SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ W PSARACH ZA 2008 ROK

Transkrypt

1 SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ W PSARACH ZA 2008 ROK 1

2 SPIS TREŚCI STRONA: 1. PODSTAWA PRAWNA DZIAŁALNOŚCI OPS POMOC SPOŁECZNA Program wieloletni,,pomoc państwa w zakresie dożywiania Lokalny program organizowania prac społecznie użytecznych Projekty : Kluby Integracji Społecznej w Gminie Psary Projekt,,Praca się opłaca z Europejskiego Funduszu Społecznego Lokalny program wsparcia rodzin z dziećmi niepełnosprawnymi -,,Nadzieja Projekt - Wioska Internetowa Likwidacja skutków gradobicia Akcja charytatywna -,,Pomóż dzieciom przetrwać zimę Wydatki pomoc społeczna ŚWIADCZENIA RODZINNE I INNE Wydatki - świadczenia rodzinne, zal. alimentacyjna i fundusz alim PROFILAKTYKA I PROMOCJA ZDROWIA Punkt Konsultacyjny Komisja d/s Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Programy profilaktyczne organizowanie środowiska lokalnego Program,,Zimowe ferie w Gminie Psary Rządowy program,,razem bezpieczniej Program,,Pomóż koledze Kampania,,Zachowaj Trzeźwy Umysł

3 Ogólnopolska kampania edukacyjna,,ciąża bez alkoholu Program,,Wakacje w Gminie bez alkoholu, narkotyków, nikotyny pt. Uśmiech, Słońce i Ja Kampania Społeczna dla kobiet pt.,,gminna Kampania Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie Program Profilaktyczno-Edukacyjny,,NIEĆPAM -,,Trzy Kroki Warsztaty pt.,,nasze Dzieci i Narkotyki Inne formy organizowania środowiska lokalnego Świetlica integracyjna Wydatki profilaktyka WSPARCIE FINANSOWE I RZECZOWE W 2008r KADRA I UTRZYMANIE OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ WNIOSKI I PROPOZYCJE

4 1. PODSTAWA PRAWNA DZIAŁALNOŚCI OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ Ośrodek Pomocy Społecznej w Psarach został utworzony w 1990r. na mocy dwóch Uchwał. 1. Uchwały Nr X/38/90 Gminnej Rady Narodowej w Psarach z dnia roku, w sprawie utworzenia jednostki budżetowej. 2. Uchwały Nr XVIII/118/91 Rady Gminy w Psarach z dnia roku, w sprawie powołania Ośrodka Pomocy Społecznej w Psarach. Ośrodek działa na podstawie Statutu uchwalonego przez Radę Gminy w Psarach, Uchwała Nr XXXVII/289/05 z dnia r. z późniejszymi zmianami. Ośrodek Pomocy Społecznej w Psarach realizuje zadania w oparciu o następujące ustawy: 1) o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004r. - tekst jednolity /Dz.U. Nr 115 poz. 728 z 2008 roku z póź. zm./, 2) o zatrudnieniu socjalnym z dnia 13 czerwca 2003r. - /Dz.U. Nr 69 poz. 624 z 2004 roku z późn. zm./, 3) o świadczeniach rodzinnych z dnia 28 listopada 2003r. - tekst jednolity /Dz.U. Nr 139 poz. 992 z 2006 roku z późn. zm./, 4) o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej z dnia 22 kwietnia 2005r. - /Dz.U. Nr 86 poz.732 z 2005 roku/, 5) o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26 października 1982r. - tekst jednolity /Dz.U.Nr 147 poz z 2002 roku/, 6) o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 24 kwietnia 1997r. - /Dz.U. Nr 75 poz.468 z 1997 roku z póź. zm./, 7) o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z dnia 29 lipca 2005r. - /Dz.U. Nr 180 poz.1493 z 2005 roku/. 8) Rozporządzenie Min. Gosp. i Pracy w sprawie trypu organizowania prac społecznie użytecznych z dnia 15 października 2005r. 9) o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z dnia 20 kwietnia 2004r.,-/ Dz.U. Nr 69, poz. 415 z 2008r./, 10) o pomocy osobom uprawnionym do alimentów z dnia 07 września 2007r. - / Dz.U. Nr 192 poz.1378 z późn. zm./, 11) inne Zadania realizowane w oparciu o powyższe ustawy uwzględnione w aktach prawa miejscowego : - Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych w Psarach na lata powołanej Uchwałą Rady Gminy Psary Nr XXXVIII/298/2005 z dnia r. - Gminnym Systemie Profilaktyki i Opieki nad Dzieckiem i Rodziną powołanym Uchwałą Rady Gminy Psary Nr XIV/91/2007 z dnia 28 listopada 2007r. - Lokalnym programie osłonowym z zakresu pomocy społecznej powołanym Uchwałą Rady Gminy Psary Nr XI/63/2007 z dnia r.. - szczegółowych zasadach przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze 4

