Konfiguracja środowiska uŝytkownika

Transkrypt

1 W trakcie czytania materiału nt. Konfiguracja środowiska uŝytkownika proszę odpowiedzieć pisemnie na pytania: 1. Czy będąc zalogowanym na koncie typu UŜytkownik moŝna zainstalować program? 2. Za co odpowiada mechanizm Plug And Play? 3. Jak sprawdzić w systemie czy wszystkie urządzenia są poprawnie zainstalowane i czy posiadają sterowniki potrzebne do ich poprawnego działania? 4. Co to jest rejestr systemu Windows XP i jakie są jego zadania? 5. Jak wpływa częstotliwość odświeŝania ekranu monitora na uŝytkownika komputera? 6. W jakiej strefie czasowej (chodzi o ustawienia regionalne) leŝy Polska? 7. Co to jest Loader i do czego słuŝy? 8. Jak zmienić czas wyświetlania listy systemów operacyjnych podczas otwierania systemu Windows? 9. Gdzie zapisana jest informacja o ustawieniu procesu uruchamiania systemu Windows XP? 10. Co to jest sektor MBR i za co odpowiada? 11. Co to jest ścieŝka ARC? Podaj przykład i opisz poszczególne parametry. 12. Co to jest katalog TEMP? 13. Co to jest plik stronicowania i jakie jest jego zadanie? Konfiguracja środowiska uŝytkownika System Microsoft Windows XP umoŝliwia łatwe dostosowanie środowiska pracy uŝytkownika do jego indywidualnych potrzeb. Usprawniony został równieŝ mechanizm PnP (ang. Plug and Play), gwarantujący, Ŝe wszystkie komponenty komputera zostaną prawidłowo skonfigurowane. Instalowanie nowego urządzenia Aby dowolny komponent komputera (modem, stacje dysków, napęd CD-ROM, kontroler dysku twardego czy karta grafiki) mógł być wykorzystywany w środowisku Windows XP, musi zostać najpierw prawidłowo zainstalowany w komputerze. Aby zainstalować nowe urządzenie, trzeba załogować się jako Administrator albo na konto będące członkiem grupy Administratorzy. Proces instalowania nowego urządzenia składa się z dwóch lub trzech etapów: 1. Podłączenie urządzenia do komputera. Urządzenia podłączane do portów szeregowych (myszka, modem), USB (ang. Universal Serial Bus, skanery, drukarki, modemy), DIN lub PS/2 (klawiatura, myszka), port podczerwieni IrDA (wykorzystywany do komunikacji z komputerami przenośnymi) oraz porty karty muzycznej moŝna podłączać bez wyłączania zasilania komputera. Przed podłączeniem pozostałych urządzeń (w szczególności wszystkich karty rozszerzeń instalowanych w slotach magistral PCI lub AGP) naleŝy wyłączyć komputer z prądu. 2. Zainstalowanie odpowiednich dla danego urządzenia sterowników. W większości przypadków system Windows XP po wykryciu nowego urządzenia zainstaluje sterowniki dostarczane razem z systemem. JeŜeli chcemy zainstalować sterowniki urządzenia przygotowane przez jego producenta, naleŝy wskazać lokalizację tych

2 sterowników (płyta CD dostarczona razem z urządzeniem lub witryna internetowa producenta). 3. Ewentualnej konfiguracji urządzenia. Niektóre urządzenia, starsze lub nietypowe, mogą wymagać dodatkowej konfiguracji, zanim zaczną poprawnie działać. Urządzenie powinno zostać skonfigurowane za pomocą dostarczanego przez producenta sprzętu programu konfiguracyjnego. JeŜeli producent nie dostarczył takiego oprogramowania, urządzenie moŝe zostać skonfigurowane za pomocą MenedŜera urządzeń. Aby sprawdzić czy jakieś urządzenie nie ma zainstalowanych sterowników naleŝy otworzyć MenedŜera urządzeń: Oto jeden ze sposobów: 1. Wybierz Start Panel sterowania System. 2. W oknie dialogowym Właściwości systemu kliknij kartę Sprzęt, a następnie przycisk MenedŜer urządzeń (rys. 3.1). System Windows XP przydziela unikalny zestaw zasobów systemowych dla kaŝdego zainstalowanego urządzenia. Na liście przydzielonych dla danego urządzenia zasobów mogą znaleźć się: Ŝądanie przerwania IRQ (ang. Interrupt request), kanał DMA (ang. Direct Memory Access), adres portu wejścia-wyjścia, zakres adresów przydzielonych urządzeniu komórek pamięci. KaŜdy zasób musi być przydzielony do jednego i tylko jednego urządzenia, albo urządzenie nie będzie prawidłowo funkcjonować. Mechanizm PnP odpowiada za automatyczne przydzielania zasobów instalowanym urządzeniom. Mechanizm ten nie jest jednak w stanie rozpoznać i skonfigurować urządzeń niezgodnych z standardem PnP. W takim przypadku naleŝy, postępując wg wskazówek producenta, ręcznie przydzielić zasoby dla danego urządzenia. Czasami najprostszą metodą usunięcia błędu w funkcjonowaniu urządzenia jest odinstalowanie go, a następnie zainstalowanie najnowszej, przeznaczonej dla systemu Windows XP, wersji sterowników.

3 Rysunek 3.1. MenedŜer urządzeń znalazł jedno źle skonfigurowane i jedno nieskonfigurowane urządzenie Ćwiczenie 1. Otwórz MenedŜera urządzeń sterowników sprawdź czy wszystkie urządzenia są poprawnie wykryte przez system Aktualizacja sterowników Aby zabezpieczyć system przed niepoŝądanymi zmianami w konfiguracji, aktualizacje sterowników moŝe przeprowadzić jedynie uŝytkownik z uprawnieniami administratora. Regularnie, na stronach producentów sprzętu komputerowego umieszczane są nowsze wersje sterowników do danego urządzenia. PoniewaŜ z reguły pozbawione są one błędów dostrzeŝonych w wersjach wcześniejszych lub umoŝliwiają one wydajniejszą pracę urządzenia, naleŝy dbać o to, aby aktualizować sterowniki urządzeń zainstalowanych w komputerze. W tym celu naleŝy: 1. Uruchomić MenedŜera Urządzeń. Jednym ze sposobów otworzenia MenedŜera urządzeń jest zaznaczenie ikony Mój komputer, naciśnięcie prawego przycisku myszki i z menu kontekstowego wybranie opcji Właściwości. W oknie dialogowym Właściwości systemu naleŝy kliknąć kartę Sprzęt, a następnie przycisk MenedŜer urządzeń. 2. Zaznaczyć i kliknąć prawym przyciskiem myszy urządzenie, którego sterownik chcemy zaktualizować. 3. Na karcie właściwości danego urządzenia wybrać zakładkę Sterownik i kliknąć przycisk Aktualizuj sterownik. Uruchomiony zostanie kreator przeprowadzający nas przez proces aktualizacji sterownika.

