Kuchnia regionalna Kujawy

Transkrypt

1 Kuchnia regionalna Kujawy Foto: LGD Razem dla Powiatu Radziejowskiego O kujawskiej kuchni i nie tylko czytaj w artykule pt. Z kujawskim smakiem, na kujawską nutę z Lokalną Grupą Działania (str. 4)

2 Wieści samorządowe Starosta radziejowski spotkał się z Ewą Kopacz, premierem rządu RP Henryk Gapiński w towarzystwie uczestników spotkania. Marszałek województwa kujawsko-pomorskiego zaprosił Henryka Gapińskiego na spotkanie z panią premier do Ostromecka, 13 listopada br., gdzie Ewa Kopacz podpisywała kontrakt terytorialny dla województwa. Zaproszenie skierowano również do starostów pozostałych powiatów naszego województwa. Prace nad Kontraktem Terytorialnym dla Województwa Kujawsko-Pomorskiego rozpoczęły się jesienią 2012 r. W całym okresie przygotowania dokumentu prowadzona była korespondencja, rozmowy, spotkania oraz konsultacje z partnerami, przede wszystkim miastami prezydenckimi, a także uczelniami wyższymi. Wybierano przedsięwzięcia priorytetowe dla województwa. Punktem kulminacyjnym działań na rzecz kontraktu terytorialnego było spotkanie negocjacyjne w Warszawie 10 września 2014 r. 15 października Zarząd Województwa podpisał stosowny protokół uzgodnień. Ze względu na trwające negocjacje regionalnych i krajowych programów operacyjnych z Komisją Europejską pierwsza wersja kontraktu terytorialnego ma charakter umowy ramowej. W miarę postępu prac prowadzona będzie transformacja proponowanej formy umowy ramowej kontraktu do postaci w pełni realizującej zapisy ustawowe. Charakter dokumentu kroczącego umożliwi jego zmianę na każdym etapie negocjacji. Szacunkowa wartość przedsięwzięć zawartych w dokumencie to mld zł. 13 listopada 2014 r. wejdzie do historii regionu jako dzień podpisania Kontraktu Terytorialnego dla województwa, otwierając tym samym możliwość przyspieszenia procesów rozwojowych opisanych w dokumencie Strategii rozwoju województwa kujawsko-pomorskiego do roku 2020 Plan modernizacji Opracowano na podstawie materiałów informacyjnych Urzędu Marszałkowskiego Foto: Marta Dybowska Andrzej Świderski człowiek z pasją Nie jestem mówcą, jestem człowiekiem czynu tymi słowami rozpoczął swoje wystąpienie Andrzej Świderski, Polak mieszkający od ponad trzydziestu lat w Niemczech. I choć zawirowania polityczne zmusily mnie do wyjazdu z Ojczyzny, uważam, że będąc kilkaset kilometrów od niej, mogę aktywnie włączać się w budowanie więzi między Polską, a krajem, w którym obecnie mieszkam dodał. W porządku obrad XLIV Sesji Rady Powiatu ujęto spotkanie radnych z Andrzejem Świderskim, któremu władze powiatu radziejowskiego podziękowały za ogromny wkład, zaangażowanie i doprowadzenie do nawiązania przyjacielskich relacji z niemiecką gminą Wahrenholz. Kiedy w 2001 r. radni I kadencji podjęli rozmowy z niemieckim partnerem, Andrzej przyjechał do Radziejowa jako tłumacz. Od tego czasu zawsze można liczyć na jego pomoc. Przewodniczący Rady Powiatu Włodzimierz Gorzycki w imieniu radnych podziękował Andrzejowi Świderskiemu za dotychczasową współpracę i poprosił o dalszą. Życzył mu pozytywnej energii w działalności, w celu urzeczywistniania wspólnej Europy dla wszystkich obywateli oraz pomyślności w realizacji życiowych zamierzeń. Nasz gość, ze wzruszeniem w głosie, odbierał podziękowania, pamiątkowy grawerton i kwiaty. Wrócił wspomnieniami do czasów, kiedy nawiązywaliśmy współpracę z gminą Wahrenholz. Przypomniał te dobre, ale też i trudne chwile. Zapewnił, że nadal będzie włączał się we wszystkie działania podejmowane przez partnerów zarówno polskich, jak i niemieckich. Henryk Gapiński, starosta radziejowski, dziękując Andrzejowi Świderskiemu za uczestnictwo w sesji, zapewnił o kontynuacji zapisów Aktu Partnerstwa, angażowaniu w te przedsięwzięcia młodzieży i pogłębianiu naszej współpracy. Tekst: Wanda Wiatrowska Foto: Zbigniew Zasada (Od lewej) Henryk Gapiński, Włodzimierz Gorzycki, Andrzej Świderski. Sprostowanie Przepraszamy Czytelników za podanie błędnej informacji dotyczącej strony internetowej Stowarzyszenia, która obecnie jest nieaktualna. Redakcja

3 Informacje 1 Radni powiatowi podziękowali nauczycielom za współpracę Ostatnia sesja Rady Powiatu IV kadencji odbyła się 6 listopada br. w sali konferencyjnej Starostwa Powiatowego w Radziejowie. Głównymi tematami obrad były: informacja o stanie realizacji zadań oświatowych Powiatu Radziejowskiego za rok szkolny 2013/2014, ocena stanu dróg powiatowych, realizacja Planu Rozwoju Lokalnego pozyskiwanie środków w ramach RPO oraz informacja z realizacji Strategii Rozwoju Powiatu Radziejowskiego. Podjęto pięć uchwał, w tym w sprawie przyjęcia Rocznego Programu Współpracy Powiatu Radziejowskiego z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie na rok Świętowanie Niepodległości Mieszkańcy Radziejowa, władze samorządowe, delegacje ugrupowań politycznych, społecznych, organizacji pozarządowych oraz młodzież świętowali 11 listopada br. 96. rocznicę odzyskania niepodległości. W debacie na temat oświaty w powiecie głos zabrał Grzegorz Sobczak, dyrektor Zespołu Szkół i Placówek w Radziejowie. W sesji wzięło udział 16 radnych, dyrektorzy i kierownicy jednostek organizacyjnych powiatu, dyrektorzy instytucji oraz przedstawiciele służb z terenu powiatu. Opracowano na podstawie informacji Rady Powiatu Foto: Marta Dybowska Delegacja samorządu powiatowego składa okolicznościową wiązankę. Po mszy w intencji Ojczyzny celebrowanej przez ks. Sławomira Grzegórskiego, złożono wiązanki kwiatów pod pomnikiem Chwały Oręża Polskiego na radziejowskim Rynku. Tekst: Redakcja Foto: Andrzej Łodygowski Regionalny konkurs fotograficzny Przyroda wokół nas rozstrzygnięty! W Zespole Szkół Mechanicznych w Radziejowie, 28 X 2014 r., odbyło się uroczyste wręczenie nagród laureatom konkursu fotograficznego Przyroda wokół nas. Konkurs został zorganizowany przez Zbigniewa Matykiewicza pod patronatem marszałka województwa kujawsko-pomorskiego Piotra Całbeckiego. Symboliczne posadzenie drzewka. Wśród gości honorowych był wicemarszałek województwa kujawsko-pomorskiego Dariusz Kurzawa. W wyniku prac jury szkołom zwycięskich drużyn zostały przyznane nagrody w postaci bonów na zakup drzewek, a uczniom i ich opiekunom nagrody książkowe. I miejsce (bon w wysokości 1000zł) zdobyło Publiczne Gimnazjum w Witowie reprezentowane przez Annę Patyk, pod opieką Małgorzaty Kapelińskiej. II miejsce (bon w wysokości 600 zł) Zespół Szkół Rolnicze Centrum Kształcenia Ustawicznego w Przemystce w składzie: Damian Biesiada, Daria Pietrzak, Eliza Woźniak, Bartosz Bandyra, Kamil Głowacki, opiekun Sławomir Tomalak. III miejsce (bon w wysokości 350zł) Zespół Szkół Mechanicznych w Radziejowie w składzie: Oktawia Napora, Natalia Popławska, Malwina Bugalska, Anita Jabłkowska, Angelika Oksik, Zbigniew Matykiewicz opiekun. Po wręczeniu nagród gospodarze uroczystości wicedyrektor Maciej Wesołowski i Zbigniew Matykiewicz wraz z wicemarszałkiem Dariuszem Kurzawą, dokonali symbolicznego posadzenia drzewka na terenie szkół laureatów konkursu. Składamy serdeczne podziękowania marszałkowi województwa kujawsko-pomorskiego Piotrowi Całbeckiemu za objęcie patronatem konkursu i ufundowanie nagród, a wicemarszałkowi Dariuszowi Kurzawie za uświetnienie uroczystości swoją osobą. Laureatom konkursu gratulujemy i zapraszamy do udziału w kolejnych edycjach. Tekst: Zbigniew Matykiewicz Foto: Angelika Oksik

