Piezoelektryki. Piezoelektryczność. Trochę historii. Zjawisko piroelektryczne. Zjawiska: Ferroelektryczne Piroelektryczne Piezoelektryczne

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Piezoelektryki. Piezoelektryczność. Trochę historii. Zjawisko piroelektryczne. Zjawiska: Ferroelektryczne Piroelektryczne Piezoelektryczne + - + - + -"

Transkrypt

1 Ą Ś Trochę historii Coulob ierwszy zasugerował wystęowanie iezoeletryczności Bracia Curie (Jacques i Pierre) w 1880r. zaroonowali nazwę iezoeletryczność dla zjawisa, tóre zaobserwowali (generowanie ładunu eletr. od wływe rzyłoŝonej siły) 1881 Liann zasugerował rawdoodobieństwo istnienia zj. odwrotnego Badania J. i P. Curie otwierdziły ta hiotezę Langevin badania nad uŝycie łyt warcowych do wyrywania obietów odwodnych 1920 Walter Cady atent: ryształ warcu uŝywany jao eleent w ontroli częstotliwości Zjawisa: erroeletryczne Piroeletryczne Piezoeletryczne Piezoeletryczność PIRO ERRO PIEZO Zjawiso iroeletryczne Piroeletryi ryształy y tórych naturalne oóri ryitywne ają róŝny od zera oent diolowy, historycznie zauwaŝone doiero o uieszczeniu w ogniu [1756 fizy nieieci.u. einus] Wytwarzanie ola eletrycznego w rysztale od wływe ogrzewania Kryształ ogrzewany wytwarza ładune eletryczny o rzeciwny znau na ońcach osi olarnej by wystęował ten efet onieczna jest obecność trwałego diolu eletrycznego (tórego wartość lub w wyniu ziany T) Piroeletryczność ujawnia się jao ziana wetora olaryzacji P0 z teeraturą Sontaniczna olaryzacja ryształu iroeletrycznego trwa bardzo róto. JednaŜe szybie T wywołują ziany P0 i są odowiedzialne za sontaniczną olaryzacje wyrywalne jao sygnał eletryczny Piezoeletryi Istnieją substancje o budowie jonowej, w tórych: arosoowa deforacja ryształu oŝe sowodować rzesunięcie względe siebie jonów dodatnich i ujenych, co objawia się jao rzeciwne naeletryzowanie dwóch rzeciwległych owierzchni ryształu; odwrotnie rzyłoŝenie do ryształu ola eletrycznego owoduje zianę geoetrycznych roziarów. Substancje taie nazyway iezoeletryai CISKNIE ROZCI GNIE

2 Θ Θ ś ś śŝ ε W rzyadu ryształu iezoeletrycznego rzyłoŝenie siły wzdłuŝ osi biegunowej wytwarza ole eletryczne oiędzy dwoa rzeciwnyi ścianai Piezoeletryczność Podobnie, rzyłoŝenie naięcia eletrycznego oiędzy rzeciwległyi ścianai owoduje deforację Efet jest więc odwracalny Ziana znau naręŝenia zienia zna róŝnicy otencjałów Właściwości ryształu iezo są róŝne w ierunu równoległy i antyrównoległy Środe syetrii ryształu i jego bra Jeśli ryształ osiada środe syetrii, to będzie on obecny nawet o odształceniu ΘΘΘ ΘΘΘ Θ Θ P0 P0 Gdy jedna bra centru syetrii, ja w rysztale warcu P0 P 0 Kształty naturalnie wystęujących ryształów substancji iezoeletrycznych Pierwsze iezoeletryi X Z Z Y Kryształ warcu X Y o eletryczna; y o echaniczna; z o otyczna (odłu na) X Z Y KWRC: Stabilność fiz. i che. _ czynni srzęŝenia eletroechanicznego zastosowanie: oscylatory rezonatory SÓL Rochelle a (Seignette a) (NaKC 4 H 4 O 6 4H 2 O): efet iezo (100 razy rozuszczalna w wodzie, DuŜa zaleŝność i Kruche, od T, od warcu) ow. 80% wilg. ow. nieoŝliwy jest oiar U i Kryształ soli Rochelle Kryształ Li 2 SO 4

3 ść Ą Ŝ Rodzina iezoeletryów Kryształ warcu MONOKRYSZTŁY: Kwarc SiO2 Turalin H8Na4l16B6Si12O63 Sól Rochelle NaKC 4 H 4 O 6 4H 2 O POLIKRYSZTŁY: BaTiO 3 (BT) PbTiO 3 (LT) Pb(Zr,Ti)O 3 (PZT) PbNb 2 O 6 (LMN) (Pb,Mg)NbO 3 (PMN) LiNbO 3 POLIMERY: strutura tyu erowsitu wyuszona iezoeletryczno Poli(fluore winylidenu) (PVD) oozyty lewosrętny SiO2 rawosrętny jedna ośo otyczna z dq dt 3 3 osie eletryczne wzdłuŝny efet iezoeletryczny dσ dt 3 3 osie neutralne (echaniczne) y orzeczny efet iezoeletryczny oduł iezoeletryczny (stała iezoeletr.. [C/N]); σnaręŝenie [N/c2]; qgęstość ładunu [C/c2]. Kwarc 2,2e12 [C/N] (rzy t573c traci wł. iezoel., a. rzy T10C, ała zaleŝność od T), turalin 5,9e12 [C/N]. Efet iezoeletryczny Do ateriału rzyłoŝona jest siła KRYSZTŁ Rozieszczenie ładunów o rzeciwnych stronach, Wydłu enie ryształu MIERNIK PR >0 DU S C b Q U C C C du d a C C ε 0 ε r d Efet iezoeletryczny C V N ' q σ ' ' Q q " y y y a q σ ff C Q" q" b q,, q q gęstości eletrycznych ładunów jonowych;, y owierzchie działania siły. Q,Q wartości ładunów w jonowych rozieszczonych na owierzchni rostoadłej do osi rzy działaniu aniu w ierunu odowiednio osi i y; C ojeność uładu oiarowego; C ojeność ryształu. 2.2e12[C/N]

