GEOTERMIA W POLSCE - W CELU PROMOWANIA GEOTERMII. Ministerstwo Środowiska Departament Geologii i Koncesji Geologicznych

Transkrypt

1 GEOTERMIA W POLSCE - DZIAŁANIA ANIA MINISTERSTWA ŚRODOWISKA W CELU PROMOWANIA GEOTERMII Ministerstwo Środowiska Departament Geologii i Koncesji Geologicznych

2 ZŁOśA WÓD TERMALNYCH W POLSCE Woda termalna to woda podziemna, która na wypływie z ujęcia ma temperaturę nie mniejszą niŝ 20ºC (wg ustawy Prawo geologiczne i górnicze 9 czerwca 2011 r.) Polska posiada 19 udokumentowanych złóŝ wód termalnych oraz 11 złóŝ wód leczniczych, których temperatura przekracza 20ºC. T wody termalne Lz wody lecznicze zmineralizowane o mineralizacji > 1 g/dm³ Ls wody lecznicze słabozmineralizowane o mineralizacji < 1 g/dm³ wg Bilansu zasobów kopalin i wód podziemnych w Polsce, stan na 31 grudnia 2011 r. Lp Nazwa złoŝa lub odwiertu w obrębie złoŝa nieudostępnionego Typ wody WODY TERMALNE 1 Łódź (EC-2, otw. Nr 3) T 2 Poddębice T 3 Skierniewice T 4 Uniejów I T 5 Białka T 6 Bukowina T 7 Furmanowa T 8 Podhale 1 T 9 Poronin (PAN-1) T 10 Siwa Woda T 11 Szymoszkowa T 12 Witowskie Cieplice T 13 Zakopane T 14 Mszczonów T 15 Krynica Morska T 16 Dobrów T 17 Swarzędz T 18 Pyrzyce T 19 Stargard Szczeciński T WODY LECZNICZE O TEMP > 20ºC 1 Cieplice LsT 2 Duszniki-Zdrój LsT 3 Lądek Zdrój LsT 4 Trzebnica LzT 5 Ciechocinek LzT 6 Marusza LzT 7 Łagów LzT 8 Rabka-Zdrój LzT 9 Iwonicz LzLsT 10 Ustroń LzT 11 Kotuń LzT

3 KONCESJE MINISTRA ŚRODOWISKA NA POSZUKIWANIE, ROZPOZNAWANIE I WYDOBYWANIE WÓD TERMALNYCH Wg stanu na 1 września 2012 r. obowiązują: 23 koncesje MŚ na poszukiwanie i rozpoznawanie wód termalnych 12 koncesji MŚ na wydobywanie wód termalnych 2 projekty robót geologicznych na poszukiwanie i rozpoznawanie złóŝ wód termalnych zatwierdzone przez marszałków województw

4 FINANSOWANIE GEOTERMII W latach zostało złoŝonych do NFOŚiGW 25 wniosków o dofinansowanie geotermii, z czego 9 wniosków otrzymało dofinansowanie na łączną kwotę ok. 51,5 mln zł (informacja wg stanu na maj 2012 r.). W 2012 r. Minister Środowiska pozytywnie zaopiniował 3 spośród 5 wniosków o dofinansowanie przedsięwzięć geotermalnych, w rejonie miejscowości: Lipowa Karpniki Wołczyn Od 1 września do 31 października b.r. trwa nabór wniosków w kolejnym konkursie NFOŚiGW na dofinansowanie przedsięwzięć w ramach programu Energetyczne wykorzystanie zasobów geotermalnych.

