KPMG liderem branży. RANKING Rzeczpospolita już po raz 13. wyłoniła najlepsze firmy audytorskie w Polsce. Nowe zasady. Co z konsolidacją?

Transkrypt

1 ekonomia.rp.pl R1 Ranking audytorów KPMG liderem branży RANKING Rzeczpospolita już po raz 13. wyłoniła najlepsze firmy audytorskie w Polsce. ANNA KOPER Zwycięzcą XIII Rankingu Audytorów Rzeczpospolitej okazała się spółka KPMG. Walka o miano lidera branży była jednak niezwykle zacięta. Drugie miejsce zajęła firma EY, która straciła do zwycięzcy zaledwie 0,6 pkt. Jeszcze mniejsza różnica dzieliła zaś wicelidera rankingu od zdobywcy trzeciego miejsca Deloitte. Ta firma przegrała srebro o zaledwie 0,4 pkt. Nowe zasady Miniony rok był ważny dla całej branży audytorskiej, gdyż w UE trwały prace nad nowymi regulacjami dotyczącymi rynku. W naszym rankingu przyniósł zaś dużą zmianę kryteriów wyboru najlepszej firmy. W związku z tym, że nie ma już obowiązku publikowania sprawozdań finansowych w Monitorze Polskim B, musieliśmy zrezygnować z przyznawania punktów w kategoriach średnie badane przychody oraz średnie badane aktywa, a także wybrać nowe kryteria (więcej o metodologii w ramce obok). W trakcie prac nad rankingiem natrafiliśmy na jeszcze jedno utrudnienie. Firma PwC odmówiła przesłania wypełnionej ankiety, tłumacząc to tym, że wybrane do oceny kryterium przychodów z czynności rewizji finansowej nie uwzględnia m. in. przychodów z tytułu usług świadczonych klientom międzynarodowym. Ta spółka od lat w naszych rankingach plasowała się jednak w czołowej czwórce. Dlatego umieściliśmy ją na czwartej pozycji. Laureaci nagrodzeni Laureaci XIII Rankingu Audytorów Rzeczpospolitej odebrali wyróżnienia w trakcie piątkowej gali. Najlepszą firmą okazało się KPMG W piątek w siedzibie Rzeczpospolitej odbyła się uroczysta gala, w trakcie której laureaci rankingu audytorów odebrali pamiątkowe dyplomy. Nagrody przyznaliśmy też w trzech innych kategoriach. W rankingu Parkietu na najlepszą firmę audytorską badającą spółki giełdowe w 2013 r. pierwsze miejsce ex aequo zajęły Deloitte i KPMG, a ostatni stopień podium przypadł firmie EY. Na czwartej pozycji uplasowało się PwC, a na piątej BDO (więcej o tym rankingu na stronie R8). Przyznaliśmy też nagrody firmom, które szczególnie widoczne były na giełdzie za sprawą zaangażowania w badanie sprawozdań spółek giełdowych. Najwięcej klientów na GPW w 2013 r. miał Deloitte. Drugie miejsce zajął EY, a trzecie PKF Consult. W przypadku NewConnect kolejność prezentowała się zaś następująco: PKF Consult, WBS Audyt i 4Audyt. Postanowiliśmy ponadto wyróżnić trzy podmioty za działalność prospołeczną dyplomy trafiły do EY, KPMG oraz Rödl & Partner. Pierwsza z tych firm w 2013 roku pro publico bono audytowała trzy organizacje pożytku publicznego. To jednak nie koniec jej 1530 podmiotów zbadał w minionym roku zwycięzca XIII Rankingu Audytorów Rzeczpospolitej firma KPMG filantropijnych przedsięwzięć. Założyła też bowiem fundację pracowniczą, która powstała, by pomagać dzieciom szczególnie pokrzywdzonym przez los, a której wolontariuszami są pracownicy EY i członkowie ich rodzin. Od 2008 r. firma wspiera działania na rzecz poprawy funkcjonowania polskiej gospodarki w ramach programu Sprawne państwo. Od 11 lat jest też organizatorem polskiej edycji konkursu Przedsiębiorca Roku. KPMG w 2013 r. bezpłatnie obsługiwało pięć fundacji. Firma podejmuje też liczne działania promujące społeczną odpowiedzialność biznesu, wspiera społeczności lokalne (wsparcie finansowe oraz edukacja dzieci i młodzieży), promuje ekologiczny styl życia, podejmuje działania na rzecz przedsiębiorczości. W firmie działa też program wolontariatu pracowniczego. Rödl & Partner badał sprawozdanie organizacji SOS Wioski Dziecięce. Firma angażuje się również w pomoc dzieciom. W Polsce istniejemy już od 29 lat. W tej chwili mamy pod opieką ponad 1250 potrzebujących dzieci, a naszym ambitnym planem jest zwiększyć liczbę podopiecznych do trzech tysięcy w 2016 r. poinformowali nas przedstawiciele Rödl & Partner. Co z konsolidacją? Przedstawiciele branży już od pewnego czasu przewidują, że rynek będzie się konsolidował. Jak dotąd niewiele się jednak dzieje. Zdaniem firm audytorskich nie oznacza to jednak wcale, że konsolidacja nie nastąpi. W ocenie Jana Letkiewicza, partnera zarządzającego w Grant Thornton, jest to proces nieuchronny. Analiza struktury rynku pokazuje, że procesy konsolidacyjne w grupie małych jednostek nie spowodują znaczących zmian na tym rynku. Natomiast transakcje pomiędzy podmiotami średnimi i dużymi, mogące znacząco wpłynąć na rynek, wymagają więcej czasu mówi. Pierwsza tego typu udana transakcja uruchomi szereg następnych. Tak działo się i dzieje na rynkach zagranicznych oraz w sieciach globalnych. Andre Helin, prezes BDO, uważa, że konsolidacja już się rozpoczęła. Znikają małe firmy, mniej widoczne na rynku. Wiele mniejszych podmiotów założonych przez byłych pracowników dużych firm audytorskich jest likwidowanych, a ich założyciele wracają do większych podmiotów. Widać też, że wiele mniejszych firm rezygnuje z badania sprawozdań finansowych i koncentruje się na usługowym prowadzeniu ksiąg rachunkowych twierdzi Helin. Marcin Kapera, associate partner w Rödl & Partner, przewiduje dwutorowe zmiany prowadzące do polaryzacji rynku. Z jednej strony, w ślad za rosnącymi wymaganiami w stosunku do biegłych rewidentów rynek będzie podlegał stopniowej konsolidacji, szczególnie