Leszek Kapler. Rok: 2003 Czasopismo: Terapia Uzależnienia i Współuzależnienia Numer: 6
|
|
- Michalina Kuczyńska
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Leszek Kapler Rok: 2003 Czasopismo: Terapia Uzależnienia i Współuzależnienia Numer: 6 W aurze dość powszechnego przyjmowania głównie psychologicznej perspektywy patrzenia na różne zjawiska, warto przypomnieć, że problemy alkoholowe i zachowania, jakie ludzie podejmują w relacji do alkoholu i problemów wynikających z picia, rozgrywają się przede wszystkim w obszarze naszego zdrowia - ogólnego psychofizycznego stanu organizmu. Problem alkoholowy można traktować jako zjawisko psychologiczne, ale przede wszystkim jest on problemem zdrowotnym. Przypominam o tym, bo nie zawsze w praktyce jest takie oczywiste, że prawidłowości wyjaśniające zachowania i problemy zdrowotne, formułowane przez psychologię zdrowia, także sporo wnoszą do problemów alkoholowych. Jest więc jasne, że czynniki wpływające na działania, które podejmują ludzie w sprawie swojego zdrowia w ogóle, takie jak: co zjeść a czego nie, czy otworzyć okno czy siedzieć w dusznym pomieszczeniu, zapalić papierosa czy zjeść jabłko, kiedy iść do dentysty, czy umyć ręce przed jedzeniem itd.itp. odnoszą się także do decyzji i zachowań dotyczące używania alkoholu oraz rozwiązywania problemów, które się z tym wiążą. Warto przypomnieć o tym również z tego powodu, iż jednym z podstawowych założeń nowoczesnego podejścia do rozwiązywania problemów zdrowotnych, jest traktowanie organizmu jako całości i spostrzeganie zależności między różnymi jego obszarami, a z kolei w działaniach naprawczych - formułowanie zaleceń i sposobów odnoszących się też do całego organizmu i ogólnego stanu zdrowia człowieka, a nie tylko jego części. Pozwalam sobie o tym przypominać także w związku z obserwacjami dotyczącymi traktowania problemów zdrowotnych pacjentów lecznictwa odwykowego w placówkach odwykowych jakoś całkowicie odrębnie od problemu alkoholowego! Problemy zdrowotne ma pacjent załatwiać gdzie indziej i z kim innym, a gdzie indziej problemy alkoholowe. Warto prześledzić, co psychologia zdrowia ma do powiedzenia w sprawie decyzji i zachowań zdrowotnych i spróbować zaczerpnąć z tego obszaru, tak dla zrozumienia niektórych aspektów ludzkiego funkcjonowania w odniesieniu do picia alkoholu, jak też i innych zachowań zdrowotnych. Przyjmując także ten holistyczny aspekt, należałoby także częściej myśleć o formułowaniu takich zaleceń, które uczą i motywują pacjenta do dbania o swoje zdrowie i cały organizm, co - jak wiele na to wskazuje - bardzo sprzyjać będzie także jego zdrowieniu z uzależnienia. DECYZJE i ZACHOWANIA ZDROWOTNE Dbanie o stan zdrowia polega na dwóch rodzajach działań: zaprzestawaniu zachowań szkodliwych i ryzykownych dla zdrowia oraz podejmowania działań konstruktywnych - prozdrowotnych. Są to więc dwa różne kierunki działania - "powstrzymywanie się 1 / 6
2 od..." i "utrzymywanie w...". Sposoby oddziaływania na każde z nich są różne, ale też w podstawowym zakresie - podobne. Najistotniejszym czynnikiem uruchamiającym każde z nich jest motywacja do dbania o swoje zdrowie. By była silna - posiadanie dobrego zdrowia musi stać się wartością, umieszczaną wysoko w hierarchii wartości. Po prostu -człowiekowi musi na zdrowiu zależeć. Badania w tym względzie niestety wskazują, iż wprawdzie wśród wartości uznawanych zdrowie liczy się dość znacznie - jak przy okazji toastów - naprawdę sobie i innym go życzymy, to jednak wśród wartości realizowanych spada ono na sam dół hierarchii - jest jedną z takich, które poświęcamy stosunkowo najłatwiej na rzecz czegoś innego i to stosunkowo mało ważnego. Odczuwanie chwilowej przyjemności nie tylko u alkoholików staje się wystarczającym powodem by zaryzykować własnym zdrowiem. Z kolei jest oczywiste, że trudno zdecydować się na wysiłek w sprawie dbania o swój stan zdrowia, jeśli jego osiągnięcie nie jest takie ważne w życiu. Dość dobrym obrazem tego zjawiska jest prosty test wykorzystywany w programach z zakresu promocji zdrowia, który proponuje się uczestnikom zajęć po poinformowaniu ich o tym, że najnowsze osiągnięcia medycyny naprawdę wskazują na to, iż czas zużycia ludzkiego organizmu wynosi prawdopodobnie ponad 120 lat. Następnie zachęca się uczestników, aby każdy zawarł ze sobą umowę, co do długości i jakości życia. Najwyżej 10 % osób, jest gotowe umówić się ze sobą na długie i zdrowe życie - takie ok.100 lat! Przeciętnie wybierają 80, godząc się na to, że przed nimi czas utraty zdrowia. Na pytanie - dlaczego nie 120? - większość osób odpowiada "a po co...?". Analiza motywów takich wyborów doprowadza zawsze w pierwszej kolejności do czynnika odpowiedzialności za własne zdrowie i wartości zdrowia (a co za tym idzie - długiego życia). Ludzie nie chcą w to inwestować, wydaje im się to za trudne, nie chcą uznać swojego wpływu na zdrowie oraz uznają w konsekwencji stan chorowania i umierania wcześnie w wyniku groźnych chorób za naturalny! A jak będzie inaczej - to jest to najwyżej prezent od losu. Oddziaływanie na ten czynnik jest najistotniejszym zadaniem w programach świadomego dbania o zdrowie i odzyskiwania go. Jak pokazuje rzeczywistość - życie samo motywuje nas do przywracania w hierarchii wartości należnej pozycji zdrowiu. Są to dwa momenty: istotnego, realnego zagrożenia utraty zdrowia oraz doświadczenia jakości zdrowego życia. O dbaniu o zdrowie decydują więc tak "same z siebie": lęk (przed kalectwem, niepełnosprawnością, cierpieniem i śmiercią) oraz nadzieja na możliwość wartościowszego długiego życia. Lęk pojawia się przy okazji chorób, dolegliwości i śmierci (zwłaszcza w cierpieniach) kogoś bliskiego. Nadzieja - w kontakcie z realnym zyskiem, powiązanym z jakimś prozdrowotnym zachowaniem (np. regularnie ćwiczę i widzę, że naprawdę czuję się lepiej) oraz bliskimi wzorcami w tym zakresie ("mój dziadek, który dożył setki i do końca był bardzo aktywny"). Posługiwanie się tymi dwoma czynnikami dla podniesienia wartości zdrowia oznaczałoby w praktyce: 1. "nie przeszkadzać" - nie łagodzić objawów dolegliwości bez sięgnięcia do wyjaśnienia przyczyn 2. konfrontować z realnym stanem zdrowia, informować o realnych stratach i zagrożeniach i analizować je, 3. dostarczać pozytywnych wzorców i doświadczeń, kontaktować z nimi i je analizować 2 / 6
