Recenzja rozprawy doktorskiej mgr inż. Edyty Puniach

Transkrypt

1 dr hab. inż. Andrzej Pachuta Warszawa, dn. 8 listopada 2014r. prof. Politechniki Warszawskiej Katedra Geodezji i Astronomii Geodezyjnej Wydział Geodezji i Kartografii PW Recenzja rozprawy doktorskiej mgr inż. Edyty Puniach pt."metodyka GEODEZYJNYCH BADAŃ ODKSZTAŁCEŃ W DIAGNOSTYCE WIELOPRZEWODOWYCH KOMINÓW PRZEMYSŁOWYCH" (Recenzja została opracowana na zlecenie prof. dr hab. inż. Stanisława Gruszczyńskiego - Dziekana Wydziału Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska AGH w Krakowie z dnia roku) 1. Ocena istotności i aktualności tematu Geodezja jako dyscyplina naukowa, podobnie jak inne nauki techniczne, poddana jest w ostatnich latach ogromnym przemianom. Bazując na wieloletniej tradycji musi zmierzyć się z nowymi zadaniami wynikającymi z niezwykłego rozwoju technologicznego. Nowe wyzwania stają również przed geodezją inżynieryjną. Dzięki nowym technologiom obsługa geodezyjna budowli inżynierskich, a także ocena stanu konstrukcji budowlanych w tym obiektów hydrotechnicznych, masztów, kominów stały się niezwykle istotne nie tylko ze względu na bezpieczeństwo samych użytkowników ale i sąsiadujących z tymi obiektami skupisk ludzi. Jednym z najbardziej spektakularnych przejawów wykorzystania nowych technologii do innowacyjnego sposobu badania stałości obiektów inżynierskich są mobilne systemy, bazujące na wykorzystaniu skanerów laserowych. Potencjał tych rozwiązań jest bardzo duży. Obecnie mamy do czynienia z zaawansowaną fazą rozwoju tych systemów. W wielu miejscach na świecie prowadzone są w tym zakresie badania przemysłowe i prace rozwojowe. Od kilku lat na rynku dostępne są pierwsze aplikacje mobilne wykorzystujące tę technologię. Skaning laserowy znalazł zastosowanie również w badaniach odkształceń i diagnostyce obiektów inżynierskich, w tym wieloprzewodowych kominów przemysłowych, o czym dobitnie świadczy recenzowana praca doktorska. Podjęcie przez autorkę rozprawy dotyczącej tematyki badania odkształceń wieloprzewodowych kominów przemysłowych należy w tym kontekście ocenić bardzo pozytywnie, tym bardziej, że jest to jedno z pierwszych w literaturze polskiej tak obszerne opracowanie z zakresu powiązania różnych metod badania geometrii i przemieszczeń kominów 1

2 wieloprzewodowych. Praca ma charakter aplikacyjny oraz, co jest bardzo istotne, interdyscyplinarny. Badania geometrii kominów nie jest problemem nowym. Tą tematyką zajmowało się na świecie i w Polsce wielu autorów, o czym świadczy cytowana przez doktorantkę literatura. Autorka zajęła się jednak innym, nie praktykowanym dotychczas w Polsce problemem, polegającym na badaniu przemieszczeń i odkształceń wewnętrznych elementów konstrukcyjnych wieloprzewodowych kominów przemysłowych. Ma to tym większe znaczenie, gdyż właśnie wewnętrzne elementy konstrukcyjne kominów częściej ulegają deformacjom i uszkodzeniom niż zewnętrzne trzony żelbetowe. Oprócz złożonych problemów, związanych z wykonywaniem pomiarów geodezyjnych, doktorantka musiała poznać zasady konstrukcji i eksploatacji obiektów inżynierskich, a w szczególności budowli wysmukłych, jakimi są kominy wieloprzewodowe. Pani Puniach zastosowała w koncepcji rozwiązań technologicznych całą gamę geodezyjnych metod pomiarowych począwszy od klasycznych pomiarów niwelacyjnych poprzez pomiary trygonometryczne, tachimetryczne, kończąc na najnowocześniejszej i szybko rozwijającej się technologii