OGŁOSZENIA. o do. i, D ro dzy Stud en D ro gie Stud en tk o. łu w akcji B ra te rs tw ić. i r. wię co z. d e. y wa s za pr

Transkrypt

1

2 OGŁOSZENIA ci! i, D ro dzy Stud en D ro gie Stud en tk o łu w akcji B ra te rs tw zia ud cia ię wz do ić os y wa s za pr ja ho no ro we go Ju ż po ra z XI, prag niem ię wzię cia jes t prom ocjej nied ob oru w ds ze pr m le ce m zy ejs wa niu kwes tii Krwi. N ajważni ty wn oś ci w ro zwią zy. od da wa nia krwi i ak Wciąż zastanawiasz się, co będziesz robić po studiach? na szym kraju prze de ro wy ch krwiod awcó wsy te tu no ho ów Czy i gdzie znajdzie sz zatrudnienie? ik stn ze uc ró d iwer Po dcza s te j ed ycji wśów oraz pracownikó w Warszawskie go Unawstwa i Przyjdź, przekona j się, co pracoda wcy mogą zaoferować Tobie ws zy stkim stu de nt ownicy Re gion alne go Ce ntru m Krwiod istyczn ym lub nie czekaj i weź sprawy w swoje ręce sam się zaprezen tuj. M ed yczn eg o, prac szawie bę dą po bierać krew w sp ecjal czne go. I wybierz najodpowiedniejszą dla siebie drogę drogę do ar ty Krwioleczn ictwa w W an ym prze d bu dy nkie m Ce ntru m D yd ak ad em z kariery. am bu la ns ie za pa rkowze dzon e jes t ba da niem le ka rs kim i wy wi pr po wi awcą. O dd an ie kr po te ncjalny m krwiod ch na WUM prze ka za no po na d Studenckie Koło Naukowe Manage rów Zdrowia, działają ce przy cja Zakładzie Profilaktyki Zagroże ń Środowiskowych i Alergolo gii ć, iż łą cznie w X Ak wi!! Prag niem y po dkre śli Warszawskiego Uniwers ytetu Medyczn ego wraz z Samorzą dem 22 0 litró w kr Studentów Wydziału Nauk o Zdrowiu WUM organizu je dzin ach 9: : 00! go w, ku ro ia ogólnop olską konferen cję naukową : się 23 kwie tn Ca ła akcja od bę dzie! ść no ec i liczy my na Was zą ob Zdrowie Publiczne i co dalej? Se rd eczn ie za pras za myna od ch od ne otrzym a CZEKO LAD Ę! Perspek tywy zawodowe studentów, ew kr PS. Ka żd y kto od da ci I ro ku Zd ro wia Pu bliczne go Stud en Studen ckie Koło Naukowe Fizjoterapii Warsza wskiego Uniwersytetu Medycznego już po raz szósty organizuje Ogólno polskie Sympozjum Studen ckich Kół Naukowych "Wios na z Fizjoterapią " która odbędzie się 1 czerwca roku w Auli A gmachu Centrum Dydaktycznego Warszawskiego Uniwersy tetu Medyczn ego przy ul. Trojdena 2A pod honorowy m patronate m JM Rektora prof. dr hab. n. med. Marka Krawczyka. Zapisy i wszelkie informacj e: zp.warsza wa.1 czerwca2 01 2@gmail.com które odbędzie się 20 kwietnia roku. Sympozjum odbywa się pod auspicja mi Dekady Kości i Stawów WHO oraz objęte jest patrona tami Polskie go Towarzystwa Fizjoterapii, Polskie go Towarzystwa Rehabilitacji i Polskie go Towarzystwa Geronto logiczne go. Podcza s sympozjum spodzie wamy się prac związan ych z tematem przewo dnim "Aktualn e kierunki rozwoju Fizjoterapii i Rehabilitacji". Przewid ujemy również sesję tematów wolnych. wa, a rs z a W A S e a EL P ra w M e d icin M w ó t t e stronie: na cji U n informa s d e o wia W Serdecznie zapraszamy do rejestra cji! Więcej S A, go Iu e S tu rapii.wu m.edu.p l/ wa rzy s ze n i a g e ró w Zd r a ce u ty czn ee d y cy n y E M M a rm S to N M a n j s ki e g o i F S tu d e n tó w, K e e S p n z o r c y n e d Eu e i e l Ga p t. s ze n am Pra w S to wa rzy za s o p is m o o n fe re n cj ę e ce u w o c k e k i fa rm a Le kż e s z a j ą n a N a u u ro p e j s k u a k t o n ł a y y o r K z a p ra s ty ce ze rw z firm w n ie j o ra z E y e i r n u e t z k k c C le jc h a ra s tą p i s e rd e dam o do ó ln e j ip e r i d r A wn ika. Wy ls kich. N a w w g o a r y n P LA P y wa t e i e - p ra n ta n tó wię co y p o ś a n c e l a r i i D o c z a m i n k P ra w O b ko r e p r e z e z s w r l e kó w e czn i ki z k z e ciw h. P ie y j n y c r z e j B a l i c o s t ę p u d o o w i c z Rz t ó r e j n a p r t y c z n e g o. a l a ) s u k s (s ce u An d wk Lip i dy ie d p a n e l m.in. M e c. za g a d n ie n fe s o r E wa n d a cy j n e j, ra wa fa rm a b lio te ki U W 3 z i a u p o ć f ł r n ej B w n im s p e rt u ka z a kł a d a czy p wy re o n a s. Wy s tą p i a za d a n ie Le ka rza, o we j u s ta tcza k e k m a ch u D a w ę i s n e e a w z B ę d zi o w Po ls c s e s j a m a e czn ik Pra p a n e l d o t. M a rcin M -1 7 : 0 0 w g a.e d u.p l g. z a e 3 b 0 g R n : a u z ę h i a.wp i 10 0 ty c a m a. D r o rd e l p o wia d a s s ta n ie d r. o d zin a ch : ls K r f h o P t e a g z o z ia s t ro n i Kr z y s rca w u j ą co Z d ro w n p. d r e j e m o cj o n is t e rs t wa j u ż 2 2 m a cz e g ó ły n a my! i Sz M in ę d z ie s ię ra s z a b a rd z p a Z b od re n cj a Ko n fe 2 gal en

3 WSTĘP Nowyrok, nowe logo, a problemystare. G też zrobił. ALEKSANDER ZARZEKA REDAKTOR NACZELNY alen też jest człowiekiem i jak większość z nas robi sobie postanowienia noworoczne. Będę bardziej nowoczesny, bardziej odważny, dotrę do szerszego grona czytelników Tak marzył sobie nasz bohater w sylwestrową noc. Jak pomyślał, tak Realizacją pierwszego wyzwania jest minimalistyczne logo autorstwa Michała Wasiaka i Macieja Kupidury, drugiego temat numeru, a trzeciego zwiększony (ba!) niemal podwojony nakład. Zimą na ulicy nie trudno o wywrotkę. Galen także stara się nie wywinąć orła na śliskim temacie aborcji. Pytanie, czy można być w tej sprawie obiektywnym? Czy można znaleźć kompromis pomiędzy autonomią woli, a prawem do życia? Jak pogodzić ministra Gowina, który słyszy rozpaczliwy krzyk zarodków z prof. Środą która płacze nad urodzonymi, a niechcianymi? Gdzie leży płaszczyzna porozumienia pomiędzy Marią Czubaszek, która nie żałuje swoich dwóch aborcji, a Wojciechem Cejrowskim, określającym ją jako zgniłą śliwkę, którą należy usunąć z kosza. Wszystko zależy od punktu wyjścia, punktu widzenia, punktu rodzenia. From theeditor A quarter of a year already passed and we re back with this new issue. The English part is as usual a mix of case studies and travel tips. We also have an EDSG update, as well as a continuation of last issue s What Can I Do Career Thiking, this time focused on the options we have once we graduate. In addition, there s another Medicine in History article, touching on the controversial topic of abortion, which is the theme for this issue. For those of you who read in Polish, there are three additional articles about abortion that I recommend you to read. So get cozy and enjoy reading! Uniwersytetu Medycznego ul. Oczki 1 a Warszawa Redaktor Naczelny: Aleksander Zarzeka Redaktor Wydania Angielskiego: Anna Flink Skład i grafika: Michał Wasiak Korekta: Marta Pieńkowska Redaktorzy: Beata Tyszko Magdalena Stusińska Marta Patyk Agata Olearczyk Michał Wasiak Anna Marchewka Paulina Poświata Agata Struzik CONTENTS AKTUALNOŚCI Bustryk Prawo a medycyna - nowy cykl wykładów Erasmus Students Network WUM Narty we Francji Polski przełom w walce z czerniakiem Zostawieni na lodzie - fotoreportarz z ICEWUM TEMAT NUMERU - ABORCJA Lekarz skazany, matka niewinna aborcja w świetle prawa Przyszłość embrionu Nikogo nie można zmusić do przeprowadzenia aborcji - wywiad z prof. Mirosławem Wielgosiem Aborcja w pigułce PUBLICYSTYKA Ciało, wygląd, choroba Ryba wpływa na wszystko Czosnek - siła natury na różne dolegliwości Co nam zostało po stażu? Nowa religia - Tolerancja Przypadek kliniczny ENGLISH PART ANNA FLINK EDITOR OF THE ENGLISH PART OF GALEN Wydawca: Samorząd Studentów Warszawskiego Spistreści Dominika Łysek Zuzanna Dukaczewska Kamil Chorążka Weronika Jaremek Maria Piekarska Piotr Sobieraj Paulina Pyzik Paweł Koczkodaj Milena Gosk Lukasz Strulak Anna Flink Paula Grabowski Nana Fjellså Kasia Dźwiarek Agnieszka Dębkowska Dagny Krankowska Olga Rostkowska Joanna Bogusz Aleksander Zarzeka Martyna Giedrojć kontakt: galen.wum@gmail.com na okładce wykorzystano zdjęcie z: New Year, New Semester, New Spirits Case studies Roe v. Wade the change in the US Abortion Law Winter Outing to Hel Traveling with a smile What can I go? Career thinking KULTURALNIA Kulturalnia Code Blue Mapa i terytorium Moralność Pani Dulskiej Ciało zdeformowane Lomografia ROZMAITOŚCI Artykuł dla tych, co chcą od życia więcej! Chwila refleksji Choroba nie wybiera, dotyka także gwiazd ąę Czytaj Galena także w wersji elektronicznej na stronie gal en

