Spis treści. Wykaz skrótów... Wykaz literatury... Przedmowa... Rozdział I. Wpływ II wojny światowej na rozwój praw człowieka (Elżbieta Rojowska)...

Transkrypt

1 Wykaz skrótów... Wykaz literatury... Przedmowa... XI XIX XXXV Rozdział I. Wpływ II wojny światowej na rozwój praw człowieka (Elżbieta Rojowska) Wprowadzenie Prawo konfliktów zbrojnych i powstanie Międzynarodowej Komisji do spraw Zbrodni Wojennych Narody Zjednoczone Podsumowanie Rozdział II. Powszechna Deklaracja Praw Człowieka jako inspiracja dla współczesnych reżimów praw człowieka (Daria Bieńkowska) Wprowadzenie Manifest praw soft law Standardy praw człowieka Podsumowanie Rozdział III. Prawa człowieka a prawo własności (Dariusz Juruś) Wprowadzenie Locke owska koncepcja własności Prawa negatywne i pozytywne Prawa człowieka jako prawa własności Zakończenie Rozdział IV. Humanizm integralny Jacques a Maritaina a prawa człowieka (Ryszard Kozłowski) Wprowadzenie Czynniki wpływające na rozwój idei praw człowieka Prawa człowieka prawa osoby ludzkiej Prawa osoby a dobro wspólne Podsumowanie Rozdział V. Dehumanizacja a prawa człowieka (Jan Wadowski) Wprowadzenie Filozoficzne uzasadnienie praw człowieka Kwestionowanie antropologii praw człowieka V

2 4. Pytanie o przyszłość człowieka Zakończenie Rozdział VI. Wolność myśli jako warunek wolności wyrażania opinii. Filozoficzne rozważania nad opinią publiczną i poprawnością polityczną (Jarosław Barański) Wprowadzenie Źródła oświeceniowe wolności słowa Wolność słowa a opinia publiczna Opinia publiczna a poprawność polityczna Podsumowanie Rozdział VII. Bezpieczeństwo i prawa człowieka w perspektywie teorii systemów (Mikołaj Jacek Łuczak) Wprowadzenie Paradygmat systemowy Teoria systemów otwartych Ludwiga von Bertalanffy ego a system społeczny Cybernetyczne aspekty definiowania systemu Teoria systemów autoreferencyjnych Możliwości interpretacyjne koncepcji systemowych dla idei praw człowieka Podsumowanie Rozdział VIII. Wybrane aspekty bezpieczeństwa wolności i prawa do zgromadzeń w polskim systemie prawnym (Agnieszka Kania) Wprowadzenie Uwagi ogólne źródła prawa, bezpieczeństwo ogółu i jednostki, pojęcie bezpieczeństwa Uwagi szczegółowe podział przesłanek bezpieczeństwa zgromadzeń I. Przesłanki bezwzględne II. Przesłanki względne Rekapitulacje Rozdział IX. Transkulturowa Europa a prawo do wolności religijnej. Analiza w oparciu o art. 9 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności oraz jurysprudencję strasburską (Daria Bieńkowska) Wprowadzenie Wolność religijna wobec współczesnych wyzwań Zakres i znaczenie art. 9 EKPCz Forum internum Forum externum VI