opartej na wykorzystaniu skanerów laserowych. Na podkreślenie zasługuje też fakt zastosowania przez doktorantkę do celów diagnostycznych metody nie geodezyjnej, bazującej na pomiarach drgań konstrukcji kominów wieloprzewodowych. Jednocześnie wyrażam zdziwienie, że doktorantka, dla pełnego opisu metod badawczych stosowanych w tego typu obiektach, nie wspomniała o wykorzystaniu technologii GNSS dla wyznaczania zmian położenia punktów umieszczonych na wierzchołku komina. Byłoby to wyznaczanie absolutnych wartości deformacji, bądź przemieszczenia punktów na skutek oddziaływania czynników zewnętrznych zwłaszcza temperatury jak i tendencji wynikających z osiadania lub deformacji obiektów o charakterze ciągłym. Zastosowanie tych metod w monitorowaniu masztów jest już wielokrotnie opisane również w polskiej literaturze. Doktorantka wykorzystała technologię GNSS w swojej pracy, ale tylko w celu założenia lokalnej dwufunkcyjnej sieci, a nie do konkretnych badań przemieszczeń. Mając na uwadze zmianę technologii budowy kominów i zastąpienie jednoprzewodowych budowli konstrukcjami wieloprzewodowymi uważam, że aktualność podjętych przez doktorantkę badań zasługuje na pełną akceptację. Na podkreślenie zasługuje fakt wykorzystania dla podjętych badań wielu technik geodezyjnych (zwłaszcza skanowanie laserowe) i nie geodezyjnych. 2. Ocena merytoryczna przeprowadzonych badań W rozdziale 1 doktorantka przedstawiła cel, tezę i zakres pracy. Teza jest oczywista i wynika bezpośrednio z tematu recenzowanej rozprawy. Istotna tu jest metodyka proponowanych prac i badań zmierzająca do osiągnięcia wyznaczonego celu. Niestety w pracy nie znalazłem informacji jak często należałoby wykonywać geodezyjne pomiary elementów konstrukcyjnych badanych obiektów. Słowo systematycznie zawarte w tezie jest zbyt ogólnym stwierdzeniem. W pierwszym zdaniu wstępu autorka pisząc o kominach stwierdza, że są to budowle wieżowe o znacznych wysokościach nie precyzując co oznaczają znaczne wysokości. W rozdziale 2 autorka przedstawiła charakterystykę techniczną wieloprzewodowych kominów przemysłowych. Było to istotne dla zaplanowania harmonogramu dalszych badań. W rozdziale 3 doktorantka skupiła się na scharakteryzowaniu wymagań wynikających z Polskiej Normy PN-N-02211:2000, dotyczącej geodezyjnego wyznaczania przemieszczeń. Tu w oparciu o szeroką literaturę rozróżnia słusznie proces obserwacji okresowych i obserwacji ciągłych, niezbyt trafnie określanych jako monitoring. Korzystniej w naszym języku posługiwać się pojęciem monitorowanie. Nie zawsze 2

3 obserwacje ciągłe są możliwe do przeprowadzenia choćby z powodu koniecznych przerw eksploatacyjnych obiektów inżynierskich. Ustawa Prawo Budowlane z 1994 roku wyróżnia roczne i pięcioletnie przeglądy kominów przemysłowych. Źle dobrany czasokres obserwacji może wpłynąć na błędną interpretację uzyskanych wyników pomiarów. Rozdział 4 poświęcony jest przede wszystkim przeglądowi literatury zwłaszcza polskiej w zakresie czynników wpływających na bezpieczeństwo kominów przemysłowych i wymagań prawnych dotyczących oceny ich stanu technicznego. Autorka słusznie wytyka braki uregulowań prawnych, określających kto powinien sporządzać instrukcje obsługi i eksploatacji obiektów inżynierskich, a zwłaszcza takich jak kominy przemysłowe. Dla porównania istniejących rozwiązań brakuje informacji dotyczącej uregulowań prawnych, funkcjonujących w innych wybranych krajach europejskich. Druga