5 Wnioski, które otrzymały dofinansowanie z NFOŚiGW w latach L p. Nazwa przedsiębiorcy / nazwa otworu Data koncesji Kwota Głębokość / temperatura / dofinansowania wydajność / mineralizacja z NFOŚiGW projektowana uzyskana Efekt ekologiczny: strumień cieplny Wykorzystanie 1 Geotermia Poddębice Poddębice GT-2 p/r 18/2008/p r Wypłacono całość dofinansowania 2039 m 60 ºC 185 m 3 /h 11 g/l 2101 m 71 C 190 m 3 /h 0,432 g/l 8,448 MW (planowany) 11,062 MW (uzyskany) Cele balneologiczne, rekreacyjne oraz energetyczne. 2 Zakład Komunalny Kleszczów Kleszczów GT-1 p/r 61/2008/p r Wypłacono całość dofinansowania 2000 m 37,5 ºC 112,5 m 3 /h 5 g/l 1620 m 52,2 ºC 150 m 3 /h 8 g/l MW (planowany) 5,514 MW (uzyskany) Produkcja energii do ogrzewania basenów zewnętrznych i boiska sportowego. 3 Kolej Gondolowa Jaworzyna Krynicka Czarny Potok GT-1 p/r22/2009/p r Wypłacono całość dofinansowania 2750 m +/- 10% 70 ºC 50 m 3 /h 2853 m odwiert negatywny Odwiert negatywny, w tym przypadku efekt ekologiczny stanowi dokumentacja geologiczna. Cele rekreacyjne i rehabilitacyjne realizowane w Parku Wodnym Jaworzyna. 4 Tarnowska Gospodarka Komunalna Tarnowo Podgórne GT-1 p/r 4/2010/p r Wypłacono całość dofinansowania 1180,0 m ±10% 40 ºC 200 m 3 /h g/l 1200,0 m 43,46 ºC 225 m 3 /h 81,3 g/l 4,566 MW (planowany) 6,026 MW (uzyskany) Cele rekreacyjne i balneologiczne realizowane w obiekcie rekreacji wodnej. 5 Energia Wierzchosławice Wierzchosławice GT-1 p/r 5/2010/p r Dotychczas nie wypłacono Ŝadnych środków /- 10% 100 ºC 50 m 3 /h g/l Nie rozpoczęto prac z uwagi na negatywny wynik przetargu. ZłoŜono wniosek o zmianę terminu rozpoczęcia. 4,566 MW (planowany) Cele grzewcze oraz na potrzeby budowanego ośrodka balneologicznorekreacyjnego (w przypadku uzyskania większych ilości wód).

6 Wnioski, które otrzymały dofinansowanie z NFOŚiGW w latach L p. Nazwa przedsiębiorcy / nazwa otworu Data koncesji Kwota dofinansowani a z NFOŚiGW Głębokość / temperatura / wydajność / mineralizacja projektowana uzyskana Efekt ekologiczny: strumień cieplny Wykorzystanie 6 Termo-Glob Piaseczno GT-1 p/r 66/2009/p r Dotychczas wypłacono /- 10% 50 ºC 150 m 3 /h g/l 1840 m 45,6 ºC 120 m 3 /h 80 g/l 5,137 MW (planowany) 3,507 MW (uzyskany, ale dh jeszcze nie zatwierdzona) Cele grzewcze, rekreacyjne i lecznicze realizowane w planowanym do budowy kompleksie balneologicznorekreacyjnym Termy Warszawskie. 7 Gorczańskie Wody Termalne Poręba Wielka IG-1 p/r 39/2010/p r Dotychczas wypłacono Rekonstrukcja (gł m) 57 ºC 12,1 m 3 /h 22 g/l Rozpoczęcie prac 20 m-cy od dnia udzielenia koncesji 0,511 MW (planowany) Cele balneologiczne i rekreacyjne. 8 Termy Staniszów Otwór ST-1 p/r 26/2011/p r Dotychczas nie wypłacono Ŝadnych środków /-10% 70 ºC 45 m 3 /h 0,7 g/l Rozpoczęcie prac 14 m-cy od dnia udzielenia koncesji 2,569 MW (planowany) Cele balneologiczne i rekreacyjne. 9 Milex Otwór Trzęsacz GT-1 3/2011/p r Dotychczas wypłacono /-10% 32 ºC 120 m 3 /h g/l Prace od marca w toku 1,644 MW (planowany) Wykorzystanie zasobów geotermalnych do wytwarzania czystej i odnawialnej energii cieplnej.

7 Wnioski, które otrzymały dofinansowanie z NFOŚiGW przed 2008 r. Lp. Rok zawarcia umowy Tytuł zadania / przedsiębiorca Kwota dotacji [zł] Środki wypłacone [zł] Projekt badań hydrogeologicznych wód geotermalnych w niecce podhalańskiej etap 1 (GEOTERMIA PODHALAŃSKA) Rozpoznanie i poprawa chłonności otworów do magazynowania zrzutowych wód termalnych Geotermii Pyrzyce (GEOTERMIA PYRZYCE) Realizacja projektu prac geologicznych dla ustalenia zasobów eksploatacyjnych wód termalnych Bańska NiŜna (GEOTERMIA PODHALAŃSKA) Wykonanie głębokiego wiercenia (1500 m) w Dusznikach Zdroju w celu rozpoznania i udokumentowania geologicznych wód termalnych (MIASTO DUSZNIKI ZDRÓJ) Prace geologiczne dla rozpoznania chłonności warstwy wodonośnej kredy dolnej rejonu Uniejowa (GEOTERMIA UNIEJÓW) Realizacja prac geologicznych dla rozpoznania złóŝ wód termalnych w Polanicy Zdroju (MIASTO POLANICA ZDRÓJ) Realizacja prac geologicznych dla dalszego rozpoznania struktury hydrogeologicznej Cieplic przy zastosowaniu płytkich otworów badawczych (MIASTO JELENIA GÓRA) Wykonanie otworu badawczego GT-1 Stargard w celu rozpoznania i udokumentowania zasobów wód termalnych (PUC GEOTERMIA STARGARD) Prace geologiczne dla poprawy chłonności ujęcia wód termalnych w otworze Uniejów IGH-1 (GEOTERMIA UNIEJÓW) Prace geologiczne dla poszukiwania i wstępnego ustalenia zasobów eksploatacyjnych wód termalnych w Toruniu TG-1 (FUNDACJA LUX VERITATIS) Przeprowadzenie prac geologicznych dla rozpoznania i udokumentowania wód termalnych z utworów dolnoliasowych w Gostyninie (PEC GOSTYNIN) RAZEM

8 Obowiązujące koncesje na wydobywanie wód termalnych - 12, z czego 5 korzystało z dofinansowania z NFOŚiGW Lp. Nazwa przedsiębiorcy Data koncesji Obowiązywanie koncesji Nazwa odwiertu Temperatura / wydajność / mineralizacja Wykorzystanie 1 Geotermia Pyrzyce Nr 35/96 20 grudnia 1996 r. 30 lat GT-1 GT-3 Temp. 61oC Qe 340 m3/h Min. 123,8 g/dm3 Temp. 62oC Qe 170 m3/h Min. 120 g/dm3 Ciepłownia geotermalna 2 PEC GEOTERMIA PODHALAŃSKA S.A., Bańska NiŜna Nr 4/ sierpnia 2005 r. 20 lat Bańska PGP-1 Bańska IG-1 Temp. 86OC Qe 550m3/h Min. 3g/dm3 Temp.86oC Qe 120m3/h Min. 3g/dm3 Ciepłownia geotermalna, rekreacja 3 Geotermia Uniejów Nr 3/2007 z dn. 5 lutego 2007 r. 13 lat Uniejów PIG/AGH-2 Temp. 67,4oC Qe 120m3/h Min. 6,7 g/dm3 Ciepłownia geotermalna, balneologia, rekreacja 4 G-Term Energy Następca: Nr 9/2007 PUC GEOTERMIA STARGARD z dn. 12 kwietnia 2007 r. 10 lat GT-2 Temp. 68,9oC Qe 200m3/h Min. 128,5 g/l Ciepłownia geotermalna 5 Geotermia Poddębice Nr 13/2011 z dn. 30 grudnia 2011 r. 25 lat Poddębice GT-2 Temp. 72oC Qe 190 m3/h Min. 432 mg/l Rekreacja

9 7 przedsięwzięć objętych koncesjami wydobywczymi nie skorzystało z dofinansowania z NFOŚiGW Lp. Nazw a przedsiębiorcy Data koncesji Obow iązyw anie koncesji Nazw a odw iertu Tem peratura / w ydajność / m ineralizacja W ykorzystanie 1 Polskie Tatry S.A. Zakopane Nr 6/ r. 30 lat Zakopane IG-1 Zakopane-2 Tem p. 35,5oC Qe 50 m 3/h M in. 356 m g/dm 3 Tem p. 26,4oC Qe 80 m 3/h M in. 320 m g/dm 3 Rekreacja 2 Geotermia M azow iecka S.A., M szczonów Nr 2/ r. 25 lat M szczonów IG-1 Tem p 41oC Qe 60m 3/h M in. 0,5 g/l Ciepłow nia geotermalna, rekreacja 3 Bukow iańskie Tow arzystw o Geoterm alne Sp. z o. o. Bukow ina Tatrzańska Nr 4/ r. 20 lat Bukow ina Tatrzańska PIG/PNiG-1 Temp. 64,5 C Qe 40m 3/h M in. 1,5 g/l Rekreacja 4 Dorado Polana Szym oszkow a k/zakopanego Nr 4/ r. 25 lat Szym oszkow a GT-1 Temp. 27,3 C Qe 80 m 3/h M in. 380 m g/dm 3 Rekreacja 5 Park W odny Bania Nr 11/ r. 30 lat Bukow ina Tatrzańska GT-1 Tem p. 73 C Qe 38m 3/h M in. 1786,32 mg/dm 3 Rekreacja 6 W itow skie Cieplice M iasteczko Nr 3/ r. 25 lat Chochołów PIG-1 Temp. 82oC Qe 120m 3/h M in m g/l Rekreacja 7 Pan M arian Hreśka PPUH Hreśka Nr 6/ r. 30 lat Poronin PAN-1 Tem p. 59,4oC Qe 70 m 3/h M in m g/l Rekreacja / w przygotow aniu * Część koncesji wykorzystuje stare otwory wiertnicze

10 ZAMAWIANIE OPRACOWAŃ O TEMATYCE GEOTERMALNEJ 17 opracowań zrealizowanych w latach na zamówienie Ministra Środowiska za kwotę ok. 24 mln zł w tym najwaŝniejsze z nich: Atlas zasobów geotermalnych na NiŜu Polskim oraz Atlas zasobów wód i energii geotermalnej Karpat Zachodnich 2 opracowania w trakcie realizacji za kwotę ok. 14 mln zł Planowane jest rozpoczęcie realizacji opracowania pn. Atlas zasobów wód i energii geotermalnej Sudetów i Przedgórza Sudeckiego

11 Obszar Polski objęty opracowaniami dotyczącymi zasobów wód i energii geotermalnej Obszar objęty zasięgiem poniŝszych opracowań: 1. Atlas zasobów geotermalnych na NiŜu Polskim 2. Atlas zasobów wód i energii geotermalnej Karpat Zachodnich

12 Wspieranie nowych kierunków badań w polskiej geotermii Hot dry rocks nowy kierunek badań, który polega na zatłaczaniu wody w wytworzone (naturalnie lub sztucznie) szczeliny w górotworze i odbiorze ciepła Ziemi (temat w trakcie realizacji termin ukończenia 2013 r.) Układy binarne technologia umoŝliwiająca wykorzystanie wód termalnych do skojarzonej produkcji energii cieplnej i elektrycznej (temat w trakcie realizacji termin ukończenia 2014 r.) Problemem do rozwiązania moŝe być wytypowanie w naszym kraju odpowiednich struktur geologicznych i lokalizacji miejsc, w których moŝliwe byłoby zastosowanie wymienionych technologii.

13 STAN PRAWNY A ROZWÓJ GEOTERMII - zwolnienie z opłat eksploatacyjnych dla wód termalnych; - zwolnienie z opłat za informację geologiczną, wykorzystywaną do celów projektowych; - obniŝenie opłaty wynagrodzenia za korzystanie z informacji geologicznej, w celu wydobywania wód termalnych (do 5% jej wartości, a zgodnie z ostatnią zmianą rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie rozporządzania prawem do informacji geologicznej za wynagrodzeniem oraz udostępniania informacji geologicznej wykorzystywanej nieodpłatnie do 31 grudnia 2020 r. - do 1% jej wartości); - rozporządzenie Ministra Środowiska 15 czerwca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków udzielania pomocy publicznej na przedsięwzięcia związane poszukiwaniem i rozpoznawaniem złóŝ wód termalnych.

14 Ustawa PRAWO GEOLOGICZNE I GÓRNICZE 9 czerwca 2011 (Dz. U. Nr 163 poz. 981) rezygnacja z koncesji na poszukiwanie i rozpoznawanie złóŝ wód termalnych uznanych za kopaliny - wystarczy projekt robót geologicznych, zatwierdzony przez marszałka województwa (nie trzeba wykazywać się środkami na prowadzenie działalności, brak opłaty koncesyjnej i umowy na uŝytkowanie górnicze; tylko opłata skarbowa za wydanie decyzji 10 zł), skrócenie postępowania koncesyjnego (w przypadku koncesji wydobywczych) przez znaczące ograniczenie obowiązków współdziałania z innymi organami przy wydawaniu decyzji koncesyjnej, utrzymanie zerowej stawki opłaty eksploatacyjnej, opłata za wykorzystanie informacji geologicznej 1% jej wartości (zgodnie z ostatnią zmianą rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie rozporządzania prawem do informacji geologicznej za wynagrodzeniem oraz udostępniania informacji geologicznej, przeniesienie kompetencji m.in. w zakresie udzielania koncesji na wydobywanie wód termalnych na marszałków województw.

15 PODSUMOWANIE Pozytywny wpływ na rozwój geotermii mają: Przepisy ustawy Prawo geologiczne i górnicze 9 czerwca 2011 r. Realizacja opracowań o tematyce geotermalnej wykonywanych na zamówienie Ministra Środowiska i wsparcie inwestycji geotermalnych ze środków NFOŚiGW. Współpraca ze środowiskami naukowymi zainteresowanymi rozwojem geotermii w kraju.

16 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ ul. Wawelska 52/ Warszawa