Europejska Aprobata Techniczna nr ETA 06/0226 (wersja oryginalna w języku francuskim wersja z 5 września 2012)

Transkrypt

1 MEMBRE DE L EOTA CZŁONEK EOTA Europejska Aprobata Techniczna nr ETA 06/0226 (wersja oryginalna w języku francuskim wersja z 5 września 2012) Nazwa handlowa: Właściciel aprobaty: Rodzaj i przeznaczenie wyrobu budowlanego: System Freyssinet SOLETANCHE FREYSSINET 1 bis, rue du Petit Clamart F VELIZY, Francja System do sprężania konstrukcji Termin ważności od: r. do: r. Producent systemu: FPC Z.A. du Monay-Saint Eusèbe F SAINT EUSÈBE, Francja Niniejsza Europejska Aprobata Techniczna jest połączeniem 3 aprobat: Niniejsza Europejska Aprobata Techniczna zawiera: ETA-06/0226 wersja z 12 marca 2012 z ważnością od do ETA-11/0172 wersja z 7 lipca 2011 z ważnością od do ETA-10/0326 wersja z 11 października 2012 z ważnością od do stron włącznie z 49 stronami załączników (rysunki) stanowiących integralną część dokumentu. EOTA Europejska Organizacja ds. Aprobat Technicznych

2 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 2 z 58 SPIS TREŚCI A - PODSTAWY PRAWNE I WARUNKI OGÓLNE... 5 B - SZCZEGÓŁOWE WARUNKI DOTYCZĄCE EUROPEJSKIEJ APROBATY TECHNICZNEJ... 7 B.1 OKREŚLENIA WYROBÓW I ZAKRES STOSOWANIA... 7 B.2 CHARAKTERYSTYKI WYROBÓW I METODY SPRAWDZANIA B.3 OCENA I ATESTACJA ZGODNOŚCI ORAZ OZNACZENIE CE B.4 ZAŁOŻENIA, ZGODNIE Z KTÓRYMI OCENIONA ZOSTAŁA PRZYDATNOŚĆ WYROBÓW DO ZAMIERZONEGO STOSOWANIA B.5 WSKAZÓWKI DLA PRODUCENTA C - ZALECANY PLAN BADAŃ D - PODSTAWOWE ELEMENTY BADANIA SONDAŻOWEGO E - KABLE SPRĘŻAJĄCE I KATEGORIE ZASTOSOWAŃ E.1 OZNACZENIA KODOWE ZAKOTWIEŃ E.2 KATEGORIE ZASTOSOWAŃ E.3 SZCZEGÓLNE WŁAŚCIWOŚCI SYSTEMU E.4 SIŁY W CIĘGNACH SPRĘŻAJĄCYCH F - ZAKOTWIENIA F.1 OPIS ELEMENTÓW SKŁADOWYCH ZAKOTWIENIA F.2 ZALECENIA DOTYCZĄCE STOSOWANIA ZAKOTWIEŃ G - STAL SPRĘŻAJĄCA ORAZ OSŁONY KABLI G.1 SPLOTY G.2 OSŁONY G.3 UKŁAD KABLI H - NACIĄG (SPRĘŻANIE) H.1 URZĄDZENIA NACIĄGOWE H.2 ZALECENIA SZCZEGÓLNE H.3 ZALECENIA DOTYCZĄCE SPRĘŻANIA I KONTROLI I - ZABEZPIECZENIE CIĘGIEN I.1 SMAROWANIE I ZABEZPIECZENIE TYMCZASOWE I.2 STOSOWANE MATERIAŁY WYPEŁNIAJĄCE I.3 SPRZĘT DO INIEKCJI J - MECHANICZNE I GEOMETRYCZNE WARUNKI STOSOWANIA J.1 ZWIĄZANE Z TARCIEM I WYDŁUŻENIEM J.2 GEOMETRYCZNE WARUNKI STOSOWANIA J.3 ZBROJENIE PRZECIW ROZRYWANIU K - RYSUNKI... 58

3 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 3 z 58 SPIS RYSUNKÓW 1. Szczęka kotwiąca T Szczęka kotwiąca T Szczęka B Zacisk plastyczny T15D. 5. Zacisk plastyczny T15DC. 6. Zacisk plastyczny T13D. 7. Łącznik splotów P Łącznik splotów P Zakotwienie A 1C15 splot bez indywidualnego zabezpieczenia antykorozyjnego sprężanie z przyczepnością. 10. Zakotwienie A 1C15 splot z indywidualnym zabezpieczeniem antykorozyjnym sprężanie bez przyczepności 11. Zakotwienie A nc15 splot bez indywidualnego zabezpieczenia antykorozyjnego osłona kabla z taśm stalowych zwijanych. 12. Zakotwienie A nc15 splot bez indywidualnego zabezpieczenia antykorozyjnego rura stalowa. 13. Zakotwienie A nc15 splot z indywidualnym zabezpieczeniem antykorozyjnym osłona kabla z taśm stalowych zwijanych. 14. Zakotwienie A nc15 splot z indywidualnym zabezpieczeniem antykorozyjnym rura stalowa. 15. Zakotwienie A AD nc15 splot bez indywidualnego zabezpieczenia antykorozyjnego rura polietylenowa. 16. Zakotwienie A nc15 splot z indywidualnym zabezpieczeniem antykorozyjnym bez osłony. 17. Zakotwienie AD nc15 splot bez indywidualnego zabezpieczenia antykorozyjnego wypełnienie osłony zaczynem cementowym. 18. Zakotwienie AD nc15 splot bez indywidualnego zabezpieczenia antykorozyjnego wypełnienie osłony woskiem lub smarem. 19. Zakotwienie izolowane elektrycznie A nc15 El. 20. Łącznik stały CI nc Łącznik stały CU nc Łącznik ruchomy CM nc Zakotwienie NB nc Zakotwienie płaskie A 1F15 A 1F13 NB 1F15 NB 1F13 sprężanie z przyczepnością. 25. Zakotwienie A nf13 A nf15 splot bez indywidualnego zabezpieczenia antykorozyjnego sprężanie z przyczepnością. 26. Łącznik stały CI nf13 CI nf15 splot bez indywidualnego zabezpieczenia antykorozyjnego sprężanie z przyczepnością. 27. Zakotwienie pojedyncze A 1F15 A 1F13 NB 1F15 NB 1F13 sprężanie bez przyczepności. 28. Zakotwienie A nf13 A nf15 splot z indywidualnym zabezpieczeniem antykorozyjnym sprężanie bez przyczepności. 29. Zakotwienie A nb13 i A nb15 splot bez indywidualnego zabezpieczenia antykorozyjnego z osłoną.

4 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 4 z Zakotwienie A nb15 splot z indywidualnym zabezpieczeniem antykorozyjnym z osłoną. 31. Zakotwienie A nb15 splot z indywidualnym zabezpieczeniem antykorozyjnym bez osłony. 32. Zakotwienie A 1X13 A 1X15 splot z indywidualnym zabezpieczeniem antykorozyjnym. 33. Zakotwienie A 2X13 A 2X15 splot z indywidualnym zabezpieczeniem antykorozyjnym. 34. System uszczelnień Liaseal na styku betonowych segmentów prefabrykowanych. 35. Rysunki bloków kotwiących systemu C. 36. Rysunki bloków łącznikowych CU nc Stałe zakrycie zakotwień nc Tymczasowe lub stałe pokrywy zakotwień nc Uszczelnianie zakotwień nc15 z możliwością doprężania. 40. Sprężanie zewnętrzne z cięgnami pojedynczymi zamkniecie iniekcyjne sprężanie wewnętrzne bez przyczepności. 41. Sprężanie zewnętrzne umożliwiające monitorowanie siły, ponowne naprężenie i wymianę (cięgna) bez uszkadzania kanału. 42. Wymagania przestrzeni dla pras naciągowych CCxxx. 43. Wymagania przestrzeni dla pras naciągowych CxxxF 44. Wymagania przestrzeni dla pras KxxxC (z blokadą hydrauliczną). 45. Wymagania przestrzeni dla pras KxxxC (bez blokady hydraulicznej). 46. Wymagania przestrzeni dla prasy naciągowej K500F. 47. Wymagania przestrzeni dla pras VPxxxC. 48. Wymagania przestrzeni dla prasy wyrównawczej 55C Prasa z monitoringiem siły dla zakotwień 55C15 z wprowadzonymi cięgnami. 50. Wymagania przestrzeni dla pras naciągowych pojedynczych cięgien typ C 51. Wymagania przestrzeni dla pras naciągowych zakotwienie A 1F13 A 1F Wymagania przestrzeni dla pras zakotwienie A nf13 A nf Wymagania przestrzeni dla pras SC2 i U24 zakotwienie A nb13 A nb Wymagania przestrzeni dla pras Titan 25 i IHS 25T zakotwienie A nb13 A nb Adaptor dla zakotwień 1X13 1X Adaptor dla zakotwień 2X13 2X Grawitacyjne re-iniektowanie cięgien pionowych. SPIS TABEL Tabela 1. Zakotwienia o małej nośności. Tabela 2. Zakotwienia o dużej nośności. Tabela 3. Modele zakotwień dla podstawowej i dodatkowych kategorii zastosowań. Tabela 3bis: Dobór elementów zestawu dla podstawowych i dodatkowych kategorii zastosowań. Tabela 4. Konstrukcje betonowe kategorie zastosowania. Tabela 5. Siła maksymalna przy F o = min {0,8 F pk,, 0,9 F p0,1% }. Tabela 6. Siła maksymalna na zakotwieniach naciągowych dla pojedynczego splotu.

5 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 5 z 58 Tabela 7. Grubość osłony z taśmy stalowej. Tabela 8. Wymiary rur gładkich z polietylenu niskociśnieniowego. Tabela 9. Minimalny Promień Zakrzywienia przy sprężaniu wewnętrznym. Tabela 10. Minimalny Promień Zakrzywienia przy sprężaniu w systemie przyczepnościowym cięgien U-kształtnych. Tabela 11. Minimalny Promień Zakrzywienia przy sprężaniu zewnętrznym. Tabela 12. Strata na tarciu w zakotwieniach. Tabela 13. Współczynnik tarcia i odchyłek. Tabela 14. Wartości poślizgu szczęk na zakotwieniach. Tabela 15. Minimalny odstęp od krawędzi dla zakotwień model C. Tabela 16. Minimalny odstęp od krawędzi dla zakotwień model F. Tabela 17. Minimalny odstęp od krawędzi dla zakotwień model B. Tabela 18. Stal na zbrojenie przeciw rozszczepianiu FeE 235 dla f cm,o = 24 MPa. Tabela 19. Stal na zbrojenie przeciw rozszczepianiu FeE 235 dla f cm,o = 44 MPa. Tabela 20. Stal na zbrojenie przeciw rozszczepianiu FeE 235 dla f cm,o = 60 MPa. Tabela 21. Stal na zbrojenie spiralne dla f cm,o = 24 MPa. Tabela 22. Stal na zbrojenie spiralne dla f cm,o = 44 MPa. Tabela 23. Stal na zbrojenie spiralne dla f cm,o = 60 MPa. Tabela 24. Stal na zbrojenie przeciw rozszczepianiu dla zakotwień model B. A PODSTAWY PRAWNE I WARUNKI OGÓLNE A.1 Niniejsza Europejska Aprobata Techniczna została wydana przez Sétra zgodnie z: dyrektywą Rady nr 89/106/EWG z dnia 21 grudnia 1988 r. w sprawie zbliżenia przepisów prawnych i administracyjnych państw członkowskich dotyczących wyrobów budowlanych 1 zmienioną dyrektywą Rady nr 93/68/EWG 2 i rozporządzeniem (WE) nr 1882/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady 3 ; dekretem nr z dnia 8 lipca 1992 r. 4 dotyczącym przydatności wyrobów budowlanych do stosowania; wspólnymi zasadami proceduralnymi ubiegania się, opracowywania i udzielania Europejskiej Aprobaty Technicznej określonymi w załączniku do decyzji Komisji nr 94/3/WE 5 ; ETAG 13, wydanie z czerwca 2002 r., Zestawy zakotwień i cięgien do sprężania konstrukcji. A.2 Sétra jest jednostką upoważnioną do sprawdzania, czy są spełniane wymagania niniejszej Europejskiej Aprobaty Technicznej. Sprawdzanie może się odbywać w zakładach producenta. Niezależnie od tego odpowiedzialność za zgodność wyrobów z Europejską Aprobatą Techniczną i za ich przydatność do zamierzonego stosowania ponosi właściciel Europejskiej Aprobaty Technicznej. 1 Dziennik Urzędowy Wspólnot Europejskich nr L 40 z r., str Dziennik Urzędowy Wspólnot Europejskich nr L 220 z r., str. 1 3 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej nr L 284 z r., str. 1 4 JORF du 14 julliet 1992 (Dziennik Urzędowy Republiki Francuskiej z 14 lipca 1992 r.) 5 Dziennik Urzędowy Wspólnot Europejskich nr L 17 z r., str. 34

6 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 6 z 58 A.3 Prawa do niniejszej Europejskiej Aprobaty Technicznej nie mogą być przenoszone na producentów, przedstawicieli producentów lub zakłady produkcyjne niewymienione na stronie 1 niniejszej Europejskiej Aprobaty Technicznej. A.4 Niniejsza Europejska Aprobata Techniczna może być wycofana przez Sétra, w szczególności po informacji Komisji w trybie art. 5 ust.1 dyrektywy Rady nr 89/106/EWG. A.5 Niniejsza Europejska Aprobata Techniczna może być kopiowana, włączając w to środki przekazu elektronicznego, jedynie w całości. Publikowanie części dokumentu jest możliwe po uzyskaniu pisemnej zgody Sétra. W tym przypadku na kopii powinna być podana informacja, że jest to fragment dokumentu. Tekst i rysunki w materiałach reklamowych nie mogą być sprzeczne z Europejską Aprobatą Techniczną ani nie mogą nadużywać jej postanowień. A.6 Europejska Aprobata Techniczna jest wydawana przez jednostkę aprobującą w jej języku oficjalnym. Ta wersja językowa odpowiada w pełni wersji uzgodnionej w ramach EOTA. Inne wersje językowe winny zawierać informacje, że są to tłumaczenia.