wśród mniejszych podmiotów audytorskich. Know-how wniesiony przez ekspertów z dużych firm spowoduje świadczenie konkurencyjnych usług przez firmy średniej wielkości mówi. Z drugiej, obserwowane będzie zjawisko specjalizacji firm w usługach atestacyjnych i doradczych. Przy nasilającej się konkurencji cenowej w badaniach sprawozdań, wydaje się to naturalną tendencją zmian na polskim rynku. KRZYSZTOF SKŁODOWSKI dokończenie na >R2 >RANKING NAJLEPSZYCH FIRM AUDYTORSKICH 2013 R. Poz. Nazwa firmy Suma punktów Przychody z czynności rewizji finansowej (w tys. zł) Liczba czynności Biegli rewizji rewidenci finansowej Zatrud nieni przy audycie 1. KPMG sp. z o.o., Warszawa 95, Ernst & Young Audit sp. z o.o. sp.k., Warszawa 94, Deloitte Audyt sp. z o.o., Warszawa 94, PwC Polska sp. z o.o. Warszawa brak danych - pozycja szacowana 5. BDO sp. z o.o., Warszawa 91, Grupa PKF Consult, Warszawa 3) 90, Grant Thornton Frąckowiak sp. z o.o. sp.k., Poznań 88, Grupa Revision w Polsce 87, Grupa ECA 87, Mazars w Polsce, Warszawa 86, HLB w Polsce 85, Rödl & Partner sp. z o.o., Warszawa 84, Audyt sp. z o.o., Poznań 81, Doradca ZDFK sp. z o.o., Lublin 80, MW RAFIN sp. z o.o. sp.k., Sosnowiec 80, KPFK dr Piotr Rojek sp. z o.o., Katowice 79, POL-TAX sp. z o.o., Warszawa 78, Moore Stephens w Polsce 78, HLB M2 Audyt sp. z o.o. sp.k., Warszawa 77, ECA Seredyński i Wspólnicy sp.k., Kraków 76, Grupa Gumułka-Audyt sp. z o.o., Katowice 72, HLB Sarnowski & Wiśniewski sp. z o.o., Poznań 71, Ecovis System Rewident sp. z o.o., Warszawa 71, Revision-Rzeszów Józef Król sp. z o.o. sp.k., Rzeszów 67, SAKS Audit sp. z o.o., Toruń 66, EKO-Bilans sp. z o.o., Łódź 66, RSM Poland KZWS, Poznań 2) 66, TPA Horwath Horodko Audit sp. z o.o., Poznań 65, Auxilium Audyt sp. z o.o. sp.k., Kraków 64, ABR Badex sp. z o.o., Opole 64, WBS Audyt sp. z o.o., Warszawa 64, CSWP Audit & Advisory, Warszawa 1) 63, BUFIKS Biuro Usług Finansowo-Księgowych sp. z o.o., Katowice 63, Grupa Kapitałowa REWIT Księgowi i Biegli Rewidenci sp. z o.o., Gdańsk 61, Biegli Rewidenci Kielce sp. z o.o., Kielce 61, Doradca Auditors sp. z o.o., Gdańsk 61, KBR Konto sp. z o.o., Kraków 61, Polinvest-Audit sp. z o.o., Kraków 60, KBR Rewido sp. z o.o., Katowice 59, Grupa ISP Modzelewski i Wspólnicy sp. z o.o., Warszawa 58, kolejne pozycje >R2 Źródło: ankiety, wyliczenia własne a.ogonowska@rp.pl >METODOLOGIA W związku ze zniesieniem obowiązku publikacji sprawozdań finansowych w Monitorze Polskim B zmieniły się zasady rankingu audytorów. Dotychczas ranking tworzony był w dwóch etapach. W pierwszym na podstawie danych z MPB wybieraliśmy 200 firm, do których rozsyłaliśmy ankiety. W drugim etapie na podstawie danych z ankiet i MPB powstawało ostateczne zestawienie. Zgodnie z nowymi zasadami nie bierzemy już pod uwagę średnich wartości aktywów i przychodów przypadających na badaną firmę. Ranking powstaje wyłącznie na podstawie ankiet rozesłanych do firm audytorskich. Uwzględniamy w nim pięć weryfikowalnych kryteriów, którym nadane są określone wagi. Analizujemy: przychody z czynności rewizji finansowej stanowiące podstawę naliczenia opłaty z tytułu nadzoru w 2013 r. (waga 35 proc.), przychody z czynności rewizji finansowej w jednostkach zainteresowania publicznego w 2013 r. (10 proc.), liczbę czynności rewizji finansowej w 2013 r. (30 proc.), liczbę biegłych rewidentów z polskimi licencjami uwzględnionych w sprawozdaniu do KIBR zatrudnionych na umowę o pracę lub inne formy umów, z którymi firma ma stałą i wyłączną współpracę (15 proc.), zatrudnienie w działach audytu w podmiocie uprawnionym, bez administracji (10 proc.). Firma PwC nie odpowiedziała na naszą ankietę. W poprzednich rankingach znajdowała się jednak zawsze w czołowej czwórce, dlatego przyznaliśmy jej czwarte miejsce.

2 R2 Ranking audytorów ekonomia.rp.pl KPMG liderem branży dokończenie z >R1 Przedstawiciele branży audytorskiej już od pewnego czasu narzekają na spadające stawki za świadczone przez nich usługi. Jako przyczynę zapoczątkowania tego trendu często wskazuje się kryzys, który skłonił firmy do poszukiwania oszczędności. Sebastian Łyczba, partner w dziale audytu EY, ocenia, że ciągle widoczna jest duża presja. Są spółki, które traktują przetargi na te usługi analogicznie do zakupu jakichkolwiek innych usług czy towarów, nie zważając na jakość i renomę firm audytorskich przyznaje. Są też jednak takie spółki, które poprzez swoje komitety audytu przeprowadzają bardzo rzetelne, długie i oparte na kontakcie z audytorem procesy wyboru firmy audytorskiej. Takie procesy mają podstawy jakościowe i będą wymagane już niedługo od wszystkich podmiotów publicznych zgodnie z nowymi regulacjami UE dodaje. Stawki spadają wolniej Marek Gajdziński, partner w dziale audytu w KPMG w Polsce, uważa, że obserwowany w ostatnich latach wyraźny trend konkurowania za pomocą cen w większości przypadków jest wynikiem wprowadzenia przez spółki wysokości wynagrodzenia za badanie jako jedynego lub najważniejszego kryterium wyboru biegłego rewidenta. Trend ten może jednak zostać zahamowany na skutek wprowadzenia nowych regulacji unijnych, w tym rotacji podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych i istotnych ograniczeń w możliwości świadczenia dodatkowych usług na rzecz jednostek badanych ocenia. Paweł Przybysz, wiceprezes 4Audyt, uważa, że ceny usług nadal podlegają korekcie. Niestety, nie służy to utrzymaniu jakości badań i negatywnie wpływa na relacje