4 2 Informacje Uczniowie gotują z Agencją Rynku Rolnego W ZSRCKU w Przemystce, 30 X 2014 r., odbyły się warsztaty żywieniowe Gęś na 101 sposobów. Organizatorem była Agencja Rynku Rolnego. Warsztaty poprzedził wykład na temat żywności ekologicznej, w którym uczestniczyły klasy I, II i III Technikum Żywienia i Usług Gastronomicznych. Wykład poprowadził Jerzy Rajczyk, pracownik ARR w Bydgoszczy. Klasa II Technikum Żywienia i Usług Gastronomicznych uczestniczyła w pokazie przygotowania i degustacji potraw z gęsi: okrasa, smalec, gęś pieczona, wątróbka duszona. Uczniowie wykazali duże zaangażowanie, bardzo chętnie włączyli się w przygotowanie i dekorację potraw. Warsztaty poprowadzili kucharze z Bydgoszczy Elżbieta Markuszewska i Grzegorz Parczewski. Tekst: Anna Paczkowska Foto: Wiesław Ciak (Od lewej) Nauczyciele Anna Paczkowska, Małgorzata Kubacka z uczniami. Najlepsi w województwie Reprezentanci powiatu radziejowskiego z opiekunami. W wojewódzkich eliminacjach XXIX Konkursu Krasomówczego w Golubiu-Dobrzyniu powiat radziejowski oraz Miejską i Powiatową Bibliotekę Publiczną im. Franciszka Becińskiego w Radziejowie reprezentowali w kategorii szkół podstawowych: Mariusz Kosiński i Milena Mikołajczak ze Szkoły Podstawowej w Topólce (opiekun Anna Michalak), w kategorii gimnazjum Magdalena Kwiatkowska z Gimnazjum Powiatowego w Radziejowie (opiekun Leszek Grabowski) oraz Daria Wypyszewska z Gimnazjum im. Ziemi Kujawskiej z Osięcin (opiekun Marianna Nowak ). Nasi reprezentanci zajęli następujące miejsca: 1. w kategorii szkół podstawowych Mariusz Kosiński (SP Topólka), 1. w kategorii gimnazjum Magdalena Kwiatkowska (Gimnazjum Powiatowe w Radziejowie) Laureatów czekają ogólnopolskie zmagania krasomówcze w Legnicy. Uczestników sponsoruje Starostwo Powiatowe w Radziejowie (transport i akredytacja). Gratulujemy i życzymy powodzenia! Tekst/Foto: MiPBP w Radziejowie Międzynarodowe spotkanie w ZS RCKU w Przemystce Poniedziałek, 20 października, rozpoczął tydzień wymiany międzynarodowej w ramach projektu Comenius European Culture Hritage from Pinhole, w którym bierze udział ZS RCKU w Przemystce. W progach naszej szkoły gościliśmy uczniów i nauczycieli z Turcji, Węgier i Włoch. To już trzecie spotkanie. Wcześniej odwiedziliśmy Włochy i Węgry. Gości odebraliśmy z lotniska w Warszawie. Spotkanie zainaugurowaliśmy wjazdem na 30. piętro Pałacu Kultury i Nauki, skąd podziwialiśmy panoramę stolicy. Wtorek rozpoczął się programem artystycznym, przygotowanym przez uczniów Przemystki, związanym z Dniem Języków Obcych. Goście zapoznali się z ofertą i warunkami nauki w szkole i internacie, następnie odbyły się warsztaty, na których uczniowie prezentowali walory regionów, z których pochodzą. Po południu zorganizowano spotkanie z Henrykiem Gapińskim, starostą powiatu radziejowskiego. Odwiedziliśmy bibliotekę miejską, której niewątpliwą atrakcją jest Izba Regionalna. W czasie krótkiego spaceru goście zapoznali się z zabytkami Radziejowa. Pracowity dzień zakończył się wspaniałym koncertem nauczycieli i uczniów Szkoły Muzycznej I st. w Radziejowie, po którym udaliśmy się do restauracji Arkadia na wspólną kolację. W następnych dniach pokazaliśmy gościom najważniejsze miejscowości naszego regionu. Odwiedziliśmy Toruń. Tu wszyscy na zakończenie pobytu wypiekaliśmy pierniki. Spacerowaliśmy wzdłuż tężni w Ciechocinku. Pojechaliśmy do Warszawy, po drodze odwiedzając Żelazową Wolę. Wraz z przewodnikiem zwiedziliśmy Zamek Królewski. Pobyt zakończyliśmy spacerem w Łazienkach. Kolejną wycieczką sięgnęliśmy do odległej historii Polski, zwiedzając Biskupin i Kruszwicę. W trakcie wszystkich wycieczek towarzyszyli nam przewodnicy, opowiadający w języku angielskim. Na zakończenie zorganizowaliśmy kolację pożegnalną w gospodarstwie agroturystycznym państwa Andrzejewskich w Przewozie. Na kolacji obecni byli także rodzice młodzieży polskiej, która bierze udział W parku łazienkowskim w Warszawie. w wymianie. Zespół folklorystyczny Kujawy z Radziejowa zaprezentował tradycyjne tańce i śpiewy naszego regionu. Wizyta zakończyła się w sobotę 25 października. Pożegnaliśmy naszych gości, odwożąc ich do Warszawy. Teraz z niecierpliwością oczekiwać będziemy ostatniego etapu projektu, czyli wyjazdu do Istambułu w kwietniu 2015 roku. Po spotkaniu pozostało nam wiele wspomnień i zdjęć. Będziemy także kontynuować korespondencyjnie zawarte przyjaźnie i dzięki temu doskonalić umiejętności posługiwania się językiem angielskim. Tekst/Foto: ZSRCKU w Przemystce

5 3 Informacje 3 Komendant nagrodził policjanta za wzorową postawę Radziejowski policjant, który podczas służby uratował tonących w jeziorze mężczyzn, został wyróżniony przez Komendanta Wojewódzkiego Policji w Bydgoszczy. Komendant podziękował mu za ofiarność i zaangażowanie w ratowaniu życia ludzkiego. Na dziedzińcu radziejowskiej komendy odbyła się miła uroczystość. Komendant Wojewódzki Policji w Bydgoszczy insp. Krzysztof Zgłobicki podziękował asp.szt. Wojciechowi Sobieckiemu z wydziału prewencji radziejowskiej policji, za uratowanie dwóch tonących mężczyzn. Przypomnijmy to zdarzenie: asp. szt. Wojciech Sobiecki będący na urlopie, przebywał nad jeziorem. W pewnej chwili zauważył, jak dwójka wędkarzy, znajdujących się na łódce, około 100 metrów od brzegu, wpada do wody. Policjant zareagował błyskawicznie. Wskoczył do łodzi strażników Społecznej Straży Rybackiej, którzy patrolowali akwen. Podpłynęli do tonących mężczyzn. Jednego z nich wciągnęli na łódkę. Drugiego z tonących doholowali na ląd. Na brzegu policjant pomógł wędkarzom przebrać się w suche i ciepłe ubrania. Okazało się, że szybka pomoc sprawiła, iż tonącym mieszkańcom Łodzi w wieku 55 i 73 l. nic się nie stało i nie potrzebują pomocy medycznej. Komendant Zgłobicki podziękował policjantowi za odwagę i zdecydowane działanie. Podkreślił jego ofiarność i zaangażowanie w ratowaniu życia ludzkiego. Postawa, jaką zaprezentował asp.szt. Wojciech Sobiecki, jest godna naślado- Nagrodzony asp. szt. Wojciech Sobiecki. wania i w pozytywny sposób kreuje wizerunek policji. GRATULUJEMY!!! Tekst/Foto: Marcin Krasucki Poezja i proza kujawska w Teatrze Miejskim finał Becińskiego W sobotę, 15 listopada 2014 roku w Teatrze Miejskim w Inowrocławiu odbył się finał XXXVII Konkursu Recytatorskiego Poezji i Prozy Kujawskiej im. Franciszka Becińskiego. Wydarzenie to poprzedziły eliminacje, których organizatorami byli: dla uczestników z powiatu inowrocławskiego Kujawskie Centrum Kultury, dla uczestników z powiatu radziejowskiego i włocławskiego Radziejowski Dom Kultury. Głównym założeniem konkursu była popularyzacja poezji i prozy traktującej o naszym regionie, upowszechnianie twórczości kujawskich poetów i pisarzy oraz poprzez doskonalenie kultury żywego słowa kształtowanie nawyku obcowania z literaturą. W konkursie wzięli udział uczniowie szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Każdy uczestnik zaprezentował dwa utwory poetyckie lub jeden utwór poetycki i jeden fragment prozy z literatury traktującej o naszym regionie, bądź też będące autorstwa poetów i pisarzy kujawskich. Komisja konkursowa w składzie Elżbieta Nowosielska, Hanna Drzazgowska i Małgorzata Wojciechowska, oceniając dobór repertuaru, interpretację wybranych tekstów, kulturę żywego słowa, oddziaływanie na odbiorcę i ogólny wyraz artystyczny, wyłoniła zwycięzców. Oto LAUREACI: W KATEGORII SZKÓŁ PODSTAWOWYCH I miejsce JULIA MORDYL z Publicznej Szkoły Podstawowej w Krzywosądzy, II miejsce ALEKSANDRA MYKA ze Szkoły Podstawowej im. Janusza Kusocińskiego w Kołodziejewie, III miejsce STANISŁAW BESTRZYŃSKI ze Szkoły Podstawowej im. gen. Władysława Sikorskiego w Parchaniu. W KATEGORII SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH I miejsce ALICJA WOJCIECHOWSKA z Gimnazjum nr 9 im. Oskara Kolberga we Włocławku, II miejsce AGATA WACHOWSKA z Gimnazjum nr 4 z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Zygmunta Wilkońskiego w Inowrocławiu, III miejsce MARTA WOŹNIAK z Publicznego Gimnazjum im. Ziemi Kujawskiej w Dąbrowie Biskupiej. W KATEGORII SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH I miejsce AGATA ŚWIRSKA z Zespołu Szkół - Rolniczego Centrum Kształcenia Ustawicznego im. Ziemi Kujawskiej w Przemystce, II miejsce MAGDALENA TRETYN z Liceum Ogólnokształcącego im. Władysława Łokietka w Radziejowie, III miejsce SYLWIA KUROPATWIŃSKA z Zespołu Szkół im. Jana Kasprowicza w Izbicy Kujawskiej. Gratulujemy sukcesów! Tekst/Foto: Kujawskie Centrum Kultury w Inowrocławiu Agata Świrska. Magdalena Tretyn. Julia Mordyl.

