PL B1. ZAKŁADY CHEMICZNE ALWERNIA SPÓŁKA AKCYJNA, Alwernia, PL

Transkrypt

1 PL B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: (51) Int.Cl. A23K 1/175 ( ) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: (54) Sposób wytwarzania fosforanów paszowych (73) Uprawniony z patentu: ZAKŁADY CHEMICZNE ALWERNIA SPÓŁKA AKCYJNA, Alwernia, PL (43) Zgłoszenie ogłoszono: BUP 08/08 (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: WUP 12/12 (72) Twórca(y) wynalazku: WIESŁAW WANTUCH, Libiąż, PL JERZY KOTOWICZ, Alwernia, PL LESZEK URBAŃCZYK, Chrzanów, PL MIROSŁAW OLECH, Alwernia, PL JANUSZ LENAR, Alwernia, PL JUSTYNA PONURSKA-URBANIK, Krzeszowice, PL GRZEGORZ ŚCIEBUR, Alwernia, PL MIECZYSŁAW PIETRZELA, Alwernia, PL FRANCISZEK BACHOWSKI, Alwernia, PL WŁADYSŁAWA WÓJCIK, Rozkochów, PL (74) Pełnomocnik: rzecz. pat. Józef Gubała

2 2 PL B1 Opis wynalazku Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania fosforanów paszowych. Znany jest z polskiego opisu patentowego nr sposób otrzymywania fosforanów paszowych, w którym mieszanina wapna hydratyzowanego z dolomitem, korzystnie w stosunku 2:1-6:1 wzbogacona dodatkiem 100% ługu sodowego w ilości do 3% w stosunku do masy suchych składników traktowana jest dwukrotnie 50-77% roztworem kwasu fosforowego. W pierwszej fazie procesu dozowane jest co najmniej 50% roztworu podczas ciągłego mieszania. Ilość dodawanego roztworu kwasu fosforowego dozowanego w tej fazie procesu nie może przekraczać 77% całości, która ustalana jest w przeliczeniu na molowy stosunek P 2 O 5 do sumy tlenku wapnia CaO i MgO wyrażający się 4:5-6:1 w czasie min. W drugiej fazie procesu do reagującej masy dodana zostaje pozostała ilość wyliczonego kwasu fosforowego, przy czym korzystnie jest 20-30% kwasu zastąpić odpowiednią w przeliczeniu na P 2 O 5 ilością trójpolifosforanu sodowego, co powoduje zwiększenie przyswajalności przez organizmy, równocześnie wprowadzając śladowe ilości innych pierwiastków. Dodatek ługu sodowego wzmaga reaktywność mas składników w trakcie dozowania trójpolifosforanu sodu. Otrzymana masa poddawana jest procesowi suszenia w temperaturze K przez okres 1-5 godzin uzyskując fosforan paszowy wzbogacony w sód, magnez i inne mikroelementy towarzyszące dolomitowi. Inny znany z polskiego opisu patentowego nr sposób wytwarzania paszowego fosforanu dwuwapniowego z dodatkiem sodu polega na tym, że przygotowuje się mieszaninę kamienia wapiennego lub kredy z półproduktem fosforanowym otrzymywanym na drodze neutralizacji wapnem niegaszonym osadów pofiltracyjnych z neutralizacji kwasu fosforowego węglanem sodu przy produkcji trójpolifosforanu sodowego w stosunku wynoszącym 3:1 do 2:1, do której w trakcie procesu mieszania, wprowadza się ekstrakcyjny kwas fosforowy o stężeniu 70-75% H 3 PO 4, poddając mieszaninę reakcji w czasie minut, po czym uzyskany produkt suszy się w temperaturze