4 τ ćąę ćąę ąą ćęćę śś ęę U n nq nc C Efet iezoeletryczny S n n nc C T20C ρ1e14ωc w w ierunu równ.. do osi z; ρ1e16ωc w w ierunu rosto.. do osi z. T100C R>Rc ρ8e11ωc w w ierunu równol.. do osi z; T300C stałej ρ6e07ωc w ierunu równol. do osi z. rez.. do 100Hz (zaleŝy y od wy. łyti) frez Cc C τ r G G Czujnii SiO2S trudności w oiarze i σ statycznych (wolnoziennych), oniewaŝ stała a czasowa a sończon czoną wartość ść; Wysoą rezystancję (o. 10GΩ) uzysuje się o heretyczny zanięciu łyte warcu. Izolacja eletrod za oocą olerowanego bursztynu. orzez Cc S Obróba warcu: cięcie tarcza iedziana oryta roszie diaentowy, szlifowanie, trawienie ch., naylanie eletrod (g, l., u) erroeletryi (segnetoeletryi) erroeletryi to ateriały y wyazujące sontaniczną olaryzację eletryczną ( osiadają sontaniczny, saoistny, oent diolowy eletryczny). W rysztale ty środe ujenego ładunu nie orywa się ze środie dodatniego io brau zewnętrznego ola eletrycznego Kryształy y ferroeletryczne rzejawiają sontaniczne tworzenie dioli oniŝej Tc. T Diole te rzełączają się rzy rzyłoŝeniu rzeciwnie sierowanego ola więszego od ola oercji Kryształy y ferroeletryczne sąs zbudowane z doen obszarów. w tórych ryształy y sąs solaryzowane w ty say ierunu (sąsiednie siednie doeny w róŝnych) Polaryzacja nie jest tutaj roorcjonalna do ola eletrycznego, ale wyazuje histerezę Cztery gruy: Sól Seignette a (winian sodowootasowy otasowynakc4h4o6 4H2O) 4H2O) i inne sole izoorficzne; Kryształy y z wiązanie wodorowy: n. ortofosforan jednootasowy KH2PO PO4; Kryształy y jonowe o struturze erowsitu (CaTiO3,, BaTiO3) ) lub ilenitu (etio3); Związi guanidyny Cd7Nb Nb2O7 eletrody T5 120C rystalizacja wg strutury tetragonalnej; T C rystalizacja wg strutury roboidalnej; T<70C rystalizacja wg strutury trygonalnej; Tytanian baru BaTiO3 Jest to ateriał ceraiczny (rąŝ ąŝi, cylindry). Nastęnie by wytworzyć efet iezo oliryształ ogrzewa się rzy rzyłoŝeniu duŝego ola eletrycznego (T1300C i E7,5 8V/c rzez 3 h trwała olaryzacja). ). O 2 2 Ba Ti 4 Nietóre z ciał stałych og ie trwał ł olaryzacj nawet bez istnienia ola olaryzuj cego eletrycznego. Przyłade taiego ciała a jest wos, tóry je li roztoiy i ozwoliy u zestali si w olu eletryczny, nab dzie trwałej olaryzacji. Ciało o taie nazyway eletrete. _ Tytanian baru BaTiO3 U Q Q q σ Q U C Starzenie o. 10% na ro Moduł Younga 115N/2<od SiO2 Rezystywność jest teŝ niejsza od warcu BaTiO3 1.2e10 10 [C/N] dla warcu 2.1e12 12 [C/N] Poiar sygnału ierni o b. wysoiej rezystancji wejściowej. Poiary dynaiczne rejestracja (n( n. oscyloso) Zastosowanie: rzy niej doładnych oiarach ciśnie nień,, wibracji, rzysieszeń; sejsografia i defetosoia ultradźwi więowa (od( 0.1Hz dziesi dziesiątów Hz); Wady: Mała a rezystancja wewnętrzna utrudnia oiar sił i ciśnie nień statycznych (ała a wartość stałej czasowej)

5 ŚŚ Secyfia oiarów w dynaicznych a 2b f 2 E ρ a, b wyiary łyti; ρ gęstość ryształu 1e09 [g/3]; E ws. sręŝystości ryształu [n/2] Zares f od 0,1 Hz do ilunastu Hz; Zares a do 1000 g; Zastosowania Ładune auuluje się na czarnej eletrodzie, uierunowywany jest rzez irouład Czujnii ciśnienia wyorzystuje ebranę w celu odbioru ciśnienia, tóre odowiada sile rzyłoŝonej na owierzchnie. Badany ateriał Kryształ iezo Osłona sensora CZUJNIK SIŁY CZUJNIK CI NIENI PRZY PIE SZENIOMIERZ Poiar ciśnienia Poiar rzysieszenia 1 dwie łyti warcu (wstęne naręŝenie ozwala ierzyć ciśnienie więsze i niejsze od atosferycznego); 2 stalowe rzeładi; 3 cienościenna tuleja; 4 ebrana; 5 rzewód odrowadzający U czujnia; 6 bursztynowy izolator; 7 wlot i wylot cieczy chłodzącej. Zares oiarowy N/c2 (15MPa) fo20 Hz Poiar siły N 1 asa (5 g) zawieszona elastycznie; 2 stos warcowy; 3 odstawa; 4 sręŝyna talerzowa; a MoŜna sól Seignette a: ałe a<10g (ała wytrzy. ech.); do T<50C; często trzeba wzorcować

6 Poiar chroowatości ci 1 diaentowe ostrze; 2 sworzeń ruchoy; 3 oś obrotu sworznia; 4 ięa sręŝyna; 5 dwie łyti z soli Seignette a; 6 zacis łyte. Proień ostrza 1,5µ; n1n/2; lituda ruchu 3; va3/s

Piezoelektryki. Trochę historii. Piezoelektryczność. Zjawisko piroelektryczne. Zjawiska: Ferroelektryczne Piroelektryczne Piezoelektryczne - + -

Piezoelektryki. Trochę historii. Piezoelektryczność. Zjawisko piroelektryczne. Zjawiska: Ferroelektryczne Piroelektryczne Piezoelektryczne - + - Ą Ś Trochę historii Piezoeletryczność Coulob ierwszy zasugerował wystęowanie iezoeletryczności Bracia Curie (Jacques i Pierre) w 1880r. zaroonowali nazwę iezoeletryczność dla zjawisa, tóre zaobserwowali

Bardziej szczegółowo

Piezoelektryki. Jakub Curie

Piezoelektryki. Jakub Curie Piezoelektryki Ryszard J. Barczyński, 2011 Politechnika Gdańska, Wydział FTiMS, Katedra Fizyki Ciała Stałego Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego Piezoelektryki Jakub Curie Piotr Curie W 1880 Piotr

Bardziej szczegółowo

PIEZOELEKTRYKI I PIROELEKTRYKI. Krajewski Krzysztof

PIEZOELEKTRYKI I PIROELEKTRYKI. Krajewski Krzysztof PIEZOELEKTRYKI I PIROELEKTRYKI Krajewski Krzysztof Zjawisko piezoelektryczne Zjawisko zachodzące w niektórych materiałach krystalicznych, polegające na powstawaniu ładunku elektrycznego na powierzchniach

Bardziej szczegółowo

Materiał do tematu: Piezoelektryczne czujniki ciśnienia. piezoelektryczny

Materiał do tematu: Piezoelektryczne czujniki ciśnienia. piezoelektryczny Materiał do tematu: Piezoelektryczne czujniki ciśnienia Efekt piezoelektryczny Cel zajęć: Celem zajęć jest zapoznanie się ze zjawiskiem piezoelektrycznym, zachodzącym w niektórych materiałach krystalicznych

Bardziej szczegółowo

Układ termodynamiczny

Układ termodynamiczny Uład terodynaiczny Uład terodynaiczny to ciało lub zbiór rozważanych ciał, w tóry obo wszelich innych zjawis (echanicznych, eletrycznych, agnetycznych itd.) uwzględniay zjawisa cieplne. Stan uładu charateryzuje

Bardziej szczegółowo

Właściwości optyczne kryształów

Właściwości optyczne kryształów Właściwości optyczne kryształów -ośrodki jedno- (n x =n y n z ) lub dwuosiowe (n x n y n z n x ) - oś optyczna : w tym kierunku rozchodzą się dwie takie same fale (z tą samą prędkością); w ośrodkach jednoosiowych

Bardziej szczegółowo

RUCH DRGAJĄCY. Ruch harmoniczny. dt A zatem równanie różniczkowe ruchu oscylatora ma postać:

RUCH DRGAJĄCY. Ruch harmoniczny. dt A zatem równanie różniczkowe ruchu oscylatora ma postać: RUCH DRGAJĄCY Ruch haroniczny Ruch, tóry owtarza się w regularnych odstęach czasu, nazyway ruche oresowy (eriodyczny). Szczególny rzyadie ruchu oresowego jest ruch haroniczny: zależność rzeieszczenia od

Bardziej szczegółowo

Wyznaczenie gęstości cieczy za pomocą wagi hydrostatycznej. Spis przyrządów: waga techniczna (szalkowa), komplet odważników, obciążnik, ławeczka.