4 AKTUALNOŚCI Bustryk2012 BEATA TYSZKO P o niezwykle ciężkim wysiłku psychicznym związanym z zimową sesją egzaminacyjną, nasi studenci mieli okazję na chwilę zapomnienia o otaczającym ich świecie i spędzenie ferii na corocznie organizowanym obozie narciarsko-snowboardowo-imprezowym. Samorząd Studentów Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego tym razem zabrał nas do Bustryka - małej miejscowości k. Zakopanego, gdzie w dwóch przytulnych ośrodkach codziennie czekała na nas masa atrakcji. W nocy z niedzieli na poniedziałek prawie 200 studentów zapakowanych w 4 autokary ruszyło na starcie z polskimi Tatrami. Pierwszy dzień obozu wspominamy raczej spokojnie- ci najbardziej zdeterminowani pojechali na stok, pozostali brali udział w bitwie na śnieżki, a jeszcze inni, po prostu zbierali siły przed naprawdę ciężko zapowiadającym się tygodniem. Żeby z wielką pompą powitać rozpoczynający się obóz, Samorząd zorganizował im- prezę karnawałową. Cały parkiet wypełniony po brzegi studentami w maskach, pełno brokatu i piór, a mimo siarczystych mrozów, u nas atmosfera była naprawdę gorąca. Drugi dzień był już dużo bardziej intensywny. Po szybkim śniadaniu wszyscy wybraliśmy się na szusowanie po stokach. Po powrocie czekała na nas duża dawka adrenaliny, czyli jazda na skuterach śnieżnych. Co prawda była to wycieczka, która niespodziewanie wymknęła się organizatorom spod kontroli, ale sami uczestnicy tej przygody z uśmiechem na ustach wspominają dłuuugi spacer na Gubałówkę, spontaniczny zjazd wyciągiem do Zakopanego i rozgrzewające prezenty od Samorządu. Jednak jak przystało na obóz, a nie wczasy, mimo tych wszystkich wrażeń, w ośrodku czekała już na nas impreza w stylu retro, gdzie szyk i elegancja lat trzydziestych przeplatała się z szaleństwem dzieci kwiatów i gorączką epoki disco. Wyjazd organizowany przez Samorząd Studentów WUM to niesamowite wspomnienia oraz nowo powszystkie kolejne dni rozpoczynały się zjazdami znani ludzie, którzy nie pozwolą nam zapomnieć ze stoków wraz z instruktorami, jednak tym, co od- o klimacie obozu na długi czas. Nowycykl wykładów Prawo a Medycyna E MAGDALENA STUSIŃSKA uropejskie Stowarzyszenie Studentów Medycyny EMSA Warszawa we współpracy z Europejskim Stowarzyszeniem Studentów Prawa ELSA Warszawa zapraszają na rozpoczynający się cykl wykładów dotyczących aspektów prawnych medycyny otwartych dla wszystkich studentów Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. W miłej atmosferze międzyuczelnianej współpracy postaramy się przybliżyć niełatwy temat błędu w sztuce lekarza, odpowiedzialności prawnej i karnej, odkryjemy wszystkie sekrety tajemnicy lekarskiej, a także poznamy prawa i obowiązki lekarzy i personelu medycznego. Nie zabraknie też wykładu dotyczącego trudnego tematu systemu organizacji opieki zdrowotnej w Polsce. Tak więc- jeśli interesujesz się prawem, i ciekawią Cię te tematy, albo po prostu chcesz się dowiedzieć co jest prawem i obowiązkiem lekarza- cykl wykładów EMSA i ELSA to świetna okazja aby dowiedzieć się wiele i wyjaśnić wszystkie wątpliwości i niejasności! Pierwszy wykład odbył się w środę 22 lutego w Sali 1 39 Centrum Dydaktycznego. Był to wstęp do całego cyklu zatytułowany "Propedeutyka prawa medycznego", a prelegentem był specjalista prawa medycznego - dr Leszek Bosek z Katedry Prawa Cywilnego WPiA Uniwersytetu Warszawskiego. O bieżących wykładach można też dowiedzieć się korzystając z newslettera, do którego można się zapisać na stronie EMSA, a także z informacji na stronie i facebooka EMSA Warszawa. 4 gal en różniało doby od siebie, były kolejne imprezy tematyczne i inne, ciekawe atrakcje. Środa była dniem, w którym mogliśmy zrelaksować się w basenach termalnych w Bukowinie Tatrzańskiej, a następnie pobawić na.. weselu! Bansy w rytmie disco-polo i innych weselnych hitów oraz zabawy oczepinowe z nagrodami, na długo pozostaną w naszej pamięci. Czwartek, to niezapomniany kulig, grzane wino i Paulla śpiewana na stołówce, a zaraz po tym Ballada o lekkim zabarwieniu erotycznym, czyli erodisco i świecenie jak miliony monet. W pierwszy dzień weekendu Samorząd przygotował dla nas prawdziwy wieczór góralski. Zaproszono zespół grający góralską muzykę, a na suto zastawionych stołach nie mogło zabraknąć pieczonej świni i prawdziwej zakopiańskiej cytrynówki, która wielu z nas zakręciła w głowie, jeszcze zanim udaliśmy się na wieczorną imprezę. Wieczór góralski tak bardzo dał się we znaki naszym studentom, że wiele osób zrezygnowało z wyprawy na stoki do Białki Tatrzańskiej na rzecz regeneracji sił. A było przed czym odpoczywać, bo czekał nas już ostatni dzień wyjazdu, czyli wieczorny spacer po Krupówkach i Gangsta s Paradise!

5 Erasmus Students Z MARTA PATYK apewne wiele osób studiujących na naszej uczelni, myślało/myśli o wyjeździe za granicę. Niektórzy na praktyki, inni na specjalizację, pozostali do pracy Można jednak to wszystko połączyć w jedno i wyjechać w czasie studiów na okres od 3 do 1 2 miesięcy. Nasza uczelnia dba także o studentów pragnących studiować za granicami naszego kraju, których z roku na rok przybywa. Może o tym świadczyć, chociażby fakt, iż na zorganizowanym w grudniu spotkaniu informacyjnym z pracownikami Biura Współpracy z Zagranicą, sala wypełniona była po brzegi. Zainteresowani mogli dowiedzieć się więcej o samym wyjeździe, a także o działalności sekcji Erasmus Student Network. Dla tych, którzy nie mogli dotrzeć na spotkanie, przygotowałam krótki poradnik. AKTUALNOŚCI Network WUM sień) przyjmowane są zgłoszenia osób chętnych do opieki nad Erasmusem przyjeżdżającym studiować na naszej uczelni. Mentorzy odbierają zagranicznych studentów z lotniska, wskazują drogę do akademika bądź pomagają znaleźć mieszkanie, wyjaśniając, jak postawić pierwsze kroki w nowym środowisku. A oprócz tego Jest to doskonała okazja do poćwiczenia konwersacji w języku obcym (można wybrać narodowość Erasmusa, którym chcemy się zająć), spotkania z odmienną kulturą, nawiązania międzynarodowych kontaktów. I pozwiedzania miasta, kafejek, klubów w towarzystwie znajomych zza granicy. ganizowany w marcu przez wszystkie sekcje całej Europy. Ma na celu przybliżenie piękna europejskich krajów dla mieszkańców z zagranicy, szerzenie świadomości obywatelstwa europejskiego i otwarcia się na obce kultury oraz zwyczaje. Może w nim wziąć udział każdy student naszej uczelni, zainteresowany fotografią, przesyłając swoje zdjęcia poprzez stronę internetową. CO POZA TYM? Jest to inicjatywa mająca na celu zaangażowanie studentów biorących udział w programie Erasmus w Polsce w działania na rzecz społeczności lokalnej. Umożliwia im również poznanie nie tylko środowiska uniwersyteckiego, ale również integrację z innymi grupami społecznymi, a tym samym poznanie Polski, jako całości. W ramach tego projektu studenci naszej uczelni wraz z Erasmusami wzięli w tym roku udział m. in. w obchodach Międzynarodowego Dnia Świętego Mikołaja, odwiedzając dzieci z Centrum Zdrowia Dziecka oraz w Maratonie Pisania Listów we współpracy z Amnesty International. W ramach działalności sekcji ESN WUM udało nam się zorganizować dla Erasmusów, a także wraz z nimi, szereg mniejszych inicjatyw. Wyjście na kręgle, Wigilia, czy Eurodinner stwarzały świetną okazję do integracji oraz spróbowania tradycyjnych hiszpańskich, rumuńskich, włoskich, tureckich lub portugalskich potraw przygotowanych przez Erasmusów. Oprócz tego można było porozmawiać o tym, jak podoba im się studiowanie w Polsce i na WUM-ie, jak wygląda nauka na ich Alma Mater, na którą, kto wie, może i my kiedyś zawitamy? A poza tym nie ma nic lepszego jak wspólna zabawa na imprezach, bo przecież szerzenie i poznawanie polskiej kultury powinno odbywać się na wszelkich możliwych płaszczyznach. Więcej informacji można znaleźć na naszej stronie internetowej: i na facebooku na fanpage u pod nazwą ESN WUM. Program Mentor jest właściwie filarem całej dzia- DISCOVER EUROPE łalności ESN. Pod koniec wakacji (sierpień, wrze- Jest to międzynarodowy konkurs fotograficzny or- Autorka artykułu jest członkiem zarządu ESN WUM ds. Public Relations, a także Koordynatorem sekcyjnym ESN DE. O ESN WUM Erasmus Student Network jest ogólnoeuropejską organizacją studencką, której celem jest wspieranie i rozwój programów międzynarodowych oraz wymian studenckich, w tym zwłaszcza Programu Erasmus. Mottem organizacji jest hasło "Students helping Students. Jesteśmy jedyną uczelnią medyczną w Polsce, przy której utworzona jest sekcja lokalna, natomiast ESN działa prężnie na większości uczelni wyższych w największych miastach naszego kraju. Działalność sekcji opiera się na ułatwieniu przyjeżdżającym Erasmusom aklimatyzacji w nowym dla nich mieście, na uczelni zarówno poprzez zwykłe kontakty towarzyskie, jak i organizowane na szerszą skalę projekty. PROGRAM ESN MENTOR SOCIAL ERASMUS gal en 5

6 AKTUALNOŚCI Nartywe Francji N MICHAŁ WASIAK a przełomie stycznia i lutego tego roku do malutkich miejscowości Les Coches i Montchavin we francuskich Alpach przybyła z tygodniową wizytą ponad stuosobowa grupa robocza studentów WUM-u pod wodzą uczelnianego AZS-u, w celu oceny jakości bazy turystycznej w regionie. Naszej uwadze nie umknął brak witającej delegacji lokalnych władz, jednak nie zraziliśmy się i przystąpiliśmy do żmudnej pracy kontrolerskiej bez żadnych uprzedzeń. S ZALETY pomimo wymownych skojarzeń okazały się po prostu mniejszymi lub większymi górskimi chatami - to właśnie w nich zamieszkaliśmy. Większość z nas zakwaterowano w rezydencji Wengen, zbudowanej kaskadowo na stromym zboczu i złożonej z wielopoziomowego überszaletu i paru mniejszych domków. Mieszkania były naprawdę ładne, przytulne i wygodne, jednak prosty górski styl, jak się okazało, nie był wcale tak banalny, jak się tego spodziewaliśmy - na początku dostaliśmy listy elementów wyposażenia, które trzeba było sprawdzić i z których mieliśmy być rozliczeni na końcu wyjazdu. Spisane i przeliczone było wszystko - kubki, kubeczki, kieliszki, korki, druciane ustroj- 6 gal en stwa do mikrofali, dziwne naczynia o tajemnym przeznaczeniu i wiele, wiele innych, wliczając w to około 20% pozycji, których nie zrozumieliśmy. Zaskakująca była jednak wycena większych elementów gdybyśmy porzucili nasze wysokie normy etyczne, moglibyśmy zgubić mikrofalę i sprzedać ją z niezłym zyskiem nawet po potrąceniu odpowiedniej sumy z kaucji. Same miejscowości odsłoniły swój urok następnego dnia rano. Montchavin położone jest na wysokości m n.p.m., zaś Les Coches m n.p.m., tak więc sporo wyżej niż Zakopane. W pobliżu niskich, stylowych kamieniczek mieszkało się na pewno znacznie przyjemniej niż by to miało miejsce w otoczeniu wielkich, zwalistych hoteli, psujących krajobraz innych pobliskich stacji narciarskich. Ogromnym atutem była bliskość wyciągów, nie musieliśmy więc gnieść się w skibusach i tracić czasu na dojazd. M AŁE PAŃSTWO Oddalone o parę kroków wyciągi w Les Coches i Montchavin stanowiły naszą bramę do narciarskiego raju tak przynajmniej reklamuje się federacja paru ośrodków narciarskich, złączonych pod nazwą Paradiski. Rzeczony region to dwa lodowce, 425 km tras, dziesiątki wyciągów i barów oraz tysiące leżaków do opalania. Rozpoczynając jazdę na przykład w Montchavin na wysokości 1 250m. n.p.m. można dostać się aż na 3250m. n.p.m. Każdy mógł znaleźć trasę dla siebie od szerokich, łagodnych łąk przez urozmaicone leśne nartostrady po biegnące nad przepaściami strome ścianki. Niestety, czarne trasy okazały się w większości słabo przygotowane i pełne zmrożonych, wysokich muld. Czasem miałem wrażenie, że to właśnie kiepskie utrzymanie zdecydowało o nadaniu im najtrudniejszej kategorii. Połapanie się w plątaninie tras nie należało do najłatwiejszych Francuzi w całej swej przebiegłości ponazywali je, zamiast ponumerować. Zobaczenie nazw na lizakach było w trakcie jazdy tak trudne, że częste stopy przy rozjazdach i studiowanie mapki okazały się niezbędne. A nawigacja była ważna, biorąc pod uwagę skomplikowaną i szczerze powiedziawszy, słabo zaplanowaną siatkę wyciągów oraz różne godziny zamykania poszczególnych obiektów. Kluczowa była dwupoziomowa kolejka, nazwana przez nas Młotem, którą wyprawialiśmy się z ośrodka La Plagne, w obrębie którego mieszkaliśmy, do Les Arc, gdzie były lepsze trasy. Jedynym warunkiem tej przyjemności był punktualny powrót do Młota najpóźniej o Naszym kolegom raz to się nie udało - byli na stacji o ; pocałowawszy klamkę, rozpoczęli swoje trzygodzinne przedzieranie się do domu, obfitujące w walkę z wilkami, spanie pod gołym niebem, podróż kilkoma skibusami i ruinę finansową z powodu wysokich stawek taxi. Ja zaś, popijając w tym samym czasie gorącą białą czekoladę (me gusta!) w lokalnej knajpce i nie wiedząc o trudnej wędrówce znajomych, rozmyślałem o tym, jak doskonałym plenerem do nakręcenia "Drużyny Pierścienia"

7 AKTUALNOŚCI Polski przełom w walce z czerniakiem PAWEŁ KOCZKODAJ Jak donosi portal internetowy Rynek Zdrowia, zespół polskich naukowców pod kierownictwem profesora Andrzeja Mackiewicza, kierownika Zakładu Immunologii Nowotworów Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu oraz Zakładu Diagnostyki i Immunologii Nowotworów Wielkopolskiego Centrum Onkologii, STWORZYŁ SZCZEPIONKĘ przeciwko czerniakowi. P reparat zawiera w swoim składzie unieszkodliwione komórki nowotworowe, poddane modyfikacji genetycznej, które w dalszych etapach tworzenia szczepionki, przechodzą specjalistyczną obróbkę oraz są zamrażane w ciekłym azocie. Po zaaplikowaniu choremu preparatu obserwuje się zwiększoną byłyby otaczające nas tereny. Pomimo wspomnia- stymulację układu immunologicznego. nych niedogodności w Paradiski jeździło się bar- Pomimo obiecujących wyników wśród chorych ledzo przyjemnie, w co miały swój ogromny wkład czonych polską szczepionką, droga do jej wprowadzenia na rynek wydaje się być jeszcze długa WSPANIAŁE WIDOKI Paradiski położone jest w pobliżu Val d Isere oraz Chamonix, co oznacza tylko jedno - Mont Blanc! Najwyższa góra Europy towarzyszyła nam w słoneczne dni, a jej monumentalny masyw robił ogrom ne wrażenie. Z najwyższych punktów ośrodka rozciągał się widok na poszarpane skały, alpejskie łąki i szerokie doliny. Ostatniego dnia pogoda uraczyła nas tzw. zjawiskiem inwersji temperatury gdy w zachmurzonych dolinach trzęśliśmy się z zim na, na lodowcu było ciepło i słonecznie, a z dywanu zalegających poniżej chmur wystawały szczyty epic! Wynalazek naukowców znajduje się obecnie w końcu II fazy badań klinicznych. Wyżej wspomniany portal przytacza wypowiedź profesora Andrzeja Mackiewicza, który podkreśla, że preparat nie działa u wszystkich chorych, których poddano terapii, jednak u ponad 60% osób przyjmujących szcze- pionkę, wydłużył on znacznie czas ich życia. Niestety, do prowadzenia dalszych badań, a także rozpoczęcia terapii u pacjentów chorych na czerniaka, potrzebne są konkretne fundusze. Koszt wytworzenia jednej dawki szczepionki to ok. 600 zł. Prywatni sponsorzy wycofali się z finansowania projektu, zaś Ministerstwo Zdrowia nie może refundować terapii szczepionką, ponieważ nie znajduje się ona w wykazie produktów leczniczych dopuszczonych do obrotu na rynku. W tych okolicznościach przyszłość polskiej szczepionki przeciwko czerniakowi, nad którą naukowcy pracują już przeszło 20 lat, wydaje się rysować w dość ciemnych barwach. Pozostaje mieć tylko nadzieję, że badaczom uda pozyskać się prywatne środki, które pozwolą na kontynuowanie dalszych prac nad pionierskim preparatem. Chyba żadna robocza wizyta nie może odbyć się bez okolicznościowych spotkań. Tutaj zapunktowały nasze mieszkanka, które na raz mieściły zaskakująco dużo osób. Rytm naszych bankietów wybijaliśmy w równym tempie 7/7, nie opuszczając żadnego uderzenia. Nie będę tu opisywał nielicznych przypadków złamania zasad BHP i paru kontuzji, bo najlepsze świadectwo naszej zabawie wystawiły kaucje, które jakimś cudem powróciły do nas niezbyt mocno uszczuplone. Kontrola wypadła nadzwyczaj dobrze, a po sformułowaniu kliku zaleceń pokontrolnych i skutecznym z perspektywy czasu toaście za bezpieczny powrót! zakończyliśmy naszą pracę. Łatwo nie było, ale z czegoś trzeba żyć! I NTEGRACJA gal en 7

8 AKTUALNOŚCI fo to re p o rta ż Zostawieni na Lodzie ZDJĘCIA: AGATA OLEARCZYK I MAŁGORZATA MORDZIŃSKA (STUDIO FOCUS) N a szczęście tym razem dotyczy to niezwykle pozytywnego wydarzenia, jakim był tegoroczny IceWUM. W wybrane niedziele począwszy od r. aż do r. w godzinach 23:59-01 :00 na warszawskim Torwarze, studenci WUMu mieli okazję skorzystać z darmowej jazdy na łyżwach. Wszystko to za sprawą naszego Samorządu. weekendu szalejąc na ślizgawce. Tegoroczny IceWum jest pierwszą edycją na naszej uczelni, ale już zyskał sobie wielu wiernych fanów. Od samego początku cieszył się niezwykle dużym zainteresowaniem i przyjęty został ze sporym entuzjazmem. Warto również wspomnieć, iż o godną oprawę muzyczną podczas naszych piruetów na Torwarze zadbał kolektyw Tynetzki&Novatzki Inicjatywa została zaczerpnięta od kolegów z Entertainment oraz Dj J-ki. Politechniki Warszawskiej, którzy już od kilku lat organizują nocne ślizgawki na Torwarze, cieszące W ostatnią niedzielę ślizgawka została urozmaicona się niesłabnącą popularnością. Uznano więc, że przez studentów, jak na karnawał przystało - zabawą warto byłoby zorganizować podobną atrakcję i u w przebraniach. Co więcej, dobry kostium wystarczał, nas. W ten oto sposób powstała idea IceWUMu, z by wejść bez biletów, które rozchodziły się, co darmowym wejściem dla wszystkich studentów z tydzień w mgnieniu oka. Jako, że była to pierwsza Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. tego typu zabawa organizowana przez Samorząd, Udostępniono również symboliczną pulę biletów wyciągnięte zostały również liczne wnioski, dzięki dla studentów z innych uniwersytetów, tak, aby którym kolejne wydarzenia będą jeszcze lepsze. każdy mógł skorzystać z tej niebywałej atrakcji. Ci, Już nie możemy się doczekać następnego IceWUMu! którzy nie posiadali w swej szafie łyżew, mogli je Tymczasem zapraszamy Was do obejrzenia zdjęć wypożyczyć na miejscu i spędzić ostatnią godzinę z I edycji. 8 gal en

9 AKTUALNOŚCI gal en 9

10 TEMAT NUMERU Lekarzskazany,matka niewinna aborcja w świetle AGATA STRUZIK prawa W terminologii prawniczej aborcja to przestępstwo polegające na niezgodnym z prawem przerwaniu ciąży. Nielegalnym, czyli dokonanym przez osoby nieuprawnione. Przepisy ustawowe określają warunki dopuszczające przerwanie ciąży, są one jednak regulacją o charakterze wyjątkowym. O bowiązująca od r. ustawa o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży dopuszcza aborcję, gdy ciąża stanowi zagrożenie dla życia lub zdrowia kobiety ciężarnej, gdy jest duże prawdopodobieństwo ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu lub gdy ciąża powstała w wyniku gwałtu. Zgodnie z tzw. klauzulą sumienia, lekarz może jednak powstrzymać się od wykonania świadczenia zdrowotnego, które jest niezgodne z jego przekonaniami. Jest on jednak obowiązany do wskazania innego lekarza, który takiego zabiegu dokona. Dodać należy, iż przypadku ciąży spowodowanej czynem zabronionym, aborcja dozwolona jest jedynie do jej 1 2 tygodnia. przemocą, groźbą bezprawną lub podstępem doprowadza kobietę ciężarną do przerwania ciąży, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Taki sam zakres kary stosuje się w przypadku usunięcia ciąży, kiedy płód osiąga zdolność do samodzielnego życia poza organizmem matki. Restrykcyjne prawo sprzyja rozwojowi podziemia aborcyjnego. Według danych organizacji pozarządowych w Polsce przeprowadza się od 80 do 200 tysięcy zabiegów rocznie. Doświadczenie dowodzi, że nawet ryzyko trwałego okaleczenia, czy utraty życia nie powstrzymuje kobiet, które nie chcą urodzić dziecka. Na świecie, co 7 minut umiera kobieta z powodu niefachowych prób przerwania ciąży. Polki, które decydują się na zabieg za granicą (tzw. turystyka aborcyjna) najczęściej wybierają Czechy, Niemcy lub Wielką Brytanię. Nowelizacja tej ustawy w r. dodała do powyższych warunków "złą sytuację społeczną". Jednak Trybunał Konstytucyjny w orzeczeniu z dnia 28 maja uznał ten przepis za niekonstytucyjny i zabronił w tym przypadku przerywania ciąży. Jest to ewenement na skalę światową. W żadnym innym państwie sąd nie uznał, że płodowi przysługują takie prawa jak wszystkim obywatelom. Według raportu Human Rights Watch z r. Polska jest jednym z dwóch krajów na świecie, w których w ostatnich latach, wbrew światowym trendom, zaostrzono prawo dotyczące aborcji. Jak wynika z danych resortu zdrowia, w 2008 r. zarejestrowano 499 aborcji. Przyczyną 32 zabiegów było zagrożenie zdrowia lub życia kobiety, a 467 przeprowadzono w wyniku badania prenatalnego wskazującego na duże prawdopodobieństwo nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu. Nie odnotowano żadnego przypadku przerwania ciąży, która byłaby wynikiem czynu zabronionego. Z szacunków Federacji na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny wynika, że rzeczywista liczba aborcji wynosi ok tys. rocznie, z czego % mogą stanowić zabiegi przeprowadzane za granicą. W Polsce wg nowego Kodeksu karnego (26 VI 1 997, art. 1 52) za aborcję grozi kara pozbawienia wolności do 3 lat. Sprawcą tego występku może być w zasadzie każda pomagająca osoba, w tym najbliższa rodzina, osoby nakłaniające do zabiegu i lekarz. Kobiecie, która dopuściła się aborcji nie grozi nic. Lekarze coraz częściej są karani, zazwyczaj grzywną i tymczasową utratą prawa do wykonywania zawodu. Na mocy artykułu 1 53k.k. ten, kto stosując przemoc wobec kobiety ciężarnej lub w inny sposób bez jej zgody przerywa ciążę albo 1 0 gal en Ogromna dyspropocja pomiędzy legalnymi, a nielegalnymi przypadkami aborcji świadczy o słabości polskiego prawa, które tak bardzo jest omijane. Spektakularne ukaranie kilku lekarzy nie rozwiązuje problemu, jakim jest rozwinięte podziemie aborcyjne. Nie chciałabym cytować członków Federacji na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny, ale nie wolno udawać, że nie ma problemu. Należy go rozwiązać, a coraz surowsze prawo, które nie jest respektowane, nic w tej sytuacji nie zmienia. N ietrudno jest usłyszeć dzisiaj głosy skrajnie liberalne na temat początku ludzkiego życia. Tymczasem wg najnowszych badań opinii publicznej przeprowadzonych przez ośrodek IQS w grupie Polaków we wrześniu 201 0r., 88% ankietowanych uznało za pewnik, że życie ludzkie zaczyna się w chwili poczęcia, zaś 90% zgodziło się ze stwierdzeniem, że dziecko ma bezwarunkowe prawo do życia. Kwestia stanowiska wobec problemu aborcji jest dużo mniej skomplikowana, niż mogłoby się wydawać. Wystarczy odpowiedzieć sobie na pytanie: Czy embrion jest człowiekiem?. Jeśli uznamy, że nie, to aborcja nie jest problemem, ale sprawą osobistą każdej kobiety, która ma prawo do swojego brzucha. Natomiast odpowiedź twierdząca, zmienia spojrzenie na tę kwestię - nie wolno go zabijać, tak jak każdego innego bezbronnego i niewinnego obywatela. Jak każdy z nas wie, od momentu zapłodnienia, czyli połączenia komórki jajowej z plemnikiem, powstaje zygota, która posiada swój unikatowy i niepowtarzalny materiał genetyczny. Nie jest to komórka należąca do matki, ani do ojca, ale nowa osoba. Już od tego momentu następuje rozwój, który nie jest wymuszony z zewnątrz, a środowisko wewnątrzmaciczne jest na tym etapie konieczne, tak samo jak każdemu z nas potrzebny jest tlen. Zygota, morula, blastula, blastocysta, noworodek, niemowlę, nastolatek, osoba dorosła, staruszek to nazwy różnych etapów życia tego samego człowieka. Co więcej Trybunał Sprawiedliwości UE w orzeczeniu z dnia 1 8 XI zakazał w krajach Unii patentowania komórek macierzystych, których pozyskanie wiąże się z uśmierceniem embrionu. Luksemburski trybunał uznał, że poczęcie - bez