4 Rysunek 3.2. Zakładka właściwości karty grafiki z zaznaczonym przyciskiem Aktualizuj sterownik Ćwiczenie 1. Zapoznaj się dokładnie z MenedŜerem urządzeń i jego funkcjami Przywracanie poprzedniej wersji sterownika Jednym z nowych rozwiązań systemu Windows XP jest moŝliwość łatwego przywrócenia poprzedniej wersji sterownika. JeŜeli po zainstalowaniu nowej wersji sterownika dla danego urządzenia okazało się, Ŝe urządzenie nie działa prawidłowo, moŝemy, wybierając dostępną na karcie właściwości danego urządzenia opcję Przywróć sterownik, przywrócić poprzednią, sprawdzoną wersję sterownika danego urządzenia. Jest to moŝliwe, dlatego Ŝe system Windows XP automatycznie wykonuje kopię wszystkich nadpisywanych przez uŝytkownika plików systemowych. Mechanizm przywracania poprzedniej wersji sterowników wykorzystuje zarówno utworzone w ten sposób kopie plików, jak i pliki instalacyjne systemu. Tak więc podczas przeprowadzania tej operacji prawdopodobnie zostaniemy poproszeni o udostępnienie płyty instalacyjnej systemu operacyjnego. Podpisywanie sterowników PoniewaŜ próba zainstalowania sterowników, które nie są w 100% zgodne z systemem operacyjnym moŝe prowadzić do wielu problemów (zaczynając od wadliwie działającego urządzenia, a na awarii całego systemu kończąc), firma Microsoft podpisuje cyfrowo te sterowniki, które przeszły testy zgodności przeprowadzone w jej laboratoriach. Podpis taki gwarantuje, Ŝe dana wersja sterownika jest zgodna z systemem operacyjnym oraz Ŝe zainstalowany sterownik nie zostanie przypadkowo zastąpiony podczas zmiany w konfiguracji systemu. Domyślnie, system Windows XP jest skonfigurowany tak, aby ostrzegał przed próbą zainstalowania nie podpisanego sterownika. Ustawienia te moŝna zmienić, tak jak zostało to pokazane na rysunku 3.3. Aby wywołać zakładkę Opcje podpisywania sterowników, naleŝy:

5 1. Zaznaczyć dostępną z menu Start ikonę Mój komputer. 2. Z menu kontekstowego wybrać opcje Właściwości. Na zakładce Sprzęt znajduje się przycisk Podpisywanie sterowników kliknięcie go spowoduje wywołanie Ŝądanej zakładki. Rysunek 3.3. Wybierając opcję Zablokuj mamy pewność, Ŝe w systemie nie zostaną zainstalowane niesprawdzone sterowniki Jednak z doświadczenia wynika,ŝe niejednokrotnie sterowniki nie zatwierdzone przez Microsoft działają lepiej od zatwierdzonych. Przykład: sterowniki Omega (to te nie zatwierdzone) do kart graficznych pozwalają :wycisnąć o wiele więcej (nawet o 30 %). Konfiguracja środowiska uŝytkownika Środowisko uŝytkownika systemu Windows XP został gruntownie zmienione zarówno w porównaniu z systemami Windows 9x, jak i Windows Największemu przeobraŝeniu wśród elementów pulpitu uległo menu Start oraz pasek zadań. Obecnie menu Start składa się z dwóch części. Pierwsza zawiera ikony domyślnej przeglądarki stron WWW i domyślnego programu pocztowego oraz najczęściej uruchamiane programy. Druga ikony z serii Mój... oraz rozwijane menu Wszystkie Programy. Tam znajdziemy odnośniki do zainstalowanych przez nas aplikacji. Zmienione menu Start ułatwia dotarcie do najczęściej uŝywanych aplikacji, folderów systemowych oraz dokumentów. Technologia Web View, poprzez system powiązań tematycznych i rzeczowych, umoŝliwia szybkie modyfikowanie kaŝdego elementu systemu. Obecna jest ona nawet w tak tradycyjnym elemencie interfejsu jak Eksplorator. Na pulpicie równieŝ zaszło kilka istotnych zmian. Nie znajdziemy tam ikon Mój komputer i Moje dokumenty obie przeniesiono do menu Start. Tam teŝ umieszczono foldery Moje obrazy i Moja muzyka. W rezultacie, po zainstalowaniu systemu, na pulpicie znajduje się tylko jedna ikona Kosz.

6 Pasek zadań Pasek zadań to znajdujący się na dole okna aplikacji obszar, w którym wyświetlane są róŝnorodne komunikaty. Systemowy pasek zadań domyślnie zawiera: znajdujący się w lewym rogu przycisk Start umieszczony w prawym rogu zegar. Po prawej stronie zegara wyświetlane są ikony załadowanych, ale w danej chwili nieaktywnych aplikacji (takich jak sterowniki karty graficznej, myszki itp.). W systemie Windows XP pasek zadań domyślnie nie zawiera, znanego z wcześniejszych wersji systemów Windows, paska szybkiego uruchamiania (ang. Quick Launch). Nowymi cechami paska zadań systemu Windows XP są równieŝ: grupowanie ikon kilkakrotnie uruchomionych aplikacji oraz ukrywanie ikon aplikacji nieaktywnych. Pasek szybkiego uruchamiania Ćwiczenie 1. Wyświetl pasek szybkiego uruchamiania : Aby wyświetlić pasek szybkiego uruchamiania naleŝy: 1. Ustawić kursor myszki na przycisku Start albo na pasku zadań tak, aby nie wskazywał Ŝadnego umieszczonego na nim elementu. 2. Nacisnąć prawy przycisk myszki. Wybrać opcję Właściwości. Zostanie wyświetlone okno Właściwości paska zadań i menu Start.