część rozdziału 4 poświęcona jest omówieniu zakresu badań diagnostycznych wieloprzewodowych kominów przemysłowych oraz typowym uszkodzeniom ich wewnętrznych elementów konstrukcyjnych. Na tym tle doktorantka wykazuje konieczność prowadzenia badań okresowych. Tylko niewielką część tych badań mogą przeprowadzać geodeci, o czym wyraźnie wspomina doktorantka. Słusznie jednak też podkreśla o konieczności pomiarów geodezyjnych w celu wyznaczania wychyleń i osiadań, co jest szczególnie ważne dla obiektów posadowionych na terenach o skomplikowanych warunkach geotechnicznych oraz na obszarach objętych eksploatacją górniczą. Rozdział 5 to charakterystyka klasycznych metod geodezyjnych stosowanych w badaniu wychyleń kominów i przemieszczeń pionowych stóp fundamentowych. Doktorantka opisuje metodę, polegającą na matematycznym określaniu współrzędnych środka każdego przewodu na ustalonych poziomach obserwacyjnych. Do realizacji tego zadania proponuje założenie przestrzennej osnowy o dokładności wyższej niż prognozowana dokładność pomiaru wychyleń i przeprowadza odpowiednią analizę dokładności. Dopiero rozdział 6 przynosi nowe wartości poznawcze. Doktorantka zwraca uwagę na fakt, że współczesne kominy zawierają wiele wewnętrznych przewodów, których geometria nie podlegała do tej pory obowiązkowi kontroli stanu technicznego. Słusznie podkreśla, że części wewnętrzne kominów narażone są bardziej na ekstremalne warunki eksploatacyjne i częściej ulegają deformacjom i uszkodzeniom niż zewnętrzne trzony żelbetowe. Charakteryzuje warunki panujące wewnątrz kominów, a tym samym ocenia ich wpływ na wyniki pomiarów geodezyjnych. Pani Puniach zauważa, że warunki przeprowadzania prac geodezyjnych wewnątrz kominów są bardzo trudne. Brak bezpośredniego dostępu do dźwigarów stropów wewnętrznych ogranicza lub wręcz uniemożliwia zastosowanie niwelacji geometrycznej do wyznaczania kształtu osi belek stropów wewnętrznych. W zamian za to proponuje wprowadzenie systemu ciągłego monitorowania stosując np. systemy WiSeNe lub SnowMonitor. Pomiary wychyleń wewnętrznych przewodów spalin są bardzo trudne do realizacji. Na podstawie analizy informacji zaczerpniętej z bogatej literatury autorka w rozdziale 6 zaproponowała własny schemat procesu badania wewnętrznych konstrukcji w kominach wieloprzewodowych. W orientacji sytuacyjnej, czyli nawiązaniu osnowy poziomej założonej na poszczególnych poziomach obiektów badanych do osnowy znajdującej się na powierzchni, doktorantka proponuje odejście od klasycznych metod opartych na wykorzystaniu pionów, sugerując wykorzystanie w tym celu nowoczesnych tachimetrów elektronicznych. W tym celu przedstawia własną koncepcję, dzieląc prace na etapy. Koncepcja ta stała się punktem wyjścia do określenia zaleceń do wykonywania prac geodezyjnych w wybranych obiektach na terenie Polski. Jednocześnie stanowi to autorską metodę badania geometrii konstrukcji wewnętrznej kominów, która poddana została praktycznej weryfikacji. Na 3

