PROCEDURA OPIEKI MEDYCZNEJ PACJENTÓW W STADIUM GŁĘBOKIEJ HIPOTERMII

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "PROCEDURA OPIEKI MEDYCZNEJ PACJENTÓW W STADIUM GŁĘBOKIEJ HIPOTERMII"

Edward Mróz
8 lat temu
Przeglądów:

1 PROCEDURA OPIEKI MEDYCZNEJ PACJENTÓW W STADIUM GŁĘBOKIEJ HIPOTERMII

2 WSTĘP Śmiertelność z powodu wychłodzenia w Polsce wynosi, według oficjalnych danych, 328 do 606 osób rocznie [dane GUS r]. Szacuje się jednak, że liczba ta, może być nawet kilkakrotnie większa. Według badania ankietowego przeprowadzonego wśród 50 oddziałów ratunkowych, obejmujących opieką populację ok. 4,2 miliona osób, częstość występowania istotnej klinicznie hipotermii ocenia się na sześć przypadków na sto tysięcy mieszkańców na rok [dane niepublikowane]. Małopolska, z racji ukształtowania powierzchni i warunków klimatycznych może być rejonem szczególnie zagrożonym pod względem zapadalności. Podstawą leczenia hipotermii, jest zastosowanie w odpowiednim czasie odpowiedniego sposobu ogrzewania. Głębokie stadia wychłodzenia wymagają zastosowania specjalnych technik, ale efekty leczenia są zwykle pomyślne. POZAUSTROJOWE WSPOMAGANIE FUNKCJI ŻYCIOWYCH (EXTRA CORPOREAL LIFE SUPPORT - ECLS) Pierwsze przypadki stosowania metody ciągłego pozaustrojowego natleniania (ECMO) miały miejsce w 1972 roku i były dokonywane zarówno u dzieci jak i dorosłych z niewydolnością oddechową (1,2). Urządzenia posiadające układ napędowy występują w dwóch podstawowych konfiguracjach. W pierwszej - krew pobierana z układu żylnego po dokonaniu wymiany gazowej powraca do układu żylnego. Taka opcja jest stosowana głównie w leczeniu niewydolności oddechowej. W drugiej konfiguracji krew pobierana jest z układu żylnego, ale po utlenowaniu oddawana jest do układu tętniczego z odpowiednią energią kinetyczną. Ta opcja jest używana do leczenia zarówno niewydolności układu krążenia jak i oddechowego, będąc optymalnym rozwiązaniem w leczeniu hipotermii (4) Dla ofiar hipotermii w wychłodzeniu w stadium III i IV według klasyfikacji szwajcarskiej z klinicznie jawną niestabilnością krążeniową i/lub oddechową oraz temperaturą poniżej 28 C, standardy przewidują leczenie przy pomocy ECMO lub krążenia pozaustrojowego (klasa I, LOE B - klasyfikacja zaleceń i poziom wiarygodności za pomocą rankingu American Heart Association - Zastosowanie metody ciągłego pozaustrojowego natleniania współistniejące ze wspomaganiem krążenia i aktywnym ogrzewaniem, pozwala na ratowanie chorych w ciężkim stanie zdrowotnym. ECMO jest w niektórych ośrodkach preferowaną formą ogrzewania pozaustrojowego, gdyż zmniejsza ryzyko wystąpienia opornej na leczenie niewydolności krążeniowo-oddechowej, często występującej po ogrzewaniu (6). ZESPÓŁ ECMO Kraków Zespół ECMO Kraków składa się z lekarza anestezjologa, perfuzjonisty, kardiochirurga lub chirurga naczyniowego. Zespół nadzorowany jest przez dr hab. n. med. Rafała Drwiłę oraz prof. dr hab. n. med. Jerzego Sadowskiego. Niezbędny sprzęt medyczny przygotowany jest do natychmiastowego użycia.

4,2 miliona osób, częstość występowania istotnej klinicznie hipotermii ocenia się na sześć przypadków na sto tysięcy mieszkańców na rok [dane niepublikowane].

