Opracowanie innowacyjnej technologii udostępniania złoża głębokiego.

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Opracowanie innowacyjnej technologii udostępniania złoża głębokiego."

Transkrypt

1 Załącznik nr 1. Zakres merytoryczny I Konkursu I. Temat zagadnienia Opracowanie innowacyjnej technologii udostępniania złoża głębokiego. Cel główny: Opracowana zostanie technologia udostępnienia złoża zalegającego na głębokości poniżej 1300m w czasie realizacji udostępniania nie dłuższym niż trzy lata. II. Opis zagadnienia badawczego Złoże rud miedzi eksploatowane przez KGHM Polska Miedź S.A. w Polsce, jest jednym z największych złóż miedzi na świecie. Zlokalizowane jest na południowym zachodzie Polski i pokrywa powierzchnię około 467,6 km2. Złoże to znajduje się w obrębie dużej jednostki strukturalnej zwanej monokliną przedsudecką i jest złożem stratoidalnym wykształconym w formie pseudopokładu. Rys. 1. Lokalizacja złoża i budowa geologiczna. Nad skałami miedzionośnymi zalegają cechsztyńskie utwory cyklu ewaporacji takie jak dolomit, anhydryt i sól kamienna reprezentowane przez cyklotemy PZ1, PZ2, PZ3, i PZ4 1

2 wykształcone w różnej formie. Następnie zalegają triasowe utwory pstrego piaskowca, wapienia muszlowego i luźne utwory plastycznych iłów i detrytusu roślinnego, a dalej czwartorzędowe utwory iłów poznańskich, piasków i żwirów kwarcowych o znacznym dopływie wód podziemnych. Rys. 2. Uproszczony profil budowy geologicznej. Złoże miedzi zalega na głębokościach od około 600m do ponad 1300m. W profilu hydrogeologicznym rozpatrywanej części obszaru miedzionośnego występują dwa zasadnicze kompleksy wodonośne: kenozoiczny obejmujący luźne utwory neogenu i paleogenu z krążeniem intergranularnym wód podziemnych oraz triasowo-permski występujący w zwięzłych, porowatych, szczelinowatych a także kawernistych skałach pstrego piaskowca, cechsztynu i czerwonego spągowca z krążeniem głównie szczelinowo-porowym - rys piaski i żwiry, 2 wapienie i dolomity Ca1 cechsztynu, 3 iły i gliny, 4 węgiel brunatny, 5 iłołupki, 6 anhydryty, 7 uskoki, 8 wyrobiska górnicze, 9 kierunki przepływu wód podziemnych, 10 przemieszczanie się wód podziemnych przez przesączanie, 11 zasilanie opadami atmosferycznymi, 12 strefa podwyższonego zawodnienia serii węglanowej Ca1 cechsztynu, 13 strefa słabego zawodnienia serii węglanowej Ca1 cechsztynu. Rys. 3 Schemat krążenia wód podziemnych w obszarze miedzionośnym na monoklinie przedsudeckiej (Bocheńska, Fiszer, Kalisz, 2000, aktualizacja 2007)

3 Kompleksy te różnią się wyraźnie wykształceniem litologicznym, genezą, sposobem formowania się zasobów i chemizmem wód a tym samym parametrami hydrogeologicznymi. Oba kompleksy składają się z wielu pięter i poziomów wodonośnych. W kompleksie kenozoicznym, w piętrze neogenu wyróżnia się poziomy wodonośne holocenu, plejstocenu i nadwęglonych utworów neogenu obejmujące utwory przepuszczalne pliocenu i miocenu górnego; międzywęglowych utworów neogenu lokalizujący się w obrębie wodonośnych warstw środkowego i dolnego miocenu oraz podwęglowych utworów paleogenu występujący w utworach oligocenu. W kompleksie triasowopermskim występują poziomy: wapienia muszlowego, górnego (retu), środkowego i dolnego pstrego piaskowca, dolomitu głównego Ca2 i wapienia podstawowego Ca1 cechsztynu oraz piaskowców czerwonego spągowca. Podstawową właściwością profilu hydrogeologicznego w północnej części obszaru miedzionośnego jest powszechna rozdzielczość pięter i poziomów wodonośnych za pośrednictwem serii (warstw) skalnych o cechach izolacyjnych. Ich bezpośrednie związki hydrauliczne na bazie kontaktów typu sedymentacyjno-erozyjnego mają na ogół charakter lokalny i w krążeniu wód tej części obszaru miedzionośnego nie odgrywają większej roli. Holoceńsko-plejstoceńskie poziomy wodonośne oddzielone są od pięter wodonośnych niżejległych warstwą iłów plioceńskich z serii poznańskiej. Jednakże w obszarze położonym na północ od granic obszarów górniczych Rudna i Sieroszowice, w rejonie pradoliny barucko-głogowskiej, plejstoceńskie piaski i żwiry mogą znajdować się w kontakcie hydraulicznym z warstwami wodonośnymi zaliczanymi do poziomu nadwęglowego a także międzywęglowego neogenu. Znaczącym poziomem izolacyjnym na rozpatrywanym obszarze jest warstwa iłów mioceńskich, oddzielająca kenozoiczne poziomy wodonośne nadwęglowy i międzywęglowy od podwęglowego i pięter triasowego i permskiego. Poziom wodonośny w podwęglowych utworach paleogenu miejscami pozostaje w kontakcie hydraulicznym z triasowym piętrem wodonośnym a ściślej z poziomami górnego i środkowego pstrego piaskowca. Nie posiadają one jednak więzi hydraulicznej z wodami w obrębie permu. Pakiet utworów o wyraźnych cechach izolacyjnych stanowi tu warstwa iłołupków i iłowców górnocechsztyńskich oraz zalegająca pod nią seria anhydrytowa. Jak dotąd brak przesłanek do przyjęcia tezy o istnieniu kontaktów hydraulicznych typu tektonicznego umożliwiających przepływ wód pomiędzy wyróżnionymi kompleksami wodonośnymi, zarówno w północnej części obszarów górniczych Sieroszowice i Rudna jak i w ich najbliższym otoczeniu. W świetle przedstawionego powyżej podziału hydrogeologicznego, do wodonośnych w nadkładzie złoża rud miedzi północnej części obszarów górniczych Sieroszowice i Rudna zalicza się: - piętro kenozoiczne z poziomami holocenu i plejstocenu, nadwęglowych i międzywęglowych utworów neogenu i podwęglowych utworów paleogenu, - piętro triasowe z poziomami wapienia muszlowego, górnego (retu), środkowego i dolnego pstrego piaskowca, - piętro permskie z poziomem dolomitu głównego Ca2 cechsztynu. Poziomy wodonośne okołozłożowe reprezentowane są przez dolną część piętra permskiego: - poziom wapienia podstawowego Ca1 cechsztynu, - poziom piaskowców czerwonego spągowca. III. Uzasadnienie potrzeby podjęcia badań Podstawowym sposobem udostępnienia z powierzchni złóż zalegających na dużych głębokościach jest wykonanie wyrobisk pionowych czyli szybów. 3

4 Złoże rud miedzi LGOM udostępnione jest w chwili obecnej 30 szybami o głębokości od 600 do 1300 m i w większości o średnicy (w świetle obudowy) 7,5 m. Kolejne szyby udostępniające nowe obszary złoża będą głębione do co najmniej 1300m, a wymagana średnica (w świetle obudowy) to min. 7,5 m. Jednym z głównych problemów towarzyszących projektowaniu obudowy, a nade wszystko samego głębienia szybów jest zagrożenie wodne pochodzące od wodonośnych serii skalnych w profilu szybowym. Na podstawie rozpoznania warunków hydrogeologicznych za pośrednictwem badawczych otworów podszybowych oraz dotychczas zebranych doświadczeń z głębienia szybów wiadomo, że źródłem tego zagrożenia są poziomy wodonośne w utworach kenozoiku, pstrego piaskowca górnego, środkowego i dolnego, dolomitu głównego Ca2, wapieni i dolomitów Ca1 cechsztynu oraz piaskowców czerwonego spągowca. W takiej sytuacji hydrogeologicznej, stosowanym dotychczas z powodzeniem sposobem likwidacji zagrożenia od strony poziomów wodonośnych w kenozoiku, a także częściowo poziomów wodonośnych w pstrym piaskowcu, było mrożenia górotworu. Ostateczny interwał głębokościowy mrożenia, jakim należy objąć górotwór określany jest na podstawie szczegółowych badań i obliczeń. Ten sposób likwidacji zagrożenia wodnego w obrębie drążonego szybu wymaga odpowiedniego przygotowania górotworu tj. precyzyjnego odwiercenia otworów mrożeniowych, wybudowania instalacji mrożeniowej oraz zamrożenie górotworu. Realizacja tych działań trwa około trzy - cztery lata i jest dość kosztowna przede wszystkim jeśli chodzi o energię elektryczną pobieraną w trakcie zamrażania górotworu. Górotwór musi pozostać zamrożony do czasu wyjścia robotami poza strefę zagrożenia wodnego więc czas mrożenia (aktywnego i pasywnego) trwa około 3,5 roku. Kolejnym utrudnieniem wpływającym na opracowanie nowej technologii może być konieczność przejścia w trakcie drążenia warstwy soli kamiennej o miąższości ok m oraz zapewnienia stateczności wyrobiska w tej strefie w okresie jego użytkowania. Przykładowy zestaw działań związanych z budową obiektów przyszybowych i głębieniem szybu przy obecnej technologii zawiera m.in.: 1) budowa infrastruktury placu szybowego (makroniwelacja terenu, sieci kablowe, główna stacja transformatorowa, osadnik wód deszczowo przemysłowych, pompownia, rurociągi etc.) oraz zaplecze wykonawcy, 2) obiekty i urządzenia do głębienia szybu, 3) przygotowanie do głębienia szybu (wiercenie otworów badawczych i mrożeniowych oraz mrożenie górotworu), 4) głębienie szybu (obudowa betonowa, tubingowa, wloty podszybia i rząpie, itp.) 5) montaż i demontaż urządzeń i wyposażenia w szybie. Prowadzone analizy i prace powinny koncentrować się na pozycjach 2,3 i 4 IV. Opis oczekiwanych efektów końcowych W ramach prac badawczych oczekuje się: - przeprowadzenia analizy porównawczej możliwych metod udostępnienia złoża na dużej głębokości (szyb, pochylnia, inne), - rekomendacji optymalnego sposobu udostępnienia wraz z uzasadnieniem obejmującym zagadnienia bezpieczeństwa, czasu realizacji i nakładów finansowych, - opracowania szczegółowej technologii realizacji obiektu - wszystkie rozwiązania techniczne zaproponowane w opracowaniu muszą spełniać obowiązujące wymagania prawne wynikające z Prawa Geologicznego i Górniczego. 4