6 4 Wydarzenia Z kujawskim smakiem, na kujawską nutę z Lokalną Grupą Działania Dla Lokalnej Grupy Działania Razem dla Powiatu Radziejowskiego bieżący rok był rokiem intensywnej pracy pracy z ludźmi i dla ludzi. Postawiliśmy na promocję naszych dokonań nie tylko na terenie powiatu radziejowskiego, ale również poza jego granicami. W maju gościliśmy na Targach Organizacji Pozarządowych w Skulsku, które stanowiły znakomitą okazję do prezentacji naszej działalności oraz promocję lokalnej tradycji, smaku i kultury Kujaw. Latem byliśmy organizatorami i uczestnikami m.in.: Nocy Świętojańskiej w Czołowie, Pikników Rodzinnych w Dobrem, w Dębiankach, w Morzycach, XIII Inscenizacji bitwy pod Płowcami. Wystawiliśmy stoisko na dożynkach gminno-parafialnych w Biskupicach. Święto plonów było znakomitą okazją do kulturalnej, gospodarczej promocji LGD. Mieszkańcy gmin powiatu radziejowskiego uczestniczyli razem z nami w spływie kajakowym po Gople oraz w rajdzie rowerowym trasą wokół Jeziora Głuszyńskiego. Jesień powitaliśmy świętem ziemniaka i śliwki, organizowanym w Kłonówku, a kilka dni później-na przeglądzie zespołów folklorystycznych w Dobrem-zaśpiewaliśmy na kujawską nutę. Uwieńczeniem była impreza pn. Kujawska gęsina na św. Marcina zorganizowana 8 listopada 2014 r. Uroczystościom zawsze towarzyszyło wystawianie stoisk z lokalnymi produktami i potrawami regionalnymi, przygotowanymi przez panie z Kół Gospodyń Wiejskich z powiatu radziejowskiego. Paniom z Kół, sympatykom, przyjaciołom Lokalnej Grupy Działania serdecznie dziękujemy za pomoc, wsparcie i uczestniczenie w naszych przedsięwzięciach. Spływ kajakowy. Na trasie rajdu rowerowego. Stoisko z materiałami promującymi działalność LGD Piknik w Dębiankach. Obrzęd Nocy Świętojańskiej Zespół Folklorystyczny Kujawy Bachorne Nowe z Osięcin. (Od prawej) Renata Rutkowska, przewodnicząca KGW Opatowice wraz z członkiniami na stoisku podczas XIII Inscenizacji Bitwy pod Płowcami. Teks/Foto: Agnieszka Zawidzka Zadania Lokalnej Grupy Działania Razem dla Powiatu Radziejowskiego współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach działania Funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich Europa inwestująca w obszary wiejskie

7 Wieści gminne z Bytonia 5 Minęła kolejna 4-letnia kadencja samorządu gminnego. W latach wykonywano inwestycje zaplanowane lub rozpoczęte w latach poprzednich, a także wprowadzono do realizacji nowe zadania, wynikające ze strategii rozwoju gminy i potrzeb jej mieszkańców. Podejmując decyzje o kolejnych inwestycjach, wspólnie z Radą Gminy braliśmy pod uwagę również możliwość pozyskania środków zewnątrz, a głównie tych pochodzących z Unii Europejskiej. Jednym z najważniejszych zadań podobnie jak w sąsiednich gminach-są drogi. Na ich budowę i modernizację przeznaczyliśmy największą pulę środków. Problemem był jednak słaby poziom dofinansowania budowy dróg gminnych ze środków unijnych. Pomimo tego, kilka zadań z zakresu budowy i remontu dróg, chodników i placów parkingowych zostało zrealizowanych. I tak w latach utwardzono asfaltem lub powierzchniowo grysami drogi: Stróżewo Dąbrówka Głuszyn 650 tys. zł, Faliszewo Pścinno odnowa nawierzchni za 350 tys. zł, Stróżewo Wandynowo 950 tys. zł, drogi w Niegibalicach i Budzisławiu za 300 tys. zł. Przebudowa drogi wojewódzkiej w Bytoniu z kanalizacja deszczową i chodnikami 900 tys. zł. Powstały również chodniki w Witowie i Morzycach oraz place parkingowe w Witowie, Morzycach i Niegibalicach za łączną kwotę 1 mln złotych. W roku 2011 wybudowaliśmy kanalizację sanitarną z Witowa do Morzyc za ponad 1,1 mln złotych oraz dobudowaliśmy odcinek kanalizacji na osiedlach w Bytoniu i dofinansowaliśmy budowę przyzagrodowych oczyszczalni ścieków. Zmodernizowane zostały obydwie stacje uzdatniania wody w Witowie i Bytoniu za ponad 900 tys. zł. W 2011 roku zmodernizowano boisko szkolne za 700 tys. Szanowni Państwo! Wspólne 50 lat Powstały nowe place zabaw w Morzycach, Stróżewie i Czarnocicach za ponad 60 tys. złotych. Doposażone zostało Wiejskie Centrum Kultury oraz świetlica w Niegibalicach. Uzupełniane i modernizowane było oświetlenie drogowe. W ostatnich dniach ogłoszony został przetarg na zakup samochodu pożarniczego dla OSP Bytoń. Szanowni Państwo, w tym uproszczonym sprawozdaniu ujęte zostały zadania inwestycyjne o istotnym znaczeniu dla mieszkańców gminy, które już zostały wykonane. Są również plany na lata następne, które będą, mam nadzieję, realizowane przez nową Radę Gminy i nowego wójta. Do takich należą między innymi budowa przedszkola w Morzycach i utwardzenie kolejnych odcinków dróg w Witowie, Litychowie i Borowie. Realizacja przedstawionych powyżej zadań inwestycyjnych była możliwa dzięki dobrej współpracy i zaangażowaniu wielu ludzi, radnych, sołtysów, pracowników Urzędu i jednostek organizacyjnych, za co wszystkim serdecznie dziękuję. Ponieważ mój limit czasu przeznaczony na pracę zawodową został wyczerpany, postanowiłem dołączyć do grona emerytów, a wszystkim mieszkańcom gminy dziękuję za wiele lat współpracy i życzę dalszego, pomyślnego rozwoju naszej małej Ojczyzny. Również z okazji zbliżających się Świąt Bożego Narodzenia i Nowego Roku chciałbym złożyć najserdeczniejsze życzenia, dużo zdrowia, szczęścia i spełnienia marzeń osobistych i zawodowych. Z wyrazami szacunku Zygmunt Sosnowski W Urzędzie Stanu Cywilnego w Bytoniu odbyła się piękna uroczystość jubileuszowa z okazji długoletniego pożycia małżeńskiego. Minęło 50 lat od chwili, kiedy Jubilaci połączyli swój los, kiedy powiedzieli sobie tak i włożyli obrączki. Mimo przeciwności losu, przyrzeczenia danego sobie dotrzymali. Obdarzyli się wzajemnym uczuciem i szacunkiem. Złote Gody to jubileusz obchodzony w naszej polskiej tradycji szczególnie uroczyście. Jubilaci są wzorem zgody i miłości małżeńskiej dla wszystkich, którzy decydują się związać węzłem małżeńskim. Zasługują na szacunek i wyrazy uznania, za przykład, jaki dają młodemu pokoleniu szczerze powtarzając formułę przysięgi małżeńskiej w zdrowiu i chorobie, dopóki śmierć nas nie rozłączy. 16 października 2014 r. w obecności wójta gminy Bytoń Zygmunta Sosnowskiego, Przewodniczącego Rady Gminy Kazimierza Świątczaka, kierownika Urzędu Stanu Cywilnego Elżbiety Balcerak, 12 par z gminy Bytoń zostało odznaczonych medalami za długolet- nie pożycie małżeńskie, przyznane przez Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego: Regina i Antoni Górniak, Barbara i Jan Grochowina, Janina i Zygmunt Krasuccy, Henryka i Wincenty Maćczak, Alicja i Jan Patyk, Krystyna i Władysław Patyk, Barbara i Czesław Pawikowscy, Barbara i Zygmunt Suduł, Barbara i Jan Ospalscy, Zofia i Bronisław Tomalscy, Janina i Stanisław Tworek, Jadwiga i Władysław Wysoccy W trakcie uroczystości Jubilaci nie potrafili ukryć wzruszenia. Medale, dyplomy i kwiaty były skromną formą podziękowania, bo żadne słowa ani medal nie wystarczą, by podziękować za to wszystko, co przez te wspólne 50 lat życia zostało przez nich stworzone. Był szampan, poczęstunek, wspomnienia, życzenia i tradycyjne sto lat. Nie zabrakło również Marsza Mendelsona, a także pamiątkowego zdjęcia. Tekst: Jolanta Uważyńska Foto: Wojciech Roszak Jubilaci z gospodarzami gminy. W trakcie wspólnego poczęstunku.