Wyznaczenie gęstości cieczy za pomocą wagi hydrostatycznej. Spis przyrządów: waga techniczna (szalkowa), komplet odważników, obciążnik, ławeczka. Cel ćwiczenia: WYZNACZANIE GĘSTOŚCI CIECZY ZA POMOCĄ WAGI HYDROSTATYCZNEJ Wyznaczenie gęstości cieczy za poocą wagi hydrostatycznej. Spis przyrządów: waga techniczna (szalkowa), koplet odważników, obciążnik,

Bardziej szczegółowo

Chemia Fizyczna Technologia Chemiczna II rok Wykład 1. Kontakt,informacja i konsultacje. Co to jest chemia fizyczna?

Chemia Fizyczna Technologia Chemiczna II rok Wykład 1. Kontakt,informacja i konsultacje. Co to jest chemia fizyczna? Chemia Fizyczna Technologia Chemiczna II ro Wyład 1 Kierowni rzedmiotu: Dr hab. inż. Wojciech Chrzanowsi Kontat,informacja i onsultacje Chemia A ; oój 307 Telefon: 347-2769 E-mail: wojte@chem.g.gda.l tablica

Bardziej szczegółowo

Pole elektryczne w ośrodku materialnym

Pole elektryczne w ośrodku materialnym Pole elektryczne w ośrodku materialnym Ryszard J. Barczyński, 2017 Politechnika Gdańska, Wydział FTiMS, Katedra Fizyki Ciała Stałego Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego Stała dielektryczna Stała

Bardziej szczegółowo

Ł Ę Ę ź Ń Ą Ę Ó Ł Ą Ą Ś ć ć ć ć ź Ą Ę Ę Ę Ę ź Ę Ę Ą Ę ć ć ź Ą Ę ć Ł ź ć Ę ć ć Ę Ą ć Ń ć Ę Ś Ś ć Ę Ę Ę Ę Ń ź Ę Ę Ą ź ź ć Ż Ś ź Ń ź ź ź ź ć ź ć ź Ł Ś ć Ł Ę Ę ź Ń Ą Ę ź Ę Ł Ł Ł Ł Ł Ę ć Ń Ę Ń Ę Ł Ł Ł Ł Ł

Bardziej szczegółowo

Ś ć Ó Ś Ó Ą Ł Ą Ź Ź Ó ć ć Ó Ź Ą Ą Ś Ą Ł Ó Ł Ń Ź Ź ź Ź ź ć ć ć ć ć ć ć ć ć ć ć ć ć Ć Ą Ź ź ć ć ć ź Ą Ź Ą Ó Ó Ą Ń Ź ć ź ć ć ć Ą ź Ó ć Ą Ą ć ć ź Ó ć ć ć ć ć ć ć ć ć ć ć ć ć ć ć Ł Ź Ź ć ć ź ź ć ć ć ć ć ć Ó

Bardziej szczegółowo

Krystalografia. Symetria a właściwości fizyczne kryształów

Krystalografia. Symetria a właściwości fizyczne kryształów Krystalografia Symetria a właściwości fizyczne kryształów Właściwości fizyczne kryształów a ich symetria Grupy graniczne Piroelektryczność Piezoelektryczność Właściwości optyczne kryształów Właściwości

Bardziej szczegółowo

1.5. ZWIĄZKI KONSTYTUTYWNE STRONA FIZYCZNA

1.5. ZWIĄZKI KONSTYTUTYWNE STRONA FIZYCZNA J. Wyrwał, Wykłady z echaniki ateriałów.5. ZWIĄZKI KONSTYTUTYWN STRONA FIZYCZNA.5.. Wprowadzenie Wyprowadzone w rozdziałach.3 (strona statyczna) i.4 (strona geoetryczna) równania (.3.36) i (.4.) są niezależne

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁY POMOCNICZE DO WYKŁADU Z PODSTAW ZASTOSOWAŃ ULTRADŹWIĘKÓW W MEDYCYNIE (wyłącznie do celów dydaktycznych zakaz rozpowszechniania)

MATERIAŁY POMOCNICZE DO WYKŁADU Z PODSTAW ZASTOSOWAŃ ULTRADŹWIĘKÓW W MEDYCYNIE (wyłącznie do celów dydaktycznych zakaz rozpowszechniania) 1 MATERIAŁY POMOCNICZE DO WYKŁADU Z PODSTAW ZASTOSOWAŃ ULTRADŹWIĘKÓW W MEDYCYNIE (wyłącznie do celów dydaktycznych zakaz rozowszechniania) 3. Przenikanie ultradźwięków rzez ośrodki warstwowe. Fala stojąca.

Bardziej szczegółowo

Elektryczność i Magnetyzm

Elektryczność i Magnetyzm Elektryczność i Magnetyzm Wykład: Piotr Kossacki Pokazy: Paweł Trautman, Rafał Rudniewski / Aleksander Bogucki Wykład dwudziesty czwarty 8 maja 015 Z orzedniego wykładu Ferroelektryki domeny ferroelektryczne,

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie ciepła właściwego powietrza metodą rozładowa- nia kondensatora I. Cel ćwiczenia: II. Przyrządy: III. Literatura: IV.

Wyznaczanie ciepła właściwego powietrza metodą rozładowa- nia kondensatora I. Cel ćwiczenia: II. Przyrządy: III. Literatura: IV. Ćwiczenie -5 Wyznaczanie cieła właściwego owietrza etodą rozładowania kondensatora I. el ćwiczenia: oznanie jednej z etod oiaru cieła właściwego gazów, zjawiska rozładowania kondensatora i sosobu oiaru

Bardziej szczegółowo

Laboratorum teledetekcji. Sensory akustyczne. płk dr hab. inż. Mateusz Pasternak

Laboratorum teledetekcji. Sensory akustyczne. płk dr hab. inż. Mateusz Pasternak Laboratorum teledetekcji Sensory akustyczne płk dr hab. inż. Mateusz Pasternak 22 683 76 67 mpasternak@wat.edu.pl http://mpasternak.wel.wat.edu.pl/ najprostsze źródła dźwięku minimalne długości fal -10

Bardziej szczegółowo

I. Pomiary charakterystyk głośników

I. Pomiary charakterystyk głośników LABORATORIUM ELEKTROAKUSTYKI ĆWICZENIE NR 4 Pomiary charakterystyk częstotliwościowych i kierunkowości mikrofonów i głośników Cel ćwiczenia Ćwiczenie składa się z dwóch części. Celem ierwszej części ćwiczenia

Bardziej szczegółowo

Wykład 3 Cząsteczki w polu elektrycznym i magnetycznym

Wykład 3 Cząsteczki w polu elektrycznym i magnetycznym Wykład Cząsteczki w olu elektrycznym i magnetycznym W. Własności elektryczne Kazda molekuła jest odatna na działanie zewnetrznego ola elektrycznego. Oddziaływanie cząsteczek z olem elektrycznym rowadzi

Bardziej szczegółowo

I. Pomiary charakterystyk głośników

I. Pomiary charakterystyk głośników LABORATORIUM ELEKTROAKUSTYKI ĆWICZENIE NR 4 Pomiary charakterystyk częstotliwościowych i kierunkowości mikrofonów i głośników Cel ćwiczenia Ćwiczenie składa się z dwóch części. Celem ierwszej części ćwiczenia