11 TEMAT NUMERU Przyszłość embrionu ZUZANNA DUKACZEWSKA względu na formę - oznacza początek biologicznej egzystencji człowieka. Podkreślał, że za embrion ludzki należy uznać każdą komórkę jajową od momentu jej zapłodnienia, a także niezapłodnione komórki jajowe, w które wszczepiono jądro komórkowe pochodzące z dojrzałej komórki ludzkiej oraz niezapłodnione ludzkie komórki jajowe, pobudzone do podziału i dalszego rozwoju na drodze partenogenezy. Jak widać, z prawdy o początku życia każdego człowieka wynika jeszcze kilka innych, bardzo ważnych aspektów, tzn. nie jest dobre używanie komórek macierzystych pochodzenia embrionalnego do badań naukowych. Nie można w ten sposób wykorzystywać człowieka, nawet do bardzo dobrych celów. Również podczas procedury in vitro (w Polsce jak dotychczas w żaden sposób nie uregulowanej) niszczy się lub zamraża część zapłodnionych komórek, które mają prawo do życia tak samo jak każdy z nas. Przykry jest fakt, że w Polsce dozwolona jest aborcja dzieci z podejrzeniem ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu. Człowiek ten już istnieje i nie można odebrać mu prawa do życia przez wady fizyczne czy umysłowe, które będą pewnym obciążeniem dla rodziców. Jest to tak jakby uśmiercić wszystkie osoby niepełnosprawne i chore, które nota bene, mogą być szczęśliwsze od tych zdrowych, choć może to być trudniejsze szczęście. Zdarzają się również argumenty proaborcyne mówiące o tzw. podziemiu aborcyjnym. Odpowiem na ten argument opierając się na bardzo rzetelnie opracowanym artykule Podziemie aborcyjne mity i fakty opracowanego przez dr med. Józefa Deszcza, lek. med. Marię Stachurę, dr Beatę Trzcińską oraz dr hab. Jadwigę Wronicz (do którego przeczytania serdecznie zachęcam). Dane z roku, kiedy aborcja była dopuszczona na życzenie mówią o 3047 przerwanych ciążach. Oczywiście przeważająca liczba nie była rejestrowana. Opierając się na przywoływanym przez demografów stosunku ilości legalnych aborcji do nielegalnych szacuje się od 7 do 1 4 tysięcy tych drugich każdego roku. Media podają 200 tys, co jest drastycznym zawyżeniem, używanym do manipulowania świadomością społeczną. Takie zabiegi nie występują tylko w Polsce, ale już przyniosły swoje skutki w innych krajach. Oto wypowiedź dr Nathansona, który po latach zaprzestał wykonywania aborcji i stał się działaczem pro-life: Sfałszowaliśmy dane na temat nielegalnych zabiegów przerywania ciąży wykonywanych każdego roku w USA. Mass mediom i opinii publicznej przekazywaliśmy informacje, że rocznie przeprowadza się w Stanach około miliona aborcji, chociaż wiedzieliśmy, że naprawdę jest ich około 1 00 tysięcy. Podczas nielegalnych zabiegów umierało rocznie kobiet, ale stale powtarzaliśmy, że śmiertelność jest znacznie wyższa i wynosi 1 0 tysięcy rocznie. Liczby te zaczęły kształtować świadomość społeczną w USA i były najlepszym środkiem, aby przekonać społeczeństwo, że trzeba zmienić prawo antyaborcyjne. Sfałszowane przez nas dane na temat przerywania ciąży wpłynęły na legalizację aborcji przez Sąd Najwyższy. Na koniec zacytuję fragment wypowiedzi znanego amerykańskiego prezydenta: Abraham Lincoln uważał, że nie moglibyśmy przetrwać jako wolny kraj, gdyby jedni ludzie mogli decydować, że inni nie dorastają do wolności i dlatego powinni być niewolnikami. Podobnie my nie możemy przetrwać jako wolny kraj, gdy jedni ludzie mogą decydować, iż inni nie dorastają do tego, aby żyć i dlatego powinni być zabici przed narodzeniem lub nawet tuż po narodzeniu. Moja administracja jest oddana sprawie zachowania Ameryki jako wolnego kraju, a nie ma kwestii ważniejszej w tym aspekcie niż potwierdzenie prawa do życia wszystkich istot ludzkich, prawa bez którego wszelkie inne prawa nie mają żadnego znaczenia.: (R Reagan Abortion and the conscience of the nation, Thomas Nelson Publishers, New York 1 984, s. 38) 3 ARGUMENTY ZA, KTÓRE ŁATWO MOŻNA OBALIĆ Paleta argumentów używanych w debacie o aborcji, tak jak w większości dyskusji światopoglądowych, nie ulega szczególnie dynamicznym zmianom. Jednak w służbie zwolenników liberalizacji prawa do przerywania ciąży pracuje kilka zaskakująco nielogicznych twierdzeń, do tego podnoszonych niezwykle często. Oto kilka przykładów: 1.Tak jest na całym świecie. Aż ciężko uwierzyć, że takie zdanie w ogóle pojawiło się w poważnej debacie. Nie trzeba chyba dowodzić, że powszechność jakiegoś zjawiska nie jest jednocześnie certyfikatem jego jakości. Weźmy choćby niewolnictwo, panujące w wielu krajach w różnych okresach historii czy powszechna zgoda na ten proceder w jakikolwiek sposób zmieniała jego kwalifikację moralną? w ogóle zlikwidować prawo. Wtedy szarej strefy nie byłoby wcale. Czy w debacie na przykład o legalizacji zabójstwa na zlecenie taki argument miałby jakikolwiek sens, czy ktoś poważnie potraktowałby postulaty: zalegalizujmy płatne morderstwa, to wtedy pojawią się wpływy do budżetu, a ofiary będą zabijane profesjonalnie nie cierpiąc przy tym tak bardzo? To prawo ma służyć moralności, a nie na odwrót. 3.Bo jak dziecko się urodzi, to będzie głodne/niekochane/matka nie będzie miała dla niego czasu/w inny sposób będzie mu źle. Dlaczego trudniejszy start miałby uniemożliwić osiągnięcie życiowej satysfakcji? Wielu ludzi wychowanych w domach dziecka, tułających się po rodzinach zastępczych, czy nawet pochodzących z głęboko patologicznych środowisk radzi sobie z trudnościami, układa sobie życie i jest szczęśli2.bo kiedy zaostrzamy prawo, rośnie szara stre- wych. Z drugiej zaś strony nietrudno sypnąć przyfa. kładami takich osób, które miały wszystko, ale Pomijając wspomniane fałszowanie danych w ce- nie poradziły sobie z własnym życiem. lu wpływania na społeczną świadomość, warto także dostrzec, że idąc tym tropem należałoby Ramkę przygotował Michał Wasiak gal en 11