8 6 Wieści gminne z Dobrego Pieśń wolności i miłości pełna 9 listopada 2014 r. w Gminnym Ośrodku Kultury w Dobrem odbył się koncert patriotyczny w wykonaniu kapeli Góralska Hora. Cieszy nasz fakt, że mieszkańcy czują potrzebę obchodzenia świąt narodowych. Trafnie ujął to słowami I. Krasicki Pieśń wolności i miłości pełna. Dziękujemy za tak liczne przybycie. GOK w Dobrem podtrzymał tradycje z poprzedniego roku i goście mogli degustować potrawy z Gęsiny na Świętego Marcina. Przygotowały je panie z KGW Bodzanowa Drugiego. Była w tym dniu uczta dla ducha i dla ciała. Tekst/Foto: GOK Dobre Panie z KGW Bodzanowo Drugie ze Stefanem Śpibidą, wójtem Dobrego. Kapela Góralska Hora. Uroczyste otwarcie kolejnych odcinków ścieżki pieszo-rowerowej 5 listopada br. odbyło się uroczyste otwarcie kolejnych odcinków ścieżki pieszo-rowerowej w gminie Dobre. Ten blisko 2,5 km szlak biegnie przez miejscowości Dobre-Wieś, Krzywosądz, Kolonia Krzywosądz. Koszt inwestycji wyniósł prawie 700 tys. złotych. Zadanie to zostało zrealizowane ze środków własnych, jednak, aby zredukować poniesione koszty, gmina podjęła decyzję o złożeniu wniosku do Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu o dofinansowanie tej inwestycji w kwocie 389 tys. złotych w ramach działania Odnowa i rozwój wsi objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Uroczystego otwarcia nowych odcinków dokonali wójt gminy Dobre Stefan Śpibida, Przewodniczący Rady Gminy Dobre Tomasz Kuźba oraz wicemarszałek województwa kujawsko-pomorskiego Dariusz Kurzawa. Wśród zaproszonych gości znaleźli się również radni gminy Dobre, przedstawiciele wykonawców tej inwestycji tj. firm LUX-DOM Włocławka oraz GAW-BRUK z Piotrkowa Kujawskiego oraz wójt gminy Radziejów Marek Szuszman. Wójt Stefan Śpibida w swoim wystąpieniu wskazał, że po oddaniu do użytku tych dwóch ostatnich odcinków ścieżki, wszystkie miejscowości, znajdujące się w ciągu dro- Symboliczne otwarcie nowego odcinka ścieżki pieszo-rowerowej (od lewej): Dariusz Kurzawa, Stefan Śpibida, Tomasz Kuźba gi wojewódzkiej 266 przebiegającej przez naszą gminę, zostaną połączone nowoczesnym traktem pieszo-rowerowym. W wyniku realizacji tej inwestycji w znaczny sposób poprawi się bezpieczeństwo pieszych oraz rowerzystów, poruszających się wcześniej po bardzo ruchliwej drodze wojewódzkiej. Ponadto nowa infrastruktura będzie doskonałym miejscem do aktywnego spędzania wolnego czasu. Wójt zapewnił również, że to nie koniec działań w tym zakresie. Już teraz są planowane kolejne ścieżki pieszo-rowerowe do Bronisławia, Smarglina i Krzywosądzy. Wicemarszałek Dariusz Kurzawa zapewnił natomiast, że Samorząd Województwa będzie w dalszym ciągu wspierał tego typu inicjatywy, które przyczyniają się do bezpieczeństwa użytkowników oraz służą rozwojowi infrastruktury turystycznej w naszym regionie. Wójt gminy Radziejów Marek Szuszman zadeklarował, iż również planuje budowę ścieżki pieszo-rowerowej na terenie gminy, biegnącej wzdłuż drogi wojewódzkiej relacji Sompolno Ciechocinek, która docelowo połączy się z tymi zrealizowanymi w gminie Dobre. Ścieżka połączy miejscowości Radziejów Bieganowo Dobre. Mamy nadzieję, że w kolejnych latach ścieżka pieszo-rowerowa poprowadzi nas nie tylko do Radziejowa, ale i do Aleksandrowa Kujawskiego, a może jeszcze dalej. Tekst: Krzysztof Staszak Zdjęcia: Archiwum UG Dobre

9 Wieści gminne z Osięcin 7 Podsumowanie kadencji rady gminy XXXVI Sesja Rady Gminy w Osięcinach ostatnie posiedzenie radnych minionej kadencji odbyła się 13 listopada br. Była okazją do wzajemnych podziękowań, dla wójta gminy Jerzego Izydorskiego, które złożył Przewodniczący Rady Gminy Ryszard Błaszczyk w imieniu rady, a także starosta powiatu radziejowskiego Henryk Gapiński. Wójt Jerzy Izydorski podziękował radnym za udane ostatnie 4 lata współpracy, dzięki której gmina Osięciny zmieniła się, poprzez dobre i przemyślane inwestycje. Podziękowania skierowane zostały również do sołtysów za aktywną postawę w rozwiązywaniu sołeckich problemów. Ponadto wójt gminy, Przewodniczący Benedykt Rakowski odbiera podziękowania od Henryka Gapińskiego. Rady Gminy w Osięcinach, starosta radziejowski wspólnie podziękowali i pogratulowali rodzimemu przedsiębiorcy Benedyktowi Rakowskiemu z okazji 25-lecia istnienia firmy ZTHiU. Wójt w swoim przemówieniu podkreślił, że nie ma stowarzyszenia, organizacji, klubu, który nie zwróciłby się do Benedykta Rakowskiego o pomoc. I w miarę możliwości, każdy taką pomoc uzyskał. Kadencja Rady Gminy Osięciny przechodzi do historii. Za kilka dni wybierzemy nową radę gminy. Niech następne 4 lata przyniosą wszystkim mieszkańcom lepszą przyszłość w naszej Małej Ojczyźnie. Ryszard Błaszczyk prowadzi ostatnią sesję minionej kadencji. Teks/Foto: RomualD Trzeciak Nowy sprzęt w ratowaniu życia 12 listopada 2014 roku w Ochotniczej Straży Pożarnej w Osięcinach dokonano przekazania sprzętu hydraulicznego firmy LUKAS do rozcinania pojazdów. Komendant Powiatowy Państwowej Straży Pożarnej w Radziejowie mł. bryg. mgr inż. Sławomir Jagas wraz z z-cą Komendanta Powiatowego Państwowej Straży Pożarnej w Radziejowie st. kpt. mgr Jarosławem Stokwiszem przekazali sprzęt na ręce wójta Jerzego Izydorskiego oraz prezesa OSP Osięciny Jana Wojciechowskiego. W czasie uroczystości obecni byli również członkowie zarządu jednostki: naczelnik Roman Chenc, gospodarz Andrzej Pawłowski, skarbnik Romuald Trzeciak, kierowcy: Marek Danielak i Grzegorz Pawłowski oraz przewodniczący rady gminy Ryszard Błaszczyk. Dla strażaków z OSP nowy sprzęt będzie dużym udogodnieniem przy akcjach ratowniczych. Na zakup sprzętu pozyskano fundusze: dotacja z MSW ,00 zł, OSP Osięciny ,00 zł, Urząd Gminy w Osięcinach ,00 zł. Samorząd gminy Osięciny dokłada wiele starań, by poprawić bezpieczeństwo naszej gminy. Kilka tygodni temu zakupiono pompę dla OSP w Pilichowie. Jednostka OSP Osięciny ma w tej chwili bardzo dobre wyposażenie w sprzęt techniczny. Z pewnością zarząd poczyni kolejne starania o doposażenie strażaków. Tekst: RomualD Trzeciak Foto: nadesłane Nowy sprzęt hydrauliczny oprzekazany druhom z OSP Osięciny.