3 Ciekawym zjawiskiem jest tutaj ostatni sposób - realne wzorce. Doświadczenia pokazują, iż naprawdę nie chcemy wierzyć i zauważać wszystkich tych doniesień o staruszkach w Japonii, które właśnie przekroczyły 110 rok życia. Po prostu "nie ma takich zwierząt". Ale kiedy rozejrzymy się aktywnie poszukując takich informacji okazuje się, że jest ich dużo i znacznie bliżej niż odległa i - części z nas mogłoby się wydawać - nierealna Japonia. Analiza takiego czynnika motywacji do dbania o swoje zdrowie, jakim jest wartość zdrowia nieuchronnie spotyka nas z kolejnym zjawiskiem - z indywidualnym pojęciem zdrowia. Tak badania, jak i codzienne doświadczenie wskazują, iż zdrowe życie - przeciwstawiamy dobremu i wartościowemu życiu. Dość szczególnie pojmujemy więc to, co zdrowe. Na pytanie: "co to znaczy zdrowie?" - większość z nas - odpowiada - brak dolegliwości. Podstawowa wiedza o zdrowiu i jego stanie jest zatrważająco niepowszechna. Najczęstszym sposobem definiowania zdrowia i jego stanu jest brak choroby i nieodczuwanie dolegliwości. Niestety te wskaźniki informują o zagrożeniu zdrowia, a nie o jego stanie. Nie sposób jest określić stanu zdrowia poprzez stwierdzenie, na co nie jesteśmy chorzy. Ludzie poproszeni o przedstawienie kryteriów, pozwalających im na ocenę swojej kondycji - to ten zdrowszy obszar bycia zdrowym - mają z tym zasadnicze trudności. Ludzie nie wiedzą, że zdrowie, czyli stan, kiedy "wszystko działa jak powinno" ma po pierwsze swoją skalę i ciągłość, po drugie jest charakteryzowany łącznie poprzez różne stopnie takich wskaźników stanu zdrowia, jak: sprawność, odporność, przystosowanie, wytrzymałość, adekwatne do tego stanu samopoczucie i nastrój, prawidłowe wyniki funkcjonalne stanu naszych organów i układów. Oznacza to więc także, iż zmęczenie, bezsenność, brak apetytu, rozdrażnienie, nadwaga, rozkojarzenie są także wskaźnikami stanu zdrowia i mówią o jego nienajlepszym poziomie. Oczywiście na skali są gdzieś niżej niż schorzenia, ale jakbyśmy nie chcieli zauważyć, że prawie żadna choroba nie zaczyna się nagle, w jednej chwili. Nawet złamanie kości! Jak pokazują badania - i te sytuacje zdarzają się częściej osobom przemęczonym! Objawy więc narastają, zawsze dając sygnał wcześniej o nieprawidłowościach. Rozumienie zdrowia sprowadzające je do "dobrego", gdy nic ostro, negatywnie odczuwalnego się nie dzieje oraz "złego", gdy jesteśmy ciężko chorzy, ma takie negatywne konsekwencje, że zaczynamy się o siebie troszczyć wyłącznie poprzez zabiegi lecznicze, znajdując się często już w bardzo złym stanie. Najczęściej wtedy to zdziwiony lekarz pyta "dlaczego tak późno?!" a na powrót do całkowitego wyzdrowienia jest już rzeczywiście późno lub też droga do niego długa i skomplikowana. W Polsce z większością schorzeń pacjenci zgłaszają się do lekarza dużo później niż w innych krajach i w znacznie gorszym stanie. Drogą do zmiany jest przede wszystkim powszechna edukacja na temat pojęcia zdrowia i wskaźników jego stanu. Kolejnym czynnikiem blisko związanym z pojmowaniem zdrowia jest świadomość swego stanu. Im mniej wiedzy o wskaźnikach tym jego ocena trudniejsza. Ludzie naprawdę nie wiedzą, po czym poznać stan zdrowia i jakie powinni mieć indywidualne wskaźniki, uwzględniające płeć, przedział wieku, budowę ciała. Oprócz różnych manipulacji, które wykonują, by tego stanu nie poznać wiele osób naprawdę nie wiele wie, co to znaczy, że coś jest niezdrowe, ryzykowne. Ciągle jeszcze ocena takiego zachowania ryzykownego jak nadużywanie alkoholu, jest dla wielu osób utrudniona, bo nie wiedzą, co to znaczy nadużywanie - nie wiedzą, a nie tylko nie chcą się do tego przyznać. Ale też mają słabą orientację co do pojęcia innych nadużyć: wysiłku, pokarmu, bezpieczeństwa. Na ten czynnik pracuje pewne zjawisko, mające swoje społeczne korzenie: nawyk ignorowania 3 / 6
4 informacji o stanie wewnętrznym. To, czy będziemy zwracać uwagę na informacje o zmęczeniu, bólach, dysfunkcjach zależy od wiedzy na ten temat, ale także od gotowości do odbioru i analizy takich informacji. Badania w tym zakresie wskazują, iż bardzo wcześnie uczymy się rezygnować z monitorowania swego stanu pod presją zostania uznanym za hipochondryka, mazgaja, słabeusza. Norma społeczna mówi, że nie tylko lekceważenie tych sygnałów jest w porządku, ale wręcz należy to robić, a ich doznawszy "cierpieć w milczeniu" i "starać się wytrzymać". Żyjemy w kulturze wartości bezsensownego cierpienia, gloryfikacji braku jakiejkolwiek dbałości o siebie pod względem zdrowotnym oraz pochwały dla braku wiedzy na ten temat. Nie mieć pojęcia o tym "co się ze mną dzieje", ma ciągle wartość i jest całkowicie oczywiste. Jest to jeden z takich obszarów niewiedzy, do których przyznawanie się nie rodzi żadnych negatywnych konsekwencji ani skojarzeń. "A kto się na tym zna?" Co najwyżej lekarz. Jednak trafiamy do niego już w zaawansowanym złym stanie i pobieramy wiedzę o tym jak usunąć to co negatywne - chore, a nie o tym, co jest właściwe. I koło się zamyka. Psychologia zdrowia, jako rozwiązanie tego problemu wskazuje na dwa działania: powszechne konfrontowanie ludzi z ich stanem zdrowia, w tym informowanie o przyczynach tak złego, jak i dobrego stanu oraz wymuszanie nawyku monitorowania. Tutaj podobnie, jak w odniesieniu do problemu alkoholowego nie jest łatwo o dobre przykłady takich działań na co dzień. Znowu: kulturowo jest vous pais powiedzieć komuś: "znowu dziś podobnie, jak wczoraj masz podkrążone oczy i drżą ci ręce. Myślę, że tak wpływa na to długa praca wieczorami i drinki przy tej okazji". Nawet lekarze niezbyt powszechnie udzielają informacji - o poważnym, złym stanie, a co dopiero o takich drobnostkach. Konfrontacja - zgodnie ze sztuką tej metody jest tym bardziej skuteczna, im bardziej jasna, konkretna i skomasowana w czasie. Musiałby to być więc taki przegląd serwisowy stanu zdrowia, a kto dziś ma na to czas ochotę, środki i możliwości - powiemy. Wymuszanie nawyku monitorowania to w najprostszym wymiarze zalecanie obserwacji oraz sprawdzanie wyników. I znowu - nawet lekarz, który wprawdzie czasem zaleca ograniczenie stresu czy tłuszczu, ani tego zalecenia nie odnotowuje, ani tym bardziej nie odpytuje z tego zachowania. I tak umacniamy w sobie przekonanie o błahości tego zalecenia. Ostatnim istotnym czynnikiem, na który chcę tutaj zwrócić uwagę, wpływającym na gotowość do podejmowania zachowań zdrowotnych jest przekonanie ludzi o możliwościach ich realnego wpływu na swoje zdrowie. I tutaj jest podobnie źle, jak z innymi czynnikami. Po pierwsze: większość z nas uważa, że choroba i zły stan zdrowia jest pochodzenia zewnętrznego, niejako "dany od losu", po drugie - jak wskazują badania - nawet informacje i przykłady wskazujące możliwości realnego wpływu na własne zdrowie są odrzucane. Ludzie nie chcą przyjąć wiadomości o własnym wpływie na stan zdrowia. Z kolei inne badania epidemiologiczne mówią o tym, że 70 % (7 pacjentów na 10) w kolejce do lekarza znalazło się tam z powodu własnych destrukcyjnych działań wobec swojego zdrowia, często świadomych. Kiedy z kolei zgłaszamy się już do lekarza po pomoc, to - jak badania wskazują - 80 % jego informacji o koniecznych działaniach naprawczych i zaradczych lekceważymy - po prostu - ulatują one w powietrze. Nawet otrzymawszy zalecenie najbardziej jeszcze respektowane ze wszystkich - dotyczące sposobu zażywania leków, to tylko do 3 dni mamy skłonność je przestrzegać, potem zaczynamy kombinować: "a może nie trzeba tego zażywać 3-4 / 6