12 TEMAT NUMERU Nikogo nie można zmusić do przeprowadzenia aborcji prof. dr hab. n. med. Mirosławem Wielgosiem Z, Dziekanem I Wydziału Lekarskiego i Wojewódzkim Konsultantem w Dziedzinie Ginekologii i Położnictwa rozmawiają Katarzyna Dźwiarek i Aleksander Zarzeka. Panie Profesorze, z czym kojarzy się panu, ja- odmówić udzielania pomocy, bo w takich kategoko lekarzowi słowo aborcja? riach należy to traktować. Sam świadczeniodawzarówno z punktu widzenia ginekologa jak i czło- ca nie. wieka jest to słowo które budzi i powinno budzić duże emocje. Dla mnie pierwsze skojarzenie to trudność podjęcia decyzji. Traktuję to w kategoriach bardzo ciężkiego i trudnego - zazwyczaj dra- Niedopuszczalna jest sytuacja, w której placówka publiczna odmamatycznego - ludzkiego problemu. W takim razie jak zakwalifikowałby Pan ten zabieg. Czy jest to specyficzne, ale jednak świadczenie zdrowotne? Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie. Oczywiście można sam techniczny zabieg sprowadzić do poziomu usługi medycznej, jednak zawsze jest to ludzki problem o poważnym podłożu. Trzeba wiec, traktować to zdecydowanie szerzej. Zarówno z punktu widzenia ginekologa jak i człowieka aborcja to słowo które budzi i powinno budzić duże emocje. Jak powinien zachować się lekarz, który stwierdzi istnienie ustawowych przesłanek do przerwania ciąży? Nikogo nie można zmusić do przeprowadzenia terminacji ciąży. Obowiązuje tu tzw. klauzula sumienia. Jednak nawet gdy lekarz z niej skorzysta, nie zwalnia go to z obowiązku udzielania pomocy takiej kobiecie, czy parze. Niedopuszczalna jest sytuacja, w której placówka publiczna odmawia wykonania legalnej aborcji. Pojedyncze osoby mogą 1 2 gal en wia wykonania legalnej aborcji. Trudno to jednoznacznie ocenić. Wydaje mi się, że ta liczba zgodna jest z rzeczywistością. Pamiętajmy, że nie wszystkie pacjentki, decydują się na terminację ciąży nawet przy wystąpieniu ku temu ustawowych przesłanek. To jedynie możliwość, a nie powinność czy obowiązek. Oddziaływnie aborcji na sferę psychiczną zazwyczaj jest bardzo silne i pozostaje chyba na zawsze w pamięci, czy też podświadomości. A co jeśli w danej placówce wszyscy ginekolodzy powołają się na wspomnianą klauzulę sumienia? Myślę, że w takim przypadku, ciężar odpowiedzialności spoczywa na ordynatorze. Jakie konsekwencje dla fizycznego i psychicznego zdrowia kobiety może nieść taki zabieg? Czy klauzula sumienia dotyczy także persone- Dużo zależy od tego w jakich warunkach i w jaki lu pomocniczego? sposób jest on wykonany. Aborcja dokonywana w Raczej tak, nikogo nie można zmuszać do udziału partyzanckich warunkach może wyrządzić wiele w takim zabiegu. szkód, zarówno podczas samego wykonywania operacji, jak i w swoich następstwach. Jeśli jednak Czy dużym problemem są placówki, które od- odbywa się to lege artis, skutki medyczne są mniej mawiają dokonania zgodnego z przepisami uciążliwe. Nie mówię tu o oddziaływaniu na sferę przerwania ciąży, co skutkuje ucieczką kobie- psychiczną - ono zazwyczaj jest bardzo silne i poty do tzw. szarej strefy? zostaje chyba na zawsze w pamięci, czy też podoczywiście jest to problem. Pozostawiona sama świadomości. sobie kobieta, często trafia do tzw. szarej strefy. Jednak gdy istnieją wskazania medyczne, zabiegi Aktualnie najczęściej dokonywana jest farmakoloprzerwania ciąży są zwykle dokonywane oficjalnie. giczna indukcja poronienia. Od samego słowa Jak nie w jednym miejscu, to w drugim. Czasem aborcja odchodzi się, bo budzi ono bardzo neniestety nastręcza to sporo problemów. gatywne skojarzenia. Takie wywołanie poronienia przez podanie leku odbywa się w możliwie najbaroficjalne statystyki mówią o niespełna 500 le- dziej naturalny sposób. Pozostaje ewentualnie galnych przypadkach aborcji w ubiegłym roku. kwestia zabiegu uzupełniającego, którego celem Czy sądzi Pan, że tylko w tak małym odsetku jest usunięcie wszystkich części jaja płodowego. istniały rzeczywiste wskazania do przerwania Kiedy zabiegu dokonuje się jedynie w sposób meciąży? chaniczny, poprzez rozszerzenie kanału szyjki i

13 TEMAT NUMERU Aborcjaw pigułce opróżnienie macicy, skutki mogą być znacznie poważniejsze. Aparat zamykający szyjkę macicy nie działa jak należy i dochodzi do jej niewydolności w kolejnych ciążach. Grozi to nawet utratą dziecka. Poza tym, jak przy każdej interwencji chirurgicznej może dojść do powikłań bezpośrednich. Jeśli odbywa się ona w warunkach szpitalnych, ryzyko jest znacznie niższe.duże znaczenie ma też czas usunięcia płodu. Związek emocjonalny mat- DOMINIKA ŁYSEK ki z dzieckiem w 6 czy 8 tygodniu ciąży jest dużo ażne jest, by nie mylić substancji mniejszy niż np. w 20 tygodniu. poronnych, w naszym kraju nielegalnych, z tak zwaną pigułką po. Ta nazwa przysługuje lekom, które stosujemy do 72 godzin po stosunku, jako awaryjne środki Aborcja dokonywana w partyantykoncepcyjne. Typowym przykładem może być zanckich warunkach może wypostinor Duo, zawierający levonorgestrel, który ma rządzić wiele szkód, zarówno silne działanie progestagenowe, antyestrogenowe podczas samego wykonywania i antygonadotropowe. Uważa się, że substancja ta operacji, jak i w swoich następhamuje lub opóźnia owulację, a także zapobiega stwach. implantacji zarodka w ścianie macicy, jednak mechanizm jej działania nie jest jeszcze dobrze znany. W Z czego wynika tak duża skala podziemia aborcyjnego? Szacuje się, że rocznie w Polsce dokonuje się (w zależności od źródeł) od 1 0 tys. do nawet 200 tys. aborcji. To dane szacunkowe i bardzo rozbieżne. Ze zrozumiałych przyczyn nie mamy obiektywnych statystyk. Wynika to z regulacji prawnych. W krajach o bardziej liberalnym podejściu nie ma problemu podziemia aborcyjnego, bo takich zabiegów dokonuje się legalnie w szpitalu lub w praktyce ambulatoryjnej. Czy uważa Pan, że polska ustawa jest pod tym względem dobra? Jest to z pewnością jakiś kompromis, natomiast moim zdaniem nie można nazwać jej liberalną. Ustawa dopuszcza przerwanie ciąży jedynie w trzech szczególnych przypadkach (ciąża w wyniku czynu przestępczego, zagrożenie życia matki, ciężkie i nieodwracalne uszkodzenie płodu). Nie ma natomiast mowy o wskazaniach pozamedycznych, tzw. społecznych czy socjalnych. Przerywanie ciąży jest i zawsze będzie tematem trudnym, kontrowersyjnym - zwłaszcza w kraju o głęboko zakorzenionych tradycjach i wpływach religii katolickiej. Ustawa w obecnym kształcie daje kobietom możliwość dokonania wyboru w szczególnych sytuacjach medycznych i prawnych, natomiast próby dalszego jej zaostrzania zlikwidowałyby takie możliwości. Konsekwencją takiego stanu byłby między innymi rozkwit wspomnianej już "szarej strefy", a to z pewnością nie prowadzi do niczego dobrego. Dziękujemy za rozmowę. Dziękuje serdecznie. będącym antagonistą receptorów progesteronuhormonu podtrzymującego ciążę. Progesteron zmniejsza ilość receptorów dla oksytocyny, więc można powiedzieć, że mifepriston indukuje aktywność skurczową macicy i wydalenie płodu z organizmu. Związek ten ma również inne działanie - wyzwala produkcję endogennych prostaglandyn, które również wykazują silne działanie skurczowe na macicę, a także powodują rozwieranie jej szyjki. Z tego powodu leki zawierające mifepriston często łączy się ze środkami takimi jak mizoprostol, sulposton lub gemeprost- analogami prostaglandyn. Ciekawe jest, że np. mizoprostol można dostać w aptece, jako środek przeciwko wrzodom trawiennym, Kolejnym środkiem, który można zaliczyć do pigułek ponieważ hamuje on wydzielanie kwasu solnego. po jest tzw. wkładka wewnątrzmaciczna lub IUD Stosowanie go w innych celach jest sprzeczne z (intra-uterine device). Spirale takie mogą być prawem. wykonane np. z tworzyw sztucznych lub stali. Zawierają hormony i często nawinięty jest na nie Warto zauważyć, że mifepriston wykazuje również srebrny lub miedziany drucik. Stosowanie tych działanie antagonistyczne w stosunku do receptorów wkładek uniemożliwia implantację zarodka w glukokortykoidów oraz słabe działanie stadium blastocysty, przez zmiany w błonie śluzowej antyandrogenne, dlatego też używany jest w leczeniu macicy, a także hamowanie ruchów jajowodów. choroby Cushinga. Jak w przypadku stosowania Dodatkowo jony miedzi lub srebra unieczynniają każdego leku, również tutaj występują działania plemniki. Skuteczność wkładki założonej po stosunku niepożądane. Najczęściej obserwuje się bóle wynosi ponad 90%. Można powiedzieć, że jest to brzucha i krwawienie trwające od 9 do 1 6 dni. jedna z odmian pigułki po. W przypadku Pojawić się mogą też nudności, wymioty i biegunka. zastosowania spirali należy się liczyć z ryzykiem Istnieje także ryzyko niepowodzenia zabiegu, m.in. uszkodzenia ściany macicy, bezobjawowego wynoszące dla aborcji czysto chemicznej %, wypadnięcia wkładki i bólów skurczowych. Pamiętać natomiast w przypadku aborcji z interwencją należy, że są to leki całkowicie legalne, niezaliczane chirurgiczną ok.0.23%. jeszcze do środków powodujących aborcję. Kolejnym środkiem wywołującym poronienie jest Metody aborcji są różne, w zależności od stopnia methotrexate. Jest to związek z grupy zaawansowania ciąży. Na najwcześniejszym etapie antymetabolitów, stosowany w terapii nowotworów (do 7 lub 9 tygodnia, zależnie od kraju) podaje się złośliwych i nowotworowych chorób krwi. Ze względu kobiecie środki chemiczne wywołujące poronienie. na swoje właściwości cytostatyczne (działa głównie Metoda ta w około 8% przypadków wymaga w fazie S cyklu komórkowego, będąc antagonistą interwencji chirurgicznej. Później stosuje się już kwasu foliowego, którego prekursor jest konieczny połączenie metody podciśnieniowego opróżniania do syntezy kwasów nukleinowych) substancja ta macicy z mechanicznym zniszczeniem płodu i zatrzymuje podziały komórkowe rozwijającego się usunięciem jego resztek. płodu, prowadząc do jego śmierci. Można go podawać doustnie w połączeniu z prostaglandyną. Najpopularniejszą substancją wczesnoporonną jest nielegalny w Polsce mifepriston, zarejestrowany Ważne jest, by w przypadku wykonania aborcji m.in. we Francji, Wielkiej Brytanii i Stanach farmakologicznej najpóźniej do dni po Zjednoczonych, jako Mifeprex, Corlux lub Mifegyne. przyjęciu preparatu sprawdzić całkowitość Środek ten jest najskuteczniejszy do 49 dnia ciąży, poronienia, ponieważ istnieje szansa urodzenia jednak w Szwecji stosuje się go nawet do 63 dnia. dziecka z poważnymi wadami rozwojowymi. Substancja czynna leku jest związkiem steroidowym, gal en 13