7 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 7 z 58 B - SZCZEGÓŁOWE WARUNKI DOTYCZĄCE EUROPEJSKIEJ APROBATY TECHNICZNEJ Niniejsza Europejska Aprobata Techniczna jest połączeniem trzech dokumentów: ETA-06/0226 wersja z 12 marca 2012 z ważnością od do ETA-11/0172wersja z 7 lipca 2011 z ważnością od do ETA-10/0326 wersja z 11 października 2012 z ważnością od do Właścicielem trzech Europejskich Aprobat Technicznych jest: SOLETANCHE FREYSSINET 1 bis, rue du Petit Clamart F VELIZY Niniejszy dokument zawiera wszystkie techniczne dane i treści trzech powyżej wymienionych dokumentów: Zastępuje ostatnią wersję ETA-06/0226 Unieważnia i zastępuje ETA-11/0172 i ETA-10/0326. B.1 OKREŚLENIA WYROBÓW I ZAKRES STOSOWANIA B.1.1 Określenia wyrobów System sprężenia Freyssinet jest przeznaczony do sprężania wewnętrznego i zewnętrznego. Kabel sprężający składa się z wiązki 7-drutowych splotów wykonanych zgodnie z p. G.1 i jest określany dalej w tekście jako cięgno sprężające. Po zamontowaniu zakotwień cięgno sprężające zwane jest dalej kablem sprężającym Cięgna sprężające umieszczane jest w kanale wykonanym zgodnie z p. G.2. W przypadku sprężania wewnętrznego bez przyczepności przy użyciu cięgien z pojedynczych splotów (splot z indywidualnym zabezpieczeniem antykorozyjnym przy pomocy smaru lub wosku oraz z osłoną z tworzyw sztucznych), cięgna takie mogą być umieszczane w konstrukcji bez kanału zgodnie z wymaganiami projektu. Zestaw dostępnych zakotwień pozwala na stosowanie kabli sprężających zawierających do 55 splotów. Sploty sprężające mogą być wykonywane zgodnie z przepisami europejskimi, jak i krajowymi. Mogą być stosowane następujące rodzaje splotów sprężających: sploty o średnicy nominalnej12,5 mm lub 12,9 mm i nominalnej wytrzymałości na rozciąganie 1770 MPa lub 1860 Mpa, oznaczenie kodowe w pren odpowiednio Y1770 (lub Y1860) S7 12,5 (lub 12,9), a w niniejszym dokumencie oznaczonych jako T13, T13S lub w uproszczeniu T13; sploty o średnicy nominalnej 15,3 mm lub 15,7 mm i nominalnej wytrzymałości na rozciąganie 1770 MPa lub 1860 MPa, oznaczenie kodowe w pren odpowiednio Y1770 (lub Y1860) S7 15,3 (lub 15,7), a w niniejszym dokumencie oznaczonych jako T15,T15S lub w uproszczeniu T15.

8 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 8 z 58 Zakotwienia Systemu Freyssinet umożliwiają indywidualne zakotwienie każdego splotu za pomocą szczęki wprowadzanej do stożkowego otworu w bloku kotwiącym. Średnica otworu wewnętrznego szczęki zależy od średnicy nominalnej splotu T13 lub T15 (rysunki 1 i 2). B Zakotwienia czynne Zakotwienia nazywa się czynnymi (i oznaczać je kodowo A od ang. active czynny ), gdy są to zakotwienia, na których odbywa się operacja sprężania. Zakotwienie czynne stanowi blok kotwiący wykony w postaci bloku stalowego lub odlewu żeliwnego z otworami na szczęki kotwiące. Blok kotwiący opiera się na bloku oporowym, z wyjątkiem modeli F i X, gdzie gniazda na szczeki wykonane są w odlewie żeliwnym stanowiącym jednocześnie blok oporowy. Blok oporowy wykonany jest w postaci prowadnicy żeliwnej, która jest zabetonowania w konstrukcji lub stalowej płyty oporowej o wymiarach dostosowanych do nośności konstrukcji. Dostępne są różne modele zakotwień czynnych stosownie do konkretnych wymogów konstrukcyjnych: Zakotwienie konstrukcyjne - model C Zakotwienia systemu C są najczęściej stosowane w konstrukcjach sprężanych budownictwa lądowego i wodnego. Zakotwienie to składa się ze stalowego bloku kotwiącego wraz ze szczękami kotwiącymi opierającego się na bloku oporów w postaci prowadnicy żeliwnej zabetonowanej w konstrukcji. Obejmują one zakres od 1 do 55 splotów T13 lub T15 (rysunki 9 do 19). Zakotwienie płytowe model F Zakotwienia systemu F stosowane są zwykle do sprężania cienkich elementów (np. betonowych płyt stropowych i ścian) i wykonywane są w postaci jednolitego odlewu żeliwnego łączącego w sobie funkcje bloku kotwiącego i bloku oporowego. Mogą być one stosowane do zespołów sprężających z 1, 3 lub 4 splotami T13 lub T15 (rysunki 24 do 28). Zakotwienie płytowe model B Zakotwienia systemu B stosowane są zwykle do sprężania cienkich elementów konstrukcji betonowych. Składają się z żeliwnego bloku kotwiącego i bloku oporowego. Model B obejmuje zakres od 3 do 5 splotów T15 i T13 (rysunki 29 do 31). Zakotwienia obejmowe model X Zakotwienie obejmowe Freyssinet składają się z odlewu żeliwnego, opartego na konstrukcji kołowej, służącego jako zakotwienie dla obu końcówek jednej lub dwóch obejm: zakotwienie 1 X stosowane jest przy wykonywaniu jednej obejmy ściągającej o promieniu do 27,5 m (rysunek 32); zakotwienie 2 X stosowane jest do zakotwienia dwóch obejm ściągających, każda owinięta raz lub dwukrotnie wokół konstrukcji, o promieniu do 5,5 m (rysunek 33). B Zakotwienia bierne Zakotwienia określane jako zewnętrzne bierne nie pozwalają na zamontowanie urządzenia naciągowego, są jednak dostępne podczas operacji naciągania. Do wykonania tego rodzaju zakotwień wykorzystuje się zakotwienia czynne z zablokowanymi szczękami, w których

9 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 9 z 58 końcówki cięgien nie mają wystarczającego naddatku na splotach do wykonania sprężenia. Zakotwienia te mogą być kontrolowane podczas operacji sprężania. Ich oznakowanie przyjęte przez Freyssinet jest identyczne, jak oznakowanie zakotwień czynnych. Zakotwienia są określane jako osadzone lub wewnętrznie stałe gdy są wprowadzone do betonu konstrukcji. Takie zakotwienia oznaczone jako NB wykorzystują szczęki w celu zapewnienia mocowania końców splotu (rysunki 3 do 5) głowy zakotwienia Model C wypełnionego cylindrycznymi dziurami i osadzonego na żeliwnej prowadnicy. Można je stosować dla jednostek obejmujących zakres od 1 do 55 splotów T13 lub T15 (rysunek 23). B Łączniki stałe CI Są to łączniki, które umożliwiają połączenie dwóch odcinków cięgien, sprężanych w dwóch następujących po sobie osobnych fazach betonowania. Łącznik stały jednosplotowy Składa się on z pojedynczych łączników splotów typu P (patrz p. B poniżej) łączących poszczególne sploty kabla pierwotnego z ich odpowiednikami w kablu wtórnym (rysunek 20). Stosowany jest w przypadku kabli obejmujących od 1 do 37 splotów T13 lub T15. Zbrojenie strefy łącznika musi być zaprojektowane przez Projektanta. Łącznik stały wielosplotowy Łączniki stałe wielosplotowe (rysunek 21) łączą ze sobą dwa cięgna, które są sprężane jeden po drugim w dwóch oddzielnych fazach betonowania. Zrobione są z obrabianej stali z dwoma szeregami stożkowych otworów wierconych, każdy szereg liczy co najmniej tyle otworów ile jest splotów w sprężanym kablu. Jednostki z 3, 4, 7, 9, 12, 13, 15, 19, 22, 25, 27, 31 i 37 otworami są dostępne w tym przedziale. Otwory pierwszego szeregu są umieszczone w centralnej części łącznika, zgodnie z tym samym wzorem co dla podstawowego zestawu zakotwień C. Otwory drugiego szeregu są wywiercone po przeciwnej stronie łącznika, według szyku kołowego. Dla jednostek 31 i 37, otwory te są umieszczone na dwóch współśrodkowych okręgach. B Łącznik ruchomy CM Łącznik ruchomy CM umożliwia łączenie dwóch cięgien, które są sprężane jednocześnie w jednej operacji naciągania. Sploty łączone są ze sobą za pomocą pojedynczych łączników splotów typu P; położenia tych łączników są przesunięte względem siebie w przypadku kabli wielosplotowych. Korpus łącznika wykonany jest z żeliwa i posiada dwa gniazda na szczęki kotwiące. Łącznik ten służy do połączenia dwóch odcinków cięgna. Dostępne są dwa modele łącznika: z łącznikami splotów P 13, stosowany do splotów T13 i T13S (rysunek 8), z łącznikami splotów P 15, stosowany do splotów T15 i T15S (rysunek 7). Łączniki ruchome stosowane są w kablach liczących od 1 do 37 splotów T13 lub T15 (rysunek 22).

10 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 10 z 58 Długość odcinka łącznika uzyskuje się ze wzoru L = M + U, gdzie U oznacza przemieszczenie łącznika wraz z naddatkiem na wydłużenie sprężyste kabla w czasie naciągu określone zgodnie z przepisami krajowymi, a M jest wymiarem stałym, zależnym od typu kabla, uwzględniającym niezbędną tolerancję montażową i podawanym w tabelach na odnośnych rysunkach. B Tabele: Modele zakotwień i kable objęte uregulowaniami EAT Typ A Model zakotwienia F B AD X x x NB F x Ilość splotów T13 lub T x x x x x x CI F x x x CM F x x x B x x x Tabela 1. Zakotwienia o małej nośności Określenia symboli podano w E.1 poniżej Typ Model Ilość splotów T13 lub T15 zakotwienia C A x x x x x x x x x x x x x x x x x x AD x x x x x x x x x x x x x x x x x x NB C x x x x x x x x x x x x x x x x x x CI x x x x x x x x x x x x x x x CM x x x x x x x x x x x x x x x Tabela 2. Zakotwienia o dużej nośności B Inne elementy składowe (komponenty) Kable sprężające systemu Freyssinet wymagają stosowania różnych komponentów, z których część jest wspólna dla kilku modeli: - Kanały służące do izolowania, kierunkowania i zabezpieczenia cięgien (patrz p. G.2). Mogą one składać się ze stali lub z tworzywa sztucznego osłony falistej lub stali, rur z tworzywa sztucznego lub przewodów rurowych. - Elementy łączące odcinki kanałów kablowych oraz poprawiające szczelność połączeń taśmy klejące, tuleje termokurczliwe lub mastyks. - Materiały iniekcyjne do wypełniania zakotwień i kanałów, takie jak zaczyn cementowy, smar i wosk. - Rury lub elementy specjalne do odchylania przebiegu kabli zewnętrznych w określonym miejscu konstrukcji. Takie dewiatory są wykonywane zasadniczo z gładkich rur stalowych. Specjalne rozwiązania mogą obejmować elementy

11 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 11 z 58 prefabrykowane wewnątrz betonu lub siodła ze stali konstrukcyjnej tworzące dewiator. - Zbrojenie zabezpieczające przed rozerwaniem elementów betonowych przy zakotwieniach i miejscach odchylenia kabli (na dewiatorach) w celu ogólnego wzmocnienia konstrukcji i zapewnienia przeniesienia siły sprężającej. - Specjalne wyposażenie ułatwiające montaż i sprężanie kabli, iniektowanie cięgien, odprężanie i wymianę cięgna takie jak odpowietrzniki, dreny (odwodnienia), podpory cięgien, tymczasowe i stałe osłony zakotwień i łączników, elementy połączeniowe odcinków osłony kanałów pomiędzy sobą na długości lub na styku z zakotwieniem. Następujące komponenty są objęte regulacjami krajowymi lub europejskimi: - stal sprężająca, - osłony kanałów kablowych taśm stalowych, - rury stalowe lub z tworzyw sztucznych, - materiały do iniekcji, - stal zbrojeniowa do zbrojenia przeciw rozrywaniu. Z tego względu powyższe elementy nie są opisane w niniejszej Europejskiej Aprobacie Technicznej, mogą być jednak używane do wykonywania systemu sprężania. B.1.2 Zakres stosowania System sprężania opisany w niniejszej Europejskiej Aprobacie Technicznej może być używany do budowy nowych konstrukcji oraz napraw i wzmacniania konstrukcji istniejących w następujących podstawowych kategoriach zastosowań: cięgna wewnętrzne z przyczepnością do konstrukcji betonowych i zespolonych, cięgna wewnętrzne bez przyczepności do konstrukcji betonowych i zespolonych, cięgna zewnętrzne do konstrukcji betonowych z trasą cięgna usytuowaną poza przekrojem konstrukcji, ale wewnątrz obrysu zewnętrznego przekroju. System sprężania opisany w niniejszej Europejskiej Aprobacie Technicznej stwarza możliwości dodatkowych zastosowań poprawiających charakterystyki cięgien standardowych. Tymi dodatkowymi kategoriami są: 1. Cięgna z możliwością doprężania (zewnętrzne i wewnętrzne), 2. Cięgna z możliwością wymiany (zewnętrzne i wewnętrzne), 3. Cięgna do zastosowań kriogenicznych, 4. Cięgna wewnętrzne z przyczepnością w kanałach z tworzyw sztucznych, 5. Cięgna zamknięte w osłonach, 6. Cięgna izolowane elektrycznie, 7. Cięgna do stosowania w konstrukcjach stalowych lub zespolonych jako cięgna zewnętrzne, 8. Cięgna do stosowania w konstrukcjach murowych jako cięgna wewnętrzne i/lub zewnętrzne, 9. Cięgna do stosowania w konstrukcjach drewnianych jako cięgna wewnętrzne i/lub zewnętrzne, Strefy zakotwień systemu sprężania muszą być zaprojektowane tak, by wytrzymały siłę o wartości 1,1 F pk zgodnie z odnośnym Eurokodem w razie użycia innych materiałów niż beton. System sprężania opisany w niniejszej Europejskiej Aprobacie Technicznej może być stosowany w każdym rodzaju konstrukcji. Najczęściej stosowany jest do budowy takich obiektów jak: mosty (ustrój nośny, filary, przyczółki, fundamenty),

12 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 12 z 58 budynki (stropy, fundamenty, ściany trzonów, ściany, słupy, ramy przenoszące obciążenia poziome, fundamenty), zbiorniki (ściany, dna, przekrycia), silosy (ściany), konstrukcje obudowy reaktorów jądrowych, konstrukcje morskie (wszystkie części), ściany oporowe, zapory, tunele (cięgna podłużne i poprzeczne/ściągi), rury o dużych średnicach, drogi i lotniska. Kategorie zastosowania Łączniki stałe CI Łączniki Ruchome CM System F System C System B System X System NB Cięgno wewnętrzne z przyczepnością do konstrukcji betonowych i zespolonych Cięgno wewnętrzne bez przyczepności do konstrukcji betonowych i zespolonych Cięgno zewnętrzne do konstrukcji betonowych i zespolonych 1 do 37 1 do 37 1 do 4 1 do 55 3 do 5 1 do 2 1 do 55 1 do 37 1 do 37 1 do 4 1 do 55 3 do 5 1 do 2 1 do 37 1 do 55 1 do 2 Opcje (a) Cięgno z możliwością doprężania (b) Cięgno z możliwością wymiany (c) Cięgno do zastosowań kriogenicznych (d) Cięgno wewnętrzne z przyczepnością w kanałach z tworzyw sztucznych 1 do 37 1 do 37 1 do 4 1 do 55 3 do 5 1 do 2 1 do 4 1 do 55 3 do 5 1 do 2 1 do 55 1 do 4 1 do 55 3 do 5 1 do 2