pomiędzy klientem a audytorem, sprowadzając rolę tego drugiego do roli urzędnika kontrolującego stan rachunkowości i finansów klienta mówi. W konsekwencji pasja towarzysząca dotychczasowej pracy biegłych rewidentów ustępuje miejsca chłodnej kalkulacji prowadzącej do ograniczania zakresu badań do minimalnego, koniecznego, rutynowo KRZYSZTOF SKŁODOWSKI KRZYSZTOF SKŁODOWSKI niejako wykonywanego zbioru testów i procedur dodaje. Zdaniem Mariusza Kucińskiego, wiceprezesa PKF Consult, spadkowy trend aktualnie wyhamował, co wynika z kilku przyczyn. Z jednej strony kryzys, który był w pewnym sensie katalizatorem tego zjawiska, jest już za nami. Z drugiej strony niskie marże realizowane przez audytorów nie pozostawiają przestrzeni na dalsze obniżki cen. Należy też pamiętać o odpowiedzialności i ryzyku audytora, co powinno być wkalkulowane w cenę usługi wylicza. Uwaga na jakość! Mirosław Kośmider, partner w PRO Audit, uważa, że nadszedł czas, by wysłać wyraźny sygnał: ciągłe obniżanie cen usług musi w końcu odbić się na ich jakości. Zagrożenie to dotyczy zarówno poszczególnych firm audytorskich, które dotąd podejmowały szereg wysiłków w celu podniesienia efektywności, wprowadzając zmiany organizacyjne czy technologiczne, jednak których efekty będą coraz mniej skuteczne mówi. Zagrożenie dla jakości dotyczy też całego rynku, który z coraz większą trudnością konkuruje z innymi branżami w pozyskiwaniu najlepszych specjalistów. Tymczasem rzetelny audyt roczny oraz profesjonalne wsparcie dobrego audytora zewnętrznego, potrafiącego zapewnić badanej jednostce wiele dodatkowych wartości wspierających rozwój biznesu, stanowią jeden z kluczowych warunków właściwego wykonywania swoich funkcji przez komitety audytu i rady nadzorcze spółek, szczególnie publicznych dodaje. Złudzeń nie pozostawia też Bartosz Miłaszewski, partner zarządzający w RSM Poland KZWS. Ceny za usługę audytu często są tak żenująco niskie, że nikt się nie łudzi, że za takie wynagrodzenie praca zostanie przez audytora wykonana. Celowo nie piszę wykonana rzetelnie, z zachowaniem norm i odpowiedniej jakości, bo ta praca w ogóle nie zostanie wykonana mówi. Idealnym przykładem są audyty wydatkowania środków unijnych, gdzie dominująca wytyczna przetargowa cena 100 proc. doprowadziła do sytuacji, w której stawki za audyt nie pokrywają kosztów przejazdu audytora z siedziby firmy na miejsce wykonania zlecenia i zakwaterowania na czas wykonania zlecenia. A gdzie wynagrodzenie za pracę? zastanawia się. Ekspert krytycznie wypowiada się też o wynagrodzeniach na poziomie kilkunastu tysięcy złotych za badanie sprawozdania wg międzynarodowych standardów sprawozdawczości finansowej spółki giełdowej. Czy to daje rękojmię jakiejkolwiek jakości pracy audytora i zapewnienie o jakości danych w sprawozdaniu finansowym dla inwestorów? pyta retorycznie. Anna <Za działalność prospołeczną wyróżniliśmy firmy Rödl & Partner, KPMG i EY Polska <Za aktywność na warszawskiej giełdzie dyplomy odebrali przedstawiciele firm: Deloitte, EY Polska oraz PKF Consult masz pytanie, wyślij do autorki a.koper@rp.pl >RANKING NAJLEPSZYCH FIRM AUDYTORSKICH 2013 R. Poz. Nazwa firmy Suma punktów Przychody z czynności rewizji finansowej (w tys. zł) Liczba czynności rewizji finansowej Biegli rewidenci Zatrud nieni przy audycie 41.ZEF Auditor sp. z o.o., Sopot 55, BEiDFK Fin-Ekspert sp. z o.o., Koszalin 55, ZEFiR-Hlx sp. z o.o., Rzeszów 54, Moore Stephens Trzemżalski Krynicki i Partnerzy, KBR sp. z o.o., Gdańsk 54, Morison Finansista Audit sp. z o.o., Poznań 53, REWIT Księgowi i Biegli Rewidenci sp. z o.o., Gdańsk 53, ZUKiD Ekspert-Fin sp. z o.o., Olsztyn 53, ZBR Faber sp. z o.o., Wrocław 52, Moore Stephens Central Audit sp. z o.o., Warszawa 50, ABR TAX-2 sp. z o.o., Wrocław 48, ZUFK Bilans-Servis sp. z o.o., Kielce 47, Firma Audytorska Interfin sp. z o.o., Kraków 47, PRO Audit KBR sp. z o.o., Kraków 47, Finans-Servis ZDFK sp. z o.o., Warszawa 46, ESO Audit s.c., Gdańsk 42, KKA Buchalteria sp. z o.o., Białystok 41, Biuro Audytorskie Prowizja sp. z o.o., Kraków 41, DGA Audyt sp. z o.o., Poznań 40, BGGM Audyt sp. z o.o., Warszawa 40, Accord'ab Biegli Rewidenci sp. z o.o., Wrocław 37, Capital Audyt sp. z o.o., Warszawa 36, Perfectum - Audit sp. z o.o., Warszawa 33, KBR CDP sp. z o.o., Gorzów Wlkp. 32, PTE-Profit sp. z o.o., Warszawa 31, Ośrodek Badania Bilansów i Analiz Ekonomicznych Partner sp. z o.o., Gdańsk 31, Biuro Doradztwa i Usług Hera sp. z o.o., Sosnowiec 30, Quatro sp. z o.o., Wrocław 30, Rachunkowość Weryfikacja sp. z o.o., Warszawa 29, A. M. Jesiołowscy-Finanse sp. z o.o., Kraków 29, Dossier sp. z o.o., Warszawa 29, Eureka Auditing sp. z o.o., Poznań 29, Bilans sp. z o.o. sp.k., Ostrów Wlkp. 28, DB Audyt sp. z o.o., Katowice 27, Firma Audytorsko-Konsultingowa, Wieluń 26, Audit4Business sp. z o.o., Warszawa 26, Audytor - Calisia sp. z o.o., Kalisz 23, LEX-FIN sp. z o.o., Katowice 23, ABES Audyt sp. z o.o., Warszawa 21, Buchalter sp. z o.o., Bydgoszcz 20, AdAc sp. z o.o.,kraków 19, ForBiznes Audyt sp.p., Łódź 19, Korycka, Budziak & Audytorzy sp. z o.o., W-wa 19, Kamiński i Wspólnicy BRiKP sp. z o.o., Warszawa 19, Akcept BBR sp. z o.o., Konin 17, Lexus Audit sp. z o.o., Kraków 17, Biuro Biegłych Rewidentów Audyt-Bil sp. z o.o., Łódź 17, Polska Kancelaria Audytorska sp. z o.o., Łódź 16, KBR Josef Welt sp. z o.o., Łódź 15, Firma Biegłych Rewidentów Mazur i partnerzy sp. z o.o., Białystok 14, Rewit Południe sp. z o.o., Bielsko-Biała 14, Polaudit sp. z o.o., Warszawa 12, NTR-Audit sp. z o.o., Gdańsk Wrzeszcz 12, Biuro Biegłego Rewidenta Jerzy Łopacki, Gdynia 7, KPW Audytor sp. z o.o., Łódź 5, Biuro Usług Księgowych Testa sp. z o.o., Chełmiec 4, Kancelaria Biegłego Rewidenta Precyzja, Szczytno 4, ) - dane łączne dla spółek CSWP Audyt sp. z o.o., sp.k. (KIBR 3767) i CSWP Audyt sp. z o.o. (KIBR 3632). W ramach zmian organizacyjnych w trakcie 2012 r. CSWP Audyt sp. z o.o. sp.k. od CSWP Audyt sp. z o.o.; 2) - RSM Poland KZWS: RSM Poland KZWS AUDYT (KIBR 3077), RSM Polska (KIBR 3693), RSM Poland KZWS Spółka Doradztwa Podatkowego, (RSM Poland) KZWS Tax, Audit & Consulting, RSM KZWS Tax, Audit & Consulting (KIBR 3692), BAAC Audit Kurt Iversen (KIBR 2967), Baltic Accountants & Consultants (KIBR 3777); 3) - dane za okres od do r. Źródło: ankiety, wyliczenia własne a.ogonowska@rp.pl /A/ANDRE

3 ekonomia.rp.pl Ranking audytorów R /A/ANDRE

4 R4 Ranking audytorów ekonomia.rp.pl Zaostrzenie regulacji nie jest receptą na lepszą jakość badań DEBATA Rozwój branży będzie zależeć również od chęci współpracy przedstawicieli przedsiębiorstw z biegłymi rewidentami. ADAM ROGUSKI Kryzys finansowy, z jakim borykał się świat od 2008 r., w Polsce nie miał gwałtownego oblicza mówiliśmy o spowolnieniu gospodarczym, a nie recesji. Nie oznacza to jednak, że ta sytuacja nie odbiła się na branży audytorskiej przyznali uczestnicy debaty Rola audytu w kryzysie zorganizowanej przez Rz. Sytuacja gospodarcza na świecie od pewnego czasu poprawia się, ale przed firmami audytorskimi stoją kolejne wyzwania, wynikające ze zmiany uwarunkowań prawnych w Unii Europejskiej, a których uchwalenie jest właśnie konsekwencją minionego kryzysu. Więcej pracy, niższe stawki Przedsiębiorstwa, którym spowolnienie mocniej dało się we znaki, szukały oszczędności i niestety w wielu przypadkach znajdowały je w postaci cięcia kosztów usług audytorskich. Firmy audytorskie, aby nadal pozyskiwać zlecenia, zostały zmuszone do obniżenia stawek w taki sposób Jacek Hryniuk, członek Krajowej Rady Biegłych Rewidentów, opisał realia w branży w czasie spowolnienia. Marek Gajdziński, partner w KPMG w Polsce, podkreślił, że od 2009 r., kiedy można mówić o spowolnieniu, panuje paradoks. Z jednej strony wobec audytorów wzrosły oczekiwania właścicieli firm, chcących poznać obszary ryzyka. Zwiększył się również zakres prac, ponieważ biegły ma m.in. obowiązek oceny możliwości kontynuowania działalności przez badany podmiot a przecież wiele firm miało wręcz problemy z przetrwaniem. Jednak chociaż pracy przybyło jednocześnie wynagrodzenie za usługi spadało. Trudno się oprzeć wrażeniu, że wiele firm przy wyborze biegłego rewidenta kieruje się Kryzys finansowy odbił się na branży audytorskiej także w Polsce przyznali uczestnicy debaty Rz kryterium najniższej ceny. Dochodzi do sytuacji, kiedy nie mamy szans na spotkanie z potencjalnym klientem, z przedstawicielami komitetu audytu w jego radzie nadzorczej, na etapie przed zatwierdzeniem oferty, żeby porozmawiać o tym, jak mogłaby wyglądać współpraca relacjonował Jarosław Dac, partner w EY Polska. Nasi rozmówcy przyznali, że niskie stawki powodują to, że usługa audytorska ogranicza się do realizacji wymogów wynikających z przepisów, podczas gdy w interesie udziałowców powinno być uzyskanie także wartości dodanej. Praca biegłego jest istotna i pomocna. Bez niej wiarygodność sprawozdań finansowych byłaby dużo niższa podkreśliła Ilona Pieczyńska-Czerny, dyrektor departamentu ofert publicznych i informacji finansowej Komisji Nadzoru Finansowego. Chciałabym jednak zwrócić uwagę, że opinie audytorów są często zbyt syntetyczne. Z punktu widzenia inwestorów profesjonalnych może to być do zaakceptowania, jednak inwestorzy indywidualni liczyliby na opinię bardziej opisową, objaśniającą, dającą wskazówki dodała. Nowe przepisy to nie wszystko Marek Gajdziński zastrzegł, że w pewnych przypadkach taka lakoniczna opinia jest efektem długich dyskusji z przedstawicielami spółki. Jeśli udaje się osiągnąć kompromis, opinia jest wydawana bez zastrzeżenia w finalnym dokumencie nie widać procesu i wykonanej pracy. Joanna Dadacz, szefowa departamentu rachunkowości w Ministerstwie Finansów, podkreśliła, że Parlament Europejski uchwali prawdopodobnie jeszcze w tym półroczu zrewidowane przepisy o audycie. Zmian będzie wiele, m.in. zostanie podkreślona rola komitetu audytu w radach nadzorczych jako łącznika między właścicielami, zarządem i biegłym rewidentem. Z kolei audytorzy będą obowiązani do bardziej szczegółowego raportowania. Dyskutanci zgodzili się, że samo wprowadzenie nowych przepisów nie spowoduje automatycznej poprawy sytuacji. Przepisy mogą być najlepsze, ale zawsze wykonują je ludzie i wiele zależy od ich dojrzałości i odpowiedzialności, chęci skorzystania z usług podkreśliła Joanna Dadacz. W modelu idealnym w kontaktach z biegłym rewidentem spółkę powinni reprezentować członkowie rady nadzorczej wchodzący w skład komitetu audytu. Szkopuł w tym, że w wielu przedsiębiorstwach takie ciało po prostu nie istnieje (nie ma obowiązku jego utworzenia, jeśli rada liczy nie więcej niż pięciu członków). Tam, gdzie komitet formalnie jest, nie zawsze zasiadają w nim osoby z takim doświadczeniem, by efektywnie współpracować z biegłym. To powinna być interaktywna współpraca, co pozytywnie wpływa na jakość badania. Niestety, czasem komitet audytu jest pasywny. Myślę, że wprowadzenie regulacji stawiających komitetom większe wymagania formalne jest zasadne powiedział Jarosław Dac. KRZYSZTOF SKŁODOWSKI Ilona Pieczyńska-Czerny z KNF zaznaczyła, że poprawa sytuacji może nastąpić po wdrożeniu unijnych przepisów w sprawie odpowiedzialności członków rad nadzorczych za sprawozdawczość. Na gruncie polskich przepisów są sankcje karne i cywilne, ale teraz dojdzie instrument w postaci do 2 mln euro grzywny. Jacek Hryniuk zgodził się, że może to skłonić komitety audytu do kładzenia większego nacisku na jakość już na etapie fazy wyboru biegłego rewidenta. Bartosz Miłaszewski, partner w RSM Poland KZWS, zwrócił uwagę, że jakość pracy audytorów jest tym wyższa, im dłużej trwa współpraca biegłego z przedsiębiorstwem. Na rynkach zachodnich taka współpraca może trwać dekady, co oczywiście stwarza ryzyko utraty niezbędnego dystansu. W Polsce mamy do czynienia z odwrotnym zjawiskiem, spółki często zmieniają biegłego po roku współpracy. To też negatywnie wpływa na jakość wydawanych opinii podkreślił Miłaszewski. W odpowiedzi Joanna Dadacz stwierdziła, że nie jest planowane ustanowienie w przepisach minimalnego okresu współpracy audytora i badanego podmiotu, a jedynie maksymalny. Ceny nie są zbyt niskie? Przedsiębiorców w dyskusji reprezentował Sebastian Król, partner w funduszu private equity Enterprise Investors. Jego zdaniem audytorzy nie powinni narzekać na spadek cen, bo te dyktuje po prostu rynek. Wyraził też opinię, że z zaostrzaniem przepisów nie można przesadzać, by dodatkowo nie krępować przedsiębiorców. Wystarczy wiedzieć, że istnieje policja. Nie trzeba stawiać policjanta w każdym pokoju. Tak powinien działać system audytorski podsumował Król. Debatę prowadziła Anna Koper, dziennikarka Rzeczpospolitej >OPINIE dla rz Bartosz Miłaszewski K. SKŁODOWSKI Jarosław Dac K. SKŁODOWSKI Marek Gajdziński partner w dziale audytu KPMG K. SKŁODOWSKI partner zarządzający w RSM Poland KZWS Prace wykonywane przez audytora powinny być zaplanowane tak, by umożliwić poznanie procesów i systemu kontroli w spółce. Musimy dogłębnie poznać i zrozumieć firmę, w której przeprowadzamy audyt, by obiektywnie ocenić jakość sprawozdania i by prezentowane przez nas wnioski stanowiły dla firmy wartość dodaną. Niestety, często ten etap prac, związany z gruntownym poznaniem jednostki, nie jest doceniany przez badane firmy. Wśród zarządów dominuje pogląd, że rewident weryfikuje jedynie zgodność odwzorowania dokumentów księgowych w księgach rachunkowych, ewentualnie ocenia ryzyka podatkowe. W rzeczywistości audytor jest w stanie i powinien wskazać nie tylko ewentualne nieprawidłowości związane z samym procesem przepływu informacji w spółce, ale też wykryć brak efektywności na poziomie biznesowym i zaproponować lepsze, skuteczniejsze rozwiązania. Tak, audyt jest przede wszystkim działaniem kontrolnym, ale jednocześnie skierowanym na dostarczenie informacji pozwalających poprawić efektywność funkcjonowania firmy, wyeliminować niedoskonałości. Do tego niezbędna jest jednak wola i otwarcie firm badanych na współpracę z audytorem. partner w dziale audytu EY Historia audytu sięga czasów rewolucji przemysłowej, kiedy w wyniku dynamicznego rozwoju gospodarki powszechnie pojawiły się spółki akcyjne. Do kierowania nimi zatrudniano specjalistów, którzy zarządzali nimi w imieniu akcjonariuszy. To stworzyło potrzebę niezależnej weryfikacji wyników działań zarządów. Tak powstawały pierwsze firmy audytorskie. Na początku audyty były dokonywane wyłącznie z przekonania właścicieli o ich konieczności, a nie z wymogów narzuconych przepisami. Dziś, niestety, wiele podmiotów postrzega badanie sprawozdania przede wszystkim jako wypełnienie obowiązku ustawowego. Audyt powinien być rozumiany nie tylko jako narzędzie do weryfikacji historycznych danych, ale też jako ważny instrument diagnostyczny wskazujący na ryzyko i wyzwania, które w przyszłości staną przed badaną jednostką. Obserwując, jak dużo uwagi organy regulacyjne poświęcają firmom audytorskim, widać wyraźnie, że audyt przestał być tylko weryfikacją rzetelności sprawozdań finansowych poszczególnych spółek na poziomie mikro, a stał się bardzo ważnym, systemowym elementem nadzoru nad bezpieczeństwem obrotu gospodarczego na poziomie makro. Podstawowa rola audytora jest niezmienna od lat: jest nią zwiększenie zaufania użytkowników do informacji finansowych przygotowywanych przez spółki. Całkiem naturalnie podczas kryzysu podnoszone są takie cechy rewidenta, jak niezależność i zachowanie zawodowego sceptycyzmu. Nadchodzące w UE zmiany regulacji, które wprowadzają obowiązkową rotację firm audytorskich i zakaz świadczenia usług dodatkowych, mają w swym założeniu służyć wzmocnieniu tej niezależności. Drugim niezbędnym ogniwem w łańcuchu zapewnienia jakości sprawozdawczości finansowej i środowiska kontroli wewnętrznej w spółkach jest audyt wewnętrzny. Od lat obserwujemy stopniowe zwiększanie jego roli i zmianę zakresu jego działań, co wynika przede wszystkim ze wzrastającego stopnia regulacji i oczekiwań ze strony regulatorów i właścicieli. W kryzysie rośnie ryzyko nadużyć i przestępstw gospodarczych, rośnie więc presja na realizację określonych wyników w niesprzyjających warunkach rynkowych. Organy zarządzające oczekują od audytu wewnętrznego, iż ten spełni swoją funkcję, a przeglądy i oceny procesów i ryzyk występujących w firmie w racjonalny sposób zapewnią osiągnięcie celów biznesowych.

