KWASY I WODOROTLENKI PRZYKŁADOWY TEST: A (Zapisz numer grupy / Zadania wykonuj na własnej kartce)

Transkrypt

1 PRZYKŁADOWY TEST: A (Zapisz numer grupy / Zadania wykonuj na własnej kartce) Zasady są to: a) Wodorotlenki metali ciężkich (np. miedzi i ołowiu) c) Wodorotlenki dobrze rozpuszczalne w wodzie b) Wodorotlenki słabo rozpuszczalne w wodzie d) Wszystkie wodorotlenki Zbadano pięć próbek gleby i stwierdzono w kolejnych probówkach następujące wartości ph: Nr próbki: I II III IV Wartość ph: Z tabeli wynika, że najwięcej jonów wodorowych zawierają próbki: a) I b) II c) III d) IV Zadanie: 3 (2 pkt) Zilustrowane rysunkiem doświadczenie przeprowadzono dwukrotnie: do wody najpierw dodano fenoloftaleiny, a następnie oranżu metylowego. Podaj zabarwienie wskaźników w każdym przypadku: Zadanie: 4 (2 pkt) Tlenki pierwiastków wprowadzono do wody z dodatkiem fenoloftaleiny Wypisz tlenki, które spowodowały zabarwienie się fenoloftaleiny na malinowo Napisz równania reakcji tych tlenków z wodą. Zadanie: 5 (1 pkt) Wskaż zestaw zawierający wyłącznie tlenki nie reagujące z wodą: a) SiO 2 CO ZnO BaO SO 2. c) Fe 2 O 3 MgO SO 2 SiO 2 CO 2 b) Ag 2 O CuO Al 2 O 3 CO SiO 2. d) Al 2 O 3 FeO ZnO SrO MgO Zadanie: 6 (1 pkt) W roztworze wodnym kwasu azotowego (V) znajdują się jony: a) H + NO 3 b) H + NO 3 c) H + NO 2 d) H + NO 2 Zadanie: 7 (5 pkt) Napisz i uzgodnij równania reakcji oznaczone cyframi 1, 2, 3, 4, 5

2 PRZYKŁADOWY TEST: B W podanych niżej wzorach kwasów podkreśl resztę kwasową i określ jej wartościowość: H 4P 2O 7 H 3AsO 4 H 3BO 3 H 2SiO 3 HI W trzech probówkach znajdują się następujące substancje: Zadanie: 3 (2 pkt) Zilustrowane rysunkiem doświadczenie przeprowadzono dwukrotnie: do wody najpierw dodano fenoloftaleiny, a następnie oranżu metylowego. Podaj zabarwienie wskaźników w każdym przypadku: Zadanie: 4 (3 pkt) Tlenki pierwiastków wprowadzono do wody z dodatkiem oranżu metylowego Wypisz te tlenki, które spowodowały zabarwienie się oranżu metylowego na czerwono Napisz równania reakcji tych tlenków z wodą Zadanie: 5 (1 pkt) Wskaż zestaw zawierający wyłącznie tlenki reagujące z wodą: a) Na 2O BaO ZnO CO 2 Al 2O 3. c) MgO BaO CO 2 P 4O 10 Na 2O b) CuO NO BaO SO 2 SiO 2. d) K 2O CaO CO SO 2 N 2O 5. Zadanie: 6 (1 pkt) W roztworze wodnym wodorotlenku magnezu znajdują się jony: a) 2Mg + OH 2. b) Mg + 2OH c) Mg 2+ 2OH d) Mg + 2OH 2. Zadanie: 7 (4 pkt) Napisz i uzgodnij równania reakcji oznaczone cyframi: 1, 2, 3, 4

3 PRZYKŁADOWY TEST: C (Zapisz numer grupy / Zadania wykonuj na własnej kartce) Zadanie: 1 (2 pkt) Dokończ zdania: a) Dysocjacja elektrolityczna jest to proces... b) Jony obdarzone ładunkiem dodatnim nazywamy... c) Aniony mają zawsze ładunek... d) Kwasy i zasady są to związki chemiczne, które w wodnym roztworze dysocjują na... i... e) Zasady są to związki chemiczne, które w wodnym roztworze dysocjują na... i... f) Kwasy tlenowe otrzymuje się między innymi w reakcji tlenków... z... Gazowy wodór jest jednym z produktów reakcji: a) Działania tlenku magnezu na wodę b) Dysocjacji kwasu c) Tlenków niemetali z wodą d) Działania sodu na wodę Zadanie: 4 (1 pkt) W roztworze stwierdzono obecność anionów OH oraz kationów: K + Ca 2+ Al 3+ Jakie wodorotlenki mogły być w nim rozpuszczone? Podaj ich wzory chemiczne Zadanie: 5 (1 pkt) W którym zestawie wszystkie metale będą reagowały z wodą w temperaturze pokojowej? a) Ca Na K b) Ca Mg Al c) K Fe Mg d) Na Fe Al Zadanie: 6 (4 pkt) Spośród podanych tlenków metali wybierz te, które reagują z wodą: CuO; CaO; Fe 2 O 3 ; Na 2 O Napisz równania reakcji tych tlenków z wodą oraz podaj nazwy otrzymanych produktów reakcji Zadanie: 7 (3 pkt) Które z podanych tlenków tworzą z wodą kwasy: NO, N 2 O 5, N 2 O Napisz równania reakcji tych tlenków z wodą oraz podaj nazwy otrzymanych produktów reakcji

