Szanowni Czytelnicy. modernizacyjnych były równie skutecznie realizowane przetargi i zadania inwestycyjne. Słowa podziękowań

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Szanowni Czytelnicy. modernizacyjnych były równie skutecznie realizowane przetargi i zadania inwestycyjne. Słowa podziękowań"

Transkrypt

1 mgr in. Stanis³aw Go³¹b Szanowni Czytenicy Ponad czterdzieści at temu, bo w 1958 roku, rozpoczęto budowę Eektrowni Siersza, zaprojektowaną przy założeniu wykorzystywania węga kamiennego wydobywanego w pobiskiej Kopani Siersza. Dwa boki, każdy o mocy 130 MW, uruchomiono w 1962 roku. Dostawcą były firmy francuskie przy udziae przemysłu krajowego. Z koei w atach uruchomiono cztery boki o mocy 125 MW każdy. Dostawcą podstawowych urządzeń były firmy poskie. Wodę do procesów technoogicznych pobierano z pobiskich kopań oraz z zaewu wybudowanego na potoku Kozi Bród. Na składowisko odpadów wykorzystano wyrobiska kopani piasku. Podkreśić można, że Eektrownia nie została wyposażona w żadne urządzenia zabezpieczające przed emisją szkodiwych gazów do atmosfery. Spaając niskokaoryczny węgie o zawartości siarki powyżej 2% Eektrownia Siersza znaazła się na nieformanej iście 80 poskich zakładów najbardziej uciążiwych da otoczenia. Po wprowadzeniu w życie nowych norm emisji z roku 1990 Eektrownia zmuszona została do częściowej zmiany dostawców węga. Wywołało to z koei nie tyko protesty w KWK Siersza, ae także przyczyniło się do energicznych poszukiwań rozwiązań zarówno w kopani, jak i eektrowni. W Eektrowni opracowano program gruntownej modernizacji, w którym uwzgędniono: długi czas pracy urządzeń dotychczasowych, fakt budowy w KWK Siersza zakładu wzbogacania węga oraz reaia ekonomiczne. W programie przewidziano następujące zadania: głęboką modernizację boków 3, 4, 5 i 6, budowę na dwóch kotłach instaacji odsiarczania spain (IOS) metodą półsuchą, rewitaizację boków 1 i 2 poegającą na zabudowie kotłów ze złożem fuidanym i wymianie turbin. W związku z reaizacją zadań 2 i 3 Eektrownia zawarła z Poskimi Sieciami Eektroenergetycznymi kontrakty długoterminowe. Zadania przewidywane w programie reaizowane są terminowo. W pierwszej połowie 1998 roku została uruchomiona IOS wybudowana,,pod kucz przez Rafako Racibórz. W marcu 2001 roku przewidywane jest uruchomienie najnowocześniejszego pod wzgędem rozwiązań technicznych boku 1 o mocy 152,7 MW. Drugi taki bok zostanie włączony do systemu do końca 2002 roku. W Eektrowni została opracowana, przy współpracy z Energoprojektem-Katowice koncepcja dotycząca boków 3 6. Reaizacja jej będzie zaeżna od Południowego Koncernu Energetycznego SA, w skład którego wchodzi od 2001 roku Eektrownia Siersza. W grudniu 2000 roku Eektrownia Siersza uzyskała, jako pierwsza eektrownia w Posce, certyfikat ISO W najbiższych miesiącach zostanie skreśona z,,isty 80. Nie uega wątpiwości, że te niewątpiwe sukcesy są efektem pracy całej załogi. Pragnę z tych łamów podziękować wszystkim pracownikom Eektrowni Siersza, a szczegónie wyższemu dozorowi za ogromny wkład pracy włożony w reaizację programu modernizacyjnego, tym bardziej cenny, że oprócz prac modernizacyjnych były równie skutecznie reaizowane przetargi i zadania inwestycyjne. Słowa podziękowań naeżą się również wszystkim, dzięki pracy których możiwa jest reaizacja tego programu, a więc projektantom, dostawcom urządzeń i firmom montażowym. Z okazji Nowego 2001 Roku składam wszystkim Czytenikom życzenia pomyśności w życiu osobistym i zawodowym. mgr inż. Stanisław Gołąb Dyrektor Naczeny Eektrowni Siersza STYCZEŃ STRONA 1

2 Wojciech urek Eektrownia Siersza Ryszard Gawêcki Energoprojekt-Katowice SA Dzia³ania modernizacyjne przed wejœciem w XXI wiek Na pocz¹tku at 90. boki w Eektrowni Siersza osi¹ga³y wiek at i przepracowa³y od do godzin, a Eektrownia nie spe³nia³a wymagañ ochrony œrodowiska, na co wp³ywa³y g³ównie: emisja do atmosfery nadmiernej ioœci SO 2 i NO x ze wzgêdu na konwencjonany sposób spaania wêga w kot³ach, emisja do atmosfery nadmiernej ioœci py³ów ze wzgêdu na nisk¹ sprawnoœæ odpyania eektrofitrów, wtórne pyenie i przenikanie wód z hydrood u ania do wód podziemnych, odprowadzanie do potoku Kozi Bród nieoczyszczonych œcieków przemys³owych. W zwi¹zku z tym w maju 1991 roku w Energoprojekcie-Katowice opracowano koncepcjê rekonstrukcji Eektrowni Siersza. Jako podstawowe za³o enie rekonstrukcji przyjêto: odbudowê zainstaowanej mocy, przed³u enie ywotnoœci Eektrowni o dasze 30 at, poprawê efektywnoœci produkcji energii eektrycznej poprzez poprawê sprawnoœci urz¹dzeñ podstawowych i zmniejszenie zu ycia energii eektrycznej na potrzeby w³asne, uzyskanie wysokiego stopnia niezawodnoœci ruchu urz¹dzeñ, zmniejszenie, do wymaganej przepisami, emisji szkodiwych substancji do œrodowiska, zw³aszcza py³ów, tenków siarki, tenków azotu i œcieków przemys³owych, poprawê warunków higieny i bezpieczeñstwa pracy da personeu ekspoatacyjnego i otoczenia, mo iwie wysoki stopieñ wykorzystania istniej¹cej struktury, szczegónie budowanej. Przez wspón¹ Radê Techniczn¹ Eektrowni Siersza i Energoprojektu-Katowice zosta³ wybrany wariant, który przewidywa³ reaizacjê powy szych za³o eñ poprzez: wymianê kot³ów 1 i 2 na fuidane, modernizacjê boków 3, 4, 5 i 6 z zastosowaniem systemu spaania o obni onej emisji tenków azotu oraz z wyposa eniem w instaacjê do odsiarczania spain. Wariant ten uzyska³ równie pozytywn¹ opiniê Wydzia- ³u Ekoogii Urzêdu Wojewódzkiego w Katowicach. Priorytetowym ceem modernizacji by³o dostosowanie technoogii produkcji energii eektrycznej do przepisów ochrony œrodowiska obowi¹zuj¹cych po 1997 roku, gwarantuj¹ce produkcjê energii czystej ekoogicznie i wysok¹ dyspozycyjnoœæ mocy generowanej. Istotnym czynnikiem by³a tak e ochrona terenów znajduj¹cych siê w zasiêgu oddzia³ywania Eektrowni Siersza, tj. Jurajskiego Parku Krajobrazowego, w tym Ojcowskiego Parku Narodowego oraz Krakowa. STRONA 2 STYCZEŃ 2001

3 Modernizacja kot³ów Przeprowadzono g³êbok¹ modernizacjê kot³ów boków 3 6, w ramach której dokonano ca³kowitej wymiany drugiego ci¹gu kot³ów OP-380, po³¹czonej z ich przekonstruowaniem (ikwidacja kana³u obejœciowego) w ceu zmniejszenia prêdkoœci przep³ywu spain, a tym samym zmniejszenia erozji wê ownic. Pod has³em wymiany drugiego ci¹gu kot³a kryje siê ca³kowita wymiana na nowe: podgrzewacza wody, pierwszego stopnia przegrzewacza pary œwie ej, pierwszego stopnia przegrzewacza pary wtórnie przegrzanej. Równoege z panami perspektywicznymi tworzone by³y pany krótkoterminowe. W ceu poprawy oddzia³ywania na œrodowisko Eektrownia przed³o y³a do Urzêdu Wojewódzkiego i uzyska³a akceptacjê reaizacji nastêpuj¹cych zadañ: poprawa skutecznoœci odpyania poprzez modernizacjê eektrofitrów boków od 3 do 6, sukcesywne ograniczenie ioœci deponowanych odpadów na sk³adowisku przez zabudowê urz¹dzeñ do suchego odprowadzania popio³ów, zabudowa paników niskoemisyjnych w ceu obni enia emitowanych tenków azotu, zabudowa aparatury do kontroi emisji. W ceu odbudowy zdonoœci produkcyjnej i poprawy wskaÿników ekonomiczno-technicznych przyjêto do reaizacji nastêpuj¹ce zadania: modernizacjê kot³ów i turbin, aby podwy szyæ moc osi¹gan¹ i przed³u yæ ich ywotnoœæ, modernizacjê uk³adu automatyki i sterowania boków, zabudowê i uruchomienie uk³adów reguacji pierwotnej i wtórnej. Reaizacja zadañ finansowanych œrodkami uzyskanymi z dzia³anoœci gospodarczej Zadania, da których nie by³o potrzebne konstruowanie d³ugoterminowego finansowania, by³y reaizowane ze œrodków z dzia³anoœci gospodarczej. Harmonogram prac zwi¹zany by³ z okresami remontowymi poszczegónych boków. W po³owie 1990 roku rozpoczêto modernizacjê boków od 3 do 6, maj¹c¹ na ceu poprawê wskaÿników techniczno-ekonomicznych oraz przed³u enie ich ywotnoœci. Ponadto dokonano wieu przedsiêwziêæ maj¹cych na ceu wyd³u enie trwa³oœci kot³ów z wymian¹ wieu eementów na nowe. I tak miêdzy innymi: zabudowano dodatkowe sch³adzacze pary œwie ej miêdzy przegrzewaczami pary pierwszego stopnia a przegrzewaczami stopnia drugiego, wymieniono na nowe komory sch³adzaczy pary œwie- ej miêdzy przegrzewaczami pary drugiego i trzeciego stopnia wraz z ruroci¹gami komunikacyjnymi ³¹cz¹cymi przegrzewacze drugiego stopnia ze sch³adzaczami i sch³adzacze z przegrzewaczami trzeciego stopnia, wymieniono 50% rur ekranowych komory paeniskowej (w rejonie przedniej œciany, ejów donych i przewa³u), w ramach rewizji wewnêtrznej kot³ów wykonano badania nieniszcz¹ce kot³a oraz ruroci¹gów ³¹cz¹cych koektory wyotowe pary œwie ej i wtórnej z turbin¹, które potwierdzi³y ich dobry stan techniczny i mo iwoœæ daszej d³ugotrwa³ej ekspoatacji, zmodernizowano króæce rur opadowych w waczakach przez ich obciêcie i zmianê kszta³tu w ceu zmniejszenia mo iwoœci powstawania pêkniêæ w tych newragicznych strefach, wymieniono znaczne ioœci opancerzeñ kot³ów i ich izoacji. W kot³ach 3 6 zosta³y zabudowane paniki py³owe ograniczaj¹ce emisje NO x, spe³niaj¹ce normê obowi¹zuj¹c¹ po 1997 r. W zwi¹zku z ich zabudow¹ wykonano nastêpuj¹ce prace: n wymieniono ekrany przedniej œciany wraz ze skrzyni¹ panikow¹, n zabudowano now¹ instaacjê paników oejowych wraz ze stacj¹ propanow¹ sterowan¹ z nastawni, n wymieniono kana³y gor¹cego powietrza i spain, n dokonano modernizacji obrotowych podgrzewaczy powietrza, której ceem by³a poprawa sprawnoœci (szczenoœci), STYCZEŃ STRONA 3

4 n n n zmodernizowano m³yny EM-70, w ceu poprawy jakoœci przemia³u, zmodernizowano wentyatory podmuchu i m³ynowe w ceu podwy szenia ich parametrów technicznych, zmodernizowano przewody py³owe. Ponadto wykonano: remont kapitany eektrofitrów 3, 4 i 6 po³¹czony ze 100-procentow¹ wymian¹ eektrod zbiorczych i uotowych, maj¹cy na ceu poprawê skutecznoœci odpyania, wybudowano i oddano do ekspoatacji ca³kowicie nowy i zmodernizowany eektrofitr 5 o sprawnoœci 99,6%, zabudowano na bokach 1 6 instaacjê do ci¹g³ych pomiarów emisji, wymieniono na nowej konstrukcji od u acze i kruszarki przy kot³ach 3 6, zabudowano aparaty kierownicze nowego typu na wentyatorach ci¹gu boku 5 i 6 oraz wentyatorach podmuchu na boku 5, zainstaowano nowe wentyatory uszczenieñ do m³ynów o zwiêkszonej wydajnoœci i zmniejszonym poziomie ha³asu (poni ej 85 db), wymieniono na nowe zawory bezpieczeñstwa na waczakach. Modernizacja turbin Modernizacji poddano turbiny boków 3 6. Najwa - niejsze zmiany to: u wymiana korpusu SP na nowy dwupow³okowy, u wymiana stojaka ³o yskowego 2, u przeróbka d³awic wodnych na parowe, u zabudowanie pierœcienia kieruj¹cego na wocie do czêœci NP, u wymiana g³ównej zêbatej pompy oejowej na wirow¹, u zabudowanie fitra bocznikowego oeju turbinowego, u wymiana pomp pró niowych na smoczki parowe, u zmiana uszczenieñ wodorowych generatora z pierœcieniowych na promieniowe, u przebudowanie czêœci wyotowej NP (zikwidowanie stopni A6, zamiana stopnia Baumanna przez ³opatki wono stoj¹ce poprawa sprawnoœci w czêœci NP o 4,7%), u zainstaowanie instaacji ci¹g³ego oczyszczania skrapaczy i fitrów samop³ucz¹cych na wodzie obiegowej. Przeprowadzono równie remont ch³odni kominowych. Oceniaj¹c zakres wykonanych prac oraz wyniki przeprowadzonych badañ nieniszcz¹cych nae y uznaæ, e tak zmodernizowane kot³y i turbiny daj¹ gwarancjê dobrej pracy boków przez najbi sze 20 at. Uk³ady eektryczne i automatyzacja Zabiegi modernizacyjne objê³y równie uk³ady eektryczne i automatykê boki 3 i 5 wyposa one s¹ w now¹ aparaturê AKPiA obejmuj¹c¹ nastêpuj¹ce warstwy systemu automatyzacji: warstwy obiektowej, warstwy sterowania bezpoœredniego i nadrzêdnego, warstwy sterowania operatywnego. Nowe urz¹dzenia AKPiA zainstaowane bezpoœrednio na obiekcie umo iwiaj¹ uzyskiwanie sygna³ów pomiarowych oraz reaizacjê sygna³ów sterowania i reguacji, jak równie miejscowe sterowanie i obserwacjê parametrów procesu technoogicznego. W warstwie sterowania bezpoœredniego i nadrzêdnego reaizowane s¹ podstawowe agorytmy sterowania i reguacji oraz odbywa siê wstêpne przetwarzanie sygna³ów pomiarowych. Warstwa sterowania operatywnego reaizuje prezentacjê informacji, wtórne przetwarzanie danych pomiarowych i zdane sterowanie da zadanych wartoœci ekspoatacyjnych boków. Przeprowadzono szereg prac modernizacyjnych i odtworzeniowych maj¹cych na ceu zarówno poprawê sprawnoœci ekspoatowanych obiektów, jak równie znaczne przed³u enie ich ywotnoœci. Najwa niejsze z nich to: n kompeksowa wymiana uk³adów wzbudzenia turbogeneratorów z mechanicznych na tyrystorowe wraz z czêœciow¹ wymian¹ obwodów pierwotnych na bokach 3 6, n kompeksowa wymiana uk³adów zabezpieczeñ oraz obwodów wtórnych boków 3 6, n zmodernizowanie uk³adów UAR na bokach 4 i 6 oraz uk³adów ARCM na bokach 3, 4 i 6, n zmodernizowanie uk³adów reguacji turbiny na bokach 3 6 z zastosowaniem eektroniczno-hydrauicznego reguatora (UHR), n wymiana aparatury kontrono-pomiarowej, uk³adów sterowania i automatyki. Ponadto: u zabudowano na bokach 1 6 instaacje do ci¹g³ych pomiarów emisji, u zmieniono obwody pierwotne i wtórne pó rozdzieni 0,4 kv oraz obwody wtórne pó rozdzieni 6 kv boków 3 i 5, u uruchomiono tyrystorowy uk³ad kaskadowy da siników pomp wody zasiaj¹cej oraz da siników wentyatorów ci¹gu i podmuchu, u zainstaowano faowniki do reguacji prêdkoœci obrotowej siników pomp kondensatu i zimnego kondensatu oraz podajników wêga, u przezwojono stojany generatorów, u przezwojono wirniki generatorów wraz z wymian¹ ko³paków, u przezwojono transformatory bokowe, u wymieniono sieci kabowe wraz z generanym remontem tunei kabowych, w których wykonano œcianki dzia- ³owe wraz z systemem drzwi przeciwpo arowych oraz instaacj¹ zraszaczow¹. Odpopieanie i od u anie Zreaizowano zadanie inwestycyjne pt.: Przejœcie z hydrauicznego na pneumatyczny transport popio³u. Uzyskano STRONA 4 STYCZEŃ 2001

