Ekosystem leśny. (przykład samoregulacji)
|
|
- Marek Krzemiński
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Ekosystem leśny (przykład samoregulacji)
2 Struktura ekosystemu leśnego Aby przedstawić strukturę ekosystemu leśnego należałoby opisać tworzące go czynniki ożywione i nieożywione, występujące w określonej przestrzeni i czasie
3 Opisując czynniki ożywione należałoby między innymi przedstawić: - listę gatunków - liczebność osobników reprezentujących te gatunki - biomasę tych osobników, reprezentujących poszczególne gatunki - rozmieszczenie tych osobników i ich biomasy w przestrzeni ekosystemu - dynamikę tych wszystkich elementów w czasie (migracje, cykle, trendy )
4 Opisując czynniki nieożywione należałoby między innymi przedstawić: - rozkład promieniowania świetlnego, parametry ciepła i temperatury, stosunki wodne, skład chemiczny powietrza - zawartość poszczególnych pierwiastków, zawartość materii organicznej i stopień jej rozkładu, kwasowość, porowatość, aerację i skład chemiczny powietrza glebowego, parametry ciepła i temperatury, stosunki wodne gleby Wszystko to należałoby przedstawić dla całej przestrzeni zajmowanej przez ekosystem nad glebą i w glebie Należałoby też przedstawić jak te wszystkie czynniki klimatyczne i glebowe zmieniają się w czasie (cykle dobowe, sezonowe, zmiany kierunkowe )
5 Aby dobrze przedstawić strukturę określonego ekosystemu leśnego, trzeba by zatem cały czas monitorować wszystkie jego składowe w całej jego przestrzeni Nasuwają się pytania: Czy byłoby to możliwe pod względem technicznym? Czy bylibyśmy w stanie przedstawić i (co najważniejsze) odebrać tak ogromną ilość informacji, przekazywanych w sposób ciągły i dynamiczny? Próba odpowiedzi: Ze względów technicznych jest to (na razie i chyba jeszcze długo) niemożliwe. A nawet gdyby było, nie bylibyśmy w stanie jednocześnie odebrać tak ogromnej ilości informacji. Moglibyśmy je analizować jedynie wybiórczo i przedstawiać na uproszczonych modelach.
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15 WZGLĘDNOŚĆ POJĘĆ producenci zajmują przestrzeń w obu środowiskach V i IV, konsumenci i destruenci też występują w obu środowiskach IV i V; konsumenci (a także producenci) także rozkładają materię organiczną w procesach życiowych podobnie jak reducenci (destruenci); reducenci (destruenci) to ostatnie ogniwo konsumentów, ale w lesie często pierwsze i ostatnie; jest to zresztą ogniwo złożone z wielu podogniw
16
17 Funkcjonowanie ekosystemu leśnego
18
19
20
21
22 Sprawny ekosystem niezakłócony, płynny obieg materii i przepływ energii (bez przestojów, zatorów, jałowej kumulacji) - cała wyprodukowana materia organiczna ulega szybkiemu rozkładowi (mineralizacji) - wszystkie pierwiastki są dostępne i pobierane przez rośliny - synteza materii organicznej przebiega intensywnie - biomasa biocenozy jest zbliżona do maksymalnej (w danych warunków siedliskowych)
23 Stabilny ekosystem działają mechanizmy samoregulacji (między innymi dzięki sprzężeniu zwrotnemu między produkcją i rozkładem materii organicznej) Przykład: - rośnie biomasa drzew i zagęszczenie koron - za mało opadów i promieniowania wnika do dna lasu - słabną procesy próchnicowania i mineralizacji (gromadzi się nadmiar próchnicy nadkładowej)
24 - pogarszają się warunki odżywiania - mniejsze: produkcja, biomasa, zagęszczenie koron - wnika więcej opadów i promieniowania - poprawiają się warunki: próchnicowania, mineralizacji, odżywiania - rośnie produkcja biomasy i zagęszczenie koron i cykl dostrajania się powtarza dostrajanie - sprzężenie zwrotne - samoregulacja
25
26 Puszcza Niepołomicka przykład funkcjonowania ekosystemu leśnego
27
28
29 Ryc A. Przepływ energii - w uproszczonej sieci troficznej ekosystemu boru Grodziński i in. 1984
30 Ryc B. Przepływ azotu - w uproszczonej sieci troficznej ekosystemu boru Grodziński i in. 1984
31
32
33
34
35
36
37 LZD Siemianice przykład badań ekosystemu leśnego (lata )
38 Kształtowanie specyficznego środowiska przez najważniejsze gatunki drzew leśnych - Pomiary dendrometryczne: dr inż. Jan Ceitel - Opad ścioły: dr hab. Jerzy Modrzyński - Analizy chemiczne gleby: dr inż. Antoni Sienkiewicz, mgr inż. Paweł Mroziński - Temperatura gleby: doc. dr Jacek Oleksyn, dr hab. Jerzy Modrzyński - Natężenie światła: dr hab. Jerzy Modrzyński - Flora i roślinność runa: dr Marek Kasprowicz - Mikoryzy: doc. dr hab. Maria Rudawska, dr Barbara Kieliszewska - Roztocze: dr inż. Maciej Skorupski, mgr inż. Tomasz Szuliński - Biegaczowate: dr inż. Andrzej Łabędzki (uzupełnione o badania dżdżownic, drobnych korzeni, fizjologii drzew)
39 KONCEPCJA BADAŃ Drzewostany mają zdolność wytwarzania w swoim wnętrzu specyficznego klimatu, który w pierwszym rzędzie zależy od tworzących je gatunków drzew. Swoisty mikroklimat oraz charakterystyczna dla danego gatunku ścioła wpływają z kolei na tempo i kierunek procesów humifikacji, a w rezultacie na cały kompleks fizycznych i chemicznych warunków glebowych. Konsekwencją modyfikacji mikroklimatu i gleby jest występowanie pod poszczególnymi gatunkami drzew swoistej flory i fauny. Wiemy zatem ogólnie, że skład gatunkowy drzewostanu może inicjować powstawanie charakterystycznych, związanych z nim ekosystemów. Nie wiemy jednak w jakim tempie i w jakich kierunkach przebiegają wspomniane wyżej procesy w przypadku poszczególnych gatunków drzew.
40 Dla właściwego scharakteryzowania ekosystemów powstających pod wpływem poszczególnych gatunków drzew potrzebne są więc wnikliwe i kompleksowe badania ekologiczne, obejmujące między innymi: mikroklimat, warunki glebowe, opad ścioły, roślinność runa, aktywność grzybów mikoryzowych oraz innych organizmów, zarówno w glebie, jak i na jej powierzchni. Powinny one najpierw wykazać stopień zróżnicowania tych czynników pod wpływem poszczególnych gatunków drzew. Następnie należałoby przeanalizować zależności występujące między poszczególnymi elementami specyficznych ekosystemów, kształtujących się pod okapem różnych gatunków.
41 OPIS OBIEKTU BADAŃ Obiektem badań były dwie powierzchnie założone przez prof. dr hab. Stanisława Szymańskiego w pododdziałach 25a i 25b Leśnictwa Doświadczalnego Wielisławice (Leśny Zakład Doświadczalny Siemianice) w celu porównania wzrostu różnych gatunków drzew w młodości (Szymański 1982, 1996). Pierwszą powierzchnię na siedlisku boru mieszanego świeżego (BMśw) obsadzono w roku 1970 jednorocznymi sadzonkami, a drugą na siedlisku lasu mieszanego świeżego (LMśw) - w 1972 roku, dwuletnimi sadzonkami. Glebę przygotowano pełną orką. Wszystkie gatunki posadzono w jednakowej więźbie: 1,0 x 1,0 m, na poletkach o powierzchni 400 m2 (20 x 20 m). Każdy gatunek posadzono na danej powierzchni w trzech powtórzeniach.
42 Na obu powierzchniach (o łącznej powierzchni 1,2 ha każda) wysadzono po dziewięć gatunków. Na siedlisku BMśw były to: Na siedlisku LMśw były to natomiast: sosna zwyczajna (Pinus sylvestris L.), świerk pospolity (Picea abies [L.]Karst.), modrzew europejski (Larix decidua Mill.), brzoza brodawkowata (Betula pendula Roth.), dąb szypułkowy (Quercus robur L.), grab pospolity (Carpinus betulus L.), sosna czarna (Pinus nigra Arn.), jedlica zielona (Pseudotsuga menziesii Franco) świerk pospolity (Picea abies [L.]Karst.), jodła pospolita (Abies alba Mill.), modrzew europejski (Larix decidua Mill), buk zwyczajny (Fagus sylvatica L.), dąb szypułkowy (Quercus robur L.), klon jawor (Acer pseudoplatanus L.), klon zwyczajny (Acer platanoides L.), lipa drobnolistna (Tilia cordata Mill.) jedlica zielona (Pseudotsuga menziesii Franco). dąb czerwony (Quercus rubra L.).