4 PRZYKŁADOWY TEST: D (Zapisz numer grupy / Zadania wykonuj na własnej kartce) Substancja, która zmienia swe zabarwienie pod wpływem pewnych substancji to... Uporządkuj podane roztwory na podstawie ich wartości ph od zawierającego najmniej kationów wodorowych w jednostce objętości do tego, który zawiera ich najwięcej: A. Woda mydlana: ph = ok. 10 B. Woda sodowa: ph = ok. 5 C. Krew: ph = ok. 7,5 D. Sok żołądkowy: ph = ok. 2 E. Coca cola: ph = ok. 3 Pierwiastek X tworzy: tlenek X 2 O 5, wodorek XH 3, kwas HXO 3 Pierwiastkiem tym jest: a) Siarka b) Chlor c) Azot d) Sód Zadanie: 4 (3 pkt) Tlenki, których wzory podano w tabelce wprowadzono do probówek z wodą. Zawartość probówek badano za pomocą wskaźników. Uzupełnij poniższą tabelkę: Tlenek Papierek uniwersalny Fenoloftaleina Odczyn roztworu Wzór produktu z wodą Na 2 O CuO P 2 O 5 SO 2 MgO SiO 2 Zadanie: 5 (3 pkt) W trzech probówkach znajdują się następujące substancje: tlenek potasu, tlenek siarki (IV) i siarkowodór. Do każdej probówki dodano wody. Jakie jony znajdują się w tych probówkach? Odpowiedź uzasadnij, pisząc odpowiednie równania reakcji dysocjacji. Zadanie: 6 (1 pkt) Które z wodorotlenków są zasadami? a) Fe(OH) 2 Fe(OH) 3 Al(OH) 3 Cu(OH) 2 b) KOH NaOH RbOH Ba(OH) 2 c) Fe(OH) 2 Cu(OH) 2 Mg(OH) 2 Ca(OH) 2 d) KOH NaOH Cu(OH) 2 CuOH Zadanie: 7 (1 pkt) Zadanie: 8 (1 pkt) Wybierz sprzęt i odczynniki niezbędne do otrzymania tlenku siarki (IV) i zbadania zachowania się tego związku wobec wody przy użyciu wskaźnika: Zadanie: 9 (1 pkt) Określ wartościowość chloru w związkach: Cl 2 O 7 HClO 4 HCl HClO 3 a) VII, VII, I, V b) VII, I, I, I, c) II, III, I, II d) VII, VII, I, VII.

5 PRZYKŁADOWY TEST: E (Zapisz numer grupy / Zadania wykonuj na własnej kartce) Zadanie 1 (1 pkt) Świeżo zaparzona herbata zmienia swoje zabarwienie po dodaniu do niej kilku kropel soku z cytryny. a) Jaką rolę pełni herbata? Czy nastąpi rozjaśnienie herbaty po dodaniu do niej każdej substancji? b) Podaj przykłady innych substancji (takich jak herbata), które zmieniają swoje zabarwienie po dodaniu do nich innych substancji. (podaj dwa przykłądy takich substancji) W którym punkcie napisano wyłącznie wzory kwasów. a) KOH, NaOH, Ca(OH) 2 b) H 2 Cr 2 O 7, HClO, H 3 BO 3 c) HNO 3, NaOH, H 2 O d) CO 2, NH 3, SO 2 Który z podanych tlenków niemetali jest bezwodnikiem kwasu azotowego (III)? Napisz równanie reakcji tego tlenku z wodą a) P 2 O 3 b) N 2 O 3 c) N 2 O 5 d) SO 3. Zadanie: 4 (3 pkt) Tlenki, których wzory podane są w tabeli wprowadzono do probówek z wodą. Uzupełnij tabelkę TLENEK ZABARWIENIE Fenoloftaleina ODCZYN ROZTWORU K 2 O FeO N 2 O 5 CO Cr 2 O 3 MgO Papierek uniwersalny WZÓR PRODUKTU Z WODĄ Zadanie: 5 (4 pkt) Który zestaw tlenków daje z wodą roztwory zawierające jony wodorotlenkowe? Napisz równania reakcji tych tlenków z wodą a następnie równanie dysocjacji otrzymanego produktu tak, aby udowodnić powstawanie jonów wodorotlenkowych w wodzie. a) Na 2 O NO 2 N 2 O 5 b) SO 2 SO 3 CO 2 c) MgO BaO CaO d) Na 2 O K 2 O N 2 O Zadanie: 6 ( 1pkt) Która para tlenków w reakcji z wodą tworzy substancje zmieniające barwę lakmusu z niebieskiej na różową i reagujące z zasadami? a) MgO CaO b) Na 2 O K 2 O c) K 2 O CO 2 d) N 2 O 5 SO 3. Zadanie: 7 ( 1 pkt) Jony wodorowe powstaną w reakcji wody z tlenkami podanymi w zestawie: a) SO 3 CO P 2 O 5 b) CO 2 N 2 O 3 SO 2 c) Na 2 O N 2 O 5 CO 2 d) MgO CaO Na 2 O Zadanie: 8 (1 pkt) Woda królewska używana do rozpuszczania złota to: a) Roztwór zawierający sole rtęci b) Mieszanina HCl i HNO 3 c) Roztwór AuCl 3 w HCl d) Oleum