Bardziej szczegółowo

do neutralnych i lekko agresywnych czynników ciekłych i gazowych

do neutralnych i lekko agresywnych czynników ciekłych i gazowych 1909P01 Czujnik ciśnienia do neutralnych i lekko agresywnych czynników ciekłych i gazowych Wysoka precyzja pomiaru Zakres pomiarowy od 0 do 60 bar ciśnienia względnego Napięcie zasilania 24 V AC / 12...33

Bardziej szczegółowo

Cel ćwiczenia: Podstawy teoretyczne:

Cel ćwiczenia: Podstawy teoretyczne: Cel ćwiczenia: Cele ćwiczenia jest zapoznanie się z pracą regulatorów dwawnych w układzie regulacji teperatury. Podstawy teoretyczne: Regulator dwawny (dwupołoŝeniowy) realizuje algoryt: U ( t) U1 U 2

Bardziej szczegółowo

Pierwsze prawo Kirchhoffa

Pierwsze prawo Kirchhoffa Pierwsze rawo Kirchhoffa Pierwsze rawo Kirchhoffa dotyczy węzłów obwodu elektrycznego. Z oczywistej właściwości węzła, jako unktu obwodu elektrycznego, który: a) nie może być zbiornikiem ładunku elektrycznego

Bardziej szczegółowo

Przetworniki piezokwarcowe

Przetworniki piezokwarcowe Przetworniki piezokwarcowe 1. Zjawisko piezoelektryczne Zjawisko piezoelektryczne polega na powstawaniu ładunków elektrycznych na pewnych powierzchniach ograniczających niektóre rodzaje kryształów przy

Bardziej szczegółowo

[ ] 1. Zabezpieczenia instalacji ogrzewań wodnych systemu zamkniętego. 1. 2. Przeponowe naczynie wzbiorcze. ν dm [1.4] 1. 1. Zawory bezpieczeństwa

[ ] 1. Zabezpieczenia instalacji ogrzewań wodnych systemu zamkniętego. 1. 2. Przeponowe naczynie wzbiorcze. ν dm [1.4] 1. 1. Zawory bezpieczeństwa . Zabezieczenia instalacji ogrzewań wodnych systemu zamkniętego Zabezieczenia te wykonuje się zgodnie z PN - B - 0244 Zabezieczenie instalacji ogrzewań wodnych systemu zamkniętego z naczyniami wzbiorczymi

Bardziej szczegółowo

Podstawy Automatyki Zbiór zadań dla studentów II roku AiR oraz MiBM

Podstawy Automatyki Zbiór zadań dla studentów II roku AiR oraz MiBM Aademia GórniczoHutnicza im. St. Staszica w Kraowie Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyi Katedra Automatyzacji Procesów Podstawy Automatyi Zbiór zadań dla studentów II rou AiR oraz MiBM Tomasz Łuomsi

Bardziej szczegółowo

( ) + ( ) T ( ) + E IE E E. Obliczanie gradientu błędu metodą układu dołączonego

( ) + ( ) T ( ) + E IE E E. Obliczanie gradientu błędu metodą układu dołączonego Obliczanie gradientu błędu metodą uładu dołączonego /9 Obliczanie gradientu błędu metodą uładu dołączonego Chodzi o wyznaczenie pochodnych cząstowych funcji błędu E względem parametrów elementów uładu

Bardziej szczegółowo

Zastosowania programowalnych układów analogowych isppac

Zastosowania programowalnych układów analogowych isppac Zastosowania programowalnych uładów analogowych isppac 0..80 strutura uładu "uniwersalnego" isppac0 ułady nadzorujące na isppac0, 30 programowanie filtrów na isppac 80 analiza częstotliwościowa projetowanych

Bardziej szczegółowo

Nara -Japonia. Yokohama, Japan, September 2014

Nara -Japonia. Yokohama, Japan, September 2014 Nara -Japonia Yokohaa, Japan, Septeber 4 -7 (Jaroszewicz slajdów Zasady zachowania, zderzenia ciał Praca, oc i energia echaniczna Zasada zachowania energii Zasada zachowania pędu Zasada zachowania oentu

Bardziej szczegółowo

SERIA 3D ZNORMALIZOWANE ORAZ MONOBLOKOWE POMPY ODŚRODKOWE ZGODNE Z NORMĄ EN 733 (EX DIN 24255) 3DS 3DP

SERIA 3D ZNORMALIZOWANE ORAZ MONOBLOKOWE POMPY ODŚRODKOWE ZGODNE Z NORMĄ EN 733 (EX DIN 24255) 3DS 3DP Żeliwne, monoblokowe (3D) oraz znormalizowane, zgodne z normą EN 733 (3DS3DP) pompy odśrodkowe. ZASTOSOWANIA Pompowanie wody oraz czystych, nieagresywnych mediów chemicznych Zaopatrzenie w wodę Podnoszenie

Bardziej szczegółowo

Wzmacniacz operacyjny

Wzmacniacz operacyjny parametry i zastosowania Ryszard J. Barczyński, 2016 Politechnika Gdańska, Wydział FTiMS, Katedra Fizyki Ciała Stałego Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego (klasyka: Fairchild ua702) 1965 Wzmacniacze

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA ŚLĄSKA. Praca dyplomowa magisterska. Analiza materiałów piezoelektrycznych za pomocą metody elementów brzegowych i skończonych

POLITECHNIKA ŚLĄSKA. Praca dyplomowa magisterska. Analiza materiałów piezoelektrycznych za pomocą metody elementów brzegowych i skończonych POLITECHNIKA ŚLĄSKA Praca dyplomowa magisterska Analiza materiałów piezoelektrycznych za pomocą metody elementów brzegowych i skończonych Promotor: dr hab. inż. Piotr Fedeliński, Prof. Pol. Śl. Opiekun:

Bardziej szczegółowo

FIZYKA I ASTRONOMIA - POZIOM ROZSZERZONY Materiał diagnostyczny. SZKIC ODPOWIEDZI I SCHEMAT OCENIANIA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ 60 punktów

FIZYKA I ASTRONOMIA - POZIOM ROZSZERZONY Materiał diagnostyczny. SZKIC ODPOWIEDZI I SCHEMAT OCENIANIA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ 60 punktów FIZYKA I ASRONOMIA - POZIOM ROZSZERZONY Materiał diagnostyczny SZKIC ODPOWIEDZI I SCHEMA OCENIANIA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ unktów UWAGA: Jeżeli zdający rozwiąże zadanie inną, erytorycznie orawną etodą, to za rozwiązanie

Bardziej szczegółowo

Laboratorum teledetekcji. Sensory akustyczne. ppłk dr inż. Mateusz Pasternak

Laboratorum teledetekcji. Sensory akustyczne. ppłk dr inż. Mateusz Pasternak Laboratorum teledetekcji Sensory akustyczne ppłk dr inż. Mateusz Pasternak 22 683 76 67 mpasternak@wat.edu.pl http://strony.aster.pl/mpasternak/ czujnik (sensor) def. Czujnikiem akustycznym nazywa się

Bardziej szczegółowo

INSTYTUT INŻYNIERII ŚRODOWISKA ZAKŁAD GEOINŻYNIERII I REKULTYWACJI ĆWICZENIE NR 3

INSTYTUT INŻYNIERII ŚRODOWISKA ZAKŁAD GEOINŻYNIERII I REKULTYWACJI ĆWICZENIE NR 3 INSTYTUT INŻYNIERII ŚRODOWISKA ZAKŁAD GEOINŻYNIERII I REKULTYWACJI Laboratorium z mechanii łynów ĆWICZENIE NR 3 CECHOWANIE MANOMETRU NACZYNIWEGO O RURCE POCHYŁEJ 2 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest

Bardziej szczegółowo

Komitet Główny Olimpiady Fizycznej; Kazimierz Rosiński: Fizyka w szkole nr 1, 1956; Czarnecki Stefan: Olimpiady Fizyczne I IV, PZWS, Warszawa 1956.

