto zespó³ zaj¹³: - I miejsce w Elbl¹gu w Turnieju Miko³ajkowym, - I miejsce w ódeczka Cup w odzi, - I miejsce w Memoriale im. Romana Bruskiego, - II miejsce w Ogólnopolskim Turnieju w Warszawie UKS Brda Rytel - Zesp. Szkó³ w Rytlu - I miejsce w biegu ulicznym Chojnicka Mila (Artur Grzonkowski), - I miejsce w Wiejskich Biegach Prze³ajowych Województwa Pomorskiego (Aneta Cieœlak). UKS Jedynka Szk. Podst. nr 1 eglarstwo - I miejsce w Regatach o Puchar Marsza³ka Województwa Wielkopolskiego w RogoŸnie, - I miejsce w Ogólnopolskich Regatach o Puchar Burmistrza Czerska na Jez. Ostrowite, - I miejsce w Regatach o B³êkitn¹ Wstêgê Jez. Ryduchowskiego w Cz³uchowie. UKS Dwójka Zesp. Szkó³ - Awans do pó³fina³u ch³opców Wojewódzkich Mistrzostw Szkó³ Podstawowych w pi³ce rêcznej UKS Razem - Zesp. Szkó³ Specjal. - I miejsce w Regatach o Mistrzostwo Kociewia w kategorii UKS (Grzegorz Niklasz), - I miejsce w Regatach o B³êkitn¹ Wstêgê na Jez. Rychnowskiego w Cz³uchowie (Grzegorz Niklasz). Sekcja Olimpiad Specjalnych Bratek - Zesp. Szkó³ Specjal. - Z³oty medal w biegach prze³ajowych Olimpiad Specjalnych Bytów (Patryk Sturmowski), - I miejsce w Regatach Kajakowych na J. Charzykowskim, w Mityngu Wojewódzkim Olimpiad Specjalnych (Adam Trzebiatowski), - I miejsce w Regatach eglarskich Olimpiad Specjalnych w Rybniku w klasie Omega (za³oga: M.Osowska, P. Sturmowski, A. Trzebiatowski), LUKS POL LO Czersk - I miejsce na Ogólnopolskim Turnieju Pi³ki Rêcznej o Puchar Ziemi Kociewskiej w Starogardzie Gd., - III miejsce na II Ogólnopolskim Festiwalu Pi³ki Rêcznej w Gi ycku (w kategorii rocz ), - III miejsce w II Ogólnopolskim Memoriale im. R. Bruskiego w Czersku. Zebra³: Jaros³aw Schumacher Panorama Czerska 7/

20 JESIEÑ I ZIMA W HALI SPORTOWEJ IM. ROMANA BRUSKIEGO W CZERSKU Druga po³owa roku 2003 obfitowa³a w wydarzenia sportowe i kulturalne przyci¹gaj¹ce na widowniê spor¹ iloœæ widzów nie tylko z terenu naszej miejscowoœci. Wœród najwa niejszych wydarzeñ tego okresu znalaz³y siê: II Ogólnopolski Memoria³ im. Romana Bruskiego w Pi³ce Rêcznej, mecz Lotos VBW Clima Gdynia Lietuvos Telekomas Wilno, Koncert zespo³u Bajm. Swe rozgrywki zainaugurowa³y: Rekreacyjna Czerska Liga Halowej Pi³ki No nej, Liga Wojewódzka Pi³ki Rêcznej, w ramach której zagra³y dziewczêta i ch³opcy w kilku kategoriach wiekowych. Sportowym wydarzeniem roku w naszym mieœcie by³ mecz koszykówki kobiet, w którym na parkiecie czerskiej hali zagra³y Lotos VBW Clima Gdynia i Lietuvos Telekomas Wilno. Dziêki uprzejmoœci w³adz klubu z Gdyni inauguruj¹ce spotkanie miêdzynarodowego turnieju koszykówki z okazji 10- lecia Basketball Inwestments SSA w Gdyni zorganizowano goœcinnie w³aœnie w Czersku. Widzowie, których zgromadzi³o siê ok. 900 podziwiali grê zawodniczek graj¹cych na co dzieñ na arenach europejskich i amerykañskiej ligi WNBA. Mecz zakoñczy³ siê zwyciêstwem zawodniczek z Litwy, które w wyniku póÿniejszych gier w Gdyni zwyciê y³y w ca³ym turnieju. Wrzesieñ sta³ pod znakiem organizacji II Ogólnopolskiego Memoria³u im. Romana Bruskiego w Pi³ce Rêcznej. Impreza zosta³a zorganizowana po raz drugi i za