10 8 Wieści gminne z Piotrkowa Kujawskiego 50 lat minęło jak jeden dzień zaśpiewali uczniowie Szkoły Podstawowej im. Władysława Broniewskiego w Byczu, 14 października 2014 rok. W tym dniu bowiem obchodzono złoty jubileusz istnienia obecnego budynku szkoły. Przedstawiciele nauczycieli, rodziców i uczniów, w strojach kujawskich, witali gości: Mirosława Skoniecznego burmistrz Miasta i Gminy Piotrków Kujawski, księdza kanonika Waldemara Karasińskiego dziekana Dekanatu Lubranieckiego, ks. Tadeusza Szczepaniaka proboszcza parafii Orle, ks. Stanisława Klimaszewskiego proboszcza parafii Kozy, Sławomira Święto szkoły Część artystyczna w wykonaniu uczniów.jpg Boguckiego Przewodniczącego Rady Miejskiej, Krzysztofa Żaka wiceprzewodniczącego Rady Miejskiej, Grzegorza Piaseckiego członka Zarządu Powiatu Radziejowskiego, Jana Braera, Krystiana Betlińskiego, Mariusza Wojciechowskiego, Ireneusza Kucharskiego, Jana Pieczyńskiego radnych Rady Miejskiej w Piotrkowie Kujawskim, Stanisława Kwiatkowskiego dyrektora Zespołu Ekonomiczno - Administracyjnego Szkół, Jolantę Zalesińską skarbnika UMiG, Piotra Siutkowskiego Prezesa Gminnego Zarządu OSP, Annę Pilarską dyrektora Zespołu Szkół i Placówek w Piotrkowie Kujawskim, Elżbietę Niedziałkowską dyrektora Szkoły Podstawowej w Dębołęce, Renatę Woźniak dyrektora Przedszkola Samorządowego, Sylwię Wilińską dyrektora Społecznej Zasadniczej Szkoły Zawodowej w Piotrkowie Kujawskim, Marka Marynowskiego dyrektora Miejsko Gminnego Ośrodka Kultury, Rekreacji i Sportu w Piotrkowie Kujawskim, Marzenę Czajkowską kierownika Warsztatów Terapii Zajęciowej w Nowej Wsi, Małgorzatę Bolewską kierownika Miejsko Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej, Wandę Wiatrowską prezesa Stowarzyszenia Rozwoju Miasta i Gminy Piotrków Kujawski, Romana Wawrzyniaka Nadleśniczego Nadleśnictwa Lubraniec, Pasowanie na przedszkolaka 17 października br. w piotrkowskim przedszkolu odbyło się uroczyste pasowanie dzieci 5 letnich. Dzień ten był wyjątkowy dla naszych milusińskich, czuły ważność i doniosłość tego wydarzenia i bardzo się starały, aby występy przygotowane na tę okazję wypadły jak najlepiej. Dla połowy z nich były to premierowe popisy w przedszkolu, gdyż uczęszczają do naszego przedszkola pierwszy rok. Dzieci odświętnie ubrane, uśmiechnięte recytowały wierszyki i śpiewały piosenki. Pasowania dokonała nasza pani dyrektor zaraz po tym, jak dzieci złożyły przyrzeczenie bycia wzorowym przedszkolakiem. Wszystkie dzieci z grup Motyle, Misie, Muchomorki i Elfy na pamiątkę zostały odznaczone plakietkami i dyplomami. Tekst: Magdalena Gregor Foto: Lilla Bachurska Wspólne zdjęcie uczestników Jubileuszu. Zygmunta Mańkowskiego i Jerzego Iglewskiego przedstawicieli zarządu OSP w Byczu, a także emerytowanych dyrektorów szkoły Ryszarda Guźniczaka, Helenę Adamczewską, Genowefę Jędruszczak oraz emerytowanych nauczycieli, pracowników, nauczycieli, którzy pracowali w tej szkole oraz absolwentów i rodziców. Dyrektor Małgorzata Karpińska serdecznie powitała zebranych gości i media Wielkopolską Telewizję Informacyjną. Obchody 50-lecia szkoły rozpoczęły się uroczystą mszą świętą koncelebrowaną przez dziekana i proboszczów pobliskich parafii. Po mszy goście zwiedzali szkołę, oglądali wystawy pamiątkowych zdjęć z wydarzeń szkolnych na przestrzeni 50 lat. Wiele osób odnalazło na fotografiach siebie jako ucznia bądź nauczyciela tej placówki. Dla upamiętnienia chwili, goście wpisywali się do kroniki szkolnej. W trakcie wędrówki po szkole można było posilić się tradycyjnymi kujawskimi potrawami. Kiedy zabrzmiał szkolny dzwonek, goście powrócili do sali, gdzie obejrzeli program artystyczny, przygotowany przez uczniów i absolwentów. Młodzi artyści zabrali zgromadzonych w historyczną podróż po dziejach szkoły, a następnie w humorystyczny sposób opowiedzieli o swoich szkolnych poczynaniach. Miłym momentem były gratulacje, życzenia, kwiaty, upominki złożone przez przedstawicieli władz i innych gości na ręce pani Dyrektor, która następnie podziękowała za życzenia, za przybycie na uroczystość oraz za wszelką pomoc i okazane serce. Na koniec zaproszono wszystkich do wspólnego pamiątkowego zdjęcia. Społeczność Szkoły Podstawowej w Byczu składa gorące podziękowania wszystkim, którzy pomogli w zorganizowaniu naszego Jubileuszu, a szczególnie: burmistrzowi Mirosławowi Skoniecznemu, Kazimierzowi Mańkowskiemu, Państwu Niciejewskim, Robertowi Muszyńskiemu, Jerzemu Żurańskiemu, Jarosławowi Czaplewskiemu oraz rodzicom za pomoc finansową i rzeczową. Tekst/Foto: Dyrektor i nauczyciele SP w Byczu Renata Woźniak, dyrektor przedszkola i nowo mianowani przedszkolacy.

11 Wieści gminne z Radziejowa 9 Program aktywizacji zawodowej w Gminie Radziejów Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Radziejowie realizuje projekt systemowy zatytułowany Program aktywizacji zawodowej w gminie Radziejów w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet VII Promocja Integracji Społecznej, Działanie 7.1 Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji, Poddziałanie Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji przez ośrodki pomocy społecznej. Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Stawia sobie na celu aktywizację społeczną oraz zawodową bezrobotnych mieszkańców gminy Radziejów. Projekt został wdrożony przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Toruniu instytucję wdrażającą II stopnia. Celem projektu jest przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu osób poprzez aktywną integrację. W ramach projektu systemowego na rzecz mieszkańców gminy Radziejów korzystających z pomocy społecznej przeszkolono 29 osób w zakresie: prawo jazdy kat. B 16 osób, sprzedawca z obsługą kas fiskalnych 7 osób, kucharz - kelner 10 osób, kurs operator wózka jezdniowego 11 osób. Edukacja zawodowa została uzupełniona profilaktyką uzależnień, wsparciem psychologicznym oraz doradztwem zawodowym. Dla uczestników projektu oraz ich otoczenia zorganizowano spotkanie informacyjne w maju 2014 r., spotkanie integracyjne dla uczestników projektu i otoczenia w czerwcu 2014 r. oraz zorganizowano w październiku 2014 r. wyjazd o charakterze integracyjno kulturalnym. Projekt zakończy uroczysta konferencja z udziałem beneficjentów, realizatorów oraz zaproszonych gości. Tekst: Elżbieta Radzimska Foto: Ewa Polewska Elżbieta Radzimska, kierownik GOPS w Radziejowie. Uczestnicy projektu. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

12 10 Wieści gminne z Topólki Konkurs krasomówczy r. na zamku w Golubiu-Dobrzyniu odbyły się Wojewódzkie Kujawsko-Pomorskie Eliminacje Konkursu Krasomówczego Dzieci i Młodzieży. Naszą szkołę reprezentowali: Mariusz Kosiński z klasy Va i Milena Mikołajczak z klasy IIIa. Oboje rywalizowali w kategorii szkół podstawowych i udowodnili, że oratorstwo to ich pasja. W wyniku przesłuchań I miejsce zajął Mariusz Kosiński, który będzie reprezentował nasze województwo na etapie ogólnopolskim w Legnicy. Bardzo ładnie zaprezentowała się też Milenka przygotowana przez Barbarę Kordylak, ale nie wykorzystała regulaminowego czasu i ostatecznie uzyskała VII miejsce. Obojgu uczestnikom gratulujemy i trzymamy kciuki za kolejne sukcesy. Tekst: Anna Michalak Foto: nadesłane Mariusz Kosiński. Wycieczka do Górzna października 2014 r. uczniowie kl. I i II Publicznego Gimnazjum im. Adama Mickiewicza w Topólce pod opieką M. Danielewskiej, E. Lorenc, M. Gołębiewskiej i M. Kurzawy udali się do Górzna Ośrodka Edukacji Ekologicznej. W programie wycieczki były zajęcia terenowe w Górznieńsko- -Lidzbarskim Parku Krajobrazowym. W czasie zajęć uczniowie, sprawdzając swoją kondycję fizyczną w 9 kilometrowym marszu ścieżką edukacyjną Szumny Zdrój, zapoznawali się z formami ochrony przyrody w Polsce, rzadko występującymi gatunkami roślin, z typami siedlisk leśnych oraz obserwowali ślady bytności różnych zwierząt. Uczyli się rozpoznawania wybranych gatunków drzew liściastych, poznawali elementy gwary łowieckiej. Dwudniowy pobyt w Zielonej Szkole wpłynął na wrażliwość przyrodniczą uczniów, a jednocześnie pogłębił ich wiedzę z zakresu edukacji ekologicznej. Sportowe sukcesy Tekst: Ewa Lorenc, Maria Danielewska, Magdalena Kurzawa Foto: nadesłane W bieżącym roku szkolnym organizowana jest V edycja turnieju piłki nożnej o puchar premiera Donalda Tuska, w którym bierze udział również nasza drużyna. Pierwsza edycja gminno-rejonowa odbyła się w Izbicy Kujawskiej, r. Drużyna naszych chłopców zdobyła pierwsze miejsce, pokonując drużyny z Izbicy Kujawskiej, Błennej oraz Boniewa. Druga edycja, półfinał wojewódzki, odbył się we Włocławku, r. Nasza drużyna pokonała Szkołę Podstawową nr 21 i Szkołę Podstawową nr 22, zdobywając tym samym pierwsze miejsce i awans na zawody wojewódzkie. 4 października odbył się finał wojewódzki w Bydgoszczy na obiektach sportowych Gwiazdy Bydgoszcz. Nasza drużyna zajęła miejsce od 5. do 8. Wystąpiła w następującym składzie: Mateusz Janiak, Dominik Janiak, Mateusz Kurzawa, Krystian Piasecki oraz chłopacy, którzy w tym roku szkolnym ukończyli naszą szkołę i uczęszczają do I klasy gimnazjum: Patryk Niżyński, Łukasz Grabczyński, Patryk Pruczkowski, Romuald Brzeziński, Mateusz Bruzda, Adam Nowakowski. W Radziejowie odbyły się indywidualne biegi przełajowe oraz sztafetowe biegi przełajowe. Drużyna w składzie: Janiak Mateusz, Janiak Dominik, Kurzawa Mateusz, Kozicki Jakub, Irzemski Michał, Jeszka Mateusz, Banasiak Sebastian, Banasiak Kamil zdobyła drugie miejsce w sztafetowych biegach. 7 października 2014 w Radziejowie odbyły się Powiatowe Mistrzostwa Szkół Podstawowych w Piłkę Nożną. Nasza drużyna zajęła II miejsce, pokonując następujące drużyny: Bieganowo (5:0), Dobre (1:0), Piotrków Kujawski (3:0). W finale-po zaciętym meczu-ulegli 1:0 drużynie z Radziejowa. Drużyna wystąpiła w składzie: Janiak Mateusz, Janiak Dominik, Kurzawa Mateusz, Kozicki Jakub, Jeszka Mateusz, Nowak Jakub, Piasecki Krystian, Przybysz Mateusz, Rakowski Daniel, Mańkowski Cezary. Gratulujemy i życzymy dalszych sukcesów! Tekst: Robert Siwiński Foto: nadesłane Reprezentanci drużyny piłkarskiej ze szkół w Topólce.