5 dziêki temu mo iwoœæ suchego odbioru popio³u z ejów eektrofitrów, podgrzewaczy powietrza oraz mokry transport samego u a do szczenego zbiornika z nowym zamkniêtym systemem odbioru u a i modernizacj¹ pompowni bagrowych. Przewidywane da Eektrowni kot³y Ofz-425 produkcji Rafako SA bêd¹ pierwszymi w Posce kot³ami fuidanymi na wêgie kamienny z przegrzewaczem wtórnym. Przegrzewacze pary œwie ej stopnia II bêd¹ umieszczone w komorze paeniskowej i wykonane z rur w kszta³cie Ω. Kocio³ Ofz-425 przeznaczony jest do zabudowy w miejsce kot³a OP-410 Nr 1 (drugi Ofz-425 w miejsce kot³a OP-410 Nr 2) z wykorzystaniem konstrukcji noœnej oraz fundamentów, które zostan¹ wzmocnione. Posiada typow¹ sywetkê dwuci¹gow¹. W ci¹gu g³ównym umieszczono komorê paeniskow¹, w której zabudowano przegrzewacze grodziowe, stanowi¹ce przedostatni stopieñ pary œwie ej i ostatni stopieñ przegrzewu wtórnego. W górnej czêœci komory, z ty³u kot³a, usytuowano odprowadzenie spain do dwóch cykonów. Spainy z cykonów kierowane s¹ do drugiego ci¹gu, w którym znajduj¹ siê pêczki przegrzewaczy pary œwie ej, stopnia II i III, pary wtórnej oraz podgrzewacz wody. Popió³ oddzieony w cykonach opada rurami zsypowymi do syfonów popio³owych, a nastêpnie wprowadzony jest do donej czêœci komory paeniskowej. Koejka po odbiór odpadów paeniskowych W ramach tego zadania powsta³y: 3 zbiorniki retencyjne popio³u o pojemnoœci 2250 m 3 ka dy, 3 zbiorniki poœrednie popio³u o pojemnoœci 80 m 3 ka dy, system odbioru popio³u z boków 3 6 oparty na technoogii angieskiej firmy Simon Macawber Ltd, instaacj¹ do wytwarzania suspensji popio³owej (pracuje ona sporadycznie w przypadku braku odbiorców zewnêtrznych popio³u), estakada zasadnicza da ca³ego ci¹gu technoogicznego, sprê arkownia z turbosprê arkami firmy Atas Copco (o wydajnoœci 10 tys. m 3 /h i ciœnieniu 7 bar), pompownia wody ch³odz¹cej da sprê arek. Zamkniêto równie kwatery hydroodpopieania i poddano je rekutywacji. Reaizacja zadañ finansowanych z wykorzystaniem kontraktów d³ugoterminowych Rewitaizacja boków 1 i 2 Kot³y fuidane W ceu uzyskania wysokiej sprawnoœci boków przyjêto do projektowania parametry pary œwie ej na poziomie p=16,1 MPa i t=560 C, które wymog³y zastosowanie stai P-91. Dane techniczne kot³a Ofz-425 Moc znamionowa kot³a (WMT) 336,3 MW Ioœæ pary œwie ej 425 t/h Temperatura pary œwie ej w zakresie obci¹ eñ % 560 C Ciœnienie pary œwie ej 16,1 MPa Temperatura wody zasiaj¹cej 250 C Ioœæ pary wtórnej wot 382 t/h Temperatura pary wtórnej w zakresie obci¹ eñ % 560 C Temperatura pary wtórnej wot (przy WMT) 351 C Ciœnienie pary wtórnej 4,0/3,8 MPa Temperatura spain na wyocie z kot³a (przy WMT) 135 C Sprawnoœæ kot³a (przy WMT) wêgie gwarancyjny 16,7MJ/kg 91,0% Gwarantowany przeciek na LUVO przy 100% WMT 8% Paiwo gwarancyjne wêgie kamienny Wartoœæ opa³owa 16,7 MJ/kg Zawartoœæ popio³u 20,6% Zawartoœæ wigoci 21,7% Zawartoœæ siarki 2,4% Zawartoœæ czêœci otnych 36,6% STYCZEŃ STRONA 5

6 Dopuszczana emisja szkodiwych substancji 3 Zawartoœæ tenków siarki SO g/gj (337,5 mg/m n) 3 Zawartoœæ tenków azotu NO x 114 g/gj (307,8 mg/m n) Zawartoœæ CO 95 g/gj Gwarantowana emisja szkodiwych substancji wprowadzanych do powietrza jest ni sza od dopuszczanych da nowo budowanych kot³ów. W kote Ofz-425 w Eektrowni Siersza zastosowany bêdzie zamiast rurowych obrotowy podgrzewacz powietrza produkcji Rafako SA. Z uwagi na bardzo wysokie ciœnienia powietrza pierwotnego (17 19 kpa) oraz wtórnego (11 14 kpa) podgrzewacz bêdzie wyposa ony w aktywny, nad¹ ny system uszczenieñ promieniowych i osiowych. Zastosowane zostan¹ staowe eementy grzejne wysokoœci 1400 mm da gor¹cego koñca oraz eementy zimnego koñca wysokoœci 300 mm wykonane z Cortenu. Jest to zupe³nie nowatorska konstrukcja obrotowego podgrzewacza powietrza, po raz pierwszy budowana w Posce i w Europie da kot³a z paeniskiem fuidanym. Decyzj¹ Ministra Przemys³u w marcu 2000 roku zaprzestano wydobycia wêga w Kopani Wêga Kamiennego Siersza, a kopaniê postawiono w stan ikwidacji. Decyzja ta pozbawi³a Eektrowniê Siersza g³ównego dostawcy wêga i zmusi³a do modernizacji uk³adu nawêgania zewnêtrznego. Turbiny W miejsce wys³u onych turbin TK-130 firmy Asthom zostan¹ zabudowane dwie nowoczesne wysokosprawne turbiny 16CK145 firmy ABB Astom Power z jednostkowym zu yciem ciep³a 7810 kj/kwh. Rewitaizacja boku 1 (widok od strony rozdzieni 110 kv) STRONA 6 STYCZEŃ 2001

7 Podstawowe dane turbiny 16CK145 Turbina dwukad³ubowa reakcyjna (bez stopnia reguacyjnego) pracuj¹ca w uk³adzie reguacji poœizgowej. Znamionowe parametry pary œwie ej: temperatura 556 C ciœnienie 152,41 bar (a) Znamionowe parametry pary przegrzanej: temperatura 556 C ciœnienie 36,7 bar (a) Ciœnienie w skrapaczu 6,2 mbar (a) Znamionowy strumieñ pary œwie ej 116,6 kg/s Gwarantowane jednostkowe zu ycie ciep³a da obci¹ enia 86% 7810 kj/kwh Gwarantowana moc eektryczna na zaciskach generatora 152,7 MW Turbina 16CK145 bêdzie najsprawniejsz¹ spoœród wszystkich maszyn zainstaowanych w Posce. W œad za wymian¹ turbin zreaizowana zostanie przez ABB Astom Power Generators wymiana generatorów na nowoczesne ch³odzone powietrzem. Bêd¹ to pierwsze w Posce jednostki tej mocy ch³odzone powietrzem. Panuje siê, e zrewitaizowane boki bêd¹ oddane do ekspoatacji w nastêpuj¹cych terminach: 30 czerwca 2001 r. bok 1 i 31 grudnia 2002 r. bok 2. i wêganu wapnia wraz z nieprzereagowanym wodorotenkiem wapnia oraz innymi zanieczyszczeniami usuniêtymi ze spain. Zastosowanie w instaacji podwójnego systemu odpyania spain: spainy surowe przed IOS w eektrofitrze, spain odsiarczone po IOS w fitrze tkaninowym, umo iwia separacjê popio³u od powsta³ego podczas procesu odsiarczania produktu poprocesowego, co z koei pozwaa ca³kowicie zachowaæ istniej¹cy uk³ad odpopieania w eektrowni przy zmniejszeniu do minimum ioœci produktu poprocesowego. G³ównymi eementami technoogicznymi IOS s¹: kana³y spain, absorbery z atomizerami, fitry tkaninowe, wspomagaj¹ce wentyatory spain, komin wieoprzewodowy, budynek technoogiczny z urz¹dzeniami do przygotowania zawiesiny sorbcyjnej i wody procesowej, zbiorniki m¹czki wapiennej (2 szt. magazynowych i 1 szt. poœredni), zbiorniki produktu poprocesowego (1 szt. poœredni i 2 szt. magazynowe). Budowa Instaacji Odsiarczania Spain da boków 3 i 6 W wyniku przeprowadzonego przez Eektrowniê Siersza przetargu na pó³such¹ instaacjê odsiarczania spain zosta³a wybrana jako najkorzystniejsza oferta firmy Rafako Racibórz SA. Wybrana instaacja wykorzystuje pó³such¹ rozpy³owo-absorpcyjn¹ metodê odsiarczania spain opart¹ na technoogii GEESI Anhydro. Cech¹ charakterystyczn¹ tej metody jest wprowadzenie spain do absorbera, w którym sorbent meko wapienne zostaje rozpyony przez obrotowy atomizer. Kontakt gor¹cego gazu z du ¹ powierzchni¹ rozpyonego sorbentu daje optymane warunki do absorpcji. Dwutenek siarki zawarty w spainach wchodzi w reakcje z akaicznymi kropekami sorbentu, które odparowuj¹ w absorberze. Efektem procesu jest suchy drobnoziarnisty produkt, którego wiêksze cz¹stki s¹ usuwane z eja absorbera natomiast mniejsze s¹ unoszone wraz ze spainami i usuwane w fitrze tkaninowym. Wiekoœæ komory absorbera jest dobrana tak, aby uzyskaæ optymany czas przebywania kropeek zawiesiny w absorberze, co pozwaa na maksymane zwi¹zanie SO 2, przy równoczesnym minimanym zu yciu sorbentu i energii. W wyniku tych procesów uzyskuje siê produkt sta- ³y zawieraj¹cy mieszaninê siarczanu wapnia, siarczynu Instaacja Odsiarczania Spain STYCZEŃ STRONA 7

8 Spoœród zaet przyjêtej metody pó³suchej mo na wymieniæ: poprzez wykorzystanie ciep³a spain zawiesina sorbentu zostaje ca³kowicie odparowana, a produkt poreakcyjny ma postaæ such¹ i mo e byæ transportowany pneumatycznie, przy metodzie pó³suchej odsiarczania spain nie powstaj¹ œcieki, wprost przeciwnie, w procesie wykorzystuje siê wody poch³odnicze, co prowadzi do obni enia ioœci œcieków dotychczas odprowadzanych przez Eektrowniê, niskie koszty serwisu; reaktor ma prost¹ konstrukcjê czego efektem s¹ niskie koszty utrzymania urz¹dzenia, brak wyposa enia pomocniczego typowego da metody mokrej jak oczyszczania œcieków, urz¹dzenia zagêszczaj¹ce, wirówki, fitry taœmowe itp., spainy w procesie nie s¹ nasycone, datego te nie wystêpuje probem kondensacji; podgrzewanie spain jest reaizowane w ceu zabezpieczenia w³aœciwej pracy komina, zapewnienia odpowiednich stê eñ zanieczyszczeñ w terenie oraz w ceu zwiêkszenia bezawaryjnoœci uk³adu. Reaizacja IOS trwa³a od 2 maja 1997 r. do 10 kwietnia 1998 r., a uruchomienie nast¹pi³o w maju 1998 r. IOS osi¹ga sprawnoœæ 87% przy wspó³czynniku nadmiaru Ca/SO 2 =1,23. W konkursie PZITB instaacja odsiarczania spain w Eektrowni Siersza uzyska- ³a tytu³ Budowa Roku 1997 (nagroda I stopnia). poprzez budowê IOS da boków 3 i 6, zabudowê paników niskoazotowych da boków 3 6 oraz budowê kot³ów fuidanych 1 i 2 uzyskano emisjê do atmosfery SO i NO 2 x poni ej norm obowi¹zuj¹cych w Posce i Unii Europejskiej; poprzez modernizacjê eektrofitrów da boków 3, 4 i 6 oraz budowê nowych da boków 1, 2 i 5 uzyskano emisjê py³ów do atmosfery poni ej obowi¹zuj¹cych norm. n n n n W zakresie zadañ techniczno-ekonomicznych: odbudowywano moc zainstaowan¹ poprzez rewitaizacjê boków 1 i 2, przed³u ono ywotnoœæ boków 3 6 poprzez g³êbok¹ ich modernizacjê, poprawiono efektywnoœæ produkcji energii eektrycznej poprzez wzrost sprawnoœci urz¹dzeñ podstawowych i zmniejszenie zu ycia energii eektrycznej na potrzeby w³asne, uzyskano wysoki stopieñ niezawodnoœci ruchu urz¹dzeñ. Podsumowanie Dyrekcja Eektrowni Siersza konsekwentnie reaizuj¹c przyjête w 1991 roku kierunki rekonstrukcji Eektrowni osi¹gnê³a zamierzone g³ówne cee. W zakresie ekoogii: Zrekutywowane sk³adowisko odpadów paeniskowych poprzez ikwidacjê hydrauicznego transportu u a i popio³u i rekutywacjê sk³adowiska odpadów paeniskowych wyeiminowano wtórne pyenie sk³adowiska, uporz¹dkowano gospodarkê wodno-œciekow¹, zikwidowano przenikanie szkodiwych œcieków do wód podziemnych, uzyskano 100-procentowe gospodarcze wykorzystanie odpadów; Wszystkie powy sze dzia³ania inwestycyjne przeprowadzono przy wysokim stopniu wykorzystania istniej¹cej infrastruktury oraz niezbêdnych, zminimaizowanych i uzasadnionych nak³adach finansowych. Tak wiêc Eektrownia Siersza wchodzi w XXI wiek odm³odzona, zmodernizowana i spe³niaj¹ca nowe wymagania techniczne i ekoogiczne. q STRONA 8 STYCZEŃ 2001

9 Leszek Krzemieñ Eektrownia Siersza Stefan Majkowski Energoprojekt-Katowice SA Proekoogiczna strategia dzia³ania Eektrownia Siersza dokona³a w atach 90. znacznego wysi³ku inwestycyjnego zwi¹zanego z modernizacj¹ boków II etapu budowy, tj. boków 3 6, którego nadrzêdnym ceem by³o zmniejszenie negatywnego oddzia³ywania na œrodowisko naturane, wynikaj¹cego ze spaania zapopieonych i zasiarczonych gatunków wêga. Wysi³ek ten skupi³ siê na budowie instaacji odsiarczania spain boków 3 i 6, a poprzedzony zosta³ rozpoczêciem gruntownej modernizacji gospodarki odpadami paeniskowymi, któr¹ ukoñczono równoege. Modernizacja ta, a zw³aszcza nowy uk³ad odprowadzania odpadów, warunkowa³a przyst¹pienie do reaizacji instaacji oczyszczania spain. Instaacja odsiarczania spain Wybór metody odsiarczania Dzia³ania nad wyborem w³aœciwych œrodków oczyszczania spain emitowanych przez Eektrowniê Siersza podjêto ju w 1992 roku. Wykonano iczne prace studiane i projektowe w ceu okreœenia optymanej w danych warunkach technoogii, okreœenia harmonogramu reaizacji i œcie ki finansowania inwestycji. Modernizacja obejmowa³a w pierwszej koejnoœci przebudowê eektrofitrów oraz zabudowê w kot³ach paników o niskiej emisji tenków azotu. Jednoczeœnie w Eektrownia Siersza, w której poprzednio wykorzystywano wy³¹cznie wysokozasiarczony wêgie z KWK Siersza, rozpoczêto spaanie wêga kamiennego o ni szej zawartoœci siarki dostarczanego z innych kopañ (np. Wieczorek, Weso³a, Brzeszcze). Niezae nie od panowania przez Eektrowniê budowy IOS KWK Siersza budowa³a zak³ad wzbogacania, który mia³ dostarczaæ wêgie o obni onej zawartoœci siarki. Na podstawie obowi¹zuj¹cego Rozporz¹dzenie MOŒ- -ZNiL o ochronie powietrza atmosferycznego z roku 1992 da istniej¹cych kot³ów boków 1 6 w Eektrowni Siersza nae a³o zredukowaæ emisjê do nastêpuj¹cego poziomu: n dwutenku siarki <870 g/gj n py³ otny <130 g/gj Jednoczeœnie decyzja Urzêdu Wojewódzkiego zobigowa³a Eektrowniê do podjêcia dzia³añ maj¹cych na ceu ograniczenie emisji py³owo-gazowych, tym ostrzejszych, bo wymagaj¹cych dotrzymania stê eñ zanieczyszczeñ w powietrzu atmosferycznym na poziomie I kasy oddzia- ³ywania na œrodowisko naturane. Przy za³o onej jakoœci wêga wzbogaconego z KWK Siersza o zawartoœci siarki do 1,5% wymagana sprawnoœæ usuwania dwutenku siarki ze spain nie mog³a byæ ze wzgêdu na wymienione uwarunkowania ni sza od 87%, natomiast na zapyenie postawiono wymaganie jak w krajach 3 EWG poni ej 50 mg/m n w spainach suchych o zawartoœci 6% O 2. Temperatura spain oczyszczonych odprowadzanych do atmosfery nie mo e byæ ni sza ni 95 C z dwóch wzgêdów: dotrzymania norm stê eñ na poziomie terenu i korozyjnego oddzia³ywania na powierzchnie wewnêtrzne kana³ów i komina. Wstêpnie wybrano da odsiarczania spain z boków 3 6 technoogiê mokr¹ wapienno-gipsow¹, której dostawc¹ mia³o byæ konsorcjum renomowanych firm niemieckich (Köckner SHL), do reaizacji tej instaacji jednak nie dosz³o. STYCZEŃ STRONA 9

