Misja handlowa do Brazylii

Transkrypt

1 NUMER 2007/2008 Numer 2007/2008 (5) Kwartalnik Polskiej Unii Dystrybutorów Stali 14 Stalprofil: Lek na koniunkturę Dzięki strategii rozszerzania działalności, Stalprofil chce być bardziej odporny na skutki wahań koniunktury na rynku dystrybucji stali. 7strona Misja handlowa do Brazylii Brazylia to gigantyczny rynek poszukujący nowych możliwości rozwoju. To potencjał 187 milionów mieszkańców, który stale rośnie ze względu na bardzo przyjazną politykę imigracyjną. 16 Kto na GPW? Dystrybutorzy wyrobów hutniczych potrzebują ogromnych pieniędzy na inwestycje, głównie w przetwórstwo stali. Po kapitał chcą sięgnąć na giełdę. 20 Kontrola eksportu W NUMERZE: 4 6 Ważne inwestycje 7 9 Relacja z wyprawy handlowej Produkty Przejęcia na rynku, konsolidacje Analizy i Nowości Indeks Cenowy Stali Warto wiedzieć 22 Relacja z targów BLECHbusiness Nowi członkowie PUDS Wiadomości archiwalne Postęp techniczny wprowadza do obrotu towary, technologie i materiały o szczególnych właściwościach, przydatnych zarówno w produktach cywilnych, jak i w wyrobach militarnych.

2

3 Od redakcji str. Skończył się rok, czas na podsumowania i oceny. Myślę, że branża stalowa ma co podsumowywać i czym się chwalić. Był to rekordowy rok dla całej polskiej gospodarki w tym również dla produkcji i dystrybucji wyrobów hutniczych. Pomimo, że nie dysponujemy jeszcze wszystkimi danymi z całego minionego roku, to każdy z nas, choćby z własnej perspektywy może ten okres zaliczyć do bardzo udanych. Wspaniale rozwijała się branża budowlana i przemysł maszynowy, rosła produkcja konstrukcji stalowych i przetwórstwo stalowych wyrobów płaskich. We wszystkich tych segmentach rynku konieczne są wyroby hutnicze i udział dystrybutorów jako ich dostawców. Większość firm stalowych ocenia rok 2007 jako rekordowy pod względem wolumenu sprzedaży, osiągniętych przychodów i zysków. Wielu z nas wypracowało lepsze wyniki niż w rekordowym dla branży 2004 roku. Co ważniejsze, wyniki te zostały wypracowane nie tylko dzięki chwilowej koniunkturze na rynkach światowych, ale dzięki przemyślanej strategii handlowej, dostosowaniu do potrzeb klientów i umiejętności poruszania się na polskim rynku. Obecnie polscy dystrybutorzy stali to dojrzałe, dobrze zorganizowane przedsiębiorstwa. Coraz więcej firm dysponuje wielooddziałowymi sieciami sprzedaży, posiada zakłady przetwórcze i centra serwisowe. Postępuje konsolidacja branży i realizacja wspólnych projektów inwestycyjnych. Poza działalnością handlową coraz więcej firm inwestuje w produkcje konstrukcji stalowych, czy tak jak Złomrex w huty. Są to przykłady perspektywicznego patrzenia na rozwój naszej branży i mądrego zagospodarowania wypracowanych zysków. Tak jak pokazał to miniony rok, potrafimy odnaleźć się na rynku i wiemy na czym polega dystrybucja wyrobów hutniczych. Jestem przekonany, że również w przyszłości sprostamy nowym wyzwaniom i będziemy osiągać sukcesy biznesowe. Robert Wojdyna Prezes PUDS Pisząc te słowa nie mam pewności, czy sprawdzą się prognozy zapowiadające kolejny dobry rok. Na ile spełnią się zapowiedzi producentów stali o konieczności podniesienia cen w wyniku rosnących cen surowców? Te globalne zjawiska możemy tylko obserwować nie mając na nie żadnego wpływu. Tak samo będziemy bezradni wobec sił natury - czy tym razem obdarzy nas wreszcie srogą zimą, czy też da kolejny dowód ocieplenia klimatu? To niesprawiedliwe - nasz wpływ na otaczający nas świat jest znikomy, natomiast sami jesteśmy miotani falami wielkich wydarzeń. Na ile kryzys na amerykańskim rynku nieruchomości wpłynie na nasze budownictwo? Są tu wszak dwie przeciwstawne teorie: ta korzystna dla nas mówi o wzroście atrakcyjności rynku nieruchomości w naszej części Europy. Wzrost tempa życia wymaga od nas szybszego refleksu i umiejętności podejmowania szybszych decyzji. Wszystkim naszym Czytelnikom życzymy zatem wielkiej roztropności i niezbędnej drobiny szczęścia w dokonywaniu właściwych wyborów. I wierzę, że jak dotychczas treść kolejnego Biuletynu PUDS okaże się interesująca. Andrzej Ciepiela Dyrektor PUDS Biuletyn

4 Ważne inwestycje Ważne inwestycje Tesko Steel: Centrum serwisowe blach już pracuje Ruszyło 12 października, do 17 grudnia wyprodukowało 12,7 tys. ton wyrobów. Gdy centrum serwisowe blach Tesko Steel osiągnie pełną zdolność, będzie produkować 14 tys. ton wyrobów miesięcznie. Jacek Szczepanik Montaż włoskich maszyn i proces ich uruchamiania trwał sześć tygodni. Włoscy specjaliści przez dwa tygodnie uczyli pracowników Tesko Steel obsługiwać linie do poprzecznego cięcia blach. - Nasi ludzie szybko opanowali te umiejętności mówi Robert Sznabel, prezes Tesko Steel. W rybnickim centrum serwisowym pracują dwie linie do cięcia poprzecznego blach. Jedna służy do cięcia blach zimnowalcowanych o grubości od 0,4 do 3 mm oraz blach nierdzewnych o grubości do 2,5 mm. Pod noże drugiej trafiają blachy gorącowalcowane o grubości od 1,5 do 8 mm. Na obu liniach można ciąć blachy o szerokości do 2100 mm i wadze kręgów do 35 ton. Centrum pracuje już na trzy zmiany. Przy obsłudze nowoczesnych maszyn zatrudnionych jest 26 osób. Prezes Sznabel przewiduje, że pełną moc produkcyjną 14 tys. ton miesięcznie - centrum osiągnie w połowie 2008 roku. - Do tego czasu będziemy produkować od 6 do 9 tys. ton wyrobów miesięcznie tłumaczy szef Tesko Steel. Budowa centrum serwisowego była kosztowną inwestycją. Postawienie hali, zakup i montaż włoskich urządzeń do cięcia poprzecznego blach kosztowały prawie 14 mln zł. Wyroby z rybnickiego centrum serwisowego trafiają do firm produkujących sprzęt AGD oraz dla poddostawców firm motoryzacyjnych. - Odbiorcami wyrobów z blach czarnych będzie też przemysł stoczniowy, producenci konstrukcji stalowych i przemysł motoryzacyjny mówi prezes Sznabel. I zdradza, że z usług rybnickiego centrum serwisowego korzystają nie tylko klienci z Polski, ale także z Czech, Słowacji, Austrii i Niemiec i Włoch. Choć nowe maszyny pracują zaledwie od kilku miesięcy, prezes Sznabel już zapowiada rozbudowę centrum. - Pod koniec 2008 roku uruchomimy linię do cięcia wzdłużnego kręgów na taśmy Tesko Steel Sp. z o.o. w zakresie grubości od 0,4 mm do 7 mm i szerokości kręgu do 2100 mm. A na 2009 rok mamy zakontraktowaną linię do cięcia poprzecznego blach o grubości od 6 mm do 20 mm tłumaczy szef Tesko Steel. Tesko Steel Sp. z o.o. istnieje od 1996 roku. Początkowo jej siedziba była w Knurowie, od 1998 jest w Rybniku. Tesko Steel jest dużym dystrybutorem wyrobów hutniczych, które w 80 proc. pochodzą z importu, głównie z hut czeskich i słowackich. Od lipca 2007 roku spółka jest członkiem Grupy Polska Stal, której możliwości zakupowe szacowane są na 500 tys. ton rocznie. 4 Biuletyn