6 Papierki wskaźnikowe uniwersalne służą do: a) Wykrywania substancji żrących b) Wykrywania tylko zasad c) Wykrywania tylko kwasów d) Określania odczynu roztworu KWASY I WODOROTLENKI PRZYKŁADOWY TEST: F (Zapisz numer grupy / Zadania wykonuj na własnej kartce) Jakie zasady mogły być zmieszane, jeśli po reakcji stwierdzono w roztworze obecność jonów: Fe 3+ Ca 2+ K + Cl S 2 OH H + Napisz wzory sumaryczne i nazwy tych zasad Zaadnie: 3 (1 pkt) Poznałeś substancje, których wodne roztwory mają odczyn zasadowy, kwasowy lub obojętny. Napisz, jakie cząstki znajdują się w nadmiarze w roztworach mających: a) Odczyn zasadowy b) Odczyn kwaśny c) Odczyn obojętny Zadanie: 4 (1 pkt) Wskaźniki kwasowo zasadowe wykrywają obecność w roztworze odpowiednich jonów zmieniając swoją barwę Wyjaśnij dlaczego tlenek węgla (IV) wprowadzony do wody z oranżem metylowym barwi ją na czerwono? Napisz równanie odpowiednich reakcji Zadanie: 5 (1 pkt) W naczyniu zmieszano rozcieńczone roztwory kwasu siarkowego (VI) i kwasu solnego. Jakie jony znajdują się w tym roztworze? a) Tylko H + b) Cl 2 SO 4 c) H + Cl 2 SO 4 HSO 4 d) H + Cl SO 2 4. Zadanie: 6 (1 pkt) 25 gramów chlorowodoru rozpuszczono w 100 gramach wody. Oblicz stężenie procentowe otrzymanego roztworu kwasu solnego. Zadanie: 7 (6 pkt) Spośród wymienionych związków chemicznych wybierz tlenki kwasowe i zasadowe oraz za pomocą równań reakcji wykaż ich charakter chemiczny: N 2 O 3 ; Na 2 O; Ca(OH) 2 ; H 2 S; CH 3 OH; SO 3 ; CuO; K 2 O; FeO. Napisz równania reakcji wybranych tlenków z wodą Napisz równania dysocjacji otrzymanych produktów Podkreśl charakterystyczne jony, które powstają w czasie dysocjacji aby wykazać charakter chemiczny (odczyn) badanych związków. Zadanie: 8 (1 pkt) Wyjaśnij, dlaczego w pracy z kwasami trzeba zawsze pamiętać o wierszu: Pamiętaj chemiku młody, wlewaj zawsze kwas do wody

7 PRZYKŁADOWY TEST: G W podanych niżej wzorach kwasów podkreśl resztę kwasową i wyznacz jej wartościowość: H 3PO 3 HCN H 4SiO 4 HBr HNO 2 W trzech probówkach znajdują się następujące substancje: W ilu cząsteczkach kwasu fosforowego (V) znajduje się tyle samo atomów wodoru, co w 6 cząsteczkach kwasu siarkowego (VI) Zadanie: 4 (1 pkt) ph pewnego roztworu wynosi 2. Z podanych substancji: KCl HClO 4 NaOH Ba(OH) 2 H 3BO 3 Na 2SO 4. Wypisz te substancje, które mogłyby się znajdować w tym roztworze Zadanie: 5 (2 pkt) Do czterech probówek zawierających cztery różne tlenki dodano wody i dokładnie wymieszano. W których z probówek powstały kwasy? Napisz równania zachodzących reakcji Zadanie: 6 (3 pkt) Które z doświadczeń przedstawia sposób otrzymywania wodorotlenku wapnia: Napisz równania zachodzących reakcji Zadanie: 7 (1 pkt) W wyniku której reakcji można otrzymać zasadę? Dokończ równanie zachodzącej reakcji a) Al + H 2O b) CuO + H 2O c) FeCl 3 + NaOH d) K 2O + H 2O Zadanie: 8 (1 pkt) Atomy pierwiastka X i atomy pierwiastka Y tworzą cząsteczki, które można opisac wzorem XY. Z poniższych stwierdzeń: a) Zapis XY przedstawia cząsteczkę zbudowaną z dwóch atomów b) Zapis XY nie pozwala na ustalenie liczbowej wartościowości pierwiastków X i Y c) Pierwiastek X przyjął taką samą wartościowość jak pierwiastek Y Prawdziwe są: A) Tylko a B) Tylko b C) Tylko c D) Wszystkie Zadanie: 9 (1 pkt) Pewien gaz wprowadzony do roztworu kwasu z dodatkiem oranżu metylowego spowodował zniknięcie czerwonej barwy wskaźnika. Gazem tym był: a) amoniak b) chlorowodór c) tlenek węgla (II) d) tlenek siarki (IV) Zadanie: 10 (1 pkt) Spośród podanych określeń wybierz prawidłową odpowiedź: a) Kwas azotowy (V) jest słabym kwasem nieutleniającym c) Kwas siarkowy (VI) wchodzi w skład soku żołądkowego b) Obecność kwasu węglowego nie niszczy układu pokarmowego d) Zwilżenie palca kwasem azotowym (V) spowoduje zażółcenie skóry

8 PRZYKŁADOWY TEST: H Chlor tworzy szereg tlenków: I. Cl 2 O II. ClO 2 III. Cl 2 O 6 IV. Cl 2 O 7 Kwas chlorowy (VII) może powstać w reakcji z wodą tlenku (tlenków): a) Tylko IV b) I i IV c) II i III d)tylko III W zlewce zmieszano rozcieńczone roztwory kwasu solnego i kwasu siarkowego (VI). Jakie jony znajdują się w otrzymanym roztworze? a) H + b) H + HSO 4 2 SO 4 Cl Cl 2 SO 4 c) Cl 2 SO 4 d) Jony pochodzące z dysocjacji tego kwasu, którego jest więcej w roztworze Masa cząsteczkowa tlenowego kwasu pewnego pierwiastka wynosi 68,5 [u] a stosunek masy wodoru do masy tlenu w cząsteczce tego kwasu wynosi 1:32. Kwasem tym jest: a) HNO 2 b) HClO 3 c) HClO 2 d) H 2 SO 4 Zadanie: 4 (2 pkt) Które z doświadczeń należy przeprowadzić aby wykazać amfoteryczne właściwości wodorotlenku glinu (III)? Napisz równania odpowiednich reakcji Zadanie: 5 (1 pkt) Wybierz grupę związków, w której wszystkie mają charakter amfoteryczny a) Al 2 (SO 4 ) 3 Al 2 O 3 Al(OH) 3 ZnO b) Al 2 O 3 ZnCl 2 Zn(OH) 2 Cr 2 O 3 c) As 2 O 3 Zn(OH) 2 MnO 2 Cr(OH) 3 d) As 2 O 3 Al(OH) 3 AlCl 3 Cr 2 (SO 4 ) 3 Zadanie: 6 (4 pkt) Określ charakter chemiczny tlenku rubidu. Zaprojektuj jedno doświadczenie, które potwierdzi Twoją tezę: a) Wykonaj schematyczny rysunek zestawu laboratoryjnego b) Napisz przewidywane spostrzeżenia c) Sformułuj prawidłowy wniosek d) Napisz odpowiednie równanie reakcji chemicznej Zadanie: 7 (3 pkt) Węgiel kamienny jest zanieczyszczony siarką. a) Jakie wszystkie produkty reakcji spalania węgla kamiennego przedostają się do atmosfery? b) Napisz równania reakcji tych produktów z wodą. c) Odpowiedz i uzasadnij, jaki wpływ mają powyższe procesy na środowisko naturalne?

