Rynek wołowiny i cielęciny

Transkrypt

1 ZINTEGROWANY SYSTEM ROLNICZEJ INFORMACJI RYNKOWEJ (Podstawa prawna: Ustawa o rolniczych badaniach rynkowych z dnia 30 marca 2001r.) Rynek wołowiny i cielęciny NR 24/2014 Poniedziałek, 23 czerwca 2014r. Notowania 1 z okresu r. Spis treści I. Zakupy bydła rzeźnego w ubojniach II. III. IV. 1. Ceny zakupu bydła w Polsce Ceny skupu żywca wołowego w Polsce (dane GUS) Ceny bydła w Polsce na tle UE Ceny bydła w UE Uboje bydła rzeźnego w Polsce w okresie I-IV 2014r Sprzedaż wołowiny Ceny wołowiny w zakładach mięsnych w kraju Ceny wołowiny na krajowych giełdach towarowych Ceny bydła na targowiskach Graficzna prezentacja cen w roku 2012 na tle lat 2010 i Analiza handlu zagranicznego wołowiną Dopłaty eksportowe w UE do wołowiny Handel zagraniczny końmi, bydłem oraz mięsem wołowym w Polsce w okresie I-IV 2014r Kierunki, wolumen oraz ceny eksportu/wywozu oraz importu/przywozu bydła żywego oraz wołowiny z Polski w okresie I-IV 2014r V. Informacje statystyczne (dane GUS) Pogłowie bydła w Polsce Ceny skupu i ceny targowiskowe bydła rzeźnego w roku Ceny skupu krów rzeźnych w Polsce w roku 2013 wg województw i miesięcy VI. Zestawienie monitorowanych danych w zakresie skupu z rynku wołowiny w latach Badanie cen zakupu i cen sprzedaży w zakładach mięsnych prowadzone jest na reprezentatywnej próbie. Ceny zakupu rejestrowane są dla klas SEUROP wg rozporządzenia Rady (WE) Nr 1234/2007 z dnia 22 października 2007r.ustanawiającego wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych( rozporządzenie o jednolitej wspólnej organizacji rynku ) (Dz.U. L 299 z , str. 1, z późn. zm.) i wg rozporządzenia Komisji (WE) nr 1249/2008 z dnia 10 grudnia 2008 r. r. ustanawiającego szczegółowe zasady wdrożenia wspólnotowych skal klasyfikacji tusz wołowych, wieprzowych i baranich oraz raportowania ich cen (Dz. U. Nr L 337 z , str. 3 z późn. zm.) oraz rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 4 lutego 2009 r. w sprawie szczegółowego sposobu oznaczania klasy jakości handlowej tusz wołowych (Dz.U. z dn r. Nr 28, poz. 180). Ceny zakupu rejestrowane są dla masy poubojowej schłodzonej. Badanie cen targowiskowych prowadzone jest na targowiskach na których dokonywany jest obrót bydłem a ceny rejestrowane są jako średnie arytmetyczne zrealizowanych transakcji. Wykorzystanie możliwe z dokładnym podaniem źródła

2 1.1 Ceny zakupu bydła rzeźnego w Polsce I. Zakupy bydła rzeźnego w ubojniach Tablica 1. Zbiorcze zestawienie danych dotyczących zakupionego bydła rzeźnego w ubojniach w kraju Kategoria bydła wg w.ż.** [zł/kg] dla mpc [zł/tonę] CENA ZAKUPU* dla mps [zł/tonę] Zmiana ceny mps [%] Średnia tuszy masa schłodz. Liczba sztuk Struktura zakupu [kg] Zmiana Zmiana [%] Zmiana tyg. roczna tyg. [%] tyg. [%] tyg. [pkt.%] Bydło ogółem 5, ,0-1,2 304,0 0,0-11,0 100,0 - bydło 8-12 m-cy (Z) 6, ,0 b.d. 239,7 1,8 18,5 0,2 0,1 byki m-ce (A) 6, ,1-2,2 337,5 0,7-6,0 41,5 2,2 byki > 24 m-cy (B) 6, ,2-0,6 378,6 0,4-26,7 6,3-1,3 wolce > 12 m-cy (C) #ARG! ,0 0,0 krowy (D) 4, ,6-4,9 269,9-0,5-16,9 33,0-2,3 jałówki > 12 m-cy (E) 6, ,5 1,0 266,3-0,8-3,9 19,0 1,4 * - jest to cena netto zapłacona dostawcom bydła za dostarczony do rzeźni lub zakupiony przez rzeźnię pełnowartościowy żywiec wołowy na bazie franco zakład czyli wraz z kosztami transportu dostawcy jak i rzeźni jeśli poniosła ona koszty transportu związane z zakupem żywca. Cena ta zawiera również wszelkie dodatkowe płatności (premie, nagrody itp.) niezależnie od okresu w jakim zostały wypłacone. **- w.ż.- waga żywa, mpc - masa poubojowa ciepła, mps - masa poubojowa schłodzona ***- daty podane w tablicach oznaczają ostatni dzień analizowanego tygodnia (poniedziałek-niedziela) Rys. 1. Średnie krajowe ceny zakupu bydła rzeźnego wg kategorii bydła (PLN/ kg mpc i PLN/kg w.ż.) PLN/kg mpc 12,00 a) bydło ogółem rok ,90 11,80 11,70 11,78 11,79 11,73 11,76 11,67 11,70 11,67 11,66 11,60 11,50 11,40 Wykorzystanie możliwe z dokładnym podaniem źródła 2

3 PLN/kg w.ż. 6,10 a) bydło ogółem rok ,05 6,00 5,95 5,90 5,97 5,98 5,95 5,96 5,91 5,93 5,91 5,91 5,85 5,80 PLN/kg mpc 12,5 12,3 b) bydło 8-12 m-cy (Z) rok ,1 11,9 11,7 11,5 11,72 11,95 12,07 11,73 11,60 11,53 11,58 11,82 11,3 11,1 PLN/kg w.ż. 6,70 6,60 b) bydło 8-12 m-cy (Z) rok ,50 6,51 6,40 6,30 6,20 6,32 6,44 6,33 6,25 6,22 6,24 6,37 6,10 6,00 Wykorzystanie możliwe z dokładnym podaniem źródła 3

