Edward Gniewek (redaktor) Piotr Machnikowski (redaktor) Kodeks cywilny. Komentarz. 6. wydanie

Transkrypt

1 Edward Gniewek (redaktor) Piotr Machnikowski (redaktor) Kodeks cywilny Komentarz 6. wydanie

2 KOMENTARZE KODEKSOWE Kodeks cywilny

3

4 KOMENTARZE KODEKSOWE Kodeks cywilny Komentarz Redaktorzy prof. zw. dr hab. Edward Gniewek prof. zw. dr hab. Piotr Machnikowski Autorzy dr Beata Burian, drandrzej Cisek, drmonika Drela, drwojciech Dubis, prof. zw. dr hab. Edward Gniewek, prof. zw. dr hab. Jacek Go³aczyñski, dr Krzysztof Go³êbiowski,drKatarzyna Górska,drJulian Jezioro, dr Józef Kremis, prof. zw. dr hab. Piotr Machnikowski, drjózef Nadler, dr Jerzy Strzebinczyk, drwojciech Szyd³o, drkrzysztof Zagrobelny Uniwersytet Wroc³awski 6. wydanie

5 Propozycja cytowania: E. Gniewek, P. Machnikowski (red.), [w:] KC. Komentarz, Warszawa 2014 Wydawca: Natalia Adamczyk Wydawnictwo C.H.Beck 2014 Wydawnictwo C.H.Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, Warszawa Sk³ad i ³amanie: Wydawnictwo C.H.Beck Druk i oprawa: Bia³ostockie Zak³ady Graficzne S.A. ISBN ISBN e-book

6 Autorzy Beata Burian dr Uniwersytetu Wrocławskiego, sędzia Sądu Okręgowego we Wrocławiu Objaśnienia do art Andrzej Cisek dr Uniwersytetu Wrocławskiego, sędzia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu Objaśnienia do art , , Monika Drela dr Uniwersytetu Wrocławskiego, radca prawny Objaśnienia do art , Wojciech Dubis dr Uniwersytetu Wrocławskiego, radca prawny Objaśnienia do art , , , , , , Edward Gniewek prof. zw. dr hab. Uniwersytetu Wrocławskiego, sędzia Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu w stanie spoczynku Objaśnienia do art , Indeks rzeczowy Jacek Gołaczyński prof. zw. dr hab. Uniwersytetu Wrocławskiego, sędzia Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu Objaśnienia do art , , Krzysztof Gołębiowski dr Uniwersytetu Wrocławskiego, radca prawny Objaśnienia do art Katarzyna Górska dr Uniwersytetu Wrocławskiego, radca prawny Objaśnienia do art W wydaniu 6. aktualizacja objaśnień do art i Julian Jezioro dr Uniwersytetu Wrocławskiego, radca prawny Objaśnienia do art , , , , Józef Kremis dr Uniwersytetu Wrocławskiego, sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego Objaśnienia do art , Piotr Machnikowski prof. zw. dr hab. Uniwersytetu Wrocławskiego, radca prawny Objaśnienia do art. 1 7, 23 24, , , , , , , , , W wydaniu 6. aktualizacja objaśnień do art Józef Nadler dr Uniwersytetu Wrocławskiego Objaśnienia do art Jerzy Strzebinczyk dr Uniwersytetu Wrocławskiego, sędzia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu Objaśnienia do art , 25 32, Wojciech Szydło dr Uniwersytetu Wrocławskiego, adwokat Objaśnienia do art , Krzysztof Zagrobelny dr Uniwersytetu Wrocławskiego, radca prawny Objaśnienia do art , , , , V