14 PUBLICYSTYKA WERONIKA JAREMEK N a to jak postrzegają nas inni składa się wiele rzeczy. W grę wchodzi nie tylko nasze zachowanie i noszona garderoba, ale również wygląd naszego ciała. Nie zawsze mamy pełny wpływ na wizerunek. Nasze ciało zmienia się przez cały czas. Zmiany zachodzą pod wpływem różnych czynników, zarówno pochodzących ze środowiska zewnętrznego jak i poprzez rodzaj stosowanej diety, używanie kosmetyków, aktywność fizyczną, stosowanie leków czy szerokość geograficzną w której mieszkamy. Ważną sprawą są również czynniki endogenne czyli zakodowane w komórkach cząstki DNA. Dlaczego tak bardzo się różnimy mimo jednakowego ubrania? Ponieważ jesteśmy odmienni genetycznie. Każdy z nas ma swój prywatny genotyp który następnie kształtuje fenotyp czyli to co możemy oceniać w kategoriach ładny/a, brzydki/a. Co do naszych genotypów i powiązanych z nimi fenotypów, nigdy nie możemy być pewni, czy nasz wygląd to zdrowa kombinacja genów, czy może chorobliwy błąd natury. Ciało wyg choroba O GLĄDAMY SIEBIE. Oglądając siebie w lusterku sami możemy zauważyć wiele niepokojących zmian na naszym ciele. Zażółcenie skóry może świadczyć o chorobach wątroby bądź pęcherzyka żółciowego. Zastanówmy się jednak, czy nie jest to efektem spożywania dużych ilości soków marchewkowych lub produktów z karotenoidami. Niebieskie zabarwienie warg, czy palców pojawia się naturalnie, gdy jest nam zimno. Jednak gdy jesteśmy w warunkach komfortu cieplnego może być to wynikiem niedostatecznego wysycenia krwi tętniczej tlenem. Powody mogą być różne od niewydolności krążenia, wadliwego natleniania krwi w płucach, przebiegu rozedmy, po niedokrwistość i chorobę Raynauda. Zaczerwieniona skóra może być efektem alergii lub przewlekłego stresu powodującego nadciśnienie. Niektórzy jednak czerwienią się pod wpływem emo- 1 4 gal en cji co nie ma żadnego związku z objawami chorobowymi. Innym równie ciekawym symptomem jest uogólniony świąd skóry, towarzyszący chorobom wątroby, niewydolności nerek, cukrzycy, chorobom tarczycy, a także- uwaga!- może być pierwszym objawem ciąży. Dla uspokojenia dodam, iż świąd jest także spotykany jako przewlekłe natręctwo związane ze stresem. Jeżeli zauważasz skłonność do powstawania licznych siniaków, może to świadczyć o zaburzeniach krzepnięcia krwi. Miejscowe wypadanie włosów tzw. łysienie plackowate może być wynikiem grzybicy skóry, braku witamin lub upodobaniem do częstych zabiegów fryzjerskich oraz efektem silnych przeżyć emocjonalnych. Dowiedziono, że nagłe, szybkie wypadanie włosów połączone z pojawieniem się silnych zakoli u mężczyzn, zwiększa 4 krotnie ryzyko wystąpienia zawału mięśnia sercowego! Dowiedziono, że nagłe, szybkie wypadanie włosów połączone z pojawieniem się silnych zakoli u mężczyzn, zwiększa 4 krotnie ryzyko wystąpienia zawału mięśnia sercowego! Zdrowy język pokryty jest lekkim nalotem. Niepokojąca powinna być jednak jego nadmierna grubość. Biały nalot może zwiastować wychłodzenie organizmu i spowolnienie procesów przemiany materii. Szary choroby przewodu pokarmowego, wątroby czy nadkwasotę. Brązowy występuje P OKAŻ JĘZYK! najczęściej u palaczy oraz u osób ze schorzeniajako mali pacjenci podczas wizyty u lekarza byli- mi układu oddechowego. Nalot żółty najczęściej śmy proszeni o pokazanie języka. Dlaczego? zwiastuje chorobę wrzodową żołądka. Zmiana barwy języka może być łatwą wskazówką do zdiagnozowania co niektórych jednostek cho- I RYDOLOGIA - MEDYCYNA NIEKONWENCJONALNA. robowych. Język sinawy świadczy o chorobach ukła- Zwolennicy irydologii koncentrują się na wyglądzie du krążenia. Malinowy mówi o infekcji bakteryjnej tęczówki oka. Twierdzą, że jej powierzchnia i zmialub wirusowej. Brązowy może oznaczać problemy ny barwy informują o zdrowiu wszystkich organów z układem oddechowym. Czerwone plamki sygna- ciała. Prawa tęczówka ukazuje stan organów po lizują niedobór witamin, a duże ciemne plamy prawej stronie ciała, a lewa po lewej. Górna część zatrucie substancjami toksycznymi. Język bordo- tęczówki pokazuje głowę, dolna stopy, a pomiędzy wy u samej nasady wróży zaburzenia w funkcjo- nimi rozciągają się pozostałe organy człowieka. Ponowaniu pęcherzyka żółciowego. noć Irydolog potrafi bez dodatkowych badań okre-

15 PUBLICYSTYKA DNA A JA? Zmiany w genotypie przeważnie wprowadzają coś nowego. Niekoniecznie muszą kreować poważne zespoły chorobowe. Mogą objawiać się w niecodziennych, oryginalnych rysach twarzy, wysokim wzroście, uzdolnieniach w różnych kierunkach czy też wysokim ilorazie inteligencji. Jednak niekoniecznie zawsze przynoszą coś w 1 00% dobrego. Zagadkowym przykładem jest HIPERTELORYZM czyli szerokie rozstawienie oczodołów. Ta cecha pojawia się w obrazie klinicznym wielu poważnych chorób genetycznych. Możemy wymienić tu zespół Edwardsa, Turnera czy Zellwegera. Jednak stosunkowo niewielki, izolowany hiperteloryzm można czasem spotkać u całkowicie zdrowych osób. Niektórzy autorzy uważają nawet, że jest jedną z cech zwiększających atrakcyjność seksualną w przypadku kobiet. Hiperteloryzm można na przykład stwierdzić u Lizy Minnelli amerykańskiej aktorki i piosenkarki oraz u Jacqueline Kennedy żony prezydenta USA Johna F. Kennedy'ego. Prawdopodobnie w tych przypadkach były to tylko niewielkie anomalie kosmetyczne, a nie złożone zespoły chorobowe. CZY ABY NIE JESTEM BRZYDKI? Dowiedziono, że nagłe, szybkie wypadanie włosów połączone z pojawieniem się silnych zakoli u mężczyzn, zwiększa 4 krotnie ryzyko wystąpienia zawału mięśnia sercowego! przez nich treningu najszybciej odpadają dryblasy, podczas gdy żołnierze mający 1 70 cm radzą sobie doskonale. Badacze twierdzą również, że ludzie o mniejszym wzroście charakteryzują się większą empatią, są mniej podatni na stres oraz są Kończąc chciałabym przestrzec wszystkich przed mało znaną dotychczas chorobą, jaką jest DYSMORFOBIA. Słowo spopularyzowane niedawno, bo pod koniec XIX wieku. Określa ono zaburzenia psychiczne wywołane lękiem przed własną brzydotą". Dziś coraz częściej pada ono z ust psychologów. Lekarze medycyny estetycznej mają z opisywanym zjawiskiem nie lada problem. Dlaczego? Bo jak powiedzieć pacjentowi, że niczego nie powinien w sobie zmieniać, że jego niska samoocena jest nieuzasadniona, a defektu tak naprawdę nie ma bądź jest niezauważalny? Dlatego nie radzę przejmować się wymyślonymi defektami ciała, których tak naprawdę nikt oprócz was nie dostrzega tylko cieszyć się z jego wielu rzadkich i indywidualnych cech. ślić, co dzieje się w organizmie pacjenta, rozpoznając chorobę w stadium, kiedy jest ona praktycznie nie wykrywalna innymi metodami. Ile w tym prawdy dowie się tylko ten, kto wybierze się do irydologa. Z badań Zakładu Antropologii PAN we Wrocławiu wynika, że wysocy polscy mężczyźni mają więcej dzieci niż niscy. Z amerykańskich wyliczeń wynika, że centymetr przewagi oznacza roczne zarobki wyższe o ponad 250 dolarów. Dlaczego szefowie największych firm z listy 500 Fortune są średnio o ponad 5 cm wyżsi niż mężczyzna przeciętnego wzrostu w USA, a spośród 44 prezydentów USA tylko pięciu miało wzrost poniżej średniej krajowej? Ewidentnie cecha naszego ciała jaką jest wzrost jest instynktownie wykorzystywany zarówno w świecie biznesu jak i kontaktach damsko męskich jako ważny wskaźnik jakości. Kto nam tę jakość zapewnia? Nie kto inny jak nasz prywatny zestaw genów. Więc dlaczego ewolucja nie sprawi, że wszyscy będziemy mieli po 1 90cm wzrostu? Ponieważ nie wszystkie cechy są zawsze i wszędzie prefero- Jacqueline Kennedy wane. Najlepiej wiedzą o tym dowódcy elitarnych jednostek komandosów. W czasie wykonywanego lepszymi obserwatorami. ygląd G ENETYCZNY DOBROBYT. gal en 15

16 PUBLICYSTYKA Ryba wpływa na wszystko W MARIA PIEKARSKA Polsce ryby są postrzegane głównie jako alternatywa dla mięsa, a nie wartościowy składnik diety. Średnio zawierają 70 80% wody, % łatwostrawnego białka i do ok. 1 0% tłuszczu(1 ). Ryba wpływa na wszystko to hasło jednej z najbardziej znanych kampanii społecznych, przedstawiającej zalety spożycia ryb. Wynikają one głównie z zawartości wielonienasyconych kwasów tłuszczowych z rodziny omega 3, które warunkują prawidłowy rozwój i funkcjonowanie organizmu. Ponadto zmniejszają ryzyko zachorowania na choroby sercowo-naczyniowe, będące główną przyczyną zgonów(2). Spożycie ryb w Polsce jest stosunkowo niskie i stanowi ok. 5% diety. Na 3 kg ryb słodkowodnych i 1 4 kg ryb ogółem, w przeliczeniu na mieszkańca, ponad 1 kg stanowi panga(3). Jest to ok % wszystkich ryb przywożonych do kraju(3,4). kulturach, gdzie ryby zamknięte są pod wodą w drewnianych skrzyniach(6). Dużym problemem jest już samo miejsce hodowli. Mekong i jego dorzecza stanowią miejsce odpływu ścieków przemysłowych, przez co ryby stają się źródłem toksyn. Ponadto przedstawiciele Federacji Europejskich Producentów Akwakultury (FEAP) oraz dziennikarze śledczy francuskiej telewizji M6, donoszą, że w celu zmuszenia samic do rozmnażania podaje się im zastrzyki z gonadotropiny kosmówkowej. Oczywiście, nie ma na to potwierdzenia producentów i pewnie nigdy nie będzie. W internecie można znaleźć fragmenty obrazujące ten problem, jak i inne reportaże, na których widać tak dużą koncentrację ryb, że momentami przysłaniają one wodę. Takie zagęszczenie jest zarówno w przypadku hodowli w klatkach, jak i wolno płynącej wodzie. nadto pangi są faszerowane środkami farmakologicznymi (polepszającymi kondycję antybiotykami). Natomiast w czasie przetwarzania dodawane są polifosforany absorbujące wodę, co zwiększa ciężar ryby. We Włoszech przeprowadzono analizy składu i wartości odżywczej. Otrzymane wyniki były bliskie podejrzewanych. Głównymi składnikami filetu z pangi było białko, sól i woda, a tłuszcze stanowiły znikomy procent. Można powiedzieć, że ryba wpływa na wszystko. Zarówno w przenośni, na prawidłowy rozwój i funkcjonowanie organizmu, ale także dosłownie, na wszystko, co znajduje się w wodzie. Jedzenie ryb jest tak samo ważne, jak wybór odpowiedniego gatunku, czy konkretnego pochodzenia. Trzeba pamiętać, że mimo wszystko większe korzyści wynikają ze spożycia ryb, niż z ryzyka związanego z zawartością zanieczyszczeń, co dowiedli naukowcy z Morskiego Instytutu Badawczego w Gdyni, po zbadaniu kilku gatunków dostępnych na polskim rynku(8). Najgorszy towar trafia do Rosji, najlepszy do Hiszpanii, a średniej jakości do Polski Największa opłacalność hodowli jest wtedy, kiedy Spożycie ryb w Polsce jest stosun- możliwie są najniższe koszty produkcji. Najłatwiej kowo niskie i stanowi ok. 5% diety jest więc zmniejszyć nakłady finansowe, poprzez zmniejszenie ilości pieniędzy przeznaczanych na pokarm. Przynajmniej takie jest rozumowanie wietpanga! namskich producentów. Wiadomo, że wartości odpanga (Pangasius hypophthalamus), której właści- żywcze, zależą od tego co ryby zjedzą, wa polska nazwa brzmi sum rekini, należy do ro- a w zamkniętych hodowlach jedyny pokarm dodziny sumowatych. Jest to ryba śródlądowa, starczają hodowcy. Eksperci określili modelowy wywodząca się z Mekongu(5). Ma dość krótki cykl skład racji pokarmowych dla różnych gatunków hodowlany, wynoszący ok. 6 miesięcy. W tym cza- ryb oraz ocenili aktualnie stosowane. W wyniku sie osiąga 1,5 2 kg(5,6). Rząd wietnamski aktyw- tych prac oszacowano m. in. zawartość tłuszczu nie angażuje się we wspieranie hodowli pangi na 0 3 % (7). Można z tego wywnioskować, że i zapewnienie produktu eksportowego(5). Główny ryby, które kupujemy głównie ze względu na zarynek zbytu stanowi Rosja i UE, z czego najwięcej wartość wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, ryb tego gatunku trafia do Polski i do Hiszpanii(5). praktycznie nie zawierają tłuszczu, a ponadto są Ceny sprzedawanych ryb tego samego gatunku źródłem toksyn! w różnych krajach, różnią się między sobą. Zależą one od jakości towaru, uwarunkowanego meto- W Internecie można znaleźć wiele niepotwierdzodami produkcji. Najgorszy towar trafia do Rosji, nych danych dotyczących produkcji pang. Jedna najlepszy do Hiszpanii, a średniej jakości do Polski(5). z informacji dotyczy pokarmu, który składa się z granulek. W ich składzie znajduje się mączka rybhodowla pangi odbywa się głównie w tzw. akwa- na, witaminy oraz ekstrakty z soi i manioku. Po- 1 6 gal en Ryby, które kupujemy głównie ze względu na zawartość wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, praktycznie nie zawierają tłuszczu, a ponadto są źródłem toksyn! 1 ) Kunachowicz H., Nadolna I., Przygoda B., Tabele składu i wartości odżywczej żywności, Wydawnictwo Lekarskie PZWL., Wydanie I 2) Ciborowska H., RudnickaA., Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Wydanie III, uzupełnione 3) Seremak-Bulge J., Rynek i spożycie ryb w latach , Zakład Badań Rynkowych, Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy 4) Hryszko K., Seremak-Bulge J., Rakowski M., Rynek ryb. Stan i perspektywy. Wydawnictwo Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy, Listopad ) Raport numeru Panga, Rynek Rybny, nr ( ) / ) Ish T., Doctor K., Farmed Pangasius, Seafood Watch, Seafood Report, ,zaktualizowany ) Sabaut J-J., Feeding Farmed Fish, Aquamedia, ) Usydus Z., Szlinder-Richert J., Polak-Juszczak L., Fish products available in Polish market Assessment of the nutritive value and human exposure to dioxins and other contaminants: Chemosphere, 74 (2009),