5 Możliwości przyśpieszenia udostępnienia złoża upatruje się np. poprzez: - wypracowanie szybszej metody mrożenia górotworu (obecny czas to ok. 3,5 roku), - opracowanie nowej metody drążenia szybów w warunkach LGOM bez konieczności mrożenia górotworu, - wypracowanie szybszej metody drążenia szybu (obecny czas to ok. 5-6 lat) - opracowanie innego niż szyby sposobu udostępnienia złoża, gwarantującego jednocześnie bezpieczeństwo oraz możliwości zabudowy w takim wyrobisku infrastruktury niezbędnej do prowadzenia wydobycia. - i inne. Badania przeprowadzane w ramach realizacji niniejszego zagadnienia powinny odpowiadać V poziomowi gotowości technologicznej I. Temat zagadnienia Opracowanie innowacyjnej hydrometalurgicznej technologii produkcji metali nieżelaznych z koncentratów KGHM. II. Opis zagadnienia badawczego Celem zagadnienia jest opracowanie innowacyjnej, w stosunku do istniejących, technologii znajdującej zastosowanie dla koncentratu Lubin produkowanego w KGHM Polska Miedź S.A., hydrometalurgicznej technologii produkcji metali nieżelaznych, przy pełnym zagospodarowaniu wytwarzanych produktów i półproduktów opracowanej technologii. Nowa technologia musi cechować się niższymi niż istniejące i stosowane w KGHM technologie kosztami produkcyjnymi, niższą energochłonnością, a także niskim oddziaływaniem na środowisko tak pod względem ilości, jak i jakości powstałych odpadów. Produktem technologii powinny być zarówno użyteczne formy metali i ich związków, jak i bezpieczne do składowania, uciążliwe dla środowiska odpady. W wyniku realizacji projektu zostanie uzyskany kompletny zestaw informacji i szczegółowych wytycznych dotyczących nowej technologii, wraz z niezbędną dokumentacją techniczną urządzeń, w tym: urządzaniami głównymi i pomocniczymi potrzebnymi do osiągniecia celu. Wymagane jest wykonanie prototypu urządzenia w skali laboratoryjnej oraz linii pilotowej projektowanej technologii, umożliwiającej weryfikację osiągniętych wyników w stosunku do przyjętych założeń, w zależności od wyników teoretycznych realizacji technologii. III. Uzasadnienia potrzeby podjęcia badań Stosowane w KGHM technologie produkcji miedzi, oparte są o metody pirometalurgicznego przetwarzania koncentratów metalicznych. Ze względu na wysokie koszty produkcji miedzi, srebra i pozostałych metali i ich związków, w obliczu obniżającej się zawartości frakcji metalicznej w koncentratach miedzi, poszukiwana jest alternatywna metoda produkcji miedzi z zastosowaniem metod hydrometalurgicznych. Opracowana technologia powinna być dedykowana dla koncentratów pochodzących z kopalni O/ZG Lubin, charakteryzujących się stosunkowo niską zawartości frakcji metalicznej w stosunku do pozostałych koncentratów miedzi produkowanych w KGHM, wzrostem zawartości ołowiu i arsenu oraz wzrostem udziału litologicznej frakcji łupkowej. 5

6 IV. Opis oczekiwanych efektów końcowych Efektem podstawowym projektu powinny być założenia technologiczne proponowanego rozwiązania umożliwiające jego implementacje w ciągu technologicznym KGHM, do przerobu koncentratu Lubin. Proponowane rozwiązanie powinno być przetestowane w skali pilotowej. Do najważniejszych zadań do realizacji w projekcie należy zaliczyć: - opracowanie założeń technologicznych dla operacji wstępnych do wydzielenia strumienia z wysokim uzyskiem (tj. z obniżoną zawartością metali) koncentratu Lubin, wraz z wydzielaniem możliwych do odzysku metali i ich związków w postaci handlowej, - opracowanie założeń technologicznych i modeli do operacji ługowania i separacji metali, przy zastosowaniu ługowania atmosferycznego i ciśnieniowego oraz wydzielenia metali i ich związków w postaci handlowej, obejmujące pełny odzysk i tworzenie użytecznych form metali, w tym: Cu, Zn, Ni, Co, Fe, As, V, Mo, Re tam gdzie jest to możliwe. - opracowanie założeń technologicznych i modeli do operacji pełnego odzysku Pb, Au, Ag i w miarę możliwości PGM oraz ich konwersji w formy użyteczne, - opracowanie założeń, zasady działania procesów i urządzeń w projektowanej technologii w tym: Opracowanie konstrukcji narzędzi roboczych oraz pozostałych elementów urządzeń o zadanych kształtach geometrycznych, wymiarach i parametrach materiałowych, niezbędnych do zastosowania w projektowanej technologii; Opracowanie wytycznych do technologii wykonania elementów roboczych urządzeń z wyszczególnieniem parametrów zaoferowanych wysokoodpornych na zużycie materiałów oraz sposobu ich połączenia z pozostałymi elementami urządzeń i zabezpieczenia otoczenia przed oddziaływaniami ze strony urządzeń. Opracowanie metodyki napraw i zabezpieczeń narzędzi roboczych oraz pozostałych elementów urządzeń niezbędnych do zastosowania w projektowanej technologii, przed korozją mechaniczną, chemiczną i innymi oddziaływaniami w zależności od zastosowanej technologii. Opracowanie i rozwój technik oraz procedur nadzoru i eksploatacji urządzeń niezbędnych do zastosowania w projektowanej technologii w celu redukcji zużycia materiałów i, szkodliwych immisji do środowiska. - stworzenie dokumentacji technicznej prototypów nowych urządzeń niezbędnych do próbnej eksploatacji w laboratorium, - wykonanie prototypów nowych urządzeń niezbędnych do zastosowania projektowanej technologii w skali laboratoryjnej. - badań technologii w skali laboratoryjnej na stoisku badawczym. - stworzenie dokumentacji technicznej prototypów nowych urządzeń niezbędnych do wykonania linii pilotowej oraz dokumentacji niezbędnej do zabudowy linii pilotowej. - zaprojektowanie konstrukcji urządzeń i budowę instalacji pilotowej, w skali stanowiącej 1/1000 wydajności instalacji w skali przemysłowej dla zdolności przeróbczej na poziomie 900 tys. ton/rok materiału, dla procesu oraz przedstawienie wyników przetestowania w niniejszych warunkach, - przeprowadzenie badań technologii w skali pilotowej na stoisku badawczym. 6

7 - opracowanie wyników badań eksperymentalnych przeprowadzonych w skali pilotowej w zakresie rzeczywistej wydajności, efektywności i innych własności eksploatacyjnych projektowanej technologii. - opracowanie Prefeasibility Study w zakresie możliwości wykorzystania projektowanej technologii w warunkach KGHM Polska Miedź S.A. Do opracowania technologii powinny zostać wykorzystane zarówno istniejące, jak i innowacyjne metody wydzielania i separacji metali. Badania przeprowadzane w ramach realizacji niniejszego zagadnienia powinny odpowiadać co najmniej VII poziomowi gotowości technologicznej I. Temat zagadnienia Opracowanie innowacyjnego rozwiązania technologicznego do procesu odmiedziowania żużla w procesie zawiesinowego otrzymywania miedzi. II. Opis zagadnienia badawczego Celem niniejszego zagadnienia jest opracowanie nowej technologii pirometalurgicznego przetwarzania żużli w procesie zawiesinowym otrzymywania miedzi, pochodzących z ciągu technologicznego KGHM Polska Miedź S.A. Nowatorska technologia powinna cechować się: wysokim stopniem automatyzacji, wzrostem efektywności technologicznej procesu odzysku frakcji metalicznej, możliwie niskim poziomem generowanych odpadów oraz niskimi kosztami operacyjnymi przypadającymi na poszczególne operacje jednostkowe ciągu technologicznego (obniżeniem o minimum 30% kosztów produkcji). III. Uzasadnienie potrzeby podjęcia badań KGHM Polska Miedź S.A. po zakończeniu prac inwestycyjnych związanych z modernizacją pirometalurgii w O/HM Głogów planuje stapianie wszystkich koncentratów miedzi w technologii direct-to-blister w piecach zawiesinowych. Spowoduje to z jednej strony zwiększenie automatyzacji i hermetyzacji ciągu technologicznego, zmniejszenie kosztów produkcji oraz kosztów operacyjnych procesów hutniczych, z drugiej strony prowadzenie procesu odmiedziowania żużla w dwóch piecach elektrycznych, o zużyciu energii elektrycznej na poziomie kwh/rok dla HM Głogów I, dla HM Głogów II kwh/rok. Żużel, po procesie zawiesinowego stapiania koncentratów miedzi, charakteryzuje się stosunkowo wysoką zawartością miedzi na poziomie %, która w przeważającej ilości występuje w postaci utlenionej. Tradycyjny proces odmiedziowania prowadzony jest podczas ośmiogodzinnych cykli w piecu elektrycznym w obecności koksu, jako reduktora frakcji metalicznej oraz kamienia wapiennego pełniącego rolę zasadowego dodatku technologicznego. Proponowana nowa technologia przerobu żużli z procesu zawiesinowego powinna wpisywać się w ciąg technologiczny KGHM, wraz z pełnym zagospodarowaniem jego produktów i półproduktów. Poniższy rysunek nr 1, zawiera schemat technologiczny jednostadialnego procesu produkcji miedzi w O/HM Głogów. 7

8 Rysunek 1. Schemat technologiczny produkcji miedzi piec zawiesinowy HM Głogów II. Koncentrat miedziowy, trafiający do O/HM Głogów, kierowany jest do Wydziału Przygotowania Wsadu, gdzie następuje proces rozładunku, magazynowania, uśredniania i komponowania odpowiedniej mieszanki koncentratów, która może być przetapiana w piecu zawiesinowym. Ze względu na konieczność uzyskania korzystnych warunków utleniania koncentratów w szybie reakcyjnym pieca, konieczne jest jego wysuszenie do zawartości 0,3 %. Proces ten ma miejsce ww suszarni obrotowej opalanej gazem ziemnym ( HM Głogów II) lub w suszarni parowej (HM Głogów I). Wysuszony koncentrat miedzi wraz z dodatkami technologicznymi za pomocą dystrybutora koncentratu (zwanego palnikiem koncentratu) kierowany jest do szybu reakcyjnego pieca zawiesinowego, gdzie ma miejsce proces stapiania. Wraz z mieszanką koncentratów do pieca zawiesinowego podawane są: pyły zwrotne pochodzące z kotła odzysknicowego i elektrofiltru, IOS (produkt mokrego odsiarczania spalin) oraz odsiewy kamienia wapiennego, pełniące rolę stabilizatorów bilansu cieplnego reakcji zachodzących w szybie reakcyjnym pieca zawiesinowego. Otrzymana w wyniku stapiania w piecu zawiesinowym miedź kierowana jest do pieców anodowych, gdzie ma miejsce proces rafinacji ogniowej, celem eliminacji lub zmniejszenia zawartości zanieczyszczeń, które mogą zakłócać proces elektrorafinacji miedzi. Żużel z procesu zawiesinowego przetapiania koncentratów miedzi, charakteryzujący się wysoką zawartością miedzi i innych metali, występujących głównie w postaci utlenionej, kierowany jest do pieca elektrycznego, gdzie następuje proces redukcji do stopu CuPbFe. W piecu elektrycznym łukowo oporowym, zasilanym trzema elektrodami typu Soedeberga, utrzymywana jest redukująca atmosfera, a proces redukcji prowadzony jest w obecności koksu, żużla w postaci stałej oraz węglanu wapnia spełniającego rolę czynnika modyfikującego lepkość żużla podczas procesu redukcji oraz czynnika mieszającego. Uzyskany w procesie redukcji w piecu elektrycznym stop CuPbFe przekazywany jest do procesu świeżenia w piecu konwertorowym typu Hoboken, celem uzyskania miedzi konwertorowej o zawartości Pb około 0,3%. Otrzymana miedź kierowana jest do pieców anodowych, celem jej dalszej rafinacji ogniowej. Z otrzymanej w procesie ogniowej rafinacji miedzi odlewane są anody, które kierowane są do procesu elektrorafinacji. Dodatkowo w ciągu technologicznym znajdują się piece anodowe stacjonarne, które służą głównie do przetapiania wysokogatunkowych złomów miedzianych oraz zawrotów technologicznych. 8

9 Ze względu na fakt, że oczyszczanie miedzi metodą ogniową nie jest w stanie usunąć w zadawalający sposób pierwiastków domieszkowych, prowadzony jest proces elektrorafinacji miedzi. Na terenie O/HMG elektrorafinacja miedzi odbywa się z zastosowaniem miedzianych katod podkładkowych, przy stałej gęstości prądowej. Produktem procesu elektrorafinacji jest miedź katodowa oraz szlam anodowy, który jest kierowany do dalszej rafinacji na Wydział Metali Szlachetnych. IV. Opis oczekiwanych efektów końcowych Efektem realizacji niniejszego zagadnienia będzie nowa technologia metalurgiczna przetestowana w skali pilotowej wraz z opracowanymi założeniami technologii odmiedziowania żużla z procesu zawiesinowego w skali przemysłowej, umożliwiającymi jej implementację w ciągu technologicznym KGHM, charakteryzująca się wysokim stopniem automatyzacji, kosztami operacyjnymi i kosztami produkcji obniżonymi o 30 % w stosunku do istniejącej technologii oraz niskim poziomem generowanych odpadów. W wyniku realizacji projektu zostanie uzyskane nowe rozwiązanie dotyczące samej technologii jak i nowych produktów, proponowanych urządzeń i aparatury, w tym: urządzeń głównych i pomocniczych niezbędnych do osiągniecia celu. Proponowane rozwiązanie powinno w pełni uwzględnić podstawowe cele produkcyjne procesu otrzymywania miedzi i srebra. Do najważniejszych zadań do realizacji w projekcie należy zaliczyć: - opracowanie założeń technologicznych projektowanej nowej technologii odmiedziowania żużla z procesu zawiesinowego, - opracowanie modeli nowego procesu metalurgicznego odmiedziowania żużla pochodzącego z ciągu technologicznego KGHM, - opracowanie założeń, zasady działania procesów i urządzeń w projektowanej technologii w tym: Opracowanie konstrukcji narzędzi roboczych oraz pozostałych elementów urządzeń o zadanych kształtach geometrycznych, wymiarach i parametrach materiałowych, niezbędnych do zastosowania w projektowanej technologii. Opracowanie wytycznych do technologii wykonania elementów roboczych urządzeń z wyszczególnieniem parametrów zaoferowanych wysokoodpornych na zużycie materiałów oraz sposobu ich połączenia z pozostałymi elementami urządzeń i zabezpieczenia otoczenia przed oddziaływaniami ze strony urządzeń. Opracowanie metodyki napraw i zabezpieczeń narzędzi roboczych oraz pozostałych elementów urządzeń niezbędnych do zastosowania w projektowanej technologii, przed korozją mechaniczną, chemiczną i innymi oddziaływaniami w zależności od zastosowanej technologii. Opracowanie i rozwój technik oraz procedur nadzoru i eksploatacji urządzeń niezbędnych do zastosowania w projektowanej technologii w celu redukcji zużycia materiałów i, szkodliwych immisji do środowiska. - stworzenie dokumentacji technicznej prototypów nowych urządzeń niezbędnych do próbnej eksploatacji w laboratorium, - wykonanie prototypów nowych urządzeń niezbędnych do zastosowania projektowanej technologii w skali laboratoryjnej, - badań technologii w skali laboratoryjnej na stoisku badawczym, 9

10 - stworzenie dokumentacji technicznej prototypów nowych urządzeń niezbędnych do wykonania linii pilotowej oraz dokumentacji niezbędnej do zabudowy linii pilotowej, - wykonanie prototypów nowych urządzeń niezbędnych do zastosowania w projektowanej technologii w skali pilotowej oraz budowa linii pilotowej projektowanej technologii, - przeprowadzenie badań technologii w skali pilotowej na stoisku badawczym, - opracowanie wyników badań eksperymentalnych przeprowadzonych w skali pilotowej w zakresie rzeczywistej wydajności, efektywności i innych własności eksploatacyjnych projektowanej technologii, - opracowanie Prefeasibility Study w zakresie możliwości wykorzystania projektowanej technologii w warunkach KGHM Polska Miedź S.A. Badania przeprowadzane w ramach realizacji niniejszego zagadnienia powinny odpowiadać co najmniej VII poziomowi gotowości technologicznej I. Temat zagadnienia Innowacyjna technologia efektywnego rozdrabniania na potrzeby przygotowania rud metali nieżelaznych do wzbogacania. II. Opis zagadnienia badawczego Celem zagadnienia jest opracowanie technologii wysokoefektywnego rozdrabniania rud metali nieżelaznych LGOM (Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego W wyniku realizacji projektu uzyskany zostanie zbiór niezbędnych informacji technicznych i technologicznych, potrzebnych do opracowania nowych i/lub unowocześnienia obecnych metod efektywnego rozdrabniania rud metali. Efektem projektu będą również dokumentacje techniczne urządzeń niezbędnych do osiągnięcia celu projektu. Zakłada się, że w wyniku realizacji zadań objętych projektem powstaną prototypy urządzeń w skali laboratoryjnej oraz linii pilotowej projektowanej technologii, umożliwiające weryfikację osiągniętych efektów w stosunku do przyjętych założeń i rezultatów prac teoretycznych i koncepcyjnych. III. Uzasadnienie potrzeby podjęcia badań Urobek trafiający do Oddziału Zakłady Wzbogacania Rud KGHM Polska Miedź S.A. (O/ZWR) ma zróżnicowany skład, stąd też poszczególne Zakłady Wzbogacania w KGHM posiadają indywidualne ciągi technologiczne zależne od jej składu i własności. Jakość uzyskiwanych koncentratów uzależniona jest zatem od czynników naturalnych oraz techniczno-technologicznych w poszczególnych zakładach. 10

11 UROBEK Przygotowanie urobku do mielenia PRZESIEWANIE Wzbogacanie flotacyjne FLOTACJA WSTĘPNA FLOTACJA GŁÓWNA ODPAD KOŃCOWY KRUSZENIE FLOTACJE CZYSZCZĄCE I o MIELENIA KLASYFIKACJA HYDRAULICZNA ZAGĘSZCZANIE GRAWITACYJNE II o MIELENIA KLASYFIKACJA GRAWITACYJNA III o MIELENIA (DOMIELANIE) KLASYFIKACJA HYDRAULICZNA Przygotowanie urobku do flotacji FILTRACJA CIŚNIENIOWA Odwadnianie koncentratu SUSZENIE TERMICZNE KONCENTRAT KOŃCOWY Rysunek 1. Uproszczony schemat ideowy przeróbki rud miedzi W O/ZWR Rejon Lubin i Rudna technologia wzbogacania dostosowana jest do przerobu urobku piaskowcowo-węglanowego na odrębnych ciągach, natomiast w Rejonie Polkowice do urobku typu łupkowo-węglanowego. Na rysunku 1 przedstawiono uogólniony schemat technologiczny O/ZWR z podziałem na operacje główne, na przykładzie O/ZWR Rejon Polkowice. Przesiewanie urobku jest pierwszą z operacji przygotowania rudy do mielenia. Przesiewacze pracujące w układach z kruszarkami młotkowymi pozwalają z nadawy o uziarnieniu poniżej 500 mm uzyskać produkt o granulacji poniżej 40 mm. Produkt górny przesiewania jest rozdrabniany w kruszarkach młotkowych (w przypadku Rejonu Lubin także w kruszarce stożkowej), a następnie z produktem dolnym przesiewaczy transportowany jest przenośnikami taśmowymi do kolejnego etapu: mielenia i klasyfikacji. Celem procesów mielenia i klasyfikacji jest maksymalne uwolnienie minerałów miedzionośnych ze zrostów ze skałą płonną. Proces ten odbywa się na mokro, w układach trójstopniowych. Układy mielenia O/ZWR opierają się na energochłonnych urządzeniach starego typu, których efektywność rozdrabniania jest wypadkową wielu czynników, Tab. 1. Średni skład litologiczny urobku dostarczanego do O/ZWR Rejon PIASKOWIEC WĘGLANY ŁUPEK Lubin I ciąg 39,3 52,9 7,8 II ciąg Rudna Str.A 70,9 21,5 7,6 Str.B 42,9 44,7 12,4 Polkowice - 13,5 72,6 13,9 Tab. 2. Indeks Pracy Bonda dla czystych typów litologicznych Typ litologiczny rudy miedzi Indeksy pracy W i, [kwh/t] Piaskowiec 9,32-16,9 Dolomit 8,3-10,7 Łupek 14,3-16,2 11

12 Tab. 3. Indeks Pracy Bonda dla mieszanek typów litologicznych Udział procentowy mieszanki Indeks pracy Wi, Piaskowiec Dolomit Łupek [kwh/t] , , , ,96 Pierwszy stopień z uwagi na piaskowcowo-węglanowy charakter urobku, odbywa się w bębnowych młynach prętowych (Rejon Lubin i Rudna), w Rejonie Polkowice jako młyny pierwszego mielenia zastosowano młyny kulowe. Drugi i trzeci stopień mielenia we wszystkich Rejonach odbywa się w młynach bębnowych, w których jako mielniki stosuje się kule i cylpepsy. Tab.4. Graniczne parametry poszczególnych stadiów rozdrabniania Stadium procesu Maksymalne ziarno Maksymalne ziarno Gęstość nadawy [mm] produktu [mm] [g/dm 3 ] Kruszenie Nie dotyczy I stopień mielenia II stopień mielenia Domielanie 0,5 0, produktu Produkty mielenia poddawane są klasyfikacji w klasyfikatorach spiralnych i hydrocyklonach. Tak przygotowany materiał, o uziarnieniu spełniającym wymogi flotacji kierowany jest do procesu wzbogacania. Wzbogacanie flotacyjne to proces rozdzielczy, w wyniku którego otrzymuje się dwa produkty końcowe: produkt pianowy, stanowiący w tym przypadku koncentrat oraz produkt komorowy będący odpadem. Zadaniem flotacji w O/ZWR jest taki rozdział minerałów użytecznych od skały płonnej, aby uzyskać koncentrat pożądanej jakości przy możliwie wysokim uzysku. Proces ten realizowany jest w pneumo-mechanicznych maszynach flotacyjnych. Ze względu na charakter wzbogacanego materiału osiągnięcie odpowiedniego stopnia wzbogacania realizowane jest wieloetapowo obejmując flotacje obiegu mielenia (wstępna i szybka), flotację główną, w której powstają odpady końcowe oraz szereg flotacji czyszczących, których produktem finalnym jest koncentrat końcowy. Tab.5. Wymagania odnośnie uziarnienia i gęstości nadaw do wzbogacania. Stadium procesu wzbogacania Uziarnienie Wymagana gęstość nadawy [g/dm 3 ] Flotacja wstępna 90% klasy -0,3mm Flotacja Główna 95% klasy -0,2mm Flotacje czyszczące 90% klasy -0,1mm Odpady flotacyjne pompowane są bezpośrednio do Obiektu Unieszkodliwiania Odpadów Wydobywczych Żelazny Most, natomiast koncentrat flotacyjny trafia do procesu odwadniania. Pierwszym jego etapem jest zagęszczanie grawitacyjne, polegające na zwiększeniu zawartości części stałej w zawiesinie w wyniku sedymentacji. Proces ten odbywa się w zagęszczaczach promieniowych typu Dorra. Wstępnie odwodniony koncentrat jest kierowany do ciśnieniowych pras filtracyjnych, gdzie uzyskuje wilgotność rzędu 13%. 12

13 Ostatnim etapem jest suszenie koncentratu w suszarkach obrotowych opalanych zaazotowanym gazem ziemnym. Dla procesów hutniczych oraz wymogów transportu, konieczne jest uzyskanie wilgotności nie większej niż 8,5 %. O efektywności technologicznej i ekonomicznej procesu produkcji koncentratu w dużej mierze decyduje przygotowanie materiału do procesu flotacji w tym rozdrabnianie ponieważ jego celem nie jest zmniejszenie uziarnienia surowca, lecz doprowadzenie do uwolnienia minerałów użytecznych w takim stopniu, aby ich odzysk w następnych stadiach wzbogacania stał się możliwy i był odpowiednio skuteczny. Ze względu na fakt, że jest to proces bardzo energochłonny ma on również kluczowe znaczenie dla KGHM ze względów ekonomicznych. Koszt operacji rozdrabniania stanowi od 40 do 50% kosztów produkcji koncentratu. Przy obecnej technice i tradycyjnym sposobie przygotowania urobku do procesu wzbogacania nie można liczyć na istotne zwiększenie stopnia uwolnienia siarczków oraz obniżenie kosztów operacji mielenia. Wręcz przeciwnie, z uwagi na coraz drobniejsze okruszcowanie urobku, należy spodziewać się wzrostu niedomielenia, a tym samym pogorszenie wskaźników wzbogacania oraz wzrostu kosztów tej operacji. Zmieniające się parametry dostarczanego do O/ZWR urobku, w tym głównie coraz drobniejsza mineralizacja kruszcowa, zmuszają do głębszego mielenia rudy w celu skuteczniejszego uwolnienia minerałów użytecznych od skały płonnej. Obecnie stosowane urządzenia nie są wstanie sprostać rosnącym wymaganiom technologicznym i ekonomicznym w zakresie odpowiedniego przygotowania urobku do flotacji. IV. Opis oczekiwanych efektów końcowych Technologie i urządzenia opracowane w ramach realizacji projektu pozwolą na osiągnięcie bardziej efektywnych wskaźników produkcyjnych w porównaniu z uzyskiwanymi przy zastosowaniu obecnych rozwiązań. W szczególności oczekiwane będzie zwiększenie efektywności procesów, które odzwierciedli się obniżeniem o 30% ogólnego jednostkowego zużycia energii w porównaniu do obecnie stosowanych rozwiązań przy osiągnięciu wymaganego stopnia rozdrobnienia. Zmniejszenie zużycia energii powinno być uzyskane zarówno dzięki mniejszemu zużyciu w samym procesie rozdrabniania, jak również w wyniku zastosowania nowoczesnych, energooszczędnych źródeł napędu urządzeń. Do najważniejszych produktów powstałych w wyniku realizacji projektu należy zaliczyć: 1. Opracowanie założeń do projektowanej wysokoefektywnej technologii rozdrabniania. 2. Opracowanie zaawansowanych technik numerycznych niezbędnych do obliczeń modeli matematycznych procesów składających się na opis technologii rozdrabniania i jej poszczególnych elementów. 3. Opracowanie założeń, zasady przebiegu procesów i działania urządzeń w projektowanej technologii w tym: Opracowanie konstrukcji narzędzi roboczych oraz pozostałych elementów urządzeń o zadanych kształtach geometrycznych, wymiarach i parametrach materiałowych, niezbędnych do zastosowania w projektowanej technologii. Opracowanie optymalnych parametrów pracy narzędzi oraz pozostałych elementów urządzeń w postaci prędkości, natężenia oddziaływań na ziarna w przypadku technologii 13

14 nieudarowych, przewidywanego całkowitego czasu rozdrobnienia pojedynczego ziarna, zakresu wartości elektrycznych, mechanicznych sił i momentów oporowych urządzeń, niezbędnych do zastosowania w projektowanej technologii. Opracowanie wytycznych do technologii wykonania elementów roboczych urządzeń z wyszczególnieniem parametrów zaoferowanych wysokoodpornych na zużycie materiałów oraz sposobu ich połączenia z pozostałymi elementami urządzeń i zabezpieczenia otoczenia przed oddziaływaniami ze strony urządzeń. Opracowanie metodyki napraw i zabezpieczeń narzędzi roboczych oraz pozostałych elementów urządzeń niezbędnych do zastosowania w projektowanej technologii, przed korozją mechaniczną, chemiczną i innymi oddziaływaniami w zależności od zastosowanej technologii. Opracowanie i rozwój technik oraz procedur nadzoru i eksploatacji urządzeń niezbędnych do zastosowania w projektowanej technologii w celu redukcji zużycia materiałów i, szkodliwych immisji do środowiska. 4. Rozwój zaawansowanych technologii projektowania, prób oraz oszczędnych metod badań procesów rozdrabniania. 5. Stworzenie dokumentacji technicznej prototypów nowych urządzeń niezbędnych do próbnej eksploatacji w laboratorium. 6. Wykonanie prototypów nowych urządzeń niezbędnych do zastosowania projektowanej technologii w skali laboratoryjnej. 7. Przeprowadzenie badań technologii w skali laboratoryjnej na stoisku badawczym. 8. Stworzenie dokumentacji technicznej prototypów nowych urządzeń niezbędnych do wykonania linii pilotowej oraz dokumentacji niezbędnej do zabudowy linii pilotowej. 9. Wykonanie prototypów nowych urządzeń niezbędnych do zastosowania w projektowanej technologii w skali pilotowej oraz budowa linii pilotowej projektowanej technologii. 10. Przeprowadzenie badań technologii w skali pilotowej na stoisku badawczym. 11. Opracowanie wyników badań eksperymentalnych przeprowadzonych w skali pilotowej w zakresie rzeczywistej wydajności, efektywności i innych własności eksploatacyjnych projektowanej technologii. 12. Opracowanie Prefeasibility Study w zakresie możliwości wykorzystania projektowanej technologii w warunkach KGHM Polska Miedź S.A. W szczególności opracowana zostanie koncepcja zwiększenia efektywności energetycznej ww. zakładów bazująca m.in. na wykorzystaniu nowych niedostępnych na rynku urządzeń rozdrabniających i materiałów. Badania przeprowadzane w ramach realizacji niniejszego zagadnienia powinny odpowiadać co najmniej VII poziomowi gotowości technologicznej. 14

MODUŁ 3. WYMAGANIA EGZAMINACYJNE Z PRZYKŁADAMI ZADAŃ

MODUŁ 3. WYMAGANIA EGZAMINACYJNE Z PRZYKŁADAMI ZADAŃ MODUŁ 3. WYMAGANIA EGZAMINACYJNE Z PRZYKŁADAMI ZADAŃ Kwalifikacja M.35 Organizacja procesów przeróbki kopalin stałych Zadanie praktyczne W zakładzie przeróbki miedzi wzbogaca się 10 440 Mg rudy na dobę.

Bardziej szczegółowo

Bezodpadowe technologie przeróbki rud metali nieżelaznych

Bezodpadowe technologie przeróbki rud metali nieżelaznych Bezodpadowe technologie przeróbki rud metali nieżelaznych Barbara Tora Polityka surowcowa w perspektywie nowych inicjatyw i programów KGHM Cuprum, Wrocław, 29.10.2015 r. PROGRAM GEKON GENERATOR KONCEPCJI

Bardziej szczegółowo

I. Technologie przeróbki surowców mineralnych

I. Technologie przeróbki surowców mineralnych Wydział: Górnictwa i Geoinżynierii Kierunek studiów: Górnictwo i Geologia Rodzaj studiów: stacjonarne i niestacjonarne II stopnia Specjalność: Przeróbka Surowców Mineralnych Przedmiot kierunkowy: Technologie

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2016 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2016 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2016 Nazwa kwalifikacji: Prowadzenie procesu przeróbki kopalin stałych Oznaczenie kwalifikacji: M.35 Numer

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2019 Nazwa kwalifikacji: Organizacja i prowadzenie procesów metalurgicznych oraz obróbki plastycznej metali

Bardziej szczegółowo

OPIS PATENTOWY C22B 7/00 ( ) C22B 15/02 ( ) Sposób przetwarzania złomów i surowców miedzionośnych

OPIS PATENTOWY C22B 7/00 ( ) C22B 15/02 ( ) Sposób przetwarzania złomów i surowców miedzionośnych PL 220923 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 220923 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 391431 (51) Int.Cl. C22B 7/00 (2006.01) C22B 15/02 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 216 Nazwa kwalifikacji: Organizacja i prowadzenie procesów metalurgicznych oraz obróbki plastycznej metali

Bardziej szczegółowo

Pokłady możliwości. Innowacje jako Strategia Wspierająca KGHM Polska Miedź S.A. Piotr Spaliński Departament Badań i Innowacji KGHM Polska Miedź S.A.