Komitet Główny Olimpiady Fizycznej; Kazimierz Rosiński: Fizyka w szkole nr 1, 1956; Czarnecki Stefan: Olimpiady Fizyczne I IV, PZWS, Warszawa 1956. V OLIMPIADA FIZYCZNA (955/956). Stopień wstępny, zad. doświadczalne D. Źródło: Nazwa zadania: Działy: Słowa luczowe: Koitet Główny Olipiady Fizycznej; Kaziierz Rosińsi: Fizya w szole nr, 956; Czarneci

Bardziej szczegółowo

Artur Kasprzycki, Ryszard Knosala Politechnika Opolska, Katedra InŜynierii Produkcji artkasp@polo.po.opole.pl

Artur Kasprzycki, Ryszard Knosala Politechnika Opolska, Katedra InŜynierii Produkcji artkasp@polo.po.opole.pl MODELOWANIE ROZMYTE WIELOKRYTERIAEJ OCENY TAKTYCZNEGO PLANU PRODUKCJI Streszczenie Artur Kasrzyci, Ryszard Knosala Politechnia Oolsa, Katedra InŜynierii Produci artas@olo.o.ole.l W artyule adany est rolem

Bardziej szczegółowo

Ćw. 5. Badanie ruchu wahadła sprężynowego sprawdzenie wzoru na okres drgań

Ćw. 5. Badanie ruchu wahadła sprężynowego sprawdzenie wzoru na okres drgań KAEDRA FIZYKI SOSOWANEJ PRACOWNIA 5 FIZYKI Ćw. 5. Badanie ruchu wahadła sprężynowego sprawdzenie wzoru na ores drgań Wprowadzenie Ruch drgający naeży do najbardziej rozpowszechnionych ruchów w przyrodzie.

Bardziej szczegółowo

Fizyka 2 Wróbel Wojciech. w poprzednim odcinku

Fizyka 2 Wróbel Wojciech. w poprzednim odcinku w poprzednim odcinku 1 Potencjał pola elektrycznego U ab ΔV W q b a F dx q b a F q dx b a (x)dx U gradv ab ΔV b a dv dv dv x,y,z i j k (x)dx dx dy dz Natężenie pola wskazuje kierunek w którym potencjał

Bardziej szczegółowo

SPEKTROSKOPIA NMR. No. 0

SPEKTROSKOPIA NMR. No. 0 No. 0 Spektroskopia magnetycznego rezonansu jądrowego, spektroskopia MRJ, spektroskopia NMR jedna z najczęściej stosowanych obecnie technik spektroskopowych w chemii i medycynie. Spektroskopia ta polega

Bardziej szczegółowo

Drgania harmoniczne. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Drgania harmoniczne. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Drgania haroniczne Projet współfinansowany przez Unię Europejsą w raach Europejsiego Funduszu Społecznego Drgania haroniczne O oscylatorze haroniczny ożey ówić wtedy, iedy siła haująca działa proporcjonalnie

Bardziej szczegółowo

POWODZENIA! ZDANIA ZAMKNIĘTE. WOJEWÓDZKI KONKURS FIZYCZNY [ETAP SZKOLNY] ROK SZKOLNY 2009/2010 Czas trwania: 90 minut KOD UCZESTNIKA KONKURSU.

POWODZENIA! ZDANIA ZAMKNIĘTE. WOJEWÓDZKI KONKURS FIZYCZNY [ETAP SZKOLNY] ROK SZKOLNY 2009/2010 Czas trwania: 90 minut KOD UCZESTNIKA KONKURSU. KOD UCZESTNIKA KONKURSU WOJEWÓDZKI KONKURS FIZYCZNY [ETAP SZKOLNY] ROK SZKOLNY 2009/2010 Czas trwania: 90 inut Test składa się z dwóch części. W części pierwszej asz do rozwiązania 15 zadań zakniętych,

Bardziej szczegółowo

WZORY Z FIZYKI POZNANE W GIMNAZJUM

WZORY Z FIZYKI POZNANE W GIMNAZJUM WZORY Z IZYKI POZNANE W GIMNAZJM. CięŜa ciała. g g g g atość cięŝau ciała N, aa ciała kg, g tały ółczyik zay zyiezeie zieki, N g 0 0 kg g. Gętość ubtacji. getoc aa objetoc ρ V Jedotką gętości kładzie SI

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie nr 35: Elektroliza

Ćwiczenie nr 35: Elektroliza Wydział PRACOWNIA FIZYCZNA WFiIS AGH Imię i nazwiso 1.. Temat: Ro Grupa Zespół Nr ćwiczenia Data wyonania Data oddania Zwrot do popr. Data oddania Data zaliczenia OCENA Ćwiczenie nr 35: Eletroliza Cel

Bardziej szczegółowo

Podstawy termodynamiki

Podstawy termodynamiki Podstawy termodynamiki Temperatura i ciepło Praca jaką wykonuje gaz I zasada termodynamiki Przemiany gazowe izotermiczna izobaryczna izochoryczna adiabatyczna Co to jest temperatura? 40 39 38 Temperatura

Bardziej szczegółowo

Właściwości kryształów

Właściwości kryształów Właściwości kryształów Związek pomiędzy właściwościami, strukturą, defektami struktury i wiązaniami chemicznymi Skład i struktura Skład materiału wpływa na wszystko, ale głównie na: właściwości fizyczne

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM POMIARY W AKUSTYCE. ĆWICZENIE NR 4 Pomiar współczynników pochłaniania i odbicia dźwięku oraz impedancji akustycznej metodą fali stojącej

LABORATORIUM POMIARY W AKUSTYCE. ĆWICZENIE NR 4 Pomiar współczynników pochłaniania i odbicia dźwięku oraz impedancji akustycznej metodą fali stojącej LABORATORIUM POMIARY W AKUSTYCE ĆWICZENIE NR 4 Pomiar współczynników pochłaniania i odbicia dźwięku oraz impedancji akustycznej metodą fali stojącej 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie metody

Bardziej szczegółowo

3. Kinematyka podstawowe pojęcia i wielkości

3. Kinematyka podstawowe pojęcia i wielkości 3. Kinematya odstawowe ojęcia i wielości Kinematya zajmuje się oisem ruchu ciał. Ruch ciała oisujemy w ten sosób, że odajemy ołożenie tego ciała w ażdej chwili względem wybranego uładu wsółrzędnych. Porawny

Bardziej szczegółowo

δ δ δ 1 ε δ δ δ 1 ε ε δ δ δ ε ε = T T a b c 1 = T = T = T

δ δ δ 1 ε δ δ δ 1 ε ε δ δ δ ε ε = T T a b c 1 = T = T = T M O D E L O W A N I E I N Y N I E R S K I E n r 4 7, I S S N 8 9 6-7 7 X M O D E L O W A N I E P A S Z C Z Y Z N B A Z O W Y C H K O R P U S W N A P O D S T A W I E P O M W S P R Z D N O C I O W Y C H

Bardziej szczegółowo

PORÓWNANIE WPŁYWU WYBRANYCH PARAMETRÓW CIĄGNIKA ROLNICZEGO NA JEGO DRGANIA

PORÓWNANIE WPŁYWU WYBRANYCH PARAMETRÓW CIĄGNIKA ROLNICZEGO NA JEGO DRGANIA Inżynieria Rolnicza (90)/007 PORÓWNANIE WPŁYWU WYBRANYCH PARAMETRÓW CIĄGNIKA ROLNICZEGO NA JEGO DRGANIA Instytut Inżynierii Rolniczej, Akadeia Rolnicza w Poznaniu Streszczenie. Drgania ciągnika, szczególnie

Bardziej szczegółowo

Temat: Generatory napięć sinusoidalnych wprowadzenie

Temat: Generatory napięć sinusoidalnych wprowadzenie Temat: Generatory napięć sinusoidalnych wprowadzenie. Generator drgań eletrycznych jest to urządzenie wytwarzające drgania eletryczne w wyniu przetwarzania energii eletrycznej,zwyle prądu stałego na energię

Bardziej szczegółowo

TRANZYSTORY POLOWE WYK. 12 SMK Na pdstw. W. Marciniak, WNT 1987: Przyrządy półprzewodnikowe i układy scalone

TRANZYSTORY POLOWE WYK. 12 SMK Na pdstw. W. Marciniak, WNT 1987: Przyrządy półprzewodnikowe i układy scalone TRANZYSTORY POLOWE WYK. 1 SMK Na dstw. W. Marciniak, WNT 1987: Przyrządy ółrzewodnikowe i układy scalone Tranzystory, w których ma miejsce transort tylko jednego rodzaju nośników większościowych. Sterowanie

Bardziej szczegółowo

Fale skrętne w pręcie

Fale skrętne w pręcie ae skrętne w ręcie + -(+) eement ręta r π ) ( 4 Lokane skręcenie o () moment skręcając moduł stwności r romień ręta r 4 ) ( π Pod włwem wadkowego momentu eement ręta uskuje rsiesenie kątowe i sełnion jest

Bardziej szczegółowo

Karta katalogowa 40.2050 Strona 1 / 5

Karta katalogowa 40.2050 Strona 1 / 5 Karta katalogowa 40.2050 Strona 1 / 5 Sp. z o.o. 53-021 Wrocław ul. Korfantego 28 tel. 071/339 82 39, fax 071/339 73 79 tel. 071/339 87 56, NIP 899-22-97-851 dtrans p31 Przetwornik ciśnienia Typ 402050

Bardziej szczegółowo

Temat: POMIAR SIŁ SKRAWANIA

Temat: POMIAR SIŁ SKRAWANIA AKADEMIA TECHNICZNO-HUMANISTYCZNA w Bielsku-Białej Katedra Technologii Maszyn i Automatyzacji Ćwiczenie wykonano: dnia:... Wykonał:... Wydział:... Kierunek:... Rok akadem.:... Semestr:... Ćwiczenie zaliczono:

Bardziej szczegółowo

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania. Podstawy Automatyki

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania. Podstawy Automatyki Politechnia dańsa Wydział Eletrotechnii i Automatyi Katedra Inżynierii Systemów Sterowania Podstawy Automatyi Transmitancyjne schematy bloowe i zasady ich rzeształcania Materiały omocnicze do ćwiczeń termin

Bardziej szczegółowo

Rozdział 1. Nazwa i adres Zamawiającego Rozdział 2. Informacja o trybie i stosowaniu przepisów Rozdział 3. Przedmiot zamówienia

Rozdział 1. Nazwa i adres Zamawiającego Rozdział 2. Informacja o trybie i stosowaniu przepisów Rozdział 3. Przedmiot zamówienia Z n a k s p r a w y G O S I R D Z P I 2 7 1 0 1 0 2 0 1 4 S P E C Y F I K A C J A I S T O T N Y C H W A R U N K Ó W Z A M Ó W I E N I A f S p r z» t a n i e i u t r z y m a n i e c z y s t o c i g d y

Bardziej szczegółowo

PRZETWORNIKI PIEZOKWARCOWE

PRZETWORNIKI PIEZOKWARCOWE PRZETWORNIKI PIEZOKWARCOWE 1. Zjawisko piezoelektryczne Zjawisko piezoelektryczne polega na powstawaniu ładunków elektrycznych na pewnych powierzchniach ograniczających niektóre rodzaje kryształów przy

Bardziej szczegółowo

Mechanika płynp. Wykład 9 14-I Wrocław University of Technology

Mechanika płynp. Wykład 9 14-I Wrocław University of Technology Mechanika łyn ynów Wykład 9 Wrocław University of Technology 4-I-0 4.I.0 Płyny Płyn w odróŝnieniu od ciała stałego to substancja zdolna do rzeływu. Gdy umieścimy go w naczyniu, rzyjmie kształt tego naczynia.

Bardziej szczegółowo

Technika Próżniowa. Przyszłość zależy od dobrego wyboru produktu. Wydanie Specjalne.

Technika Próżniowa. Przyszłość zależy od dobrego wyboru produktu. Wydanie Specjalne. Technika Próżniowa Przyszłość zależy od dobrego wyboru produktu Wydanie Specjalne www.piab.com P6040 Dane techniczne Przepływ podciśnienia Opatentowana technologia COAX. Dostępna z trójstopniowym wkładem

Bardziej szczegółowo

Fizyka 1- Mechanika. Wykład 6 9.XI Zygmunt Szefliński Środowiskowe Laboratorium Ciężkich Jonów

Fizyka 1- Mechanika. Wykład 6 9.XI Zygmunt Szefliński Środowiskowe Laboratorium Ciężkich Jonów izya 1- Mechania Wyład 6 9.XI.17 Zygun Szeflińsi Środowisowe Laboraoriu Ciężich Jonów szef@fuw.edu.l h://www.fuw.edu.l/~szef/ Równania ruchu ole agneyczne,, r,, v Sałe jednorodne ole w chwili = w uncie

Bardziej szczegółowo

Fizyka Ciała Stałego

Fizyka Ciała Stałego Wykład III Struktura krystaliczna Fizyka Ciała Stałego Ciała stałe można podzielić na: Krystaliczne, o uporządkowanym ułożeniu atomów lub molekuł tworzącym sieć krystaliczną. Amorficzne, brak uporządkowania,

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie ciepła topnienia lodu lub ciepła właściwego wybranego ciała

Wyznaczanie ciepła topnienia lodu lub ciepła właściwego wybranego ciała dla specjalnośći Biofizya moleularna Wyznaczanie ciepła topnienia lodu lub ciepła właściwego wybranego ciała I. WSTĘP C 1 C 4 Ciepło jest wielością charateryzującą przepływ energii (analogiczną do pracy

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA TECHNIKI CIEPLNEJ ZASTOSOWANIE METOD KOMPUTEROWYCH W TECHNICE CIEPLNEJ

POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA TECHNIKI CIEPLNEJ ZASTOSOWANIE METOD KOMPUTEROWYCH W TECHNICE CIEPLNEJ POLIECHNIK GDŃSK WYDZIŁ MECHNICZNY KEDR ECHNIKI CIEPLNEJ ZSOSOWNIE MEOD KOMPUEROWYCH W ECHNICE CIEPLNEJ NLIZ WPŁYWU PRMERÓW KONSRUKCYJNYCH CZUJNIK DO POMIRU WILGONOŚCI N JEGO CHRKERYSYKI SYCZNE I DYNMICZNE

Bardziej szczegółowo

Fizyka 1- Mechanika. Wykład 6 10.XI Zygmunt Szefliński Środowiskowe Laboratorium Ciężkich Jonów

Fizyka 1- Mechanika. Wykład 6 10.XI Zygmunt Szefliński Środowiskowe Laboratorium Ciężkich Jonów izya 1- Mechania Wyład 6 1.XI.16 Zygun Szeflińi Środowiowe Laboraoriu Ciężich Jonów zef@fuw.edu.l h://www.fuw.edu.l/~zef/ Praca i energia Najrozy rzyade: Sała iła działa na ciało P owodując jego rzeunięcie