3 KRYTERIA KWALIFIKACYJNE Kwalifikacja: 1. wiek powyżej 18 roku życia 2. wychłodzenie w stadium II (zaburzenia świadomości bez dreszczy) i III (nieprzytomny) według klasyfikacji szwajcarskiej z klinicznie jawną niestabilnością krążeniowo-oddechową (komorowe zaburzenia rytmu + hipotensja i/lub niewydolność oddechowa). 3. zatrzymanie krążenia w przebiegu hipotermii (przyczyna pierwotna) stadium IV. - możliwość nieprzerywalnych działań resuscytacyjnych podczas całej fazy transportu (zalecany mechaniczny system kompresji klatki piersiowej). - dotyczy SOR/Izba Przyjęć miasta Krakowa. 4. potwierdzenie hipotermii pomiarem temperatury głębokiej (w przełyku). 5. wykluczenie stadium V hipotermii (objawy nieodwracalnej śmierci). 6. W przypadku pacjentów urazowych lub z podejrzeniem stanów chorobowych przy których bezwzględnie przeciwskazane będzie podanie heparyny bardzo proszę o przeprowadzenie diagnostyki obrazowej (wykonanie tomografii komputerowej w trybie trauma-scan). Chory przewożony jest z miejsca zdarzenia do najbliższego SOR, gdzie przeprowadza się procedurę kwalifikacyjną i ewentualnie niezbędną diagniostykę wykluczającą stany patologiczne przy których bezwzględnie przeciwskazane będzie podanie heparyny. STADIUM HIPOTERMII Stadia Hipotermii STAN Temperatura centralna( C) 1. Przytomny, drżenia mięśniowe C 2. Obniżony poziom świadomości(apatia, zaburzenia C mowy, koordynacji ruchowej, brak drżeń mięśniowych 3. Nieprzytomny, możliwe zaburzenia rytmu serca, C zaburzenia częstości tętna i oddechu 4. Zatrzymanie krążenia <24 C 5. Zgon - Hipotermia nieodwracalna

rytmu + hipotensja i/lub niewydolność oddechowa). 3. zatrzymanie krążenia w przebiegu hipotermii (przyczyna pierwotna) stadium IV.

4 ROLA I ZADANIA ODDZIAŁU ANESTEZJOLOGII I INTENSYWNEJ TERAPII ORAZ ODDZIAŁU KLINIKI CHRIURGII SERCA, NACZYŃ I TRANSPLANTOLOGII KRAKOWSKIEGO SZPITALA SPECJALISTYCZNEGO IM. JANA PAWŁA II W związku z dużym doświadczeniem prowadzenia krążenia pozaustrojowego oraz posiadaniem niezbędnej aparatury, jako jednostka docelowego leczenia hipotermii głębokiej, wybrany został zespół zarządzany przez dr hab. n. med. Rafała Drwiłę oraz Prof. dr hab. n. med. Jerzego Sadowskiego. Oddział dysponuje łącznie 127 łóżkami, w tym 29 łóżkami intensywnej terapii, 8 salami operacyjnymi z laminarnym napływem jałowego powietrza, dedykowanymi operacjom serca i operacjom naczyniowym, z pokojami przygotowawczymi, z pełnym zabezpieczeniem całodobowym oraz innowacyjną, pierwszą w Polsce tzw. salą hybrydową do małoinwazyjnych zabiegów na sercu we współpracy z kardiologami interwencyjnymi. Zespół lekarsko-pielęgniarski prowadzi całodobowy dyżur zapewniając natychmiastową pomoc dla chorych. Prowadzone są wszystkie rodzaje operacji serca i dużych naczyń oraz transplantacje. Co roku wykonuje się ok skomplikowanych zabiegów operacyjnych i operacji, głównie w krążeniu pozaustrojowym. Wszystkie stanowiska oddziału intensywnej terapii wyposażone są w respiratory, system pomp infuzyjnych, system kompleksowego monitorowania. Pozaustrojowe wspomaganie funkcji życiowych zostanie przeprowadzone według najnowszej obowiązującej wiedzy medycznej. Szpital spełnia wymagania określone prawem, a także warunki określone przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej, o której mowa w art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z dnia 1 czerwca 2011 r. Nr 112 Poz. 654 z późn. zm.), ROLA I ZADANIA SZPITALNEGO ODDZIAŁU RATUNKOWEGO 1. Badanie lekarskie, w przypadku urazu lub podejrzenia urazu oraz stanów chorobowych przy których bezwzględnie przeciwwskazane będzie podanie heparyny, bardzo proszę o wykonanie tomografii komputerowej w trybie trauma-scan, celem bezpiecznego wprowadzenia procedury w Krakowskim Szpitalu Specjalistycznym im. Jana Pawła II (podczas terapii ECMO niezbędne będzie podanie heparyny) 2. Kontynuacja działań resuscytacyjnych połączonych z ogrzewaniem dostępnymi metodami nieinwazyjnymi (jeśli konieczne). 3. Kontakt telefoniczny z I dyżurnym Oddziału Anestezjologii i Intensywnej Terapii Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II i potwierdzenie możliwości przyjęcia pacjenta. 4. Organizacja transportu chorego do Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II. 5. Współpraca z zespołem ECMO Kraków celem wykonania niezbędnych procedur. Decyzję o rozpoczęciu procedury ogrzewania pozaustrojowego podejmuje zespół ECMO Kraków.