17 PUBLICYSTYKA Czosnek siła naturyna różne dolegliwości PAULINA PYZIK B ardzo łatwy dostęp do leków bez recepty i wszechobecna reklama farmaceutyczna przyzwyczaiły nas do tego, że przy każdej dolegliwości przeziębieniu, czy problemach ze strony układu pokarmowego, od razu sięgamy po leki. Tymczasem zamiast kierować się od razu do apteki, warto wstąpić do sklepu spożywczego po wszystkim dobrze znaną główkę czosnku. Zawiera on różne substancje, które mogą postawić na nogi równie szybko, co farmaceutyki, ale w odróżnieniu od nich, jest w 1 00% naturalny. karoten, witaminy PP, B1 i C. Działanie czosnku jest bardzo wszechstronne. Wykazuje on silne właściwości bakteriobójcze i bakteriostatyczne, antygrzybiczne i przeciwrobacze. Pobudza wydzielanie soków trawiennych i śluzu w obrębie dróg oddechowych, działa też spazmolitycznie. Wykorzystuje się to w leczeniu szeregu chorób dotykających różnych układów, głównie pokarmowego, oddechowego i krwionośnego. Układ pokarmowy: czosnek skutecznie zwalcza drobnoustroje wywołujące biegunki, nieżyty żołądka i jelit, w dużej części również te antybiotykooporne. Pomaga w niestrawności i wzdęciach wzmaga wydzielanie żółci, poprawia przyswajanie składników pokarmu i odtruwa. Poza tym wykazuje działanie insulinopodobne. Może być też stosowany zewnętrznie przy owsicy. Czosnek pospolity Allium sativum, należący do rodziny Liliaceae, jest byliną o płaskich, długich i spiczastych liściach, kwitnącą w połowie lata. Jego szczególne właściwości znane są od tysiącleci. Starożytni Rzymianie uważali, że dodaje męstwa w boju, Grecy i Słowianie zaś, że chroni przed ukąszeniami węży. W XVI w. przypisywano mu moc ochraniania przed dżumą, zatruciami i gruźlicą. Co Układ oddechowy: działanie bakteriobójcze jest tu ciekawe, jego specyficzny zapach odstrasza kro- silniejsze niż w pokarmowym, gdyż po doustnym kodyle, co wykorzystują rybacy w Afryce Zachodniej. przyjęciu, zawarte w czosnku lotne związki siarkowe przedostają się do płuc i są stopniowo wydysurowcami leczniczymi są cebula czosnku Allii chane wraz z powietrzem. Sprawdza się to sativi bulbus, czosnek sproszkowany Allii sativi w przewlekłym nieżycie oskrzeli, zakażeniach krtapulvis, a także olejek czosnkowy Allii sativi oleum. ni i gardła oraz pomocniczo w zapaleniu płuc (szczególnie ropnym) i krztuścu. O sile czosnku stanowią głównie związki zawierające siarkę: aminokwas alliina oraz tioglikozydy - Układ krwionośny: roślina ta wpływając na gosposkordynina A i B. Po rozdrobnieniu ząbków enzym darkę tłuszczową organizmu zmniejsza odkładaalliinaza rozkłada alliinę do kwasu pirogronowe- nie cholesterolu w tętnicach, co redukuje ryzyko go, amoniaku i allicyny stąd charakterystyczny powstania miażdżycy. Ponadto obniża ciśnienie zapach. W ząbkach znajdziemy ponadto witaminę krwi i zmniejsza jej krzepliwość, a u osób starszych C, fitosterole, białko i inulinę, a w zielonych liściach może zwiększyć siłę skurczu mięśnia sercowego i zwolnić puls. Czosnek można też stosować zewnętrznie w postaci okładów, m. in. na brodawki, nagniotki, trudno gojące się rany, czy ropnie skórne, nawet u niemowląt. Jak można przyjmować czosnek? Najprostszą metodą jest rozdrobnienie 1-2 ząbków i wymieszanie z ½ szklanki mleka lub zjedzenie jako dodatek np. do kanapki. Skuteczne jest też stosowanie octu czosnkowego przygotowanego poprzez dodanie 4 zmiksowanych główek czosnku do połowy litra octu jabłkowego, następnie odcedzenie mikstury po odstaniu przez 2 tygodnie w temperaturze pokojowej. Dla tych, którzy nie są w stanie znieść nieprzyjemnego zapachu i piekącego smaku dostępne są preparaty zawierające substancje czynne czosnku, np. Alliofil. Jak widać, czosnek jest tak wszechstronnym naturalnym lekiem, że gdyby nie odpychający zapach, pewnie nikogo nie trzeba, by było namawiać do jego spożywania. Źródła: www. nazdrowie. pl/artykul/interakcje-lekow-z-czosnkiem Ziołolecznictwo poradnik dla lekarzy; red. A. Ożarowski; wyd. PZWL, Warszawa Rośliny lecznicze i bogate w witaminy; P. Czikow, J. Łaptiew; Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa KIEDY NIE MOŻNA STOSOWAĆ CZOSNKU? Należy go unikać przy ostrych nieżytach żołądka i jelit z uwagi na możliwość zaostrzenia objawów, w okresie karmienia i w zaawansowanym zapaleniu nerek. Trzeba również zachować ostrożność ze względu na możliwość interakcji z innymi lekami. Czosnek może nasilić działanie leków hamujących krzepliwość, np. kwasu acetylosalicylowego, dipyridamolu, czy preparatów pokrzywy może dojść do nadmiernych i niebezpiecznych krwawień. Ze względu na działanie obniżające poziom cukru we krwi, w połączeniu z lekami o podobnym działaniu, np. akarbozą, czy glimepirydem, może spowodować on objawy hipoglikemii, czyli osłabienie, ból głowy, rozdrażnienie. Udowodniono również, że czosnek przyspiesza wydalanie z organizmu leków stosowanych przeciwko wirusowi HIV: ritonaviru i saquinaviru, przez co terapia jest nieskuteczna. gal en 17

18 PUBLICYSTYKA PIOTR SOBIERAJ Co nam zostało po stażu? Zmiany zasad odbywania stażu podyplomowego i przeprowadzania egzaminów LEP i LDEP wg nowelizacji ustawy o zawodach lekarza i lekarza-dentysty. Z miana ustawy o zawodzie lekarza i lekarza-dentysty, która weszła w życie 1 lipca roku, modyfikuje w istotny sposób dotychczasowy model kształcenia lekarzy. mowy, który po raz ostatni rozpocznie się 1 października dla lekarzy dentystów i 1 października dla kierunku lekarskiego. Osoby, które nie rozpoczną stażu do tego czasu są zwolnione z obowiązku odbywania takiego stażu i nie muszą przedlikwidacja STAŻU stawiać okręgowej radzie lekarskiej zaświadczenia Przed wprowadzeniem zmian warunkiem uzyska- o jego odbyciu (obowiązuje ich jednak pozytywny nia prawa do wykonywania zawodu było odbycie wynik z LEK/LDEK). stażu podyplomowego, który trwał 1 3 miesięcy dla lekarzy i 1 2 miesięcy dla lekarzy dentystów. LEK/LDEK ZAMIAST LEP/LDEP Zgodnie z wprowadzanymi zmianami dotychczaw myśl wprowadzanych zmian, program studiów sowe LEP i LDEP zostaną zastąpione przez odpodla żaków rozpoczynających naukę w roku wiednio Lekarski Egzamin Końcowy 201 2/201 3, ulegnie gruntownym zmianom. Stu- i Lekarsko-Dentystyczny Egzamin Końcowy.Będą dia na kierunku lekarskim mają trwać co najmniej one organizowane przez Centrum Egzaminów Me6 lat i obejmować 5500 godzin, a dla kierunku le- dycznych w Łodzi dwa razy w roku, równocześnie karsko-dentystycznego co najmniej 5 lat. Nauka dla całego kraju. praktyczna ma być realizowana podczas 2 ostatnich semestrów studiów, w związku z tym studen- LEK i LDEK będą miały formę testu złożonego z 200 ci, którzy rozpoczną naukę w roku 201 2/201 3 nie pytań z 5 możliwymi odpowiedziami, z których naodbędą już stażu. leży wybrać jedną prawidłową. Za udzielenie właściwej odpowiedzi zdający uzyskuje jeden punkt. Za wynik pozytywny uznaje się uzyskanie co najmniej 56% maksymalnej liczby punktów. Wyniki Nauka praktyczna ma być realizo- LEP/LDEP i LEK/LDEK uznaje się za równoważne. wana podczas 2 ostatnich semew wyniku likwidacji stażu i zmian w programie stustrów studiów diów grono osób dopuszczonych do LEK i LDEK zostanie powiększone o studentów VI roku kierun- LEK i LDEK będą miały formę testu złożonego z 200 pytań z 5 możliwymi odpowiedziami, z których należy wybrać jedną prawidłową. Za wynik pozytywny uznaje się uzyskanie co najmniej 56% maksymalnej liczby punktów. D ODATKOWE OPŁATY Kolejną zmianą jest wprowadzenia odpłatności za czwarte i kolejne zgłoszenie chęci przystąpienia do LEK i LDEK (do tej pory przystąpienie do LEP i LDEP było bezpłatne). Opłata ta nie może przekroczyć 1 0% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, bez wypłaty nagród z zysku za ubiegły rok, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej Monitor Polski (uwzględniając dane za rok opłata nie powinna przekroczyć 360 zł) Ważną zmianą jest również wydłużenie terminu zgłaszania zastrzeżeń do pytań egzaminacyjnych do 3 dni od daty egzaminu. Jeśli zastrzeżenie będzie słuszne (weryfikuje to dodatkowo powołana Komisja), pytanie to zostaje unieważnione. Obniżona w ten sposób maksymalna liczba punktów możliwych do zdobycia może skutkować obniżestudenci, którzy zaczęli naukę wcześniej kontynu- ku lekarskiego i V roku kierunku lekarsko-denty- niem progu punktowego, umożliwiającego uzyskaują ją na zasadach obowiązujących do tej pory. stycznego (odbywających studia wg nowych zasad). nie wyniku pozytywnego z egzaminu. Oznacza to, że nadal będą odbywać staż podyplopowyżej omówiono tylko niektóre ze zmian dotyczących kształcenia lekarzy i lekarzy dentystów. Więcej informacji można znaleźć w ustawie i rozporządzeniach dostępnych na portalu: gal en