Bardziej szczegółowo

Temat ćwiczenia. Pomiary drgań

Temat ćwiczenia. Pomiary drgań POLITECHNIKA ŚLĄSKA W YDZIAŁ TRANSPORTU Temat ćwiczenia Pomiary drgań 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie studentów z metodami pomiarów drgań urządzeń mechanicznych oraz zasadą działania przetwornika

Bardziej szczegółowo

STEROWANIE STRUKTUR DYNAMICZNYCH. Zastosowanie sterowania typu Sky-hook w układach redukcji drgań

STEROWANIE STRUKTUR DYNAMICZNYCH. Zastosowanie sterowania typu Sky-hook w układach redukcji drgań STEROWANIE STRUKTUR DYNAMICZNYCH Zastosowanie sterowania typu Sy-hoo w uładach reducji drgań gr inż. Łuasz Jastrzębsi Katedra Autoatyzacji Procesów - Aadeia Górniczo-Hutnicza Kraów, 20 LISTOPADA 2013 Plan

Bardziej szczegółowo

Stany skupienia materii

Stany skupienia materii Stany skupienia materii Ciała stałe - ustalony kształt i objętość - uporządkowanie dalekiego zasięgu - oddziaływania harmoniczne Ciecze -słabo ściśliwe - uporządkowanie bliskiego zasięgu -tworzą powierzchnię

Bardziej szczegółowo

Dynamiczne struktury danych: listy

Dynamiczne struktury danych: listy Dynamiczne struktury danych: listy Mirosław Mortka Zaczynając rogramować w dowolnym języku rogramowania jesteśmy zmuszeni do oanowania zasad osługiwania się odstawowymi tyami danych. Na rzykład w języku

Bardziej szczegółowo

Czujniki płaszczowe rezystancyjne PTOP

Czujniki płaszczowe rezystancyjne PTOP Czujnik przeznaczony do pomiaru temperatury w miejscach trudnodostępnych oraz tam, gdzie zależy na zastosowaniu czujników giętkich o małych średnicach i małej bezwładności cieplnej. Dane techniczne Zakres

Bardziej szczegółowo

NOWOŚĆ. WehoPipe RC System rur z PE100 Ø25-1600mm do układania nowych i renowacji istniejących rurociągów

NOWOŚĆ. WehoPipe RC System rur z PE100 Ø25-1600mm do układania nowych i renowacji istniejących rurociągów NOWOŚĆ WehoPipe RC Syste rur z PE100 Ø25-1600 do układania nowych i renowacji istniejących rurociągów Techniki układania rur Techniki bezwykopowe coraz częściej zastępują tradycyjne etody wykopowe, ponieważ

Bardziej szczegółowo

Dobór materiałów konstrukcyjnych cz.13

Dobór materiałów konstrukcyjnych cz.13 Dobór materiałów konstrukcyjnych cz.13 dr inż. Hanna Smoleńska Katedra Inżynierii Materiałowej i Spajania Wydział Mechaniczny, Politechnika Gdańska Materiały edukacyjne ROZSZERZALNOŚĆ CIEPLNA LINIOWA Ashby

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie charakterystyk przepływu cieczy przez przelewy

Wyznaczanie charakterystyk przepływu cieczy przez przelewy Ć w i c z e n i e 1 Wyznaczanie charakterystyk przepływu cieczy przez przelewy 1. Wprowadzenie Cele ćwiczenia jest eksperyentalne wyznaczenie charakterystyk przelewu. Przelew ierniczy, czyli przegroda

Bardziej szczegółowo

Podstawy Procesów i Konstrukcji Inżynierskich. Teoria kinetyczna INZYNIERIAMATERIALOWAPL. Kierunek Wyróżniony przez PKA

Podstawy Procesów i Konstrukcji Inżynierskich. Teoria kinetyczna INZYNIERIAMATERIALOWAPL. Kierunek Wyróżniony przez PKA Podstawy Procesów i Konstrukcji Inżynierskich Teoria kinetyczna Kierunek Wyróżniony rzez PKA 1 Termodynamika klasyczna Pierwsza zasada termodynamiki to rosta zasada zachowania energii, czyli ogólna reguła

Bardziej szczegółowo

Mechanika cieczy. Ciecz jako ośrodek ciągły. 1. Cząsteczki cieczy nie są związane w położeniach równowagi mogą przemieszczać się na duże odległości.

Mechanika cieczy. Ciecz jako ośrodek ciągły. 1. Cząsteczki cieczy nie są związane w położeniach równowagi mogą przemieszczać się na duże odległości. Mecanika cieczy Ciecz jako ośrodek ciągły. Cząsteczki cieczy nie są związane w ołożeniac równowagi mogą rzemieszczać się na duże odległości.. Cząsteczki cieczy oddziałują ze sobą, lecz oddziaływania te

Bardziej szczegółowo

NAGRZEWANIE PROMIENNIKOWE

NAGRZEWANIE PROMIENNIKOWE NAGRZEWANIE PROMIENNIKOWE Nagrzewanie promiennikowe jest to nagrzewanie elektryczne oparte na zjawisku promieniowania temperaturowego i luminescencyjnego emitowanego przez specjalnie do tego celu zbudowane

Bardziej szczegółowo

Płytowe wymienniki ciepła. 1. Wstęp

Płytowe wymienniki ciepła. 1. Wstęp Płytowe wymienniki cieła. Wstę Wymienniki łytowe zbudowane są z rostokątnych łyt o secjalnie wytłaczanej owierzchni, oddzielonych od siebie uszczelkami. Płyty są umieszczane w secjalnej ramie, gdzie są

Bardziej szczegółowo

WICZENIE NR II PODSTAWY PROCESÓW OBRÓBKI PLASTYCZNEJ WŁASNOCI MATERIAŁÓW KSZTAŁTOWANYCH PLASTYCZNIE - ANIZOTROPIA BLACH -

WICZENIE NR II PODSTAWY PROCESÓW OBRÓBKI PLASTYCZNEJ WŁASNOCI MATERIAŁÓW KSZTAŁTOWANYCH PLASTYCZNIE - ANIZOTROPIA BLACH - WICZENIE N II PODSTAWY POCESÓW OBÓBKI PLASTYCZNEJ WŁASNOCI MATEIAŁÓW KSZTAŁTOWANYCH PLASTYCZNIE. Cel wiczenia - ANIZOTOPIA BLACH - Celem wiczenia jest zaoznanie ze zjawiskiem, metod oceny i rodzajami anizotroii

Bardziej szczegółowo

Czujnik różnicy ciśnienia

Czujnik różnicy ciśnienia 1 921 1921P01 Czujnik różnicy ciśnienia do neutralnych i lekko korozyjnych cieczy i gazów QBE64-DP4 Czujnik do pomiaru dodatnich i ujemnych ciśnień oraz różnic ciśnienia czynników ciekłych i gazowych w

Bardziej szczegółowo

ć ć Ą Ą Ę ć ń ć Ę ć ć Ę Ń Ą ćń ć ć Ą ź ń ć ć ć ć ć Ę ń ńć ć ć Ń ń ć ć ć ć ć ć ć ń ć ź ń ć ć ć ć ć ć ć ć ń ń ń ń ć Ę Ń ÓŁ ź ń ń ź ń Ś ć Ą Ę Ą ń Ń ń Ń Ń ź Ę ć Ń Ą Ą ŚĆ ń ź ń Ą ć ń ć Ą ń Ę ń ń ć ń Ą ź ć Ę

Bardziej szczegółowo

Lekcja 40. Obraz graficzny pola elektrycznego.