10 W daszych pracach ustaono, e optymanym rozwi¹zaniem da Eektrowni Siersza jest zastosowanie pó³suchej technoogii odsiarczania spain z dwóch kot³ów drugiego etapu budowy (boki 3 6), zaœ da dwóch najstarszych boków 1 i 2 pierwszego etapu budowy pe³na przebudowa z wprowadzeniem kot³ów fuidanych. Powodem wyboru boków 3 i 6 do wyposa enia ich w IOS by³ wy szy stopieñ wykorzystania ich mocy, wynikaj¹cy z mo iwoœci okanej sprzeda y energii o napiêciu 110 kv, która wytwarzana jest przez generatory tych boków. W toku dwustopniowej procedury przetargowej, po przeanaizowaniu ofert na ró ne technoogie od oœmiu konkurentów kontrakt na dostawê pod kucz instaacji odsiarczania spain na bokach 3 i 6 zawarto z Raciborsk¹ Fabryk¹ Kot³ów RAFAKO SA, dysponuj¹cej icencj¹ niemieckiej firmy L&C Steinmüer GmbH. Podpisanie kontraktu nast¹pi³o w dniu 15 istopada 1996 roku, zaœ pozwoenie na budowê uzyskano rok póÿniej. Projektowanie IOS trwa³o od stycznia 1997 roku do kwietnia 1998, przy równoege prowadzonych robotach budowano-monta owych. Instaacja po ruchu próbnym i pomiarach gwarancyjnych da boku 6 przekazana zosta³a inwestorowi w dniu 30 maja 1998 r., a da boku 3 miesi¹c póÿniej. W reaizacji inwestycji udzia³ bra³y iczne firmy krajowe, z których wymieniæ mo na: RAFAKO SA, Energomonta -Po³udnie (generany wykonawca), Eektrobudowa, ELMONTEX, J.T.C. Sp.C., REMAK Rozruch, BSiPE Energoprojekt-Katowice SA i inne. Dane projektowe Boki 3 i 6 Eektrowni Siersza wyposa one s¹ w kot³y OP-380K. S¹ to kot³y parowe, z naturan¹ cyrkuacj¹ wody, opromieniowane, z przegrzewaczem pary pierwotnej i wtórnej, podgrzewaczem wody i obrotowymi podgrzewaczami powietrza, opaane py³em wêga kamiennego. Ka dy kocio³ wyposa ony jest w eektrofitr czterorzêdowy trójstrefowy. S¹ to eektrofitry produkcji ELWO Pszczyna, HE /3 3,27 8,6/275. Podczas ostatnich remontów kapitanych (eektrofitr boku r., eektrofitr boku r.) dokonano odtworzenia wnêtrza eektrofitrów. Parametry projektowe spain (w warunkach znamionowych: 100% obci¹ enia, paiwo gwarancyjne) ioœæ i sk³ad spain surowych, wigotnych (da pojedynczego kot³a): strumieñ spain za eektrofitrem m 3 /h temperatura +170 C zawartoœæ dwutenku siarki SO 2 (w warunkach suchych, przy 6% O 2 ) 3884 mg/m 3 /h wymagane parametry spain odotowych sprawnoœæ odsiarczania spain min. 87% zawartoœæ py³u 3 (na stan suchy, 6% O 2 ) maks. 50 mg/m n /h temperatura min. +95 C Charakterystyka wody procesowej (odsoin g³ównego obiegu ch³odz¹cego) wartoœæ ph 7,9 temperatura C twardoœæ ca³kowita 33 n Obiczeniowe parametry projektowe (da ca³ej IOS): strumieñ spain oczyszczonych na wyocie do atmosfery m 3 /h temperatura spain za absorberem +69 C zapotrzebowanie wapna paonego zapotrzebowanie wody 6974 kg/h kg/h zapotrzebowanie powietrza 3 gor¹cego 322 C m n/h produkcja produktu poprocesowego kg/h zu ycie energii eektrycznej 4050 kwh/h zu ycie sprê onego powietrza; 3 œrednio 2800 m /h Opis technoogii IOS W zreaizowanej w Eektrowni Siersza kasycznej pó³suchej technoogii odsiarczania spainy surowe, po odpyeniu w istniej¹cym eektrofitrze, podawane s¹ do absorbera, gdzie s¹ oczyszczane w reakcji z przep³ywaj¹c¹ w wspó³pr¹dzie rozpyon¹ zawiesin¹ sorpcyjn¹, zgodnie z ogónie znanymi równaniami [2]. Równoczeœnie zachodzi odparowanie wody kosztem ciep³a zawartego w spainach, datego po przejœciu przez reaktor wytworzona mieszanina soi nieorganicznych, zawieraj¹ca tak e nie przereagowany nadmiar wapna i zanieczyszczenia zawarte w spainach, stanowi na tye such¹ masê, by mog³a byæ wydzieana w fitrze tkaninowym i transportowana pneumatycznie do zbiornika poœredniego. Rozpyanie w absorberze nastêpuje z wykorzystaniem, typowo jak w kasycznej metodzie pó³suchej wprowadzonej przez firmê Niro Atomizer Fakt Inc., obrotowego atomizera, s³u ¹cego do wytworzenia odpowiednio drobnej i jednorodnej wiekoœci¹ kropeek fazy zawiesiny (œrednica kropeek µm). Do atomizera podawane s¹ odrêbnie dwa strumienie zawiesiny: œwie e meko wapienne i zawiesina czêœci produktu poprocesowego, co umo iwia epsze wykorzystanie wapna. Och³odzone w absorberze spainy po odpyeniu w fitrze przep³ywaj¹ przez mieszacz, w którym przez zmie- n STRONA 10 STYCZEŃ 2001

11 szanie z gor¹cym powietrzem osi¹gaj¹ temperaturê wymagan¹ przy ich odprowadzaniu do atmosfery. Gor¹ce powietrze uzyskiwane jest ze zmodernizowanego na wiêksz¹ wydajnoœæ kot³owego obrotowego podgrzewacza powietrza. Odprowadzanie spain nastêpuje nowo wybudowanym kominem wysokoœci 100 m, wyposa onym w dwa staowe przewody, ka dy da spain z pojedynczego kot³a. Gospodarki sorbentem i produktem poprocesowym (PPR) stanowi¹ wspóne czêœci instaacyjne da obu nitek oczyszczania spain. Sorbent w postaci handowej drobno mieone wapno paone, dostarczany jest transportem koejowym i roz- ³adowywany do siosów magazynuj¹cych. Meko wapienne wytwarzane jest w instaacji asuj¹co-mieszaj¹cej i podawane do absorberów ze wspónego pierœcieniowego ruroci¹gu zasiaj¹cego. Produkt poprocesowy odbierany w fitrze tkaninowym podawany jest do zbiornika poœredniego, sk¹d czêœæ masy kierowana jest do wytwarzania zawiesiny, a reszta transportowana do zbiorników magazynuj¹cych. Zawiesina PPR kierowana jest do absorberów anaogicznie jak meko wapienne. Produkt poprocesowy mo e byæ odprowadzany z Eektrowni w dwojakiej postaci: jako czysty w cysternach ub w formie mieszaniny z popio³em i wapnem (tzw. stabiizatu) w zamkniêtych œrodkach przewozu. Wêze³ wytwarzania stabiizatu projektowany by³ i budowany poza zakresem zasadniczego kontraktu na IOS. G³ówne urz¹dzenia i systemy Na rysunku 1 przedstawiono schemat ideowy instaacji, a na rysunkach 2 3 widok zreaizowanego obiektu. Instaacja posiada dwie niezae ne inie obróbki spain, ka d¹ da pojedynczego boku, a pozosta³e systemy instaacji s¹ wspóne. Wyró niæ nae y i scharakteryzowaæ najwa niejsze eementy sk³adowe IOS. Instaacja Odsiarczania Spain da boków 3 i 6 w Eektrowni Siersza (schemat dzia³ania) STYCZEŃ STRONA 11

12 Fitr tkaninowy. Fitr pusacyjny workowy 8-komorowy, o powierzchni fitracyjnej m 2, wyprodukowany przez ELWO Pszczyna wed³ug rozwi¹zania firmy Noe. Wymiary poziome fitra wynosz¹ 20,5 13,0 m przy wysokoœci komory 20,6 m. Wentyator wspomagaj¹cy. Jednostopniowy radiany wentyator WPXD-193/562K o wydajnoœci 278 m 3 /s spain rzeczywistych i spiêtrzeniu 6,09 kpa, napêdzany bezpoœrednio sinikiem 3 kv o mocy zainstaowanej 2,3 MW i prêdkoœci obrotowej reguowanej w zakresie obr./ /min. Zewnêtrznie izoowany ciepnie i akustycznie. Producent FAWENT, Che³m Œ¹ski. Widok IOS Absorber, który jest wie ¹ o œrednicy wewnêtrznej 12,5 m i wysokoœci ca³kowitej 43,6 m. Oparty jest na staowej konstrukcji wsporczej na poziomie +16,5 m, stanowi¹cej punkt sta³y da jego rozszerzanoœci ciepnej; w donej czêœci zakoñczony jest ejem sto kowym d³ugoœci 10 m, z którego wyprowadzony jest kana³ wyotowy spain 3,3 m. Na koronie komory reakcyjnej znajduje siê segment wacowy strefy wotu spain surowych, a nad nim nadbudówka mieszcz¹ca urz¹dzenia technoogiczne. Absorber jest w ca³oœci izoowany termicznie w os³onie z bachy trapezowej. Masa pojedynczej konstrukcji wynosi bez wyposa enia ponad 200 t. Dwa absorbery odeg³e œrodkami o 15 m ³¹czy gór¹ pomieszczenie nadbudówki dostêpne wspón¹ wind¹ i katk¹ schodow¹. Atomizer rozpyaj¹cy odœrodkowy wbudowany jest centranie w poziomie segmentu wotu spain i obs³ugiwany z nadbudówki. Podstawowe dane tego urz¹dzenia: n typ HCA-400 DFGD n œrednica taerza 400 mm n prêdkoœæ max obr./min n smarowanie ciœnieniowe, oejowe n ch³odzenie wodne n sinik 360 kw n dostawca APV ANHYDRO AS, Kopenhaga, Dania Zbiorniki instaacyjne. W instaacji odsiarczania wystêpuje kika zbiorników o zró nicowanej funkcji, budowie i pojemnoœci u ytkowej: magazynowy wapna 900 m 3 (dwa) poœredni wapna 210 m 3 meka wapiennego 50 m 3 poœredni produktu 120 m 3 zawiesiny produktu 25 m 3 wody procesowej 40 m 3 awaryjnego spustu 60 m 3 Zbiorniki s¹ przewa nie staowe, oprócz zbiorników poœredniego produktu, zawiesiny produktu i wody procesowej wykonanych z tworzywa oraz betonowego zbiornika awaryjnego spustu. G³ówne pompy: meka wapiennego 130 m 3 /h zawiesiny produktu poprocesowego 60 m 3 /h wody procesowej 150 m 3 /h dostarczone zosta³y przez renomowan¹ w tej bran y firmê WARMAN INT. Widok IOS STRONA 12 STYCZEŃ 2001

13 System roz³adunku i magazynowania wapna. Wapno paone dowo one w cysternach transportem koejowym ub ko³owym roz³adowywane jest pneumatycznie do zbiorników magazynowych, sk¹d tak e transportem pneumatycznym dostarczane jest do zbiornika poœredniego w budynku technoogicznym. System transportu produktu poprocesowego. Produkt poprocesowy odbierany jest grawitacyjnie z ejów komór fitra workowego do aparatów wysy³kowych typu Denseveyor w systemie pneumatycznym firmy Cyde Macawber, którymi transportowany jest do zbiornika poœredniego w budynku technoogicznym. Po cztery aparaty pracuj¹ na ka dy z czterech ruroci¹gów dochodz¹cych z fitrów do zbiornika poœredniego. Pod tym zbiornikiem zabudowana jest pompa pneumatyczna daekiego transportu typu Denseveyor PD, która ruroci¹giem DN-250 przesy³a nadmiar produktu do zbiorników retencyjnych 1 i 4 gospodarki odpadami oddaonych odpowiednio o 500 i 550 m. Do transportu pneumatycznego stosuje siê powietrze osuszone a ruroci¹gi i pompy s¹ dodatkowo ogrzewane i izoowane. System wytwarzania zawiesin sorpcyjnych. Stosowana do absorpcji SO 2 zawiesina wodorotenku wapnia (meko wapienne) wytwarzana jest przez hydratyzacjê na mokro wapna paonego w dwóch asownikach, które zasiane s¹ ze zbiornika poœredniego wapna poprzez uk³ad nawa aj¹co-dozuj¹cy. Meko wytarzane w asownikach oczyszczane jest z grubszych frakcji przez fitracjê na sitach wibracyjnych i gromadzone we wspónym zbiorniku, sk¹d t³oczone jest pomp¹ do ruroci¹gu recyrkuacyjnego, z którego odga³êzieñ zasiane s¹ atomizery obydwu absorberów. Dostawc¹ urz¹dzeñ inii wytwarzania meka wapiennego jest Œwidnicka Fabryka Urz¹dzeñ Przemys³owych. Zawiesina produktu poprocesowego wytwarzana jest w podobnej instaacji z wykorzystaniem recyrkuuj¹cej czêœci wypadu z fitrów tkaninowych. System wody procesowej. Woda poch³odnicza pozyskiwana z g³ównego obiegu ch³odz¹cego jest podawana do zbiornika w hai budynku technoogicznego, sk¹d osobn¹ pomp¹ jest kierowana do icznych odbiorów w systemach wytwarzania zawiesin oraz do p³ukania instaacji. System zasiania sprê onym powietrzem. Instaacja odsiarczania wykorzystuje trzy rodzaje sprê onego powietrza bezoejowego o zró nicowanym ciœnieniu i stopniu suchoœci wymaganych przez specyfikê odbiorów. W ceu uzyskania wystarczaj¹cej ioœci powietrza konieczne by³o zainstaowanie w istniej¹cej sprê arkowni 3 dodatkowej turbosprê arki o wydajnoœci m /h, n dwóch osuszaczy adsorpcyjnych i jednego ziêbniczego. Utworzenie dodatkowej sieci zewnêtrznej wymaga³o u ycia ok. 600 m przewodów. Estakady ruroci¹gowo-kabowe. Funkcjonowanie IOS wymaga³o utworzenia sieci po³¹czeñ ruroci¹gowych pomiêdzy poszczegónymi obiektami samej instaacji, jak: absorbery, budynek technoogiczny, fitry tkaninowe, zbiorniki magazynowania produktu. Niezae nie do obiektów IOS doprowadzone byæ musia³y czynniki pozyskiwane z instaacji eektrownianych, jak sprê one powietrze, gor¹ce powietrze z podgrzewaczy obu boków, wody procesowa, pitna i grzewcza. Zaprojektowano dwie zasadnicze trasy w³asnych estakad IOS: ³¹cz¹c¹ budynek technoogiczny z fitrami, stacj¹ magazynowania wapna i estakad¹ odpopieania (d³ugoœæ 73 m), ³¹cz¹c¹ absorber boku 3 z tras¹ pierwszej estakady (d³ugoœæ 94 m, z tego 32 m po podporze pionowej). Ponadto wykorzystano istniej¹c¹ zbiorcz¹ estakadê odpopieania ogónej d³ugoœci ok. 600 m, która pos³u y³a do przeprowadzenia ruroci¹gów z boków i sprê arkowni oraz zasienia siosów magazynuj¹cych. Estakada Budynek technoogiczny. Mieœci urz¹dzenia systemów wytwarzania zawiesin sorpcyjnych i wody procesowej, zbiornik œcieków awaryjnych w podpiwniczeniu, urz¹dzenia wyposa enia eektrycznego, nastawniê, pomieszczenia biurowe i socjane. Jest to budynek wieokondygnacyjny (najwy szy poziom +21,04 m) o kubaturze 9063 m 3, konstrukcji staowej s³upowo-rygowej w siatce 3 7,5/4 6,0 m. Œciany budynku wykonane s¹ z kaset staowych z izoacj¹ ciepn¹ oraz z bachy trapezowej od strony eewacji. STYCZEŃ STRONA 13

