[21] Chemia Kosmetyczna

Transkrypt

1 1. Ogólne informacje o module Sylabus z modułu [21] Chemia Kosmetyczna Nazwa modułu CHEMIA KOSMETYCZNA Kod modułu 21 Nazwa jednostki prowadzącej moduł Nazwa kierunku studiów Forma studiów Profil kształcenia Semestr Status modułu Język modułu WYDZIAŁ OCHRONY ZDROWIA KOSMETOLOGIA, PIERWSZY STOPIEŃ STACJONARNE I NIESTACJONARNE PRAKTYCZNY II OBOWIĄZKOWY POLSKI 2. Cele modułu: C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 Zapoznanie studentów z właściwościami substancji chemicznych, ze szczególnym uwzględnieniem substancji stosowanych w kosmetyce i kosmetologii, oraz podstawowymi pojęciami i prawami chemicznymi. Zapoznanie z właściwościami ważnych grup związków chemicznych, organicznych i nieorganicznych. Zrozumienie relacji pomiędzy właściwościami i zastosowaniem substancji chemicznych w kosmetyce i kosmetologii. Zapoznanie z głównymi typami reakcji chemicznych i nauczenie zapisywania za pomocą równań stechiometrycznych. Opanowanie wybranych metod obliczeń chemicznych stosowane w kosmetyce i laboratorium chemicznym. Poznanie zasady bezpiecznego postępowania z chemikaliami. Nauczenie posługiwania się podstawowym sprzętem laboratoryjnym. Nabycie umiejętności wykorzystywanych w analizie surowców i produktów kosmetycznych. Praktyczne opanowanie podstawowych czynności i technik laboratoryjnych, pozwalających na wydzielanie, oczyszczanie i charakterystykę określonych substancji. 3. Wymagania wstępne: Wiedza i umiejętności z zakresu chemii na poziomie przewidzianym w szkole średniej, w szczególności zagadnienia związane z nazewnictwem prostych związków organicznych i nieorganicznych oraz z rozwiązywaniem elementarnych zadań rachunkowych. str. 139

2 4. Efekty kształcenia: Student po zakończeniu modułu: Odniesienie do efektów dla programu EK_01 EK_02 Charakteryzuje najważniejsze substancje chemiczne stosowane w kosmetyce, wskazuje związek ich właściwości fizykochemicznych z zastosowaniem, wykazuje znajomość najważniejszych sprzętów i technik laboratoryjnych, zna ich ograniczenia, wady i zalety. Wykonuje podstawowe czynności manualne związane z doświadczeniami chemicznymi, stosując odpowiednią aparaturę. K_W03+++ K_W15++ K_W18+++ K_U07+++ K_U19++ EK_03 Wykonuje podstawowe obliczenia chemiczne. K_U01+++ K_U08+++ EK_04 EK_05 Zbiera i prezentuje informacje na temat związków chemicznych stosowanych w kosmetyce. Pracuje w grupie, przestrzegając przepisów bhp, w celu wykonania ćwiczenia laboratoryjnego. K_U32+++ K_W44++ K_K02+++ K_K Treści programowe: WYKŁADY W1 W2 W3 W4 W5 W6 W7 W8 W9 Nomenklatura substancji nieorganicznych. Pierwiastki w kosmetyce: makro i mikroelementy. Tlenki stosowane w kosmetyce: ZnO, Al 2 O 3, SiO 2, MgO, TiO 2. Tlenki stosowane w kosmetyce kolorowej. Regulatory reologii (celuloza i jej pochodne, skrobia, gumy, zw. nieorganiczne), terpeny. Nadtlenek wodoru. Zasady. Amoniak. Zn(OH) 2 adstringenty. Al(OH) 3 antyhydrotyki. Wodorotlenki metali alkalicznych. Woda wapienna. Sole kwasów tlenowych i beztlenowych. Substancje mineralne: bentonit, kaolin, pumeks, talk. Zeolity substancje zastępujące fosforany. Węglowodory klasyfikacja, nazewnictwo. Wazelina emolienty. Skwalen, skwalan. Grupy funkcyjne i nazwy związków organicznych. Wzory sumaryczne i strukturalne. Izomeria. Izomeria optyczna właściwości lecznicze i toksyczne enancjomerów. Alkohole i fenole. Nazewnictwo. Zastosowanie i właściwości roztworów etanolu. Mentol działanie pilomotoryczne. Alkohole polihydroksylowe. Gliceryna humektanty. Fenole. Połączenia oksyetylenowane, oksypropylenowane. Etery, aldehydy, ketony, aminokwasy, amidy, aminy i związki amoniowe, związki krzemoorganiczne. Kwasy karboksylowe (NNKT, hydroksykwasy). Estry. Estry zapachowe. Fosfolipidy i ich pochodne. Związki heterocykliczne, wybrane przykłady ich stosowania w preparatach kosmetycznych. str. 140

3 W10 W11 Lecytyny, sfingomieliny, ceramidy. Aminokwasy. Keratyna ondulacja włosów. Sacharydy. W12 Metody oczyszczania substancji chemicznych. skład faz pozostających w równowadze. Destylacja równowaga ciecz-para, W13 W14 W15 Destylacja z parą wodną (prawo Daltona) otrzymywanie olejków zapachowych. Krystalizacja. Ekstrakcja (prawo Ficka). Prawo podziału Nernsta. Funkcje składników kosmetyków. Substancje chelatujące, przeciwdrobnoustrojowe, barwiące, promieniochronne, antyutleniające, natłuszczające, nawilżające, złuszczające. Substancje powierzchniowo czynne. ZAJĘCIA PRAKTYCZNE ZP1 ZP2 ZP3 ZP4 ZP5 ZP6 ZP7 Zajęcia organizacyjne zasady BHP podczas pracy w laboratorium chemicznym. Prezentacja aparatury, szkła laboratoryjnego oraz podstawowych technik pracy laboratoryjnej. Ćwiczenie 1: Sposoby wyrażania stężeń roztworów. Równowagi jonowe w roztworach elektrolitów. Ćwiczenie 1: Sporządzanie roztworów o żądanym stężeniu. Ćwiczenie 2: Badanie ph składników produktów kosmetycznych. Ćwiczenie 3: Sposoby wyrażania ph roztworów kwasów i zasad. Związki nieorganiczne mające zastosowanie w kosmetologii. Ćwiczenie 1: Badanie właściwości chemicznych związków nieorganicznych. Związki organiczne mające zastosowanie w kosmetologii. Ćwiczenie 1: Analiza grup funkcyjnych wybranych związków organicznych w produktach kosmetycznych. Ćwiczenie 2: Reakcja zmydlania tłuszczów i badanie właściwości mydeł kosmetycznych. Zastosowanie wybranych metod ilościowych w analizie produktów kosmetycznych. Ćwiczenie 1: Badanie fizykochemiczne wody do celów kosmetycznych. Metody otrzymywania i charakterystyka fizykochemiczna układów koloidalnych. Ćwiczenie 1: Sporządzanie zawiesin na bazie ośrodków rozpraszających o różnej gęstości i lepkości. Ćwiczenie 2: Sporządzanie emulsji o działaniu natłuszczająco-nawilżającym typu vanishing cream. Ćwiczenie 3: Wykrywanie witaminy A oraz E w kremie. Metody pozyskiwania substancji wonnych z roślinnych surowców kosmetycznych. Ćwiczenie 1: Ekstrakcja olejków eterycznych z liści mięty pieprzowej (Mentha piperita) lub skórki pomarańczy kwaśnej (Citrus aurantium). 6. Metody dydaktyczne: M1 M2 Wykład informacyjny Prelekcja str. 141

4 M3 M4 M5 Eksperyment laboratoryjny Dyskusja Praca własna studenta - analiza tekstów źródłowych (referat) 7. Narzędzia dydaktyczne: N1 N2 N3 Komputerowe animacje reakcji chemicznych Prezentacja multimedialna Sprzęty laboratoryjne i odczynniki chemiczne 8. Weryfikacja efektów kształcenia Efekt kształcenia Cele modułu Treści programowe Metody dydaktyczne Sposób oceny EK_01 C1, C2, C3, C4 W1-W15, ZP1-ZP7 M1, M2 EK_02 C4, C6, C7, C8 ZP1-ZP7 M2, M3 egzamin pisemny sprawozdanie z wykonanych analiz laboratoryjnych obserwacja ciągła studenta EK_03 C4, C5 ZP1- ZP7 M2, M3, M4 kolokwium pisemne EK_04 C1, C2, C3 ZP1- ZP7 M2, M4, M5 referat EK_05 C6 ZP1-ZP7 M3, M4 obserwacja ciągła studenta 9. Forma i warunki zaliczenia Moduł kończy się egzaminem pisemnym. Aby przystąpić do egzaminu student musi uzyskać pozytywną ocenę z zajęć praktycznych. Warunki zaliczenia zajęć praktycznych: - przedłożenie sprawozdań z wykonanych ćwiczeń laboratoryjnych, - uzyskanie pozytywnych ocen z kolokwiów pisemnych, - referat na temat wybranego związku nieorganicznego, organicznego i surowca perfumeryjnego, - obecność i aktywność w trakcie ćwiczeń laboratoryjnych. str. 142