4 uwagę zasługuje fakt, że doktorantka, dla wszystkich proponowanych prac geodezyjnych, przeprowadza wstępną analizę dokładności, na podstawie której ocenia oczekiwaną dokładność wyników badań geometrii elementów konstrukcyjnych kominów wieloprzewodowych. Jednym z ważnych spostrzeżeń autorki, wynikających z analizy literatury, jest stwierdzenie, że problem geodezyjnych pomiarów przemieszczeń i odkształceń wewnętrznych elementów konstrukcyjnych wieloprzewodowych kominów przemysłowych jest zagadnieniem dotychczas pomijanym w ocenie stanu technicznego tych obiektów. Na tym tle zajęcie się tą problematyką przez doktorantkę zasługuje na szczególną uwagę. Jednocześnie należy podkreślić, że proponowana przez autorkę metodyka klasycznych badań kominów wieloprzewodowych bazuje na rozwiązaniach znanych i stosowanych w geodezji górniczej. Praktyczna weryfikacja proponowanych badań i prac kontrolnych zawarta jest w rozdziałach 7 i 8. W rozdziale 7 autorka opisuje zakres wykonanych prac pomiarowo-kontrolnych przeprowadzanych metodami klasycznymi na kilku obiektach zwłaszcza kominach w elektrowniach Turów, Opole, Siersza, Skawina, Pątnów, Bełchatów oraz w Zakładach Azotowych w Puławach. Na szczególną uwagę zasługuje fakt wykonania badań w tak dużej liczbie obiektów. Dla praktycznej weryfikacji proponowanych metod pomiarowych wystarczyłoby wybrać być może trzy obiekty, ale każdy z wybranych do testowania kominów różni się konstrukcyjnie, różne są liczby przewodów wewnątrz kominów, różne też są ich wysokości. Stąd wybór przez doktorantkę aż tylu obiektów, do weryfikacji proponowanej metodyki badań, wydaje się być uzasadniony. Do pomiarów klasycznych wykorzystane zostały nowoczesne tachimetry bezreflektorowe między innymi Leica TCA2003 i Leica TCRA1102. Niwelacja geometryczna precyzyjna i techniczna wykonana została za pomocą kodowych elektronicznych niwelatorów Leica DNA03. Dla zapewnienia odpowiedniej dokładności wyznaczania przemieszczeń poziomych lub pionowych niezbędną czynnością powinno być między innymi przeprowadzanie okresowych badań i kontroli stosowanych do pomiarów instrumentów geodezyjnych. Nie znalazłem niestety w pracy informacji o przeprowadzeniu takich badań, ani o wyznaczeniu współczynników termicznych i komparacyjnych łat precyzyjnych. Przypuszczam, że badania takie były przeprowadzane, gdyż AGH dysponuje odpowiednim laboratorium do kontroli instrumentów geodezyjnych i łat precyzyjnych. Doktorantka zauważa, że pojedynczy pomiar nie pozwala na wyciągnięcie jednoznacznych wniosków na temat wpływu geometrii pierścieni podporowych na położenie przewodów spalin. Tym samym wskazuje na potrzebę prowadzenia dalszych badań w tym kierunku, aby osiągnąć zamierzony efekt, czyli wyznaczenie nie tylko zmian geometrii badanych obiektów, ale również przemieszczeń. Pojedynczy pomiar pozwolił przykładowo na wyznaczenie wychylenia przewodów spalin od wartości teoretycznej o150 mm (dla komina w Elektrowni Bełchatów). Autorka słusznie podkreśla również, że pojedynczy pomiar nie pozwala odpowiedzieć na pytanie, czy zarejestrowane odstępstwo wynika z błędów podczas budowy, czy powstał na skutek warunków eksploatacyjnych. Doktorantka postuluje oczywiście kontynuację badań w tym zakresie. Pewną niespójność można zauważyć przy charakterystyce dokładności otrzymanych wyników pomiarowych. Doktorantka na przemian używa określenia błędu średniego, błędu średniokwadratowego i odchylenia standardowego. W rozdziale 8 doktorantka przedstawiła efekty badań przeprowadzonych w trzech wybranych obiektach, wykorzystując do tego najbardziej dynamicznie rozwijającą się w ostatnich latach technologię skanowania laserowego. We wstępie do tego rozdziału doktorantka scharakteryzowała tą technikę oraz opisała dwa typy skanerów fazowy (Faro Focus 3D) 4