nie wyższej niż 380 K. Znany jest także z polskiego opisu patentowego nr sposób wytwarzania paszowego fosforanu dwuwapniowego, w którym wapno hydratyzowane o zawartości CaO w ilości minimum 69,0% mas. i wilgoci w ilości maksimum 5,0% mas. oraz o uziarnieniu minimum 95,0% mas. poniżej 0,65 mm, w tym minimum 98,0% poniżej 0,20 mm i minimum 85,0% mas. poniżej 0,08 mm, miesza się, korzystnie fluidyzacyjnie i ze stopniowym dozowaniem, w wyrażonej masowo proporcji od 1,0:1,0 do 1,0:2,33 z kredą pastewną o zawartości CaCO 3 w ilości od 94,0 do 98,5% mas., SiO 2 w ilości maksimum 5,0% mas., Fe 2 O 3 + Al 2 O 3 w ilości maksimum 1,0% mas. i wilgoci w ilości maksimum 1,0% mas. oraz o uziarnieniu minimum 90,0% mas. poniżej 2,0 mm, w tym minimum 98% mas. poniżej 0,3 mm, po czym do ujednorodnionej mieszanki sypkiej w ilości 100 części mas. dozuje się w sposób ciągły i równomierny z równoczesnym mieszaniem w ilości od 90 do 116 części mas., w przeliczeniu na 100% H 3 PO 4, kwas ortofosforowy, o zawartości H 3 PO 4 w ilości 69,0 do 79,0% mas., F w ilości maksimum 0,2% mas., a korzystnie 0,0% oraz metali ciężkich As, Pb, Cd w ilości maksimum po 2 mg/kg i Hg w ilości maksimum 1 mg/kg, a korzystnie bez zawartości metali ciężkich, do uzyskania produktu przejściowego niecałkowitej neutralizacji zawierającego wilgoć w ilości maksimum 16,0% mas., który to produkt poddaje się suszeniu w zakresie temperatur od 358 do 380 K do uzyskania produktu końcowego o zawartości fosforanu dwuwapniowego do maksimum 99,6% mas. i wilgoci maksimum 2,0% mas., a następnie produkt ten znanym sposobem przesiewa się i frakcjonuje z dodatkowym rozdrobnieniem nadziarna do uzyskania uziarnienia poniżej 0,3 mm dla minimum 90,0% masy produktu. Znany jest również z polskiego opisu zgłoszeniowego wynalazku nr P sposób otrzymywania paszowych fosforanów dwuwapniowych, w którym do roztworu dodaje się porcjami rozdrobniony CaO aż do uzyskania ph roztworu w zakresie 3,8-4,2, korzystnie w zakresie 3,9-4,0 oraz w ilości zapewniającej zachowanie wzajemnego stosunku wagowego Ca do PO 4 w przedziale 1,0-1,1, przy czym proces prowadzi się w temperaturze pokojowej przy ciągłym mieszaniu. Inny znany z polskiego opisu zgłoszeniowego wynalazku nr P dodatek żywieniowy dla zwierząt, w którym związek wapniowy granuluje się w czasie dodawania cieczy granulacyjnej zawierającej kwas siarkowy, przy czym kwas siarkowy dodaje się w takiej ilości, że produkt końcowy zawiera 1-9% wagowych siarki, zaś ciecz granulacyjna zawiera 25-95% wagowych kwasu siarkowego. Kwas siarkowy dodaje się w takiej ilości, że produkt końcowy ma pojemność buforową mnie j- szą niż 700 miligramrównoważników H + /kg. Kwas siarkowy i ewentualnie wodę i/lub kwas fosforowy najpierw miesza się z cieczą granulacyjną a następnie ciecz granulacyjną dodaje się do związku wapniowego w urządzeniu do granulacji.