5 wystarczy 2 razy dziennie, a może to nie ma znaczenia, czy po jedzeniu czy przed...". Badania większości współczesnych problemów zdrowotnych jako ważne czynniki wpływu na stan zdrowia wskazują na: sposób odżywiania, stres, aktywność fizyczną, środowisko fizyczne (zwłaszcza takie czynniki jak powietrze, ale też hałas, temperaturę), emocje, poczucie sensu życia oraz relacje z innymi. Sprawdźmy, czy to prawda, że którykolwiek z tych składników w ogóle nie zależy od nas. W schorzeniach kardiologicznych wskazuje się na dietę, brak ruchu i stres, w chorobach nowotworowych na stres, w cukrzycy na dietę, w uzależnieniach - znowu na stres. Jest więc absolutnie pewne, że większość z tych czynników jest w naszych rękach, tylko mało się nad tym zastanawiamy lub też aktywnie je ignorujemy. Porównajmy z tym zachowanie alkoholika zaprzeczającego swojemu stanowi, chorobie, wpływowi na to, co się z nim dzieje - nie jest ono niczym różne od takiego postępowania, gdy odwlekamy wizytę u dentysty i znieczulamy się środkiem przeciwbólowym, łudząc się tym, że co..., gdy śpiąc już kolejną noc tylko przez 3 godziny liczymy, że sprawność zawodowa będzie..., objadamy się kolejnym ciastkiem - jęcząc jednocześnie na zbyteczne kilogramy, zgagę... Działania wzmacniające naszą gotowość do brania spraw w swoje ręce wymagają bardziej skomplikowanych i zintegrowanych działań. Po pierwsze konieczne są przekonujące wzorce i kontakt z nimi - że można, że się da, że takie życie pełne troski i uważności na siebie - kiedy mniej bólu a więcej sprawności i możliwości jest naprawdę przyjemne. Po drugie - nie wystarczy sama wiedza - potrzebne są umiejętności. Ludzie często więcej wiedzą o swoim zdrowiu i jego stanie niż realizują - nie umieją tego wcielić w życie. Konieczny jest trening. Wiele osób nie umie i nie ma nawyku samoobserwacji, monitorowania różnych działań pod kątem ich zdrowotności, nie umie unikać zachowań ryzykownych, trwając nawet w postanowieniu o ich zaprzestaniu, nie umie wytrwać w powziętych zamiarach. Zalecenia te prowadzą do wniosku, że w programach różnych rodzajów oddziaływania na zmianę zachowań na bardziej racjonalne i konstruktywne brak jest czegoś, co możnaby nazwać treningiem, czy wręcz - szkołą zdrowotności, w której uczestnicy mogliby posiąść konieczną im wiedzę i umiejętności, i do której mogliby zostać skierowani przez lekarza, psychologa, terapeutę w celu zwiększenia swojej motywacji i kwalifikacji. Pojawia się tutaj niestety przy okazji także inny problem: brak gotowości do uznania tej samowiedzy i samoopieki przez profesjonalistów. Lekarze i terapeuci nie chcą uznać ani roli takich działań, ani dążeń pacjentów do uczestniczenia w nich. Wymaga to wyposażenia pacjenta w część swojej wiedzy i umiejętności, a ta jest zazdrośnie strzeżona. Wymaga to uwzględniania badań mówiących o tym na przykład, iż pacjenci chorzy na nowotwory korzystający z psychoterapii i programów wsparcia i samoopieki - żyją dwa razy (!) dłużej niż ci, którzy w nich nie uczestniczą, subiektywnie mniej cierpią, a nawet - przy słabej poprawie w stanie somatycznym, do końca zachowują lepszą formę psychiczną i cieszą się lepszą jakością życia. Takich badań oficjalnie na polskim gruncie ani nikt nie chce przyjąć, ani tym bardziej popularyzować. I tutaj dochodzimy do kolejnego zjawiska - do motywacji personelu leczącego - nie wierzy on, że ma wpływ na stan zdrowia swoich pacjentów! Nie wie, co możnaby zrobić, aby bardziej zajmowali się oni swym zdrowiem. A gdyby nawet istniały takie "szkoły zdrowotności", trudno by go było namówić do traktowania skierowania do takiej szkoły na równi z takimi zaleceniami, jak skierowanie na badania czy zabiegi, pytanie o obecność i rozliczanie z efektów. Wygląda, więc na to, że zdrowie, a tym bardziej jakiekolwiek problemy zdrowotne wymagają 5 / 6
6 edukowania i trenowania pacjentów w umiejętności dbania o swój stan i motywowania do tego oraz jednoczesnego szkolenia osób zajmujących się człowiekiem chorym, cierpiącym, mającym jakiekolwiek dolegliwości, a zwłaszcza w zakresie umiejętności kształtowania racjonalnych zachowań i decyzji zdrowotnych swoich pacjentów, podopiecznych, klientów. Literatura : 1.Antonowsky A.: Rozwikłanie tajemnicy zdrowia. Fund.IPN Aronson E., Wieczorkowska G., Kontrola naszych myśli i uczuć. Wyd. Jacek Santorski & Co. 3.Eliot R.S.: Od stresu do siły. Wyd. Amber, Friedman H.S., Uzdrawiająca osobowość, GWP, Gdańsk Kunz D.: Duchowe aspekty medycyny. Wyd. Galion Łuszczyńska Aleksandra: Zmiana zachowań zdrowotnych, GWP, Gdańsk Mayerscough P.R., Ford M.: Jak rozmawiać z pacjentem. GWP McDermott I., O Connor J. NLP i zdrowie. Wyd. Zysk i S-ka Ornish D.: Miłość i przetrwanie. Wyd. J.Santorski Paster Z: Kod długowieczności Wyd. Tęcza, Proto L.: Samouzdrawianie. Wyd. AMBER Riessman F., Caroll D.: Nowa definicja samopomocy. Wyd. PARPA Salmon P.: Psychologia w medycynie. GWP, Gdańsk Sheridan Ch.L., Rfadmacher S.A : Psychologia zdrowia. IPZ, Warszawa Siegel S.B. Miłosć, medycyna i cuda. LIMBUS Simonton O.C.: Jak żyć z rakiem i go pokonać. Wyd. Ravi 17.Simonton O.C.: Triumf życia. Wyd.Ravi 18.Wulff H.R., Pendersen S.A., Rosenberg R.: Filozofia medycyny. PWN Warszawa / 6
Dostrzegalne zmiany u pacjenta na tym etapie terapii winny manifestować się tym, że pacjent :
CARE BROK sp. z o.o Szkoła Specjalistów Psychoterapii Uzależnień i Instruktorów Terapii Uzależnień O7-306 Brok ul. Warszawska 25 tel.: 793 607 437 lub 603 801 442 mail.: care@brok.edu.pl www.brok.edu.pl
Bardziej szczegółowoDepresja wyzwanie dla współczesnej medycyny
Projekt jest współfinansowany ze środków Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w ramach Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich na lata 2014 2020 Depresja wyzwanie dla współczesnej medycyny
Bardziej szczegółowoDebata. Od samokontroli do uzależnienia
Debata Od samokontroli do uzależnienia Kontrola swojego zachowania Zachowania ryzykowne Szkodliwe używanie Uzależnienie Samokontrola Standardy zachowania Monitorowanie własnego zachowania Umiejętność
Bardziej szczegółowoTRENER MARIUSZ MRÓZ - JEDZ TO, CO LUBISZ I WYGLĄDAJ JAK CHCESZ!
