Skonsolidowany raport kwartalny Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A. za IV kwartał 2014 roku

Transkrypt

1 Skonsolidowany raport kwartalny Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A. za IV kwartał 2014 roku

2 Spis treści Wybrane dane finansowe ze sprawozdania finansowego. 1 I.. 3 Śródroczny skrócony skonsolidowany rachunek zysków i strat... 3 Śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie z całkowitych dochodów 3 Śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej... 4 Śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym 5 Śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie z przepływów pieniężnych... 7 II. Informacje uzupełniające Informacje o Banku i Grupie Kapitałowej Istotne zdarzenia w IV kwartale 2014 roku Istotne zdarzenia po zakończeniu u sprawozdawczego Zgodność z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej Istotne zasady rachunkowości Porównywalność danych finansowych Noty uzupełniające do śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego Wskazanie czynników, które mogą mieć wpływ na wyniki finansowe w kolejnych kwartałach Pozycje pozabilansowe Emisje, wykup i spłaty dłużnych i kapitałowych papierów wartościowych Wypłacone dywidendy Rozliczenia z tytułu spraw spornych Sezonowość lub cykliczność działalności Transakcje z jednostkami powiązanymi Sprawozdawczość dotycząca segmentów działalności Inne informacje 52 III. Śródroczne skrócone jednostkowe sprawozdanie finansowe.. 56 Śródroczny skrócony jednostkowy rachunek zysków i strat. 56 Śródroczne skrócone jednostkowe sprawozdanie z całkowitych dochodów. 56 Śródroczne skrócone jednostkowe sprawozdanie z sytuacji finansowej Śródroczne skrócone jednostkowe sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym 58 Śródroczne skrócone jednostkowe sprawozdanie z przepływów pieniężnych Wprowadzenie Istotne zasady rachunkowości Wartości szacunkowe Porównywalność danych finansowych Istotne zdarzenia w IV kwartale 2014 roku Sezonowość lub cykliczność działalności Emisje, wykup i spłaty dłużnych i kapitałowych papierów wartościowych Wypłacone dywidendy Przejęcia Pozycje pozabilansowe Łączny współczynnik kapitałowy Istotne zdarzenia po zakończeniu u sprawozdawczego Transakcje z jednostkami powiązanymi.. 65

3 Wybrane dane finansowe ze sprawozdania finansowego WYBRANE DANE FINANSOWE ZE SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO Wybrane dane finansowe IV kwartał kwartały 2014 narastająco IV kwartał kwartały 2013 narastająco Przychody z tytułu odsetek 925, ,5 891, ,7 Przychody z tytułu prowizji 280, ,2 289, ,9 Wynik na działalności podstawowej 866, ,5 827, ,4 Wynik brutto 292, ,4 312, ,9 Wynik netto przypadający akcjonariuszom ING Banku Śląskiego S.A. 230, ,7 250,5 961,5 Zysk (strata) na jedną akcję zwykłą (w zł) 1,77 8,00 1,93 7,39 Kredyty i inne należności udzielone klientom netto z wyłączeniem Euroobligacji Zobowiązania wobec klientów z uwzględnieniem finansowania zewnętrznego dla portfela leasingowego (tzw. matched funding) , , , , , , , ,0 - matched funding 2 467, , , ,3 Aktywa razem , , , ,5 Kapitał własny przypadający akcjonariuszom ING Banku Śląskiego S.A , , , ,2 Kapitał zakładowy 130,1 130,1 130,1 130,1 Podstawowe wskaźniki 4 kwartały kwartały 2013 Zmiana 4 kwartały 2014 / 4 kwartały 2013 C/I - wskaźnik udziału kosztów (%) 54,4 56,1-1,7 p.p. ROA - wskaźnik zwrotu na aktywach (%) 1,1 1,2-0,1 p.p. ROE - wskaźnik zwrotu z kapitału (%) 11,1 11,6-0,5 p.p. NIM - marża odsetkowa netto (%) 2,67 2,68-0,01 p.p. L/D - współczynnik kredyty do depozytów (%) 73,1 69,4 +3,7 p.p. Łączny współczynnik kapitałowy (%) 14,17 17,28-3,11 p.p. 1

4 Wybrane dane finansowe ze sprawozdania finansowego Objaśnienia: C/I - wskaźnik udziału kosztów relacja kosztów ogółem do dochodów z działalności operacyjnej w układzie rodzajowym. ROA - wskaźnik zwrotu na aktywach stosunek zysku netto przypadającego akcjonariuszom ING Banku Śląskiego S.A. z 4 kolejnych kwartałów do średniego stanu aktywów z 5 kolejnych kwartałów. ROE - wskaźnik zwrotu z kapitału stosunek zysku netto przypadającego akcjonariuszom ING Banku Śląskiego S.A. z 4 kolejnych kwartałów do średniego stanu kapitałów własnych z 5 kolejnych kwartałów. NIM stosunek sumy wyniku odsetkowego netto z 4 kolejnych kwartałów do średnich aktywów odsetkowych z 5 kolejnych kwartałów. L/D - współczynnik kredyty do depozytów relacja kredytów i innych należności udzielonych klientom netto z wyłączeniem Euroobligacji do zobowiązań wobec klientów z uwzględnieniem finansowania zewnętrznego dla portfela leasingowego (tzw. matched funding). Łączny współczynnik kapitałowy relacja między funduszami własnymi a aktywami i zobowiązaniami pozabilansowymi z uwzględnieniem wag ryzyka. Dla celów przeliczenia prezentowanych danych na EUR, Bank stosuje następujące kursy: dla pozycji rachunku zysków i strat oraz sprawozdania z przepływów pieniężnych: 4,1893 zł - kurs wyliczony jako średnia z kursów NBP obowiązujących na ostatni dzień każdego miesiąca w czterech kwartałach 2014 roku, 4,2110 zł - kurs wyliczony jako średnia z kursów NBP obowiązujących na ostatni dzień każdego miesiąca w czterech kwartałach 2013 roku, dla pozycji sprawozdania z sytuacji finansowej: 4,2623 zł kurs NBP z dnia 31 grudnia 2014 roku, 4,1755 zł kurs NBP z dnia 30 września 2014 roku, 4,1472 zł - kurs NBP z dnia 31 grudnia 2013 roku, 4,2163 zł kurs NBP z dnia 30 września 2013 roku. 2