7 albo 3. JeŜeli jest to konieczne, wybrać opcję Pasek zadań. 4. Zaznaczyć opcję PokaŜ pasek Szybkiego uruchamiania. 5. Nacisnąć przycisk OK. Po lewej stronie paska zadań zostanie wyświetlony pasek Szybkiego uruchamiania. 6. Ustawić kursor myszki na pasku zadań tak, aby nie wskazywał Ŝadnego umieszczonego na nim elementu. 7. Z menu kontekstowego wybrać opcję Paski narzędzi. 8. Zaznaczyć opcję Szybkie uruchamianie. Ćwiczenie 1. Spraw, aby pasek zadań chował się, a pojawiał wtedy, gdy najedziemy na niego myszką. Własny folder na pasku zadań Dzięki temu, Ŝe ikony umieszczone na pasku zadań są łatwo dostępne, uŝytkownik szybko i wygodnie moŝe np. uruchomić dany program, czy otworzyć dany folder. Tak więc, jeŝeli np. często jesteśmy zmuszeni przeglądać folder Moje dokumenty, a na pulpicie mamy twórczy nieład związany z kilkunastoma uruchomionymi programami i mnóstwem na szybko robionych notatek, dobrym rozwiązaniem będzie umieszczenie ikony Moje dokumenty na pasku zadań. Ćwiczenie 1. Aby ustawić ikonkę Moje dokumenty na pasku szybkiego uruchamiania naleŝy: 1. Ustawić kursor myszki na pasku zadań tak, aby nie wskazywał Ŝadnego umieszczonego na nim elementu. 2. Z menu kontekstowego wybrać opcję Paski narzędzi. 3. Wybrać opcję Nowy pasek narzędzi... Zostanie wyświetlone okno pokazane na rysunku 3.4.

8 Rysunek 3.4. W Windows XP moŝemy łatwo dodać folder do paska zadań 4. Wybrać folder, który chcemy dodać do paska zadań (w tym przypadku jest to folder Moje dokumenty). Po naciśnięciu przycisku OK nawy folder pojawi się na pasku zadań. Dostosowywanie powiadomień Windows XP ukrywa na pasku zadań ikony tych aplikacji, które zostały uruchomione, ale są nieaktywne. JeŜeli chcemy, Ŝeby ikona programu, który jest często przez nas uŝywany nie została ukryta, musimy zmienić domyślną konfiguracje paska zadań. Ćwiczenie 1. Dostosowanie powiadomień: W tym celu: 1. Ustaw kursor myszki na pasku zadań tak, aby nie wskazywał Ŝadnego umieszczonego na nim elementu. 2. Naciśnij prawy przycisk myszki. 3. Wybierz opcje Właściwości. Zostanie wyświetlone okno Właściwości paska zadań i menu Start. 4. JeŜeli jest to konieczne, wybierz opcję Pasek zadań. 5. Wybierz opcję Dostosuj. Zostanie wyświetlone okno Dostosowywanie powiadomień. 6. Zmień wartość opcji Zachowanie dla ulubionej aplikacji na Zawsze widoczny. 7. Naciśnij przycisk OK. Okno Dostosowywanie powiadomień zostanie zamknięte.

9 8. Naciśnij przycisk OK. Od tej chwili zawsze na pasku zadań znajdować się będzie skrót do załadowanej aplikacji. Rysunek 3.5. KaŜdy element paska moŝe zostać indywidualnie skonfigurowany W poprzednich wersjach systemu Windows jednoczesne zminimalizowanie kilku lub kilkunastu programów powodowało, Ŝe ikony na pasku zdań trzeba było przewijać aŝ do wyświetlenia ikony tej aplikacji, którą chcieliśmy przywrócić na pulpit. Windows XP chroni nas przed tą niedogodnością, grupując wielokrotnie uruchomione aplikacje i wyświetlając je jako jedną ikoną z cyfrą informująca nas o faktycznej liczbie uruchomianych aplikacji. Po wybraniu takiej ikony grupy, zostanie ona rozwinięta i będziemy mogli wybrać aplikacje, którą chcemy przywrócić na pulpit. MoŜemy równieŝ, jednym klikniecie myszki zamknąć wszystkie uruchomione aplikacje z danej grupy. Ćwiczenie Celem ćwiczenia jest utworzenie na pulpicie skrótu do programu Windows Media Player. 1. Ustaw kursor myszki na dowolnym, pustym fragmencie pulpitu. 2. Naciśnij prawy przycisk myszki. 3. Wybierz i kliknij z menu podręcznego opcję Nowy, tak jak zostało to pokazane na rys. 2.1.

10 4. Wybierz i kliknij opcję Skrót. 5. Pojawi się okno Tworzenie skrótu. Wybierz opcje Przeglądaj. 6. W oknie Przeglądanie w poszukiwaniu folderu wybierz kolejno Mój komputer dysk C Program Files Windows Media Player wmplayer.exe (tak jak na rysunku 2.2). 7. Naciśnij przycisk OK. 8. ŚcieŜka dostępu do pliku pojawi się w pustym dotychczas polu poniŝej tekstu Wpisz lokalizację elementu. Naciśnij przycisk Dalej. 9. Zostanie wyświetlone okno Wybieranie tytułu programu umoŝliwiające zmianę domyślnej nazwy programu. Naciśnij klawisz Zakończ. Na pulpicie pojawi się nowy skrót. Po jego dwukrotnym kliknięciu zostanie uruchomiony nowy (wersja 8) program Windows Media Player.

11 Rysunek. Tworzenie skrótu Konfiguracja paska zadań za pomocą edycji rejestru systemowego Jak widzieliśmy, za pomocą narzędzi graficznych moŝemy dostosować prawie kaŝdy element paska zadań do naszych potrzeb i upodobań. Jednak niektóre właściwości paska zadań mogą zostać zmienione jedynie poprzez modyfikacje wpisów w rejestrze systemowym. Do edycji rejestru słuŝy Edytor rejestru, graficzny program, który moŝemy uruchomić wpisując w polu Uruchom... menu Start nazwę regedit. Rejestr systemu Windows XP to hierarchiczna baza danych przechowująca informacje o kaŝdym, najdrobniejszym aspekcie konfiguracji systemu. Rejestr składa się z pięciu gałęzi, kaŝda z nich zawiera setki kluczy, podkluczy i wartości. W rejestrze przechowywane są m.in. dane o uprawnieniach poszczególnych uŝytkowników, zainstalowanych programach, czy konfiguracji komputera. Ryzyko modyfikowania rejestru systemowego wiąŝe się z dwoma rzeczami: po pierwsze, przypadkowe usunięcie niektórych wartości (nie mówiąc o podkluczach czy kluczach) moŝe skończyć się nieodwracalną awarią systemu i utratą wszystkich danych. Po drugie, zmiany w rejestrze są natychmiast uwzględniane przez system operacyjny. Innymi słowy, przypadkowe odebranie bieŝącemu uŝytkownikowi, tj. sobie, prawa do