TRENER MARIUSZ MRÓZ - JEDZ TO, CO LUBISZ I WYGLĄDAJ JAK CHCESZ! Witaj! W tym krótkim PDFie chcę Ci wytłumaczyć dlaczego według mnie jeżeli chcesz wyglądać świetnie i utrzymać świetną sylwetkę powinieneś
Bardziej szczegółowoPsychoterapia poznawczobehawioralna. chorobami somatycznymi. Paulina Wróbel Instytut Psychologii UJ
Psychoterapia poznawczobehawioralna pacjentów z chorobami somatycznymi Paulina Wróbel Instytut Psychologii UJ Chory somatycznie i jego sytuacja Poczucie zagrożenia Utrata kontroli Wyłączenie z ról społecznych
Bardziej szczegółowo1 Homeopatia Katarzyna Wiącek-Bielecka
1 2 Spis treści Bibliografia......5 Wstęp......6 1. Krótka historia homeopatii......9 2. Podział homeopatii.... 10 3. Produkcja leków homeopatycznych.... 11 4. Koncepcja medycyny w homeopatii.... 14 a)
Bardziej szczegółowoDzięki ćwiczeniom z panią Suzuki w szkole Hagukumi oraz z moją mamą nauczyłem się komunikować za pomocą pisma. Teraz umiem nawet pisać na komputerze.
Przedmowa Kiedy byłem mały, nawet nie wiedziałem, że jestem dzieckiem specjalnej troski. Jak się o tym dowiedziałem? Ludzie powiedzieli mi, że jestem inny niż wszyscy i że to jest problem. To była prawda.
Bardziej szczegółowoRola psychologa w podmiotach leczniczych
Rola psychologa w podmiotach leczniczych Podstawowym celem działań podmiotów leczniczych było i jest zdrowie pacjentów. Ponieważ jednak zdrowie według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) to stan cechujący
Bardziej szczegółowoZAKRES PRZEDMIOTOWY PROGRAMU SZKOLENIOWEGO
Załącznik nr 1 ZAKRES PRZEDMIOTOWY PROGRAMU SZKOLENIOWEGO I Program szkolenia w zakresie podstawowych umiejętności udzielania profesjonalnej pomocy psychologicznej obejmuje: 1) Trening interpersonalny
Bardziej szczegółowoRADY DLA RODZICÓW PODANE PONIŻEJ RADY MAJĄ POMÓC PAŃSTWU W UCHRONIENIU WASZEGO DZIECKA PRZED ZAŻYWANIEM ŚRODKÓW UZALEŻNIAJĄCYCH
RADY DLA RODZICÓW PODANE PONIŻEJ RADY MAJĄ POMÓC PAŃSTWU W UCHRONIENIU WASZEGO DZIECKA PRZED ZAŻYWANIEM ŚRODKÓW UZALEŻNIAJĄCYCH Rozmawiaj ze swoim dzieckiem o paleniu papierosów, piciu alkoholu i zażywaniu
Bardziej szczegółowoPASZPORT ZDROWEJ KOBIETY W PROFILAKTYCE CHORÓB NOWOTWOROWYCH
PASZPORT ZDROWEJ KOBIETY W PROFILAKTYCE CHORÓB NOWOTWOROWYCH II Ogólnopolska Konferencja Medycyny Pracy Zadania pielęgniarki służby medycyny pracy Współczesne wyzwania w ochronie zdrowia pracujących Mgr
Bardziej szczegółowoOpieka i medycyna paliatywna
Lek. med. Katarzyna Scholz Opieka i medycyna paliatywna Informator dla chorych i ich rodzin Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli Lublin, 2011 Szanowni Państwo, Drodzy Pacjenci, Rodziny.
Bardziej szczegółowoROZDZIAŁ 7. Nie tylko miłość, czyli związek nasz powszedni
ROZDZIAŁ 7 Nie tylko miłość, czyli związek nasz powszedni Miłość to codzienność Kasia: Czy do szczęścia w związku wystarczy miłość? Małgosia: Nie. Potrzebne są jeszcze dojrzałość i mądrość. Kiedy dwoje
Bardziej szczegółowoZmiana przekonań ograniczających. Opracowała Grażyna Gregorczyk
Zmiana przekonań ograniczających Opracowała Grażyna Gregorczyk Główny wpływ na nasze emocje mają nasze przekonania na temat zaistniałych faktów (np. przekonania na temat uprzedzenia do swojej osoby ze
Bardziej szczegółowoWARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY
WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY 1 2 CYKL KONFERENCJI PROMOCJA ZDROWIA - PRZYKŁADY DOBRYCH PRAKTYK mgr Iwona Bruśk, Zakład Zdrowia Publicznego Warszawski Uniwersytet Medyczny dr hab. Jerzy B.Karski 1935-2009
Bardziej szczegółowoProf. Bolesław Rok Centrum Etyki Biznesu i Innowacji Społecznych ALK
O słusznych lecz rzadkich aktach heroizmu moralnego w obliczu powszechnej polskiej nieodpowiedzialności. Czyli dlaczego zasady etyki w biznesie pozostają u nas na poziomie deklaracji? Prof. Bolesław Rok
Bardziej szczegółowoPROFILAKTYKA UZALEŻNIEŃ RODZIC - DZIECKO DZIECKO - RODZIC
PROFILAKTYKA UZALEŻNIEŃ RODZIC - DZIECKO DZIECKO - RODZIC DROGI RODZICU! Buduj solidny fundament jakim jest dla dziecka Rodzina. Tylko bliski kontakt z dzieckiem może uchronić je od problemu uzależnienia.
Bardziej szczegółowoLudzie młodzi zmagają się z brakiem poczucia wartości i atrakcyjności. Często czują się nielubiane, nieszanowane, gorsze od innych.