3 PL B1 3 Ponadto znany jest z polskiego opisu zgłoszeniowego wynalazku nr P sposób wytwarzania paszowego fosforanu wapniowego, w którym następujące surowce: wapno palone o zawartości co najmniej 88% masowych CaO, uziarnieniu co najmniej 98% mas. poniżej 0,6 mm, w tym co najmniej 90% mas. poniżej 0,1 mm w ilości 100 części mas., kwas ortofosforowy w ilości 125 do 150 części mas. w przeliczeniu na 100% H 3 PO 4 i woda w ilości 60 do 100 części mas., wliczając do tego wodę wprowadzoną z tymi surowcami, które to surowce w przeliczeniu na sumę mas wapna palonego i kwasu ortofosforowego przeliczonego na 100% H 3 PO 4 zawierają najwyżej po 0,001% mas. kadmu, arsenu i ołowiu, najwyżej 0,00001% mas. rtęci i najwyżej 0,2% mas. fluoru, miesza się równocześnie i intensywnie w czasie do 3 minut do uzyskania płynnej masy, którą następnie poddaje się dalszemu mniej intensywnemu mieszaniu w czasie od 10 do 60 minut i otrzymuje się sypki, zawierający najwyżej 3 do 6% mas. wilgoci produkt, który podsusza się w temperaturze najwyżej do 80 C do poziomu wilgoci poniżej 2% mas., uzyskując gotowy produkt, zawierający co najmniej 18% masowych fosforu, co najmniej 25% masowych wapnia i przyswajalności odpowiadającej do 95% mas. wapnia i fosforu. Zagadnieniem technicznym wymagającym rozwiązania jest opracowanie nowego sposobu wytwarzania fosforanów paszowych. Sposób wytwarzania fosforanów paszowych, zwłaszcza paszowego fosforanu dwuwapniowego, według wynalazku, charakteryzuje się tym, że najpierw przygotowuje się mieszankę fosforanowo- -wapniową otrzymaną w procesie hydratyzowania wapna palonego szlamem powstającym przy zatężaniu roztworu ortofosforanów sodowych otrzymanych z neutralizacji ekstrakcyjnego kwasu ortofosforowego węglanem lub wodorotlenkiem sodowym, przeznaczonych do produkcji trójpolifosforanu sodowego. Hydratyzacja wapna następuje w czasie intensywnego procesu zmieszania wapna ze szlamem, korzystnie przez zainicjowanie hydratyzacji w drodze wstępnego podgrzania składników. Masowy stosunek wapna palonego zawierającego min. 90% CaO do szlamu fosforanowego zawierającego: od 12 do 16% fosforanów w przeliczeniu na fosfor jako P, od 26 do 40% wilgoci, od 10 do 15% związków sodu w przeliczeniu na Na i zawierający 2 do 6% związków wapnia w przeliczeniu na wapń jako Ca, wynosi odpowiednio od 1:2 do 2,5:3. Otrzymana mieszanka fosforanowo-wapniowa zawiera: od 8 do 10% fosforanów w przeliczeniu na fosfor jako P, od 0 do 8% wilgoci, od 25 do 34% związków wapnia w przeliczeniu na Ca oraz od 7 do 9% związków sodu w przeliczeniu na Na. Następnie do wytworzenia paszowego fosforanu dwuwapniowego zużywa się kwas ortofosforowy o stężeniu 65 do 78% w ilości 450 do 520 części wagowych w przeliczeniu na 100% H 3 PO 4, mieszankę fosforanowo-wapniową w ilości 180 do 450 części wagowych oraz kredę min. 94% CaCO 3 w ilości 100 do 440 części wagowych, które miesza się i otrzymuje półprodukt o stałej zgranulowanej postaci, zawierający 8 do 16% wilgoci. Następnie zgranulowany półprodukt poddaje się wysuszeniu do poziomu 2% wilgoci prowadząc do