Uwagi zgodnie z art. 7 ust. 3 dyrektywy 2002/21/WE 1

Transkrypt

1 KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 9/07/2010 C(2010)4939 SG-Greffe (2010) D/10586 Urząd Komunikacji Elektronicznej (UKE) ul. Kasprzaka Warszawa Polska Do wiadomości: Pani Anna Streżyńska Prezes Faks: Szanowna Pani, Dotyczy: Decyzja Komisji dotycząca spraw PL/2010/1092 oraz PL/2010/1093: Hurtowe usługi zakańczania połączeń w stacjonarnej publicznej sieci telefonicznej operatorów alternatywnych Petrotel Sp. z o.o. i Intelligent Technologies SA na terenie Polski Uwagi zgodnie z art. 7 ust. 3 dyrektywy 2002/21/WE 1 I. PROCEDURA W dniu 11 czerwca 2010 r. Komisja zarejestrowała powiadomienie od polskiego organu regulacyjnego, Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej (Prezes UKE), dotyczące rynku hurtowych usług zakańczania połączeń w stacjonarnej publicznej sieci telefonicznej operatora Intelligent Technologies S.A. (IT) i drugiego przeglądu takiego rynku dla operatora Petrotel Sp. z o.o. (Petrotel). Równolegle z konsultacjami unijnymi zgodnie z art. 7 dyrektywy ramowej prowadzone są konsultacje krajowe 2. Termin zakończenia obu konsultacji upływa dnia 12 lipca 2010 r. 1 2 Dyrektywa 2002/21/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie wspólnych ram regulacyjnych sieci i usług łączności elektronicznej (dyrektywa ramowa), Dz.U. L 108 z , s. 33. Zgodnie z art. 6 dyrektywy ramowej. Commission européenne/europese Commissie, 1049 Bruxelles/Brussel, BELGIQUE/BELGIË - Tel

2 W dniu 21 czerwca 2010 r. wysłano do Prezesa UKE prośbę o udzielenie informacji 3. Odpowiedź otrzymano w dniu 24 czerwca 2010 r. Zgodnie z art. 7 ust. 3 dyrektywy ramowej krajowe organy regulacyjne oraz Komisja mogą przedstawić krajowemu organowi regulacyjnemu uwagi na temat zgłoszonych projektów środków. II. OPIS PROJEKTU ŚRODKÓW II.1. Kontekst Proponowane środki są kontynuacją środków już zgłoszonych Komisji, a dotyczących rynku usług zakańczania połączeń w stacjonarnej publicznej sieci telefonicznej operatora zasiedziałego Telekomunikacji Polskiej SA (TP) (sprawy PL/2006/0381 i PL/2009/0903) i innych operatorów alternatywnych (sprawy PL/2006/0502, PL/2007/0633, PL/2007/0641, PL/2007/0685, PL/2008/ , PL/2008/0776 oraz PL/2009/0814) 4. II.2. Definicja rynku Zgłoszone proponowane środki dotyczą rynku hurtowych usług zakańczania połączeń w stacjonarnej publicznej sieci telefonicznej dwóch operatorów alternatywnych Intelligent Technologies SA i Petrotel Sp. z o.o., który odpowiada rynkowi 3 zdefiniowanemu w zaleceniu Komisji w sprawie rynków właściwych ( zaleceniu ) 5. Zakańczanie połączeń jest zdefiniowane jako świadczona przez operatora sieci stacjonarnej usługa hurtowa, która zapewnia kierowanie ruchu przychodzącego z punktu połączenia z siecią innego operatora do punktu zakończenia w tej sieci stacjonarnej. Według Prezesa UKE właściwy rynek geograficzny odpowiada geograficznemu zasięgowi sieci każdego operatora. II.3. Ustalenia dotyczące znaczącej pozycji rynkowej Na podstawie przeprowadzonej analizy rynku Prezes UKE zamierza stwierdzić, że IT i Petrotel posiadają znaczącą pozycję rynkową w ramach swoich poszczególnych sieci. Prezes UKE opiera swój wniosek przede wszystkim na następujących kryteriach: obaj operatorzy posiadają 100 % udziału w rynku usług zakańczania połączeń w swoich sieciach, ponieważ tylko oni mogą realizować zakańczanie połączeń do poszczególnych użytkowników podłączonych do tych sieci. Prezes UKE uważa również, że siła Zgodnie z art. 5 ust. 2 dyrektywy ramowej. Odnośnie tych zgłoszeń, dotyczących usług zakańczania połączeń w sieciach operatorów alternatywnych, Komisja przedstawiła uwagi na temat nienakładania obowiązku regulacji cen na operatorów alternatywnych, i zwróciła się do UKE z prośbą o uważne monitorowanie stawek za zakończenie połączeń. Komisja podkreśliła, że jeżeli nastąpiłaby istotna zmiana warunków umowy, lub nie sprawdziły się oczekiwania co do dalszych obniżek cen, lub jeśli wzrósłby poziom asymetrii stawek za zakończenie połączeń względem stawek stosowanych przez Telekomunikację Polską (TP), wówczas UKE powinno interweniować i narzucić skuteczny system regulacji cen również operatorom alternatywnym. Zalecenie Komisji 2007/879/WE z dnia 17 grudnia 2007 r. w sprawie właściwych rynków produktów i usług w sektorze łączności elektronicznej podlegających regulacji ex ante zgodnie z dyrektywą 2002/21/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wspólnych ram regulacyjnych sieci i usług łączności elektronicznej, Dz.U. L 344 z , s

3 nabywcza innych operatorów, którzy są zobowiązani korzystać z usług tego konkretnego operatora w celu realizacji zakończenia połączenia w jego sieci, nie jest wystarczająca, aby zrównoważyć znaczącą pozycję rynkową operatora realizującego zakończenie połączenia. II.4. Regulacyjne środki zaradcze Prezes UKE proponuje nałożyć na obydwu operatorów o znaczącej pozycji rynkowej następujące obowiązki: (i) dostęp do sieci; (ii) niedyskryminacja; (iii) przejrzystość; (iv) regulacja cen (zakaz stosowania zawyżonych stawek). W odniesieniu do obowiązku regulacji cen, Prezes UKE uznaje za uzasadnione 6 dopuszczenie pewnej asymetrii stawek stosowanych przez IT i Petrotel względem stawek ich konkurentów. Poziom asymetrii zostanie ustalony w harmonogramie tzw. ścieżki dojścia, zezwalając obydwu operatorom na ustalanie stawek za zakończenie połączenia wyższych niż te ustalone przez operatora zasiedziałego. Poziom stawek za zakończenie połączenia w sieci stacjonarnej (FTR) nie powinien przekraczać następujących współczynników: 01/01/ /07/ /01/ /07/ /01/ /07/ /01/ /07/2012 Maksymalny poziom asymetrii stawek FTR operatorów alternatywnych względem stawek FTR TP 92% 82% 73% 64% 55% 46% 37% 27% (na terenie tej samej strefy 7 ) 6 7 W opinii Prezesa UKE w okresie przejściowym (tj. do dnia 31 grudnia 2012 r., jak określono w zaleceniu Komisji 2009/396/WE z dnia 7 maja 2009 r. w sprawie uregulowań dotyczących stawek za zakańczanie połączeń w sieciach stacjonarnych i ruchomych w UE (zalecenie w sprawie stawek za zakańczanie połączeń), Dz. U. L 124 z , s. 67) może dochodzić do odchyleń od efektywnych kosztowo i symetrycznych stawek za zakończenie połączenia w sieci stacjonarnej. W momencie gdy zakończy się okres określony przez Prezesa UKE w harmonogramie ścieżki dojścia, polski regulator przeprowadzi analizę rynku, na podstawie której zadecyduje, czy asymetria stawek za zakończenie połączenia powinna być utrzymana, czy nie. W swojej odpowiedzi na wniosek o udzielenie informacji Prezes UKE wyjaśnił, że zakończenie połączenia w ramach tej samej strefy jest połączeniem w ramach sieci danego operatora między Logicznym Punktem Styku Sieci a użytkownikiem końcowym przyłączonym do sieci danego operatora w tej strefie numeracyjnej, w której utworzono Logiczny Punkt Styku Sieci. Zaangażowane centrale telefoniczne nie zapewniają funkcji międzystrefowych dla realizacji tego połączenia. 3

4 01/01/ /07/ /01/ /07/ /01/ /07/ /01/ /07/2012 Maksymalny poziom asymetrii stawek FTR operatorów alternatywnych względem stawek FTR TP 9% 8% 7% 6% 5% 4% 3% 3% (poza obszarem tranzytowym8) III. UWAGI Na podstawie przekazanego przez Prezesa UKE powiadomienia i dodatkowych informacji, Komisja przedstawia następujące uwagi 9 : Asymetria w proponowanej metodzie regulacji cen i wynikające z niej stawki za zakończenie połączenia w sieci stacjonarnej Komisja z zadowoleniem przyjmuje decyzję Prezesa UKE o nałożeniu obowiązku regulacji cen również na operatorów alternatywnych. Jednocześnie Komisja zauważa, że Prezes UKE nie nałożył na IT i Petrotel obowiązku określania cen w zależności od kosztów. Zamiast tego, Prezes UKE zamierza nałożyć zakaz stosowania zawyżonych hurtowych stawek za zakończenie połączenia ustalając harmonogram ścieżki dojścia, w którym określony zostanie dozwolony dla obydwu operatorów poziom asymetrii względem stawek za zakończenie połączenia operatora zasiedziałego. W takiej sytuacji, zamiast ustalać różnice pomiędzy stawkami różnych operatorów, za najwłaściwszy środek naprawczy w perspektywie średnioterminowej uznaje się obowiązek określania cen w oparciu o koszty 10, skutecznie zapewniający, aby operatorzy odpowiedzialni za zakańczanie połączeń, mający możliwość ku temu i motywację, nie ustalali jednak cen znacznie powyżej kosztów. Wobec powyższego, Komisja przyznając, że w przypadku mniejszych operatorów zastosowanie regulacyjnego modelu kosztów W swojej odpowiedzi na wniosek o udzielenie informacji UKE wyjaśnił, że zakończenie połączenia poza obszarem tranzytowym jest połączeniem w ramach sieci danego operatora między Logicznym Punktem Stylu Sieci a użytkownikiem końcowym przyłączonym do sieci w obszarze tranzytowym różnym od tego, w którym utworzono Logiczny Punkt Styku Sieci. W takim Logicznym Punkcie Styku Sieci przynajmniej dwie centrale telefoniczne realizują połączenia międzystrefowe. Zgodnie z art. 7 ust. 3 dyrektywy ramowej. Zob. np. sprawy IT/2007/0659, ES/2008/

5 może być czasem uważane za nadmierne obciążenie i że w związku z tym ustalanie stawek za zakończenie połączenia dla tych operatorów na podstawie alternatywnego podejścia lub harmonogramów ścieżek dojścia może być uzasadnione w okresie przejściowym wzywa Prezesa UKE, aby w toku następnej analizy rynku nałożył na IT i Petrotel prawdziwy obowiązek określania cen w oparciu o koszty. Komisja przypomina również, że stawki za zakończenie połączenia powinny być co do zasady symetryczne, a przypadki asymetrii wymagają stosownego uzasadnienia. Każde odchylenie od jednolitego poziomu efektywności kosztowej należy uzasadnić obiektywnymi różnicami kosztów, które pozostają poza kontrolą operatorów. Komisja podkreśla również, że stawki za zakończenie połączenia powinny być ustalane na poziomie odpowiadającym kosztom ponoszonym przez efektywnego operatora i powinny odpowiadać najniższej cenie za zakończenie połączenia żądanej przez takiego operatora. W tym kontekście Komisja uważa, że Prezes UKE proponuje ustanowienie dwóch różnych poziomów asymetrii (tj. wyższego za zakończenie połączenia w tej samej strefie geograficznej i niższego za zakończenie połączenia poza obszarem tranzytowym) bez odpowiedniego uzasadnienia. Z powyższych względów Komisja wzywa Prezesa UKE do podania powodów - w ostatecznej decyzji - dla których ustanowiono różne poziomy asymetrii, ze szczególnym uwzględnieniem różnic w kosztach świadczenia usług oraz do odpowiedniego zweryfikowania, w razie potrzeby, poziomu asymetrii w odniesieniu do obydwu kategorii usług zakańczania połączeń, dopuszczonych w przypadku IT i Petrotel. Potrzeba przejrzystości i spójności w notyfikowaniu środków naprawczych na mocy procedury konsultacji unijnych Komisja zauważa, że ścieżki dojścia zaproponowane przez Prezesa UKE nie określają cen dostępu, lecz ustalają stosunek pomiędzy cenami operatorów alternatywnych a stawkami TP za zakończenie połączenia w określonym przedziale czasowym, przy czym TP nie jest zobowiązana do przestrzegania żadnej ścieżki dojścia 11, bowiem podstawę dla jej cen stanowią ponoszone przez nią koszty, zatwierdzane następnie przez Prezesa UKE. W związku z powyższym, Komisja przypomina Prezesowi UKE o wymogu zawiadamiania Komisji Europejskiej i krajowych organów regulacyjnych innych państw członkowskich o projektach środków dotyczących obowiązku kontroli cen i samych cen. Zgodnie z ramami regulacyjnymi, a w szczególności z art. 6 dyrektywy ramowej, istotne jest, aby, dla zapewnienia wymaganej przejrzystości, w sprawie proponowanych środków krajowe organy nadzoru przeprowadzały konsultacje z wszystkimi zainteresowanymi stronami i by uwzględniały ich uwagi przed podjęciem ostatecznej decyzji. Dodatkowo, w celu dopilnowania, aby decyzje podejmowane na szczeblu krajowym nie oddziaływały negatywnie na funkcjonowanie jednolitego rynku ani na realizację celów określonych w Traktacie, krajowe organy regulacyjne powinny również powiadamiać Komisję oraz inne krajowe organy regulacyjne o 11 Zob. sprawa PL/2009/