Pokłady możliwości. Innowacje jako Strategia Wspierająca KGHM Polska Miedź S.A. Piotr Spaliński Departament Badań i Innowacji KGHM Polska Miedź S.A. Pokłady możliwości Innowacje jako Strategia Wspierająca KGHM Polska Miedź S.A. Strategia Innowacji w KGHM Polska Miedź S.A. Wyodrębnienie Strategii Innowacji W związku z systematycznym zwiększaniem działalności

Bardziej szczegółowo

Pytania (w formie opisowej i testu wielokrotnego wyboru) do zaliczeń i egzaminów

Pytania (w formie opisowej i testu wielokrotnego wyboru) do zaliczeń i egzaminów Prof. dr hab. inż. Jan Palarski Instytut Eksploatacji Złóż Pytania (w formie opisowej i testu wielokrotnego wyboru) do zaliczeń i egzaminów Przedmiot LIKWIDACJA KOPALŃ I WYROBISK GÓRNICZYCH 1. Wymień czynniki,

Bardziej szczegółowo

Sierra Gorda. Uruchomienie produkcji

Sierra Gorda. Uruchomienie produkcji Sierra Gorda Uruchomienie produkcji 4 sierpnia 2014 KGHM uruchomił produkcję miedzi w kopalni Sierra Gorda 2 3 Rusza kopalnia KGHM w Chile miedź, złoto i molibden 64 TYS. UNCJI złota rocznie docelowej

Bardziej szczegółowo

Kierunek: Górnictwo i Geologia Rodzaj studiów: stacjonarne i niestacjonarne II stopnia Specjalność: Górnictwo Odkrywkowe

Kierunek: Górnictwo i Geologia Rodzaj studiów: stacjonarne i niestacjonarne II stopnia Specjalność: Górnictwo Odkrywkowe Kierunek: Górnictwo i Geologia Rodzaj studiów: stacjonarne i niestacjonarne II stopnia Specjalność: Górnictwo Odkrywkowe Zakres pytań obowiązujący od roku akad. 2014/2015 I. Technologia eksploatacji złóż

Bardziej szczegółowo

Komentarz Sesja letnia zawód: technik przeróbki kopalin stałych 311 [53]

Komentarz Sesja letnia zawód: technik przeróbki kopalin stałych 311 [53] Komentarz Sesja letnia zawód: technik przeróbki kopalin stałych 311 [53] 1. Treść zadania egzaminacyjnego wraz z załączoną dokumentacją Zadanie egzaminacyjne Kopalnia Węgla Kamiennego w Jastrzębiu-Zdroju

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2017 Nazwa kwalifikacji: Prowadzenie procesu przeróbki kopalin stałych Oznaczenie kwalifikacji: M.35 Numer

Bardziej szczegółowo

Gospodarka odpadami wydobywczymi z punktu widzenia organów nadzoru górniczego

Gospodarka odpadami wydobywczymi z punktu widzenia organów nadzoru górniczego Gospodarka odpadami z punktu widzenia organów nadzoru górniczego Bogusława Madej Departament Ochrony Środowiska i Gospodarki ZłoŜem WyŜszy Urząd Górniczy Kielce 16.09.2011r. Ustawa o odpadach wydobywczych

Bardziej szczegółowo

Ocena możliwości wydzielania łupka miedzionośnego z odpadów flotacyjnych z bieżącej produkcji KGHM

Ocena możliwości wydzielania łupka miedzionośnego z odpadów flotacyjnych z bieżącej produkcji KGHM Łupek miedzionośny II, Kowalczuk P.B., Drzymała J. (red.), WGGG PWr, Wrocław, 2016, 216 221 Ocena możliwości wydzielania łupka miedzionośnego z odpadów flotacyjnych z bieżącej produkcji KGHM Krystian Stadnicki,

Bardziej szczegółowo

ANALIZA ROZDRABNIANIA WARSTWOWEGO NA PODSTAWIE EFEKTÓW ROZDRABNIANIA POJEDYNCZYCH ZIAREN

ANALIZA ROZDRABNIANIA WARSTWOWEGO NA PODSTAWIE EFEKTÓW ROZDRABNIANIA POJEDYNCZYCH ZIAREN Akademia Górniczo Hutnicza im. Stanisława Staszica Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Katedra Inżynierii Środowiska i Przeróbki Surowców Rozprawa doktorska ANALIZA ROZDRABNIANIA WARSTWOWEGO NA PODSTAWIE

Bardziej szczegółowo

Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć

Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć Nazwa modułu: Pirometalurgia Rok akademicki: 2030/2031 Kod: NME-1-601-s Punkty ECTS: 4 Wydział: Metali Nieżelaznych Kierunek: Metalurgia Specjalność: - Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów:

Bardziej szczegółowo

KLIMATYZACJA CENTRALNA LGOM. SYSTEMY CENTRALNEJ KLIMATYZACJI ZAPROJEKTOWANE I ZBUDOWANE PRZEZ PeBeKa S.A. DLA KGHM POLSKA MIEDŹ S.A.

KLIMATYZACJA CENTRALNA LGOM. SYSTEMY CENTRALNEJ KLIMATYZACJI ZAPROJEKTOWANE I ZBUDOWANE PRZEZ PeBeKa S.A. DLA KGHM POLSKA MIEDŹ S.A. Przedsiębiorstwo Budowy Kopalń PeBeKa S.A. jest jedną z czołowych spółek w branży budowlanej w Polsce. Funkcjonuje w ramach grupy kapitałowej KGHM Polska Miedź S.A., jednego z największych producentów

Bardziej szczegółowo

LIDER WYKONAWCY. PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. Oddział Elektrownia Turów http://www.elturow.pgegiek.pl/

LIDER WYKONAWCY. PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. Oddział Elektrownia Turów http://www.elturow.pgegiek.pl/ LIDER WYKONAWCY PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. Oddział Elektrownia Turów http://www.elturow.pgegiek.pl/ Foster Wheeler Energia Polska Sp. z o.o. Technologia spalania węgla w tlenie zintegrowana

Bardziej szczegółowo

Schemat uzbrojenia odwiertu do zatłaczania gazów kwaśnych na złożu Borzęcin

Schemat uzbrojenia odwiertu do zatłaczania gazów kwaśnych na złożu Borzęcin Schemat uzbrojenia odwiertu do zatłaczania gazów kwaśnych na złożu Borzęcin Złoże Borzęcin jest przykładem na to, że szczerpane złoża węglowodorów mogą w przyszłości posłużyć jako składowiska odpadów gazowych

Bardziej szczegółowo

Analiza kręgu otworów mrożeniowych szybu SW-4

Analiza kręgu otworów mrożeniowych szybu SW-4 Górnictwo Mrożenie górotworu chroni głębiony szyb przed dopływami wody Analiza kręgu otworów mrożeniowych szybu SW-4 mgr inż. Krystyna Stachowiak-Maciejowska, mgr Renata Janiszewska Przedsiębiorstwo Budowy

Bardziej szczegółowo

Towaroznawstwo artykułów przemysłowych

Towaroznawstwo artykułów przemysłowych Towaroznawstwo artykułów przemysłowych Towaroznawstwo Tomasz Poskrobko Przemysł produkcja materialna, polegająca na wytwarzaniu wyrobów w sposób masowy, przy użyciu urządzeń mechanicznych, Towary przemysłowe

Bardziej szczegółowo

Nowoczesne technologie pozyskiwania, przetwórstwa i wykorzystania surowców naturalnych oraz wytwarzanie ich substytutów

Nowoczesne technologie pozyskiwania, przetwórstwa i wykorzystania surowców naturalnych oraz wytwarzanie ich substytutów Strona główna > Krajowa Inteligentna Specjalizacja > Lista krajowych inteligentnych specjalizacji > Nowoczesne technologie pozyskiwania, przetwórstwa i wykorzystania surowców naturalnych oraz wytwarzanie

Bardziej szczegółowo

Projekt: Grey2Green Innowacyjne produkty dla gospodarki

Projekt: Grey2Green Innowacyjne produkty dla gospodarki Projekt: Grey2Green Innowacyjne produkty dla gospodarki Główne założenia do realizacji projektu Działalność podstawowa Grupy TAURON to: Wydobycie węgla Wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła Dystrybucja

Bardziej szczegółowo

Centralna Stacja Ratownictwa Górniczego S.A. Marek Zawartka, Arkadiusz Grządziel

Centralna Stacja Ratownictwa Górniczego S.A. Marek Zawartka, Arkadiusz Grządziel Centralna Stacja Ratownictwa Górniczego S.A. Marek Zawartka, Arkadiusz Grządziel Wykonane w czerwcu 2012r kontrole stanu obmurza szybu Kazimierz I przy pomocy kamer, wykazały wystąpienie dopływu wody (oszacowane

Bardziej szczegółowo

Zespół C: Spalanie osadów oraz oczyszczania spalin i powietrza

Zespół C: Spalanie osadów oraz oczyszczania spalin i powietrza Projekt realizowany przy udziale instrumentu finansowego Unii Europejskiej LIFE+ oraz środków finansowych NFOŚiGW Dnia 01 czerwca 2012 r. FU-WI Sp. z o.o. rozpoczęła realizację projektu unijnego pn. Demonstracyjna

Bardziej szczegółowo

I. Technologie przeróbki surowców mineralnych

I. Technologie przeróbki surowców mineralnych Wydział: Górnictwa i Geoinżynierii Kierunek studiów: Górnictwo i Geologia Rodzaj studiów: stacjonarne i niestacjonarne II stopnia Specjalność: Przeróbka Surowców Mineralnych Przedmiot kierunkowy: Technologie

Bardziej szczegółowo

Ogólny zarys koncepcji rachunku ABC w kopalni węgla kamiennego

Ogólny zarys koncepcji rachunku ABC w kopalni węgla kamiennego Ogólny zarys koncepcji rachunku ABC w kopalni węgla kamiennego Mogłoby się wydawać, iż kopalnia węgla kamiennego, która wydobywa teoretycznie jeden surowiec jakim jest węgiel nie potrzebuje tak zaawansowanego

Bardziej szczegółowo

Nowoczesne technologie odwadniania oferowane przez Grupę ANDRITZ

Nowoczesne technologie odwadniania oferowane przez Grupę ANDRITZ Nowoczesne technologie odwadniania oferowane przez Grupę ANDRITZ Karl Heinz Schmitz ANDRITZ Environment & Process Dillenburger Strasse 100 51105 Koln Germany Streszczenie: referat prezentuje pozycję Grupy

Bardziej szczegółowo

Załącznik 6 Efekty kształcenia dla specjalności Minerals Engineering (Przeróbka Kopalin) na kierunku górnictwo i geologia

Załącznik 6 Efekty kształcenia dla specjalności Minerals Engineering (Przeróbka Kopalin) na kierunku górnictwo i geologia Załącznik 6 Efekty kształcenia dla specjalności Minerals Engineering (Przeróbka Kopalin) na kierunku górnictwo i geologia Symbol efektów kształcenia dla specjalności ME (K2S_ME_) efekty kształcenia dla

Bardziej szczegółowo

Oczyszczanie wody - A. L. Kowal, M. Świderska-BróŜ

Oczyszczanie wody - A. L. Kowal, M. Świderska-BróŜ Oczyszczanie wody - A. L. Kowal, M. Świderska-BróŜ Spis treści Przedmowa 1. Woda w przyrodzie 1.1. Wprowadzenie 1.2. Fizyczne właściwości wody 1.3. Ogólna charakterystyka roztworów wodnych 1.3.1. Roztwory

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PISEMNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PISEMNA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2016 Nazwa kwalifikacji: Prowadzenie procesu przeróbki kopalin stałych Oznaczenie kwalifikacji: M.35 Wersja

Bardziej szczegółowo

Załącznik 1. Propozycja struktury logicznej Programu (cele i wskaźniki)

Załącznik 1. Propozycja struktury logicznej Programu (cele i wskaźniki) Załącznik 1. Propozycja struktury logicznej Programu (cele i wskaźniki) CEL GŁÓWNY: Wypracowanie rozwiązań 1 wspierających osiągnięcie celów pakietu energetycznoklimatycznego (3x20). Oddziaływanie i jego

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁY SPIEKANE (SPIEKI)

MATERIAŁY SPIEKANE (SPIEKI) MATERIAŁY SPIEKANE (SPIEKI) Metalurgia proszków jest dziedziną techniki, obejmującą metody wytwarzania proszków metali lub ich mieszanin z proszkami niemetali oraz otrzymywania wyrobów z tych proszków