otrzymania produktu finalnego o składzie: min. 18% fosforu, min. 19% wapnia, min. 16,5% fosforu rozpuszczalnego w 0,2% roztworze HCl. Sposób wytwarzania fosforanów paszowych, zwłaszcza paszowego fosforanu jednowapniowego, według wynalazku charakteryzuje się tym, że najpierw przygotowuje się mieszankę fosfor a- nowo-wapniową otrzymaną w procesie hydratyzowania wapna palonego szlamem powstającym przy zatężaniu roztworu ortofosforanów sodowych otrzymanych z neutralizacji ekstrakcyjnego kw a- su ortofosforowego węglanem lub wodorotlenkiem sodowym, a przeznaczonych do produkcji trójpolifosforanu sodowego. Hydratyzacja wapna następuje w czasie intensywnego procesu zmieszania wapna ze szlamem, korzystnie przez zainicjowanie hydratyzacji w drodze wstępnego podgrzania składników. Masowy stosunek wapna palonego zawierającego min. 90% CaO do szlamu fosforanowego zawierającego: od 12 do 16% fosforanów w przeliczeniu na fosfor jako P, od 26 do 40% wilgoci, od 10 do 15% związków sodu w przeliczeniu na Na i zawierający 2 do 6% związków wapnia w przeliczeniu na wapń jako Ca, wynosi odpowiednio od 1:2 do 2,5:3. Otrzymana mieszanka fosforanowo-wapniowa zawiera: od 8 do 10% fosforanów w przeliczeniu na fosfor jako P, od 0 do 8% wilgoci, od 25 do 34% związków wapnia w przeliczeniu na Ca oraz od 7 do 9% związków sodu w przeliczeniu na Na. Następnie do wytworzenia paszowego fosforanu jedno wapniowego zużywa się kwas ortofosforowy o stężeniu od 70 do 78% w ilości 620 do 660 części wagowych w przeliczeniu na 100% H 3 PO 4 mieszankę-fosforanowo wapniową w ilości 180 do 340 części wagowych oraz kredę zawierającą min. 94% CaCO 3 w ilości od 50 do 350 części wagowych, które miesza się i otrzymuje półprodukt o stałej zgranulowanej postaci zawierający 10 do 20% wilgoci. Następnie zgranulowany półprodukt poddaje się wysuszeniu do poziomu wilgoci poniżej 2% otrzymując finalny produkt o składzie: min. 22,5% fosforu, min. 14,0% wapnia, min. 21% fosforu rozpuszczalnego w 0,1% roztworze HCl.

4 4 PL B1 Sposób wytwarzania fosforanów paszowych, zwłaszcza paszowego fosforanu wapniowo- -sodowego, według wynalazku charakteryzuje się tym, że najpierw przygotowuje się mieszankę fosforanowo wapniową otrzymaną w procesie hydratyzowania wapna palonego szlamem powstającym przy zatężaniu roztworu ortofosforanów sodowych otrzymanych z neutralizacji ekstrakcyjnego kwasu ortofosforowego węglanem lub wodorotlenkiem sodowym, o przeznaczonych do produkcji trójpolifosforanu sodowego. Hydratyzacja wapna następuje w czasie intensywnego procesu zmieszania wapna ze szlamem, korzystnie przez zainicjowanie hydratyzacji w drodze wstępnego podgrzania składników. Masowy stosunek wapna palonego zawierającego min. 90% CaO do szlamu fosforanowego zawierającego: od 12 do 16% fosforanów w przeliczeniu na fosfor jako P, od 26 do 40% wilgoci, od 10 do 15% związków sodu w przeliczeniu na Na i zawierający 2 do 6% związków wapnia w przeliczeniu na wapń jako Ca, wynosi odpowiednio od 1:2 do 2,5:3. Otrzymana mieszanka fosforanowo-wapniowa zawiera: od 8 do 10% fosforanów w przeliczeniu