Program 500+ napędzi sprzedaż w sieciach handlowych?

Transkrypt

1 Program 500+ napędzi sprzedaż w sieciach handlowych? data aktualizacji: Sejm uchwalił właśnie projekt ustawy dotyczący programu Rodzina Projekt przewiduje, że każda rodzina dostanie wsparcie finansowe w wysokości 500 zł na drugie i kolejne dziecko (do 18-go roku życia), a na pierwsze po spełnieniu kryteriów dochodowych. Zapytaliśmy więc ekspertów z banku Credit Agricole Bank Polska, w jaki sposób projekt może przełożyć się na konsumpcję, a tym samym na sytuację działających w Polsce sieci handlowych, takich jak np.: Biedronka, Tesco, Carrefour, Auchan, Lidl, Kaufland, Żabka, Intermarche, Polomarket, Lewiatan, Stokrotka, czy Eko Holding. Według ekspertów banku Credit Agricole średnioroczne tempo wzrostu gospodarczego w 2016 r. wyniesie 2,9proc. (wobec 2,5 proc. w prognozie wrześniowej), a w 2017 r. o 3,1 proc. W 2016 r. oczekują oni wyraźnego spowolnienia wzrostu gospodarczego przede wszystkim ze względu na oddziaływanie efektów wysokiej bazy z br. przyczyniających się do zmniejszenia dynamik eksportu i inwestycji. W rezultacie, przy zwiększeniu tempa wzrostu importu wkład eksportu netto w skali całego roku stanie się ujemy. Dodatkowo wzrost PKB w Polsce w 2016 r. będzie ograniczany przez znaczący spadek dynamiki inwestycji publicznych (zmniejszone wykorzystanie środków unijnych na początku nowej perspektywy finansowej ). Rewizja dynamiki PKB w górę w 2016 r. w stosunku do wrześniowej prognozy związana jest głównie

2 z uwzględnieniem efektów uruchomienia programu "500 zł na dziecko (program 500+). Zgodnie z wypowiedziami przedstawicieli rządu, wypłaty 500 zł na dziecko mają nastąpić od 1 kwietnia 2016 r. W prognozie założono, że w okresie II-IV kw r. zostanie stopniowo wypłacone gospodarstwom domowym 16,1 mld zł (3/4 środków przewidzianych na pełen rok trwania programu). Zdaniem ekspertów banku Credit Agricole środki te spowodują zwiększenie dochodu do dyspozycji brutto w sektorze gospodarstw domowych (dochód w kieszeni, który można wydać lub zaoszczędzić). W ocenie analityków efekty tego programu nie będą jednak rozłożone równomiernie w czasie. W pierwszym kwartale trwania programu (II kw r.) większość środków otrzymanych w ramach programu 500+ zostanie wydana. W efekcie na początku trwania programu tylko niewielka część transferów zostanie zaoszczędzona (głównie wśród bardziej zamożnych rodzin) i impuls do zwiększenia konsumpcji będzie wtedy najsilniejszy. Bank prognozuje, że dynamika konsumpcji zwiększy się z 3,0 proc. r/r w I kw r. do 4,7 proc. w II kw. W kolejnych kwartałach trwania programu coraz większa część transferów będzie oszczędzana (w naszej ocenie ok. 30 proc.). Jest to spójne z badaniami NBP, zgodnie z którymi w ciągu ostatnich kilku lat stopa oszczędności gospodarstw domowych wykazywała tendencję wzrostową. Ponadto część środków zostanie przeznaczona na spłatę wcześniejszego zadłużenia, a tym samym nie będzie mogła być skonsumowana. W efekcie, pozytywny wpływ programu 500+ na dynamikę konsumpcji w okresie III kw r. I kw r. będzie wciąż pozytywny, aczkolwiek wyraźnie mniejszy niż w II kw r. Tym samym oczekują, że tempo wzrostu spożycia prywatnego w II poł r. Lekko obniży się, jednak wciąż

3 pozostanie na wysokim poziomie równym ok. 4 proc. r/r. Sklep sieci Biedronka, fot. Biedronka Oceniając wpływ programu 500 zł na dziecko na PKB należy jednak również uwzględnić koszty gospodarcze związane z wprowadzeniem innych działań w polityce fiskalnej mającej na celu sfinansowanie tego programu. Wśród propozycji PiS mających na celu sfinansowanie obietnic wyborczych można wymienić podatek od aktywów banków i ubezpieczycieli oraz podatek od obrotów sklepów wielkopowierzchniowych. Eksperci oczekują, że w reakcji na wprowadzenie podatku właściciele sklepów przynajmniej w części przeniosą koszty tego podatku na klientów, co będzie miało negatywny wpływ na ich konsumpcję. Ze względu na niepewność dotyczącą ostatecznego zakresu sklepów, jakie miałby objąć ten podatek oraz skalę podwyżek cen detalicznych, wpływ ten jest trudny do oszacowania. Ponadto, spodziewane wprowadzenie podatku od aktywów banków i ubezpieczycieli w 2016 r. spowoduje obniżenie ograniczenie akcji kredytowej oddziałujące w kierunku zmniejszenia dynamiki PKB.

