HAŚKO I SOLIŃSKA SPÓŁKA PARTNERSKA ADWOKATÓW ul. Nowa 2a lok. 15, Wrocław tel. (71) fax (71)

Transkrypt

1 HAŚKO I SOLIŃSKA SPÓŁKA PARTNERSKA ADWOKATÓW ul. Nowa 2a lok. 15, Wrocław tel. (71) fax (71) kancelaria@mhbs.pl OPINIA przedmiot podmiot data Charakter środków podwyżkowych dla pielęgniarek i położnych przekazywanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia w ramach umów z lekarzami podstawowej opieki zdrowotnej. Dolnośląski Związek Lekarzy Rodzinnych-Pracodawców r. Podstawa prawna: 1. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia r. w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, 2. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, 3. Zarządzenie nr 77/2015/DSOZ Prezesa NFZ z dnia r. w sprawie określania warunków zawierania i realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju: podstawowa opieka zdrowotna, 4. Zarządzenie nr 2/2016/DSOZ Prezesa NFZ z dnia r. zmieniające zarządzenie w sprawie określania warunków zawierania i realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju: podstawowa opieka zdrowotna, 5. Stanowisko Ministra Zdrowia z dnia r. Stan prawny, ocena prawna i wnioski: Charakter środków podwyżkowych. 1

2 Środki podwyżkowe dla pielęgniarek i położnych przekazywane przez Narodowy Fundusz Zdrowia mają charakter dodatku do wynagrodzenia dla pielęgniarek i położnych, są wypłacane przez Narodowy Fundusz Zdrowia bezpośrednio świadczeniodawcom w ramach umów o udzielanie świadczeń podstawowej opieki zdrowotnej. Środki są przekazywane przez Narodowy Fundusz Zdrowia na konkretny cel, to jest,,podwyżkę wynagrodzenia dla pielęgniarek i położnych. Zdaniem opiniującego kwota środków w wypadku pielęgniarek zatrudnionych w podmiotach, które z Narodowym Funduszem Zdrowia mają zawarte umowy w rodzaju podstawowej opieki zdrowotnej - może zostać obliczona na podstawie iloczynu kwoty bazowej oraz ilości deklaracji. Środki te przekazywane są bezpośrednio do świadczeniodawcy, z którym Fundusz ma zawartą umowę, a powyższa kwota stanowi wynagrodzenie dodatkowe - dodatek do wynagrodzenia zasadniczego. Wysokość dodatku może przyjmować wartości zmienne (w przypadku pielęgniarek zatrudnionych w podmiotach podstawowej opieki zdrowotnej), co stanowi kolejny argument za przyjęciem, że środki podwyżkowe dla pielęgniarek i położnych stanowią dodatek do wynagrodzenia zasadniczego. Kwota przekazywana przez Fundusz powinna być więc traktowana jako dodatek do wynagrodzenia zasadniczego otrzymywanego przez pielęgniarki i położne. Wobec powyższego, dodatek nie powinien być uwzględniany jako kwota powiększająca wynagrodzenie zasadnicze dla potrzeb obliczenia podstawy wynagrodzenia dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (na potrzeby ubezpieczeń emerytalno-rentowych). Ponadto powyższy dodatek przysługuje niezależnie od faktycznego wykonywania czynności przez pielęgniarkę lub położną (chyba, że przebywa na urlopie bezpłatnym lub urlopie wychowawczym, o czym mowa w dalszej części opinii). Dodatek powinien być wypłacany pielęgniarce lub położnej pozostającej w stosunku pracy również w sytuacji, gdy pielęgniarka lub położna przebywa na urlopie chorobowym, zasiłku rehabilitacyjnym oraz na urlopie wypoczynkowym. 2