7

8 Spis treści Przedmowa Wykaz skrótów XIII XV Kodeks cywilny Księga pierwsza. Część ogólna Tytuł I. Przepisy wstępne Art Tytuł II. Osoby Dział I. Osoby fizyczne Rozdział I. Zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych Art Rozdział II. Miejsce zamieszkania Art Rozdział III. Uznanie za zmarłego Art Dział II. Osoby prawne Art Dział III. Przedsiębiorcy i ich oznaczenia Art Tytuł III. Mienie Art Tytuł IV. Czynności prawne Dział I. Przepisy ogólne Art Dział II. Zawarcie umowy Art Dział III. Forma czynności prawnych Wprowadzenie Art Dział IV. Wady oświadczenia woli Wprowadzenie Art Dział V. Warunek Art Dział VI. Przedstawicielstwo Rozdział I. Przepisy ogólne Art Rozdział II. Pełnomocnictwo Art Rozdział III. Prokura Art Tytuł V. Termin Art Tytuł VI. Przedawnienie roszczeń Art Księga druga. Własność i inne prawa rzeczowe Tytuł I. Własność Dział I. Przepisy ogólne Art VII

9 Spis treści Dział II. Treść i wykonywanie własności Art Dział III. Nabycie i utrata własności Rozdział I. Przeniesienie własności Wprowadzenie Art Rozdział II. Zasiedzenie Wprowadzenie Art Rozdział III. Inne wypadki nabycia i utraty własności Art Dział IV. Współwłasność Art Dział V. Ochrona własności Art Tytuł II. Użytkowanie wieczyste Art Tytuł III. Prawa rzeczowe ograniczone Dział I. Przepisy ogólne Art Dział II. Użytkowanie Rozdział I. Przepisy ogólne Art Rozdział II. Użytkowanie przez osoby fizyczne Art Rozdział III. Użytkowanie przez rolnicze spółdzielnie produkcyjne Art Rozdział IV. Inne wypadki użytkowania Art Dział III. Służebności Rozdział I. Służebności gruntowe Art Rozdział II. Służebności osobiste Art Rozdział III. Służebność przesyłu Art Dział IV. Zastaw Rozdział I. Zastaw na rzeczach ruchomych Art Rozdział II. Zastaw na prawach Art Tytuł IV. Posiadanie Art Księga trzecia. Zobowiązania Tytuł I. Przepisy ogólne Art Tytuł II. Wielość dłużników albo wierzycieli Dział I. Zobowiązania solidarne Wprowadzenie Art Dział II. Zobowiązania podzielne i niepodzielne Art Tytuł III. Ogólne przepisy o zobowiązaniach umownych Art Tytuł IV. (uchylony) Art Tytuł V. Bezpodstawne wzbogacenie Art VIII

10 Spis treści Tytuł VI. Czyny niedozwolone Art Tytuł VI 1. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny. 904 Art Tytuł VII. Wykonanie zobowiązań i skutki ich niewykonania Dział I. Wykonanie zobowiązań Art Dział II. Skutki niewykonania zobowiązań Art Dział III. Wykonanie i skutki niewykonania zobowiązań z umów wzajemnych 974 Art Tytuł VIII. Potrącenie, odnowienie, zwolnienie z długu Uwagi ogólne Art Tytuł IX. Zmiana wierzyciela lub dłużnika Uwagi ogólne Dział I. Zmiana wierzyciela Art Dział II. Zmiana dłużnika Art Tytuł X. Ochrona wierzyciela w razie niewypłacalności dłużnika Art Tytuł XI. Sprzedaż Dział I. Przepisy ogólne Art Dział II. Rękojmia za wady Art Dział II 1. Roszczenie sprzedawcy w związku z wadliwością rzeczy sprzedanej 1173 Art Dział III. Gwarancja przy sprzedaży Art Dział IV. Szczególne rodzaje sprzedaży Rozdział I. Sprzedaż na raty Art Rozdział II. Zastrzeżenie własności rzeczy sprzedanej. Sprzedaż na próbę 1197 Art Rozdział III. Prawo odkupu Art Rozdział IV. Prawo pierwokupu Art Tytuł XII. Zamiana Art Tytuł XIII. Dostawa Art Tytuł XIV. Kontraktacja Art Tytuł XV. Umowa o dzieło Art Tytuł XVI. Umowa o roboty budowlane Art Tytuł XVII. Najem i dzierżawa Dział I. Najem Rozdział I. Przepisy ogólne Art Rozdział II. Najem lokalu Art Dział II. Dzierżawa Art Tytuł XVII 1. Umowa leasingu Art IX