14 Uk³ady eektryczne i automatyczno-pomiarowe. G³ówny uk³ad zasiania eektrycznego zokaizowano w budynku technoogicznym na poz. ±0,00 m, gdzie znaaz³y siê pomieszczenia transformatora zasiaj¹cego, g³ównej rozdzieni eektrycznej i uk³adu niezawodnego zasiania. Pomocnicze stacje transformatorowo-rozdziecze zokaizowane s¹ w nadbudówkach absorberów (poz. 36,75 m). W budynku technoogicznym mieœci siê równie nastawnia z mozaikowym schematem synoptycznym powi¹zanym z w pe³ni skomputeryzowanym systemem sterowania. Zasady dzia³ania g³ównych uk³adów reguacji w systemie opartym o sterownik FPC 405 (Festo) opisano w [2]. G³ówne trasy kabowe umieszczone s¹ na estakadach ruroci¹gowo-kabowych IOS natomiast ³¹cz¹ce z systemem eektrownianym na estakadzie odpopieania. Wyniki ekspoatacyjne W maju 1998 r. przeprowadzono 72-godzinny ruch próbny instaacji oraz wykonano pomiary gwarancyjne potwierdzaj¹ce osi¹gniêcie gwarantowanych w kontrakcie parametrów ekspoatacyjnych. Prace koñcowe obejmowa³y homoogacjê instaacji i opracowanie charakterystyk ruchowych. Potwierdzono mo noœæ uzyskiwania trwae skutecznoœci odsiarczania powy ej 87% przy utrzymywaniu temperatury koñcowej w absorberze poni ej 69 C [2]. Instaacja w przebiegu dwuetniej ekspoatacji osi¹ga trwae wskaÿniki sprawnoœci, zu ycia czynników i energii za³o one w kontrakcie. Obecnie, ze wzgêdu na ikwidacjê Kopani Siersza spaany jest wêgie wzbogacony z KWK Janina, zamiennie z wêgem z KWK Ziemowit. Ten drugi stwarza pewne probemy ze wzgêdu du ¹ zawartoœæ chorków. Gospodarka odpadami W pierwotnym uk³adzie popió³ otny i u e z boków 1 6 odprowadzane by³y transportem hydrauicznym na sk³adowisko mokre utworzone po wyrobisku piaskowym. Ueg³o ono zape³nieniu z up³ywem at 80. Zdecydowa³o to o pinej potrzebie przejœcia na suche odpopieanie wraz z separacj¹ u a. Reaizowana modernizacja systemu pozwoi³a ju w 1996 roku przejœæ ca³kowicie na magazynowanie suchego popio³u w zbiornikach retencyjnych, z odprowadzaniem go nastêpnie z Eektrowni w samochodach i cysterno-wagonach do okowania pod ziemi¹. Jednoczeœnie przebudowano stare sk³adowisko przetransportowuj¹c zgromadzone tam odpady do du ego wyrobiska popiaskowego, które po wype³nieniu zosta³o zrekutywowane przez zaesienie i przekazane nadeœnictwu. Miejsce pozyskane na starym sk³adowisku przygotowano do sk³adowania tam awaryjnego odpadów w postaci gêstej pupy, tzw. suspensji. Suspensja to mieszanina popio³owo-wodna w stosunku wagowym 2,5:1. Taka gêsta zawiesina po przepompowaniu ruroci¹giem na sk³adowisko zastyga wskutek zachodz¹cych reakcji pucoanowych uzyskuj¹c wymagan¹ wodoprzepuszczanoœæ. u e granuowany z kot³ów py³owych podawany jest hydrauicznie w zamkniêtym obiegu wody transportowej poprzez pompownie bagrowe do osadnika dwukomorowego, sk¹d po odwodnieniu ³adowany jest na otwarte œrodki transportu i wywo ony do miejsca utyizacji w budownictwie ub w drogownictwie. Reaizacja programu ekoogicznego obejmuj¹cego IOS boków 3 i 6 metod¹ pó³such¹, a w koejnoœci obecnie prowadzonej budowy kot³ów fuidanych na bokach 1 i 2, wymaga³a doceowego rozwi¹zania probemów zwi¹zanych z pojawiaj¹cym siê wypadem dwóch nowych rodzajów odpadów sta³ych, tj. produktu poprocesowego z IOS i odpadów z kot³ów fuidanych. Suchy produkt poprocesowy z IOS boków 3 i 6 wychwytywany jest w fitrze workowym i podobnie jak popió³ otny z boków 3 6 przesy³any transportem pneumatycznym do stacji zbiorników retencyjnych. Tam mo e byæ: mieszany z popio³em otnym w stosunku 3:7 i okowany pod ziemi¹, mieszany z wod¹ w stacji emugatu i awaryjnie odk³adany na opisane wy ej sk³adowisko, mieszany z popio³em otnym, wod¹ i dodatkiem wapna hydratyzowanego da wytworzenia tzw. stabiizatu, stanowi¹cego postaæ odpadu znajduj¹cego zastosowanie w pracach ziemnych do utwardzania gruntu. Równoege z budow¹ IOS boków 3 i 6 zreaizowano koejny czwarty zbiornik retencyjny oraz instaacjê wytwarzania stabiizatu, która wykorzystywana bêdzie równie po pojawieniu siê popio³ów z paenisk fuidanych boków 1 i 2. Popió³ denny z boków 1 i 2 gromadzony bêdzie ze wzgêdu na ró n¹ od pozosta³ych odpadów charakterystykê fizykochemiczn¹ w odrêbnych dwóch zbiornikach. Charakterystyka sk³adników systemu System gospodarki odpadami sk³ada siê z nastêpuj¹cych eementów: n nowoczesnych wysokosprawnych eektrofitrów z uk³adami aparatów wysy³kowych i zbiorników poœrednich (na bokach 3 6), n fitrów workowych wraz z aparatami wysy³kowymi i zbiornikiem poœrednim produktu poprocesowego (opisane wczeœniej przy omawianiu IOS boków 3 i 6), n od u aczy wraz z dwoma pompowniami bagrowymi, STRONA 14 STYCZEŃ 2001

15 n magistrai ruroci¹gowej o d³ugoœci ok. 1,5 km: ruroci¹gów py³opowietrznych (2 transportu popio³u, 1 produktu), pupy wodno- u owej, wody powrotnej i sprê- onego powietrza, n czterech zbiorników retencyjnych o pojemnoœci 2250 m 3 ka dy, n zespo³u zbiorników osadczych u a i karowania wody, n instaacji wytwarzania suspensji, n instaacji wytwarzania stabiizatu. jest poprzez komorê wstêpnego mieszania. Po zaprzestaniu produkcji ca³y uk³ad w³¹cznie ze zbiornikiem jest opró - niany z suspensji i starannie myty wod¹. Instaacja wytwarzania stabiizatu pierwotnie zaprojektowana zosta³a do przeróbki 14,5 t/godz produktu poreakcyjnego z IOS i zbudowana zosta³a równoege z czwartym zbiornikiem retencyjnym. W sk³ad instaacji wchodz¹ 2 zbiorniki po 120 m 3 na popió³ otny i wapno hydratyzowane, przenoœniki œimakowe i mieszarka. Praca mo e byæ szar owa, z nape³nianiem koejno podstawianych wywrotem ub wagonów, wzgêdnie ci¹g³a z magazynowaniem stabiizatu na zwa³owisku przejœciowym. Panuje siê wykorzystanie tej instaacji tak e do unieszkodiwiania popio³u z kot³ów fuidanych boków 1 i 2. Podsumowanie Reaizacja IOS da boków 3 i 6 stanowi pierwszy etap programu redukcji emisji dwutenku siarki z Eektrowni Siersza. Instaacja ta jest koejn¹ z szeregu wybudowanych w innych eektrowniach dawnego Po³udniowego Okrêgu Energetycznego stosuj¹cych pó³suchy proces odsiarczania (w eektrowniach EC. Biesko oraz Rybnik, Zabrze, agisza i aziska). Ka da z nich stosuje nieco odmienn¹ technoogiê i pochodzi od innych dostawców. Dopiero d³u szy czas ich ekspoatacji poka e, która z nich jest bardziej ekonomiczna i dyspozycyjna. W trakcie projektowania i reaizacji tej skompikowanej instaacji wszyscy uczestnicy procesu inwestycyjnego uzyskai szereg cennych doœwiadczeñ. Spodziewaæ siê mo na, e stan¹ siê one przydatne w bi - szej przysz³oœci, gdy oczekiwaæ nae y szerszego stosowania procesów pó³suchych da kot³ów zaopatrywanych w dostêpny obecnie na rynku œrednio zasiarczony wêgie kamienny. Nae y zaznaczyæ, e reaizacja IOS w Eektrowni Siersza uzyska³a w konkursie PZITB tytu³ Budowa Roku 1997 (nagroda I), a dypom za jej projekt otrzyma³ generany projektant oraz zespó³ autorski z BSiPE Energoprojekt-Katowice SA. Spoœród czterech wybudowanych zbiorników retencyjnych, zbiorniki 1 i 4 maj¹ mo iwoœæ przyjêcia i magazynowania produktu poreakcyjnego z IOS, w tym zbiornik 1 tak e popio³u otnego jednoczeœnie z produktem. Ró ni¹ siê one budow¹ od zbiorników 2 i 3, gdy wyposa one s¹ w dodatkow¹ aeracjê i zabezpieczenie antykorozyjne. Instaacja wytwarzania suspensji zokaizowana zosta³a przy zbiorniku retencyjnym 3. Pracuje w sposób ci¹g³y z wydajnoœci¹ nominan¹ 160 t suchej masy na godzinê z wykorzystaniem mieszarki przep³ywowej, która zasiana LITERATURA [1] Majkowski S., Steuer E.: Doœwiadczenia w doborze i projektowaniu instaacji odsiarczania spain w Eektrowni Siersza. Materia³y III seminarium Probemy ochrony œrodowiska w energetyce. Katowice, 19 maja 1999 [2] Osicki S., Mokrosz W.: Instaacja odsiarczania spain metod¹ such¹ w systemie pod kucz da dwóch kot³ów 3 i 6 o mocy 350 MWt ka dy w Eektrowni Siersza SA. Tam e q STYCZEŃ STRONA 15

16 Eugeniusz Mik³as Eektrownia Siersza Krzysztof Suszyñski Energoprojekt-Katowice SA Nowoczesne, wysokosprawne rozwi¹zania kot³ów i turbin po rekonstrukcji boków Rekonstrukcjê dwóch wyekspoatowanych boków 1 i 2 w Eektrowni Siersza postanowiono zreaizowaæ tak, aby jej efektem by³y nowoczesne, wysokosprawne, spe³niaj¹ce wymagania ekoogiczne boki, o ywotnoœci minimum 25 at, przy zminimaizowanych nak³adach inwestycyjnych. W ceu spe³nienia tych postuatów przyjêto nastêpuj¹ce podstawowe za³o enia: bok (kocio³ i turbina) na podwy szone parametry pary i podwy szon¹ moc, kocio³ fuidany z cyrkuacyjnym z³o em, o wysokiej sprawnoœci, turbina o niskim jednostkowym zu yciu ciep³a, nowoczesna automatyka boku, nowe ruroci¹gi g³ówne, zmodernizowana czêœæ eektryczna nowy generator z ch³odzeniem powietrznym o dostosowanej mocy, nowy transformator bokowy, nowy transformator zaczepowy, nowy uk³ad wyprowadzenia spain eektrofitr, wentyator spain, kana³y, tyrystoryzacja napêdów g³ównych urz¹dzeñ pomocniczych (wentyatory powietrza i spain, g³ówna pompa wody zasiaj¹cej), wysoki stopieñ wykorzystania istniej¹cej infrastruktury technicznej (konstrukcje budowane, urz¹dzenia pomocnicze turbiny, uk³ad ch³odzenia) z odtworzeniem w³aœciwego stanu technicznego poprzez maksymany zakres remontowy. W ceu spe³nienia wymienionych warunków, w drodze przetargów, na podstawie ustawy o zamówieniach pubicznych, wybrano kocio³ OFz-425 produkcji Rafako SA, turbinê 16K145 ABB Zamech (obecnie Astom Power Sp. z o.o.), generator ABB Dome. Kocio³ Wybrano kot³y firmy Rafako typu OFz-425, spe³niaj¹ce postawione warunki, wœród których by³o wymaganie mo iwie najpe³niejszego wykorzystania istniej¹cej konstrukcji noœnej kot³a wraz z fundamentami. OFz-425 jest kot³em fuidanym ze z³o em cyrkuacyjnym, na podwy szone parametry pary 160 bar, 560/560 C. Konstrukcja kot³a opracowana zosta³a przy wspó³pracy z firm¹ Asthom Energy Systems (AES). Podstawowe zaety kot³a OFz-425: tzw. kompeksowa ochrona œrodowiska poegaj¹ca na tym, e na skutek spaania w niskich temperaturach ( C) wywi¹zuj¹ siê bardzo ma³e ioœci tenków azotu (poni ej wymaganego poziomu 114 g/gj) a dodatek do paeniska kamienia wapiennego powoduje redukcjê emisji tenków siarki o 90 95%, mo iwoœæ uzyskania minimanego obci¹ enia paeniska ok. 35% bez spaania podtrzymuj¹cego (oeju), du a sprawnoœæ paeniska uzyskiwana dziêki temu, e czas przebywania cz¹stek w paenisku (cyrkuacja cz¹stek) jest du y, a mieszanie paiwa z powietrzem bardzo dobre, mo iwoœæ ponownego wejœcia na obci¹ enie nawet po kikunastu godzinach postoju bez u ycia paiwa rozpa³kowego, kocio³ przystosowany jest do pracy poœizgowej boku. Podstawowe dane techniczne kot³a Ciœnienie pary œwie ej/wtórnej Temperatura pary œwie ej/wtórnej Strumieñ pary œwie ej 16,1/4,0 MPa 560/560 C 118 kg/s STRONA 16 STYCZEŃ 2001

17 Strumieñ pary wtórnej wot 106 kg/s Temperatura wody zasiaj¹cej 250 C Temperatura pary wtórnej wot 351 C Temperatura spain na wyocie z kot³a 135 C Sprawnoœæ kot³a 91% Stosunek Ca/S 3,15 Minimum techniczne kot³a 35% Szybkoœæ zmian obci¹ enia min. 4%/min Czas rozruchu ze stanu zimnego 6,5 7 h Czas rozruchu ze stanu ciep³ego 2,3 2,5 h Czas rozruchu ze stanu gor¹cego 0,5 0,75 h Emisje maks.: 3 NO x 114 g/gj (307,8 mg/m n ) SO x 125 g/gj (337,5 mg/m 3) n CO 95 mg/gj Sywetka kot³a. Kot³y OFz-425 zabudowywane s¹ w miejsce kot³ów OP-410 nr 1 i 2 z wykorzystaniem konstrukcji noœnej oraz fundamentów (które s¹ wzmocnione). Kocio³ OFz-425 ma konstrukcjê dwuci¹gow¹. W ci¹gu g³ównym umieszczono komorê paeniskow¹, w której zabudowano przegrzewacze grodziowe stanowi¹ce przedostatni stopieñ przegrzewu pary œwie ej i ostatni przegrzewu wtórnego. W górnej czêœci komory, z ty³u kot³a usytuowano odprowadzenie spain do dwóch cykonów odseparowuj¹cych popió³ (materia³ inertny). Spainy z cykonów kierowane s¹ do drugiego ci¹gu w którym zabudowane s¹ pêczki przegrzewaczy pary œwie ej, wtórnej oraz podgrzewacz wody. W donej czêœci drugiego ci¹gu, zabudowany jest obrotowy podgrzewacz powietrza, z którego spainy kierowane s¹ do odpyacza spain. Popió³ oddzieony w cykonach opada rurami zsypowymi do syfonów popio³owych, po przejœciu których jest kierowany do donej czêœci komory paeniskowej. Fuidana instaacja paeniskowa. W sk³ad instaacji paeniskowej wchodz¹ nastêpuj¹ce eementy: komora paeniskowa, system dystrybucji powietrza (dno dyszowe z dyszami, instaacja doprowadzenia i rozdzia³u powietrza), system nawrotu popio³u (dwa cykony separacyjne, rury opadowe materia³u separowanego z cykonu, dwa podwójne syfony popio³owe wraz z doprowadzeniem paiwa i rurami zsypowymi popio³u do komory paeniskowej, system odprowadzenia popio³u (dwa sch³adzacze popio- ³u z podajnikami œimakowymi i zgrzeb³owymi ch³odzonymi wod¹), system recyrkuacji spain, system doprowadzenia paiwa i sorbentu, system recyrkuacji popio³u. Komora paeniskowa. Dona czêœæ komory paeniskowej do wysokoœci 6,5 m zakoñczona jest wymurowanym ejem. Wymurówka ta chroni orurowanie donej czêœci paeniska przed korozj¹ i erozj¹, poniewa w tym miejscu wystêpuje najwiêksza koncentracja materia³u inertnego i mocno redukcyjna atmosfera. System dystrybucji powietrza. Powietrze do kot³a podawane jest dwoma wentyatorami: powietrza pierwotnego oraz wtórnego (poprzez obrotowy podgrzewacz powietrza). Powietrze pierwotne s³u ¹ce do fuidyzacji materia³u wype³niaj¹cego komorê paeniskow¹ doprowadzane jest do skrzyni powietrznej, a nastêpnie przez dyszki w dnie dyszowym do komory paeniskowej. Dno dyszowe Powietrze wtórne dostarczane na trzech ró nych wysokoœciach eja komory paeniskowej zapewnia atmosferê redukcyjn¹ w doe komory paeniskowej oraz dopaanie cz¹stek paiwa w górnej; zapewnia utrzymanie sta³ej temperatury (oko³o C) w ca³ej komorze paeniskowej, a przez to zabezpiecza przed powstawaniem nadmiernych ioœci NO x. W cztery z oœmiu donych dysz powietrza wtórnego wbudowane s¹ ance oejowe. Powietrze da potrzeb tego rejonu pobierane jest z nitki gor¹cego powietrza pierwotnego. Na górnym poziomie powietrza wtórnego zabudowano 14 dysz powietrza. System odprowadzenia popio³u z komory paeniskowej. Nadmiar popio³u w komorze paeniskowej odprowadzany jest z komory paeniskowej do dwóch sch³adzaczy popio³u poprzez rury zsypowe oraz cztery podajniki zgrzeb³owe ch³odzone wod¹ i sch³adzany do temp. ok C. Sch³odzony czêœciowo gruboziarnisty popió³ odprowadzany jest podajnikami œimakowymi ch³odzonymi wod¹. W podajnikach tych nastêpuje dasze sch³odzenie popio³u do temperatury ok. 120 C. Natomiast mniejsze ziarna popio³u s¹ w oddzieaczu porywane przez powietrze i spainy recyrkuacyjne i nawracane z powrotem do komory paeniskowej. Daej popió³ gruboziarnisty odprowadzany jest (po wstêpnym przesianiu), pomp¹ zbiornikow¹ czêœciowo do zbiornika retencyjnego (ub na sk³adowisko popio³u), a czêœciowo bezpoœrednio do zbiornika materia³u inertnego przy kote (w ceu uzupe³niania z³o a ub do nastêpnych rozruchów kot³a). STYCZEŃ STRONA 17