5 10. Formy oceny - szczegóły ocena/efekt EK_01 Student nie zna żadnych technik laboratoryjnych ani substancji chemicznych stosowanych w kosmetyce. Student wymienia i charakteryzuje kilka podstawowych substancji chemicznych stosowanych w kosmetyce oraz sprzętów laboratoryjnych. Zna wybrane podstawowe techniki laboratoryjne. Student wymienia i charakteryzuje właściwości wszystkich najważniejszych substancji chemicznych stosowanych w kosmetyce. Zna wszystkie podstawowe sprzęty i techniki laboratoryjne. Student zna wszystkie podstawowe sprzęty i techniki laboratoryjne oraz właściwości substancji. Rozumie związek struktury molekularnej z właściwościami fizyko-chemicznymi substancji. EK_02 Student nie potrafi wykonać żadnej czynności laboratoryjnej. Student nie potrafi dobrać odpowiedniej aparatury do wykonywanego zadania. Student potrafi z pomocą nauczyciela wykonać najprostsze czynności laboratoryjne. Student potrafi dobrać aparaturę, jednak nie tłumaczy zasad jej działania. Student potrafi wykonać większość czynności laboratoryjnych posługując się jedynie instrukcją pisemną. Student poprawnie dobiera aparaturę, ale w niepełny sposób uzasadnia swój wybór. Student potrafi wykonać samodzielnie wszystkie czynności laboratoryjne oraz uzasadnić dobór techniki laboratoryjnej do wykonywanego zadania. Student potrafi dobrać aparaturę z wytłumaczeniem zasad jej działania. EK_03 Student nie zna podstawowych wzorów chemicznych oraz podstawowych metod obliczeniowych. Student zna podstawowe wzory chemiczne, potrafi rozwiązywać proste zadania, nie zawsze łączy zagadnienia chemiczne w logiczne ciągi. Student potrafi rozwiązywać zadania o średnim stopniu trudności, łączy zagadnienia chemiczne w logiczne ciągi. Student potrafi rozwiązywać zadania o wysokim stopniu trudności. str. 143

6 EK_04 Student nie potrafi zebrać informacji na temat związków chemicznych stosowanych w kosmetyce. Student potrafi znaleźć i zaprezentować podstawowe informacje na temat związków chemicznych. Student poprawnie wyszukuje i prezentuje informacje. Umie podjąć dyskusję na prezentowany temat. Student znajduje i prezentuje informacje. Wykazuje się wiedzą wykraczającą poza materiał prezentacji. EK_05 Student nie potrafi pracować w grupie. Student podejmuje pracę w grupie, jednak nie potrafi prawidłowo wykonać w niej swoich zajęć. Student pracuje w grupie oraz podejmuje dyskusję na temat doświadczenia. Student pracuje w grupie, dyskutuje na temat doświadczenia i dokonuje słusznych obserwacji. 11. Literatura zalecana Sarbak Z., Jachymska-Sarbak B., Sarbak A.: Chemia w kosmetyce i kosmetologii. Wrocław: MedPharm Polska, cop Skarby natury w kosmetyce. T.1. Red. L. Zaprutko. Wrocław: MedPharm, cop Perłowska M.: Chemia w kosmetologii. Kraków: ZamKor, Literatura podstawowa Marzec A.: Chemia nowoczesnych kosmetyków. Substancje aktywne w preparatach i zabiegach kosmetycznych. Toruń: Wydawnictwo Dom Organizatora, Gościńska J., Olejnik A., Nowak I.: Analityka środków kosmetycznych. Kostrzyn: Wydawnictwo Cursiva, cop Główczyk-Zubek J. [et al.]: Chemia i biochemia dla kosmetologów. Warszawa: Wydawnictwa Wyższej Szkoły Zawodowej Kosmetyki i Pielęgnacji Zdrowia, Kealey D., Haines P.J.: Chemia analityczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, Kacprzak K., Gawrońska K.: Chemia kosmetyczna. Ćwiczenia laboratoryjne. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, str. 144

7 Marzec A.: Chemia kosmetyków. Surowce, półprodukty, preparatyka wyrobów. Toruń: Wydawnictwo Dom Organizatora, Malinka W.: Zarys chemii kosmetycznej Wrocław 1999 Sikora E., Olszańska M., Ogonowski J.: Chemia i technologia kosmetyków Politechnika Krakowska 2012 Literatura uzupełniająca Molski M.: Chemia piękna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, Kołodziejczyk A.: Naturalne związki organiczne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, Bartyzel A., Makarska-Białokoz M.: Chemia bionieorganiczna w ćwiczeniach laboratoryjnych. Podręcznik dla studentów chemii środków bioaktywnych i kosmetyków. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, McMurry S., Boyd R.N.: Chemia organiczna. Rozwiązywanie problemów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, Chemia analityczna. T Pod red. R. Kocjana. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Bilans pracy studenta: RODZAJ PRACY STUDENTA FORMA FORMA STACJONARNA NIESTACJONARNA wykład zajęcia praktyczne ćwiczenia seminaryjne 0 0 przygotowanie do zajęć w tym do ćwiczeń i zajęć praktycznych studiowanie literatury 9 9 przygotowanie projektu/referatu/sprawozdania z zadań konsultacje 5 5 przygotowanie do zaliczenia/egzaminu 3 3 zaliczenie końcowe/egzamin 3 3 ŁĄCZNY NAKŁAD PRACY STUDENTA W GODZINACH W TYM GODZINY KONTAKTOWE LICZBA PUNKTÓW ECTS MODUŁU 4 4 W TYM ECTS KONTAKTOWE 2,7 1,8 str. 145