4 Sklep sieci Lidl w Polsce, fot. materiały własne Dodatkowo zwiększony popyt konsumpcyjny w 2016 r. zostanie w części zaspokojony przez wyższy import, co spowoduje zmniejszenie wkładu eksportu netto do wzrostu PKB. Od II kw r. pozytywny efekt oddziaływania programu 500+ na dynamikę konsumpcji wygaśnie, a dodatkowo wysokie efekty bazy z 2016 r. będą oddziaływały w kierunku zmniejszenia tempa wzrostu spożycia prywatnego i dynamiki PKB w 2017 r. W przeciwnym kierunku będzie natomiast oddziaływała zwiększona absorpcja środków unijnych przyczyniająca się do wzrostu inwestycji ogółem. W 2017 r. nastąpi również zwiększenie dynamiki inwestycji przedsiębiorstw wspierane przez efekty niskiej bazy z 2016 r. Analitycy oczekują, że w 2016 r. średnioroczna inflacja ukształtuje się na poziomie -0,3proc. r/r wobec -0,9 proc. w 2015 r. Eksperci prognozują, że deflacja w Polsce utrzyma się do października 2016 r. W I kw r. oczekujemy, że wzrost inflacji będzie ograniczany przez obniżki cen prądu i gazu. W kolejnych kwartałach oczekują umiarkowanego wzrostu wskaźnika inflacji CPI do 0,3 proc. w IV kw r. Wzrost wskaźnika inflacji w kolejnych kwartałach będzie skutkiem zwiększenia dynamiki wszystkich jej składowych (cen żywności, paliw oraz inflacji bazowej). Czynnikiem ryzyka w dół dla naszej prognozy jest kształtowanie się cen ropy na światowych rynkach. W 2017 r. inflacja będzie dalej rosnąć, wspierana przez domykanie się luki popytowej i ukształtuje się na poziomie równym średniorocznie 1,2 proc.. Istotnym czynnikiem ryzyka w górę dla prognozy inflacji w 2017 r. jest możliwość utrzymania stawek podstawowej podatku VAT na obecnym poziomie.

5 Hipermark et sieci Auchan, fot. materiały własne Warto przypomnieć, że nie tylko program Rodzina 500+ zasili budżety polskich rodzin w 2016 r. Warto przypomnieć, że od początku bieżącego roku wypłacane tzw. Kosiniakowe od nazwiska byłego ministra pracy w rządzie PO-PSL Władysława Kosiniaka-Kamysza. Kosiniakowe to 1000 zł miesięcznie wypłacane przez 12 miesięcy nowonarodzonemu dziecku. Zasiłek otrzymają osoby, które do tej pory nie miały praw do urlopów macierzyńskich czyli studentów, osób pracujących na umowy o dzieło, ubezpieczonych w KRUS czy poszukujących pracy (bezrobotnych). - Zgodnie z wypowiedzią W. Kosiniak-Kamysza, szacuje się że rocznie z "Kosiniakowego" skorzysta 125 tys. osób, na cen cel ten zarezerwowano w budżecie 1,5 mld złotych. Tak więc pozytywny wpływ tego programu na wzrost wolumenu konsumpcji gosp. domowych będzie około 15-krotnie niższy niż w przypadku programu Należy również pamiętać, że programy te przyczyniają się do podwyższenia dynamiki konsumpcji tylko przez rok. Po roku, ze względu na efekty bazy efekty na dynamice wygasają. Można oczekiwać, że przeznaczenie tych pieniędzy w porównaniu do programu 500+ będzie w dominującym stopniu przeznaczone na zaspokojenie potrzeb niemowlaka (kupno wyprawki, wyposażenie pokoju dla dziecka, etc.) - wyjaśnia w komentarzu dla serwisu wiadomościhandlowe.pl Krystian Jaworski, ekonomista Credit Agricole Bank Polska.

6 Supermarket sieci Stokrotka, fot. materiały własne Jak wynika z danych sprzedaż detaliczna w Polsce stanowi ok. 70 proc. konsumpcji prywatnej. Zakładając więc, że pieniądze z ww. programów byłyby przeznaczone w wyłączenie na zakup towarów, względny (procentowy) przyrost sprzedaży byłby więc silniejszy niż w przypadku spożycia prywatnego. Biorąc pod uwagę wyniki ankiety dot. przewidywanego przeznaczenia środków, należy jednak założyć, że środki w większym stopniu zostaną one przeznaczone na usługi (np. zajęcia dodatkowe, wycieczki szkolne), a nie na zakup towarów. Tym samym przełożenie programów na procentowy wzrost sprzedaży detalicznej będzie niższe (a co najwyżej podobne) jak w przypadku wzrostu konsumpcji podsumowuje Krystian Jaworski z Credit Agricole Bank Polska. Pełna analiza wpływu programu 500+ i "Kosiniakowego" na sektor handlu w Polsce będzie można przeczytać w najnowszym numerze magazynu "Wiadomości Handlowe". Źródło: