PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO

Transkrypt

1 1 PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO Opracowany na podstawie Wewnątrzszkolnego Systemu Oceniania w Zespole Szkół Plastycznych w Rzeszowie oraz Statutu Zespołu Szkół Plastycznych w Rzeszowie. I. ZAŁOŻENIA OGÓLNE 1. Ocenianie osiągnięć edukacyjnych ucznia z języka polskiego polega na rozpoznawaniu przez nauczycieli poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań edukacyjnych wynikających z podstawy programowej oraz realizowanych w szkole programów nauczania. 2. Ocenianie osiągnięć edukacyjnych z języka polskiego ma na celu: a) poinformowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i postępach w tym zakresie; b) pomoc uczniowi w samodzielnym planowaniu jego rozwoju; c) motywowanie ucznia do dalszej pracy; d) dostarczanie rodzicom (prawnym opiekunom) i nauczycielom informacji o postępach, trudnościach i specjalnych uzdolnieniach ucznia; e) umożliwianie nauczycielom doskonalenia organizacji metod pracy dydaktycznej. 3. Ocenianie osiągnięć obejmuje: formułowanie przez nauczycieli wymagań edukacyjnych oraz informowanie o nich uczniów i rodziców (prawnych opiekunów); bieżące ocenianie i śródroczne klasyfikowanie, według skali i form przyjętych w szkole. przeprowadzanie egzaminów klasyfikacyjnych i poprawkowych; ustalanie ocen klasyfikacyjnych na koniec roku szkolnego i warunki ich poprawiania. 4. Przedmiotem oceniania jest: a) w klasach gimnazjalnych: zakres opanowanych wiadomości z zakresu nauki o języku, zakres opanowanych wiadomości z zakresu teorii literatury, zakres opanowanych wiadomości związanych z analizą i interpretacją utworów literackich (tworzenie pisemnych form wypowiedzi), rozumienie materiału nauczanego i wykorzystanie go w praktyce;

2 2 b) w klasach ponadgimnazjalnych: zakres opanowanych wiadomości z zakresu teorii literatury, zakres opanowanych umiejętności związanych z analizą i interpretacją utworów literackich (tworzenie pisemnych form wypowiedzi), rozumienie materiału nauczanego i wykorzystanie go w praktyce. 5. Nauczyciele języka polskiego na początku każdego roku szkolnego informują uczniów oraz rodziców (prawnych opiekunów) o wymogach edukacyjnych wynikających z realizowanego przez siebie programu nauczania i sposobach sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów i kryteriach ocen oraz warunkach i trybie uzyskania wyższej niż przewidywana końcoworocznej oceny klasyfikacyjnej z i nadobowiązkowych zajęć edukacyjnych: a) uczniowie są informowani na pierwszej lekcji organizacyjnej przez nauczyciela przedmiotu; b) rodzice (prawni opiekunowie) mogą uzyskać informacje bezpośrednio u nauczyciela przedmiotu. II. WYMAGANIA EDUKACYJNE I KRYTERIA OCENIANIA 1. Wymagania edukacyjne są to zamierzone osiągnięcia i kompetencje uczniów na poszczególnych etapach kształcenia w zakresie wiadomości, umiejętności i postaw uczniów. Określają, co uczeń powinien wiedzieć, rozumieć i umieć w trakcie oraz po zakończeniu procesu nauczania. 2. Wymagania edukacyjne dla każdego etapu kształcenia znajdują się w planach wynikowych wyd. Stentor i WSiP opracowanych na bazie obowiązujących podstaw programowych i realizowanych programów nauczania. 3. Treści kształcenia obejmujące wiadomości i umiejętności klasyfikuje się według następujących zakresów wymagań (odpowiadającym stopniom ocen); a) wymagania konieczne (dopuszczający): I. zakres celów: znajomość pojęć, terminów, zasad, reguł oraz elementarny poziom rozumienia tych wiadomości; II. uczeń potrafi: nazwać, zdefiniować, wymienić, wyliczyć, wskazać; b) wymagania podstawowe (dostateczny): I. zakres celów: uczeń potrafi wytłumaczyć i podać wiadomości w innej formie, niż je zapamiętał, potrafi streszczać, uporządkować i interpretować poznane wiadomości II. uczeń potrafi: wyjaśnić, streścić, odtworzyć;

