MATURA 2015 Z CHEMII - od idei zmian do zadań egzaminacyjnych

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "MATURA 2015 Z CHEMII - od idei zmian do zadań egzaminacyjnych"

Transkrypt

1 MATURA 2015 Z CHEMII - od idei zmian do zadań egzaminacyjnych Jolanta Baldy Wrocław, 21 listopada 2014 r.

2 Plan wystąpienia Matura istota zmian Realizacja podstawy programowej w zadaniach Zasady oceniania zdań Dyskusja

3 Matura a kompetencje kluczowe Kompetencje kluczowe w procesie uczenia się przez całe życie to połączenie wiedzy, umiejętności i postaw odpowiednich do sytuacji

4 Matura istota zmian Zastąpienie deklaratywnie określonych treści, ściśle zdefiniowanymi standardami wiedzy i umiejętności Osiągnięcie spójnego programowo procesu kształcenia, dostosowanego do możliwości i indywidualnych potrzeb uczniów Uwzględnia się zwiększone aspiracje edukacyjne młodzieży poprzez rozwijanie umiejętności złożonych Kładzie się nacisk na rozwijanie umiejętności ponadprzedmiotowych oraz korzystania z szerokiej wiedzy kontekstowej Uczy się metod poznawania (opis, interpretacja, przewidywanie, wyjaśnianie, ocena itp.)

5 Podstawowe dokumenty Zakres wiadomości i umiejętności Rozporządzenie MEN z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. z 30 sierpnia 2012 r., poz. 977) Zasady przeprowadza nia egzaminu Rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz.U. nr 83, poz. 562, ze zm.) oraz w szczególności rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 kwietnia 2013 r. zmieniające powyższe rozporządzenie (Dz.U. z 2013 r., poz. 520) Opis egzaminu Informator o egzaminie maturalnym od roku szkolnego 2014/2015

6 Nowa podstawa programowa matura 2015

7 Ramowe plany nauczania

8 MATURA Z CHEMII 2015

9 Umiejętności sprawdzane na egzaminie Umiejętności rozumowania, argumentowania i wnioskowania Umiejętności wykorzystywania informacji z różnorodnych źródeł Umiejętności projektowania doświadczeń chemicznych i interpretowania wyników Umiejętności wykorzystywania narzędzi matematycznych do opisu analizy zjawisk i procesów

10 Charakterystyka zadań maturalnych W poleceniu do każdego zadania będzie występował co najmniej jeden czasownik operacyjny Zadania będą dobrane w taki sposób, aby reprezentowały różnorodne wymagania ogólne i szczegółowe z podstawy programowej Zadania będą zróżnicowane pod względem sprawdzanych wiadomości i umiejętności, poziomu trudności, a także sposobu udzielania odpowiedzi Zadania będą sprawdzały umiejętności złożone (w tym umiejętność myślenia naukowego)

11 Charakterystyka zadań maturalnych Zadania będą: odnosiły się do różnorodnych materiałów źródłowych zamieszczonych w arkuszu, np. wykresów, rysunków, tabel, schematów itp. występowały pojedynczo lub w wiązkach tematycznych miały formę otwartą i zamkniętą, przy czym w arkuszu będą przeważały zadania otwarte.

12 Chemia na egzaminie maturalnym od 2015 r. Przykładowe zadania egzaminacyjne, wraz ze schematami odpowiedzi oraz przykładami realizacji uczniowskich zawiera INFORMATOR O EGZAMINIE MATURALNYM Z CHEMII OD ROKU SZKOLNEGO 2014/2015 CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA OKRĘGOWE KOMISJE EGZAMINACYJNE Centralna Komisja Egzaminacyjna Warszawa 2013

13 Wyposażenie arkusza na maturę od 2015 r. 1. Materiały źródłowe: wykresy, tabele, teksty, schematy, rysunki. 2. Materiałem pomocniczym jest Karta wybranych wzorów i stałych fizykochemicznych na egzamin z biologii, chemii i fizyki (Karta BCF).

14 Nowe dane: wzory i nazwy aminokwasów oraz wartości pi

15 Nowe dane: Obliczanie ph ph = - loga 10 -b pka

16

17 Jakimi sposobami sprawdzać te same umiejętności? 4.8) klasyfikuje substancje do kwasów lub zasad zgodnie z teorią Brönsteda-Lowry ego; II. Rozumowanie i zastosowanie nabytej wiedzy do rozwiązywania problemów. Uczeń rozumie podstawowe pojęcia, prawa i zjawiska chemiczne [ ] - konieczne korzystanie z wiedzy podanej w zadaniu - dostrzeganie zależności przyczynowo skutkowej