3 Jeżeli pielęgniarka lub położna korzysta z urlopu macierzyńśkiego lub rodzicielskiego, wtedy świadczenie przysługuje jej albo osobie zatrudnionej na jej zastępstwo. Dodatek nie będzie jednak wypłacany, gdy pielęgniarka przebywa na urlopie wychowawczym lub na urlopie bezpłatnym. Zgodnie z interpretacją wprowadzonych przepisów, która dokonana została przez Ministra Zdrowia środki podwyżkowe obejmują również: 1- pielęgniarki i położne przebywające na zwolnieniach chorobowych i na zasiłkach rehabilitacyjnych, 2- pielęgniarki i położne przebywające na urlopach macierzyńskich, urlopach rodzicielskich albo osoby zatrudnione na zastępstwo tych osób, 3- wyłącznie osoby zatrudnione na zastępstwo pielęgniarek i położnych przebywających na urlopach wychowawczych i bezpłatnych. Z powyższego wynika, że środki podwyżkowe z całą pewnością obejmują pielęgniarki i położne przebywające na zwolnieniach chorobowych i na zasiłkach rehabilitacyjnych. Nie budzi również wątpliwości, że skoro świadczenie dodatkowe nie jest uzależnione od faktycznego wykonywania świadczeń z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, to przysługuje również pielęgniarkom i położnym przebywającym na urlopie wypoczynkowym. W sytuacji jednak, gdy pielęgniarka lub położna przebywa na urlopie macierzyńskim lub urlopie rodzicielskim, świadczenie przysługuje albo jej albo osobie zatrudnionej na jej zastępstwo. Takie ujęcie powoduje, że w tej sytuacja tylko jedna z pielęgniarek jest uprawniona do otrzymywania dodatku albo ta, która pozostaje na urlopie macierzyńskim lub urlopie rodzicielskim, albo ta która jest zatrudniona na jej zastępstwo. Zdaniem opiniującego w sytuacji, gdy nikt nie jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę na zastępstwo za pielęgniarkę przebywającą na urlopie macierzyńskim lub 3

4 rodzicielskim, to wtedy taka pielęgniarka (przebywająca na urlopie macierzyńskim lub rodzicielskim) powinna być uwzględniona przy wypłacie środków podwyżkowych. Jeżeli jednak świadczeniodawca zatrudnia na podstawie umowy o pracę na zastępstwo inną osobę, to wtedy dodatek przysługuje tej osobie. Nie przysługuje natomiast wtedy pielęgniarce przebywającej na urlopie rodzicielskim lub macierzyńskim. Z kolei gdy pielęgniarka lub położna przebywa na urlopie bezpłatnym lub wychowawczym, to dodatek jej nie przysługuje, niezależnie od tego czy ktoś jest zatrudniony w jej miejsce. Dodatek przysługiwałby natomiast osobie, zatrudnionej na podstawie umowy o pracę na zastępstwo za osobę przebywającą na urlopie bezpłatnym lub wychowawczym. Jeżeli takiej osoby nie ma, dodatek przysługujący pielęgniarce lub położnej przebywającej na urlopie bezpłatnym lub wychowawczym powinien zostać rozdzielony na pozostałe pielęgniarki. Problem zgłaszania pielęgniarek do Dyrektora właściwego oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. W ocenie opiniującego, zgłaszanie pielęgniarek i położnych zgodnie z procedurą określoną w rozporządzeniu z dnia r., a następnie powieloną w rozporządzeniu z dnia r., polegające na,,jednorazowym zgłoszeniu zatrudnionych pielęgniarek i położnych, nie ma zastosowania do pielęgniarek i położnych zatrudnionych w podmiotach wykonujących świadczenia z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, gdzie jednostką rozliczeniową jest kapitacyjna stawka roczna. Wynika to zarówno z 2 ust. 1 rozporządzenia z dnia r., jak i z 4 ust. 1 rozporządzenia z dnia r. Wobec powyższego zasadne jest comiesięczne aktualizowanie list pielęgniarek i położnych dla których powinny być wypłacane dodatki pieniężne i uwzględnianie w nich zmian stanu personalnego pielęgniarek i położnych (z uwzględnieniem urlopów, czy zatrudniania osób na zastępstwo, o czym była mowa powyżej) podobnie jak co miesiąc zgłaszana jest lista świadczeniobiorców do NFZ. 4

5 Zdaniem opiniującego, w celu uniknięcia podwójnego wypłacania należności z tytułu dodatku wobec pielęgniarek i położnych, w wypadku chociażby urlopu chorobowego, dodatek nie powinien uwzględniany w obliczaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego. Dodatek powinien być jednak wypłacany przez pracodawcę, zgodnie z tezami przedstawionymi powyżej w niniejszej opinii. Wynika to z interpretacji przepisów wprowadzających dodatki, która dokonana została przez Ministra Zdrowia, w której stwierdza się, że rozporządzenie a tym samym prawo do otrzymywania dodatku,,obejmuje pielęgniarki i położne przebywające na zwolnieniach chorobowych i na zasiłkach rehabilitacyjnych. 5