IX Kongres Ekonomistów Polskich

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "IX Kongres Ekonomistów Polskich"

Transkrypt

1 Lidia Jabłonowska Szkoła Główna Handlowa w Warszawie Katedra Rozwoju Kapitału Ludzkiego IX Kongres Ekonomistów Polskich EDUKACJA BIZNESOWA W OBLICZU NOWYCH WYMAGAŃ RYNKU UJĘCIE MODELOWE Streszczenie Edukacja biznesowa to zjawisko wielowymiarowe. Zmiany zachodzące w jej otoczeniu wymuszają zmiany w kulturze edukacji biznesowej. Współczesna gospodarka znajduje się pod wpływem procesów związanych ze swobodą wymiany i otwartością ze wszystkimi tego konsekwencjami. Szybkość, taniość i rosnąca niezawodność technologii informacyjnych, tworzą relatywnie wciąż nowe możliwości komunikacji, w tym komunikacji edukacyjnej. Rynek pracy stawia na kompetencje, które do tej pory nie były eksponowane. Wymienione zjawiska i procesy wymagają przewartościowania dotychczasowych układów i zmiany utrwalonego modelu pracy edukacyjnej oraz poszukiwania takich rozwiązań, które odpowiadałyby nowym warunkom. W praktyce edukacyjnej można wyróżnić jakościowo odmienne modele pracy dydaktycznej, które w sposób syntetyczny opisują możliwości i ograniczenia każdego z nich, m.in. w odniesieniu do celów, kluczowych wartości kształcenia, jego efektywności, roli podmiotów, stosowanych strategii metodycznych. Artykuł stanowi analizę podstawowych stylów pracy dydaktycznej w edukacji biznesowej i wskazuje ich przydatność w kształceniu menedżerów w kontekście nowych wymagań rynku. BUSINESS EDUCATION AND NEW MARKET CHALLENGES - THE MODEL APPROACH Summary Business education is a multi-faceted phenomenon. Ongoing changes in its environment put a pressure for changes in the culture of business education. Modern economy is affected by processes related to free exchange and openness, with all its possible consequences. Speed, cheapness and ever-increasing reliability of Information Technologies constantly create relatively possibilities of communication, also in education. The job market requires competencies which were not highlighted before. The said phenomena and processes force the re-evaluation of current systems and the change of the accepted model of educational work and search for solutions which meet new conditions. In the educational practice, we can distinguish qualitatively different models of didactic work, which describe in a comprehensive way the potential and limitations of each of them, with regard to their goals, key educational values, educational effectiveness, role of the subjects and used methodical strategies. This article is an analysis of basic styles of didactic work in business education and describe their usefulness in education for managers in the context of new market challenges. Słowa kluczowe: edukacja biznesowa, modele pracy edukacji biznesowej: technologiczny, humanistyczny, krytycznokreatywny. Wstęp Edukacja definiowana jest jako ogół działań zmierzających do przystosowania człowieka do życia w społeczeństwie, jako kształtowanie osobowości pod względem intelektualnym, moralnym, a też psychicznym. 1 W tym kontekście pojawia się kategoria edukacji biznesowej, która poszerza wymiary edukacji o aspekt szczegółowego rozumienia zjawisk i procesów zachodzących w gospodarce rynkowej i świadomej aktywności w tym obszarze. W ocenie Mc Kinsey Institute współczesny system edukacyjny w zbyt małym stopniu uwzględnia zmieniające się potrzeby i wyzwania rynku. 2 Edukacja biznesowa w sposób szczególny warunkowana jest zmianami zachodzącymi w jej otoczeniu. W porównaniu z innymi jest ona najbardziej wyczulona i narażona na (nie)ład społeczno-gospodarczy, a też polityczny. Najszybciej odbiera sygnały z rynku i najszybciej na nie reaguje, tworząc w danym okresie historycznym swoistą kulturę edukacji biznesowej. Celem artykułu jest analiza podstawowych modeli pracy dydaktycznej w edukacji biznesowej i wskazanie ich przydatności w kształceniu menedżerów w oparciu o modele kultury edukacji dorosłych w kontekście nowych wymagań. To także okazja do refleksji nad praktykowanymi stylami pracy dydaktycznej. Kontekst zmian - inspiracje na rzecz edukacji biznesowej Obecnie uczestnicy życia społeczno-gospodarczego odczuwają postępującą siłę globalizacji, która oznacza swobodę wymiany i otwartość niemal w każdym obszarze. Nawet najbardziej odległe od siebie części świata są coraz mocniej i wyraźniej ze sobą powiązane, a rosnąca współzależność uświadamia konieczność koordynacji globalnej coraz szerszego zakresu działań. Taka koordynacja jest niezbędna, by chronić się przed narastaniem sprzeczności i niespójności, poprawiać efektywność i jakość przedsięwzięć oraz wzajemnie się wspierać w ujawnianiu nowych 1 I. Kamińska-Szmaj, Słownik wyrazów obcych, Wydawnictwo Europa, Wrocław 2001, s CEOs on strategy and social issues, McKinsey Quartely, October 2001, s. 4 i nast. 1

2 trendów. Jednym z nich jest edukacja globalna, rozumiana m.in. jako koncepcja umiędzynarodowienia edukacji, której celem jest wyposażenie człowieka uczącego się w globalną świadomość. 3 Współczesne pokolenia są świadkami przejścia gospodarki od ery przemysłowej do ery finansowej, opartej na strukturze projektowej. Organizacje ukierunkowane są na często nieosiągalne, superambitne cele i sukces komercyjny w krótkim okresie, koncentrują się na pogoni za dużym i szybkim zyskiem ( rent seeking ), maksymalizują wartość firmy, nierzadko utożsamiając ją z najwyższą wartością dla akcjonariuszy. 4 Stanem normalnym są takie cechy gospodarki, jak niestabilność, chaos i burzliwość. Dotychczasowe pewność i ład ulegają stopniowej anihilacji, a nastawienie na ciągłość, powtarzalność, przewidywalność i zdolność do całkowitej kontroli staje się anachroniczne. Nowa rzeczywistość wymaga zmiany postaw w kierunku zwiększenia elastyczności, wprowadzania innowacji oraz rozwoju działań kreatywnych, które z kolei są charakterystyczne dla ryzyka i niepewności. Przedsięwzięcia stabilizacyjne stanowią kolejne czynniki zmian, pogłębiając stare i kreując nowe źródła braku pewności i zwiększając chwiejność. 5 Dynamika, tempo i poczucie opresywnych warunków życia oraz towarzyszące im wcześniej opisane zjawiska przybierają na sile, stając się standardem w aktywności zawodowej i życiu codziennym, co pobudza potrzebę podmiotowego funkcjonowania. Z tą rzeczywistością zderza się pokolenie Millenium, które nadając priorytet relacjom międzyludzkim coraz śmielej chroni indywidualny styl życia i odżegnuje się od autorytetów. 6 Opisane zjawiska i procesy nie byłyby możliwe, gdyby nie szybki dostęp do informacji elektronicznej, jej taniość, rosnące niezawodność i bezpieczeństwo. Społeczeństwo informacyjne, które tworzy, przetwarza i dysponuje informacją elektroniczną, stało się faktem. 7 Na co dzień powszechnie stosowane są portale społecznościowe. Nowoczesne technologie informacyjne umożliwiły globalny i totalny zakres procesów i systemów informacyjnych i tworzą relatywnie wciąż nowe możliwości komunikacji, w tym komunikacji edukacyjnej. Nieobce są już terminy, takie jak: edukacja na odległość (distance learning), kształcenie przy użyciu technologii (e-training technology based learning), kształcenie przez internet (WEB - based training), kształcenie przy użyciu komputera (computer based training) związane z edukacją zdalną. 8 Jednocześnie stosowanie nowych technologii w życiu codziennym i zawodowym przyczynia się do przeobrażenia struktury potrzeb ich użytkowników oraz jakościowo nowego ich poziomu, które z kolei objawiają się w wymaganiach procesów edukacyjnych. Stają się coraz bardziej złożone, zmienne i zróżnicowane. Rynek pracy stawia na kompetencje, które do tej pory nie były mocno eksponowane. Badania z zakresu bilansu kapitału ludzkiego dowodzą, że do najważniejszych kompetencji, pożądanych przez pracodawców, nie należą już wiedza i umiejętności zawodowe. 9 Rankingi kompetencji przydatnych na rynku w ocenie pracodawców i studentów wskazują, że najwyżej cenione są cztery grupy umiejętności: umiejętność uczenia się (gotowość do uczenia się, szybkie uczenie się, niepowtarzanie błędów), umiejętność pracy własnej (trafny dobór metod i środków, umiejętność pracy samodzielnej, zdolność do korzystania z doświadczeń innych, rozpoznawanie zadań ważnych, terminowe kończenie pracy), umiejętność zdobywania i stosowania wiedzy (zdobywanie informacji, ich porządkowanie, strukturyzacja i redukcja, jasna prezentacja informacji, wnioskowanie) oraz umiejętność przestrzegania wysokich standardów zachowania. 10 Składają się one na zbiór kompetencji kluczowych, łącząc umiejętności oparte na wiedzy i postawę dążenia do samorealizacji oraz rozwoju osobistego, integracji społecznej, a też bycia aktywnym. 11 Szczególnie wysoko oceniane i uznawane dotychczas w uczelniach o profilu ekonomicznym umiejętności techniczne i językowe oraz pracy w zespole, badane grupy oceniają zdecydowanie niżej. 12 Ranking, dotyczący przydatności wymienionych kompetencji w opinii nauczycieli akademickich, różni się od hierarchii ocen pracodawców i studentów, a to przecież nauczyciele tworzą podstawy kultury kształcenia biznesowego, decydując ostatecznie o sposobach realizacji całej sieci procesów edukacyjnych. Brak zgodności w perspektywie triady: pracodawcy, studenci, nauczyciele akademiccy rzutuje na jakość kształcenia biznesowego. 3 Nowa Encyklopedia Powszechna PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa C. Sołek, Szkolnictwo ekonomiczne w obliczu zmian gospodarczych na rynku, [w:] R. Bartkowiak, J. Ostaszewski, Nauki ekonomiczne w świetle nowych wyzwań gospodarczych, OW SGH, Warszawa 2010, s R. Sobiecki, J.W. Pietrewicz, Przedsiębiorstwo a narastająca niestabilność otoczenia, OW SGH, Warszawa 2012, s. 58, 11-12, K.T. Smith, Work-life balance perspectives of marketing professionals in generation Y. Services Marketing Quarterly, 2010, no, 31, s. 434; M. Czajkowska, Autorytet nauczyciela akademickiego w realiach współczesności. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica 2013, nr 283, s Zob. szerzej: Megatrends. The New Directions Transforming Our Lives. New York, z dnia 8 października Zob.: Raporty PARP z lat oraz wyniki badań realizowanych w roku 2012/2013 przez Zespół Katedry Rozwoju Kapitału Ludzkiego SGH pod kierunkiem prof. dr hab. Marty Juchnowicz na zlecenie Instytutu Badań Edukacyjnych, pt. Bilans kwalifikacji i kompetencji w wybranych sektorach. 10 D. Buttler, Studenci, pracodawcy, wykładowcy różne wizje kompetentnego pracownika, Edukacja Ekonomistów i Menedżerów 2012, nr 3(25), s Definicja przyjęta przez Parlament Europejski i Radę Unii Europejskiej z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie (2006/962/WE); Por.: Przeprowadzenie badań jakościowych realizowanych w ramach badania: Bilans kwalifikacji i kompetencji w wybranych sektorach, L. Jabłonowska, B. Mazurek-Kucharska, I. Rostkowska, KRKL-SGH, Warszawa 2012, s Ibidem oraz zob. szerzej: P. Michoń, M. Ławrynowicz, Trzy światy badania rynku pracy w Wielkopolsce, Edustacja.pl, Poznań