43 Db Dg So Dbcz Św Socz Gb Md Brz Dg So Db Św Socz Dbcz Md Brz Gb So Db Dg Socz Dbcz Św Brz Blok III Jd Lp Md Bk Kl Dg Św Jw Db Lp Md Jd Kl Db Bk Jw Dg Św Md Jd Lp Dg Bk Kl Db Św Jw Blok II Blok I LMśw 25 a Gb Md BMśw 25 b Blok III Blok II Blok I
44
45
46
47
48
49
50
51 NATĘŻENIE ŚWIATŁA Pomiary natężenia promieniowania świetlnego fotosyntetycznie czynnego wykonano w jednostkach: µmol/m2/s, za pomocą światłomierzy: Quantum Meter-BQM. W roku 1999 pomiary wykonano w terminach: 22 kwietnia, 23 lipca i 22 października, natomiast w 2000 roku: 16 lutego, 26 kwietnia, 26 maja, 28 lipca, 28 września i 27 października. Pomiary wykonywano w dwóch nawrotach. Pierwszy (przed południem) w kierunku SE, drugi (po południu) w kierunku SW. Podczas wykonywania pomiarów światłomierze trzymano więc w kierunku słońca, unikając w ten sposób ewentualnego ich ocienienia przez osobę wykonującą pomiar. Pomiary wykonywano na wysokości 1 m nad gruntem. Podczas każdego nawrotu wykonywano w środkowej części kolejnych poletek po pięć pomiarów w odstępach co 2 m. Zapisywano jednocześnie czas rozpoczęcia i zakończenia pomiarów na poletku. Przez cały czas trwania pomiarów pod okapem wykonywano co minutę pomiar kontrolny na powierzchni otwartej (sąsiednia uprawa). Pomiary były wykonywane za pomocą identycznych przyrządów
52 LMśw natężenie promieniowania (%) 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Św Md Jd Dg Db Bk Lp Jw Kl BMśw natężenie promieniowania (%) 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% So Św Md Dg Soc Db Brz Gb Dbc
53 LMśw natężenie promieniowania (%) 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% Św Md Jd Dg Db Bk Lp Jw Kl BMśw natężenie promieniowania (%) 14 % 12 % 10 % 8% 6% 4% 2% 0% So Św Md Dg Soc Db Brz Gb Dbc
54 Podsumowanie wyników 1. Między powtórzeniami (poletkami) tego samego gatunku istnieje pewne zróżnicowanie względnego natężenia światła, które wynika między innymi z małych wymiarów poletek i wpływu zarówno drzewostanów na sąsiednich poletkach doświadczenia, jak i sąsiadujących z doświadczeniem starszych drzewostanów i upraw. 2. W drzewostanach iglastych obserwuje się wyraźną zmienność sezonową warunków świetlnych w ciągu roku. Względne natężenie promieniowania jest tu w miesiącach letnich znacznie niższe niż w okresie od jesieni do wiosny (u niektórych gatunków nawet kilkakrotnie). Wiąże się to przede wszystkim z rocznym cyklem rozwoju młodych igieł i podwójną kulminacją (wiosna i jesień) ich opadu. 3. Zmienność sezonowa warunków świetlnych w drzewostanach liściastych i pod okapem modrzewia jest oczywista. Warto jednak zwrócić uwagę, że wyniki pomiarów światła korelują wyraźnie z dynamiką rozwoju i opadania liści, a więc długością rzeczywistego okresu wegetacyjnego w danym roku.
55 4. W pełni sezonu wegetacyjnego (lipiec) u wielu gatunków na siedlisku LMśw względne natężenie fotosyntetycznie czynnego promieniowania świetlnego nie przekracza 1% (jodła, świerk, buk, daglezja). Na siedlisku BMśw sytuacja taka występuje tylko pod okapem świerka. Natomiast największe wartości tego promieniowania w lipcu zmierzono na siedlisku BMśw pod okapem brzozy i modrzewia oraz dębu szypułkowego i obu gatunków sosen, przy czym pod sosną czarną niższe niż pod sosną zwyczajną. 5. Świerk wykazuje podobny stopień ocienienia na obu siedliskach, natomiast modrzew i daglezja przepuszczają pod swój okap dwa razy więcej światła na BMśw niż na LMśw. 6. Dąb szypułkowy w 1999 roku powodował na siedlisku LMśw znacznie większe ocienienie niż na siedlisku BMśw. W roku 2000 było natomiast odwrotnie. Na LMśw dąb szypułkowy był w tym roku gatunkiem najbardziej świetlistym nawet bardziej niż modrzew. Było też pod nim pięciokrotnie więcej światła niż pod dębem czerwonym.
56 TEMPERATURA GLEBY Celem badań było przedstawienie przebiegu temperatury i jej amplitud na głębokości 10 cm w glebie Pomiary wykonano za pomocą datalogerów (czujników połączonych z mikroprocesorem) typu HOBO 8K ONSET. Datalogery (po zamknięciu w szczelnych plastikowych pojemnikach) umieszczane były poziomo w dołku wykopanm pośrodku poletka w ten sposób, że środek pojemnika znajdował się dokładnie na głębokości 10 cm. Następnie pojemnik przykrywano dokładnie glebą i ściołą, odtwarzają ich naturalny układ. Datalogery zostały zaprogramowane na wykonywanie pomiaru co godzinę i zainicjowane za pomocą specjalnego programu komputerowego: Box Car Pro 3.5 Starter kit ONS. Wyniki przebiegu temperatury przedstawione w tabelach i na wykresach są bardzo dokładnym uśrednieniem temperatur obliczonych w oparciu o pomiary zarejestrowane co godzinę. W oparciu o pomiary temperatury obliczono amplitudy średnich dobowych temperatur i przedstawiono ich przebieg dla kolejnych miesięcy 1999 i 2000 roku.
57 25 Betula pendula Quercus robur Quercus rubra Pseudotsuga menziesii Carpinus betulus Larix decidua 20 Pinus nigra Pinus sylvestris Picea abies Stacja meteorologiczna temperatura ( oc) III IV V VI VII VIII IX X XI XII Ryc. TG-3. Średnia temperatura gleby na głębokości 10 cm w drzewostanach różnych gatunków drzew na siedlisku BMśw w 1999 roku.
58 20 Betula pendula Quercus robur Quercus rubra 18 Pseudotsuga menziesii Carpinus betulus Larix decidua 16 Pinus nigra Pinus sylvestris Picea abies 14 Stacja meteorologiczna temperatura ( oc) III IV V VI VII VIII IX X XI XII Ryc. TG-7. Średnia amplituda temperatur gleby na głębokości 10 cm w drzewostanach różnych gatunków drzew na siedlisku BMśw w 1999 roku.
59 Podsumowanie wyników 1. Największe różnice temperatury gleby pod badanymi gatunkami występują na początku lata (kiedy temperatury na powierzchni otwartej są znacznie wyższe niż w lesie) i wynoszą około 2 C na siedlisku LMśw oraz około 3 C na siedlisku BMśw. Na LMśw najniższe temperatury zmierzono pod okapem świerka, a najwyższe dębu szypułkowego. Na siedlisku BMśw najniższe pod okapem świerka, a najwyższe brzozy. 2. Jesienią i zimą temperatury pod okapem drzew są nieco wyższe niż na powierzchni otwartej, a maksymalne różnice między poszczególnymi gatunkami drzew wynoszą około 1 C na obu siedliskach.
60 3. Średnie amplitudy temperatury gleby pod okapem drzew są w okresie wegetacyjnym około 2 3 razy mniejsze w porównaniu z powierzchnią otwartą, przy czym na wiosnę są one nieco większe niż latem. 4. W kolejnych latach ranking poszczególnych gatunków drzew przedstawia się nieco inaczej, niemniej można przyjąć, że na siedlisku LMśw najmniejsze amplitudy występują pod okapem: jodły, świerka i daglezji, a największe: dębu szypułkowego, buka i obu klonów. Na siedlisku BMśw natomiast najmniejszymi amplitudami odznaczają się świerk i daglezja, a największymi modrzew i brzoza.
61 OPAD ŚCIOŁY Celem badań było określenie sezonowej dynamiki opadania liści oraz produktywności pierwotnej netto liści dla badanych gatunków. Do badań użyto drewnianych chwytników, rozmieszczonych na wszystkich poletkach według tego samego schematu w ilości 8 sztuk. Chwytniki, zbudowane z desek o szerokosci 12 cm miały kształt kwadratu o boku 62 cm, a zatem powierzchnia pojedynczego chwytnika wynosiła 0,385 m2. W drzewostanach liściastych leżały one bezpośrednio na mineralnej glebie, natomiast w drzewostanach iglastych zaopatrzone były od dołu w drobną siatkę plastikową, ułatwiającą wybieranie igliwia.