18 Zad. (0-4 pkt) I. Wykorzystanie i tworzenie informacji. Uczeń korzysta z chemicznych tekstów źródłowych [ ] II. Rozumowanie i zastosowanie nabytej wiedzy do rozwiązywania problemów. [ ] - obudowa zdania z wieloma informacjami - wymagaj analizy wyników doświadczalnych

19 Jakimi sposobami sprawdzać te same umiejętności? 14.11) opisuje właściwości kwasowo-zasadowe aminokwasów [ ] Stosując wzór jonu obojnaczego alaniny (kwasu 2-aminopropanowego), napisz w formie jonowej skróconej równania reakcji zachodzących po wprowadzeniu tego aminokwasu do: wodnego roztworu wodorotlenku sodu (reakcja 1.) kwasu solnego (reakcja 2.). Równanie reakcji 1:. Równanie reakcji 2.: - wymaga korzystania z wiedzy kontekstowej

20 Ocenianie zadań Wprowadza się elementy oceniania holistycznego Przy podejściu holistycznym, budowane są kryteria bardziej uniwersalne, tak by spełnienie kolejnych kryteriów oznaczało zbliżenie się do pełnego rozwiązania problemu Schemat oceniania zawiera przykład poprawnego rozwiązania i określa wyłącznie zakres merytoryczny odpowiedzi - nie jest ścisłym wzorcem oczekiwanego sformułowania

21

22 W pracy z uczniem warto skorzystać

23 Zadanie 12. (1pkt) poziom rozszerzony Iloczyny rozpuszczalności AgCl i AgI w temperaturze T, w której przeprowadzono doświadczenie, wynoszą: K SO = [Ag ] [Cl ] = 1, i K SO = [Ag ] [I ] = 8, Oceń, czy w temperaturze T może istnieć roztwór, w którym iloczyn stężeń molowych 5 kationów srebra i anionów chlorkowych wynosiłby Uzasadnij swoje stanowisko. Przykład poprawnej odpowiedzi: Nie może, ponieważ podany iloczyn stężeń jonów jest większy od iloczynu rozpuszczalności AgCl. Przykładowe odpowiedzi zdających: Nie, ponieważ K jest zależne wyłącznie od temperatury, więc w danej temperaturze K = const. Nie, ponieważ wytrąci się osad. Nie, ponieważ iloczyn stężeń molowych będzie wynosił Nie, ponieważ iloczyn rozpuszczalności nie zależy od stężenia. Łatwość zadania 0,21

24 Zadanie 27. (1 pkt) poziom rozszerzony W roztworze o odczynie zasadowym ketony, których cząsteczki zawierają grupę hydroksylową OH przy atomie węgla połączonym z atomem węgla grupy karbonylowej (α-hydroksyketony), ulegają izomeryzacji. Przemianę tę ilustruje poniższy schemat. CH 2 OH C O CHOH OH - OH - C OH CHO H C OH R R R α-hydroksyketon enodiol α-hydroksyaldehyd Oceń, czy za pomocą próby Tollensa można odróżnić glukozę od fruktozy. Odpowiedź uzasadnij. Przykładowe odpowiedzi zdających: Nie można, ponieważ grupa aldehydowa może przekształcić się w ketonową. Tak, ponieważ glukoza jest aldozą, a więc ulega próbie Tollensa, natomiast fruktoza jest ketozą, więc jej nie ulega. Można odróżnić, ponieważ fruktoza nie wykazuje pozytywnego wyniku Tollensa (ulega jedynie izomeryzacji). Nie, ponieważ w fruktozie i glukozie ich grupy hydroksylowe są połączone przy innych węglach. Tak, można, ale w innym środowisku, gdzie nie zachodzi izomeryzacja. Łatwość zadania 0,5

25 Zadanie 14. (1 pkt) poziom rozszerzony Najczęściej wybierana niepoprawna odpowiedź: ph = 7 Utożsamienie przez zdających jednakowego stężenia procentowego z jednakową liczbą moli. Łatwość zadania 0,35

26 Wnioski. Dla sprawnego procesu kształcenia niezbędna jest: znajomość zapisów nowej podstawy programowej dla wszystkich etapów kształcenia umiejętność analizy wyników egzaminów wykorzystywana do diagnozy osiągnięć i planowania pracy umiejętność formułowania podczas lekcji problemów i zadań typu egzaminacyjnego umiejętność przeprowadzania badania osiągnięć umiejętności uczniów w kontekście wymagań egzaminacyjnych umiejętność stosowania kryteriów, które powinny uwzględniać struktury myślenia ucznia, a nie sumę jego wiedzy

27 Tematy zgłoszone do dyskusji - tematy ogólne

28 Tematy zgłoszone do dyskusji - tematy przedmiotowe

29 Dziękuję za uwagę