ZESTAW WYMAGAN DO KLASY I ZAKRES PODSTAWOWY

Transkrypt

1 ZESTAW WYMAGAN DO KLASY I ZAKRES PODSTAWOWY Dział I Przypomnienie wiadomości z gimnazjum Uczeń zna: makroskopowy opis substancji i przemian chemicznych; symbole i wzory chemiczne; co to są tlenki, wodorotlenki, kwasy solne i sole. podawać nazwy sprzętu laboratoryjnego; przedstawić opis wskazanej przez nauczyciela reakcji chemicznej; podawać przykłady związków nieorganicznych. Uczeń opanował wiadomości na ocenę dopuszczającą i zna: mikroskopowy opis substancji i przemian chemicznych; rodzaje wzorów i wie o czym one informują; na czym polega zasada uporządkowania pierwiastków w tablicy Mendelejewa; co to jest masa atomowa i cząsteczkowa; co to jest spalane, zobojętnianie, rozkład termiczny; klasyfikacje związków nieorganicznych. przedstawić opis mikroskopowy wskazanej przez nauczyciela reakcji chemicznej; układać wzory sumaryczne związków dwupierwiastkowych i odczytywać informacje o składzie tego związku; układać i dobierać współczynniki w reakcjach chemicznych; obliczać masy cząsteczkowe; podawać przykłady mieszanin i związków chemicznych; podawać typy reakcji chemicznych i przykłady reakcji zobojętniania, rozkładu termicznego; wymienić związki nieorganiczne. Uczeń opanował wiadomości na ocenę dostateczną i zna: kryteria podziału reakcji chemicznych; reakcje strącenia i katalizowaną; po dwa sposoby otrzymywania tlenków, wodorotlenków, kwasów tlenowych i soli, przedstawiając ich równania chemiczne. rysować wzory strukturalne związków dwupierwiastkowych; podawać przykłady reakcji utleniania, która jest spalaniem, strącenia i katalizowanej. Uczeń opanował wiadomości na ocenę dobrą i zna: reakcje utleniania i redukcji, reakcje roztwarzania; więcej metod otrzymywania związków nieorganicznych podawać przykład reakcji utleniania, redukcji, roztwarzania; wymieniać właściwości chemiczne związków nieorganicznych; zapisać reakcje otrzymywania związków nieorganicznych. Dział II Budowa Materii

2 Uczeń wie: Z czego składa się atom, jak ze sobą oddziałują składniki atomów; co to jest liczba atomowa; jaki jest skład jądra atomu. Dla danego atomu określić ładunek jądra, liczbę elektronów, w tym elektronów walencyjnych, liczbę powłok elektronowych. Uczeń opanował wiadomości na ocenę dopuszczającą i wie : Co to są izotopy i czym się róŝnią; co to jest powłoka elektronowa, elektrony walencyjne i rdzeń atomowy. Zapisywać symbole izotopów na podstawie ich nazwy i odwrotnie; odszukać w tablicy konfigurację elektronową ( powłokową ) i wyjaśnić co oznacza ( dla pierwiastków grup głównych ). Uczeń opanował wiadomości na ocenę dostateczną i wie: Co określa reguła helowca; jak powstają wiązania chemiczne; jak powstają wiązania jonowe i kowalencyjne; co to jest dipol elektryczny; czym róŝni się budowa związków jonowych od budowy związków kowalencyjnych. Wykonywać proste obliczenia związane z zawartością procentową izotopów; zastosować regułę helowca do ustalenia przegrupowań elektronowych prowadzących do utworzenia wiązania chemicznego; podawać przykłady związków jonowych i kowalencyjnych; określać właściwości substancji jonowych i kowalencyjnych. Uczeń opanował wiadomości na ocenę dobrą i wie: Co to jest wiązanie kowalencyjne spolaryzowane; jakie właściwości chemiczne pierwiastka zaleŝą od budowy atomu; jaką budowę

3 geometryczną mogą mieć drobiny typu AB 2, AB 3 i AB 4 ; co to są cząsteczki dipolowe; co to są asocjaty i jaki mogą mieć wpływ na właściwości substancji. Podawać przykłady kształtów drobin. Dział III Przemiany jądrowe Uczeń zna: pojęcie substancji promieniotwórczej; wie co decyduje o trwałości jądra atomowego; co to są naturalne szeregi promieniotwórcze; co to jest okres półtrwania. podawać cechy substancji promieniotwórczych. Uczeń opanował wiadomości na ocenę dopuszczającą i wie: jak klasyfikuje się przemiany jądrowe; co to jest równowaga promieniotwórcza i aktywność promieniotwórcza; jakie dobrodziejstwa i jakie zagroŝenia kryje w sobie promieniowanie jądrowe; co to jest proces łańcuchowy. czytać i układać równania prostych przemian jądrowych; podawać przykłady radiolizy. Uczeń opanował wiadomości na ocenę dostateczną i wie: co decyduje o trwałości jądra atomowego; dlaczego pierwiastki promieniotwórcze istnieją w przyrodzie, mino Ŝe od dawna ulegają rozpadowi: jak działa promieniowanie na organizm; jakie surowce zuŝywa i jakie odpady wytwarza elektrownia jądrowa; na czym polega bezpieczeństwo jądrowe. obliczać ilość substancji promieniotwórczej, która pozostaje z pierwotnej próbki po upływie czasu t, stanowiącego całkowitą wielkość czasu półtrwania; sporządzić i interpretować wykresy ilustrujące okres półtrwania; wykonywać obliczenia liczb A i Z związane z serią rozpadów w szeregu promieniotwórczym; podawać warunki niezbędne do wywoływania bomby atomowej.

4 Uczeń opanował wiadomości na ocenę dobrą i wie: na czym polega róŝnica wykorzystana energii jądrowej w bombie atomowej i w reaktorze jądrowym. podawać argumenty przemawiające za budową i przeciwko budowie elektrowni jądrowych; uzasadnić dlaczego w reaktorze jądrowym nie moŝe nastąpić taki wybuch jak w bombie atomowej. Dział IV Stechiometria Uczeń zna: prawa stechiometryczne; wie co to jest stosunek stechiometryczny składników substancji i reagentów przemiany chemicznej. obliczać stosunek masowy pierwiastków w związku chemicznym i jego skład procentowy. Uczeń opanował wiadomości na ocenę dopuszczającą i wie: co określa zasada stechiometrii; jakie są konsekwencje zmieszania substratów reakcji w stosunku niestechiometrycznym. obliczać masę pierwiastków w określonej próbce związku chemicznego i masę próbki związku, w której znajduje się określona ilość pierwiastka; ustalać wzór sumaryczny na podstawie składu procentowego i masy cząsteczkowej. Uczeń opanował wiadomości na ocenę dostateczną i wie: co to jest mol substancji; co określa zasada Avogarda. wykonywać proste obliczenia związane z pojęciem mola i masy molowej, z wykorzystaniem zasady Avogarda objętości mola gazu.

5 Uczeń opanował wiadomości na ocenę dobrą i potrafi: obliczać ilość określonego produktu w przypadku zmieszania substratów substratów stosunku niestechiometrycznym; ustalać, którego z substratów uŝyto w nadmiarze. Dział V Mieszaniny Uczeń wie: Jak klasyfikuje się mieszaniny; od czego zaleŝy szybkość rozpuszczania. Uczeń opanował wiadomości na ocenę dopuszczającą i wie: Od czego zaleŝą właściwości mieszanin; jakie zjawiska towarzyszą rozpuszczaniu; jak moŝna uzyskać roztwór koloidalny. Podawać przykłady mieszanin objętych poznaną klasyfikacją; zaklasyfikować mieszaninę do odpowiedniej grupy na podstawie obserwacji makroskopowych; sporządzać i odczytywać wykresy przedstawiające zaleŝność rozpuszczalności od temperatury.