9 PRZYKŁADOWY TEST: I Azot tworzy szereg tlenków: I. N 2 O II. NO III. N 2 O 3 IV. N 2 O 5 Kwas azotowy (III) może powstać w reakcji z wodą tlenku (tlenków): a) Tylko IV b) I i IV c) II i III d)tylko III W zlewce zmieszano rozcieńczone roztwory kwasu azotowego (V) i kwasu siarkowego (VI). Jakie jony znajdują się w tak otrzymanym roztworze? a) Tylko H + b) H + 2 NO 3 HSO 4 SO 4 2- c) NO 3 SO 4 2 d) SO 4 H + NO 3. Masa cząsteczkowa tlenowego kwasu pewnego pierwiastka wynosi 47 [u] a stosunek masy wodoru do masy tlenu w cząsteczce tego kwasu wynosi 1:32. Kwasem tym jest: a) HClO 2 b) HNO 3 c) HNO 2 d) H 2 SO 4. Zadanie: 4 (1 pkt) W wyniku której reakcji można otrzymać zasadę? Wybierz właściwą odpowiedź i dokończ równanie tej reakcji chemicznej a) CuSO 4 + NaOH b) Na + H 2 O c) NH 4 OH + AlCl 3 d) Fe + H 2 O Zadanie: 5 (1 pkt) Wodorotlenek wapnia można otrzymać podczas reakcji: a) Syntezy b) Wymiany podwójnej c) Wymiany pojedynczej d) Wszystkie odpowiedzi są poprawne Zadanie: 6 (4 pkt) Do czterech probówek zawierających tlenki: MgO, CuO, SiO 2 i SO 2 nalano po kilka centymetrów wody. Zapisz równania wszystkich zachodzących reakcji: Zadanie: 7 (2 pkt) Które z doświadczeń należy przeprowadzić, aby wykazać amfoteryczne właściwości wodorotlenku cynku (II)? Napisz równania odpowiednich reakcji Zadanie: 8 (1 pkt) Wybierz grupę związków chemicznych, w której wszystkie związki mają charakter amfoteryczny: a) Zn(OH) 2 As 2 O 3 MnO 2 PbCl 2 c) AlCl 3 KOH CrCl 3 Al 2 O 3 b) Al 2 (SO 4 ) 3 CaO ZnO Sb 2 O 3 d) ZnO Al(OH) 3 Cr(OH) 3 As 2 O 3 Zadanie: 9 (1 pkt) Badając odczyn zanieczyszczonej wody stwierdzono, że po dodaniu oranżu metylowego roztwór przyjął barwę czerwoną a po dodaniu fenoloftaleiny nie nastąpiła zmiana barwy. Na tej podstawie można sądzić, że: a) ph roztworu może wynosić 8 b) W roztworze znajduje się mniej jonów [OH ] niż jonów [H + ] c) barwa roztworu może pochodzić od rozpuszczonej w nim saletry sodowej d) W roztworze może znajdować się rozpuszczony amoniak pochodzący z rozkładu związków organicznych i z tego powodu roztwór ten przyjmuje cytowane wyżej zabarwienie

10 PRZYKŁADOWY TEST: J 1. W celu zbadania odczynu pewnego roztworu laborantka wkropliła do niego kilka kropel fenoloftaleiny i stwierdziła brak jakiegokolwiek zabarwienia. Co można sądzić o odczynie tego roztworu? a) nie posiada on odczynu zasadowego b) posiada on na pewno odczyn kwaśny c) posiada on na pewno odczyn obojętny d) każda z wymienionych odpowiedzi jest w pełni poprawna 2. Czy można otrzymać roztwór o ph = 9 przez rozcieńczanie roztworu o ph = 5? a) tak b) nie 3. Przyczyną obniżenia wartości ph wód powierzchniowych mogą być: a) Amoniak b) Węglowodory c) Tłuszcze d) Tlenki siarki i tlenek węgla (IV) 4. Przeprowadzono doświadczenia zgodnie z przedstawionym niżej rysunkiem. W probówce z jaką substancją dodanie fenoloftaleiny powoduje zmianę barwy na malinową? Wybierz jedną z proponowanych odpowiedzi: a) CuO SiO 2 P 4 O 10 Ca b) CaO CuO Ca Na 2 O c) CaO Ca Na 2 O d) CuO Ca Na 2 O 5. Wskaż zestaw, w którym występują wyłącznie tlenki kwasowe a) ZnO Cr 2 O 3 SO 2 CrO 3 b) SO 2 SO 3 NO N 2 O 5 c) N 2 O 5 CO 2 P 4 O 10 SO 3 d) N 2 O 5 SO 3 Al 2 O 3 As 2 O 5 e) SO 2 SO 3 CrO 3 CO 6. Wskaż zestaw, w którym występują tylko mocne kwasy: a) H 2 SO 4 HBr HNO 3 HCl b) HCl HNO 2 H 2 SO 3 HI c) H 2 S HNO 3 H 2 CO 3 H 2 SO 3 d) HBr HCN H 2 SeO 4 HCN 7. Z podanych tlenków wybierz tlenki obojętne: SO 3 CO Na 2 O CO 2 NO K 2 O 8. Tlenek czterowartościowego pierwiastka o masie cząsteczkowej 64 u reaguje z wodą tworząc związek chemiczny, którego wodny roztwór barwi oranż metylowy na czerwono. Na podstawie powyższych informacji napisz równanie reakcji tego tlenku z wodą. 9. Napisz równanie reakcji otrzymywania wodorotlenku glinu (III). (Zapis reakcji: cząsteczkowy i jonowy) 10. Napisz, o ile zachodzą, równania reakcji wodorotlenku chromu (III): a) Z kwasem siarkowym (VI): b) Z wodorotlenkiem potasu: c) Z kwasem siarkowodorowym:

11 PRZYKŁADOWY TEST: K 1. Pewien gaz wprowadzony do roztworu kwasu z dodatkiem oranżu metylowego spowodował zniknięcie czerwonej barwy wskaźnika. Gazem tym był: a) amoniak b) chlorowodór c) tlenek węgla (II) d) tlenek siarki (IV) 2. Która z wymienionych wartości ph charakteryzuje roztwór o najsilniejszym odczynie zasadowym? a) 8 b) 5,5 c) 13 d) 2 3. Badając odczyn zanieczyszczonej wody stwierdzono, że po dodaniu oranżu metylowego roztwór przyjął barwę czerwoną a po dodaniu fenoloftaleiny nie nastąpiła zmiana barwy. Na tej podstawie można sądzić, że: a) ph roztworu może wynosić 8 b) W roztworze znajduje się mniej jonów [OH ] niż jonów [H + ] c) barwa roztworu może pochodzić od rozpuszczonej w nim saletry sodowej d) W roztworze może znajdować się rozpuszczony amoniak pochodzący z rozkładu związków organicznych i z tego powodu roztwór ten przyjmuje cytowane wyżej zabarwienie 4. Uczeń wykonał doświadczenia przedstawione na schematycznym rysunku, zapisał spostrzeżenia lecz nie zaznaczył, których doświadczeń dotyczą. Przyporządkuj spostrzeżenia a) b) c) d) odpowiednim doświadczeniom: a) roztwór pozostał bezbarwny b) roztwór początkowo zabarwiony na różowo przyjął zabarwienie fioletowe, a w końcu niebieskie c) roztwór początkowo bezbarwny przyjął zabarwienie malinowe d) roztwór początkowo różowy nie zmienił barwy, a zmalała jedynie jej intensywność 5. Wybierz tlenki kwasowe i napisz równania reakcji tych tlenków z wodą: SO 2 CaO P 4 O 10 K 2 O CO 2 SO 3 Na 2 O 6. Z podanych związków wybierz te, które reagują z Na 2 O: H 2 SO 4 H 2 O FeO CO 2 CaO 7. Napisz równanie reakcji chlorku żelaza (III) z wodorotlenkiem potasu? (Zapis reakcji: cząsteczkowy i jonowy) 8. Podaj, jakie zjawiska fizyczne będą towarzyszyły dodawaniu małymi porcjami roztworu wodorotlenku sodu do roztworu chlorku chromu (III). Napisz odpowiednie równania reakcji

12 PRZYKŁADOWY TEST: L 1. Roztworem jakiej substancji należy przemyć miejsca pogryzione przez mrówki? a) alkoholu etylowego b) kwasu borowego c) kwasu octowego d) wody amoniakalnej 2. Zebrano pięć próbek gleby i stwierdzono w kolejnych probówkach następujące wartości ph: Próbka I ph = 4 Próbka II ph = 6 Próbka III ph = 7 Próbka IV ph = 8 Wynika z tego, że najwięcej jonów wodorowych zawiera próbka: a) I b) II c) III d) IV 3. Badając kwasowość gleby stwierdzono, że ph roztworu glebowego wynosi 4. Ile moli jonów H + należy usunąć za pomocą substancji zasadowych z każdego m 3 roztworu, aby kwasowość gleby zmniejszyć do ph=5. a) 5 moli jonów H + b) 10 moli jonów H + c) 2,5 moli jonów H + d) 7,5 moli jonów H + 4. Do odkwaszania gleby stosuje się: a) sól kamienną b) saletrę potasową c) wapno palone d) gips 5. Które z doświadczeń przedstawia sposób otrzymywania wodorotlenku sodu? I II III a) II b) I II c) II III d) I II III 6. Przeprowadzono doświadczenia zgodnie z następującym schematem: Napisz równania zachodzących reakcji chemicznych 7. Wybierz tlenki niemetali i napisz równania reakcji tych tlenków z wodą: HgO SO 2 Al 2 O 3 N 2 O 3 MgO P 4 O Napisz równanie reakcji siarczanu (VI) glinu z zasadą amonową (Zapis reakcji: cząsteczkowy i jonowy)