na fosfor jako P, od 0 do 8% wilgoci, od 25 do 34% związków wapnia w przeliczeniu na Ca oraz od 7 do 9% związków sodu w przeliczeniu na Na. Następnie do wytworzenia paszowego fosforanu wapniowo sodowego zużywa się kwas ortofosforowy o stężeniu 65 do 78% H 3 PO 4 w ilości 425 do 460 części wagowych w przeliczeniu na 100% H 3 PO 4, mieszankę fosforanowo-wapniową w ilości 350 do 570 części wagowych, kredę min. 94% CaCO 3 w ilości od 50 do 300 części wagowych oraz sodę 98% Na 2 COs w ilości 35 do 80 części wagowych, które miesza się i otrzymuje stały zgranulowany półprodukt zawierający 6 do 12% wilgoci. Następnie, po jego wysuszeniu do poziomu wilgoci poniżej 2%, otrzymuje się finalny produkt o składzie: min. 18% fosforu w przeliczeniu na P, min. 6% sodu w przeliczeniu na Na, min. 14% wapnia w przeliczeniu na Ca, min. 15% fosforu rozpuszczalnego w 0,1% roztworze HCl. Sposób wytwarzania fosforanów paszowych, według wynalazku, umożliwia otrzymanie, w drodze intensywnego zmieszania wapna palonego i szlamu fosforanowego pochodzącego z zatężania roztworu ortofosforanów sodowych, mieszanki fosforanowo-wapniowej o niskim poziomie wilgoci dochodzącej do 8%, a także wodorotlenkową postać wapnia dającą lepszy asortymentowo finalny produkt, tak w zakresie przyswajalności, jak i granulacji. Dodatkową zaletą sposobu wytwarzania fosforanów paszowych, według wynalazku, jest możliwość magazynowania i dokładnego dozowania mieszanki fosforanowej do instalacji produkcyjnej oraz możliwość wykorzystania ciepła hydratyzacji wapna palonego do częściowego odparowania wilgoci ze szlamu. Dalszą istotna zaletą sposobu według wynalazku jest znaczące obniżenie kosztów produkcji fosforanów paszowych poprzez zmniejszenie zużycia kwasu fosforowego w granicach nawet do 25%. P r z y k ł a d 1: Dla wytworzenia fosforanu paszowego dwuwapniowego 400kg wapna palonego zawierającego 92,1% CaO zmieszano z 600 kg szlamu fosforanowego zawierającego: 14,0% fosforanów w przeliczeniu na fosfor jako P, 37,2% wilgoci oznaczonej w 105 C, a następnie wprowadzono do mieszalnika planetarnego, w którym ciepło tarcia mieszanych składników zainicjowało hydratyzację wapna palonego wilgocią zawartą w szlamie, a po procesie otrzymano 950 kg sypkiej i dobrze rozdrobnionej mieszanki fosforanowo-wapniowej, która zawierała 1,2% wilgoci w 105 C, 8,8% fosforanów w przeliczeniu na fosfor jako P, 30,1% związków wapnia w przeliczeniu na wapń jako Ca. Następnie 625 kg kwasu ortofosforowego o stężeniu 73,0% H 3 PO 4 wprowadzono do mieszalnika dwuwałowego zawierającego 409 kg uprzednio otrzymanej mieszanki fosforanowo-wapniowej dokładnie wymieszanej z 190 kg kredy o zawartości 96% CaCO 3 i otrzymano 1180 kg półproduktu o stałej zgranulowanej postaci, który poddano suszeniu w obrotowej suszarce bębnowej i otrzymano 998 kg paszowego fosforanu dwuwapniowego o następującym składzie: 18,0% fosforu jako P, 19,7% wapnia jako Ca, 17,1% fosforu rozpuszczalnego w 0,1 procentowym roztworze kwasu solnego i poniżej 2,0% wilgoci. Użyto surowców o czystości pozwalającej na otrzymanie