5 i specjalistyczne usługi opiekuńcze oraz warunki częściowego i całkowitego zwolnienia z opłat za te usługi oraz tryb ich pobierania powołanej Uchwałą Rady Gminy Psary Nr XXVIII/217/2004 z dnia 27 grudnia 2004r. stanowią lokalne prawo miejscowe. Decyzje administracyjne z zakresu ustawy o pomocy społecznej są realizowane na podstawie dwóch upoważnień Wójta Gminy Psary: 1) Upoważnienie Wójta Gminy Psary Nr Or 1020/2/2004 z dnia r. dla P. Agnieszki Sarnik Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej w Psarach do wydawania decyzji administracyjnych w indywidualnych sprawach z zakresu pomocy społecznej należących do właściwości gminy zgodnie z ustawą o pomocy społecznej, 2) Upoważnienie Wójta Gminy Psary Nr Or 1020/4/2004 z dnia r. dla P. Beaty Czapla Pracownika socjalnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Psarach do wydawania decyzji administracyjnych w indywidualnych sprawach z zakresu pomocy społecznej należących do właściwości gminy zgodnie z ustawą o pomocy społecznej podczas nieobecności Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej. 2. POMOC SPOŁECZNA Na podstawie powyższych upoważnień w 2008r. wydano 1059 decyzji, w tym: - w ramach zadań własnych w ramach zadań zleconych usługi opiekuńcze składki zdrowotne decyzje odmowne - 53 głównie z powodu : braku współpracy, przekraczającego dochodu, zmarnotrawienia pomocy. - decyzje umarzające postępowania złożono 2 odwołania od decyzji Kierownika do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Katowicach, które zostały zwrócone do ponownego rozpatrzenia. Na podstawie Uchwały Rady Gminy Nr XXXV/272/2005 z dnia w sprawie upoważnienia Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej do wydawania decyzji administracyjnych w zakresie świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych wydano 2 decyzje uprawniające klienta do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej. W 2008r. z zakresu pomocy społecznej: udzielono odpowiedzi na 723 pisma z różnych instytucji, m.in.: Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Śląski Urząd Wojewódzki, Niepubliczne Zakłady Opieki Zdrowotnej, Policja, Sądy, ZUS, KRUS, Miejskie Ośrodk Pomocy Społecznej, Urzędy Gmin, PUP, inne. sprządzono 31 kart informacyjnych do Urzędu Gminy Psary, udzielono 57 odpowiedzi na wnioski o udostępnienie danych osobowych ze zbioru danych osobowych na potrzeby Urzędów Gmin, Ośrodków Pomocy Społecznej, ROPS, PCPR, ZUS, Sądów i Policji, wydano 136 zaświadczenia celem przedłożenia m.in. w Zespole Obsługi Szkół i Przedszkoli, Starostwie Powiatowym, Zakładzie Gospodarki Komunalnej, Zakładzie Energetycznym, ZUS, KRUS, Urzędach Miasta i Urzędach Gmin, PFRON. 5

6 Tabela Nr 1 przedstawiająca rodzaje przyznanych zasiłków z pomocy społecznej w 2008r. Rodzaj zasiłku Liczba rodzin Liczba świadczeń Zasiłki okresowe Posiłek Odzież Usługi opiekuńcze Sprawienie pogrzebu - - Pokrycie wydatków powstałych w wyniku zdarzenia losowego Zasiłki celowe Zasiłki stałe Z tyt. gradobicia Tabela Nr 2 - Liczba Klientów Ośrodka z poszczególnych sołectw korzystających ze świadczeń pomocy społecznej w 2008r.* Sołectwo Liczba rodzin Liczba osób PSARY GRÓDKÓW STRZYŻOWICE GÓRA SIEWIERSKA DĄBIE PRECZÓW SARNÓW MALINOWICE GOLĄSZA 6 13 BRZĘKOWICE 5 16 RAZEM * Tabela zawiera wykaz rodzin korzystających zarówno z pomocy finansowej, jak i z pomocy w formie pracy socjalnej 6

7 Tabela Nr 3 - Powody przyznania pomocy w 2008r. POWODY LICZBA RODZIN LICZBA OSÓB W RODZINACH Ubóstwo Potrzeba ochrony macierzyństwa Bezrobocie Niepełnosprawność Długotrwała lub ciężka choroba Bezradność w sprawach opiekuńczo wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego Rodziny niepełne Rodziny wielodzietne 3 23 Przemoc w rodzinie 6 16 Alkoholizm Trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego 4 4 Zdarzenie losowe Klęska żywiołowa Tabela Nr 4 - Typy rodzin pobierających świadczenia z pomocy społecznej w 2008r. O liczbie osób: Wyszczególnienie: ogółem Liczba rodzin w tym na wsi Liczba osób w rodzinach Rodziny ogółem: i więcej