13 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 13 z 58 (e) Cięgno zamknięte w osłonie (f) Cięgno izolowane elektrycznie (g) Kabel zewnętrzny do stosowania w konstrukcjach stalowych lub zespolonych (h) Cięgno wewnętrzne/ zewnętrzne do stosowania w konstrukcjach murowych (i) Cięgno wewnętrzne/ zewnętrzne do stosowania w konstrukcjach drewnianych 1 do 37 1 do 37 1 do 4 1 do 55 1 do 2 3 do 37 3 do 37 1 do 55 1 do 4 1 do 55 1 do 2 1 do 55 1 do 2 1 do 55 1 do 2 Tabela 3: Modele zakotwień dla podstawowych i dodatkowych kategorii zastosowań

14 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 14 z 58 Rodzaj sprężania Konstrukcje Betonowa Stalowa Murowa Drewniana Opcje (dodatkowe kategorie zastosowania) Z możliwością doprężania Z możliwością wymiany Kriogeniczne W osłonie Elektrycznie izolowane Typ zakotwienia i łącznika Model Kanał Rodzaj splotu Rodzaj iniektu Zabezpieczenie zakotwień Typowe rysunki [3] Wewnętrzne z przyczepnoś cią Wewnętrzne bez przyczepności Zewnętrzne X X X Standardowy C,F,NB,B Stalowy X X X X Standardowy C,F,NB,B X X X Izolowany C,B Z tworzyw sztucznych [1] Z tworzyw sztucznych [1] X Standardowy C Stalowy X X Standardowy C Z tworzyw sztucznych X X X Standardowy C Stalowy X X X X Standardowy C Z tworzyw sztucznych X X X Standardowy C Stalowy X X X X Standardowy C Z tworzyw sztucznych X Standardowy F,B Stalowy X X Standardowy F,B Z tworzyw sztucznych X X X Standardowy C,F,B Bez kanału X X X X X Standardowy C,F,B Bez kanału X X X Izolowany C,F,B Bez kanału X X X X X Izolowany C,F,B Bez kanału Bez ind. zabezp. antykorozyjnego Bez ind. zabezp. antykorozyjnego Bez ind. zabezp. antykorozyjnegot Bez ind. zabezp. antykorozyjnego Bez ind. zabezp. antykorozyjnego Bez ind. zabezp. antykorozyjnego Bez ind. zabezp. antykorozyjnego Z ind. zabezp. antykorozyjnym Z ind. zabezp. antykorozyjnym Z ind. zabezp. antykorozyjnym Z ind. zabezp. antykorozyjnym Z ind. zabezp. antykorozyjnym Z ind. zabezp. antykorozyjnym Z ind. zabezp. antykorozyjnyme Z ind. zabezp. antykorozyjnym [2] Bez ind. zabezp. X X X X Standardowy C Stalowy antykorozyjnego [2] Bez ind. zabezp. X X X X Standardowy C Stalowy antykorozyjnego [2] Bez ind. zabezp. X X X X X X Standardowy C Stalowy antykorozyjnego Zaczyn cementowy Zaczyn cementowy Zaczyn cementowy Smar / wosk Smar / wosk Smar / wosk Smar / wosk Zaczyn cementowy Zaczyn cementowy Zaczyn cementowy Zaczyn cementowy Bez iniekcji Bez iniekcji Bez iniekcji Bez iniekcji Zaczyn cementowy Zabetonowanie / pokrywa Zabetonowanie / pokrywa Zabetonowanie / pokrywa Zabetonowanie / pokrywa Zabetonowanie / pokrywa Wydłużona pokrywa Wydłużona pokrywa Wydłużona pokrywa Wydłużona pokrywa Zabetonowanie / pokrywa Zabetonowanie / pokrywa Zabetonowanie / garnek Wydłużona pokrywa Zabetonowanie / pokrywa Wydłużona pokrywa Zabetonowanie / pokrywa patrz [4] patrz [5] 19,24,25, , 14 13, 15 27, 28 27, 28 16, 28 16, , 19, rzadko stosowane 12, rzadko stosowane Smar / pasta Pokrywa 18 Smar / pasta Wydłużona pokrywa 18

15 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 15 z 58 X X X X X Standardowy C X X X X X X X Standardowy C X X X X X Standardowy C X X X X X X X Standardowy C X X X X X X Izolowany C X X X X X Standardowy C X X X X X Standardowy C X X X Standardowy X X X X X X X X Standardowy C X X X X X X Izolowany C Z tworzyw sztucznych [2] Z tworzyw sztucznych [2] Z tworzyw sztucznych [2] Z tworzyw sztucznych [2] Z tworzyw sztucznych [2] Z tworzyw sztucznych [2] Z tworzyw sztucznych [2] Z tworzyw sztucznych [2] Z tworzyw sztucznych [2] Z tworzyw sztucznych [2] X X X X X Standardowy C,F,B Bez kanału Bez ind. zabezp. antykorozyjnego Bez ind. zabezp. antykorozyjnego Bez ind. zabezp. antykorozyjnego Bez ind. zabezp. antykorozyjnego Bez ind. zabezp. antykorozyjnego Z ind. zabezp. antykorozyjnym Z ind. zabezp. antykorozyjnym Z ind. zabezp. antykorozyjnym Z ind. zabezp. antykorozyjnym Z ind. zabezp. antykorozyjnym Z ind. zabezp. antykorozyjnym Zaczyn cementowy Zaczyn cementowy Zabetonowanie / pokrywa Wydłużona pokrywa Smar / pasta Pokrywa 18 Smar / pasta Wydłużony garnek 18 Smar / pasta Pokrywa 18 Zaczyn cementowy Zaczyn cementowy Zabetonowanie / pokrywa Zabetonowanie / pokrywa 15, 17 15, 17 Zaczyn cementowy Pokrywa 15, 31, 32 Zaczyn cementowy Tabela 3bis: Dobór elementów zestawu dla podstawowych i dodatkowych kategorii zastosowań. Wydłużona pokrywa Zaczyn cementowy Pokrywa 15 Bez iniekcji Pokrywa 16, 27, 28 15

16 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 16 z 58 Uwagi: Zakotwienia standardowe jak na typowych rysunkach; Zakotwienia izolowane: z wkładką izolacyjną i uszczelnieniem wewnątrz prowadnicy żeliwnej oraz na styku z blokiem kotwiącym. Zabetonowanie: patrz rys. 37; Pokrywa: patrz rys. 38; Wydłużona pokrywa: patrz rys. 39. Kanał stalowy lub z tworzyw sztucznych: karbowany lub gładki, o ile nie zaznaczono inaczej. [1] Tylko osłona z taśm stalowych [2] Tylko kanał gładki [3] Odniesienia do rysunków nie są wyczerpujące [4] np. patrz rysunki 11, 12, 20, 22, 23, 24, 25, 26, 34, 37 [5] np. patrz rysunki 11, 20, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 34 B.1.3 Okres użytkowania Założenia zawarte w niniejszej Europejskiej Aprobacie Technicznej zostały ustalone przyjmując, że przybliżony projektowany okres użytkowania systemu sprężania wynosi 100 lat. Wskazówki dotyczące okresu użytkowania nie mogą być interpretowane jako gwarancja udzielana przez producenta, należy je traktować jedynie jako środek dla doboru właściwych wyrobów z punktu widzenia ekonomicznie uzasadnionego okresu użytkowania konstrukcji. B.2 CHARAKTERYSTYKI WYROBÓW I METODY SPRAWDZANIA B.2.1 Charakterystyki wyrobów Rozdziały E do K niniejszej Europejskiej Aprobaty Technicznej wraz z załączonymi do nich rysunkami zawierają szczegółowe charakterystyki wyrobów. B.2.2 Metody sprawdzania Ocena przydatności systemu do zamierzonego zastosowania pod kątem spełniania wymagań wytrzymałości i stabilności mechanicznej w rozumieniu Podstawowego Wymagania nr 1 została dokonana zgodnie z wytycznymi dla opracowania Europejskiej Aprobaty Technicznej (ETAG 013) Systemy do sprężania konstrukcji. Właściwości wyrobów spełniają odnośne podstawowe wymagania. Przyjęte metody sprawdzania, ewaluacji i oceny przydatności do stosowania oraz procedury badawcze są zgodne z opisanymi w ETAG. Oceny wyników zebranych na podstawie doświadczenia oraz badań specjalnych dla dodatkowych kategorii zastosowań wymienionych w p. B.2 dokonano zgodnie z wymaganiami ETAG 013. B.2.3 Emisja substancji niebezpiecznych Zgodnie z deklaracją producenta system sprężania nie zawiera żadnych substancji niebezpiecznych. W uzupełnieniu do specyficznych klauzul odnoszących się do niebezpiecznych substancji zawartych w niniejszej Europejskiej Aprobacie Technicznej mogą istnieć również inne wymagania odnoszące się do wyrobów w tym zakresie (np. wynikające z ustawodawstwa europejskiego oraz krajowych przepisów prawnych i administracyjnych). Dla zachowania zgodności z ustaleniami dyrektywy europejskiej nr 89/196/EWG, wymagania te również muszą być spełnione wszędzie tam, gdzie i kiedy mają zastosowanie.

17 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 17 z 58 B.3 OCENA I ATESTACJA ZGODNOŚCI ORAZ OZNAKOWANIE CE B.3.1 Atestacja systemu zgodności Zgodnie z decyzją Komisji Europejskiej nr 98/456/WE 6 zastosowano system oceny zgodności 1+. System ten definiowany jest w sposób następujący: System 1+: Certyfikacja zgodności wyrobu przez upoważnioną jednostkę certyfikującą na podstawie następujących kategorii: Zadania producenta 1. Zakładowa kontrola produkcji 2. Dalsze badanie próbek pobranych w zakładzie przez producenta zgodnie z ustalonym planem badań Zadania upoważnionej jednostki (jednostki certyfikującej) 3. Wstępne badanie typu wyrobu 4. Wstępna inspekcja zakładu i zakładowej kontroli produkcji 5. Stały nadzór, ocena i akceptacja systemu zakładowej kontroli produkcji 6. Badania sondażowe próbek (patrz ETAG 013, p. 8.1 (b)). Uwaga: Jednostki upoważnione zwane są także jednostkami notyfikowanymi. B.3.2 Zakres odpowiedzialności B Zadania Producenta zestawu Producent systemu ponosi pełną odpowiedzialność za produkcję i jakość komponentów wytwarzanych we własnych zakładach, jak i u jego podwykonawców. Rodzaj i częstotliwość sprawdzeń i badań przeprowadzanych w trakcie produkcji i na gotowych wyrobach, jako część ciągłej wewnętrznej kontroli produkcji, przedstawione są w zalecanym planie badań, rozdział C niniejszej Europejskiej Aprobaty Technicznej. Wszystkie badania powinny być przeprowadzane zgodnie ze spisanymi procedurami, przy użyciu odpowiednio skalibrowanych przyrządów pomiarowych. Wyniki badań powinny być notowane w sposób uporządkowany i systematyczny. Jeśli wyniki badań nie są odpowiednie, cała wyprodukowana partia wyrobów jest sprawdzana szczegółowo. Może być ona odrzucona w całości lub częściowo. Wadliwe części mogą być poddane ponownej obróbce w celu usunięcia usterek i następnie ponownie sprawdzone i zbadane. Wyroby niespełniające wymagań Europejskiej Aprobaty Technicznej należy oznakować i oddzielić od tych, które wymagania spełniają. Każdy główny komponent posiada własny zalecany plan kontroli ustalony przez Freyssinet i stosowany przez jego producentów. Metody kontroli produkcji podane są w Planie Zapewnienia Jakości PAQ ATE PRE firmy Freyssinet zdeponowanym w Sétra. Co najmniej raz w roku, każdy producent części podlega audytom producenta zestawu. Wyniki badania zostają udostępnione do jednostki certyfikującej. 6 Dziennik Urzędowy Wspólnot Europejskich nr L201/112 z dnia 3 lipca 1998 r.

18 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 18 z 58 B Zadania jednostki certyfikującej Metody nadzoru dla potrzeb kontroli produkcji ujęte są w Planie Zapewnienia Jakości ustalonym i uaktualnianym przez firmę Freyssinet zgodnie z p ETAG 013. Główny ośrodek produkcji kontrolowany jest przez jednostkę certyfikującą przynajmniej raz w roku. Każdy producent komponentu powinien być kontrolowany co najmniej raz na pięć lat. Jednostka certyfikująca sprawdza wyniki kontroli, badania sondażowe i wyniki zakładowej kontroli jakości oraz potwierdza zgodność z wytycznymi ETAG. W razie stwierdzenia wad producent podejmuje działania naprawcze. Należą do nich: - dokonanie naprawy po notyfikacji jednostki certyfikującej, - wzmocnienie kontroli i większa częstotliwość badań, - wprowadzenie zmian. W trakcie prowadzenia audytu stałego nadzoru jednostka certyfikująca pobiera próbki do zbadania w niezależnych laboratoriach. Próbki pobierane są zgodnie z wymaganiami podanymi w tabeli zamieszczonej w rozdziale D niniejszej Europejskiej Aprobaty Technicznej. W okresie ważności certyfikatu właściciel Europejskiej Aprobaty Technicznej dostarcza raz w roku do jednostki certyfikującej zakotwienia i sploty niezbędne do przeprowadzenia serii badań zgodnie z załącznikiem E do ETAG 013 i przesyła je do laboratorium wyznaczonego przez jednostkę certyfikującą. Te jednoznacznie określone części i elementy wzmocnienia powinny pochodzić z tej samej budowy. W razie możliwości budowy typowane są w taki sposób, aby producent stali był co roku inny. B Znakowanie wyrobu znakiem CE Oznaczenie znakiem CE musi odpowiadać wymaganiom dyrektywy Rady Europejskiej nr 89/106/EWG i wytycznym D WE dotyczącym znakowania CE. Dokument dostawy towarzyszący komponentom zestawu zakotwień i cięgien powinien posiadać symbol zgodności CE oraz zawierać: 1. Nazwę i adres producenta zestawu. 2. Dwie ostatnie cyfry roku, w którym dokonano oznakowania. 3. Numer certyfikatu zgodności. 4. Numer Europejskiej Aprobaty Technicznej. 5. Informacje dotyczące Europejskiej Aprobaty Technicznej. 6. Numer jednostki certyfikującej. 7. Identyfikację produktu (nazwę handlową) i kategorię zastosowania (kategorie zastosowań). Wszelkie inne informacje muszą być wyraźnie oddzielone od oznakowania CE i związanych z nim danych.

