Przekształcenie. JHP KABA w Deskryptory Biblioteki Narodowej. Maria Nasiłowska. Instytut Bibliograficzny Pracownia Deskryptorów Biblioteki Narodowej

Transkrypt

1 Przekształcenie JHP KABA w Deskryptory Biblioteki Narodowej Maria Nasiłowska Instytut Bibliograficzny Pracownia Deskryptorów Biblioteki Narodowej 1

2 Co wyrażają Deskryptory BN? Przedmiot Ujęcie przedmiotu Zakres chronologiczny i geograficzny zawartości Forma dzieła Czas powstania dzieła Przeznaczenie / odbiorca zawartości Przynależność kulturową dzieła 2

3 Sienkiewicz jako malarz śmierci / Wanda Dobrowolska KABA: 600 1_ a Sienkiewicz, Henryk d ( ) x tematy, motywy. 650 a Śmierć x w literaturze. DBN: 380 a Publikacje naukowe 388 1_ a _ a a Sienkiewicz, Henryk d ( ) 648 _4 a _4 a _4 a _4 a _4 a Śmierć 658 a Literaturoznawstwo i krytyka literacka 3

4 Pasja życia / Irving Stone KABA: 600 1_ a Gogh, Vincent van d ( ) v powieści. 655 a Powieść biograficzna amerykańska y v tłumaczenia polskie. DBN: 380 a Proza 386 m Przynależność kulturowa a Literatura amerykańska 388 1_ a _ a _ a Gogh, Vincent van d ( ) 655 _4 a Powieść 655 _4 a Biografie 4

5 Przekształcenie jhp KABA w Deskryptory BN 1. Punkt wyjścia podstawowe schematy haseł hasło przedmiotowe hasło w funkcji tematu formalnego 2. Hasła o nietypowej strukturze odmienna kolejność określników 3. Przekształcenie poszczególnych elementów hasła rozwiniętego 4. Zmiany w stosunku do opisu jhp KABA Elementy dodane, nieobecne w jhp KABA Elementy przeniesione do innych pól z pól 6XX Elementy nieuwzględniane w DBN 5

6 Hasło przedmiotowe o strukturze podstawowej [temat][orz][og][och][of] 650 a Bawełna x produkcja i handel z Algieria y v rozprawy akademickie. v rozprawy akademickie 380 a Publikacje naukowe y _4 a _4 a z Algieria 651 _4 a Algieria x produkcja i handel 650 _4 a Przemysł 650 a Bawełna 650 _4 a Bawełna 6

7 Hasło przedmiotowe o strukturze podstawowej Hasła wzorcowe niejednoznaczne 650 a Dinozaury x skamieniałości. x skamieniałości 650 _4 a Skamieniałości 650 a Dinozaury 380 a Publikacje popularnonaukowe 650 _4 a Dinozaury Dinozauria - stosuje się do prac naukowych na temat dinozaurów. Dinozaury - stosuje się do wydawnictw popularnych na temat dinozaurów, gadów wymarłych w erze mezozoicznej. 7

8 Hasło przedmiotowe o strukturze nietypowej Odmienna kolejność określników 650 a Dyskryminacja płci w zatrudnieniu z Polska y x opinia publiczna. x opinia publiczna 650 _4 a Opinia publiczna 658 _4 a Socjologia i demografia y _4 a _4 a _4 a z Polska 651 _4 a Polska 650 a Dyskryminacja płci w zatrudnieniu 650 _4 a Dyskryminacja w pracy 650 _4 a Seksizm 8

9 Hasło przedmiotowe o strukturze nietypowej Odmienna kolejność określników - ukryta 600 0_ a Aristophanes d (ca 445-ca 385 a.c.) x recepcja z Polska. z Polska 651 _4 a Polska x recepcja 650 _4 a Recepcja 600 0_ a Aristophanes d (ca 445-ca 385 a.c.) 600 0_ a Arystofanes d (około 445-około 385 p.n.e.) 9

10 Hasło przedmiotowe o strukturze nietypowej Hasła uzupełniające się 600 1_ a Sienkiewicz, Henryk d ( ) x tematy, motywy. 650 a Śmierć x w literaturze. x tematy, motywy x w literaturze 658 a Literaturoznawstwo i krytyka literacka 650 a Śmierć 650 _4 a Śmierć 600 1_ a Sienkiewicz, Henryk d ( ) a Sienkiewicz, Henryk d ( ) 648 _4 a _4 a _4 a _4 a

11 Hasło w funkcji tematu formalnego o strukturze podstawowej 655 a Literatura polska y 17 w. v antologie. v antologie 655 _4 a Antologie y 17 w _ a a Nowele polskie 380 a Proza 386 m Przynależność kulturowa a Literatura polska 655 _4 a Opowiadania i nowele 11

12 Przekształcenie elementów hasła złożonego Określnik formy 650 a Ludzie starzy v dokumenty papieskie _ a Ordo Saecularis Carmelitarum Discalceatorum v reguły _ a Gogh, Vincent van d ( ) v powieści. v dokumenty papieskie 380 a Publikacje religijne 655 _4 a Dokumenty papieskie 658 _4 a Religie i wierzenia v reguły 655 _4 a Reguły i konstytucje zakonne 658 _4 a Religie i wierzenia v powieści 380 a Proza 655 _4 a Powieść 655 _4 a Biografie 12