Ludzie młodzi zmagają się z brakiem poczucia wartości i atrakcyjności. Często czują się nielubiane, nieszanowane, gorsze od innych. Dotyka ich poczucie, że nie pasują do świata. Zamartwiają się czymś,
Bardziej szczegółowoŻałoba i strata. Paulina Wróbel Instytut Psychologii UJ
Żałoba i strata Paulina Wróbel Instytut Psychologii UJ Żałoba Proces psychologicznej, społecznej i somatycznej reakcji, będącej odpowiedzią na utratę i jej konsekwencje. Spełnia prawie wszystkie kryteria
Bardziej szczegółowoW zdrowym ciele zdrowy duch
W zdrowym ciele zdrowy duch "Ruch może zastąpić niemal każdy lek, ale żaden lek nie zastąpi ruchu Wojciech Oczko-nadworny lekarz Stefana Batorego Można wyróżnić aktywność fizyczną podejmowaną: w czasie
Bardziej szczegółowoANTYSTRESOWY. 40BaETA17 GRATISY ONLINE. Agnieszka Jasińska WEJDŹ NA I WPISZ KOD:
EFEKTYWNY EK Y TRENING NG ANTYSTRESOWY TR SO Agnieszka Jasińska GRATISY ONLINE WEJDŹ NA WWW.FISZKI.PL/GRATISY I WPISZ KOD: 40BaETA17 SPIS TREŚCI Czym jest stres?... 1 Jak radzimy sobie ze stresem?... 7
Bardziej szczegółowoSzkolenie
Szkolenie 01.11.2010. Zapraszamy na szkolenie: psychologów, terapeutów, rehabilitantów, osoby dotknięte chorobą nowotworową lub mające bliskich chorych na raka oraz wszystkich zainteresowanych tematyką
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYCZNY GMINNEGO PRZEDSZKOLA NR 1 W CHEŁMIE ŚLĄSKIM ZAGADNIENIE PROGRAMU: BEZPIECZNE ZACHOWANIA W DOMU
PROGRAM PROFILAKTYCZNY GMINNEGO PRZEDSZKOLA NR 1 W CHEŁMIE ŚLĄSKIM ZAGADNIENIE PROGRAMU: BEZPIECZNE ZACHOWANIA W DOMU Środowisko domowe to miejsce, w którym również istnieje wiele zagrożeń dla bezpieczeństwa
Bardziej szczegółowoWOTUW w Czarnym Borze ogłasza nabór na psychoterapię dla Dorosłych Dzieci Alkoholików.
WOTUW w Czarnym Borze ogłasza nabór na psychoterapię dla Dorosłych Dzieci Alkoholików. List do Was... Dorosłe Dzieci Alkoholików Każdy, kto żyje lub żył w rodzinie, gdzie ktokolwiek nadużywa alkoholu,
Bardziej szczegółowoPROGRAM SZKOLENIA: PSYCHOSPOŁECZNE UWARUNKOWANIA ROZWOJU DZIECI I MŁODZIEZY PSYCHOLOGIA ROZWOJOWA, KSZTAŁTOWANIE SIĘ OSOBOWOŚCI
PROGRAM SZKOLENIA: PSYCHOSPOŁECZNE UWARUNKOWANIA ROZWOJU DZIECI I MŁODZIEZY Tematy szkolenia PSYCHOLOGIA ROZWOJOWA, KSZTAŁTOWANIE SIĘ OSOBOWOŚCI Wykład 2 godz. - Podejście do rozwoju psychicznego w kontekście
Bardziej szczegółowoDlaczego promocja zdrowia i profilaktyka jest opłacalną inwestycją?
Dlaczego promocja zdrowia i profilaktyka jest opłacalną inwestycją? Prof. dr hab. med. Barbara Woynarowska Wydział Pedagogiczny Uniwersytetu Warszawskiego Komitet Zdrowia Publicznego PAN Plan prezentacji
Bardziej szczegółowoMimo, że wszyscy oczekują, że przestanę pić i źle się czuję z tą presją to całkowicie akceptuje siebie i swoje decyzje
MATERIAL ZE STRONY: http://www.eft.net.pl/ POTRZEBA KONTROLI Mimo, że muszę kontrolować siebie i swoje zachowanie to w pełni akceptuję siebie i to, że muszę się kontrolować Mimo, że boję się stracić kontrolę
Bardziej szczegółowoRealizacja edukacji zdrowotnej w szkole
Realizacja edukacji zdrowotnej w szkole mgr Katarzyna Wąsowicz wasowicz@womczest.edu.pl Kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2014/2015 1. Wspieranie rozwoju dziecka młodszego
Bardziej szczegółowoPromocja zdrowia i edukacja prozdrowotna
Promocja zdrowia i edukacja prozdrowotna Kształcenie w zakresie podstaw promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej Zdrowie, promocja zdrowia, edukacja zdrowotna, zapobieganie chorobom. Historia promocji zdrowia.
Bardziej szczegółowow sprawie Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2018
Uchwała Nr XLII.230.2017 Rady Gminy w Białośliwiu z dnia 29 listopada 2017 w sprawie Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2018 Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990r.
Bardziej szczegółowoPacjent z chorobą nowotworową zwykle NIE JEST pacjentem psychosomatycznym.
Pacjent z chorobą nowotworową zwykle NIE JEST pacjentem psychosomatycznym. Problemy: 1. zagrożenie dla narcystycznej integralności 2. poczucie utraty kontroli 3. zależnośd 4. lęk przed opuszczeniem 5.
Bardziej szczegółowoŻyć zdrowo i aktywnie
Żyć zdrowo i aktywnie Grupa projektowa : - Klaudia Skrobek - Kamila Stasiak - Tomek Stasiak ZSP Reptowo 2013 r. Zdrowie Zdrowie jako stan pełnego, dobrego samopoczucia fizycznego, psychicznego i społecznego,
Bardziej szczegółowoCukrzyca Epidemia XXI wieku Debata w Wieliczce www.seniorizdrowie.pl
Projekt jest współfinansowany ze środków Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w ramach Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich na lata 2014 2020 Cukrzyca Epidemia XXI wieku Debata w Wieliczce
Bardziej szczegółowoIgor Siódmiak. Moim wychowawcą był Pan Łukasz Kwiatkowski. Lekcji w-f uczył mnie Pan Jacek Lesiuk, więc chętnie uczęszczałem na te lekcje.
Igor Siódmiak Jak wspominasz szkołę? Szkołę wspominam bardzo dobrze, miałem bardzo zgraną klasę. Panowała w niej bardzo miłą atmosfera. Z nauczycielami zawsze można było porozmawiać. Kto był Twoim wychowawcą?
Bardziej szczegółowoBUCKIACADEMY FISZKI JAK ZDOBYĆ NOWE KOMPETENCJE? (KOD NA PRZEDOSTATNIEJ KARCIE) TEORIA PRZYDATNE LINKI MATERIAŁY DO POBRANIA ĆWICZENIA
BUCKIACADEMY JAK ZDOBYĆ NOWE KOMPETENCJE? Z FISZKAMI to proste. Teoria jest tylko po to, by zrozumieć praktykę. Tę zaś podajemy w formie prostych ćwiczeń, które wykonywane systematycznie rozwijają umiejętności.
Bardziej szczegółowoŁatwiej pomóc innym niż sobie
Łatwiej pomóc innym niż sobie Spośród wszystkich chorób nowotwory wywierają najsilniejszy wpływ na psychikę człowieka. Fazy przeżywania, adaptacji do choroby, ich kolejność i intensywność zależy od wielu
Bardziej szczegółowoPSYCHOONKOLOGIA PRAKTYCZNA. Psychoonkologia praktyczna
PSYCHOONKOLOGIA PRAKTYCZNA Plan szkolenia Psychoonkologia praktyczna Psychoonkologia jest stosunkowo młodą dyscypliną, bowiem do polskiej medycyny wprowadzona została w 1992 roku. Jednak wagę roli psychiki
Bardziej szczegółowo,,BĄDŹ CZUJNY, NIE ULEGAJ NAŁOGOM
,,BĄDŹ CZUJNY, NIE ULEGAJ NAŁOGOM UZALEŻNIENIE UZALEŻNIENIE TO NABYTA SILNA POTRZEBA WYKONYWANIA JAKIEJŚ CZYNNOŚCI LUB ZAŻYWANIA JAKIEJŚ SUBSTANCJI. WSPÓŁCZESNA PSYCHOLOGIA TRAKTUJE POJĘCIE UZALEŻNIENIA
Bardziej szczegółowoWORK LIFE BALANCE W BIZNESIE
czyli o tym, co każdy teoretycznie wie ale mało kto potrafi osiągnąć i utrzymać Lublin, 6.02.2013 1 4. KORZYŚCI 3. JAK? 2. DLACZEGO? 1. CO TO? 2 ŻYCIE PRYWATNE PRACA WARTOŚCI PRIORYTETY 3 CO TO JEST? Równowaga
Bardziej szczegółowoCzym jest etyka zawodowa?