19 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 19 z 58 B.4 ZAŁOŻENIA, ZGODNIE Z KTÓRYMI OCENIONA ZOSTAŁA PRZYDATNOŚĆ WYROBÓW DO ZAMIERZONEGO STOSOWANIA Niniejsza Europejska Aprobata Techniczna została wydana przy następujących założeniach: B.4.1 Produkcja wyrobu Niniejsza Europejska Aprobata Techniczna została wydana dla systemu sprężania na podstawie informacji i dokumentów przedłożonych przez firmę Freyssinet do Sétra po zbadaniu wyrobu i dokonaniu jego oceny. Wszelkie zmiany charakterystyki (właściwości) wyrobu lub procesu produkcyjnego, które mogłyby wywrzeć wpływ na zgodność zestawu, muszą być zgłoszone do Sétra przed ich wprowadzeniem. Sétra zdecyduje, czy zmiany te naruszają warunki udzielonej Europejskiej Aprobaty Technicznej oraz czy wymagana będzie bardziej szczegółowa ocena, względnie uzupełnienie wydanej Aprobaty. Plan zapewnienia jakości związany z niniejszą Europejską Aprobatą Techniczną dla zestawu sprężającego został ustalony i jest regularnie aktualizowany przez Freyssinet; jest on także udostępniany Sétra. Wykaz podwykonawców i dostawców elementów składowych stanowi część powyższego planu zapewnienia jakości. Firma Freyssinet jest zobowiązana do egzekwowania realizacji wymagań wynikających z niniejszej Europejskiej Aprobaty Technicznej oraz ETAG 013 od producenta systemu sprężania, jak również od jego podwykonawców i dostawców. B.4.2 Projektowanie obiektu i wykonanie B Projekt konstrukcji System sprężania Freyssinet znajduje zastosowanie w konstrukcjach właściwie zaprojektowanych. Zakłada się, że projektant konstrukcji będzie respektował warunki techniczne zawarte w odnośnych normach krajowych oraz przystosuje swój projekt do przewidywanych metod budowy oraz instrukcji właściciela Europejskiej Aprobaty Technicznej. Układ zakotwień powinien spełniać wymagania techniczne zawarte w rozdziale J w zakresie odstępów zakotwień od krawędzi, odstępów między środkami zakotwień oraz stali zbrojenia przeciw rozrywaniu. B Urządzenia naciągowe Prasy naciągowe powinny być skalibrowane zgodnie z procedurami Freyssinet, przepisami krajowymi państw członkowskich oraz zaleceniami 7.3 ETAG 013. B.4.3 Elementy składowe niewyszczególnione w Europejskiej Aprobacie Technicznej Następujące elementy składowe niewyszczególnione w niniejszej Europejskiej Aprobacie Technicznej odpowiadają normom europejskim lub równoważnym odnośnym normom bądź przepisom krajowym: Stal sprężająca: pren Cięgna pojedyncze: ETAG 013, załącznik C1, XP A Osłony z taśm stalowych: EN 523

20 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 20 z 58 Rury stalowe: pren 10255, ISO 4200, EN , EN Gładkie rury z tworzyw sztucznych: pren Zaczyn cementowy: EN 445, EN 447 Stal na zbrojenie przeciw rozrywaniu: pren 10080, EN B.5 WSKAZÓWKI DLA PRODUCENTA B.5.1 Pakowanie, transport i składowanie Zaleca się wykonanie czasowego zabezpieczenia stali sprężającej i stalowych elementów składowych zestawu w celu ich ochrony przed korozją podczas transportu z zakładu produkcyjnego na plac budowy. Transport oraz przemieszczanie stali sprężającej i stalowych elementów składowych zestawu powinny odbywać się w sposób zapobiegający uszkodzeniom typu mechanicznego, chemicznego lub fizycznego. Stal sprężająca i komponenty stalowe powinny być składowane w miejscach wolnych od wilgoci. Elementy składowe i kanały z tworzyw sztucznych powinny być zabezpieczone przed promieniowaniem ultrafioletowym. Stale sprężające i stalowe komponenty składowe powinny być osłonięte, ewentualnie usunięte ze stref, w których prowadzone są prace spawalnicze. B.5.2 Zalecenia dotyczące bezpieczeństwa Firma specjalistyczna powinna opracować zgodnie z dyrektywą nr 89/391/EWG z dnia r. jednolity dokument określający i analizujący typowe ryzyka (zagrożenia) związane z montażem systemu sprężania. Technik odpowiedzialny za prowadzenie robót naciągowych powinien zmodyfikować ów jednolity dokument tak, aby uwzględniał on też szczególne, nietypowe zagrożenia, z którymi należy liczyć się na jego placu budowy. Pozostawanie podczas operacji sprężania z tyłu lub w bezpośredniej bliskości prasy naciągowej, jak również z tyłu za zakotwieniem biernym w trakcie naciągania drugiego końca kabla jest surowo zabronione. W miejscach przemieszczania się należy zainstalować bariery ochronne i zapewnić strefy swobodnego poruszania się dla personelu. B.5.3 Stosowanie, konserwacja i naprawy Zapewnienie trwałości konstrukcji sprężanych wymaga przeprowadzania odpowiednich kontroli okresowych. Jako że nieprawidłowości w konstrukcji mogą prowadzić do uszkodzenia cięgien, firma specjalistyczna powinna dokonać możliwie jak najszybciej ich usunięcia, postępując zgodnie z przewidzianymi procedurami.

21 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 21 z 58 C - ZALECANY PLAN BADAŃ Poniższa tabela zawiera podsumowanie procedur badawczych niezbędnych dla zapewnienia, iż wszystkie komponenty zestawu spełniają wymagania niniejszej Europejskiej Aprobaty Technicznej. Sétra zaadoptowała w tym celu tabelę E.1 z ETAG 013 w zależności od ważności i wpływu poszczególnych elementów na właściwości systemu sprężania Freyssinet Element Płyta oporowa Przedmiot Badanie/ sprawdzenie sprawdzenie Identyfikowalność (pochodzenie) 4 Minimalna Dokumentacja częstotliwość 100% 2.2 1,6 materiał 7 szczegółowe wymiary 5 badanie 3 % tak partia 6 2 próbki ocena 3 sprawdzenie 100 % nie wzrokowa materiał 7 sprawdzenie 100 % Prowadnica żeliwna Blok kotwiący dla łączników Części kotwiące z żeliwa dla zakotwień i łączników szczegółowe wymiary 5 badanie 3 % całość 2 próbki tak ocena 3 wzrokowa sprawdzenie 100 % nie materiał 7 sprawdzenie 100 % szczegółowe wymiary 5 badanie 5 % całość 2 próbki tak ocena wzrokowa 3 sprawdzenie 100 % nie materiał 7 sprawdzenie 100 % szczegółowe wymiary 5 badanie 5 % całość 2 próbki tak ocena wzrokowa 3 sprawdzenie 100 % nie materiał 7 sprawdzenie 100 % Szczęki kotwiące obróbka, twardość badanie 0,5 % 2 próbki szczegółowe całość wymiary 5 badanie 5 % 2 próbki tak tak ocena wzrokowa 3 sprawdzenie 100 % nie materiał 7 sprawdzenie 100 % Zaciski plastyczne szczegółowe całość wymiary 5 badanie 5 % tak 2 próbki ocena wzrokowa 3 sprawdzenie 100 % nie Osłony kanałów kablowych Cięgna Składniki materiału wypełniającego wg EN 447 materiał 7 sprawdzenie 100 % tak ocena CE 2 3 sprawdzenie 100 % nie wzrokowa materiał 6 sprawdzenie 100 % tak średnica badanie każdy krąg nie całość ocena 3 sprawdzenie każdy krąg nie wzrokowa cement 7 sprawdzenie całość 100 % tak dodatki, domieszki 7 sprawdzenie partia 100 % tak Cięgno pojedyncze, Załącznik C.1 materiał 6 sprawdzenie całość 100 % Rura z tworzyw sztucznych, Załącznik C.2 materiał 7 sprawdzenie całość 100 % 3.1 2

22 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 22 z 58 Osłona kanału kablowego z tworzyw sztucznych, Załącznik C.3 Specjalny zaczyn iniekcyjny, Załącznik C.4.3 Łącznik Liaseal materiał 7 sprawdzenie całość 100 % materiał 7 sprawdzenie całość 100 % materiał 7 sprawdzenie 100 % szczegółowe wymiary 5 badanie 3 % całość 2 próbki tak ocena 3 sprawdzenie 100 % nie wzrokowa : Typ sprawozdania z badań 2.2 wg EN : Certyfikat sprawdzenia typ 3.1 wg EN Ocena wzrokowa oznacza np.: główne wymiary, badania czujnikiem, prawidłowość oznaczania lub opisania odpowiednich właściwości, wykończenie powierzchni, gładkość, korozja, powłoki itp., jak podano w zalecanym planie badań. 4. Całość: Pełna możliwość sprawdzenia każdego z komponentów aż do materiału wyjściowego. Partia: Możliwość sprawdzenia każdej partii dostawy do określonego miejsca. 5. Szczegółowe wymiary oznacza pomiar wszystkich wymiarów i kątów zgodnie z opisem zawartym w zalecanym planie badań. 6. Zgodność z odpowiednimi normami krajowymi w razie braku odnośnych EN. 7. Sprawdzenia materiałów są włączone tylko dla informacji, ponieważ nie stanowią one części zalecanego planu badań.

23 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 23 z 58 D - PODSTAWOWE ELEMENTY BADANIA SONDAŻOWEGO Element Prowadnica żeliwna zakotwień C lub B Przedmiot Materiał zgodnie ze specyfikacją Szczegółowe wymiary Badanie/ Sprawdzenie Badanie/ sprawdzenie Badanie Pobieranie próbek ilość elementów podczas każdej wizyty 1 Blok kotwiący obrabiany powierzchniowo / Blok łącznikowy Główne wymiary 1 Materiał zgodnie ze specyfikacją Szczegółowe wymiary Główne wymiary 1 Sprawdzenie Badanie/ sprawdzenie Badanie Sprawdzenie 1 Żeliwne części kotwiące dla zakotwień F, X, B lub łączników P Szczęki kotwiące, zaciski plastyczne Badanie pojedynczego cięgna Materiał zgodnie ze specyfikacją Szczegółowe wymiary Główne wymiary 1 Materiał zgodnie ze specyfikacją Obróbka cieplna (jeśli dotyczy) Badanie/ sprawdzenie Badanie Sprawdzenie Badanie/ sprawdzenie Badanie 2 Szczegółowe wymiary Sprawdzenie 1 Główne wymiary, twardość powierzchni Badanie 5 Ocena wzrokowa 1 Sprawdzenie 5 Badanie pojedynczego elementu rozciąganego wg Załącznika E.3 Badanie seria Wszystkie próbki pobrane losowo i wyraźnie oznakowane. 1 Ocena wzrokowa dotyczy głównych wymiarów, badań kalibracyjnych, prawidłowości oznakowania, posiadania właściwych cech, wyglądu powierzchni i jej wykończenia, braku zadziorów, skaz lub wgłębień, korozji itp.

24 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 24 z 58 E - KABLE SPRĘŻAJĄCE I KATEGORIE ZASTOSOWAŃ E.1 OZNACZENIA KODOWE ZAKOTWIEŃ Zakotwienia sprężające kodowane są w sposób następujący: TY n M d PR, gdzie: pierwsze litery TY wskazują na typ zakotwienia (funkcję): A: zakotwienie wewnętrzne sprężające czynne* (*zakotwienie naciągowe) AD: zakotwienie zewnętrzne sprężające z możliwością wymiany czynne* (*zakotwienie naciągowe) NB: zakotwienie osadzone w betonie za pomocą prowadnicy żeliwnej CI: łączniki z indywidualnymi połączeniami P lub łącznikami wielosplotowymi CU CM: łączniki ruchome z indywidualnymi połączeniami P litera n informuje o ilości splotów w elemencie rozciąganym; litery M wskazują na model zakotwienia naciągowego (element składowy): C: sprężanie konstrukcyjne F: sprężanie płytowe (zakotwienie w postaci jednego elementu) B: sprężanie płytowe (zakotwienie w postaci dwóch elementów) X: zakotwienie obejmowe liczba d wskazuje na kategorię średnicy splotu: 13: sploty T13 lub T13S 15: sploty T15 lub T15S litery PR informują o sposobie zabezpieczenia antykorozyjnego: PE: za pomocą osłony z tworzyw sztucznych (najczęściej z polietylenu) GI: poprzez wypełnienie smarem lub woskiem osłon pojedynczych splotów EI: poprzez zastosowanie izolacji elektrycznej W: poprzez wypełnienie plastycznym materiałem zapobiegającym korozji (najczęściej woskiem). E.2 KATEGORIE ZASTOSOWAŃ E.2.1 Sprężanie wewnętrzne z przyczepnością do konstrukcji betonowych Wewnętrzne kable sprężające z przyczepnością do betonu składają się ze splotów bez indywidualnego zabezpieczenia antykorozyjnego umieszczonych w cienkościennych osłonach z taśm stalowych (patrz p. G.2.1) lub tworzyw sztucznych (patrz p. G.2.2) względnie w gładkich rurach stalowych (patrz p. G.2.3) z wypełnieniem zaczynem cementowym zgodnie z normą EN 447 lub Załącznikiem C4 do wytycznych ETAG013. E.2.2 Sprężanie wewnętrzne bez przyczepności do konstrukcji betonowych Wewnętrzne kable sprężające bez przyczepności mogą być jednego z dwóch następujących typów: kable typu W: sploty kabla umieszczone są w kanale ze stali lub tworzyw sztucznych wypełnionym plastycznym materiałem wypełniającym zapewniającym możliwość demontażu kabla. kable typu GI: kabel w postaci cięgien pojedynczych. Na zewnątrz strefy zakotwienia cięgna pojedyncze umieszczane są w okrągłych lub płaskich kanałach wypełnianych

25 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 25 z 58 zaczynem cementowym przed rozpoczęciem operacji sprężania lub montowane bezpośrednio w konstrukcji. Zakotwienia A n C 15 W pozwalają na uzyskanie cięgien izolowanych elektrycznie, jeśli spełnione zostaną warunki przedstawione w p. E.2.4. E.2.3 Sprężanie zewnętrzne w przypadku konstrukcji betonowych Poza sytuacjami wyjątkowymi cięgna zewnętrzne z reguły mogą być wymieniane i doprężane w ramach następujących typów: Typ standardowy: prowadzenie w podwójnej rurze, gdy cięgno przechodzi poprzez beton konstrukcji, w celu zapewnienia niezależności elementu rozciąganego i jego kanału od konstrukcji i umożliwienia jego wyciągnięcia. Kanał wypełniany jest zaczynem cementowym. Typ W: kanał wypełniany jest plastycznym materiałem zapobiegającym korozji i umożliwiającym wyciągnięcie cięgien. Typ GI: cięgno pojedyncze umieszczone w ogólnym kanale wypełnianym (lub nie) zaczynem cementowym przed przystąpieniem do naciągania. Zakotwienia AD n C 15 pozwalają na uzyskanie cięgien izolowanych elektrycznie, jeśli spełnione zostaną warunki przedstawione w p. E.2.4. E Kable standardowe Cięgna umieszczone są w gładkiej ciągłej rurze z polietylenu niskociśnieniowego. W miejscach zakotwień prowadnice żeliwne wyposażone są w odpowiadający im stożkowy kołpak zgrzewany następnie z rurą. Uszczelka wodoszczelna pomiędzy obiema częściami umożliwia ich demontaż. W miejscach przechodzenia cięgna przez beton stosuje się podwójną obudowę w postaci drugiej rury spełniającej rolę przepustu, który zapewnia uniezależnienie rury z polietylenu od betonu konstrukcji. Odpowiadające temu zakotwienia posiadają kod AD n C 15. E Kable GI Kable składają się z cięgien pojedynczych pogrupowanych w kanałach z tworzyw sztucznych i wypełnianych, lub nie, zaczynem cementowym przed przystąpieniem do sprężania. Blok kotwiący zabezpieczony jest stałym pokrywą wypełnioną albo miękkim materiałem chroniącym przed korozją w pełni kompatybilnym z wypełnieniem cięgien pojedynczych, albo zaczynem cementowym. Odpowiadające temu zakotwienia posiadają kod AD n C 15 GI. E Kable W Kable umieszczone są w gładkiej bezstykowej rurze z polietylenu niskociśnieniowego. W miejscach zakotwień prowadnice żeliwne wyposażone są w odpowiadający im stożkowy kołpak zgrzewany następnie z rurą. Uszczelka wodoszczelna pomiędzy obiema częściami umożliwia ich demontaż. Dla zapewnienia demontażu nie ma potrzeby stosowania podwójnej osłony rurowej.