5 i impulsowy (Leica ScanStation C10), wykorzystane w podjętych badaniach. Skanowanie laserowe zastosowane zostało do badań geometrii wewnętrznych elementów konstrukcyjnych kominów w Elektrowni Turów, Elektrowni Skawina oraz Elektrowni Pątnów. Autorka stawia tezę, że metoda ta wydaje się być najlepszą metodą do pomiaru geometrii samonośnych, stalowych przewodów spalin, które ulegają wyboczeniom. Tezę tą udowodniła wykonując odpowiednie testy na różnych poziomach badanych kominów. Porównała wyniki badań z wynikami pomiarów wykonanych metodami tradycyjnymi. Wyznaczone tą technologią odstępstwa geometrii dźwigarów stropów od stanu projektowego wynikają wg doktorantki z nierównomiernego skrócenia trzonu zewnętrznego i wewnętrznego w wyniku działania procesów reologicznych. Pani Puniach nie podchodzi bezkrytycznie do technologii wykorzystującej skanery laserowe. Na podstawie przeprowadzonych analiz można znaleźć w rozdziale 8 stwierdzenia, w których doktorantka zauważa zarówno zalety jak i mankamenty tej metody. Autorka słusznie stwierdziła, że pomiary geometrii stropów wewnętrznych tą metodą są mniej dokładne od pomiarów niwelacyjnych, ale dzięki wysokiej rozdzielczości pozwalają na uzyskanie kompleksowej informacji o geometrii wszystkich elementów badanego obiektu. Szkoda, że informacje podsumowujące badania trzech kominów za pomocą skanerów laserowych nie zostały przez doktorantkę zestawione na końcu tego rozdziału. Podsumowanie całości znajduje się dopiero w ostatnim 10 rozdziale. Rozdział 9 poświęcony jest charakterystyce metod badania właściwości dynamicznych wieloprzewodowych kominów przemysłowych. Pani Puniach poprawnie przedstawia ideę zastosowanej techniki radarowej przy wykorzystaniu radaru interferometrycznego IBIS-S, wyróżniając interferometrię mikrofalową oraz skokową modulację częstotliwości fali ciągłej SFCW. Metody te nie są uznawane za metody geodezyjne, ale zastosowanie ich przez doktorantkę podkreśla interdyscyplinarny charakter recenzowanej rozprawy. Rozdział 10 poświęcony jest podsumowaniu wyników badań podjętych w trakcie realizacji recenzowanej pracy. Szkoda, że szczegółowe wnioski nie znalazły się na końcu rozdziałów, w których podjęto praktyczną weryfikację badania odkształceń geometrii wieloprzewodowych kominów przemysłowych. Znacznie ułatwiłoby mi to wykonanie recenzji przedstawionej pracy. Wnioski z przeprowadzonych badań zasługują na pozytywną ocenę, świadczącą o zrozumieniu przez autorkę postawionego celu pracy. Podjęte badania mają duży wymiar praktyczny, gdyż wskazują na zagrożenia, przed jakimi stoją wieloprzewodowe kominy przemysłowe. Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że doktorantka wskazuje na końcu tego rozdziału, że istnieją przesłanki do podjęcia dalszych badań nad metodyką geodezyjnego badania odkształceń w diagnostyce kominów wieloprzewodowych. Godnym podkreślenia jest to, że doktorantka wyraźnie akcentuje ważność wręcz niezbędność zawodu geodety, nie tylko na etapie budowy, ale również na etapie eksploatacji takich obiektów inżynierskich, jakimi są kominy przemysłowe. W mojej opinii brakuje wniosku, który określałby jak często należy wykonywać pomiary kontrolne w kominach wieloprzewodowych. W rozdziale 10 doktorantka przedstawiła co najmniej 23 wnioski wynikające z przeprowadzonych pomiarów i analizy wyników tych pomiarów. Jakość tych wniosków świadczy o dojrzałości naukowej Pani Edyty Puniach. Recenzowaną pracę pod względem merytorycznym oceniam bardzo pozytywnie. O dużym nakładzie pracy świadczy fakt, że wyniki prac przedstawione zostały w ponad 40 tabelach i zestawieniach oraz 109 rysunkach. Doktorantka dokonała solidnego przeglądu literatury, liczącym ponad 140 pozycji. Literatura była cytowana w treści pracy. 5

6 3. Ocena rozprawy pod kątem redakcyjnym i językowym Doktorantka przedstawiła wyniki swoich badań i prac pomiarowych na prawie170 stronach. Szkoda, że druk nie był dwustronny, zawsze kilkaset kartek papieru można było zaoszczędzić, co na Wydziale mającym w nazwie Inżynieria Środowiska, a tym samym zajmującym się ochroną środowiska, powinno być normą. W rozdziale 1 autorka przedstawia poprawnie kontekst i cel pracy. Układ tego rozdziału oraz ogólne założenia, dotyczące proponowanej metody badań nie budzą moich zastrzeżeń. Kolejne rozdziały to przede wszystkim studium literaturowe, w którym doktorantka przedstawia informacje niezbędne do obrony przedstawionej we wstępie tezy rozprawy. W rozdziale 2, autorka powołując się na bogatą literaturę, przedstawia poprawnie najistotniejsze informacje na temat charakterystyki obiektów poddanych badaniom, w tym zwłaszcza wieloprzewodowych kominów przemysłowych. Aby podkreślić istotność podjętych badań w rozdziale 3 przedstawione zostały podstawowe informacje, dotyczące podstawowych założeń związanych z pomiarami przemieszczeń i odkształceń obiektów przemysłowych. Aby określić potrzebę oceny stanu technicznego kominów wieloprzewodowych autorka w rozdziale 4 scharakteryzowała czynniki wpływające na bezpieczeństwo kominów przemysłowych oraz przedstawiła wymagania prawne dotyczące oceny stanu technicznego tych obiektów. W rozdziale 5 zaprezentowała klasyczne metody geodezyjnych pomiarów obiektów przemysłowych a zwłaszcza kominów. W rozdziale tym została szczegółowo opisana metodyka prowadzonych badań wychyleń kominów, prowadzonych na zewnątrz obiektu. Rozdział 6 stanowi najistotniejszą część teoretyczną pracy, w której doktorantka, na tle znanych metod badania geometrii obiektów, proponuje własne rozwiązania niezbędne do wyznaczania geometrii kominów wieloprzewodowych. Doktorantka opisuje tu metodykę klasycznych pomiarów geodezyjnych, stosowanych w geodezji górniczej, którą można adaptować do pomiarów wewnętrznych konstrukcji kominów wieloprzewodowych. Praktyczną weryfikację proponowanych rozwiązań pomiarowych, autorka przedstawiła w najdłuższym rozdziale recenzowanej pracy - rozdziale 7. Pewne zastrzeżenie może budzić fakt, że poprzedni rozdział, zawierający założenia teoretyczne proponowanej metodyki badań, stanowi zaledwie 30% części praktycznej. Podkreśla to wcześniej zauważony fakt, że recenzowana praca ma charakter pracy empirycznej. Rozdział 8 poświęcony jest zastosowaniu skanera laserowego. Wg mnie rozdział ten powinien być podrozdziałem poprzedniego rozdziału, gdyż skanery laserowe są instrumentami geodezyjnymi. Uważam, że dwa pierwsze podrozdziały tego rozdziału powinny znaleźć się w tej części pracy, w której doktorantka opisuje technologie pomiarowe, a więc w rozdziale 6, a wtedy w tytule rozdziału należałoby odrzucić słowo klasycznymi. Rozdział 9 poświęcony jest badaniom właściwości dynamicznych kominów przemysłowych. Doktorantka definiuje badania dynamiczne, jako badania drgań konstrukcji. Tytuł tego rozdziału jest dość niefortunny, gdyż dotychczas prowadzone przez doktorantkę badania geodezyjne, mające na celu wyznaczanie przemieszczeń obiektu, też związane są z jego dynamiką. Uważam, że tytuł rozdziału powinien zamiast zwrotu właściwości