12 logowania się do komputera zostanie natychmiast przez system uwzględnione i moŝemy mieć powaŝne problemy z ponownym załogowaniem się do własnego komputera. Przykład zastosowani Rejestru: Wiemy o tym, Ŝe system wyświetla ostrzeŝenie o małej ilości wolnego miejsca na dysku w prawej części paska zadań Aby system nie wyświetlał tej informacji moŝna zmienić ustawienia w rejestrze Informacja ta jest przechowywane w kluczu: HKEY_CURRENT_USER\Software\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Policies\Explo rer. (Zwróć uwagę, Ŝe na dole okna Edytor rejestru znajduje się pełna ścieŝka do zmienianej/szukanej wartości) NaleŜy znaleźć ten klucz, a następnie dodać nową wartość typu DWORD i nazwać ją NoLowDiskSpaceChecks. Wartość nowej zmiennej ustawiamy na 1 i zamykamy edytor rejestru.

13 Ćwiczenie 1. Zapoznaj się z edytorem rejestru Ćwiczenie: Aplikacje na pasku zadań Celem ćwiczenia będzie przywrócenie zminimalizowanej i umieszczonej na Pasku zadań aplikacji. 1. Rozwiń menu Start. 2. Wybierz opcję Wszystkie programy Gry Saper. Uruchomiana zostanie gra Saper. Zminimalizuj program, klikając lewym przyciskiem myszy na znajdującym się w prawym górnym rogu przycisku Minimalizuj. Okno programu Saper zostanie zamknięte, a na Pasku zadań pojawi się skrót do aplikacji. 3. Powtórz czynności opisane w kroku Windows XP, w przeciwieństwie do poprzednich wersji systemu, nie utworzył nowego skrótu dla uruchomionej po raz drugi aplikacji. Zamiast tego został utworzony katalog, w którym znajdują się skróty do obu gier. Kliknij go lewym przyciskiem myszy. 5. Zostanie wyświetlona lista wszystkich uruchomionych gier, tak jak zostało to pokazane na rysunku Wybierz grę, którą w danym momencie chcesz uruchomić. Okno z wybraną grą zostanie wyświetlone na ekranie. Tak dzieje się z kaŝdą aplikacją otwartą kilka razy (IE, Word, Excel i wiele innych). KaŜdy uŝytkownik musi sam stwierdzić czy system ma grupować podobne programy czy nie grupować ich na pasku narzędzi lecz rozmieszczać kaŝdy osobno. Ćwiczenie: Aplikacje na pasku zadań 1. Ustaw aby podobne aplikacje nie były grupowane na Pasku narzędzi Ćwiczenia 2. Ustaw Pasek zadań z lewej/prawej strony Pulpitu 3. Utwórz nowy Pasek narzędzi 4. Oddziel Pasek narzędzi od Paska szybkiego uruchamiania 5. Zmień ikony na Pasku szybkiego uruchamiania na duŝe ( małe są domyślnie ustawione)

14 6. Ustaw datę i godzinę poprzez Pasek zadań 7. Wyświetl opis ikonek na Pasku szybkiego uruchamiania Ćwiczenie: Panel sterowania JeŜeli w menu Start nie został umieszczony skrót do folderu Panel sterowania moŝna ręcznie dodać skrótu do tego folderu w menu Start. 1. Ustaw kursor myszki na pasku zadań tak, aby nie wskazywał Ŝadnego umieszczonego na nim elementu. 2. Naciśnij prawy przycisk myszki. 3. Wybierz opcje Właściwości. Zostanie wyświetlone okno Właściwości paska zadań i menu Start. 4. JeŜeli jest to konieczne, wybierz opcję Menu Start. 5. Wybierz opcję Dostosuj. Otwarte zostanie okno Dostosowywanie menu Start. 6. Wybierz opcję Zaawansowane. Na rozwijalnej liście dostępnych elementów menu znajdź Panel sterowania. Wybierz opcję Wyświetl jako łącze. 7. Naciśnij klawisz OK. Zostanie zamknięte okno Dostosowywanie menu Start. 8. Naciśnij klawisz OK. Po ponownym otwarciu w menu Start zostanie wyświetlony skrót do folderu Panel sterowania. Ćwiczenie: Panel sterowania 1. Ustawić menu rozwijane w utworzonym powyŝej Panelu sterowania (chodzi o to aby dostać się do opcji Panelu starowania bez wchodzenia do niego) Menu Start Tak jak wiele innych elementów graficznego interfejsu uŝytkownika, menu Start przeszło gruntowną modernizacje i w systemie Windows XP prezentuje się zupełnie inaczej. Przede wszystkim zostało utworzone z wykorzystaniem technologii Web View obiekty menu Start (skróty do programów) zostały pogrupowane tematycznie wg kilkunastu kategorii takich jak: moje miejsca sieciowe, narzędzia administracyjne itd. Po drugie, niektóre narzędzia zostały ukryte i aby je wyświetlić musimy zmodyfikować konfigurację menu Start.

15 Ćwiczenie Zacznijmy od wyświetlenia często uŝywanych ikon: Moje miejsca sieciowe i Narzędzia administracyjne. Po wyświetleniu okna Właściwości paska zadań i menu Start naleŝy wybrać zakładkę Menu Start i kliknąć przycisk Dostosuj. Po wybraniu zakładki Zaawansowane będziemy mogli wybrać, jakie ikony powinny znaleźć się w poszczególnych sekcjach menu Start. Rysunek 3.7. Domyślnie, wiele ikon nie jest wyświetlanych w menu Start Pulpit Windows XP umoŝliwia dostosowanie wyglądu pulpitu i parametrów wyświetlania do indywidualnych potrzeb uŝytkownika i moŝliwości karty grafiki oraz monitora. Po ustawieniu kursora myszki na dowolnym, pustym fragmencie pulpitu, naciśnięciu prawego klawisza myszki i wybraniu z menu kontekstowego opcji Właściwości wywołamy okno właściwości ekranu. Na zakładce Pulpit znajduje się przycisk Dostosuj pulpit. Po jego naciśnięciu zobaczymy okno Elementy pulpitu (rysunek 3.8). Zaznaczenie odpowiednich opcji w sekcji Ikony pulpitu jest najprostszym sposobem na wyświetlenie na pulpicie ikonek domyślnie wyświetlanych na pulpicie poprzednich wersji systemu Windows. Nowością w Windows XP jest równieŝ Kreator oczyszczania pulpitu program, który ma nam pomóc w utrzymaniu porządku na pulpicie. Kreator oczyszczania pulpitu wyświetla listę ikon pulpitu, których nie uŝywano przez co najmniej 60 dni, co pozwala na usunięcie zbędnych ikon z pulpitu. Usunięte ikony moŝna ponownie wyświetlić, otwierając na pulpicie folder NieuŜywane skróty pulpitu.