26 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 26 z 58 Po zakończeniu operacji naciągania przestrzeń wokół cięgna jest wypełniana miękkim materiałem chroniącym przed korozją, takim jak mikro-wosk naftowy. Głowica kotwiąca zabezpieczona jest stałą pokrywą, który umożliwia wprowadzenie materiału wypełniającego do przestrzeni kabla. Odpowiadające temu zakotwienia posiadają kod AD n C 15 W. E Niewymienialne zewnętrzne cięgna sprężające W wyjątkowych przypadkach zewnętrzne kable sprężające posiadają zakotwienia identyczne ze stosowanymi przy wewnętrznych kablach sprężających z przyczepnością. Na wszystkich odsłoniętych odcinkach kabla zabronione jest używanie cienkościennych karbowanych osłon kanałów. Na odcinkach zatopionych w betonie mogą być używane rury stalowe. Odpowiadające temu zakotwienia posiadają kod A n C 15. E.2.4 Wybrane zastosowania wspólne Model C wewnętrznych zakotwień sprężających umożliwia wykonywanie kabli do zastosowań kriogenicznych. Zakotwienia sprężające Freyssinet umożliwiają wykonywanie kabli w osłonie wodoszczelnej, jeśli jednocześnie zastosuje się wodoszczelne osłony kanałów z tworzyw sztucznych, stałą osłonę głowicy kotwiącej i wodoszczelne połączenia poszczególnych odcinków obudowy. Model C zakotwień umożliwia też wykonywanie kabli sprężających izolowanych elektrycznie (rys. 18). Kable te składają się wówczas ze splotów zamkniętych w izolującej elektrycznie osłonie z tworzyw sztucznych. Taki zespół naciągowy zawiera w szczególności: kołpakowy stożek z tworzyw sztucznych umieszczony prowadnicy żeliwnej, płytę nośną (oporową) wykonaną z izolującego elektrycznie zespolonego tworzywa umieszczoną pod blokiem kotwiącym, osłonę z tworzyw sztucznych.

27 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 27 z 58 Zastosowanie Typy Modele Ochrona przed korozją Sprężanie wewnętrzne z przyczepnością w kanałach stalowych w kanałach z tworzyw sztucznych A NB CI CM C F B C C F B - PE elektrycznie izolowane w kanałach z tworzyw sztucznych A CI CM C EI z cięgnami pojedynczymi A NB C F X B C F GI Sprężanie wewnętrzne bez przyczepności Sprężanie zewnętrzne wypełnienie miękkim materiałem zabezpieczającym wypełnienie miękkim materiałem zabezpieczającym i z izolacją elektryczną wypełnienie zaczynem cementowym z cięgnami pojedynczymi wypełnienie miękkim materiałem zabezpieczającym izolowane elektrycznie A C B W A C WEI C - C X GI AD C W C EI Tab.4. Konstrukcje betonowe kategorie zastosowania E.2.5 Sprężenie zewnętrzne konstrukcji stalowych i zespolonych W przypadku konstrukcji stalowych modele F i C zakotwień są używane bez standardowego komponentu przenoszącego obciążenie (prowadnicy żeliwnej), która jest zastępowana płytą oporową o wielkości uzależnionej od wytrzymałości stali użytej do budowy konstrukcji (patrz EN 1993 i EN 1994). E.2.6 Sprężanie konstrukcji murowych W przypadku konstrukcji murowych modele F i C zakotwień są używane bez standardowego komponentu przenoszącego obciążenie (prowadnicy żeliwnej), która jest zastępowana płytą oporową o wielkości uzależnionej od wytrzymałości budowanego muru konstrukcji (patrz EN 1996).

28 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 28 z 58 E.2.7 Sprężanie konstrukcji drewnianych W przypadku konstrukcji drewnianych modele zakotwień F (tylko o jednym splocie) i C używane są bez standardowego komponentu przenoszącego obciążenie (prowadnicy żeliwnej), która jest zastępowana płyta oporową o wielkości odpowiadającej wytrzymałości drewna przeznaczonego na budowę (patrz EN 1996). Zakotwienia 1 F mogą być używane do konstrukcji drewnianych, jeśli zostaną właściwie zabudowane i zamocowane przy użyciu żywicy epoksydowej. E.3 SZCZEGÓLNE WŁAŚCIWOŚCI SYSTEMU E.3.1 Możliwość kolejnego naciągania poszczególnych splotów W przypadku zakotwień naciągowych w kablach składających się z cięgien pojedynczych możliwe jest jednoczesne sprężanie wszystkich splotów przy użyciu wielosplotowej prasy naciągowej lub kolejne naciąganie poszczególnych splotów w kilku etapach obciążania przy pomocy prasy jednosplotowej, jeśli uprzednio dokonano wypełnienia zaczynem cementowym. E.3.2 Pomiar współczynnika tarcia i procentowej wielkości siły przenoszonej ze sprężanego końca kabla na drugi Pomiarów tych można dokonać, gdy możliwe jest prowadzenie sprężania z obu końców kabla. E.3.3 Regulowanie siły sprężającej W przypadku kabli sprężających wykonanych z pojedynczych splotów (typ GI) lub wypełnionych materiałem plastycznym (typ W) możliwe jest regulowanie siły sprężającej w dowolnym czasie w okresie użytkowania, jeśli pozostawiono odpowiedni nadmiar splotów za zakotwieniem. Końce splotów są zabezpieczane odpowiednio wydłużoną pokrywą. E.3.4 Możliwość monitorowania siły sprężającej Jeśli w zakotwieniach A n C 15 (lub C 13) lub AD n C 15 (lub C 13) używany jest blok gwintowany, siłę sprężającą można monitorować za pomocą specjalnego siłownika pierścieniowego zamontowanego pomiędzy pierścieniem gwintowanym bloku kotwiącego a prowadnicą żeliwną. E.3.5 Możliwość rozprężania Cięgno niewypełnione zaczynem może być rozprężone przy użyciu prasy jednosplotowej oraz pomocniczego stołka do rozprężania, jeśli wolne końcówki splotów nie zostały obcięte. Jeśli końcówki te obcięto, kabel można rozprężyć jedynie przez podgrzewanie po kolei szczęk palnikiem gazowym. Należy przy tym podjąć szczególne środki ostrożności, aby zabezpieczyć w specjalny sposób jego drugi koniec kabla przed ewentualną reakcją splotu.

29 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 29 z 58 E.3.6 Możliwość założenia nowego cięgna po rozprężeniu Po wykonaniu rozprężenia zgodnie z opisem w p. 3.5 i pod warunkiem, że istnieje łatwy dostęp do obu końców, kabel można wymienić bez jego zniszczenia. W przypadku kabli z łącznikami typu CI operacja ta jest możliwa tylko w odniesieniu do pierwotnej części kabla, przed zabetonowaniem części wtórnej. Jeśli kabel sprężający składa się z pojedynczych splotów bezprzyczepnościowych, każdy splot można wymienić na inny o takiej samej powierzchni przekroju, jeśli splot jest prosty lub tylko lekko zakrzywiony i na splot o mniejszym przekroju poprzecznym we wszystkich innych przypadkach. Przy wciąganiu nowego splotu do pozostawionej na miejscu indywidualnej osłony należy wprowadzić wyrób ochronny tożsamy jakościowo z wyrobem ochronnym wymienianego splotu. E.3.7 Kable sprężające umożliwiające monitorowanie obciążenia, doprężenie i wymianę bez uszkadzania kanału Bezprzyczepnościowy kabel sprężający jest wyposażony w zakotwienia systemu C lub B z przedłużonymi szczękami zamontowanymi na wspólnej płycie ustalające (rysunek 1). Doprężanie kabla odbywa się przez wyciągnięcie pozostawianych końcówek splotów przy wykorzystaniu specjalnego pierścienia dopasowanego do konstrukcji prasy sprężającej. Odprężanie jest możliwe dzięki płycie ustalającej, która zapobiega zakotwieniu szczęk w czasie odprężania kabla. Końcówki cięgien są pozostawiane o długości równej długości potrzebnej do zakotwienia w siłowniku + wszystkie wydłużenia i są zabezpieczone przez specjalną wydłużoną pokrywę wypełnioną materiałem plastycznym (rysunek 39). E.3.8 Tymczasowe lub stałe pokrywy ochronne Pokrywy ochronne mogą być zakładane w zakotwieniach typu A, AD i NB. E.3.9 Wyrównywanie siły naciągu W przypadku kabli sprężających wyposażonych w zakotwienia systemu C, gdy konieczne jest zapewnienie jednakowej początkowej długości każdego splotu, przed przystąpieniem do naciągania można dokonać wstępnego wyrównania sił używając do tego prasy wyrównawczej. Liczba komór naciągowych prasy odpowiada ilości naciąganych splotów, z których każdy jest indywidualnie sprawdzany i pozbawiany ewentualnego zwisu. E.4 SIŁY W CIĘGNACH SPRĘŻAJĄCYCH Wielkość maksymalną siły występującej pod zakotwieniem w trakcie naciągania, F 0, należy określać na podstawie norm lub przepisów obowiązujących w miejscu montażu. Wartości podane w poniższej tabeli odpowiadają przepisom francuskim, które są identyczne z zalecanymi przez Eurokod 2. Liczbę splotów w kablu można zmniejszyć poprzez zredukowanie liczby otworów wywierconych w bloku kotwiącym (na specjalne zamówienie u producenta) lub pozostawienie wolnych otworów w blokach kotwiących lub łącznikach. W obu przypadkach sploty należy rozmieszczać zachowując w miarę możliwości symetrię układu. Ustalenia dotyczące kabli z całkowicie wypełnionymi zakotwieniami i łącznikami odnoszą się również do wypełnionych częściowo.

30 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 30 z 58 Wytrzymałość na rozciąganie [MPa] Średnica (mm) 15,3 15,7 12,5 12,9 15,3 15, Ilość splotów Tabela 5. Maksymalna siła [kn] przy granicznym naprężeniu F 0 = min{0,8 F pk, 0,9 F p0,1% } zgodnie z Eurokodem 2 i pren :2006 (tylko informacyjnie)

31 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 31 z 58 F ZAKOTWIENIA Zakotwienia czynne Freyssinet działają na zasadzie klina i zastosowane są w nich szczęki Freyssinet typu C15 lub szczęki T15 (lub T13 i B13 w odpowiednich przypadkach). Każda z nich umieszczona jest w stożkowym otworze bloku kotwiącego wykonanego w postaci bloku stalowego (modele C zakotwień) lub jako element żeliwny w przypadku łączników splotów i zakotwień (modele F, B i X). W zależności od sytuacji blok kotwiący osadzony jest na elemencie rozkładającym obciążenia zwanym prowadnicą żeliwną lub na płycie stalowej w przypadku konstrukcji innych niż betonowe. Wielkość tej płyty zależy od wytrzymałości konstrukcji. F.1 OPIS ELEMENTÓW SKŁADOWYCH ZAKOTWIENIA Główne wymiary podane są na rysunkach w Załączniku K. F.1.1 Szczęki kotwiące Szczęki kotwiące Freyssinet są złączem klinowym jednorazowego zastosowania składającym się z trzech dopasowanych do siebie klinów utrzymywanych razem za pomocą sprężynującego pierścienia zabezpieczającego. Dostępne są trzy modele szczęk: - szczęki T13 używane wraz ze splotami T13 i T13S dla zakotwień Model C, F i X. - szczęki B13 używane wraz ze splotami T13 i T13S dla zakotwienia Model B. - szczęki C15 używane wraz ze splotami T15 i T15S dla zakotwień Model B, C, F i X. Ich wewnętrzna średnica przystosowana jest do średnic splotów rodzajów T15/T15S (szczęki T15 i C15) lub T13/T13S (szczęki T13 i B13). Szczęki są precyzyjnie obrobionymi elementami wykonanymi z walcowanych na gorąco lub ciągnionych na zimno prętów ze stali nawęglanej, określonej przez odniesienie do normy EN 10084, i następnie utwardzanych powierzchniowo metodami obróbki cieplno-chemicznej. Stal jest gatunku 16MnCr5. F.1.2 Zaciski plastyczne Wewnętrzne zakotwienia stałe wykonywane są w postaci zacisków plastycznych poprzez zaciśnięcie profilu rurowego z wewnętrzną sprężynką na każdym ze splotów przy pomocy specjalnej prasy Freyssinet. Istnieją dwie znormalizowane wersje i wersja kompaktowa: - zacisk plastyczny T13D używany wraz ze splotami T13 i T13S - zacisk plastyczny T15D używany wraz ze splotami T15 i T15S - kompaktowy zacisk plastycznyt15dc używany do splotów T15 i T15S Zaciski plastyczne wytaczane są z walcowanych na gorąco prętów z hartowanej konstrukcyjnej stali stopowej określanych przez odniesienie do normy EN Używane gatunki stali to: 34CrMo4 i 36 CrNiM04. F.1.3 Stalowe bloki kotwiące F Bloki kotwiące model C i stalowe łączniki wielosplotowe Bloki kotwiące model C wykonywane są w postaci walcowych bloków stalowych wycinanych z prętów walcowanych na gorąco, z wywierconymi stożkowymi otworami. Bloki kotwiące