Bardziej szczegółowo

OCENA WARUNKÓW GRUNTOWO WODNYCH DLA PROJEKTOWANEJ KANALIZACJI W PRĄDNIKU KORZKIEWSKIM GMINA WIELKA WIEŚ POWIAT KRAKÓW

OCENA WARUNKÓW GRUNTOWO WODNYCH DLA PROJEKTOWANEJ KANALIZACJI W PRĄDNIKU KORZKIEWSKIM GMINA WIELKA WIEŚ POWIAT KRAKÓW OCENA WARUNKÓW GRUNTOWO WODNYCH DLA PROJEKTOWANEJ KANALIZACJI W PRĄDNIKU KORZKIEWSKIM GMINA WIELKA WIEŚ POWIAT KRAKÓW OPRACOWAŁ: mgr Kazimierz Milanowski inż. Przemysław Milanowski Kraków grudzień 2010

Bardziej szczegółowo

WGGIOŚ Egzamin inżynierski 2014/2015 WYDZIAŁ: GEOLOGII, GEOFIZYKI I OCHRONY ŚRODOWISKA KIERUNEK STUDIÓW: GÓRNICTWO I GEOLOGIA

WGGIOŚ Egzamin inżynierski 2014/2015 WYDZIAŁ: GEOLOGII, GEOFIZYKI I OCHRONY ŚRODOWISKA KIERUNEK STUDIÓW: GÓRNICTWO I GEOLOGIA WYDZIAŁ: GEOLOGII, GEOFIZYKI I OCHRONY ŚRODOWISKA KIERUNEK STUDIÓW: GÓRNICTWO I GEOLOGIA RODZAJ STUDIÓW: STACJONARNE I STOPNIA ROK AKADEMICKI 2014/2015 WYKAZ PRZEDMIOTÓW EGZAMINACYJNYCH: I. Geologia ogólna

Bardziej szczegółowo

(12) OPIS PATENTOWY (19)PL (11) (13) B1. (51) IntCl6: PL B1 C22B 7/00 C01G 5/00. (54) Sposób odzyskiwania srebra z surowców wtórnych

(12) OPIS PATENTOWY (19)PL (11) (13) B1. (51) IntCl6: PL B1 C22B 7/00 C01G 5/00. (54) Sposób odzyskiwania srebra z surowców wtórnych RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19)PL (11)176329 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 308575 (22) Data zgłoszenia. 09.05.1995 (51) IntCl6: C22B 7/00 C01G

Bardziej szczegółowo

KINETYKA FLOTACJI ŁUPKA MIEDZIONOŚNEGO ZA POMOCĄ ETERU BUTYLO- TRÓJPROPYLENOGLIKOLOWEGO (C 4 P 3 )

KINETYKA FLOTACJI ŁUPKA MIEDZIONOŚNEGO ZA POMOCĄ ETERU BUTYLO- TRÓJPROPYLENOGLIKOLOWEGO (C 4 P 3 ) Łupek miedzionośny, Drzymała J., Kowalczuk P.B. (red.), WGGG PWr, Wrocław, 214, 65-69 KINETYKA FLOTACJI ŁUPKA MIEDZIONOŚNEGO ZA POMOCĄ ETERU BUTYLO- TRÓJPROPYLENOGLIKOLOWEGO (C 4 P 3 ) Danuta SZYSZKA,

Bardziej szczegółowo

USŁUGI. Niezawodność z przyszłością

USŁUGI. Niezawodność z przyszłością USŁUGI Niezawodność z przyszłością Usługi hutnicze Usługi utrzymania ruchu i realizacji inwestycji Usługi górnicze Usługi serwisu Samojezdnych Maszyn Górniczych Usługi strzałowe i transportu SPIS TREŚCI

Bardziej szczegółowo

Instytut Metali NieŜelaznych GLIWICE, PAŹDZIERNIK

Instytut Metali NieŜelaznych GLIWICE, PAŹDZIERNIK Instytut Metali NieŜelaznych GLIWICE, PAŹDZIERNIK - 2011 Zbigniew Śmieszek - IMN Gliwice Krystian Cichy - IMN Gliwice Andrzej Wieniewski - IMN Gliwice Bogusław Ochab - ZGH Bolesław S.A. Cezary Reguła -

Bardziej szczegółowo

Wyniki KGHM Polska Miedź S.A. po II kwartale 2006 roku

Wyniki KGHM Polska Miedź S.A. po II kwartale 2006 roku Wyniki KGHM Polska Miedź S.A. po II kwartale 2006 roku Plan prezentacji Wyniki po II kwartale 2006 roku Koszty Wskaźniki rentowności i EBITDA Plany inwestycyjne Zasoby Wybrane dane finansowe 2 Warunki

Bardziej szczegółowo

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 160447 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 284076 (22) Data zgłoszenia: 27.02.1990 (51) IntCl5: C22B 15/02 (54)Sposób

Bardziej szczegółowo

ROZDRABNIANIE MATERIAŁÓW BUDOWLANYCH

ROZDRABNIANIE MATERIAŁÓW BUDOWLANYCH POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY KATEDRA INŻYNIERII PROCESOWEJ I TECHNOLOGII CHEMICZNEJ TECHNOLOGIE MATERIAŁÓW BUDOWLANYCH ROZDRABNIANIE MATERIAŁÓW BUDOWLANYCH mgr inż. Zuzanna Bielan Gdańsk, 2019

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PISEMNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PISEMNA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2018 Nazwa kwalifikacji: Organizacja procesu przeróbki kopalin stałych Oznaczenie kwalifikacji: M.36 Wersja

Bardziej szczegółowo

Energetyczne wykorzystanie odpadów z biogazowni

Energetyczne wykorzystanie odpadów z biogazowni Energetyczne wykorzystanie odpadów z biogazowni Odpady z biogazowni - poferment Poferment obecnie nie spełnia kryterium nawozu organicznego. Spełnia natomiast definicję środka polepszającego właściwości

Bardziej szczegółowo

Metalurgia Metali Nieżelaznych Wykład 4

Metalurgia Metali Nieżelaznych Wykład 4 AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA im. Stanisława Staszica w Krakowie WYDZIAŁ INŻYNIERII METALI I INFORMATYKI PRZEMYSŁOWEJ Metalurgia Metali Nieżelaznych Wykład 4 Autorzy: prof. dr hab. inż. Jan Wypartowicz prof.

Bardziej szczegółowo

WARSZTATY 2006 z cyklu: Zagrożenia naturalne w górnictwie

WARSZTATY 2006 z cyklu: Zagrożenia naturalne w górnictwie WARSZTATY 2006 z cyklu: Zagrożenia naturalne w górnictwie Mat. Symp. str. 43 56 Roman BECKER*, Andrzej MARKIEWICZ**, Marek KALISZ**, Zenon KRZYWAŃSKI***, Stanisław SZUMILAS****, Albert WŁOCH ***** * KGHM

Bardziej szczegółowo

Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl

Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl Zadanie 1. W wyniku przesiewania materiału na przesiewaczu jednopokładowym otrzymuje się A. podziarno i nadziarno. B. przesiew i przepad. C. odsiew i przesiew. D. odsiew i wypad. Zadanie 2. Ile klas ziarnowych

Bardziej szczegółowo

PL B1. Sposób podziemnej eksploatacji złoża minerałów użytecznych, szczególnie rud miedzi o jednopokładowym zaleganiu

PL B1. Sposób podziemnej eksploatacji złoża minerałów użytecznych, szczególnie rud miedzi o jednopokładowym zaleganiu PL 214250 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 214250 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 382608 (51) Int.Cl. E21C 41/22 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia:

Bardziej szczegółowo

PORÓWNANIE METOD ROZDRABNIANIA BIOMASY DLA APLIKACJI W PRZEMYSLE ENERGETYCZNYM ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM ROZDRABNIANIA

PORÓWNANIE METOD ROZDRABNIANIA BIOMASY DLA APLIKACJI W PRZEMYSLE ENERGETYCZNYM ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM ROZDRABNIANIA PORÓWNANIE METOD ROZDRABNIANIA BIOMASY DLA APLIKACJI W PRZEMYSLE ENERGETYCZNYM ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM ROZDRABNIANIA ZA POMOCĄ MLEWNIKÓW WALCOWYCH Oferujemy kompleksową obsługę w zakresie: projektowania

Bardziej szczegółowo

Praca mgr/inż. Student. Nr tematu TEMATY PRAC DYPLOMOWYCH Promotor. Blachowski Jan Blachowski Jan Błażej Ryszard

Praca mgr/inż. Student. Nr tematu TEMATY PRAC DYPLOMOWYCH Promotor. Blachowski Jan Blachowski Jan Błażej Ryszard Nr tematu TEMATY PRAC DYPLOMOWYCH Promotor 2012/w/20 2012/w/23 2008/w/50 2011/w/16 2009/w/5 2009/w/7 2009/w/8 2012/w/26 2009/w/136 2009/w/139 2011/w/30 Publikacja wybranych danych planistycznych z wykorzystaniem

Bardziej szczegółowo

UWARUNKOWANIA GEOLOGICZNE EKSPLOATACJI OTWOROWEJ I PODZIEMNEGO ZGAZOWANIA WĘGLA. Prof. dr hab.. inŝ. Marek Nieć

UWARUNKOWANIA GEOLOGICZNE EKSPLOATACJI OTWOROWEJ I PODZIEMNEGO ZGAZOWANIA WĘGLA. Prof. dr hab.. inŝ. Marek Nieć UWARUNKOWANIA GEOLOGICZNE EKSPLOATACJI OTWOROWEJ I PODZIEMNEGO ZGAZOWANIA WĘGLA Prof. dr hab.. inŝ. Marek Nieć Katedra Geologii ZłoŜowej owej i Górniczej AGH METODY OTWOROWE STOSOWANE SĄ DO EKSPLOATACJI

Bardziej szczegółowo

KOMPOZYTY POPIOŁOWO - SKALNE

KOMPOZYTY POPIOŁOWO - SKALNE KOMPOZYTY POPIOŁOWO - SKALNE DO ZASTOSOWAŃ W GÓRNICTWIE WĘGLA KAMIENNEGO Główny Instytut Górnictwa Zakład Terenów Poprzemysłowych i Gospodarki Odpadami prof. dr hab. inż. M. Jacek Łączny PLAN PREZENTACJI:

Bardziej szczegółowo

Instalacji odmagnezowania blendy flotacyjnej w Dziale Przeróbki Mechanicznej Olkusz Pomorzany ZGH Bolesław S.A.