produktu o zawartości substancji szkodliwych spełniających wymagania dla fosforanów paszowych, tj. fluor F poniżej 0,2%, arsen As poniżej 0,001%, kadm Cd poniżej 0,001%, ołów Pb poniżej 0,001% oraz rtęć Hg poniżej 0,00001%. P r z y k ł a d 2: Dla wytworzenia fosforanu paszowego jedno wapniowego w mieszalniku zmieszano intensywnie 200 kg wapna palonego z 400 kg gorącego szlamu fosforanowego i otrzymano 570 kg mieszanki fosforanowo-wapniowej o składzie: 10,0% fosforanów jako P, 28,3% związków wapnia jako Ca, 2,1% wilgoci. Następnie 826,6 kg kwasu ortofosforowego o stężeniu 75,8% H 3 PO 4, wprowadzono do mieszalnika dwuwałowego zawierającego 270 kg uprzednio otrzymanej mieszanki fosforanowo- wapniowej wymieszanej z 170 kg kredy o zawartości 96% CaCO 3 i otrzymano 1210 kg surowego produktu o stałej postaci, który dosuszono w suszarce do poziomu poniżej 2,0% wilgoci oznaczonej w 85 C i otrzymano 1000 kg produktu zawierającego: 22,5% fosforu jako P, 14,1% wapnia jako Ca i 21,6% fosforu rozpuszczalnego w 0,1% HCl jako P. Użyto surowców o czystości pozwalają-

5 PL B1 5 cej na otrzymanie produktu o zawartości substancji szkodliwych spełniających wymagania dla fosforanów paszowych, tj. fluor F poniżej 0,2%, arsen As poniżej 0,001%, kadm Cd poniżej 0,001%, ołów Pb poniżej 0,001% oraz rtęć Hg poniżej 0,00001%. P r z y k ł a d 3: Dla wytworzenia fosforanu paszowego wapniowo-sodowego wykorzystano 400 kg wapna palonego o zawartości 92,1% masowych CaO, które zmieszano w mieszalniku planetarnym z 600 kg gorącego szlamu fosforanowego zawierającego: 14,2% fosforanów w przeliczeniu na fosfor jako P, 12,3% związków sodowych w przeliczeniu na Na, 35,2% wilgoci oznaczonej w temperaturze 105 C. Ciepło gorącego szlamu zainicjowało reakcję hydratyzacji wapna wilgocią zawartą w szlamie oraz częściowe odparowanie wody kosztem ciepła tworzenia wodorotlenku wapniowego, w wyniku czego otrzymano mieszankę fosforanowo-wapniową w ilości 910 kg o następującym składzie: 9,5% fosforanów w przeliczeniu na fosfor jako P, 8,0% związków sodu w przeliczeniu na Na, 2,4% wilgoci, 30,9% związków wapnia w przeliczeniu na Ca. Następnie do 590 kg kwasu ortofosforowego o stężeniu 72,5% H 3 PO 4 dodano 49 kg sody o zawartości min. 98% Na 2 CO 3, po czym sporządzono sypką mieszankę ze 150 kg kredy o zawartości 96% CaCO 3 i 475 kg mieszanki fosforanowo-wapniowej uprzednio otrzymanej. Do łopatkowego mieszalnika dwuwałowego wprowadzono i zmieszano kwas fosforowy z przereagowaną sodą i sypką mieszanką. Poczym z mieszalnika odebrano 1190 kg półproduktu o stałej zgranulowanej postaci, który poddano suszeniu w obrotowej suszarce bębnowej i otrzymano paszowy fosforan wapniowo-sodowy w ilości 1000 kg o następującym składzie: 18,1% fosforu całkowitego w przeliczeniu na P, w tym 16,5% fosforu przyswajalnego, 19,4% wapnia w przeliczeniu na Ca, 6,1% sodu w przeliczeniu na Na i poniżej 2% wilgoci oznaczonej w 105C. Użyto surowców o czystości pozwalającej na otrzymanie produktu o zawartości substancji szkodliwych spełniających wymagania dla fosforanów paszowych, tj. fluor