dynamicznych zawierać słowo drgań, zwłaszcza że praktycznie tylko drganiami zajęła się doktorantka w tym rozdziale. Rozdział 10 stanowi podsumowanie całości pracy. Przedstawione wnioski wynikają zarówno z analizy literatury, ale przede wszystkim z bardzo bogatych wyników badań i pomiarów na wybranych przez doktorantkę obiektach. Wnioski są bardzo trafne i świadczą o dojrzałości autorki. Układ pracy jest przejrzysty i logiczny. Doktorantka nie ustrzegła się od popełnienia drobnych błędów terminologicznych. Przykładowo na stronach 73, 90 używa potocznego określenia 6

7 pomiar bezlustrowy, gdy poprawnie powinno być bezreflektorowy. Do pomiarów liniowokątowych doktorantka wykorzystuje tachimetry elektroniczne, ale używa też określenia tachymetr (strona 98). Rozkład temperatury jest wzdłuż komina a nie na wysokości komina (strona 44). Drobne uwagi przestawione wcześniej nie rzutują na ogólną bardzo dobrą ocenę recenzowanej rozprawy doktorskiej. Praca napisana jest bardzo starannie pod względem redakcyjnym. Język pracy zasługuje na wyróżnienie. Jest typowym językiem właściwym dla prac naukowych, co wskazuje na dobre przygotowanie autorki do pracy naukowej. Tekst rozprawy został przygotowany starannie, a drobne usterki nie podważają wysokiej oceny pracy pod względem językowym i redakcyjnym. Uważam, że doktorantka włożyła ogrom pracy zarówno teoretycznej, organizacyjnej jak i pomiarowej. Na uwagę zasługuje również bardzo skrupulatne podejście do opracowania uzyskanych wyników pomiarów - w tym analizy dokładności. Zadanie było trudne do wykonania, gdyż wymagało od doktorantki poznania zarówno budowy, zasad eksploatacji kominów wieloprzewodowych, jak również opanowania szeregu nowoczesnych instrumentów pomiarowych, programów do rejestracji i wstępnego przetwarzania danych. Na etapie opracowania wyników pomiarów doktorantka wykazała się znajomością kilku programów do opracowania i wyrównania wyników obserwacji oraz ich graficznego przedstawienia. To wszystko świadczy o wszechstronności doktorantki i dużym zasobie wiedzy. 4. Podsumowanie i wnioski końcowe Recenzowana praca ma charakter pracy doświadczalnej. Autorka rozprawy zaprezentowała solidny warsztat badawczy. Zaproponowała autorską metodę badania geometrii kominów wieloprzewodowych zakładając, że pomiary geodezyjne powinny być przeprowadzane wewnątrz konstrukcji wieloprzewodowych kominów przemysłowych. Dotychczas na ogół prace nad badaniami geometrii obiektów wysmukłych (kominów, masztów) praktycznie opierały się na wykorzystaniu obserwacji geodezyjnych prowadzonych na zewnątrz obiektu. Zastosowanie najnowszych technologii a zwłaszcza skanerów laserowych zdecydowanie wpływa na pozytywną ocenę recenzowanej pracy. Po zapoznaniu się z rozprawą mgr inż. Edyty Puniach mam podstawy stwierdzić, że wykazała się ona umiejętnością samodzielnego prowadzenia badań naukowych i szeroką wiedzą z zakresu instrumentoznawstwa geodezyjnego, geodezji inżynieryjno-przemysłowej i geodezyjnych metod badania przemieszczeń. Zgodnie z art. 13 pkt. 2 "Ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki" z dnia 14 marca 2003 roku Dz.U. z 2003 r. nr 65 poz. 595 ze zmianą w Dz.U. z 2005 r. nr 164 poz. 1365) uważam, że recenzowana praca stanowi oryginalne rozwiązanie zagadnienia naukowego w rozumieniu art. 13, pkt. 1 tejże ustawy, oraz stwierdzam, że spełnia ona wymogi stawiane pracom doktorskim. Tym samym wnioskuję o jej dopuszczenie do publicznej obrony. 7