4 PLN/kg mpc 12,90 c) byki m-ce (A) rok ,70 12,50 12,30 12,10 12,24 12,29 12,17 12,10 12,10 12,06 12,08 12,07 11,90 11,70 PLN/kg w.ż. c) byki m-ce (A) rok ,80 6,75 6,70 6,65 6,60 6,60 6,62 6,55 6,50 6,56 6,52 6,52 6,50 6,51 6,51 6,45 6,40 PLN/kg mpc 10,50 d) krowy (D) rok ,40 10,30 10,20 10,10 10,08 10,17 10,24 10,27 10,18 10,13 10,23 10,17 10,00 9,90 9,80 Wykorzystanie możliwe z dokładnym podaniem źródła 4

5 PLN/kg w.ż. 4,90 d) krowy (D) rok ,85 4,80 4,75 4,70 4,69 4,73 4,76 4,78 4,73 4,71 4,76 4,73 4,65 4,60 4,55 PLN/kg mpc 12,60 e) jałówki >12 m-cy (E) rok ,50 12,40 12,30 12,20 12,18 12,19 12,19 12,16 12,14 12,21 12,17 12,10 12,10 12,00 11,90 PLN/kg w.ż. 6,43 e) jałówki >12 m-cy (E) rok ,40 6,37 6,34 6,31 6,28 6,28 6,29 6,29 6,27 6,27 6,30 6,28 6,25 6,24 6,22 Wykorzystanie możliwe z dokładnym podaniem źródła 5

6 1.2 Ceny skupu żywca wołowego w Polsce (dane wstępne GUS) Tablica 2. Ceny skupu żywca wołowego w Polsce wg miesięcy w roku a) bydła rzeźnego ogółem (bez cieląt) w zł/kg w.ż. Kategoria ceny/miesiąc I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Cena skupu (cena zapłacona producentom żywca)* 6,17 6,12 6,00 6,11 *- średnia cena za bydło rzeźne ogółem(bez cieląt) zapłacona w skupie producentom bydła (cena badana w GUS) Tablica 3. Zbiorcze zestawienie danych dotyczących zakupu bydła rzeźnego wg makroregionów Cena zakupu Średnia tuszy masa ciepłej Zmiana Struktura zakupu Kategoria bydła wg w.ż. [zł/kg] dla mpc [zł/tonę] dla mps [zł/tonę] Zmiana [kg] Zmiana Zmiana mps tyg. [%] Centralny Zmiana tyg. [%] tyg. poziomu uboju [%] [%] Zmiana Bydło ogółem 5, ,5 302,8-0,4-14,7 100,0 - bydło 8-12 m-cy (Z) 6, ,0 239,2-2,3 44,4 0,3 0,1 byki m-ce (A) 6, ,1 335,1 0,1-10,8 43,2 1,9 byki > 24 m-cy (B) 6, ,4 375,3-1,1-30,3 6,3-1,4 wolce > 12 m-cy (C) krowy (D) 4, ,7 266,5-0,3-15,7 31,9-0,4 jałówki > 12 m-cy (E) 6, ,4 265,6-0,8-16,0 18,3-0,3 Południowy Bydło ogółem 5, ,3 305,3 0,0-2,6 100,0 - bydło 8-12 m-cy (Z) 5, ,2 217,5 5,0-42,9 0,1 0,0 byki m-ce (A) 6, ,1 338,2 0,6 3,3 40,8 2,3 byki > 24 m-cy (B) 6, ,4 386,2 3,9-18,2 5,6-1,1 wolce > 12 m-cy (C) krowy (D) 4, ,7 275,3-1,2-16,0 32,8-5,3 jałówki > 12 m-cy (E) 6, ,2 266,7-0,8 21,0 20,7 4,0 Północny Bydło ogółem 5, ,3 305,6 2,1-20,1 100,0 - bydło 8-12 m-cy (Z) * * * * 290,0 16,0 0,0 0,1 0,0 byki m-ce (A) 6, ,9 351,9 5,1-11,3 34,7 3,4 byki > 24 m-cy (B) 6, ,0 371,9-1,9-31,8 8,7-1,5 wolce > 12 m-cy (C) krowy (D) 4, ,0 266,7 0,7-24,5 40,2-2,3 jałówki > 12 m-cy (E) 5, ,8 268,0-1,2-18,4 16,3 0,3 *- z uwagi na ustawowy obowiązek nieidentyfikalności danych, ceny nie podano. ** - z uwagi na brak porównywalności w obecnym tygodniu, danych nie podano Zmiana tyg. [w pkt.%] Wykorzystanie możliwe z dokładnym podaniem źródła 6

7 Makroregiony skupu bydła oraz sprzedaży wołowiny w ćwierćtuszach Nazwa makroregionu Województwa wchodzące w skład makroregionu północny podlaskie, pomorskie, warmińsko-mazurskie, zachodnio-pomorskie centralny kujawsko-pomorskie, mazowieckie, łódzkie, wielkopolskie, lubuskie południowy lubelskie, małopolskie, podkarpackie, świętokrzyskie, dolnośląskie, opolskie, śląskie Uwaga: ceny zakupu bydła dla badanych klas jakości EUROP w Polsce i w makroregionach zestawiono w wydaniu EXCEL. Rys.3. Średnie ceny zakupu bydła rzeźnego wg makroregionów. a) byki m-ce (A PLN/tonę mpc rok centralny południow y północny b) jałówki > 12 m-cy (E PLN/tonę m pc rok centralny południow y północny Wykorzystanie możliwe z dokładnym podaniem źródła 7

8 c) krowy (D) PLN/tonę m pc rok centralny południow y północny Rys. 4. Średnie krajowe ceny zakupu młodych byków i krów rzeźnych wg badanych klas jakości Byki m-ce (A) zł/100kg mps rok , ,3 1295, ,4 1283,1 1286, ,2 1287, ,6 1262, ,1 1266,8 1261,8 1261,8 1261, , ,6 1207,5 1203,5 1206,2 1202, kl. U2+U3 kl. R2+R3 kl. O2+O3 Krowy rzeźne (D) zł/100 kg mps rok ,6 1125,0 1075,4 1143,2 1076,7 888,8 1145,0 1084,0 897,0 1144,3 1088,7 894,9 1126,7 1124,6 1080,3 1083,2 1079,7 895,7 887,1 1143,6 1157,5 1072,2 894,1 894,1 kl. R3+R4 kl. O2+O3+O4 kl. P2+P3 Wykorzystanie możliwe z dokładnym podaniem źródła 8

9 1.3 Ceny bydła w Polsce na tle cen w Unii Europejskiej Rys. 5. Ceny zakupu młodych byków kl. R3 i krów rzeźnych kl. O3 w Polsce* na tle cen pozostałych krajów UE wg klasyfikacji EUROP. Byki m-ce kl. R3 EUR/100kg mps rok ,6 215,5 425,1 431,0 432,7 427,6 432,4 435,0 433,6 370,2 368,4 367,9 366,7 364,5 363,4 361,8 302,6 268,7 302,0 302,1 300,4 303,4 305,1 253,0 172,0 252,0 199,2 272,8 c. min. w UE c. max.w UE c. średnia UE cena PL 305, ,0 176,2 344,0 190,1 346,0 172,2 Krowy kl. O3 EUR/100kg mps rok ,0 296,9 295,7 297,2 298,6 298,4 299,0 298,8 263,2 260,4 257,7 260,2 262,2 261,3 264,6 264,1 192,2 345,0 157,0 343,0 184,3 342,0 157,6 c. min. w UE c. max.w UE c. średnia UE cena PL *- wg kursu 1 EURO=4,10996 PLN 1.4 Ceny bydła w Unii Europejskiej 2 Tablica 5. Średnia wspólnotowa cena rynkowa tusz od młodego bydła męskiego wraz z % ceny referencyjnej EUR/100 kg tusz schłodzonych Kraj 23/14 22/14 zmiana tyg. % ceny referencyjnej UE 370,87 371,56-0,69 166,76 Tablica 5a. Średnia cena rynkowa tusz od młodego bydła męskiego w państwach członkowskich UE EUR/100 kg tusz schłodzonych Kraj 23/14 22/14 Kraj 23/14 22/14 BE 337,01 336,39 LU 378,70 309,31 2 Źródło: Biuletyn Komisji Europejskiej - Market prices "carcasses" Beef and veal; Wykorzystanie możliwe z dokładnym podaniem źródła 9

10 BG HU CZ 313,39 313,24 MT DK 394,17 396,81 NL 347,49 346,55 DE 349,07 350,36 AT 349,31 350,72 EE 309,52 295,58 PL 302,90 301,39 IE 378,31 382,82 PT 378,22 379,32 EL 436,12 437,45 RO 275,27 279,25 ES 374,14 374,29 SI 336,05 335,20 FR 376,16 379,23 SK 297,59 308,93 HR 348,47 357,49 FI 400,02 399,77 IT 387,04 384,52 SE 355,29 351,94 CY GB 425,07 427,53 LV 222,48 227,56 NI 396,97 402,70 LT 283,79 268,00 Tablica 6. Ceny wybranych kategorii i klas jakościowych bydła w państwach członkowskich UE Kraj BE BG CZ DK DE EE IE EL ES FR HR IT CY byki m-ce kl. R3 krowy kl. O3 euro/100kg tusz schłodzonych jałówki >12 m-cy bydło 8-12 m-cy kl. R3 kl.o3 23/14 22/14 23/14 22/14 23/14 22/14 23/14 22/14 298,56 298,66 273,37 272,28 342,00 341,00 320,02 319,78 233,47 234,24 264,97 265,76 130,93 397,29 399,53 297,19 300,52 371,56 372,74 378,39 379,03 355,90 356,66 304,48 301,17 372,00 372,64 213,51 319,26 365,24 369,25 292,64 296,81 387,48 390,96 433,60 435,01 210,72 207,63 426,40 372,08 373,74 237,64 239,91 412,89 416,51 370,00 374,00 342,00 343,00 418,00 416,00 348,80 367,76 157,57 238,81 410,70 403,06 385,06 383,52 282,34 280,15 410,47 409,47 LV LT 199,16 192,00 184,28 203,81 204,45 288,69 273,03 241,88 233,34 242,35 LU 369,46 314,71 307,82 248,10 394,65 335,90 HU 207,20 239,24 MT 237,69 237,69 334,25 334,25 NL 351,21 351,85 293,14 292,60 293,71 307,93 Wykorzystanie możliwe z dokładnym podaniem źródła 10

11 AT 359,00 358,27 276,79 277,24 354,28 355,47 PL 305,13 303,38 263,21 264,57 306,52 306,75 290,76 292,22 PT 380,90 379,50 219,80 219,30 378,80 379,70 353,00 380,50 RO 272,75 288,77 243,59 241,08 269,62 293,34 SI 339,79 341,18 236,43 239,68 327,08 323,53 SK 334,85 326,36 190,22 230,09 284,85 252,99 341,97 FI 396,07 402,58 247,15 248,62 358,44 365,80 SE 348,86 352,11 322,09 327,36 378,50 387,35 341,70 288,91 UK 382,82 386,18 304,95 304,37 409,16 412,60 EU 361,8 363,39 298,9 299,0 396,35 396,94 316,91 302,34 PL/UE w klasie [%[ 84,3 83,5 88,0 88,5 77,3 77,3 91,7 96,7 Rys. 6 Graficzny obraz cen bydła w ubojniach w Unii Europejskiej w tygodniu 23/2014 euro/100 kg mps a) byki m-ce kl. R3 361,79 305, EL DK FI IT UK PT ES FR LU IE EU AT DE NL SE HR SI SK CZ PL BE LT RO euro/100 kg mps ,93 b) krowy klasy O3 263, FR SE LU UK DE EU DK NL IE IT AT BE PL FI RO LT MT ES SI CZ PT EE EL HU LV SK HR Wykorzystanie możliwe z dokładnym podaniem źródła 11

12 c) jałówki >12 m-cy kl. R3 euro/100kg mps , , EL FR ES HR IT UK EU LU IE PT SE DE DK FI AT BE MT SI EE PL NL SK CZ LV euro/100kg mps Bydło 8-12 m-cy kl. O3 316,91 290, DK PT SE EU RO PL 1.3 Uboje bydła rzeźnego w Polsce Tablica 7. Liczba ubojów przemysłowych bydła dorosłego w Polsce w okresie I-IV 2014 roku i 2013 roku oraz roczna zmiana poziomu ubojów* Kategoria I-IV 2013 I-IV 2014 Roczna zmiana ubój [szt] ubój [szt] udział [%] ubojów [%] Bydło ogółem ,0 17,6 w tym: byki ,5 20,5 wolce 0 0 0,0 krowy ,5 10,6 jałówki ,0 23,1 * źródło: wg wstępnych danych GUS Wykorzystanie możliwe z dokładnym podaniem źródła 12

13 Rys. 8. Uboje bydła dorosłego i cieląt w Polsce w okresie I-IV 2014 i 2013 roku wg kategorii* tys. szt. a) poziom ubojów ,2 ogółem bydło dorosłe 442,2 236,7 196,5 125,7 139,1 54,0 66,4 0,0 0,0 19,8 23,9 byki w olce krow y jałów ki cielęta ogółem I-IV 2013 I-IV 2014 * źródło: wg wstępnych danych GUS % 52,2 53,5 b) struktura ubojów ,4 31, ,3 15, ,0 0,0 byki w olce krow y jałów ki I-IV 2013 I-IV 2014 * źródło wg wstępnych danych GUS Rys. 9. Miesięczny poziom ubojów bydła w Polsce w roku 2014 i 2013 wg miesięcy (wg wstępnych danych GUS) Uwaga: Część tabelaryczna w wydaniu EXCEL. a) cielęta ogółem tys.szt. 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Wykorzystanie możliwe z dokładnym podaniem źródła 13

14 b) bydło dorosłe ogółem tys. szt I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Ceny sprzedaży wołowiny w zakładach mięsnych Tablica 10. Średnie ceny i struktura sprzedaży ćwierci wołowych w ubojniach bydła na rynek wewnętrzny dla Polski oraz wg makroregionów TOWAR POLSKA CENA [zł/tona] Zmiana tyg. [%] Struktura sprzedaży Zmiana tyg. [%] Wielkość sprzedaży zmiana tyg. [%]** Ćwierci od byków do 2 lat - OGÓŁEM ,0 100,00 100, ,69 ćwierci przednie ,9 6,38 4,02 58,72 40,17 ćwierci tylne ,8 7,56 6,51 16,12 2,55 ćwierci kompensowane ,5 86,06 89,47-3,81-15,05 Ćwierci od krów rzeźnych - OGÓŁEM ,4 100,00 100, ,41 ćwierci przednie ,5 7,73 8,61-10,28-1,83 ćwierci tylne ,7 6,48 5,57 16,36 27,31 ćwierci kompensowane ,3 85,79 85,82-0,03 9,38 CENTRALNY Ćwierci od byków do 2 lat - OGÓŁEM ,4 100,00 100, ,63 ćwierci przednie * * 0,64 0,12 429,40 309,57 ćwierci tylne ,1 0,82 0,41 98,76 53,77 ćwierci kompensowane ,4 98,54 99,47-0,93-23,36 Ćwierci od krów rzeźnych - OGÓŁEM ,3 100,00 100, ,55 ćwierci przednie ,00 0,00 ćwierci tylne ,0 0,36 0,13 165,35 214,58 ćwierci kompensowane ,3 99,64 99,87-0,22 18,29 POŁUDNIOWY Ćwierci od byków do 2 lat - OGÓŁEM ,2-3,6 100,00 100, ,38 ćwierci przednie ,9 9,56 5,53 72,78 78,61 ćwierci tylne ,2 7,33 8,39-12,60-9,64 ćwierci kompensowane ,8 83,11 86,08-3,45-0,19 Ćwierci od krów rzeźnych - OGÓŁEM ,5 100,00 100, ,56 ćwierci przednie ,0 14,12 14,99-5,81-3,39 Wykorzystanie możliwe z dokładnym podaniem źródła 14

15 ćwierci tylne ,1 10,12 3,40 198,05 205,68 ćwierci kompensowane ,4 75,76 81,62-7,18-4,80 PÓŁNOCNY Ćwierci od byków do 2 lat - OGÓŁEM ,4 100,00 100, ,17 ćwierci przednie ,2 12,78 11,34 12,66 3,46 ćwierci tylne ,3 22,09 18,72 17,99 8,35 ćwierci kompensowane ,3 65,13 69,94-6,87-14,48 Ćwierci od krów rzeźnych - OGÓŁEM ,1 100,00 100, ,37 ćwierci przednie ,2 17,18 17,24-0,33 0,03 ćwierci tylne ,5 15,96 19,53-18,28-17,98 ćwierci kompensowane ,5 66,86 63,23 5,74 6,13 * - z uwagi na ustawowy obowiązek nieidentyfikalności danych, ceny nie podano. Rys. 11. Średnie ceny sprzedaży ćwierci wołowych kompensowanych na rynku wewnętrznym. ćwierci kompensowane od byków do 2 lat PLN/tonę rok ćwierci kompensowane od krów PLN/tonę rok Wykorzystanie możliwe z dokładnym podaniem źródła 15

16 Tablica 11. Średnie ceny sprzedaży elementów mięsa wołowego z przeznaczeniem na rynek wewnętrzny dla Polski oraz w makroregionach w okresie Makroregion Cena sprzedaży [zł/tonę] Tygodniowa zmiana ceny [%] rostbef z/k udziec b/k rostbef z/k udziec b/k Ogółem kraj ,2-2,3 Południowo-zachodni ,0-0,8 Wielkopolski b.d b.d. -1,7 Północno-zachodni ,6 0,1 Północno-wschodni ,4 4,8 Mazowiecko-łódzki ,4-12,4 Kujawski ,7 0,4 Wschodni-dolny ,7 2,7 Południowo-środkowy ,5-0,9 *- z uwagi na ustawowy obowiązek nie identyfikalności danych, ceny nie podano, b.d. brak danych a) udziec wołowy bez kości PLN/tonę rok b) rostbef z kością PLN/tonę rok Wykorzystanie możliwe z dokładnym podaniem źródła 16

17 2. Ceny wołowiny na krajowych giełdach towarowych Departament Rynków Rolnych Tablica 12. Ceny zawartych transakcji giełdowych na mięso wołowe Towar Parametry jakościowe Data Giełda Cena (zł/t) Ilość (t) Lokalizacja MIĘSO WOŁOWE Pochodzenie Tyg. zmiana ceny w % przeznaczenie Objaśnienia: lc. - loco, fr. - franco, mag. - magazyn sprzedającego, gr. - granica, imp. - import, skł. cel. - skład celny Współpracujemy z następującymi giełdami towarowymi: 1. Giełda Paliwowo-Rolna Rol-Petrol w Łodzi ( Rol-Petrol -Łódź) tel. (042) , ; 2. Warszawska Giełda Towarowa S.A. (WGT-Warszawa) tel. (022) , fax Ceny bydła 3 na targowiskach Tablica 13. Średnie krajowe ceny bydła uzyskane w transakcjach targowiskowych* Zmiana Kategoria informacji Tydzień** tygodniowa w % cielęta kg cena min. w zł/kg 9,00 9,00 0,0 cena max. w zł/kg 12,50 12,50 0,0 cena średnia w zł/kg 11,05 10,91 1,3 szacunkowa podaż w szt ,8 szacunkowa sprzedaż w szt ,6 wsk. warunków atmosferycznych * 2,91 2,82 młode bydło opasowe cena min. w zł/kg 4,75 4,75 0,0 cena max. w zł/kg 8,00 7,20 11,1 cena średnia w zł/kg 6,86 6,46 6,2 szacunkowa podaż w szt ,7 szacunkowa sprzedaż w szt ,5 wsk. warunków atmosferycznych * 3,00 2,75 krowy wybrakowane cena min. w zł/kg 3,75 3,75 0,0 cena max. w zł/kg 5,00 5,00 0,0 cena średnia w zł/kg 4,50 4,55-1,1 szacunkowa podaż w szt ,2 szacunkowa sprzedaż w szt ,6 wsk. warunków atmosferycznych * 3,00 2,67 *- wsk. war. atmosferycznych zawiera się między liczbą 1 a 3 i jest średnią arytmetyczną z zanotowanych na targowiskach w dniu badań, jednego z trzech stopni pogody: 1-zła, 2-przeciętna i 3-dobra. **-ostatni dzień badanego tygodnia, Uwaga! Tablice zawierające dane z cenami i obrotami bydła w handlu targowiskowym wg województw oraz dla każdego targowiska zawarte są w wydaniu EXCEL-owskim biuletynu. ***- tydzień świąteczny - cena krów wybrakowanych tylko z jednego targowiska(radzymin) 3 - dla kategorii bydła występującego w cyklu produkcyjnym żywca wołowego Wykorzystanie możliwe z dokładnym podaniem źródła 17

18 Rys. 12. Ceny bydła w handlu targowiskowym oraz poziom sprzedaży w roku 2014 cielęta kg sztuk PLN/kg w.ż. 11,80 11,60 11,53 11,47 11,41 11,33 11,35 11,40 11,20 11,05 11,07 11,00 10,91 10, ,60 10,40 10,20 10,00 szac podaż w szt szac sprzedaż w szt cena średnia w zł/kg młode bydło opasowe sztuk PLN/kg w.ż. 7,50 7,25 7,00 6,8 6,86 6,68 6,71 6,75 6,49 6,46 6,50 6,3 6,31 6,25 6,00 5,75 5,50 5,25 5,00 4,75 4,50 4,25 4,00 szac podaż w szt szac sprzedaż w szt cena średnia w zł/kg krowy wybrakowane sztuk PLN/kg w.ż. 4,70 4,60 4,57 4,55 4,55 4,47 4,49 4,46 4,50 4,50 4,40 4,33 4,30 4,20 4,10 4,00 szac podaż w szt szac sprzedaż w szt cena średnia w zł/kg Wykorzystanie możliwe z dokładnym podaniem źródła 18

19 Departament Rynków Rolnych Metodyka badań targowiskowych Notowania cen bydła na targowiskach realizowane są w 13 województwach w kraju (oprócz 4 : lubuskiego, opolskiego i zachodnio-pomorskiego) na maksymalnie 90 reprezentatywnych targowiskach. Pod pojęciem targowisko rozumiany jest zorganizowany rynek lokalny, którego dominującymi uczestnikami są okoliczni producenci rolni. Prezentowane ceny są cenami średnimi arytmetycznymi obliczanymi z odnotowanej liczby zawartych transakcji, tylko dla bydła w określonym wieku i przedziale wagowym: 1. cielęta do chowu lub na rzeź o wadze kg, zarówno buhajki jak i jałówki, 2. młode bydło opasowe do 1 roku o wadze kg, 3. krowy wybrakowane po selekcji i starsze powyżej 6 lat Zestawienie cen dotyczy ostatniego tygodnia, natomiast na poszczególnych targowiskach badania cen dokonywane są raz w tygodniu, raz na dwa tygodnie lub raz w miesiącu (w zwyczajowo przyjęty dzień targowy lub w jeden z kilku dni targowych). Obroty na większości tych rynków mają charakter lokalny. Ceny notowane są już nawet przy pojedynczej transakcji każdej z w/w kategorii bydła. Notowań cen dokonują pracownicy Ośrodków Doradztwa Rolniczego zł/100 kg mps III. Graficzna prezentacja cen w roku 2014 na tle lat 2012 i 2013 Rys.13. Ceny zakupu bydła rzeźnego a) bydło rzeźne ogółem tydzień b) byki m-ce (A) zł/100kg mps tydzień 4 w w/w województwach bydło w handlu targowiskowym nie występuje bądź ma charakter incydentalny Wykorzystanie możliwe z dokładnym podaniem źródła 19

20 Departament Rynków Rolnych c) jałówki > 12 m-cy (E) zl/100 kg mps tydzień d) krowy (D) zł/100 kg mps tydzień Rys.14. Struktura uboju bydła rzeźnego w Polsce % a) byków m-cy (A) Wykorzystanie możliwe z dokładnym podaniem źródła 20

21 Departament Rynków Rolnych % b) jałówek > 12 m-cy (E) c) krów (D) % Rys.15. Ceny sprzedaży ćwierci wołowych w zakładach mięsnych a) ćwierci kompensowane od młodych byków PLN/tonę Wykorzystanie możliwe z dokładnym podaniem źródła 21

22 Departament Rynków Rolnych b) ćwierci kompensowane od krów PLN/tonę Rys.16. Ceny sprzedaży elementów wołowiny a) udziec wołowy bez kości PLN/tonę PLN/tonę b) rostbef z kością Wykorzystanie możliwe z dokładnym podaniem źródła 22