62 Zawartość pułapek wybierano raz w miesiącu do papierowych kopert oznaczonych datą, numerem poletka (1 54) i chwytnika (1 8). Zebrane liście suszono w suszarce w temperaturze 65 C przez około 4 doby. Następnie materiał przewożony był do Poznania. Prace laboratoryjne polegały na rozdzieleniu zawartości kopert na frakcje i ich zważeniu. Rozróżniano następujące frakcje: liście drzew gatunku głównego, liście drzew gatunków obcych, domieszki (gałązki, kora, nasiona, łuski pączków, itp.). Ważenie wykonano za pomocą wagi laboratoryjnej SARTORIUS PT 120 z dokładnością do jednego miejsca po przecinku. Masę liści zebranych z chwytników na danym poletku przeliczano następnie na jeden hektar.
63 Tilia cordata [kg/ha] 1800,0 1600,0 1400,0 1200,0 1000,0 800,0 600,0 400,0 200,0 0,0 II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Ryc. L - 9. Dynamika opadania liści lipy (Tilia cordata) od stycznia do grudnia 1997 (LMśw).
64 Picea abies [kg/ha] 300,0 250,0 200,0 150,0 100,0 50,0 0,0 II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Ryc. L - 1. Dynamika opadania igliwia świerka (Picea abies) od stycznia do grudnia 1997 (LMśw).
65 Tabela L - 1. Całoroczny opad ścioły dla badanych gatunków drzew na siedlisku LMśw Tabela L - 2. Całoroczny opad ścioły dla badanych gatunków drzew na siedlisku BMśw. Suma kg/ha Gatunek Abies alba Suma kg/ha Gatunek 341,2 Betula pendula 2 137,5 Acer platanoides 2 447,9 Carpinus betulus 1 626,0 Acer pseudoplatanus 3 285,8 Larix decidua 1 727,4 Fagus silvatica 2 895,9 Picea abies Larix decidua 3 185,5 Pinus silvestris 3 234,8 Picea abies 1 429,1 Pinus nigra 2 476,9 Pseudotsuga mienziesii 1 153,8 Pseudotsuga mienziesii Quercus robur 2 926,2 Quercus robur 1 274,1 Tilia cordata 2 803,4 Quercus rubra 5 268,5 931,2 684,0
66 Podsumowanie wyników 1. U gatunków liściastych i modrzewia kuluminacja opadu ścioły przypada na jesień, ale pewna ilość ścioły opada również w okresie od wiosny do jesieni, przy czym badane gatunki można połączyć w dwie grupy. Do pierwszej, odznaczającej się wcześniejszym rozpoczęciem opadu letniego i kuluminacją opadu rocznego w październiku należą: brzoza, grab, klon, jawor i lipa. Do drugiej natomiast, odznaczającej się nieco późniejszym opadem letnim i i kuluminacją opadu rocznego w listopadzie należą: buk, oba gatunki dębu i modrzew. 2. Opadanie igliwia u gatunków zimozielonych jodły, świerka, daglezji, sosny pospolitej i sosny czarnej ma odmienny charakter. Można zauważyć, ze opad igliwia trwa tu przez cały rok i posiada dwa maksima jesienne i wiosenne, przy czym u poszczególnych gatunków przebiega on nieco inaczej.
67 cd. Na przykład świerk na siedlisku boru mieszanego świeżego ma wiosenne maksimum w marcu, bardzo niewielki opad w miesiącach letnich, a jesienną kuluminację w październiku. Na lesie mieszanym świeżym dynamika opadania jest u tego gatunku mniej zróżnicowana i więcej opadu przypada w miesiącach od czerwca do września. U daglezji na borze mieszanym świeżym wiosenne maksimum przypada na maj, a jesienne na październik. Na lesie mieszanym świeżym jesienne maksimum u tego gatunku jest znacznie mniejsze niż wiosenne. 3. Masa liści opadłych w ciągu całego roku u gatunków liściastych zamyka się w przedziale od 1,6 T/ha (grab) do 5,2 T/ha (dąb czerwony). U gatunków iglastych wielkość ta wynosi od 0,3 T/ha (jodła) do 3,2 T/ha (sosna). W przypadku gatunków rosnących na obu siedliskach, czyli świerka, daglezji, modrzewia i dębu, wielkość opadu na siedlisku lasu mieszanego świeżego była około dwukrotnie większa niż na siedlisku boru mieszanego świeżego.
68 ANALIZY CHEMICZNE GLEBY Celem badań było stwierdzenie, czy po 30 latach od posadzenia 9 różnych gatunków drzew na siedlisku LMśw i 9 różnych gatunków drzew na siedlisku BMśw można zaobserwować różnicowanie się cech gleby pod okapem tych gatunków. Dodatkowym aspektem badań było stwierdzenie czy te same gatunki drzew inaczej oddziałują na glebę w zależności od siedliska, na którym zostały posadzone.
69 W ramach terenowych prac gleboznawczych na wszystkich poletkach wykonano po cztery odkrywki glebowe o wymiarach 20x20x50 cm. Z każdej ściany wykonanej jamki z poziomów: ektopróchnicznego, 0-20 cm i cm pobrano te same ilości materiału, który następnie dokładnie wymieszano dla uzyskania średnich prób z każdego poletka. Przy pobieraniu próby z poziomu ektopróchnicznego odgarniano luźne podpoziomy 0l i 0f pobierając przylegający ściśle do gleby mineralnej, całkowicie zhumufikowany podpoziom 0h. W ramach analiz laboratoryjnych oznaczono: procentowy udział próchnicy, zawartość węgla organicznego, azotu ogólnego i stosunek węgla do azotu oraz zawartość azotu w formie amonowej i azotanowej, fosforu, potasu, wapnia, magnezu, siarki, sodu, chloru, żelaza, manganu, cynku, miedzi, boru. Oznaczono również odczyn gleby i jej przewodność hydrolityczną.
70 LMśw poziom 1 15 poziom 2 poziom Św Md Jd Dg Dbs Bk Lp Jw Ryc. G-4. Stosunek węgla do azotu (C:N) Kl BMśw poziom 1 15 poziom 2 poziom So Św Md Dg Soc Dbs Brz Gb Dbc
71 LMśw 25 mg/100 g gleby poziom 1 poziom 2 poziom Ryc. G-5. Zawartość azotu amonowego (NH4) 0 Św Md Jd Dg Dbs Bk Lp Jw Kl BMśw 25 mg/100 g gleby poziom 1 poziom 2 poziom So Św Md Dg Soc Dbs Brz Gb Dbc
72 LMśw 25 mg/100 g gleby poziom 1 poziom 2 poziom Św Md Jd Dg Dbs Bk Lp Jw Kl Ryc. G-6. Zawartość azotu azotanowego (NO3) BMśw 25 mg/100 g gleby poziom 1 poziom 2 poziom So Św Md Dg Soc Dbs Brz Gb Dbc
73 LMśw 180 mg/100 g gleby poziom 1 90 poziom 2 poziom Św Md Jd Dg Dbs Bk Lp Jw Ryc. G-9. Zawartość wapnia (Ca) Kl BMśw 180 mg/100 g gleby poziom 1 poziom 2 90 poziom So Św Md Dg Soc Dbs Brz Gb Dbc
74 LMśw mg/100 g gleby poziom 1 poziom 2 20 poziom Św Md Jd Dg Dbs Bk Lp Jw Kl Ryc. G-10. Zawartość magnezu (Mg) BMśw mg/100 g gleby poziom 1 20 poziom 2 poziom So Św Md Dg Soc Dbs Brz Gb Dbc
75 LMśw 150 ppm w s.m. gleby poziom 1 poziom 2 poziom Św Md Jd Dg Dbs Bk Lp Jw Kl Ryc. G-14. Zawartość żelaza (Fe) BMśw 150,0 ppm w s.m. gleby 120,0 90,0 poziom 1 poziom 2 poziom 3 60,0 30,0 0,0 So Św Md Dg Soc Dbs Brz Gb Dbc
76 LMśw poziom 1 4 poziom 2 3 poziom Św Md Jd Dg Dbs Bk Lp Jw Ryc. G-19. Odczyn gleby (ph) Kl BMśw poziom 1 4 poziom 2 3 poziom So Św Md Dg Soc Dbs Brz Gb Dbc
77 LMśw µ S/cm 500 poziom poziom poziom Św Md Jd Dg Dbs Bk Lp Jw Kl Ryc. G-20. Przewodność elektrolityczna (EC) BMśw µ S/cm 500 poziom poziom poziom So Św Md Dg Soc Dbs Brz Gb Dbc
78 Podsumowanie wyników 1. Przez okres 30 lat badane gatunki drzew w zauważalny sposób wpłynęły na analizowane cechy gleby, zarówno na siedlisku lasu mieszanego świeżego, jak i boru mieszanego świeżego. 2. Wśród badanych gatunków na uwagę zasługują: dąb szypułkowy, klon jawor i klon pospolity, które wpłynęły na wiele analizowanych cech gleby korzystniej niż pozostałe gatunki drzew. 3. Nie stwierdzono aby świerk pospolity wpłynął na właściwości gleby mniej korzystnie niż większość pozostałych gatunków drzew, zarówno na siedlisku lasu mieszanego świeżego, jak i boru mieszanego świeżego.