5 I. ŚRÓDROCZNY SKRÓCONY SKONSOLIDOWANY RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT Nota IV kwartał kwartały 2014 t j od od do do IV kwartał kwartały 2013 t j od od do do Przychody z tytułu odsetek , ,5 891, ,7 - Koszty odsetek , ,3 346, ,1 Wynik z tytułu odsetek , ,2 545, ,6 - Przychody z tytułu prowizji , ,2 289, ,9 - Koszty prowizji ,1 105,3 25,1 88,0 Wynik z tytułu prowizji , ,9 264, ,9 Wynik na instrumentach finansowych wycenianych przez rachunek zysków i strat oraz wynik z pozycji wymiany ,1 94,8 10,1 97,9 Wynik na inwestycjach 7.4 5,4 15,6 0,4 108,8 Wynik na rachunkowości zabezpieczeń 7.5-2,1 8,7 3,7-1,5 Wynik na pozostałej działalności podstawowej 7.6 7,5 20,3 2,7 20,7 Wynik na działalności podstawowej 866, ,5 827, ,4 Koszty działania , ,7 450, ,4 Odpisy na utratę wartości aktywów finansowych i rezerwy na zobowiązania pozabilansowe ,1 267,7 76,4 267,2 Udział w zyskach netto jednostek stowarzyszonych wycenianych metodą praw własności 0,0 12,3 12,0 38,1 Zysk (strata) brutto 292, ,4 312, ,9 Podatek dochodowy 61,7 306,6 61,8 231,4 Zysk (strata) netto 230, ,8 250,5 961,5 - przypadający akcjonariuszom ING Banku Śląskiego S.A. 230, ,7 250,5 961,5 - przypadający akcjonariuszom niekontrolującym -0,1 0,1 0,0 0,0 Zysk netto przypadający akcjonariuszom ING Banku Śląskiego S.A. 230, ,7 250,5 961,5 Średnia ważona liczba akcji zwykłych Zysk na jedną akcję zwykłą (w zł) 1,77 8,00 1,93 7,39 Wartość rozwodnionego zysku na jedną akcję pokrywa się z wartością zysku na jedną akcję zwykłą. ŚRÓDROCZNE SKRÓCONE SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW IV kwartał kwartały 2014 t j od od do do IV kwartał kwartały 2013 t j od od do do Zysk (strata) netto za sprawozdawczy 230, ,8 250,5 961,5 Inne całkowite dochody, w tym: 291, ,7 105,7-473,8 - pozycje, które mogą być przeklasyfikowane do rachunku zysków i strat 297, ,3 101,7-478,5 - pozycje, które nie zostaną przeklasyfikowane do rachunku zysków i strat -5,9-2,6 4,0 4,7 Całkowity dochód netto za sprawozdawczy, w tym: 522, ,5 356,2 487,7 - przypadający akcjonariuszom ING Banku Śląskiego S.A. 522, ,4 356,2 487,7 - przypadający akcjonariuszom niekontrolującym -0,1 0,1 0,0 0,0 PODPISY CZŁONKÓW ZARZĄDU ING BANKU ŚLĄSKIEGO S.A. Małgorzata Kołakowska Prezes Zarządu Banku Mirosław Boda odpowiedzialny za prowadzenie ksiąg rachunkowych Michał Bolesławski Joanna Erdman Justyna Kesler Oscar Edward Swan Ignacio Juliá Vilar Katowice, Śródroczny skrócony skonsolidowany rachunek zysków i strat oraz śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie z całkowitych dochodów należy analizować łącznie z notami uzupełniającymi do śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego, które stanowią integralną część śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. 3

6 ŚRÓDROCZNE SKRÓCONE SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ A K T Y W A Nota Kasa, środki w Banku Centralnym 5 330, , , ,6 - Kredyty i inne należności udzielone innym bankom , , , ,7 - Aktywa finansowe wyceniane do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat , , , ,7 - Wycena instrumentów pochodnych 2 412, , , ,4 - Inwestycje , , , ,0 - Pochodne instrumenty zabezpieczające 2 983, , ,9 994,1 - Kredyty i inne należności udzielone klientom 7.12, , , , ,2 - Należności od klientów z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu 106,6 486,7 638,8 252,4 - Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych wycenianych metodą praw własności 0,0 0,0 136,5 124,4 - Aktywa majątkowe , , , ,2 - Aktywa przeznaczone do sprzedaży ,9 151,8 35,3 49,0 - Aktywa z tytułu podatku dochodowego 59,1 98,8 119,9 103,0 - Inne aktywa 211,8 300,5 180,1 187,8 A k t y w a r a z e m , , , ,5 Z O B O W I Ą Z A N I A I K A P I T A Ł Y ZOBOWIĄZANIA - Zobowiązania wobec innych banków , , , ,2 - Zobowiązania finansowe wyceniane do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat , , ,2 693,7 - Wycena instrumentów pochodnych 2 521, , , ,5 - Pochodne instrumenty zabezpieczające 2 032, , , ,2 - Zobowiązania wobec klientów , , , ,9 - Zobowiązania wobec klientów z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu 29,7 281,1 433,5 513,5 - Zobowiązania z tytułu emisji papierów wartościowych 866,5 571,6 566,4 571,5 - Rezerwy ,8 71,7 67,8 67,3 - Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego 265,6 254,5 111,7 42,2 - Inne zobowiązania 913, ,4 943, ,0 Z o b o w i ą z a n i a o g ó ł e m , , , ,0 KAPITAŁY - Kapitał zakładowy 130,1 130,1 130,1 130,1 - Kapitał zapasowy - nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej 956,3 956,3 956,3 956,3 - Kapitał z aktualizacji wyceny 1 874, ,5 524,3 419,3 - Wycena motywacyjnych programów pracowniczych 48,2 47,9 46,1 45,3 - Zyski zatrzymane 7 445, , , ,2 Kapitał własny przypadający akcjonariuszom ING Banku Śląskiego S.A , , , ,2 - Udziały niekontrolujące 2,6 2,6 2,3 2,3 K a p i t a ł y w ł a s n e o g ó ł e m , , , ,5 Z o b o w i ą z a n i a i k a p i t a ł w ł a s n y r a z e m , , , ,5 0,0 0,0 0,0 0,0 Wartość księgowa , , , ,2 Liczba akcji Wartość księgowa na jedną akcję (w zł) 80,35 76,34 66,31 63,56 PODPISY CZŁONKÓW ZARZĄDU ING BANKU ŚLĄSKIEGO S.A. Małgorzata Kołakowska Prezes Zarządu Banku Mirosław Boda odpowiedzialny za prowadzenie ksiąg rachunkowych Michał Bolesławski Joanna Erdman Justyna Kesler Oscar Edward Swan Ignacio Juliá Vilar Katowice, Śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej należy analizowaćłącznie z notami uzupełniającymi do śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego, które stanowią integralną część śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. 4

7 ŚRÓDROCZNE SKRÓCONE SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM IV kwartał 2014 od do Kapitał zakładowy Kapitał zapasowy - nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej Kapitał z aktualizacji wyceny aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży Kapitał z aktualizacji wyceny rzeczowych aktywów trwałych Kapitał z aktualizacji wyceny instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne Zyski / strtay aktuarialne Wycena motywacyjnych programów pracowniczych Zyski zatrzymane Udziały Kapitały razem niekontrolujące Kapitał własny na początek u 130,1 956,3 535,4 40, ,9 1,9 47, ,8 2, ,2 Wynik netto bieżącego u ,8-0,1 230,7 Inne całkowite dochody netto, w tym: 0,0 0,0 25,8-8,9 271,4 1,5 0,0 1,5 0,0 291,3 - zyski/straty z rewaluacji aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży odniesione na kapitał własny - przeniesienie na wynik finansowy w wyniku sprzedaży aktywów finansowych z portfela dostępnych do sprzedaży - efektywna część powiązania zabezpieczającego w rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych , , , , , ,4 - aktualizacja wyceny środków trwałych , ,3 - zbycie środków trwałych , ,5 - -0,1 - zyski / straty aktuarialne , ,5 Transakcje z akcjonariuszami, w tym: 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,3 0,0 0,1 0,4 - wycena motywacyjnych programów pracowniczych , ,3 - zwiększenie udziałów w jednostce zależnej ,1 0,1 Kapitał własny na koniec u 130,1 956,3 561,2 31, ,3 3,4 48, ,1 2, ,6 4 kwartały 2014 narastająco od do Kapitał zakładowy Kapitał zapasowy - nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej Kapitał z aktualizacji wyceny aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży Kapitał z aktualizacji wyceny rzeczowych aktywów trwałych Kapitał z aktualizacji wyceny instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne Zyski / strtay aktuarialne Wycena motywacyjnych programów pracowniczych Zyski zatrzymane Udziały Kapitały razem niekontrolujące Kapitał własny na początek u 130,1 956,3 273,7 43,2 205,5 1,9 46, ,5 2, ,6 Wynik netto bieżącego u ,7 0, ,8 Inne całkowite dochody netto, w tym: 0,0 0,0 287,5-11, ,8 1,5 0,0 7,7 0, ,7 - zyski/straty z rewaluacji aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży odniesione na kapitał własny - przeniesienie na wynik finansowy w wyniku sprzedaży aktywów finansowych z portfela dostępnych do sprzedaży - efektywna część powiązania zabezpieczającego w rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych , , , , , ,8 - aktualizacja wyceny środków trwałych , ,6 - zbycie środków trwałych , ,7-1,5 - zyski / straty aktuarialne , ,5 Transakcje z akcjonariuszami, w tym: 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 2,1-572,8 0,2-570,5 - wycena motywacyjnych programów pracowniczych , ,1 - zwiększenie udziałów w jednostce zależnej ,4 0,2-0,2 - wypłata dywidendy , ,4 Kapitał własny na koniec u 130,1 956,3 561,2 31, ,3 3,4 48, ,1 2, ,6 PODPISY CZŁONKÓW ZARZĄDU ING BANKU ŚLĄSKIEGO S.A. Małgorzata Kołakowska Prezes Zarządu Banku Mirosław Boda odpowiedzialny za prowadzenie ksiąg rachunkowych Michał Bolesławski Joanna Erdman Justyna Kesler Oscar Edward Swan Ignacio Juliá Vilar Katowice, Śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym należy analizować łącznie z notami uzupełniającymi do śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego, które stanowią integralną część śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. 5

8 ŚRÓDROCZNE SKRÓCONE SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM - c.d. IV kwartał 2013 od do Kapitał zakładowy Kapitał zapasowy - nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej Kapitał z aktualizacji wyceny aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży Kapitał z aktualizacji wyceny rzeczowych aktywów trwałych Kapitał z aktualizacji wyceny instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne Zyski / strtay aktuarialne Wycena motywacyjnych programów pracowniczych Zyski zatrzymane Udziały Kapitały razem niekontrolujące Kapitał własny na początek u 130,1 956,3 186,4 41,4 191,1 0,5 45, ,2 2, ,0 Wynik netto bieżącego u ,5 0,0 250,5 Inne całkowite dochody netto, w tym: 0,0 0,0 87,3 1,8 14,4 1,4 0,0 0,8 0,0 105,7 - zyski/straty z rewaluacji aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży odniesione na kapitał własny - przeniesienie na wynik finansowy w wyniku sprzedaży aktywów finansowych z portfela dostępnych do sprzedaży - efektywna część powiązania zabezpieczającego w rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych , , , , , ,4 - aktualizacja wyceny środków trwałych , ,7-2,5 - zbycie środków trwałych , ,1-0,1 - zyski / straty aktuarialne , ,4 Transakcje z akcjonariuszami, w tym: 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,4 0,0 0,0 0,4 - wycena motywacyjnych programów pracowniczych , ,4 Kapitał własny na koniec u 130,1 956,3 273,7 43,2 205,5 1,9 46, ,5 2, ,6 4 kwartały 2013 narastająco od do Kapitał zakładowy Kapitał zapasowy - nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej Kapitał z aktualizacji wyceny aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży Kapitał z aktualizacji wyceny rzeczowych aktywów trwałych Kapitał z aktualizacji wyceny instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne Zyski / strtay aktuarialne Wycena motywacyjnych programów pracowniczych Zyski zatrzymane Udziały Kapitały razem niekontrolujące Kapitał własny na początek u 130,1 956,3 590,7 42,0 367,0 0,0 41, ,4 2, ,1 Wynik netto bieżącego u ,5 0,0 961,5 Inne całkowite dochody netto, w tym: 0,0 0,0-317,0 1,2-161,5 1,9 0,0 1,6 0,0-473,8 - zyski/straty z rewaluacji aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży odniesione na kapitał własny - przeniesienie na wynik finansowy w wyniku sprzedaży aktywów finansowych z portfela dostępnych do sprzedaży - efektywna część powiązania zabezpieczającego w rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych , , , , , ,5 - aktualizacja wyceny środków trwałych , ,7-2,5 - zbycie środków trwałych , ,9-0,3 - zyski i straty aktuarialne , ,9 Transakcje z akcjonariuszami, w tym: 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 4,8 0,0 0,0 4,8 - wycena motywacyjnych programów pracowniczych , ,8 Kapitał własny na koniec u 130,1 956,3 273,7 43,2 205,5 1,9 46, ,5 2, ,6 PODPISY CZŁONKÓW ZARZĄDU ING BANKU ŚLĄSKIEGO S.A. Małgorzata Kołakowska Prezes Zarządu Banku Mirosław Boda odpowiedzialny za prowadzenie ksiąg rachunkowych Michał Bolesławski Joanna Erdman Justyna Kesler Oscar Edward Swan Ignacio Juliá Vilar Katowice, Śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym należy analizować łącznie z notami uzupełniającymi do śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego, które stanowią integralną część śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. 6

9 ŚRÓDROCZNE SKRÓCONE SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH 4 kwartały kwartały 2013 od do od do DZIAŁALNOŚĆ OPERACYJNA Zysk (strata) netto 1 040,7 961,5 Korekty , ,0 - Zyski (straty) akcjonariuszy niekontrolujących ujęte w wyniku finansowym 0,1 0,0 - Udział w zyskach netto jednostek podporządkowanych wycenianych metodą praw własności -12,3-38,1 - Amortyzacja 175,1 164,0 - Odsetki naliczone (z rachunku zysków i strat) , ,6 - Odsetki zapłacone , ,0 - Odsetki otrzymane 3 659, ,3 - Dywidendy otrzymane -4,0-3,4 - Zyski (straty) z działalności inwestycyjnej -8,5-0,7 - Podatek dochodowy (z rachunku zysków i strat) 306,6 231,4 - Podatek dochodowy zapłacony -91,9-304,0 - Zmiana stanu rezerw 7,0-5,0 - Zmiana stanu kredytów i innych należności udzielonych innym bankom -337,3-132,2 - Zmiana stanu aktywów finansowych wycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat 95,5-395,0 - Zmiana stanu aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży , ,8 - Zmiana wyceny instrumentów pochodnych 87,7 65,6 - Zmiana stanu pochodnych instrumentów zabezpieczających 59,3-350,4 - Zmiana stanu należności od klientów , ,1 - Zmiana stanu pozostałych aktywów 68,7 38,5 - Zmiana stanu zobowiązań wobec innych banków 1 595,3 241,4 - Zmiana stanu zobowiązań wycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat -316, ,2 - Zmiana stanu zobowiązań wobec klientów 7 813, ,5 - Zmiana stanu pozostałych zobowiązań -26,5 119,8 Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej -925, ,5 DZIAŁALNOŚĆ INWESTYCYJNA - Nabycie rzeczowych aktywów trwałych -125,1-77,5 - Zbycie rzeczowych aktywów trwałych 2,6 0,1 - Nabycie wartości niematerialnych -85,1-77,3 - Zbycie aktywów trwałych przeznaczonych do sprzedaży 7,3 1,8 - Otrzymane dywidendy 4,0 3,4 Przepływy netto związane z działalnością inwestycyjną -196,3-149,5 DZIAŁALNOŚĆ FINANSOWA - Zaciągnięcie kredytów długoterminowych 837,9 726,0 - Spłata kredytów długoterminowych -949,7-810,5 - Spłata odsetek od kredytów długoterminowych -33,2-39,4 - Emisja dłużnych papierów wartościowych 300,0 0,0 - Odsetki od wyemitowanych dłużnych papierów wartościowych 0,1-0,7 - Dywidendy wypłacone -572,4 0,0 Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej -417,3-124,6 Zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych 198,9 37,4 Zwiększenie/zmniejszenie środków pieniężnych netto , ,4 Środki pieniężne na początek u 7 850, ,6 Środki pieniężne na koniec u 6 311, ,0 PODPISY CZŁONKÓW ZARZĄDU ING BANKU ŚLĄSKIEGO S.A. Małgorzata Kołakowska Prezes Zarządu Banku Mirosław Boda odpowiedzialny za prowadzenie ksiąg rachunkowych Michał Bolesławski Joanna Erdman Justyna Kesler Oscar Edward Swan Ignacio Juliá Vilar Katowice, Śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie z przepływów pieniężnych należy analizować łącznie z notami uzupełniającymi do śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego, które stanowią integralną część śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. 7

10 II. Informacje uzupełniające 1. Informacje o Banku i Grupie Kapitałowej 1.1. Podstawowe Informacje o Banku ING Bank Śląski S.A. ( Spółka dominująca, Jednostka dominująca, Bank ) z siedzibą Centrali w Katowicach, przy ul. Sokolskiej 34, został wpisany do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy w Katowicach, Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, pod numerem KRS Spółce dominującej nadano numer statystyczny REGON oraz numer identyfikacji podatkowej NIP Zakres działania, czas trwania ING Bank Śląski S.A. oferuje szeroki zakres usług bankowych świadczonych na rzecz klientów indywidualnych oraz instytucjonalnych zgodnie z zakresem usług określonym w statucie Banku. Bank prowadzi operacje zarówno w złotych, jak i w walutach obcych oraz aktywnie uczestniczy w obrocie na krajowym i na zagranicznych rynkach finansowych. Zakres oferowanych przez Bank usług został rozszerzony o działalność leasingową i faktoringową, w związku z nabyciem w roku 2012 nowych spółek. Ponadto poprzez podmioty zależne Grupa prowadzi także działalność maklerską, pośrednictwa i obrotu nieruchomościami, wynajmu nieruchomości, doradztwa i pośrednictwa finansowego oraz świadczy inne usługi finansowe. Czas trwania Spółki dominującej oraz jednostek wchodzących w skład Grupy Kapitałowej jest nieoznaczony Kapitał zakładowy, cena akcji Kapitał zakładowy ING Banku Śląskiego S.A. wynosi zł i dzieli się na sztuk akcji zwykłych na okaziciela o wartości nominalnej 1,00 zł każda. Akcje Banku są notowane na Warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych (sektor banki). Cena akcji ING Banku Śląskiego S.A. na dzień 31 grudnia 2014 roku wyniosła 139,90 zł, podczas gdy w analogicznym ie roku ubiegłego kształtowała się na poziomie 113,35 zł. W ie 12 miesięcy 2014 roku cena akcji ING Banku Śląskiego S.A. kształtowała się następująco: 8

11 1.4. Grupa Kapitałowa ING Banku Śląskiego S.A. ING Bank Śląski S.A. jest podmiotem dominującym Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A. ( Grupa Kapitałowa, Grupa ). Skład Grupy na dzień 31 grudnia 2014 roku przedstawiał się następująco: ING BANK ŚLĄSKI S.A. JEDNOSTKA DOMINUJĄCA 100% ING SECURITIES S.A. JEDNOSTKA ZALEŻNA 100% ING ABL POLSKA S.A. JEDNOSTKA ZALEŻNA 100% ING COMMERCIAL FINANCE S.A. JEDNOSTKA ZALEŻNA 100% ING LEASE POLSKA SP. Z O.O. *) JEDNOSTKA ZALEŻNA 100% ING USŁUGI DLA BIZNESU S.A. JEDNOSTKA ZALEŻNA 88,93% SOLVER SP. Z O.O. JEDNOSTKA ZALEŻNA 20% ING POWSZECHNE TOWARZYSTWO EMERYTALNE S.A. **) JEDNOSTKA STOWARZYSZONA *) W skład grupy kapitałowej ING Lease Sp. z o.o. wchodzi 10 spółek celowych, w których ING Lease Sp. z o.o. posiada 100% udziałów. **) W II kwartale 2014 roku Grupa dokonała reklasyfikacji udziałów w jednostce stowarzyszonej do kategorii aktywa przeznaczone do sprzedaży. Podwyższenie kapitału zakładowego spółki ING Usługi dla Biznesu S.A. W październiku 2014 roku ING Bank Śląski objął w drodze subskrypcji zamkniętej sztuk akcji zwykłych imiennych serii C spółki ING Usługi dla Biznesu S.A. ( ING UdB ) o wartości nominalnej 1 tys. zł każda, na łączną kwotę 10 mln zł. ING UdB jest jednostką zależną od ING Banku Śląskiego S.A. Przed podwyższeniem kapitał zakładowy ING UdB wynosił 17 mln zł, natomiast po rejestracji podwyższenia w dniu 21 października 2014 roku kapitał zakładowy ING UdB wzrósł do 27 mln zł. 9

12 1.5. Akcjonariat ING Banku Śląskiego S.A. ING Bank Śląski S.A. jest spółką zależną od ING Bank NV, który według stanu na dzień 31 grudnia 2014 roku posiadał 75% udziału w kapitale zakładowym ING Banku Śląskiego oraz 75% udziałów w ogólnej liczbie głosów na Walnym Zgromadzeniu ING Banku Śląskiego S.A. ING Bank NV wchodzi w skład Grupy Kapitałowej, określanej na potrzeby niniejszego sprawozdania finansowego jako Grupa ING. Według stanu na dzień 31 grudnia 2014 roku akcjonariuszami posiadającymi 5 i więcej procent głosów na Walnym Zgromadzeniu ING Banku Śląskiego Spółka Akcyjna były następujące podmioty: Lp. Podmiot Liczba akcji i głosów % ogólnej liczby akcji i głosów na WZ 1. ING Bank NV ,00 2. AVIVA Otwarty Fundusz Emerytalny AVIVA BZ WBK , Stan posiadania akcji ING Banku Śląskiego przez członków Rady Nadzorczej Banku oraz członków Zarządu Banku Członkowie Zarządu Banku i Rady Nadzorczej Banku na dzień roku nie posiadali akcji ING Banku Śląskiego S.A., podobnie jak na dzień przekazania do publicznej wiadomości sprawozdania finansowego za poprzedni sprawozdawczy Podmiot uprawniony do badania Podmiotem uprawnionym do badania jest KPMG Audyt Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.k. z siedzibą w Warszawie Zatwierdzenie sprawozdań Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A. za od 1 stycznia 2013 roku do 31 grudnia 2013 roku zostało zatwierdzone przez Walne Zgromadzenie ING Banku Śląskiego S.A. w dniu 10 kwietnia 2014 roku. Niniejsze śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało zatwierdzone przez Zarząd Banku w dniu 10 lutego 2015 roku. 2. Istotne zdarzenia w IV kwartale 2014 roku 2.1. Wyniki przeglądu jakości aktywów (Asset Quality Review) oraz testu warunków skrajnych (stress test) dla ING Banku Śląskiego W dniu 26 października 2014 roku zostały podane do wiadomości wyniki przeglądu jakości aktywów oraz testu warunków skrajnych dla ING Banku Śląskiego S.A. Badanie zostało przeprowadzone przez Komisję Nadzoru Finansowego dla 15 polskich banków i metodologicznie było zgodne z badaniem najważniejszych banków ze strefy euro przeprowadzonym przez Europejski Nadzór Bankowy (EBA). Wyniki testu zostały podane przez KNF do publicznej wiadomości w dniu 17 października 2014 roku. Bank przekazał również odpowiednią informację bieżącą, zgodnie z wymogami Ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych. 10

13 2.2. Zmiana oprocentowania obligacji ING Banku Śląskiego S.A. W dniu 6 grudnia 2014 roku, w związku z rozpoczęciem nowego, piątego u odsetkowego i ustaleniem nowej stawki WIBOR dla depozytów sześciomiesięcznych dla tego u odsetkowego, nastąpiła zmiana oprocentowania obligacji serii INGBS o łącznej wartości nominalnej ,00 PLN, wyemitowanych przez Bank w dniu 6 grudnia 2012 roku, w ramach Programu emisji własnych dłużnych papierów wartościowych ING Banku Śląskiego S.A. Oprocentowanie obligacji w kolejnym ie odsetkowym wynosi 2,95% w stosunku rocznym. Kolejna data płatności odsetek przypada w dniu 6 czerwca 2015 roku. Pozostałe prawa z przedmiotowych obligacji nie ulegają zmianie Emisja drugiej serii obligacji własnych ING Banku Śląskiego S.A. w ramach Programu emisji własnych dłużnych papierów wartościowych ING Banku Śląskiego S.A. W dniu 19 grudnia 2014 roku przeprowadzona została druga emisja obligacji w ramach Programu emisji własnych dłużnych papierów wartościowych ING Banku Śląskiego S.A. Obligacje wyemitowano jako obligacje na okaziciela, z pięcioletnim em zapadalności. Obligacje są denominowane w złotych polskich i zostały zaoferowane w trybie emisji niepublicznej. Łączna wartość nominalna obligacji drugiej serii wynosi 300,0 mln zł, wartość nominalna jednej obligacji wynosi 100,0 tysięcy złotych, a cena emisyjna równa jest wartości nominalnej obligacji. Wykup obligacji zostanie dokonany przez zapłatę kwoty pieniężnej równej wartości nominalnej obligacji. Datą wykupu obligacji jest 19 grudnia 2019 roku. Oprocentowanie obligacji jest zmienne, płatne w ach półrocznych i oparte o sześciomiesięczny WIBOR, powiększony o marżę w wysokości 0,75 procent w skali roku. Pierwsza data płatności odsetek przypada w dniu 19 czerwca 2015 roku. 3. Istotne zdarzenia po zakończeniu u sprawozdawczego Nie wystąpiły. 11

14 4. Zgodność z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej Niniejsze śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A. za IV kwartał 2014 zostało sporządzone zgodnie z wymogami Międzynarodowego Standardu Rachunkowości (MSR) 34 Sprawozdawczość Śródroczna w wersji zatwierdzonej przez Komisję Europejską i obowiązującej na dzień sprawozdawczy, tj. 31 grudnia 2014 roku oraz zgodnie z wymogami określonymi w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 19 lutego 2009 roku w sprawie informacji bieżących i owych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych (Dz. U. z 2009 roku, Nr 33, poz. 259) z późniejszymi zmianami. Prezentowane sprawozdanie finansowe zostało przygotowane w wersji skróconej. Śródroczne skrócone sprawozdanie finansowe nie obejmuje wszystkich informacji oraz ujawnień wymaganych w rocznym sprawozdaniu finansowym i należy je czytać łącznie ze sprawozdaniem finansowym Banku za rok zakończony 31 grudnia 2013 roku, które zostało zatwierdzone przez Walne Zgromadzenie ING Banku Śląskiego S.A. w dniu 10 kwietnia 2014 roku. Śródroczny skrócony skonsolidowany rachunek zysków i strat, śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie z całkowitych dochodów, śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym i śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie z przepływów pieniężnych za od roku do roku oraz śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej na dzień roku wraz z danymi porównywalnymi zostały sporządzone przy zastosowaniu takich samych zasad rachunkowości dla każdego z ów Kontynuacja działalności Niniejsze śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A. zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez jednostki wchodzące w skład Grupy w dającej się przewidzieć przyszłości, tzn. przez co najmniej 1 roku od dnia bilansowego. Na dzień zatwierdzenia niniejszego sprawozdania przez Zarząd Banku nie stwierdza się istnienia okoliczności wskazujących na zagrożenie kontynuowania działalności przez Grupę Kapitałową Działalność zaniechana W ie czterech kwartałów 2014 i 2013 roku w Grupie nie wystąpiła działalność zaniechana Zakres podmiotowy i waluta sprawozdania Niniejsze śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej za IV kwartał 2014 roku zawiera dane Banku, jego jednostek zależnych oraz udziały w jednostce stowarzyszonej. Niniejsze śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzane w złotych polskich ( PLN ). Wszystkie wartości, o ile nie wskazano inaczej, podane są po zaokrągleniu do miliona złotych. W związku z tym mogą wystąpić przypadki matematycznej niespójności w sumowaniach lub pomiędzy poszczególnymi notami. 12