32 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 32 z 58 posiadają klasę wytrzymałości określoną przez nominalną rzeczywistą wytrzymałość na rozciąganie 650 MPa. Bloki są wykonane z hartowanej konstrukcyjnej stali węglowej określonej przez odniesienie do normy EN (C45). Uwaga 1: Zakotwienia izolowane elektrycznie mogą być wykonywane w postaci bloków o rozmiarach większych niż bloki znormalizowane w celu zmniejszenia nacisku na płytę izolacji elektrycznej. Uwaga 2: Bloki dla zakotwień wbudowanych NB mogą być wykonywane z otworami cylindrycznymi. Uwaga 3: Jeśli dla monitorowania siły sprężającej konieczne jest istnienie zewnętrznego gwintu, wówczas blok kotwiący musi mieć większą średnicę, by możliwe było wykonanie odpowiedniego gwintu na zewnątrz obrysu oryginalnego bloku kotwiącego. F.1.4 Elementy żeliwne zakotwień F Modele F, B i X zakotwień Korpusy zakotwień modeli F i X wykonywane są z żeliwa sferoidalnego określonego przez odniesienie do normy EN Gatunek żeliwa: EN-GJS Głowice zakotwienia modelu B są z żeliwa sferoidalnego (GJS 800-4) określonego przez odniesienie do normy EN F Łączniki pojedynczych splotów typu P Korpus łącznika splotów typu P wykonany jest z bainitycznego żeliwa sferoidalnego określonego przez odniesienie do normy EN Gatunek żeliwa: EN-GJS F Elementy rozkładające obciążenia lub prowadnice żeliwne Dla elementu 1C15 część rozkładająca obciążenia wykonana jest ze stalowej płyty łożyska, gatunek stali S355 określonego w odniesieniu do normy EN Prowadnice żeliwne zakotwień typu NB n C15 (lub C13), CI n C15 (lub C13) i C n C15 (lub C13) są identyczne z prowadnicami dla zakotwień typu A n C15. Prowadnice typu AD n C15 (lub C13) różnią się od prowadnic typu A n C15 (lub C13) tylko kształtem wnętrza pozwalającym na umieszczenie w nim wkładki stożkowej z tworzyw sztucznych i uszczelki. Takie prowadnice żeliwne mogą być stosowane zarówno dla typu AD n C15 (lub C13) lub A n C15 (lub C13). Odlewy prowadnic żeliwnych wykonane są z: - żeliwa szarego określonego przez odniesienie do normy EN 1561 dla modeli C do rozmiaru 13C15; gatunek EN-GJL-250 lub - żeliwa sferoidalnego określonego przez odniesienie do normy EN 1563 dla modeli C rozmiarów powyżej 13C15 i modeli B; gatunek EN-GJS W celach zmęczeniowych, do prowadnic żeliwnych modelu B zainstalowane są tuleje z tworzywa sztucznego.

33 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 33 z 58 F Pokrywy zakotwień modelu C Pokrywy zakotwień są wykonywane ogólnie z odlewów: - żeliwa szarego określanego przez odniesienie do normy EN 1561; najpowszechniej używany gatunek to EN-GJL-250 lub - żeliwa sferoidalnego określonego przez odniesienie do normy EN 1563; najpowszechniej używany gatunek to EN-GJS F.1.5 Pakowanie i tymczasowa ochrona przed korozją Z wyjątkiem szczęk kotwiących wszystkie niepowlekane komponenty pakowane są w szczelne pojemniki, w stanie wolnym od rdzy i lekko naoliwione. Szczęki kotwiące pakowane są do białych pojemników w kształcie wiaderka. Są one odpowiednio zabezpieczone przed utlenianiem. Pojemniki zawierające szczęki T15 są innego koloru niż pojemniki dla szczęk T13 i B13. Dostępne są, do wyboru, następujące sposoby wzmocnionej ochrony przed korozją: - bloki kotwiące zakotwień model C i M mogą być zabezpieczane przed korozją za pomocą dwuchromianu i cynkowania zgodnie z normą EN 12329, za wyjątkiem gniazd szczęk kotwiących; - żeliwne elementy składowe zakotwień model F, B i X oraz prowadnice żeliwne zakotwień modelu C mogą być powlekane cynkiem do grubości co najmniej 70µm metodą powlekania ogniowego zgodnie z normą EN ISO 1461, za wyjątkiem gniazd szczęk kotwiących. - żeliwne elementy składowe zakotwień modelu X mogą być powlekane poliamidem, za wyjątkiem gniazd szczęk kotwiących. F.1.6 Właściwości części z tworzyw sztucznych F Wkłady do prowadnic żeliwnych z tworzyw sztucznych Zakotwienia sprężające zewnętrzne typu AD n C15 (lub C13) wyposażone są we wkłady do prowadnic żeliwnych wykonane z polietylenu. F Płyty izolacji elektrycznej Zakotwienia izolowane elektrycznie posiadają płyty izolacji elektrycznej zamontowane pomiędzy blokiem kotwiącym a prowadnicą żeliwną. Płyta ta jest najczęściej wykonywana z żywicy termoutwardzalnej wzmocnionej włóknem szklanym. F Pokrywy z tworzyw sztucznych Pokrywy wykonywane są z poliolefiny. F.2 ZALECENIA DOTYCZĄCE STOSOWANIA ZAKOTWIEŃ Należy uwzględniać przepisy obowiązujące w miejscu stosowania. Stal zbrojenia przeciw rozrywaniu należy mocować do prętów zbrojenia głównego w miejscach wskazanych w niniejszej Europejskiej Aprobacie Technicznej.

34 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 34 z 58 Szczelność połączeń pomiędzy zakotwieniem i osłoną kanału realizuje się za pomocą taśmy uszczelniającej lub tulei termokurczliwych. W przypadku zakotwień modeli F i B stosowanych wraz z cięgnami pojedynczymi uszczelnienia pomiędzy zakotwieniem i cięgnami dokonuje się za pomocą zaślepki z mastyksu. F.2.1 Zakotwienia Wymiary miejsca zarezerwowanego na zakotwienie oraz przestrzeni na umieszczenie prasy naciągowej należy sprawdzić na etapie projektowania (patrz rys. 42 do 54). F.2.2 Zakotwienia typu X Pętle cięgien sprężane są jednocześnie na obu końcach za pomocą jednosplotowej prasy naciągowej (patrz rysunki 55 i 56). F.2.3 Zakotwienia sprężenia zewnętrznego Wymienialne kable zewnętrzne zainiektowane zaczynem cementowym zaopatruje się w miejscach zakrzywienia lub zakotwienia w podwójny kanał osłonowy: - minimalny wymagany odstęp pomiędzy dwoma kanałami wynosi 10mm, - zewnętrzna rura przepustowa, najczęściej stalowa, - kanał cięgna bez przerw na całej długości pomiędzy zakotwieniami (patrz rys. 17). F.2.4 Wbudowane stałe zakotwienia, model NB Model NB n C 15 zakotwień składa się z bloku kotwiącego posiadającego otwory cylindryczne oraz zacisków plastycznych. Typ T13D używany jest do splotów T13 i T13S, typ T15DC do splotów T15 i T15S. Zaciski wykonywane są przed zabetonowaniem i utrzymywane we właściwym położeniu za pomocą podkładki blokującej. F.2.5 Łączniki stałe Siła naciągu cięgna wtórnego na złączu nie powinna przekraczać wartości siły sprężającej cięgna pierwotnego. F Łączniki wielosplotowe model CI realizowane za pomocą łączników pojedynczych splotów typu P i stalowych łączników Kabel wtórny łączony jest z kablem pierwotnym za pomocą łączników pojedynczych splotów typu P lub stalowych łączników wielosplotowych. Wykonane połączenia przykrywane są pełną osłoną obejmującą wszystkie łączone sploty kabla. - Na jednym końcu osłona ta jest mocowana do pierwotnej prowadnicy żeliwnej. Plastyczne uszczelnienie zapewnia wodoszczelność podczas betonowania i wypełniania zaczynem iniekcyjnym. - Na drugim końcu średnica rury osłony jest redukowana, by umożliwić jej podłączenie do kanału kabla w drugiej fazie operacji. -

35 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 35 z 58 F.2.6 Łączniki ruchome model CM realizowane za pomocą łączników pojedynczych splotów typu P Każdy splot kabla pierwotnego łączony jest z odpowiadającym mu splotem kabla wtórnego za pomocą łączników pojedynczych splotów typu P. Wykonane połączenia przykrywane są pełną osłoną zapewniającą wodoszczelność podczas betonowania i wypełniania zaczynem iniekcyjnym; oraz eliminuje przeniesienie możliwych odkształceń przez osłonę podczas sprężania połączonego drugiego cięgna. Osłona ta musi pozwalać na wydłużenie kabla w pierwszej fazie operacji i wynikające z tego przemieszczenie łączników splotów. W praktyce długość osłony jest zawsze dostosowywana do konkretnego przypadku. F.2.7 Przypadek cięgien pojedynczych Cięgna pojedyncze zatapiane bezpośrednio w betonie konstrukcji, bez kanałów na całej swojej długości, wspierane są na podporach w ramach zbrojenia konstrukcji. W przypadku większych zespołów kablowych przekraczających 6 cięgien pojedynczych, powinny być one pogrupowane po 3, a odstępy pomiędzy nimi powinny być wystarczające dla prawidłowego zawibrowania mieszanki betonowej (patrz rys. 16). Jeśli cięgna pojedyncze umieszczane są w kanale ogólnym (patrz rys. 13 do 15), kanał ten należy wypełnić zaczynem cementowym; Naciąg cięgien można rozpocząć po osiągnięciu przez zaczyn wytrzymałości na ściskanie 10 MPa. Jeśli stosowane są zakotwienia wielosplotowe, dokładne rozmieszczenie splotów w strefie zakotwienia podczas betonowania i wypełniania kanału utrzymywane jest przy pomocy tymczasowej komory dławikowej (rys. 40). Po usunięciu tej komory końce splotów są uwalniane w celu zamocowania bloku kotwiącego, a następnie naprężane i wypełniane miękkim produktem (woskiem lub smarem) w obszarze zakotwienia. F.2.8 Cięgna izolowane elektrycznie Osłona cięgien izolowanych elektrycznie składa się z odcinków kanałów z tworzyw sztucznych łączonych za pomocą termokurczliwych złączek z polietylenu. Szczególną izolację w postaci osłonek z polietylenu lub polipropylenu posiadają wielosplotowe łączniki stałe typu CI n C 15 EI oraz łączniki ruchome typu CM n C 15 EI. Płyta izolacyjna wkładana jest pomiędzy prowadnicę żeliwną a blok kotwiący przed rozpoczęciem sprężania.

36 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 36 z 58 G.1 SPLOTY G STAL SPRĘŻAJĄCĄ ORAZ OSŁONY KABLI Wobec braku norm europejskich na stal sprężającą należy stosować sploty odpowiadające normom krajowym i charakterystykom podanym w p. G.1.1 oraz w tabeli 6. G.1.1 Znormalizowane oznaczenia splotów Kable sprężające składają się z: splotów o nominalnej średnicy 12,5 mm lub 12,9 mm, wytrzymałości na rozciąganie 1770 MPa lub 1860 MPa, oznaczonych w normie europejskiej pren odpowiednio Y1770 (lub Y1860) S7 12,5 (lub 12,9) i zwanych dalej T13 lub T13S lub w uproszczeniu T13, względnie splotów o nominalnej średnicy 15,2 mm lub 15,7 mm, wytrzymałości na rozciąganie 1770 MPa lub 1860 MPa, oznaczonych w normie europejskiej pren odpowiednio Y1770 (lub Y1860) S7 15,2 (lub 15,9) i zwanych dalej T15 lub T15S lub w uproszczeniu T15. Sploty te mogą być również zamawiane zgodnie z normami kraju zastosowania, np. we Francji zgodnie z normą XPA na sploty bez indywidualnego zabezpieczenia antykorozyjnego (tak długo jak norma EN jest tymczasowa) Cięgna pojedyncze objęte są we Francji normą XPA i oznaczane S 12,5 (lub 12,9 lub 15,2 lub 15,7) 1770 (lub 1820 lub 1860) A + (Z lub ZA) + G + P. Litera G oznacza zabezpieczenie przed korozją za pomocą smaru, a P oznacza poślizg, tzn. splot może się swobodnie przesuwać w swojej indywidualnej osłonie, nawet po zatopieniu w betonie, co pozwala na jego sprężanie bez przyczepności do betonu konstrukcji. G.1.2 Siła maksymalna w splocie Maksymalną siłę sprężającą F 0 na zakotwieniu podaną w poniższej tabeli dla pojedynczego splotu obliczono zgodnie z Eurokodem 2. Musi być ona przystosowana do odnośnych przepisów krajowych. T m D S F pk M F p0,1% F 0 T 0 MPa mm mm 2 kn kg/m kn kn N/mm , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , D Średnica nominalna F pk Charakterystyczna wartość siły maksymalnej (równa f pk x A p w Eurokodzie 2 lub F m w pren) F p0,1% Charakterystyczna wartość siły przy 0,1% granicy plastyczności

37 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 37 z 58 F 0 Wskaźnikowa siła maksymalna na zakotwieniu naciągowym: F 0 = Min { 0,8 F pk ; 0,9 F p0,1% } m Masa nominalna na metr bieżący S Przekrój znamionowy T 0 Naprężenie rozciągające przy F 0 T m Naprężenie rozciągające przy zerwaniu Tabela 6: Maksymalna siła na zakotwieniu naciągowym dla pojedynczego splotu zgodnie z Eurokodem 2 i normą pren :2006 (tylko informacyjnie) G.2 OSŁONY System sprężania konstrukcji Freyssinet może być stosowany z różnymi typami osłon kanałów kablowych, w zależności od wymagań projektu i kategorii zastosowania kabla. Typowe średnice wewnętrzne osłon dla każdego modelu zakotwienia podane są na rysunkach w Załączniku K. Mogą być one w razie potrzeby zwiększone stosownie do wymagań projektu lub przepisów krajowych. W przypadku kabli prefabrykowanych zakładanych w jednej operacji średnicę wewnętrzną kanału można zwiększyć na odcinkach o większym zakrzywieniu, aby ułatwić montaż. G.2.1 Osłony z taśm stalowych Osłony z taśmy stalowej mają kształt okrągły lub owalny i są przeważnie karbowane w celu zapewnienia lepszej mechanicznej przyczepności do betonu. Całkowite zewnętrzne wymiary osłon z taśmy stalowej są o około 6 mm większe niż średnice wewnętrzne z uwagi na karbowanie. Należy to uwzględnić podczas projektowania. Osłony z taśmy stalowej są wykonywane z formowanej na zimno taśmy stalowej (jeśli są karbowane), zwiniętej śrubowo i połączonej przez obciskanie. G Okrągłe osłony z taśm stalowych Osłony wykonywane są zgodnie z normą PN-EN 523. Istnieją dwie kategorie osłon: normalne lub zwijalne kategorii 1 oraz sztywne kategorii 2. Osłony sztywne poprawiają współczynnik niezamierzonych odchyłek, lecz są mniej podatne na kształtowanie (zakrzywianie) ręczne. min. grubość osłony (mm) Średnica (mm) Kategoria 1 0,25 0,25 0,30 0,30 0,35 0,35 0,40 0,40 0,40 Kategoria 2 0,40 0,45 0,45 0,50 0,50 0,60 0,60 0,60 Tabela 7: Grubość osłon z taśmy stalowe Poszczególne odcinki osłony łączy się razem przy użyciu odpowiednich łączników przykręcanych na końcach odcinków. Wodoszczelność połączeń uzyskuje się za pomocą taśmy uszczelniającej lub tulei termokurczliwych.