6 Uczeń opanował wiadomości na ocenę dostateczną i wie: Jak wpływa substancja rozpuszczona na temperaturę wrzenia i krzepnięcia roztworu; czym wyróŝniają się koloidy od innych mieszanin; jak moŝna sporządzić roztwór o określonym stęŝeniu molowym. Sporządzać roztwór o określonym stęŝeniu, zarówno procentowym jak i molowym; rozcieńczać roztwór do uzyskania określonego stęŝenia; wykonywać proste ćwiczenia laboratoryjne mające na celu rozdzielanie i mieszanie substancji. Uczeń opanował wiadomości na ocenę dobrą i zna: Sposoby rozdzielania mieszaniny i wie jakie róŝnice właściwości składników wykorzystywać w poszczególnych metodach. Wykonywać obliczenia związane ze składem mieszanin, ze szczególnym uwzględnieniem stęŝeń roztworów Dział VI Reakcje chemiczne wymagania Uczeń wie : Co to jest efekt energetyczny ;szybkość reakcji i od czego zaleŝy ;reakcje odwracalne i praktycznie nieodwracalne; co to jest dysocjacja jonowa. Potrafi : Podawać przykłady reakcji powolnych, szybkich i bardzo szybkich. Uczeń opanował wiadomości na ocenę dopuszczającą i wie: Dlaczego reakcje róŝnią się szybkością; jaki jest mechanizm działania katalizatora; co to jest wydajność reakcji, stopień dysocjacji ; co to są reakcje jonowe.

7 Potrafi : Podawać przykłady reakcji powolnych, szybkich i bardzo szybkich ; układać równania chemiczne dysocjacji jonowej i zapisywać je w formie jonowej. Uczeń opanował wiadomości na ocenę dostateczną i wie : Co to są elektrolity mocne i słabe ; co to jest ph roztworu i jak się zmienia po wprowadzeniu róŝnych substancji ; na czym polega hydroliza i jakie powoduje efekty ; jakie są reakcje utlenianie redukcji. Podawać przykłady mocnych i słabych elektrolitów ; przewidzieć odczyn określonej soli ; zapisywać w formie cząsteczkowej i jonowej równania reakcji zachodzących między jonem i inną drobiną ; rozpoznawać czy określona reakcja utleniania -redukcji ; wskazywać utleniacz i reduktor w reakcji redox. Uczeń opanował wiadomości na ocenę dobrą i wie : Co to jest ogniwo i z czego jest zbudowane. Opisywać procesy zachodzące w znanym mu ogniwie ; podawać sposoby przesuwania stanu równowagi chemicznej Dział VII Związki nieorganiczne Uczeń wie: co to są tlenki, wodorotlenki, kwasy tlenowe i sole. układać wzory i tworzyć nazwy powyŝszych związków. Uczeń opanował wiadomości na ocenę dopuszczająca i wie: jak otrzymuje się tlenki, wodorotlenki, kwasy tlenowe i sole. podawać po dwa sposoby otrzymywania powyŝszych związków.

8 Uczeń opanował wiadomości na ocenę dostateczną i wie: jakie właściwości posiadają tlenki, wodorotlenki, kwasy tlenowe i sole. podawać więcej sposobów otrzymywania tych związków; układać równania reakcji wynikających z typowych właściwości powyŝszych związków. Uczeń opanował wiadomości na ocenę dobrą i wie: gdzie w przyrodzie występują i gdzie znalazły zastosowanie poznane związki. Dział VIII NajwaŜniejsze pierwiastki chemiczne Uczeń wie: Które pierwiastki są waŝne z punktu widzenia ich roli w przyrodzie; zna podział pierwiastków na metale i niemetale, metale cięŝkie i lekkie, metale szlachetne i nieszlachetne. Wskazać ich połoŝenie w układzie okresowym. Uczeń opanował wiadomości na ocenę dopuszczającą i wie: Jakie są podobieństwa i róŝnice między pierwiastkami określonych grup Głównych tablicy Mendelejewa. Uzasadnić kierunki zmian reaktywności pierwiastków w grupach i okresach; Podawać przykłady reakcji potwierdzające te prawidłowości. Uczeń opanował wiadomości na ocenę dostateczną i wie: Jakie są podobieństwa i róŝnice miedzy metalami cięŝkimi i lekkimi, szlachetnymi i innymi metalami; które niemetale i ich związki są waŝne z chemicznego i gospodarczego punktu widzenia. Podawać najwaŝniejsze właściwości chemiczne i fizyczne wybranych Zespołów pierwiastków (fluorowce, tlenowce, azotowce, węglowce). Uczeń opanował wiadomości na ocenę dobra i wie:

9 Które substancje i dlaczego produkuje przemysł chemiczny w duŝych Ilościach; z czego i jak otrzymuje się metale cięŝkie w przemyśle. Podawać najwaŝniejsze właściwości fizyczne i chemiczne następujących związków: H 2 O, H 2 O 2, HCl, H 2 So 4, Hno3, NH 3, Co, Co 2, SiO 2, NaOH, Ca(OH) 2, Na 2 Co 3, NaHcO 3, stal, Ŝeliwo. ZESTAW WYMAGAŃ DO KLASY II ZAKRES PODSTAWOWY DZIAŁ I Węglowodory Uczeń zna: pojęcia i definicje: węglowodory, grupa alkilowa, alkany, alkeny, alkiny, szereg homologiczny; Uczeń potrafi: podać definicję węglowodorów i dokonać ich podziału ze względu na typ wiazania; podać wzory ogólne szeregów homologicznych alkanów, alkenów, alkinów. Uczeń opanował wiadomości na ocenę dopuszczającą i zna zasady ogólne tworzenia nazw systematycznych poznanych węglowodorów; Uczeń wie: jak zmieniają się właściwości fizyczne w szeregach homologicznych; Uczeń potrafi: tworzyć nazwy systematyczne węglowodorów i zapisywać wzory strukturalne (i grupowe) na podstawie nazwy systematycznej. Uczeń opanował wiadomości na ocenę dostateczną i wie jakie właściwości chemiczne wykazują podane węglowodory; jakie są rodzaje izomerii; które wystepują w przyrodzie i jak wykorzystuje się je w gospodarce. Uczeń opanował wiadomości na ocenę dobrą i wie co to jest substytucja, addycja, eliminacja, polimeryzacja; jak otrzymać poszczególne rodzaje węglowodorów; Uczeń potrafi: zapisywać równania i schematy reakcji posługując się wzorami grupowymi. DZIAŁ II Jednofunkcyjne związki organiczne

10 Uczeń zna: pojęcia i definicje: grupa funkcyjna, alkohole, aldehydy, ketony, kwasy karboksylowe, estry; Uczeń potrafi: klasyfikować podane jednofunkcyjne pochodne węglowodorów na podstawie grup funkcyjnych obecnych w cząsteczce. Uczeń opanował wiadomości na ocenę dopuszczającą i zna ogólne zasady tworzenia nazw systematycznych organicznych związków jednofunkcyjnych; Uczeń potrafi: tworzyć nazwy systematyczne poznanych związków i zapisywać wzory strukturalne (i grupowe) związków jednofunkcyjnych na podstawie nazwy systematycznej. Uczeń opanował wiadomości na ocenę dostateczną i wie jakie właściwości chemiczne wykazują poznane związki jednofunkcyjne; które z poznanych związków występują w przyrodzie; jakie jest ich działanie na organizmy Ŝywe i zastosowanie w gospodarce; Uczeń potrafi: za pomocą równań i schematów reakcji przedstawić właściwości chemiczne i otrzymywanie poznanych związków. Uczeń opanował wiadomości na ocenę dobrą i potrafi projektować kilkuetapowe przekształcenia węglowodorów węglowodorów poznanych związków jednofunkcyjnych. Dział III Związki organiczne w przyrodzie i gospodarce Uczeń wie: co to są związki wielofunkcyjne; jaką budowę mają poznane związki. Uczeń opanował wiadomości na ocenę dopuszczającą i wie jaką funkcję w organizmach Ŝywych pełnią białka i cukry; Uczeń potrafi: przedstawić budowę poznanych związków za pomocą moŝliwie najprostszych wzorów; Uczeń wie: jakie właściwości fizyczne i chemiczne mają poznane związki. Uczeń opanował wiadomości na ocenę dostateczną i wie jakim rodzajom reakcji ulegają, jakie mają cechy uŝytkowe i jakie znalazły zastosowanie poznane związki. Uczeń opanował wiadomości na ocenę dobrą i wie co to jest lekozaleŝność i tolerancja na lek; jakie są przyczyny i skutki: nikotynizmu, alkoholizmu, narkomanii; Uczeń wie: jaki jest skład i właściwości typowych tworzyw sztucznych stosowanych w gospodarce.