Pod pojęciem etyki definiuje się ogół norm i zasad postępowania, które obowiązują w danym środowisku. Jeśli mówimy o etyce zawodowej, rozumiemy ją jako ogół norm pożądanych podczas wykonywania zawodu wzorzec
Bardziej szczegółowoAnna Stalmach-Tkacz, Karina Mucha,
Anna Stalmach-Tkacz, Karina Mucha, 02.03.2018 Wychowanie kształtujące, czyli jak wychować mądre i szczęśliwe dzieci Wychowanie i edukacja małego dziecka z roku na rok stają się coraz większym wyzwaniem
Bardziej szczegółowoSytuacja zawodowa pracujących osób niepełnosprawnych
Sytuacja zawodowa pracujących osób niepełnosprawnych dr Renata Maciejewska Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Administracji w Lublinie Struktura próby według miasta i płci Lublin Puławy Włodawa Ogółem
Bardziej szczegółowoCOACHING dla każdego
Kilka słów o mnie Dlaczego analiza egzystencjalna COACHING Trochę historii Podejście fenomenologiczne Wewnętrzna zgoda Cztery podstawowe motywacje człowieka Viktor E. Frankl logoterapia, poradnictwo Człowiek
Bardziej szczegółowoStudium Psychoterapii Uzależnień Vis Salutis-Akredytacja PARPA
Studium Psychoterapii Uzależnień Vis Salutis-Akredytacja PARPA Informacje o usłudze Numer usługi 2016/02/03/7294/2820 Cena netto 6 300,00 zł Cena brutto 6 300,00 zł Cena netto za godzinę 0,00 zł Cena brutto
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 2 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
Załącznik nr 2 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI 1 1. Szkoła prowadzi systematyczną działalność wychowawczą, edukacyjną, informacyjną i profilaktyczną wśród uczniów, ich rodziców oraz nauczycieli, wychowawców
Bardziej szczegółowoW ramach pierwszego projektu zapraszamy na konferencję, poświęconą chorobie alkoholowej. Udział w konferencji jest bezpłatny!
I.Miło nam poinformować mieszkańców dzielnicy, że nasze Stowarzyszenie otrzymało dofinansowanie do realizacji dwóch projektów: 100 Lat Aktywności i Wrota Domu Sąsiedzkiego w Osowej. Obydwa projekty są
Bardziej szczegółowoKONFERENCJA JAK ZARZĄDZAĆ AKTYWNOŚCIĄ FIZYCZNĄ I ZDROWYM ODŻYWIANIEM W FIRMACH? WNIOSKI PRAKTYCZNE Z OGÓLNOPOLSKIEGO BADANIA PRACOWNIKÓW.
ŁÓDŹ, 27 CZERWCA 2019 R. KONFERENCJA JAK ZARZĄDZAĆ AKTYWNOŚCIĄ FIZYCZNĄ I ZDROWYM ODŻYWIANIEM W FIRMACH? WNIOSKI PRAKTYCZNE Z OGÓLNOPOLSKIEGO BADANIA PRACOWNIKÓW. dr Krzysztof Puchalski Krajowe Centrum
Bardziej szczegółowoPoprawa dostępu do wysokiej jakości. usług profilaktyki zdrowotnej. na obszarze funkcjonalnym Poznania
Poprawa dostępu do wysokiej jakości usług profilaktyki zdrowotnej na obszarze funkcjonalnym Poznania Agnieszka Wojtecka Gdański Uniwersytet Medyczny 1. Poprawa dostępu do wysokiej jakości usług profilaktyki
Bardziej szczegółowoSCENARIUSZ WYBIERAM ZDROWIE I ZDROWE ODŻYWIANIE
SCENARIUSZ WYBIERAM ZDROWIE I ZDROWE ODŻYWIANIE CELE: 1. Uczenie dzieci odpowiedzialności za własne zdrowie. 2. Uświadomienie dzieciom roli właściwego stylu życia w trosce o zdrowie i dobre samopoczucie.
Bardziej szczegółowoSzanowni Państwo. NOWOŚĆ: Superwizja Trening umiejętności interpersonalnych Treningu umiejętności komunikacyjnych
Szanowni Państwo Centrum Szkoleń Profilaktycznych EDUKATOR oferuje Państwu szkolenia które mają na celu zwiększenie i usystematyzowanie wiedzy pracowników Domów Pomocy Społecznej jak i Środowiskowych Domów
Bardziej szczegółowoDZIECKO Z ZABURZENIAMI ODŻYWIANIA
DZIECKO Z ZABURZENIAMI ODŻYWIANIA Odżywianie jest ważną sferą w życiu każdego człowieka. Różnorodne przeżywane przez nas stresy są częstym powodem utraty apetytu, podjadania lub nadmiernego apetytu. Różne
Bardziej szczegółowoANKIETA. Poniżej umieszczona została ankieta dotyczącą Twojego zdrowia oraz samooceny. Ankieta składa się z czterech krótkich części.
ANKIETA Poniżej umieszczona została ankieta dotyczącą Twojego zdrowia oraz samooceny. Ankieta składa się z czterech krótkich części. Bardzo proszę, abyś czytał/a uważne i udzielił/a odpowiedzi na wszystkie
Bardziej szczegółowoRaport indywidualny INFORMACJE POUFNE. Bartosz Satysfakcja. Test przeprowadzony za pośrednictwem 1 października 2018
Bartosz Satysfakcja Test przeprowadzony za pośrednictwem https://satysfakcjazpracy.pl 1 października 2018 INFORMACJE POUFNE Wprowadzenie Celem serwisu jest umożliwienie osobom zainteresowanym w oszacowaniu
Bardziej szczegółowoANKIETA - Nauczyciele
Niniejsza ankieta jest anonimowa. Jej wyniki posłużą tylko i wyłącznie do badań społecznych. Prosimy o uważne przeczytanie ankiety oraz udzielenie rzeczywistych odpowiedzi na załączonej karcie kodowej.
Bardziej szczegółowoopieka paliatywno-hospicyjna
Wspieramy w ciężkiej chorobie, aby cieszyć się każdą chwilą PORADNIK opieka paliatywno-hospicyjna Stowarzyszenie Przyjaciół Chorych Hospicjum im. Jana Pawła II w Żorach L i p i e c 2 0 1 6 1 Wstęp Stowarzyszenie
Bardziej szczegółowoSZKOŁA PROMUJĄCA ZDROWIE. Zespół Szkół Specjalnych przy Szpitalu Uzdrowiskowym Słoneczko w Kołobrzegu
Zespół Szkół Specjalnych przy Szpitalu Uzdrowiskowym Słoneczko w Kołobrzegu Ciechocinek 31.05.2012 Prawo dzieci do ochrony zdrowia perspektywy rozwoju lecznictwa uzdrowiskowego Edukacja zdrowotna jest
Bardziej szczegółowoRaport indywidualny INFORMACJE POUFNE. Jan Kowalski. Test przeprowadzony za pośrednictwem http://pracabezstresu.pl 5 stycznia 2015
Jan Kowalski Test przeprowadzony za pośrednictwem http://pracabezstresu.pl 5 stycznia 2015 INFORMACJE POUFNE Wprowadzenie Celem serwisu jest umożliwienie osobom zainteresowanym lub martwiącym się oszacowania
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOT: PSYCHOLOGIA KLINICZNA I PSYCHOTERAPIA
PRZEDMIOT: PSYCHOLOGIA KLINICZNA I PSYCHOTERAPIA I. Informacje ogólne Jednostka organizacyjna Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Język wykładowy Rodzaj modułu kształcenia (obowiązkowy/fakultatywny) Poziom
Bardziej szczegółowoviews porównawczy profil
views porównawczy profil Uczestnik: Jurek Ogórek Wykonanie: 05.02.2007 raport wygenerowano: 24.02.2007 cut-e polska ul. Kochanowskiego 21 80-402 Gdańsk tel +48-50-8269.179 E-post: info@cut-e.com www.cut-e.com
Bardziej szczegółowoJakość życia nie zależy wyłącznie od dobrostanu fizycznego, bo stan zdrowia ma wpływ na wiele aspektów życia.