38 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 38 z 58 G Owalne osłony z taśmy stalowej Modele F i B cięgien stosowane są generalnie wraz z owalnymi lub tzw. płaskimi osłonami. Są to podłużne osłony usztywnione przez karbowanie. Poszczególne sekcje kanałów łączone są za pomocą mankietów tego samego kształtu, co kanały. Wodoszczelność połączeń uzyskuje się za pomocą taśmy uszczelniającej lub tulei termokurczliwych. G Możliwość ocynkowania Na żądanie oraz jeśli jest to dopuszczalne w przepisach krajowych osłony mogą być cynkowane metodą powlekania ogniowego lub elektrolitycznie. G Możliwość fabrycznego smarowania LFC (dla uzyskania niskiego współczynnika tarcia) Na żądanie osłony obciskane mogą być wykonane z namydlonych fosforanem taśm stalowych w celu zmniejszenia współczynnika tarcia pomiędzy splotami i kanałem podczas operacji naciągania. G.2.2 Kanały karbowane z tworzyw sztucznych Kanały kablowe mogą być wykonywane z polietylenu niskociśnieniowego (HDPE) lub polipropylenu (PP). Odpowiadają one postanowieniom Załącznika C.3 do wytycznych ETAG 013 oraz spełniają wymagania biuletynu technicznego FIB (Międzynarodowej Federacji Betonu) Karbowane kanały z tworzyw sztucznych do sprężania cięgien wewnętrznych z przyczepnością. Kanały mogą być kształtu owalnego lub płaskie, lecz zawsze karbowane w celu zapewnienia przyczepności do betonu. Całkowite wymiary zewnętrzne karbowanych kanałów z tworzyw sztucznych są o około 13 mm większe niż ich średnice wewnętrzne z uwagi na karbowanie. Należy to uwzględnić podczas projektowania. Kanały z tworzyw sztucznych są podatne na zużycie spowodowane ruchem znajdujących się w nich splotów podczas naciągania. Grubość kanału dobiera się stosownie do surowości warunków pracy cięgna (łączna długość i promienie krzywizn). Należy przewidzieć specjalne środki ostrożności na wypadek sytuacji, gdyby temperatura otaczającego betonu podczas tężenia przekraczała 60 C lub ciśnienie zewnętrzne było większe niż 0,5 bar (np. zależnie od zastosowania i wysokości betonu). Poszczególne odcinki kanałów łączone są razem przy użyciu przykręcanych mankietów tej samej konstrukcji, co osłona podstawowa, nakładanych na łączone elementy. Wodoszczelność połączeń uzyskuje się za pomocą taśmy klejącej lub tulei termokurczliwych pokrytych wewnątrz topliwą żywicą, która obkurcza się na osłonie po podgrzaniu jej gorącym powietrzem z dmuchawy. Wymiary tulei termokurczliwych dobiera się tak, by grubość po skurczeniu wynosiła co najmniej 1,5 mm. G Plyduct Osłona Plyduct ma kształt okrągły i wykonywana jest z taśmy polietylenowej. Jej grubość wynosi 2,5 mm w przypadku kanałów o średnicy do 95 mm oraz 3 mm dla rozmiarów większych. Poszczególne odcinki osłony łączone są razem przy użyciu przykręcanych mankietów tej samej konstrukcji, co osłona podstawowa. Wodoszczelność połączeń uzyskuje się za pomocą tulei termokurczliwych pokrytych wewnątrz topliwą żywicą, która

39 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 39 z 58 obkurcza się na osłonie po podgrzaniu jej gorącym powietrzem z dmuchawy. Wymiary tulei termokurczliwych dobiera się tak, by grubość po skurczeniu wynosiła co najmniej 1,5 mm. G Kanały płaskie Modele F i B cięgien mogą być stosowane wraz z płaskimi osłonami z tworzyw sztucznych, wykonanymi z polietylenu lub polipropylenu. Poszczególne odcinki kanałów łączone są ze sobą przy użyciu mankietów tej samej konstrukcji, co osłona podstawowa, nakładanych na łączone elementy. Wodoszczelność połączeń uzyskuje się za pomocą tulei termokurczliwych pokrytych wewnątrz topliwą żywicą, która obkurcza się na osłonie po podgrzaniu jej gorącym powietrzem z dmuchawy. Wymiary tulei termokurczliwych dobiera się tak, by grubość po skurczeniu wynosiła co najmniej 1,5 mm. G.2.3 Gładkie rury stalowe Rury stalowe używane jako kanały sprężające są ogólnie dobierane na podstawie jednej z następujących norm: EN (rury spawane kształtowane na zimno), EN (rury bez szwu), EN (rury stalowe spawane) lub pren (rury ze stali drobnoziarnistej). Rury te mogą zostać ocynkowane metodą powlekania ogniowego zgodnie z normą EN ISO 1461, jeśli przepisy krajowe dopuszczają taką możliwość. G.2.4 Gładkie rury z tworzyw sztucznych G Rury do sprężania zewnętrznego Rury do sprężania zewnętrznego wykonywane są z polietylenu niskociśnieniowego i kupowane zgodnie z normą EN i 2, bez uwzględniania właściwości wpływających negatywnie na jakość wody. Do produkcji tych rur używany jest polietylen PE80 i PE100. Klasę ciśnienia nominalnego dobiera się w następujący sposób: Co najmniej klasa PN4.0 przy iniekcji przed rozpoczęciem naciągania cięgien pojedynczych, Co najmniej klasa PN6.3 przy iniekcji w temperaturze otoczenia, Co najmniej klasa PN10 przy iniekcji w temperaturach przekraczających 60 C (masa jako materiał wypełniający).

40 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 40 z 58 Poniższa tabela zwiera informacje mogące pomóc w doborze właściwej rury: EN PE 80 PE 100 Seria Niskie ciśnienie Ciśnienie Ciśnienie PN** SDR 21 13,6 17 Nominalna średnica wewnętrzna Grubość Grubość Grubość (mm) (mm) (mm) (mm) 50 3,7* 3,7 63 4,7* 4,7 75 5,5* 5,5 90 6,6* 6, ,3 8, ,0 9, ,7 10, ,7 11, ,6 10, ,6 SDR: stosunek średnicy zewnętrznej do nominalnej grubości ścianki * rury o wymiarach nieznormalizowanych ** wartości PN w oparciu o globalny współczynnik uwzględniający warunki pracy i zużywanie się części C = 1,25 Tabela 8: Wymiary gładkich rur z polietylenu niskociśnieniowego Kanały do sprężania zewnętrznego dostarczane są w prostych odcinkach. Najbardziej popularne ich długości wynoszą 6 i 12 m. Odcinki rur łączone są ze sobą metodą zgrzewania doczołowego zgrzewania lub przy użyciu muf elektrooporowych. G Rury przeznaczone do zakotwień cięgien pętlowych Cięgna pętlowe używane są wraz z bezstykowymi rurami z polietylenu lub propylenu, zwykle kształtowanymi wyciskowo i dostarczanymi w postaci zwojów. Są to rury gładkie lub przeznaczone do centrowania położenia splotu w kanale. G Łączniki osłon kanałów kablowych Liaseal Łącznik ten wykonany jest z poliolefiny i służy do uszczelniania połączeń pomiędzy odcinkami kanałów przy produkcji prefabrykowanych elementów betonowych używanych do budowy mostów (rys. 34). Łącznik Liaseal stosowany jest wraz z kanałami Plyduct, zapewniając ciągłość i szczelność kanałów z tworzyw sztucznych na styku pomiędzy prefabrykowanym segmentami. G.3 UKŁAD KABLI G.3.1 Ułożenie kabli przy zakotwieniu W pobliżu zakotwienia kanał musi tak ukierunkowywać sploty kabla, by opierały się o strefę odchyleń prowadnicy żeliwnej i wchodziły do otworów bloku kotwiącego pod odpowiednim kątem: w praktyce oznacza to, że kabel musi przebiegać prosto na długości równej co najmniej 6-krotności wewnętrznej średnicy kanału.

41 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 41 z 58 G.3.2 Promienie krzywizny G Sprężanie wewnętrzne Przy braku bardziej obostrzonych wymagań krajowych minimalny promień krzywizny określany jest w sposób następujący: Rodzaj splotu Bez indywidualnego zabezpieczenia antykorozyjnego Kanał płaski Kanał okrągły Typ kanału stalowy z tworzyw sztucznych stalowy z tworzyw sztucznych Minimalny promień krzywizny 100 średnic wewnętrznych średnic wewnętrznych średnic wewnętrznych 100 średnic wewnętrznych Rura stalowa 3,0m Z indywidualnym zabezpieczeniem antykorozyjnym Sploty ułożone bezpośrednio w betonie (w grupach maksymalnie po 3) lub umieszczone w kanale wypełnionym zaczy - nem cementowym przed dokonaniem naciągu Odchylenie 1,7 m dla T13 1 2,5 m dla T15 1 Pojedynczy splot Odchylenie Zakotwienie bierne (opaska 180 ) 2,5 m 0,6 m 1 zgodnie z ENV : sprawdzić odporność betonu na rozszczepianie, jednoczesny naciąg na obu końcach Tabela 9: Minimalne promienie zakrzywienia przy sprężaniu wewnętrznym W przypadku sprężania z przyczepnością minimalny promień rur stalowych można zmniejszyć do 20-krotności średnicy wewnętrznej zakładając, że: - wynikowy promień nie będzie mniejszy niż 1,1 m dla splotów T13 i 1,3 m dla splotów T15, - naprężenie rozciągające nie przekroczy 70% gwarantowanej wytrzymałości splotu na rozciąganie w miejscach, gdzie promień jest mniejszy niż 3 m, - suma odchyłek kątowych wzdłuż kabla jest mniejsza niż 3π/2 radiana, - strefa ostrego zakrzywienia uważana jest za zakotwienie martwe, gdy odchyłka kątowa przekroczy π/2 radiana.

42 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 42 z 58 G Sprężanie zewnętrzne z możliwością demontażu Przy braku bardziej obostrzonych wymagań krajowych minimalne promienie krzywizny na kształtkach załomowych i zakotwieniach, normalnie realizowane za pomocą rur stalowych, określane są w sposób następujący: Typ kabla Minimalny promień krzywizny przy zakotwieniach Minimalny promień krzywizny przy zakotwieniach 7C15 3,0 m 2,0 m 12C15 3,5 m* 2,5 m* 19C15 4,0 m* 3,0 m* 27C15 4,5 m 3,5 m 37C15 5,0 m* 4,0 m *: zgodnie z ENV :1994 Tabela 10: Minimalne promienie zakrzywienia przy sprężaniu zewnętrznym G.3.3 Odstępy między podporami i tolerancje Maksymalny odstęp pomiędzy podporami kanału wynosi 1,0 m na odcinkach prostych lub o dużym promieniu krzywizny i 0,5 m na odcinkach o małym promieniu. W przypadku gładkich rur stalowych na każdą elementarną długość powinna przypadać przynajmniej jedna podpora, lecz odległość pomiędzy nimi nie może przekroczyć 3 m. Wszelkie wybrzuszenia wzdłuż kanału należy zrównoważyć przez odpowiednie rozmieszczenie zbrojenia. Podobnie przy planowaniu odstępów pomiędzy podporami i mocowania kanału, gdzie należy uwzględnić zjawisko pływania w świeżym betonie. Kanały płaskie są bardziej wrażliwe na przypadkowe zgniecenie przed wciągnięciem cięgna niż kanały okrągłe. Z tego powodu cięgna powinny być wciągane do kanału przed jego zabetonowaniem. Jeśli umieszczenie cięgna w kanale przed jego zabetonowaniem nie jest możliwe, należy podjąć działania, by zabezpieczyć kanał przed zgnieceniem lub też wciągnąć do niego zastępczy splot, który zostanie usunięty przed umieszczeniem w nim cięgna docelowego. Jeśli warstwy kanałów krzyżują się ze sobą, należy unikać bezpośredniego kontaktu między nimi. Zaleca się wzmocnienie miejsc przecięcia tras kanałów przez założenie dodatkowych osłon z połowy rury, by wyeliminować ryzyko ich zetknięcia się podczas wypełniania zaczynem cementowym. W przypadku karbowanych osłon z tworzyw sztucznych należy pomiędzy kanałem a jego podporą umieścić element z tworzywa w formie półpanwi we wszystkich miejscach zakrzywienia cięgna. W przypadku cięgien pojedynczych zatopionych bezpośrednio w betonie należy sprawdzić stan osłony w miejscach podparcia. Tolerancja położenia cięgna w częściach betonowych musi spełniać wymagania projektu normy ENV Szczególną uwagę należy zwrócić na kable zakrzywione w pobliżu powierzchni zewnętrznej: lokalną tolerancję położenia należy ustalić stosownie do rozkładu wzmocnień biernych.