11 Spis treści X Tytuł XVIII. Użyczenie Art Tytuł XIX. Pożyczka Art Tytuł XX. Umowa rachunku bankowego Art Tytuł XXI. Zlecenie Art Tytuł XXII. Prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia Art Tytuł XXIII. Umowa agencyjna Art Tytuł XXIV. Umowa komisu Art Tytuł XXV. Umowa przewozu Dział I. Przepisy ogólne Art Dział II. Przewóz osób Art Dział III. Przewóz rzeczy Art Tytuł XXVI. Umowa spedycji Art Tytuł XXVII. Umowa ubezpieczenia Dział I. Przepisy ogólne Art Dział II. Ubezpieczenia majątkowe Art Dział III. Ubezpieczenia osobowe Art Tytuł XXVIII. Przechowanie Art Tytuł XXIX. Odpowiedzialność, prawo zastawu i przedawnienie roszczeń utrzymujących hotele i podobne zakłady Art Tytuł XXX. Umowa składu Art Tytuł XXXI. Spółka Art Tytuł XXXII. Poręczenie Art Tytuł XXXIII. Darowizna Art Tytuł XXXIII 1. Przekazanie nieruchomości Art Tytuł XXXIV. Renta i dożywocie Dział I. Renta Art Dział II. Dożywocie Art Tytuł XXXV. Ugoda Art Tytuł XXXVI. Przyrzeczenie publiczne Art Tytuł XXXVII. Przekaz i papiery wartościowe Dział I. Przekaz Art Dział II. Papiery wartościowe Art

12 Spis treści Księga czwarta. Spadki Tytuł I. Przepisy ogólne Art Tytuł II. Dziedziczenie ustawowe Art Tytuł III. Rozrządzenia na wypadek śmierci Dział I. Testament Rozdział I. Przepisy ogólne Art Rozdział II. Forma testamentu Oddział 1. Testamenty zwykłe Art Oddział 2. Testamenty szczególne Art Oddział 3. Przepisy wspólne dla testamentów zwykłych i szczególnych 1743 Art Dział II. Powołanie spadkobiercy Art Dział III. Zapis i polecenie Rozdział I. Zapis zwykły Art Rozdział II. Zapis windykacyjny Art Rozdział III. Polecenie Art Dział IV. Wykonawca testamentu Art Tytuł IV. Zachowek Art Tytuł V. Przyjęcie i odrzucenie spadku Art Tytuł VI. Stwierdzenie nabycia spadku lub przedmiotu zapisu windykacyjnego, poświadczenie dziedziczenia i ochrona spadkobiercy Art Tytuł VII. Odpowiedzialność za długi spadkowe Art Tytuł VIII. Wspólność majątku spadkowego i dział spadku Art Tytuł IX. Umowy dotyczące spadku Art Tytuł X. Przepisy szczególne o dziedziczeniu gospodarstw rolnych Art Indeks rzeczowy XI