6 spełniających określone kryteria decyzjach, umożliwiając im zajęcie stanowiska w tym przedmiocie. Oceniając decyzje regulacyjne zgłoszone na mocy art. 7 dyrektywy ramowej, Komisja wyrażała wielokrotnie pogląd 12, że zorientowane na koszty pułapy cenowe, ścieżki dojścia lub stawki za połączenia między sieciami ustalane w sposób inny niż przewiduje regulacyjny model kosztów, stanowią wymogi regulacyjne, o których mowa w art. 16 dyrektywy ramowej, i oddziaływują na wymianę handlową pomiędzy państwami członkowskimi. Na mocy art. 7 ust. 3 w związku z motywem 15 dyrektywy ramowej istnieje zatem wymóg notyfikacji tych proponowanych środków. W tym względzie należy przypomnieć, że na mocy zalecenia Komisji w sprawie notyfikacji, terminów i konsultacji przewidzianych w art. 7 dyrektywy ramowej 13 poziom cen i zmiany metodyki stosowanej przy obliczaniu kosztów lub cen uznawane są za istotne zmiany charakteru lub zakresu środków naprawczych, które mają znaczący wpływ na rynek i powinny zatem podlegać standardowej procedurze notyfikacyjnej. W związku z powyższym, Komisja podkreśla, że na mocy art. 7 ust. 3 dyrektywy ramowej na Prezesie UKE spoczywa obowiązek zawiadamiania w sposób jasny i spójny o wszelkich przyszłych środkach dotyczących implementacji obecnie zgłoszonych obowiązków, a przede wszystkim tych, w których ustalane są stawki za zakańczanie połączeń w sieci stacjonarnej. Komisja informuje Prezesa UKE, że w przypadku braku konsultacji unijnych na mocy art. 7 ust. 3 dyrektywy ramowej dotyczących proponowanych środków naprawczych obejmujących istotne szczegóły, takie jak konkretne stawki za zakańczanie połączeń, Komisja rozważy skorzystanie ze swoich uprawnień zgodnie z art. 258 TFUE w odniesieniu do niewłaściwego stosowania art. 7 ust. 3 dyrektywy ramowej. Zgodnie z art. 7 ust. 5 dyrektywy ramowej Prezes UKE uwzględnia przede wszystkim uwagi innych krajowych organów regulacyjnych oraz Komisji i może przyjąć proponowane odpowiednie środki, a w przypadku ich przyjęcia powiadamia o tym Komisję. Stanowisko Komisji w sprawie tego konkretnego powiadomienia pozostaje bez uszczerbku dla jej ewentualnego stanowiska wobec innych powiadomień dotyczących proponowanych środków. Zgodnie z pkt 15 zalecenia 2008/850/WE Komisja opublikuje niniejszy dokument na swojej stronie internetowej. Komisja nie uznaje zawartych w niniejszym dokumencie informacji za poufne. Prezes UKE może poinformować Komisję 14 w ciągu trzech dni Zob. na przykład IE/2005/0216, DE/2008/0813, UK/2008/0854. Zob. motyw 14 zalecenia Komisji 2008/850/WE z dnia 15 października 2008 r. w sprawie notyfikacji, terminów i konsultacji przewidzianych w art. 7 dyrektywy ramowej, Dz.U. L 301 z , s. 23. Wniosek powinien zostać wysłany pocztą elektroniczną na adres: INFSO-COMP- ARTICLE7@ec.europa.eu lub faksem na numer:

7 roboczych od otrzymania niniejszej decyzji, czy uważa, że zgodnie ze wspólnotowymi i krajowymi przepisami dotyczącymi tajemnicy handlowej niniejszy dokument zawiera informacje poufne, które należałoby usunąć przed publikacją 15. Każdy taki wniosek powinien być uzasadniony. Z poważaniem W imieniu Komisji Robert Madelin Dyrektor Generalny 15 Przed upływem tego trzydniowego okresu Komisja może podać wyniki swojej oceny do wiadomości publicznej. 7