23 Rys17. Ceny bydła na targowiskach a) cielęta kg zł/kg wagi żywej 13,00 12,70 12,40 12,10 11,80 11,50 11,20 10,90 10,60 10,30 10, tydzień zł/kg wagi żywej 11,00 a) cielęta kg b) młode bydło opasowe 10,00 zł/kg wagi żywej 7,80 9,00 7,60 8,00 7,40 7,20 7,00 7,00 6,00 6,80 6,60 5,00 6,40 6,20 4, , tydzień 5,80 5,60 5, tydzień zł/kg wagi żywej 5,00 4,90 4,80 4,70 4,60 4,50 4,40 4,30 4,20 4,10 4,00 3,90 c) krowy wybrakowane tydzień Wykorzystanie możliwe z dokładnym podaniem źródła 23

24 IV. Analiza handlu zagranicznego wołowiną Informacje dotyczące zasad i procedur handlu zagranicznego na rynku wołowiny i cielęciny można odnaleźć na stronie internetowej Agencji Rynku Rolnego, pod adresem: 1. Dopłaty eksportowe krajów Unii Europejskiej do wołowiny i żywca wołowego* Tablica 14. Dopłaty eksportowe Unii Europejskiej do wołowiny i żywca wołowego (poziom subsydiów obowiązujący od 21 września 2012 roku, wg rozporządzenia Komisji (UE) Nr 859/2012. EUR/100kg Kategoria mięsa Mięso świeże lub chłodzone Kod produktu Kraje przeznaczenia** Kierunek eksportu Kraje przeznaczenia*** tusze ze zw. płci męskiej ,00 0,00 ćwiartki przednie ze zw. płci męskiej ,00 0,00 ćwiartki zadnie ze zw. płci męskiej ,00 0,00 Mięso drobne świeże o zaw. pow.78% mięsa ,00 0,00 Mięso drobne mrożone o zaw. pow. 78% mięsa ,00 0,00 Euro/100kg Kategoria bydła Kod produktu Kierunek eksportu Bydło hodowlane czystej rasy jałówki od 250 kg do 30 miesięcy ,00 EUR do wszystkich miejsc przeznaczenia (państwa trzecie, inne terytoria, zaopatrzenie i miejsce Krowy od 250 kg do 30 miesięcy przeznaczenia uważane za wywóz ze Wspólnoty) *- źródło : FAMMU/FAPA **) Turcja, Ukraina, Białoruś, Mołdowa, Rosja, Gruzja, Armenia, Azerbejdżan, Kazachstan, Turkmenia, Uzbekistan, Tadżykistan, Kirgizja, Maroko, Algieria, Tunezja, Libia, Liban, Syria, Irak, Iran, Izrael, Zachodni Brzeg Jordanu/Strefa Gazy, Jordania, Arabia Saudyjska, Kuwejt, Bahrajn, Katar, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Oman, Jemen, Pakistan, Sri Lanka, Myanmar (Birma), Tajlandia, Wietnam, Indonezja, Filipiny, Chiny, Korea Północna, Hongkong, Sudan, Mauretania, Mali, Burkina Faso, Niger, Czad, Republika Zielonego Przylądka, Senegal, Gambia, Gwinea Bissau, Gwinea, Sierra Leone, Liberia, Wybrzeże Kości Słoniowej, Ghana, Togo, Benin, Nigeria, Kamerun, Republika Środkowoafrykańska, Gwinea Równikowa, Wyspy Świętego Tomasza i Książęca, Gabon, Kongo, Kongo (Republika Demokratyczna), Ruanda, Burundi, Wyspa Świętej Heleny z przyległościami, Angola, Etiopia, Erytrea, Dżibuti, Somalia, Uganda, Tanzania, Seszele z przyległościami, Brytyjskie Terytorium Oceanu Indyjskiego, Mozambik, Mauritius, Komory, Majotta, Zambia, Malawi, Republika Południowej Afryki, Lesotho i Egipt. ***) Albania, Chorwacja, Bośnia i Hercegowina, Serbia, Kosowo, Czarnogóra, Była Jugosłowiańska Republika Wykorzystanie możliwe z dokładnym podaniem źródła 24

25 Macedonii. Departament Rynków Rolnych Tablica 15. Polski handel zagraniczny końmi oraz mięsem końskim, bydłem żywym oraz mięsem wołowym w okresie I-IV 2014r. (dane tymczasowe, mogą ulec zmianie) a) eksport/ wywóz EKSPORT/WYWÓZ CN Nazwa towaru Wartość [tys. EUR] Wolumen [tony] I-IV 2013r. I-IV 2014r. I-IV 2013r. I-IV 2014r Konie żywe Bydło żywe Mięso wołowe świeże lub 0201 chłodzone Mięso wołowe mrożone Mięso końskie b) import CN Nazwa towaru IMPORT/PRZYWÓZ Wartość [tys. EUR] Wolumen [tony] I-IV 2013r. I-IV 2014r. I-IV 2013r. I-IV 2014r Konie żywe Bydło żywe Mięso wołowe świeże lub 0201 chłodzone Mięso wołowe mrożone Mięso końskie c) saldo CN Nazwa towaru SALDO Wartość [tys. EUR] I-IV 2013r. I-IV 2014r Konie żywe Bydło żywe Mięso wołowe świeże lub chłodzone Mięso wołowe mrożone Mięso końskie Tablica 16. Kierunki, wolumen oraz ceny eksportu/wywozu bydła żywego oraz wołowiny z Polski w okresie I-IV 2014 r. (dane wstępne) a) bydło żywe ogółem (CN 0102) Kraj Wartość [tys. EUR] Wolumen [szt.] EUR/kg Włochy ,75 Niderlandy ,25 Hiszpania ,96 Bośnia i Hercegowina ,55 Chorwacja ,53 Wykorzystanie możliwe z dokładnym podaniem źródła 25

26 Grecja ,29 Węgry ,75 Rosja ,06 Niemcy ,38 Ukraina ,34 Uzbekistan ,02 Litwa ,97 Rumunia ,35 Liban ,94 OGÓŁEM ,61 b) bydło żywe do 80kg - cielęta (CN ) Kraj Wartość [tys. EUR] Wolumen [szt.] EUR/kg Włochy ,21 Niderlandy ,27 Hiszpania ,99 Bośnia i Hercegowina ,60 OGÓŁEM ,83 c) mięso wołowe świeże, chłodzone (CN 0201) Kraj Wartość [tys. EUR] Wolumen [ton] EUR/kg Włochy , Niemcy ,69 Niderlandy ,55 Hiszpania ,20 Republika Czeska ,15 Portugalia ,64 Francja ,47 Wielka Brytania ,81 Bośnia i Hercegowina ,25 Dania ,36 Grecja ,10 Słowacja ,62 Chorwacja ,56 Rosja ,32 Szwecja ,31 Austria ,04 Macedonia ,48 Kosowo ,50 Irlandia ,76 Belgia ,69 Bułgaria ,67 Litwa ,74 Węgry ,10 Wykorzystanie możliwe z dokładnym podaniem źródła 26