F poniżej 0,2%, arsen As poniżej 0,001%, kadm Cd poniżej 0,001%, ołów Pb poniżej 0,001% oraz rtęć Hg poniżej 0,00001%. Zastrzeżenia patentowe 1. Sposób wytwarzania fosforanów paszowych, zwłaszcza paszowego fosforanu dwuwapniowego, polegający na zmieszaniu kwasu ortofosforowego z surowcami takimi jak wapno palone, wapno hydratyzowane, kreda, znamienny tym, że najpierw przygotowuje się mieszankę fosforanowo- -wapniową otrzymaną w procesie hydratyzowania wapna palonego szlamem powstającym przy zatężaniu roztworu ortofosforanów sodowych otrzymanych z neutralizacji ekstrakcyjnego kwasu ortofosforowego węglanem lub wodorotlenkiem sodowym, a przeznaczonych do produkcji trójpolifosforanu sodowego, przy czym hydratyzacja wapna następuje w czasie intensywnego procesu zmieszania wapna ze szlamem, korzystnie poprzez wstępne podgrzanie mieszanki dla zainicjowania procesu hydratyzacji, zaś masowy stosunek wapna palonego zawierającego min. 90% CaO do szlamu fosforanowego zawierającego od 12 do 16% fosforanów w przeliczeniu na fosfor jako P, zawierający od 26 do 40% wilgoci i zawierający od 10 do 16% związków sodu w przeliczeniu na Na, wynosi odpowiednio od 1:2 do 2,5:3, podczas gdy otrzymana mieszanka fosforanowo-wapniowa posiada od 8 do 10% fosforanów w przeliczeniu na fosfor jako P, zawiera od 0 do 8% wilgoci i zawiera od 25 do 34% związków wapnia w przeliczeniu na Ca oraz od 7 do 9% związków sodu w przeliczeniu na Na, po czym do wytworzenia paszowego fosforanu dwuwapniowego, zużywa się kwas ortofosforowy o stężeniu 65 do 78% w ilości 450 do 520 części wagowych w przeliczeniu na 100% H 3 PO 4, mieszankę fosforanowo- -wapniową w ilości 180 do 450 części wagowych oraz kredę o zawartości min 94% CaCO 3 w ilości 100 do 440 części wagowych, które miesza się i otrzymuje półprodukt o stałej zgranulowanej postaci, zawierający 8 do 16% wilgoci, a następnie zgranulowany półprodukt poddaje się wysuszeniu do poziomu 2% wilgoci prowadząc do otrzymania produktu finalnego o składzie: min. 18% fosforu, min. 19% wapnia, min. 16,5% fosforu rozpuszczalnego w 0,2% roztworze HCl. 2. Sposób wytwarzania fosforanów paszowych, zwłaszcza paszowego fosforanu jednowapniowego, polegający na zmieszaniu kwasu ortofosforowego z surowcami takimi jak wapno palone, wapno hydratyzowane, kreda, znamienny tym, że najpierw przygotowuje się mieszankę fosforanowo- -wapniową otrzymaną w procesie hydratyzowania wapna palonego szlamem powstającym przy zatężaniu roztworu ortofosforanów sodowych otrzymanych z neutralizacji ekstrakcyjnego kwasu ortofosforowego węglanem lub wodorotlenkiem sodowym, a przeznaczonych do produkcji trójpolifosforanu sodowego, przy czym hydratyzacja wapna następuje w czasie intensywnego procesu zmieszania wapna ze szlamem, korzystnie poprzez wstępne podgrzanie mieszanki dla zainicjowania procesu

