Analiza finansowa ekonomicznej kondycji na przykładzie polskich instytucji.

Transkrypt

1 Analiza finansowa ekonomicznej kondycji na przykładzie polskich instytucji. Justyna Figuła, Agnieszka Główka, Monika Kołodziej, Paulina Łagodzińska, Dorota Serwińska, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Streszczenie Niniejsza praca dotyczy analizy finansowej ekonomicznej kondycji trzech wybranych polskich instytucji. Jak podają autorzy Dudycz i Wrzosek kondycja finansowa jest oceną stanu poziomu finansów i efektywności finansowej gospodarki przedsiębiorstwa 1. Analiza natomiast według Gołębiowskiego i Tłaczały jest to podział złożonego przedmiotu badań na części składowe, które umożliwiają poznanie i wyjaśnienie tego badanego przedmiotu 2. Przedstawiona publikacja łączy cytowane pojęcia poprzez analizę, interpretację oraz formułowanie wniosków odnośnie wybranych instytucji. W oparciu o model Zietlowa rozpoczynając od szczegółowych obliczeń, uzyskano cztery podwskaźniki, które w etapie ostatnim pozwalają na obliczenie ostatecznego indeksu kondycji finansowej każdego badanego podmiotu 3. Słowa kluczowe: Płynność, Wypłacalność, Elastyczność finansowa, Kondycja finansowa Financial analysis of economic health - Polish entities case. Summary This paper is concerned with the economic health of the financial analysis of three selected Polish institutions. According to the authors Wrzosek Dudycz and financial condition of the assessment of the level of finance and financial performance of the enterprise economy. Analysis while the Gołębiowski and Tłaczały is a division of a complex object of study into 1 Dudycz, Tadeusz, Wrzosek, Stefan, Analiza finansowa. Problemy metodyczne w ujęciu praktycznym, Wydawnictwo AE, Wrocław, (2), ISBN: Gołębiowski, Grzegorz, Tłaczała, Agnieszka, Analiza finansowa w teorii i w praktyce, Wydawnictwo Difin, Warszawa, (29), ISBN: Zietlow, John, A Financial Health Index for Achieving Nonprofit Financial Sustainability (September 26, 212). Dostępny na SSRN: (ostatni dostęp: 27 listopada 213) lub

2 components that enable understanding and explanation of the test object. The illustrated book brings cited concepts through analysis, interpretation, and formulate conclusions about the selected institutions. Based on the model Zietlowa starting from detailed calculations, obtained four sub-indicators, which in the final stage allow for the calculation of the final index of the financial condition of each test subject. Keywords: Liquidity, Solvency, Financial Flexibility, Financial health JEL: G14, G22, G23, G29, M41 Recenzent 1 A. Dziadek ndycji_na_przyk_adzie_polskich_instytucji/ Recenzent 2 A. Bielawska ndycji_na_przyk_adzie_polskich_instytucji_autorstwa_j_figu_a_a_g_wka_m_ko_odziej_p _agodzi_ska_d_serwi_ska_/87864 Wstęp Na wstępie przytoczono powody wybrania tych instytucji do przeprowadzenia analizy. W kategorii non-profit 4 wybrano fundację zrzeszającą tysiące studentów z całej Polski, oferującą im m.in. pomoc materialną. Fundacja 5 ta ma trzynastoletnią tradycję i z roku na rok się rozrasta. Jej ciągła ewolucja i rozwój przyczyniły się do podjęcia decyzji o jej wyborze. W kategorii instytucji finansowych praca oparta została na towarzystwie ubezpieczeniowym. 4 Organizacja non-profit - organizacja o niedochodowym charakterze działalności, utworzona przez osoby prywatne, niezależna od rządu, ukierunkowana na przestrzeganie prawa, stawiająca sobie za nadrzędny cel dobro publiczne, posiada możliwość prowadzenia działań międzynarodowych, dysponująca minimalną strukturą organizacyjną. Domański, Jarosław, Zarządzanie strategiczne organizacjami non profit w Polsce, wyd. Wolters Kluwer Polska, Warszawa, (21), ISBN: Fundacja - ustanowiona dla realizacji zgodnych z podstawowymi interesami RP celów społecznie lub gospodarczo użytecznych. Ustawa z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (Dz. U. z 1991 r., Nr 46, poz. 23 z późn. zm.), dostępna na: (ostatni dostęp 27 listopada 213)

3 Jego specyfika charakteryzuje się większą złożonością i skomplikowaniem w porównaniu do instytucji banku. Badana instytucja działa na zasadzie wzajemności i aktywności jej członków 6. Ostatnią instytucją jaką analizowaną w niniejszej pracy jest spółka działająca w sektorze przetwórstwa spożywczego. Jest to przedsiębiorstwo działające na rynku niszowym, a początki jej funkcjonowania sięgają lat 5-tych XX wieku. Oprócz produkcji konserw rybnych spółka zajmuje się też m.in. remontami kutrów, naprawą sieci rybackich oraz prowadzi działalność socjalną. Niniejsza praca ma na celu porównanie ze sobą jednostek, pochodzących z trzech zupełnie różnych sektorów. Wartości wszystkich wskaźników zostały obliczone z uwzględnieniem kwot wyrażonych w tysiącach złotych. Treść pracy 1. Podwynik kategorii ogólnej 1.1 Logarytm naturalny z okresu istnienia firmy (wieku) Tab. 1. Logarytm naturalny z wieku (28 21) I. Organizacja nonprofit Wiek jednostki Logarytm naturalny z wieku 2,8 2,197 2,3 Wiek jednostki Logarytm naturalny z wieku 2,77 2,83 2,89 Wiek jednostki Logarytm naturalny z wieku 3,99 4,1 4,3 6 Rutkowska, Małgorzata, Towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych: społeczne aspekty funkcjonowania w ubezpieczeniach zdrowotnych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, (26), ISBN:

4 I. Fundacja została założona w 2 r. Wskaźnik pokazuje, że organizacja z roku na rok jest coraz bardziej stabilna 7 i elastyczna w stosunku do rynku. Fundacja ta rozwija się z roku na rok. II. Wskaźnik w kolejnych latach badanego okresu obrazuje większą stabilność i elastyczność 8 towarzystwa go w miarę upływu czasu. III. Z roku na rok przedsiębiorstwu towarzyszy wzrost wartości wskaźnika logarytmu naturalnego z wieku jednostki. Wraz ze wzrostem wieku przedsiębiorstwa wrasta jego stabilność i elastyczność w dostosowywaniu się do sytuacji rynkowej. 1.2 Logarytm naturalny z wielkości Wzór 1. Wielkość = ( Przychody ogółem + Dochód i dotacje- Zrealizowane i niezrealizowane straty na nieruchomościach i inwestycjach ) 26, 212). Dostępny na SSRN: (ostatni dostęp: 27 listopada 213) lub 7 Stabilność systemu finansowego to stan, w którym system finansowy pełni swoje funkcje w sposób ciągły i efektywny, nawet w przypadku wystąpienia nieoczekiwanych i niekorzystnych zaburzeń o znacznej skali. Osiński, Jacek, Szpunar, Piotr, Tymoczko Dobiesław, Przegląd stabilności systemu finansowego, Narodowy Bank Polski, Warszawa, (28 r.), dostępny na: (ostatni dostęp 27 listopada 213) 8 Elastyczność rynkowa - zdolność adoptowania (dostosowania) organizacji do warunków, które występują w otoczeniu; Krupski, Rafał, Elastyczność organizacji, wyd. Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław, (28), ISBN:

5 Tab. 2. Logarytm naturalny z wielkości (28 21) I. Organizacja non - profit Całkowite przychody Dochód i dotacje Przychody z lokat Zrealizowane i niezrealizowane straty na nieruchomościach i inwestycjach Logarytm naturalny z wielkości 16,95 17,7 17,19 Całkowite przychody Dochód i dotacje Zrealizowane i niezrealizowane straty na nieruchomościach i inwestycjach Logarytm naturalny z wielkości 7,95 8,83 8,88 Całkowite przychody Dochód i dotacje Zrealizowane i niezrealizowane straty na nieruchomościach i inwestycjach Logarytm naturalny z wielkości 11,42 11,56 11,62 I. Wysokie wartości wskaźnika świadczą o zwiększającej się ilości wpływów, W przypadku fundacji są to prywatne datki, dotacje i subwencje. W miarę upływu lat organizacja zwiększa stan posiadanych zasobów. II. Wskaźnik w kolejnych latach wskazuje większą stabilność, elastyczność finansową i konkurencyjność 9 w miarę wzrostu przychodów. III. W badanym okresie zauważa się stopniowy przyrost wskaźnika. Z każdym rokiem następuje wzrost stabilności i poprawa elastyczności finansowej przedsiębiorstwa. 9 Konkurencyjność zdolność do długookresowego, efektywnego wzrostu. Jej elementami są więc efektywność, dynamika oraz elastyczność badanego podmiotu gospodarczego. Podedworny Henryk, Grabowiecki, Jerzy, Wnorowski, Henryk, Konkurencyjność gospodarki Polskie a rola państwa przed akcesją do Unii Europejskie, wyd. Uniwersytet Ekonomiczny w Białymstoku, Białystok, (2), ISBN:

6 1.3 Indeks niestabilności aktywów Wzór 2. Indeks niestabilności aktywów = Σ ( y - y T ) 2 n Gdzie: y T = tendencja aktywów ogółem na okres t, i jest ustalana w następujący sposób: y T = a + bt a= wartość przecięcia b = nachylenie linii trendu t = okres czasu 26, 212). Dostępny na SSRN: (ostatni dostęp: 27 listopada 213) lub Tab. 3. Indeks niestabilności aktywów (28 21) I. Organizacja non - profit (Y Y T ) 2 Okres w latach Indeks niestabilności aktywów (Y Y T ) 2 Okres w latach Indeks niestabilności aktywów (Y Y T ) 2 Okres w latach Indeks niestabilności aktywów I. Wzrost aktywów charakteryzuje się niestabilnością. Największą zmianę odnotowano w 29 r. Takie odstępstwa są często powodem braku zaufania darczyńców.

7 II. Niestabilność we wzroście trajektorii aktywów towarzystwa go wokół trendu stwarza dla zarządu trudne zadanie, a dla kredytodawców jest to znak do zachowania ostrożności. III. W badanym okresie aktywa jednostki charakteryzują się niestabilnością, odbiegają od linii trendu. Istnieje zagrożenie wystąpienia wątpliwości inwestorów oraz kredytodawców co do pozycji jednostki na rynku. Wzór 3. Wskaźnik ogólny=(waga 1 x Wiek)+(Waga 2 x Wielkość)+(Waga 3 xindeks nasilenia aktywów) 26, 212). Dostępny na SSRN: (ostatni dostęp: 27 listopada 213) lub Tab.4. Wagi #1 1,25 #2,33 #3 -,1 Tab.5. Wskaźnik ogólny (28-21) I. Organizacja non-profit Logarytm naturalny z wieku Logarytm naturalny z wielkości Indeks niestabilności aktywów ,8 16, ,197 17, ,3 17, Wskaźnik ogólny 7,47 5,37 3,6 Logarytm naturalny z wieku 2,77 2,83 2,89 Logarytm naturalny z wielkości 7,95 8,83 8,88 Indeks niestabilności aktywów Wskaźnik ogólny 6,6 6,41 6,52 Logarytm naturalny z wieku 3,99 4,1 4,3 Logarytm naturalny z wielkości 11,42 11,56 11,62 Indeks niestabilności aktywów Wskaźnik ogólny 8,75 8,8 8,86

8 Tab.5. Wskaźnik ogólny (28-21) I. Organizacja non-profit Logarytm naturalny z wieku Logarytm naturalny z wielkości Indeks niestabilności aktywów ,8 16, ,197 17, ,3 17, Wskaźnik ogólny 7,47 5,37 3,6 Logarytm naturalny z wieku 2,77 2,83 2,89 Logarytm naturalny z wielkości 7,95 8,83 8,88 Indeks niestabilności aktywów Wskaźnik ogólny 6,6 6,41 6,52 Logarytm naturalny z wieku 3,99 4,1 4,3 Logarytm naturalny z wielkości 11,42 11,56 11,62 Indeks niestabilności aktywów Wskaźnik ogólny 8,75 8,8 8,86 I. Zmniejszanie się wartości wskaźnika z roku na rok oznacza, że fundacja może mieć problemy z kondycją finansową w dłuższej perspektywie. Niepokojące są wysokie odstępstwa wielkości aktywów od trendu. II. W badanym okresie następuje wzrost wartości wskaźnika, co odzwierciedla poprawę kondycji finansowej jednostki w latach III. W badanym okresie zauważa się tendencję wzrostową tego wskaźnika, jednak jego przyrosty są nieznaczne co świadczy o minimalnej poprawie kondycji finansowej przedsiębiorstwa.