16 Rysunek 3.8. Przywrócenie ikon Mój komputer i Moje dokumenty na pulpit nie sprawia większych problemów Wartość tego parametru określa, ile razy na sekundę zostanie odświeŝona (ponownie wyświetlona) zawartość całego ekranu. Zasada jest prosta: im więcej, tym lepiej, z jednym tylko zastrzeŝeniem próba zmuszenia monitora do pracy z częstotliwością z poza jego zakresu moŝliwości skończy się wyświetleniem poziomych linii (mieliśmy szczęście, po 15 sekundach, o ile nie naciśniemy klawisza OK automatycznie zostanie przywrócona poprzednia wartość) albo uszkodzeniem monitora. Nowsze monitory pozwalają na ustawienie częstotliwości odświeŝania większej niŝ 85 Hz dla praktycznie kaŝdej rozdzielczości ekranu. Ustawienie częstotliwości odświeŝania na 100 Hz lub więcej gwarantuje nam uzyskanie stabilnego, nie migocącego obrazu niezaleŝnie od tego, co będziemy wyświetlać na ekranie monitora.

17 Rysunek 3.9. Częstotliwość odświeŝania ustawia się na zakładce Monitor Ćwiczenie 1. Uruchom kreatora czyszczenia pulpitu Ćwiczenie: ustawienie tła pulpitu Ćwiczenie polega na dostosowaniu elementów pulpitu (tła i ikon) do swoich potrzeb. 1. Ustaw kursor myszki na dowolnym, pustym fragmencie pulpitu. 2. Naciśnij prawy przycisk myszki. 3. Wybierz i kliknij z menu podręcznego opcję Właściwości. 4. Zostanie wyświetlone okno Właściwości: Ekran. Wybierz opcję Pulpit. 5. Ze znajdującego się po lewej stronie okna tło wybierz Wiatr, a następnie kliknij przycisk Dostosuj Pulpit. 6. Zostanie wyświetlone okno pokazane na rysunku 1.3. Zaznacz elementy Moje dokumenty oraz Mój komputer. 7. Naciśnij przycisk OK. Zostanie zamknięte okno Elementy pulpitu. Naciśnij ponownie przycisk OK. Tło ( tapeta ) pulpitu zmieni się oraz pojawią się na nim znane wcześniejszych wersji systemu dwie ikony.

18 Ćwiczenie: ustawienie wygaszacza pulpitu 1. Ustawić drogę mleczną 2. Ustawić zagęszczenie i szybkość gwiazd 3. Ustawić hasło i czas (na 1 minutę) 4. Nie wykonywać pracy na komputerze przez 1 minutę, aby uruchomił się wygaszacz 5. Wprowadzić hasło, aby kontynuować pracę Ćwiczenie: 1. Zapoznać się z zakładką Wygląd 2. Zmienić ustawienia (kolor, czcionkę) okienek na inne niŝ domyślne Ćwiczenie: ustawienie odświeŝania monitora 1. Zapoznać się z zakładką Ustawienia 2. Ustawić częstotliwość odświeŝania ekranu na jak najlepszą dla twojego monitora: Aby zmienić rozdzielczość ekranu, głębie kolorów i częstotliwość odświeŝania pionowego monitora: 1. Ustaw kursor myszki na dowolnym, pustym fragmencie pulpitu. 2. Naciśnij prawy przycisk myszki. 3. Wybierz i kliknij z menu podręcznego opcję Właściwości. 4. Zostanie wyświetlone okno Właściwości: Ekran. Wybierz opcję Ustawienia. 5. Zmień rozdzielczość ekranu oraz jakość kolorów na takie, które gwarantują komfortową pracę z komputerem. 6. Wybierz opcję Zaawansowane. Zostanie wyświetlone okno właściwości karty grafiki oraz monitora. 7. Wybierz opcję Monitor i ustaw częstotliwość odświeŝania ekranu na maksymalną dopuszczalną dla twojego monitora przy danej rozdzielczości ekranu. 8. Naciśnij przycisk OK. Komputer zastosuje nowe ustawienia częstotliwości odświeŝania monitora i zostanie wyświetlone z pytaniem, czy zastosować nowe ustawienia. JeŜeli w ciągu 15 sekund nowe ustawienie nie zostaną potwierdzone, komputer przywróci poprzednie. Naciśnij przycisk Tak. 9. Naciśnij ponownie przycisk OK. Komputer zastosuje nowe ustawienia rozdzielczość ekranu oraz jakość kolorów i zostanie wyświetlone z pytaniem, czy zastosować nowe ustawienia. JeŜeli w ciągu 15 sekund nowe ustawienie nie zostaną potwierdzone, komputer przywróci poprzednie. Naciśnij przycisk Tak.