5 ekonomia.rp.pl Ranking audytorów R /A/ANDRE

6 R6 Ranking audytorów ekonomia.rp.pl /A/ANDRE

7 ekonomia.rp.pl Ranking audytorów R7 W poszukiwaniu źródeł dochodu SPÓŁKI Sprzedaż audytorów rośnie powoli. Maleje zaś udział przychodów z audytu w przychodach ogółem. CEZARY ADAMCZYK W ubiegłym roku firmy audytorskie sprzedały usługi za prawie 2,5 mld zł, czyli 6 proc. więcej niż rok wcześniej. Z tej kwoty 83 proc. przypada na audytorów z wielkiej czwórki. Wzrost jest symboliczny, ale nie ma się czemu dziwić, zważywszy, że rok 2013 to czas powolnego wychodzenia z kryzysu. Nie obfitował w duże transakcje na rynku fuzji i przejęć, nie było także wysypu na rynku ofert pierwotnych, co również wpływa na przychody firm audytorskich. Ubiegły rok przyniósł też stabilizację stawek na rynku usług audytorskich. Co prawda zdarzają się przetargi, które umożliwiają klientom dalsze obniżanie stawek audytu, ale uczestnicy rynku zdają sobie sprawę, że nie może się to odbywać bez redukcji zakresu prac komentuje Piotr Świętochowski, dyrektor w dziale audytu Deloitte. Liderem pod względem przychodów jest EY. W ubiegłym roku przekroczyły one 580 mln zł i były o 7,6 proc. wyższe niż rok wcześniej. Na drugim miejscu znalazł się ubiegłoroczny lider, którego przychody na potrzeby tego zestawienia oszacowaliśmy na podstawie przeciętnego wzrostu przychodów firm audytorskich (PwC nie odpowiedział na naszą ankietę). Na trzecim, podobnie jak przed rokiem, znalazł się KPMG. Ale największy skok przychodów wśród firm wielkiej czwórki zanotował Deloitte. W ubiegłym roku wzrosły o 11,7 proc., co spowodowało, że dystans do KPMG wyraźnie się zmniejszył. Z tej grupy to właśnie Deloitte pozyskał w 2013 r. najwięcej nowych klientów. Jeszcze wolniej, bo o zaledwie 1 proc., wzrosły przychody z samego audytu. W ubiegłym roku wyniosły niespełna 1 mld zł. Warto zwrócić uwagę, że od lat spada udział przychodów z audytu w łącznych przychodach. W 2013 roku wyniósł już tylko 39 proc. >PRZYCHODY FIRM AUDYTORSKICH Poz Nazwa firmy Przychody z tytułu audytu (w tys. zł) Zatrudnie Liczba -nie badanych ogółem jednostek w etatach PwC Polska sp. z o.o. Warszawa 4) b.d. b.d Ernst & Young Audit sp. z o.o. sp.k., Warszawa KPMG sp. z o.o., Warszawa Deloitte Audyt sp. z o.o., Warszawa BDO sp. z o.o., Warszawa Mazars w Polsce, Warszawa Grant Thornton Frąckowiak sp. z o.o. sp.k., Poznań Rödl & Partner sp. z o.o., Warszawa Grupa PKF Consult, Warszawa 3) HLB w Polsce HLB Sarnowski & Wiśniewski sp. z o.o., Poznań HLB M2 Audyt sp. z o.o. sk, Warszawa Grupa Revision w Polsce KPFK dr Piotr Rojek sp. z o.o., Katowice Revision-Rzeszów Józef Król sp. z o.o. sp.k., Rzeszów RSM Poland KZWS, Poznań 2) TPA Horwath Horodko Audit sp. z o.o., Poznań Moore Stephens w Polsce Moore Stephens Central Audit sp. z o.o., Warszawa Moore Stephens Trzemżalski Krynicki i Partnerzy, Gdańsk DGA Audyt sp. z o.o., Poznań Grupa ECA ECA Seredyński i Wspólnicy sk, Kraków Auxilium Audyt sp. z o.o. sp.k., Kraków Grupa Gumułka-Audyt sp. z o.o., Katowice Audyt sp. z o.o., Poznań Grupa ISP Modzelewski i Wspólnicy sp. z o.o., Warszawa Doradca ZDFK sp. z o.o., Lublin MW RAFIN sp. z o.o. sp.k., Sosnowiec POL-TAX sp. z o.o., Warszawa Biuro Doradztwa i Usług Hera sp. z o.o., Sosonowiec Ecovis System Rewident sp. z o.o., Warszawa GK REWIT Księgowi i Biegli Rewidenci sp. z o.o., Gdańsk REWIT Księgowi i Biegli Rewidenci sp. z o.o., Gdańsk Rewit Południe sp. z o.o., Bielsko-Biała Doradca Auditors sp. z o.o., Gdańsk CSWP Audit & Advisory, Warszawa 1) ZUFK Bilans-Servis sp. z o.o., Kielce Zespół Biegłych Rewidentów Faber sp. z o.o., Wrocław Zespół Ekspertów Finansowych Auditor sp. z o.o., Sopot SAKS Audit sp. z o.o., Toruń WBS Audyt sp. z o.o., Warszawa KBR Rewido sp. z o.o., Katowice ESO Audit s.c., Gdańsk Morison Finansista Audit sp. z o.o., Poznań PRO Audit KBR sp. z o.o., Kraków Polinvest-Audit sp. z o.o., Kraków BUFIKS sp. z o.o., Katowice Finans-Servis ZDFK sp. z o.o., Warszawa ZEFiR-Hlx sp. z o.o., Rzeszów ZUKiD Ekspert-Fin sp. z o.o., Olsztyn >PRZYCHODY FIRM AUDYTORSKICH Poz Nazwa firmy Przychody z tytułu audytu (w tys. zł) Zatrudnie Liczba -nie badanych ogółem jednostek w etatach EKO-Bilans sp. z o.o., Łódź Biegli Rewidenci Kielce sp. z o.o., Kielce Agencja Biegłych Rewidentów TAX-2 sp. z o.o., Wrocław KBR Konto sp. z o.o., Kraków BGGM Audyt sp. z o.o., Warszawa KKA Buchalteria sp. z o.o., Białystok BEiDFK Fin-Ekspert sp. z o.o., Koszalin OBBiAE Partner sp. z o.o., Gdańsk PTE-Profit sp. z o.o., Warszawa Firma Audytorska Interfin sp. z o.o., Kraków Capital Audyt sp. z o.o., Warszawa Accord'ab Biegli Rewidenci sp. z o.o., Wrocław Audit4Business sp. z o.o., Warszawa Quatro sp. z o.o., Wrocław Perfectum - Audit sp. z o.o., Warszawa Korycka, Budziak & Audytorzy sp. z o.o., Warszawa Dossier sp. z o.o., Warszawa AdAc sp. z o.o.,kraków Bilans sp. z o.o. sp.k., Ostrów Wlkp KBR CDP sp. z o.o., Gorzów Wlkp Eureka Auditing sp. z o.o., Poznań DB Audyt sp. z o.o., Katowice Rachunkowość Weryfikacja sp. z o.o., Warszawa Biuro Audytorskie Prowizja sp. z o.o., Kraków LEX-FIN sp. z o.o., Katowice Kamiński i Wspólnicy BRiKP sp. z o.o., Warszawa A. M. Jesiołowscy - Finanse sp. z o.o., Kraków ForBiznes Audyt sp.k., Łódź Polska Kancelaria Audytorska sp. z o.o., Łódź Firma Audytorsko-Konsultingowa, Wieluń Akcept BBR sp. z o.o. Konin KBR Josef Welt sp. z o.o., Łódź Buchalter sp. z o.o., Bydgoszcz Lexus Audit sp. z o.o., Kraków Audytor - Calisia sp. z o.o., Kalisz NTR-Audit sp. z o.o., Gdańsk Wrzeszcz Agencja Biegłych Rewidentów Badex sp. z