43 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 43 z 58 H.1 URZĄDZENIA NACIĄGOWE H NACIĄG (SPRĘŻANIE) Urządzenia Freyssinet objęte są deklaracją zgodności WE dla urządzeń nowych lub wynajmowanych. Należy zapewnić wolną przestrzeń na zainstalowanie prasy naciągowej na zakotwieniach czynnych zgodnie z rys. 42 do 56. Przestrzeń ta musi pozostawać do dyspozycji przez cały okres użytkowania konstrukcji, jeśli przewiduje się w tym czasie dokonywanie regulacji siły, monitorowanie obciążenia czy wymianę cięgien. H.2 ZALECENIA SZCZEGÓLNE H.2.1 Cięgna z łącznikami Sprężanie kabli wtórnych powinno być prowadzone w taki sposób, aby siła na końcu z łącznikiem nie przekraczała siły kabla pierwotnego po zakotwieniu. H.3 ZALECENIA DOTYCZĄCE SPRĘŻANIA I KONTROLI H.3.1 Ogólne zasady wykonywania naciągu Sprężanie odbywa się zgodnie z procedurami firmy Freyssinet, wytycznymi ETAG 013, CWA 14646, ENV i odnośnymi przepisami krajowymi. H.3.2 Pomiar sił sprężających Odczyty wartości siły muszą uwzględniać kalibrację urządzeń naciągowych i straty wskutek tarcia w zakotwieniach jak w poniższej tabeli: Sploty bez indywidualnego zabezpieczenia antykorozyjnego Sploty z indywidualnym zabezpieczeniem antykorozyjnym Model zakotwienia Minimum Maksimum Minimum Maksimum 3 do 13 C 15 2 % 3 % 1 % 2 % 19 do 55 C 15 i 25 CC 15 2,5 % 3,5 % 1 % 2 % 1 F 13/15-1 C 13/15 1 % 2 % 0 % 1 % 3 do 4 F 13/15 1 % 2 % 1 % 2 % 3 do 5 B 13/15 2 % 3 % 1 % 2 % 1 do 2 X 15 1 % 2 % 0 % 1 % Tabela 11: Strata na tarciu w zakotwieniach

44 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 44 z 58 I ZABEZPIECZANIE CIĘGIEN I.1 SMAROWANIE I ZABEZPIECZENIE TYMCZASOWE Tymczasowego zabezpieczenia splotów dokonuje się przy pomocy rozpuszczalnego oleju naniesionego fabrycznie. Jeśli składowanie cięgien na budowie przedłuża się lub wypełnienie iniekcyjne cięgna nie może być dokonane we właściwym czasie po naciągnięciu (opóźnienie przekraczające 4 tygodnie), to tymczasowe zabezpieczenie należy regularnie odnawiać zgodnie ze stosownymi zaleceniami. Ten rodzaj smarowania można także stosować dla zmniejszenia współczynnika tarcia wewnątrz kanału. I.2 STOSOWANE MATERIAŁY WYPEŁNIAJĄCE I.2.1 Zaczyn cementowy Zaczyn cementowy jest stabilną, jednolitą mieszanką czystego cementu portlandzkiego, dodatków i wody uzyskiwaną poprzez mieszanie mechaniczne całości. Jest ona kontrolowana i cały czas mieszana w zbiorniku magazynowym aż do momentu użycia jej do wypełnienia kanału. Kable sprężające systemu sprężania Freyssinet mogą być wypełniane: typowym zaczynem iniekcyjnym spełniającym wymagania norm europejskich EN 447 (wymagania techniczne dla zaczynu ogólnie stosowanego) i EN 445 (metody badań). Wiązanie zaczynu może być opóźnione dla uzyskania lepszej wstrzykiwalności. lub specjalnym zaczynem cementowym odpowiadającym wymaganiom zawartym w p. C.4.3 wytycznych ETAG 013. I.2.2 Wosk Do iniekcji cięgien sprężających stosowany jest mikrowosk naftowy spełniający wymagania p. C.4.1 wytycznych ETAG 013. I.2.3 Smar Smarem używanym do wypełniania kabli (cięgien) sprężających systemu Freyssinet jest smar na bazie olejów mineralnych spełniający wymagania p. C4.1 wytycznych ETAG 013. I.3 SPRZĘT DO INIEKCJI Mieszalniki, urządzenia do topienia wosku i pompy używane do wypełniania kabli dostarczane przez firmę Freyssinet podlegają w całości deklaracji zgodności WE wraz z odnośnymi przepisami dotyczącymi urządzeń nowych lub wynajmowanych.

45 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 45 z 58 J MECHANICZNE I GEOMETRYCZNE WARUNKI STOSOWANIA J.1 ZWIĄZANE Z TARCIEM I WYDŁUŻENIEM J.1.1 Straty związane z tarciem Współczynniki tarcia (µ) i niezamierzonych odchyłek (k), zgodnie z ich definicją podaną w normie europejskiej pren dla obliczenia siły sprężającej z równania P(x) = P max e -µ(θ+kx), zmieniają się w zależności od kategorii zastosowania (sprężanie wewnętrzne lub zewnętrzne, sploty standardowe lub pojedyncze), rodzaju i sztywności kanałów (osłona z taśmy stalowej lub polietylenu niskociśnieniowego względnie rura), obróbki powierzchni, sposobu smarowania splotów (olej rozpuszczalny lub smar). Dopuszczalna zmiana współczynnika tarcia wynosi zwykle ± 25%. Współczynnik tarcia może znacznie wzrosnąć w strefach zakrzywień o promieniu krzywizny poniżej 6 m. Współczynniki tarcia zebrane w poniższej tabeli podano jedynie w celach informacyjnych (muszą być one dostosowane indywidualnie do każdego projektu). Zastosowanie Sprężanie wewnętrzne Sprężanie zewnętrzne Rodzaj osłony Współczynnik tarcia µ (rad -1 ) Splot Splot smarowany niesmarowany Współczynnik odchyłek k (rad/m) Karbowana osłona stalowa 0,17 0,19 1 0,007 1 Karbowana osłona stalowa LFC 3 0,10 0,12 0,007 1 Karbowana osłona z tworzyw sztucznych 0,10 0,12 0,007 1 Rura stalowa 0,16 0,24 0,007 1 Rura z polietylenu niskociśnieniowego 0,10 0,12 0 Rura stalowa 0,16 0,24 0 Sprężanie wewnętrzne bez przyczepności Cięgna pojedyncze Grupa cięgien pojedynczych wypełnionych wstępnie zaczynem 1 zgodnie z normą EN : zgodnie z normą ENV : kanał fosforanowy Freyssinet 0,05 2 0, ,05 0,012 Tabela 13: Współczynniki tarcia i odchyłek

46 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 46 z 58 J.1.2 Parametry do oceny wydłużenia podczas sprężania J Blokada poślizgu szczęk Na koniec fazy sprężania prasa naciągowa zostaje odciążona, a szczeki kotwiące są wciągane do otworów w bloku kotwiącym powodując zakotwienie w nim splotów. Pewne typy pras pras sprężających systemu Freyssinet umożliwiają hydrauliczne wepchnięcie szczęk w gniazda zmniejszając w ten sposób wartość poślizgu szczęk kotwiących. Stratę wydłużenia związaną z poślizgiem szczęk w zależności od typu stosowanej prasy (z blokadą hydrauliczną lub bez niej) uwzględnia się w obliczeniach naprężeń korzystając z wielkości podanych w poniższej tabelce. Prasa naciągowa z blokada hydrauliczną bez blokady hydraulicznej Średnica splotu T13 T15 T13 T15 Wielkość wciągania na zakotwieniu (mm) min średnia max Tabela 14: Wartości poślizgu szczęk na zakotwieniach J Poślizg szczęk na zakotwieniach biernych Zjawisko poślizgu szczęk na zakotwieniu biernym tworzy ruch translacyjny (postępowy) kabla zwiększając wydłużenie na zakotwieniu czynnym. Wartość poślizgu należy odejmować od zmierzonej wartości wydłużenia w każdym etapie operacji sprężania. Średnie wartości poślizgu szczęk na zakotwieniach biernych wynoszą: sploty T13: 5 mm sploty T15: 6 mm J Poślizg szczęk na łącznikach typu P Średnie wielkości poślizgu szczęk na łącznikach splotów typu P wynoszą: sploty T13: 10 mm sploty T15: 12 mm J.2 GEOMETRYCZNE WARUNKI STOSOWANIA J.2.1 Przestrzeń za zakotwieniami W rejonie zakotwień kabli należy pozostawić wolną przestrzeń zarezerwowaną na: zamontowanie bloków kotwiących, zamontowanie szczęk, umieszczenie prasy naciągowej, wystarczające zabezpieczenie końcówek splotów kabla po obcięciu ich nadmiernej długości,

47 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 47 z 58 założenie w razie potrzeby tymczasowych lub stałych pokryw ochronnych. W przypadku zakotwień czynnych przestrzeń niezbędna dla umieszczenie prasy naciągowej i jej obsługi jest opisana w części K niniejszego dokumentu. Przestrzeń ta musi być dostępna podczas eksploatacji konstrukcji, jeśli została przewidziana regulacja siły lub wymiana ścięgna. W przypadku zakotwień biernych dla zamontowania szczęk kotwiących na wystających końcach splotów niezbędna jest przestrzeń o długości minimum 500 mm. Długość przestrzeni dla łączników CU należy przyjmować na podstawie bloków zakotwień C zwiększoną o 100 mm. J.2.2 Rzut boczny i odległości Zakotwienia muszą mieć zachowany wystarczający odstęp od krawędzi konstrukcji i minimalną odległość pomiędzy osiami. Odległości te podano na podstawie wymiarów a i b z badanych próbek. Poniższe rysunki przedstawiają zakotwienia w układzie współrzędnych prostokątnych x i y z mniejszym wymiarem prowadnicy żeliwnej ułożonym wzdłuż osi x. Oznaczenia: A, B: wymiary w rzucie płaskim prowadnicy żeliwnej (A B) a, b: długości boków badanej próbki (a b) x, y : minimalna odległość pomiędzy osiami dwóch zakotwień w konstrukcji w kierunkach x i y x, y : minimalny odstęp między zakotwieniem i najbliższą powierzchnią zewnętrzną w kierunkach x i y f cm,0 : średnia wytrzymałość na ściskanie mierzona na cylindrze, wymagana przed sprężaniem. Wymiary x i y powinny spełniać następujące warunki: x A + 30 (mm) y B + 30 (mm)

48 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 48 z 58 x. y a. b x 0,85 a y 0,85 b x 0,5 x + warstwa betonu 10 (mm) y 0,5 y + warstwa betonu 10 (mm) W poniższych tabelach podano wartości a i b dla trzech różnych wytrzymałości betonu f cm,0. a = b (mm) f cm,0 (MPa) Typ zakotwienia C C C C C C C C C C C C C C C C Tabela 15: Minimalny odstęp od krawędzi dla zakotwień model C Typ zakotwienia f cm,0 (MPa) a (mm) b (mm) 1C F 13/ /4 F /4 F Tabela 16: Minimalny odstęp od krawędzi dla zakotwień model F Typ splotu f cm,0 (MPa) f cm,0 (MPa) na kostce unit a (mm) b (mm) Minimalna grubość płyty (mm) 3B B13 - T13/T13S B B

49 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 49 z 58 3B B15 - T B B B B15 - T15S 23,5 25,5 4B B Tabela 17: Minimalny odstęp od krawędzi dla zakotwień model B Jeśli projekt powołuje się na wartość f cm,0 inną od podanych w trzech powyższych tabelach, odpowiednie wartości dla x i y można określić przez interpolację. Jednakże pełnej wartości siły naciągu nie będzie można osiągnąć, gdy f cm,0 będzie mniejsza od najniższej z wartości podanych w tabelach 14, 15 i 16 (np. 24 Mpa dla modelu C zakotwień). Dla naciągu częściowego lub mniejszego niż Min {0.8 F pk ; 0.9 F p0,1% } wymaganą wartość dla f cm,0 można określić przez interpolację uwzględniając przy tym, że przy 50 % siły całkowitej wymaganą wytrzymałość betonu można zmniejszyć do 2/3 wartości podanych w dwóch tabelach powyżej, a przy 30 % siły całkowitej wymaganą wytrzymałość betonu można zmniejszyć do 1/2 wartości z obu tych tabel. J.3 ZBROJENIE PRZECIW ROZRYWANIU W strefie zakotwienia kable sprężające przekazują na konstrukcję siłę skupioną wymagającą zastosowania szczególnych rozwiązań lub specjalnego wzmocnienia konstrukcji. W przypadku konstrukcji betonowych zbrojenie przeciw rozrywaniu betonu polega na: wzmocnieniu powierzchni, zastosowaniu zbrojenia przeciw rozrywaniu w miejscu zakotwienia, ogólnym wzmocnieniu konstrukcji dla mechanicznego zrównoważenia odnośnego fragmentu konstrukcji, którego wymiary wynikają z zasad projektowania betonu zbrojonego. Zbrojenie przeciw rozrywaniu usytuowane w strefie zakotwienia zdefiniowane jak niżej jest wynikiem prowadzonych prac badawczych nad przenoszeniem sił w konstrukcji. W razie potrzeby miejscowe wzmocnienie betonu w strefie zakotwienia określone w niniejszej Europejskiej Aprobacie Technicznej może być zmodyfikowane stosownie do wymagań konkretnego projektu oraz zgodnie z krajowymi przepisami i pozwoleniami lokalnych władz, jak też za zgodą właściciela niniejszej Europejskiej Aprobaty Technicznej, aby zapewnić odpowiednią skuteczność rozwiązań.

50 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 50 z 58 J.3.1 Zakotwienia typu C J Zbrojenie z siatek / strzemiona układane krzyżowo Na schematach poniżej przedstawiono ogólny układ zbrojenia przeciw rozrywaniu przy użyciu ułożonych krzyżowo siatek. W każdej warstwie znajdują się dwa skrzyżowane pręty wygięte w odpowiedni kształt. Ze względów praktycznych każdy z tych prętów może być zastąpiony dwoma strzemionami o co najmniej równie wytrzymałym przekroju. W przypadku kilku rzędów zakotwień obowiązuje zasada W = L = Lo. W przypadku jednego rzędu zakotwień W jest zmniejszone, a L zwiększone, ale minimalna wartość E pozostaje niezmieniona.

51 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 51 z 58 Typ zakotwienia Liczba warstw Co Siatki z prętów lub strzemiona (FeE 235) C Typ Średnica pręta d Średnica strzemiona D Min. odległość środków E Długość całkowita L (B500) Zbrojenie uzupełniające (strzemiona) Skok Średnica d 3C wfb C wfb C wfb C wfb C wfb C wfb C wfb C wfb C wfb C wfb C wfb C wfb C wfb C wfb C wfb C wfb *wfb siatka z prętów Tabela 18: Stal na zbrojenie przeciw rozszczepianiu dla f cm,0 = 24 MPa Ilość

52 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 52 z 58 Typ zakotwienia Liczba warstw Co Siatki z prętów lub strzemiona (FeE 235) C Typ Średnica pręta d Średnica strzemiona D Minim. odległość środków E Długość całkowita L (B500) Zbrojenie uzupełniające (strzemiona) Skok Średnica d 3C wfb C wfb C wfb C wfb C strzem C strzem C strzem C strzem C strzem C strzem C strzem C strzem C strzem C strzem C strzem C strzem Tabela 19: Stal na zbrojenie przeciw rozszczepianiu dla f cm,o = 44 MPa Ilość Typ zakotwienia Liczba warstw Co Siatki z prętów lub strzemiona (FeE 235) C Typ Średnica pręta d Średnica strzemiona D Minim. odległość środków E Długość całkowita L (B500) Zbrojenie uzupełniające (strzemiona) Skok Średnica d 3C wfb C wfb C strzem C strzem C strzem C strzem C strzem C strzem C strzem C strzem C strzem C strzem C strzem C strzem C strzem C strzem Tabela 20: Stal na zbrojenie przeciw rozszczepianiu dla f cm,o = 60 MPa Ilość

53 Europejska Aprobata Techniczna nr 06/0226 Strona 53 z 58 J Zbrojenie spiralne Na poniższym rysunku pokazano ogólny wygląd zbrojenia przeciw rozrywaniu zrealizowanego przy użyciu spirali. Rozwiązanie to jest zalecane w przypadku zakotwień izolowanych lub usytuowanych w kilku rzędach. Typ zakotwienia Skok Stal na zbrojenie spiralne (FeE 235) Sred- Nica pręta d Ilość zwojów Co Średnica zewnętrzna D (B500) Zbrojenie uzupełniające (strzemiona) Skok Średnica d 3C C C C C C C C C C C C C C C C Tabela 21: Stal na zbrojenie spiralne dla f cm,o = 24 MPa Ilość