13 PRZYKŁADOWY TEST: M Wskaż zestaw, w którym w warunkach normalnych występują jedynie tlenki gazowe: a) SO 2 CO 2 Fe 2 O 3 Mn 2 O 7 b) OsO 4 Cl 2 O Cs 2 O H 2 O c) SnO 2 N 2 O Fe 3 O 4 CrO 3 d) P 4 O 10 Cl 2 O 7 CO As 4 O 6 e) N 2 O SO 2 CO 2 Cl 2 O Gazy powstające w procesach spalania benzyny w silnikach spalinowych zawierają następujące substancje: CO CO 2 SO 2 NO 2 C x H y Wybierz te substancje, które przereagują z wodą i utworzą kwaśne opady a) CO CO 2 SO 2 b) CO 2 SO 2 NO 2 c) CO 2 NO 2 C x H y d) CO C x H y NO 2. Tlenek jednowartościowego pierwiastka o masie cząsteczkowej 62 u reaguje z wodą, tworząc związek chemiczny, którego wodny roztwór barwi fenoloftaleinę na malinowo. Na podstawie powyższych informacji napisz równanie reakcji tego tlenku z wodą. Zadanie: 4 (1 pkt) Z podanych reakcji dokończ tą, która prowadzi do otrzymania wodorotlenku żelaza (III) a) Fe 2 (SO 4 ) 3 + KOH b) Fe(NO 3 ) 2 + NaOH c) Fe 2 S 3 + H 2 O d) Fe 2 O 3 + H 2 O Zadanie: 5 (2 pkt) Wyjaśnij jak się zmieni ph wody po rozpuszczeniu w niej siarkowodoru Uzasadnij odpowiedź napisz równanie odpowiedniej reakcji chemicznej w formie jonowej. Zadanie: 6 (4 pkt) Glin jest jednym z najczęściej występujących w przyrodzie pierwiastków chemicznych. Zajmuje trzecie miejsce wśród pierwiastków wchodzących w skład skorupy ziemskiej. Do ważnych związków glinu należy wodorotlenek glinu (III) Zaprojektuj doświadczenie za pomocą którego zbadasz amfoteryczny charakter wodorotlenku glinu. W tym celu przedstaw: a) schematyczne rysunki, b) przewidywane spostrzeżenia c) równania reakcji w formie jonowej. Zadanie: 7 (1 pkt) Zaznacz równanie reakcji, które przedstawia pierwszy etap dysocjacji kwasu ortofosforowego (V) Zadanie: 8 (1 pkt) Przyjmuje się, że siarka stanowi 1% masy węgla kamiennego. Oblicz, ile ton tlenku siarki(iv) SO 2 przedostanie się do atmosfery w wyniku spalenia 100 mln ton węgla kamiennego. Stosunek masowy tlenku siarki(iv) do siarki jest równy 2 : 1. Zadanie 9 (1 pkt) Ania uważa, że dla uzyskania słomkowożółtego zabarwienia zaparzonej, mocnej herbaty należy dodać soku z cytryny. Podaj, jaką rolę chemiczną pełni herbata po dodaniu do niej soku z cytryny. A. Rozpuszczalnika. B. Wskaźnika. C. Zagęszczacza. D. Rozdrabniacza.

14 PRZYKŁADOWY TEST: N Z podanych tlenków wypisz te, które w warunkach pokojowych będą gazami: Na 2 O CO CO 2 SO 2 CaO PbO Jednakowy charakter chemiczny mają tlenki wymienione w punkcie: a) CaO Cr 2 O 3 SiO 2 NO b) Ag 2 O Fe 2 O 3 BaO NO c) P 4 O 6 NO Cl 2 O 7 Al 2 O 3 d) N 2 O 3 SO 3 SO 2 SiO 2 e) MgO ZnO CO FeO Z podanych związków wypisz te, które reagują z SO 2 NaOH H 2 O CO 2 P 4 O 10 CaO Zadanie: 5 (3 pkt) Badano zachowanie cynku, miedzi i magnezu wobec rozcieńczonego kwasu solnego (chlorowodorowego), przeprowadzając doświadczenia przedstawione na poniższym rysunku: Korzystając ze skróconego szeregu aktywności wybranych metali: K, Ca, Mg, Zn, Pb, H, Cu, Ag, Au napisz równania reakcji, które mogły zajść w probówkach. Zadanie: 6 (4 pkt) W czterech zamkniętych probówkach znajdują się gazy: W celu wykrycia tych gazów zbadano ich zapach i barwę oraz wykorzystano tlące się łuczywko i zwilżony papierek uniwersalny. Zapisz po jednym spostrzeżeniu potwierdzającym obecność danego gazu w probówce i pozwalającym odróżnić go od pozostałych. Zadanie: 7 (2 pkt) Tabela przedstawia zakresy tolerancji bakterii w odniesieniu do kwasowości podłoża: Zakres tolerancji pałeczki okrężnicy wynosi: a) 1 b) 4,4 c) 4,6 d) 9,0 Substancja o ph = 8,5 spowoduje zniszczenie: a) pałeczki okrężnicy b) prątka gruźlicy c) przecinkowca cholery d) dwoinki zapalenia płuc Zadanie 8 (1 pkt) W krajach Unii Europejskiej norma zawartości glinu w wodzie pitnej wynosi 0,3 g w 1m 3. Zbadano że stężenie procentowe glinu w badanej próbce wody wynosi 0,00001%. Dokonując obliczeń sprawdź czy badana woda nadaje się do picia. Przyjmij, że gęstość wody pitnej wynosi 1g/cm 3.