o.o., Opole KBR Jadwiga Urbańska-Dąbek, Pruszcz Gdański Biuro Biegłego Rewidenta Jerzy Łopacki, Gdynia Polaudit sp. z o.o., Warszawa KPW Audytor sp. z o.o., Łódź Biuro Usług Księgowych Testa sp. z o.o., Chełmiec Kancelaria Biegłego Rewidenta Precyzja, Szczytno Biuro Biegłych Rewidentów Audyt-Bil sp. z o.o., Łódź FiBR Mazur i partnerzy sp. z o.o., Białystok ABES Audyt sp. z o.o., Warszawa ) - dane łączne dla spółek CSWP Audyt sp. z o.o., sp.k. (KIBR 3767) i CSWP Audyt sp. z o.o. (KIBR 3632). W ramach zmian organizacyjnych w trakcie 2012 r. CSWP Audyt sp. z o.o. sp.k. od CSWP Audyt sp. z o.o.; 2) - RSM Poland KZWS: RSM Poland KZWS AUDYT (KIBR 3077), RSM Polska (KIBR 3693), RSM Poland KZWS Spółka Doradztwa Podatkowego, (RSM Poland) KZWS Tax, Audit & Consulting, RSM KZWS Tax, Audit & Consulting (KIBR 3692), BAAC Audit Kurt Iversen (KIBR 2967), Baltic Accountants & Consultants (KIBR 3777); 3) - dane za okres od do r. ; 4) Dane szacunkowe za 2013 r. Źródło: ankiety a.ogonowska@rp.pl /A/ANDRE

8 R8 Ranking audytorów ekonomia.rp.pl >BRANŻA AUDYTORSKA W LICZBACH 1669 firm uprawnionych do badania sprawozdań finansowych zarejestrowanych było w Polsce na koniec 2013 r. W porównaniu z grudniem 2012 r. ich liczba minimalnie spadła Dominacja wielkiej czwórki na warszawskim parkiecie RYNEK KAPITAŁOWY Deloitte i KPMG wygrały tegoroczny ranking Parkietu audytorów spółek giełdowych. Nieznacznie wyprzedziły EY oraz PwC osób wpisanych było na koniec minionego roku do rejestru biegłych rewidentów prowadzonego przez Krajową Izbę Biegłych Rewidentów. W ciągu roku ich liczba zwiększyła się o 1 proc. CEZARY ADAMCZYK 2,5 miliarda złotych wyniosły w 2013 r. przychody działających w naszym kraju firm audytorskich. Ponad 80 proc. tej kwoty przypada na cztery podmioty: Deloitte, EY, KPMG i PwC 76 spółek audytorskich badało sprawozdania finansowe firm notowanych na GPW za 2012 r. 33 proc. giełdowych spółek skorzystało z usług tzw. wielkiej czwórki Andrzej Krakowiak redaktor prowadzący a.krakowiak@rp.pl RANKING AUDYTORÓW przygotował zespół w składzie: Anna Koper a.koper@rp.pl Anna Ogonowska-Rejer a.ogonowska@rp.pl Cezary Adamczyk c.adamczyk@rp.pl Adam Roguski a.roguski@rp.pl >WIELKA CZWÓRKA DYSTANSUJE MNIEJSZYCH RYWALI NA GPW PKF Consult Przedstawiciele wielkiej czwórki badają spółki, których aktywa stanowią ponad 93 proc. łącznych aktywów spółek giełdowych. Firmy z portfolio wielkiej czwórki odpowiadają też za przeszło 87 proc. przychodów i zysków wszystkich notowanych na GPW spółek. W odróżnieniu od rynków zachodnich, gdzie podmioty te zmonopolizowąły rynek pod względem liczby badanych firm (na co na początku roku zwróciła uwagę Brytyjska Komisja ds. Konkurencji), w Polsce obsługują tylko 33 proc. spółek z GPW. W sumie sprawozdania za 2012 r. badało 76 firm audytorskich. Wśród nich najlepszym audytorem spółek giełdowych według Parkietu i Rz zostały Deloitte oraz KPMG. Obie firmy zdobyły identyczną liczbę punktów. Deloitte jest liderem pod względem ilości przebadanych podmiotów. Dzięki pozyskaniu kilku firm w ubiegłym roku wyprzedził pod tym względem ubiegłorocznego lidera EY. Natomiast KPMG od lat pozostaje audytorem badającym największe spółki z GPW. Ma w swoim portfolio firmy o największych aktywach i przychodach. A średnia wartość badanego podmiotu sięga 1,8 mld zł. Na trzecim miejscu uplasował się EY, który do liderów stracił zaledwie 0,4 pkt. Tuż za podium znalazł się PwC. Tu różnica w stosunku do czołówki wyniosła 2 pkt. Tuż za wielką czwórką uplasował się BDO oraz ex aequo Grant Thornton Frąckowiak i PKF Consult. Tylko 16 proc. spółek zmieniło audytora. Rok wcześniej na taki krok zdecydowała się co czwarta firma z GPW. Przedstawiciele branży przyznają, że głównym czynnikiem, którym kierują się spółki przy zmianie audytora, są koszty. Czy zatem spadek liczby firm, które zmieniły audytora, wskazuje, że szukanie oszczędności po tej stronie dobiegło końca? Jeżeli chodzi o koniec tak zwanej wojny cenowej, to usługi audytorskie pozostają nadal bardzo konkurencyjnym i niedoszacowanym cenowo rynkiem mówi Neil Hughes, partner zarządzający Działem Audytu EY. Jego zdaniem w najbliższym czasie strategie cenowe jednak się nie zmienią. Jeśli oferowana cena za audyt oparta jest na założeniu, że koszt godziny pracy audytora jest niższy niż godzina pracy przeciętnego mechanika samochodowego, to komitet audytu powinien bacznie przyjrzeć się tej sytuacji i odpowiedzieć sobie na pytanie, czy wybór tak niskiej wręcz dumpingowej ceny, nie godzi w interes przedsiębiorstwa i jego udziałowców dodaje Neil Hughes. Choć wielka czwórka nadal dominuje na rynku, to zdarzają się przypadki, kiedy średnie podmioty podbierają im klientów. Do tej pory z reguły, gdy dochodziło do zmian audytora w firmie, którą obsługiwała wielka czwórka, odbywało się to w ramach właśnie tej grupy. Ewentualnie wielcy zabierali klientów mniejszym. Ale są już przypadki, wprawdzie nieliczne, gdy dzieje się odwrotnie. Przykładem może być PGNiG czy Hawe, których raporty obecnie bada PKF (wcześniej Deloitte). Więcej o rankingu audytorów spółek giełdowych w Gazecie Giełdy Parkiet REKLAMA ROLA AUDYTORA W BUDOWANIA POZYTYWNYCH RELACJI Z INWESTORAMI POPRZEZ SPRAWOZDAWCZOŚĆ FINANSOWĄ Audyt Doradztwo podatkowe Księgowość Szkolenia Doradztwo giełdowe biuro@ecagroup.pl tel: Biura w Polsce: Kraków Warszawa Poznań Wrocław Łódź Zabrze <\t> /a/andre Jaki wpływ Pana zdaniem ma wybór biegłego rewidenta na jakość sprawozdań finansowych? dr Roman Seredyński, Partner Zarządzający, Grupa ECA: Zacząć należy