Kluczowe pojęcia w SW

Transkrypt

1 Kluczowe pojęcia w SW Analiza finansowa Analiza skonsolidowana Analiza ekonomiczna Analiza efektywności kosztowej Analiza kosztów i korzyści Analiza ryzyka Analiza wrażliwości Analiza trwałości finansowej Anna Wojewnik-Filipkowska 1 Kryteria oceny nfrastruktura.pdf Anna Wojewnik-Filipkowska 2 1

2 Kryteria ewaluacji Anna Wojewnik-Filipkowska 3 Ocena efektywności 1. Kalkulacja ENPV/C (economic net present value) - ekonomiczna wartość bieżąca projektu 2. Kalkulacja ERR/C (economic rate of return) - ekonomiczna stopa zwrotu z projektu 3. Wskaźnik B/C (benefit-cost ratio) - prezentuje relacje zdyskontowanych korzyści do kosztów społeczno-ekonomicznych Anna Wojewnik-Filipkowska 6 2

3 Dyskontowanie W odniesieniu do inwestycji współfinansowanych ze środków unijnych KE stwierdza, że w regionach europejskich, w których rozwój jest niższy niż przeciętnie w UE, społeczna stopa dyskonta powinna wynosić 5-6%. Metoda komercyjna Dwukrotność stopy zwrotu z długoterminowych obligacji denominowanych w euro (3-5%) Benchmarking Znaczenie CBA Analiza wskaźników efektywności Projekt nie wymaga współfinansowania FNPV/C > 0 FNPV/C < 0 Projekt wymaga współfinansowania Wsparcie UE nie jest uzasadnione ENPV < 0 ENPV > 0 Guide to Cost-benefit Analysis of Investment Projects, Economic appraisal tool for Cohesion Policy Obliczenie wartości dofinansowania Wsparcie UE jest uzasadnione Anna Wojewnik-Filipkowska 9 3

4 Wykonalność finansowa CBA jako kryterium wyboru najlepszych projektów publicznych Efektywność ekonomiczna (CBA) Tak (opłacalny) Tak (efektywny) Projekt jest korzystny dla społeczeństwa i samowystarczalny Nie (nieefektywny) Projekt opłacalny, ale nie powinien być wdrożony Nie (nieopłacalny) Projekt powinien być wdrożony i potrzebuje wsparcia, bez niego nie będzie wdrożony Projekt nieopłacalny i nieefektywny nie zostanie wdrożony Anna Wojewnik-Filipkowska 10 Etapy analizy ekonomicznej 1. Skorygowanie efektów podatków, dotacji i innych transferów (korekta fiskalna) Korekta o efekty fiskalne. Z przepływów w analizie finansowej należy odliczyć te wydatki, które nie mają odpowiednika w realnych zasobach, jak np. dotacje i podatki pośrednie od nakładów (Np. VAT) projektu, płatności z tytułu ubezpieczeń społecznych (narzuty np. 20%) [doliczyć do przepływów ekonomicznych]. 2. Przekształcenie cen rynkowych w kalkulacyjne (ekonomiczne) Ustalenie współczynników przeliczeniowych 3. Skorygowanie o efekty zewnętrzne W pozycjach wydatków i wpływów należy uwzględnić także zewnętrzne koszty i korzyści, którym nie towarzyszą przepływy pieniężne [doliczyć korzyści, odliczyć koszty, por. Metody szacowania wartości efektów zewnętrznych]. Anna Wojewnik-Filipkowska 11 4

5 Przykład Rewitalizacja nieruchomości na cele publiczne Efekty finansowe (analiza finansowa) Wpływy opłaty za usługi świadczone przez projektowaną bazę turystyczną powstałą na bazie zabytkowego obiektu wpływy z opłat za wstęp i zwiedzanie zaprojektowanych muzeów, skansenów, parków, itp. (pokrywające nieznaczną część rzeczywistych kosztów) Wydatki nakłady inwestycyjne projektu koszty eksploatacji (utrzymania) obiektu będącego przedmiotem projektu ewentualne wpływy ze sprzedaży usług ubocznych i powiązanej działalności handlowej Anna Wojewnik-Filipkowska 12 Potencjalne efekty ekonomiczne / zewnętrzne Wpływy (korzyści) pobudzenie przez projekt wzrostu dochodów w sektorze turystycznym na danym obszarze wywołany zwiększonym strumieniem turystów i dłuższymi okresami ich pobytu (np. projekty mające na celu odrestaurowanie, wyeksponowanie, zagospodarowanie czy udostępnienie do zwiedzania obiektów dziedzictwa kulturowego, infrastruktura ułatwiająca korzystanie z powyższych walorów turystycznych, itp.), wzrost dochodów dzięki innych formom działalności pobudzonym przez projekt turystyczny (działalność handlowa, rekreacyjna, itp.) wzrost zatrudnienia, itp. Wydatki (koszty) utrudnienia spowodowane wzrostem ruchu w związku z realizacją projektu (trudności w przemieszczaniu się, przekroczenie chłonności i pojemności turystycznej obszaru, itp.) koszt alternatywny związany z odmiennym wykorzystaniem danego czynnika (np. gruntów, obiektu zabytkowego, pracy ludzkiej, itp.). Anna Wojewnik-Filipkowska 13 5

6 (3) Wybrane metody szacowania wartości efektów zewnętrznych 1) Badanie zdolności do zapłaty 2) Metoda kosztów transportu 3) Metoda oszczędności czasu 4) Szacowanie korzyści środowiskowych za pomocą kar i opłat za środowisko 5) Szacowanie oszczędności z tytułu niewypłacania zasiłków społecznych 6) Metoda wartości kapitału ludzkiego życia ludzkiego 7) Metoda wydatków na obronę (kosztów prewencji) Anna Wojewnik-Filipkowska 14 Jaką metodą oszacować korzyści? 1. Oceń korzyści z tytułu poprawy jakość wody? 2. Oceń korzyści z tytułu realizacji inwestycji polegającej na zagospodarowaniu terenu na park. 3. Oceń korzyści z tytułu realizacji inwestycji polegającej na zakupie nowoczesnej aparatury medycznej. 4. Oceń korzyści z tytułu systemu kanalizacji i oczyszczalni ścieków. 5. Oceń korzyści z tytułu nowotworzonych miejsc pracy. 6. Oceń korzyści z tytułu adaptacji nieruchomości zabytkowej na muzeum. 7. Oceń korzyści z tytułu realizacji basenu. 8. Oceń wartość ciszy? 9. Oceń korzyści z tytułu realizacji inwestycji mostowej. 10. Oceń wartość edukacji? Anna Wojewnik-Filipkowska 15 6