Lekcja 40. Obraz graficzny pola elektrycznego. Lekcja 40. Obraz graficzny pola elektrycznego. Polem elektrycznym nazywamy obszar, w którym na wprowadzony doń ładunek próbny q działa siła. Pole elektryczne występuje wokół ładunków elektrycznych i ciał

Bardziej szczegółowo

DRGANIA MECHANICZNE. materiały uzupełniające do ćwiczeń. Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych studia inżynierskie

DRGANIA MECHANICZNE. materiały uzupełniające do ćwiczeń. Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych studia inżynierskie DRGANIA MECHANICZNE ateriały uzupełniające do ćwiczeń Wydział Saochodów i Maszyn Roboczych studia inżyniersie prowadzący: gr inż. Sebastian Korcza część 5 płaszczyzna fazowa Poniższe ateriały tylo dla

Bardziej szczegółowo

1. Rodzaje tektokrzemianów. 2. Formy strukturalne dwutlenku krzemu. 3. Naturalne odmiany SiO Wysokociśnieniowe odmiany SiO 2.

1. Rodzaje tektokrzemianów. 2. Formy strukturalne dwutlenku krzemu. 3. Naturalne odmiany SiO Wysokociśnieniowe odmiany SiO 2. Tektokrzemiany 1. Rodzaje tektokrzemianów. 2. Formy strukturalne dwutlenku krzemu. 3. Naturalne odmiany SiO 2. 4. Wysokociśnieniowe odmiany SiO 2. Główne grupy anionów krzemotlenowych 1. 0D nie polimeryczne

Bardziej szczegółowo

CHŁODNICE OLEJU 1. PRZEZNACZENIE

CHŁODNICE OLEJU 1. PRZEZNACZENIE CHŁODNICE OLEJU 1. PRZEZNACZENIE Powietrzne chłodnice oleju firmy ASA Hydraulik to profesjonalne i innowacyjne rozwiązanie do nowoczesnych układów hydraulicznych. Główne cechy wyróżniające spośród innych

Bardziej szczegółowo

Temat: Oscyloskop elektroniczny Ćwiczenie 2

Temat: Oscyloskop elektroniczny Ćwiczenie 2 PLANOWANIE I TECHNIKA EKSPERYMENTU Program ćwiczenia Temat: Oscylosko elektroniczny Ćwiczenie 2 Sis rzyrządów omiarowych Program ćwiczenia 1. Pomiar naięcia i częstotliwości 1.1. Przygotować oscylosko

Bardziej szczegółowo

Termodynamika 1. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Termodynamika 1. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Termodynamika Projekt wsółfinansowany rzez Unię Euroejską w ramach Euroejskiego Funduszu Sołecznego Układ termodynamiczny Układ termodynamiczny to ciało lub zbiór rozważanych ciał, w którym obok innych

Bardziej szczegółowo

Najbardziej uniwersalny aparat wentylacyjno-grzewczy na rynku

Najbardziej uniwersalny aparat wentylacyjno-grzewczy na rynku TNNER MD Najbardziej uniwersalny aparat wentylacyjno-grzewczy na rynku TNNER MD to aparat wentylacyjnogrzewczy zasilany wodą grzewczą przystosowany do naduchu pozioego i pionowego. Urządzenie jest wyposażone

Bardziej szczegółowo

Bezpieczniki PSC 7x Protistor. Bezpieczniki do ochrony półprzewodników. Typ: PSC 7x grb Nożowe i przykręcane. 690V AC od 50 do 1000A

Bezpieczniki PSC 7x Protistor. Bezpieczniki do ochrony półprzewodników. Typ: PSC 7x grb Nożowe i przykręcane. 690V AC od 50 do 1000A Typ: PSC 7x grb Rozmiar 70 Nożowe znam. Nożowe A 50 C301279 P301405 Q301245 63 D301280 Q301406 R301246 80 E301281 R301407 S301247 100 F301282 S301408 Q302027 T301248 125 G301283 T301409 T301179 160 L301310

Bardziej szczegółowo

Uniwersalny System Mocowania Czujników

Uniwersalny System Mocowania Czujników Uniwersalny System Mocowania Czujniów Standard Machine Elements Worldwide 2 GN 473 Aluminium GN 480.1-NI Profile i pręty orągłe Stal nierdzewna Ilustrowany wyaz elementów str. 5 GN 474 dwuierunowe Aluminium

Bardziej szczegółowo

Czujnik różnicy ciśnień

Czujnik różnicy ciśnień 1 921 Czujnik różnicy ciśnień do neutralnych i lekko korozyjnych cieczy i gazów QBE64-DP4 Czujnik do pomiaru dodatnich i ujemnych ciśnień oraz różnic ciśnień czynników ciekłych i gazowych w instalacjach

Bardziej szczegółowo

PRZETWORNIKI CIŚNIENIA. ( )

PRZETWORNIKI CIŚNIENIA. ( ) PRZETWORNIKI CIŚNIENIA. 1. Wprowadzenie Pomiary ciśnień należą do najczęściej wykonywanych pomiarów wraz z pomiarami temperatury zarówno w przemyśle wytwórczym jak i w badaniach laboratoryjnych. Pomiary

Bardziej szczegółowo

QBE2004-P.. QBE2104-P.. Czujniki ciśnienia. do czynników chłodniczych włącznie z amoniakiem

QBE2004-P.. QBE2104-P.. Czujniki ciśnienia. do czynników chłodniczych włącznie z amoniakiem Czujniki ciśnienia do czynników chłodniczych włącznie z amoniakiem Wysoka precyzja pomiaru Zakres pomiarowy od -1 do 60 bar ciśnienia względnego Napięcie zasilania 24 V AC / 12...33 V DC lub 7 33 V DC

Bardziej szczegółowo

Badanie układów RL i RC w obwodzie prądu przemiennego

Badanie układów RL i RC w obwodzie prądu przemiennego E0/E0 Pracownia Podstaw Ekseryent Fizycznego odł Elektryczność i Magnetyz aboratori Mikrokoterowe (FiaMi) Wydział Fizyki AM Badanie kładów i C w obwodzie rąd rzeiennego Cel ćwiczenia: Przyrządy: Zagadnienia:

Bardziej szczegółowo

Wykład 1. Symetria Budowy Kryształów

Wykład 1. Symetria Budowy Kryształów Wykład Symetria Budowy Kryształów Ciała krystaliczne i amorficzne Każda substancja ciekła (z wyjątkiem helu) podczas oziębiania traci swoje własności ciekłe i przechodzi w ciało stałe. Jednakże proces

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie nr 3 Sprawdzanie prawa Stefana Boltzmanna za pomocą piroelektrycznego detektora promieniowania podczerwonego

Ćwiczenie nr 3 Sprawdzanie prawa Stefana Boltzmanna za pomocą piroelektrycznego detektora promieniowania podczerwonego Ćwiczenie nr 3 Srawdzanie rawa Stefana Boltzmanna za omocą iroelektrycznego detektora romieniowania odczerwonego 1. Wstę Znajomość raw romieniowania termicznego ciał ozwala na zrozumienie i ois wielu zjawisk

Bardziej szczegółowo

Czujniki różnicy ciśnienia

Czujniki różnicy ciśnienia 1 920 1920P01 Czujniki różnicy ciśnienia do neutralnych i lekko korozyjnych cieczy i gazów QBE63-DP... Czujniki do pomiaru dodatnich i ujemnych ciśnień oraz różnic ciśnienia czynników ciekłych i gazowych

Bardziej szczegółowo