9 2. Wskaźnik natychmiastowy 2.1 Wskaźnik wystarczalności funduszy pieniężnych Wzór 4. Wskaźnik wystarczalności funduszy pieniężnych =,75+ Gdzie : Gotówka Wydatki Amortyzacja - Rzeczowe wydatki Gotówka = wolna gotówka ( lub, jeśli wartość ta nie jest dostępna, wolna + czasowo ograniczona gotówka) 26, 212). Dostępny na SSRN: (ostatni dostęp: 27 listopada 213) lub Tab. 6. Wskaźnik wystarczalności funduszy pieniężnych (28 21) I. Organizacja non - profit Gotówka Wydatki Amortyzacja Wydatki rzeczowe Wskaźnik wystarczalności funduszy pieniężnych Gotówka Wydatki: z działalności operacyjnej z działalności lokacyjnej Amortyzacja Wydatki rzeczowe ,97,99, Wskaźnik wystarczalności funduszy pieniężnych,7536,752,7514 Gotówka Wydatki Amortyzacja Wydatki rzeczowe Wskaźnik wystarczalności,7869,7531,927 funduszy pieniężnych

10 I. W żadnym z analizowanych okresów wskaźnik nie przekroczył 1, możliwość wystąpienia trudności finansowych. Najniższa wartość wskaźnika wystąpiła, gdy organizacja posiadała najniższy w ciągu badanego okresu stan gotówki. II. Zdolność do pokrycia wydatków gotówkowych najbardziej płynnymi środkami pieniężnymi spadała liniowo do ostatniego badanego roku (dotyczy 3-miesięcznych poziomów wskaźników). III. Zdolność jednostki do pokrycia wydatków gotówką początkowo maleje, jednak w ostatnim roku wzrasta. W badanym okresie Przedsiębiorstwo Przetwórcze nie było w stanie całkowicie pokryć wydatków pieniężnych posiadaną gotówką. 2.2 Zmodyfikowany wskaźnik gotówki Wzór 5. Zmodyfikowany wskaźnik gotówki = Gotówka netto Aktywa Gdzie : Gotówka netto = (Gotówka - Zobowiązania - Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów ) Aktywa = Aktywa ogółem 26, 212). Dostępny na SSRN: (ostatni dostęp: 27 listopada 213) lub

11 Tab. 7. Zmodyfikowany wskaźnik gotowki (28 21) I. Organizacja non - profit Gotówka netto Aktywa ogółem Zmodyfikowany wskaźnik gotówki -,296 -,26 -,31 Gotówka netto Aktywa ogółem Zmodyfikowany wskaźnik gotówki -,1384 -,1287 -,1353 Gotówka netto Aktywa ogółem Zmodyfikowany wskaźnik gotówki -,37 -,38 -,42 I. Organizacja przez cały analizowany okres wypracowuje ujemną wartość wskaźnika. Na taki stan przekładają się wartość zobowiązań oraz rozliczeń międzyokresowych. II. Jako procent aktywów środki pieniężne o nieograniczonej możliwości dysponowania netto nie pokrywają zobowiązań i rozliczeń przyszłych okresów w kontekście wypłacalności w badanym okresie. III. Wartość wskaźnika utrzymuje się na ujemnym poziomie w całym badanym okresie. Jednostka ma problem z utrzymaniem odpowiedniej płynności finansowej 1. 1 Płynność- zdolność do terminowego regulowania zobowiązań bieżących Sierpińska, Maria, Wędzki, Dariusz, Zarządzanie płynnością finansową w przedsiębiorstwie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, (1997), ISBN:

12 2.3 Wskaźnik płynności Lambda (TLL) Wzór 6. Lambda= ( Gotówka + Inwestycje krótkoterminowe + Niewykorzystana Linia Kredytowa + średni OCF ) Szacowany OCF Gdzie : Gotówka = wolne środki pieniężne ( lub, jeśli wartość nie jest dostępna, wolne środki pieniężne + czasowo ograniczone środki pieniężne) Inwestycje krótkoterminowe = wolne (nieograniczone) inwestycje krótkoterminowe (lub, jeśli wartość ta nie jest dostępna, nieograniczone + czasowo - ograniczone inwestycje krótkoterminowe ). Średni OCF = średnia wartość przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej dla co najmniej ostatnich trzech lat. Szacowany OCF = odchylenie standardowe historycznych wartości przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej. 26, 212). Dostępny na SSRN: (ostatni dostęp: 27 listopada 213) lub

13 Tab. 8. Wskaźnik Lambda (28 21) I. Organizacja non - profit Gotówka Inwestycje krótkoterminowe Niewykorzystana linia kredytowa Średni OCF Niepewny OCF Wskaźnik Lambda 1,87 12,39 9,48 Gotówka Inwestycje krótkoterminowe Niewykorzystana linia kredytowa Średni OCF Niepewny OCF Wskaźnik Lambda 16,2 26,39 2,45 Gotówka Inwestycje krótkoterminowe Niewykorzystana linia kredytowa Średni OCF Niepewny OCF Wskaźnik Lambda ,93 3,84 7,6 I. Wartości wskaźnika nie przyjmują trendu, ich wysokie wartości wynikają ze skutecznie prowadzonej działalności, skutecznym inwestycjom. II. Wzrost całkowitej gotówki, inwestycji krótkoterminowych oraz niewykorzystanej linii kredytowej w stosunku do zmienności operacyjnych przepływów pieniężnych sygnalizuje niższe prawdopodobieństwo braku gotówki w 29 roku, jednak znaczny spadek wskaźnika w 21 roku sygnalizuje wysokie prawdopodobieństwo braku gotówki. III. W badanych latach jednostka osiąga zmienne prawdopodobieństwo wystąpienia deficytu gotówki. W porównaniu do lat ubiegłych w ostatnim roku następuje znaczny przyrost wskaźnika, sygnalizujący mniejsze zagrożenie braku gotówki.