79 4. Wpływ obcych gatunków (daglezja zielona, sosna czarna i dąb czerwony) na badane właściwości gleby należy ocenić jako mniej korzystny w porównaniu z rodzimymi gatunkami drzew. 5. W poziomie próchnicznym stwierdzono wielokrotnie większą zawartość pierwiastków niż w obu poziomach mineralnych. Poziom ten też najwyraźniej różnicuje badane gatunki drzew. 6. Znacznie wyższa zawartość mikro- i makroelementów w próbkach z poletek na siedlisku lasu mieszanego świeżego niż w próbkach z poletek na siedlisku boru mieszanego świeżego potwierdza siedliskowe zróżnicowanie obu badanych powierzchni, pomimo ich bardzo bliskiego sąsiedztwa.
80 ZALECENIA DLA PRAKTYKI 1. Ze względu na pożądany wpływ na glebę i bioróżnorodność takich gatunków drzew jak: dąb szypułkowy oraz klon jawor i klon zwyczajny zaleca się częstsze ich stosowanie, zwłaszcza jako domieszek biocenotycznych. 2. Ponieważ dotychczasowe badania nie wykazały aby świerk pospolity na LMśw i BMśw powodował degradację gleby i kształtował mniej korzystne warunki środowiskowe niż większość rodzimych gatunków drzew, dlatego wydaje się, że można ten gatunek bez obaw wprowadzać na tych siedliskach, zarówno jako gatunek domieszkowy i biocenotyczny, jak i główny gatunek produkcyjny (w zmieszaniu z innymi gatunkami drzew). 3. Ze względu na mniej korzystny (w porównaniu z gatunkami rodzimymi) wpływ: dębu czerwonego, daglezji zielonej i sosny czarnej na procesy próchnicowania i chemiczne właściwości gleby oraz bioróżnorodność nie zaleca się stosowania tych gatunków w gospodarstwie leśnym.
81
82
83 Pytania Jakie dane byłyby potrzebne do pełnego opisu struktury ekosystemu leśnego? Potrzeba stosowania uogólnionych i uproszczonych modeli przy wyjaśnianiu struktury i funkcjonowania ekosystemów? Lata nasienne u drzew a liczebność gryzoni (grabieżców)? Struktura troficzna i przepływ energii w ekosystemach lądowych? Przepływ energii a krążenie materii w ekosystemach lądowych? Jaki % energii słonecznej jest przez roślinność leśną: absorbowany fizycznie, wiązany fotosyntetycznie, lokowany w przyroście biomasy? Ogólny schemat funkcjonowania ekosystemu leśnego? Jaki % biomasy wyprodukowanej przez roślinność leśną jest pobierany przez konsumentów? Liczebność i masa najważniejszych grup organizmów glebowych? Proces próchnicowania? Sprawny i stabilny ekosystem?
84 Pytania c.d. Udział biomasy (energii) w nadziemnej i podziemnej części drzew? Dlaczego przyrost biomasy (produkcja pierwotna netto) liściastych gatunków drzew jest na ogół wyższy niż gatunków iglastych? Jakie ilości ścioły (rząd wielkości) opadają rocznie na powierzchni 1 ha w naszych lasach?
85 Aneks
86
87
88
89
90
91
Ekosystem leśny. (przykład samoregulacji)
Ekosystem leśny (przykład samoregulacji) Rozumienie pojęcia - ekosystem leśny Większy fragment kompleksu leśnego, różniący się od pozostałych składem gatunkowym drzew i innych roślin (dający się z niego
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2013 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA
Nazwa kwalifikacji: Ochrona i zagospodarowanie zasobów leśnych Oznaczenie kwalifikacji: R.13 Numer zadania: 01 Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Numer PESEL zdającego*
Bardziej szczegółowoINWENTARYZACJA ZIELENI
Lp. Nazwa polska Nazwa ³aci ska Obw d [cm] Uwagi 1 Jarz b pospolity, Jarz bina Sorbus aucuparia 57 2 Jarz b pospolity, Jarz bina Sorbus aucuparia 42 3 Jesion wynios³y Fraxinus excelsior 63 4 Jesion wynios³y
Bardziej szczegółowoDr hab. Paweł Rutkowski Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Wydział Leśny. Zmiany klimatyczne w nauce, leśnictwie i praktyce
Dr hab. Paweł Rutkowski Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Wydział Leśny Zmiany klimatyczne w nauce, leśnictwie i praktyce Zmiany klimatyczne (Zmiany klimatu - 1 800 000) - 380 000 wyników Climate change
Bardziej szczegółowoPROJEKT pielęgnacji istniejącego drzewostanu
PROJEKT pielęgnacji istniejącego drzewostanu w ramach projektu Ogród dwóch brzegów 2013-2015. Rewitalizacja przestrzeni i obiektów Cieszyńskiej Wenecji Inwestor: Gmina Cieszyn, Rynek 1, 43-400 Cieszyn
Bardziej szczegółowoROŚLINY IGLASTE. 2/ cm. 2/ cm. 1,90 zł 2/ cm. 2/ cm
www.sadzonki.org e-mail: sklep@sadzonki.org tel. 503 332 334 Jodła kaukaska (Abies nordmanniana) Jodła szlachetna (Abies nobilis) Jodła kalifornijska (Abies concolor) Jodła pospolita (Abies alba) Jodła
Bardziej szczegółowoHODOWLA LASU. Może na początek ogólne wiadomości co to jest las
HODOWLA LASU Może na początek ogólne wiadomości co to jest las Las- jest to zbiorowisko drzew i krzewów oraz zwierząt, które wraz ze swoistą glebą wzajemnie na siebie oddziaływają i tworzą specyficzny
Bardziej szczegółowoZanieczyszczenie atmosfery i terenu wpływa pośrednio na rozwój lasu. Naruszona bowiem zostaje równowaga chemiczna i zmieniony odczyn ph w środowisku
Ochrona lasów Zanieczyszczenie atmosfery i terenu wpływa pośrednio na rozwój lasu. Naruszona bowiem zostaje równowaga chemiczna i zmieniony odczyn ph w środowisku glebowym. Działanie bezpośrednie, jak
Bardziej szczegółowoOPIS TECHNICZNY. Materiały wyjściowe Mapa sytuacyjno-wysokościowa z projektem budowy ul. Kadrowej w skali 1:500 wraz z naniesionym drzewostanem.
OPIS TECHNICZNY Przedmiot opracowania Inwentaryzacja drzewostanu na ulicy Kadrowej w Warszawie w dzielnicy Rembertów na odcinku od ul. Kramarskiej do ul. Czwartaków o dł. ok. 330 m Materiały wyjściowe
Bardziej szczegółowoDrewno jest wspaniałe Ośrodek Edukacji Leśnej Łysy Młyn w Biedrusku 06.09.2013 r. Struktura drewna. dr inż. Edward Roszyk
Drewno jest wspaniałe Ośrodek Edukacji Leśnej Łysy Młyn w Biedrusku 06.09.2013 r. Struktura drewna dr inż. Edward Roszyk Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Wydział Technologii Drewna Katedra Nauki o Drewnie
Bardziej szczegółowotel Cena Cena Cena szt szt szt.
www.sadzonki.org e-mail: sklep@sadzonki.org tel. 503 332 334 Jodła kaukaska (Abies nordmanniana) Jodła szlachetna (Abies nobilis) Jodła kalifornijska (Abies concolor) Jodła pospolita (Abies alba) Jodła
Bardziej szczegółowoStan odżywienia drzewostanów na obszarze Sudetów i Beskidu Zachodniego
Stan odżywienia drzewostanów na obszarze Sudetów i Beskidu Zachodniego Józef Wójcik Samodzielna Pracownia Chemii Środowiska Leśnego Instytut Badawczy Leśnictwa Seminarium, Ustroń Jaszowiec, 27-28 lutego
Bardziej szczegółowoStawiamy na jakość. System zarządzania jakością prac w BULiGL spełnia standardy normy ISO 9001 oraz ISO 14001
Koncepcja renaturyzacji (przebudowy) drzewostanów sosnowych na terenach poddanych wieloletniej immisji ścieków ziemniaczanych w Nadleśnictwie Iława Janusz Porowski BULiGL Oddział w Białystoku Stawiamy
Bardziej szczegółowoWpływ intensywności użytkowania łąki na glebie torfowo-murszowej na wielkość strumieni CO 2 i jego bilans w warunkach doświadczenia lizymetrycznego
Wpływ intensywności użytkowania łąki na glebie torfowo-murszowej na wielkość strumieni CO 2 i jego bilans w warunkach doświadczenia lizymetrycznego Dr inż. Janusz Turbiak Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Bardziej szczegółowoZagadnienia. Ekologii Lasu 2015/2016
Zagadnienia z Ekologii Lasu 2015/2016 Spis ważniejszych zagadnień w ramach przedmiotu (rozszerzonego) EKOLOGIA LASU 1. EKOLOGIA OGÓLNA (wybrane zagadnienia) - Podstawowe pojęcia (ich znaczenie i wzajemne
Bardziej szczegółowoPrzykładowe wymiary drzew, kwalifikujące je do ochrony, według propozycji sformułowanych dla wybranych kompleksów leśnych w Polsce.