18 System recyrkuacji spain. W systemie tym pracuj¹ dwa ró ne wentyatory recyrkuacyjne, z czego jeden przeznaczony jest do recyrkuacji spain do donej skrzyni powietrza pod komor¹ paeniskow¹, a drugi do recyrkuacji spain do sch³adzacza popio³u. Spainy do recyrkuacji pobierane s¹ zza wentyatora wyci¹gowego. Ceem recyrkuacji spain jest umo iwienie odpowiedniego sch³odzenia odprowadzanego popio³u bez zaburzania w³aœciwego rozdzia³u powietrza w kote i utrzymanie odpowiedniej prêdkoœci fuidyzacji w paenisku przy ni szych obci¹ eniach, bez koniecznoœci nadmiernego podnoszenia nadmiaru powietrza. System doprowadzenia paiwa i sorbentu. System doprowadzenia paiwa sk³ada siê z czterech bunkrów wêga surowego z jednym wyotem ka dy. W przestrzeni po pi¹tym œrodkowym bunkrze zabudowano zbiornik przykot³owy kamienia wapiennego. Z bunkrów wêgie o odpowiedniej granuacji przenoszony jest do kot³a przez czterostopniowy system podajników i dozowników cekowych. Wêgie z podajnika cekowego wprowadzany jest do rury zsypowej popio³u pomiêdzy syfonem a komor¹ paeniskow¹. Podajnik cekowy s³u y równie jako œuza zabezpieczaj¹ca przed przedostawaniem siê spain z komory paeniskowej do podajników wêga znajduj¹cych siê przed nim. Do podajników wêga doprowadzone jest powietrze zaporowe. System dozowania kamienia wapiennego sk³ada siê ze zbiornika przykot³owego, zbiornika wyrównawczego, podajników œimakowych i e ektorów. Do e ektorów doprowadzone jest sprê one zimne powietrze transportuj¹ce kamieñ wapienny do rury zsypowej popio³u pomiêdzy syfon popio³owy a komorê paeniskow¹. Ka da rura zsypowa zasiana jest indywiduanie. System wodno-parowy. System wodno-parowy sk³ada siê z podgrzewacza wody, parownika, przegrzewacza pary œwie ej i przegrzewacza pary wtórnej. Woda z podgrzewacza o temperaturze ok. 310 C odprowadzana jest do waczaka. System parownika sk³ada siê z waczaka, rur opadowych, rur ekranowych i rur ³¹cz¹cych. Waczak usytuowany jest nad przedni¹ œcian¹ komory paeniskowej. Cztery g³ówne rury opadowe zasiaj¹ œciany komory paeniskowej. Parownik stanowi¹ œciany membranowe komory paeniskowej, œciany dzia³owe oraz œciana sitowa dna dyszowego. Œciany tyna i przednia komory paeniskowej stanowi¹ równie jej strop. Para z waczaka doprowadzona jest do górnego koektora œciany przedniej drugiego ci¹gu. Daej para przep³ywa przez œciany boczne, œcianê tyn¹ i strop drugiego ci¹gu, a nastêpnie przez rury wieszakowe. Koejnym etapem przep³ywu pary jest przegrzewacz konwekcyjny zabudowany w postaci wê ownic umieszczonych w II ci¹gu nad przegrzewaczem wtórnym I stopnia i podgrzewaczem wody. Nastêpnie para przep³ywa do przegrzewacza II stopnia, tj. dziesiêciu grodzi zbudowanych z rur typu Doube Super Omega i umieszczonych w komorze paeniskowej równoege do œcian bocznych. Ostatnim, trzecim stopniem przegrzewacza jest przegrzewacz wyotowy wê ownice umieszczone w drugim ci¹gu w jego górnej czêœci. Pomiêdzy przegrzewacz konwekcyjny a przegrzewacz grodziowy oraz pomiêdzy przegrzewacz grodziowy i wyotowy zabudowano wtryskowe sch³adzacze pary. Pierwszy sch³adzacz jest dwudyszowy, drugi jednodyszowy. Reguacja wtrysków reaizowana jest przez zawory o iniowej charakterystyce reguacji. Przegrzewacz pary wtórnej I stopnia (konwekcyjny) zabudowany jest nad podgrzewaczem wody, a pod przegrzewaczem pary œwie ej I stopnia. Nastêpnie para wtórna przep³ywa do przegrzewacza II stopnia, z³o onego z dziesiêciu grodzi, zbudowanych z rur typu Doube Super Omega i umieszczonych w komorze paeniskowej równoege do œcian bocznych nad grodziami pary œwie ej jako ostatni stopieñ przegrzewacza pary wtórnej. Pomiêdzy oboma przegrzewaczami pary wtórnej zabudowano wtryskowy sch³adzacz pary. Dodatkowo przewidziano awaryjny wtryskowy sch³adzacz na doocie do przegrzewacza pary wtórnej. Operacja podniesienia waczaka STRONA 18 STYCZEŃ 2001

19 Podgrzewacz powietrza g³ówny. Zdecydowano siê na rzadziej stosowane w kot³ach fuidanych rozwi¹zanie, mianowicie zastosowanie obrotowego, regeneracyjnego podgrzewacza powietrza typu Ljungstroem. W porównaniu z podgrzewaczem rurowym charakteryzuje siê on mniejszymi oporami przep³ywu czynników, ecz przyczynia siê do przyssania powietrza do spain. W ceu ograniczenia przecieków powietrza zastosowano specjany typ podgrzewacza obrotowego czterosektorowego z wydzieonym sektorem da powietrza pierwotnego, oddzieonym od sektora spain dwoma sektorami powietrza wtórnego. Ca³oœæ zamkniêta jest w obudowie, która dziêki rozbudowanemu systemowi uszczenieñ zapewnia oddzieenie strumienia spain i powietrza od siebie oraz od otoczenia. Opory przep³ywu powietrza i spain wynosz¹ ok Pa. System uszczenieñ Zadaniem tego systemu jest ograniczenie do minimum przecieków powietrza do spain. Zastosowano aktywne uszczenienia promieniowe z ruchomymi skrzyd³ami uszczeniaj¹cymi, których po³o enie wzgêdem wirnika (tj. szczeiny miêdzy skrzyd³ami a taœmami uszczeniaj¹cymi) jest ustaane z pomoc¹ si³owników eektrycznych z dok³adnoœci¹ pozycjonowania 0,5 mm. Zadaniem uszczenieñ promieniowych jest oddzieenie skrzyd³ami sektorów przep³ywu ró nych mediów (spain, powietrza wtórnego i powietrza pierwotnego). Oprócz tego zastosowano nastêpuj¹ce uszczenienia bierne: uszczenienie obwodowe (ukierunkowanie przep³ywu mediów przez eementy grzejne podgrzewacza), uszczenienie osiowe (ograniczenie przecieków wtórnych w przestrzeni miêdzy p³aszczem wirnika a obudow¹ podgrzewacza), uszczenienie wzd³u ne (zamkniêcie przestrzeni miêdzy ruchomym skrzyd³em uszczenienia promieniowego a obudow¹ podgrzewacza ograniczenie zapyenia skrzyde³ uszczenienia promieniowego), uszczenienie boczne (ograniczenie zapyenia skrzyde³ uszczenienia osiowego, uszczenienie wa³ów wirnika (w miejscu wyprowadzenia wa³ów przez obudowê podgrzewacza do ³o ysk). Wentyator spain Typ: promieniowy Wydajnoœæ 206 kg/s Sprê 4715 Pa Moc sinika 2300 Sprawnoœæ ok. 85% Wentyatory powietrza. Ca³e powietrze doprowadzone do komory paeniskowej bêdzie podzieone na dwie grupy. 1. Powietrze pierwotne doprowadzane do skrzyni powietrznej komory paeniskowej (dno dyszowe), pe³ni¹ce jednoczeœnie czynnika fuidyzacyjnego. Jego ioœæ wynosi 50% ca³ej ioœci powietrza dostarczanego do kot³a (da pe³nego obci¹ enia) z mo iwoœci¹ zwiêkszenia do 65%. Powietrze wtórne uzupe³nienie ioœci uteniacza w komorze paeniskowej (bezpoœrednio ponad dnem dyszowym jest niedomiar powietrza) i zapewnienie równomiernego wypaania siê paiwa na ca- ³ej wysokoœci komory. W ten sposób zapewniona jest stosunkowo niska temperatura spaania C gwarantuj¹ca nisk¹ emisjê NO x. Udzia³ powietrza wtórnego w ca³ym powietrzu dostarczonym do kot³a wynosi ok %. Doprowadzenie powietrza wtórnego jest zorganizowane na kiku poziomach. 2. Powietrze, którego ioœæ pozostaje sta³a da ró nych obci¹ eñ kot³a. W sk³ad tej grupy wchodzi: powietrze do sch³adzacza popio³u, powietrze do transportu kamienia wapiennego, powietrze fuidyzacyjne do syfonu popio³owego, powietrze fuidyzacyjne do odprowadzenia popio³u z komory paeniskowej. Praktycznie ka dy rodzaj powietrza z tej grupy jest brany z osobnego urz¹dzenia (dmuchawy ub sprê arki). Grupa ta stanowi niewiek¹ czêœæ (4 5%) ca³ej ioœci powietrza dostarczanego do kot³a. Kocio³ jest wyposa ony w: wentyator powietrza wtórnego, wentyator powietrza pierwotnego, wentyatory powietrza do oddzieaczy. Dmuchawy powietrza. Kocio³ jest wyposa ony w nastêpuj¹ce dmuchawy powietrza: do transportu kamienia wapiennego, do fuidyzacji syfonów, do transportu popio³u otnego z II ci¹gu. Instaacja sorbentu. Pod zasobnikiem umieszczony jest podajnik cekowy, a pod nim zbiornik poœredni s³u ¹cy do spuchnienia i równomiernego rozdzieenia sorbentu przed jego podaniem na dozowniki œimakowe. Dozowniki œimakowe, które posiadaj¹ bezstopniowo reguowane obroty wspó³pracuj¹ z automatycznym uk³adem kontroi poziomu emisji SO 2 i w zae noœci od potrzeb dozuj¹ sorbent do instaacji pneumatycznego transportu. Instaacja materia³u inertnego. Do pierwszego zasypania eja komory paeniskowej u yty jest piasek, a póÿniej w trakcie pracy kot³a materia³ inertny uzyskiwany jest poprzez odpowiedni przesiew popio³u ze z³o a. Pojemnoœæ zasobnika materia³u inertnego jest wystarczaj¹ca do pierwszego zasypania kot³a. STYCZEŃ STRONA 19

20 szybkoœæ zmian mocy w zakresie od 30 do 100% obci¹ enia, powinna wynosiæ co najmniej 4% mocy na minutê, turbina nie mo e byæ wra iwa na skokowe zmiany mocy z prêdkoœci¹ 2,5% w czasie 5 sekund, a przyrosty mocy 5% bêd¹ mo iwe w czasie 30 sekund, czas rozruchu turbiny ze stanu gor¹cego (tj. po czasie postoju krótszym ni 8 godzin) do pe³nego obci¹ enia nie mo e przekraczaæ jednej (1) godziny, czas rozruchu turbiny ze stanu ciep³ego (po postoju 50 godzin) do pe³nego obci¹ enia nie mo e przekraczaæ dwóch (2) godzin, czas rozruchu turbiny ze stanu zimnego (postój powy- ej 50 godzin) do pe³nego obci¹ enia nie przekroczy trzech (3) godzin. Przewidywany czas pracy ( ywotnoœæ) turbiny z instaacjami pomocniczymi powinien wynosiæ co najmniej godzin przy rocznym czasie wykorzystania mocy zainstaowanej 7000 h/a. Podstawowe cechy turbiny Monta kot³a boku 1 Rozruch i odstawienie kot³a. Rozruch kot³a ze stanu zimnego przewidziano z zaanym waczakiem. Inny system paeniska oraz du a ioœæ ceramicznego obmurza wymagaj¹ innej technoogii rozpaania. Sposób rozruchu kot³a zae y od stanu termicznego kot³a, a wiêc od temperatury panuj¹cej w z³o u i parametrów systemu parowo-wodnego. Jeœi temperatura z³o a jest ni sza od ok. 570 C, to proces rozpaania wymaga przewietrzania kot³a (trzykrotna wymiana ca³ego powietrza w paenisku i kana³ach, przy nieruchomym z³o u), przy pomocy wentyatorów powietrza wtórnego, wentyatora ci¹gu. Podczas odstawienia do stanu zimnego wentyatory ci¹gu, powietrza pierwotnego pozostaj¹ w ruchu a do osi¹gniêcia temp. z³o a poni ej 400 C. Przy odstawieniu kot³a do gor¹cej rezerwy wentyator powietrza wtórnego i ci¹gu pozostaj¹ w ruchu przez czas 5 20 min. Przy awaryjnym odstawieniu kot³a z powodu nieszczenoœci ub awarii jednego z podstawowych urz¹dzeñ kot³a nae y prowadziæ nieprzerwanie proces fuidyzacji z³o a, a do jego usuniêcia z komory paeniskowej poprzez sch³adzacze popio³u. Turbina Ogóna charakterystyka Turbina zosta³a zaprojektowana zgodnie z OSIWZ m.in. w ceu spe³nienia wymagañ UCPTE. W zakresie boku energetycznego zaecenia UCPTE s¹ nastêpuj¹ce: Turbina na podwy szone parametry pary 156 bar, 556/ /556 C, do pracy poœizgowej. Dwukad³ubowa turbina parowa sk³ada siê z czêœci wysokoprê nej WP oraz ze zintegrowanej czêœci œrednio i niskoprê nej SP/NP; dziêki kompaktowej budowie czêœci SP/NP uzyskano zmniejszenie d³ugoœci zespo³u, co zosta³o wykorzystane na umieszczenie przed turbin¹ uk³adu oejowego. O³opatkowanie reakcyjne, spawany wirnik czêœci SP/NP; zintegrowane komory zaworowe odcinaj¹co-reguacyjne WP i SP, zabudowane na kad³ubach. Mo iwoœæ pracy ciep³owniczo-kondensacyjnej (czêœæ pary upustowej zasia podgrzewacze ciep³ownicze i podgrzewacz ciep³ej wody u ytkowej). Szybkie, w pe³ni kontroowane rozruchy. Ca³kowite zrzuty mocy (do potrzeb w³asnych), przy zastosowaniu szybkich, wysokowydajnych (100%) by-passów turbiny WP i SP-NP. Turbina przystosowana jest do suszenia i studzenia powietrznego. Podstawowe dane techniczne Typ 16CK145 Prze³yk 116,6 kg/s Moc eektryczna nominana 152,7 MW Parametry pary przed zaworami szybkozamykaj¹cym WP 15,6 MPa(a)/556 C Parametry pary wtórnie przegrzanej na wocie do czêœci SP 3,67 MPa(a)/556 C Temp. wody zasiaj¹cej kocio³ 250 C Kad³uby. Czêœæ WP, ze wzgêdu na wysok¹ temperaturê, jest dwupow³okowa. Kad³ub wewnêtrzny WP ma pio- STRONA 20 STYCZEŃ 2001

E-9 09/04. Zespó³ kot³ów stoj¹cych SUPRASTAR MKN 90...1170-9 M/L. Materia³y projektowe. Uk³ady kaskadowe. Zawartoœæ opracowania:

E-9 09/04. Zespó³ kot³ów stoj¹cych SUPRASTAR MKN 90...1170-9 M/L. Materia³y projektowe. Uk³ady kaskadowe. Zawartoœæ opracowania: ateria³y projektowe 09/0 Zespó³ kot³ów stoj¹cych SUPRASTAR Uk³ady kaskadowe KN 90...70-9 /L Zawartoœæ opracowania: Strona. Typy dostarczanych kot³ów. Zakres stosowania kot³ów w uk³adach kaskadowych. Wyposa

Bardziej szczegółowo

KOMPAKTOWE REKUPERATORY CIEP A

KOMPAKTOWE REKUPERATORY CIEP A KOMPAKTOWE REKUPERATORY CIEP A KOMPAKTOWE REKUPERATORY CIEP A ZW 1. ZASTOSOWANIE REKUPERATORA ZW Rekuperator kompaktowy ZW to urz¹dzenie nawiewno-wywiewne umo liwiaj¹ce mechaniczn¹ wentylacje powietrzem

Bardziej szczegółowo

Automatyzacja pakowania

Automatyzacja pakowania Automatyzacja pakowania Maszyny pakuj¹ce do worków otwartych Pe³na oferta naszej firmy dostêpna jest na stronie internetowej www.wikpol.com.pl Maszyny pakuj¹ce do worków otwartych: EWN-SO do pakowania

Bardziej szczegółowo

Wymagania funkcjonalno użytkowe.

Wymagania funkcjonalno użytkowe. Wymagania funkcjonalno użytkowe. Załącznik Nr 1 do umowy Spis zawartości: I - WYMAGANIA FUNKCONALNO UŻYTKOWE... 2 1. Instalacja odpylania spalin ma zapewnić możliwości prawidłowej eksploatacji kotłów,

Bardziej szczegółowo

wêgiel 19 28 38 48 59 70 79 88 drewno 15 21 28 36 44 52 60 68

wêgiel 19 28 38 48 59 70 79 88 drewno 15 21 28 36 44 52 60 68 wêgiel drewno 19 28 38 48 59 70 79 88 15 21 28 36 44 52 60 68 Kocio³ SOLID EKO jest eliwnym, automatycznym kot³em na paliwa sta³e wyposa onym w dodatkowe rusztowe palenisko sta³e do spalania drewna kawa³kowego,

Bardziej szczegółowo

Zawory elektromagnetyczne typu PKVD 12 20

Zawory elektromagnetyczne typu PKVD 12 20 Katalog Zawory elektromagnetyczne typu PKVD 12 20 Wprowadzenie Charakterystyka Dane techniczne Zawór elektromagnetyczny PKVD pozostaje otwarty przy ró nicy ciœnieñ równej 0 bar. Cecha ta umo liwia pracê

Bardziej szczegółowo

PRZEDSIĘBIORSTWO ENERGETYKI CIEPLNEJ I GOSPODARKI WODNO-ŚCIEKOWEJ Sp. z o.o.

PRZEDSIĘBIORSTWO ENERGETYKI CIEPLNEJ I GOSPODARKI WODNO-ŚCIEKOWEJ Sp. z o.o. PRZEDSIĘBIORSTWO ENERGETYKI CIEPLNEJ I GOSPODARKI WODNO-ŚCIEKOWEJ Sp. z o.o. 18-500 KOLNO ul. Witosa 4 NIP 291-01-12-895 REGON 451086334 Konto BS Kolno 84 8754 0004 0000 7100 2000 0010 Tel. (0-86) 278-31-79

Bardziej szczegółowo

Wersje zarówno przelotowe jak i k¹towe. Zabezpiecza przed przep³ywem czynnika do miejsc o najni szej temperaturze.

Wersje zarówno przelotowe jak i k¹towe. Zabezpiecza przed przep³ywem czynnika do miejsc o najni szej temperaturze. Zawory zwrotne, typu NRV i NRVH Wprowadzenie Zawory NRV i NRVH mog¹ byæ stosowane w instalacjach ch³odniczych i klimatyzacyjnych z fluorowcopochodnymi czynnikami ch³odniczymi na ruroci¹gach z zimnym, gor¹cym

Bardziej szczegółowo

A-3 12/02. Gazowe podgrzewacze przep³ywowe c.w.u. WRP 11 B WRP 14 B. Materia³y projektowe. Zawartoœæ opracowania:

A-3 12/02. Gazowe podgrzewacze przep³ywowe c.w.u. WRP 11 B WRP 14 B. Materia³y projektowe. Zawartoœæ opracowania: Materia³y projektowe Gazowe podgrzewacze przep³ywowe c.w.u. WRP 11 B WRP 14 B Zawartoœæ opracowania: Strona 1. Typy dostarczanych podgrzewaczy 2 2. Oznaczenie wed³ug norm 2. Dane techniczne 4. Wyposa enie

Bardziej szczegółowo

Innowacyjna gospodarka elektroenergetyczna gminy Gierałtowice

Innowacyjna gospodarka elektroenergetyczna gminy Gierałtowice J. Bargiel, H. Grzywok, M. Pyzik, A. Nowak, D. Góralski Innowacyjna gospodarka elektroenergetyczna gminy Gierałtowice Streszczenie W artykule przedstawiono główne elektroenergetyczne innowacyjne realizacje

Bardziej szczegółowo

Firma NUKON jeden z czo³owych producentów wycinarek laserowych typu fiber. Wieloletnie doœwiadczenie w dziedzinie produkcji urz¹dzeñ do ciêcia stali

Firma NUKON jeden z czo³owych producentów wycinarek laserowych typu fiber. Wieloletnie doœwiadczenie w dziedzinie produkcji urz¹dzeñ do ciêcia stali FIBER LASER 2013 Firma NUKON jeden z czo³owych producentów wycinarek laserowych typu fiber. Wieloletnie doœwiadczenie w dziedzinie produkcji urz¹dzeñ do ciêcia stali przyczyni³o siê do stworzenia niezawodnego,

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA KWALIFIKACYJNE DLA OSÓB ZAJMUJĄCYCH SIĘ EKSPLOATACJĄ URZĄDZEŃ, INSTALACJI I SIECI OBJĘTE TEMATYKĄ EGZAMINACYJNĄ W ZAKRESIE ZNAJOMOŚCI:

WYMAGANIA KWALIFIKACYJNE DLA OSÓB ZAJMUJĄCYCH SIĘ EKSPLOATACJĄ URZĄDZEŃ, INSTALACJI I SIECI OBJĘTE TEMATYKĄ EGZAMINACYJNĄ W ZAKRESIE ZNAJOMOŚCI: Przez osoby na stanowisku Eksploatacji zasady budowy, działania oraz warunki techniczne obsługi urządzeń, instalacji i sieci energetycznych. zasady eksploatacji oraz instrukcje eksploatacji urządzeń, instalacji

Bardziej szczegółowo

A-2 12/02. Gazowe podgrzewacze przep³ywowe WR 11 E. Materia³y projektowe. Zawartoœæ opracowania:

A-2 12/02. Gazowe podgrzewacze przep³ywowe WR 11 E. Materia³y projektowe. Zawartoœæ opracowania: Materia³y projektowe Gazowe podgrzewacze przep³ywowe c.w.u. WR 11 E Zawartoœæ opracowania: Strona 1. Typy dostarczanych podgrzewaczy 1 2. Oznaczenie wg norm 2. Dane techniczne 4. Wyposa enie fabryczne

Bardziej szczegółowo

Systemy usuwania ŜuŜla i popiołu

Systemy usuwania ŜuŜla i popiołu Zakład Miernictwa i Ochrony Atmosfery, W-9/I-20 Siłownie cieplne laboratorium Systemy usuwania ŜuŜla i popiołu Instrukcja do ćwiczenia nr 2 Opracował: dr inŝ. Andrzej Tatarek Wrocław, październik 2008

Bardziej szczegółowo

NAGRZEWNICE ELEKTRYCZNE DO KANA ÓW OKR G YCH, BEZ AUTOMATYKI - TYP ENO...A

NAGRZEWNICE ELEKTRYCZNE DO KANA ÓW OKR G YCH, BEZ AUTOMATYKI - TYP ENO...A NAGRZEWNICE ELEKTRYCZNE DO KANA ÓW OKR G YCH, BEZ AUTOMATYKI - TYP ENO...A Zastosowanie: Ogrzewanie powietrza w kana³ach wentylacyjnych i grzewczych Wspó³praca z centralami wentylacyjnymi, jako nagrzewnica

Bardziej szczegółowo

Armatura firmy TECNOMET SPIS TREŒCI

Armatura firmy TECNOMET SPIS TREŒCI KATALOG Armatura SPIS firmy TREŒCI TECNOMETAL 1. Wprowadzenie... 3 2. Ogólny schemat instalacji produktów firmy TECNOMETAL... 4 3. W³az... 5 4. Zawór oddechowy sekwencyjny...... 6 5. Zawór oddechowy...

Bardziej szczegółowo

STANDARDOWE REGULATORY CIŒNIENIA I TEMPERATURY HA4

STANDARDOWE REGULATORY CIŒNIENIA I TEMPERATURY HA4 ZTCh - Zak³ad Techniki Ch³odniczej Wy³¹czny dystrybutor firmy HANSEN na Polskê 85-861 Bydgoszcz ul. Glink i 144 tel. 052 3450 43 0, 345 0 4 3 2 fax: 052 345 06 30 e-mail: ztch@ ztch. pl www.ztch.pl STANDARDOWE

Bardziej szczegółowo

Gazowa pompa ciepła firmy Panasonic

Gazowa pompa ciepła firmy Panasonic Gazowa pompa ciepła firmy Panasonic Gazowa pompa ciepła różni się od pompy ciepła zasilanej energią elektryczną tym, że jej kompresor napędzany jest przez silnik gazowy. Agregat GHP (gazowej pompy ciepła)

Bardziej szczegółowo

kot³y serii MAX KOT Y SERII MAX

kot³y serii MAX KOT Y SERII MAX kot³y serii MAX KOT Y SERII MAX Nowoœci¹ w ofercie PW DEFRO s¹ kot³y du ych mocy EKOPELL MAX zaprojektowane do spalania biomasy i spe³niaj¹ce wszystkie wymagania znowelizowanej normy PN-EN 303-5. W kot³ach

Bardziej szczegółowo

Group Silesian Seaplane Company Sp. z o.o. Kloska Adam -Prezes

Group Silesian Seaplane Company Sp. z o.o. Kloska Adam -Prezes KAMA eco Group Silesian Seaplane Company Sp. z o.o. Kloska Adam -Prezes Kama eco Group Firma zajmuje siê produkcj¹,monta em i serwisem stacji do monitoringu œcieków i wód opadowych. Stacje wspó³pracuj¹

Bardziej szczegółowo

Karta informacyjna przedsięwzięcia Przebudowa budynku warsztatu

Karta informacyjna przedsięwzięcia Przebudowa budynku warsztatu Karta informacyjna przedsięwzięcia Przebudowa budynku warsztatu Realizowanego na działce numer 33/4, k.m. 4, obręb Wojnowice ul. Ogrodowa 1, 47 470 Wojnowice gmina Krzanowice powiat raciborski województwo

Bardziej szczegółowo

4. OCENA JAKOŒCI POWIETRZA W AGLOMERACJI GDAÑSKIEJ

4. OCENA JAKOŒCI POWIETRZA W AGLOMERACJI GDAÑSKIEJ 4. OCENA JAKOŒCI POWIETRZA 4.1. Ocena jakoœci powietrza w odniesieniu do norm dyspozycyjnych O jakoœci powietrza na danym obszarze decyduje œredni poziom stê eñ zanieczyszczeñ w okresie doby, sezonu, roku.

Bardziej szczegółowo

Zap³on elektroniczny z baterii. Oszczêdna praca ze wzglêdu na wyeliminowanie œwieczki dy urnej. atwa i przyjazna u ytkownikowi obs³uga

Zap³on elektroniczny z baterii. Oszczêdna praca ze wzglêdu na wyeliminowanie œwieczki dy urnej. atwa i przyjazna u ytkownikowi obs³uga AquaHeat typ G 19-00 Zap³on elektroniczny z baterii Oszczêdna praca ze wzglêdu na wyeliminowanie œwieczki dy urnej atwa i przyjazna u ytkownikowi obs³uga Pe³ny system zabezpieczeñ 3 letni okres gwarancji

Bardziej szczegółowo

8. Analiza ekonomiczno-finansowa.

8. Analiza ekonomiczno-finansowa. KOMPLEKSOWY PROGRAM GOSPODARKI ODPADAMI NIEBEZPIECZNYMI W REGIONIE POLSKI POŁUDNIOWEJ 35 8. Analiza ekonomicznofinansowa. 8.. Koszty inwestycyjne. Gminny punkt zbiórki odpadów niebezpiecznych (GPZON) Tablica

Bardziej szczegółowo

WIELOLETNI PLAN ROZWOJU I MODERNIZACJI URZ

WIELOLETNI PLAN ROZWOJU I MODERNIZACJI URZ Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Spółka z o.o. w Koninie 62-510 Konin, ul. Poznańska 49 WIELOLETNI PLAN ROZWOJU I MODERNIZACJI URZĄDZEŃ WODOCIĄGOWYCH I URZĄDZEŃ KANALIZACYJNYCH BĘDĄCYCH W POSIADANIU

Bardziej szczegółowo

VRRK. Regulatory przep³ywu CAV

VRRK. Regulatory przep³ywu CAV Regulatory przep³ywu CAV VRRK SMAY Sp. z o.o. / ul. Ciep³ownicza 29 / 1-587 Kraków tel. +48 12 680 20 80 / fax. +48 12 680 20 89 / e-mail: info@smay.eu Przeznaczenie Regulator sta³ego przep³ywu powietrza

Bardziej szczegółowo

Czynniki syntetyczne Ch³odziwa

Czynniki syntetyczne Ch³odziwa 5 Przedmowa do wydania w jêzyku angielskim.......................... 11 Przedmowa do drugiego wydania polskiego............................ 13 Wykaz wa niejszych oznaczeñ..........................................

Bardziej szczegółowo

POMPA CIEP A SOLANKA - WODA

POMPA CIEP A SOLANKA - WODA POMPA CIEP A SOLANKA - WODA Monitorowanie parametrów pracy Ekran przegl dowy Niezawodne funkcjonowanie w najci szych Spr arki spiralne niezawodnie pracuj w najci szych PAROWNIK Urz dzenie rozprowadzaj

Bardziej szczegółowo

BLOK PRZYGOTOWANIA SPRÊ ONEGO POWIETRZA G3/8-G1/2 SERIA NOVA trójelementowy filtr, zawór redukcyjny, smarownica

BLOK PRZYGOTOWANIA SPRÊ ONEGO POWIETRZA G3/8-G1/2 SERIA NOVA trójelementowy filtr, zawór redukcyjny, smarownica SP Ó KA AKCY JN A ul. Wapiennikowa 9, - KIELCE, tel. -9-, fax. - -9-8 www.prema.pl e-mail: prema@prema.pl BLOK PRZYGOTOWANIA SPRÊ ONEGO POWIETRZA G/8-G/ SERIA NOVA trójelementowy filtr, zawór redukcyjny,

Bardziej szczegółowo

1 FILTR. Jak usun¹æ 5 zanieczyszczeñ za pomoc¹ jednego z³o a? PROBLEMÓW Z WOD ROZWI ZUJE. NOWATORSKIE uzdatnianie wody 5 w 1

1 FILTR. Jak usun¹æ 5 zanieczyszczeñ za pomoc¹ jednego z³o a? PROBLEMÓW Z WOD ROZWI ZUJE. NOWATORSKIE uzdatnianie wody 5 w 1 Jak usun¹æ 5 zanieczyszczeñ za pomoc¹ jednego z³o a? 1 FILTR ROZWI ZUJE PROBLEMÓW Z WOD 1 TWARDOŒÆ 2 ELAZO 3 MANGAN 4 AMONIAK 5 ORGANIKA Zanieczyszczenia takie jak: twardoœæ, mangan, elazo, naturalne substancje

Bardziej szczegółowo

PROJEKT BUDOWLANY ZAMIENNY

PROJEKT BUDOWLANY ZAMIENNY PROJEKT BUDOWLANY ZAMIENNY TEMAT: ADRES: INWESTOR: BRANśA: Budowa lekkiej hali magazynowej, wiaty do przygotowania i pakowania odpadów opakowań suchych, ustawienie trzech kontenerów socjalnych oraz utwardzenie

Bardziej szczegółowo

WYBRANE MODERNIZACJE POMP GŁÓWNEGO OBIEGU PARA-WODA ELEKTROWNI

WYBRANE MODERNIZACJE POMP GŁÓWNEGO OBIEGU PARA-WODA ELEKTROWNI HYDRO-POMP WYBRANE MODERNIZACJE POMP GŁÓWNEGO OBIEGU PARA-WODA ELEKTROWNI ANDRZEJ BŁASZCZYK GRZEGORZ KOŹBA MARIUSZ NAWROCKI ADAM PAPIERSKI ARTUR STANISZEWSKI MARIUSZ SUSIK DARIUSZ WOŹNIAK Licheń 2013 Modernizacje

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA OBS UGI KARI WY CZNIK P YWAKOWY

INSTRUKCJA OBS UGI KARI WY CZNIK P YWAKOWY INSTRUKCJA OBS UGI KARI WY CZNIK P YWAKOWY Wydanie paÿdziernik 2004 r PRZEDSIÊBIORSTWO AUTOMATYZACJI I POMIARÓW INTROL Sp. z o.o. ul. Koœciuszki 112, 40-519 Katowice tel. 032/ 78 90 000, fax 032/ 78 90

Bardziej szczegółowo

Uwarunkowania rozwoju miasta

Uwarunkowania rozwoju miasta AKTUALIZACJA PROJEKTU ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA MIASTA KATOWICE Część 06 Uwarunkowania rozwoju miasta W 880.06 2/9 SPIS TREŚCI 6.1 Główne czynniki

Bardziej szczegółowo

Termostatyczne zawory rozprê ne do amoniaku, typu TEA

Termostatyczne zawory rozprê ne do amoniaku, typu TEA Termostatyczne zawory rozprê ne do amoniaku, typu TEA Wprowadzenie Termostatyczne zawory rozprê ne reguluj¹ wtrysk czynnika ch³odniczego do parowników. Wtrysk jest sterowany przegrzaniem czynnika ch³odniczego.

Bardziej szczegółowo

Dr inż. Andrzej Tatarek. Siłownie cieplne

Dr inż. Andrzej Tatarek. Siłownie cieplne Dr inż. Andrzej Tatarek Siłownie cieplne 1 Wykład 3 Sposoby podwyższania sprawności elektrowni 2 Zwiększenie sprawności Metody zwiększenia sprawności elektrowni: 1. podnoszenie temperatury i ciśnienia

Bardziej szczegółowo

Grupa bezpieczeństwa kotła KSG / KSG mini

Grupa bezpieczeństwa kotła KSG / KSG mini Grupa bezpieczeństwa kotła KSG / KSG mini Instrukcja obsługi i montażu 77 938: Grupa bezpieczeństwa kotła KSG 77 623: Grupa bezpieczeństwa kotła KSG mini AFRISO sp. z o.o. Szałsza, ul. Kościelna 7, 42-677

Bardziej szczegółowo

Wartość kosztorysowania Słownie kwota netto: Kalkulacja kosztów Wariant II BUDOWA INSTALACJI DO WYTWARZANIA I TRANSPORTU

Wartość kosztorysowania Słownie kwota netto: Kalkulacja kosztów Wariant II BUDOWA INSTALACJI DO WYTWARZANIA I TRANSPORTU ul. Górnicza 5a, 20-010 Łęczna Tel. 665 031 566, email: biuro@drillingms.eu Wartość kosztorysowania Słownie kwota netto: zł/netto Obiekt Lokalizacja obiektu Zamawiający Kalkulacja kosztów Wariant II BUDOWA

Bardziej szczegółowo

ROZPORZÑDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY 1) z dnia 17 marca 2009 r.

ROZPORZÑDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY 1) z dnia 17 marca 2009 r. Dziennik Ustaw Nr 43 4067 Poz. 346 346 ROZPORZÑDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY 1) z dnia 17 marca 2009 r. w sprawie szczegó owego zakresu i form audytu energetycznego oraz cz Êci audytu remontowego, wzorów

Bardziej szczegółowo

PL 205289 B1 20.09.2004 BUP 19/04. Sosna Edward,Bielsko-Biała,PL 31.03.2010 WUP 03/10 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 205289

PL 205289 B1 20.09.2004 BUP 19/04. Sosna Edward,Bielsko-Biała,PL 31.03.2010 WUP 03/10 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 205289 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 205289 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 359196 (51) Int.Cl. B62D 63/06 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 17.03.2003

Bardziej szczegółowo

Karta informacyjna dla przedsięwzięcia. Przygotowanie informacji dla realizacji przedsięwzięcia w aspekcie środowiskowym

Karta informacyjna dla przedsięwzięcia. Przygotowanie informacji dla realizacji przedsięwzięcia w aspekcie środowiskowym Karta informacyjna dla przedsięwzięcia Przygotowanie informacji dla realizacji przedsięwzięcia w aspekcie środowiskowym Zawartość karty informacyjnej Karta informacyjna przedsięwzięcia to dokument, składany

Bardziej szczegółowo

SMARTBOX PLUS KONDENSACYJNE M O D U Y G R Z E W C Z E

SMARTBOX PLUS KONDENSACYJNE M O D U Y G R Z E W C Z E KONDENSACYJNE M O D U Y G R Z E W C Z E ISYS Sp. z o.o. Raków 26, 55-093 Kie³czów, tel. (071) 78 10 390, biuro@isysnet.pl, www.isysnet.pl Kondensacyjne modu³y SMARTBOX Plus charakteryzuj¹ siê bardzo wysok¹

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKA ENERGETYCZNA BUDYNKU

CHARAKTERYSTYKA ENERGETYCZNA BUDYNKU CHARAKTERYSTYKA ENERGETYCZNA BUDYNKU BUDYNEK OCENIANY PP_BUDYNEK_OCENIANY RODZAJ BUDYNKU Budynek wolnostojący CAŁOŚĆ/CZĘŚĆ BUDYNKU Całość budynku ADRES BUDYNKU Wiązownica, gm. Wiązownica, dz. nr 1530/1,

Bardziej szczegółowo

WZORU UŻYTKOWEGO EGZEMPLARZ ARCHIWALNY. d2)opis OCHRONNY. (19) PL (n)62894. Centralny Instytut Ochrony Pracy, Warszawa, PL

WZORU UŻYTKOWEGO EGZEMPLARZ ARCHIWALNY. d2)opis OCHRONNY. (19) PL (n)62894. Centralny Instytut Ochrony Pracy, Warszawa, PL RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej d2)opis OCHRONNY WZORU UŻYTKOWEGO (21) Numer zgłoszenia: 112772 (22) Data zgłoszenia: 29.11.2001 EGZEMPLARZ ARCHIWALNY (19) PL (n)62894 (13)

Bardziej szczegółowo

Wentylator elektryczny do u ytku domowego seria "VENTS VV" oraz "VENTS VVR" Instrukcja obs³ugi

Wentylator elektryczny do u ytku domowego seria VENTS VV oraz VENTS VVR Instrukcja obs³ugi Wentylator elektryczny do u ytku domowego seria "VETS VV" oraz "VETS VVR" Instrukcja obs³ugi 2009 FUKCJE Wentylatory "VETS" zaprojektowano dla zastosowañ w mieszkaniach, biurach, gara ach, kuchniach, toaletach

Bardziej szczegółowo

SERDECZNIE WITAMY. Prelegent: mgr inż. Andrzej Zuber

SERDECZNIE WITAMY. Prelegent: mgr inż. Andrzej Zuber SERDECZNIE WITAMY Temat wystąpienia: Fala uderzeniowa i jej zastosowania. Temat wystąpienia: EKOZUB Sp. z o.o. Fala uderzeniowa Fala uderzeniowa jest to ruch cząsteczek wprawionych w drgania, które pozostają

Bardziej szczegółowo

CZUJNIKI TEMPERATURY Dane techniczne

CZUJNIKI TEMPERATURY Dane techniczne CZUJNIKI TEMPERATURY Dane techniczne Str. 1 typ T1001 2000mm 45mm 6mm Czujnik ogólnego przeznaczenia wykonany z giêtkiego przewodu igielitowego. Os³ona elementu pomiarowego zosta³a wykonana ze stali nierdzewnej.

Bardziej szczegółowo

PRESTO systemy kominowe. kominy ceramiczne z 30-letni¹ gwarancj¹. presto. systemy kominowe. presto

PRESTO systemy kominowe. kominy ceramiczne z 30-letni¹ gwarancj¹. presto. systemy kominowe. presto PRESTO kominy ceramiczne z 30-letni¹ gwarancj¹ MÓWISZ KOMIN MYŒLISZ www. PRESTO -kominy.pl Dodatkowa oferta œrednice 35, 40 cm Komin do kot³ów gazowych z zamkniêt¹ komor¹ spalania sps Komin do kot³ów

Bardziej szczegółowo

Obiekty wodociągowe w Sopocie. Ujęcia wody i stacje uzdatniania

Obiekty wodociągowe w Sopocie. Ujęcia wody i stacje uzdatniania Obiekty wodociągowe w Sopocie Ujęcia wody i stacje uzdatniania Obecnie system wodociągowy w Sopocie zaopatruje mieszkańców w wodę za pomocą trzech ujęć: Bitwy pod Płowcami, Brodwino i Nowe Sarnie Wzgórze

Bardziej szczegółowo

ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJ CEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 2013

ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJ CEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 2013 Zawód: technik przeróbki kopalin sta ych Symbol cyfrowy zawodu: 311[53] Numer zadania: 1 Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpocz cia egzaminu 311[53]-01-132 Czas trwania egzaminu:

Bardziej szczegółowo

Dwie podstawowe konstrukcje kotłów z cyrkulującym złożem. Cyklony zewnętrzne Konstrukcja COMPACT

Dwie podstawowe konstrukcje kotłów z cyrkulującym złożem. Cyklony zewnętrzne Konstrukcja COMPACT Dr inż. Ryszard Głąbik, Zakład Kotłów i Turbin Kotły fluidalne to jednostki wytwarzające w sposób ekologiczny energię cieplną w postaci gorącej wody lub pary z paliwa stałego (węgiel, drewno, osady z oczyszczalni

Bardziej szczegółowo

Opinia geotechniczna, projekt geotechniczny

Opinia geotechniczna, projekt geotechniczny 1.1. Opinia geotechniczna Opinia geotechniczna, projekt geotechniczny Kategori geotechniczn ustalono na podstawie Rozporz dzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia

Bardziej szczegółowo

POMIAR STRUMIENIA PRZEP YWU METOD ZWÊ KOW - KRYZA.

POMIAR STRUMIENIA PRZEP YWU METOD ZWÊ KOW - KRYZA. POMIAR STRUMIENIA PRZEP YWU METOD ZWÊ KOW - KRYZA. Do pomiaru strumienia przep³ywu w rurach metod¹ zwê kow¹ u ywa siê trzech typów zwê ek pomiarowych. S¹ to kryzy, dysze oraz zwê ki Venturiego. (rysunek

Bardziej szczegółowo

Zespó Szkó Samochodowych

Zespó Szkó Samochodowych Program sta owy w ramach projektu S t a i n w e s t y c j w p r z y s z o Zespó Szkó Samochodowych Rodzaj zaj : Sta e zawodowe dla uczniów Imi i nazwisko nauczyciela: Mariusz Rakowicz Liczba uczniów w

Bardziej szczegółowo

SMARTBOX M O D U Y GRZEWCZE. ISYS Sp. z o.o. Raków 26, 55-093 Kie³czów, tel. (071) 78 10 390, biuro@isysnet.pl, www.isysnet.pl

SMARTBOX M O D U Y GRZEWCZE. ISYS Sp. z o.o. Raków 26, 55-093 Kie³czów, tel. (071) 78 10 390, biuro@isysnet.pl, www.isysnet.pl M O D U Y GRZEWCZE SMARTBOX y grzewcze wyposa one w palniki ECLIPSE, charakteryzuj¹ce siê silnym strumieniem gor¹cych gazów, zapewniaj¹ bardzo du y zakres modulacji i zwiêkszon¹ sprawnoœæ urz¹dzenia. Palnik

Bardziej szczegółowo

PROJEKT BUDOWLANY REMONTU (WYMIANY) POKRYCIA DACHU BUDYNKU SĄDU OKRĘGOWEGO W KATOWICACH PRZY Ul. ANDRZEJA 16/18 SEGMENT WSCHODNI

PROJEKT BUDOWLANY REMONTU (WYMIANY) POKRYCIA DACHU BUDYNKU SĄDU OKRĘGOWEGO W KATOWICACH PRZY Ul. ANDRZEJA 16/18 SEGMENT WSCHODNI Nr: 1114/02/12 Zadanie: SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT Temat: PROJEKT BUDOWLANY REMONTU (WYMIANY) POKRYCIA DACHU BUDYNKU SĄDU OKRĘGOWEGO W KATOWICACH PRZY Ul. ANDRZEJA 16/18 SEGMENT

Bardziej szczegółowo

System zwieñczeñ nasad¹ wentylacyjn¹

System zwieñczeñ nasad¹ wentylacyjn¹ System zwieñczeñ nasad¹ wentylacyjn¹ Z e f i r - 1 5 0 System zwieñczeñ nasad¹ wentylacyjn¹ ZeFir-150 dla wielorodzinnego budownictwa mieszkaniowego Wywietrzniki grawitacyjne ZeFir Urz¹dzenia ca³kowicie

Bardziej szczegółowo

Modu³ wyci¹gu powietrza

Modu³ wyci¹gu powietrza LabAirTec System dygestoriów LabAirTec Renggli pozwala zapewniæ podwy szony poziom bezpieczeñstwa oraz niezale noœæ, jednoczeœnie daj¹c wiêkszy komfort pracy. W wyniku wspó³pracy specjalistów od aerodynamiki

Bardziej szczegółowo

DE-WZP.261.11.2015.JJ.3 Warszawa, 2015-06-15

DE-WZP.261.11.2015.JJ.3 Warszawa, 2015-06-15 DE-WZP.261.11.2015.JJ.3 Warszawa, 2015-06-15 Wykonawcy ubiegający się o udzielenie zamówienia Dotyczy: postępowania prowadzonego w trybie przetargu nieograniczonego na Usługę druku książek, nr postępowania

Bardziej szczegółowo

Specyfikacja techniczna

Specyfikacja techniczna Załącznik nr 1 do SIWZ Specyfikacja techniczna Dostawa i montaż instalacji stanowiącej kaskadowe urządzenie chłodnicze z komorą chłodniczą. Dolny stopień urządzenie sprężarkowe z czynnikiem roboczym CO

Bardziej szczegółowo

SUBSTANCJE ZUBOŻAJĄCE WARSTWĘ OZONOWĄ

SUBSTANCJE ZUBOŻAJĄCE WARSTWĘ OZONOWĄ SUBSTANCJE ZUBOŻAJĄCE WARSTWĘ OZONOWĄ I) INFORMACJE OGÓLNE W ostatnich latach stosowanie licznych, szeroko rozpowszechnionych substancji syntetycznych napotkało na nowe ograniczenie, którym jest ochrona

Bardziej szczegółowo

OPIS TECHNICZNY DO PROJEKTU BUDOWLANEGO SIŁOWNI TERENOWEJ

OPIS TECHNICZNY DO PROJEKTU BUDOWLANEGO SIŁOWNI TERENOWEJ OPIS TECHNICZNY DO PROJEKTU BUDOWLANEGO SIŁOWNI TERENOWEJ 1 Dane wyjściowe 1.1 Przedmiot i podstawa opracowania Przedmiotem opracowania jest dokumentacja projektowa budowy siłowni terenowej na dz. nr ewid.