spraw¹ goœci z Boizenburga przerodzi³a siê w zawody miêdzynarodowe. Na starcie trzydniowych zmagañ stanê³o ok. 180 zawodniczek i zawodników. Zawody sta³y na bardzo wysokim poziomie, goœciliœmy bowiem aktualne Mistrzynie Polski oraz br¹zowe medalistki Mistrzostw Polski w kategorii dziewcz¹t jak równie zespo³y maj¹ce szereg zwyciêstw w zawodach ogólnopolskich (dru yny w kategorii ch³opców). Najwiêcej emocji wywo³a³ wœród publicznoœci decyduj¹cy o zajêciu pierwszego miejsca mecz ch³opców, w którym gospodarze turnieju Borowiak - Zespó³ Szkó³ Czersk pokona³ po zaciêtej walce Wilanowiê Warszawa 13 : 12. Dobrze radzi³y sobie równie podopieczne p. Joanny Fidurskiej ulegaj¹c jednak nieznacznie utytu³owanym przeciwniczkom. W turnieju rozegrano 43 mecze, strzelono 903 bramki, a w wyniku zmagañ ustali³y siê nastêpuj¹ce klasyfikacje: Dziewczêta I miejsce - Vitaral - Jejfa Jelenia Góra II miejsce - DORA - EKO Starogard Gdañski III miejsce - LUKS Pol Czersk IV miejsce - Vambresia W¹brzeŸno V miejsce - SG Aufbau Boizenburg VI miejsce - UKPR Gi ycko Ch³opcy I miejsce - Borowiak Zespó³ Szkó³ Czersk II miejsce - Vilanowia Warszawa III miejsce - Gwardia Koszalin I IV miejsce - UKS Szczypiorniak Olsztyn V miejsce - SP ukowo VI miejsce - Gwardia Koszalin II VII miejsce - UKS TOP 54 Bia³a Podlaska VIII miejsce - UKS 42 Gdynia Najlepsi strzelcy Mateusz Rydz - Vilanowia Warszawa Karmen Bunikowska - DORA - EKO Starogard Gdañski Najlepsi bramkarze Mariusz Kacper - Gwardia Koszalin I Agata Jurdziñska - UKPR Gi ycko Siódemki marzeñ (³¹cznie z bramkarzami - powy ej) Dziewczêta Kinga Tomaszewska - UKPR Gi ycko Anna Stanis³awiszyn - Vitaral - Jelfa Jelenia Góra Marta Taczyñska - Vambresia W¹brzeŸno Brenda Batke - SG Aufbau Boizenburg Franziska Phillip - SG Aufbau Boizenburg Justyna Belter - LUKS Pol Czersk Ch³opcy Tymoteusz Kutz - Vilanowia Warszawa Maciej Kazimierowicz - Gwardia Koszalin II Adam Syldatk - SP ukowo Micha³ Hertig - Gwardia Koszalin I Tomasz Krapœma - UKS Szczypiorniak Olsztyn Mateusz Paszek - Borowiak Zespó³ Szkó³ Czersk Najwiêcej jak dot¹d widzów przyby³o do hali sportowej 22 listopada, aby obejrzeæ koncert zespo³u Bajm. Podczas wystêpu Beaty Kozidrak bawi³o siê ponad 1700 osób. W czasie pó³toragodzinnego koncertu mo na by³o pos³uchaæ przebojów z najlepiej sprzedaj¹cej siê p³yty Szklanka wody i innych. By³y równie pami¹tkowe zdjêcia i autografy. Od listopada do stycznia w hali królowa³a pi³ka no na. W soboty i niedziele toczy³y siê rozgrywki Czerskiej Rekreacyjnej Ligi Halowej. Zawody cieszy³y siê du ym zainteresowaniem kibiców. Bardzo emocjonalnie do rywalizacji podchodzili zawodnicy, którzy czêsto wykazywali siê prawdziwym pi³karskim kunsztem. Na zakoñczenie ca³ej imprezy organizatorzy przygotowali uroczyst¹ i atrakcyjn¹ galê. Ceremonia uhonorowania zwyciêzców oraz nagradzania wszystkich uczestników by³a niezwykle bogata. Wyniki i fotografie z imprezy publikowane by³y w prasie oraz na stronie internetowej miasta. Pod koniec stycznia odby³ siê tak e pi³karski turniej seniorów organizowany przez MLKS Borowiak. Wojciech Linda 20 Panorama Czerska 7/2004