Słowo numeru str 1. nr 10/2013 (58) grudzień 2013 / styczeń cena 2.20 z³ (w tym 8 % VAT)

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Słowo numeru str 1. nr 10/2013 (58) grudzień 2013 / styczeń 2014 www.slowowroclawian.pl cena 2.20 z³ (w tym 8 % VAT)"

Transkrypt

1 Słowo numeru str 1 NAJWIĘKSZY TERAZ 72 STRONY Dodatek Turystyczny na Dolnym Śląsku! Konkursy Wygraj Nagrody! nr 10/2013 (58) / styczeń cena 2.20 z³ (w tym 8 % VAT) Sprzedaż konsumencka Dariusz Staniszewski Nowa świecka tradycja Karolina Kowalska Ile to już razy zdarzyło nam się kupić coś, co później okazało się nie spełniać naszych wymagań czy po prostu być niepotrzebne. Wtedy zazwyczaj chcemy naprawić swój błąd. Tylko jak? Co mówią na ten temat przepisy, kogo i czy w ogóle kogoś chronią? Jaką drogą powinniśmy dochodzić swoich roszczeń i w jakich sytuacjach sprzedający nie ma obowiązku udzielenia n a m p o m o c y? czytaj dalej str. 6 Tożsamość krasnala Wrocław szuka swojego symbolu Końcówka grudnia, większość z nas ciągle tkwi w przedświątecznym wirze zakupów i przygotowań. Zewsząd dochodzą do nas dźwięki kolęd i zapachy pysznych wypieków. Za każdym rogiem czają się kramiki i jarmarki. Handlowcy dwoją się i troją, chcąc zyskać jak najwięcej. Jaki jest rodowód świątecznych jarmarków i jak do tych europejskich ma się nasz, wrocławski? A tak w ogóle, to co o nim sądzą mieszkańcy miasta? czytaj dalej str. 9 Wrocław to oprócz Poznania, Szczecina i Zielonej Góry jedno z najbardziej wysuniętych na zachód miast Polski, choć jego najstarsi mieszkańcy, paradoksalnie, mają najczęściej rodowód wschodni. Czy po prawie 70 latach można powiedzieć, że Wrocław to miasto wciąż o charakterze niemieckim, replika Lwowa czy może zupełnie nowy wytwór? czyt. str. 3 ISSN INDEKS Cztery smaki Wrocławia Wrocław przez wielu określany jest miastem spotkań. Jest to także miasto wielu kultur i wielu smaków. Przechadzając się wrocławskim Rynkiem, mamy okazję poznać restauracje serwujące kuchnie z najróżniejszych zakątków świata. Czym więc smakuje stolica Dolnego Śląska i czy jest to smak dobry? czyt. str. 14 Techniki wspierania pamięci Pamięć ludzka tak jak potrafi być wspaniała i niezwykle pojemna, tak też bywa zawodna. Oczywiście w normalnych przypadkach nie zapominamy jak się posługiwać szczotką do włosów czy widelcem, ale już zapamiętać jakiś numer telefonu czy adres Bywa ciężko. Na szczęście pamięć można ćwiczyć. czyt. str. 39 Każdy z nas jest fotografem Ze ślubem nieodzownie łączy się sesja zdjęciowa. Coraz popularniejszej stają się tematyczne plenery w nietypowych okolicznościach natury. Jakie są trendy, czy rzeczywiście każdy może być fotografem? O tajnikach zawodu i nowinkach w branży z Małgorzatą Drozdowską rozmawiała Katarzyna Gielec. czyt. str. 63 CHROÑ ŒRODOWISKO. PRZECZYTA EŒ PODAJ DALEJ czwartek, 24 marca 2011

2 Wstępniak Czas odzyskiwania pamięci Jarmark zwany świątecznym ruszył 22 listopada. Z punktu widzenia przemarzniętych straganiarzy to już dawno. Wrocław miasto najmniejszych rzeźb w postaci krasnali po raz kolejny słynie na cały kraj z rzeczy największej, bo drugiej takiej imprezy nie ma nawet Warszawa. I chociaż w wakacje na jarmarcznej mapie dominuje Gdańsk, to zima jest nasza. Pajęczyna drewnianych stoisk z roku na rok rozciąga się nie tylko po całym Rynku, ale wdziera się już głęboko w ulicę Świdnicką i gdyby nie przejście podziemne kto wie, dokąd by ten szpaler straganiarzy zawędrował. Nastroje wszystkim chwilowo zepsuł huragan albo orkan o imieniu Ksawery. Przy okazji większość mediów przybliżyła odbiorcom subtelne różnice, jakimi różnią się od siebie poszczególne wiatry. Na niewiele się to zdało, bo Ksawery zajaśniał światłem intensywnym, acz krótkotrwałym i nikt już o nim nie pamięta. Może za wyjątkiem świątecznych kramarzy, których drewniane konstrukcje zatrzęsły się pod naporem żywiołu i jarmark na dzień cały trzeba było odwołać. Nikt też nie pamięta o pierwszym śniegu, który spadł na Wrocław zupełnie nieoczekiwanie, a było to 26 listopada. Brak jednak dowodów i świadków zdarzenia. Co przytrafi się nam jeszcze w dogasającym roku 2013? Wszystko możliwe. Na pewno będzie to Sylwester na wrocławskim Rynku, który spośród wszystkich placów miasta ma najbardziej napięty kalendarz. Znajomy zasugerował mi, że o wiele lepszą lokalizacją dla sylwestrowej imprezy byłby teren PKS-u, który z Rynkiemjuż w tej chwili łączy brak drzew i ogrodzenie. Co prawda z dworca dalej do lokali gastronomicznych, ale kto w taką noc myśli o jedzeniu. Przynajmniej karnawałowicze mieliby blisko do pociągu i autobusu. Chyba w końcu któryś 1 stycznia pojedzie Z innych rzeczy możemy spodziewać się takiego czy innego prezentu. Chodzi tu o podarki całkiem niespodziewane. Krawat, perfumy, skarpetki, nocna koszula odpadają. Szczęśliwi, którzy w porę zdecydowali i kupili te prezenty, które rzeczywiście przydadzą się obdarowanym. Reszta skazana jest na cogrudniowy maraton z punktami lotnymi w każdej galerii. Ale wróćmy już do domu, wyobrażając sobie białe Święta za oknem. Jak wiadomo ten specyficzny czas sprzyja spotkaniom w gronie rodziny i dawno nie widzianych znajomych oraz przyjaciół. To także okazja to wielogodzinnych rozmów przy stole na tematy aktualne i uniwersalne. Jednym z nich może okazać się nasza własna tożsamość, która w przypadku mieszkańców Wrocławia (ale i Dolnego Śląska) bywa często nie tylko złożona, ale nieznana. W większości rodzin przeszłość i znajomość własnych korzeni jest znana góra do trzeciego pokolenia wstecz. Tak to przynajmniej wygląda w przypadku mojej generacji. A tymczasem żyją jeszcze babcie i dziadkowie, którzy, gdy tylko ich zapytać, doskonale kojarzą osoby, miejsca i zasłyszane rozmowy sprzed kilkudziesięciu lat. Każda wersja wydarzeń jest wyjątkowa nawet jeśli zostanie nieco podkoloryzowana. Wiadomo, że zjawisko tzw. ziem odzyskanych jest jeszcze dosyć młode i nie do końca ukształtowane w świadomości zbiorowej. A czasem także z niej wypierane. Niespełna 70 lat Wrocławia w polskiej wersji językowej to na tyle mało, by zaszczepić nową tradycję, a na tyle dużo, aby przestać myśleć w kategoriach tymczasowości, choć zaglądając w niektóre zaułki miasta można odnieść wrażenie, że czas przystanął i wciąż czeka przestępując z nogi na nogę. Pytanie o polskość Wrocławia jest dość naiwne, ale już o niemieckość, a szczególnie czeskość wymaga dłuższego zastanowienia. Nienaiwny jest za to zwyczaj składania sobie życzeń. Mimo że wiele z nich może się nie spełnić (co nie jest przecież winą życzących), liczą się szczere chęci niesienia dobrego słowa. Któż z nas ma za dużo zdrowia, szczęścia, uśmiechu, radości z małych rzeczy, pieniędzy i zwykłej jak u dziecka frajdy z powodu nadchodzącej zimy? Tego wszystkim Państwu życzę w imieniu całej Redakcji. Michał Ratajczak Spis treści Co się działo......we Wrocławiu s. 4...w Polsce s. 5...w gospodarce s. 5 Miasto Olga Guc Krasnal, syrenka i smok s. 3 Karolina Kowalska Nowa świecka tradycja s. 9 Arleta Ciarczyńska Wrocławski rekord świata s. 9 Grzegorz Pietrzak Czy Wrocław jest czeskim miastem? s. 12 Katarzyna Gielec N jak Nowy Dwór s. 19 Eugeniusz Gosiewski Dzieje się na Kresach s. 54 Marek Natusiewicz Suburbium Wrocławia s. 60 Styl życia Angelika Wołoszańska Cztery smaki Wrocławia s Karolina Kowalska Naturalny konserwant s. 18 Ewelina Grzesik Piękna bez okazji s. 57 Olga Guc Pamiątka na całe życie s. 62 Katarzyna Gielec Każdy z nas jest fotografem s. 63 Dominika Świątek Karnawałowe szaleństwa s. 63 Katarzyna Gielec Nakręceni na ślub s. 65 Inwestycje Tomasz Augustyniak Bezpiecznie i z pazurem s. 16 Paweł Miziura Inwestycje bardzo osobiste s. 17 Motoryzacja Katarzyna Wilanowska Co z tym śniegiem s. 10 Sebastian Zawada Jazda zimowa s. 11 Prawo Dariusz Staniszewski Sprzedaż konsumencka w praktyce s. 6 Iwona Dyś - Rewolucja w e-sądach dłużnicy pod należytą ochroną s. 7 Gdzie najtaniej? Ewa Tomaszewska Czas podsumowań s. 8 Twój Relax Bartosz Ozimiec Zakopane bliżej Tatr s Angelika Wołoszańska Nieznane Podhale s Katarzyna Wilanowska Solanki i cieplice s. 26 Angelika Wołoszańska - Raj dla biathlonistów s. 28 Angelika Wołoszańska Bywając w Kotlinie s. 29 Katarzyna Kupczyk Echa przeszłości w Górach Sowich s. 30 Ewelina Najdrowska Gdzie Świna uchodzi do morza s. 43 Kamil Mec Trzy wymiary natury s. 44 Joanna Lipska Zaułki Kotliny Jeleniogórskiej s Katarzyna Wilanowska Kraina baśni i piaskowca s. 47 Kamil Mec Karkonoskie szkło s. 49 Agata Foremniak Zimobranie s. 50 Twój Dom Tomasz Augustyniak - Zimowy fajrant - s. 32 Krzysztof Ziajka Limity MdM s. 33 Angelika Wołoszańska Jak optycznie powiększyć mieszkanie s. 34 Beata Szymura Techniki wspierania pamięci s. 39 Marta Chojęta - Przyprawianie do smaku i dla zdrowia - s.39 Katarzyna Wilanowska Łap ciepło i płać mniej s Michał Ratajczak Jest alternatywa s. 42 Słowo dla Seniora Jerzy Ziomek Portrety wrocławian Mieczysław Marczak s. 36 Anna Hadasik Nawet w rodzinie warto zadbać o swoje prawa s. 37 Karolina Kowalska Aktywni seniorzy s. 37 Kultura Dominika Świątek Przerwany decathlon s. 46 Michał Ratajczak - Zielone miasto Wrocław - s. 46 Styl życia Karolina Kowalska Postanowienia starego roku s. 53 Angelika Wołoszańska Jak uodpornić się na zimę s. 53 Publicystyka Wojciech Mach Strzelanie do wodzireja s. 67 Sport Kacper Bławicki Pomysł na Stadion Miejski s. 70 Będzie się działo Grudzień2013/Styczeń 2014 s str 2 Styczeń Wydawca: Magnes Media Sp. z o.o. wydawca@slowowroclawian.pl Prezes Zarządu, redaktor naczelny: Emil Baran Redaktor prowadzący: Michał Ratajczak redakcja@slowowroclawian.pl Sekretarz: Ewa Tomaszewska Dział reklamy: tel Stali współpracownicy: Wojciech Mach, Marek Natusiewicz, Patrycja Rozborska, Dominika Świątek Druk: Polskapresse Redakcja: Komuny Paryskiej 90, Wrocław Skład: Logos Numer zamknięto 20 Wydanie 23 Redakcja nie odpowiada za treść publikowanych listów i reklam. Materiałów nie zamówionych nie zwraca, zastrzega sobie prawo do skrótów w nadesłanych tekstach i listach. Gazeta jest bezpłatna dla punktów biorących udział w programie Wrocławskie Dobre Miejsca oraz Słowo Wrocławian dla Ciebie. Punkty partnerskie Wrocławskich Dobrych Miejsc oraz Słowo Wrocławian dla Ciebie nie mają prawa do pobierania opłat za rozdane egzemplarze gazety. Traktowane są one jako bezpłatne.

3 str 3 Krasnal, syrenka i smok Olga Guc Wrocław to oprócz Poznania, Szczecina i Zielonej Góry jedno z najbardziej wysuniętych na zachód miast Polski, choć jego najstarsi mieszkańcy, paradoksalnie, mają najczęściej rodowód wschodni. Czy po prawie 70 latach można powiedzieć, że Wrocław to miasto wciąż o charakterze niemieckim, replika Lwowa czy może zupełnie nowy wytwór? Każde miasto wyróżnia się pod względem architektury. Po przesunięciu granic nowe polskie miasta jak Wrocław czy Gdańsk przynajmniej z samych elewacji zabytkowych budynków przypominają o poprzednich gospodarzach i stylu, w jakim powstały skwery, zaułki i kondygnacje. Bez wątpienia niemiecka architektura, mimo wielu zniszczeń wojennych, jest charakterystyczna, choć może coraz mniej dominująca w pełnym ujęciu panoramicznym Wrocławia. Do dziś przetrwały dzielnice zbudowane od podstaw w niemieckim stylu, jak choćby Sępolno widok, który zobaczymy patrząc z góry przedstawia niemieckiego orła. Najbardziej znane budynki nad Odrą zaprojektował niemiecki architekt Max Berg. Należą do nich budynek urzędu wojewódzkiego, Hala Stulecia i główny oddział Banku Zachodniego WBK. I chociaż architektura odgrywa ważną rolę w społeczności miasta, ustępuje jednak jego mieszkańcom, którzy obecnie w znakomitej większości są Polakami. Przed wojną byli tu oczywiście Niemcy, ale tez spory odsetek Żydów i Czechów. Współcześnie ten tygiel kulturowy, narodowościowy i językowy jest co prawda barwniejszy, ale tymczasowy, bo zagraniczni goście zjawiają się we Wrocławiu najczęściej w charakterze turystów. - Oczywiście architektura jest niemiecka, natomiast podejście do życia, styl zachowania się maja rodowód wschodni. Nie mówię że to jest źle, nawet odwrotnie, chociaż Wrocławowi brakuje tradycji i może dlatego pojawiają się takie pytania, jak Kresy czy Zachód. Nie ma tu typowo wrocławskich dań, bo miasto zawsze leżało na pograniczu czerpiąc z innych kuchni. Taka sama sytuacja z językiem. On jest typowo polski. Bez żadnego charakterystycznego dialektu podsumowuje emerytka, pani Krystyna. Z tym wszystkim większość się zgodzi, chociaż ciężko jest rozmawiać o tym biorąc pod uwagę ten fakt że Wrocław to jest studenckie miasto, różno kulturowe, tu pod każdą kulturę da się znaleźć restaurację, ich jest mnóstwo Chińskie, Meksykańskie, Gruzińskie, Ukraińskie, jednak kiedy przyjeżdża osoba z Polski, powstaje pytanie czym z tradycyjnej kuchni można ją zaskoczyć. Przed świętami to poszukiwanie tradycji ma szczególny aspekt. Chodzi przede wszystkim o Jarmark Świąteczny jako współczesny przeszczep tradycji niemieckich miast i miasteczek. I choć jeszcze do niedawna Wrocław był jedynym miastem w Polsce, w którym można było pochodzić wśród drewnianych domków, spróbować grzanego wina i rożnego rodzaju potrawy, zwyczaj ten adoptują inne polskie miasta, a tutejszy jarmark z roku na rok przybiera coraz bardziej obszerną i bogata postać. Polski Weihnachtsmarkt odróżnia od niemieckiego pierwowzoru oferta gastronomiczna. Dużą popularnością cieszą się stoiska litewskie i białoruskie, gdzie wielu starszych wrocławian może odnaleźć cząstkę samych siebie, jako że na tych ziemiach przyszli na świat i zostali wychowani. Przykład popularności kresowego pieczywa i kwasu chlebowego pokazuje, jak tradycje wędrują za ludźmi. Duch różnokulturowości tak na jarmarku, czy w menu wielu tutejszych restauracji z polską kuchnią, jak na co dzień w tkance architektonicznej unosi się nad Wrocławiem niezmiennie. Wspomniana bliskość granicy i zawiła historia wydaje się naturalna koleją rzeczy, gdy spojrzeć na Wrocław w zestawieniu z innymi polskimi miastami. Jednak sam duch ma zbyt słaba moc przyciągania potencjalnych turystów i nowych mieszkańców. Potrzebny jest symbol, na postawie którego utrwali się (lub nie) pewna tradycja albo mit. To właśnie legenda jest najlepszą opowieścią, której nie można ani potwierdzić ani zaprzeczyć. Warszawa ma swoją syrenkę, Kraków smoka, Gdańsk pomnik Neptuna, a Poznań słynne koziołki. Wrocław ma do zaoferowania całkiem młodą opowieść z pogranicza baśni, absurdu i polityki za sprawą krasnali, które kilka lat temu zawładnęły najpopularniejszymi uliczkami i miejscami, choć ta obecność okazała się zawsze bardzo dyskretna. Geneza wrocławskich krasnali sięga schyłkowego okresu komuny i studenckich protestów organizowanych na ulicach miasta. Pomarańczowa Alternatywa Temat numeru stojąca wtedy za happeningami uciekała się do różnych sposób, by mieszkańcom pokazać absurd systemu, a milicjantów wprowadzić w stan konsternacji. Wtedy jednym z pomysłów było przebranie się za krasnoludki. W XXI wieku chcąc nawiązać do tamtych wydarzeń władze miasta zdecydowały o upamiętnieniu Pomarańczowej Alternatywy pomnikiem krasnala. Na potomstwo nie trzeba było długo czekać. Liczba krasnali zmienia się wciąż pojawiają się nowe, a niektóre są nawet kradzione. W tym roku wszystkich figurek jest prawie 300. Krasnale skutecznie wymykają się zaszufladkowaniu. Nie są nawiązaniem ani do czasów niemieckich ani do tradycji i zwyczajów kresowych, a jeśli nawet ktoś dowiedzie takiego pokrewieństwa, przeczyć będzie kontekst. Ale czy krasnale są już na tyle zaadoptowane, by mogły stać się symbolem miasta? Jeszcze wiele wody w Odrze upłynie zanim historia zweryfikuje to pytanie. Póki co bliżej mieszkańcom Wrocławia do małych krasnali niż Bolesława Chrobrego na koniu. Bliżej, bo jeśli się przyjrzeć, są niemal wszędzie.

4 Co się działo w Polsce Co się działo WE WROCŁAWIU Punkt widokowy na Sky Tower Komendant Wojewódzki Straży Pożarnej wydał zgodę na użytkowanie punktu widokowego w Sky Tower. Będzie się on mieścił na 49 piętrze budynku, który ma łącznie 212 metrów. Pozwolenie otrzymano dopiero po wypełnieniu dodatkowych warunków, postawionych wcześniej przez straż pożarną. Z powodów bezpieczeństwa nie zostanie otwarty natomiast taras widokowy mieszczący się na 50 kondygnacji. Cygański proces 22 listopada rozpoczął się proces Romów z dzikiego koczowiska przy ul. Kamieńskiego. Pozew wytoczyła gmina Wrocław domagająca się opuszczenia terenu, który bezprawnie zajęli Romowie. Urzędnicy są zdania, że przebywanie w takich warunkach zagraża życiu i zdrowiu mieszkańcom koczowiska, a także jest uciążliwe dla Wrocławian. Kolejna rozprawa odbędzie się 10 stycznia. Szczyt bestialstwa 23 listopada studentowi z Wrocławia postawiono zarzut znęcania się nad zwierzętami. Grozi za to do trzech lat pozbawienia wolności. Dwóch młodych oprawców, podczas jednej z alkoholowych imprez, zamęczyli ośmioletnie zwierzę sąsiadów na śmierć. Najpierw ją podtapiali, następnie wyprali w pralce. Rowery (nie)publiczne W połowie grudnia wygasa umowa dotychczasowego operatora Wrocławskiego Roweru Miejskiego i władze miasta ogłosiły już przetarg na sprzedaż systemu (140 rowerów, 210 stojaków do wpinania rowerów, 17 paneli do obsługi wypożyczeń i zwrotów). Mieszkańcy Wrocławia zaczynają wątpić w chęć promocji ruchu rowerowego przez władze miasta. Rower miejski miał publiczny, a nie skomercjalizowany. 80% stanowiły wypożyczenia darmowe (pierwsze 20 minut jazdy rowerem), teraz ceny pójdą w górę. Prezydent Rafał Dutkiewicz zapewnia jednak, że po sprzedaży systemu, warunki korzystania z WRM będą nadal korzystne dla wypożyczających. Dla bezpieczeństwa na ulicach Przygotowały: Angelika Wołoszańska Karolina Kowalska Do końca roku zakończą się budowy dziewięciu nowych sygnalizacji świetlnych. Już w listopadzie zaczęły działać światła na skrzyżowaniu ulic Parafialnej, Kutrzeby i Strachowskiego. Władzom miasta zależy na bezpieczeństwie mieszkańców, mają na celu zapobieganie niepotrzebnym tragediom. Centrum miasta bez reklam? 28 listopada odbyło się pierwsze czytanie uchwały, która ma przekształcić centrum Wrocławia w park kulturowy i tym samym zaprzestać umieszczania reklam na elewacjach zabytkowych budynków. Ochrona miałaby obejmować głównie okolice Rynku, ale również Ostrów Tumski, Promenadę Staromiejską, plac Kościuszki czy Ogród Botaniczny. Zmienią się także przepisy dotyczące kwestii uporządkowania handlu, banerów promocyjnych, prac budowlanych czy chodników. Uchwała miałaby wejść w życie wiosną przyszłego roku. Próbna matura z OPERONEM Od 26 do 29 listopada trwały matury próbne OPERON na 2014 rok dla uczniów szkół średnich. Zmagali się w tych dniach tradycyjnie z językiem polskim, matematyką, językiem obcym (język angielski, niemiecki, francuski, rosyjski) i dodatkowym przedmiotem do wyboru. Rewitalizacja Trójkąta W listopadzie odbyły się konsultacje z mieszkańcami Przedmieścia Oławskiego, które miały na celu omówienie pomysłów na planowaną rewitalizację Trójkąta. Wrocławianie mogli zgłaszać sugestie dotyczące inwestycji, infrastruktury oraz zmiany wyglądu dzielnicy, które mogą zostać ujęte w projekcie Masterplan dla Przedmieścia Oławskiego. Najczęstsze propozycje dotyczyły zwiększenia ilości zieleni, placów zabaw dla dzieci, ławek oraz poprawienia wyglądu podwórek. Miasto nie dofinansuje Polinki Ksawery pokrzyżował plany str 4 Władze miasta nie przeznaczą obiecanej sumy pieniężnej wynoszącej całe 4 miliony zł na budowę Polinki, czyli gondolowej kolejki Politechniki Wrocławskiej. Została ona uruchomiona w październiku tego roku, łączy dwa brzegi Odry i ma służyć szybszemu przemieszczaniu się studentom Politechniki, ale także pozostałym mieszkańcom. Bez dofinansowania straci na tym uczelnia (budowa kosztowała 12 milionów zł), a za przejazd, od przyszłego roku, Wrocławianie będą musieli dopłacać 3 zł. W dniach bezpośrednio sąsiadujących z dniem Świętego Mikołaja Polska zmagała się z orkanem Ksawerym. Silny wiatr nie oszczędził także Wrocławia. Połamane drzewa, poprzewracane znaki drogowe, a nawet wyrwane płyty chodnikowe, to tylko niektóre ze skutków Ksawerego. Na wrocławskim rynku w Mikołaja miała po raz pierwszy zapłonąć choinka. Niestety ze względów bezpieczeństwa plany musiały ulec zmianie. Urzędnicy na rowerach Urząd miejski we Wrocławiu otrzymał 7 rowerów, na których mają jeździć pracownicy. Skorzystają z nich urzędnicy z ul. Zapolskiej, Sukiennic, Nowego Targu, a także doręczyciele papierów służbowych. Będą oni kursować z jednego budynku do drugiego. Alternatywa dla poruszania się samochodami. Mistrzostwa MMA 1 grudnia odbyły się Mistrzostwa Polski Juniorów oraz Mistrzostwa Polski Zachodniej MMA. Sport ten posiada wielu miłośników. Na imprezie stawiło się ponad 300 czynnych zawodników. Zainteresowanie mieszanymi stylami walkami wciąż rośnie, a szkoły nastawione na treningi tej dziedziny sportu cieszą się rosnącym zainteresowaniem. Wrocław Główny wypełniony książkami W dniach 5-8 grudnia Wrocław po raz kolejny obchodził święto książki na Dworcu Głównym PKP. Od lat Wrocławskie Targi Dobrych Książek przyciągają tłumy. W tym roku na targach można było spotkać się z Olgą Tokarczuk, Jerzym Skoczylasem, Elżbietą Baniewicz i Jackiem Inglotem. Swoje książki podpisywali m.in.: Tomasz Sekielski, Mariola Pryzwan, Jan Miodek i Katarzyna Maicher. Oprócz licznych wystaw, prezentacji, wykładów i dyskusji, nastąpiło rozstrzygnięcie konkursu na Pióro Fredry.

5 str 5 Co się działo W POLSCE Child Alert w Polsce 20 listopada oficjalnie ogłoszono gotowość systemu Child Alert, który ma na celu pomoc w poszukiwaniach zaginionych dzieci. System angażuje w akcję poszukiwawczą, m.in. stacje telewizyjne i radiowe, dworce, lotniska i inne miejsca publiczne wyświetlając wizerunek dziecka oraz najważniejsze informacje dotyczące jego zaginienia. System działa obecnie już w 11 krajach Unii Europejskiej. 34 miliony złotych na marne 26 listopada została zamknięta linię kolejową Szklarska Poręba-Jelenia Góra, choć dziesięć dni wcześniej dokonano hucznego otwarcia tego odcinka. Remont trwał rok i kosztował aż 34 miliony zł, jednak na drodze stanął zagrażający zawaleniem wiadukt przebiegający nad torowiskiem. Dymisja wiceszefa MON Minister obrony Tomasz Siemoniak opublikował na stronie MON oświadczenie: 28 listopada 2013 r. wpłynęło na moje ręce pismo pana Waldemara Skrzypczaka, proszące o dymisję ze stanowiska podsekretarza stanu w Ministerstwie Obrony Nar o d o w e j. Wiceszef M O N n i e chciał być obiektem niesprawiedliwych ataków, które wypływały negatywnie na rząd. Co się działo w Polsce Wrocław ul.daszyńskiego 28 tel lub w w w. r e g o r. p l Co się działo W GOSPODARCE Ceny w górę 22 listopada PKN Orlen podniósł hurtowe ceny benzyny bezołowiowej Eurosuper 95 o 18 zł, benzyny bezołowiowej Super Plus 98 o 13 zł i oleju napędowego o 22 zł na tysiąc litrów. Mieszkanie dla młodych W listopadzie weszła w życie ustawa, która ma pomóc młodym ludziom w zakupie mieszkania. Program mieszkanie dla młodych ruszy w styczniu 2014 roku. Dopłatą 10 lub 15% w zależności od stanu cywilnego objęte zostaną mieszkania do 50 metrów kwadratowych oraz domy do 100 metrów. Wsparcie państwa dla osób budujących dom miałoby polegać natomiast na możliwości odzyskania części podatku VAT za materiały użyte do budowy. Modernizacja marynarki wojennej Prohibicja w Krakowie Kraków wyprzedza Wrocław i Gdańsk pod względem liczby punktów sprzedaży napojów wysokoprocentowych. Radni z Dzielnicy I Stare Miasto chcą wprowadzenia w sklepach na Śródmieściu zakazu sprzedaży alkoholu w nocy. Zwrócili się z postulatem do prezydenta Krakowa. Jeśli Polska nawiąże współpracę z zagranicznym partnerem, będzie to szansa dla zatrudnionych w sektorze gospodarki morskiej. Planowane wydatki na modernizację marynarki wojennej to około 900 milionów zł rocznie. 50 tysięcy obywateli może zyskać pracę. Bitcoin w Polsce Pierwsza i najpopularniejsza internetowa waluta jest już w Polsce. Bitcoin to cyfrowy pieniądz, którym można obecnie płacić za niektóre hotele, restauracje, samochody czy inne zakupy dokonywane przez internet. Transakcje bitcoin nie podlegają prowizji, są błyskawiczne oraz anonimowe.

6 Prawo Sprzedaż konsumencka w praktyce Dariusz Staniszewski Okres przedświąteczny charakteryzuje się ożywieniem handlu. W tej zakupowej gorączce wspartej pośpiechem łatwo jednak o nieprzemyślaną transakcję. Żeby nie żałować wydanych pieniędzy, wystarczy podstawowa znajomość prawa konsumenta, czyli najczęściej każdego z nas. Sprzedaż konsumencką pod względem prawnym reguluje ustawa z dnia 27 lipca 2002 r. Według definicji to nic innego jak sprzedaż rzeczy ruchomej dokonywana w zakresie działalności przedsiębiorstwa osobie fizycznej, która nabywa tę rzecz w celu niezwiązanym z działalnością zawodową lub gospodarczą. Drogą omawianej ustawy ustawodawca nałożył na sprzedawcę wiele szczególnych obowiązków związanych z jasnym i zrozumiałym, nie wprowadzającym w błąd udzielaniem kupującemu informacji zarówno o cechach i właściwościach oferowanego towaru wystarczających do pełnego i prawidłowego korzystania z towaru, jak również o warunkach zawieranej umowy sprzedaży. Przykładowo można wskazać, iż do obowiązków takich należy m.in. podanie do wiadomości kupującego ceny oferowanego towaru oraz jego ceny jednostkowej, nazwy towaru, określenie producenta, importera oraz instrukcji obsługi w języku polskim. Z kolei na żądanie kupującego sprzedawca ma obowiązek wyjaśnić mu znaczenie poszczególnych postanowień umowy. Sprzedawca jest zwolniony z odpowiedzialności za niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową w sytuacji, gdy kupujący o tej niezgodności wiedział lub, oceniając rozsądnie, powinien był wiedzieć. Sprzedawca nie ponosi odpowiedzialności także w przypadku niezgodności, która wynikła z przyczyny tkwiącej w materiale dostarczonym przez kupującego. Inny zapis w ustawa (art. 8) wskazuje na uprawnienia kupującego, jeżeli towar konsumpcyjny jest niezgodny z umową. Wtedy kupujący może żądać doprowadzenia go do stanu zgodnego z umową przez nieodpłatną naprawę albo wymianę na nowy, chyba że naprawa albo wymiana są niemożliwe lub wymagają nadmiernych kosztów. Tylko co taka nieodpłatność naprawy i wymiany oznacza dla kupującego? To, że sprzedawca ma również obowiązek zwrotu kosztów poniesionych przez kupującego, w szczególności kosztów demontażu, dostarczenia, robocizny, materiałów oraz ponownego zamontowania i uruchomienia. Sprzedawca, który otrzymał od kupującego towar z żądaniem jego naprawy, zobowiązany jest do wywiązania się z umowy w terminie 14 dni. A jeśli kupujący nie może żądać naprawy ani wymiany towaru (z uwagi na fakt, iż naprawa albo wymiana są niemożliwe lub wymagają nadmiernych kosztów), albo jeżeli sprzedawca nie zdoła uczynić zadość takiemu żądaniu w odpowiednim czasie lub gdy naprawa albo wymiana narażałaby kupującego na znaczne niedogodności, kupujący ma prawo domagać się stosownego obniżenia ceny albo odstąpić od umowy. Kupujący traci opisane powyżej uprawnienia, jeżeli przed upływem dwóch miesięcy od stwierdzenia niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową nie zawiadomi o tym sprzedawcy. By zachować wskazany termin, wystarczy wysłanie zawiadomienia przed jego upływem. Sprzedawca odpowiada za niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową jedynie w przypadku jej stwierdzenia przed upływem dwóch lat od wydania tego towaru kupującemu, zaś w razie wymiany towaru termin powyższy biegnie na nowo. Jeżeli przedmiotem sprzedaży jest rzecz używana, strony mogą ten termin skrócić, jednakże nie poniżej jednego roku. Przewidziane w omawianej ustawie roszczenia kupującego przedawniają się z upływem roku od stwierdzenia przez nabywcę niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową. Przedawnienie nie może się skończyć przed upływem dwóch lat od wydania towaru kupującemu. Należy wyraźnie zaznaczyć, iż zawiadomienie sprzedawcy o niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową przerywa bieg przedawnienia. Ponadto przedawnienie nie biegnie w czasie wykonywania naprawy lub wymiany, jak również w czasie prowadzenia przez strony rokowań w celu ugodowego załatwienia sprawy, nie dłużej jednak niż przez trzy miesiące. Dariusz Staniszewski Adwokat Kancelaria Staniszewski w Warszawie str 6 Uwolnienie księgowych Z TYM KUPONEM Obsługa księgowa 3 MC za 50% Rozliczenie PIT za 15 zł Z TYM KUPONEM Gdyby chcieć wyjaśnić w sposób najprostszy, na czym polega deregulacje dostępu do zawodów, trzeba by powiedzieć, iż chodzi o ułatwienie dostępu do jakiegoś zawodu poprzez obniżenie wymagań, jakie trzeba spełnić. O deregulacji było głośno w połowie 2013 roku, kiedy to ówczesny Minister Sprawiedliwości Jarosław Gowin optował za uwolnieniem kilkudziesięciu zawodów. Wśród nich znalazły się zawody: taksówkarza, komornika, maklera papierów wartościowych czy księgowego. Minister Gowin swoje decyzje tłumaczył potrzebą stworzenia nowych miejsc pracy, których w kraju coraz bardziej brakuje. Oczywiście wszystko w myśl zasady Przepisy znikają zawodowcy zostają. Wraz ze wzrostem konkurencji na rynku powinniśmy zanotować spadek cen usług. Niby wszystko wygląda kolorowo. Czy aby na pewno nie ma się czego bać? Jakie ryzyko dla wszystkich prowadzących firmy może nieść fakt uwolnienia księgowych? Wraz z nadchodzącym rokiem nastąpi najprawdopodobniej całkowita deregulacja usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych. Obecnie wymagane jest trzyletnie doświadczenie praktyczne w przypadku osób z wyższym wykształceniem kierunkowym lub innym wyższym, które byłoby uzupełnione studiami kierunkowymi podyplomowymi oraz dwuletnie doświadczenie praktyczne oraz egzamin w przypadku osób ze średnim wykształceniem. W momencie zniesienia powyższych wymogów jedynym obowiązkiem osoby starającej się o bycie księgowym stanie się posiadanie pełnej zdolności do czynności prawnych, niekaralność w zakresie określonych przestępstw oraz posiadanie ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej. Z powyższego wynika więc, że to nie żadna instancja odgórna będzie pilnowała odpowiednich kompetencji osób prowadzących księgi rachunkowe; zrobi to po prostu rynek. Według wielu osób związanych z branżą księgową deregulacja będzie miała skutek odwrotny od zamierzonego. Powstaną nowe biura rachunkowe, w których pracować będą ludzie o niezweryfikowanych kompetencjach. Wprawdzie rynek będzie miał możliwość dokonania stosownego przesiewu, jednak nie da się ukryć, iż nie obędzie się w tym przypadku bez ofiar, w roli których wystąpią klienci oraz ich kieszenie, a nierzadko i dobre imię. Biuro Rachunkowe Calculo sp. z o.o. sp. k. Jana Długosza 19 B/ Wrocław biuro@calculo.com.pl tel.: tel./fax tel. kom tel. kom

7 str 7 Rewolucja w e-sądach Iwona Dyś Elektroniczne Postępowanie Upominawcze (w skrócie EPU), zwane popularnie e-sądem, w zamierzeniu ustawodawcy służyć miało szybkiemu i sprawnemu wyegzekwowaniu swoich należności od niekwapiącego się do zapłaty dłużnika. W rezultacie jednak, wierzyciele dopuszczali się licznych nadużyć, a nakazy zapłaty często trafiały do osób, które w rzeczywistości nie były dłużnikami. W odpowiedzi na liczne przypadki omyłkowego oznaczania tożsamości osób, co do których kierowano nakaz zapłaty, a także pozbawienie rzeczywistych dłużników należytej ochrony, w lipcu tego roku wprowadzono szereg zmian. 7 lipca 2013r. weszła w życie nowelizacja Kodeksu Postepowania Cywilnego (Dz.U ), wprowadzająca liczne zmiany w regulacji Elektronicznego Postępowania Upominawczego. Mają one na celu przede wszystkim zwiększenie ochrony dłużnika poprzez wyeliminowanie dochodzenia przez wierzycieli roszczeń przedawnionych. Ponadto, nałożenie na wierzycieli dodatkowych dłużnicy pod należytą ochroną obowiązków, ma na celu ograniczenie doręczania nakazów zapłaty do niewłaściwej osoby. Koniec z dochodzeniem przedawnionych roszczeń Po pierwsze, nowelizacja znacznie ogranicza zakres roszczeń, których można dochodzić w EPU. Obecnie, są to jedynie te wierzytelności, które stały się wymagalne w okresie trzech lat przed dniem wniesienia pozwu. Co istotne, powód jest obowiązany do oznaczenia w pozwie daty wymagalności roszczenia. Zmiana ta jest uzasadniona specyfiką omawianego postepowania. W EPU Sąd nie ma bowiem możliwości weryfikacji upływu terminu przedawnienia, ponieważ ze względu na zamierzoną szybkość i sprawność postepowania powód nie musi załączać stosownych dokumentów. Z kolei zważywszy na problemy z niewłaściwym doręczaniem nakazów zapłaty także dłużnik nie mógł podnieść stosownego zarzutu, stając się tym samym pozbawiony ochrony. Związanie wierzycieli trzyletnim terminem do wniesienia pozwu licząc od dnia wymagalności roszczenia zapobiec ma dochodzeniu roszczeń przedawnionych. Numer PESEL gwarancją prawidłowej identyfikacji dłużnika Nowelizacja nakłada także dodatkowe obowiązki informacyjne na powoda dochodzącego swoich praw w EPU, dotyczące danych pozwanego. Musi on wskazać w pozwie numer PESEL pozwanego lub jego NIP, jeśli jest on osobą fizyczną. W stosunku do podmiotów innych niż osoby fizyczne, powód musi wskazać ich numer w Krajowym Rejestrze Sądowym bądź innym właściwym rejestrze lub ewidencji, ewentualnie Numer Identyfikacji Podatkowej w sytuacji, gdy nie ma wpisu w pozostałych rejestrach czy ewidencjach. Co więcej, niedopełnienie tych obowiązków zostało obostrzone stosowną karą. Sąd jest bowiem uprawniony do skazania na grzywnę powoda, jego przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika, jeżeli w złej wierze lub wskutek niedochowania należytej staranności błędnie oznaczyli powyższe dane. Rozwiązanie to umożliwia przede wszystkim bezbłędną identyfikację pozwanego, co w zamierzeniu prowadzi do prawidłowego doręczania nakazów zapłaty, umożliwia pozwanym zapoznanie się z ich treścią, głównie zaś ewentualne podjęcie stosow- nych czynności. Egzekucja pomimo niedostarczenia nakazu zapłaty? Złóż stosowny wniosek do komornika Tym, co niezwykle istotne, jest fakt, iż nowelizacja stwarza także nowe obowiązki po stronie komornika prowadzącego egzekucję na podstawie wydanego w Elektroniczne Postępowanie Upominawcze orzeczenia. Jest on obowiązany do zawieszenia postepowania egzekucyjnego na wniosek dłużnika, w sytuacji gdy ten przedstawi zaświadczenie potwierdzające, że nakaz zapłaty został doręczony na adres inny niż jego adres zamieszkania ustalony w postepowaniu egzekucyjnym. Zaświadczenie takie wydaje sąd lub referendarz sądowy; oczywiście na żądanie po- Prawo zwanego. Omawiana powyżej nowelizacja weszła w życie 7 lipca 2013 r. Warto mieć na względzie fakt, iż do postępowań wszczętych i niezakończonych przed tą datą należy nadal stosować przepisy ustawy, która obowiązywała wcześniej. Wyjątkiem są tutaj nowe przepisy dotyczące zawieszenia postępowania przez komornika z powodu doręczenia nakazu zapłaty na zły adres oraz umorzenia postępowania z powodu pozbawienia tytułu wykonalności, które stosujemy także w przypadku postępowań będących w toku przed wejściem w życie nowelizacji.

8 Gdzie najtaniej Czas podsumowań Ewa Tomaszewska Budżet, jaki zwyczajowo przeznaczamy na żywność, jest jednym z większych w naszych planach i to zazwyczaj bez względu na to, czy przywiązujemy do odżywiania się małą czy dużą wagę. Przeciętny Polak wydaje miesięcznie na jedzenie kwotę od 350 do 500 zł. Suma ta obejmuje zarówno zakupy spożywcze, jak i okazjonalne stołowanie się poza domem. Jako że powyższe wydatki do najniższych nie należą, większość z nas przywiązuje ogromną wagę do cen poszczególnych produktów. Między innymi dlatego powstał nasz ranking marketów. Głównym jego zamysłem było i jest ułatwienie klientom decyzji dotyczącej wyboru odpowiedniego marketu. najtańszy sklep Rok 2013 niechybnie zbliża się do końca. Wszystkich nas zaczyna prześladować końcoworoczna potrzeba podsumowań. Co zrobiliśmy, czego nie, jak wyglądają nasze tegoroczne osiągnięcia zawodowe, w końcu ile i na co wydaliśmy. Przez cały mijający rok, specjalnie dla Państwa, odwiedzaliśmy największe sklepy i odnotowywaliśmy ceny podstawowych produktów, które zazwyczaj znaleźć można w większości zakupowych koszyków czy wózków. W tym wydaniu prezentujemy zestawienie, które zostało sporządzone na podstawie kilku tegorocznych rankingów. Jak widać, koszyk cenowy z początku roku okazał się o około 20 zł droższy od tego z jego ostatnich miesięcy. Podobnie, jak w roku ubiegłym, tak też i teraz najtańszym sklepem został Auchan. Względem najdroższego, czyli Carrefoura, w skali roku był on o ponad 40 zł tańszy. Warto dodać, iż w najbliższym roku Auchan planuje Podsumowanie Suma Miejsce Auchan 45,92 44,06 43,31 43,55 43,92 43,61 44,19 42,20 350,86 1 Lidl 44,09 44,28 43,50 43,86 45,56 44,77 44,61 43,95 354,62 2 Biedronka 45,32 44,69 43,63 44,65 45,33 45,06 44,18 44,20 357,06 3 Real 46,02 43,49 44,49 41,83 45,43 45,50 50,98 42,71 360,45 4 Tesco 46,25 45,33 45,38 45,83 46,48 43,32 44,11 44,45 361,15 5 Kaufland 47,29 44,46 47,13 46,31 46,66 46,11 44,32 42,42 364,70 6 Leclerc 47,16 47,81 45,95 46,57 46,84 46,55 48,78 45,21 374,87 7 str 8 przejąć sklepy sieci Real. Biorąc pod uwagę fakt, iż sklepów Auchan na dobrą sprawę we Wrocławiu nie mamy (jest za to na Bielanach Wrocławskich), a są one zdecydowanie najtańsze i doskonale wyposażone, zmiana taka powinna ucieszyć większość konsumentów. Ostateczna decyzja w tej sprawie powinna zapaść jeszcze przed końcem bieżącego roku. Wszystko wskazuje jednak na to, iż przy kolejnym rankingu, przeprowadzonym już w przyszłym roku, będziemy mieli mniej pracy. Z ośmiu sklepów najpewniej zrobi się siedem. Być może do naszej tabeli dołączy jakiś inny popularny market, ale o tym już za miesiąc. Tymczasem przed nami wszystkimi najgorętszy okres w roku. Wszyscy tłumnie ruszymy do sklepów po świąteczne specjały. Nasze koszyki z wolna zapełniać się będę bakaliami, rybami, uszkami do barszczu i coraz to bardziej wyszukanymi upominkami dla najbliższych. Warto, byśmy tej świąteczno- -noworocznej gorączki nie odkładać na ostatnią chwilę. Weźmy pod uwagę, że ludzie zatrudnieni w sklepach też chcieliby mieć Święta, które niekoniecznie do późnych godzin spędzą na kasowaniu naszych zakupów. Już dziś wiadomo, że część marketów w Wigilię będzie otwarta nieco krócej niż zwykle. Może są więc szanse, żebyśmy do tego stopnia przemyśleli zakupy, by w dniach bezpośrednio poprzedzających Święta w ogóle lub jak najrzadziej wpadali na zakupy. Dobry plan zazwyczaj był podstawą tzw. świętego spokoju, którego sobie i wszystkim Państwu serdecznie życzę. Carrefour 51,51 51,11 50,20 48,69 49,52 45,70 49,57 47,60 393, ,56 365,23 366,69 361,29 369,74 366,62 370,74 352,74

9 str 9 Nowa świecka tradycja Karolina Kowalska Miasto Rodowód bożonarodzeniowego jarmarku znajdujemy u naszych zachodnich sąsiadów. Od początku charakteryzowała go wyjątkowa aura. Dzięki drewnianym chatkom oferującym wypieki i charakterystyczne potrawy goście czuli nadchodzące Święta Bożego Narodzenia wszystkimi zmysłami. No bo tradycją nazwać niczego nie możesz. I nie możesz uchwałą specjalną zarządzić ani jej ustanowić. Kto inaczej sądzi, świeci jak zgasła świeczka na słonecznym dworze. Tradycja to dąb, który tysiąc lat rósł w górę. Niech nikt kiełka małego z dębem nie przymierza. Tradycja naszych dziejów jest warownym murem, to jest właśnie kolęda, świąteczna wieczerza To jest ludu śpiewanie, to jest ojców mowa, to jest nasza historia, której się nie zmieni. A to co dookoła powstaje, od nowa, to jest nasza codzienność, w której my żyjemy któż nie zna słynnej tyrady węglarza z Misia w reżyserii Stanisława Barei. W ostatnim czasie, tj. od 21 listopada do 22 grudnia, gdy w najlepsze trwa Jarmark Bożonarodzeniowy, cytat jak ulał pasuje do całego zamieszania na wrocławskim Rynku. Stoiska handlowe ze świątecznymi smakołykami, ozdoba- mi, rękodziełami (choinki z wikliny, obrusy z haftem, aniołki z masy solnej), grzanym winem, miodem pitnym oraz dla najmłodszych budki pełnym bajkowych postaci, opowieści Kota w butach, i małym lunaparkiem odnajdujemy w pierzei południowej, wschodniej i północnej Rynku, na ulicy Świdnickiej oraz Oławskiej. Zimowa parada Mikołajów oraz Elfów to jedne z atrakcji. Czy jarmarki w Polsce upodabniają się zarówno wielkością, jak i oferowanym asortymentem do tych zachodnich? Historia pierwszych jarmarków bożonarodzeniowych sięga XIII wieku. Już wtedy w Wiedniu organizowano tzw. December Market. Najbardziej znane są targi Weihnachtsmarkt organizowane w Niemczech. Pojawiły się w 1393 roku, a dzisiaj jest już ich ponad 150 i są zaliczane do najpiękniejszych spośród wszystkich organizowanych. Cieszą wspaniałymi zapachami, świątecznymi dźwiękami i przysmakami będącymi poezją dla podniebienia, wyrobami rzemieślniczymi oraz regionalnymi specjałami. Dźwięki chórów i muzyka orkiestry dobitnie wprowadzają odwiedzających kramy w świąteczny nastrój. Na niemieckich jarmarkach można poznać zwyczaje i obyczaje w zabytkowym otoczeniu od wybrzeża aż po Alpy. W samym Berlinie jarmarków jest ponad 60. Gości potrafią oczarować nastrojowe koncerty muzyki poważnej, występy berlińskich tenorów, chórów, szkół baletowych, które pozwalają poddać się nostalgii nadchodzących świąt na Gendarmenmarkt, czyli jednym z najbardziej fascynujących i czarujących jarmarków. Ciągnący się ponad 70-metrowy tor saneczkowy na Placu Poczdamskim oraz lodowisko na Alexanderplatz to niewątpliwie szeroka i interesująca oferta rozrywkowa dla berlińczyków. W sąsiedztwie wieży telewizyjnej na Alexanderplatz, otwierany jest jarmark, na którym powstają stoiska stylizowane na makiety dawnych przedwojennych kamienic. Trzy razy dziennie Święty Mikołaj wraz ze swoimi reniferami odwiedza gości, przelatując z saniami na specjalnych linach nad głowami zebranych. Miasto proponuje także Jarmark Chanuka w Muzeum Żydowskim i kiermasz dla dzieci ze stajenką z żywymi zwierzętami. Niewątpliwie popularność polskich jarmarków bożonarodzeniowych rośnie w siłę. Ze wzorców berlińskich starają się czerpać takie miasta, jak Wrocław, Poznań, Kra- ków i Warszawa. Czy jednak ceny za oferowany towar nie są zbyt wygórowane jak na polską kieszeń, a dostępne produkty zbyt absurdalne? Przykładowo, we Wrocławiu, za kilogram wędlin włoskich zapłacimy od 10 do aż 200 zł, za grzaniec bądź czekoladę zapłacimy 10 zł, sękacze włoskie - 15 zł, a za wieńce z siana i choinki z wikliny - od kilkunastu do ponad 100 zł. - Ceny na jarmarku są zbyt wysokie, nie na moją studencką kieszeń. Kiedy byłem mały, rodzice zabrali mnie na jeden z jarmarków w Niemczech, tam warto pojechać. Tutaj jest mało atrakcji. Jak dla mnie to ten jarmark jest nastawiony tylko na zysk, choć, przyznam, czuję atmosferę świąt - mówi student AWF we Wrocławiu. Nie tylko studenci nie mogą sobie pozwolić na większe zakupy prosto ze świątecznych budek. Porównywalne do niemieckich ceny powodują, że wielu wrocławian korzysta z jarmarku epizodycznie i dla samego zaspokojenia ciekawości. I chociaż jarmark z roku na rok się rozrasta, nie zawsze idzie to w parze z jakością, a raczej z pokrewieństwem, bo jaki związek ze świętami mają szlafroki z owczej wełny, plakaty filmowe, militaria, ocet z jabłek, rękawice kuchenne czy papier toaletowy, wiedzą sami zainteresowani. Wrocławski rekord świata Sławni wrocławianie Arleta Ciarczyńska Marek Petrusewicz jako pierwszy Polak w 1953 roku na basenie nr 1 MZK ustanowił rekord świata w pływaniu na dystansie 100 m stylem klasycznym - głosi napis na nagrobku. Wszystko to działo się, gdy ten wybitnie zapowiadający się sportowiec miał zaledwie 19 lat. Melechy koło Nowogródka. W rzeczce Szczara Marek Petrusewicz uczy się pływać: brat rzuca go na głęboką wodę. I cóż, młodszy musi sobie radzić. Wkrótce jednak przychodzi wojna, brat trafia do AK, ojciec Marka zostaje aresztowany (nigdy już się nie spotkają), a on z matką ucieka do Warszawy, do piekła. Wrocław. Nie wiemy, jak rodzina znalazła się w mieście, ale bracia znów byli razem. W szkole Petrusewicz najbardziej lubił wagary. Zaoszczędzony w ten sposób czas spędzał na basenie, gdzie zauważył go trener Makowski i zaproponował, aby wraz z bratem zapisał się do sekcji pływackiej. Nie mieli strojów do pływania, więc zszywali w kroku podkoszulki. Petrusewicz nie lubił pływać żabką, bo twierdził, że to babski styl, ale preferowany dla mężczyzn kraul wcale nie był mocną stroną Petrusewicza. Jego przewaga polegała na umiejętności pływania pod wodą na długich dystansach. Pierwszy raz wziął udział w olimpiadzie w 1952 roku w Helsinkach, jednak nie przywiózł stamtąd medalu. W tym samym sezonie zimowym zerwał ścięgno, szusując na nartach. Lekarz stwierdził, że gips będzie można ściągnąć dopiero jesienią następnego roku. Jednak przyszły rekordzista świata w pływaniu już wiosną rozciął opatrunek i rozpoczął treningi. W niedzielę 18 października 1953 roku na pływalni Miejskich Zakładów Kąpielowych przy ul. Teatralnej Petrusewicz przygotowywał się do historycznego startu. W szatniach, na balkonach budynku i na ulicy zebrały się tłumy. Wynik: 1:10,9 na 100 m w stylu klasycznym, najlepszy wynik w 1953 roku! Ludzie stojący na ulicy chcieli wejść do środka i tak napierali na drzwi, że te wyleciały z zawiasów. Gratulacje przyszły też z Głównego Komitetu Kultury Fizycznej. W następnym roku jego rekord został pobity, ale nie na długo wkrótce Petrusewicz wyrównał go, a potem znów pobił (przepływając 200 m stylem klasycznym w 1:09,8). Tyle że ten drugi rekord nie został zgłoszony do międzynarodowej federacji i w związku z tym nie został uznany. Kolejny sukces odniósł w kolejnym roku na Mistrzostwach Europy w Turynie, z których przywiózł srebrny medal, jedyny dla Polaków. Poświęcił się dla sportu, natomiast zupełnie zlekceważył swoją edukację, czego później żałował. Nie dopuszczono go do matury, wyrzucono ze szkoły, więc poszedł do wojska. W 1957 roku ożenił się z Haliną Dzikówną. Nie udało mu się zakwalifikować do olimpiady w Melbourne (1956 r.), ponieważ zabroniono tam pływania pod wodą. Rok 1958 przyniósł skandal: po zawodach w Rostoku i wieczorze integracyjnym został oskarżony o gwałt na córce burmistrza Rostoku oraz przemyt. Mimo że prokuratura nigdy nie postawiła oficjalnych zarzutów, zawodnik został zdyskwalifikowany. Jego małżeństwo przetrwało w sumie 4 lata. Ze związku z Haliną Dzikówną miał córkę, Danutę. Petrusewicz nie miał stałej pracy, bywał ratownikiem na basenach, rozpił się. Ponadto cierpiał na zapalenie naczyń krwionośnych. W wieku zaledwie 33 lat amputowano mu prawą nogę. Przy wsparciu przyjaciół udało mu się skończyć studia prawnicze, w 1975 roku ożenił się z Joanną Rawik, piosenkarką. Chociaż nigdy się nie rozwiedli, to razem spędzili tylko kilka miesięcy. Wkrótce choroba zaatakowała drugą nogę, którą także mu amputowano. W 1986 roku przeszedł wylew, co spowodowało częściowy paraliż i utratę mowy. Zmarł 8 października 1992 roku. Zdjęcie pochodzi z książki: Akta W, W. Dybalska, M. Maciejewski, A. Augustyn, C. Marszewski, Wrocław 2005, Wydawnictwo ATUT i Gazeta Wyborcza Autorka prowadzi blog

10 Motoryzacja Co z tym śniegiem? Katarzyna Wilanowska Zgodnie z oczekiwaniami nastały długie jesienne wieczory. Po cofnięciu czasu o godzinę pora ta sprzyja wertowaniu rozmaitych książek, z których płynie nie tylko mądrość (lub jak kto woli i jak kto sięgnie) słowa pisanego oraz bezcenna wartość informacji, ale też znać pochodzenie człowieka, zjawisk i w końcu nas samych. W momencie pisania tego tekstu zima oszczędza wrocławskich kierowców. Jedyną okazją do podziwiania miasta w śnieżnej scenerii było parę dni pod koniec listopada. Jednak sprawy miały się znacznie gorzej w zeszłym roku, kiedy to zima zaskoczyła miasto w lutym, co wiązało się z katastrofą na miejskich ulicach, związaną z olbrzymimi korkami i znacznie utrudnionym ruchem na drogach. Jak będzie w tym roku? Czy coś zmieni się w kwestii odśnieżania wrocławskich ulic? Ze wszystkich stron płyną zapewnienia, że w tym roku miasto jest dobrze przygotowane na atak zimy. W tym roku podobnie jak w zeszłym za organizację odśnieżania odpowiada miejska spółka Ekosystem, a nie, jak było to jeszcze przed dwoma laty, Zarząd Dróg i Utrzymania Miasta. Koszty tego przedsięwzięcia będą wynosić 19 mln złotych. To o 1 mln złotych więcej niż w ubiegłym roku. Jednak, czy ta zwiększona kwota będzie miała realny wpływ na jakość odśnieżania? W skład wspomnianego kontraktu wchodzą koszty stałe, takie jak odśnieżanie przystanków komunikacji miejskiej, torowisk, wydzielonych ścieżek rowerowych czy chodników. Z całego budżetu do walki z zalegającym śniegiem niespełna 3 mln złotych, niezależnie od tego czy śnieg się pojawi czy nie, będzie przeznaczona na pokrycie kosztów utrzymania pługosyparek, które mają być w gotowości do wyjazdu przez całą dobę. Koszty takiej jednorazowej akcji to blisko 120 tys. złotych. W tym roku Stare Miasto, Psie Pole oraz Krzyki będą odśnieżane przez firmę Trans-Formers, dysponującą 12 pługosyparkami chodnikowymi i 20 jezdniowymi. Te ostatnie mają być zaopatrzone w system GPS, co pozwoli Ekosystemowi monitorować ich pracę na bieżąco. - We Wrocławiu do odśnieżania przewidziane jest 630 kilometrów ulic, czyli o 250 więcej niż w ubiegłym roku, w tym nowe drogi, dojazdy do nich, poszerzone jezdnie czy wszelkie objazdy dla komunikacji miejskiej informuje rzecznik prasowy spółki Ekosystem Anna Bytońka. Jeśli chodzi o materiały wykorzystane do odśnieżania, będę one podobne do zeszłorocznych, więc tradycyjnie jezdnie i chodniki znowu zostaną zasolone. We Wrocławiu używana jest sól zwilżona, czyxli tzw. solanka, która sprawdza się w warunkach do -5 o C. Natomiast kiedy temperatura spada, do mieszanki dosypuje się chlorek wapnia, który działa do temperatury jeszcze o dziesięć stopni niższej. Związek ten powoduje, że śnieg nie zamarza, ale roztapia się, tworząc błotną breję, którą łatwiej jest zbierać pługom. Dla pieszych i kierowców wizja miasta nurzającego się w brei nie jest zbyt optymistyczna, jednak coś za coś na czarnych i przejezdnych drogach ucierpią buty przechodniów i wnętrza komunikacji miejskiej, do których siłą rzeczy śnieg w stanie półpłynnym dostaje się razem z pasażerami. Również kierowcy mają swój drobny udział w miejskiej akcji odśnieżania jezdni, gdyż jeżdżące auta mieszają sól ze śniegiem, tworząc pośniegowe błoto. Sól drogowa dostaje się jednak do felg i na karoserię, dlatego ważnym jest przez całą zimę regularne czyszczenie zarówno obuwia, jak i korzystanie z myjni samochodowej. Pomimo tego, iż sól jest kosztowniejsza w użyciu niż np. piasek (również chętnie wykorzystywany w czasie zimy do odśnieżania), stanowi znacznie lepszy środek do walki ze śniegiem. Tak przynajmniej twierdzą drogowcy. Co innego na ten temat mają z kolei ekolodzy. Ponadto Sól bardzo łatwo wchodzi w reakcję z wszelkimi materiałami, jak skóra, guma, czy blacha. Na co w takim razie zamienić sól? Piasek sprawdza się na chodnikach (często str 10 jest to też niestety popiół), natomiast jedynym rozsądnym rozwiązaniem wydaje się użycie żwiru. Jakiś czas temu z podobna koncepcją wyszedł warszawski magistrat. Za tym pomysłem przemawiają koszty. Żwir jest zwyczajnie tańszy, a po roztopach sprząta się go z ulic. Śnieg jednak nie byłby zbierany w takich ilościach jak obecnie. - My na razie nie oszczędzamy. Przyjmujemy na razie zasadę czarnej jezdni. Sypiemy taką ilość środków chemicznych, żeby jezdnia była czarna - dodała Hanna Gronkiewicz-Waltz w radiu TOK FM.

11 str 11 Jazda zimowa Sebastian Zawada Pierwszy w tym sezonie śnieg już za nami. Zapewne niebawem spadnie go znacznie więcej, a więc znacząco pogorszą się warunki na drogach. Przed nami i naszymi samochodami ciężki i wymagający okres. Jak przetrwać długą i srogą zimę? Zaoponowani Oczywiście najważniejszym i najbardziej oczywistym faktem, łączącym samochód z nadejściem zimy, jest wymiana opon. Już gdzieś od połowy października słychać ciche pomruki, niby każdy wie, że trzeba to zrobić, niby wiadomo, że śnieg już wisi nad naszymi głowami, a jednak większość czeka aż runie nam pod koła, a w zakładach wulkanizacji i wymiany opon pojawi się ulubiona kolejka. Z perspektywy dnia, w którym powstaje ten tekst w zasadzie wszyscy opony powinni mieć już wymienione (nie licząc amatorów tych całorocznych), istnieje jednak ryzyko, że zdarzy się jeszcze ktoś, kto ślizga się na oponach nieprzystosowanych do jazdy w warunkach, jakie nam towarzyszą. Zatem czym prędzej je wymieńmy. Koszt to niewielki, a komfort i bezpieczeństwo jazdy nieporównywalne z niczym. Opony to nie wszystko Nie z samych kół samochód się składa. Zima wymaga dbałości także o inne części naszego pojazdu. Po pierwsze więc, zadbajmy o wymianę płynu w spryskiwaczach. Ten, który sprawdzał się latem, zimą najzwyczajniej nam zamarznie. Trzeba się go pozbyć, wymieniając na taki, który jest przystosowany do warunków zimowych. Kolejnym elementem wymagającym dbałości jest akumulator. Trzeba sprawdzić czy aby nie jest już do tego stopnia zużyty, że więcej będzie z niego straty niż pożytku. Nikt nie lubi, kiedy rano okazuje się, iż samochód nie zapala, skutkiem czego trzeba wędrować na przystanek. Sprawa akumulatora jest tym bardziej ważna, że zimą poziom jego eksploatacji znacząco wzrasta. Jeśli uznamy nasz silnik za silny, a akumulator za wystarczająco naładowany, możemy jeszcze pomyśleć o ich dodatkowej ochronie. Istnieje coś takiego, jak podgrzewacz silnika. Ochrania on akumulator i silnik przed skutkami niskich temperatur, a także wspomaga rozruch. Wprawdzie zakup takiego podgrzewacza nie jest wydatkiem małym (kilkaset złotych), jednak możemy mieć pewność, że będzie nam on służył przez wiele lat. Czego nie robić? Paradoksalnie, dbałość o samochód w postaci odwiedzania myjni, zimą może się okazać czymś zupełnie niewskazanym; szczególnie w przypadku pojazdów, które mają problem z lakierem. Jeśli widzimy, że gdzieniegdzie nasza karoseria przypomina tarkę, trzymajmy się jak najdalej od myjni. Nieosuszone krople w połączeniu z mrozem spowodują odpryskiwanie lakieru. Dodajmy do tego jeszcze sól czy piasek, którymi drogowcy posypują jezdnie, a otrzymamy wybuchowy peeling dla naszego autka. Zwróćmy także uwagę na przyrządy, którymi zeskrobujemy szron z szyb. Warto im się bliżej przyjrzeć. Każde uszkodzenie drapaczki może skutkować zadrapaniem na szybie czy lakierze. Niech więc nie służy nam skrobaczka za przysłowiową złotówkę kupiona w pierwszym lepszym sklepie. Dobrze by było, gdyby zarówno część plastikowa, jak i gumowa wykonane były z najwyższej jakości materiałów. Wówczas nie dość, że będziemy mieli pewność, iż nasz samochód nie ucierpi, zyskamy także skuteczne narzędzie na wiele sezonów. I w drogę Skoro mamy już zabezpieczony samochód, pora pomyśleć o bezpieczeństwie, które zdecydowanie bardziej zależy od nas. Chodzi oczywiście o sposób prowadzenia samochodu w warunkach zimowych. O tym, że prędkość powinna być dostosowana do panujących warunków atmosferycznych oczywiście wiadomo. Spokój, opanowanie i rozwaga powinny być hasłami wiodącymi. Zmiany biegów niech będą płynne i raczej nie gwałtowne. Oszczędnie używajmy także hamulca nożnego. Jego dłuższe przytrzymywanie może doprowadzić do poślizgu. W warunkach zimowych bezpieczniej hamować silnikiem lub pulsacyjnie. I na koniec jeszcze jedna rada, która na pewno się przyda. Kiedy parkujemy, starajmy się stawać przodem do kierunku jazdy. Wówczas łatwiej będzie nam pokonać zaspy, które mogą powstać podczas naszej nieobecności przy samochodzie. I pamiętajmy, że tym, co zimą najważniejsze niekoniecznie są doskonałe umiejętności, a zwyczajnie zdrowy rozsądek. Motoryzacja

12 Miasto Czy Wrocław jest czeskim miastem? Grzegorz Pietrzak Władza ludowa przez kilkadziesiąt lat forsowała pogląd o polskości ziem odzyskanych. Po 1989 r. nastąpił zwrot w polityce włodarzy miasta, zaczęto szanować niemieckie dziedzictwo, stanowiące bezspornie niezwykle ważną cząstkę historii Dolnego Śląska. Od niedawna coraz częściej słyszy się głosy, że Wrocław jest czeski i z Polakami ma niewiele wspólnego. Kto ma rację? Co jest tu mitem? Ponieważ kwestia przynależności narodowej Wrocławia to temat drażliwy i kontrowersyjny, koniecznym będzie oparcie się o artykuły naukowe napisane przez polskich i czeskich uczonych w ramach konferencji Wrocław w Czechach Czesi we Wrocławiu. Literatura język kultura (2002). Zacznijmy od bardzo suchych faktów: Wrocław założył prawdopodobnie czeski książę Wratysław w pierwszej połowie X wieku. Na początku XI wieku miasto było już we władaniu Piastów (padają różne daty, najpóźniejsza z nich to rok 999, podana przez Frantiska Palackého w Dziejach narodu czeskiego w Czechach i na Morawach ). Wrócił do Korony Czeskiej w 1335 r., po śmierci Henryka VI Dobrego, na mocy umowy z Janem Luksemburskim. Oficjalnej inkorporacji Śląska dokonano w 1348 roku, ostatecznie kraina ta wyrwała się spod polskich wpływów w 1356 roku (w międzyczasie księstwo wrocławskie stanowiło terytorium sporne). W 1742 roku Wrocław przejęły Prusy (w wyniku I wojny śląskiej), dwieście lat później, w 1945 roku odzyskali go Polacy. Podliczmy jest to minimum 400 lat pod polskim panowaniem, trochę ponad 200 lat pod panowaniem niemieckim i minimum 470 pod czeskim. Czyżby matematyka wskazała nam prawowitego spadkobiercę ziem śląskich? Nic bardziej mylnego. Podczas przeglądania materiałów ze wspomnianej konferencji bardzo zaskoczyło mnie stwierdzenie Wilkena Engelbrechta z Uniwersytetu w Ołomuńcu: od czasu panowania Habsburgów (1526) do I wojny śląskiej ( ) Wrocław był samorządną częścią Korony Czeskiej. Z pewną dozą przesady można powiedzieć, że Zwrócić byka morzu Nina Karniej Śląsk już od czasów Luksemburgów ( ) w większości dzielił historię Moraw. Co takiego działo się w latach , że daje podstawę do powątpiewania w czeskie panowanie? Kronikarze z tego okresu nie przedstawiali spójnych relacji. Widzieli Wrocław jako silne i prężnie rozwijające się miasto, wyraźnie jednak zwracali uwagę na jego uzewnętrznienie i obcość w stosunku do reszty kraju. Henryk z Heimburga określił go jako miasto zamieszkane przez Polaków. Gdy w XV wieku Czechy opętał spór między katolikami i husytami, Śląsk zaczął być postrzegany jako bastion katolicyzmu. Wawrzyniec z Brezové grzmiał w kronikach, że z Wrocławia wyruszają na ziemie czeskie krucjaty. Czara goryczy przepełniła się w 1458 roku, gdy władze miasta nie uznały zwierzchności nowego husyckiego króla, Jerzego z Podiebradów i złożyły hołd jego konkurentowi, Maciejowi Korwinowi. Ten kuriozalny stan trwał kolejne 32 lata. Gdy w XIX wieku Czesi przeżywali odrodzenie narodowe, ich tęsknota za Śląskiem nie była do końca oczywista. Ów niesmak do historii sprzed kilkuset lat objawił się w dziełach największych czeskich twórców. Jan Neruda pisał w 1877 r.: Czymże jest dla nas Wrocław? Jest wypadłym klejnotem z czeskiej Korony [...], grobem wielkiej części czeskiego Piękno i naiwność Europy pozwoliły Dzeusowi ją porwać. Ojciec jej, nobliwy Agenor każe swemu synowi Kadmosowi, sprowadzić ją do domu. Jak wiadomo, bratu nie udaje się odnaleźć siostry, poddaje się, złamany nie wraca w rodzinne strony i zakłada nowe miasto Teby, którego mieszkańców pokona później klątwa. Fryderyk Chopin i jego muzyka są również bohaterami mitów, poprzez które czytane są jego życie i twórczość. Losy Europy, Chopina i jego muzyki krzyżują przestrzeń mityczną i historyczną. Czy był turystą w świecie wykorzenionym jak bohaterka mitu, rozpisującym powtórzenia w partyturach, by uczynić otaczającą go rzeczywistość bardziej bezpieczną, bo znaną? Czy był Europejczykiem? Poza Europę nie wyjechał wszak wcale, a jego peregrynacji po kontynencie trudno zliczyć. Życie i twórczość muzyka zdaje się być czytana właśnie poprzez próbę oswojenia owej permanentnej tymczasowości i wewnętrznego rozedrgania, które ma towarzyszyć nam Europejczykom, czyli komu? Opuszczając Drezno, będące w połowie dziewiętnastego wieku kulturalną stolicą cesarstwa, Chopin miał powiedzieć: Wyjeżdżam. Nie zdobędę tu ani sławy, ani pieniędzy. Nie jest więc zaskoczeniem, że Wrocław odwiedzał krótko i niezobowiązująco. W stolicy Dolnego Śląska był cztery razy. Na miejscu bawił w teatrze, kawiarniach i rautach. Przyjeżdżał tu raczej w celach towarzyskich niż artystycznych, jeden z listów zdradza [...] ani się myślę we Wrocławiu popisywać. Dlaczego? Ano dlatego, że już w onym czasie marzeniem Chopina był Paryż kulturalna stolica świata. Czy jednak przyszła Europejska Stolica Kultury ze swoją tradycją szlaków handlowych, przechodząca z rąk do rąk i z narzucaną jej ciągłą zmianą tożsamości kulturowej to jednego, to drugiego kraju, charakterologicznie nie przypomina losów spuścizny mistrza po latach? Warszawskie Muzeum Fryderyka Chopina dysponuje imponującym zbiorem dokumentów i materiałów ikonograficznych. Za cel wystawienniczy postawiło sobie rozprawienie się z mitami narosłymi wokół artysty za pomocą... samych zwiedzających. Niemal każdy eksponat zakłada współpracę odbiorcy jedynie w czarnym pokoiku, w którym pokazane są zapiski bliskich i szkice ukazujące ich osobistą tragedię po śmierci mistrza, zachowana została nabożna powaga. W innych salach: sterujemy audio-guidem; komponujemy muzykę z fraz chopinowskich na sound-mixerze; otwieramy szuflady z partyturami, które w tym samym czasie wyświetlają się na pulpicie; odtwarzamy, sterujemy, projektujemy... Jednym zdaniem: swoiste stwarzanie Chopina jest mocno angażujące. Osoby przyzwyczajone do kontemplacji dzieła, mogą drażnić zajawki z życia i twórczości artysty przez kolejnych zwiedzających konstruowane, naruszane i dekomponowane. Nie da się jednak przecenić wartości odbrązowującej postać muzyka oraz wzbudzenia zainteresowania poprzez efektowny kontakt z dziełem. Największe na świecie chopiniany trudno docenić, muzeum jest tak wygodnie funkcjonalne i dziecinnie proste, że odnosi się wrażenie braku samego Chopina. Chopina, czyli kogo? narodu. Miastem, w którym wielbi się wszystko, co niemieckie, a które było najmniej wierne i najperfidniejsze, gdy należało do nas, Czechów. Gdy człowiek tam zajdzie i wstąpi na grób zrobi to nie po to, aby się modlić, ale żeby patrzeć i kląć. Alois Jirásek w swym dziele Husycki Król opisał Wrocław jako miasto pysznych kramarzy, Niemców i Rzymian, które zdradziło prawowitego władcę. Czy te krytyczne opinie oznaczają, że stolica Śląska nie powinna być uważana za czeską pomimo setek lat przynależności do Czech? To zależy. Przede wszystkim należy rozróżnić ekspansję demograficzną od ekspansji gospodarczej i politycznej. Antoni Furdal postawił śmiałą tezę, że do bohemizacji Śląska po prostu nigdy nie doszło. Gdy Czesi przejęli Śląsk, był on już od ponad 150 lat kolonizowany przez Polaków i ludy niemieckojęzyczne. Lud czeski nie brał udziału w owej kolonizacji, nie doszło również do żadnych przesiedleń, nie istniała zresztą w pełni rozwinięta koncepcja narodowości. Czescy królowie sprawowali za to wyraźną i twardą władzę, jej symbole widać do dziś chociażby w herbie miasta. Władcy chętnie przyjeżdżali do Wrocławia i podejmowali tu kluczowe dla państwa decyzje. Wpisywało się to w strategię średniowiecznej propagandy, która miała przypominać o silnej pozycji Pragi. Ekspansję demograficzną przypuściły za to ludy niemieckie. Już za czasów Piastów Niemcy byli na Śląsku bardzo pożądani. Przynosili ze sobą nowoczesne technologie, które pozwalały lokalnym książętom osiągać krociowe zyski. Ta swoista koegzystencja ludów słowiańskich i germańskich przetrwała wiele setek lat, wbrew wszelkim stereotypom. Stopniowo jednak Niemcy zyskiwali przewagę w liczbie ludności, germanizację miasta przypieczętowały dekrety pruskich władz, służące upowszechnieniu języka niemieckiego wśród opornych Polaków (Frantisek Sláma w swym przewodniku po Wrocławiu pisał, że mniejszość polska w 1886 roku liczy tu około 20 tys. obywateli, wobec 335 tys. ogółu). Pozbywano się symboli świadczących o piastowskiej przeszłości, apogeum fałszowania historii osiągnięto w czasach III Rzeszy. Mniejszość czeska w XIX w. była prawdopodobnie znacznie mniej liczna, skupiała się wokół organizacji Libuse oraz uniwersyteckiej katedry języków słowiańskich (trzeciej na świecie po Paryżu i Berlinie, powołanej staraniem pruskiego ministra oświaty). Z katedrą związani byli przede wszystkim Jan Evangelista Purkyně, wybitny biolog i lingwista oraz Frantisek Čelakovský, polonofil i zwolennik panslawizmu (zjednoczenie polityczne, kulturalne i gospodarcze Słowian przyp. red.). Čelakovský podkreślał, że mocno zawiódł się na Polakach, którzy nie str 12 potrafili odstawić swoich narodowych ambicji na bok, nazwał ich dziczką na słowiańskim stepie. Równocześnie nie mieściło mu się w głowie, że w tak silnie zgermanizowanym mieście na ulicach nadal słychać język polski. Czyj więc jest Wrocław? Można zaryzykować tezę, że nasze miasto najwięcej zawdzięcza obecności Niemców, którzy wskutek demograficznego boomu XIX w. stworzyli wspaniałą i liczącą się w Europie metropolię. Nie można również przekreślać ogromnego wkładu Polaków mieszkających tu już od czasów piastowskich. Tym bardziej, że ową metropolię musieli po II wojnie światowej budować praktycznie od nowa. Kwestia czeskości Wrocławia jest za to mocno dyskusyjna, zwłaszcza, że Królestwo Czeskie przez długie lata pozostawało jedynie protektoratem monarchii Habsburgów. Za ciekawostkę uchodzi wypowiedź znanego czeskiego publicysty Ludvíka Vaculíka, który oznajmił w 2000 roku młodym wrocławianom, że Polacy zasiedlili Wrocław z drugiej ręki i fakt urodzenia się w nim dzisiejszych pokoleń wcale nie przesądza o przynależności miasta. Autor prowadzi blog historyczny: Zaczyna się tendencyjnie. Muzycy zasiadają przed pulpitami, oklaski, wchodzi dyrygent (Jacek Kaspszyk), ukłony, oklaski. Czekamy na pianistę. Zza kulis śmiałym krokiem idzie Barbara Wysocka, zasiada przed fortepianem. Pierwsze takty, po czym... rozpoczyna się monodram przy akompaniamencie orkiestry. Chopin bez fortepianu, bezprecedensowy punkt w programie festiwalu Chopin i jego Europa. Scenariusz spektaklu napisany wspólnie z Michałem Zadarą to kolaż fragmentów listów Szopena i recepcji jego twórczości przez kolejne pokolenia krytyków, artystów. Ale jego największą wartością jest afirmacja samej muzyki poprzez pochylenie się nad kompozycją i omówienie jej tajników na żywym ciele. Jest to nietuzinkowy esej na temat procesu tworzenia oraz struktury samego dzieła. Aktorka wykształcona muzycznie dała również rozumny gest i głos zapisanym w partyturach stanom emocjonalnym. Komponując dramaturgię słowa z dramaturgią muzyki artyści przywracają muzyce jej wartość dyskursywną. Rozliczają interpretatorów z instrumentalnego traktowania sztuki do celów politycznych (ideologia) i artystycznych (efekciarstwo). Szopen, jego muzyka i motywacje są bowiem w ponowoczesności tacy jak my. Czyli jacy? Na łożu śmierci nonszalancko prosi Chopin, by mu serce wyjęto z ciała. Mówi, że boi się, iż w trumnie się obudzi. Ekstrawagancja godna awangardowego muzyka o europejskiej sławie, która nijak nie przystaje do wizerunku poety komponującego do wierzb płaczących. Co zatem z sercem? Mimochodem prosi, by do Polski wywieziono. Poszukiwania utraconej Europy wciąż trwają, a tradycja jej zjednoczenia nie jest nowa. Artyści wciąż szukają klucza do zrozumienia i wykonania muzyki kosmopolity Chopina. Europa szuka swojej tożsamości przenosząc rokrocznie Europejskie Stolice Kultury do różnych miast tego super- -państwa. A przestrogą przed zaprzestaniem starań niech będą krwawe legendy tebańskie, które kończy doszczętne zniszczenie miasta ufundowanego na poczuciu wstydu i strachu, zwyciężonego przez los Kadmosa.

13 str 13 Ekonomia komórkowa Jak podał Główny Urząd Statystyczny, liczba abonentów i użytkowników komórek w marcu 2013 roku wyniosła prawie 55 milionów osób. Dynamiczny rynek telefonów komórkowych powoduje konieczność zadbania o środowisko. Żadne z urządzeń nie jest tak szybko zmieniane przez konsumentów jak osobisty telefon. PReklama 55 milionów to znacznie więcej niż wynosi populacja Polski w jej obecnych granicach. Wnioski płyną stąd dwa po pierwsze nie każdy posiada telefon komórkowy, po drugie niektórzy posiadają ich kilka. Ostatni z wniosków dotyczy głównie małych firm, jak i korporacji, gdzie nowi pracownicy są obdarowywani nowymi aparatami, a pracodawca kuszony promocjami ze strony operatora. Coraz częstszym zjawiskiem jest posiadanie przez zwykłego użytkownika dwóch i więcej komórek. Dzieje się tak, ponieważ wchodzący na rynek nowy model dzięki stosunkowo niskiej cenie szybko staje się obiektem pożądania, a dotychczas użytkowany telefon, mimo dobrego stanu technicznego, na tyle stracił na wartości, by jego sprzedaż okazała się mało opłacalna. Tym samym stary telefon ląduje na półce, będąc odtąd zapasowym w razie awarii, zgubienia bądź kradzieży nowo zakupionego. Proces produkcji starych telefonów komórkowych generuje niekorzystny wpływ na środowisko. Wydobycie surowców potrzebnych do budowy telefonu, proces produkcji oraz transport każdy z tych etapów odciska swoje piętno na środowisku. Rosnące zapotrzebowanie na telefony komórkowe w krajach rozwijających się, a do takich zalicza się Polska, skutecznie nakręca tę spiralę. Tymczasem wiele starych i niedziałających telefonów komórkowych nadaje się do ponownego użycia. Recyklingu komórki można dokonać na stronie pl. Czynność opiera się na bardzo prostych zasadach. Pierwszym krokiem jest wirtualna wycena, a następnie darmowy odbiór telefonu na koszt greengo.pl. Najpóźniej dwie doby później pieniądze z tej ekotransakcji trafiają na konto klienta. Oferta skupu telefonów jest kierowana głównie do firm. Ich właściciele powinni pamiętać o kilku podstawowych profitach płynących z tego typu współpracy. Pozbycie się starych telefonów pozwoli na zaoszczędzenie miejsca w firmowych pomieszczeniach czy odzyskaniu pieniędzy zamrożonych w takich urządzeniach. Najpierw dochodzi do wstępnej wyceny towaru oraz ostatecznej. Cały proces nie trwa dłużej niż 3 dni robocze. Każdy przekazujący niepotrzebne telefony wyspecjalizowanej firmie recyklingowej przyczynia się do ochrony środowiska. Dodatkowo pracodawca ma szansę otrzymać wyjątkowy Certyfikat Odpowiedzialnego Przedsiębiorcy, który potwierdza jego proekologiczną działalność. Poza ekologią ważne jest też bezpieczeństwo przekazywanych danych. Każdy telefon, który trafia w ręce specjalistów będzie miał zupełnie wyczyszczoną pamięć, więc żadne informacje nie staną się udziałem osób trzecich.

14 Styl życia Cztery smaki Wrocławia Wrocław to różnorodne i wielokulturowe miasto. Jego heterogeniczność ma również wpływ na kuchnię, jaką oferują nam miejscowe restauracje. Dzięki temu we Wrocławiu możemy skosztować włoskich makaronów, amerykańskich hamburgerów czy tureckiego kebabu. Kuchnia polska Kuchnia polska to połączenie głównie produktów zbożowych, mącznych oraz mięsa, ryb i warzyw. My, Polacy, lubimy jeść tłusto i obficie. Na przestrzeni dziejów kuchnia naszego kraju ulegała wpływom innych narodów, które zamieszkiwały terytorium Polski, czyli Niemców, Ukraińców, Rosjan, Żydów, Francuzów i Litwinów. Skutkiem tej wielonarodowości jest rozmaitość i barwność dzisiejszej kuchni polskiej, do której zaliczyć można głównie: kotlet schabowy, kluski śląskie, kopytka, flaki, gołąbki, bigos i uwielbiane przez obcokrajowców pierogi. Polska słynie również z wyśmienitych kiełbas, pasztetów i ciast: makowca, serników oraz wyśmienitych zup: rosołu, barszczu, żurku, grochówki. W ciągu ostatnich kilku lat we Wrocławiu pojawiło się wiele barów i jadłodajni stylizowanych na czasy PRL- -u i serwujących typowe dania kuchni polskiej. Szybko stały się one ulubionym miejscem młodych Polaków, którzy mają okazję poczuć klimat z czasów Polskiej Republiki Ludowej oraz spróbować najpopularniejszych dań z tamtego okresu przetrwały do dziś w niemal oryginalnej recepturze. Dania str 14 te łączy prostota i sentyment, choć młodsi fani socpotraw powinni mieć świadomość, że w rzeczywistym okresie przyrządzenie szczególnie mięsnych dań było nie lada sztuką ze względu na stałe braki towaru w sklepach. Drugie życie przeżywają drobne zakąski podawane szybko pod wódkę popularnie zwaną wtedy żytniówką. Codziennością stały się więc wypady na setkę, której towarzyszy zazwyczaj tatar, ogórek lub śledź. Dodatkowym atutem lokali jest ich historyczny wystrój, na który składają się: socjalistyczne plakaty i hasła, muzyka z lat 60. oraz telewizory, wyświetlające czarno-biały obraz. Kuchnia orientalna Kuchnia turecka to głównie kebab, który bardzo dobrze wpisał się w kulinarne gusta Polaków i stał się znakiem rozpoznawczym tego kraju. Turcy lubią połączenie warzyw z mięsem, głównie jagnięciną i baraniną. Najpopularniejszymi potrawami są: imam bayildi, czyli bakłażan zapiekany z pomidorami, cebulą i czosnkiem, mercimek áorbasizupa z soczewicy czy kabak kizartmasi- smażona cukinia z sosem jogurtowym. Turcy uwielbiają pić słodką herbatę, kawę i raki, czyli anyżową wódkę o lekkim smaku lukrecji. Na kuchnię azjatycką składają się głównie potrawy Japonii, Chin, Tajlandii i Wietnamu, które słyną z połączenia kolorów i smaków. Kuchnia ta jest prosta w przygotowaniu, ale zarazem bardzo aromatyczna i zdrowa. Wszystkie te kraje łączy upodobanie do ryżu, przypraw i sosu sojowego, a w menu znajdziemy między innymi takie dania jak: schab w bambusie, kaczkę po sichuańsku, sajgonki kurczaka kongbao. We Wrocławiu można zetknąć się również z kuchnia indyjską, która słynie głównie z ostrych aromatycznych dań oraz słodkich deserów. Kuchnia ta jest nierozerwalnie związana z religią Hindusów, dlatego też większość dań to potrawy wegetariańskie, a spożywanie posiłku to prawdziwa uroczystość. Aromat dań to zasługa głównie przypraw: sezamu, kurkumy, szafranu, kardamonu oraz imbiru. Do najpopularniejszych dań kuchni indyjskiej zaliczyć można: Bandgobhi alu sabzi smażoną kapustę z ziemniakami, Dal- zupę z soczewicy, Samosatrójkątne pierożki oraz Phal ka pakora owoce smażone w cieście. Ciekawostką jest fakt, że Hindusi znają prawie 30 sposobów na gotowanie ryżu. Angelika Wołoszańska

15 str 15 Kuchnia europejska Styl życia Europejski przegląd kuchni rozpoczynamy od hiszpańskich smaków. Na Półwyspie Iberyjskim królują głównie owoce morza, ryby, ryż i mięso. Najpopularniejszymi potrawami są tu m.in.: gazpacho oraz paella, której głównymi składnikami są najczęściej owoce morza i ryż ostro przyprawiony szafranem. W Hiszpanii serwowana jest również tortilla, która w wydaniu hiszpańskim jest omletem z ziemniakami. Węgry to państwo, które upodobało sobie paprykę. Stanowi ona główny składnik większości potraw, m.in.: gulaszu i placków ziemniaczanych po węgiersku. Poza tym Węgrzy uwielbiają langosze oraz wino. Węgierskim specjałem jest oczywiście tokaj produkowany z podsuszanych winogron jako wino deserowe, a więc słodkie. Tak więc mamy w tym przypadku ostry posmak, który ochładzamy i osładzamy słodkim alkoholem. Włochy to królestwo makaronu. Spaghetti czy lasagne to potrawy, które zna już cały świat. Nie sposób nie wspomnieć również o pizzy i risotto, a także wyśmienitych deserach: tiramisu, panna cotta oraz lodach. Włoska kuchnia to również bruschetta- grzanka z oliwą i czosnkiem oraz gnocci, podobne do polskich klusek. Charakterystycznym składnikiem kuchni tego kraju są także sery, do których zaliczyć można głównie parmezan, mozzarellę, gorgonzolę i mascarpone. Kuchnia francuska, kojarzona głównie ze ślimakami oraz żabimi udkami, to również królestwo win, szampana i serów, głównie camembert i brie. Francja słynie także z Ratatouille oraz tart, a także ziół prowansalskich, bagietek i croissantów. Crème brûlée to znany francuski deser przygotowany z jaj, śmietany i cukru. Francuska kuchnia uznawana jest za wyjątkowo wykwintną, wręcz elitarną. Do tego okazuje się niezwykle przyjazną dla naszego zdrowia. Wszystko dzięki użyciu dużej ilości lekkostrawnych, zdrowych i pełnych wartościowych substancji produktów. Niemcy to naród, który uwielbia tłuste potrawy popijane piwem. Stałym elementem niemieckiego stołu są różnego rodzaju kiełbasy, kiełbaski i szynki. Najpopularniejszymi daniami są tu: currywurst, sznycel po wiedeńsku, golonka czy Kartoffelsalat, która znana jest w Polsce jako sałatka jarzynowa przygotowana głównie na bazie gotowanych ziemniaków. Apfelstrudel to wywodzące się z Austrii gorące ciasto z jabłkami, które stało się typowym niemieckim deserem. W pewnie sposób przypomina wszystkim dobrze znaną szarlotkę. Podobnie ciężkostrawna, ale wyjątkowa w smaku, jest kuchnia czeska, która w wielu potrawach przenika się z polską i niemiecką, a wszystko przez skomplikowaną historię tych krajów, która odcisnęła swe piętno także na talerzu. Oprócz doskonale znanych knedli podawanych w towarzystwie wieprzowiny gęsto podlanej sosem i zasmażanej kapusty, kuchnia naszych południowych sąsiadów słynie z wybornego piwa i podpiwków w postaci głównie serów (ołomuniecki, hermelin, smażony). Z lat 90 powinny zostać nam w pamięci czeskie czekolady czy wyborne sałatki rybne. Bałkańskie klimaty odznaczają się obowiązkową obecnością mięsa. Króluje mięso mielone, z którego powstają uformowane na kształt podłużnych prostokątów bloczki zwane ćevapčići. Mięso formuje się koniecznie w ruloniki i grilluje lub smaży. Danie serwuje się na przykład z plackami pita i sosem cacyki oraz grillowanymi warzywami. Charakterystycznym napojem regionu jest rakija. Alkohol ten jest silniejszy od wódki, a w smaku przypomina nieco naszą śliwowicę. Kuchnia amerykańska Mówiąc o kuchni amerykańskiej myślimy najczęściej o fast-foodach i daniach grillowanych. Jeżeli mamy na myśli Stany Zjednoczone to jest to trafna teza. Typowe dania z USA to głównie hamburgery, hot-dogi i steki, serwowane szybko i na tłusto. Najpopularniejsze desery to głównie apple pie, brownies- ciasto czekoladowe, naleśniki z syropem klonowym i donaty. Wszytko popijane jest dużymi ilościami coca-coli i zagryzane popcornem. Amerykanie uwielbiają spotkania typu barbecue, czyli grillowanie na świeżym powietrzu, poza tym najczęściej jedzą poza domem, ponieważ nie mają czasu na przygotowanie posiłków w domu. Kuchnia amerykańska to jednak nie tylko dania ze Stanów Zjednoczonych. To również Meksyk i kraje Ameryki Południowej. Meksykanie opierają swoją kuchnię głównie na kukurydzy, papryce, chilli i mięsie. Do najbardziej popularnych potraw należą: burrito, enchiladas, tacos, nachos, salsa oraz znana na całym swiecie- tortilla. Potrawy kuchni meksykańskiej są dość pikantne i aromatyczne, głównie dzięki przyprawie chili, która uważana jest w Meksyku za królową przypraw. Niezwykłość oraz technika przyrządzania potraw w tym kraju została doceniona w 2010 roku, kiedy to kuchnię meksy- kańską wpisana na listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego, jako wzorzec kulturowy, który zawiera obrzędy i praktyki rolnicze, umiejętności datowane na wieki, techniki kulinarne i obrzędy przodków. Kuchnia brazylijska to połączenie wielu smaków i przepisów z różnych stron świata, głównie z Portugalii, Niemiec, Stanów Zjednoczonych i krajów Afryki. W Brazylii podaje się głównie dania grillowane, sporządzane z ryżu, czarnej fasoli, ryb, steku i oleju palmowego. Do tradycyjnych posiłków zalicza się tu: feijoada completa- gulasz z warzyw mięsa, a także sopa de palmito- zupa z serc palmowych.

16 Inwestycje Bezpiecznie i z pazurem Tomasz Augustyniak Od kilku lat inwestycje alternatywne zyskują na popularności. Ziemia, wino czy sztuka to instrumenty, które zaczynamy traktować jako inwestycję. Znanym od wieków walorem są też kruszce czyli złoto i srebro w fizycznej postaci. Początkiem dobrej inwestycji jest decyzja o dywersyfikacji portfela. Jak to zrobić? Można myśleć o niej jak o garażu z wymarzonymi samochodami, więc trochę bezpieczeństwa, trochę na sportowo, ale z zachowaniem szyku i elegancji. Dywersyfikacja portfela wiąże się jednak z podstawowym pytaniem. Jaką część przeznaczyć na instrumenty alternatywne? Dobrym przykładem, a jednocześnie obiektem do obserwacji jest złoto. Zanim Europa i świat pogrążyły się w kryzysie wielu niezaznajomionych z prawami rynku, ale i znawców oraz ekspertów finansowych rynku wierzyło w papierowy pieniądz. Wiara ta była dość ślepa, o czym przekonali się ci inwestorzy, którzy zapomnieli o tradycyjnych zabezpiecze- niach oszczędności choćby pod postacią cennego kruszcu. Doradcy sporadycznie zalecali posiadanie złota w portfelu, jednak nie więcej niż 5 procent. Złoto było przeważnie traktowane w kategoriach snobistycznego zaspokojenia potrzeby posiadania pięknych sztabek czy monet. W 2007 roku sugestia, że właściwe proporcje to 50/50, spotkałaby się w najlepszym wypadku z uśmiechem politowania. Ale tendencje szybko zaczęły się odwracać i już 4 lata później roku upowszechniała się opinia podobna do tej, którą wygłosił Porter Stansberry, ekonomista firmy analitycznej Stansberry & Associates Investment Research: jeśli 50 procent swojego portfela będziesz trzymał w złocie, a 50 procent w krótkoterminowych obligacjach skarbowych USA, twoja pozycja będzie idealnie zabezpieczona. Tak przed spadkiem wartości złota, jak i przed spadkiem wartości dolara. Dziś widzimy, że wielu inwestorów, którzy posłuchali tej porady zdołało uchronić się przed skutkami inflacji i osłabienia dolara. Mimo, że w 2012 roku złoto nie zyskiwało już tak dynamicznie na wartości, to zdecydowana większość światowych (z dolarem i euro na czele) walut osłabiła siłę nabywczą w stosunku do złota. Fundusze czy sztabki? Gdy mówimy o inwestowaniu w złoto, pojawia się jeszcze jeden problem. Inwestować w złoto fizyczne czy w fundusze działające np. na Comexie (rynek pierwotny metali handlowych, takich jak złoto, srebro, miedź i aluminium. Dawniej znany jako Commodity Exchange Inc, połączony z New York Mercantile Exchange w 1994 roku, stał się odpowiedzialny za dział handlu metalami przyp. red.)? Wydarzenia ostatnich tygodni i przecena złota spowodowana zawirowaniami na rynku papierowego złota wydają się sugerować jednoznaczną odpowiedź. W pełni stabilnym instrumentem może być jedynie złoto fizyczne. Świat giełd typu Comex zaczyna żyć własnym życiem. Tylko w ciągu jednego dnia dokonuje się tam transakcji wielkości 500 ton złota, czyli 20 procent rocznej światowej produkcji kruszcu. Jest to złoto, którego żaden z funduszy nigdy nie zobaczy. Być może w najbliższych latach będziemy obserwować powolne rozchodzenie się dróg złota fizycznego i papierowego, które występuje pod postacią certyfikatów i innych instrumentów finansowych. Jednak trzeba mieć na uwadze, że certyfikat złota w kryzysowym momencie to tylko nic niewarty kawałek celulozy. Dlatego warto pamiętać, że jeśli zamiast złota fizycznego kupimy jednostki udziałowe funduszu złota, wyrzekamy się najważniejszej korzyści, którą daje złoto odporności na skutki kryzysu i problemów gospodarczych. Instrument antyinflacyjny Na czym polega ta korzyść? Wyobraźmy sobie Amerykanina, który w 1913 r. otrzymał w spadku 100 tys. dolarów w gotówce. W 2000 r., kiedy chciał przekazać pieniądze swoim potomkom, okazało się, że pod względem siły nabywczej warte są jedynie 5 tys. dolarów. Polak, który w 2000 r. odłożył do skarpety 100 tys. zł, przez inflację aż do dzisiaj stracił już ponad 30 tys. zł. Inwestując długoterminowo, lub też ubezpieczając się w złocie warto zwracać uwagę na tzw. najlepsze momenty do zakupu złota. Po ostatnich spadkach cen wielu inwestorów zachowało się racjonalnie i dokonało sporych zakupów. Zapewne zdawali sobie sprawę, że długookresowe złoto będzie dla nich odpowiednim zabezpieczeniem. Racjonalne podejście do inwestycji wydaje się najwłaściwsze, ponieważ gdy zdywersyfikujemy portfel, to jego błyszczącą część można potraktować jako formę polisy. Ile złota w portfelu? Przyszłym inwestorom z pewnością kołacze się w głowie pytanie o procent złota, jaki warto str 16 trzymać w portfelu? Opisane wyżej okoliczności, czyli kryzys spowodowany chwiejącym się systemem finansowym, inflacja czy brak stabilności wielu inwestycji, skłaniają do ulokowania jak największej części inwestycji w złocie. W Polsce doświadczeni na tym polu inwestorzy zwykle posiadają od 20 do 40 procent pieniędzy ulokowanych w kruszcu. Wielkość zależy tradycyjnie od skali ryzyka, a w przypadku złota również od aktualnej sytuacji. We współczesnych czasach żadna waluta nie zapewnia spodziewanego zysku w połączeniu z formą ubezpieczenia. W przeciwieństwie do złota. Poza pewnym zabezpieczeniem kto by nie chciał zostać obdarowanym złotem pod postacią monety czy sztabki? Tak ulokowane pieniądze są z pewnością bezpieczniejsze niż w banku i po niedługim czasie będą procentować, co nie zwalnia posiadaczy od choćby powierzchownego kontrolowania rynku. Taka okazja jak zbliżające się Święta jest najlepszym momentem, by sprawić najbliższym nie tylko radość. Artykuł powstał we współpracy z Mennicą Wrocławską

17 str 17 Inwestycje bardzo osobiste Paweł Miziura Pytanie kluczowe brzmi: w co tak naprawdę warto zainwestować pieniądze? Wszystko zależy oczywiście od wielkości posiadanego kapitału, jednak niezależnie od sumy jej właściciel powinien być na pierwszym miejscu. Kursy językowe, szkolenia, wycieczki zagraniczne, staże każdy podobny sposób na wydanie oszczędności jest dobry pod warunkiem, że widzimy realną perspektywę zwrotu powierzonego kapitału. Inwestując np zł oczywiście nie odzyskamy tej kwoty od razu, a profity mogą przyjść niespodziewanie i nie muszą oznaczać od razu powiększenia stanu konta. Nauka języka obcego jest dopiero pierwszym krokiem do poznania osób innej narodowości czy wyjazdu poza granice kraju. Dopiero tam prawdopodobnie poznamy wartość wspomnianych 3000 zł. Ta kwota, która musiała tu paść z przyczyn formalnych i orientacyjnych, jest typową i uśrednioną wartością oszczędności młodych ludzi. Inwestycja w kurs niemieckiego czy angielskiego (jeszcze lepiej jeśli jest to język na czasie, czyli chiński lub turecki) pozwoli na podniesienie własnych kwalifikacji, a na tej podstawie można się ubiegać o podniesienie pensji u lepszego pracodawcy. Średnie roczne oprocentowanie w banku wynosi ok. 3-4%. Przy ewentualnym zysku trzeba się jeszcze liczyć z podatkiem Belki (19 proc. od uzyskanej kwoty). Lokata bankowa jest zatem pozornie opłacalna w najgorszym razie wyjdziemy na zero, a także uchronimy nasze oszczędności przed inflacją, ale przecież nie o to chodzi. Znacznie większe ryzyko podejmują totolotkowi gracze oraz klienci bukmacherów. W tym drugim przypadku prawdopodobieństwo wygranej jest o wiele większe niż na krajowej loterii, jednak oba przypadki to powierzanie własnych oszczędności losowi, który często bywa ślepy. Pytanie zadane na początku, jeśli przyjąć zaproponowaną kwotę 3000 zł, trapi wielu posiadaczy takiej gotówki. Zdecydowana większość z nich liczy, co naturalne, na jak najszybszy zysk, więc inwestycja choćby w dzieło sztuki jest opłacalne, ale po stosunkowo długim czasie. Tzw. głos ludu najlepiej uwidaczniają liczne portale internetowe, gdzie kierowane są podobne pytania. Część odpowiedzi jest merytoryczna, ale przeważają oczywiście i te groteskowe. Użytkownik pr3z3s pisze z przekonaniem: karnet na basen, na siłownię, odżywki, suple, solarium, kosmetyczka i do lata masz fajną sylwetkę. Szczery odpowiada, że w alkohol, bo ma największe oprocentowanie. Z kolei aktyntasza daje gorzką radę: jak się jest młodym to najlepiej zainwestować w bilet lotniczy i uciec z Polski. Prawda jak zwykle leży gdzieś pośrodku. Inwestycje

