KONSTYTUCJA 3 MAJA 1791

Transkrypt

1 KONSTYTUCJA 3 MAJA 1791

2 Konstytucja Ustawa Rządowa, czyli Konstytucja 3 maja, była drugą na świecie, a pierwszą w Europie ustawą zasadniczą. Zmieniła ustrój państwa na monarchię konstytucyjną oraz ograniczyła demokrację szlachecką. Uchwalona na Sejmie Czteroletnim w 1791 roku przez stronnictwo patriotyczne jako rezultat kompromisu ze stronnictwem królewskim, była wynikiem dążeń do naprawy stosunków wewnętrznych w Rzeczypospolitej po I rozbiorze, ustalając podstawy ustroju nowożytnego w Polsce.

3 Rozbiory Polski Pierwszy rozbiór Polski w1772 roku (Rosja, Prusy, Austria) Drugi rozbiór Polski w 1793 roku (Rosja, Prusy) Trzeci rozbiór Polski w 1795 roku (Rosja, Prusy, Austria)

4 Konstytucja Konstytucja 3 maja była wielkim osiągnięciem narodu chcącego zachować niezależność państwową, zabezpieczała możliwość rozwoju gospodarczego i politycznego kraju. Do tradycji trzeciomajowych nawiązywały później różne kierunki polityczne, dosyć dowolnie interpretując idee ustawy zasadniczej z 1791 roku.

5 Autorami Konstytucji 3 maja byli Król Stanisław August Poniatowski, Ignacy Potocki i Hugo Kołłątaj. Nie obeszło się bez przeszkód podczas obrad w trakcie których uchwalono Konstytucję. W czasie obrad Sejmu Czteroletniego wielu posłów, pracujących na zlecenie państw ościennych (Rosji, Prus czy Austrii), sprzeciwiało się powołaniu ustawy zasadniczej. Okazja nadarzyła się 3 maja 1791 roku, wówczas wielu przeciwników konstytucji nie powróciło jeszcze z Wielkanocnego urlopu. Po siedmiogodzinnych obradach Sejm zatwierdził konstytucję, a król Stanisław August Poniatowski ją podpisał. Twórcy Konstytucji 3 Maja określili ją jako ostatnią wolę i testament gasnącej Ojczyzny.

6 Akt prawny

7 Mazurek 3 maja Witaj majowa jutrzenko, Świeć naszej polskiej krainie, Uczcimy ciebie piosenką, Przy hulance i przy winie. Witaj maj, piękny maj, U Polaków błogi raj. Nierząd braci naszych cisnął, Gnuśność w ręku króla spała, A wtem trzeci maj zabłysnął - I nasza Polska powstała Witaj maj, piękny maj, Wiwat wielki Kołłątaj! Ale chytrości gadzina Młot swój na nas gotowała, Z piekła rodem Katarzyna Moskalami nas zalała. Chociaż kwitł piękny maj, Rozszarpano biedny kraj. Wtenczas Polak z łzą na oku Smutkiem powlókł blade lice Trzeciego maja co roku Wspominał lubą rocznicę. I wzdychał: Boże daj, By zabłysnął trzeci maj! Na ustroniu jest ruina, W której Polak pamięć chował, Tam za czasów Konstantyna Szpieg na nasze łzy czatował. I gdy wszedł trzeci maj Kajdanami brzęczał kraj. W piersiach rozpacz uwięziona W listopadzie wstrząsła serce, Wstaje Polska z grobów łona, Pierzchają dumni morderce. Błysnął znów trzeci maj I już wolny błogi kraj! Próżno, próżno, Mikołaju Z paszcz ognistych w piersi godzisz, Próżno rząd wolnego kraju Nową przysięgą uwodzisz. To nasz śpiew: wiwat maj! Niech przepadnie Mikołaj! O zorzo trzeciego maja! My z twoimi promieniami Przez armaty Mikołaja Idziem w Litwę z bagnetami. Wrogu, precz! Witaj maj Polski i litewski kraj! Rajnold Suchodolski 23 kwietnia 1831, Kałuszyn

8 Święto Narodowe W 1918 roku została uznana za święto narodowe uchwałą z 29 kwietnia 1919 roku. Święto zniesiono przez władze komunistyczne ustawą z dnia 18 stycznia 1951 roku. Powróciło do kalendarza świąt państwowych 6 kwietnia 1990 roku. Dzień 3 maja jest w Polsce dniem wolnym od pracy.

9 Konstytucja 3 maja Jan Matejko

10 Postacie na obrazie Jana Matejki 1.Stanisław August 2.Jan Dekert 3.Elżbieta Grabowska 4.Jan Kiliński 5.Klemens Hofbauer 6.Świętopałek Czetweryński 7.Franciszek Branicki 8.Hugo Kołłątaj 9.Ignacy Potocki 10.Adam Czartoryski 11.Stanisław Małachowski 12.Ignacy Zakrzewskia 13.Tateusz Kościuszko 14.Kazimierz Sapiecha 15.Jan Suchorzewski 16.Kazimierz Konopka 17.Stanisław Staszic 18.Andrzej Zamoyski 20. Józef Poniatowski

11 Konstytucja - podsumowanie Konstytucję 3 maja uchwalono 3 maja 1791 roku. Miała ona regulować ustrój prawny państwa. Wprowadziła zrównanie mieszczan i szlachty oraz otoczyła chłopów ochroną państwa. Polska konstytucja była pierwszą w Europie i drugą na świecie (zaraz po amerykańskiej z 1787 roku).

12 Święto Konstytucji 3 maja obchodzono do ostatniego rozbioru. Świętowanie 3 Maja było zakazane we wszystkich zaborach, dopiero po I WŚ kiedy Polska odzyskała niepodległość Święto Konstytucji 3 maja zostało wznowione. Podczas II WŚ w czasie okupacji niemieckiej i radzieckiej Święto zostało zdelegalizowane. Dopiero w 1981 roku władza ludowa zezwoliła na obchody 3-majowe. Od 1989 roku Święto Konstytucji 3 maja znów jest świętem narodowym a od 2007 roku obchodzone jest również na Litwie.

13 Ta prezentacja jest jedynie materiałem pomocniczym w przygotowaniu się do konkursu. Uczniowie powinni poszukiwać wiadomości również w innych źródłach, takich, jak: podręczniki, internet, itp.