3 3 c) wymagania rozszerzające (dobry): I. zakres celów: uczeń umie stosować wiadomości w sytuacjach podobnych do ćwiczeń szkolnych, II. uczeń potrafi: określić, scharakteryzować, porównać, rozwiązać, zastosować; d) wymagania dopełniające (bardzo dobry); I. zakres celów: dokonanie analizy i interpretacji, opanowanie przez ucznia umiejętności sformułowania problemów, II. uczeń potrafi: zanalizować, zinterpretować, ocenić, udowodnić; e) wymagania wykraczające (celujący) obejmują treści wykraczające poza programy nauczania: obejmują treści i umiejętności wykraczające poza treści Podstawy Programowej; f) stopień niedostateczny otrzymuje uczeń, który wyraźnie nie spełnia wymagań edukacyjnych, co uniemożliwia mu kontynuację kształcenia. 4. W stosunku do ucznia, który posiada pisemną opinię poradni psychologicznopedagogicznej lub innej poradni specjalistycznej nauczyciel dostosowuje wymagania edukacyjne zgodnie z zaleceniami poradni. III. SPOSOBY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ I POSTĘPÓW UCZNIA 1. Formy i metody: sprawdzian pisemny, test, wypracowanie (domowe i klasowe), kartkówka, dyktando, odpowiedź ustna, recytacja, aktywność na zajęciach, referat, dyskusja, praca w grupach, praca samodzielna, zadanie domowe, sprawdzanie wykonania zadania domowego, praca metodą projektu, notatka stał (uczeń jest zobowiązany systematycznie robić notatki do każdej lekcji), praca pozalekcyjna (udział w konkursach, olimpiadach, kołach zainteresowań itp.), opracowanie i wykonanie pomocy dydaktycznych, obserwacja ucznia, rozmowa z uczniem. 2. Zasady sprawdzania osiągnięć i postępów uczniów:

4 4 a) sprawdzanie osiągnięć i postępów ucznia cechuje obiektywizm, indywidualizacja, konsekwencja, systematyczność, jawność; b) każdy dział programowy powinien kończyć się pomiarem dydaktycznym (np. sprawdzian pisemny, test, wypracowanie klasowe, powtórzenie ustne, sprawdzian znajomości treści lektury, prezentacja maturalna w klasach ponadgimnazjalnych); c) powyższe formy sprawdzania osiągnięć uczniów z działu programowego oraz dłuższe wypracowanie domowe należy zapowiadać tydzień wcześniej; d) kartkówka odbywa się bez zapowiedzi (chyba, że nauczyciel ustali inaczej); e) uczeń może być nieprzygotowany do lekcji 1 raz w semestrze w klasach gimnazjalnych i licealnych na PP oraz 2 razy w semestrze w klasach licealnych na PR (z wyjątkiem zapowiedzianych form sprawdzania osiągnięć uczniów z działu programowego, lektury oraz dłuższego wypracowania domowego), musi to jednak zgłosić przed zajęciami. Nauczyciel odnotowuje ten fakt w dzienniku, nie ma to jednak wpływu na ocenę końcową; f) zgłoszenie przez ucznia nieprzygotowania po wywołaniu go do odpowiedzi lub zgłoszenie więcej niż ustalona ilość NP. pociąga za sobą wpisanie oceny niedostatecznej; g) nieoddanie w terminie wypracowania domowego jest równoznaczne z otrzymaniem oceny niedostatecznej; h) uczeń w ciągu tygodnia ma możliwość dostarczenia wypracowania domowego, którego nie oddał w ustalonym terminie; i) uczeń ma możliwość zgłoszenia braku zadania, co rozumie się jako: np. brak zeszytu, brak książki, brak stałej notatki z lekcji, brak zadania z bieżących lekcji, nieprzeczytanie zadanego fragmentu tekstu. Trzy zgłoszone BZ. ważą tyle, co ocena niedostateczna. j) pracę na lekcji ucznia ocenia się pozytywnie lub negatywnie trzy + są równoważne z oceną bardzo dobrą, trzy - z oceną niedostateczną, k) nauczyciel poprawiając sprawdzian, uwzględnia poniższe zasady ustalania oceny: % z maksymalnej ocena skrót liczby punktów więcej niż 100 % celujący 6 (cel.) % bardzo dobry 5 (bdb.) % dobry 4 (db.) % dostateczny 3 (dst.) % dopuszczający 2 (dop.) mniej niż 30 % niedostateczny 1 (nast..) l) dopuszcza się stosowanie znaków +, - m) sprawdzian powinien umożliwić uczniowi wykazanie się wiedzą i umiejętnościami wykraczającymi poza podstawę programową, które mogą być ocenione na stopień celujący, pod warunkiem uzyskania przez ucznia maksymalnej liczby 91 % punktów przewidzianych na sprawdzanie. 3. Częstotliwość sprawdzania osiągnięć edukacyjnych: a) jednego dnia może odbyć się jeden sprawdzian (nauczyciel dokonuje wpisu w dzienniku w momencie zapowiedzi),

5 5 b) ocenę semestralną wystawiamy co najmniej z 5 ocen cząstkowych (w tym minimum dwu sprawdzianów pisemnych), c) nauczyciel może na każdej lekcji sprawdzić przygotowanie uczniów, d) nauczyciel może sprawdzać zadania domowe ilościowo (na każdej lekcji) lub jakościowo (w miarę potrzeb, nie rzadziej niż raz w semestrze). 4. Zasady i formy poprawiania osiągnięć (korygowania niepowodzeń) uczniów: a) uczeń nieobecny na sprawdzianie jest zobowiązany zaliczyć tę partię materiału w sposób określony przez nauczyciela w terminie 2 tygodni w przeciwnym razie otrzymuje ocenę niedostateczną, b) w sytuacji przedłużającej się usprawiedliwionej nieobecności ucznia (np. choroba) nauczyciel indywidualnie wyznacza sposób zaliczenia materiału, c) uczeń ma możliwość poprawy oceny ze sprawdzianu w terminie 1 tygodnia. O konieczności i formie poprawy ocen z krótkich form sprawdzających decyduje nauczyciel, d) nieobecność ucznia w ustalonym terminie poprawy oznacza jego rezygnację z możliwości poprawy oceny, e) uczeń ma możliwość skorzystania z comiesięcznych konsultacji nauczycielskich w ustalonym terminie. 5. Sposoby dokumentowania osiągnięć i postępów: a) wszystkie oceny cząstkowe wpisuje się do dziennika lekcyjnego, b) do arkusza ocen wpisuje się jedynie oceny końcoworoczne, c) przy ocenianiu można stosować zapis informacji typu: ocena, forma oceniania, zakres materiału, data, d) oceny ze sprawdzianów wymagających znajomości większego zakresu wiedzy i umiejętności wpisywane są kolorem czerwonym, pozostałe oceny niebieskim. IV. SPOSOBY I ZASADY INFORMOWANIA UCZNIÓW I RODZICÓW O POSTĘPACH I OSIĄGNIĘCIACH. a) Oceny są jawne zarówno dla ucznia jak i jego rodziców (prawnych opiekunów). b) Uczeń informowany jest o ocenie w momencie jej wystawienia. c) Pisemne sprawdziany są przechowywane do końca roku szkolnego. Na wniosek ucznia lub jego rodziców (prawnych opiekunów) sprawdzone i ocenione pisemne prace kontrolne ucznia są udostępniane do wglądu uczniowi lub jego rodzicom (prawnym opiekunom). d) Co najmniej na trzy tygodnie przed klasyfikacyjnym, końcoworocznym posiedzeniem Rady Pedagogicznej nauczyciel ustnie informuje uczniów o grożących ocenach niedostatecznych i odnotowuje ten fakt w dzienniku.

6 6 e) Na tydzień przed klasyfikacyjnym posiedzeniem Rady Pedagogicznej nauczyciel informuje ucznia o przewidywanych dla niego stopniach za pierwszy okres lub rok szkolny. f) Na prośbę ucznia lub jego rodziców (prawnych opiekunów) nauczyciel ustalający ocenę powinien ją uzasadnić. g) Rozmowy indywidualne nauczycieli z rodzicami (prawnymi opiekunami) mogą odbywać się w trakcie godzin indywidualnych konsultacji nauczycielskich. W szczególnych wypadkach rozmowy indywidualne nauczycieli z rodzicami (prawnymi opiekunami)mogą odbywać się w ciągu godzin pracy nauczyciela, pod warunkiem, że nie zakłóca to organizacji pracy nauczyciela i zapewnia bezpieczeństwo uczniów z zachowaniem prawa nauczyciela do odmówienia rodzicowi rozmowy (przy równoczesnym zaproponowaniu innych, odpowiednich dla obu stron terminów). V. KLASYFIKOWANIE 1. W ciągu roku szkolnego przeprowadza się klasyfikowanie uczniów w trzech terminach: a) śródroczne - za pierwszy okres, b) końcoworoczne w ostatnim tygodniu przed zakończeniem zajęć edukacyjnych w klasach programowo najwyższych, c) końcoworoczne w ostatnim tygodniu przed zakończeniem zajęć edukacyjnych w pozostałych klasach. 2. Klasyfikacja śródroczna polega na okresowym podsumowaniu osiągnięć edukacyjnych ucznia z zajęć edukacyjnych określonych w szkolnym planie nauczania i zachowania ucznia oraz ustaleniu śródrocznych ocen klasyfikacyjnych z zajęć edukacyjnych oraz śródrocznej oceny z zachowania. Klasyfikacja śródroczna odbywa się w terminie dwóch tygodni przed zakończeniem semestru. 3. Klasyfikacja końcoworoczna polega na podsumowaniu osiągnięć edukacyjnych ucznia w danym roku szkolnym oraz ustaleniu ocen klasyfikacyjnych z języka polskiego. 4. Oceny klasyfikacyjne ustalają nauczyciele poloniści z uwzględnieniem następujących zasad: a) ocenę klasyfikacyjną ustala się na podstawie ocen cząstkowych, b) w ocenie śródrocznej i rocznej uwzględnia się również aktywność, zaangażowanie i wkład pracy ucznia. 5. Jeżeli w wyniku klasyfikacji śródrocznej stwierdzono, że poziom osiągnięć edukacyjnych ucznia jest niedostateczny i uniemożliwi lub utrudni kontynuowanie

7 7 nauki, nauczyciel, w miarę swoich możliwości, stwarza uczniowi szansę uzupełnienia braków na następujących zasadach: a) uczeń w porozumieniu z nauczycielem ma możliwość podzielenia materiału na mniejsze partie, które będzie mógł zaliczyć w uzgodnionych z terminach, b) w razie trudności ze zrozumieniem i opanowaniem materiału uczeń ma możliwość uczestniczenia w konsultacjach nauczycielskich w ustalonym terminie.