8 Tabela Nr 5 - Liczba osób i rodzin korzystających ze świadczeń pomocy społecznej w latach L.p. Liczba rodzin i osób w rodzinie Pomoc społeczna udzielana w latach 2002r. 2003r. 2004r. 2005r. 2006r. 2007r. 2008r. 1 Liczba rodzin Liczba osób w rodzinie % udział klientów do liczby mieszkańców Gminy Psary 9,2% 9,1% 7% 5,4% 5,4% 5,6% 7,8% 2.1. Program wieloletni Pomoc państwa w zakresie dożywiania. Program realizowany jest w oparciu o ustawę z dnia 29 grudnia 2005r. o ustaleniu programu wieloletniego,,pomoc państwa w zakresie dożywiania (Dz. U. Nr 267 poz. 2259). Celem programu jest wsparcie gmin w wypełnianiu zadań własnych o charakterze obowiązkowym w zakresie dożywiania dzieci oraz zapewnienia posiłku osobom jego pozbawionym ze szczególnym uwzględnieniem osób z terenów objętych wysokim poziomem bezrobocia i ze środowisk wiejskich. W ramach programu zapewniona jest pomoc w zakresie dożywiania : - dzieciom do 7 roku życia, - uczniom do czasu ukończenia szkół ponadgimnazjalnych, - osobom i rodzinom znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej, w szczególności osobom samotnym, w podeszłym wieku, chorym i niepełnosprawnym (zgodnie z ustawą o pomocy społecznej). Pomoc ta jest udzielana w formie posiłku, świadczenia pieniężnego na zakup posiłku lub żywności albo świadczenia rzeczowego w postaci produktów żywnościowych. Pomoc ta może być przyznana nieodpłatnie powyższym osobom, rodzinom jeżeli dochód osoby samotnie gospodarującej lub dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 150% kryterium dochodowego o którym mowa w art. 8 ust. 1 pkt. 1 i 2 ustawy o pomocy społecznej. Przykład I Kryterium dla osoby samotnie gospodarującej 477 zł netto x 150% = 715,50 zł powyżej kwoty 715,50 zł pomoc na powyższy cel nie przysługuje. Przykład II Kryterium dochodowe rodziny stanowi liczba osób x 351 zł np. 3 osoby x 351 x 150% = 1.579,50 zł powyżej kwoty 1.579,50 zł pomoc na powyższy cel nie przysługuje. W 2008r. z gorącego posiłku dla potrzebujących oraz podopiecznych skorzystało 87 dzieci i uczniów do czasu ukończenia szkoły ponadgimnazjalnej. 8

9 Natomiast pomocą w formie zasiłków celowych na żywność zostało objętych 87 rodzin w tym 208 osób. Koszt programu ogółem wyniósł zł z tego z zadań własnych: zł z zadań zleconych: zł Realizacja każdego świadczenia - posiłku odbyła się w oparciu o decyzje administracyjne wydane na podstawie złożonego wniosku przez rodzica, opiekuna dziecka, przeprowadzonego wywiadu w miejscu zamieszkania oraz zebranej dokumentacji. Z poszczególnymi placówkami oświaty Kierownik Ośrodka zawiera porozumienie regulujące zasady finansowania wydawanych posiłków i podwieczorków. Ośrodek finansuje również gorące posiłki dla dzieci w przedszkolach. W 2008r. z tej formy pomocy skorzystało 23 dzieci. Lp. Tabela Nr 6 - Łączna liczba dzieci i młodzieży korzystających z dożywiania w placówkach oświaty w latach Formapomocy Liczba dzieci i młodzieży w latach Dożywianie Lokalny program organizowania prac społecznie użytecznych. Realizacja prac społecznie użytecznych ma na celu zaktywizować osoby długotrwale bezrobotne, korzystające ze świadczeń pomocy społecznej do podjęcia różnego rodzaju prac na terenie gminy. Prace te są organizowane na podstawie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z dnia 20 kwietnia 2004r. /Dz.U. Nr 69, poz. 415 z 2008r./ oraz Rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 25 października 2005r. w sprawie trybu organizowania prac społecznie użytecznych i w oparciu o założenia strategiczne zawarte w Uchwale Rady Gminy Psary Nr XXXVIII/298/2005 z dnia r. w sprawie Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych w Psarach na lata Działania na rzecz osób bezrobotnych w 2008r. odbywały się w oparciu o założenia zawarte w powyższej uchwale oraz lokalny program osłonowy z zakresu pomocy społecznej podjęty uchwałą Rady Gminy Psary i projekt,,tu jest moje miejsce organizowany w ramach rządowego programu,,aktywne formy przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu. Miejsce realizacji: teren Gminy Psary Cele projektu: - przeciwdziałanie skutkom bezrobocia; - aktywizacja klientów długotrwale bezrobotnych m.in. na rzecz budownictwa socjalnego; - przygotowanie klientów OPS do wymagań stawianych przez pracodawców na obecnym rynku pracy (staranność, dyscyplina, punktualność, zaangażowanie); - realizacja prac: porządkowych, naprawczych, wykończeniowych i innych w Gminie Psary. 9