Instalacji odmagnezowania blendy flotacyjnej w Dziale Przeróbki Mechanicznej Olkusz Pomorzany ZGH Bolesław S.A. Instalacji odmagnezowania blendy flotacyjnej w Dziale Przeróbki Mechanicznej Olkusz Pomorzany ZGH Bolesław S.A. AMK Kraków SA al. Jana Pawła II 41; 31-864 Kraków Tel. 12 647 66 38 www.amk@amk.krakow.pl;

Bardziej szczegółowo

ZAGROŻENIA NATURALNE W OTWOROWYCH ZAKŁADACH GÓRNICZYCH

ZAGROŻENIA NATURALNE W OTWOROWYCH ZAKŁADACH GÓRNICZYCH ZAGROŻENIA NATURALNE W OTWOROWYCH ZAKŁADACH GÓRNICZYCH. ZAGROŻENIE ERUPCYJNE Zagrożenie erupcyjne - możliwość wystąpienia zagrożenia wywołanego erupcją wiertniczą rozumianą jako przypływ płynu złożowego

Bardziej szczegółowo

ZAŁOŻENIA TECHNICZNE I PRZEDMIAR ROBÓT

ZAŁOŻENIA TECHNICZNE I PRZEDMIAR ROBÓT Wykonawca opracowania: PRZEDSIĘBIORSTWO HANDLOWO USŁUGOWE WODMAR s.c. B. JENCZELEWSKI & Z. KULIGA 43-300 BIELSKO - BIAŁA Zamawiający: URZĄD MIASTA OŚWIĘCIM 32 600 OŚWIĘCIM UL. ZABORSKA 2 ZAŁOŻENIA TECHNICZNE

Bardziej szczegółowo

STUDIA MAGISTERSKIE SPECJALIZACJA HYDROGEOLOGIA. Moduł XII Dr hab. prof. Henryk Marszałek PRZEPŁYW WÓD PODZIEMNYCH I MIGRACJA ZANIECZYSZCZEŃ

STUDIA MAGISTERSKIE SPECJALIZACJA HYDROGEOLOGIA. Moduł XII Dr hab. prof. Henryk Marszałek PRZEPŁYW WÓD PODZIEMNYCH I MIGRACJA ZANIECZYSZCZEŃ STUDIA MAGISTERSKIE SPECJALIZACJA HYDROGEOLOGIA Moduł XII Dr hab. prof. Henryk Marszałek PRZEPŁYW WÓD PODZIEMNYCH I MIGRACJA ZANIECZYSZCZEŃ Dynamika wód podziemnych Hydrogeochemia i migracja zanieczyszczeń

Bardziej szczegółowo

dr inż. Paweł Strzałkowski

dr inż. Paweł Strzałkowski Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii Politechniki Wrocławskiej Instrukcja do zajęć laboratoryjnych Eksploatacja i obróbka skał Badania mechanicznych i fizycznych właściwości kruszyw Część 1: Temat:

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PISEMNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PISEMNA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2017 Nazwa kwalifikacji: Prowadzenie procesu przeróbki kopalin stałych Oznaczenie kwalifikacji: M.35 Wersja

Bardziej szczegółowo

Metody podwyższania kaloryczności drobnoziarnistych odpadów węglowych

Metody podwyższania kaloryczności drobnoziarnistych odpadów węglowych Dr hab. inż. Gabriel Borowski, profesor nadzwyczajny Politechniki Lubelskiej, zajmuje się zagadnieniami przetwarzania odpadów przemysłowych w celu odzysku i zagospodarowania surowców. Założyciel oraz Redaktor

Bardziej szczegółowo

PYTANIA EGZAMINACYJNE DLA STUDENTÓW STUDIÓW STACJONARNYCH I NIESTACJONARNYCH I-go STOPNIA

PYTANIA EGZAMINACYJNE DLA STUDENTÓW STUDIÓW STACJONARNYCH I NIESTACJONARNYCH I-go STOPNIA PYTANIA EGZAMINACYJNE DLA STUDENTÓW STUDIÓW STACJONARNYCH I NIESTACJONARNYCH I-go STOPNIA I. Eksploatacja odkrywkowa (program boloński) 1. Klasyfikacja technologii urabiania i sposobów zwałowania w górnictwie

Bardziej szczegółowo

SKŁAD ZIARNOWY ŁUPKA MIEDZIONOŚNEGO W WYNIKU ROZDRABNIANIA CHEMICZNEGO

SKŁAD ZIARNOWY ŁUPKA MIEDZIONOŚNEGO W WYNIKU ROZDRABNIANIA CHEMICZNEGO Łupek miedzionośny, Drzymała J., Kowalczuk P.B. (red.), WGGG PWr, Wrocław, 214, 33-38 SKŁAD ZIARNOWY ŁUPKA MIEDZIONOŚNEGO W WYNIKU ROZDRABNIANIA CHEMICZNEGO Karolina POLESIAK, Przemysław B. KOWALCZUK Politechnika

Bardziej szczegółowo

Komentarz technik górnictwa odkrywkowego 311[13]-01 Czerwiec 2009

Komentarz technik górnictwa odkrywkowego 311[13]-01 Czerwiec 2009 Zadanie egzaminacyjne W pobliżu istniejącej kopalni odkrywkowej węgla brunatnego Kluki zbadano i udokumentowano dodatkowe, niewielkie złoże towarzyszące węgla brunatnego pokładowe, kategorii I w pobliżu

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PISEMNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PISEMNA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2018 Nazwa kwalifikacji: Prowadzenie procesu przeróbki kopalin stałych Oznaczenie kwalifikacji: M.35 Wersja

Bardziej szczegółowo

D O K U M E N T A C J A G E O T E C H N I C Z N A ( O P I N I A G E O T E C H N I C Z N A )

D O K U M E N T A C J A G E O T E C H N I C Z N A ( O P I N I A G E O T E C H N I C Z N A ) www.geodesign.pl geodesign@geodesign.pl 87-100 Toruń, ul. Rolnicza 8/13 GSM: 515170150 NIP: 764 208 46 11 REGON: 572 080 763 D O K U M E N T A C J A G E O T E C H N I C Z N A ( O P I N I A G E O T E C

Bardziej szczegółowo

STRATEGIA PGG

STRATEGIA PGG STRATEGIA PGG 2017-2030 maj 2017 Spis treści Misja i Wizja... 3 Cele Strategiczne.. 4 Cele strategiczne w obszarze sprzedaży.. 5 Cele strategiczne w obszarze produkcji.. 9 Cele strategiczne dla obszaru

Bardziej szczegółowo

S Y S T E M Y S P A L A N I A PALNIKI GAZOWE

S Y S T E M Y S P A L A N I A PALNIKI GAZOWE S Y S T E M Y S P A L A N I A PALNIKI GAZOWE Zaawansowana technologia Wysoka wydajność Palnik gazowy jest wyposażony w elektroniczny system zapłonu i rurę płomieniową, która jest wytwarzana ze specjalnego

Bardziej szczegółowo

Rtęć w przemyśle. Technologia usuwania rtęci z węgla przed procesem zgazowania/spalania jako efektywny sposób obniżenia emisji rtęci do atmosfery

Rtęć w przemyśle. Technologia usuwania rtęci z węgla przed procesem zgazowania/spalania jako efektywny sposób obniżenia emisji rtęci do atmosfery Rtęć w przemyśle Konwencja, ograniczanie emisji, technologia 26 listopada 2014, Warszawa Technologia usuwania rtęci z węgla przed procesem zgazowania/spalania jako efektywny sposób obniżenia emisji rtęci

Bardziej szczegółowo

Krajowy Program Gospodarki Odpadami

Krajowy Program Gospodarki Odpadami Krajowy Program Gospodarki Odpadami KPGO został sporządzony jako realizacja przepisów ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628 oraz z 2002 r. Nr 41, poz. 365 i Nr 113, poz.

Bardziej szczegółowo

ŹRÓDŁA I KOSZTY ŚRODOWISKOWE GOSPODARKI ODPADAMI W KGHM POLSKA MIEDŹ S.A.

ŹRÓDŁA I KOSZTY ŚRODOWISKOWE GOSPODARKI ODPADAMI W KGHM POLSKA MIEDŹ S.A. Nr 128 Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej Nr 128 Studia i Materiały Nr 36 2009 Justyna GÓRNIAK-ZIMROZ* odpady, gospodarka odpadami, koszty środowiskowe ŹRÓDŁA I KOSZTY ŚRODOWISKOWE

Bardziej szczegółowo

EMISJA GAZÓW CIEPLARNIANYCH Z NIECZYNNEGO SZYBU - UWARUNKOWANIA, OCENA I PROFILAKTYKA

EMISJA GAZÓW CIEPLARNIANYCH Z NIECZYNNEGO SZYBU - UWARUNKOWANIA, OCENA I PROFILAKTYKA II Konferencja Techniczna METAN KOPALNIANY Szanse i Zagrożenia 8 lutego 2017r. Katowice EMISJA GAZÓW CIEPLARNIANYCH Z NIECZYNNEGO SZYBU - UWARUNKOWANIA, OCENA I PROFILAKTYKA Paweł WRONA Zenon RÓŻAŃSKI

Bardziej szczegółowo

Chemia stosowana, odpady i zarządzanie chemikaliami

Chemia stosowana, odpady i zarządzanie chemikaliami Uniwersytet Warszawski Wydział Chemii Chemia stosowana, odpady i zarządzanie chemikaliami Prowadzący: dr Elżbieta Megiel Plan wykładów Data Zagadnienia 7.03 Chemia stosowana 14.03 Zielona chemia 21.03

Bardziej szczegółowo

Laboratorium Dużych Odkształceń Plastycznych CWS

Laboratorium Dużych Odkształceń Plastycznych CWS Laboratorium Dużych Odkształceń Plastycznych CWS W Katedrze Przeróbki Plastycznej i Metaloznawstwa Metali Nieżelaznych AGH utworzono nowoczesne laboratorium, które wyposażono w oryginalną w skali światowej

Bardziej szczegółowo

Rozmieszczanie i głębokość punktów badawczych

Rozmieszczanie i głębokość punktów badawczych Piotr Jermołowicz Inżynieria Środowiska Rozmieszczanie i głębokość punktów badawczych Rozmieszczenie punktów badawczych i głębokości prac badawczych należy wybrać w oparciu o badania wstępne jako funkcję

Bardziej szczegółowo

RAPORT Z PRZEPROWADZONYCH PRAC ROZWOJOWYCH

RAPORT Z PRZEPROWADZONYCH PRAC ROZWOJOWYCH RAPORT Z PRZEPROWADZONYCH PRAC ROZWOJOWYCH w ramach realizacji zadania Opracowanie i wdrożenie innowacyjnej technologii pozyskiwania czystych stopów metali Planowane stworzenie kompleksowej, efektywnej

Bardziej szczegółowo

Klimatyzacja centralna w Lubelskim Węglu Bogdanka S.A.

Klimatyzacja centralna w Lubelskim Węglu Bogdanka S.A. Klimatyzacja centralna w Lubelskim Węglu Bogdanka S.A. Zmiany wielkości kopalni Bogdanka O.G. Ludwin 78,7 km 2 O.G. Puchaczów V 73,4 km 2 O.G. razem 161,5 km 2 O.G. Stręczyn 9,4 km 2 1 Czynne wyrobiska

Bardziej szczegółowo

Miejscowość: Ostrówek Gmina: Klembów Powiat: Wołomiński. Zleceniodawca: Opracowanie: Hydrotherm Łukasz Olszewski. mgr inż.