14 2.4 Wskaźnik płynności bieżącej (CLI) 11 Wzór 7. Wskaźnik płynności bieżącej= (Poczatkowe środki pieniężne + Początkowe inwestycje krótkoterm. + OCF z bieżącego okresu) ( Wymagalne zobowiązania krótkoterm. + Wymagalne zobowiązania długoterm ) Gdzie : Środki pieniężne = nieograniczona gotówka + czasowo ograniczona gotówka ( lub, jeśli wartość nie jest dostępna, gotówka ogółem) Inwestycje krótkoterminowe = nieograniczone inwestycje krótkoterminowe + czasowo ograniczone inwestycje krótkoterminowe ( lub jw.) OCF z bieżącego okresu = operacyjny przepływ pieniężny występujący jeden okres po gotówce, inwestycjach, obligacjach krótkoterminowych i bieżącej części zadłużenia długoterminowego. Początkowe krótkoterminowe zobowiązania = obligacje krótkoterminowe Początkowa bieżąca część zadłużenia długoterminowego = ilość głównych należności w ciągu jednego roku od zadłużenia długoterminowego 26, 212). Dostępny na SSRN: (ostatni dostęp: 27 listopada 213) lub 11 Wskaźnikiem płynności bieżącej, nazywany również wskaźnikiem III stopnia, który określa ile razy aktywa obrotowe pokrywają zobowiązania krótkoterminowe. Optymalny poziom tego wskaźnika mieści się w granicach od 1, 5 do 2. ; Kobus, Dorota, Czerwińska, Anna, Analiza Finansowa Przedsiębiorstw Z Punktu Widzenia Zarządzającego Przedsiębiorstwem (The Financial Analysis of Enterprises with Regard to Enterprise Manager) (Kwiecień 11, 213). Dostępne na SSRN: (ostatni dostęp: 28 listopada 213) lub

15 Tab. 9. Wskaźnik płynności bieżącej(cli) (28 21) I. Organizacja non - profit Środki pieniężne na początku okresu Inwestycje krótkoterminowe na początku okresu OCF z bieżącego okresu Część aktualnie wymagalnych zobowiązań krótkoterminowych Część aktualnie wymagalnych zobowiązań długoterminowych Wskaźnik płynności bieżącej(cli) 12,49 12,58 11,71 Środki pieniężne na początku okresu Inwestycje krótkoterminowe na początku okresu OCF z bieżącego okresu Część aktualnie wymagalnych zobowiązań krótkoterminowych Część aktualnie wymagalnych zobowiązań długoterminowych Wskaźnik płynności bieżącej(cli) 1,2 1,12 1,13 Środki pieniężne na początku okresu Inwestycje krótkoterminowe na początku okresu OCF z bieżącego okresu Część aktualnie wymagalnych zobowiązań krótkoterminowych Część aktualnie wymagalnych zobowiązań długoterminowych Wskaźnik płynności bieżącej(cli) 1,54 1,26,48 I. Z danych przedstawionych przez organizację wynika, że duża ilość zgromadzonych środków jest przeznaczana na lokaty. II. Wzrost wartości tego wskaźnika sygnalizuje większe możliwości pokrycia stałych zobowiązań gotówką, co oznacza większą wypłacalność 12 i polepszającą się płynność w najbliższym okresie. 12 Osiąganie wypłacalności to fundamentalny warunek prawidłowego funkcjonowania przedsiębiorstwa na rynku. To także podstawowy miernik stopnia realizacji nadrzędnych celów działalności przedsiębiorstwa, którymi są pomnażanie bogactwa właścicieli (pomnażanie kapitału) oraz przetrwanie przedsiębiorstwa

16 III. Bieżący wskaźnik płynności z roku na rok maleje, przy czym największy jego spadek następuje w roku 21. Indeks jako prognoza wskazał, że zobowiązania wymagalne nie zostaną pokryte, a poziom ryzyka jednostki związanego z niewypłacalnością 13 jest coraz wyższy. Wzór 8. Podwynik natychmiastowy = ( Waga 4 Wskaźnik wystarczalności funduszy pieniężnych) + ( Waga 5 Zmodyfikowany wskaźnik gotówki) + (Waga 6 docelowa płynność Lambda ) + (Waga 7 Wskaźnik płynności bieżącej ) 26, 212). Dostępny na SSRN: (ostatni dostęp: 27 listopada 213) lub Tab.1. Wagi #4 1,25 #5 12,5 #6,85 #7,5 (zapewnienie mu istnienia). Stępień, Konrad, Rentowność a wypłacalność przedsiębiorstw, wyd. Difin, Warszawa, (27), ISBN: Niewypłacalność istnieje więc nie tylko wtedy, gdy dłużnik nie ma środków, lecz także wtedy, gdy dłużnik nie wykonuje zobowiązań z innych przyczyn, np. nie wykonuje zobowiązań w celu doprowadzenia swego kontrahenta do stanu niewypłacalności albo też nie wykonuje zobowiązań z przyczyn irracjonalnych. Jakubecki, Andrzej, Zedler, Feliks, Prawa upadłościowe i naprawcze. Komentarz, wyd. Wolters Kluwer Polska, Warszawa, (21), ISBN:

17 Tab. 11. Podwynik natychmiastowy (28 21) I. Organizacja nonprofit Wskaźnik wystarczalności funduszy pieniężnych Zmodyfikowany wskaźnik gotówki Wskaźnik Lambda Wskaźnik płynności bieżącej(cli) ,97 -,296 1,87 4,66,99 -,26 12,32 8,6,9 -,31 9,48 8,4 Podwynik natychmiastowy 9,8 12,77 17,24 Wskaźnik wystarczalności funduszy,7536,752,7514 pieniężnych Zmodyfikowany wskaźnik gotówki -,1384 -,1287 -,1353 Wskaźnik Lambda 16,2 26,39 2,45 Wskaźnik płynności bieżącej(cli) 1,2 1,12 1,13 Podwynik natychmiastowy 13,49 22,52 2,13 Wskaźnik wystarczalności funduszy,7869,7531,927 pieniężnych Zmodyfikowany wskaźnik gotówki -,37 -,38 -,42 Wskaźnik Lambda 5,93 3,84 7,6 Wskaźnik płynności bieżącej(cli) 1,54 1,26,48 Podwynik natychmiastowy 2,17,9 2,58 I. W analizowanym przypadku nastąpił znaczący wzrost wskaźnika w przeciągu trzech lat, na co wpływa wartość wskaźnika TLL. Wskaźnik może być także zawyżony poprzez uwzględnienie wartości wskaźnika bieżącej płynności. II. Wartości wskaźnika natychmiastowego w latach znacząco przekroczyły maksymalny poziom 1, dlatego podczas obliczania FHI wartości przekraczające poziom maksymalny, zostały zredukowane do 1. Wskaźnik natychmiastowy w 21r. osiągnął kilkukrotnie mniejszą wartość niż w poprzednich latach, na co wpłynął spadek wartości wskaźnika Lambda, oznaczający wysokie prawdopodobieństwo braku gotówki. III. Podmiot na przełomie trzech lat nie osiągnął wskaźnika na poziomie 1 lub wyższego. W roku 29 nastąpił spadek wskaźnika natychmiastowego, wywołany

18 obniżeniem się wszystkich jego składowych. Jednostka dysponowała mniejszym poziomem gotówki w stosunku do zobowiązań. W roku następnym poziom indeksu powrócił do zbliżonego z 28 roku, co stanowi pozytywny aspekt. 3. Podwynik krótkoterminowy 3.1 Wskaźnik przepływu środków pieniężnych z działalności operacyjnej Wzór 9. Wskaźnik przepływu środków pieniężnych z działalności operacyjnej = przepływu środków pieniężnych z działalności operacyjnej zobowiązania bieżące 26, 212). Dostępny na SSRN: (ostatni dostęp: 27 listopada 213) lub Tab. 12. Wskaźnik przepływu środków pieniężnych z działalności operacyjnej (28 21) I. Organizacja non - profit OCF z bieżącego okresu Zobowiązania bieżące Wskaźnik przepływu środków pieniężnych z działalności operacyjnej OCF z bieżącego okresu Zobowiązania bieżące Wskaźnik przepływu środków pieniężnych z działalności operacyjnej OCF z bieżącego okresu Zobowiązania bieżące ,17 8,69 3, ,46,699, Wskaźnik przepływu środków pieniężnych z działalności operacyjnej,69,63,64

19 I. Organizacja jest zdolna do pokrycia bieżących zobowiązań ze środków z działalności statutowej. Sposób funkcjonowania umożliwia efektywne gromadzenie środków. II. Brak zdolności do pokrycia przez operacyjne przepływy pieniężne zobowiązań krótkoterminowych w badanym okresie, jednak wartości wskaźnika zwiększają się z roku na rok, co sygnalizuje polepszenie. III. Wskaźnik przepływu środków pieniężnych z działalności operacyjnej utrzymuje się na zbliżonym poziomie. Jednostka nie jest zdolna do pokrycia w pełni zobowiązań krótkoterminowych z osiąganych operacyjnych przepływów pieniężnych. 3.2 Wskaźnik aktywów (+) Wzór 1. Wskaźnik aktywów= Aktywa obrotowe Aktywa ogółem 26, 212). Dostępny na SSRN: (ostatni dostęp: 27 listopada 213) lub Tab. 13. Wskaźnik aktywów (28 21) I. Organizacja non - profit Aktywa obrotowe Aktywa ogółem Wskaźnik aktywów,83,82,81 Aktywa obrotowe Aktywa ogółem Wskaźnik aktywów,56,45,38 Aktywa obrotowe Aktywa ogółem Wskaźnik aktywów,49,54,58

20 I. W analizowanym przedziale czasowym, wartości wskaźnika utrzymują się na względnie stałym poziomie. Organizacja posiada stan aktywów pozwalający na dalsze funkcjonowanie. II. Wartości wskaźnika w badanym okresie maleją, co sygnalizuje, że gotówka i jej ekwiwalenty obrazują zmniejszenie wypłacalności. III. Poziom aktywów obrotowych w stosunku do całkowitej wielkości aktywów z roku na roku wzrasta, co jest korzystne dla badanego podmiotu. Jednostka dysponowała znaczną ilością dających się w krótszym czasie upłynnić aktywów, co zabezpieczyło jej wypłacalność oraz płynność finansową. 3.3 Wskaźnik kosztów administracyjnych (+) Wzór 11. Wskaźnik kosztów administracyjnych = Koszty administracyjne Koszty ogółem - Koszty administracyjne 26, 212). Dostępny na SSRN: (ostatni dostęp: 27 listopada 213) lub

21 Tab. 14. Wskaźnik kosztów administracyjnych (28 21) I. Organizacja non - profit Koszty administracyjne Koszty ogółem Wskaźnik kosztów administracyjnych Koszty administracyjne Koszty ogółem Wskaźnik kosztów administracyjnych Koszty administracyjne Koszty ogółem ,16,11, ,3,2, Wskaźnik kosztów administracyjnych,7,6,6 I. Niewielkie wartości świadczą o niskich wydatkach na pion administracyjny w organizacji. Praca w fundacji opiera się głównie na pracy wolontariuszy 14, którzy nie pobierają wynagrodzenia. II. Udział kosztów administracyjnych w ogólnej sumie kosztów maleje, towarzystwo staje się efektywniejsze 15, co oznacza większą zdolność do redukcji tych wydatków w przypadku kryzysu gotówkowego. III. Wskaźnik poziomu kosztów administracyjnych utrzymuje się na stabilnym poziomie. Niskie wartości wskaźnika sugerują efektywność działań jednostki, jednak z drugiej strony wskazują małe możliwości do zmniejszenia wydatków administracyjnych w przypadku zapotrzebowania na gotówkę. 14 Wolontariusz - osoba fizyczna, która ochotniczo i bez wynagrodzenia wykonuje świadczenia na zasadach określonych w ustawie. Ustawa z dnia 24 kwietnia 23 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz.U. 23 nr 96 poz. 873). Dostępna na: (ostatni dostęp: 27 listopada 213) 15 Efektywność - przynoszenie efektów, to znaczy skutków jakiegoś działania, przy tym skutków dotatnich czy pożądanych, gdyż skutki czy następstwa niepożądane można połączyć z terminem "efekt". Fedorowicz, Zdzisław, System gospodarczy i efektywność ekonomiczna, wyd. PWN, Warszawa, (199), ISBN