19 PUBLICYSTYKA T Nowa religia olerancja to cnota współczesności, bożek, któremu hołd oddają poszczególni ludzie, środowiska, a nawet całe systemy prawne. Jest ona niezbędnym składnikiem pakietu odpowiednich poglądów oraz niekwestionowanym dogmatem w debacie publicznej. W tej pełnej pozytywnego myślenia koncepcji dopatrzyć się można jednak wielu rys i pęknięć, które nie są MICHAŁ WASIAK powszechnie zauważalne z powodu grubej warstwy lukru, otaczającej całą ideologię. opierał się na dyskusji właśnie o tym, co powinno zostać zakazane, a co można tolerować. WspólnyPierwsze problemy tkwią już w samym słowie. Wy- mi siłami wielu pokoleń ludzkość doszła do tego, raz tolerancja pochodzi z łaciny i oznacza wy- że na pewne zachowania, takie jak zabójstwo, czy trwałe znoszenie. Od źródłosłowu znacznie różni kradzież zgody być nie może. Tak więc mówienie się definicja słownikowa: poszanowanie czyichś o tolerancji, jako wartości samej w sobie prowadzi poglądów, wierzeń, upodobań, różniących się od w logicznej konsekwencji do postulatu, że akcepwłasnych (ze Słownika języka polskiego PWN). Pa- tować należy dokładnie wszystko. Ten problem trząc nawet na bliższe omawianemu zjawisku uję- jest jednak tylko defektem teoretycznym, gdyż cie słownikowe, można odnieść wrażenie, że nie w praktyce ideolodzy tolerancji wcale nie realizupasuje ono do tego, co w praktyce nazywane jest ją własnych żądań i bynajmniej nie uznają każdetolerancją. W rzeczywistości, aby zostać nazwa- go zachowania za godne aprobaty. nym tolerancyjnym, trzeba wykazać się nie tylko poszanowaniem, ale także akceptacją, a nawet po- Odnoszę wrażenie, że od kiedy zaczęła obowiązyklaskiem. wać ideologia tolerancji paradoksalnie wolno mniej. System ten nie toleruje krytyki, przede wszystkim Inną kwestią jest to, że wynoszenie tolerancji na samego siebie, więc każdy, inaczej myślący musi piedestał, jako głównej wartości organizującej spo- pogodzić się z rolą outsidera. Tolerancja obejmułeczeństwo, jest zabiegiem w istocie anarchistycz- je swymi szerokimi ramionami tylko pewną pulę nym. Od wieków rozwój systemów państwowych poglądów, na inne reagując głośną czkawką. Nie- Tolerancja Przypadekkliniczny Koleżanki z pracy zaczynają narzekać na dość bezpośrednie uwagi chorego na temat ich wyglądu oraz dwuznaczne spojrzenia. Prawnik przestaje zajmować się swoimi klientami. Woli układać papiery na biurku, czytać magazyny i kontynuować rozwój pornograficznej kolekcji. Ostatecznie zostaje poproszony o zrezygnowanie ze swojej posady. Nie motywuje to jednak byłego pracownika do zmiany zachowania i znalezienia innej pracy. Rodzina chorego narzeka na jego chłód i obojętność wobec innych domowników. Ciągłe oglądanie telewizji i delektowanie się chipsami ziemniaczanymi to nie to, czego oczekuje się od męża i ojca. Maniery przy stole, takie jak niekorzystanie ze sztućców, czy napychanie buzi jedzeniem, również pozostawiają wiele do życzenia. W wywiadzie lekarskim ważną informacją okazał Od kiedy zaczęła obowiązywać ideologia tolerancji paradoksalnie wolno mniej. System ten nie toleruje krytyki, przede wszystkim samego siebie, więc każdy, inaczej myślący musi pogodzić się z rolą outsidera. Cała ta konstrukcja jest typowym przykładem systemu zamykającego usta i ucinającego wszelkie dyskusje. Robi to sprytnie, gdyż bez użycia siły, przy społecznym poparciu. Ale jeden problem - ten z definicją można rozwiązać od zaraz: zamieńmy słowo tolerancja na manipulacja, a wszystko będzie się zgadzać. KAMIL CHORĄŻKA się dodatni wywiad w kierunku SLA u ojca i kuzyna. Badanie neurologiczne wykryło fascykulacje, atrofię lekkiego stopnia i osłabienie kończyn górnych i dolnych, natomiast objaw Babińskiego był obustronnie nieobecny. Badanie neuropsychologiczne ujawniło zaburzenia uwagi i złożonych funkcji wykonawczych, przy dość dobrej pamięci i funkcjach wzrokowo-przestrzennych. Na MRI zaobserwować można było obustronny zanik czołowo-wyspowy. EMG nie wykazało odchyleń od normy. Krew pacjenta przebadano pod kątem mutacji TDP-43, SOD1 i progranuliny bez pozytywnych wyników. W przeciągu 9 miesięcy od postawienia diagnozy pacjent umarł na zachłystowe zapalenie płuc. Dysfagia i dysartria dokuczały choremu coraz bardziej. W ostatnim okresie życia pacjent spędził dużo czasu pieląc swój przydomowy ogródek. By potwierdzić diagnozę wykonano badanie neuropatologiczne, które wykryło masywną glejozę, zmiany gąbczaste i zanik neuronów. Badania immunohistochemiczne ujawniły wtręty TDP-43 (+) i ubikwitynowe (+). Na podstawie: www. memory. ucsf. edu/ftd/medical/cases/case1 ROZWIĄZANIE : Na podstawie obrazu klinicznego i przeprowadzonego badania autopsyjnego postawiono rozpoznanie choroby neuronu ruchowego z otępieniem (frontotemporal dementia with motor neuron disease). Podsumowując krótko ten przypadek, warto zwrócić uwagę na bardzo szybko postępujący charakter choroby oraz początek u stosunkowo młodego pacjenta. Choć średni czas przeżycia chorych z otępieniem czołowo-skroniowym wynosi kilka lat, to wystąpienie objawów uszkodzenia neuronu ruchowego skraca ten okres. Głównymi objawami są zmiany w zachowaniu (zespół czołowy, odhamowanie), zaburzenia wykonawcze, uwagi (dziwne zainteresowania, problemy z kontynuowaniem powierzonych prac) i językowe (brak płynności mowy, problemy z nazywaniem rzeczy) przy stosunkowo dobrze zachowanej pamięci i funkcjach wzrokowo-przestrzennych. Wynik badania neuropatologicznego potwierdza diagnozę kliniczną cechami wymienionymi wcześniej. Nie istnieje skuteczne leczenie. G dy 51 -letni prawnik zaczyna nagle wydawać środki finansowe swojej firmy na materiały pornograficzne, wydaje się to nieco dziwne. Bardziej zaskakujący okazuje się jednak fakt, że robi to po to, aby ukryć swoją aktywność seksualną przed żoną. Niestety, to dopiero początek problemów z jakimi będzie musiał zmierzyć się ten pacjent. pokornym przyklejane są etykietki, wilcze bilety społeczne, które wpychają ich na pozycję wrogów ładu obywatelskiego bądź chorych psychicznie. gal en 19

20 ENGLISH PART New Year, New Semester, New Spirits MILENA GOSK A EXECUTIVE MEMBER OF THE SG AND ED REPRESENTATIVE ON THE MUW STUDENT PARLIAMENT nother semester has come and gone. It seems that spring is just around the corner and with it sunny days and tons of outdoor fun, but before we can put our wooly sweaters away we still have to face a few weeks (hopefully not months!) of cold and grey Warsaw winter weather. If you are looking for indoor excitement the SG encourages you to stay healthy and fit by joining one of the numerous gyms in and around Warsaw. Currently, the SG was able to snag an amazing 40% group discount at PURE Health & Fitness. For more information new members as well as existing members who wish to partake in this wonderful opportunity should contact pure.muwment@gmail.com. Or why not join some of our Polish speaking friends and get out of the city? The Student Government of WUM is organizing an amazing trip to Prague from April 1 2th to the 1 4th (the entire University will be closed for Easter Holidays). Some of the attractions will include: one of the world s largest castles, the world s largest Gothic church, a night out at Central Europe's biggest nightclub, an enormous Ossuary artistically arranged human bones in the Chapel of Skulls (pins will not be included ;), and your share of smaller attractions at the Museum of Miniatures. For more information please contact Peter (after 1 3:00) at A price of 395 zł will ensure that you are provided with transportation to and from Warsaw, a two nights stay at Hotel Krystal, two-day breakfast and a city guide. Once it gets a little warmer we invite you to join the 7th annual Warsaw Half marathon. There is still time to register but please hurry. Join MUWment as we attack the half-marathon a second time around. The run will take place on March 25th, so there's still plenty of time to train!! And if you still have time to spare we encourage that you fill out our school s course evaluation form. These forms are entirely anonymous and help school officials see which departments and professors are suited to the needs of the English Division and which could use some improvement. Unfortunately, the course evaluations are only available in Polish but if you are up for the challenge please log onto and fill one out. We are currently working on the English translation and making minor revisions so as to ensure the evaluation cater to the English speaking population. The English version should be available in the upcoming school year. If you have any questions or suggestions please the student government directly at edsg.waw@gmail.com. Take some time to give your eyes a rest from the books and enjoy what Warsaw has to offer. Wishing everyone a successful start to this semester and the courage to study on! Enjoy! Case studies PAULA GRABOWSKI 1. A 25 years old woman presents with signs and symptoms as follows: lower abdominal pain, pain while urinating, and mild vaginal bleeding. a. What is the first test you would do? b. If positive, what is a probable diagnosis? 2. A 45 year old male arrives at the ER with signs and symptoms as follows: generalized hives, angioedema, shortness of breath and wheezes. a. What would be your first guess? b. What would the treatment be? THE ANSWERS 1 a. pregnancy test b. ectopic pregnancy 2 a. anaphylactic shock b. airway management, epinephrine, oxygen, and fluids. Antihistamines and steroids often used as adjuncts 20 gal en