10 Adresaci: Organizatorzy: - osoby bezrobotne w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy bez prawa do zasiłku, ubiegające się o przyznanie świadczeń z pomocy społecznej (spełniające kryteria z ustawy o pomocy społecznej). - Urząd Gminy, - PUP w Będzinie, - Ośrodek Pomocy Społecznej, - podmioty: placówki oświaty, pomocy społecznej. ETAP I Gmina sporządza Roczny Plan Prac zawierający: 1. Liczbę bezrobotnych - do 12 osób 2. Okres zatrudnienia - 9 m-cy ( r r.) 3. Liczba godzin - 10 h tygodniowo 1 osoba 4. Proponowana odpłatność - 1 h 6, 36 zł (w tym 3,81 zł PUP) 5. Rodzaje prac - zostały dokładnie przedstawione w zbiorczym zestawieniu Realizacja prac społecznie użytecznych odbywa się w oparciu o porozumienie nr RP9801/1/BW/2008 z dnia r. zawarte pomiędzy Starostą Będzińskim a Wójtem Gminy Psary. ETAP II 1. Sporządzenie listy osób spełniających wymogi do prac społecznie użytecznych (do r.) przez Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej oraz przekazanie jej do PUP Będzin. 2. Wydanie zarządzenia przez Wójta Gminy Psary w sprawie upoważnienia Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej w zakresie prowadzenia: akt osobowych, kontraktów, harmonogramów, sprawozdawczości, realizacji świadczeń pieniężnych, miesięcznych rozliczeń z PUP oraz rozliczeń z Urzędem Skarbowym w Będzinie na okres organizowania tych prac na terenie Gminy 3. Zawarcie wewnętrznych porozumień pomiędzy Wójtem Gminy a podmiotami. 4. Podpisanie z klientami indywidualnych kontraktów socjalnych przez pracowników socjalnych określających wzajemne prawa i obowiązki ustalone w trakcie trwania programu. 5. Organizowanie w OPS comiesięcznych spotkań roboczych celem rozliczenia z przepracowanego zakresu oraz wypłaty świadczeń pieniężnych. 6. Określenie źródeł finansowania - PUP Będzin, - środki własne Gminy, - środki podmiotów. 7. Sporządzenie sprawozdawczości finansowej (OPS). 10

11 ETAP III Podsumowanie programu: Prace społecznie użyteczne zostały wykonane w 73%. Główną przyczyną nie wykorzystania dotacji w 100% była duża rotacja osób skierowanych do tych prac: - porzucenie pracy przez klientów (5 osób), - z powodu pogorszenia stanu zdrowia (1 osoba), - rezygnacja z pracy ze względu na znalezienie korzystniejszych warunków finansowych (5 osób). Pomimo występujących trudności organizacyjnych związanych z rotacją osób skierowanych do tych prac zaobserwowano duże korzyści z realizacji tego projektu. 1. Klienci wytypowani przez pracowników socjalnych wyrazili swoje zadowolenie i chęć dalszej współpracy w tego typu przedsięwzięciach. Ich dokładne spostrzeżenia, uwagi i opinie uzyskano dzięki przeprowadzonej anonimowej ankiecie. 2. Pracownicy Ośrodka mogli skutecznie przeprowadzać pracę socjalną dzięki aktywnej postawie i podwyższonej samoocenie klientów. 3. Podmioty biorące udział w organizowaniu prac wyraziły pozytywną opinię i zadowolenie z uzyskanych korzyści. 4. Wykonano szereg prac rozbiórkowych, naprawczych, porządkowych i innych. 5. Reasumując powyższe rozważania stwierdza się, że program ten był efektywny, gdyż większość uczestników zadeklarowała dalszą chęć współpracy w 2009r. ETAP IV Ewaluacja programu : W celu przeprowadzenia ewaluacji programu zastosowano anonimowe ankiety, które na ostatnim spotkaniu roboczym zostały rozdane uczestnikom programu. Zebrano również od podmiotów dane dotyczące bilansu wykonanych prac. Wydatki poniesione na realizację prac społecznie użytecznych : zadania własne: ,59 zł ,44 zł - świadczenia pieniężne z tyt. wykonanych prac społecznie użytecznych, 6.117,15 zł - wydatki związane z zakupem odzieży ochronnej, biletów, wody i innych, 348 zł - ubezpieczenie z Urzędu Gminy, dofinansowanie z PUP Będzin: ,92 zł - świadczenia pieniężne z tytułu wykonywania prac społecznie użytecznych. Łącznie wydatkowano: ,51 zł 11

12 Schemat Nr 1 Organizator programu PSU Wójt Gminy Psary i Starosta Powiatu Będzińskiego Realizatorzy Klub Integracji Kierownik Partnerzy : Społecznej Ośrodka Pomocy Społecznej w Psarach - Szkoła Podstawowa Strzyżowice - Ośrodek Pomocy Społecznej Psary - Urząd Gminy Psary Tabela Nr 7 - Zbiorcze zestawienie prac społecznie użytecznych wykonanych w 2008r. na terenie podmiotów Gminy Psary. L.p. Organizatorzy prac Rodzaje wykonanych prac 1. Urząd Gminy w Psarach 2. Szkoła Podstawowa Strzyżowice 3. Ośrodek Pomocy Społecznej w Psarach Prace porządkowe przy pomniku żołnierzy radzieckich, wykaszanie poboczy oraz wycinki krzaków przy drogach gminnych, usuwanie nadmiaru ziemi, obkaszanie, prace porządkowe na stadionie Iskry Psary, wycinki gałęzi i krzaków w Preczowie, czyszczenie i udrażnianie rowu ociekowego przy stadionie w Górze Siewierskiej. Prace rozbiórkowe komina, betonowanie podłoża, przygotowanie miejsca pod instalację nowych kotłów grzewczych, wyrównywanie terenu wokół boiska po wymianie kanalizacji, malowanie bramy, naprawa ławek i ogrodzenia, uzupełnianie ziemią terenu przed szkołą i wyrównywanie go, uzupełnianie piaskiem podłoża przy huśtawkach i skoczni. Sprzątanie budynku, prace porządkowe wokół budynku, usługi opiekuńcze wykonywane przez 2 uczestniczki projektu na rzecz 4 osób starszych, schorowanych. 12