6 6 PL B1 hydratyzacji, zaś masowy stosunek wapna palonego zawierającego min. 90% CaO do szlamu fosforanowego zawierającego od 12 do 16% fosforanów w przeliczeniu na fosfor jako P, zawierający od 26 do 40% wilgoci i zawierający od 10 do 16% związków sodu w przeliczeniu na Na, wynosi odpowiednio od 1:2 do 2,5:3, podczas gdy otrzymana mieszanka fosforanowo-wapniowa posiada od 8 do 10% fosforanów w przeliczeniu na fosfor jako P, zawiera od 0 do 8% wilgoci i zawiera od 25 do 34% związków wapnia w przeliczeniu na Ca oraz od 7 do 9% związków sodu w przeliczeniu na Na, po czym do wytworzenia paszowego fosforanu jednowapniowego, zużywa się kwas ortofosforowy o stężeniu od 70 do 78% w ilości 620 do 660 części wagowych w przeliczeniu na 100% H 3 PO 4 mieszankę fosforanowo-wapniową w ilości 180 do 340 części wagowych oraz kredę min. 94% CaCO 3 w ilości od 50 do 350 części wagowych, które miesza się i otrzymuje półprodukt o stałej zgranulowanej postaci zawierający 10 do 20% wilgoci, a następnie zgranulowany półprodukt poddaje się wysuszeniu do poziomu wilgoci poniżej 2%, otrzymując finalny produkt o składzie: min. 22,5% fosforu, min. 14% wapnia, min. 21% fosforu rozpuszczalnego w 0,1% roztworze HCl. 3. Sposób wytwarzania fosforanów paszowych, zwłaszcza paszowego fosforanu wapniowosodowego polegający na zmieszaniu kwasu ortofosforowego z surowcami takimi jak wapno palone, wapno hydratyzowane, kreda, znamienny tym, że najpierw przygotowuje się mieszankę fosforanowo-wapniową otrzymaną w procesie hydratyzowania wapna palonego szlamem powstającym przy zatężaniu roztworu ortofosforanów sodowych otrzymanych z neutralizacji ekstrakcyjnego kwasu ortofosforowego węglanem lub wodorotlenkiem sodowym, a przeznaczonych do produkcji trójpol i- fosforanu sodowego, przy czym hydratyzacja wapna następuje w czasie intensywnego procesu zmieszania wapna ze szlamem, korzystnie poprzez wstępne podgrzanie mieszanki dla zainicjow a- nia procesu hydratyzacji, zaś masowy stosunek wapna palonego zawierającego min. 90% CaO do szlamu fosforanowego zawierającego od 12 do 16% fosforanów w przeliczeniu na fosfor jako P, zawierający od 26 do 40% wilgoci i zawierający od 10 do 16% związków sodu w przeliczeniu na Na, wynosi odpowiednio od 1:2 do 2,5:3, podczas gdy otrzymana mieszanka fosforanowo-wapniowa posiada od 8 do 10% fosforanów w przeliczeniu na fosfor jako P, zawiera od 0 do 8% wilgoci i zawiera od 25 do 34% związków wapnia w przeliczeniu na Ca oraz od 7 do 9% związków sodu w przeliczeniu na Na, po czym do wytworzenia paszowego fosforanu wapniowo-sodowego zużywa się kwas ortofosforowy o stężeniu 65 do 78% H 3 PO 4 w ilości 425 do 460 części wagowych w przeliczeniu na 100% H 3 PO 4, mieszankę fosforanowo wapniową w ilości 350 do 570 części wagowych, kredę w ilości od 50 do 300 części wagowych w przeliczeniu na CaCO 3 oraz sodę 98% Na 2 CO 3 w ilości 35 do 80 części wagowych, które miesza się i otrzymuje stały zgranulowany półprodukt zawierający 6 do 12% wilgoci, a następnie, po jego wysuszeniu do poziomu wilgoci poniżej 2%, otrzymuje się finalny produkt o składzie: min. 18% fosforu w przeliczeniu na P, min. 6% sodu w przeliczeniu na Na, min. 18% wapnia w przeliczeniu na Ca, min. 15% fosforu rozpuszczalnego w 0,1% roztworze HCl. Departament Wydawnictw UP RP Cena 2,46 zł (w tym 23% VAT)