Tab. 1. Przykładowe wymiary drzew, kwalifikujące je do ochrony, według propozycji sformułowanych dla wybranych kompleksów leśnych w Polsce. GATUNEK Kwalifikujące na pomnik przyrody - obowiązujące obecnie
Bardziej szczegółowoMSOŚ - Gospodarka leśna a ochrona środowiska Organizacja zajęć kameralnych w semestrze 4.
MSOŚ - Gospodarka leśna a ochrona środowiska Organizacja zajęć kameralnych w semestrze 4. Osoby prowadzące: Dr inż. Stanisław Drozdowski - kierownik przedmiotu, wykłady (pokój 51A) Mgr inż. Leszek Gawron
Bardziej szczegółowoLas jako zjawisko geograficzne. (Biomy leśne)
Las jako zjawisko geograficzne (Biomy leśne) Dlaczego lasy na Ziemi w Europie, Afryce, Ameryce, Azji są takie a nie inne? Są pochodną klimatu zmieniającego się w przestrzeni i czasie Lasy (ekosystemy,
Bardziej szczegółowoRola gatunków domieszkowych w planowaniu urządzeniowo-hodowlanym
Rola gatunków domieszkowych w planowaniu urządzeniowo-hodowlanym Wojciech Gil Zakład Hodowli Lasu i Genetyki Drzew Leśnych Instytut Badawczy Leśnictwa Leśne siedliska zmienione i zniekształcone, Nagórzyce,
Bardziej szczegółowoCZĘŚĆ 2: ZIELEŃ REWALORYZACJA ZABYTKOWEGO PARKU PODWORSKIEGO W DZIKOWCUDZIAŁKI NR EW. 1243/1,1245/1,1247, OBRĘB 0004 DZIKOWIEC SPIS TREŚCI
REWALORYZACJA ZABYTKOWEGO PARKU PODWORSKIEGO W DZIKOWCUDZIAŁKI NR EW. 1243/1,1245/1,1247, OBRĘB 0004 DZIKOWIEC SPIS TREŚCI CZĘŚĆ 2: ZIELEŃ CZĘŚĆ OPISOWA 1. Podstawa opracowania. 2. Przedmiot i zakres opracowania
Bardziej szczegółowoPlantacje nasienne w Lasach Państwowych stan i perspektywy
Plantacje nasienne w Lasach Państwowych stan i perspektywy Zbiór szyszek i nasion z plantacji i plantacyjnych upraw nasiennych w Lasach Państwowych (stan na 31.12.2011 r.) 2 Sosna zwyczajna (stan na 31.12.2011
Bardziej szczegółowoNASADZEŃ ZASTĘPCZYCH 4 WOJSKOWEGO SZPITALA KLINICZNEGO Z POLIKLINIKĄ SP ZOZ WE WROCŁAWIU
SPIS TREŚCI: I. DANE OGÓLNE. 1. Cel i zakres opracowania 2. Podstawy opracowania II. PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA III. OPIS PROJEKTU SZATY ROŚLINNEJ 1. Skład gatunkowy projektowanych nasadzeń 2. Tabela nasadzeń
Bardziej szczegółowoInwentaryzacja zieleni zał. nr 2
Nazwa polska Nazwa łacińska śr. pnia (cm) wys. śr. 1 Dąb szypułkowy Quercus robur 297 18 14 stan dobry, wskazane do przeprowadzenia 2 Grab zwyczajny Carpinus betulus 155 12 10 stan dobry, wskazane do przeprowadzenia
Bardziej szczegółowoPomniki Przyrody Ożywionej
Zestawienie pomników przyrody ożywionej Gmina Polkowice Pomniki Przyrody Ożywionej Nr Nazwa obiektu Rodzaj Miejscowość Opis stanowiska Podstawa prawna objęcia ochroną Uwagi dot. zachowania lub zniesienia
Bardziej szczegółowoZakład Inżynierii Leśnej Instytut Ochrony Ekosystemów Leśnych Wydział Leśny Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.
Zakład Inżynierii Leśnej Instytut Ochrony Ekosystemów Leśnych Wydział Leśny Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie Panel Obywatelski Co zrobić, żeby poprawić zatrzymywanie wody deszczowej
Bardziej szczegółowoOFERTA SPRZEDAŻY DETALICZNEJ DRZEW I KRZEWÓW. Lp. Gatunek Wysokość (cm) DRZEWA IGLASTE GRUNT
Szkółka Drzew i Krzewów Świątkowscy 87 850 Choceń Księża Kępka 4 e mail: l.swiatkowski@o2.pl Tel. 505 024 858 OFERTA SPRZEDAŻY DETALICZNEJ DRZEW I KRZEWÓW Lp. Gatunek Wysokość (cm) Cena DRZEWA IGLASTE
Bardziej szczegółowoSukcesja ekologiczna na lądzie kończy się zazwyczaj klimaksem w postaci formacji leśnej Lasy są najpotężniejszymi ekosystemami lądowymi
Las w krajobrazie Sukcesja ekologiczna na lądzie kończy się zazwyczaj klimaksem w postaci formacji leśnej Lasy są najpotężniejszymi ekosystemami lądowymi Zajmują: - 8 % powierzchni całego globu - 30 %
Bardziej szczegółowoInstytut Badawczy Leśnictwa
Instytut Badawczy Leśnictwa www.ibles.pl Drzewostany Puszczy Białowieskiej w świetle najnowszych badań monitoringowych Rafał Paluch, Łukasz Kuberski, Ewa Zin, Krzysztof Stereńczak Instytut Badawczy Leśnictwa
Bardziej szczegółowoOFERTA SPRZEDAŻY HURTOWEJ DRZEW I KRZEWÓW. Lp. Gatunek Wiek Cena (zł/szt.) DRZEWA IGLASTE
Szkółka Drzew i Krzewów Świątkowscy 87 850 Choceń Księża Kępka 4 e mail: l.swiatkowski@o2.pl Tel. 505 024 858 OFERTA SPRZEDAŻY HURTOWEJ DRZEW I KRZEWÓW Lp. Gatunek Wiek Cena DRZEWA IGLASTE 1. Jodła kaukaska
Bardziej szczegółowoOLSZTYN, ul. Dąbrowszczaków 39, tel./fax (0-89)
BIURO PROJEKTÓW Spółka z o.o. 10-542 OLSZTYN, ul. Dąbrowszczaków 39, tel./fax (0-89) 527-41-11 e-mail: biuro@noweko.com.pl Nazwa obiektu: Budowa kolektora Centralnego bis w ulicy Leśnej w Olsztynie. Adres:
Bardziej szczegółowoOPERAT DENDROLOGICZNY
Pracownia Projektowa Niweleta mgr inż. Tomasz Gacek ul. Jesionowa 14/131 NIP 937-243-05-52 43-303 Bielsko Biała Tel. 605 101 900 Fax: 33 444 63 69 www.pracownia-niweleta.pl OPERAT DENDROLOGICZNY Budowa
Bardziej szczegółowoEkologia. martwa materia organiczna w ekosystemach i dekompozycja. Rozmieszczenie materii organicznej (t/ha) w ekosystemie las liściasty w Belgii
Ekologia martwa materia organiczna w ekosystemach i dekompozycja Ryszard Laskowski www.eko.uj.edu.pl/laskowski 1/34 Rozmieszczenie materii organicznej (t/ha) w ekosystemie las liściasty w Belgii 121 160
Bardziej szczegółowoINWENTARYZACJA ZIELENI SALOMEA - WOLICA CZ. MIEJSKA - drzewa (stan na ) wysokość [m] szerokość korony [m] średnica pnia [cm]
pnia korony 1 1 orzech włoski Juglans regia 82 26 5 7 2 2 orzech włoski Juglans regia 98 31 4 5 3 3 orzech włoski Juglans regia 112+56 36, 18 5 6 4 4 orzech włoski Juglans regia 98+42 31, 13 7 6 5 5 robinia
Bardziej szczegółowoTwórcza szkoła dla twórczego ucznia Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
SCENARIUSZ LEKCJI PRZEDMIOT: BIOLOGIA TEMAT: Struktura ekosystemu i jego funkcjonowanie AUTOR SCENARIUSZA: mgr Agnieszka Kowalik OPRACOWANIE ELEKTRONICZNO GRAFICZNE : mgr Beata Rusin TEMAT LEKCJI Struktura
Bardziej szczegółowoCzy można budować dom nad klifem?