13 Bezpieczeństwo 11 Oszustwa na policjanta bądźmy szczególnie ostrożni Policja ostrzega przed tzw. oszustwami na wnuczka. Prowadzone akcje profilaktyczne przynoszą efekty. Funkcjonariusze otrzymują coraz więcej zgłoszeń od starszych osób, które wykazały się czujnością i nie dały się okraść. Niepokojąca jest jednak liczba zgłoszeń dotycząca nowej metody kradzieży na policjanta. W związku z tym apelujemy o ostrożność! Coraz więcej osób ma świadomość tego, w jaki sposób działają sprawcy oszustw i jak nie stać się ich ofiarą. Przestępcy nie pozostają jednak w tyle i modyfikują swoje działania. W ostatnim czasie często wykorzystywaną przez nich metodą jest tzw. kradzież na policjanta. Sprawcy wykorzystują zaufanie społeczeństwa do funkcjonariuszy policji i wyłudzają pieniądze od starszych osób. Jak działają sprawcy? Sposób działania sprawców jest podobny. Najpierw wykonują telefon, podając się za członka rodziny (najczęściej wnuczka). Tłumaczą zmieniony głos chorobą lub wzbudzają poczucie winy w starszej osobie, z powodu tego, że go nie poznaje. Proszą o pożyczenie dużej sumy pieniędzy. Zazwyczaj pieniądze mają zostać wykorzystane w celu pokrycia szkód po wypadku drogowym, na ważną operację, na zakup samochodu albo wakacji w promocyjnej cenie. Oszuści są bezwzględni umiejętnie manipulują rozmową tak, by uzyskać jak najwięcej informacji i wykorzystać starsze osoby. Chwilę po zakończeniu pierwszej rozmowy do ofiary dzwoni kolejna podając się za funkcjonariusza CBŚ lub policji. Na ogół przestępca informuje rozmówcę o tym, że jest potencjalną ofiarą oszustwa. Mówi, że poprzednia rozmowa telefoniczna była próbą wyłudzenia pieniędzy. Informuje o tym, że oszust został namierzony. Nalega, aby osoba pokrzywdzona wypłaciła określoną sumę pieniędzy z banku i przekazała ją wyznaczonej osobie lub prosi o wykonanie przelewu bankowego na wskazany numer konta. Fałszywy funkcjonariusz podaje często wymyślone nazwisko, a nawet numer odznaki, prosi aby nie przerywać rozmowy telefonicznej i wybrać numer na policję. Wtedy inny głos w słuchawce przekonuje ofiarę, że bierze udział w akcji rozpracowania oszusta. Sprawcy oszustw wywierają na ofiarach presję czasu. Nie dają chwili na zastanowienie się, czy sprawdzenie informacji o dzwoniącym. Przekonują starsze osoby, że ich pieniądze pomogą w schwytaniu przestępców. Mówią, że gotówka przechowywana na koncie nie jest bezpieczna, a oszust ma do nich łatwy dostęp. Przestępcy podając się za funkcjonariuszy, grożą konsekwencjami prawnymi, jeżeli ich rozmówca nie będzie współpracował. Tuż po przekazaniu pieniędzy kontakt się urywa, a przestępcy znikają ze wszystkimi oszczędnościami ofiary. Jak nie stać się ofiarą oszustów? Przede wszystkim należy zachować ostrożność jeżeli dzwoni do nas ktoś, kto podszywa się pod członka naszej rodziny i prosi o pieniądze, nie podejmujmy żadnych pochopnych działań. Nie informujmy nikogo telefonicznie o ilości pieniędzy, które mamy w domu lub jakie przechowujemy na koncie. Nie wypłacajmy z banku wszystkich oszczędności. Zadzwońmy do kogoś z rodziny, zapytajmy o to czy osoba, która prosiła nas o pomoc, rzeczywiście jej potrzebuje. Pamiętajmy, że nikt nie będzie nam miał za złe tego, że zachowujemy się rozsądnie. Nie ulegajmy presji czasu wywieranej przez oszustów. W szczególności pamiętajmy o tym, że funkcjonariusze policji NIGDY nie informują o prowadzonych przez siebie sprawach telefonicznie! Nigdy nie proszą też o przekazanie pieniędzy nieznanej osobie. W momencie, kiedy ktoś będzie chciał nas oszukać, podając się przez telefon, za policjanta zakończmy rozmowę telefoniczną! Nie wdawajmy się w rozmowę z oszustem. Jeżeli nie wiemy jak zareagować, powiedzmy o podejrzanym telefonie komuś z bliskich. Statystyki są niepokojące: od 2006 roku stale rośnie liczba oszustw popełnianych metodą na wnuczka. W 2013 roku doszło do 1264 oszustw przeprowadzonych tą metodą, a łączne straty poniesione przez pokrzywdzonych wyniosły przeszło 11 mln złotych. Tylko w I półroczu 2014 roku odnotowano już 762 przestępstwa metodą na wnuczka, a łączne straty poniesione przez poszkodowanych sięgają 6 mln złotych. Nie jest to pełen obraz problemu. Część pokrzywdzonych wstydzi się bowiem przyznać do tego, że padła ofiarą oszustów i nie zgłosiła przestępstwa. Sprawcy wyłudzeń działają w ramach zorganizowanych grup przestępczych. Tworzą rozbudowane struktury, w których każdy pełni określoną rolę. Wykrywanie sprawców tego typu oszustw jest trudne z kilku powodów. Po pierwsze są to grupy międzynarodowe. Członkowie wykonują telefony z zagranicy, zmieniają numery telefonów i karty SIM przez to trudno jest ich namierzyć. Na ofiary typują osoby starsze, samotne. Dobierają ofiary choćby na podstawie listy z książki telefonicznej. Osoby, które spotykają się z ofiarami, aby odebrać pieniądze, są często nieświadome swojej roli w przestępczym procederze. Kolejnym problemem jest to, że osoby pokrzywdzone nie są często w stanie przywołać w pamięci danych, które wymieniali oszuści. Nie mogą sobie przypomnieć wyglądu sprawców, i nie potrafią rozpoznać ich po głosie. Policjanci zatrzymują kolejne osoby zajmujące się oszustwami, jednak na miejsce jednej rozbitej grupy oszustów pojawiają się kolejne. Tym ważniejsze jest więc, aby jak największa liczba osób, zwłaszcza starszych, miała świadomość tego, w jaki sposób działają przestępcy i jak uchronić się przed kradzieżą. Zwracamy się z apelem, zwłaszcza do osób młodych informujmy naszych rodziców i dziadków o tym, że są osoby, które mogą chcieć wykorzystać ich życzliwość. Powiedzmy im, jak zachować się w sytuacji, kiedy ktoś zadzwoni do nich z prośbą o pożyczenie dużej ilości pieniędzy. Zwróćmy uwagę na zagrożenie osobom starszym, o których wiemy, że mieszkają samotnie. Spotykamy się nieraz z członkami rodziny, z którymi na co dzień nie mamy kontaktu. Wykorzystujmy okoliczności tak obiady świąteczne, jak i przypadkowe spotkania na ulicy i ostrzegajmy bliskich przed zagrożeniami. Zwykła ostrożność może uchronić ich przed utratą zbieranych latami oszczędności. nadkom. Monika Chlebicz Rzecznik Prasowy Komendanta Wojewódzkiego Policji w Bydgoszczy Tekst: Marcin Krasucki Nowe radiowozy w radziejowskiej komendzie Wręczenia kluczyków do radiowozów dokonali Komendant Wojewódzki Policji insp. Krzysztof Zgłobicki, Burmistrz Mirosław Skonieczny oraz Przewodniczący Rady Miasta Sławomir Bogucki. Dwa nowe radiowozy otrzymali policjanci z radziejowskiego garnizonu. Uroczyste przekazanie pojazdów odbyło się na placu komendy w Radziejowie. Dofinansowanie do zakupu samochodów mundurowi otrzymali od piotrkowskiego samorządu oraz Komendy Głównej Policji. Wczoraj (29.10) o godzinie 14 w radziejowskiej komendzie Policji odbyła się uroczystość przekazania nowych radiowozów. Z tej okazji do Radziejowa przybyli Komendant Wojewódzki Policji w Bydgoszczy insp. Krzysztof Zgłobicki wraz z Zastępcą insp. Wiesławem Domańskim, Burmistrz Miasta i Gminy Piotrków Kujawski Pan Mirosław Skonieczny, Przewodniczący Rady Miast i Gminy Piotrków Kujawski Sławomir Bogucki. Przybyłych gości przywitał Komendant Powiatowy Policji w Radziejowie mł.insp. Sławomir Kosiński. Samochody przed pierwszym patrolem poświęcił Kapelan radziejowskich policjantów ks. Zbigniew Cabański. Wręczenia kluczyków do radiowozów dokonali Komendant Wojewódzki Policji insp. Krzysztof Zgłobicki, Burmistrz Mirosław Skonieczny oraz Przewodniczący Rady Miasta Sławomir Bogucki. Nowe auta to oznakowana dacia duster, która będzie służyła piotrkowskim policjantom oraz nieoznakowana skod rapid, który będzie wykorzystywany przez mundurowych z Radziejowa i Piotrkowa Kujawskiego. Tekst/Foto: Marcin Krasucki