13 Założenia dotyczące realizacji prac społecznie użytecznych w 2009r. Wzorem lat ubiegłych prace społecznie użyteczne realizowane będą na terenie naszej Gminy od kwietnia do grudnia 2009r. W tym celu Kierownik Ośrodka przygotował w styczniu br. wymaganą listę 12 osób bezrobotnych wraz z wnioskiem do Powiatowego Urzędu Pracy w Będzinie celem otrzymania dofinansowania. Kolejne czynności będą realizowane w oparciu o Uchwałę Rady Gminy Nr XXVIII/209/2009 z dnia r. w sprawie uchwalenia lokalnych programów osłonowych z zakresu pomocy społecznej. Przewiduje się, że prace te nadal będą wykonywane na terenie Gminy w zależności od potrzeb (porządkowe, naprawcze, rozbiórkowe i inne), ze szczególnym uwzględnieniem przygotowania placu przy ul. Szkolnej 100 pod budownictwo socjalne Kluby Integracji Społecznej w Gminie Psary I. OPIS REALIZACJI PROJEKTÓW. W ubiegłym roku tut. Ośrodek realizował dwa odrębne projekty KIS. Pierwszy, rozpoczęty w 2007r. był kontynuacją zadań w ramach projektu Klub Integracji Społecznej w środowisku wiejskim Teraz my - Psary i trwał od stycznia do czerwca 2008r., natomiast drugi projekt,,tu jest moje miejsce był prowadzony od września do listopada 2008r. Obydwa projekty były realizowane w ramach rządowego programu AKTYWNE FORMY PRZECIWDZIAŁANIA WYKLUCZENIU SPOŁECZNEMU organizowanego przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej będąc odpowiedzią na występujące w Gminie Psary problemy społeczne. Zostały one zdiagnozowane w Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych w Psarach na lata powołanej Uchwałą Rady Gminy Psary Nr XXXVIII/298/2005 z dnia r. Najczęściej występującymi problemami są: bezrobocie, niepełnosprawność, długotrwała choroba, uzależnienia oraz bezradność w sprawach opiekuńczo wychowawczych. Rodziny należące do grup szczególnego ryzyka pozostawione same sobie są narażone na marginalizację, a w efekcie na wykluczenie społeczne. Metodą przeciwstawienia się tym niepożądanym zjawiskom stał się Klub Integracji Społecznej. 1. Cel projektów. Celem projektów jest dążenie do wykorzystania potencjału KIS w połączeniu z aktywnym udziałem osób zagrożnych marginalizacją społeczną i zawodową w organizacji programu prac społecznie użytecznych na rzecz budownictwa socjalnego. Dlatego też integracja zawodowa i społeczna osób zaliczanych do grup zagrożonych wykluczeniem społecznym stanowi duże wyzwanie dla Ośrodka Pomocy Społecznej. Jest to związane z narastającym zjawiskiem pauperyzacji społeczeństwa, ze zjawiskiem długotrwałego bezrobocia oraz brakiem dostosowania osób z grup szczególnego ryzyka do potrzeb rynku pracy. Realizacja projektu miała na celu ograniczenie zjawiska wykluczenia społecznego oraz przygotowanie osób zagrożonych tym zjawiskiem do uczestnictwa w życiu społecznym oraz powrotu na rynek pracy poprzez długotrwałe i wszechstronne działania na rzecz reintegracji społecznej i zawodowej oraz przygotowania się do działań w kierunku zainicjowania budownictwa socjalnego na naszym terenie. Zadanie to jest szczególnie 13

14 ważne gdyż liczba osób bezdomnych rokrocznie wzrasta, a Gmina Psary nie posiada na swym terenie tego typu lokali. Poprzez udział w zajęciach osoby długotrwale bezrobotne, korzystające stale ze świadczeń pomocy społecznej zostały wyposażone w dodatkową wiedzę, jak również mogły nabyć umiejętności w zakresie radzenia sobie z trudnościami dnia codziennego, komunikacji, zwalczania stresu. 2. Metody i formy realizacji projektu. Podczas realizacji projektu Klub Integracji Społecznej wykorzystano następujące metody pracy socjalnej: praca z indywidualnym przypadkiem realizowana poprzez zawieranie kontraktu socjalnego ze specjalistą pracy socjalnej, indywidualne kontakty ze specjalistami oraz mobilizowanie i motywowanie uczestników do podjęcia starań w celu dokonywania pozytywnych zmian w ich życiu. Metoda pracy z indywidualnym przypadkiem polega na ofiarnej, żmudnej i długoterminowej działalności pracownika socjalnego, który wykorzystując swą wiedzę udziela stosownej pomocy. Celem tej metody jest mobilizacja sił jednostki, motywowanie jej do podjęcia starań o wyjście z trudnej sytuacji. metoda pracy grupowej była główną metodą pracy z uczestnikami. Licząca łącznie 20 osobowa grupa stworzyła korzystne warunki do rozwoju, pobudzenia własnych zainteresowań oraz umiejętności, a w efekcie do osiągnięcia pozytywnych zmian i zamierzonych celów. Metoda ta poprzez celowe doświadczenia grupowe pomaga jednostkom uzyskać poprawę ich społecznego funkcjonowania i lepiej radzić sobie z ich indywidualnymi, grupowymi lub społecznymi problemi. Licząca od kilku do kilkunastu osób grupa stwarza szczególnie korzystne warunki do rozwoju systemu pomocy wzajemnej, opartej na wspólnocie potrzeb i celów. organizacja środowiska lokalnego metodę tą zastosowano podczas organizowania spotkania integracyjnego rodzin dzieci niepełnosprawnych i rodzin uczestników KIS. Metoda ta polega na planowanym wywoływaniu zmian w określonej społeczności, będącej przedmiotem oddziaływania. Organizowanie społeczności lokalnej, podobnie jak inne metody pracy socjalnej, opiera się na określonych przesłankach teoretycznych, na które składają się przede wszystkim socjologiczne koncepcje społeczności lokalnej oraz wiedza z zakresu teorii organizacji i zarządzania. 3. Efekty działalności w ramach Klubów Integracji Społecznej. Tabela Nr 8 Projekt,,Teraz My - Psary Projekt,,Tu jest moje miejsce 1 Czasookres I-VI 2008 II edycja KIS IX XI Liczba beneficjentów 9 osób (kobiet) 10 osób (2 kobiety, 8 mężczyzn) 3 Organizacja spotkań w pomieszczeniach Ośrodka 3 x w tygodniu po 3 godz. 2 x w tygodniu po 3 godz. 4 Spotkanie ze specjalistami - psycholog - psycholog 14