3 Modelowanie kultury edukacji biznesowej W praktyce edukacyjnej można wyróżnić trzy jakościowo odmienne modele pracy dydaktycznej: technologiczny, humanistyczny i krytyczno-twórczy. 13 Każdy z nich opisuje w sposób syntetyczny możliwości i ograniczenia w różnych obszarach edukacji, w odniesieniu do celów, ideałów i kluczowych wartości kształcenia, jego efektywności, roli, zadań, pozycji i odpowiedzialności podmiotów uczestniczących w zachodzących procesach, stosowanych strategii metodycznych oraz problemów społeczno-gospodarczych, które obejmuje. Bazują one na odmiennych doktrynach filozoficznych, innych orientacjach psychologicznych i teoriach pedagogicznych. Model technologiczny pracy edukacji biznesowej Model technologiczny operuje wizją, że społeczeństwo, w tym pojedynczy człowiek i jego otoczenie stanowią gigantyczny układ, w którym zachodzi przetwarzanie informacji. Poszczególne elementy tej machiny można niemal dowolnie wymieniać i modernizować, ponieważ jest sterowana zewnętrznie. Aktywność poznawcza i behawioralna opiera się na kilku podstawowych założeniach: 14 - dla wszelkich zjawisk społeczno-gospodarczych można ustalić związki przyczynowo-skutkowe, - wszystko da się wyliczyć i zmierzyć, co pozwala na wykluczenie niepewności i błędów, - aktywny i poszukujący podmiot to czynnik zakłócający wymagane spokój i harmonię, - najważniejszy jest rozwój społeczny, a jego podstawą wąska specjalizacja i poszukiwanie coraz bardziej wyrafinowanych środków. W tych warunkach wiedza ma charakter obiektywny i wyraża się w formie niepodważalnych prawd, twierdzeń i teorii naukowych, traktowanych w edukacji jako obowiązujące i niekwestionowane treści kształcenia (np. prace J.M. Keynes a, M. Friedmana). Nauczyciel akademicki pełni rolę eksperta, który przekonuje, odwołując się do swojej wiedzy i doświadczenia, ale też działa według ukrytego programu: wiem lepiej, jestem dobry, a Ty nie. Jego zadaniem jest przekaz gotowych, logicznie uporządkowanych treści, bez konieczności odwoływania się do doświadczeń własnych uczących się, ich opinii, sądów i ocen zgodnie z zasadami encyklopedyzmu dydaktycznego. Nacisk położony jest na nauczanie (LMS Learning Management System), a sterujący procesem nauczyciel narzuca temat, ocenia, daje wskazówki, instrukcje, formułuje polecenia. Ostatecznie bierze na siebie odpowiedzialność za końcowe efekty kształcenia, których miarą jest zdolność do reprodukcji wiedzy poznanej na zajęciach, zawartej w obowiązującej literaturze, ale też przygotowanej i transmitowanej za pomocą nowoczesnych technologii informatycznych (zgodnie ze strategią top down). Uczący się (student) w ujęciu technologicznym jest istotą, której głównym celem jest poznanie, prowadzące do bezpiecznego i spokojnego życia w dostatku, w duchu eskapistyczno-ochronnym. W modelu technologicznym zasadnicze kroki postępowania to: dawka wiedzy teoretycznej, model, rozwiązanie (R), przykład (P), powrót do teorii (R). Procesy edukacji biznesowej przebiegają zatem zgodnie z cyklem: R=>P=>R, a wiedza gromadzona jest na zapas (system push learning). Zarówno w edukacji formalnej (np. nauka w szkołach, uczelniach), jak i pozaformalnej (np. nauka na kursach, szkoleniach, studiach podyplomowych, organizowanych przez pracodawców, szkoły wyższe i in.) 15 dominują zasady naukowej organizacji pracy, przełożonej na proces nauczania-uczenia się przez Franklina Bobbit z Uniwersytetu Chicago. Cały wysiłek jest skierowany na osiągnięcie krótkookresowych celów operacyjnych, szczegółowo zaprojektowanych na rzecz pojedynczych procesów dydaktycznych i zakończonych kontrolą ich realizacji. 16 Nauczającego nie interesuje zdobywanie wiedzy o uczącym się, o jego osobowości, choć nie zapomina o jego motywowaniu. Polega ono głównie na mieszance wzmocnień pozytywnych (np. akceptacja) i negatywnych, z założeniem, że procesy psychiczne nie odgrywają żadnej roli w sterowaniu (teorie E.L. Thorndike a, B.F.Skinner a). W długim okresie takie zachowanie może wyzwalać działania nieetyczne, typu: manipulacja, sterowanie przez konflikt, sterowanie przez mobbing. Technologiczny model pracy edukacji biznesowej jest charakterystyczny dla ery przemysłowej. Model humanistyczny pracy edukacji biznesowej W modelu humanistycznym podstawą jest założenie, że uczestnik procesów edukacji biznesowej jest aktywny, samodzielny i ma potencjał kapitał, który może pomnażać. Jego natura jest pragmatyczna, co przejawia się nie tylko pragnieniem poznawania, ale też wolą działania wykazuje postawę badacza. Znaczenia nabiera zatem nie tylko końcowy produkt efekt uczenia się, ale niezbędne do wzrostu produktywności są sam proces i koncentracja na jego przebiegu, zgodnie z zasadą: proces i cel są rzeczą jedną i tą samą (J. Dewey). Zorientowanie na proces czyni stawiane cele osiągalnymi i rozstrzyga o jakości uzyskanych efektów końcowych, poprzez nieustanne jego monitorowanie i ulepszanie Por.: M. Malewski, Modele pracy edukacyjnej z ludźmi dorosłymi, [w:] Andragogiczne wątki, poszukiwania, fascynacje, red. E. Przybylska, Wyd. Naukowe Uniwersytetu M. Kopernika w Toruniu, Toruń 2001, s Por. H. Siebert, Theorien fuer die Praxis. Studientexte fuer Erwachsenenbildung, Bertelsman, Bielefeld 2004, s. 26, za: A. Matlakiewicz, H. Solarczyk-Szwec, Dorośli uczą się inaczej, Wyd. CKU w Toruniu, Toruń 2005, s A glossary of key concepts related to the national qualifications system, wersja elektroniczna, s J.J. Bonstingl, Szkoły jakości. Wprowadzenie do Total Quality Management w edukacji, Wydawnictwo CODN, Warszawa 2002, s L. Jabłonowska, Metoda przypadku w zapewnieniu jakości kształcenia menedżerów, Edukacja Ekonomistów i Menedżerów 2011, nr 1(19), s

4 Osoby uczące się (studenci) są w centrum procesu, a ich rozwój zależy od zebranych przez nich, indywidualnych doświadczeń i zakodowanych myśli, zestawionych z informacjami napływającymi z otoczenia. Dążenie do samorealizacji i osiągania stawianych celów powoduje artykulację oczekiwań wobec procesów edukacyjnych, które z kolei oddziałują na formułowanie celów, konstruowanie programów i dobór treści kształcenia. Tym samym w ujęciu humanistycznym wiedza biznesowa traci swój sakralny charakter, przestaje być nienaruszalną strukturą, a staje się zestawem treści wyselekcjonowanych według kryterium użyteczności, tj. ważności dla użytkownika 18, zgodnie z rozumowaniem, że ekonomia ma swoje korzenie w rzemiośle opartym na praktyce. W tym podejściu nacisk położony jest na kooperatywne zarządzanie treściami kształcenia (LCMS - Learning Content Management System). Relacja między nauczającym a uczącym się w modelu humanistycznym jest partnerska. Nauczyciel akademicki staje się trenerem, który nie tyle pełni funkcję przekaźnika wiedzy, co organizatora procesu edukacyjnego, specjalisty od metod, moderatora zespołowych analiz oraz konsultanta rozwiązań złożonych problemów. Trener, bazując na strategii poszukującej, stwarza warunki do uczenia się w drodze wykorzystania wcześniejszych i/lub bieżących doświadczeń studentów oraz ich samodzielnego dochodzenia do teorii lub jej potwierdzania. Zasadnicze kroki postępowania w tym modelu zawsze rozpoczynają się od doświadczeń i refleksji związanych z problemem merytorycznym, które stwarzają wrażenie chaosu, aby w dalszej kolejności przejść do określenia związków i zależności analizowanych zjawisk biznesowych i efektywnego zarządzania oraz porządkujących uogólnień (teorii), podlegających eksperymentom w praktyce (wdrożenie). W odróżnieniu od modelu technologicznego proces edukacyjny rozpoczyna się opisem przypadku/sytuacji z praktyki biznesu (P), a następnie jego analizą i rozwiązaniem (R), tj. przebiega w sposób: P=>R. 19 W procesie metodycznym podstawowy staje się cykl D. Kolba, który uwzględnia całościowe uczenie się, integrujące sferę emocjonalną (doświadczenie-refleksja, inspiracja), intelektualną (refleksja-teoria, idea) i sprawnościową (praktyczne zastosowanie, wdrożenie). 20 W ramach podziału odpowiedzialności dipolu: trener-uczący się w zakresie doboru treści, form, metod i czasu pracy edukacyjnej, to nauczyciel akademicki dba o spójność programów w całej sieci procesów w odniesieniu do konstruowania konkretnych kompetencji i kwalifikacji zawodowych. W tym sensie w edukacyjnych procesach biznesowych w ujęciu humanistycznym rośnie ranga kompetencji społecznych (postaw), takich jak np.: rozumienie siebie i innych w kontekście biznesu, umiejętność porozumiewania się, współpracy w zespole, lojalność wobec wzajemnych związków, identyfikacja z organizacją. Integracja na poziomie kompetencji pociąga za sobą integrację na poziomie instytucjonalnym, co w pracy edukacyjnej oznacza nie tylko konieczność szerokiego stosowania przykładów z praktyki biznesu, preparowanych na potrzeby dydaktyczne studiów przypadków i symulacji biznesowych, ale też wizyt praktyków na zajęciach w uczelni oraz wizyt studyjnych w przedsiębiorstwach, jako wyraz kooperacji triady: biznes, uczelnia, studenci. Wymienione formy i metody pracy edukacji biznesowej stosowane w bezpośrednim kontakcie (classroom learning, praxis) w ujęciu humanistycznym są wspomagane za pomocą platform e-learningowych, dostępnych często dla wybranej, konkretnej grupy uczących się, co może się wiązać z zagrożeniem odseparowania wiedzy od życia i jej potencjalnych odbiorców (społeczeństwa). W kulturze humanistycznej edukacji biznesowej aktywność na portalach społecznościowych ma charakter uzupełniający. 21 Model krytyczno-twórczy pracy edukacji biznesowej Swoistym znakiem rozpoznawczym podejścia krytyczno-twórczego edukacji biznesowej jest szerokie pojmowanie wiedzy wspierane swobodą korzystania z mobile learning. Wiedza w ujęciu krytyczno-twórczym nie jest jedynie dostępna dla osób uprzywilejowanych, tj. dla wąskiej grupy specjalistów, deklarujących potrzebę edukacji w dziedzinie biznesu. Ta wiedza jest oznajmiana światu najszybciej jak to możliwe, lokowana w różnych miejscach codziennego życia, a więc dostępna dla wszystkich, którzy ją potrzebują oraz chcą z niej skorzystać. Pojawia się na żądanie w porcji, która jest na bieżąco wymagana i przydatna w praktyce, w dowolnym miejscu i czasie, zgodnie z zamówieniem potrzebującego uczącego się studenta (system pull learning), niezależnie od jego specjalności. Kultura krytyczno-twórcza sprzyja interdyscyplinarności, co pociąga za sobą konieczność włączania do jednego cyklu zajęć (course) nauczycieli akademickich i konsultantów (consulting profesor) z różnych dziedzin naukowych, obszarów społecznych i branż biznesowych. Podstawą procesu edukacji biznesowej w kulturze krytyczno-twórczej nie jest kontakt bezpośredni (classroom learning) oraz sposób pracy online, w którym materiał edukacyjny przygotowywany jest przez nauczającego i adresowany do konkretnej grupy formalnej (szkolnej). Podstawą jest gotowość do szybkiej i swobodnej komunikacji w każdych warunkach czasowo-przestrzennych, z wykorzystaniem urządzeń bezprzewodowych, takich jak smartfony, palmtopy i in. (mobile learning) oraz narzędzi, jak np.: podcasty, repozytoria wideo, blogi. 22 Uczący się krytycznie 18 M. Malewski, Modele pracy edukacyjnej z dorosłymi, s. 275, za: A. Matlakiewicz, H. Solarczyk-Szwec, Dorośli uczą się, s L. Jabłonowska, Metoda przypadku, op. cit., s Zob.: D.A. Kolb, R.E. Boyatzis, Ch. Mainemelis, Experientaial learning theory: Previous Research and new directions, [w:] Perspectives on thinking, learning and cognitive styles, eds. R.J. Sternberg, L.Zhang, London A. Stecyk, ABC elearningu: System LAMS (learning activity management system), CDiI Difin, Warszawa 2008, s , zob. też: Z. Zieliński, E-learning w edukacji: jak stworzyć multimedialną i w pełni interaktywną treść dydaktyczną, Wyd. Helion, Katowice D. Morrison, E-learning strategies, Jon Wilzy&Sons LTD, 2003, s. 44 i nast. 4

5 egzekwują swoje potrzeby, a siła ich kreatywności wyzwala kolejne zagadnienia i tematy, łącznie z tworzeniem nowych kursów, szkoleń, studiów podyplomowych, czy specjalności metodą od dołu (bottom-up). Opisana samodzielność studenta przekłada się na umiejętność uczenia się, zdobywania i stosowania wiedzy, doboru metod i środków w pracy własnej. Znaczącą rolę w tym ujęciu pełni środowisko wirtualne (VLE Virtual Learning Environment), a nacisk położony jest na komunikację, w tym sensie też kooperatywne uczenie się i wyzwalanie ciekawości i zaangażowania poprzez nawet drobne sukcesy. Blended learning w postulacie krytyczno-twórczym nabiera nowego wymiaru. Bezpośrednie spotkania w grupie formalnej z nauczycielem akademickim (classroom learning) pełnią rolę konsultacji (rozmowy) i służą głównie krytycznej prezentacji zebranych informacji, formułowaniu wniosków i przemyśleń uzyskanych jako wynik pracy samodzielnej z wykorzystaniem wyselekcjonowanych przez uczącego się źródeł zewnętrznych. Proces edukacyjny w znaczącym stopniu odbywa się poza uczelnią. Tym samym gros treści generowanych jest przez uczących się studentów w grupach nieformalnych, np. na forach internetowych. Stąd trudność planowania sieci możliwych procesów. Ujęcie krytyczno-twórcze sprawdza się zatem nie tylko w edukacji formalnej i pozaformalnej, ale też, a nawet przede wszystkim w samokształceniu, tj. edukacji nieformalnej. Spoiwem, łączącym wymienione formy jest refleksyjne uczenie się. Wywołuje ono świadomą aktywność podmiotu w odniesieniu do siebie samego (autorefleksja), w kontekście studiowanych zagadnień biznesowych i szerokiej perspektywie społecznej, kształtuje relację między jednostką a rzeczywistością, widzianą przez pryzmat burzliwego otoczenia, gdzie decydującą rolę odgrywają przypadek i intuicja. 23 Znaczenia nabierają takie kompetencje, jak: zdolność kalkulowania zmian generowanych przez rynek, uwrażliwienie na kwestie etyczne, społeczne oraz ich rozpoznawanie, odwoływanie się do tożsamości profesyjnej (nie organizacyjnej), radzenie sobie z trudnościami i lękiem (np. prezentowanie), niepewnością (np. dawanie uwag i przyjmowanie uwag) oraz momentami krytycznymi w życiu (np. w odniesieniu do płynnych kryzysów E.H. Eriksona). To również kształtowanie odpowiedzialności, która jest przejawem dojrzałości oraz samodzielności (autonomii) działania przy jednoczesnej zdolności do współpracy z innymi. 24 Poznawcza i emocjonalna identyfikacja uczącego się w przewadze z samodzielnie studiowanymi zagadnieniami powoduje, że treści edukacyjne stają się częścią jego tożsamości. W tak rozumianym modelu nauczyciel akademicki pełni rolę coacha. Punktem wyjścia w jego pracy edukacyjnej jest poznanie osoby uczącej się, jej mocnych stron, luk, ograniczeń oraz motywów (czym się kieruje) i indywidualnych potrzeb i oczekiwań. Spersonalizowane podejście zgodnie z zindywidualizowanymi potrzebami edukacyjnymi uczących się pozwala coachowi na pomoc w znalezieniu indywidualnych dróg rozwoju studenta, przyspieszeniu jego harmonijnego rozwoju i dokonaniu w nim zmian. Coach oświetla pole problemowe, inspiruje, prowokuje, zachęca do aktywności, ale niekoniecznie zamyka dialog i krytyczną refleksję konkretnym rozwiązaniem. Postulat krytyczno-twórczy większą odpowiedzialność za proces edukacyjny nakłada na uczącego się. Podsumowanie Rozważania na temat różnych kultur edukacji biznesowych przeprowadzone zostały na wysokim poziomie ogólności. Z całą pewnością jednak współczesne uwarunkowania rynku oraz obserwowane tendencje powodują, że na znaczeniu traci ujęcie technologiczne, jako system logistyczny, ze wszystkimi swoimi atrybutami. Nie oznacza to jednak, że z niektórych jego elementów można całkowicie zrezygnować, szczególnie w odniesieniu do obszaru edukacji formalnej, np. w przekazie kulturowym, wyrażonym znajomością historii myśli ekonomicznej. Niektóre są konieczne, ale nie ostateczne. Tabela 1. Modele kultury edukacji biznesowej podstawowe różnice Rodzaje cech Model technologiczny Model humanistyczny Model krytyczno-twórczy Kontekst edukacji ład i porządek społecznogospodarczy, przewidywalność indywidualna osobowość, wysokie technologie Rozumienie człowieka poznający, producent aktywny, działający, konsument Kluczowa wartość Charakter wiedzy spokojne życie w dostatku, wartości i cele zewnętrznego autorytetu obiektywna, dążenie do indywidualnych celów, satysfakcja z samorealizacji praktyczna, użyteczna ryzyko, niepewność, ja wśród innych, dążenie do emancypacji, technologie mobilne wolny, zdystansowany do produkcji i konsumpcji poczucie wolności i wyjątkowości, samodzielność, zdrowy styl życia szeroka, dostępna 23 J. Gill, Send sociologists in to Tame the masters of the universe, Times Higher Education, 30 X 2008, s. 35 i nast. oraz B.M. Lichtenstein, M. Mendenhall, Non-linearity and response-ability: Emergent order in 21 st century careers, Human Relations 2002, vol. 39, no L. Jabłonowska, Kariera jako mnożenie doświadczeń z wykorzystaniem szans na sukces, [w:] Absolwentki kierunków technicznych dla rozwoju regionów, red. A. Krzętowska, OW Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2011, s

6 niekwestionowana, zawsze prawdziwa na żądanie, interdyscyplinarność Charakter edukacji Proces edukacyjny/dydaktyczny Rola nauczyciela akademickiego Relacje między podmiotami Metody nauczania Rola doświadczenia w uczeniu się Zadania nauczyciela nauczanie, sterowanie w oparciu o zasady naukowej organizacji pracy (LMS) szczegółowo planowany, konsekwentnie realizowany, kontrola na końcu procesu uczenie się, zasady TQM w edukacji, (LCMS) planowany, na bieżąco monitorowany, elastyczny ekspert trener coach dominacja nauczyciela partnerstwo między podmiotami krytyczna refleksja, uczenie się w środowisku wirtualnym (VLE) trudności w planowaniu, wariantowość doradztwo liberalne strategia podająca strategia poszukująca dialog, ustrukturyzowana rozmowa z samym sobą nieistotne przewodzenie, transmisja wiedzy, też z wykorzystaniem technologii informatycznych punkt wyjścia w uczeniu się organizowanie procesu, motywowanie, konstruowanie kompetencji Odpowiedzialność nauczający rozłożona między nauczającym i uczącym się Kryteria efektywności Zdolność do odtwarzania (reprodukcja wiedzy i umiejętności) umiejętność analizy i rozwiązywania problemów w sposób etyczny podstawowe źródła samowiedzy poznanie osobowości uczącego się, budzenie (globalnej) świadomości, inspirowanie, angażowanie przewaga uczącego się zdolność do ciągłych zmian, innowacyjności, odpowiedzialności Źródło: Opracowanie własne na podstawie: M. Malewski, Modele pracy edukacyjnej z ludźmi dorosłymi, poz. cyt., s Codzienność dowodzi, że w całym systemie sieci procesów dydaktycznych nieodwracalne jest podejście humanistyczne oraz krytyczno-twórcze. Ich podstawą jest założenie o wysokim potencjale uczącego się i motywacji. Jednocześnie praca w stylu humanistycznym i krytyczno-twórczym wymaga złożonych kompetencji nauczyciela akademickiego nie tylko w odniesieni do meritum, ale także rozbudowanych o umiejętności metodyczne, w tym podtrzymania motywacji, posługiwania się najnowszymi technologiami, rozumienia i rozwoju grupy oraz zdolności do prowadzenia indywidualnego doradztwa, ( ) żadna szkoła nie jest lepsza niż jej nauczyciele. 25 Literatura Bonstingl J.J., Szkoły jakości. Wprowadzenie do Total Quality Management w edukacji, Wydawnictwo CODN, Warszawa 2002 Buttler D., Studenci, pracodawcy, wykładowcy różne wizje kompetentnego pracownika, Edukacja Ekonomistów i Menedżerów 2012, nr 3(25) CEOs on strategy and social issues, McKinsey Quartely, October 2001 Czajkowska M., Autorytet nauczyciela akademickiego w realiach współczesności. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica 2013, nr 283. Gill J., Send sociologists in to Tame the masters of the universe, Times Higher Education, 30 X z dnia 8 października Jabłonowska L., Kariera jako mnożenie doświadczeń z wykorzystaniem szans na sukces, [w:] Absolwentki kierunków technicznych dla rozwoju regionów, red. A. Krzętowska, OW Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2011 Jabłonowska L., Metoda przypadku w zapewnieniu jakości kształcenia menedżerów, Edukacja Ekonomistów i Menedżerów 2011, nr 1(19) Kolb D.A., Boyatzis R.E., Mainemelis Ch., Experientaial learning theory: Previous Research and new directions, [w:] Perspectives on thinking, learning and cognitive styles, eds. R.J. Sternberg, L.Zhang, London 2001 Lichtenstein B.M., Mendenhall M., Non-linearity and response-ability: Emergent order in 21 st century careers, Human Relations 2002, vol. 39, no. 1 Malewski M., Modele pracy edukacyjnej z ludźmi dorosłymi, [w:] Andragogiczne wątki, poszukiwania, fascynacje, red. E. Przybylska, Wyd. Naukowe Uniwersytetu M. Kopernika w Toruniu, Toruń K. Robins, How to escape education s death valley, wykład TED, kwiecień

7 Megatrends. The New Directions Transforming Our Lives. New York, 1984 Michoń P., Ławrynowicz M., Trzy światy badania rynku pracy w Wielkopolsce, Edustacja.pl, Poznań 2009 Morrison D., E-learning strategies, Jon Wilzy&Sons LTD, 2003 Siebert H., Theorien fuer die Praxis. Studientexte fuer Erwachsenenbildung, Bertelsman, Bielefeld 2004 Smith K.T., Work-life balance perspectives of marketing professionals in generation Y. Services Marketing Quarterly, 2010, no, 31, s. 434 Sobiecki R., Pietrewicz J.W., Przedsiębiorstwo a narastająca niestabilność otoczenia, OW SGH, Warszawa 2012 Sołek C., Szkolnictwo ekonomiczne w obliczu zmian gospodarczych na rynku, [w:] R. Bartkowiak, J. Ostaszewski, Nauki ekonomiczne w świetle nowych wyzwań gospodarczych, OW SGH, Warszawa 2010 Stecyk A., ABC elearningu: System LAMS (learning activity management system), CDiI Difin, Warszawa 2008 Zieliński Z., E-learning w edukacji: jak stworzyć multimedialną i w pełni interaktywną treść dydaktyczną, Wyd. Helion, Katowice

Zarządzanie kompetencjami

Zarządzanie kompetencjami Zarządzanie kompetencjami Zarządzanie kompetencjami reprezentuje jeden z najnowszych nurtów zarządzania zasobami ludzkimi. Jako datę początku zainteresowania zarządzaniem kompetencjami w literaturze wskazuje

Bardziej szczegółowo

ELEMENTY DYDAKTYKI DOROSŁYCH DYDAKTYKA TECHNOLOGICZNA DYDAKTYKA HUMANISTYCZNA DYDAKTYKA KRYTYCZNA

ELEMENTY DYDAKTYKI DOROSŁYCH DYDAKTYKA TECHNOLOGICZNA DYDAKTYKA HUMANISTYCZNA DYDAKTYKA KRYTYCZNA ELEMENTY DYDAKTYKI DOROSŁYCH DYDAKTYKA TECHNOLOGICZNA DYDAKTYKA HUMANISTYCZNA DYDAKTYKA KRYTYCZNA Warunki uczenia się Słuchacze odczuwają potrzebę uczenia się Zasady nauczania 1. Nauczyciel ujawnia studentom

Bardziej szczegółowo

K A R T A P R Z E D M I O T U ( S Y L L A B U S ) W Y D R U K Z S Y S T E M U

K A R T A P R Z E D M I O T U ( S Y L L A B U S ) W Y D R U K Z S Y S T E M U K A R T A P R Z E D M I O T U ( S Y L L A B U S ) W Y D R U K Z S Y S T E M U Kod Nazwa Rynek pracy i aktywizacja zawodowa Labour market and professional activity Wersja pierwsza Rok akadem icki 2012/2013

Bardziej szczegółowo

ZADANIA EDUKACJI ELEMENTARNEJ

ZADANIA EDUKACJI ELEMENTARNEJ ZADANIA EDUKACJI ELEMENTARNEJ 1. Wspieranie dziecka w poznawaniu oraz wykorzystywaniu własnego potencjału rozwojowego i budowaniu pozytywnego obrazu własnego ja. 2. Tworzenie warunków umożliwiających dziecku

Bardziej szczegółowo

Uczelnie wyższe wobec wyzwań LLL (life-long learning) i LLW (life-wide learning)

Uczelnie wyższe wobec wyzwań LLL (life-long learning) i LLW (life-wide learning) przez Unię Europejską ze środk rodków w Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Uczelnie wyższe wobec wyzwań LLL (life-long learning) i LLW (life-wide learning) Dr Anna Marianowska Plan prezentacji

Bardziej szczegółowo

NAUKA DLA PRAKTYKI. Priorytety kształcenia studentów- aspekt teoretyczny i praktyczny ELŻBIETA MĘCINA-BEDNAREK

NAUKA DLA PRAKTYKI. Priorytety kształcenia studentów- aspekt teoretyczny i praktyczny ELŻBIETA MĘCINA-BEDNAREK NAUKA DLA PRAKTYKI Priorytety kształcenia studentów- aspekt teoretyczny i praktyczny ELŻBIETA MĘCINA-BEDNAREK Podstawowe wyzwania i problemy polityki oświatowej wiążą się obecnie z modernizacją systemu

Bardziej szczegółowo

Koncepcja pracy MSPEI

Koncepcja pracy MSPEI Międzynarodowa Szkoła Podstawowa Edukacji Innowacyjnej w Łodzi to Szkoła Kompetencji Kluczowych posiadająca i rozwijająca nowatorskie spojrzenie na kształtowanie postaw i umiejętności zgodnie z Europejskimi

Bardziej szczegółowo

Symbol EKO S2A_W01 S2A_W02, S2A_W03, S2A_W03 S2A_W04 S2A_W05 S2A_W06 S2A_W07 S2A_W08, S2A_W09 S2A_W10

Symbol EKO S2A_W01 S2A_W02, S2A_W03, S2A_W03 S2A_W04 S2A_W05 S2A_W06 S2A_W07 S2A_W08, S2A_W09 S2A_W10 Załącznik do uchwały nr 73 Senatu Uniwersytetu Zielonogórskiego z dnia 30 stycznia 2013 r. Opis zakładanych efektów kształcenia Nazwa kierunku studiów: Administracja 1. Odniesień efektów kierunkowych do

Bardziej szczegółowo

Początki e-learningu

Początki e-learningu E-learning Początki e-learningu Początków nauczania na odległość można doszukiwać się w Stanach Zjednoczonych w latach 80. Technikę tą początkowo wykorzystywało tylko kilka uczelni wyższych. Widząc zainteresowanie

Bardziej szczegółowo

Uchwała Nr 28/2013/IV Senatu Politechniki Lubelskiej z dnia 26 kwietnia 2013 r.

Uchwała Nr 28/2013/IV Senatu Politechniki Lubelskiej z dnia 26 kwietnia 2013 r. Uchwała Nr 28/2013/IV Senatu Politechniki Lubelskiej z dnia 26 kwietnia 2013 r. w sprawie określenia efektów kształcenia dla studiów podyplomowych Zarządzanie Logistyką w Przedsiębiorstwie, prowadzonych

Bardziej szczegółowo

ROZWIJANIE KOMPETENCJI EFEKTYWNEGO UCZENIA SIĘ A PRZESTRZENIE SZKOLNE. Przemysław E. Gębal

ROZWIJANIE KOMPETENCJI EFEKTYWNEGO UCZENIA SIĘ A PRZESTRZENIE SZKOLNE. Przemysław E. Gębal ROZWIJANIE KOMPETENCJI EFEKTYWNEGO UCZENIA SIĘ A PRZESTRZENIE SZKOLNE Przemysław E. Gębal DOBRA LEKCJA (?) zainteresowania przeżycia talenty słuchanie mówienie ruch zrozumienie autonomia DOBRA LEKCJA -

Bardziej szczegółowo

WYBÓR ZAWODOWY GIMNAZJALISTY. wyboru szkoły i zawodu?

WYBÓR ZAWODOWY GIMNAZJALISTY. wyboru szkoły i zawodu? WYBÓR ZAWODOWY GIMNAZJALISTY Jak przygotować dziecko do właściwego Jak przygotować dziecko do właściwego wyboru szkoły i zawodu? RYNEK PRACY XXI WIEKU Wymagania rynku pracy: Kształtowanie u uczniów umiejętności

Bardziej szczegółowo

Poziom 5 EQF Starszy trener

Poziom 5 EQF Starszy trener Poziom 5 EQF Starszy trener Opis Poziomu: Trener, który osiągnął ten poziom rozwoju kompetencji jest gotowy do wzięcia odpowiedzialności za przygotowanie i realizację pełnego cyklu szkoleniowego. Pracuje

Bardziej szczegółowo

Wybrane elementy zarządzania kompetencjami pracowniczymi w aspekcie kształcenia zawodowego

Wybrane elementy zarządzania kompetencjami pracowniczymi w aspekcie kształcenia zawodowego Wybrane elementy zarządzania kompetencjami pracowniczymi w aspekcie kształcenia zawodowego Autor referatu: Marek Goliński Prezentuje: Joanna Kijewska Plan prezentacji 1. Wprowadzenie 2. Zarządzanie kompetencjami

Bardziej szczegółowo

Narzędzia Informatyki w biznesie

Narzędzia Informatyki w biznesie Narzędzia Informatyki w biznesie Przedstawiony program specjalności obejmuje obszary wiedzy informatycznej (wraz z stosowanymi w nich technikami i narzędziami), które wydają się być najistotniejsze w kontekście

Bardziej szczegółowo

PROJEKTOWANIE PROGRAMU STUDIÓW W OPARCIU O EFEKTY KSZTAŁCENIA W WARUNKACH ISTNIENIA RAM KWALIFIKACJI

PROJEKTOWANIE PROGRAMU STUDIÓW W OPARCIU O EFEKTY KSZTAŁCENIA W WARUNKACH ISTNIENIA RAM KWALIFIKACJI PROJEKTOWANIE PROGRAMU STUDIÓW W OPARCIU O EFEKTY KSZTAŁCENIA W WARUNKACH ISTNIENIA RAM KWALIFIKACJI Seminarium Bolońskie PWSZ w Lesznie 10.03.2011 Tomasz SARYUSZ-WOLSKI Politechnika Łódzka Ekspert Boloński

Bardziej szczegółowo

Lp. Kompetencja Poziom operacyjny Opis kompetencji

Lp. Kompetencja Poziom operacyjny Opis kompetencji Lp. Kompetencja Poziom operacyjny Opis kompetencji 1 Najwyższa jakość działania [kultura osobista, lojalność, prawość i uczciwość, dbałość o ład i porządek, terminowość] Wyznacza oczekiwania dbając o ład

Bardziej szczegółowo

STRATEGIA MY, UNIWERSYTET

STRATEGIA MY, UNIWERSYTET STRATEGIA MY, UNIWERSYTET 2017-2022 WIZJA MISJA WARTOŚCI Poznajemy i zmieniamy świat Badaniami i edukacją w inspirującym środowisku wspieramy ludzi w spełnianiu marzeń oraz osiąganiu celów indywidualnych

Bardziej szczegółowo

Promocja i techniki sprzedaży

Promocja i techniki sprzedaży Promocja i techniki sprzedaży Specjalność stanowi zbiór czterech kursów specjalnościowych umożliwiających studentom nabycie profesjonalnej wiedzy i szerokich umiejętności w zakresie promocji i technik

Bardziej szczegółowo

Program szkoleń dla nauczycieli w formule blended learning

Program szkoleń dla nauczycieli w formule blended learning Program szkoleń dla nauczycieli w formule blended learning Opracowanie: Eleonora Żmijowska-Wnęk Wrocław 2014 SPIS TREŚCI: 1. WSTĘP... 3 2. CELE OGÓLNE SZKOLENIA... 4 3. METODY PRACY... 4 4. TREŚCI I PRZEWIDYWANE

Bardziej szczegółowo

PROGRAM REALIZACJI WEWNĄTRZSZKOLNEGO SYSTEMU DORADZTWA ZAWODOWEGO W ROKU SZKOLNYM 2018/2019

PROGRAM REALIZACJI WEWNĄTRZSZKOLNEGO SYSTEMU DORADZTWA ZAWODOWEGO W ROKU SZKOLNYM 2018/2019 PROGRAM REALIZACJI WEWNĄTRZSZKOLNEGO SYSTEMU DORADZTWA ZAWODOWEGO W ROKU SZKOLNYM 2018/2019 PODSTAWA PRAWNA Rozporządzenie MEN z dnia 16 sierpnia 2018 r. w sprawie doradztwa zawodowego Ustawa z dnia 14

Bardziej szczegółowo

Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP w Warszawie. Specjalność: Pedagogika pracy z zarządzaniem i marketingiem,

Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP w Warszawie. Specjalność: Pedagogika pracy z zarządzaniem i marketingiem, Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP w Warszawie Katedra Pedagogiki Pracy dr hab. Henryk Bednarczyk Technologia kształcenia zawodowego Plan nauczania Specjalność: Pedagogika pracy z zarządzaniem i marketingiem,

Bardziej szczegółowo

Charakterystyka najważniejszych kompetencji trenerskich

Charakterystyka najważniejszych kompetencji trenerskich Charakterystyka najważniejszych kompetencji trenerskich Komunikacja Komunikacja jest fundamentalną kompetencją trenerską, bez której niemożliwa jest skuteczność w szkoleniu. Następujące cztery czynniki

Bardziej szczegółowo

Nazwa Wydziału Nazwa jednostki prowadzącej moduł Nazwa modułu kształcenia Kod modułu Język kształcenia Efekty kształcenia dla modułu kształcenia

Nazwa Wydziału Nazwa jednostki prowadzącej moduł Nazwa modułu kształcenia Kod modułu Język kształcenia Efekty kształcenia dla modułu kształcenia Nazwa Wydziału Nazwa jednostki prowadzącej moduł Nazwa modułu kształcenia Kod modułu Język kształcenia Efekty kształcenia dla modułu kształcenia Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej Instytut Przedsiębiorczości

Bardziej szczegółowo

Uchwała Nr 50/2016. Senatu Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. z dnia 30 czerwca 2016 roku

Uchwała Nr 50/2016. Senatu Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. z dnia 30 czerwca 2016 roku Uchwała Nr 50/2016 Senatu Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach z dnia 30 czerwca 2016 roku w sprawie określenia efektów kształcenia przygotowujących do wykonywania zawodu nauczyciela Na podstawie

Bardziej szczegółowo

EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU PSYCHOLOGIA JEDNOLITE STUDIA MAGISTERSKIE PROFIL OGÓLNOAKADEMICKI

EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU PSYCHOLOGIA JEDNOLITE STUDIA MAGISTERSKIE PROFIL OGÓLNOAKADEMICKI EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU PSYCHOLOGIA JEDNOLITE STUDIA MAGISTERSKIE PROFIL OGÓLNOAKADEMICKI Symbol efektu kierunkowego K_W01 K_W02 K_W03 K_W04 K_W05 K_W06 K_W07 K_W08 Po ukończeniu studiów jednolitych

Bardziej szczegółowo

Zestawy zagadnień na egzamin dyplomowy (licencjacki) dla kierunku ZARZĄDZANIE (studia I stopnia)

Zestawy zagadnień na egzamin dyplomowy (licencjacki) dla kierunku ZARZĄDZANIE (studia I stopnia) Zestawy zagadnień na egzamin dyplomowy (licencjacki) dla kierunku ZARZĄDZANIE (studia I stopnia) Obowiązuje od 01.10.2014 Zgodnie z Zarządzeniem Rektora ZPSB w sprawie Regulaminu Procedur Dyplomowych,

Bardziej szczegółowo

Zestawy zagadnień na egzamin dyplomowy (licencjacki) dla kierunku ZARZĄDZANIE (studia I stopnia)

Zestawy zagadnień na egzamin dyplomowy (licencjacki) dla kierunku ZARZĄDZANIE (studia I stopnia) Zestawy zagadnień na egzamin dyplomowy (licencjacki) dla kierunku ZARZĄDZANIE (studia I stopnia) obowiązuje od 01.10.2015 Zgodnie z Zarządzeniem Rektora ZPSB w sprawie Regulaminu Procedur Dyplomowych,

Bardziej szczegółowo

Studia II stopnia stacjonarne i niestacjonarne Kierunek Zarządzanie Specjalność INNOWACJE W BIZNESIE projektowanie i wdrażanie

Studia II stopnia stacjonarne i niestacjonarne Kierunek Zarządzanie Specjalność INNOWACJE W BIZNESIE projektowanie i wdrażanie Studia II stopnia stacjonarne i niestacjonarne Kierunek Zarządzanie Specjalność INNOWACJE W BIZNESIE projektowanie i wdrażanie Istota specjalności ODPOWIEDŹ na pytanie: Jak tworzyć i skutecznie wdrażać

Bardziej szczegółowo

KARTA KURSU (realizowanego w module specjalności) Metody współczesnej komunikacji

KARTA KURSU (realizowanego w module specjalności) Metody współczesnej komunikacji KARTA KURSU (realizowanego w module ) MULTIMEDIA I TECHNOLOGIE INTERNETOWE (nazwa ) Nazwa Nazwa w j. ang. Metody współczesnej komunikacji The methods of modern communication and presentation graphics Kod

Bardziej szczegółowo

Projektowanie strategii HR

Projektowanie strategii HR Projektowanie strategii HR Design Thinking stając się architektami celów, talentów i wiedzy. Pokazują jak transformować wiedzę i kompetencje w konkretne inicjatywy. Dzięki ich wsparciu zespoły nabierają

Bardziej szczegółowo

Organizacja i Zarządzanie

Organizacja i Zarządzanie Kazimierz Piotrkowski Organizacja i Zarządzanie Wydanie II rozszerzone Warszawa 2011 Recenzenci prof. dr hab. Waldemar Bańka prof. dr hab. Henryk Pałaszewski skład i Łamanie mgr. inż Ignacy Nyka PROJEKT

Bardziej szczegółowo

Budowanie efektywnych zespołów

Budowanie efektywnych zespołów Budowanie efektywnych zespołów Połączenie sił to początek, pozostanie razem to postęp, wspólna praca to sukces. Henry Ford WSTĘP Zdajemy sobie sprawę, że każdą organizację tworzą ludzie, dlatego bardzo

Bardziej szczegółowo

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Płocku Instytut Nauk Ekonomicznych i Informatyki KARTA PRZEDMIOTU. Część A

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Płocku Instytut Nauk Ekonomicznych i Informatyki KARTA PRZEDMIOTU. Część A Przedmiot: Etyka w biznesie Wykładowca odpowiedzialny za przedmiot: Mgr Beata Orłowska-Drzewek Cele zajęć z przedmiotu: Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Płocku Instytut Nauk Ekonomicznych i Informatyki

Bardziej szczegółowo

PROCES GRUPOWY , Łódź Iwona Kania

PROCES GRUPOWY , Łódź Iwona Kania PROCES GRUPOWY 19.0.2011, Łódź Iwona Kania Człowiek jest istotą nastawioną na bycie z innymi i jego życie w większości wiąże się z grupami. Pierwszą grupą, z jaką się styka, i w której się rozwija, jest

Bardziej szczegółowo

UNIWERSYTET WARSZAWSKI WYDZIAŁ HISTORYCZNY

UNIWERSYTET WARSZAWSKI WYDZIAŁ HISTORYCZNY UNIWERSYTET WARSZAWSKI WYDZIAŁ HISTORYCZNY Koncepcja kształcenia na studiach I i II stopnia, studiach doktoranckich i studiach podyplomowych, uchwalona przez Radę Wydziału Historycznego 24.10.2012 r. Koncepcja

Bardziej szczegółowo

OPIS ZAKŁADANYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA. dla Programu Kształcenia. Studiów Podyplomowych. Edukacja Przedszkolna i Wczesnoszkolna.