14 12 Bezpieczeństwo PAŃSTWOWA STRA PO ARNA INFORMUJE Telefon alarmowy: 998/112 Od 10 października do 11 listopada 2014 r. w Komendzie Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Radziejowie odnotowano łącznie 24 zdarzenia, w tym: Lp. Rodzaj zdarzenia Ilość interwencji 1. Pożar 3 2. Miejscowe zagrożenie Alarm fałszywy 0 ZDARZENIA CHARAKTERYSTYCZNE r. o godz w miejscowości Radziejów powstał pożar trzech samochodów. Na miejsce działań zadysponowano dwa zastępy straży pożarnej z JRG Radziejów, które po dotarciu na miejsce zdarzenia zastały trzy pojazdy objęte w całości ogniem. Podano dwa prądy wody na palące się pojazdy i jeden w obronie na przyległy warsztat samochodowy. Zabezpieczono miejsce zdarzenia, po ugaszeniu pożaru przewietrzono pomieszczenia garażowe. Starty oszacowano na 86 tys. zł. Przypuszczalną przyczyną zdarzenia było zwarcie instalacji elektrycznej w samochodzie r. o godz w miejscowości Kwilno, gm. Radziejów powstał pożar w budynku mieszkalnym na poddaszu. Na miejsce działań zadysponowano dwa zastępy straży pożarnej z JRG Radziejów, które po przyjeździe na miejsce zdarzenia przystąpiły do likwidacji zagrożenia. Strażacy, w aparatach ochrony dróg oddechowych, weszli na poddasze budynku w celu rozpoznania zagrożenia, stwierdzając, że pali się niewielka ilość trocin. Przystąpiono do gaszenia pożaru. Zabezpieczono miejsce działania, po dogaszeniu przekazano miejsce pożaru właścicielowi. Starty oszacowano na 300 zł. Przypuszczalną przyczyną zdarzenia było zwarcie instalacji elektrycznej r. o godz w miejscowości Płowce, gm. Radziejów doszło do wypadku drogowego samochodu osobowego marki AUDI. Na miejsce działań zadysponowano zastęp straży pożarnej z JRG Radziejów, który po dotarciu na miejsce zdarzenia stwierdził, że w przydrożnym rowie dachował samochód. W chwili przybycia zastępu, osobę poszkodowaną zabierał zespół ratownictwa medycznego. Policja była na miejscu i kierowała ruchem drogowym. Działania zastępu polegały na zabezpieczeniu wycieku paliwa, odłączeniu akumulatora, oświetleniu miejsca zdarzenia. Starty oszacowano na 8 tys. zł. Przypuszczalną przyczyną zdarzenia była nadmierna prędkość r. o godz w miejscowości Skibin, gm. Radziejów doszło do wypadku drogowego samochodów osobowego marki SKODA Fabia i Fiata Ducato. Na miejsce działań zadysponowano zastęp straży pożarnej z JRG Radziejów, który po dotarciu na miejsce zdarzenia stwierdził, że w przydrożnym rowie znajduje się jeden z samochodów, drugi blokuje pas jezdni. W chwili przybycia zastępu, osobę poszkodowaną zabierał zespół ratownictwa medycznego. Policja była na miejscu i kierowała ruchem drogowym. Działania zastępu polegały na zabezpieczeniu miejsca zdarzenia, odłączeniu akumulatorów Starty oszacowano na 15 tys. zł. Przypuszczalną przyczyną zdarzenia było niedostosowanie prędkości do warunków panujących na drodze. Z ŻYCIA KOMENDY r. na boisku ORLIKA w Mogilnie odbył się IV Turnieju z cyklu II Mistrzostw Państwowej Straży Pożarnej w Piłce Nożnej ORLIK KUJAW 2014 o Puchar Prezesa Stowarzyszenia Sportu i Ochrony Przeciwpożarowej KOPERNIK. W rozgrywkach wzięły udział drużyny z następujących komend: Aleksandrowa, Inowrocławia, Mogilna, Radziejowa i Włocławka r. mł. bryg. Sławomir Jagas komendant powiatowy PSP uczestniczył w uroczystym ślubowaniu uczniów techników klas mundurowych o profilu wojskowym, policyjnym i strażackim. Ślubowanie odbyło się w Bydgoskim Zakładzie Doskonalenia Zawodowego Stowarzyszenia Oświatowo- -Technicznego w Bydgoszczy r. na boisku ORLIKA w Kowalu odbył się V Turniej z cyklu II Mistrzostw Państwowej Straży Pożarnej w Piłce Nożnej ORLIK KUJAW 2014 o Puchar Prezesa Stowarzyszenia Sportu i Ochrony Przeciwpożarowej KOPERNIK. W rozgrywkach wzięły udział drużyny z następujących komend: Aleksandrowa, Inowrocławia, Mogilna, Radziejowa i Włocławka r. w siedzibie starostwa powiatowego pod przewodnictwem Komendy Powiatowej Policji została zorganizowana debata na temat bezpieczeństwa w powiecie. Z ramienia komendy PSP udział w debacie wzięli: st. kpt. Jarosław Stokwisz, mł. bryg. Tomasz Ziółkowski i mł. kpt. Mariusz Marciniak r. reprezentacja komendy w składzie: Mariusz Szarecki, Waldemar Kempara, Daniel Gąsiorowski, Adam Król wzięła udział w III Kujaw- sko-pomorskich Mistrzostwach Strażaków w Pływaniu. Zawody odbyły się w CSiR w Wielkiej Nieszawce, pow. toruński. W zawodach uczestniczyły drużyny reprezentujące służby mundurowe straży pożarnej, straży miejskiej i służby więziennej. Nasza drużyna zdobyła 5 medali w następujących kategoriach: złoty medal 50 m styl klasyczny kat. M 40 Waldemar Kempara, srebrny medal 100 m styl zmienny kat. M 20 Daniel Gąsiorowski, brązowy medal 50 m styl grzbietowy kat. M 20 Daniel Gąsiorowski, brązowy medal 50 m styl motylek kat. M 20 Daniel Gąsiorowski, brązowy medal 50 m styl dowolny kat. M40 Mariusz Szarecki, r. IX Mistrzostwa Województwa Kujawsko-Pomorskiego Strażaków w Halowej Piłce Nożnej. Zawody odbyły się w Tucholi. Naszą komendę reprezentowali następujący strażacy : Jarosław Patyk, Patryk Berliński, Dariusz Kudliński, Cezary Lewandowski, Marcin Danafeld, Tomasz Michalski, Błażej Bachurski, Adam Król, Piotr Chlewicki, kierownik drużyny asp. Grzegorz Sowiński. Zawody obserwował komendant powiatowy PSP mł. bryg. Sławomir Jagas r. w siedzibie Ochotniczej Straży Pożarnej w Złotorii odbyło się uroczyste przekazanie sprzętu specjalistycznego dla jednostek Ochotniczych Straży Pożarnych z terenu województwa kujawsko-pomorskiego. Zakupiony sprzęt w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego trafił do OSP z Orla, gm. Topólka. Jednostka otrzymała sprzęt do działań na lodzie sanie lodowe wraz z wyposażeniem. W uroczystości wziął udział komendant powiatowy PSP mł. bryg. Sławomir Jagas oraz prezes Zarządu Oddziału Powiatowego ZOSP RP dh. Roman Szczerbiak. PORADY Sezon jesienno-zimowy. Pamiętaj o bezpieczeństwie w swoim domu! Zapamiętaj następujące, podstawowe zasady bezpieczeństwa pożarowego W zakresie eksploatacji urządzeń gazowych: w mieszkaniu przechowuj nie więcej niż 2 nie podłączone do urządzeń gazowych butle gazowe, o ładunku nie przekraczającym 11 kg każda, nie przechowuj butli w pomieszczeniach usytuowanych poniżej poziomu terenu (np. w piwnicach), ponieważ gaz propan-butan jest cięższy od powietrza, może zalegać w pomieszczeniu grożąc wybuchem, nie zatykaj przewodów wentylacyjnych w urządzeniach gazowych, w przypadku braku wystarczającej ilości powietrza, nastąpi niezupełne spalanie gazu, którego produktem może być trujący, niewyczuwalny tlenek węgla (CO), zlecaj okresowe czyszczenie kanałów kominowych i wentylacyjnych niedrożne mogą być przyczyną śmiertelnych zatruć tlenkiem węgla, szczególnie podczas kąpieli w łazienkach wyposażonych w gazowe ogrzewacze wody, nie ogrzewaj pomieszczeń kuchnią gazową takie praktyki mogą się skończyć poważnym zatruciem organizmu, używaj kuchni gazowej z wyłącznikiem przeciwwypływowym, używaj urządzeń gazowych posiadających krajowe atesty i dopuszczenia. Źródło: Komenda Główna PSP Tekst/Foto st. kpt. Jarosław Stokwisz