Przyrodnicze uwarunkowania gospodarki przestrzennej [PUGP] Ćwiczenie 1 zagadnienia wprowadzające do informacji o środowisku przyrodniczym Zagadnienia wprowadzające czyli przypomnienie - po trochę o wszystkim
Bardziej szczegółowoZasoby leśne Polski funkcje lasów / zadrzewień
Zasoby leśne Polski funkcje lasów / zadrzewień czym jest las? Las (biocenoza leśna) kompleks roślinności swoistej dla danego regionu geograficznego, charakteryzujący się dużym udziałem drzew rosnących
Bardziej szczegółowoZabezpieczanie, pobieranie oraz przechowywanie drewna i innych. potrzeby analiz DNA
Zabezpieczanie, pobieranie oraz przechowywanie drewna i innych śladów z drzew leśnych na potrzeby analiz DNA dr Artur Dzialuk Katedra Genetyki Instytut Biologii Eksperymentalnej Nomenklatura materiał porównawczy
Bardziej szczegółowoEkologia. martwa materia organiczna w ekosystemach i dekompozycja. Rozmieszczenie materii organicznej (na ha) w ekosystemie las liściasty w Belgii
Ekologia martwa materia organiczna w ekosystemach i dekompozycja Ryszard Laskowski 1/32 Rozmieszczenie materii organicznej (na ha) w ekosystemie las liściasty w Belgii Duvigneaud i Denayer-De Smet, 1970
Bardziej szczegółowoBez fosforu w kukurydzy ani rusz!
.pl https://www..pl Bez fosforu w kukurydzy ani rusz! Autor: mgr inż. Kamil Młynarczyk Data: 18 kwietnia 2018 Kukurydza posiada jedne z największych potrzeb pokarmowych ze wszystkich zbóż. Największe zapotrzebowanie
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR. Sejmik Województwa Podkarpackiego. uchwala, co następuje:
UCHWAŁA NR Załącznik nr 10 do uchwały NR XXXIX/687/17 Sejmiku Województwa Podkarpackiego z dnia 26 czerwca 2017 r. SEJMIKU WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO z dnia.. zmieniająca uchwałę Nr VI/117/15 Sejmiku Województwa
Bardziej szczegółowoKsięga rekordów obserwowanego ekosystemu
Księga rekordów obserwowanego ekosystemu Księga rekordów obserwowanego ekosystemu Zajęcia terenowe: Zajęcia w klasie: Zakres materiału z płyty: Plansza 1 najważniejsze pojęcia z bioróżnorodności Bezpośrednie
Bardziej szczegółowoPrzyrodnicze uwarunkowania gospodarki przestrzennej PUGP. Ćwiczenie 1 zagadnienia wprowadzające do informacji o środowisku przyrodniczym
Przyrodnicze uwarunkowania gospodarki przestrzennej PUGP Ćwiczenie 1 zagadnienia wprowadzające do informacji o środowisku przyrodniczym Zagadnienia wprowadzające czyli przypomnienie - po trochę o wszystkim
Bardziej szczegółowoSZKOŁA PODSTAWOWA NR 4 IM. I. J. PADEREWSKIEGO
SZKOŁA PODSTAWOWA NR 4 IM. I. J. PADEREWSKIEGO ROZPOZNAJEMY DRZEWA NA PODSTAWIE SYLWETKI OKREŚLANIE WIEKU DRZEW Oblicz wiek mierzonych drzew korzystając z dostępnych niżej sposobów. Średni obwód drzewa
Bardziej szczegółowoEkologia. martwa materia organiczna w ekosystemach i dekompozycja. Rozmieszczenie materii organicznej (na ha) w ekosystemie las liściasty w Belgii
martwa materia organiczna w ekosystemach i dekompozycja Ryszard Laskowski 1 Rozmieszczenie materii organicznej (na ha) w ekosystemie las liściasty w Belgii Duvigneaud i Denayer-De Smet, 1970 2 Rozmieszczenie
Bardziej szczegółowoP.B a. Wykonanie projektu rewitalizacji terenu zielonego. INWESTO Zenon Solczak ul. Kopernika 9 / 4, Legionowo
49 75 76 77 78 79 80 81 82 83 94 48 85 84 86 91 88 87 89 90 47 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 63 64 95 46 44 9c 45 43 36 38 39 41 40 37 42 9b 34 33 35 31 32 28 29
Bardziej szczegółowoEKOSYSTEMY LĄDOWE WBNZ ZAJĘCIA TERENOWE PROJEKTY INDYWIDUALNE
EKOSYSTEMY LĄDOWE WBNZ - 700 ZAJĘCIA TERENOWE PROJEKTY INDYWIDUALNE ZADANIE (karkołomne) W ciągu kilku godzin jednego dnia oszacować parametry populacyjne i funkcjonalne wybranych grup troficznych; na
Bardziej szczegółowoDobór rodzimych gatunków w terenach zieleni
Dobór rodzimych gatunków w terenach zieleni Piotr Muras Katedra Roślin Ozdobnych UR w Krakowie 1 Kryteria klimatyczno siedliskowe Wg: Katalog roślin / Związek Szkółkarzy Polskich Agencja Promocji Zieleni
Bardziej szczegółowoZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA
ZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA CZĘŚĆ OPISOWA 1. PODSTAWA FORMALNO PRAWNA...3 2. CEL I ZAKRES OPRACOWANIA...3 3. SZCZEGÓŁOWA INWENTARYZACJA ZIELENI...3 3.1. DANE OGÓLNE...3 3.2. CHARAKTERYSTYKA ZADRZEWIENIA...4
Bardziej szczegółowoObieg materii w skali zlewni rzecznej
OBIEG MATERII W ZLEWNI RZECZNEJ UJĘCIE BILANSOWE Zestawienie wartości depozycji atmosferycznej, traktowanej jako wejście do systemu zlewni oraz ładunku odprowadzanego poprzez odpływ korytowy pozwala wyróżnić
Bardziej szczegółowoPOŁOŻENIE MIEJSCOWOŚĆ BLIŻSZA LOKALIZACJA. Działka numer ewidencyjny. Lipa drobnolistna Tilia cordata 485 1 mławski Dzierzgowo Pobodze.
U załącznika 1 ów położonych na terenie 08.09.07. Lipa drobnolistna Tilia cor 485 1 mławski Dzierzgowo Pobodze 31 Klon pospolity Acer platanoides 377 2 ów położonych na terenie 08.09.07. 2 mławski Dzierzgowo
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR SEJMIKU WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO z dnia..
UCHWAŁA NR SEJMIKU WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO z dnia.. Załącznik nr 9 do uchwały NR XXXIX/687/17 Sejmiku Województwa Podkarpackiego z dnia 26 czerwca 2017 r. zmieniająca uchwałę Nr XLVIII/998/14 Sejmiku
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2018 Nazwa kwalifikacji: Ochrona i zagospodarowanie zasobów leśnych Oznaczenie kwalifikacji: R.13 Numer zadania:
Bardziej szczegółowoInstytut Badawczy Leśnictwa
Instytut Badawczy Leśnictwa www.ibles.pl Charakterystyka drzewostanów Puszczy Białowieskiej na podstawie danych teledetekcyjnych Krzysztof Stereńczak, Miłosz Mielcarek, Bartłomiej Kraszewski, Żaneta Piasecka,
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR SEJMIKU WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO z dnia..
Załącznik nr 2 do uchwały NR XXXIX/686/17 Sejmiku Województwa Podkarpackiego z dnia 26 czerwca 2017 r. UCHWAŁA NR SEJMIKU WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO z dnia.. zmieniająca uchwałę Nr XXXIX/792/13 Sejmiku
Bardziej szczegółowoZałacznik do rozporządzenia Nr 25 Wojewody Mazowieckiego z dnia 31 lipca 2009r. (Dz.Urz.Woj.Maz. Nr 124, poz. 3640)
Załacznik do rozporządzenia Nr 25 Wojewody ego z dnia 31 lipca 2009r. (Dz.Urz.Woj.Maz. Nr 124, poz. 3640) Lp. 1 miński Cegłów Kiczki Własność Gminy Cegłów / Szkoła Podstawowa w Kiczkach drzewo Wiąz szypułkowy
Bardziej szczegółowoZielnik. Joachim Górnaś
Zielnik Joachim Górnaś Co to jest zielnik? Zielnik to zazwyczaj zbiór roślin lub liści. Drzew. Mój zielnik składa się z 12 liści iglastych i liściastych. Aby zrobić zielnik należy wysuszyć roślinę lub
Bardziej szczegółowoPodstawy kształtowania składu gatunkowego drzewostanów w lasach wielofunkcyjnych
Plan referatu: Uwagi wstępne. Skład gatunkowy drzewostanów naturalnych i d-stanów zagospodarowanych. Rola czynników ekonomicznych. Geneza i ewolucja pojęcia (gospodarczego) typu drzewostanu. Problem formy
Bardziej szczegółowoEkologia. Biogeochemia: globalne obiegi pierwiastków. Biogeochemia. Przepływ energii a obieg materii
Ekologia Biogeochemia: globalne obiegi pierwiastków Ryszard Laskowski www.cyfronet.edu.pl/~uxlaskow 1/35 Biogeochemia Lata 1940. Hutchinson i współpracownicy. Biogeochemia bada drogi przepływu pierwiastków
Bardziej szczegółowoPołączenie ul. Południowej w Gościcinie z ul. Sucharskiego w Wejherowie. Spis treści:
Spis treści: I. Opis techniczny 1. Podstawa opracowania... 2 2. Cel i zakres opracowania... 2 3. Materiały wyjściowe do opracowania... 2 4. Opis stanu istniejącego... 2 5. Parametry techniczne remontowanego
Bardziej szczegółowoZawartość składników pokarmowych w roślinach
Zawartość składników pokarmowych w roślinach Poszczególne rośliny różnią się zawartością składników pokarmowych zarówno w organach wegetatywnych, jak i generatywnych. Wynika to z różnych funkcji, jakie
Bardziej szczegółowoSprawdzian wiedzy dla uczniów klas szkół gimnazjalnych.
Multimedialny program Poznajemy nasze drzewa i krzewy stworzono w ramach ogólnopolskiego projektu edukacyjnego Bioróżnorodność poznaj by zachować realizowanego przez Centrum Informacji i Edukacji Ekologicznej
Bardziej szczegółowoSprawdzian wiedzy dla uczniów klas szkół gimnazjalnych. (klucz dla nauczyciela).
Multimedialny program Poznajemy nasze drzewa i krzewy stworzono w ramach ogólnopolskiego projektu edukacyjnego Bioróżnorodność poznaj by zachować realizowanego przez Centrum Informacji i Edukacji Ekologicznej
Bardziej szczegółowoKWANTYFIKACJA EFEKTÓW CZYNNEJ OCHRONY BIORÓŻNORODNOŚCI SIEDLISK TRAWIASTYCH WSCHODNIEJ LUBELSZCZYZNY NA PODSTAWIE AKTYWNOŚCI ENZYMÓW GLEBOWYCH
KWANTYFIKACJA EFEKTÓW CZYNNEJ OCHRONY BIORÓŻNORODNOŚCI SIEDLISK TRAWIASTYCH WSCHODNIEJ LUBELSZCZYZNY NA PODSTAWIE AKTYWNOŚCI ENZYMÓW GLEBOWYCH ELŻBIETA JOLANTA BIELIŃSKA ZAKŁAD BIOLOGII GLEBY INSTYTUT
Bardziej szczegółowoEkologia. biogeochemia. Biogeochemia. Przepływ energii a obieg materii
biogeochemia Ryszard Laskowski 1/31 Biogeochemia Lata 1940. Hutchinson i współpracownicy. Biogeochemia bada drogi przepływu pierwiastków chemicznych pomiędzy poszczególnymi składnikami ekosystemu oraz
Bardziej szczegółowoDefinicje podstawowych pojęć. (z zakresu ekologii)
Definicje podstawowych pojęć (z zakresu ekologii) Ekologia Zajmuje się strukturą i funkcjonowaniem ekosystemów (układów ekologicznych w przyrodzie). Przez strukturę układu ekologicznego rozumiemy zarówno
Bardziej szczegółowoZMIENNOŚĆ NAJWYŻSZYCH DOBOWYCH i MIESIĘCZNYCH OPADÓW W KOMPLEKSIE LEŚNYM W STRÓŻY W OKRESIE V-IX ( )
ZMIENNOŚĆ NAJWYŻSZYCH DOBOWYCH i MIESIĘCZNYCH OPADÓW W KOMPLEKSIE LEŚNYM W STRÓŻY W OKRESIE V-IX (1982-2006) Marta CEBULSKA Instytut Inżynierii i Gospodarki Wodnej Politechnika Krakowska Cel: określenie
Bardziej szczegółowoProjekt Ekosystem lasu
Projekt Ekosystem lasu Adresaci projektu: uczniowie klas III gimnazjum Formy i metody pracy: praca grupowa, metoda projektów Czas realizacji: 4 tygodnie Cele projektu: Cel główny: Badanie struktury i funkcjonowania
Bardziej szczegółowoFunDivEurope: znaczenie różnorodności biologicznej dla funkcjonowania i produktywności ekosystemów leśnych Europy. Bogdan Jaroszewicz
Białowieska Stacja Geobotaniczna FunDivEurope: znaczenie różnorodności biologicznej dla funkcjonowania i produktywności ekosystemów leśnych Europy Bogdan Jaroszewicz Seminarium Ochrona różnorodności biologicznej
Bardziej szczegółowoEKOLOGICZNE PODSTAWY HODOWLI LASU
Wydział Leśny SGGW- Zawodowe studia zaoczne Organizacja zajęć w semestrze 5 z przedmiotu EKOLOGICZNE PODSTAWY HODOWLI LASU Prowadzący: Wykłady Prof. dr hab. Tadeusz Andrzejczyk Ćwiczenia kameralne Dr inż.
Bardziej szczegółowoEkologia. biogeochemia. Biogeochemia. Przepływ energii a obieg materii
biogeochemia Ryszard Laskowski 1 Biogeochemia Lata 1940. Hutchinson i współpracownicy. Biogeochemia bada drogi przepływu pierwiastków chemicznych pomiędzy poszczególnymi składnikami ekosystemu oraz wymiany
Bardziej szczegółowoDziennik Ustaw Nr Poz ROZPORZÑDZENIE MINISTRA ÂRODOWISKA 1) z dnia 23 kwietnia 2004 r.