15 - prawnik - informatyk - specjalista pracy socjalnej 5 Uzyskane efekty - podjęcie zatrudnienia w ramach umowy o pracę przez 2 beneficjentki, - podjęcie pracy w ramach przygotowania zawodowego przy współpracy z PUP przez 1 uczestniczkę projektu, - włączenie 3 uczestniczek KIS w prace społecznie użyteczne na rzecz Gminy, - wykształcenie poczucia odpowiedzialności i obowiązkowości poprzez regularny udział w zajęciach, - wzmocnienie aktywności życiowej i motywacji do działań, - nabycie umiejętności samodzielnego wyznaczania sobie celów życiowych oraz sposobów ich realizacji, - wykształcenie umiejętności poruszania się po rynku pracy, wiedzy z zakresu autoprezentacji, - podniesienie wiary we własne możliwości, - poznanie i identyfikowanie swoich słabych i mocnych stron, - pozyskanie wiedzy z zakresu prawa i możliwości wsparcia instytucjonalnego. - trener bhp - terapeuta - instruktor ratownictwa przedmedycznego - informatyk - specjalista pracy socjalnej - ukończenie przez 2 osoby kursu z zakresu wykonywania usług opiekuńczych oraz podjęcie zatrudnienia w ramach umowy zlecenie przez jedną z nich w firmie wykonującej usługi opiekuńcze na rzecz osób starszych i niepełnosprawnych, - świadczenie usług opiekuńczych na rzecz 4 osób starszych, niepełnosprawnych przez 2 uczestniczki projektu, - podjęcie przez 4 osoby pracy w ramach umowy o pracę w formie prac interwencyjnych w Urzędzie Gminy Psary oraz czasowe usamodzielnienie się tej grupy, - wykształcenie poczucia odpowiedzialności i obowiązkowości poprzez regularny udział w zajęciach, - wzmocnienie swojej aktywności życiowej i motywacji do działań, - nabycie umiejętności samodzielnego wyznaczania sobie celów życiowych oraz sposobów ich realizacji, - wykształcenie umiejętności poruszania się po rynku pracy, oraz uzyskanie wiedzy z zakresu autoprezentacji, - podniesienie wiary w siebie oraz swoje możliwości, - nabycie podstawowej wiedzy z zakresu przepisów bhp, uzależnień oraz udzielania pierwszej pomocy, - 10 osób uczestniczyło w pracach społecznie użytecznych, które były 15

16 wykonywane na terenie gminy, dzięki temu osoby bezrobotne otrzymywały świadczenie finansowe jak również mogły wykształcić poczucie obowiązkowości, punktualności i odpowiedzialności, - przygotowano deklaracje dla uczestników do dalszych prac na rzecz gminy w 2009r.. Tabela Nr 9 - Koszty realizacji KIS-ów w 2008r. Projekty 1 II etap Projektu,,Teraz My Psary -materiały biurowe, art. spożywcze, prenumerata prasy, tonery -wynagrodzenia osobowe z pochodnymi, umowy ze specjalistami, 2 Projekt,,Tu jest moje miejsce ZADANIE 1 -wynagrodzenia dla specjalistów -mat.biurowe, bilety autobusowe i inne -sprzęt edukacyjny tj. 2 zestawy komputerowe, 2 drukarki, kserokopiarka wielof., zestaw szkoleniowy : rzutnik, wskaźnik, tablica, stolik Własne źródło finansowania zadań w tym : 1.150, , Rządowe źródło finansowania zadań ,39 w tym : , ,65 W rozliczenie działalności Klubu Integracji Społecznej zaangażowany był również dział księgowy Ośrodka Pomocy Społecznej, który czuwał nad wydatkami związanymi z realizacją założeń projektu oraz rozliczeniem finansowym zgodnie z umowami zawartymi z Ministerstwem Pracy i Polityki Społecznej. 16