OPIS ZAKŁADANYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA. dla Programu Kształcenia. Studiów Podyplomowych. Edukacja Przedszkolna i Wczesnoszkolna. Załącznik do uchwały nr538 Senatu Uniwersytetu Zielonogórskiego w sprawie określenia efektów kształcenia dla studiów podyplomowych prowadzonych na Wydziale Pedagogiki, Socjologii i Nauk o Zdrowiu OPIS

Bardziej szczegółowo

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Płocku Instytut Nauk Ekonomicznych i Informatyki KARTA PRZEDMIOTU. Część A

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Płocku Instytut Nauk Ekonomicznych i Informatyki KARTA PRZEDMIOTU. Część A Przedmiot: Międzynarodowe stosunki gospodarcze Wykładowca odpowiedzialny za przedmiot: Prof. dr hab. Izabela Zawiślińska Cele zajęć z przedmiotu: Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Płocku Instytut Nauk

Bardziej szczegółowo

JAK WYKORZYSTYWAĆ E-MOŻLIWOŚCI. dr Grażyna Chaberek-Karwacka Instytut Geografii UG

JAK WYKORZYSTYWAĆ E-MOŻLIWOŚCI. dr Grażyna Chaberek-Karwacka Instytut Geografii UG JAK WYKORZYSTYWAĆ E-MOŻLIWOŚCI dr Grażyna Chaberek-Karwacka Instytut Geografii UG geogk@ug.edu.pl UZASADNIENIE: Badania przedsiębiorców i pracodawców w zakresie postaw wymaganych od absolwentów uczelni

Bardziej szczegółowo

EFEKTY KSZTAŁCENIA PRZYGOTOWUJĄCEGO DO WYKONYWANIA ZAWODU NAUCZYCIELA PROFIL PRAKTYCZNY i OGÓLNOAKADEMICKI

EFEKTY KSZTAŁCENIA PRZYGOTOWUJĄCEGO DO WYKONYWANIA ZAWODU NAUCZYCIELA PROFIL PRAKTYCZNY i OGÓLNOAKADEMICKI EFEKTY KSZTAŁCENIA PRZYGOTOWUJĄCEGO DO WYKONYWANIA ZAWODU NAUCZYCIELA PROFIL PRAKTYCZNY i OGÓLNOAKADEMICKI NAU2/3 efekty kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela MODUŁY 2 i 3 Po podkreślniku:

Bardziej szczegółowo

EFEKTY KSZTAŁCENIA KIERUNEK EKONOMIA

EFEKTY KSZTAŁCENIA KIERUNEK EKONOMIA EFEKTY KSZTAŁCENIA KIERUNEK EKONOMIA Kierunek Ekonomia Studia I stopnia Efekty kształcenia: Kierunek: Ekonomia Poziom kształcenia: Studia I stopnia Uczelnia: Uczelnia Łazarskiego w Warszawie Profil: Ogólnoakademicki

Bardziej szczegółowo

METODA PROJEKTÓW NA TLE DYDAKTYKI KONSTRUKTYWISTYCZNEJ

METODA PROJEKTÓW NA TLE DYDAKTYKI KONSTRUKTYWISTYCZNEJ Przygotowano w ramach projektu Szkoła dla środowiska Dr hab. Astrid Męczkowska-Christiansen, prof. AMW METODA PROJEKTÓW NA TLE DYDAKTYKI KONSTRUKTYWISTYCZNEJ DYDAKTYKA KONSTRUKTYWISTYCZNA A DYDAKTYKA BEHAWIORALNA

Bardziej szczegółowo

Do czego chcemy przygotować nasze dzieci i naszych uczniów: do testów czy do życia i pracy? Gdańsk, 16 maja 2009 roku

Do czego chcemy przygotować nasze dzieci i naszych uczniów: do testów czy do życia i pracy? Gdańsk, 16 maja 2009 roku Do czego chcemy przygotować nasze dzieci i naszych uczniów: do testów czy do życia i pracy? 1 Prawdziwe wartości edukacji Europejskie ramy odniesienia Polskie ramy odniesienia Badania PISA 2 Jeżeli nie

Bardziej szczegółowo

CELE SZKOLENIA POZNAJMY SIĘ!

CELE SZKOLENIA POZNAJMY SIĘ! Człowiek najlepsza inwestycja CELE SZKOLENIA JAK UCZĄ SIĘ DOROŚLI? Magdalena Bergmann Falenty, 14-16 listopada 2012 r. podniesienie świadomości czynników warunkujących uczenie się osoby dorosłej poznanie

Bardziej szczegółowo

WyŜsza Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera z siedzibą w Krakowie

WyŜsza Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera z siedzibą w Krakowie WyŜsza Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera z siedzibą w Krakowie KARTA PRZEDMIOTU 1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu PEDAGOGIKA Rocznik studiów 2012/13 Wydział Wydział Stosowanych

Bardziej szczegółowo

Program doradztwa zawodowego w Szkole Podstawowej Nr 29 w Gdyni. Rok szkolny 2018/2019. Doradca zawodowy: Bogumiła Kościukiewicz

Program doradztwa zawodowego w Szkole Podstawowej Nr 29 w Gdyni. Rok szkolny 2018/2019. Doradca zawodowy: Bogumiła Kościukiewicz Program doradztwa zawodowego w Szkole Podstawowej Nr 29 w Gdyni Rok szkolny 2018/2019 Doradca zawodowy: Bogumiła Kościukiewicz 1 Program doradztwa zawodowego dla klas VII VIII szkoły podstawowej zawiera:

Bardziej szczegółowo

1. Nazwa kierunku: Ekonomia społeczna (studia I stopnia) 2. Obszar/y kształcenia: Obszar nauk społecznych 3. Wskazanie dziedziny nauki, do której

1. Nazwa kierunku: Ekonomia społeczna (studia I stopnia) 2. Obszar/y kształcenia: Obszar nauk społecznych 3. Wskazanie dziedziny nauki, do której 1. Nazwa kierunku: Ekonomia społeczna (studia I stopnia) 2. Obszar/y kształcenia: Obszar nauk społecznych 3. Wskazanie dziedziny nauki, do której odnoszą się kierunkowe efekty kształcenia: dziedzina nauk

Bardziej szczegółowo

finansjalizacji gospodarki

finansjalizacji gospodarki Finansjalizacja gospodarstw domowych jako zewnętrzny efekt finansjalizacji gospodarki Artur Borcuch Instytut Zarządzania, Wydział Zarządzania i Administracji, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

Bardziej szczegółowo

W yższa Szko ł a K u l t u r y F i z y c z n e j i T u r y s t y k i i m. H a l i n y K o n o p a c k i e j w P r u s z k o w i e

W yższa Szko ł a K u l t u r y F i z y c z n e j i T u r y s t y k i i m. H a l i n y K o n o p a c k i e j w P r u s z k o w i e W yższa Szko ł a K u l t u r y F i z y c z n e j i T u r y s t y k i i m. H a l i n y K o n o p a c k i e j w P r u s z k o w i e E f e k t y k s z t a ł c e n i a dla programu kształcenia na k i e r u

Bardziej szczegółowo

AKADEMIA SZTUK PIĘKNYCH IM. JANA MATEJKI W KRAKOWIE WYDZIAŁ ARCHITEKTURY WNĘTRZ

AKADEMIA SZTUK PIĘKNYCH IM. JANA MATEJKI W KRAKOWIE WYDZIAŁ ARCHITEKTURY WNĘTRZ EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU ARCHITEKTURA WNĘTRZ STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA profil ogólnoakademicki w obszarze w zakresie sztuki WIEDZA u obszarowego 1. Wiedza o realizacji prac artystycznych K1_W01

Bardziej szczegółowo

Blended learning w uczelni - efektywny sposób integracji kształcenia tradycyjnego z kształceniem na odległość

Blended learning w uczelni - efektywny sposób integracji kształcenia tradycyjnego z kształceniem na odległość Blended learning w uczelni - efektywny sposób integracji kształcenia tradycyjnego z kształceniem na odległość dr Katarzyna Mikołajczyk Dział Rozwoju Edukacji Szkoła Główna Handlowa w Warszawie Czym jest

Bardziej szczegółowo

Rozwijanie kompetencji kluczowych uczniów. Wyzwania i możliwości tworzenia polityki edukacyjnej na poziomie jednostki samorządu terytorialnego

Rozwijanie kompetencji kluczowych uczniów. Wyzwania i możliwości tworzenia polityki edukacyjnej na poziomie jednostki samorządu terytorialnego Rozwijanie kompetencji kluczowych uczniów. Wyzwania i możliwości tworzenia polityki edukacyjnej na poziomie jednostki samorządu terytorialnego dr Olga Napiontek, Fundacja Civis Polonus Kompetencje kluczowe

Bardziej szczegółowo

Zespół Szkół Ekonomicznych im. Michała Kaleckiego w Bielsku Białej

Zespół Szkół Ekonomicznych im. Michała Kaleckiego w Bielsku Białej Zespół Szkół Ekonomicznych im. Michała Kaleckiego w Bielsku Białej KONCEPCJA PRACY SZKOŁY rok szkolny 2017/2018 opracowana na podstawie rozporządzenia Ministra Edukac podstawie rozporządzenia Ministra

Bardziej szczegółowo

Ocena programowa Profil ogólnoakademicki/profil praktyczny Szczegółowe kryteria i standardy jakości kształcenia (projekt)

Ocena programowa Profil ogólnoakademicki/profil praktyczny Szczegółowe kryteria i standardy jakości kształcenia (projekt) Profil ogólnoakademicki Standard jakości kształcenia 1.1 Koncepcja i cele kształcenia są zgodne z misją i strategią uczelni oraz polityką jakości, mieszczą się w dyscyplinie lub dyscyplinach, do których

Bardziej szczegółowo

ZARZĄDZANIE MARKĄ. Doradztwo i outsourcing

ZARZĄDZANIE MARKĄ. Doradztwo i outsourcing ZARZĄDZANIE MARKĄ Doradztwo i outsourcing Pomagamy zwiększać wartość marek i maksymalizować zysk. Prowadzimy projekty w zakresie szeroko rozumianego doskonalenia organizacji i wzmacniania wartości marki:

Bardziej szczegółowo

Nauczyciel wychowawcą

Nauczyciel wychowawcą Nauczyciel wychowawcą Rok 2005 konferencja Edukacja kształcenia: różne systemy kształcenia i szkolenia wspólne cele Próba ujednolicenia kwalifikacji pracowników Refleksja nad kompetencjami absolwentów