22 Wzór12. Podwynik krótkoterminowy = Waga 8 Operacyjny CF + Waga 9 x Wskaźnik aktywów + Waga 1 Wskaźnik kosztów administracyjnych 26, 212). Dostępny na SSRN: (ostatni dostęp: 27 listopada 213) lub Tab. 15. Wagi #8,75 #9 6,6 #1 8,33 Tab. 16. Podwynik krótkoterminowy (28 21) I. Organizacja non - profit Wskaźnik przepływu środków pieniężnych z działalności operacyjnej Wskaźnik aktywów Wskaźnik kosztów administracyjnych ,17,83,16 8,69,82,11 3,42,81,11 Podwynik krótkoterminowy 9,96 12,89 8,898 Wskaźnik przepływu środków pieniężnych z działalności operacyjnej,46,699,71 Wskaźnik aktywów,56,45,38 Wskaźnik kosztów administracyjnych,3,2,2 Podwynik krótkoterminowy 4,27 3,66 3,21 Wskaźnik przepływu środków pieniężnych z działalności operacyjnej,69,63,64 Wskaźnik aktywów,49,54,58 Wskaźnik kosztów administracyjnych,7,6,6 Podwynik krótkoterminowy 4,33 4,54 4,81

23 I. Wszystkie z obliczonych wartości są zbliżone do wartości modelowych co oznacza efektywność prowadzonych działań operacyjnych. II. Wartości wskaźnika krótkoterminowego w latach maleją, co oznacza jego mniejsze znaczenie podczas badania ogólnej kondycji finansowej jednostki. III. W badanym okresie zauważa się tendencję wzrostową wskaźnika. W ciągu 3 lat indeks wzrósł o 11%, co oznacza wzrost jego wpływu na kondycję finansową. 4. Wskaźnik średniookresowy 4.1 Nadwyżka netto Wzór 13. Nadwyżka netto = Zmiana w aktywach netto 26, 212). Dostępny na SSRN: (ostatni dostęp: 27 listopada 213) lub Tab. 17. Nadwyżka netto (28 21) I. Organizacja non - profit Aktywa netto ( rok - 1) Aktywa netto w roku bazowym (1) Nadwyżka netto Aktywa netto ( rok - 1) Aktywa netto w roku bazowym (1) Nadwyżka netto Aktywa netto ( rok - 1) Aktywa netto w roku bazowym (1) Nadwyżka netto

24 I. Wskaźnik wskazuje, że nastąpił sukcesywny spadek aktywów netto 16, co stanowi negatywny symptom dla podmiotu. II. Towarzystwo posiada nadwyżkę, która jest niestabilna w badanym okresie poprzez nierównomierny wzrost wartości sumy bilansowej i zobowiązań. III. Poziom wskaźnika dla jednostki spadał nierównomiernie. Malejące wartości indeksu stanowią negatywne oznaki, gdyż wskazuje to na malejące wzrosty aktywów, które przedsiębiorstwo finansuje z posiadanych środków własnych. 4.2 Wskaźnik udziału Wzór 14. Wskaźnik udziału = Całkowity udział dochodów i dotacji Wpływy + Przychody i dotacje 26, 212). Dostępny na SSRN: (ostatni dostęp: 27 listopada 213) lub 16 Aktywa netto - rozumie się przez to aktywa jednostki pomniejszone o zobowiązania, odpowiadające wartościowo kapitałowi (funduszowi) własnemu. Flisek, Aneta (red.), Ustawa o rachunkowości oraz ustawa o biegłych rewidentach, Wyd. C. H. Beck, Warszawa, (23), ISBN

25 Tab. 18. Wskaźnik udziału (28 21) I. Organizacja non - profit Wszystkie wniesione dotacje Dochód Przychody i dotacje Wskaźnik udziału,7,67,68 Wszystkie dotacje NA NA NA Dochód NA NA NA Przychody i dotacje Wskaźnik udziału NA NA NA Wszystkie wniesione dotacje Dochód Przychody i dotacje NA NA NA NA NA NA Wskaźnik udziału NA NA NA I. Z roku na rok występuje dopływ dotacji i subwencji w zbliżonej relacji względem przychodów ogółem. Fundacja aktywnie pozyskuje środki oraz cieszy się dobrą opinią i zaufaniem wśród darczyńców. II. III. Specyfika działalności towarzystwa uniemożliwia obliczenie wskaźnika. Specyfika działalności spółki uniemożliwia obliczenie wskaźnika. 4.3 Wskaźnik samofinansowania Wzór15. Operacyjne przepływy gotówki w ostatnich 3 latach Wskaźnik samofinansowania = przepływy pieniężne z działalności inwestycyjnych w ostatnich 3 latach 26, 212). Dostępny na SSRN: (ostatni dostęp: 27 listopada 213) lub

26 Tab. 19. Wskaźnik samofinansowania (28 21) I. Organizacja non - profit 3 letnie OCF 3 letnie ICF Wskaźnik samofinansowania NA NA NA 3 letnie OCF letnie ICF Wskaźnik samofinansowania,6,5,9 3 letnie OCF letnie ICF Wskaźnik samofinansowania 3,81 2,4 2,82 I. Ze względu na to, ze fundacja nie sporządza rachunku przepływów pieniężnych nie można podać wartości ICF. II. Towarzystwa, które chcą by ich samofinansowanie w mało płynne aktywa trwałe wzrosło będą dążyć do wartości 1 lub więcej, co można zaobserwować w przypadku badanej jednostki. Oznacza to niedostateczną ilość zabezpieczeń finansowych, które można by wykorzystać na kapitał obrotowy. III. Osiągnięte i wzrastające wielkości wskaźnika wskazują na dostateczną ilość zabezpieczeń finansowych, które można by wykorzystać na kapitał obrotowy.

27 4.4 Wskaźnik zadłużenia finansowego Wzór 16. Dług Wskaźnik zadłużenia finansowego = ( Dług + Aktywa netto ogółem ) 26, 212). Dostępny na SSRN: (ostatni dostęp: 27 listopada 213) lub Tab. 2. Wskaźnik zadłużenia finansowego (28 21) I. Organizacja non - profit Zadłużenie finansowe Aktywa netto ogółem Wskaźnik zadłużenia finansowego Zadłużenie finansowe Aktywa netto ogółem Wskaźnik zadłużenia finansowego Zadłużenie finansowe Aktywa netto ogółem ,74,77, Wskaźnik zadłużenia finansowego,36,33,31 I. Organizacja pozyskuje środki na bieżąco, nie korzysta z finansowania w postaci kredytów. Fundacja nie posiada także zobowiązań długoterminowych. II. Wartości wskaźnika w badanym okresie wskazują na niski udział długu w sumie zaplanowanych pożyczek i skumulowanych nadwyżek, jednak z roku na roku udział długu rośnie. III. Wartości wskaźnika jednostki wskazują na niski udział długu w sumie zaplanowanych pożyczek i zakumulowanych nadwyżek, oraz z roku na roku udział długu maleje co jest korzystne.

28 4.5 Wskaźnik kosztów pozyskiwania funduszy Wzór 17. Wskaźnik kosztów gromadzenia funduszy = Wydatki na pozyskiwanie funduszy Udział ogólnych dochodów i dotacji 26, 212). Dostępny na SSRN: (ostatni dostęp: 27 listopada 213) lub Tab. 21. Wskaźnik kosztów pozyskiwania funduszy (28 21) I. Organizacja non - profit Wydatki na gromadzenie funduszy Udział ogólnych dochodów i dotacji Wskaźnik kosztów pozyskiwania funduszy Wydatki na gromadzenie funduszy Udział ogólnych dochodów i dotacji Wskaźnik kosztów pozyskiwania funduszy Wydatki na gromadzenie funduszy,4,5,8 NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA NA Udział ogólnych dochodów i dotacji NA NA NA Wskaźnik kosztów pozyskiwania funduszy NA NA NA I. Udział kosztów związanych z pozyskaniem funduszy jest niewielki. Sukcesywny wzrost wartości wskaźnika oznacza, że organizacja dąży do zwiększenia środków.

29 II. Specyfika działalności instytucji uniemożliwia obliczenie wskaźnika. III. Specyfika prowadzonej działalności, pociągająca ze sobą brak kosztów fundrasingu 17 oraz wydatków na darowizny uniemożliwia obliczenie wskaźnika. Wzór18. Podwynik średniookresowy = Waga 11 nadwyżka netto + Waga 12 x wskaźnik udziału + Waga 13 wskaźnik samofinansowania + Waga 14 Wskaźnik zadłużenia finansowego + ( Waga 15 wskaźnik kosztów pozyskiwania funduszy ) 26, 212). Dostępny na SSRN: (ostatni dostęp: 27 listopada 213) lub Tab. 22. Wagi #11,1 #12-2 #13 2 #14-2 # Fundraising proces zdobywania funduszy poprzez proszenie o wsparcie osób indywidualnych, firm, fundacji dobroczynnych lub instytucji rządowych i samorządowych. Zajmują się tym zawodowi fundraiserzy. Kiełczewska, Aleksandra, 53 kilogramów złota - fundraising jako szansa, lekcja biznesu i historii, (211). Artykuł dostępny na: fundraising_jako_szansa_lekcja_biznesu_i_historii.html (ostatni dostęp: 27 listopada 213)

30 Tab. 23. Wskaźnik średniookresowy (28 21) I. Organizacja nonprofit Nadwyżka netto Wskaźnik udziału Wskaźnik samofinansowania Wskaźnik zadłużenia finansowego Wskaźnik kosztów gromadzenia funduszy ,13,296 NA,966,12,22 NA,15,9,23 NA,25 Wskaźnik średniookresowy 18,343 17, ,9566 Nadwyżka netto Wskaźnik udziału NA NA NA Wskaźnik samofinansowania,6,5,9 Wskaźnik zadłużenia,74,77,81 finansowego Wskaźnik kosztów NA NA NA gromadzenia funduszy Wskaźnik średniookresowy -1,21-1,36-1,36 Nadwyżka netto Wskaźnik udziału NA NA NA Wskaźnik samofinansowania 3,81 2,4 2,82 Wskaźnik zadłużenia,36,33,31 finansowego Wskaźnik kosztów NA NA NA gromadzenia funduszy Wskaźnik średniookresowy 6,98 4,16 5,3 I. W badanym przedziale czasowym wartość wskaźnika obniżyła się. Jest to oznaką obniżenia płynności finansowej i wypłacalności. W analizowanym przypadku nie jest to syndrom niepokojący, ponieważ wszystkie z oszacowanych wskaźników mają wartość większą niż modelowa. Jeżeli tendencja spadkowa utrzyma się dłużej może nastąpić pogorszenie sytuacji podmiotu. II. Wskaźnik średniookresowy przyjmuje wartości ujemne, które negatywnie wpływają na całkowitą kondycję finansową badanej jednostki.

31 III. W badanym podmiocie indeks średniookresowy zmalał w ciągu 3 lat o 28%, co wskazuje na umiarkowane zmniejszenie tego składnika kondycji finansowej. Wskaźnik kondycji finansowej (φ) Wzór 19. φ = (.1 Podwynik kategorii ogólnej) + (.4 Podwynik natychmiastowy) + + (.3 Podwynik krótkoterminowy) + (.2 Podwynik średniookresowy) 26, 212). Dostępny na SSRN: (ostatni dostęp: 27 listopada 213) lub Tab. 24. Wagi Wskaźnik ogólny,1 Wskaźnik natychmiastowy,4 Wskaźnik krótkoterminowy,3 Wskaźnik średniookresowy,2

32 Tab. 25. Wskaźnik kondycji finansowej (φ) w latach I. Organizacja non - profit Podwynik kategorii ogólnej Podwynik natychmiastowy Podwynik krótkoterminowy Podwynik średniookresowy ,47 12,99 9,96 18,3 5,37 14,82 12,89 17,77 3,6 1,14 8,89 14,9 Wskaźnik kondycji finansowej 9,52 9,53 8,97 Podwynik kategorii ogólnej Podwynik natychmiastowy Podwynik krótkoterminowy Podwynik średniookresowy 6,6 13,49 4,27-1,21 6,41 22,52 3,66-1,36 6,52 2,13 3,21-1,36 Wskaźnik kondycji finansowej 5,64 5,47 2,1 Podwynik kategorii ogólnej Podwynik natychmiastowy Podwynik krótkoterminowy Podwynik średniookresowy 8,75 2,17 4,33 6,98 8,8,9 4,54 4,16 8,86 2,58 4,81 5,3 Wskaźnik kondycji finansowej 4,44 3,12 4,37 Zakończenie Oszacowanie wskaźników związanych z płynnością pozwala z wyprzedzeniem zareagować na zmiany, które są oznakami utraty płynności a w konsekwencji i bankructwa 18. Na podstawie badanej próby, można zauważyć, że wskaźniki wchodzące w skład modelu FHI zawierają pozycje w znacznym stopniu narażone na oddziaływanie czynników makro- i mikroekonomicznych. Organizacja non- profit charakteryzuje się niestabilnością wskaźnika FHI w przedziale czasu Duża zmienność kondycji jednostki może wynikać z uwarunkowań społeczno- gospodarczych, i sytuacji politycznej kraju, co wpływa na 18 Wyrobek, Joanna M., Utrata płynności a utrata wypłacalności (Differences between the Loss of Liquidity and Insolvency) (March 25, 27). Zarządzanie finansami firm : teoria i praktyka, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego, Wrocław, 28. Dostępny na SSRN: (ostatni dostęp: 28 listopada 213)

33 zachowania i decyzje podejmowane przez potencjalnych darczyńców. Po dwóch latach utrzymywania się na stabilnym i dość wysokim poziomie wskaźnika FHI dla towarzystwa go nastąpił jego gwałtowny spadek, co może być spowodowane wahaniami koniunktury i czynnikami behawioralnymi. Sposób ukształtowania się wskaźnika FHI w przedsiębiorstwie - początkowy wzrost, spadek w roku 29, a następnie powrót do staniu sprzed 2 lat, wynika z podjęcia w roku 28 kosztownych inwestycji. W badanym okresie jednostka była na etapie wprowadzania nowych produktów na rynek i cieszyła się dużym zainteresowaniem wśród klientów, co pozytywnie wpłynęło na poziom wskaźnika kondycji finansowej.

34 Bibliografia Domański, Jarosław, Zarządzanie strategiczne organizacjami non profit w Polsce, wyd. Wolters Kluwer Polska, Warszawa, (21), ISBN: Dudycz, Tadeusz, Wrzosek, Stefan, Analiza finansowa. Problemy metodyczne w ujęciu praktycznym, Wydawnictwo AE, Wrocław, (2), ISBN: Fedorowicz, Zdzisław, System gospodarczy i efektywność ekonomiczna, wyd. PWN, Warszawa, (199), ISBN Flisek, Aneta (red.), Ustawa o rachunkowości oraz ustawa o biegłych rewidentach, Wyd. C. H. Beck, Warszawa, (23), ISBN Gołębiowski, Grzegorz, Tłaczała, Agnieszka, Analiza finansowa w teorii i w praktyce, Wydawnictwo Difin, Warszawa, (29), ISBN: Jakubecki, Andrzej, Zedler, Feliks, Prawa upadłościowe i naprawcze. Komentarz, wyd. Wolters Kluwer Polska, Warszawa, (21), ISBN: Kiełczewska, Aleksandra, 53 kilogramów złota - fundraising jako szansa, lekcja biznesu i historii, (211). Artykuł dostępny na: fundraising_jako_szansa_lekcja_bizn esu_i_historii.html (ostatni dostęp: 27 listopada 213) Kobus, Dorota, Czerwińska, Anna, Analiza Finansowa Przedsiębiorstw Z Punktu Widzenia Zarządzającego Przedsiębiorstwem (The Financial Analysis of Enterprises with Regard to Enterprise Manager) (Kwiecień 11, 213). Dostępne na SSRN: (ostatni dostęp: 28 listopada 213) lub Krupski, Rafał, Elastyczność organizacji, wyd. Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław, (28), ISBN: Osiński, Jacek, Szpunar, Piotr, Tymoczko Dobiesław, Przegląd stabilności systemu finansowego, Narodowy Bank Polski, Warszawa, (28 r.), dostępny na: (ostatni dostęp 27 listopada 213) Podedworny Henryk, Grabowiecki, Jerzy, Wnorowski, Henryk, Konkurencyjność gospodarki Polskie a rola państwa przed akcesją do Unii Europejskie, wyd. Uniwersytet Ekonomiczny w Białymstoku, Białystok, (2), ISBN: Rutkowska, Małgorzata, Towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych: społeczne aspekty funkcjonowania w ubezpieczeniach zdrowotnych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, (26), ISBN:

35 Sierpińska, Maria, Wędzki, Dariusz, Zarządzanie płynnością finansową w przedsiębiorstwie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, (1997), ISBN: Stępień, Konrad, Rentowność a wypłacalność przedsiębiorstw, wyd. Difin, Warszawa, (27), ISBN: Ustawa z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (Dz. U. z 1991 r., Nr 46, poz. 23 z późn. zm.), dostępna na: (ostatni dostęp 27 listopada 213) Ustawa z dnia 24 kwietnia 23 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz.U. 23 nr 96 poz. 873). Dostępna na: (ostatni dostęp: 27 listopada 213) Wyrobek, Joanna M., Utrata płynności a utrata wypłacalności (Differences between the Loss of Liquidity and Insolvency) (March 25, 27). Zarządzanie finansami firm : teoria i praktyka, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego, Wrocław, 28. Dostępny na SSRN: (ostatni dostęp: 28 listopada 213) Zietlow, John, A Financial Health Index for Achieving Nonprofit Financial Sustainability (September 26, 212). Dostępny na SSRN: (ostatni dostęp: 27 listopada 213) lub