15 PRZYKŁADOWY TEST: O Uszereguj tlenki: CaO, MgO i Na 2 O zgodnie ze wzrostem charakteru zasadowego. Spośród podanych niżej substancji wybierz tę, którą można zastosować do wykrycia tlenku węgla (IV). A. Woda amoniakalna B. Woda bromowa C. Woda sodowa D. Woda wapienna Zadanie: 3 (2 pkt) Z podanego poniżej zbioru kwasów wybierz i wpisz do tabeli te, które można zaliczyć do odpowiednich grup: Stężony kwas siarkowy(vi), kwas chlorowodorowy (solny), kwas siarkowodorowy, kwas etanowy (octowy), stężony kwas azotowy(v), kwas bromowodorowy. Zadanie: 4 (4 pkt) Zaprojektuj doświadczenie, za pomocą którego można wykazać charakter chemiczny tlenku P 4 O 10, mając do dyspozycji wodę i odpowiedni wskaźnik kwasowo-zasadowy. Narysuj schemat doświadczenia, podaj spostrzeżenia, wniosek i odpowiednie równanie reakcji. Zadanie: 5 (1 pkt) Spośród niżej podanych właściwości wybierz i zaznacz te, które są prawdziwe dla wodorotlenku sodu: I. rozpuszczanie go w wodzie jest procesem endoenergetycznym, II. jego stężony wodny roztwór działa parząco na skórę, III. jest higroskopijny, IV. jego roztwór jest słabym elektrolitem, V. chłonie tlenek węgla(iv) z powietrza, tworząc węglan sodu. A. I, II, III B. II, III, IV C. II, IV, V D. II, III,V Zadanie: 6 (1 pkt) Przeprowadzono kilka doświadczeń z użyciem bezbarwnego gazu. Stwierdzono, że gaz ten: I. jest palny, II. nie odbarwia wody bromowej, III. w wyniku spalenia w tlenie daje tylko jeden produkt. Wskaż gaz, który użyto do doświadczeń. A. Chlor B. Metan C. Acetylen D. Wodór Zadanie 7 (3 pkt) Za pomocą równań reakcji przedstaw cykl przemian zilustrowanych schematem:

16 PRZYKŁADOWY TEST: P Tlenek siarki(iv) emitowany do atmosfery reaguje z parą wodną tworząc tzw. kwaśne deszcze. Cząsteczkowy zapis równania opisującego tę reakcję to: Tlenek węgla (II), tzw. czad, jest: A. brunatny i bezwonny. B. bezbarwny i bezwonny. C. żółto-zielony, o zapachu zgniłych jaj. D. bezbarwny, o ostrym duszącym zapachu. Tlenek węgla (II) jest bardzo niebezpieczny dla organizmu człowieka, ponieważ powoduje: A. alergię. B. zapalenie oskrzeli. C. chorobę wieńcową. D. niedotlenienie organizmu. Zadanie: 4 (1 pkt) W tabeli przedstawiono temperatury topnienia i wrzenia tlenków azotu. WZÓR TEMP TOPNIENIA TEMP WRZENIA TLENKU [ 0 C] [ 0 C] N 2 O -102,4-88,5 NO -162,6-151,8 N 2 O (rozkład) Podaj stan skupienia wymienionych tlenków w temperaturze -100 C. N 2 O:... NO:... N 2 O 5 :... Zadanie: 5 (2 pkt) Tlenek pewnego jednowartościowego metalu po wprowadzeniu do wody tworzy wodorotlenek o masie cząsteczkowej 56 u. Napisz równanie reakcji tego tlenku z wodą Jaki stan skupienia ma ten tlenek? Zadanie: 6 (3 pkt) Badając charakter chemiczny tlenków analizuje się przebieg reakcji z wodą, z kwasem i z zasadą. Ustal, która ze schematycznie zapisanych reakcji możliwa jest w przypadku podanych tlenków: CaO, ZnO, NO. Przepisz tabelę, anastępnie w tej tabeli wpisz znak X w odpowiednim miejscu. Zadanie: 7 (1 pkt) Wodorotlenek żelaza (III) można otrzymać w reakcji: a) żelaza z zasadą sodową b) chlorku żelaza (II) zasadą sodową c) chlorku żelaza (III) z zasadą sodową d) wodorotlenku żelaza (II) z zasadą sodową Zadanie: 8 (3 pkt) Uzupełnij równania reakcji wiedząc, że brakującym reagentem jest tlenek węgla(ii) lub tlenek węgla(iv). 3 Fe 2 O Fe 3 O H 2 SO 4 + C SO H 2 O (CuOH) 2 CO 3 T CuO + H 2 O

17 PRZYKŁADOWY TEST: R Zadanie: 1 (2 pkt) W sześciu probówkach znajdują się następujące tlenki: I- CaO II-CO III-K 2 O IV-SO 3 V-NO VI-P 4 O 10. Do probówek z tlenkami oznaczonych numerami I III IV VI dodano wodę destylowaną. Wpisz do tabeli numery probówek, które zawierają roztwory o wartościach ph < 7 i o wartościach ph > 7 Sztuczne ognie zawierają między innymi magnez. W czasie ich spalania energia wydzielana jest w postaci ciepła, światła i dźwięku. Zaznacz równanie, które przedstawia opisany proces. W którym zestawie występują wyłącznie tlenki zasadowe: a) MgO ZnO Cu 2 O CrO Cu 2 O b) CdO K 2 O Mn 2 O 3 Cs 2 O SiO 2 c) Ag 2 O Cr 2 O 3 Fe 2 O 3 Bi 2 O 3 d) MgO SiO 2 Na 2 O FeO e) Li 2 O BaO CaO K 2 O Cs 2 O Zadanie: 4 (2 pkt) Wodorek sodu reaguje z wodą: a) napisz równanie reakcji chemicznej b) określ rodzaj wiązania w wodorku sodu Zadanie: 5 (3 pkt) Wykonano doświadczenia przedstawione na poniższym rysunku: Napisz w formie jonowej równania reakcji zachodzących w poszczególnych probówkach Zadanie: 6 (1 pkt) Zaznacz, który zbiór właściwości charakteryzuje pierwiastek sodu. A) gaz bezbarwny, bezwonny, nie podtrzymujący palenia, trudno rozpuszczalny w wodzie, B) żółte ciało stałe nie przewodzące prądu elektrycznego, C) srebrzystobiałe ciało stałe z połyskiem, szybko matowiejące na powietrzu, miękkie, o gęstości mniejszej od gęstości wody, D) srebrzystobiałe ciało stałe z połyskiem, kruche, twarde, o gęstości większej od gęstości wody. Zadanie: 7 (3 pkt) Dwutlenek węgla w reakcji z wodą daje słaby i bardzo nietrwały kwas węglowy. Napisz równanie reakcji powstawania kwasu węglowego Napisz równania jego stopniowej dysocjacji.