13

14 Przedmowa Niniejszy Komentarz do Kodeksu cywilnego jest dziełem zbiorowym szkoły wrocławskiej. W opracowaniu wzięli udział obecni i byli pracownicy Zakładu Prawa Cywilnego i Prawa Międzynarodowego Prywatnego Instytutu Prawa Cywilnego Uniwersytetu Wrocławskiego, którzy pełnią również funkcje sędziów: Sądu Apelacyjnego, Sądu Okręgowego, Naczelnego Sądu Administracyjnego, Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, a także wykonują zawód radcy prawnego czy adwokata. W kolejnym, szóstym już wydaniu Komentarza, witamy nowych członków zespołu autorskiego, dzięki którym nasze dzieło nie tylko zachowuje aktualność, ale też rozwija się. Obecne wydanie, podobnie jak wydania poprzednie, obejmuje objaśnienia do przepisów księgi pierwszej ( Część ogólna ), księgi drugiej ( Własność i inne prawa rzeczowe ), księgi trzeciej ( Zobowiązania ) oraz księgi czwartej ( Spadki ). Uwzględnia ono również wszelkie zmiany Kodeksu następujące od czasu poprzedniego wydania, przede wszystkim obszerną nowelizację przepisów o sprzedaży. Ponadto autorzy korzystali przy obecnym opracowaniu z nowego, narastającego ciągle dorobku doktryny i orzecznictwa. W opracowaniu przedstawiono komentarz autorski do omawianych przepisów, jednocześnie wykorzystując dotychczasowy dorobek doktryny i judykatury. Dlatego też komentarz przedstawia w równej mierze zagadnienia dostrzegane przez praktykę, jak i osiągnięcia badawcze nauki prawa cywilnego. Ponadto, zamierzeniem zespołu autorskiego było przedstawienie wyważonego, wszechstronnego komentarza, bez mankamentów jednostronnego spojrzenia czy to sędziowskiego, czy też doktrynalnego. Na łamach Komentarza zaprezentowany został więc dorobek literatury i orzecznictwa, z wyraźnym zaakcentowaniem stanowiska autorów komentujących poszczególne zagadnienia. Dodatkowo, pomocne dla Czytelnika mogą być odesłania do literatury podstawowej oraz do istotnych orzeczeń Sądu Najwyższego, Trybunału Konstytucyjnego, Naczelnego Sądu Administracyjnego i sądów apelacyjnych. Każdy fragment Komentarza ma swojego autora i wyrażone są w nim poglądy tego autora, nie zawsze w pełni zgodne z poglądami pozostałych współautorów. Wydawnictwo oraz autorzy wyrażają przekonanie, że niniejszy Komentarz do Kodeksu cywilnego będzie stanowił cenną pomoc zarówno dla praktyki stosowania prawa, jak i dla doktryny prawa cywilnego, a także studentów. Wrocław, wrzesień 2014 r. prof. zw. dr hab. Edward Gniewek, prof. zw. dr hab. Piotr Machnikowski XIII

15

16 Wykaz skrótów 1. Źródła prawa NBPU BankHipU ustawa z r. o listach zastawnych i bankach hipotecznych (t.j. Dz.U. z 2003 r. Nr 99, poz. 919 ze zm.) CenyU ustawa z r. o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz.U. z 2014 poz. 915) DomSkłU ustawa z r. o domach składowych oraz o zmianie Kodeksu cywilnego, Kodeksu postępowania cywilnego oraz innych ustaw (Dz.U. Nr 114, poz ze zm.) nieobowiązująca EgAdmU ustawa z r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1015) GospNierRolnSPU ustawa z r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz ze zm.) GospNierU ustawa z r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 518) KC ustawa z r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.) KH rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z r. Kodeks handlowy (Dz.U. Nr 57, poz. 502 ze zm.) nieobowiązujące KK ustawa z r. Kodeks karny (Dz.U. Nr 88, poz. 553 ze zm.) KM ustawa z r. Kodeks morski (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 758 ze zm.) KonsU ustawa z r. o prawach konsumenta (Dz.U. z 2014 r. poz. 827) KP ustawa z r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.) KPA ustawa z r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 267 ze zm.) KPC ustawa z r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 101 ze zm.) KPK ustawa z r. Kodeks postępowania karnego (Dz.U. Nr 89, poz. 555 ze zm.) KredytKonsumU ustawa z r. o kredycie konsumenckim (Dz.U. Nr 126, poz. 715 ze zm.) KRO ustawa z r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 788) KRSU ustawa z r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz ze zm.) KSCU ustawa z r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz ze zm.) KSH ustawa z r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz ze zm.) KWU ustawa z r. o księgach wieczystych i hipotece (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 707 ze zm.) KZ rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z r. Kodeks zobowiązań (Dz.U. Nr 82, poz. 598 ze zm.) nieobowiązująca ustawa z r. o Narodowym Banku Polskim (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 908 ze zm.) NieuzasadZwłokU ustawa z r. o skardze za naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym XV

17 Wykaz skrótów lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U. Nr 179, poz ze zm.) ObligU ustawa z r. o obligacjach (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 730 ze zm.) ObrInstrFinU ustawa z r. o obrocie instrumentami finansowymi (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 94 ze zm.) OchrKonkurU ustawa z r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz.U. Nr 50, poz. 331 ze zm.) OchrKonsumU ustawa z r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz.U. Nr 22, poz. 271 ze zm.) OchrLokU ustawa z r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 150 ze zm.) OrdPod ustawa z r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) PDOFizU ustawa z r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) PodpElU ustawa z r. o podpisie elektronicznym (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 262 ze zm.) POPC ustawa z r. Przepisy ogólne prawa cywilnego (Dz.U. Nr 34, poz. 311 ze zm.) nieobowiązująca PostAdmU ustawa z r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.) PPU ustawa z r. o przedsiębiorstwach państwowych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz ze zm.) PrASC ustawa z r. Prawo o aktach stanu cywilnego (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 212, poz. 1264) PrAut ustawa z r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t.j. Dz.U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 ze zm.) PrBank ustawa z r. Prawo bankowe (t.j. Dz.U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665 ze zm.) PrBud ustawa z r. Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz ze zm.) PrCzek ustawa z r. Prawo czekowe (Dz.U. Nr 37, poz. 283 ze zm.) PrEnerg ustawa z r. Prawo energetyczne (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1059) PrGeod ustawa z r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 193, poz. 1287) PrGeol ustawa z r. Prawo geologiczne i górnicze (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 613 ze zm.) PrGeol ustawa z r. Prawo geologiczne i górnicze (t.j. Dz.U. z 2005 r. Nr 228, poz ze zm.) nieobowiązująca PrGosp ustawa z r. Prawo działalności gospodarczej (Dz.U. Nr 101, poz ze zm.) nieobowiązująca PrLot ustawa z r. Prawo lotnicze (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz ze zm.) PrŁow ustawa z r. Prawo łowieckie (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz ze zm.) PrNot ustawa z r. Prawo o notariacie (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 164 ze zm.) ProkGenSPU ustawa z r. o Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa (t.j. Dz.U r. poz ze zm.) PrPrywM ustawa z r. Prawo prywatne międzynarodowe (Dz.U. Nr 80, poz. 432) PrPrzew ustawa z r. Prawo przewozowe (t.j. Dz.U. z 2012 r. PrRzecz XVI poz ze zm.) dekret z r. Prawo rzeczowe (Dz.U. Nr 57, poz. 319 ze zm.) nieobowiązujący

18 Wykaz skrótów PrSpółdz ustawa z r. Prawo spółdzielcze (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz ze zm.) PrUpN ustawa z r. Prawo upadłościowe i naprawcze (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1112) PrWeksl ustawa z r. Prawo wekslowe (Dz.U. Nr 37, poz. 282 ze zm.) PrWłPrzem ustawa z r. Prawo własności przemysłowej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz ze zm.) PrWod ustawa z r. Prawo wodne (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 145 PrZamPubl ze zm.) ustawa z r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 907 ze zm.) PWKC ustawa z r. Przepisy wprowadzające Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 94 ze zm.) SamGminU ustawa z r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 594 ze zm.) SamPowU ustawa z r. o samorządzie powiatowym (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 595 ze zm.) SamWojU ustawa z r. o samorządzie województwa (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 596 ze zm.) SpółdzMieszkU SprzedażKonsumU ustawa z r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz ze zm.) ustawa z r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz.U. Nr 141, poz ze zm.) SwobDziałGospU ustawa z r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 672 ze zm.) TKU ustawa z r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 102, poz. 643 ze zm.) UbezpObowU ustawa z r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 392 ze zm.) UbezpU ustawa z r. o działalności ubezpieczeniowej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 950 ze zm.) UstRolU ustawa z r. o kształtowaniu ustroju rolnego (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 803 ze zm.) VATU ustawa z r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz ze zm.) WłLokU ustawa z r. o własności lokali (t.j. Dz.U. z 2000 r. Nr 80, WykUprSPU poz. 903 ze zm.) ustawa z r. o zasadach wykonywania uprawnień przysługujących Skarbowi Państwa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz ze zm.) ZastRejU ustawa z r. o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów (t.j. Dz.U. z 2009 r. Nr 67, poz. 569 ze zm.) ZmKCU ustawa z r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 55, poz. 321 ze zm.) ZNKU Organy orzekające ustawa z r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz ze zm.) ETS Europejski Trybunał Sprawiedliwości (obecnie Trybunał Sprawiedliwości UE) GKA Główna Komisja Arbitrażowa NSA Naczelny Sąd Administracyjny NSA(7) Naczelny Sąd Administracyjny w składzie siedmiu sędziów SA Sąd Apelacyjny SN Sąd Najwyższy SN (PSIC) Sąd Najwyższy w pełnym składzie Izby Cywilnej (w latach : Izby Cywilnej i Administracyjnej) XVII

19 Wykaz skrótów SN (PSIAPiUS) Sąd Najwyższy w pełnym składzie Izby Administracyjnej, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych (do roku 1990: Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych) (od r.: Izby Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych) SN(7) Sąd Najwyższy w składzie siedmiu sędziów SO Sąd Okręgowy SW Sąd Wojewódzki; obecnie Sąd Okręgowy TK Trybunał Konstytucyjny WSA Wojewódzki Sąd Administracyjny 3. Czasopisma AUWr Acta Universitatis Wratislaviensis Biul. SN Biuletyn Sądu Najwyższego BMS Biuletyn Ministra Sprawiedliwości DPP Demokratyczny Przegląd Prawniczy Dz.U Dziennik Ustaw Dz.Urz Dziennik Urzędowy Gl Glosa GP Gazeta Prawna GS Gazeta Sądowa GSiP Gazeta Sądowa i Penitencjarna KPP Kwartalnik Prawa Prywatnego KSP Krakowskie Studia Prawnicze MoP Monitor Prawniczy M.P Monitor Polski MPod Monitor Podatkowy NP Nowe Prawo OG Orzecznictwo Gospodarcze ONSA Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego OSA, OSAiSN Orzecznictwo Sądów Apelacyjnych (w latach : Orzecznictwo Sądu Apelacyjnego i Sądu Najwyższego) OSG Orzecznictwo Sądów Gospodarczych OSN Zbiór Orzeczeń Sądu Najwyższego. Orzeczenia Izby Cywilnej (w latach ), Orzecznictwo Sądu Najwyższego (w latach : Izby Cywilnej i Izby Karnej, w roku 1962: Izby Cywilnej, w latach : Izby Cywilnej oraz Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, w latach : Izby Cywilnej i Administracyjnej oraz Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, w latach : Izby Cywilnej oraz Izby Administracyjnej, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, od 1995 roku: Izby Cywilnej, od r. Izby Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych OSNAPiUS Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych OSNKW Orzecznictwo Sądu Najwyższego, Izba Karna i Izba Wojskowa OSNPG Orzecznictwo Sądu Najwyższego, Wydawnictwo Prokuratury Generalnej OSP Orzecznictwo Sądów Polskich (w latach : Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażowych) OTK Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego Pal Palestra PB Prawo bankowe PG Prawo Gospodarcze PiP Państwo i Prawo PiZS Praca i Zabezpieczenie Społeczne PiŻ Prawo i Życie PL Przegląd Legislacyjny PN Przegląd Notarialny PN UŚ Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego XVIII