27 Słowenia ,62 Finlandia ,63 Cypr ,79 Łotwa ,24 Estonia ,35 Uzbekistan 13,1 19,1 0,69 Malta 73,1 10,6 6,87 Rumunia 3,4 0,4 9,33 OGÓŁEM ,22 Kraj d) mięso wołowe mrożone (CN 0202) Wartość [tys. EUR] Wolumen [ton] EUR/kg Francja ,09 Niemcy ,91 Rosja ,30 Szwecja ,02 Uzbekistan ,57 Bułgaria ,60 Izrael ,67 Niderlandy ,60 Włochy ,09 Kazachstan ,16 Grecja ,66 Wielka Brytania ,79 Hiszpania ,99 Portugalia ,40 Rumunia ,13 Dania ,54 Węgry ,14 Republika Czeska ,43 Słowacja ,66 Ghana ,07 Malta ,01 Austria ,47 Macedonia ,28 Bośnia i Hercegowina ,07 Litwa ,85 Łotwa ,36 Chorwacja ,15 Estonia ,28 Turkmenistan ,87 Kosowo ,73 Cypr ,61 Belgia ,93 Albania 31,4 20,0 1,57 Słowenia 53,0 15,2 3,49 Czarnogóra 11,8 6,0 1,97 Luksemburg 21,4 5,0 4,27 Wykorzystanie możliwe z dokładnym podaniem źródła 27

28 Finlandia 14,9 3,4 4,33 Irlandia 5,3 1,6 3,26 Hongkong 0,5 0,1 3,82 OGÓŁEM ,14 Tablica 17. Kierunki, wolumen oraz ceny importu/przywozu bydła żywego oraz wołowiny do Polski w okresie I-IV 2014r. (dane wstępne) Kraj a) bydło żywe ogółem (CN 0102) Wartość [tys. EUR] Wolumen [szt.] EUR/szt Słowacja Litwa Dania Niemcy Rumunia Republika Czeska Estonia Łotwa Niderlandy Węgry 270, Austria Belgia OGÓŁEM b) bydło żywe do 80kg (cielęta) CN ) Kraj Wartość [tys. EUR] Wolumen [szt.] EUR/szt Litwa Słowacja Niemcy Rumunia OGÓŁEM c) mięso wołowe świeże, chłodzone (CN 0201) Kraj Wartość [tys. EUR] Wolumen [ton] EUR/kg Niemcy ,06 Irlandia ,33 Słowacja ,61 Republika Czeska ,42 Wielka Brytania ,11 Litwa ,51 Dania ,13 Hiszpania ,41 Austria ,0 3,30 Niderlandy ,7 7,38 Argentyna 136 9,3 14,54 Węgry 23 8,7 2,63 Brazylia 43 3,6 11,73 Wykorzystanie możliwe z dokładnym podaniem źródła 28

29 Stany Zjednoczone 2,9 Ameryki 64 22,01 Włochy 27,3 2,5 10,72 Nowa Zelandia 28,5 1,8 15,80 Urugwaj 15,6 1,2 12,52 Francja 5,1 0,9 6,06 Australia 10,8 0,4 24,15 OGÓŁEM ,24 Kraj d) mięso wołowe mrożone (CN 0202) Wartość [tys. EUR] Wolumen [ton] EUR/kg Niemcy ,84 Irlandia ,23 Niderlandy ,96 Wielka Brytania ,99 Republika Czeska ,07 Litwa ,98 Austria ,31 Słowacja ,71 Dania ,0 3,62 Słowenia ,3 14,46 Argentyna 31 8,9 3,53 Nowa Zelandia 72,0 7,4 9,68 Hiszpania 2,4 0,53 4,55 Belgia 6,6 0,42 15,92 Francja 0,10 0,02 4,80 OGÓŁEM ,54 Tablica 18. Pogłowie bydła w Polsce V. Informacje statystyczne (dane GUS) Czerwiec 2012 Grudzień 2012 Lp. Kategoria tys. szt. lub % roczna zmiana [%, pkt % ] tys. szt. lub % roczna zmiana [%] Liczba bydła Bydło ogółem 5776,8 +0,3 5520,3 +0,4 cielęta do 1 roku 1468,8-0,9 1387,9 +1,9 bydło 1-2 lata 1343,9 +3,4 1323,8 +5,4 bydło >2lat 2964,1-0,6 2808,6-2,6 krowy 2578,0-1,8 2468,7-3,9 w tym: - mleczne 2441,2-1,3 2346,1-4,1 Struktura stada w % Wykorzystanie możliwe z dokładnym podaniem źródła 29

30 Cielęta do 1 roku 25,4-0,3 pkt % 25,1 +0,3pkt.% Bydło 1-2 lata 22,3 +0,7pkt % 24,0 +1,2pkt.% Krowy 44,6-1 pkt % 44,7-2,0pkt.% Czerwiec 2013 Grudzień 2013 Lp. Kategoria tys. szt. lub % roczna zmiana [% lub pkt%] tys. szt. lub % roczna zmiana [%] Liczba bydła Bydło ogółem 5860,8 +1,5 % 5595,5 +1,4 cielęta do 1 roku 1586,1 +8,0% 1416,2 +2,0 bydło 1-2 lata 1422,4 +5,8% 1369,4 +3,4 bydło >2lat 2852,3-3,8% 2810,0 +0,1 krowy 2526,4-2,0% 2441,9-1,1 w tym: - mleczne 2356,4-3,5% 2299,1-2,0 Struktura stada w % Cielęta do 1 roku 27,1% 25,3% +0,2 pkt. proc. Bydło 1-2 lata 24,3% 24,5% +0,5 pkt. proc. Krowy 43,1% 43,6% -1,1pkt. proc. Bydło>2lat 5,5% 50,2-0,7 pkt. proc. Tablica 19. Ceny skupu oraz ceny targowiskowe bydła rzeźnego ogółem (bez cieląt) w 2014r. wg GUS* ( lata w wydaniu Excel) 2013 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII cena skupu 6,17 6,12 6,00 6,11 cena targowiskowa 6,70 6,70 6,44 6,51 *- w zł/kg w.ż. Województwo/miesiąc Tablica 20. Ceny skupu* krów rzeźnych w Polsce oraz wg województw oraz wg miesięcy w roku 2014 Styczeń Luty Marzec Kwiecień Maj Czerwiec Lipiec Sierpień Wrzesień Październik Listopad Grudzień Polska 2489, , , ,33 Dolnośląskie 2616, , , ,19 Kujawsko-Pomorskie 2574, , , ,69 Lubelskie 2783, , , ,36 Lubuskie 2120, , , ,14 Łódzkie 2478, , , ,81 Małopolskie 2419, , , ,58 Mazowieckie 2389, , , ,44 Opolskie 2655, , , ,33 w zł za sztukę Wykorzystanie możliwe z dokładnym podaniem źródła 30