zespół zarządzany przez dr hab. n. med. Rafała Drwiłę oraz Prof. dr hab. n. med. Jerzego Sadowskiego.

5 Pacjenci, u których stwierdzono obrażenia/schorzenia uniemożliwiające prowadzenie ECMO, nie będą ogrzewani pozaustrojowo, ani transportowani do Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II. METODY ŁĄCZNOŚCI Po spełnieniu kryteriów kwalifikacji do specjalistycznego leczenia poprzez ogrzewanie z użyciem krążenia pozaustrojowego, lekarz dyżurny SOR kontaktuje się telefonicznie z personelem Oddziału Anestezjologii i Intensywnej Terapii Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II. Osobami upoważnionymi do dokonywania ustaleń są: a. ze strony przekazującego lekarz dyżurny Szpitalnego Oddziału Ratunkowego b. ze strony KSS im. JPII - I lekarz dyżurny Oddziału Anestezjologii i Intensywnej Terapii - tel , stanowisko pielęgniarskie IT (tel lub ) Piśmiennictwo: 6. Hill JD, O Brien TG, Murray JJ, et al: Prolonged extracorporeal oxygenation for acute post-traumatic respiratory failure (shock-lung syndrome). N Engl J Med 1972, 286: Bartlett RH, Gazzaniga AB, Jefferies MR, et al: Extracorporeal membrane oxygenation (ECMO) cardiopulmonary support in infancy. Trans Am Soc Artif Intern Organs 1976, 22: Taubenberger JK, Morens DM. Pandemic influenza including a risk assessment of H5N1. Rev Sci Tech. 2009;28(1): Fiser S, Tribble CG, Kaza AK, Long SM, Zacour RK, Kern JA, Kron IL. When to discontinue extracorporeal membrane oxygenation for postcardiotomy support. Ann Thorac Surg 2001;71: Kirkpatrick AW, Garraway N, Brown DR, Kirkpatrick AW, Garraway N, Brown DR, et al. Use of en centrifugal vortex blood pump and heparin-bonded circuit for extracorporeal rewarmingof severe hypothermia in acutely injured and coagulopathic patients. J Trauma. 2003;55: Ruttmann E, Weissenbacher A, Ulmer H, et al. Prolonged extracorporeal membrane oxygenation-assisted support provides improved survival in hypothermic patients with cardiocirculatory arrest. J Thorac Cardiovasc Surg 2007;134:

METODY ŁĄCZNOŚCI Po spełnieniu kryteriów kwalifikacji do specjalistycznego leczenia poprzez ogrzewanie z użyciem krążenia pozaustrojowego, lekarz dyżurny SOR kontaktuje się telefonicznie z personelem

Podobne dokumenty

HIPOTERMIA MAŁOPOLSKI PROJEKT LECZENIA POZAUSTROJOWEGO

HIPOTERMIA MAŁOPOLSKI PROJEKT LECZENIA POZAUSTROJOWEGO Tomasz Darocha, Sylweriusz Kosiński, Anna Jarosz, Robert Gałązkowski, Rafał Drwiła, Jerzy Sadowski KRAKOWSKI SZPITAL SPECJALISTYCZNY IM. JANA PAWŁA