3 6. Względy bezpieczeństwa a przekonania religijne Zakończenie Rozdział X. Bezpieczeństwo publiczne a prawa i wolności jednostki (Beata Walczak-Kowalik) Wprowadzenie Pojęcie bezpieczeństwa Zasada proporcjonalności ograniczeń konstytucyjnych praw i wolności Ograniczenia praw i wolności jednostki w świetle Europejskiej Konwencji Praw Człowieka wybrane zagadnienia I. Zakaz umyślnego pozbawienia życia z art. 2 EKPCz II. Ingerencja w prawo do poszanowania życia prywatnego i korespondencji art. 8 EKPCz III. Konwencyjny zakaz tortur i nieludzkiego traktowania Podsumowanie Rozdział XI. Naruszanie praw obywateli w Polsce pod pretekstem ochrony bezpieczeństwa (Łukasz Szymański) Wprowadzenie Naruszanie prawa do zgromadzeń Naruszanie prawa do wolności słowa Zakończenie Rozdział XII. Prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego osób z zaburzeniami psychicznymi (Daria Bieńkowska) Wprowadzenie Kategoria wolności i bezpieczeństwa osobistego. Znaczenie i źródła Pozbawienie wolności osoby umysłowo chorej Podsumowanie Rozdział XIII. Funkcja ochronna prawa karnego w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (Jaromir Rybczak) Funkcje prawa karnego Prawo karne a ochrona praw człowieka Funkcja ochronna prawa karnego w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka Obowiązek kryminalizacji czynów funkcjonariuszy państwowych Kryminalizacja czynów popełnionych przez osoby prywatne Wnioski Rozdział XIV. Problematyka cyberbezpieczeństwa i wzrastającej skali cyberataków a dostęp do Internetu jako wartości dla realizacji praw człowieka (Sylwia Gwoździewicz) VII

4 1. Wprowadzenie Cyberataki jako globalny problem dotyczący cyberbezpieczeństwa Prawne działania UE i polityka NATO w aspekcie cyberbezpieczeństwa. Polska ustawa o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa Dostęp do informacji w Internecie w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka a tworzenie prawnego systemu cyberbezpieczeństwa w UE Walka z cyberprzestępczością jako działanie priorytetowe w ramach działań prawnych Unii Europejskiej Zakończenie Rozdział XV. Ewolucja postrzegania zjawiska karcenia dzieci i ich bezpieczeństwa w rodzinie w ustawodawstwie polskim na tle standardów międzynarodowych (Monika Wilanowska) Wprowadzenie Karcenie jako stosowanie przemocy wobec dziecka Standardy międzynarodowe w zakresie zapewniania bezpieczeństwa dzieci w rodzinie Kwestia karcenia dzieci a wybrane ustawodawstwo polskie Podsumowanie Rozdział XVI. Etyka solidarności jako wyraz godności w prawach człowieka (Ryszard Kozłowski) Wprowadzenie Prawno-etyczne źródła idei solidarności Etyka solidarności jako wyraz myślenia według praw człowieka Prawa człowieka uniwersalizm formy a nieformalny uniwersalizm etyki Rozdział XVII. Opieka u kresu życia (end-of-life care) jako wyraz troski o bezpieczeństwo zdrowotne w kontekście praw człowieka (Mikołaj Jacek Łuczak) Wprowadzenie Zdrowie i opieka medyczna jako prawa człowieka Bezpieczeństwo zdrowotne jako przedmiot aksjologii i polityki Opieka paliatywna i opieka u kresu życia I. Definicje Opieka paliatywna (opieka paliatywno-hospicyjna) Opieka u kresu życia II. Indywidualny i grupowy wymiar opieki III. Pozamedyczne cele opieki Deklaracje i dokumenty programowe dotyczące opieki u kresu życia VIII

5 I. Deklaracja Światowego Stowarzyszenia Lekarzy w sprawie opieki medycznej u kresu życia II. The Prague Charter Palliative Care: a human right Podsumowanie Rozdział XVIII. Godność pacjenta w orzeczeniach sądów lekarskich i Sądu Najwyższego (Iwona Wrześniewska-Wal) Wprowadzenie Godność a prawa człowieka Godność i intymność pacjenta Odpowiedzialność zawodowa lekarzy Orzeczenia sądów lekarskich przykłady z praktyki I. Okręgowy Sąd Lekarski II. Naczelny Sąd Lekarski III. Kasacje do Sądu Najwyższego Podsumowania i wnioski Rozdział XIX. Prawa człowieka a etyka zawodowa psychologów. Studium przypadku oparte na procesie zmiany Kodeksu etyki i postępowania zawodowego w środowisku polskich psychologów (Anna Bogatyńska-Kucharska, Katarzyna Sikora, Małgorzata Steć) Wprowadzenie Nowy Kodeks Etyczny Psychologa a prawa człowieka Kodeks Etyczny Psychologa a zagadnienie godności człowieka Idea Solidarności a solidarność zawodowa psychologów Zakończenie Indeks rzeczowy IX