17 Zadania c.d. Zadanie 2 Realizacja prac społecznie użytecznych : 1. Świadczenia pieniężne wypłacane klientom OPS. 2. Wydatki pozostałe (odzież ochronna, bilety, itp) Zadanie 3 Zakup narzędzi, sprzętu technicznego i materiałów - narzędzia : łopaty, łomy, kilofy, młotki, kielnie, pace, taczki. - sprzęt : betoniarki, młoty udarowe, agregat prądotwórczy, drabina metalowa, rusztowanie, kosa spalinowa, kosiarka spalinowa, przecinarka, wyrzynarka do drewna, pilarka, wkrętarka elektryczna, zagęszczarka, palnik do podgrzewania papy, spawarka. - materiały : piasek, cement, wapno, bloczki betonowe, więźba dachowa, zbiornik betonowy na nieczystości, pręty stalowe żebrowane, pręty stalowe gładkie, rury kanalizacyjne PVC, papa izolacyjna, lepik. Dofinansowanie z MP i PS , , ,61 Źródła finansowania Dofinansowanie z PUP , Środki własne 7.483, , Łączna wysokość dofinansowania z MSWiA na trzy zadania wyniosła 100 tyś. zł, a szczegółowe informacje dotyczące realizacji projektu zawarte są w pisemnym Raporcie Końcowym z realizacji tego projektu. W związku z powyższym należy stwierdzić, że założony i faktyczny stopień realizacji poszczególnych zadań objętych projektami został wykonany w całości. Fakt ten został potwierdzony przez MPiPS, które uznało, że otrzymane dotacje na przeprowadzone projekty są zrealizowane i rozliczone, wyczerpując tym samym zobowiązania finansowe. 17

18 2.4. Projekt,,Praca się opłaca z Europejskiego Funduszu Społecznego I. Opis realizacji projektu Projekt Praca się opłaca współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Priorytet VII Poddziałanie Program Operacyjny Kapitał Ludzki realizowany był od czerwca do grudnia 2008r. Założeniem projektu jest wsparcie osób zagrożonych wykluczeniem społecznym poprzez rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji poprzez ośrodki pomocy społecznej. Działania przewidziane w projekcie są zgodne z: 1. Programem Operacyjnym Kapitał Ludzki - Priorytet VII - Promocja Integracji Społecznej, którego ważnym elementem wsparcia jest eliminowanie różnego rodzaju barier na jakie napotykają osoby zagrożone wykluczeniem społecznym, borykające się z problemem dyskryminacji na rynku pracy. 2. Planem Działania na rok 2009, gdzie określono obszary działania i formy wsparcia zdolności do podjęcia zatrudnienia osobom zagrożonym wykluczeniem społecznym. 3. Strategią Polityki Społecznej Województwa Śląskiego na lata , przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu, gdzie podstawowym zadaniem pomocy społecznej jest doprowadzenie do życiowego usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracja ze środowiskiem. 4. Strategią Rozwoju Gminy Psary na lata w której mowa o łagodzeniu skutków dominujących problemów społecznych poprzez pracę socjalną, reintegrację społeczną, wsparcie finansowe oraz realizację lokalnych programów, projektów na rzecz osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. 5. Gminną Strategią Rozwiązywania Problemów Społecznych w Psarach na lata w której zawarto działania na rzecz m.in. osób bezrobotnych, rodzin dysfunkcyjnych, osób wykluczonych społecznie. Umowa ramowa projektu systemowego Praca się opłaca w ramach POKL została zawarta z Samorządem Województwa Śląskiego w dniu r. na okres od r do r. Środki na dofinansowanie w formie dotacji rozwojowej przyznawane są corocznie na podstawie zatwierdzonego wniosku o dofinansowanie realizacji projektu. Kierownik Ośrodka Pomocy Społecznej nadzoruje i realizuje projekt na podstawie upoważnienia Nr 13 Wójta Gminy Psary z dnia 28 marca 2008r. 1. Cel projektu. Celem głównym projektu jest aktywizacja społeczna i zawodowa osób zagrożonych wykluczeniem społecznym z terenu gminy Psary wśród klientów OPS. Cel ten można osiągnąć poprzez cele szczegółowe tj. kształtowanie poczucia odpowiedzialności i obowiązkowości poprzez regularny udział w zajęciach, włączenie beneficjentów do życia społecznego, zmiany charakterystycznej postawy bierności, przygotowanie do samodzielnego poszukiwania pracy, korzystania z dostępnych informacji, w tym internetu, zwiększenie kompetencji osobistych poprzez udzielenie wsparcia psychologicznego, rozpoznanie własnych zasobów, podwyższenie samooceny, kompetencji osobistych i zawodowych. Realizacja projektu została podzielona na niżej wymienione zadania. 18