19 Ćwiczenie: Kosz 1. Skonfiguruj dyski niezaleŝnie kaŝdy ma swój Kosz 2. Sprawdź czy zostały utworzone 3. Zmień ustawienie na jeden Kosz dla wszystkich 4. Usuń wybrany plik i sprawdź czy jest w Koszu 5. Jaką kombinacją klawiszy usuwamy plik tak aby nie znalazł się w Koszu (to samo uzyskamy po komendzie OpróŜnij Kosz)? 6. Ustawić opcję aby plik był natychmiast kasowany (nie przenoszony do Kosza), usunąć plik i odnaleźć go Opcje regionalne Podstawowe parametry środowiska pracy uŝytkownika moŝna skonfigurować poprzez Panel Sterowania grupę narzędzi administracyjnych umieszczoną w menu Start. Jedną z kategorii zadań moŝliwych do wykonania poprzez Panel sterowania jest ustawienie Daty, godziny, języka i opcji regionalnych. Po wybraniu tej kategorii, na ekranie wyświetlone zostanie okno dialogowe umoŝliwiające ustawienie zegara systemowego, formatu liczb i dat oraz dodanie obsługi innych języków narodowych. Data i godzina Po wybraniu zadania Zmień datę i godzinę na ekranie zostanie wyświetlone okno dialogowe umoŝliwiające, oprócz ustawienia zegara systemowego, ustawienie odpowiedniej strefy czasowej i zsynchronizowanie zegara komputera z zegarem wzorcowym. JeŜeli synchronizacja jest włączona, zegar komputera synchronizowany jest z internetowym serwerem czasu raz na tydzień. Rysunek Synchronizacja czasu w systemie Windows XP jest łatwiejsza niŝ w poprzednich wersjach systemu

20 Format liczb, walut i czasu PoniewaŜ w róŝnych krajach stosowane są odmienne formaty zapisu liczb (np. w Polsce część ułamkową oddziela się przecinkiem, a w krajach anglojęzycznych kropką), system Windows XP ustali domyślne formaty tych danych na podstawie wybranego podczas instalacji języka. Ustawienia te określają sposób wprowadzania i wyświetlania danych nie tylko w aplikacjach systemowych, ale we wszystkich zainstalowanych aplikacjach. Tak więc zmiana formatu np. daty krótkiej z formatu rrrr-mm-dd na dd-mm-rrrr zostanie uwzględniona w zainstalowanym Wordzie czy Excelu. Obsługa dodatkowych języków narodowych Po zainstalowaniu systemu Windows XP moŝliwe jest (w zaleŝności od posiadanej wersji instalacyjnej) dodanie obsługi innych języków narodowych. Lista dostępnych języków obejmuje, oprócz języków zgodnych z formatem Unicode (takich jak angielski, niemiecki czy francuski) równieŝ języki wschodnioazjatyckie i języki z pisownia od prawej do lewej. Rysunek Okno dialogowe Opcje regionalne i językowe Ćwiczenie 1. Zapoznać się z Opcjami regionalnymi i językowymi Opcje ułatwień dostępu MoŜemy dostosować wygląd i funkcjonalność interfejsu systemu Windows XP do potrzeb uŝytkowników niedowidzących, niedosłyszących lub niepełnosprawnych ruchowo bez potrzeby instalowania dodatkowego oprogramowania lub sprzętu.

21 System Windows zawiera następujące programy i funkcje, ułatwiające pracę tym uŝytkownikom: Program Lupa powiększa część ekranu, ułatwiając oglądanie. Program Narrator korzysta z technologii zamiany tekstu na mowę, aby odczytywać na głos zawartość ekranu. Jest on przydatny dla osób niewidomych lub niedowidzących. Program Klawiatura na ekranie umoŝliwia uŝytkownikom ograniczonym ruchowo pisanie na ekranie za pomocą urządzenia wskazującego. (Bardzo dobre rozwiązanie podczas wpisywania loginu i hasła w czasie logowania do internetowego banku. Konie trojańskie typu Keylogger łatwiej zdobędą te cenne informacje, gdy wpiszemy je z klawiatury niŝ za pomocą myszki i klawiatury ekranowej.) Funkcje klawiatury: Klawisze stałe umoŝliwia kolejne naciskanie sekwencji klawiszy Alt, Ctrl, Shift i Logo Windows, Klawisze filtru włączenie funkcji spowoduje ignorowanie krótkich, powtarzających się naciśnięć klawiszy, Klawisze przełączające po włączeniu funkcji naciśnięcie klawisza Caps Lock, Scroll Lock lub Num Lock będzie sygnalizowane komunikatem dźwiękowym. Funkcje dźwięku: Wartownik dźwięków funkcja generująca wizualne ostrzeŝenia pojawiające się w momencie emitowania ostrzeŝeń dźwiękowych, PokaŜ dźwięki po włączeniu tej funkcji programy będą wyświetlały podpisy towarzyszące emitowanym dźwiękom. Funkcje ekranu: DuŜy kontrast po wybraniu tej funkcji, system Windows XP będzie uŝywał kompozycji kolorów i czcionek ułatwiających czytanie. Funkcje myszy: Klawisze myszy funkcja umoŝliwia sterowanie kursorem myszy za pomocą klawiatury alfanumerycznej. Rysunek Konfigurowanie funkcji ułatwień dostępu

22 MenedŜer narzędzi pozwala sprawdzać stan ułatwień dostępu oraz uruchamiać lub zatrzymywać program Ułatwienia dostępu. UŜytkownicy z dostępem na poziomie administratora mogą polecić uruchamianie programu wówczas, gdy jest uruchamiany MenedŜer narzędzi. UŜytkownicy mogą teŝ uruchamiać programy ułatwień dostępu przed zalogowaniem się na komputerze, naciskając na stronie powitalnej logowania klawisze logo systemu Windows + U. Ćwiczenie 1. Zapoznaj się i przećwicz Opcje ułatwiania dostępu Konfiguracja środowiska systemowego Po zainstalowaniu dodatkowych urządzeń w komputerze i skonfigurowaniu środowiska uŝytkownika kolej na konfigurację środowiska systemu operacyjnego. Prawidłowe ustawienie najwaŝniejszych opcji systemu zagwarantuje nam stabilną i wydajną pracę Windows XP. Ustawienia systemowe obowiązują wszystkich zalogowanych do komputera uŝytkowników. Nie ma potrzeby konfigurowania środowiska systemowego oddzielnie dla kaŝdego uŝytkownika. Zmienne środowiskowe Po wybraniu zakładki Zaawansowane okna Właściwości systemu uzyskamy dostęp do okna Zmienne środowiskowe. To okno dialogowe umoŝliwia modyfikowanie takich informacji jak np. lokalizacja folderów tymczasowych (folderów, w których system Windows XP i niektóre aplikacje przechowuje tymczasowe pliki instalacyjne, konfiguracyjne itd.). Zmienne środowiskowe mogą zostać ustawione dla danego uŝytkownika (górne okno pokazane na rysunku 3.13) albo dla systemy operacyjnego (okno dolne). Zmienne systemowe ustawiane są dla wszystkich uŝytkowników, którzy logują się do danego komputera. W przypadku skonfigurowania zmiennej o tej samej dla uŝytkownika i dla systemu, obowiązywać będą ustawienia zmiennej uŝytkownika.

23 Rysunek MoŜemy zaplanować wykorzystanie miejsca na dysku poprzez odpowiednie skonfigurowanie zmiennych systemowych Zmienne systemowe Windows XP powinny zostać określone poprzez okna dialogowe Zmienne środowiskowe. Jednak, w celu zachowania zgodności ze starszymi aplikacjami, zmienne te mogą być definiowane w pliku Autoexec.bat. PoniewaŜ plik ten jest przetwarzany podczas startu systemu operacyjnego, jeŝeli zmienna o tej samej nazwie zostanie zdefiniowana w oknie Zmienne środowiskowe, wartość określona w pliku Autoexec.bat, zostanie zastąpiona nową wartością zmiennej. Opcje uruchamiania i odzyskiwania Konfigurując opcje uruchamiania i odzyskiwania wpływamy na przebieg procesu uruchamiania komputera oraz reakcje systemu operacyjnego na wystąpienie błędu typu STOP nieoczekiwanego zatrzymania pracy systemu. PoniewaŜ w systemach Windows NT, 2000 i XP raport o błędzie typu STOP wyświetlany jest na niebieskim ekranie, określa się je jako Niebieskie ekrany śmierci (ang. Blue Screens of Death). Modyfikowanie opcji uruchamiania Po włączeniu komputera, na ekranie monitora wyświetlona zostaje lista dostępnych systemów operacyjnych. Domyślnie, po upływie 30 sekund uruchamiany jest ten system operacyjny, którego loader został uruchomiony przez BIOS komputera. Loader to krótki program umieszczony w sektorze startowym aktywnej partycji dysku twardego. Zadaniem tego programu jest uruchomienie danego systemu operacyjnego. Pomimo tego, Ŝe architektura systemu Windows XP jest zbudowana w oparciu na rozwiązaniach znanych z systemu Windows 2000, proces uruchomienia komputera przebiega nieco inaczej. Zamiast kolejno uruchamiać poszczególne usługi systemowe i czekać, aŝ zostaną pomyślnie zainicjowane, Windows XP zakłada, Ŝe usługa zostanie pomyślnie uruchomiona i nie czekając na potwierdzenie jej uruchomienia równolegle uruchamia kolejne procesy systemowe. W rezultacie czas uruchamiania systemu operacyjnego skrócił się o kilkadziesiąt procent.

24 Uruchomienie systemu operacyjnego Pomyślne uruchomienie systemu Windows XP jest wynikiem dosyć długiego i skomplikowanego szeregu czynności. PoniŜej opisaliśmy poszczególne etapy tego procesu: Etap 1 ustanowienie środowiska pracy systemu operacyjnego. Pierwszy sektor dysku twardego, z którego następuje uruchomienie systemu, zawiera min. główny rekord rozruchowy (ang. Master Boot Record). Informacje odczytane z tego sektora umoŝliwiają komputerowi wczytanie plików systemowych oraz opisują fizyczne uporządkowanie danych na dysku. Program zawarty w MBR-ze lokalizuje na dysku adres początkowy partycji zawierającej system operacyjny i ładuje do pamięci operacyjnej kopię jej sektora rozruchowego. Etap 1. kończy przekazanie sterowania programowi (modułowi ładowania systemu operacyjnego) wczytanemu z sektora rozruchowego. Etap 2 uruchomienie modułu ładującego. Program ładujący system operacyjny wczytuje i uruchamia pliki zapisane na dysku. W efekcie następuje kompletne załadowanie systemu operacyjnego, co kończy proces wstępnego rozruchu komputera. Etap 3 wybór systemu operacyjnego. Moduł ładujący wczytuje plik z informacjami o zainstalowanych w komputerze systemach operacyjnych oraz definiuje ich połoŝenie na dyskach twardych. W tym momencie uŝytkownik ma moŝliwość wyboru uruchamianego systemu. Etap 4 wykrywanie i diagnostyka sprzętu. Uruchamiany jest moduł rozpoznania sprzętu, którego zadaniem jest utworzenie listy zainstalowanych urządzeń. Etap 5 wybór konfiguracji. Moduł ładujący umoŝliwia uruchomienie systemu operacyjnego w kilku trybach. Sposób wywołania poszczególnych trybów zaleŝy od wybranego systemu operacyjnego. MoŜe polegać na podaniu dodatkowych parametrów przy wywołaniu systemu operacyjnego lub wyborze pozycji z wyświetlanej na ekranie listy. Specjalne tryby słuŝą z reguły do celów diagnostycznych lub ograniczenia dostępu do komputera. Etap 6 ładowanie jądra systemu. Na tym etapie moduł ładowania wczytuje do pamięci plik (lub pliki) zawierający jądro systemu oraz warstwę oddzielenia sprzętu (ang. HAL Hardware Abstraction Layer). Etap 7 inicjalizacja jądra systemu. Etap kończący fazę uruchamiania systemu operacyjnego. Kontrola nad komputerem zostaje przekazana systemowi operacyjnemu. Podczas inicjalizacji jądra wykonywane są następujące zadania: inicjalizacja sterowników urządzeń niskiego poziomu, tzn. załadowanych wraz z jądrem systemu, ładowanie i inicjalizacja sterowników pozostałych urządzeń, uruchamianie programów diagnostycznych lub konfiguracyjnych, ładowanie i inicjalizacja usług skonfigurowanych jako uruchamiane automatycznie podczas startu systemu, tworzenie pliku stronicowania na dysku twardym,

25 uruchamianie podsystemów systemu operacyjnego (takich jak podsystem zabezpieczeń). Etap 8 logowanie. Wyświetlenie okna dialogowego logowania oznacza pomyślne zainicjowanie jądra systemu operacyjnego. Po poprawnym zalogowaniu do systemu uruchamiane jest środowisko uŝytkownika. Uruchomienie systemu bardziej szczegółowe:

26 Rysunek 3.14 przedstawia okno dialogowe Uruchamianie i odzyskiwanie. Okno wywołujemy wybierając kolejno Mój komputer Właściwości Zaawansowane Uruchamiania i odzyskiwanie Ustawienia. W sekcji Uruchamianie systemu moŝemy określić, który z dostępnych systemów operacyjnych będzie domyślnie uruchamiany, oraz po jakim czasie domyślny system zostanie uruchomiony. Rysunek Okno dialogowe Uruchamianie i odzyskiwanie Ustawienia procesu uruchamiania systemu Windows XP przechowywana jest w pliku Boot.ini znajdującym się w głównym katalogu dysku systemowego. Dla komputera z trzema systemami operacyjnymi następująco: plik Boot.ini mógłby wyglądać jak [boot loader] timeout=3 default=multi(0)disk(0)rdisk(0)partition(1)\windows [operating systems] multi(0)disk(0)rdisk(0)partition(1)\windows="microsoft Windows XP Professional" /fastdetect multi(0)disk(0)rdisk(0)partition(2)\winnt="microsoft Windows 2000 Server" /fastdetect c:\boot.lnx="linux" W powyŝszym przykładzie, na dwóch partycjach tego samego dysku twardego znajdują się dwa systemy operacyjne firmy Microsoft: XP Professional i 2000 Server. Dodatkowo, do pliku boot.lnx został zgrany sektor startowy dysku, na którym zainstalowano system Linux.

27 PoniewaŜ ręczna modyfikacja wpisów w tym pliku moŝe spowodować, Ŝe Ŝaden systemów operacyjnych nie będzie w stanie się uruchomić, powinna być ona przeprowadzana jedynie przez osoby, które dokładnie rozumieją znaczenie poszczególnych parametrów. Modyfikowanie opcji uzyskiwania Opcje dostępne w sekcji Awaria systemu pozwalają na skonfigurowanie reakcji systemu operacyjnego na błąd typu STOP. Domyślnie, po wystąpieniu takiego błędu informacje o błędzie zostaną zapisane do dziennika systemowego, do członków grupy Administratorzy zostanie poprzez sieć wysłany komunikat z ostrzeŝeniem, Ŝe dany komputer przerwał pracę i system zostanie uruchomiony ponownie. JeŜeli pojawi się niebieski ekran komputer zostanie zrestartowany i nie zdąŝymy przeczytać informacji. JeŜeli w sekcji tej odznaczymy Uruchom ponownie komputer niebieski ekran się pojawi i komputer nie zrestartuje się. Da nam to czas na zapoznanie się z komunikatem. Opcje sekcji Zapisywanie informacji o debugowaniu mają znacznie, tylko jeŝeli chcemy raport o błędzie wysyłać do techników firmy Microsoft. Za ich pomocą moŝemy określić, jaka część pamięci operacyjnej zostanie zapisana na dysku twardym. Plik z zapisanym stanem

28 systemu operacyjnego w momencie wystąpienia błędu krytycznego moŝna przesłać do serwisu Microsoft samodzielna analiza tego pliku pomimo tego, Ŝe wyjątkowo uciąŝliwa oczywiście jest moŝliwa. Wydajność Zakładka Zaawansowane okna Właściwości systemu zawiera sekcję Wydajność. Po naciśnięciu umieszczonego w tej sekcji przycisku Ustawienia będziemy mogli skonfigurować opcje wpływające na wydajność pracy systemu operacyjnego. JeŜeli system Windows XP nie działa tak szybko, jak byśmy tego sobie Ŝyczyli, po wybraniu zakładki Efekty wizualne, moŝemy ograniczyć liczne efekty graficzne domyślnie wykorzystywane przez system. Jednak najwaŝniejsze opcje wpływające na wydajność pracy komputera są dostępne poprzez zakładkę Zaawansowane (rysunek 3.15). JeŜeli nasz komputer wykorzystywany jest głównie do uruchamiania programów, opcja Planowanie uŝycie procesora powinna zostać ustawiona na Programy. Drugą opcję powinny wybrać te osoby, które wykorzystują komputer z systemem Windows XP jako serwer plików lub aplikacji. Te same zasady określają ustawienie wartości parametru UŜycie pamięci aby zoptymalizować wydajność komputerów wolnostojących lub klienckich, naleŝy ustawić wartość parametru na Programy. Rysunek Zaawansowane opcje konfiguracji wydajności W większości przypadków największy wpływ na wydajność całego systemu będzie jednak miała poprawie skonfigurowana Pamięć wirtualna.

29 Naciskając przycisk Zmień wywołamy okno dialogowe umoŝliwiające zmianę liczby, rozmiaru i lokalizacji plików stronicowania (zarezerwowanych obszarów na dysku, które będą uŝywane do symulowania pamięci operacyjnej). Rozmiar początkowy pliku stronicowania powinien być równy rozmiarowi maksymalnemu pamięci operacyjnej. W ten sposób zapobiegamy ewentualnej fragmentacji tego pliku, która pojawiłaby się, gdyby system musiał powiększyć jego wielkość w trakcie pracy systemu w takim przypadku plik stronicowania zajmowałby róŝne obszary dysku twardego i czas dostępu do tak porozrzucanego po dysku pliku uległby dodatkowemu wydłuŝeniu. / JeŜeli powyŝsze tłumaczenie jest niejasne zapytaj wykładowcę / Rysunek3.16. Przykład prawidłowo skonfigurowanego pliku stronicowania Instalowanie programów Najszybszym sposobem jest uruchomienie programu z dysku lub płyty. MoŜna równieŝ skorzystać z kreatora instalowania nowego programowania: Start -> Panel Sterowania -> Dodaj/usuń programy :

30 Rysunek Jednym z wielu kreatorów systemu Windows XP jest kreator instalowania nowego oprogramowania Zarządzanie zainstalowanym oprogramowaniem Okno dialogowe Dodawanie lub usuwanie programów zawiera przycisk Zmień lub usuń programy. Najlepiej za jego pomocą usuwać programy. Chyba, Ŝe usuwany program posiada opcję Odinstaluj/Uninstall. Po jego naciśnięciu Dodawanie lub usuwanie programów na ekranie zobaczymy listę zainstalowanych programów. Listę programów moŝemy uporządkować według: nazw programów, ich rozmiarów, daty ostatniego uruchomienia danego programu lub częstości jego uŝycia. Wszystkie te informacje są wyświetlane na ekranie. Po wybraniu dowolnego programu będziemy mogli odinstalować go z systemu operacyjnego lub (w przypadku niektórych programów) zmienić jego konfigurację.

31 Rysunek Okno dialogowe umoŝliwiające bezpieczne odinstalowanie programu Ćwiczenie 1. Zapoznaj się z oknem Dodawanie lub usuwanie programów 2. Uporządkuj listę programów według: nazw programów, ich rozmiarów, daty ostatniego uruchomienia danego programu lub częstości jego uŝycia.