18 Styl życia Naturalny konserwant Karolina Kowalska W dobie nowoczesnych metod przyrządzania jedzenia niewielu zdaje sobie sprawę z tego, że najważniejszym wynalazkiem człowieka w kuchni są metody przechowywania żywności. Do jednej z nich zalicza się wędzenie. Wędzenie to bardzo stary sposób utrwalania mięs i ryb. Został odkryty najpewniej przez przypadek. Świeże mięso stawiano koło ognia w celu odpędzenia wszelkich owadów i szkodników. Właściwości dymu zostały bardzo szybko docenione. Dym pozwalał na dłuższe przechowywanie produktów w czasach, gdy w domach nie było jeszcze takich dobrodziejstw jak lodówka. Odtąd przedłużanie ważności terminu do spożycia zaczęto stosować na szeroką skalę. Obróbka dymna sprawia, że polepszają się walory smakowe mięsa, a przede wszystkim nie dochodzi w nim do rozwoju psujących jedzenie mikroorganizmów. Składniki dymu w połączeniu z odparowaniem wody i soli, dają efekt utrwalający, stwarzając niekorzystne warun- ki dla rozwoju bakterii, głównie tych z rodzaju gnilnych. Najdłuższe (może trwać nawet kilka tygodni) jest wędzenie na zimno. W temperaturze około 20 o C, żywność obsusza się najbardziej. Wędzenie na ciepło przebiega w wyższej temperaturze (ok. 40 o C) i trwa krócej. Z kolei wędzenie na gorąco jest procesem krótkim (ok. 1 godziny), a temperatura bardzo wysoka (dochodzi nawet do 100 o C). Smak wędzonego mięsa czy ryby nie zależy tylko od czasu i temperatury wędzenia, ale przede wszystkim od drewna. - To właśnie drewno nadaje smak i kolor wędzonce. Najlepsze jest z drzew liściastych, bez kory, czyli bukowe, klonowe, grabowe, dębowe mówi Jakub Szulda, wrocławski kucharz i znawca myślistwa. - Nie polecam drzew iglastych, mają zbyt dużo żywicy, która, przez oblepienie mięsa sadzą, niekorzystnie wpływa na potrawy; nadaje im gorzkawy smak i ciemny kolor dodaje. Nie spotkamy się ze stwierdzeniem, że sklepowe wędliny są smaczniejsze i tańsze od tych domowych. Niestety, często słyszy się, że nadmierne spożywanie produktów wędzonych może prowadzić do zachorowań na raka żołądka i do innych dolegliwości układu pokarmowego. Podczas wędzenia mięso ma długotrwały kontakt z dymem, który zawiera szereg niebezpiecznych związków chemicznych powstałych podczas procesu spalania. Jedną z grup związków, które nie są obojętne dla zdrowia człowieka, jest grupa wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych. Wydzielane są one także w trakcie palenia papierosów, produkcji asfaltu i są obecne w spalinach samochodowych. Związki te osadzają się na potrawie, więc częste spożywanie tak konserwowanych produktów może być niebezpieczne na zdrowia. Obecnie, głównie na skalę przemysłową, zamiast tradycyjnego wędzenia, stosuje się aromaty dymu wędzarniczego. Wytwarzane są one z oczyszczonego oryginału, co w dużej mierze pozbawia je szkodliwych związków chemicznych. Wyroby mięsne z dodatkiem aromatu wędzarniczego są zatem uważane za zdecydowanie zdrowsze. Dietetycy są zgodni, co przewagi produktów wędzonych nad sztucznie barwionymi czy wzmacnianymi innym dodatkiem. - Ze wszystkich wędzonych produktów szczerze polecam ryby, są one doskonałym uzupełnieniem diety w zdrowe tłuszcze oraz cenne białko. W paru ostatnich badaniach stwierdzono, że kwasy tłuszczowe omega-3 mogą mieć działanie przeciwnowotworowe. Co wiemy na pewno, dobrze wzmacniają nasz system odpornościowy informuje dietetyk Paweł Nowak. Z kolei koneserzy doszukują się walorów w bogatym smaku, soczystości i wyglądzie wędzonek. To jednak nie jedyne atuty. Tak przygotowane jedzenie jest również przydatne dla tych, którzy dbają o to, by ich posiłki zawierały jak najmniej zbędnego tłuszczu. Wytapiający się tłuszcz podczas wędzenia zostaje przekształcony w aromat i w ten str 18 sposób pozwala w naturalny sposób nadać potrawie wyjątkową kruchość i charakter. Pozytywną stroną wędzonek jest także ich trwałość uzyskiwana nie tylko dzięki obsuszaniu, ale i działaniu zawartych w dymie substancji bakteriobójczych i bakteriostatycznych.

19 str 19 N jak Nowy Dwór Miasto Katarzyna Gielec Nowy Dwór należy do Wrocławia od 1928 roku. Maria Höfchen, bo tak wcześniej nazywało się przyszłe osiedle, było niemiecką wioską rolniczą. Jedną z najważniejszych wsi przed wojną stanowiła ulica Grodecka. Obecnie Nowy Dwór leży na obrzeżach miasta, choć nie są to jeszcze peryferie. Sąsiaduje z osiedlami Kuźniki, Żerniki, Muchobór Mały i Gądów Mały. Liczba mieszkańców oceniana jest na tysięcy. We wrocławskim alfabecie dzielnic istnieją i wciąż są rozbudowywane tzw. dzielnice drugiej strefy. Można do nich zaliczyć, oczywiście z pewną dozą umowności, te rejony miasta, które znajdują się za śródmiejską obwodnicą, ale tylko w południowej i zachodniej części Wrocławia. Nowy Dwór niegdyś duma gierkowskiej prosperity, dziś dotyka opinia miejskiej sypialni. A jak jest naprawdę? Stacja kolejowa Wrocław Nowy Dwór tu wysiadam i zaczynam moją wizytę na tym osiedlu. Na lewo centrum ogrodnicze i szkoła dla psów, gdzie biega merdający ogonem czworonóg, pokonujący kolejne przeszkody w nadziei na nagrodę od tresera. Jednak wzrok przykuwa bardziej to, co po prawej stronie. To opustoszałe targowisko przy ulicy Żernickiej, zaniedbane budki handlowe i bród. Oferowany tam towar w dni targowe to głównie artykuły spożywcze, świeże owoce i warzywa. Jest też kiosk i sklepik z produktami kosmetycznymi. Pani ze stoiska warzywnego tłumaczy, że bazar powstał w latach 90-tych i niewiele zmieniło się od tego czasu, choć dawniej można było tu coś zjeść na ciepło. Kilka kroków dalej i jestem na pętli autobusowej, przy której jest również postój taksówek. Osiedle składa się z dwóch części: w starszej, wschodniej, znajdują się poniemieckie dwupiętrowe budynki wielorodzinne. W drugiej połowie lat 70. XX wieku, w części zachodniej, gdzie przedtem znajdowały się pola, rozpoczęto budowę osiedla bloków z wielkiej płyty. Powstałe budynki mają typowo trzy, cztery, siedem lub dziesięć pięter. Między nimi znajdują się boiska, place zabaw oraz tereny zielone. Na południowym krańcu osiedla wywyższają się dwa 15-piętrowe punktowce. Ekipa z endecji Coraz więcej osób, na pytanie gdzie żyć? odpowiada Nowy Dwór. Ta cicha i zielona okolica nie aż tak odległa od centrum (ok. 6 kilometrów do Rynku), przyciąga nowych mieszkańców. Szkoły, basen, centrum basenowo-sportowe, centrum handlowe, a w przyszłości tramwaj to główne atuty tej części miasta. Wrażenie robi imponujący, postmodernistyczny kościół pod wezwaniem Opatrzności Bożej. Dobrze zorganizowana komunikacja miejska, oraz spokój, który tu panuje, to niewątpliwie główne powody, dla których ludzie mogą wybierać to miejsce na przeprowadzkę. O warunkach mieszkaniowych decydują jednak nie tylko aspekty komunikacyjne i techniczne, ale przede wszystkim sąsiedzkie. Nowodworską śmietankę towarzyską otwierają kibole, sporo marginesu orbituje wokół kilku nocnych sklepów z alkoholem. Szczególnym powodzeniem cieszy się monopolowy naprzeciwko poczty. Kibicowska brać zawładnęła garażami przy stacji kolejowej. Przy ulicy Rogowskiej w 2011 roku doszło nawet do pobicia rodziców nieletnich piłkarzy z Poznania. Podczas gdy pociechy uczestniczyły w meczu tur- Różnica między starą a nową zabudową widoczną na zdjęciu wynosi ok. pół wieku niejowym, ich ojcowie postanowili nika z relacji jednego z daw- później przekształcony na uwiecznić swój ponych mieszkańców dworku, kaplicę, prawdopodobnika byt we Wrocławiu w asyście był on typowym budynkiem nie wyznania ewangelickiego. klubowych szalików Lecha mieszkalnym: Po wojnie dość zniszczony, na tle... ściany garażowej Mieszkałem w tym budynku odbudowany w latach 50. z graffitti Śląska. Co prawda od urodzenia, czyli Ponowne otwarcie nastąpi- na garażach pobliskich Kuźnik od Pamiętam czasy, ło w roku Do końca lat widnieje wymowny ry- kiedy nie było jeszcze osie- 80. był jedną z najprężniej- sunek - nasze (dwa serca) dla. W dworku mieszkało szych ośrodków we Wrocławiu. i (dwie pięści) biją za Śląsk 10 rodzin. Na parterze hol wyłożony Co ciekawe, na mapie trudno jednoznacznie określić, kamienną posadzką, z XVIII wieku widać, że na czy Nowy Dwór jest bezpieczną potem szerokie, drewniane terenie Domu Kultury stała dzielnicą. Kierując i kręte schody. Na drugim kuźnia i sadzawka (stąd pier- się w stronę Strzegomskiej piętrze jedyna toaleta z okna, wotna nazwa tej części Nowodworskiej spotykam starszego pana, której oglądało się mecze na Am Feldteich). który jednak potwierdza moje pobliskim stadionie Pafawagu Wsiadam na powrót do pocią- przypuszczenia, że nie jest i skoki spadochronowe gu. Żegna mnie ten sam świe- tu bezpiecznie, szczególnie na Gądowie. Od podwórka cący pustkami, budzący nieprzyjemne po zmroku i lepiej tu samemu odchodziła droga, gdzie pewnie wrażenia estetyczne nie spacerować. przed wojną były obory. targ. Jarmarczny charakter Krzyżówka to zdecydowanie Za moich czasów ostały się podobnych miejsc nadaje temu najbardziej dynamiczna część tylko resztki dawnych koryt. osiedlu mimo wielkomiejskich Nowego Dworu oraz największy Obecne Centrum Kultury pozorów prowincjonalny, sy- węzeł komunikacyjny. Wrocław Zachód to przed pialniany klimat. To tu spotykają się autobusy I wojną światową typowy z Leśnicy, lotniska, Kleciny, przykład etablissements, Kozanowa z tymi z Sołtysowic, Krzyków i śródmieścia. Dużo ludzi poruszających się w każdą stronę, wsiadających i wysiadających z autobusu, zmierzających z pracy do domu. Jest też garstka ulicznych handlarzy, którzy zajmują znaczną powierzchnię chodnika. Kolejny targ różności, utrudniający swobodne przemieszczanie się, tworzy niemiły dla oka obraz. Stacja kolejowa po rewitalizacji Dworek i etablissement Nowy Dwór, jak myli może nazwa, mógłby poszczycić się także odrobiną historii. Mógłby, gdyby nie zburzony w 2. połowie lat 90. dworek przy ulicy Nowodworskiej. Kiedy jeszcze stał znajdowała się w nim jeszcze po wojnie szkoła podstawowa. Jak wy-

20 Reklama Czaisz? Michał Ratajczak To krótkie pytanie jest niejako znakiem rozpoznawczym miłośników herbaty, a zwłaszcza tych rezydujących we wrocławskiej Czajowni. To jedyny tego typu lokal nad Odrą i dopiero drugi w kraju, choć u naszych południowych sąsiadów podobnych adresów jest znacznie więcej. Czechy pojawiają się na początku tej opowieści nie bez przypadku. To właśnie do Pragi jako centrali Towarzystwa Miłośników Herbaty trafia pocztą lotniczą dostawa, a stamtąd jest dystrybuowana do herbaciarni należących do sieci. Jeśli chodzi o Polskę, czeskie tropy prowadzą do Wrocławia i Krakowa. Po drugiej stronie Sudetów znane i powszechne są czajownie (połączenie sklepu, degustatorni i miejsca spotkań) pod szyldem Dobrá čajovna w całej republice jest ich ponad 20. Na Węgrzech to 1000 Tea i, co ciekawe, także w Stanach Zjednoczonych jako Dobrá Tea. Historia picia herbaty w naszym kraju ma długą tradycję, jednak dość zaniedbaną przez Więcej niż telefon Tomasz Augustyniak Mobilna rewolucja trwa w najlepsze. Smartfony i tablety sprzedają się coraz lepiej, a mobilny internet rozwija się w niezwykle szybkim tempie. A okazji do kupna nie brakuje, zarówno w sklepach, jak i kalendarzu. Historia smartfonów liczy już 20 lat. Pierwsze takie urządzenie o nazwie Simon firma IBM zaprezentowała na targach COMDEX. Były to czasy komórek przypominających bardziej telefony używane w łączności wojskowej, które w żaden sposób nie chciały zmieścić się w kieszeni. Segment smartfonów oferował w początkowej fazie m.in. kalendarz, książkę adresową, kalkulator, notatnik, pocztę elektroniczną i gry. Ponadto użytkownik korzystał ze specjalnego pióra świetlnego. Przez pewien czas używane było określenie Palmofon (PDA Phone, Palm Phone) na określenie palmtopa z wbudowanym modułem telefonicznym. Jeszcze 5 lat temu smartfony w Polsce stanowiły zaledwie 3% rynku wszystkich telefonów. Tąpnięcie nastąpiło w 2011 roku, a prawdziwy przełom przed rokiem, gdy posiadaniem smartfona okres komunistyczny. Wtedy nie dość, że brakowało dostaw podstawowych towarów, w społeczeństwie utarł się zwyczaj picia zwykłych herbat ekspresowych lub tzw. fusiastych prosto ze szklanek. Dopiero teraz wraca właściwa szkoła, co niektórzy nazwą modą na herbatę. Fakty są takie, że na kilkadziesiąt wrocławskich kawiarni istnieje jedna prawdziwa herbaciarnia (w zestawieniu tym celowo zostały pominięte lokale serwujące herbatę z torebki). Wrocławski lokal położony przy ulicy Białoskórniczej wyróżnia przede wszystkim bogata oferta, wystrój i obsługa, u której herbaciany nowicjusz może zaczerpnąć niejednej praktycznej rady. Przed zakupem (na mógł się poszczycić co drugi użytkownik telefonu. Kto spośród światowych producentów sprzedaje najwięcej tych urządzeń? Według tegorocznego raportu IDC lideruje Samsung - 70,7 miliona sztuk, Apple znajduje się na drugim miejscu - 37,4, dalej LG - 10,3 miliona oraz Huawei - 9,9 miliona. Samsung przewodzi też innemu rankingowi wykorzystania systemu operacyjnego Android. Według firmy analitycznej Localytics większość z obecnie używanych urządzeń wyposażonych w system Android powstała pod szyldem właśnie Samsunga. To ponad 63%. Jednym z popularniejszych smartfonów jest seria Samsung Galaxy S. Najnowszy model to S IV, następca S III. Wyposażony jest w duży 5-calowy wyświetlacz, aparat 13 Mpx oraz procesor Samsung Exynos ,6 GHz miejscu czy na wynos) warto powąchać kilka gatunków. Czajownia, jak podkreślają właściciele, jest lokalem dość ortodoksyjnym, gdzie serwuje się w przewadze herbaty czyste, tj. pozbawione sztucznych aromatów czy wymyślnych dodatków. Ale co jest najważniejsze, to fakt, że wszystkie podawane i sprzedawane herbaty są świeże i starannie wyselekcjonowane, tak aby zadowolić najbardziej wyrafinowane gusta smakoszy. Prawdziwa herbata to spraparowne listki herbaty chińskiej (łac. Camelia sinensis). W naszej kulturze, herbatą nazywa się także wszelkiego rodzaju napary z innych roślin, co jednak nie jest precyzyjne. Misją Czajowni jest szerzenie kultury herbacianej oraz wiedzy w zakresie herbat, aby jak najwięcej osób odnajdywało fascynację w poznawaniu tej wspaniałej rośliny i uświadamiamy im, że napar z listków Camelii, w zależności od miejsca uprawy, sposobu i pory zbiorów, a przede wszystkim metody przetworzenia, daje naprawdę ogromną paletę smaków i aromatów. Herbaty w Czajowni podaje się na różne sposoby, jednak według ściśle określonych reguł. oraz 2 GB RAM. Podobnie jak poprzednicy został stworzony do bezprzewodowego korzystania z Internetu w podróży, choć sprawdza się na co dzień w rożnych branżach, miejscach i grupach wiekowych. Smartfony wybierają osoby młode. Jest to trend wiodący, ale niekonieczny. Duży i czytelny obraz, łatwość obsługi dotykowej sprawiają, że tego typu urządzeniami z powodzeniem mogą być obdarowane także osoby starsze niecały miesiąc po świętach zbliża się w końcu Dzień Babci i Dziadka. Jednak okazji, tych kalendarzowych, nie brakuje, gdy wziąć pod uwagę święta nietypowe opracowane wg Nonsensopedii. Te najbliższe to Dzień Dziwaka (7 stycznia) i Dzień Wegetarian (11 stycznia). O ile wcześniej nikt z naszych bliskich nie będzie świętował urodzin. Poszczególne kolory herbat mają przypisane odpowiednie rodzaje czajników. Każde naczynie do herbaty przenika jej aromatem, dlatego powinno się używać określonej ceramiki do jednego typu herbat. W Czajowni istnieje także możliwość samodzielnego zaparzenia herbat wielonaparowych. W tym celu klient otrzymuje gaiwan (lub hohin) z suszem z herbaty, czarkę i wodę w termosie, zostaje pouczony o najlepszym sposobie przygotowywania i pozostawiony sam na sam z herbatą. Taki sposób parzenia pozwala na eksperymentowanie z parzeniem i dobór najlepszego smaku w zależności od gustu. Herbaty specjalne podawane są według jeszcze innych zasad w odpowiednich naczyniach. Na przykład turecka Rize Cay najpierw jest podgrzewana, potem gotowana w specjalnym, podwójnym czajniku, a następnie serwowana z wodą do rozcieńczania i tureckimi szklaneczkami, obowiązkowo z cukrem. Japoński specjał zieloną herbatę sproszkowaną Matcha podaje się według ściśle określonej procedury używając do tego przeznaczonych naczyń i przyrządów. Nazewnictwo herbat może str 20 się wydawać dość skomplikowane tym wszystkim, którzy jak dotąd swoją przygodę z herbatą ograniczali do popularnej ekspresówki. Swoją nazwę herbata bierze najczęściej z regionu, w którym jest zbierana. A jak to jest z kolorem herbaty, jeśli już zdołamy poprawnie wymówić jej nazwę? Kolor herbaty oznacza stopień jej przetworzenia. Chodzi o proces gnicia nazywany fermentacją, choć ta według prawideł biologii odbywa się bez udziału tlenu, dlatego znawcy herbaty posługują się terminem oksydacja. Herbaty zielone nie są w ogóle fermentowane, herbaty białe i żółte w niewielkim stopniu (około 20%). Do częściowej fermentacji (20-80%) dochodzi w przypadku herbat Ulung, nazywanych też niebieskozielonymi, turkusowymi czy szmaragdowymi. Charakteryzują się one najbogatszą paletą smaków i aromatów Herbaty czarne i czerwone chińskie są w pełni oksydowane. Zaś herbaty w Europie znane jako czerwone lub pu-erh, w Chinach (skąd pochodzą) nazywane są herbatami ciemnymi. Podczas ich produkcji zachodzi dodatkowa fermentacja, wymuszana przez podwyższoną temperaturę i wilgotność panującą w pomieszczeniu fermentacyjnym. Herbaty ciemne mogą być produkowane ze wszystkich rodzajów herbaty (od zielonej po czarną) i charakteryzują się mocnym, ziemistym posmakiem. W kolejnych odcinkach cyklu, zostaną dokładnie przedstawione poszczególne rodzaje herbat wraz ze sposobami ich przygotowywania.

USTAWA z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego. Rozdział 1 Sprzedaż konsumencka

USTAWA z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego. Rozdział 1 Sprzedaż konsumencka Kancelaria Sejmu s. 1/6 USTAWA z dnia 27 lipca 2002 r. Opracowano na podstawie: Dz.U. z 2002 r. Nr 141, poz. 1176. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego Rozdział

Bardziej szczegółowo

USTAWA z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z dnia 5 września 2002 r.

USTAWA z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z dnia 5 września 2002 r. Dz.U.2002.141.1176 2011.05.16 zm. Dz.U.2011.80.432 USTAWA z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z dnia 5 września 2002 r.) Rozdział

Bardziej szczegółowo

JAK ZŁOŻYĆ REKLAMACJĘ? Katarzyna du Vall

JAK ZŁOŻYĆ REKLAMACJĘ? Katarzyna du Vall JAK ZŁOŻYĆ REKLAMACJĘ? Katarzyna du Vall ODPOWIEDZIALNOŚĆ GWARANTA A ODPOWIEDZIALNOŚĆ SPRZEDAWCY PODSTAWOWE AKTY PRAWNE: Ustawa z 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz

Bardziej szczegółowo

USTAWA z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego 1) Rozdział 1 Sprzedaż konsumencka

USTAWA z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego 1) Rozdział 1 Sprzedaż konsumencka Kancelaria Sejmu s. 1/6 USTAWA z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego 1) Rozdział 1 Sprzedaż konsumencka Opracowano na podstawie: Dz.