19 Zadanie 1 - Aktywna integracja przygotowanie, organizacja, realizacja i ewaluacja kontraktów socjalnych. Przeprowadzono rekrutację beneficjentów ostatecznych do projektu, zawarto indywidualne kontrakty socjalne z 7 osobami, w których określone zostały instrumenty aktywnej integracji. Zajęcia warsztatowe w siedzibie Ośrodka trwały od września do grudnia 2008r., gdzie beneficjenci ostateczni projektu otrzymali poczęstunek w formie kawy, herbaty, ciastek oraz gorący posiłek. Na potrzeby zajęć otrzymali organizery, długopisy i bilety. W ramach projektu przeprowadzono warsztaty z: pielęgniarką - higiena życia codziennego elementem ograniczającym wykluczenie społeczne - 15 godzin, fryzjerem - poprawa wizerunku poprzez usługę fryzjerską 10 godzin, psychologiem - psychokorekcja zachowań bezradnych program zapobiegania wykluczeniu społecznemu 90 godzin, z informatykiem obsługa komputera 35 godzin, specjalistą prawa pracy i BHP - prawo pracy przepisy BHP- 5 godzin, terapeutą - wspierania motywacji do utrzymania abstynencji po zakończonym leczeniu 10 godzin. Beneficjenci ostateczni uczestniczyli w kursie zawodowym opiekuna dzieci i osób starszych, prowadzonym przez Zakład Doskonalenia Zawodowego w Będzinie. Zajęcia teoretyczne odbywały się w siedzibie zakładu, a zajęcia praktyczne w Przedszkolu w Czeladzi. Na zakończenie zajęć teoretycznych beneficjenci ostateczni zdali egzamin i otrzymali zaświadczenia o ukończeniu kursu oraz certyfikaty. Zadanie 2 Praca socjalna upowszechnianie pracy socjalnej. W ramach zadania został zatrudniony pracownik socjalny w wymiarze ½ etatu na czas realizacji projektu oraz wyposażono stanowisko pracy w zestaw komputerowy. Pracownicy socjalni realizujący indywidualne kontrakty socjalne prowadzili pracę socjalną z uczestnikami projektu, której głównym celem było wsparcie i aktywizowanie potencjału beneficjentów ostatecznych. Zadanie 3 Wsparcie dochodowe zasiłki i pomoc w naturze. Celem zadania było przyznanie pomocy finansowej uczestnikom projektu, w związku z przewidzianym wkładem własnym zaplanowanym we wniosku o dofinansowanie. Pomoc została przyznana w oparciu o postępowanie administracyjne zgodne z ustawą o pomocy społecznej. Zadanie 4 Zarządzanie, realizacja, monitoring, ewaluacja oraz rozliczanie i sprawozdawczość projektu. Opracowano niezbędne dokumenty m. in. regulamin uczestnictwa w projekcie, indywidualny kontrakt socjalny, oświadczenia, ankiety ewaluacyjne, umowy zlecenia i inne. W ramach zadania został zakupiony zestaw komputerowy niezbędny do obsługi projektu oraz zatrudniono osobę do obsługi finansowej projektu na umowę zlecenie. Zadanie 5 Promocja projektu. W ramach zadania opracowano i rozprowadzono ulotki informacyjne na temat projektu, zakupiono tablice wizualizacyjne. Dokumenty związane z projektem, zakupiony sprzęt oraz pomieszczenia w których realizowany jest projekt zostały oznakowane. Ponadto zamieszczono artykuły w prasie lokalnej i internecie. 2. Metody i formy realizacji projektu. W realizacji projektu wykorzystano dwie metody pracy socjalnej: praca z indywidualnym przypadkiem - beneficjentem ostatecznym projektu, z którym zawarto kontrakt socjalny i prowadzono pracę socjalną, w celu wsparcia i aktywizownia, metoda pracy grupowej polegająca na uczestnictwie w zajęciach warsztatowych oraz kursie zawodowym. 19

20 3. Efekty działalności projektu,,praca się opłaca. Tabela Nr 10 Lp Zakres działań Efekty 1. Czasokres realizacji projektu w 2008r VI XII 2008r 2. Liczba beneficjentów 7 osób 3. Warsztaty w siedzibie Ośrodka średnio 3 x w tygodniu po 5 h od r do r 4. Specjaliści prowadzący warsztaty pielęgniarka - 15 h, fryzjer 10 h, psycholog 90 h, informatyk 35 h, terapeuta 10 h. specjalista prawa pracy i BHP - 5 h, 5. Kurs zawodowy Opiekun dzieci i osób starszych średnio 3 x w tygodniu po 5 h od r do r 6. Rezultaty twarde stworzono miejsce pracy pracownika socjalnego w wymiarze ½ etatu na czas realizacji projektu, wyposażono 2 stanowiska pracy w zestawy komputerowe, liczba zawartych indywidualnych kontraktów socjalnych - 7 uzyskanie zaświadczenia o ukończeniu kursu oraz certyfikatów dla 7 osób. 7. Rezultaty miękkie jeden uczestnik projektu podjął pracę, wzrost zakresu usług świadczonych przez OPS, zaktywizowanie beneficjentów ostatecznych projektu, którzy wzorowo uczestniczyli w zajęciach, zmiana charakterystycznej postawy bierności, poprzez włączenie beneficjentów do życia społecznego, rozpoznanie posiadanych zasobów, wzrost samooceny, zdobycie wiedzy z zakresu radzenia sobie ze stresem, zachowań asertywnych, nabycie umiejętności obsługi komputera w celu poszukiwania pracy za pośrednictwem internetu, podwyższenie kluczowych kompetencji osobistych, zawodowych i społecznych. 20