Bardziej szczegółowo

RAMOWY PLAN STUDIÓW PODYPLOMOWYCH:

RAMOWY PLAN STUDIÓW PODYPLOMOWYCH: Nazwa przedmiotu Teoretyczne podstawy doradztwa edukacyjno-zawodowego i zarządzania zasobami ludzkimi Zawodoznawstwo i informacja zawodowa Podstawy prawne poradnictwa zawodowego i elementy prawa pracy

Bardziej szczegółowo

PROJEKT W CZTERECH KROKACH. Danuta Bajor Urszula Wojtkiewicz Marek Zalewski

PROJEKT W CZTERECH KROKACH. Danuta Bajor Urszula Wojtkiewicz Marek Zalewski PROJEKT W CZTERECH KROKACH Danuta Bajor Urszula Wojtkiewicz Marek Zalewski Krok I - przygotowanie Duża rola nauczyciela Trudność zaktywizowania uczniów Dobry opis sytuacji problemowej Konieczność zaciekawienia

Bardziej szczegółowo

KIERUNKOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA

KIERUNKOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA WYDZIAŁ INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA Kierunek studiów: INFORMATYKA Stopień studiów: STUDIA II STOPNIA Obszar Wiedzy/Kształcenia: OBSZAR NAUK TECHNICZNYCH Obszar nauki: DZIEDZINA NAUK TECHNICZNYCH Dyscyplina

Bardziej szczegółowo

Kształcenie na odległość - opis przedmiotu

Kształcenie na odległość - opis przedmiotu Kształcenie na odległość - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Kształcenie na odległość Kod przedmiotu 05.5-WP-PEDP-KSOD Wydział Kierunek Wydział Pedagogiki, Psychologii i Socjologii Pedagogika

Bardziej szczegółowo

OPIS PRZEDMIOTU, PROGRAMU NAUCZANIA ORAZ SPOSOBÓW WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA. CZEŚĆ A * (opis przedmiotu i programu nauczania) OPIS PRZEDMIOTU

OPIS PRZEDMIOTU, PROGRAMU NAUCZANIA ORAZ SPOSOBÓW WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA. CZEŚĆ A * (opis przedmiotu i programu nauczania) OPIS PRZEDMIOTU OPIS PRZEDMIOTU, PROGRAMU NAUCZANIA ORAZ SPOSOBÓW WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA CZEŚĆ A * (opis przedmiotu i programu nauczania) OPIS PRZEDMIOTU Nazwa przedmiotu Edukacja a kapitał ludzki Wydział Humanistyczny

Bardziej szczegółowo

Nauczanie zarządzania poprzez grę koncepcja studiów podyplomowych WSB w Toruniu.

Nauczanie zarządzania poprzez grę koncepcja studiów podyplomowych WSB w Toruniu. Nauczanie zarządzania poprzez grę koncepcja studiów podyplomowych WSB w Toruniu. III FORUM INFORMATYCZNEGO ZARZĄDZANIA UCZELNIĄ Pałacu Żelechów, 2013.10.09-10 PROBLEM Projekt Strategii Rozwoju Kapitału

Bardziej szczegółowo

Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych Akademii Marynarki Wojennej

Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych Akademii Marynarki Wojennej Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych Akademii Marynarki Wojennej Program kształcenia studiów podyplomowych Przygotowanie pedagogiczne Gdynia 2014 r. Podstawa prawna realizacji studiów. Ustawa Prawo

Bardziej szczegółowo

Efekty kształcenia dla kierunku Wzornictwo studia I stopnia

Efekty kształcenia dla kierunku Wzornictwo studia I stopnia Efekty kształcenia dla kierunku Wzornictwo studia I stopnia Oznaczenia: KW kierunkowe efekty kształcenia dla Wzornictwa studia I stopnia W kategoria wiedzy w efektach kształcenia U kategoria umiejętności

Bardziej szczegółowo

Efekty kształcenia dla kierunku studiów PEDAGOGIKA SPECJALNA studia drugiego stopnia profil ogólnoakademicki

Efekty kształcenia dla kierunku studiów PEDAGOGIKA SPECJALNA studia drugiego stopnia profil ogólnoakademicki Efekty kształcenia dla kierunku studiów PEDAGOGIKA SPECJALNA studia drugiego stopnia profil ogólnoakademicki Załącznik nr 5 Umiejscowienie kierunku w obszarach kształcenia Kierunek studiów pedagogika specjalna

Bardziej szczegółowo

Oczekiwane przez pracodawców cechy absolwentów szkół wyższych

Oczekiwane przez pracodawców cechy absolwentów szkół wyższych Elektrotim S.A. Oczekiwane przez pracodawców cechy absolwentów szkół wyższych z punktu widzenia ELEKTROTIM S.A. Andrzej Diakun Kraków,15 marca 2012 r. Elektrotim S.A. Porządek prezentacji: I. Pożądane

Bardziej szczegółowo

MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI GOSPODARCZE

MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI GOSPODARCZE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI GOSPODARCZE studia pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki studia drugiego stopnia profil ogólnoakademicki Objaśnienie oznaczeń: S1A obszar

Bardziej szczegółowo

czy samorządność szkolnictwa wyższego = samorządność i niezależność uniwersytetu? Jerzy M. Mischke, em. prof. AGH

czy samorządność szkolnictwa wyższego = samorządność i niezależność uniwersytetu? Jerzy M. Mischke, em. prof. AGH czy samorządność szkolnictwa wyższego = samorządność i niezależność uniwersytetu? Jerzy M. Mischke, em. prof. AGH o czym będę mówił? o kulturotwórczej roli wolności akademickich i ich ochronie o współczesnych

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Wydział Nauk Społecznych. Efekty kształcenia

Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Wydział Nauk Społecznych. Efekty kształcenia Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Załącznik nr 74 do uchwały nr Senatu Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach z dnia 29 maja 2012 r. Efekty kształcenia dla: nazwa kierunku poziom kształcenia profil kształcenia

Bardziej szczegółowo

Specjalnościowe efekty kształcenia. dla kierunku. KULTUROZNAWSTWO Studia pierwszego stopnia Specjalność: edukacja artystyczna

Specjalnościowe efekty kształcenia. dla kierunku. KULTUROZNAWSTWO Studia pierwszego stopnia Specjalność: edukacja artystyczna Załącznik do Uchwały nr 46/2014/2015 Senatu Akademickiego Akademii Ignatianum w Krakowie z dnia 26 maja 2015 r. Specjalnościowe efekty kształcenia dla kierunku KULTUROZNAWSTWO Studia pierwszego stopnia

Bardziej szczegółowo

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 2011/2012

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 2011/2012 Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu Karta Instytut Pedagogiczny obowiązuje studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 011/01 Kierunek studiów: Pedagogika Profil: Ogólnoakademicki Forma

Bardziej szczegółowo

Efekty kształcenia Dla kierunku studiów PSYCHOLOGIA jednolite studia magisterskie profil ogólnoakademicki

Efekty kształcenia Dla kierunku studiów PSYCHOLOGIA jednolite studia magisterskie profil ogólnoakademicki Załącznik nr 7 Efekty kształcenia Dla kierunku studiów PSYCHOLOGIA jednolite studia magisterskie profil ogólnoakademicki Umiejscowienie kierunku w obszarze kształcenia Psychologię jako kierunek studiów

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ NAUK PEDAGOGICZNYCH UKSW. Podyplomowe Studia Kwalifikacyjne

WYDZIAŁ NAUK PEDAGOGICZNYCH UKSW. Podyplomowe Studia Kwalifikacyjne Załącznik do Uchwały Nr 82/2016 Senatu UKSW z dnia 19 maja 2016 r. WYDZIAŁ NAUK PEDAGOGICZNYCH UKSW Podyplomowe Studia Kwalifikacyjne PODNOSZENIE KOMPETENCJI NAUCZYCIELSKICH W PRACY Z UCZNIEM O SPECJALNYCH

Bardziej szczegółowo

- Uzasadnienie potrzeby kształcenia ustawicznego - Samokształcenie jako strategia rozwoju człowieka - Metody i techniki samokształcenia

- Uzasadnienie potrzeby kształcenia ustawicznego - Samokształcenie jako strategia rozwoju człowieka - Metody i techniki samokształcenia Kształcenie ustawiczne. Samokształcenie. - Uzasadnienie potrzeby kształcenia ustawicznego - Samokształcenie jako strategia rozwoju człowieka - Metody i techniki samokształcenia kształcenie uczenie się

Bardziej szczegółowo

Zestawy zagadnień na egzamin dyplomowy (licencjacki) dla kierunku ZARZĄDZANIE (studia I stopnia)

Zestawy zagadnień na egzamin dyplomowy (licencjacki) dla kierunku ZARZĄDZANIE (studia I stopnia) Zestawy zagadnień na egzamin dyplomowy (licencjacki) dla kierunku ZARZĄDZANIE (studia I stopnia) obowiązuje od 01.10.2015 Zgodnie z Zarządzeniem Rektora ZPSB w sprawie Regulaminu Procedur Dyplomowych,

Bardziej szczegółowo

Opis zakładanych efektów kształcenia

Opis zakładanych efektów kształcenia Załącznik do uchwały nr 218 Senatu Uniwersytetu Zielonogórskiego z dnia 18 grudnia 2013 r Nazwa kierunku studiów: Psychologia Obszar kształcenia: Obszar nauk społecznych Poziom kształceni: jednolite studia

Bardziej szczegółowo

POLITOLOGIA Studia I stopnia. Profil ogólnoakademicki

POLITOLOGIA Studia I stopnia. Profil ogólnoakademicki Opis efektów kształcenia dla kierunku politologia I stopnia przyjętych uchwałą Rady Wydziału Nauk Politycznych w dniu 27 lutego 2012 r., zmodyfikowanych 24 września 2012 r. oraz 25 maja 2015 r. Efekty

Bardziej szczegółowo

Wychowanie i profilaktyka w szkole i placówce

Wychowanie i profilaktyka w szkole i placówce Wychowanie i profilaktyka w szkole i placówce Reforma edukacji od nowego roku szkolnego 2017/2018 Zmiany w przepisach Nowa ustawa z dn. 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U. z 11 stycznia 2017 r.,

Bardziej szczegółowo

MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI GOSPODARCZE

MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI GOSPODARCZE Efekty kształcenia dla kierunku MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI GOSPODARCZE - studia drugiego stopnia - profil ogólnoakademicki Forma Studiów: stacjonarne i niestacjonarne Wydział Gospodarki Międzynarodowej Uniwersytetu

Bardziej szczegółowo

Nowy system kompleksowego wspomagania pracy szkoły

Nowy system kompleksowego wspomagania pracy szkoły Nowy system kompleksowego wspomagania pracy szkoły W obecnej dobie podejmowane są szeroko zakrojone działania, których najważniejszym celem jest zmodernizowanie polskiego systemu oświaty. Reforma programowa,

Bardziej szczegółowo

Studia podyplomowe OLIGOFRENOPEDAGOGIKA - EDUKACJA I REWALIDACJA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH INTELEKTUALNIE (III semestr)

Studia podyplomowe OLIGOFRENOPEDAGOGIKA - EDUKACJA I REWALIDACJA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH INTELEKTUALNIE (III semestr) Studia podyplomowe OLIGOFRENOPEDAGOGIKA - EDUKACJA I REWALIDACJA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH INTELEKTUALNIE (III semestr) Termin: 25.03.2017; 22.04.2017 godz. 9:00 Czas trwania 3 semestry (kwalifikacyjne) Łączna

Bardziej szczegółowo

Człowieka nie można niczego nauczyć. Można mu tylko ułatwić naukę.