Dziennik Ustaw Nr 100 7029 Poz. 1026 1026 ROZPORZÑDZENIE MINISTRA ÂRODOWISKA 1) z dnia 23 kwietnia 2004 r. w sprawie szczegó owych wymagaƒ, jakie powinien spe niaç leêny materia podstawowy Na podstawie
Bardziej szczegółowoINWENTARYZACJA I WYCINKA ROLIN
1 INWENTARYZACJA I WYCINKA ROLIN 1. Podstawa opracowania: - Umowa zlecenie - Mapa sytuacyjno wysokociowa w skali 1:500 - Bezporednie pomiary w terenie - Ustawa z dnia 31 stycznia 1980r o Ochronie i Kształtowaniu
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 6 Walory przyrodnicze terenu
Załącznik nr 6 Walory przyrodnicze terenu [1] Park Grabiszyński Dawne cmentarze część północna Zieleń (Załącznik nr 1) Dominujący nieregularny układ drzew. Kompozycja przestrzenna zieleni swobodna. Liniowe
Bardziej szczegółowoHodowlane i genetyczne uwarunkowania adaptacji drzew leśnych do zmian w środowisku Opis projektu i tło podjęcia badań
Hodowlane i genetyczne uwarunkowania adaptacji drzew leśnych do zmian w środowisku Opis projektu i tło podjęcia badań Jan Kowalczyk Zakład Hodowli Lasu i Genetyki Drzew Leśnych Instytut Badawczy Leśnictwa
Bardziej szczegółowoPRZEPŁYW MATERII W PROFILU: ATMOSFERA ROŚLINNOŚĆ GLEBA
PRZEPŁYW MATERII W PROFILU: ATMOSFERA ROŚLINNOŚĆ GLEBA W strefie klimatu umiarkowanego roślinność aktywnie wpływa zarówno na obieg wody jak i na cykle biogeochemiczne pierwiastków. Rola roślinności jest
Bardziej szczegółowoSzkic uprawy. Informacje opisowe Skala 1:1000 Kraina i dzielnica przyrodniczo-leśna Opisy istniejących płatów odnowień
Szkic uprawy Informacje opisowe Skala 1:1000 Kraina i dzielnica przyrodniczo-leśna Opisy istniejących płatów odnowień Informacje graficzne Rodzaj i przebieg granic Drogi, strumienie i inne elementy liniowe
Bardziej szczegółowoPomniki przyrody w granicach Parku:
Pomniki przyrody w granicach Parku: L.p. Rodzaj - nazwa / gatunek 1) 2 głazy - granit 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) 10) 11) 12) 13) 14) 2 drzewa - dąb szypułkowy Quercus - sosna zwyczajna Pinus 3 drzewa - dąb
Bardziej szczegółowoZIELEŃ PROJEKT GOSPODARKI DRZEWOSTANEM
PROJEKT BUDOWLANY Przebudowy i rozbudowy budynków XXXIX L.O. im. Lotnictwa Polskiego, ul. Lindego 20 w Warszawie, wraz z budową krytej pływalni, sali sportowej i parkingów zewnętrznych ZIELEŃ PROJEKT GOSPODARKI
Bardziej szczegółowoROZPORZÑDZENIE MINISTRA ÂRODOWISKA 1) z dnia 18 lutego 2004 r. w sprawie szczegó owych wymagaƒ, jakie powinien spe niaç leêny materia rozmno eniowy
272 ROZPORZÑDZENIE MINISTRA ÂRODOWISKA 1) z dnia 18 lutego 2004 r. w sprawie szczegó owych wymagaƒ, jakie powinien spe niaç leêny materia rozmno eniowy Na podstawie art. 41 ust. 2 ustawy z dnia 7 czerwca
Bardziej szczegółowoWłaściwości gleb oraz stan siedliska w lasach drugiego pokolenia na gruntach porolnych Marek Ksepko, Przemysław Bielecki
Właściwości gleb oraz stan siedliska w lasach drugiego pokolenia na gruntach porolnych Marek Ksepko, Przemysław Bielecki J. Porowski W zasięgu administrowanym przez RDLP w Białymstoku powierzchnia lasów
Bardziej szczegółowoOcena zagospodarowania leśnego zrekultywowanych terenów po otworowej eksploatacji siarki przekazanych pod administrację Nadleśnictwa Nowa Dęba
Ocena zagospodarowania leśnego zrekultywowanych terenów po otworowej eksploatacji siarki przekazanych pod administrację Nadleśnictwa Nowa Dęba Marcin Pietrzykowski 1, Wojciech Krzaklewski 1, Bartłomiej
Bardziej szczegółowoZAŁĄCZNIK 3C - WYKAZ DRZEW DO PIELĘGNACJI. nr nr Nazwa polska Nazwa łacińska [cm] [cm] [m2] [m] [m] nr Z/N
AŁĄCNIK 3C - WYKA DREW DO IELĘGNACJI L nr nr Nazwa polska Nazwa łacińska [cm] [cm] [m2] [m] [m] nr /N 1 1 2 2 3 3 zwarta grupa krzewów - - - - - - - - - 20 4 2 5 pozostawić betula pendula 40 126 4 16 5
Bardziej szczegółowoWaloryzacja przyrodniczo-siedliskowa nadleśnictwa
SIEDLISKOZNAWSTWO LEŚNE, Studia magisterskie, Semestr 1... Imię i nazwisko wykonawcy Waloryzacja przyrodniczo-siedliskowa nadleśnictwa... Nazwa nadleśnictwa zajmującego największą część obszaru objętego
Bardziej szczegółowoKryteria wyboru drzewostanów do wyrębu
Kryteria wyboru drzewostanów do wyrębu JAN BANAŚ, STANISŁAW ZIĘBA Uniwersytet Rolniczy im. H. Kołłątaja w Krakowie, Instytut Zarzadzania Zasobami Lesnymi, Zakład Urzadzania Lasu, Geomatyki i Ekonomiki
Bardziej szczegółowoINWENTARYZACJA ZIELENI. Budowa ścieżki rowerowej w ul. Niemcewicza (Dzielnica Wesoła) obwód pnia na wys. 1,30m [cm]
1 Rosa spp. grupa: róża spp. 2 Rosa spp. grupa: róża spp. 111+97+1 Salix spp. wierzba spp. 3 02+94 15 9 średni redukowana korona 4 subsp. Syriaca śliwa mirabelka 22+12 7 3 dobry Acer platanoides klon pospolity
Bardziej szczegółowoDRZEW WZDŁUŻ DROGI POWIATOWEJ NR. 2347W NA ODCINKU DK7 DĄBEK KONOPKI OD KM DO
VIDAR USŁUGI OGRODNICZE Jarosław Łukasiak Ul.Armii Krajowej 33/26 06-400 Ciechanów Temat: INWENTARYZACJA DENDROLOGICZNA DRZEW WZDŁUŻ DROGI POWIATOWEJ NR. 2347W NA ODCINKU DK7 DĄBEK KONOPKI OD KM 0+000.00
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 26 września 2017 r. Poz ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W WARSZAWIE. z dnia 22 września 2017 r.
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO Warszawa, dnia 26 września 2017 r. Poz. 8151 ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W WARSZAWIE z dnia 22 września 2017 r. zmieniające zarządzenie
Bardziej szczegółowoSKUTKI SUSZY W GLEBIE
SKUTKI SUSZY W GLEBIE Zakrzów, 20 lutego 2019 r. dr hab. inż. Marek Ryczek, prof. UR atmosferyczna glebowa (rolnicza) hydrologiczna rośliny wilgotność gleba zwięzłość struktura gruzełkowata zasolenie mikroorganizmy
Bardziej szczegółowoZakład Urządzania Lasu. Taksacja inwentaryzacja zapasu
Zakład Urządzania Lasu Taksacja inwentaryzacja zapasu prace inwentaryzacyjne Wg instrukcji UL 2003 i 2011 Zakład Urządzania Lasu Na najbliższych ćwiczeniach Kolokwium nr 1 PUL, mapy, podział powierzchniowy
Bardziej szczegółowoInwentaryzacja dendrologiczna
Zleceniodawca: Wikana S.A. - 20-703 Lublin, ul. Cisowa 11 Inwentaryzacja dendrologiczna Obiekt: 37-700 Przemyśl, ul. Leszczyńskiego (Obręb 212 - nr dz. 142/4, 142/5 i 142/8) woj. podkarpackie, powiat m.
Bardziej szczegółowoDecyzja Nadleśniczego Nadleśnictwa Taczanów
Decyzja Nadleśniczego Nadleśnictwa Taczanów Nr 31/014 Zn.spr. ZG 900-32/14 Z dnia 1 lipca 2014 w sprawie cen sprzedaży detalicznej na warunkach loco las po zrywce surowca. 1. Na podstawie ustawy z dnia
Bardziej szczegółowoStawka zł /1 Opłata za Obw. Stawka zł /1. m usunięcie [cm] * powierzchni drzewa. 12 0,00 do 10 lat ,00 do 10 lat 5 1.
Nr Nazwa gatunkowa polska Nazwa gatunkowa łacińska Pow. [ 2 ] Współczynnik c obwodu 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 Ŝywotnik zachodni Thuja occidentalis 0,5 231,28 115,64 2 Ŝywotnik zachodni Thuja occidentalis
Bardziej szczegółowoDecyzja Nadleśniczego Nadleśnictwa Taczanów
Decyzja Nadleśniczego Nadleśnictwa Taczanów Nr 1/2014 Zn.spr. ZG 90/1/14 Z dnia 7 stycznia 2014 w sprawie cen sprzedaży detalicznej na warunkach loco las po zrywce surowca. 1. Na podstawie ustawy z dnia
Bardziej szczegółowoNauka o produkcyjności lasu
Nauka o produkcyjności lasu Wykład 2 Studia I Stopnia, kierunek leśnictwo http://www.marek-paterczyk.waw.pl M. Brach, N. Grala Wzrost i przyrost drzew Wzrost Jest to powiększanie się z wiekiem wartości
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 1 lipca 2016 r. Poz UCHWAŁA NR XXX/745/2016 RADY MIASTA STOŁECZNEGO WARSZAWY. z dnia 16 czerwca 2016 r.
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO Warszawa, dnia 1 lipca 2016 r. Poz. 5839 UCHWAŁA NR XXX/745/2016 RADY MIASTA STOŁECZNEGO WARSZAWY z dnia 16 czerwca 2016 r. w sprawie pomników przyrody położonych
Bardziej szczegółowoNazwa kwalifikacji: Ochrona i zagospodarowanie zasobów leśnych Oznaczenie kwalifikacji: R.13 Numer zadania: 01
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2017 Nazwa kwalifikacji: Ochrona i zagospodarowanie zasobów leśnych Oznaczenie kwalifikacji: R.13 Numer zadania:
Bardziej szczegółowoINNOWACYJNY SPOSÓB WAPNOWANIA PÓL
Ekograncali Activ INNOWACYJNY SPOSÓB WAPNOWANIA PÓL Większość gleb użytkowanych w Polsce znajduje się na utworach polodowcowych, bogatych w piaski i iły. Naturalne ph tych utworów jest niskie. Dobór właściwego
Bardziej szczegółowo