13 Przekształcenie elementów hasła złożonego Określnik chronologiczny 650 a Bawełna x produkcja i handel z Algieria y a Poezja chińska y (Dynastia Tang) v tłumaczenia polskie. 651 a Argentyna x sytuacja gospodarcza y 21 w y _4 a _4 a y (Dynastia Tang) 388 1_ a _ a _ a _ a y 21 w. 648 _4 a

14 Przekształcenie elementów hasła złożonego Określnik geograficzny 650 a Bezrobocie z Polska z Kraków (region). 650 a Przestępczość z Francja z Paryż y średniowiecze. 651 a Francja x stosunki z Polska. z Polska z Kraków (region) 651 _4 a Kraków (województwo małopolskie; okolice) z Francja z Paryż 651 _4 a Paryż (Francja) z Polska 651 _4 a Polska 651 a Francja 651 _4 a Francja 14

15 Przekształcenie elementów hasła złożonego Określnik rzeczowy 650 a Aorta x choroby x leczenie. 651 a Francja x stosunki z Polska. x leczenie 650 _4 a Leczenie 658 _4 a Medycyna, opieka zdrowotna, pielęgniarstwo x stosunki 650 _4 a Stosunki międzynarodowe 15

16 Przekształcenie elementów hasła złożonego Temat 650 a Dinozaury x skamieniałości. 655 a Poezja polska y a Powieść polska dla młodzieży y a Dinozaury 655 a Poezja polska 380 a Publikacje popularnonaukowe 650 _4 a Dinozaury 380 a Poezja 386 m Przynależność kulturowa a Literatura polska 655 _4 a Wiersze 655 a Powieść polska dla młodzieży 380 a Proza 385 m Grupa wiekowa a Młodzież 386 m Przynależność kulturowa a Literatura polska _4 a Powieść

17 Elementy dodane, nieobecne w jhp KABA 655 a Poezja chińska y (Dynastia Tang) v tłumaczenia polskie. v tłumaczenia polskie 041 1_ a pol h eng h chi y (Dynastia Tang) 388 1_ a _ a _ a _ a a Poezja chińska 380 _4 a Poezja 385 m Przynależność kulturowa a Literatura chińska 655 _4 a Wiersze 17

18 Elementy przeniesione do innych pól z pól 6XX 655 a Poezja chińska y (Dynastia Tang) v tłumaczenia polskie. v tłumaczenia polskie 041 1_ pol h eng h chi y (Dynastia Tang) 388 1_ a _ a _ a _ a a Poezja chińska 380 _4 a Poezja 385 m Przynależność kulturowa a Literatura chińska 655 _4 a Wiersze 18

19 Elementy nie uwzględniane w DBN 655 a Poezja chińska y (Dynastia Tang) v tłumaczenia polskie. v tłumaczenia polskie 041 1_ a pol h eng h chi y (Dynastia Tang) 388 1_ a _ a _ a _ a a Poezja chińska 380 _4 a Poezja 385 m Przynależność kulturowa a Literatura chińska 655 _4 a Wiersze 19

20 Cechy jhp KABA umożliwiające przekształcenie na DBN Zasady stosowania haseł wzorcowych: Zapisane w rekordach khw, podręcznikach, na stronie www Centrum NUKAT Stosowane konsekwentnie i jednolicie w obrębie katalogu NUKAT Zmiany zakresu stosowania haseł połączone z odpowiednimi procedurami modyfikacji istniejących haseł Niewielki margines błędów w stosowaniu haseł Brak wartości domyślnych w opisie, z wyjątkiem określnika historia przed określnikiem chronologicznym Błędne stosowanie pod kontrolą : określnik chronologiczny 21 w., określnik rzeczowy w sztuce 20

21 Warunki przekształcenia jhp KABA na DBN W procesie przekształcenia uwzględnia się: metodykę stosowania JHP KABA metodykę stosowania DBN metodykę stosowania JHP BN pomocniczo Specyfikę prezentację danych w systemach fasetowych Przekształcenie jhp KABA może zostać przeprowadzone bez konieczności analizy dokumentu Przekształcenie polega na konwersji tych samych informacji uzyskanych w trakcie analizy dokumentu 21

22 Korzyści dla bibliotek stosujących KABA Uproszczenie opracowania przedmiotowego Spójność opracowania przedmiotowego i formalnego Uproszczenie procesu modyfikacji słownictwa Wyszukiwanie intuicyjne możliwość samodzielnego konstruowania instrukcji wyszukiwawczej Możliwość pobierania danych z katalogu BN 22

23 Korzyści dla DBN z przekształcenia jhp KABA Do wykorzystania bogaty zasób i szczegółowość słownictwa specjalistycznego biblioteki naukowe Większy stopień szczegółowości opracowania w JHP KABA w porównaniu do JHP BN Obecność w rekordach ekwiwalentów z jhp RAMEAU i LCSH słownictwo angielskie i francuskie, stosowane w światowych bazach stosujących języki pre- i postkoordynowane 23

24 Dziękuję za uwagę Maria Nasiłowska Instytut Bibliograficzny Pracownia Deskryptorów Biblioteki Narodowej 24