15 Rozmaitości Festiwal Piosenki Europejskiej W Radziejowskim Domu Kultury, 24 października br., odbył się III Ogólnopolski Festiwal Piosenki Europejskiej zorganizowany przez Zespół Szkół Mechanicznych w Radziejowie. Patronat Honorowy nad festiwalem objęli: wojewoda kujawsko-pomorski Ewa Mes, starosta Powiatu Radziejowskiego Henryk Gapiński i Stowarzyszenie Rozwoju powiatu radziejowskiego. Pomysłodawcami i głównymi organizatorami byli nauczyciele Zespołu Szkół Mechanicznych w Radziejowie: Wioletta Chrzanowska, Karol Brzykcy i Krzysztof Chrzanowski. Nad aranżacją sceny czuwała Beata Gołębiewska. Do finału tegorocznego festiwalu zakwalifikowało się 52 wykonawców nie tylko z województwa kujawsko-pomorskiego, ale także z innych miejscowości, takich jak: Łeba, Gdańsk, Olsztyn, Malbork, Bielawa, Wałcz, Konin, Warszawa, Aleksandrów Łódzki, Kielce i innych. Nie zabrakło również wykonawców z naszego regionu. Festiwal miał formę konkursową w dwóch kategoriach wiekowych: lat i lat. Celem festiwalu była prezentacja dorobku artystycznego solistów, popularyzacja śpiewania piosenek, stworzenie możliwości wymiany doświadczeń artystycznych młodych wokalistów amatorów, doskonalenie umiejętności posługiwania się językami obcymi i ojczystym. Zmagania konkursowe oceniało profesjonalne jury, które pracowało w składzie: przewodniczący Jacek Beszczyński muzyk, kompozytor, wokalista z Torunia, Tadeusz Seibert muzyk, kompozytor z Malborka, Artur Grudziński pianista, kompozytor i aranżer z Bydgoszczy. Podczas przesłuchań jury oceniało warunki głosowe uczestników, dobór repertuaru, interpretację utworów, ogólny wyraz artystyczny, muzykalność, poprawność pod względem językowym i dykcyjnym. Po przesłuchaniu uczestników festiwalu jury wyłoniło laureatów: Grand Prix przyznano Zuzannie Ślusarz z Malborka w kategorii lat: Drugie miejsce ex aequo Weronice Radnieckiej z Konina i Marcie Kręplewskiej z Radziejowa; Trzecie miejsce Beacie Krakowiak z Malborka; w kategorii lat: Pierwsze miejsce ex aequo Zuzannie Jasińskiej z Torunia i Żanecie Kwiatek z Bielawy; Trzecie miejsce Darii Wiśniewskiej z Radziejowa; Jury przyznało wyróżnienia: Agacie Buczkowskiej z Wałcza, Michaeli Maciejewskiej ze Świecia, Jakubowi Ciesielskiemu z Torunia, Julii Kaczalskiej z Sompolna, Małgorzacie Olejnik z Lubrańca. Nagrodę wojewody dla najlepszego solisty a województwa kujawsko-pomorskiego Zuzannie Jasińskiej z Torunia. Nagrodę wicemarszałka województwa kujawsko-pomorskiego Dariusza Kurzawy dla najlepszego solisty z powiatu radziejowskiego dla Marty Kręplewskiej z Radziejowa. Nagrodę senatora RP Andrzeja Persona dla Anety Królak z Gdańska. Nagrodę posła na Sejm RP Marka Wojtkowskiego dla Jakuba Rybczyńskiego ze Świecia. Nagrodę dyrektor Radziejowskiego Domu Kultury dla Piotra Zubek z Warszawy. W godzinach popołudniowych odbył się Koncert Galowy Festiwalu, podczas którego zaprezentowali się najlepsi wykonawcy tegorocznych przesłuchań. Młodzi artyści otrzymali nagrody oraz burzliwe oklaski od publiczności. Koncert Galowy ubogacił występ gościa specjalnego Julii Olędzkiej, laureatki ubiegłorocznej edycji festiwalu, finalistki programu telewizyjnego X-FACTOR oraz obecnej edycji MAM TALENT. Sukces, w postaci popularnej imprezy artystycznej, której świadkami byli zgromadzeni goście i publiczność festiwalowa nie byłby możliwy bez wsparcia lokalnych przedsiębiorców i organizacji. Dziękujemy za to, że od wielu lat możemy liczyć na pomoc podczas organizacji festiwalu oraz wsparcie finansowe działań szkoły. Organizatorzy szczególne podziękowania kierują do: Wojewody Kujawsko-Pomorskiego Ewy Mes, Wicemarszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego Dariusza Kurzawy, Starostwa Powiatowego w Radziejowie, Miasta Radziejów, Gminy Radziejów, Stowarzyszenia Rozwoju Powiatu Radziejowskiego, Radziejowskiego Domu Kultury, Banku Spółdzielczego w Piotrkowie Kujawskim, Banku BGŻ S.A. oddział w Radziejowie, Banku Spółdzielczego w Radziejowie, Ośrodka Hodowli Zarodowej Osięciny sp. z o. o. w Osięcinach, Wyższej Szkoły Gospodarki w Bydgoszczy, Rolhod spólka z o. o. w Wąsewie, Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w Stary Radziejowie, Hurtowni Materiałów Budowlanych GEMINI s. c. Radosław i Bogumił Olejnik w Radziejowie, Zakładu Transportu Handlu i Usług Benedykt Rakowski w Osięcinach, Składu Opału Węgrol Sławomir Gadaliński w Bieganowie, Zakład Produkcyjny Tom Dom Tomasz Szporka w Dobrem, Młyn Gospodarczy Jan Rumaniec w Dobrem, Firmy Handlowo-Usługowej FROST Dariusz i Katarzyna Kurkiewicz w Skibinie, Piekarni ALS w Radziejowie, Zakładu Cukierniczo-Piekarniczego AS Adam i Sławomir Wiśniewscy w Piotrkowie Kujawskim, Wiejskiej Piekarni Marcin Kaczor w Dobrem, M&K sp. cywilna Mariola Graczyk Benedykcińska Karol Benedykciński Broniewek 32, Zakładu Aktywności Zawodowej w Radziejowie, Nowością tegorocznego festiwalu były konsultacje wokalne z jurorami, w trakcie których uczestnicy mogli indywidualnie porozmawiać z muzykami, poznać swoje mocne i słabe strony występu. Laureaci III Ogólnopolskiego Festiwalu Piosenki Europejskiej byli mile zaskoczeni atrakcyjnymi i cennymi nagrodami. Młodzi artyści i ich opiekunowie podkreślali wysoki poziom artystyczny festiwalu i bardzo dobrą organizację oraz kujawską gościnność. Uczestnicy z żalem wyjeżdżali z Radziejowa zapewniając, że wrócą za rok, aby wziąć udział w kolejnej edycji festiwalu. Tekst: Organizatorzy Foto: Sylwester Wojciechowski, Zbigniew Zasada Podziękowanie za występ Julii Olędzkiej składa dyrektor ZSM Arkadiusz Włodarski. Senator RP Andrzej Person (od lewej) wraz z prowadzącym festiwal Marcinem Michalskim. Zuzanna Ślusarz Grand Prix Festiwalu. POWIATOWE ABC GAZETA POWIATU RADZIEJOWSKIEGO miesięcznik. Wydawca: Stowarzyszenie Rozwoju Powiatu Radziejowskiego Radziejów, ul. Kościuszki 58, tel. (54) lub w. 30, abcradziejow@wp.pl Redaguje Zespół: Wanda Wiatrowska (redaktor naczelna), Marta Dybowska (sekretarz redakcji), Arleta Brochocka-Śliwiak, Krzysztof Staszak, Konrad Lewandowski, Jolanta Uważyńska, Mirosław Czynsz, Halina Urbańska Skład i druk: EXPOL, Włocławek, ul. Brzeska 4, tel./fax (054) , sekretariat@expol.home.pl Nakład: 1000 egz. PISMO ZRZESZONE W STOWARZYSZENIU POLSKICH MEDIÓW ISSN Redakcja zastrzega sobie prawo do dokonywania skrótów, redagowania nadesłanych tekstów oraz obróbki zdjęć. Nie odpowiada za treść nadesłanych ogłoszeń.

16