Bardziej szczegółowo

ZAWIADOMIENIE O WADACH TOWARU Z ŻĄDANIEM JEGO WYMIANY

ZAWIADOMIENIE O WADACH TOWARU Z ŻĄDANIEM JEGO WYMIANY WZÓR NR 88 OŚWIADCZENIE KONSUMENTA STANOWIĄCE ZAWIADOMIENIE O WADACH FIZYCZNYCH TOWARU I ŻĄDANIE WYMIANY TOWARU Wanda Miła Wałbrzych, 2 lutego 2009 r. zam. w Wałbrzychu, ul. Pocztowa 22 m. 8 Sz. P. Edward

Bardziej szczegółowo

USTAWA. z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego. 1)

USTAWA. z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego. 1) Dz.U.02.141.1176 2004-05-01 zm. Dz.U.2004.96.959 art. 76 2009-08-21 zm. Dz.U.2009.115.960 art. 1 2011-03-03 zm. Dz.U.2011.34.169 art. 1 2011-05-16 zm. Dz.U.2011.80.432 art. 77 USTAWA z dnia 27 lipca 2002

Bardziej szczegółowo

PODSUMOWANIE DIAGNOZY: CO MYŚLISZ O ULICY STAROWIEJSKIEJ?

PODSUMOWANIE DIAGNOZY: CO MYŚLISZ O ULICY STAROWIEJSKIEJ? PODSUMOWANIE DIAGNOZY: CO MYŚLISZ O ULICY STAROWIEJSKIEJ? Metodologia diagnoza odbyła się w terminie 16 marca do 3 kwietnia 2018 (2 tygodnie); była realizowana poprzez formularz papierowy i elektroniczny;

Bardziej szczegółowo

Powiatowy Rzecznik Konsumentów radzi

Powiatowy Rzecznik Konsumentów radzi Powiatowy Rzecznik Konsumentów radzi W poradniku: Co należy wiedzieć przy zawarciu umowy sprzedaży, dostawy, o dzieło, komisu, czyli SPRZEDAŻ KONSUMECKA Jakie rodzaje sprzedaży konsumenckiej sprzedawca

Bardziej szczegółowo

głównej cechy użytkowej oraz wskazania producenta lub importera i kraju pochodzenia towaru.

głównej cechy użytkowej oraz wskazania producenta lub importera i kraju pochodzenia towaru. Co każdy konsument wiedzieć powinien? Sprzedaż konsumencka. Prawo chroni szczególnie konsumenta indywidualnego, który jest zbyt słaby, aby przeciwstawić się będącym w przewadze ekonomicznej przedsiębiorcom

Bardziej szczegółowo

Polscy konsumenci a pochodzenie produktów. Raport z badań stowarzyszenia PEMI. Warszawa 2013.

Polscy konsumenci a pochodzenie produktów. Raport z badań stowarzyszenia PEMI. Warszawa 2013. Polscy konsumenci a pochodzenie produktów.. Spis treści Wstęp 3 1. Jak często sprawdzacie Państwo skład produktu na etykiecie? 4 2. Jak często sprawdzacie Państwo informację o kraju wytworzenia produktu

Bardziej szczegółowo

1/2018 Egzemplarz bezpłatny. obwodnica dla. Gostynia

1/2018 Egzemplarz bezpłatny. obwodnica dla. Gostynia 1/2018 Egzemplarz bezpłatny obwodnica dla Gostynia obwodnica liczbach w 5 8,4km Nowa obwodnica będzie miała Łączna długość to blisko Powstaną 2 rond. 7m, a szerokość to wiadukty, jeden nad linią kolejową

Bardziej szczegółowo

Warunki gwarancji McAlpine

Warunki gwarancji McAlpine Warunki gwarancji McAlpine 1 Przedmiotem niniejszej procedury jest określenie zasad odpowiedzialności oraz zgłaszania i rozpatrywania przez McAlpine Polska Krysiak Sp. j. (dalej: McAlpine) reklamacji z

Bardziej szczegółowo

1. REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY

1. REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY 1. REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY 2. PODSTAWA REKLAMACJI 3. z tytułu niezgodności towaru z umową 4. z tytułu rękojmi 5. DATA ZAWARCIA UMOWY SPRZEDAŻY 6. dotyczy Umów Sprzedaży

Bardziej szczegółowo

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY PODSTAWA REKLAMACJI DATA ZAWARCIA UMOWY SPRZEDAŻY PODSTAWA PRAWNA PODSTAWOWE PRZESŁANKI ODPOWIEDZIALNOŚCI SPRZEDAWCY z tytułu niezgodności towaru

Bardziej szczegółowo

JAK ZMINIMALIZOWAĆ KOSZTY ZWIĄZANE Z DŁUGIEM? (odsetki, koszty procesu, koszty egzekucji komorniczej)

JAK ZMINIMALIZOWAĆ KOSZTY ZWIĄZANE Z DŁUGIEM? (odsetki, koszty procesu, koszty egzekucji komorniczej) Radca Prawny Mateusz Data ul. św. Maksymiliana Kolbe 2 64-100 Leszno NIP 697-211-85-19 Pz-3775 JAK ZMINIMALIZOWAĆ KOSZTY ZWIĄZANE Z DŁUGIEM? (odsetki, koszty procesu, koszty egzekucji komorniczej) Wprowadzenie.

Bardziej szczegółowo

CZĘŚĆ DRUGA ZOSTAŁEŚ DYREKTOREM SZKOŁY

CZĘŚĆ DRUGA ZOSTAŁEŚ DYREKTOREM SZKOŁY CZĘŚĆ DRUGA ZOSTAŁEŚ DYREKTOREM SZKOŁY Przygotowując się do konkursu na stanowisko dyrektora, posiedliśmy już sporą wiedzę teoretyczną na temat funkcjonowania szkoły. Wiedzę tę przelaliśmy na papier w

Bardziej szczegółowo

EDUKACJA WCZESNOSZKOLNA ROK SZKOLNY 2011/2012

EDUKACJA WCZESNOSZKOLNA ROK SZKOLNY 2011/2012 EDUKACJA WCZESNOSZKOLNA ROK SZKOLNY 2011/2012 I SEMESTR Zadzwonił pierwszy dzwonek. Rozpoczął się nowy rok szkolny. Przed nami dużo nauki, ale nie tylko. Zobaczcie co ciekawego dzieje się w klasach 1-3

Bardziej szczegółowo

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY PODSTAWA REKLAMACJI DATA ZAWARCIA UMOWY SPRZEDAŻY REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY PODSTAWA PRAWNA PODSTAWOWE PRZESŁANKI ODPOWIEDZIALN OŚCI SPRZEDAWCY z t Z tytułu niezgodności

Bardziej szczegółowo

ERASMUS COVILHA, PORTUGALIA

ERASMUS COVILHA, PORTUGALIA ERASMUS COVILHA, PORTUGALIA UNIVERSIDADE DA BEIRA INTERIOR SEMESTR ZIMOWY 2014/2015 JOANNA ADAMSKA WSTĘP Cześć! Mam na imię Asia. Miałam przyjemność wziąć udział w programie Erasmus. Spędziłam 6 cudownych

Bardziej szczegółowo

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY PODSTAWA REKLAMACJI DATA ZAWARCIA UMOWY SPRZEDAŻY PODSTAWA PRAWNA PODSTAWOWE PRZESŁANKI ODPOWIEDZIALNOŚCI SPRZEDAWCY z tytułu niezgodności towaru

Bardziej szczegółowo

Rozmowa z Maciejem Kuleszą, menedżerem w firmie Brento organizującej Men Expert Survival Race 1

Rozmowa z Maciejem Kuleszą, menedżerem w firmie Brento organizującej Men Expert Survival Race 1 Bednarczyk M., Nessel K. (red.), Przedsiębiorczość w sporcie: zasady i praktyka, CeDeWu, 2016 Materiał dodatkowy do rozdziału 21: E-komunikacja marektingowa w organizacji sportowej www.turystyka.uj.edu.pl/przedsiebiorczosc-w-sporcie

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 3 do REGULAMINU SKLEPU INTERNETOWEGO www.fraternity.pl Wyciąg z przepisów kodeksu cywilnego

Załącznik nr 3 do REGULAMINU SKLEPU INTERNETOWEGO www.fraternity.pl Wyciąg z przepisów kodeksu cywilnego Załącznik nr 3 do REGULAMINU SKLEPU INTERNETOWEGO www.fraternity.pl Wyciąg z przepisów kodeksu cywilnego DZIAŁ II Rękojmia za wady Art. 556. (13) Sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli

Bardziej szczegółowo

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY PODSTAWA REKLAMACJI DATA ZAWARCIA UMOWY SPRZEDAŻY PODSTAWA PRAWNA PODSTAWOWE PRZESŁANKI ODPOWIEDZIALN OŚCI SPRZEDAWCY z tytułu niezgodności towaru

Bardziej szczegółowo

Co zrobić gdy produkt okazał się wadliwy?

Co zrobić gdy produkt okazał się wadliwy? Co zrobić gdy produkt okazał się wadliwy? Należy złożyć reklamację u sprzedawcy to on zawsze odpowiada za towar, który wydał konsumentowi. Gdy do produktu został dołączony ważny dokument gwarancyjny, dokonujemy

Bardziej szczegółowo

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY PODSTAWA REKLAMACJI DATA ZAWARCIA UMOWY SPRZEDAŻY PODSTAWA PRAWNA PODSTAWOWE PRZESŁANKI ODPOWIEDZIALNOŚCI SPRZEDAWCY z tytułu niezgodności towaru

Bardziej szczegółowo

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY PODSTAWA REKLAMACJI z tytułu niezgodności towaru z umową z tytułu rękojmi DATA ZAWARCIA UMOWY SPRZEDAŻY dotyczy Umów Sprzedaży zawartych do 24 grudnia

Bardziej szczegółowo

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY 2. PODSTAWA REKLAMACJI 3. z tytułu niezgodności towaru z umową 4. z tytułu rękojmi 5. DATA ZAWARCIA UMOWY SPRZEDAŻY 6. dotyczy Umów Sprzedaży zawartych

Bardziej szczegółowo

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY PODSTAWA REKLAMACJI DATA ZAWARCIA UMOWY SPRZEDAŻY PODSTAWA PRAWNA PODSTAWOWE PRZESŁANKI ODPOWIEDZIALNOŚCI SPRZEDAWCY z tytułu niezgodności towaru

Bardziej szczegółowo

USTAWA. z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego 1) Rozdział 1. Sprzedaż konsumencka

USTAWA. z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego 1) Rozdział 1. Sprzedaż konsumencka Dziennik Ustaw rok 2002 nr 141 poz. 1176 wersja obowiązująca od 2011-05-16 USTAWA z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego 1) (ostatnia

Bardziej szczegółowo

Gdynia ma swój woonerf

Gdynia ma swój woonerf Gdynia ma swój woonerf Inspiracja z najlepszych holenderskich wzorców, dużo zieleni, nowa przestrzeń przyjazna dla pieszych i jednocześnie przykład na to, co można zdziałać dzięki wspólnej inicjatywie

Bardziej szczegółowo

RAPORT RYNEK MIESZKANIOWY WE WROCŁAWIU -PODSUMOWANIE ROKU 2008 NA RYNKU WTÓRNYM JOT- BE NIERUCHOMOŚCI EKSPERCI RYNKU NIERUCHOMOŚCI

RAPORT RYNEK MIESZKANIOWY WE WROCŁAWIU -PODSUMOWANIE ROKU 2008 NA RYNKU WTÓRNYM JOT- BE NIERUCHOMOŚCI EKSPERCI RYNKU NIERUCHOMOŚCI RAPORT RYNEK MIESZKANIOWY WE WROCŁAWIU -PODSUMOWANIE ROKU 2008 NA RYNKU WTÓRNYM ŚREDNIA CENA m.kw. MIESZKANIA W 2008 ROKU ( w PLN) 7000 6000 5000 5676 6315 6150 6643 4000 3000 2000 1000 0 I KWARTAŁ II

Bardziej szczegółowo

Polskie maszyny rolnicze: rolnicy stawiają na jakość

Polskie maszyny rolnicze: rolnicy stawiają na jakość https://www. Polskie maszyny rolnicze: rolnicy stawiają na jakość Autor: Łukasz Wasak Data: 1 lipca 2017 Oferta zagranicznych i polskich maszyn rolniczych jest ogromna. Silna konkurencja na rynku wymusza

Bardziej szczegółowo

Rękojmia Przedsiębiorca nie może w żaden sposób odmówić przyjęcia reklamacji WADA TOWARU Wada fizyczna

Rękojmia Przedsiębiorca nie może w żaden sposób odmówić przyjęcia reklamacji WADA TOWARU Wada fizyczna Rękojmia Jest to tryb dochodzenia odpowiedzialności przez konsumenta od przedsiębiorcy w związku z ujawnioną wadą fizyczną (niezgodnością z umową) lub prawną kupionego towaru konsumpcyjnego. Rękojmia jest

Bardziej szczegółowo

REKLAMACJAPRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY

REKLAMACJAPRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY REKLAMACJAPRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY PODSTAWA REKLAMACJI DATA ZAWARCIA UMOWY SPRZEDAŻY PODSTAWA PRAWNA PODSTAWOWE PRZESŁANKI ODPOWIEDZIALNOŚCI SPRZEDAWCY Z TYTUŁU NIEZGODNOŚCI TOWARU

Bardziej szczegółowo

Urząd Miejski w Gliwicach

Urząd Miejski w Gliwicach Dwa sposoby reklamowania - wybór należy do konsumenta JEDEN TOWAR A DWA REŻIMY ODPOWIEDZIALNOŚCI: ODPOWIEDZIALNOŚĆ SPRZEDAWCY I GWARANTA Konsument kupując jakikolwiek towar (rzecz ruchomą) na rynku otrzymując

Bardziej szczegółowo

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY PODSTAWA REKLAMACJI DATA ZAWARCIA UMOWY SPRZEDAŻY PODSTAWA PRAWNA PODSTAWOWE PRZESŁANKI ODPOWIEDZIALNOŚCI SPRZEDAWCY z tytułu niezgodności towaru

Bardziej szczegółowo

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY PODSTAWA REKLAMACJI DATA ZAWARCIA UMOWY SPRZEDAŻY PODSTAWA PRAWNA PODSTAWOWE PRZESŁANKI ODPOWIEDZIALNOŚCI SPRZEDAWCY z tytułu niezgodności towaru

Bardziej szczegółowo

Stołeczny klient kocha eko

Stołeczny klient kocha eko Stołeczny klient kocha eko data aktualizacji: 2015.09.17 Cztery hale w warszawskiej starej fabryce Norblina tętnią certyfikowanym, ekologicznym życiem. Klientów i wystawców wciąż przybywa. Pomysł pojawił

Bardziej szczegółowo

Czym jest rewitalizacja?

Czym jest rewitalizacja? 10.10.2020_jarocin Czym jest rewitalizacja? System działań, które mają na celu przede wszystkim przywracanie do życia i zrównoważony rozwój określonych terenów, które utraciły swoje dotychczasowe funkcje

Bardziej szczegółowo

Kochamy gotować czy kochamy kupować. Monika Hasslinger-Pawlak, Michał Maksymiec, Anna Przeczka GfK Polonia

Kochamy gotować czy kochamy kupować. Monika Hasslinger-Pawlak, Michał Maksymiec, Anna Przeczka GfK Polonia Kochamy gotować czy kochamy kupować Monika Hasslinger-Pawlak, Michał Maksymiec, Anna Przeczka GfK Polonia Wiele sprzecznych informacji Co drugi Polak deklaruje, że lubi gotować 1/3 Polaków nie lubi gotować

Bardziej szczegółowo

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY PODSTAWA REKLAMACJI DATA ZAWARCIA UMOWY SPRZEDAŻY z tytułu niezgodności towaru z umową dotyczy Umów Sprzedaży zawartych do 24 grudnia 2014 roku

Bardziej szczegółowo

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY PODSTAWA REKLAMACJI DATA ZAWARCIA UMOWY SPRZEDAŻY PODSTAWA PRAWNA PODSTAWOWE PRZESŁANKI ODPOWIEDZIALN OŚCI SPRZEDAWCY REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY z tytułu niezgodności towaru

Bardziej szczegółowo

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY PODSTAWA REKLAMACJI z tytułu niezgodności towaru z umową z tytułu rękojmi DATA ZAWARCIA UMOWY SPRZEDAŻY dotyczy Umów Sprzedaży zawartych dotyczy

Bardziej szczegółowo

Ustawa z dnia 30 maja 2014r. o prawach konsumenta - Przepisy zmieniające Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121)

Ustawa z dnia 30 maja 2014r. o prawach konsumenta - Przepisy zmieniające Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121) Ustawa z dnia 30 maja 2014r. o prawach konsumenta - Przepisy zmieniające Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121) Art. 556. Sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana

Bardziej szczegółowo

Wśród ankietowanych aż 73,5% stanowiły kobiety. Świadczyć to może o większym zainteresowaniu niezależną modą i dizajnem wśród kobiet.

Wśród ankietowanych aż 73,5% stanowiły kobiety. Świadczyć to może o większym zainteresowaniu niezależną modą i dizajnem wśród kobiet. Podsumowanie ankiety przeprowadzonej podczas targów SILESIA BAZAAR vol.3 opracowanej przez organizację PRogress przy Uniwersytecie Ekonomicznym w Katowicach Spis treści 1. Pytania o płeć... 2 2. Pytanie

Bardziej szczegółowo

Święta: ile wydadzą rolnicy i co kupią pod choinkę?

Święta: ile wydadzą rolnicy i co kupią pod choinkę? .pl https://www..pl Święta: ile wydadzą rolnicy i co kupią pod choinkę? Autor: Arleta Wojtczak Data: 22 grudnia 2015 Wiadomo mniej więcej, ile Polacy wydadzą w tym roku na święta. Jaką część tej sumy wydadzą

Bardziej szczegółowo

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY PODSTAWA REKLAMACJI DATA ZAWARCIA UMOWY SPRZEDAŻY PODSTAWA PRAWNA PODSTAWOWE PRZESŁANKI ODPOWIEDZIALNOŚCI SPRZEDAWCY Z tytułu niezgodności towaru

Bardziej szczegółowo

Dziesiątki pomysłów na Park Centralny. Opowiedz o swoim

Dziesiątki pomysłów na Park Centralny. Opowiedz o swoim Dziesiątki pomysłów na Park Centralny. Opowiedz o swoim Gdzie dokładnie powinno być boisko? Czy fontanna jest trafniejszym pomysłem od stawu? Czy mury oporowe można zastąpić lekką skarpą, która zimą przyciągałaby

Bardziej szczegółowo

Internauci a Święta Bożego Narodzenia. Badanie ilościowe gemiusadhoc, listopad 2004

Internauci a Święta Bożego Narodzenia. Badanie ilościowe gemiusadhoc, listopad 2004 Internauci a Święta Bożego Narodzenia Badanie ilościowe gemiusadhoc, 23-25 listopad 2004 1 Podsumowanie (1) Internauci, mimo że dysponują najnowocześniejszą techniką, są tradycjonalistami, jeśli chodzi

Bardziej szczegółowo

Zakupy spożywcze ze smartfonem to wciąż nisza

Zakupy spożywcze ze smartfonem to wciąż nisza Zakupy spożywcze ze smartfonem to wciąż nisza data aktualizacji: 2016.11.16 Blisko co piąty użytkownik smartfona odwiedza za jego pomocą strony popularnych sieci spożywczych wynika z danych firmy Spicy

Bardziej szczegółowo

newss.pl Ukryty popyt. Raport z rynku nieruchomości styczeń 2011

newss.pl Ukryty popyt. Raport z rynku nieruchomości styczeń 2011 Biorąc pod uwagę sytuację gospodarczą, nie należy spodziewać się zwiększenia popytu na rynku nieruchomości w ciągu najbliższego roku. Ograniczony dostęp do źródeł finansowania zakupu nieruchomości, wzrost

Bardziej szczegółowo

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY PODSTAWA REKLAMACJI z tytułu niezgodności towaru z umową z tytułu rękojmi DATA ZAWARCIA UMOWY SPRZEDAŻY PODSTAWA PRAWNA PODSTAWOWE PRZESŁANKI ODPOWIEDZIALNOŚCI

Bardziej szczegółowo

Niewykonany kontrakt może zrealizować ktoś inny

Niewykonany kontrakt może zrealizować ktoś inny Niewykonany kontrakt może zrealizować ktoś inny Wierzyciel może wystąpić do sądu o upoważnienie go do wykonania konkretnej czynności, np. otynkowania warsztatu, na koszt jego dłużnika. Po udzieleniu takiego

Bardziej szczegółowo

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY PODSTAWA REKLAMACJI DATA ZAWARCIA UMOWY SPRZEDAŻY PODSTAWA PRAWNA PODSTAWOWE PRZESŁANKI ODPOWIEDZIALNOŚCI SPRZEDAWCY z tytułu niezgodności towaru

Bardziej szczegółowo

Kolejny Dzień Otwarty w łęgowskim pałacu połączony z II Zlotem Miłośników Zabytkowej Motoryzacji

Kolejny Dzień Otwarty w łęgowskim pałacu połączony z II Zlotem Miłośników Zabytkowej Motoryzacji Kolejny Dzień Otwarty w łęgowskim pałacu połączony z II Zlotem Miłośników Zabytkowej Motoryzacji W łęgowskim pałacu znowu mocno powiało historią. Stało się to za sprawą kolejnego Dnia Otwartego szkoły

Bardziej szczegółowo

Damian Gastół. MAGIA 5zł. Tytuł: Magia 5zł. Autor: Damian Gastół. Wydawnictwo: Gastół Consulting. Miejsce wydania: Darłowo

Damian Gastół. MAGIA 5zł. Tytuł: Magia 5zł. Autor: Damian Gastół. Wydawnictwo: Gastół Consulting. Miejsce wydania: Darłowo Tytuł: Magia 5zł Autor: Wydawnictwo: Gastół Consulting Miejsce wydania: Darłowo Data wydania: 1 września 2011 roku Nr wydania: Wydanie II - poprawione Cena: publikacja bezpłatna Miejsce zakupu: ekademia.pl

Bardziej szczegółowo

Zgłoszenie reklamacyjne

Zgłoszenie reklamacyjne Zgłoszenie reklamacyjne Informacje ogólne Reklamacja, czyli zakwestionowanie zakupu Składanie w sklepie reklamacji, w ramach sprzedaŝy konsumenckiej (czyli takiej, gdy nabywamy rzecz na własny uŝytek,

Bardziej szczegółowo

WERSJA: B ANKIETER: JEŚLI RESPONDENT JEST MĘŻCZYZNĄ, ZADAĆ GF1. JEŚLI RESPONDENT JEST KOBIETĄ, ZADAĆ GF2.

WERSJA: B ANKIETER: JEŚLI RESPONDENT JEST MĘŻCZYZNĄ, ZADAĆ GF1. JEŚLI RESPONDENT JEST KOBIETĄ, ZADAĆ GF2. WERSJA: B ANKIETER: JEŚLI RESPONDENT JEST MĘŻCZYZNĄ, ZADAĆ GF1. JEŚLI RESPONDENT JEST KOBIETĄ, ZADAĆ GF2. MĘŻCZYŹNI GF1 Przeczytam teraz Panu krótkie opisy różnych ludzi. Proszę wysłuchać każdego opisu

Bardziej szczegółowo

Samochód ważny element naszego życia.

Samochód ważny element naszego życia. Samochód ważny element naszego życia. Samochód dla wielu z nas jest podstawowym środkiem transportu bez którego nie wyobrażamy sobie funkcjonowania. Dzięki niemu możemy dojechać do pracy, na zakupy, na

Bardziej szczegółowo

Rozpoczęcie obrad: 11:00 Zakończenie obrad: Miejsce obrad: sala konferencyjna Urzędu Miejskiego w Ząbkowicach Śląskich

Rozpoczęcie obrad: 11:00 Zakończenie obrad: Miejsce obrad: sala konferencyjna Urzędu Miejskiego w Ząbkowicach Śląskich BRM.0012.2.2.2013 Protokół nr 2/2013 z posiedzenia Komisji Rewizyjnej Rady Miejskiej Ząbkowic Śląskich odbytego w dniu 13 lutego 2013 roku Rozpoczęcie obrad: 11:00 Zakończenie obrad: 12.00 Miejsce obrad:

Bardziej szczegółowo

Rozmowa ze sklepem przez telefon

Rozmowa ze sklepem przez telefon Rozmowa ze sklepem przez telefon - Proszę Pana, chciałam Panu zaproponować opłacalny interes. - Tak, słucham, o co chodzi? - Dzwonię w imieniu portalu internetowego AmigoBONUS. Pan ma sklep, prawda? Chciałam

Bardziej szczegółowo

Ankietowanym zadano następujące pytania:

Ankietowanym zadano następujące pytania: W dniach 1-2.12.2006r. Koło Naukowe Metod Ilościowych (KNMI), działające na Wydziale Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Uniwersytetu Szczecińskiego, przeprowadziło ankietę na temat zakupów świątecznych prezentów.

Bardziej szczegółowo

Opinie na temat zagospodarowania centrum Falenicy

Opinie na temat zagospodarowania centrum Falenicy Opinie na temat zagospodarowania centrum Falenicy - podsumowanie wyników ankiety przeprowadzonej w ramach konsultacji społecznych pn. Falenica nasze centrum organizowanych przez Dzielnicę Wawer m.st. Warszawy

Bardziej szczegółowo

Ustawa z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego.

Ustawa z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego. Ustawa z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego. [wyciąg] Stan prawny 16 maja 2011 r. Rozdział 1 Sprzedaż konsumencka Art. 1. 1. Ustawę

Bardziej szczegółowo

Dojazd Z Wrocławia do Bielawy kursują autobusy PKS, rozkład jazdy i cennik można sprawdzić na oficjalnej stronie przewoźnika. Możliwy jest również

Dojazd Z Wrocławia do Bielawy kursują autobusy PKS, rozkład jazdy i cennik można sprawdzić na oficjalnej stronie przewoźnika. Możliwy jest również Dojazd Z Wrocławia do Bielawy kursują autobusy PKS, rozkład jazdy i cennik można sprawdzić na oficjalnej stronie przewoźnika. Możliwy jest również dojazd autobusem PKS do sąsiadującego z Bielawą miasta

Bardziej szczegółowo

Mój biznes Etap II. Analiza strategiczna

Mój biznes Etap II. Analiza strategiczna Mój biznes Etap II. Analiza strategiczna Źródło: www.uniwersytet-dzieciecy.pl W pierwszym etapie Konkursu przygotowaliście bardzo ciekawe propozycje nowych biznesów, oferujących zarówno towary, jak i usługi.

Bardziej szczegółowo

Czy na pewno jesteś szczęśliwy?

Czy na pewno jesteś szczęśliwy? Czy na pewno jesteś szczęśliwy? Mam na imię Kacper i mam 40 lat. Kiedy byłem małym chłopcem nigdy nie marzyłem o dalekich podróżach. Nie fascynował mnie daleki świat i nie chciałem podróżować. Dobrze się

Bardziej szczegółowo

Odstąpienie od umowy w sklepie internetowym a koszty z nim związane

Odstąpienie od umowy w sklepie internetowym a koszty z nim związane Odstąpienie od umowy w sklepie internetowym a koszty z nim związane Sklepy internetowe cieszą się rosnącym zainteresowaniem konsumentów, a coraz więcej transakcji w obrocie handlowym jest zawieranych przez

Bardziej szczegółowo

Wynajem.pl Miesięczny raport rynku wynajmu mieszkań lipiec 2010

Wynajem.pl Miesięczny raport rynku wynajmu mieszkań lipiec 2010 Wynajem.pl Miesięczny raport rynku wynajmu mieszkań lipiec 2010 Na rynku wynajmu mieszkań w okresie wakacyjnym wciąż jest spokojnie i panuje tu urlopowe rozluźnienie. Powoli zaczyna się zauważać ruch wśród

Bardziej szczegółowo

W MOJEJ RODZINIE WYWIAD Z OPĄ!!!

W MOJEJ RODZINIE WYWIAD Z OPĄ!!! W MOJEJ RODZINIE WYWIAD Z OPĄ!!! W dniu 30-04-2010 roku przeprowadziłem wywiad z moim opą -tak nazywam swojego holenderskiego dziadka, na bardzo polski temat-solidarność. Ten dzień jest może najlepszy

Bardziej szczegółowo

WERSJA: C NKIETER: JEŚLI RESPONDENT JEST MĘŻCZYZNĄ, ZADAĆ GF1. JEŚLI RESPONDENT JEST KOBIETĄ, ZADAĆ GF2.

WERSJA: C NKIETER: JEŚLI RESPONDENT JEST MĘŻCZYZNĄ, ZADAĆ GF1. JEŚLI RESPONDENT JEST KOBIETĄ, ZADAĆ GF2. WERSJA: C NKIETER: JEŚLI RESPONDENT JEST MĘŻCZYZNĄ, ZADAĆ GF1. JEŚLI RESPONDENT JEST KOBIETĄ, ZADAĆ GF2. MĘŻCZYŹNI GF1 Przeczytam teraz Panu krótkie opisy różnych ludzi. Proszę wysłuchać każdego opisu

Bardziej szczegółowo

REKLAMACJA TOWARU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY PRZED I PO 25 GRUDNIA 2014 ROKU z tytułu niezgodności towaru z umową

REKLAMACJA TOWARU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY PRZED I PO 25 GRUDNIA 2014 ROKU z tytułu niezgodności towaru z umową PODSTAWA REKLAMACJI REKLAMACJA TOWARU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY PRZED I PO 25 GRUDNIA 2014 ROKU z tytułu niezgodności towaru z umową z tytułu rękojmi DATA ZAWARCIA UMOWY SPRZEDAŻY PODSTAWA PRAWNA

Bardziej szczegółowo

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY PODSTAWA REKLAMACJI DATA ZAWARCIA UMOWY SPRZEDAŻY PODSTAWA PRAWNA PODSTAWOWE PRZESŁANKI ODPOWIEDZIALNOŚC I SPRZEDAWCY z tytułu niezgodności towaru

Bardziej szczegółowo

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY PODSTAWA REKLAMACJI DATA ZAWARCIA UMOWY SPRZEDAŻY PODSTAWA PRAWNA PODSTAWOWE PRZESŁANKI ODPOWIEDZIALNOŚCI SPRZEDAWCY z tytułu niezgodności towaru

Bardziej szczegółowo

1. REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY

1. REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY 1. REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY 2. PODSTAWA 3. Z TYTUŁU NIEZGODNOŚCI TOWARU Z UMOWĄ REKLAMACJI 4. Z TYTUŁU RĘKOJMI 5. DATA ZAWARCIA UMOWY SPRZEDAŻY 8. PODSTAWA PRAWNA 11. PODSTAW

Bardziej szczegółowo

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY PODSTAWA REKLAMACJI DATA ZAWARCIA UMOWY SPRZEDAŻY PODSTAWA PRAWNA PODSTAWOWE PRZESŁANKI ODPOWIEDZIALNOŚCI SPRZEDAWCY z tytułu niezgodności towaru

Bardziej szczegółowo

Białystok pozbywa się elektrośmieci

Białystok pozbywa się elektrośmieci Białystok pozbywa się elektrośmieci Mówimy elektrośmieci myślimy wielka pralka, lodówka, no ewentualnie odkurzacz. A co z dziesięcioma telefonami ukrytymi głęboko w szufladzie? Co z zepsutą suszarką? Starym

Bardziej szczegółowo

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY PODSTAWA REKLAMACJI DATA ZAWARCIA UMOWY SPRZEDAŻY PODSTAWA PRAWNA PODSTAWOWE PRZESŁANKI ODPOWIEDZIALNOŚCI SPRZEDAWCY z tytułu niezgodności towaru

Bardziej szczegółowo

Model WRF o nadchodzących opadach, aktualizacja GFS

Model WRF o nadchodzących opadach, aktualizacja GFS Model WRF o nadchodzących opadach, aktualizacja GFS Po dość długim czasie wyliczył się model WRF (w wersji 3.2, na siatce 8km). Co on nam powie o nadchodzących opadach? Najnowszy GFS przesunął granicę

Bardziej szczegółowo

www.apartamentyostrodzka.pl Warszawska Białołęka łączy podmiejski urok z dynamicznym rozwojem, którego przykładem jest powstanie nowego osiedla partamenty Ostródzka. W ramach pierwszego etapu inwestycji

Bardziej szczegółowo

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY PODSTAWA REKLAMACJI DATA ZAWARCIA UMOWY SPRZEDAŻY PODSTAWA PRAWNA PODSTAWOWE PRZESŁANKI ODPOWIEDZIALNOŚCI SPRZEDAWCY z tytułu niezgodności towaru

Bardziej szczegółowo

WYNAGRODZENIE ŚWIĘTEGO MIKOŁAJA

WYNAGRODZENIE ŚWIĘTEGO MIKOŁAJA 07.06.2016 Informacja prasowa portalu Pytania i dodatkowe informacje: tel. 9 9 536 media@sedlak.pl WYNAGRODZENIE ŚWIĘTEGO MIKOŁAJA Obecny już od listopada bożonarodzeniowy wystrój wielu centrów handlowych

Bardziej szczegółowo

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY PODSTAWA REKLAMACJI z tytułu niezgodności towaru z umową z tytułu rękojmi DATA ZAWARCIA UMOWY SPRZEDAŻY PODSTAWA PRAWNA PODSTAWOWE PRZESŁANKI ODPOWIEDZIALNOŚCI

Bardziej szczegółowo

Dojazd Z Wrocławia do Bielawy kursują autobusy PKS, rozkład jazdy i cennik można sprawdzić na oficjalnej stronie przewoźnika. Możliwy jest również

Dojazd Z Wrocławia do Bielawy kursują autobusy PKS, rozkład jazdy i cennik można sprawdzić na oficjalnej stronie przewoźnika. Możliwy jest również Dojazd Z Wrocławia do Bielawy kursują autobusy PKS, rozkład jazdy i cennik można sprawdzić na oficjalnej stronie przewoźnika. Możliwy jest również dojazd autobusem PKS do sąsiadującego z Bielawą miasta

Bardziej szczegółowo

Co obiecali sobie mieszkańcy Gliwic w nowym, 2016 roku? Sprawdziliśmy

Co obiecali sobie mieszkańcy Gliwic w nowym, 2016 roku? Sprawdziliśmy Opublikowano na Miasto Gliwice (https://www.gliwice.eu) Źródłowy URL: https://www.gliwice.eu/aktualnosci/miasto/obiecuje-sobie-ze Obiecuję sobie, że Obiecuję sobie, że Obiecuję sobie, że Tradycyjnie z

Bardziej szczegółowo

Co to jest niewiadoma? Co to są liczby ujemne?

Co to jest niewiadoma? Co to są liczby ujemne? Co to jest niewiadoma? Co to są liczby ujemne? Można to łatwo wyjaśnić przy pomocy Edukrążków! Witold Szwajkowski Copyright: Edutronika Sp. z o.o. www.edutronika.pl 1 Jak wyjaśnić, co to jest niewiadoma?

Bardziej szczegółowo

Dziś Francja-elegancja, a kiedyś... baraki! Jak to z ratuszem na Ursynowie było...

Dziś Francja-elegancja, a kiedyś... baraki! Jak to z ratuszem na Ursynowie było... Dziś Francja-elegancja, a kiedyś... baraki! Jak to z ratuszem na Ursynowie było... data aktualizacji: 2019.01.04 Zanim na Imielinie powstał elegancki ratusz, ursynowscy urzędnicy przeszli prawdziwą drogę

Bardziej szczegółowo

Prawa konsumenta w Internecie

Prawa konsumenta w Internecie W T Y M N U M E R Z E : Prawa konsumenta w Internecie Ustawa o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej 2 Newsletter nr 13 marzec 2014 Niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową Procedura reklamacyjna

Bardziej szczegółowo

SP 20 I GIM 14 WSPARŁY AKCJĘ DZIĘKUJEMY ZA WASZE WIELKIE SERCA!!!

SP 20 I GIM 14 WSPARŁY AKCJĘ DZIĘKUJEMY ZA WASZE WIELKIE SERCA!!! SP 20 I GIM 14 WSPARŁY AKCJĘ DZIĘKUJEMY ZA WASZE WIELKIE SERCA!!! Relacja ze spotkania z nr 1 rodziną przy wręczeniu paczki. Rodzina wyczekiwała wolontariuszy. Poza panią Anną i Mają był również dziadek,

Bardziej szczegółowo

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY z tytułu niezgodności towaru z umową

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY z tytułu niezgodności towaru z umową REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY z tytułu niezgodności towaru z umową z tytułu rękojmi PODSTAWA REKLAMACJI DATA ZAWARCIA UMOWY SPRZEDAŻY PODSTAWA PRAWNA PODSTAWOWE PRZESŁANKI ODPOWIEDZIALNOŚCI

Bardziej szczegółowo

AKADEMIA ELFÓW Świętego Mikołaja rodzinna gra miejska

AKADEMIA ELFÓW Świętego Mikołaja rodzinna gra miejska AKADEMIA ELFÓW Świętego Mikołaja rodzinna gra miejska ZwalczNude.pl to miejsce, w którym każdy znajdzie coś dla siebie, zarówno dorośli szukający ciekawych form rozrywki jaki rodziny z dziećmi szukających

Bardziej szczegółowo

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY PODSTAWA REKLAMACJI DATA ZAWARCIA UMOWY SPRZEDAŻY PODSTAWA PRAWNA PODSTAWOWE PRZESŁANKI ODPOWIEDZIALNOŚCI SPRZEDAWCY z tytułu niezgodności towaru

Bardziej szczegółowo

Raport 29 stycznia 2013. Nie każde mieszkanie kupimy taniej niż rok temu

Raport 29 stycznia 2013. Nie każde mieszkanie kupimy taniej niż rok temu Raport 29 stycznia 2013 Nie każde mieszkanie kupimy taniej niż rok temu Od początku 2012 roku ceny mieszkań w większości dużych polskich miast wyraźnie spadły. Najwięcej, bo aż ponad 10 procent ceny zaoszczędzili

Bardziej szczegółowo

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY Spis treści: I Podstawa reklamacji: z tytułu niezgodności towaru z umową 1. Data zawarcia umowy sprzedaży 2. Podstawa prawna 3. Podstawowe przesłanki

Bardziej szczegółowo

Najczęstsze pytanie, jakie słyszę z ust właścicieli firm usługowych brzmi: Gdzie szukać nowych klientów?

Najczęstsze pytanie, jakie słyszę z ust właścicieli firm usługowych brzmi: Gdzie szukać nowych klientów? Witaj! Najczęstsze pytanie, jakie słyszę z ust właścicieli firm usługowych brzmi: Gdzie szukać nowych klientów? Każdy głowi się gdzie umieścić reklamę, aby przyciągnąć nowe osoby. Gazety, radio czy bilbordy?

Bardziej szczegółowo

JAK POMÓC DZIECKU KORZYSTAĆ Z KSIĄŻKI

JAK POMÓC DZIECKU KORZYSTAĆ Z KSIĄŻKI JAK POMÓC DZIECKU KORZYSTAĆ Z KSIĄŻKI ŻEBY WYNIOSŁO Z NIEJ JAK NAJWIĘCEJ KORZYŚCI www.sportowywojownik.pl KORZYŚCI - DLA DZIECI: Korzyści, jakie książka Sportowy Wojownik zapewnia dzieciom, można zawrzeć

Bardziej szczegółowo

Elektroniczne postępowanie upominawcze EPU

Elektroniczne postępowanie upominawcze EPU Elektroniczne postępowanie upominawcze EPU przebieg EPU sposoby doręczania pism sprzeciw od nakazu zapłaty Klaudia Utkowska Spis treści EPU elektroniczne postępowanie upominawcze... 2 Zakres przedmiotowy

Bardziej szczegółowo

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY PODSTAWA REKLAMACJI DATA ZAWARCIA UMOWY SPRZEDAŻY PODSTAWA PRAWNA PODSTAWOWE PRZESŁANKI ODPOWIEDZIALNOŚCI SPRZEDAWCY z tytułu niezgodności towaru

Bardziej szczegółowo

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY

REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY REKLAMACJA PRODUKTU PRZEZ KONSUMENTA NA PODSTAWIE USTAWY PODSTAWA REKLAMACJI DATA ZAWARCIA UMOWY SPRZEDAŻY PODSTAWA PRAWNA PODSTAWOWE PRZESŁANKI ODPOWIEDZIALNOŚCI SPRZEDAWCY z tytułu niezgodności towaru

Bardziej szczegółowo

CZYTANIE B1/B2 W małym europejskim domku (wersja dla studenta) Wywiad z Moniką Richardson ( Świat kobiety nr????, rozmawia Monika Gołąb)

CZYTANIE B1/B2 W małym europejskim domku (wersja dla studenta) Wywiad z Moniką Richardson ( Świat kobiety nr????, rozmawia Monika Gołąb) CZYTANIE B1/B2 W małym europejskim domku (wersja dla studenta) Wywiad z Moniką Richardson ( Świat kobiety nr????, rozmawia Monika Gołąb) Proszę przeczytać tekst, a następnie zrobić zadania: Dziennikarka.

Bardziej szczegółowo