31 Podkarpackie 2800, , , ,24 Podlaskie 2546, , , ,08 Pomorskie 2040, , , ,35 Śląskie 2454, , , ,99 Świętokrzyskie 2189, , , ,35 Warmińsko- Mazurskie 2297, , , ,87 Wielkopolskie 2572, , , ,05 Zachodniopomorskie 2533, , , ,83 *- wg siedziby producenta żywca wstępne dane GUS Departament Rynków Rolnych Rys. 18. Graficzny obraz cen skupu (płaconych producentom) krów rzeźnych w Polsce* wg województw w kwietniu 2014r. PLN/szt Zachodniopomorskie Podkarpackie Lubelskie Wielkopolskie Kujawsko-Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Polska Mazowieckie Małopolskie 2435 Łódzkie 2420 Dolnośląskie Lubuskie Śląskie Świętokrzyskie Pomorskie 1901 Opolskie 1682 Wykorzystanie możliwe z dokładnym podaniem źródła 31

32 Tabl. 21 Zestawienie monitorowanych danych w zakresie zakupu i ubojów bydła w latach (wybrane fragmenty z bazy danych) Uwaga: zestawienie danych w latach dostępne w wydaniu biuletynu w wersji EXCEL a) ceny zakupu bydła rzeźnego w PLN/kg mpc w układzie miesięcznym, kwartalnym, półrocznym i rocznym zł/kg mpc I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII bydło ogółem 12,75 12,78 12,19 12,39 11,86 11,83 11,65 11,66 11,79 11,64 11,56 11,54 byki do 2 lat (A) 13,65 13,49 12,77 12,87 12,34 12,29 12,10 12,29 12,47 12,49 12,49 12,43 byki >2 lat (B) 13,68 13,40 12,73 12,78 12,21 12,17 11,99 12,19 12,42 12,47 12,44 12,38 wolce (C) 11,01 12,34 11,07 11,80 0,00 11,21 0,00 0,00 13,20 0,00 10,17 0,00 krowy (D) 11,18 11,36 11,07 11,36 10,79 10,69 10,61 10,45 10,53 10,08 9,79 9,61 jałówki (E) 12,64 12,77 12,43 12,53 12,12 12,13 12,03 12,04 12,13 12,16 12,12 12, zł/kg mpc I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII bydło ogółem 11,77 11,75 11,54 11,69 bydło 8-12 m-cy (Z) b.d. b.d. b.d. 11,86 byki do 2 lat (A) 12,65 12,54 12,15 12,25 byki >2 lat (B) 12,68 12,46 12,05 12,15 wolce (C) 0,00 10,59 12,48 10,65 krowy (D) 9,77 9,95 9,88 10,21 jałówki (E) 12,26 12,36 12,23 12, kwartał 2013 półrocze 2013 I-III IV-VI VII-IX X-XII I-VI VII-XII I-XII bydło ogółem 12,59 12,00 11,70 11,59 bydło ogółem 12,27 11,64 bydło ogółem 11,95 byki do 2 lat (A) 13,34 12,48 12,27 12,47 byki do 2 lat (A) 12,88 12,37 byki do 2 lat (A) 12,63 Wykorzystanie możliwe z dokładnym podaniem źródła

33 byki >2 lat (B) 13,28 12,34 12,17 12,43 byki >2 lat (B) 12,71 12,30 byki >2 lat (B) 12,50 wolce (C) 11,96 11,35 13,20 10,17 wolce (C) 11,92 11,87 wolce (C) 11,90 krowy (D) 11,20 10,92 10,54 9,86 krowy (D) 11,06 10,19 krowy (D) 10,60 jałówki (E) 12,61 12,24 12,07 12,14 jałówki (E) 12,41 12,10 jałówki (E) 12, kwartał 2014 półrocze 2014 I-III IV-VI VII-IX X-XII I-VI VII-XII I-XII bydło ogółem 11,69 bydło ogółem bydło ogółem bydło 8-12 m-cy (Z) b.d. bydło 8-12 m-cy (Z) bydło 8-12 m-cy (Z) byki do 2 lat (A) 12,45 byki do 2 lat (A) byki do 2 lat (A) byki >2 lat (B) 12,41 byki >2 lat (B) byki >2 lat (B) wolce (C) 11,51 wolce (C) wolce (C) krowy (D) 9,87 krowy (D) krowy (D) jałówki (E) 12,29 jałówki (E) jałówki (E) Uwaga: Zainteresowanych pozyskaniem danych z zakresu monitoringu cen sprzedaży oraz cen targowiskowych w latach jak i pozostałych danych m.inn. cen zakupu, danych GUS i Komisji Europejskiej, zapraszam do wydania biuletynu w wersji EXCEL: Wykorzystanie możliwe z dokładnym podaniem źródła 33

34 Biuletyn Rynek wołowiny i cielęciny ukazuje się w każdy czwartek o godz Informacje zamieszczane w tym biuletynie przekazywane są przez współpracujące z nami podmioty na podstawie Ustawy o badaniach rynkowych z dn. 30 marca 2001r. Wydawca: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Departament Rynków Rolnych ul. Wspólna 30, Warszawa, tel. (022) , fax (022) lub 07 Internet: minrol.gov.pl/bia, biuletyn@minrol.gov.pl Autor: Krzysztof Seredyn tel. (022) ; Krzysztof.Seredyn@minrol.gov.pl Wykorzystanie możliwe z dokładnym podaniem źródła