15 4.4. Dane porównawcze Dane porównawcze obejmują od roku do roku dla śródrocznego skróconego skonsolidowanego rachunku zysków i strat, śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania z całkowitych dochodów, śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania z przepływów pieniężnych oraz śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania ze zmian w kapitale własnym, a w przypadku śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej dane na dzień roku, roku oraz roku. Śródroczny skrócony skonsolidowany rachunek zysków i strat, śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie z całkowitych dochodów oraz noty do śródrocznego skróconego skonsolidowanego rachunku zysków i strat obejmują dane za IV kwartał 2014 ( od do ) oraz dane porównywalne za IV kwartał 2013 ( od do ) Zmiany w standardach rachunkowości W niniejszym śródrocznym skróconym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym zastosowano takie same zasady rachunkowości, jakie zastosowano przy sporządzaniu rocznego pełnego skonsolidowanego sprawozdania finansowego za 2013 rok (Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A. za od 1 stycznia 2013 roku do 31 grudnia 2013 roku) oraz standardy i interpretacje zatwierdzone przez Unię Europejską obowiązujące dla ów rocznych rozpoczynających się w dniu 1 stycznia 2014 roku lub po tej dacie, zaprezentowane w śródrocznym skróconym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy za trzeci kwartał. Poniżej przedstawiono zestawienie standardów, które zostały opublikowane w czwartym kwartale, ale jeszcze nie obowiązują ponieważ nie zostały zatwierdzone przez Unię Europejską: Zmiana Zakres/data zastosowania Wpływ na sprawozdanie Grupy MSR 1 Prezentacja sprawozdań finansowych Opublikowana w grudniu zmiana do MSR 1 jest częścią inicjatywy, której celem jest poprawa jakości prezentacji i ujawnień sprawozdań finansowych. Celem zmiany jest upowszechnienie zastosowania profesjonalnego osądu w trakcie określania jakie informacje należy ujawnić w sprawozdaniach finansowych, w szczególności poprzez doprecyzowanie kwestii materialności oraz prezentacji ujawnień. Implementacja zmiany nie będzie wywierała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe Grupy. Data zastosowania: rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2016 roku lub później. MSR 28 Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach Zmiana (opublikowane łącznie ze zmianą do MSSF 10), dotyczy wytycznych w zakresie sprzedaży lub wniesienia wkładu pomiędzy inwestorem a jego spółką zależną lub wspólnym przedsięwzięciem. Zmiana (opublikowana w grudniu 2014 roku łącznie ze zmianą do MSSF 10 i MSSF 12) doprecyzowująca wymagania w zakresie rozliczeń jednostek inwestycyjnych oraz wytycznych stosowania. Data zastosowania: rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2016 roku lub później. Grupa jest w trakcie analizy wpływu przedmiotowych zmian na sprawozdanie finansowe Grupy, niemniej jednak nie oczekuje się istotnego wpływu. 13

16 MSSF 10 Skonsolidowane sprawozdanie finansowe MSSF 12 Ujawnianie informacji na temat udziałów w innych jednostkach Zmiana (opublikowana łącznie ze zmianą do MSR 28), dotyczy wytycznych w zakresie sprzedaży lub wniesienia wkładu pomiędzy inwestorem a jego spółką zależną lub wspólnym przedsięwzięciem. Zmiana (opublikowana w grudniu 2014 roku łącznie ze zmianą do MSSF 12 i MSR 28) doprecyzowująca wymagania w zakresie rozliczeń jednostek inwestycyjnych oraz wytycznych stosowania. Data zastosowania: rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2016 roku lub później. Zmiana opublikowana w grudniu 2014 roku łącznie ze zmianą do MSSF 12 i MSR 28. Ma na celu doprecyzowanie wymagań w zakresie rozliczeń jednostek inwestycyjnych oraz wytycznych stosowania. Data zastosowania: rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2016 roku lub później. Grupa jest w trakcie analizy wpływu przedmiotowych zmian na sprawozdanie finansowe Grupy, niemniej jednak nie oczekuje się istotnego wpływu. Z przeprowadzonych analiz wynika, że zastosowanie zmian do standardu nie będzie wywierało istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe Grupy. Na dzień zatwierdzenia niniejszego sprawozdania do publikacji, biorąc pod uwagę toczący się w UE proces wprowadzania standardów MSSF oraz prowadzoną przez Spółkę działalność, w zakresie stosowanych przez Spółkę zasad rachunkowości nie ma różnicy między standardami MSSF, które weszły w życie, a standardami MSSF zatwierdzonymi przez UE. 5. Istotne zasady rachunkowości Szczegółowe zasady rachunkowości zostały zaprezentowane w rocznym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A. za od 1 stycznia 2013 roku do 31 grudnia 2013 roku, opublikowanym w dniu 7 marca 2014 roku i dostępnym na stronie internetowej ING Banku Śląskiego S.A. ( Poniżej przedstawiono zmiany, które zostały wprowadzone do opisu zasad rachunkowości stosowanych przez Grupę Kapitałową. Wprowadzone w czwartym kwartale 2014 roku zmiany miały charakter redakcyjny, doprecyzowujący w celu polepszenia jakości i przejrzystości opisu zasad rachunkowości stosowanych przez Grupę Zmiany wprowadzone do opisu zasad w zakresie zastosowanych szacunków do kalkulacji utraty wartości aktywów finansowych Istnienie obiektywnego dowodu utraty wartości aktywów finansowych jest następstwem jednego lub większej ilości zdarzeń, których wystąpienie wpływa bezpośrednio na szacowanie przyszłych przepływów finansowych związanych z tymi aktywami. Szacunki mogą uwzględniać możliwe do zaobserwowania dane wskazujące na wystąpienie niekorzystnej zmiany sytuacji płatniczej kredytobiorców należących do określonej grupy lub sytuacji gospodarczej w danym kraju lub jego części, co ma związek z problemami występującymi w tej grupie aktywów. Dla portfeli IBNR (Incurred But Not Reported) i INSFA (Individually Non-Significant Financial Assets) wyliczenia prowadzone są w oparciu o parametry PD, EAD, LGD i ujawnienia, zgodnie z poniższą formułą: Odpis aktualizacyjny = (1-(1-PD) (M/12) ) x (EAD + EI) x LGD Gdzie: PD prawdopodobieństwo wystąpienia przesłanki utraty wartości w horyzoncie 12 miesięcy zgodnie z podejściem Point in Time, EAD (exposure at default) kwota bieżącego zaangażowania bilansowego powiększona o prognozowany ekwiwalent bilansowy niewykorzystanych linii 14

17 kredytowych i zobowiązań pozabilansowych z uwzględnienie współczynnika konwersji (tzw. CCF lub k-faktora) według odpowiednich modeli EAD, EI (effective interests) - odsetki umowne naliczone i niezapłacone z uwzględnieniem nierozliczonych prowizji wraz z korektą z tytułu efektywnej stopy procentowej dla tych zaangażowań dla których jest wyznaczana efektywna stopa procentowa oraz odsetki umowne naliczone i niezapłacone dla tych zaangażowań dla których nie jest wyznaczana efektywna stopa procentowa, LGD wskaźnik oczekiwanej straty, odpowiadający dopełnieniu do jedności stosunku wartości możliwej do odzyskania i podstawy tworzenia odpisów aktualizacyjnych uwzględniający wszelkie koszty bezpośrednie poniesione od momentu wystąpienia utraty wartości do momentu zakończenia procesu windykacji, M ujawnienia straty wyrażony w miesiącach, który wynosi 8 12 miesięcy w zależności od segmentu biznesowego. Historyczne parametry strat są korygowane na podstawie danych pochodzących z bieżących obserwacji w celu uwzględnienia wpływu aktualnych czynników rynkowych, które nie miały miejsca w ie, którego dotyczą obserwacje historyczne, oraz wyłączenia skutków okoliczności, które miały miejsce w ie historycznym, a które nie zachodzą obecnie. Poziom parametru LGD, służący do wyliczania kwoty odpisu aktualizującego metodą kolektywną dla ekspozycji z rozpoznaną utratą wartości (niewykonaniem zobowiązania), jest uzależniony od czasu przebywania ekspozycji kredytowej w stanie utraty wartości. Szczegółowe ujawnienia dotyczące stosowanych w Banku modeli do szacowania ryzyka kredytowego przedstawione zostały w Rocznym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A. za od 1 stycznia 2013 roku do 31 grudnia 2013 roku, w rozdziale Zarządzanie ryzykiem w Grupie Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A., w punkcie poświęconym zarządzaniu ryzykiem kredytowym (punkt I). Do określenia utraty wartości (lub jej odwrócenia) niezbędne jest wyliczenie bieżącej wartości oczekiwanych przyszłych przepływów pieniężnych. Metodologia i założenia wykorzystywane przy szacowaniu zarówno wysokości jak i momentów przyszłych przepływów pieniężnych są regularnie przeglądane i uaktualniane w razie potrzeby. Opis przykładowych przesłanek identyfikacji utraty wartości aktywów finansowych oraz stosowane zasady ewidencyjne przedstawione zostały w punkcie Utrata wartości (punkt w rocznym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A. za od 1 stycznia 2013 roku do 31 grudnia 2013 roku) Zmiany wprowadzone do opisu zasad w punkcie zyski i straty wynikające z wyceny w terminie późniejszym Zyski lub straty wynikające ze zmiany wartości godziwej składnika aktywów finansowych lub zobowiązania finansowego, nie stanowiących części powiązania zabezpieczającego, ujmuje się w następujący sposób: zyski lub straty wynikające ze składnika aktywów finansowych lub zobowiązania finansowego, zakwalifikowanego jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy, ujmuje się w rachunku zysków i strat, zyski lub straty wynikające z wyceny do wartości godziwej składnika aktywów finansowych zaliczonego do dostępnych do sprzedaży, ujmuje się bezpośrednio w kapitale własnym, poprzez zestawienie zmian w kapitale własnym. 15

18 Odsetki wyliczone przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej ujmuje się w rachunku zysków i strat. Z chwilą wystąpienia utraty wartości składników aktywów finansowych lub grupy aktywów finansowych Bank obciąża rachunek zysków i strat kwotą odsetek umownych niezapłaconych na dzień wystąpienia utraty wartości. Od tej chwili Bank nalicza odsetki od wartości składników aktywów finansowych lub grupy aktywów finansowych pomniejszonej o wartość dokonanego odpisu z tytułu utraty wartości. Odsetki są naliczane przy użyciu stopy procentowej stosowanej dla celów kalkulacji odpisów z tytułu utraty wartości składników aktywów finansowych. W dalszej kolejności wartość ta jest korygowana o spłacone w danym ie odsetki umowne. Dywidendy wynikające z instrumentów kapitałowych dostępnych do sprzedaży ujmuje się w rachunku zysków i strat w momencie, kiedy powstaje prawo jednostki do ich otrzymania. Różnice kursowe wynikające ze zmian wartości składnika aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży wyrażonego w walucie obcej ujmuje się bezpośrednio w kapitale własnym tylko w odniesieniu do aktywów niepieniężnych, natomiast różnice kursowe generowane przez aktywa pieniężne (np. papiery dłużne) zaliczane są do rachunku zysków i strat. W momencie usunięcia składnika aktywów finansowych z bilansu skumulowane zyski lub straty poprzednio ujęte w kapitale własnym ujmuje się w rachunku zysków i strat. Jeżeli występują obiektywne przesłanki, iż nastąpiła utrata wartości składnika aktywów finansowych zaliczonego do dostępnych do sprzedaży, to Bank rozpoznaje odpis aktualizujący w sposób opisany w punkcie dotyczącym utraty wartości składników aktywów finansowych. Wartość godziwa aktywów i zobowiązań finansowych kwotowanych na aktywnym rynku (w tym papierów wartościowych) ustalana jest w oparciu o cenę kupna (bid price) dla pozycji długiej i sprzedaży (offer price) dla pozycji krótkiej. W przypadku braku aktywnego rynku dla danego instrumentu lub w przypadku papierów wartościowych, które nie są notowane na aktywnym rynku Bank ustala wartość godziwą przy zastosowaniu technik wyceny, do których zalicza się wykorzystanie ostatnich transakcji rynkowych, analizę zdyskontowanych przepływów pieniężnych, modele wyceny opcji oraz inne techniki wyceny powszechnie używane przez uczestników rynku. Wartość godziwa aktywów i zobowiązań finansowych ustalana jest w oparciu o zasady ostrożnej wyceny (ang.: prudent valuation) bazując na wskazówkach zawartych w standardach technicznych Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego (EBA do artykułu 105(14) Regulacji EU 575/2013 opublikowane w marcu 2014). Celem takiego podejścia jest wyznaczenie wartości godziwej na wysokim 90% poziomie ufności, z uwzględnieniem niepewność ceny rynkowej oraz kosztu zamknięcia. Aktywność rynku ocenia się w oparciu o częstotliwość i wolumen przeprowadzanych transakcji oraz dostępność do informacji o kwotowanych cenach, które co do zasady powinny być dostarczane w sposób ciągły. Za rynek główny i zarazem najkorzystniejszy uważa się rynek do którego Bank ma dostęp i na którym w zwykłych warunkach zawarłby transakcje sprzedaży/zakupu składnika aktywów lub przeniesienia zobowiązania. W oparciu o stosowane metody ustalania wartości godziwej, poszczególne składniki aktywów/zobowiązań finansowych klasyfikuje się do następujących kategorii: poziom I: aktywa/zobowiązania finansowe wyceniane bezpośrednio w oparciu o ceny kwotowane na aktywnym rynku, poziom II: aktywa/zobowiązania finansowe wyceniane w oparciu o techniki wyceny bazujące na założeniach wykorzystujących informacje pochodzące z aktywnego 16

19 rynku lub obserwacje rynkowe, poziom III: aktywa/zobowiązania finansowe wyceniane w oparciu o powszechnie stosowane przez uczestników rynku techniki wyceny, których założenia nie bazują na informacji pochodzącej z aktywnego rynku. W cyklach miesięcznych Bank weryfikuje czy wystąpiły zmiany w jakości danych wejściowych stosowanych do poszczególnych technik wyceny i ustala, jakie były powody tych zmian oraz ich wpływ na kalkulację wartości godziwej składnika aktywów/zobowiązań finansowych. Każdy zidentyfikowany przypadek rozpatrywany jest indywidualnie i w oparciu o szczegółowe analizy Bank podejmuje decyzję, czy jego identyfikacja wiąże się z koniecznością aktualizacji podejścia do ustalania wartości godziwej czy też nie. W uzasadnionych przypadkach Bank podejmuje decyzję o wprowadzeniu zmian w metodologii ustalania wartości godziwej oraz dacie ich wprowadzenia rozumianej, jako data zmiany okoliczności. Następnie uwzględnia wpływ wprowadzenia zmian na klasyfikację do poszczególnych kategorii hierarchii wyceny w wartości godziwej. Wszelkie zmiany w metodologii wyceny wraz z uzasadnieniem podlegają szczegółowym ujawnieniom w odrębnej nocie do sprawozdania finansowego Zmiany wprowadzone do opisu zasad w zakresie aktywów wyceniane według zamortyzowanego kosztu Na każdy dzień bilansowy Bank ocenia, czy istnieją obiektywne dowody utraty wartości składnika aktywów finansowych lub grupy aktywów finansowych. Składnik aktywa finansowego lub grupa aktywów finansowych utraciły wartość, a strata z tytułu utraty wartości została poniesiona wyłącznie, gdy istnieją obiektywne dowody utraty wartości wynikające z jednego lub więcej zdarzeń mających miejsce po początkowym ujęciu składnika aktywów (zdarzenie powodujące stratę), a zdarzenie (lub zdarzenia) powodujące stratę ma wpływ na oczekiwane przyszłe przepływy pieniężne wynikające ze składnika aktywów finansowych lub grupy aktywów finansowych, których wiarygodne oszacowanie jest możliwe. Nie ujmuje się strat oczekiwanych w wyniku przyszłych zdarzeń bez względu na stopień prawdopodobieństwa ich zajścia. W procesie identyfikacji utraty wartości, w pierwszej kolejności Bank ocenia, czy występują przesłanki utraty wartości dla składników aktywów finansowych. Bank określił zdarzenia będące przesłankami utraty wartości składnika aktywów finansowych z uwzględnieniem specyfiki portfeli poszczególnych zaangażowań kredytowych. a) Przesłanki utraty wartości w zakresie detalicznych zaangażowań kredytowych dłużnik zalega ze spłatą istotnego zadłużenia (w rozumieniu Uchwały nr 76/2010 Komisji Nadzoru Finansowego) o więcej niż 90 dni; wszczęcie postępowania egzekucyjnego wobec dłużnika; wysokie prawdopodobieństwo upadłości lub upadłość dłużnika; wypowiedzenie umowy kredytowej; zła sytuacja ekonomiczno-finansowa dłużnika/przedsiębiorcy wyrażona poprzez nadanie odpowiedniej klasy ryzyka, zgodnie z modelem obowiązującym w Grupie; restrukturyzacja należności kredytowej, w zakresie której wartość bieżąca kwoty zadłużenia została istotnie zmniejszona; umorzenie/spisanie części należności kredytowej, dla której rozpoznana została utrata wartości; 17

20 uzasadnione podejrzenie wyłudzenia kredytu; utrata wartości na innych rachunkach tego samego dłużnika w ramach segmentu produktowego; brak uwiarygodnienia powrotu do regularnej obsługi w sytuacji, gdy terminowej obsługi jest mniejszy lub równy 90 dni (trzy miesiące). b) Przesłanki utraty wartości w zakresie portfeli kredytowych klientów strategicznych i korporacyjnych wysokie prawdopodobieństwo upadłości lub innej reorganizacji finansowej dłużnika; zaprzestanie przez dłużnika spłat kapitału, odsetek lub prowizji i opóźnienie w spłacie utrzymuje się powyżej 45 dni; dłużnik boryka się z istotnymi trudnościami finansowymi, co może skutkować brakiem spłaty aktywa finansowego lub jej opóźnieniem; istotne naruszenie warunków umownych przez dłużnika, które wskazują na możliwy do zmierzenia spadek szacowanych przyszłych przepływów pieniężnych z danego składnika aktywów finansowych: dokonano sprzedaży lub likwidacji zabezpieczenia o znaczącej wartości, ustanowiono zabezpieczenie o znaczącej wartości na rzecz innego wierzyciela, zaciągnięto znaczące zadłużenia w innej instytucji finansowej, przedterminowo spłacono znaczące zadłużenia w innej instytucji finansowej, zanik aktywnego rynku na dany składnik aktywów finansowych ze względu na trudności finansowe dłużnika, mający negatywny wpływ na przyszłe przepływy pieniężne z danego składnika aktywów finansowych; restrukturyzacja należności kredytowej ze względów niekomercyjnych, tzn.: związanych z trudnościami finansowymi klienta; poważny konflikt pomiędzy udziałowcami, utrata jedynego/głównego kontrahenta, utrata/śmierć kluczowej osoby w podmiocie przy braku sukcesji, zdarzenie losowe powodujące zniszczenie kluczowych aktywów dłużnika; kwestionowanie bilansowej ekspozycji kredytowej przez dłużnika na drodze postępowania sądowego; nieznane miejsce pobytu i nieujawniony majątek osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą. c) Warunki prowadzenia oceny utraty wartości ekspozycji kredytowych Kontrolą pod kątem utraty wartości ekspozycji objęty jest cały portfel kredytowy klientów detalicznych, strategicznych i sieciowych klientów korporacyjnych. Ocena ekspozycji kredytowej pod kątem utraty wartości wykonywana jest w stosunku do dłużnika automatycznie w cyklu dziennym dla klientów z segmentów detalicznych oraz w obowiązujących terminach monitoringu portfela regularnego i nieregularnego w stosunku do klientów strategicznych i sieciowych klientów korporacyjnych. Wystąpienie przesłanki utraty wartości ekspozycji kredytowej klientów strategicznych i sieciowych klientów korporacyjnych wymaga przeklasyfikowania dłużnika do portfela klientów nieregularnych i przeprowadzenia analizy (testu) pod kątem utraty wartości w oparciu o oczekiwane przyszłe przepływy pieniężne. Jeżeli w wyniku oceny stwierdza się, że dla danego składnika aktywów finansowych nie istnieją obiektywne dowody utraty wartości składnik ten włączany jest do grup aktywów finansowych o podobnych cechach ryzyka kredytowego, które wskazują na zdolność 18