Człowieka nie można niczego nauczyć. Można mu tylko ułatwić naukę. AKADEMIA KOMPETENCJI TRENERSKICH WPROWADZENIE: POTENCJAŁ ZAWODOWY I OSOBISTY TRENERA Magdalena Bergmann Toruń, 9 września 2011 r. Fundacja Gospodarcza Pro Europa www.fundacja-proeuropa.org.pl Człowieka

Bardziej szczegółowo

ANKIETA SAMOOCENY OSIĄGNIĘCIA KIERUNKOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA

ANKIETA SAMOOCENY OSIĄGNIĘCIA KIERUNKOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Szanowny Studencie, ANKIETA SAMOOCENY OSIĄGNIĘCIA KIERUNKOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA bardzo prosimy o anonimową ocenę osiągnięcia kierunkowych efektów kształcenia w trakcie Twoich studiów. Twój głos pozwoli

Bardziej szczegółowo

WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO w Szkole Podstawowej nr 130 im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Łodzi rok szkolny 2018/2019

WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO w Szkole Podstawowej nr 130 im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Łodzi rok szkolny 2018/2019 WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO w Szkole Podstawowej nr 130 im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Łodzi rok szkolny 2018/2019 Podstawa prawna. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia

Bardziej szczegółowo

Misja szkoły. Wychowankowie Zamoyskiego są kreatywni, przedsiębiorczy, wyposażeni

Misja szkoły. Wychowankowie Zamoyskiego są kreatywni, przedsiębiorczy, wyposażeni Misja szkoły Wychowankowie Zamoyskiego są kreatywni, przedsiębiorczy, wyposażeni w wiedzę i umiejętności pozwalające im podejmować naukę i pracę w kraju i za granicą. Cechuje ich wrażliwość i otwartość

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 1WZORCOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW PEDAGOGIKA STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA PROFIL OGÓLNOAKADEMICKI

Załącznik nr 1WZORCOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW PEDAGOGIKA STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA PROFIL OGÓLNOAKADEMICKI Dz.U. z 2013 poz. 1273 Brzmienie od 31 października 2013 Załącznik nr 1WZORCOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW PEDAGOGIKA STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA PROFIL OGÓLNOAKADEMICKI Umiejscowienie kierunku

Bardziej szczegółowo

EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW: PEDAGOGIKA. I. Umiejscowienie kierunku w obszarze kształcenia wraz z uzasadnieniem

EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW: PEDAGOGIKA. I. Umiejscowienie kierunku w obszarze kształcenia wraz z uzasadnieniem EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW: PEDAGOGIKA Poziom kształcenia Profil kształcenia Tytuł zawodowy absolwenta studia I stopnia ogólnoakademicki licencjat I. Umiejscowienie kierunku w obszarze kształcenia

Bardziej szczegółowo

Uchwała Nr 11/2013/II Senatu Politechniki Lubelskiej z dnia 21 marca 2013 r.

Uchwała Nr 11/2013/II Senatu Politechniki Lubelskiej z dnia 21 marca 2013 r. Uchwała Nr 11/2013/II Senatu Politechniki Lubelskiej z dnia 21 marca 2013 r. w sprawie określenia efektów kształcenia dla menedżerskich studiów podyplomowych Master of Business Administration (MBA) prowadzonych

Bardziej szczegółowo

WSHiG Karta przedmiotu/sylabus

WSHiG Karta przedmiotu/sylabus WSHiG Karta przedmiotu/sylabus KIERUNEK SPECJALNOŚĆ TRYB STUDIÓW SEMESTR Turystyka i Rekreacja Hotelarstwo i Gastronomia, Obsługa ruchu Turystycznego, Zarządzanie i Marketing w Hotelarstwie, Gastronomii

Bardziej szczegółowo

Dydaktyka biologii KARTA KURSU (realizowanego w module specjalności) Biologia z przyrodą (nazwa specjalności)

Dydaktyka biologii KARTA KURSU (realizowanego w module specjalności) Biologia z przyrodą (nazwa specjalności) Kierunek, stopień, tok studiów, rok akademicki, semestr Biologia, II stopień, studia stacjonarne, rok 2017 2018, semestr I Dydaktyka biologii KARTA KURSU (realizowanego w module specjalności) Biologia

Bardziej szczegółowo

PROJEKTOWANIE PROGRAMU STUDIÓW W OPARCIU O EFEKTY KSZTAŁCENIA W WARUNKACH ISTNIENIA RAM KWALIFIKACJI

PROJEKTOWANIE PROGRAMU STUDIÓW W OPARCIU O EFEKTY KSZTAŁCENIA W WARUNKACH ISTNIENIA RAM KWALIFIKACJI PROJEKTOWANIE PROGRAMU STUDIÓW W OPARCIU O EFEKTY KSZTAŁCENIA W WARUNKACH ISTNIENIA RAM KWALIFIKACJI Seminarium Bolońskie Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu 08.03.2011 Tomasz SARYUSZ-WOLSKI Politechnika

Bardziej szczegółowo

Efekty kształcenia dla kierunku studiów ENGLISH STUDIES (STUDIA ANGLISTYCZNE) studia pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki

Efekty kształcenia dla kierunku studiów ENGLISH STUDIES (STUDIA ANGLISTYCZNE) studia pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki Załącznik nr 2 do Uchwały Nr XXIII 24.5/15 z dnia 25 marca 2015 r. Efekty kształcenia dla kierunku studiów ENGLISH STUDIES (STUDIA ANGLISTYCZNE) studia pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki Umiejscowienie

Bardziej szczegółowo

Efekty kształcenia dla kierunku POLITYKA SPOŁECZNA

Efekty kształcenia dla kierunku POLITYKA SPOŁECZNA Efekty kształcenia dla kierunku POLITYKA SPOŁECZNA studia drugiego stopnia profil ogólnoakademicki Forma studiów: stacjonarne i niestacjonarne Wydział Ekonomii Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu Umiejscowienie

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR 50 Senatu Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie z dnia 28 maja 2012 r.

UCHWAŁA NR 50 Senatu Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie z dnia 28 maja 2012 r. UCHWAŁA NR 50 Senatu Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie z dnia 28 maja 2012 r. w sprawie określenia opisu efektów kształcenia dla kierunku studiów ekonomia pierwszego i drugiego

Bardziej szczegółowo

1. Wybrane psychologiczne problemy organizacji i zarządzania (12 godz.) 2. Zachowania ludzi w organizacji (8 godz.)

1. Wybrane psychologiczne problemy organizacji i zarządzania (12 godz.) 2. Zachowania ludzi w organizacji (8 godz.) 1. Wybrane psychologiczne problemy organizacji i zarządzania (12 godz.) Kulturowe i społeczne uwarunkowania kierowania ludźmi Style kierowania Menedżer a przywódca Ewolucja koncepcji przywództwa Zachowania

Bardziej szczegółowo

Efekty wynikające ze Standardów Kształcenia Nauczycieli

Efekty wynikające ze Standardów Kształcenia Nauczycieli Załącznik 3. Efekty wynikające ze Standardów Kształcenia Nauczycieli Symbol Opis efektu kształcenia Kod składnika opisu s-w-1 s-w-2 s-u-1 s-u-2 s-u-3 s-k-1 s-k-2 Wiedza: absolwent ma uporządkowaną wiedzę

Bardziej szczegółowo

Model współpracy Centrów Kształcenia Praktycznego z instytucjami rynku pracy" Mielec stawia na zawodowców.

Model współpracy Centrów Kształcenia Praktycznego z instytucjami rynku pracy Mielec stawia na zawodowców. Model współpracy Centrów Kształcenia Praktycznego z instytucjami rynku pracy" Mielec stawia na zawodowców. Promocja kształcenia zawodowego, w kontekście oczekiwań rynku pracy na wysoko wykształcone kadry

Bardziej szczegółowo

ZAKŁADANE EFEKTY KSZTAŁCENIA kierunek PRAWO JEDNOLITE STUDIA MAGISTERSKIE O PROFILU PRAKTYCZNYM W OBSZARZE KSZTAŁCENIA W ZAKRESIE NAUK SPOŁECZNYCH

ZAKŁADANE EFEKTY KSZTAŁCENIA kierunek PRAWO JEDNOLITE STUDIA MAGISTERSKIE O PROFILU PRAKTYCZNYM W OBSZARZE KSZTAŁCENIA W ZAKRESIE NAUK SPOŁECZNYCH Załącznik nr 1 do Uchwały Senatu nr 2/05/2017 Wyższej Szkoły Administracji i Biznesu im. E. Kwiatkowskiego w Gdyni z dnia 31 maja 2017 r.w sprawie zatwierdzenia zakładanych na kierunkach studiów prowadzonych

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR 71/2017 SENATU UNIWERSYTETU WROCŁAWSKIEGO z dnia 31 maja 2017 r.

UCHWAŁA NR 71/2017 SENATU UNIWERSYTETU WROCŁAWSKIEGO z dnia 31 maja 2017 r. UCHWAŁA NR 71/2017 SENATU UNIWERSYTETU WROCŁAWSKIEGO z dnia 31 maja 2017 r. zmieniająca uchwałę w sprawie efektów kształcenia dla kierunków studiów prowadzonych w Uniwersytecie Wrocławskim Na podstawie

Bardziej szczegółowo

Nazwa Wydziału Nazwa jednostki prowadzącej moduł Nazwa modułu kształcenia Kod modułu Język kształcenia Efekty kształcenia dla modułu kształcenia

Nazwa Wydziału Nazwa jednostki prowadzącej moduł Nazwa modułu kształcenia Kod modułu Język kształcenia Efekty kształcenia dla modułu kształcenia Nazwa Wydziału Nazwa jednostki prowadzącej moduł Nazwa modułu kształcenia Kod modułu Język kształcenia Efekty kształcenia dla modułu kształcenia Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej Katedra Zarządzania

Bardziej szczegółowo