5 Ważne inwestycje Nova Trading SA - Centrum Serwisowe jeszcze większe Rozmowa z Maciejem Wierzbowskim, dyrektorem handlowym spółki Nova Trading SA. Kilka miesięcy temu, Piotr Paweł Orłowski, prezes Waszej spółki zapowiadał inwestycje warte około 20 mln zł. Co udało się zrobić? W czerwcu 2007 Centrum Serwisowym stali nierdzewnych w Toruniu, które ma ponad 20 tys. m.kw. powierzchni, uruchomiliśmy instalację do szlifowania i polerowania rur oraz prętów o średnicach od 10 do 220 mm wraz z linią do pakowania. Rozbudowaliśmy magazyn wyrobów płaskich, a w nowej nawie hali trwa właśnie montaż instalacji slittera, czyli linii do rozcinania wzdłużnego kręgów blach ze stali nierdzewnych. Umożliwi cięcie blachy o grubości od 0,3 do 4 mm na taśmy o szerokości do 1600 mm. Ta instalacja rozpocznie produkcję na początku 2008 roku. Zatrudnicie nowych pracowników? Tak. Podczas pracy na trzy zmiany obsługa linii będzie liczyć 9-10 osób. Wasze Centrum Serwisowe stało się dużym zakładem przetwórczym stali nierdzewnych. W sumie mamy w nim już siedem linii przetwórczych: - instalację slittera - trzy linie do szlifowania i polerowania rur oraz prętów od 10 do 220 mm średnicy - do cięcia poprzecznego kręgów na arkusze - do szlifowania i szczotkowania blach - do szlifowania profili kwadratowych i prostokątnych oraz płaskowników - urządzenia do foliowania blach o szerokości arkuszy do 2000 mm Nova Trading jest także dystrybutorem i przetwórcą aluminium. Gdzie produkujecie elementy z tego metalu? W naszym toruńskim centrum serwisowym. Jest dwufunkcyjne, bo zainstalowane urządzenia służą przetwórstwu stali nierdzewnych oraz aluminium. Dokupiliśmy moduł do prostowania blach aluminiowych i od października 2007 produkujemy formatki na linii do cięcia poprzecznego. Mamy plany dalszej rozbudowy Centrum Serwisowego, bo chcemy poszerzać zakres usług. Ale za wcześnie o tym mówić. A będziecie inwestować w rozszerzenie sieci sprzedaży? Nie, naszym zdaniem jest wystarczająco rozbudowana i umożliwia nam sprawną obsługę klientów w Polsce i zagranicą. Biuletyn 5

6 Ważne inwestycje PHU Odmet Sp. z o.o. Zbrojarnia liczy na Warszawę Już w grudniu, w nowym miejscu rozpoczęła pracę zbrojarnia Odmetu produkująca 36 tys. ton konstrukcji rocznie. Jacek Szczepanik Nie jest to nowy zakład. Odmet uruchomił zbrojarnię już we wrześniu 2006 roku w Mosznej koło Pruszkowa. Kosztowała 8 mln zł i zatrudniała 24 pracowników pracujących na dwie zmiany. Zbrojarnia działała w wynajmowanych pomieszczeniach, produkowała 18 tys. ton zbrojeń rocznie. - Postanowiliśmy jednak kupić teren w innym miejscu, wybudować własną halę i rozbudować zakład mówi Mieczysław Tarczyński, prezes Odmetu. Firma znalazła działkę w tej samej miejscowości. Nowiutka hala z zapleczem socjalnym i biurami już stoi. Od kilku tygodni trwa przeprowadzka. W hali instalowane są urządzenia przenoszone z dawnej zbrojarni. - Montujemy też nowe maszyny, dzięki czemu podwoimy produkcję zbrojeń do 36 tys. ton rocznie mówi prezes Tarczyński. I zapewnia, że w styczniu zbrojarnia ruszy pełną parą. Dlaczego siedlecki dystrybutor stali postanowił zbudować zbrojarnię pod Pruszkowem? - Stąd blisko do Warszawy, a stolica to potężny plac budowy, mamy stamtąd wielu klientów. Są wśród nich takie firmy jak Strabag czy Budimex oraz deweloperzy, którzy sami budują. Ostatnio dostarczaliśmy zbrojenia pod wiadukt w Alejach Jerozolimskich tłumaczy prezes Tarczyński. Do niedawna Odmet zajmował się głównie dystrybucją wyrobów ze stali czarnych i marginalnie z metali kolorowych oraz stali nierdzewnych. - Postępująca konsolidacja dystrybutorów wyrobów hutniczych spowoduje, że niedługo na rynku pozostanie kilka firm handlujących stalą surową. Mniejsi dystrybutorzy muszą sobie poszukać miejsca do działania. My stawiamy na przetwórstwo stali mówi Mieczysław Tarczyński. I zdradza, że być może jeszcze w tym roku Odmet uruchomi centrum serwisowe. 6 Biuletyn

7 Misja handlowa ProduktyPUDS Brazylia Kraj samby... i stali Brazylia to gigantyczny rynek poszukujący nowych możliwości rozwoju. To potencjał 187 milionów mieszkańców, który stale rośnie ze względu na bardzo przyjazną politykę imigracyjną. Analiza rankingu Biuletyn 7

8 Góra: Samba show - czyli Moulin Rouge po brazylijsku Poniżej: Sala konferencyjna FIESP to najbardziej prestiżowe miejsce spotkań biznesowych w Brazylii. Tu podejmowano głowy państw... a teraz PUDS Ipanema, Copacabana, Rio de Janeiro, San Paulo nazwy magicznych miejsc, które dość jednoznacznie kojarzą się z wypoczynkiem, ciepłym oceanem i relaksem na słonecznej plaży... W naszym codziennym pędzie mamy nadzieję, że świat daleko od nas jest zupełnie inny. W pewnym sensie to prawda, bo i temperatury inne i menu zupełnie odmienne, ale zawsze udaje się znaleźć coś bliskiego, dobrze znanego. Tak właśnie się stało podczas misji handlowej PUDS do Brazylii. Nie wszyscy wiedzą, że Brazylia to gigant światowego hutnictwa. Jest dziesiątym największym producentem stali na świecie z produkcją ponad 30 milionów ton. Brazylia to gigantyczny rynek poszukujący nowych możliwości rozwoju. To potencjał 187 milionów mieszkańców, który stale rośnie ze względu na bardzo przyjazną politykę imigracyjną. Wzrost produkcji stali w fantastycznym 2007 wyniósł aż 15 proc. Z konkretnymi przykładami rozwoju kraju zapoznaliśmy się na spotkaniu organizacji brazylijskiego biznesu FIESP w San Paulo. Alan Goldlust szef Comexport i wiceprezes Izby nie krył satysfakcji z możliwości nawiązania kontaktów z polskimi przedsiębiorcami. Wtórował mu radca handlowy RP Wojciech Maj. Przedsiębiorcy PUDS zostali ciepło przyjęci przez miejscowe firmy. Kolejna okazja do wzajemnej inspiracji miała miejsce w ekskluzywnej restauracji Marius, malowniczo położonej obok najsłynniejszej plaży świata Copacabana w Rio de Janeiro. Tu powitali nas przedstawiciele polskiej dyplomacji i biznesu: Dariusz Dudziak - konsul generalny oraz Wojciech Kordecki - wice prezes Polsko Brazylijskiej Izby Przemysłowej. Podczas uroczystej kolacji z miejscową Polonią mogliśmy poznać rodaków, którzy osiągnęli prawdziwy sukces w wielu dziedzinach gospodarki. Teraz pozostaje nam oczekiwać rewizyty, by nawiązane kontakty przerodziły się w konkretne przedsięwzięcia. Po lewej: Men in black - czyli przed spotkaniem z producentami stali w Sao Paulo

9 nierdzewnych Po lewej: Posąg Chrystusa to wizytówka Rio de Janeiro Poniżej: Nie ma czasu na leniuchowanie - program pobytu był niezwykle napięty... Powyżej: Indianie w Rio Negro rozgrzewają się przed porwaniem nas do tańca Poniżej: Przetrwaliśmy noc w dżungli amazońskiej Największe wodospady świata Iguassu. To w języku Indian mieszkających dawniej na tych terenach wielka woda.

10 Produkty Kara zamiast aust Od kilku miesięcy ArcelorMittal prowadzi globalną promocję marki Kara, czyli produkowanych we własnych zakładach stali ferrytycznych. Jacek Szczepanik Stale ferrytyczne znane są od lat. Ustępowały jednak miejsca stalom austenitycznym, które były powszechnie wykorzystywane w przemyśle i budownictwie. Producenci stali odpornych na korozję znowu zainteresowali się stalami ferrytycznymi, gdy nikiel, podstawowy dodatek stopowy do stali austenitycznych zdrożał z 20 tys. dolarów pod koniec 2006 roku do ponad 50 tys. dolarów za tonę w pierwszych miesiącach 2007 roku. - Dlatego trzeba rozwijać produkcję stali ferrytycznych, bo niestabilne i wysokie ceny niklu spowodowały w ostatnim roku wzrost cen stali austenitycznych tłumaczył Gregory Homareau, prezes ArcelorMittal Stainless w Europie Środkowej. A to wpłynęło na zmniejszenie obrotów producentów oraz dystrybutorów stali austenitycznych, bo klienci zmniejszali zamówienia albo szukali materiałów zastępczych. Przedstawiciele ArcelorMittal zapewniają, że ich specjaliści opracowali różne rodzaje stali ferrytycznych, które z powodzeniem mogą zastąpić stale austenityczne. W zależności od gatunku zawierają od 12 do prawie 18 proc. chromu, od 1 do 1,85 proc. molibdenu i niewielkie domieszki tytanu. - To chrom odpowiada za odporność na korozję, nawet w środowisku agresywnym np. kwasowym przekonuje Oleg Dupont z ArcelorMittal Stainless Europe. Zaprezentowane przez przedstawicieli ArcelorMittal Stainless wyniki wskazują, że stale ferrytyczne mają podobne właściwości jak stale austenityczne: w większości są spawalne, wytrzymałe, dają się tłoczyć i łatwo formować, mogą mieć kontakt z żywnością. - Każdemu klientowi jesteśmy w stanie dostarczyć odpowiednią do jego potrzeb stal ferrytyczną. Więc po co płacić za nikiel? - pyta retorycznie Oleg Dupont. Stale ferrytyczne produkowane w stalowniach ArcelorMittal otrzymały nazwę Kara. Jako marka są promowane na całym świecie. Koncern nadał rodzajom stali Kara własne skrócone oznaczenia. K09 to wg norm AISI stal gatunku 409, K30 to 430, a K Gatunki te są już od dawna sprzedawane i powstają z nich m.in. bębny do pralek automatycznych, zlewozmywaki, meble kuchenne, sztućce. Ale ze stali Kara produkowane są też elementy konstrukcyjne autobusów, zbiorniki czy samochodowe układy wydechowe. Blachą Kara gatunku K36 wyłożona jest elewacja hali siemianowickiego centrum serwisowego ArcelorMittal Stainless Poland. Trudno na niej znaleźć ślady korozji, chociaż już od kilku miesięcy praży się w słońcu albo moczy w deszczu. Dlatego przedstawiciele ArcelorMittal Stainless Europe liczą, że Kara spodoba się klientom i będzie wypierać tradycyjną stal austenityczną. - Obecnie sprzedaż stali ferrytycznych w Europie Środkowej stanowi około 20 proc. sprzedaży stali odpornych na korozję. Chcielibyśmy, aby w 2010 roku było to 50 proc. - mówi prezes Homareau. 10 Biuletyn

11 Jan Myczkowski dyrektor Outokumpu Sp. z o.o. tenitów Stale duplex też nie rdzewieją Gdy zastanawiam się, dlaczego tak szerokie zastosowanie mają stale austenityczne dochodzę do wniosku, że to kwestia przyzwyczajenia konstruktorów oraz niewielkiej wiedzy klientów o tym, co oferuje rynek. Dopiero olbrzymie podwyżki cen niklu i wzrost cen stali austenitycznych w 2007 roku spowodowały, że klienci zaczęli szukać tańszych materiałów nierdzewnych i odkrywać inne stale odporne na korozję. Outokumpu od dawna oferuje stale typu duplex o mieszanej strukturze ferrytyczno-austenitycznej. Zawierają niewielkie ilości niklu, ale więcej chromu i azotu. Charakteryzują się bardzo dobrą odpornością na korozję, wysokimi właściwościami mechanicznymi, możliwością zastosowania w szerokim zakresie temperatur, dobrą spawalnością. Ich wysoka wytrzymałość sprawia, że konstrukcje produkowane ze stali duplex mają o wiele mniejszą masę. Klient może więc zaoszczędzić podwójnie: na ilości materiału i jego cenie. Podam przykład: zapotrzebowanie na blachę do budowy zbiorników ze stali austenitycznej wynosiło 65 ton, taki sam projekt wykonany ze stali duplex to tylko 37 ton. Przy cenie niklu ok. 25 tys. USD/t, stal typu duplex będąca alternatywą dla jest na zbliżonym poziomie cenowym, stąd korzyść dla klienta polega na możliwości zakupu znacznie mniejszej ilość blach. Przy cenie niklu między 30 a 50 tys. USD/t dodatkową korzyścią jest niższa cena jednostkowa materiału. W każdym jednak przypadku użytkownik stali duplex korzysta finansowo. Dariusz Czapiewski prezes firmy Investa Sp. z o.o. O wszystkim zdecyduje cena Stale ferrytyczne znane są od lat. Teraz zwrócono na nie większą uwagę, bo producenci i klienci pamiętają, jak po podwyżkach cen niklu w 2006 i pierwszej połowie ubiegłego roku znacznie zdrożała stal austenityczna. Aby uniezależnić się od wahań cen niklu, producenci postanowili zwiększyć produkcję innych rodzajów stali odpornych na korozję. Huty azjatyckie, głównie indyjskie postawiły na produkcję stali austenitycznych serii 200, o znikomej zawartości niklu. Outokumpu przedstawił ofertę stali leanduplex, a ArcelorMittal zaczął produkować stale ferrytyczne Kara, jako alternatywę dla stali austenitycznych serii 304 i 316. Moim zdaniem stale ferrytyczne klienci będą kupować wtedy, gdy będą znacznie tańsze od stali austenitycznych. W dużej mierze będzie to zależeć także od działań marketingowych producentów. Przy spadających cenach niklu, a w konsekwencji cen stali austenitycznych, atrakcyjność stali ferrytycznych maleje, bo mają one swoje ograniczenia np. w zastosowaniu. (opr. jasz)

12 Produkty Superblachy ze Stalowej Woli Dzięki inwestycjom Złomreksu Huta Stali Jakościowych rozpoczęła produkcję superwytrzymałych blach. HSJ liczy na zamówienia ze zbrojeniówki i cywilnych odbiorców. Jacek Szczepanik Złomrex kupił Hutę Stalowa Wola-Hutę Stali Jakościowych wraz z Walcownią Blach w 2006 roku. - Do 2009 roku obiecał zainwestować ponad 50 mln zł, a już wydał 65 mln zł. Zaplanowane na 2008 rok inwestycje są warte 40 mln zł mówi Wincenty Likus, prezes HSW-HSJ SA. W walcowni wyrobów płaskich uruchomiono linię do ulepszania blach, w skład której wchodzi piec do nagrzewania oraz linia do hartowania. Od października trwa produkcja blach wysokowytrzymałych według technologii, którą opracowali inżynierowie HSJ. - Te blachy o grubości 10 mm mają takie same parametry wytrzymałościowe jak tradycyjne o grubości 20 mm. Blachy wysokowytrzymałe pozwolą znacznie zmniejszyć masę Huta Stalowa Wola - Huta Stali Jakościowych SA Do 2004 roku była zakładem Huty Stalowa Wola. W styczniu 2006 roku została przejęta przez Grupę Złomrex. Spółka produkuje wyroby długie gorącowalcowane ze stali węglowych oraz stopowych, m.in. pręty walcowane okrągłe, pręty łuszczone, kęsy walcowane, wlewki konwencjonalne (kuzienne i przeznaczone do walcowania) oraz kęsiska odlewane na urządzeniu COS. HSJ produkuje również blachy pancerne i wysokowytrzymałe. maszyn czy urządzeń, w których zostaną zastosowane tłumaczy prezes Likus. Na tej linii inżynierowie huty przeprowadzili próby produkcji blach pancernych. Testy wykazały, że mają bardzo dobrą strukturę i dobre parametry mechaniczne. - Sprzedajemy je do Centrum Produkcji Wojskowej w Hucie Stalowa Wola, gdzie używane są do produkcji kamizelek kuloodpornych - dodaje prezes Likus. HSJ liczy na zamówienie z zakładów zbrojeniowych. - Współpracujemy z Wojskowymi Zakładami Mechanicznymi w Siemianowicach, w których powstają transportery opancerzone Rosomak. Rozmawiamy z zakładami AMZ Kutno, które produkują m.in. opancerzone samochody sanitarne i wozy dowodzenia. Sądzę, że potrafimy sprostać zapotrzebowaniu polskiego przemysłu zbrojeniowego - zapewnia prezes Likus. I dodaje, że blachami zainteresowali się już zagraniczni odbiorcy, więc część produkcji trafi na eksport. Blachy wysokowytrzymałe nie są przeznaczone wyłącznie do produkcji wojskowej. Prezes Likus liczy również na odbiorców cywilnych. Taką stal można wykorzystać do budowy konstrukcji stalowych, statków. Gdyby więc Ministerstwo Skarbu Państwa pozwoliło Złomreksowi kupić Stocznię Gdynia lub Stocznię Szczecińską Nową, o które stara się spółka z Poraja, Huta Stali Jakościowych zyskałaby dużego odbiorcę swoich wyrobów w ramach grupy kapitałowej. 12 Biuletyn

13 Przejęcia Ważne na rynku, inwestycje konsolidacje Blachy Pruszyński Śmiało na południe Europy Jesienią firma Blachy Pruszyński kupiła spółkę w Czechach, a teraz przymierza się do budowy zakładu w Rumunii. Jacek Szczepanik Spółka Satjam z Ostrawy prowadzi w Czechach taką działalność, jak w Polsce firma Blachy Pruszyński, choć w zdecydowanie mniejszym zakresie: produkuje blachy dachówkowe oraz trapezowe. Jeszcze kilka lat temu była liderem rynku, potem przyszły dla niej gorsze czasy. Spółka miała dwóch współwłaścicieli i przez złe zarządzanie traciła pozycję rynkową. Pogorszyła się też jej sytuacja finansowa, banki przestały udzielać jej kredytów mówi Krzysztof Pruszyński, prezes firmy Blachy Pruszyński. Już w 2006 roku Krzysztof Pruszyński kupił od jednego ze współwłaścicieli 50 proc., a od drugiego 25 proc. akcji Satjamu. Pod koniec września 2007 roku odkupił pozostałe 25 proc. akcji. - Zakup czeskiej spółki kosztował nas 1,65 mln euro. W jej rozwój już zainwestowaliśmy jednak 3,6 mln euro - mówi prezes Pruszyński. Czeska spółka z siedzibą w Ostrawie i czterema oddziałami w Czechach produkuje blachy dachówkowe i trapezowe. - W Czechach i na Słowacji sprzedają też nasze profile konstrukcyjne, elewacje oraz stolarkę drzwiową i okienną produkowaną przez spółkę Stolbud z naszej Grupy tłumaczy prezes Pruszyński. W zakładzie produkcyjnym w Ostrawie powstanie wkrótce nowa hala produkcyjna z zapleczem biurowym i socjalnym. Aby rozpocząć budowę trzeba wyburzyć stare budynki dawnej kopalni węgla kamiennego. Trzeba też wybudować, albo utwardzić prawie 6 tys. m.kw. dróg i placów na terenie ostrawskiego zakładu. Wszystkie te roboty będą kosztować około 1,5 euro. Firma Blachy Pruszyński ma już swoje zakłady w Czechach, na Ukrainie, na Węgrzech i na Białorusi. Ale planuje dalszą ekspansję na południe Europy. W styczniu planowane było podpisanie umowy o zakup gruntu w Rumunii zdradził prezes Pruszyński. Spółka chce wybudować w tym kraju zakład produkcyjno-handlowy. Czy zostanie uruchomiony w tym roku? - Chciałbym, aby nastąpiło to jak najszybciej - mówi prezes Pruszyński. Blachy Pruszyński Sp. z o.o. Działalność i asortyment Dynamiczny rozwój firmy, która powstała w 1985 roku rozpoczął się na początku lat dziewięćdziesiątych wraz z uruchomieniem pierwszych linii produkcyjnych do profilowania blach cienkich. Obecnie spółka Blachy Pruszyński jest jedną z czołowych firm w branży pokryć dachowych i elewacyjnych w Polsce. nie chroniony. Jako jedna z pierwszych w Polsce w sierpniu 2006 roku firma Blachy Pruszyński uruchomiła nowoczesne linie do profilowania konstrukcyjnych blach trapezowych T150 i T160. W 1998 roku firma Blachy Pruszyński (z wyłączeniem spółek zależnych) miała obroty 67,3 mln zł, a w mln zł. W 1998 roku firma przerobiła około tys. ton blach, w tys. ton. Tegoroczne szacunki są o proc. wyższe. W skład grupy wchodzą jeszcze spółki: Punto Pruszyński - zajmująca się produkcją elementów do płyt gipsowo-kartono- Klienci spółki oraz przykłady zastosowań wyrobów Odbiorcami blach są głównie firmy budowlano-montażowe oraz handlowe. Sporo kupują klienci indywidualni. Materiały firmy Blachy Pruszyński zostały wykorzystane m.in. do budowy Galerii Mokotów (elementy konstrukcyjne elewacji), terminalu na Okęciu oraz elewacji i dachów fabryki Toyoty w Wałbrzyskiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej. Eksport i inwestycje zagraniczne Od 2004 roku Grupa Blachy Pruszyński ma Białorusi, w Rumunii, na Litwie i na Łotwie, w Kazachstanie. Wartość eksportu w roku ubiegłym to 76 mln zł. W Polsce oddziały firmowe spółki znajdują się w Białymstoku, Łodzi, Krakowie, Wrocławiu, Poznaniu, Kielcach, Katowicach, Lublinie, Szczecinie, Gdańsku. W 2008 roku zostanie uruchomiony oddział w Bydgoszczy. Sieć handlowa liczy 900 punktów dealerskich. Tegoroczne inwestycje Wkrótce rozpocznie się budowa zakładu produkcji orynnowania metalowego Asortyment produkcyjny firmy obejmuje wych, ścian działowych, sufitów podwie- zakłady profilowania blach na Węgrzech w Drzewicy koło Opoczna. W Starachowi- blachodachówki, profile konstrukcyjne, bla- szanych oraz paneli listwowych do elewacji i na Ukrainie. Od zeszłego roku w USA cach zainstalowana zostanie linia do perfo- chy trapezowe, kasetony ścienne, kasety i sufitów, Metkol Pruszyński - handlująca działa spółka DML Pruszyński, która pro- racji blach stalowych, a w Sokołowie - linia i panele ścienne. materiałami z metali kolorowych. Do Grupy dukuje blachodachówki i profile trapezowe. do produkcji profili zimnowalcowanych typu Linia produkcyjna do profilowania blacho- należą też Stolbud Pruszyński oraz firma W 2007 roku firma Blachy Pruszyński kupiła Z,C, oraz linia do produkcji płyt warstwo- dachówki KRON jest jedyną tego rodzaju GORAN, które produkują stolarkę okienną czeską spółkę Satjam. Firma Blachy Pru- wych. w Europie, a kształt dachówki jest praw- i drzwiową. szyński sprzedaje swoje wyroby w Rosji, na Biuletyn 13

14 Przejęcia na rynku, konsolidacje Grupa Stalprofil: Skuteczny lek na wahania koniunktury Jacek Szczepanik Dystrybucja stali, produkcja konstrukcji stalowych oraz produkcja rur izolowanych wraz z wykonawstwem sieci przesyłowych to cztery główne segmenty działalności Grupy. Dzięki takiej strategii rozszerzania działalności, Stalprofil chce być bardziej odporny na skutki wahań koniunktury na rynku dystrybucji stali. Dystrybutor stali z Dąbrowy Górniczej wydał w ostatnich latach dziesiątki milionów złotych na modernizację swojej bazy logistycznej, a także kapitałowe przejęcia spółek zależnych Izostal, ZRUG Zabrze oraz Kolb - zakładu produkcji konstrukcji stalowych, którego przejęcie za około 10 mln zł spółki właśnie jest finalizowane. - Już dawno postanowiliśmy, że będziemy zwiększać funkcjonalność Grupy Stalprofilu i poszerzać jej działalność. Dlatego inwestujemy w przerób i uszlachetnianie stali oraz w wykonawstwo inwestycji z wykorzystaniem naszych wyrobów tłumaczy Jerzy Bernhard, prezes Stalprofilu. Konstrukcje stalowe Właśnie dlatego zarząd Stalprofilu pod koniec ubiegłego roku podjął decyzję o zakupie spółki Kolb, która specjalizuje się w produkcji oraz montażu stalowych konstrukcji przestrzennych - hal magazynowych, produkcyjnych i sportowych czy piętrowych garaży. Firma zatrudnia 50 osób i produkuje około 2 tys. ton konstrukcji rocznie. Początkowo zakład znajdował się na terenie Huty Andrzej w Zawadzkiem, w 2003 roku przeniósł się do Kolonowskiego w Opolskiem. - Tam znajduje się wytwórnia konstrukcji, lakiernia oraz kabina do śrutowania czyli czyszczenia konstrukcji. Jeszcze dwa lata temu większość produkcji sprzedawano w Niemczech, teraz w Polsce mówi szef Stalprofilu. Jego zdaniem wystarczy zatrudnić dodatkowych pracowników, dokupić nieco maszyn i pracować na dwie zmiany, by podwoić produkcję i zwiększyć wpływy ze sprzedaży konstrukcji stalowych z obecnych 14 do około 50 mln zł rocznie. - Tu szybko będzie widoczny efekt synergii, bo będziemy korzystać z własnego zaplecza materiałowego tłumaczy Jerzy Bernhard. Zakład można będzie rozbudowywać w szybkim tempie, bo Stalprofil już dokupił ponad pół hektara gruntu przylegającego do jego terenów. 14 Biuletyn

15 Przejęcia na rynku, konsolidacje Zbudowaliśmy Grupę, w której nikt z nikim nie konkuruje, ale wszyscy się uzupełniają. Już są widoczne efekty synergii. Dzięki realizacji strategii rozszerzania działalności Grupa Stalprofilu jest mniej wrażliwa na wahania koniunktury w segmencie dystrybucji wyrobów stalowych zapewnia prezes Bernhard. Szef Stalprofilu zapewnia, że produkcja konstrukcji stalowych to opłacalna i perspektywiczna działalność. - Wkrótce rozpocznie się budowa dróg czy autostrad finansowanych częściowo z funduszy pomocowych Unii Europejskiej, będą powstawać stadiony na EURO Z naszych analiz rynku wynika, że w najbliższych kilku latach jest zapewniony zbyt oraz wysoka rentowność tej działalności. Zdolności produkcyjne zakładów wytwórczych istniejących w Polsce są zbyt małe wobec potrzeb rynku. To wymarzona sytuacja dla producentów przekonuje Jerzy Bernhard. Rury i infrastruktura Prezes nie ukrywa, że Stalprofil nie jest tylko dystrybutorem stali i producentem konstrukcji stalowych. - Kiedyś tylko handlowaliśmy rurami, ale postanowiliśmy zarabiać na sprzedaży rur przetworzonych. Dlatego kupiliśmy Izostal, producenta izolacji do zabezpieczenia antykorozyjnego oraz rur polietylenowych. Kupiliśmy też ZRUG Zabrze, który do budowy infrastruktury przesyłowej wykorzystuje rury produkowane w Izostalu, albo z naszych składów. Zakładamy, że w 2007 roku na sprzedaży rur ze składów oraz produkowanych w Izostalu będziemy mieć ponad 100 mln zł przychodów zapewnia prezes Bernhard. Perspektywa rozwoju Grupa Stalprofilu inwestuje w rozwój Izostalu, który przejęła w 2005 roku. W Kolonowskiem trwa już budowa nowego zakładu. W nim zostaną zamontowane linie produkcyjne, które będą produkować tys. m.kw. izolacji. Zakład powinien być gotowy w drugiej połowie tego roku. W starym zakładzie w Zawadzkiem zostaną linie do produkcji rur polietylenowych. Część z kilkudziesięciu milionów złotych potrzebnych na modernizację Izostalu firma chce pozyskać z giełdy. Izostal może na niej zadebiutować w pierwszej połowie 2008 roku. Grupa nie zapomina też o zabrzańskim ZRUG-u, przejętym w 2006 roku. Zakupy nowego sprzętu dla spółki będą kosztowały kilka milionów złotych, ale dzięki temu spółka powinna łatwiej wygrywać przetargi na budowę sieci gazowych, ciepłowniczych, wodnych i kanalizacyjnych. Biuletyn 15

16 Analizy & Nowości Giełda Papierów Wartościowych: Na parkiet po pieniądze Dystrybutorzy wyrobów hutniczych potrzebują ogromnych pieniędzy na inwestycje, głównie w przetwórstwo stali. Budują zbrojarnie, centra serwisowe, zakłady produkcji konstrukcji metalowych. Zdają sobie sprawę, że handel wyrobami hutniczymi to za mało, by rosnąć w siłę na dynamicznie rozwijającym się rynku obrotu stalą. Jacek Szczepanik Aby zdobyć kapitał na inwestycje, spółki branży stalowej wybierają się na Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie. Kilka z nich już ogłosiło takie zamiary, a Konsorcjum Stali udanie zadebiutowało na warszawskim parkiecie w grudniu 2007 roku. Ale ostatnie wydarzenia na światowych giełdach sprawiły także, że zarządy niektórych spółek zaczęły się zastanawiać, czy teraz jest dobry moment do przeprowadzenia oferty publicznej. BOWIM Jeszcze w grudniu wydawało się, że najbliżej wejścia na parkiet jest sosnowiecki Bowim, który już w lipcu 2007 roku złożył prospekt emisyjny w KNF. Ale w styczniu zarząd spółki postanowił wstrzymać przeprowadzenie oferty publicznej. - Zawirowania z kredytami hipotecznymi w USA spowodowały spadki na światowych giełdach, także warszawskiej. Dlatego uznaliśmy, że nie jest do dobry moment do wchodzenia na parkiet tłumaczył Jacek Rożek, wiceprezes Bowimu. Nie wyklucza, że spółka zadebiutuje na GPW jeszcze w tym roku, ale zależy to od sytuacji na giełdzie i nastawienia inwestorów. Spółka zamierza pozyskać ponad 100 mln zł, które przeznaczy na rozwój sieci handlowej i działalności produkcyjnej. Cynk-Mal We wrześniu 2007 roku prospekt emisyjny w KNF złożyła legnicka spółka Cynk-Mal, producent bednarki i ocynkowanych drutów. Produkuje i sprzedaje również wyroby stalowe. Pieniądze z giełdy kilkadziesiąt milionów złotych spółka zamierza wydać na zwiększenie mocy produkcyjnych oraz na inwestycje zagraniczne, szczególnie na Bałkanach. W ubiegłym roku Cynk- Mal uruchomił cynkownię w Serbii, teraz chciałby rozszerzyć tę działalność. Andrzej Czekajło, prezes Cynk-Malu nie obawia się sytuacji na giełdzie i nie zamierza opóźniać IPO. Spółka nieustannie pracuje nad prospektem. Izostal Na szybki debiut giełdowy liczy również Izostal, spółka z Grupy Stalprofilu, która pod koniec stycznia złożyła prospekt emisyjny w Komisji Nadzoru Finansowego. Izostal chciałby wejść na warszawski parkiet w pierwszej połowie tego roku. Pieniądze z giełdy spółka przeznaczy m.in. na budowę zakładu izolacji antykorozyjnej rur w Kolonowskiem. Fabryka powstaje na ponad 11-hektarowej działce i zostanie wyposażona w nowoczesne linie do produkcji izolacji wewnętrznej i zewnętrznej rur stalowych. KEM Do przeprowadzenia oferty publicznej przygotowywała się grupa KEM z Dąbrowy Górniczej. Na giełdę chciała wprowadzić swoją spółkę Wytwórnię Konstrukcji Stalowych Mostostal Chojnice SA, która specjalizuje się w produkcji m.in. obiektów przemysłowych, hal, śluz, mostów, suwnic. Tę działalność chciał rozwijać Edward Nowak, który prezesem spółki został we wrześniu 2007 roku. - Zamierzamy pozyskać z giełdy mln zł, które zainwestujemy głównie w rozbudowę chojnickiego Mostostalu mówił w grudniu prezes Nowak. BRE Corporate Finanse SA, który organizuje emisje publiczne spółek poprzez Dom Inwestycyjny BRE Banku został doradcą 16 Biuletyn

17 Inwestycje związane z organizacją Euro 2012 i wykorzystaniem funduszy unijnych - wszystko to wskazuje, że dla spółek z branży stalowej nadchodzi hossa. Żeby z niej skorzystać, muszą się rozwijać. finansowym. Prezes Nowak zapowiadał, że prospekt emisyjny Mostostalu Chojnice powinien trafić do KNF do końca marca, zaś debiut na giełdzie miał nastąpić w pierwszym półroczu. Dziś nie wiadomo, czy te plany zostaną zrealizowane. Od 1 lutego Edward Nowak nie kieruje już spółką. - Właściciel miał inną koncepcję rozwoju firmy tak Edward Nowak uzasadnia swoje odejście. Czy KEM wejdzie na giełdę? - Nie wiem powiedział nam były prezes. Passat-Stal Coraz bliżej warszawskiej giełdy jest płocka spółka Passat-Stal. Jej prospekt emisyjny Komisja Nadzoru Finansowego otrzymała pod koniec grudnia 2007 roku. Passat-Stal specjalizuje się w przetwarzaniu i dystrybucji wyrobów stalowych oraz usługach serwisowych. W 2006 roku przychody spółki wyniosły 24,3 mln zł, a zysk netto tys. zł. Spółka chce pozyskać z giełdy około 40 mln zł, które przeznaczy na rozbudowę infrastruktury, sieci sprzedaży oraz rozszerzenie oferty handlowej. Progres O wejściu na giełdę myśli chorzowski Progres, dystrybutor wyrobów hutniczych, producent konstrukcji stalowych oraz zbrojeń budowlanych. Bartosz Skwarczek, prezes Progresu sądzi, że nastąpi to najprawdopodobniej w przyszłym roku. Pozyskane pieniądze spółka zainwestuje w produkcję konstrukcji stalowych. Teraz daje ona proc. przychodów spółki. Prezes Skwarczek chciałby, aby wpływy z tej działalności stanowiły połowę przychodów Progresu. VIMEX W Wigilię 2007 roku prospekt emisyjny w KNF złożył Vimex, dystrybutor wyrobów hutniczych z Radomia. Ofertę publiczną spółka chciałaby przeprowadzić w drugim kwartale tego roku. Jak zapewnia Andrzej Kwiecień, prezes i główny akcjonariusz Vimeksu, pieniądze z giełdy spółka przeznaczy na inwestycje, które umocnią jej pozycję rynkową. Vimex chce kupić centrum logistyczno-dystrybucyjne oraz zbrojarnię w zachodniej Polsce. Spółka zamierza rozwijać produkcję zbrojeń, bo zdaniem prezesa Kwietnia jest to o wiele rentowniejsza działalność niż sprzedaż stali. ZSS i Złomrex Wejście na warszawski parkiet planuje Złomrex Steel Services, spółka dystrybucyjna Złomreksu. Spółka z Poraja łączy giełdowy gdański Centrostal, austriacką część dystrybucyjną Voestalpine i hutniczą cześć Stalexportu. Gigantyczna firma dystrybucyjna o obrotach przekraczających 2 mld zł ma szansę zadebiutować na giełdzie w tym półroczu. W tym roku na giełdę chce wejść też Złomrex. Spółka potrzebuje pieniędzy m.in. na budowę huty produkującej pręty żebrowane, płaskowniki i kątowniki. Ta inwestycja ma kosztować nawet 300 mln euro.

18 Analizy & Nowości Indeks Cen Stali Analiza dotychczasowej dynamiki 3000 MAX 6,7% MIN 5,3% IV kwartał MAX 4,8% MIN 1,9% IV kwartał /08 Zakres (tygodnie): 40/2007-1/2008 MAX MIN /08 Zakres (tygodnie): 40/2007-1/2008 MAX MIN Profil HEB 200 Pręt żebrowany fi 12 mm, BST 500 W pierwszej połowie 2007 roku producenci zachłyśnięci zwiększonym popytem na rynku podwyższali ceny profili heb, nie mając ku temu ekonomicznego uzasadnienia. Spowodowało to wzrost cen. Maksymalną cenę w ubiegłym roku profile osiągnęły około 20 tygodnia. Potem można było zaobserwować zmniejszony popyt na ten produkt, co w konsekwencji przełożyło się na spadek jego ceny. W obliczu takiego rozwoju wypadków producenci zaczęli się zastanawiać, czy ceny które dyktują są uzasadnione ekonomicznie. Jak można było zaobserwować rynek wyraźnie zweryfikował te ceny i uległy one spadkowi. I kwartał tego roku będzie czasem zmian cen nie tylko profili heb, ale również większości wyrobów hutniczych. Wzrosty cen podyktowane będą wyższymi kosztami surowców, energii czy gazu. W związku z tym podwyżki te będą uzasadnione. Rynek będzie musiał je zaakceptować. Marek Kowalski F.H.U. Rolmet Ubiegły rok charakteryzuje się dużą zmiennością cen prętów żebrowanych. Wahania cen tego produktu są największe wśród wszystkich wyrobów hutniczych. Po osiągnięciu rekordowego pułapu w końcu kwietnia, już od maja obserwowaliśmy stały spadek cen. Taka sytuacja miała miejsce do około tygodnia, kiedy to ceny były najniższe w całym 2007 roku. Później nastąpiło odbicie cen, które przeszło na początek 2008 roku. W styczniu, w krótkim czasie, nastąpiło cztery, pięć dużych podwyżek cen prętów żebrowanych. Uległy one zmianie o około 100 euro za tonę. Jedną z przyczyn są wyższe koszty produkcji, tzn. energii, gazu, złomu. Taka sytuacja nie wróży nic dobrego, ponieważ po szybkiej podwyżce może nastąpić równie szybki spadek cen. Myślę, że nie nastąpi to wcześniej niż w marcu lub kwietniu. Trzeba pamiętać, że duże podwyżki cen mogą doprowadzić do nadmiernego importu, budowania zbyt dużych zapasów i w konsekwencji do szybkich spadków cen. Janusz Koclęga BODEKO Sp. z o.o. 18 Biuletyn

19 Blacha gorącowalcowana St3S li PUDS SzybkaAnaliza Andrzej Malinowski Prezes zarządu Przedsiębiorstwa Spedycyjnego Trade Trans Sp. z o.o. Przewodniczący zespołu doradców Izby Gospodarczej Transportu Lądowego. Dyktat przewoźników? MAX 5,0% MIN 3,3% IV kwartał 2007 Przewozy surowców do produkcji stali, półwyrobów i wyrobów stalowych są niejako skazane w transporcie lądowym na przewozy kolejowe. Tak myśli większość przewoźników /08 Zakres (tygodnie): 40/2007-1/2008 MAX MIN Blacha gorącowalcowana St3S 2007 rok rozpoczął się bardzo obiecująco dla rynku wyrobów płaskich. Brak zimy oraz dobre warunki ekonomiczne nakręciły spiralę szybkich wzrostów cen i popytu. Sytuacja w pierwszej połowie 2007 roku była dla sektora stalowego wymarzona. Jednak w III kw. ubiegłego roku składy magazynowe zwiększyły zapasy, jednocześnie nastąpiły opóźnienia w realizacji zamówień bieżących. W efekcie zwiększył się stan magazynowy, który znacząco przekroczył swój zwyczajowy poziom. Mimo to krajowi producenci zbyt późno zareagowali na tą niekorzystną sytuację obniżeniem cen. Od lipca 2007 roku ceny blach gorącowalcowanych rozpoczęły spadki. Stało się to w najbardziej niekorzystnym momencie, kiedy to magazyny zarówno u producentów, jak i u dystrybutorów były zapełnione. Pod koniec ubiegłego roku na rynku pojawiły się informacje o wzrostach cen surowców, energii, gazu i transportu, jednak ceny wyrobów płaskich wciąż spadały. Jeśli ktoś podjął wtedy ryzykowną decyzję o zakupie towaru po niższych cenach wygrał patrząc na sytuację rynku z początku 2008 roku rok zapowiada się bardzo dobrze. Stany w magazynach są raczej na poziomie zwyczajowym lub nawet niskie, opóźnienia w realizacji dostaw znaczące. Wzrosty cen zapowiadane na luty, marzec i kwiecień są wysokie, co z pewnością znajdzie odzwierciedlenie w wynikach finansowych spółek. Sławomir Boligłowa Maxstal Sp z o.o. Tkwiący w takim przekonaniu przewoźnicy kolejowi, szczególnie narodowi podnoszą swoje taryfy przewozowe. Od 1 stycznia 2008 uczyniła to większość kolei Europy Środkowej i Wschodniej. Od grudnia 2006 do stycznia 2008 PKP Cargo SA podnosiła swoje stawki taryfowe trzykrotnie (łącznie prawie o 40 proc.). Nawet, jeśli w umowach zawieranych z klientami poziom wzrostu został ograniczony do kilkunastu procent, to w dolarach oznacza to wzrost stawek przewozowych o ponad 35 proc. Ile jeszcze można? Na te podwyżki wpływa m.in. sposób ustalania cen dostępu do infrastruktury kolejowej kształtowany przez rząd. Dzisiaj każdy przewoźnik kolejowy musi płacić zarządcy infrastruktury kolejowej określone stawki za tzw. pociągokilometr. Przekonanie, że towary masowe muszą jeździć koleją powoduje, że stawki są znacznie wyższe niż dla pociągów kontenerowych czy pociągów pasażerskich. Jest to bardzo ryzykowny sposób myślenia. Przykładem mogą być przewozy surowców budowlanych. Dzisiaj znaczna ich cześć jest przewożona samochodami ciężarowymi, których pojemność jest większa niż dwuosiowego wagonu kolejowego. W Niemczech trwa już publiczna dyskusja na dopuszczeniem do ruchu na drogach pojazdów o długości 25 m, czyli ponad jedną trzecią dłuższych niż dotychczas. Tego rodzaju pojazdy to zupełnie nowe możliwości dla wyrobów gotowych. Aby więc nie doprowadzić do ucieczki przemysłu stalowego z kolei na inne środki transportu, a w konsekwencji zakorkowania polskich dróg, niezbędna jest ścisła współpraca rządu, przemysłu stalowego i branży logistycznej nad nowymi rozwiązaniami technicznymi organizacyjnymi i ekonomicznymi.

20 Analizy Warto wiedzieć & Nowości Co warto wiedzieć o kontroli eksportu stali? Rozwój nowoczesnych technologii i materiałów jest podstawą postępu i rozwoju współczesnej gospodarki. Należy jednakże zauważyć, że postęp techniczny wprowadza do obrotu towary, technologie i materiały o szczególnych właściwościach, przydatnych zarówno w produktach cywilnych, jak i w wyrobach militarnych. Towary takie nazywane są towarami podwójnego zastosowania. dr Grzegorz Gawlik Autor jest prezesem spółki Export Management Systems Sp. z o.o., która została założona w 2000 r. przez grupę niezależnych ekspertów. Zajmuje się wdrażaniem procedur kontroli eksportu i importu towarów o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa narodowego. Polityka kontroli eksportu towarów podwójnego zastosowania ma na celu nadzorowanie obrotu określonymi towarami, materiałami i technologiami przydatnymi do wytwarzania nowoczesnych broni konwencjonalnych, broni masowego rażenia oraz środków jej przenoszenia. Polska wraz z pozostałymi krajami Unii Europejskiej objęła kontrolą eksport określonych towarów podwójnego zastosowania, wśród których znajdują się także wybrane gatunki stali: stal maraging i stal nierdzewna dupleksowa stabilizowana tytanem. Wymagania prawne kontroli obrotu zostały określone w Rozporządzeniu Rady (WE) 1334/2000 oraz polskiej Ustawie z dnia 29 listopada 2000 r. o obrocie z zagranicą towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym [ ] (DU 04, 229, 2315). Wykaz towarów podwójnego zastosowania publikowany jest w formie załączników do Rozporządzenia Rady (WE) 1334/2000. Ostatnia nowelizacja tych list została opublikowana w Rozporządzeniu Rady (WE) 1183/2007. Wykazy uzbrojenia objętego kontrolą obrotu publikowane są przez Ministra Gospodarki w formie Rozporządzenia (ostatnie wydanie DU 07, 208, 1505) Eksporterzy, importerzy oraz inni uczestnicy obrotu towarami podwójnego zastosowania lub uzbrojeniem mają określone przepisami obowiązki, których naruszenie może spowodować przewidziane prawem sankcje. Eksport towarów objętych kontrolą oraz pośrednictwo w obrocie tymi towarami pomiędzy krajami trzecimi wymaga uzyskania stosownego zezwolenia wy- dawanego przez Departament Kontroli Eksportu Ministerstwa Gospodarki. Zezwolenia wymagane są także w przypadku importu określonych rodzajów uzbrojenia wymienionych na Liście Importowej Wykazu Uzbrojenia Europejscy nabywcy towarów podwójnego zastosowania w transakcjach wewnątrzunijnych powinni być poinformowani, że eksport tych towarów z EU wymaga stosownego zezwolenia. Wybrane towary podwójnego zastosowania wymagają także zezwoleń w przypadku transferów wewnątrzunijnych. Lista tych towarów publikowana jest w formie osobnego Załącznika nr 4 do Rozporządzenia Rady (WE) 1334/2000 (ostatnia nowelizacja Rozporządzenie Rady (WE) 1183/2007). Transfery wewnątrzunijne towarów wymienionych w Załączniku 4 są niedozwolone bez stosownego zezwolenia wydanego przez Departament Kontroli Eksportu Ministerstwa Gospodarki. Stale nierdzewne stosowane są powszechnie do wytwarzania aparatury próżniowej oraz instalacji chemicznych o różnorodnym przeznaczeniu. Takie instalacje, systemy i aparatura mogą być stosowane do wytwarzania lub rozwoju broni masowego rażenia lub środków jej przenoszenia. Jeżeli eksporter ma świadomość, że eksportowany towar jest przeznaczony do rozwoju, produkcji lub eksploatacji uzbrojenia powinien poinformować o tym Departament Kontroli Obrotu Ministerstwa Gospodarki, nawet wtedy, gdy 20 Biuletyn