20 Wykaz skrótów POSAG Przegląd Orzecznictwa Sądu Apelacyjnego w Gdańsku PPH Przegląd Prawa Handlowego PPHZ Przegląd Prawa Handlu Zagranicznego PPiA Przegląd Prawa i Administracji PPP Problemy Prawa Przewozowego Pr. i Med Prawo i Medycyna Prob.Praw Problemy Praworządności Prok. i Pr Prokuratura i Prawo Przegl.Orz.Pr.Spółdz Przegląd Orzecznictwa i Piśmiennictwa Prawa Spółdzielczego Pr. Sp Prawo Spółek PS Przegląd Sądowy PUG Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego PZS Przegląd Zagadnień Socjalnych Rej Rejent RPE Ruch Prawniczy i Ekonomiczny RPEiS Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny R.Pr Radca Prawny SC Studia Cywilistyczne SI Studia Iuridica SIS Studia Iuridica Silesiana SKN Spółdzielczy Kwartalnik Naukowy SP Studia Prawnicze SPE Studia Prawno-Ekonomiczne SPP Studia Prawa Prywatnego ST Samorząd Terytorialny TPP Transformacja Prawa Prywatnego Wok Wokanda WPP Wojskowy Przegląd Prawniczy ZNUJ Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego ZNUŁ Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego ZNUWr Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Wrocławskiego 4. Piśmiennictwo W. Czachórski, Prawo W. Czachórski, A. Brzozowski, M. Safjan, E. Skowrońska-Bocian, Prawo zobowiązań w zarysie, Warszawa 2002 Komentarz do KC S. Dmowski, S. Rudnicki, Komentarz do Kodeksu cywilnego. Księga pierwsza. Część ogólna, Warszawa 2002, Warszawa 2003, Warszawa 2004, Warszawa 2007 E. Gniewek, Prawo rzeczowe... E. Gniewek, Prawo rzeczowe, Warszawa 2008, Warszawa 2012 E. Gniewek, Kodeks E. Gniewek, Kodeks cywilny. Księga druga. Własność i inne prawa rzeczowe. Komentarz, Kraków 2001 System pr. cyw., t. 1, wyd S. Grzybowski (red.), System prawa cywilnego, t. 1, Warszawa 1974 S. Grzybowski, Prawo cywilne.. S. Grzybowski, Prawo cywilne. Zarys prawa rzeczowego, Warszawa 1989 J. Gwiazdomorski, Międzyczasowe J. Gwiazdomorski, Międzyczasowe prawo prywatne, cz. 1, NP 1965, Nr 6 J. Ignatowicz, Prawo rzeczowe.. J. Ignatowicz, Prawo rzeczowe, wyd. 5, Warszawa 1994 Komentarz Z. Resich, J. Ignatowicz, J. Pietrzykowski, I. Bielski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, t. 1 3, Warszawa 1972 Komentarz J. Winiarz (red.), Kodeks cywilny z komentarzem, t. 1 2, Warszawa 1989 Komentarz 2001, t G. Bieniek, H. Ciepła, S. Dmowski, J. Gudowski, K. Kołakowski, M. Sychowicz, T. Wiśniewski, C. Żuławska, Komentarz do Kodeksu cywilnego. Księga trzecia. Zobowiązania, t. 1, Warszawa 2001 (2002), Warszawa 2004, Warszawa 2006, Warszawa 2007 Komentarz 1999, t G. Bieniek, H. Ciepła, S. Dmowski,J. Gudowski, K. Kołakowski, M. Sychowicz, T. Wiśniewski, C. Żuławska, Komentarz do Kodeksu cywilnego. Księga trzecia. Zobowiązania, t. 2, Warszawa 2004, Warszawa 2006, Warszawa 2007 XIX