Jakość życia w chorobie nowotworowej Krzysztof G. Jeziorski Warszawa Definicja jakości życia WHO (1993) Poczucie jednostki co do jej pozycji życiowej w ujęciu kulturowym oraz systemu wartości, w którym
Bardziej szczegółowoGrupa wsparcia - nowa forma pomocy psychologicznej? Katarzyna Konczelska
Grupa wsparcia - nowa forma pomocy psychologicznej? Katarzyna Konczelska k.konczelska@fripp.org.pl 1) W sytuacjach kryzysowych nie wszyscy potrzebują pomocy psychologicznej czy psychoterapii; 2) Ludzie
Bardziej szczegółowoChoroby somatyczne, izolacja społeczna, utrata partnera czy nadużywanie leków to główne przyczyny częstego występowania depresji u osób starszych
Choroby somatyczne, izolacja społeczna, utrata partnera czy nadużywanie leków to główne przyczyny częstego występowania depresji u osób starszych 23 lutego, przypada obchodzony po raz szósty, ogólnopolski
Bardziej szczegółowoKATARZYNA POPICIU WYDAWNICTWO WAM
KATARZYNA ŻYCIEBOSOWSKA POPICIU WYDAWNICTWO WAM Zamiast wstępu Za każdym razem, kiedy zaczynasz pić, czuję się oszukana i porzucona. Na początku Twoich ciągów alkoholowych jestem na Ciebie wściekła o to,
Bardziej szczegółowoAneks do Programu Wychowawczo Profilaktycznego Szkoły Podstawowej im. Jana Długosza w Piekarach opracowany na podstawie
Aneks do Programu Wychowawczo Profilaktycznego Szkoły Podstawowej im. Jana Długosza w Piekarach opracowany na podstawie Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 stycznia 2018 r. zmieniającego
Bardziej szczegółowoMisją naszej szkoły jest przygotowanie młodych ludzi do życia w nowoczesnym świecie. Edukacja zdrowotna jest w szkole podstawowym prawem każdego
Misją naszej szkoły jest przygotowanie młodych ludzi do życia w nowoczesnym świecie. Edukacja zdrowotna jest w szkole podstawowym prawem każdego człowieka. Chcemy, aby nasi uczniowie zdobyli wystarczającą
Bardziej szczegółowoKODEKS ETYKI ZAWODOWEJ DIETETYKA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
KODEKS ETYKI ZAWODOWEJ DIETETYKA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Polskie Towarzystwo Dietetyki Warszawa 2014 1 P R E A M B U Ł A Poniższy Kodeks Etyki Zawodowej Dietetyka został opracowany przez Polskie Towarzystwo
Bardziej szczegółowoPsychologia kliniczna i psychoterapia
Psychologia kliniczna i psychoterapia Nazwa przedmiotu Psychologia kliniczna i psychoterapia Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Medyczny, Instytut Fizjoterapii, Kod przedmiotu Studia Kierunek
Bardziej szczegółowoMając na względzie poprawienie kondycji oraz wzmocnienie układu krążenia powinniśmy się kierować podczas treningu następującymi wartościami;
Trening z pulsometrem dla początkujących Często można usłyszeć, że pulsometr to urządzenie przydatne tylko w treningu profesjonalistów. Nie jest to jednak pogląd słuszny. Początkujący, a zwłaszcza osoby
Bardziej szczegółowoINFORMACJE O OŚRODKU STAŻOWYM WOTU w Gdańsku
INFORMACJE O OŚRODKU STAŻOWYM WOTU w Gdańsku Nazwa i adres ośrodka: Telefon kontaktowy: Kierownik placówki: Kierownik stażu: Opiekunowie stażu: Typ placówki stażowej Ilość godzin udziału stażysty w zajęciach
Bardziej szczegółowoSzpital jako instytucja społeczna
Szpital jako instytucja społeczna dr n. hum. Jan Domaradzki Pracownia Socjologii Zdrowia i Patologii Społecznych Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu jandomar@ump.edu.pl MODELE OPIEKI
Bardziej szczegółowoKOMPLEKSOWE PODEJŚCIE DO TERAPII
KOMPLEKSOWE PODEJŚCIE DO TERAPII Ból PRZYWRACANIE ZDROWIA W SZCZEGÓLNY SPOSÓB 2 Krążenie Zapalenie Naprawa tkanek Większość z nas uważa zdrowie za pewnik. Zdarzają się jednak sytuacje, kiedy organizm traci
Bardziej szczegółowoWykres 27. Często rozmawiasz z rodzicami na temat agresji, autoagresji lub innych problemów?
1. Wpływ środowiska rodzinnego na zachowania autoagresywne Do czynników środowiskowych wskazujących na źródła agresji zalicza się rodzinę, także jej dalszy wpływ na wielopokoleniowe rodziny, przekazywanie
Bardziej szczegółowoDIAGNOZA WSTĘPNA. (Anna Michalska, Jak nakłonić dziecko do nauki)
DIAGNOZA WSTĘPNA Motywacja do uczenia się definiowana jest jako znaczenie i wartość nauki dla danego człowieka, jaką ów człowiek jej przypisuje, i charakteryzowana przez długoterminowe zaangażowanie się
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 2 do procedury opracowywania i okresowego przeglądu programów kształcenia. Prof. Krzysztof Owczarek. III rok. zimowy + letni.
1. Metryczka Nazwa Wydziału: Program kształcenia (Kierunek studiów, poziom i profil kształcenia, forma studiów np.: Zdrowie publiczne I stopnia profil praktyczny, studia stacjonarne): Rok akademicki: 2015/16
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYCZNY
PROGRAM PROFILAKTYCZNY TECHNIKUM URZĄDZEŃ I SYSTEMÓW ENERGETYKI ODNAJWIALNEJ 2014/2015 1 1.Wstęp Oto trzy obszary, w których będziemy pracować: I. Profilaktyka uzależnień II. Profilaktyka problemów zdrowotnych
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 4 W RAWICZU
PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 4 W RAWICZU Główne cele Programu Profilaktyki Szkoły Podstawowej nr 4 - kształtowanie postaw promujących zdrowy tryb życia - wdrażanie do dbałości o własne prawa
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE KOŃCOWE. z wykonania zadania publicznego. w okresie od 01.02 do 31.12
SPRAWOZDANIE KOŃCOWE z wykonania zadania publicznego Terapia i rehabilitacja osób uzależnionych od alkoholu i członków ich rodzin z terenu Gminy Andrychów (tytuł zadania publicznego) w okresie od 01.02
Bardziej szczegółowomnw.org.pl/orientujsie
mnw.org.pl/orientujsie Jesteśmy razem, kochamy się. Oczywiście, że o tym mówimy! Ale nie zawsze jest to łatwe. agata i marianna Określenie bycie w szafie nie brzmi specjalnie groźnie, ale potrafi być naprawdę
Bardziej szczegółowoWiedza i zachowania zdrowotne mieszkańców Lubelszczyzny a zmienne demograficzno-społeczne.
Michał Nowakowski Zakład Socjologii Medycyny i Rodziny Instytut Socjologii Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej Luiza Nowakowska Samodzielna Pracownia Socjologii Medycyny Katedra Nauk Humanistycznych Wydziału
Bardziej szczegółowoPOZAMEDYCZNE POTRZEBY CHORYCH NA NOWOTWORY
POZAMEDYCZNE POTRZEBY CHORYCH NA NOWOTWORY Monika Rucińska Katedra Onkologii Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie CHOROBA NOWOTWOROWA Choroba nowotworowa i jej leczenie znacznie pogarszają jakość
Bardziej szczegółowoSYLABUS. DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2015-2018 (skrajne daty) I rok, 1 semestr Przedmiot kształcenia treści podstawowych dr Dorota Ochojska
SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2015-2018 (skrajne daty) 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Psychologia Kod przedmiotu/ modułu* Wydział (nazwa jednostki prowadzącej
Bardziej szczegółowoUzależnienie od słodyczy
Uzależnienie od słodyczy NA PRZYKŁADZIE WŁASNYM AUTORKI ARTYKUŁU Uzależnienia behawioralne - z czym to się je? Założę się, że każdy z nas zna ze swojego bliższego bądź dalszego otoczenia przykład osoby
Bardziej szczegółowoStan zdrowia, problemy i potrzeby zdrowotne pracowników w kontekście struktury wieku i starzenia się
Stan zdrowia, problemy i potrzeby zdrowotne pracowników w kontekście struktury wieku i starzenia się Eliza Goszczyńska Krajowe Centrum Promocji Zdrowia w Miejscu Pracy Instytut Medycyny Pracy im. prof.
Bardziej szczegółowoSPIS ZAŁĄCZNIKÓW: Nr 1 Wzór certyfikatu specjalisty psychoterapii uzależnień Nr 2 Wzór certyfikatu instruktora terapii uzależnień Nr 3 Wzór wniosku o
SPIS ZAŁĄCZNIKÓW: Nr 1 Wzór certyfikatu specjalisty psychoterapii uzależnień Nr 2 Wzór certyfikatu instruktora terapii uzależnień Nr 3 Wzór wniosku o potwierdzenie statusu osoby uczestniczącej w programie
Bardziej szczegółowoZGŁOSZENIE PRAKTYKI*
WYŻSZA SZKOŁA HUMANITAS CENTRUM STUDIÓW PODYPLOMOWYCH I SZKOLEŃ ul. Kilińskiego 43, 41-200 Sosnowiec studia podyplomowe realizowane we współpracy z Polskim Towarzystwem Integracji Sensorycznej ZGŁOSZENIE
Bardziej szczegółowoPROCES GRUPOWY , Łódź Iwona Kania
PROCES GRUPOWY 19.0.2011, Łódź Iwona Kania Człowiek jest istotą nastawioną na bycie z innymi i jego życie w większości wiąże się z grupami. Pierwszą grupą, z jaką się styka, i w której się rozwija, jest
Bardziej szczegółowoDRUGA OPINIA MEDYCZNA INTER PARTNER ASSISTANCE
DRUGA OPINIA MEDYCZNA INTER PARTNER ASSISTANCE DLACZEGO DRUGA OPINIA MEDYCZNA? Coraz częściej pacjenci oraz ich rodziny poszukują informacji o przyczynach chorób oraz sposobach ich leczenia w różnych źródłach.
Bardziej szczegółowoNASTOLETNIA DEPRESJA PORADNIK
NASTOLETNIA DEPRESJA PORADNIK Upadłam Nie mogę Nie umiem Wstać Sama po ziemi stąpam w snach Sama, samiutka próbuję wstać. Nie umiem Chcę się odezwać Nie wiem do kogo Sama tu jestem, nie ma nikogo Wyciągam
Bardziej szczegółowoOsoba, która Ci przekazała tego ebooka, lubi Cię i chce, abyś poświęcał wiele uwagi swojemu rozwojowi osobistemu.
Osoba, która Ci przekazała tego ebooka, lubi Cię i chce, abyś poświęcał wiele uwagi swojemu rozwojowi osobistemu. Zależy jej na Twoim sukcesie, w każdej sferze życia. Im więcej szczęśliwych ludzi na świecie,
Bardziej szczegółowoSTRESZCZENIE W JĘZYKU POLSKIM
STRESZCZENIE W JĘZYKU POLSKIM Wstęp Choroby nowotworowe są poważnym problemem współczesnych społeczeństw. Rozpoznawanie trudności w funkcjonowaniu psychosomatycznym pacjentów jest konieczne do świadczenia
Bardziej szczegółowoKwestionariusz dla przedstawiciela kadry kierowniczej lub specjalisty ds. bhp
Kwestionariusz dla przedstawiciela kadry kierowniczej lub specjalisty ds. bhp Podstawowe informacje o przedsiębiorstwie Rodzaj działalności:. Liczba pracowników w jednostce lokalnej:. Wdrożony system zarządzania
Bardziej szczegółowoNarzędzie pracy socjalnej nr 15 Wywiad z osobą uzależnioną od alkoholu 1 Przeznaczenie narzędzia:
Narzędzie pracy socjalnej nr 15 Wywiad z osobą uzależnioną od alkoholu 1 Przeznaczenie narzędzia: Etap I (1b) Ocena / Diagnoza (Pogłębienie wiedzy o sytuacji związanej z problemem osoby/ rodziny) Zastosowanie
Bardziej szczegółowoSzkoła Podstawowa nr 9
Szkoła Podstawowa nr 9 im. Jana Pawła II w Ostrowie Wielkopolskim w drodze do uzyskania statusu SZKOŁY PROMUJĄCEJ ZDROWIE ZDROWIE to stan pełnego, dobrego samopoczucia fizycznego, psychicznego i społecznego,
Bardziej szczegółowoProgram profilaktyczny dla uczniów klas IV- VI Publicznej Szkoły Podstawowej nr 5 w Radomsku. Ludzie wokół mnie
Zatwierdzono na Radzie Pedagogicznej w dniu 11.06.2003 r. Program profilaktyczny dla uczniów klas IV- VI Publicznej Szkoły Podstawowej nr 5 w Radomsku Charakterystyka programu Ludzie wokół mnie Program
Bardziej szczegółowoAnoreksja i bulimia psychiczna epidemią XXI wieku.
Anoreksja i bulimia psychiczna epidemią XXI wieku. mgr inż. Aleksandra Czarnewicz-Kamińska ola@ladydieta.pl Katedra Żywienia Człowieka Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji SGGW, Warszawa 14.05.2008
Bardziej szczegółowoJak zapobiegać przemocy domowej wobec dzieci i młodzieży.
Jak zapobiegać przemocy domowej wobec dzieci i młodzieży. (Terapia Krótkoterminowa Skoncentrowana na Rozwiązaniu) Kontakt tel.: +48 600779294 e-mail: iwona@gabinetterapeutyczny.eu Iwona Czerwoniuk psychoterapeuta
Bardziej szczegółowoPODSTAWA PRAWNA : Działalność wychowawcza, edukacyjna, informacyjna i profilaktyczna szkoły w celu przeciwdziałania narkomanii.
Strategia działań wychowawczych, zapobiegawczych i interwencyjnych w Katolickim Zespole Edukacyjnym - Publicznej Katolickiej Szkole Podstawowej im. św. Zygmunta Szczęsnego Felińskiego w Ostrowcu Świętokrzyskim
Bardziej szczegółowo