Miejscowość: Ostrówek Gmina: Klembów Powiat: Wołomiński. Zleceniodawca: Opracowanie: Hydrotherm Łukasz Olszewski. mgr inż. DOKUMENTACJA BADAŃ PODŁOŻA GRUNTOWEGO dla potrzeb budowy: sieci kanalizacji sanitarnej, grawitacyjnej DN 200 PVC i tłocznej DN 90 PE wraz z przepompownią i odgazieniami DN 160 PVC. Miejscowość: Ostrówek

Bardziej szczegółowo

Sortownik dynamiczny LSKS

Sortownik dynamiczny LSKS Specjalistyczne urządzenia modernizacyjne Sortownik dynamiczny LSKS Dynamiczny sortownik Loesche składa się z obudowy ze stałymi łopatkami i stożka do zawracania grubszych frakcji, wirnika i napędu o zmiennej

Bardziej szczegółowo

Akademia Górniczo Hutnicza. im. Stanisława Staszica. Wydział Górnictwa i Geoinżynierii. Rozprawa doktorska

Akademia Górniczo Hutnicza. im. Stanisława Staszica. Wydział Górnictwa i Geoinżynierii. Rozprawa doktorska Akademia Górniczo Hutnicza im. Stanisława Staszica Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Katedra Inżynierii Środowiska i Przeróbki Surowców Rozprawa doktorska WPŁYW CHARAKTERYSTYK NADAW NA EFEKTY PRZYGOTOWANIA

Bardziej szczegółowo

Bezodpadowa technologia. przerobu złomu akumulatorowego. Autor: prof. dr inż. Ryszard Chamer. Forum Recyklingu Poznań, 9.X.2013.

Bezodpadowa technologia. przerobu złomu akumulatorowego. Autor: prof. dr inż. Ryszard Chamer. Forum Recyklingu Poznań, 9.X.2013. Bezodpadowa technologia przerobu złomu akumulatorowego Autor: prof. dr inż. Ryszard Chamer Forum Recyklingu Poznań, 9.X.2013. 1 Wprowadzenie W ramach działalności badawczo rozwojowej i wdrożeniowej, Oddział

Bardziej szczegółowo

PLAN DZIAŁANIA KT 221 ds. Górnictwa, Przeróbki i Analiz Rud

PLAN DZIAŁANIA KT 221 ds. Górnictwa, Przeróbki i Analiz Rud Strona 1 PLAN DZIAŁANIA KT 221 ds. Górnictwa, Przeróbki i Analiz Rud STRESZCZENIE Obszarem działalności normalizacyjnej KT 221 są zagadnienia górnictwa i przeróbki rud, ze szczególnym uwzględnieniem problematyki

Bardziej szczegółowo

(61) Patent dodatkowy do patentu: Sposób i układ do wzbogacania surowca węglowego w wyrobiskach podziemnych kopalni

(61) Patent dodatkowy do patentu: Sposób i układ do wzbogacania surowca węglowego w wyrobiskach podziemnych kopalni RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 203516 (21) Numer zgłoszenia: 378378 (13) B3 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 12.12.2005 (61) Patent dodatkowy do patentu:

Bardziej szczegółowo

Wydłużenie Sezonu Budowlanego TECHNOLOGIA SPRAWDZONA I STOSOWANA NA ŚWIECIE STANY ZJEDNOCZONE. W 2012 roku wielkość produkcji mieszanek WMA stanowiła

Wydłużenie Sezonu Budowlanego TECHNOLOGIA SPRAWDZONA I STOSOWANA NA ŚWIECIE STANY ZJEDNOCZONE. W 2012 roku wielkość produkcji mieszanek WMA stanowiła Asfalt drogowy WMA to nowatorski produkt na polskim rynku budownictwa drogowego. Poszukiwanie optymalnych rozwiązań, szereg przeprowadzonych badań i zaangażowanie pracowników zaowocowały opracowaniem produktu

Bardziej szczegółowo

Ekoinnowacyjne rozwiązania zagospodarowania odpadów przemysłowych w KGHM Metraco S. A. Marek Kacprowicz Prezes Zarządu KGHM Metrco S.A.

Ekoinnowacyjne rozwiązania zagospodarowania odpadów przemysłowych w KGHM Metraco S. A. Marek Kacprowicz Prezes Zarządu KGHM Metrco S.A. Ekoinnowacyjne rozwiązania zagospodarowania odpadów przemysłowych w KGHM Metraco S. A. Marek Kacprowicz Prezes Zarządu KGHM Metrco S.A. Warszawa 19 listopada 2014 Rola Metraco w Grupie Kapitałowej KGHM

Bardziej szczegółowo

Zabezpieczenia skarp przed sufozją.

Zabezpieczenia skarp przed sufozją. Piotr Jermołowicz Inżynieria Środowiska Zabezpieczenia skarp przed sufozją. Skarpy wykopów i nasypów, powinny być poddane szerokiej analizie wstępnej, dobremu rozpoznaniu podłoża w ich rejonie, prawidłowemu

Bardziej szczegółowo

Zagrożenia środowiskowe na terenach górniczych

Zagrożenia środowiskowe na terenach górniczych Zagrożenia środowiskowe na terenach górniczych dr inż. Henryk KLETA WYDZIAŁ GÓRNICTWA I GEOLOGII POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ Katedra Geomechaniki, Budownictwa Podziemnego i Zarządzania Ochroną Powierzchni Analiza

Bardziej szczegółowo

Okres realizacji projektu: r r.

Okres realizacji projektu: r r. PROJEKT: Wykorzystanie modułowych systemów podawania i mieszania materiałów proszkowych na przykładzie linii technologicznej do wytwarzania katod w bateriach termicznych wraz z systemem eksperckim doboru

Bardziej szczegółowo

DENSYMETRIA ŁUPKA MIEDZIOWEGO

DENSYMETRIA ŁUPKA MIEDZIOWEGO Łupek miedzionośny, Drzymała J., Kowalczuk P.B. (red.), WGGG PWr, Wrocław, 2014, 23-27 DENSYMETRIA ŁUPKA MIEDZIOWEGO Michał STODULSKI, Jan DRZYMAŁA Politechnika Wrocławska, jan.drzymala@pwr.edu.pl STRESZCZENIE

Bardziej szczegółowo

Badania środowiskowe związane z poszukiwaniem i rozpoznawaniem gazu z łupków

Badania środowiskowe związane z poszukiwaniem i rozpoznawaniem gazu z łupków Badania środowiskowe związane z poszukiwaniem i rozpoznawaniem gazu z łupków dr Małgorzata Woźnicka - 8.10.2013 r., Lublin Szczelinowanie hydrauliczne niezbędne dla wydobycia gazu ze złoża niekonwencjonalnego

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2017 Nazwa kwalifikacji: Organizacja procesu przeróbki kopalin stałych Oznaczenie kwalifikacji: M.36 Numer

Bardziej szczegółowo

D O K U M E N T A C J A G E O T E C H N I C Z N A ( O P I N I A G E O T E C H N I C Z N A )

D O K U M E N T A C J A G E O T E C H N I C Z N A ( O P I N I A G E O T E C H N I C Z N A ) www.geodesign.pl geodesign@geodesign.pl 87-100 Toruń, ul. Rolnicza 8/13 GSM: 515170150 NIP: 764 208 46 11 REGON: 572 080 763 D O K U M E N T A C J A G E O T E C H N I C Z N A ( O P I N I A G E O T E C

Bardziej szczegółowo

Zadanie egzaminacyjne

Zadanie egzaminacyjne Zadanie egzaminacyjne W pobliżu miejscowości Osina w gminie Kluki, powiecie bełchatowskim, województwie łódzkim zbadano i udokumentowano niewielkie złoże węgla brunatnego, o bardzo dobrych własnościach

Bardziej szczegółowo

GEO GAL USŁUGI GEOLOGICZNE mgr inż. Aleksander Gałuszka Rzeszów, ul. Malczewskiego 11/23,tel

GEO GAL USŁUGI GEOLOGICZNE mgr inż. Aleksander Gałuszka Rzeszów, ul. Malczewskiego 11/23,tel GEO GAL USŁUGI GEOLOGICZNE mgr inż. Aleksander Gałuszka 35-114 Rzeszów, ul. Malczewskiego 11/23,tel 605965767 GEOTECHNICZNE WARUNKI POSADOWIENIA (Opinia geotechniczna, Dokumentacja badań podłoża gruntowego,

Bardziej szczegółowo

APARATURA W OCHRONIE ŚRODOWISKA - 1. WPROWADZENIE

APARATURA W OCHRONIE ŚRODOWISKA - 1. WPROWADZENIE APARATURA W OCHRONIE ŚRODOWISKA - 1. WPROWADZENIE Wykład dla kierunku Ochrona Środowiska Wrocław, 2016 r. Ochrona środowiska - definicje Ochrona środowiska szereg podejmowanych przez człowieka działań

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie z wyjazdu Studyjnego w ramach: Inżynieria i Ochrona Środowiska na AGH kierunki zamawiane

Sprawozdanie z wyjazdu Studyjnego w ramach: Inżynieria i Ochrona Środowiska na AGH kierunki zamawiane Sprawozdanie z wyjazdu Studyjnego w ramach: Inżynieria i Ochrona Środowiska na AGH kierunki zamawiane dla grupy studentów I stopnia na kierunku Inżynieria Środowiska 1 Informacje ogólne W ramach projektu:

Bardziej szczegółowo

VII. Prawo geologiczne i górnicze z elementami bezpieczeństwa i higieny pracy. X. Technologia eksploatacji podwodnej i otworowej surowców stałych

VII. Prawo geologiczne i górnicze z elementami bezpieczeństwa i higieny pracy. X. Technologia eksploatacji podwodnej i otworowej surowców stałych Wydział: Górnictwa i GeoinŜynierii Kierunek studiów: Górnictwo Odkrywkowe Rodzaj studiów: stacjonarne i niestacjonarne II stopnia Specjalność: Górnictwo Odkrywkowe Przedmiot kierunkowy: Technologia urabiania

Bardziej szczegółowo

ROLA WODY W ZRÓWNOWAŻONYM ZAGOSPODAROWANIU MIASTA KRAKOWA - PROPOZYCJE KOMPLEKSOWYCH ROZWIĄZAŃ

ROLA WODY W ZRÓWNOWAŻONYM ZAGOSPODAROWANIU MIASTA KRAKOWA - PROPOZYCJE KOMPLEKSOWYCH ROZWIĄZAŃ ROLA WODY W ZRÓWNOWAŻONYM ZAGOSPODAROWANIU MIASTA KRAKOWA - PROPOZYCJE KOMPLEKSOWYCH ROZWIĄZAŃ Mariusz CZOP Katedra Hydrogeologii i Geologii Inżynierskiej WODA W MIASTACH WODY PODZIEMNE występują poniżej

Bardziej szczegółowo

NOVAGO - informacje ogólne:

NOVAGO - informacje ogólne: NOVAGO - informacje ogólne: NOVAGO Sp. z o. o. specjalizuje się w nowoczesnym gospodarowaniu odpadami komunalnymi. Zaawansowane technologicznie, innowacyjne instalacje w 6 zakładach spółki, pozwalają na

Bardziej szczegółowo

WNIOSEK O WYDANIE POZWOLENIA NA WPROWADZANIE GAZÓW LUB PYŁÓW DO POWIETRZA

WNIOSEK O WYDANIE POZWOLENIA NA WPROWADZANIE GAZÓW LUB PYŁÓW DO POWIETRZA WNIOSEK O WYDANIE POZWOLENIA NA WPROWADZANIE GAZÓW LUB PYŁÓW DO POWIETRZA Podstawę prawną regulującą wydawanie pozwoleń w zakresie wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza stanowi ustawa z dnia 27 kwietnia

Bardziej szczegółowo