18 PRZYKŁADOWY TEST: S Amoniak otrzymuje się przemysłowo z azotu i wodoru w reakcji danej równaniem: Podaj, w jakim stosunku objętościowym reagują azot i wodór. a) 2 : 3 b) 1 : 2 c) 2 : 1 d) 1 : 3 Roztwory kwasowe i zasadowe charakteryzują pewne zależności. Analizując podane stężenia jonów oraz wartości ph wypisz te liczby (od 1 do 8), które dotyczą roztworów o odczynie kwasowym. Tlenki azotu o ogólnym wzorze N x O y mogą reagować z parą wodną znajdującą się w chmurach, tworząc kwaśne deszcze. Wówczas może zajść reakcja N x O y + H 2 O 2HNO 3 Wartości indeksów stechiometrycznych x i y są rozwiązaniem układu równań Zadanie: 4 (1 pkt) Która grupa tlenków wykazuje wyłącznie właściwości kwasowe? A P 4 O 10, SO 2, SiO 2, CaO B SO 3, SO 2, NO, CO 2 C SO 2, SO 3, CO 2, P 4 O 10 D CO, SO 2, SiO 2, CaO Zadanie: 5 (2 pkt) Wykorzystując tablice rozpuszczalności napisz równania reakcji otrzymywania wodorotlenku cynku w formie cząsteczkowej i jonowej. Zadanie: 6 (4 pkt) Przeprowadzono następujące doświadczenie: 1. Zapisz dwie różne obserwacje do podanego doświadczenia 2. Napisz trzy równania zachodzących reakcji Zadanie: 7 (3 pkt) W miejsce kropek wstaw wzory brakujących reagentów i współczynniki stechiometryczne.... Al Al 2 O 3... K KOH H 2 SO 4

19 PRZYKŁADOWY TEST: T Uzupełnij poniższe zdanie, wstawiając w miejsce kropek znak: < lub = lub >. Roztwory o odczynie kwasowym mają ph Przeprowadzono doświadczenie zilustrowane poniższym rysunkiem: Do każdej z probówek zanurzono papierek uniwersalny. Podaj numer probówki (probówek), w której (których) otrzymano roztwór o odczynie kwasowym. Roztwór o odczynie kwasowym powstał w probówce (probówkach)... Wybierz zdanie prawdziwe. A. Woda sodowa ma odczyn kwasowy. B. Woda królewska ma odczyn zasadowy. C. Roztwór amoniaku ma odczyn kwasowy. D. Preparat do udrażniania rur ma właściwości silnego kwasu Zadanie: 4 (1 pkt) Wybierz spośród P 4 O 10, Na 2 O, NO i wpisz do tabeli odpowiednio wzory tych tlenków, które reagują z wodą, kwasem i zasadą w sposób zaznaczony w tabeli (znak.+. oznacza, że reakcja zachodzi, znak... oznacza, że reakcja nie zachodzi). Zadanie: 5 (1 pkt) Trzy roztwory mają różne wartości ph: I 12, II 7, III 4. Odczyn zasadowy ma roztwór: A I; B II; C III; D I i II. Zadanie: 6 (3 pkt) Wybierz i zakwalifikuj do odpowiednich grup substancje o wzorach sumarycznych: HCl, HNO 2, H 2 S, HNO 3, Zn(OH) 2, HBr, H 2 SO 4, KOH, Ba(OH) Mocne kwasy beztlenowe: Mocne kwasy tlenowe: Wodorotlenki rozpuszczalne w wodzie:... Zadanie: 7 (5 pkt) Do probówek z wodą oznaczonych numerami I - IV wprowadzono odpowiednio: I. Na 2 O, II. SO 2, III. NH 3, IV. CsOH,. Napisz równania ilustrujące zachowanie podanych związków chemicznych w wodzie

20 PRZYKŁADOWY TEST: U W stacji monitorującej stopień zanieczyszczenia środowiska przyrodniczego w Wigierskim Parku Narodowym, dokonano pomiaru wartości ph opadów atmosferycznych. Wyniki przedstawiono na diagramie obok. Na podstawie informacji: że kwasowość roztworu maleje wraz ze wzrostem ph, można stwierdzić, że opady o najbardziej kwasowym odczynie miały miejsce w miesiącach: A. listopadzie i styczniu. B. grudniu i lutym. C. lipcu i wrześniu. D. marcu i październiku. Zadanie: 2 (3 pkt) Do trzech zlewek zawierających wodę wprowadzono następujące substancje: tlenek fosforu (V) gazowy chlorowodór tlenek wapnia. Określ odczyn roztworu w kolejnych zlewkach zapisując odpowiednie równania reakcji w formie cząsteczkowej i jonowej Określ wartościowość chloru w związkach: Cl 2 O 5 HClO 2 HClO HClO 4 a) V, II, III, IV b) V, III, II, VII c) V, IV, III, VIII d) V, II, I, IV Zadanie: 4 (4 pkt) Określ charakter chemiczny tlenku cezu. Zaprojektuj jedno doświadczenie, które potwierdzi Twoją tezę: a) Wykonaj schematyczny rysunek zestawu laboratoryjnego b) Napisz przewidywane spostrzeżenia c) Sformułuj prawidłowy wniosek d) Napisz odpowiednie równanie reakcji chemicznej Zadanie: 5 (1 pkt) Sok z ugotowanej w wodzie czerwonej kapusty, wskazuje: A. odczyn tylko roztworu zasady B. obecność wszystkich jonów w roztworze C. odczyn tylko roztworu kwasu D. odczyn roztworu Zadanie: 6 (3 pkt) Ułóż równania reakcji, za pomocą których można wykonać następujące przemiany: P 4 P 4 O 6 P 4 O 10 H 3 PO 4