od tego, na jakim etapie jest spółka oraz jakie cele chce osiągnąć poprzez publikowane sprawozdania fi nansowe. Zdecydowanie największego znaczenia nabiera sprawozdawczość fi nansowa w spółkach giełdowych lub takich, które są na etapie przygotowywania się do procesu IPO. Czyli to wymogi rynkowe kształtują sprawozdawczość? RS, ECA: Takie podmioty najczęściej zobligowane są do stosowania Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej (MSSF). Oznacza to, że wymagania, jakie są im stawiane to najwyższa jakość komunikowania się z inwestorami. Takie sprawozdanie fi nansowe pomimo, że bardzo często dotyczy skomplikowanych zagadnień, powinno w sposób jasny i przejrzysty dostarczać informacji potencjalnym nabywcom akcji. Czy w praktyce oznacza to inny sposób raportowania danych finansowych? RS, ECA: Poniekąd tak. Spółki giełdowe z jednej strony podlegają większym rygorom formalnym wynikającym ze względu na terminowość raportów okresowych (kwartalnych, półrocznych, rocznych). A z drugiej strony muszą być otwarte i prezentować dane w sposób przejrzysty, niejednokrotnie posługując się wykresami czy grafami obrazującymi tendencje liczbowe w danej spółce. A zatem jaka jest tutaj rola biegłego? RS, ECA: Wybór biegłego jest o tyle istotny, że w procesie sporządzania sprawozdania fi nansowego oraz formułowania opinii, biegły powinien aktywnie uczestniczyć i doradzać jak przystępnie dla rynku kapitałowego, prezentować dane fi nansowe. Czy po stronie formalnej MSSF narzucają wyższe standardy oraz wymogi spółkom giełdowym? RS, ECA: To jest również bardzo istotny aspekt pozytywnej współpracy z audytorem. Przepisy międzynarodowe (MSSF) w ostatnich latach podlegają częstym zmianom ze względu na trwający proces ujednolicania standardów amerykańskich (US GAAP) z MSSF. Wsparcie biegłego w zakresie zmian w standardach oraz ich prawidłowej interpretacji staje się w takiej sytuacji również bardzo ważnym czynnikiem podczas podejmowania decyzji o wyborze biegłego przez Komitet Audytu spółki giełdowej. Wynika to również z tego, że za prawidłowość sprawozdania fi nansowego odpowiedzialność ponosi zarząd oraz rada nadzorcza. Utrzymanie jakości mimo spadku cen celem audytorów PROGNOZY Przedstawicieli branży zapytaliśmy o najważniejsze wyzwania, z jakimi będzie musiała się ona zmierzyć. Monika Kaczorek, partner w Mazars, uważa, że kluczową kwestią będzie zrównoważenie rosnących wymagań i spadających wynagrodzeń. Branża mierzy się ze spadkiem cen za usługi audytorskie. To rodzi ryzyko, że w pewnym momencie spadek cen przełoży się na jakość badania sprawozdań. A przecież dla szerokiego kręgu ich odbiorców jakość badania jest kwestią najistotniejszą, gdyż przekłada się na rzetelne przedstawienie sytuacji firm mówi. Wtóruje jej Roman Seredyński, partner zarządzający w Grupie ECA. Największym wyzwaniem pozostaje podejście biegłych do trwającej od kilku lat wojny cenowej, która teraz w głównej mierze dotyczy rynku zamówień publicznych. Coroczny spadek cen nie pozostaje bez znaczenia dla jakości audytu przestrzega. Ewa Jakubczyk-Cały, prezes PKF Consult, podkreśla, że firmy muszą odpowiedzieć na pytania, czy i w jaki sposób możliwe jest utrzymanie dobrej jakości w sytuacji, gdy ceny za usługi spadają oraz czy i jak dokonać zmian organizacji firm audytorskich w kontekście prawdopodobnego 2016 rok będzie pierwszym, w którym obowiązywać będą nowe regulacje Unii Europejskiej dotyczące audytorów zmniejszenia liczby podmiotów zobowiązanych do poddawania sprawozdań badaniu. Wiele osób zarządzających firmami audytorskimi ma świadomość, że dalsze spadki cen za usługi rewizji spowodować mogą pogorszenie jej jakości, bo utrzymywanie potencjału i kompetencji jest kosztowne, a pracochłonność i ryzyko usług wysokie mówi. Jacek Kaczka, prezes Audit- 4Business, też zwraca uwagę na kwestię utrzymania jakości usług mimo dużej presji cenowej. Jest to szczególnie istotne dla jednostek zaufania publicznego, gdzie wysokiej jakości usługi rewizyjne i identyfikacja z wyprzedzeniem ryzyka biznesowego, np. w zakresie kontynuacji działalności może zapewnić większe bezpieczeństwo obrotu gospodarczego oraz inwestycji kapitałowych zaznacza. Na nieco inną kwestię uwagę zwraca Artur Żwak, partner w dziale audytu EY. Podkreśla, że istotne jest przekonanie właścicieli i zarządów spółek, że audyt to nie tylko opinia, ale usługa, która, jeśli się ją odpowiednio zdefiniuje, stanowi dobrą płaszczyznę do konstruktywnego spojrzenia na to, jakie procesy biznesowe wpływają pozytywnie, a jakie negatywnie na budowanie wartości organizacji. Piotr Sokołowski, partner w dziale audytu Deloitte, uważa zaś, że najważniejszym wyzwaniem będą zmiany, które chce wprowadzić UE. Wymuszą one obowiązkową rotację firm w jednostkach zainteresowania publicznego co dziesięć lat. Rozszerzona zostanie lista usług, które nie mogą być świadczone klientom audytowym. Ograniczona zostanie ponadto wartość dodatkowych usług, które mogą być świadczone poza audytem wylicza. Zmiany te na pewno wpłyną na rynek w przyszłości, ale już dziś musimy się w Polsce do nich przygotować, a także ustalić procedury obsługi klientów międzynarodowych. O regulacjach mówi też Marek Gajdziński, partner w dziale audytu KPMG. Przypomina, że wprowadzą one m.in. obowiązkową rotację firm audytorskich i istotne ograniczenia w świadczeniu usług doradczych dla klientów audytowych. Nowe regulacje będą obowiązywać od 2016 r., ale należy oczekiwać, że ich postanowienia będą stopniowo wdrażane przez spółki w Polsce już w 2014 r. mówi. ako