Bardziej szczegółowo

Przyłączenie podmiotów do sieci gazowej

Przyłączenie podmiotów do sieci gazowej Dziennik Ustaw Nr 93-3348 - Poz. 588 Rozdział 1 Przepisy ogólne 1. Rozporządzenie określa szczegółowe warunki: 1) przyłączenia podmiotów do sieci gazowych, 2) pokrywania kosztów przyłączenia, 3) obrotu

Bardziej szczegółowo

- 70% wg starych zasad i 30% wg nowych zasad dla osób, które. - 55% wg starych zasad i 45% wg nowych zasad dla osób, które

- 70% wg starych zasad i 30% wg nowych zasad dla osób, które. - 55% wg starych zasad i 45% wg nowych zasad dla osób, które Oddział Powiatowy ZNP w Gostyninie Uprawnienia emerytalne nauczycieli po 1 stycznia 2013r. W związku napływającymi pytaniami od nauczycieli do Oddziału Powiatowego ZNP w Gostyninie w sprawie uprawnień

Bardziej szczegółowo

GRUNTOWE POMPY CIEP A

GRUNTOWE POMPY CIEP A REGESS ENERGY GRUNTOWE POMPY CIEP A Energia S³oneczna Dlaczego REGESS ENERGY? Redukcja kosztów ogrzewania do 7%, brak zale noœci od jakiegokolwiek rodzaju paliwa, system przyjazny dla œrodowiska naturalnego

Bardziej szczegółowo

Szczegółowe Specyfikacje Techniczne Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych CPV 45310000-3 Branża elektryczna

Szczegółowe Specyfikacje Techniczne Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych CPV 45310000-3 Branża elektryczna Szczegółowe Specyfikacje Techniczne Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych CPV 45310000-3 Branża elektryczna OBIEKT: Budynki 20 i 21 Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku ADRES: Gdańsk, Al. Zwycięstwa

Bardziej szczegółowo

3.2 Warunki meteorologiczne

3.2 Warunki meteorologiczne Fundacja ARMAAG Raport 1999 3.2 Warunki meteorologiczne Pomiary podstawowych elementów meteorologicznych prowadzono we wszystkich stacjach lokalnych sieci ARMAAG, równolegle z pomiarami stê eñ substancji

Bardziej szczegółowo

PODNOŚNIK KANAŁOWY WWKR 2

PODNOŚNIK KANAŁOWY WWKR 2 Zastosowanie Dźwignik kanałowy, jeżdżący po obrzeżach kanału samochodowego, dzięki łatwości manewrowania poziomego (stosunkowo mały ciężar) i pionowego, znajduje szerokie zastosowanie w pracach obsługowo-naprawczych

Bardziej szczegółowo

Termometry bimetaliczne

Termometry bimetaliczne TM 54.01 Seria termometrów o du ej wytrzyma³oœci Model 54 German Lloyd Approval (with feature liquid damping only) Odpowiednie w konstrukcjach maszyn, urz¹dzeñ, zbiorników. Dziêki zastosowaniu t³umienia

Bardziej szczegółowo

N O W O Œ Æ Obudowa kana³owa do filtrów absolutnych H13

N O W O Œ Æ Obudowa kana³owa do filtrów absolutnych H13 N O W O Œ Æ Obudowa kana³owa do filtrów absolutnych H13 KAF Atest Higieniczny: HK/B/1121/02/2007 Obudowy kana³owe KAF przeznaczone s¹ do monta u w ci¹gach prostok¹tnych przewodów wentylacyjnych. Montuje

Bardziej szczegółowo

NACZYNIE WZBIORCZE INSTRUKCJA OBSŁUGI INSTRUKCJA INSTALOWANIA

NACZYNIE WZBIORCZE INSTRUKCJA OBSŁUGI INSTRUKCJA INSTALOWANIA NACZYNIE WZBIORCZE INSTRUKCJA OBSŁUGI INSTRUKCJA INSTALOWANIA Kraków 31.01.2014 Dział Techniczny: ul. Pasternik 76, 31-354 Kraków tel. +48 12 379 37 90~91 fax +48 12 378 94 78 tel. kom. +48 665 001 613

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKA ENERGETYCZNA BUDYNKU

CHARAKTERYSTYKA ENERGETYCZNA BUDYNKU CHARAKTERYSTYKA ENERGETYCZNA BUDYNKU BUDYNEK OCENIANY RODZAJ BUDYNKU parterowy z częścią dwukondygnacyjną, niepodpiwniczony CAŁOŚĆ/CZĘŚĆ BUDYNKU Całość budynku ADRES BUDYNKU Radziejowice, Sienkiewicza

Bardziej szczegółowo

Dynamika wzrostu cen nośników energetycznych

Dynamika wzrostu cen nośników energetycznych AKTUALIZACJA PROJEKTU ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA MIASTA KATOWICE Część 13 Dynamika wzrostu cen nośników energetycznych W 880.13 2/24 SPIS TREŚCI 13.1

Bardziej szczegółowo

FUNDUSZE EUROPEJSKIE DLA ROZWOJU REGIONU ŁÓDZKIEGO

FUNDUSZE EUROPEJSKIE DLA ROZWOJU REGIONU ŁÓDZKIEGO Dotyczy projektu: Wzrost konkurencyjności firmy poprzez wdrożenie innowacyjnej technologii nestingu oraz Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013. Numer umowy o dofinansowanie: UDA-RPLD.03.02.00-00-173/12-00

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŒCI. Pismo w sprawie korzystania z pomocy finansowej ze œrodków funduszu restrukturyzacji banków spó³dzielczych.

SPIS TREŒCI. Pismo w sprawie korzystania z pomocy finansowej ze œrodków funduszu restrukturyzacji banków spó³dzielczych. SPIS TREŒCI Uchwa³a nr 5/2003 Rady Bankowego Funduszu Gwarancyjnego z dnia 20 lutego 2003 r. zmieniaj¹ca uchwa³ê w sprawie okreœlenia zasad, form, warunków i trybu udzielania pomocy finansowej podmiotom

Bardziej szczegółowo

CENTRALE WENTYLACYJNE NAWIEWNO WYWIEWNE Z ODZYSKIEM CIEPŁA ORAZ WILGOCI

CENTRALE WENTYLACYJNE NAWIEWNO WYWIEWNE Z ODZYSKIEM CIEPŁA ORAZ WILGOCI CENTRALE WENTYLACYJNE NAWIEWNO WYWIEWNE Z ODZYSKIEM CIEPŁA ORAZ WILGOCI DOKUMENTACJA TECHNICZNO RUCHOWA B3B-WX 20, B3B-WX 30, B3B-WX 40, B3B-WX 60 http://www.hakom.pl SPIS TREŚCI 1. CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA.

Bardziej szczegółowo

PROJEKT TECHNICZNY INSTALACJA KLIMATYZACJI POMIESZCZEŃ BIUROWYCH

PROJEKT TECHNICZNY INSTALACJA KLIMATYZACJI POMIESZCZEŃ BIUROWYCH PROJEKT TECHNICZNY INSTALACJA KLIMATYZACJI POMIESZCZEŃ BIUROWYCH URZĄD GMINY CZERWONAK Poznań 20.08.2007 r. 8 ZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA 1. Wstęp 1.1. Podstawa opracowania 1.2. Przedmiot opracowania 1.3. Wykorzystana

Bardziej szczegółowo

Rodzaje i metody kalkulacji

Rodzaje i metody kalkulacji Opracowały: mgr Lilla Nawrocka - nauczycielka przedmiotów ekonomicznych w Zespole Szkół Rolniczych Centrum Kształcenia Praktycznego w Miętnem mgr Maria Rybacka - nauczycielka przedmiotów ekonomicznych

Bardziej szczegółowo

SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH

SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH Docieplenie budynku Publicznego Przedszkola nr 3 z grupą żłobkową Niezapominajka ul. Spokojna 2, 58-160 Świebodzice DOCIEPLENIE STROPODACHU

Bardziej szczegółowo

G³ówny Specjalista ds. Konstrukcji Wyrobów. mgr in. Stanis³aw Jamroz. Szanowni Pañstwo!

G³ówny Specjalista ds. Konstrukcji Wyrobów. mgr in. Stanis³aw Jamroz. Szanowni Pañstwo! Szanowni Pañstwo! Oferujemy Pañstwu przegl¹d wykonañ specjalnych zaworów regulacyjnych rozszerzaj¹cych asortyment produktów katalogowych. Opracowania te powsta³y w odpowiedzi na konkretne potrzeby naszych

Bardziej szczegółowo

Wentylatory dachowe FEN -160

Wentylatory dachowe FEN -160 Wentylatory dachowe FEN -160 D AWNICA ELEKTRYCZNA P11 KABEL ELEKTRYCZNY PROWADZONY DO SILNIKA. ROZWI ZANIE UNIEMO LIWIA KONTAKT OS ONY KABLA Z PRZESTRZENI KO A WIRNIKOWEGO. OBUDOWA LAMINAT SILNIK WIRNIK

Bardziej szczegółowo

Seria 240 i 250 Zawory regulacyjne z si³ownikami pneumatycznymi z zespo³em gniazdo/grzyb AC-1 lub AC-2

Seria 240 i 250 Zawory regulacyjne z si³ownikami pneumatycznymi z zespo³em gniazdo/grzyb AC-1 lub AC-2 Seria 240 i 250 Zawory regulacyjne z si³ownikami pneumatycznymi z zespo³em gniazdo/grzyb AC-1 lub AC-2 Zastosowanie Zespó³ gniazdo/grzyb zoptymalizowany do niskoszumowego rozprê ania cieczy przy ró nicy

Bardziej szczegółowo

PRZYDOMOWA OCZYSZCZALNIA ŒCIEKÓW PURESTATION EP-6

PRZYDOMOWA OCZYSZCZALNIA ŒCIEKÓW PURESTATION EP-6 PRZYDOMOWA OCZYSZCZALNIA ŒCIEKÓW PURESTATION EP-6 NOWOCZESNE ROZWI ZANIE PROBLEMU ODPROWADZENIA ŒCIEKÓW BYTOWO-GOSPODARCZYCH Dostarczamy wyspecjalizowanym dystrybutorom na ca³ym œwiecie WYSOKIEJ JAKOŒCI

Bardziej szczegółowo

Uchwała Nr.. /.../.. Rady Miasta Nowego Sącza z dnia.. listopada 2011 roku

Uchwała Nr.. /.../.. Rady Miasta Nowego Sącza z dnia.. listopada 2011 roku Projekt Uchwała Nr / / Rady Miasta Nowego Sącza z dnia listopada 2011 roku w sprawie określenia wysokości stawek podatku od środków transportowych Na podstawie art 18 ust 2 pkt 8 i art 40 ust 1 ustawy

Bardziej szczegółowo

POLITYKA GWARANCJI GRUPY TELE-FONIKA KABLE. 1. Definicje

POLITYKA GWARANCJI GRUPY TELE-FONIKA KABLE. 1. Definicje POLITYKA GWARANCJI GRUPY TELE-FONIKA KABLE 1. Definicje Producent Dostawca jedna z fabryk należących do grupy TELE-FONIKA KABLE TELE-FONIKA KABLE lub jedna ze spółek zależnych należąca do grupy TELE-FONIKA

Bardziej szczegółowo

PFU-3 CZĘŚĆ INFORMACYJNA PROGRAMU FUNKCJONALNO-UŻYTKOWEGO

PFU-3 CZĘŚĆ INFORMACYJNA PROGRAMU FUNKCJONALNO-UŻYTKOWEGO PFU-3 Część informacyjna 1 PFU-3 CZĘŚĆ INFORMACYJNA PROGRAMU FUNKCJONALNO-UŻYTKOWEGO ZAWARTOŚĆ PFU-3: 1 Przepisy prawne i normy związane z projektowaniem i wykonaniem zamierzenia budowlanego 2 Inne informacje

Bardziej szczegółowo

Typ dokumentu: specyfikacja techniczna

Typ dokumentu: specyfikacja techniczna Strona: 1/7 Typ dokumentu: specyfikacja techniczna Kod projektu: DBAH/15-010 Nr umowy: Nr elementu PSP:EBAH/15-010/IM-20-PP-011 Nr kosza centralnego: Nr pozycji planu zamówień: Rozdzielnik: 1. 2. Strona:

Bardziej szczegółowo

Zawory specjalne Seria 900

Zawory specjalne Seria 900 Zawory specjalne Prze³¹czniki ciœnieniowe Generatory impulsów Timery pneumatyczne Zawory bezpieczeñstwa dwie rêce Zawór Flip - Flop Zawór - oscylator Wzmacniacz sygna³u Progresywny zawór startowy Charakterystyka

Bardziej szczegółowo

SPECYFIKACJA ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA DLA PRZETARGU NIEOGRANICZONEGO CZĘŚĆ II OFERTA PRZETARGOWA

SPECYFIKACJA ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA DLA PRZETARGU NIEOGRANICZONEGO CZĘŚĆ II OFERTA PRZETARGOWA Powiat Wrocławski z siedzibą władz przy ul. Kościuszki 131, 50-440 Wrocław, tel/fax. 48 71 72 21 740 SPECYFIKACJA ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA DLA PRZETARGU NIEOGRANICZONEGO CZĘŚĆ II OFERTA PRZETARGOWA

Bardziej szczegółowo

Nowoczesne systemy regulacji wydajności spręŝarek chłodniczych: tłokowych, śrubowych i spiralnych. Część 1. Autor: Marek Kwiatkowski

Nowoczesne systemy regulacji wydajności spręŝarek chłodniczych: tłokowych, śrubowych i spiralnych. Część 1. Autor: Marek Kwiatkowski Nowoczesne systemy regulacji wydajności spręŝarek chłodniczych: tłokowych, śrubowych i spiralnych. Część 1 Autor: Marek Kwiatkowski Spis treści: 1. Przyczyny stosowania regulacji wydajności spręŝarki 2.

Bardziej szczegółowo

NOWOŚCI Z ZAKRESU SYSTEMU SWR

NOWOŚCI Z ZAKRESU SYSTEMU SWR System rur i kształtek wentylacyjnych SYSTEM KOMINUS SYSTEM RUR I KSZTAŁTEK WENTYLACYJNYCH SYSTEM KOMINUS SYSTEM RUR I KSZTAŁTEK WENTYLACYJNYCH IZOLOWANYCH IZOLACJA 30 MM SYSTEM KOMINUS CHARAKTERYSTYKA

Bardziej szczegółowo

PADY DIAMENTOWE POLOR

PADY DIAMENTOWE POLOR PADY DIAMENTOWE POLOR Pad czerwony gradacja 400 Pady diamentowe to doskona³e narzêdzie, które bez u ycia œrodków chemicznych, wyczyœci, usunie rysy i wypoleruje na wysoki po³ysk zniszczone powierzchnie

Bardziej szczegółowo

Nasze produkty. Obrotniki rolkowe rur, walczaków oraz arkuszy blachy. Urz¹dzenie do spawania rur, walczaków oraz arkuszy blachy.

Nasze produkty. Obrotniki rolkowe rur, walczaków oraz arkuszy blachy. Urz¹dzenie do spawania rur, walczaków oraz arkuszy blachy. Elko-77 dzia³a na polskim rynku spawalniczym od 35 lat i ma ponad 150 firm - partnerów wspó³pracuj¹cych na bie ¹co. Specjalizacj¹ firmy jest mechanizacja i wyposa enie w Ÿród³a pr¹du indywidualnych stanowisk

Bardziej szczegółowo

Zapytanie ofertowe Instalacja do pirolitycznego przetwarzania (opony i tworzywa sztuczne) z metodą bezpośredniego frakcjonowania

Zapytanie ofertowe Instalacja do pirolitycznego przetwarzania (opony i tworzywa sztuczne) z metodą bezpośredniego frakcjonowania Zapytanie ofertowe Instalacja do pirolitycznego przetwarzania (opony i tworzywa sztuczne) z metodą bezpośredniego frakcjonowania Environmental Solutions Poland sp. z o.o. Ul. Traktorowa 196 91-218, Łódź,

Bardziej szczegółowo

NAGRZEWNICE ELEKTRYCZNE DO KANA ÓW OKR G YCH, STEROWANE SYGNA EM 0-10 V - TYP ENO...X

NAGRZEWNICE ELEKTRYCZNE DO KANA ÓW OKR G YCH, STEROWANE SYGNA EM 0-10 V - TYP ENO...X NAGRZEWNICE ELEKTRYCZNE DO KANA ÓW OKR G YCH, STEROWANE SYGNA EM 0-10 V - TYP ENO...X Zastosowanie: Podgrzewanie powietrza w kana³ach wentylacyjnych i grzewczych Wspó³praca z centralami wentylacyjnymi

Bardziej szczegółowo

Od redakcji. Symbolem oznaczono zadania wykraczające poza zakres materiału omówionego w podręczniku Fizyka z plusem cz. 2.

Od redakcji. Symbolem oznaczono zadania wykraczające poza zakres materiału omówionego w podręczniku Fizyka z plusem cz. 2. Od redakcji Niniejszy zbiór zadań powstał z myślą o tych wszystkich, dla których rozwiązanie zadania z fizyki nie polega wyłącznie na mechanicznym przekształceniu wzorów i podstawieniu do nich danych.

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA nr XLVI/262/14 RADY MIEJSKIEJ GMINY LUBOMIERZ z dnia 25 czerwca 2014 roku

UCHWAŁA nr XLVI/262/14 RADY MIEJSKIEJ GMINY LUBOMIERZ z dnia 25 czerwca 2014 roku UCHWAŁA nr XLVI/262/14 RADY MIEJSKIEJ GMINY LUBOMIERZ z dnia 25 czerwca 2014 roku w sprawie ulg w podatku od nieruchomości dla przedsiębiorców na terenie Gminy Lubomierz Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt

Bardziej szczegółowo

Slim. W nowoczesnej i eleganckiej obudowie klimatyzator ARTCOOL Slim Inverter V skrywa najbardziej zaawansowane technologiczne rozwi zania.

Slim. W nowoczesnej i eleganckiej obudowie klimatyzator ARTCOOL Slim Inverter V skrywa najbardziej zaawansowane technologiczne rozwi zania. NOWY MODEL 4 Slim W nowoczesnej i eleganckiej obudowie klimatyzator RTCOOL Slim Inverter V skrywa najbardziej zaawansowane technologiczne rozwi zania. 14 Najwy sza wydajno energetyczna LG dostarcza u ytkownikowi

Bardziej szczegółowo

DEKLARACJA WŁAŚCIWOŚCI UŻYTKOWYCH

DEKLARACJA WŁAŚCIWOŚCI UŻYTKOWYCH DEKLARACJA WŁAŚCIWOŚCI UŻYTKOWYCH 1. Niepowtarzalny kod identyfikacyjny wyrobu: No. 91364 013 DOP 2013-12-03 Declaration of Performance (DOP) Wielowarstwowy system odprowadzania spalin ze stali Typ NIKO

Bardziej szczegółowo

DWP. NOWOή: Dysza wentylacji po arowej

DWP. NOWOŒÆ: Dysza wentylacji po arowej NOWOŒÆ: Dysza wentylacji po arowej DWP Aprobata Techniczna AT-15-550/2007 SMAY Sp. z o.o. / ul. Ciep³ownicza 29 / 1-587 Kraków tel. +48 12 78 18 80 / fax. +48 12 78 18 88 / e-mail: info@smay.eu Przeznaczenie

Bardziej szczegółowo