DZIAŁ A ZASADY OGÓLNE

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "DZIAŁ A ZASADY OGÓLNE"

Transkrypt

1 Załącznik nr PODSTAWOWE PROCEDURY W LOCIE POLITYKA LOTÓW VFR I IFR Ogólne zasady wykonywania lotów VFR / IFR. 1. Załogi statków powietrznych LSG użytkujące statki powietrzne wykonują operacje lotnicze związane z ustawową ochroną granicy państwowej według przepisów VFR lub IFR. 2. W przypadku wykonywania lotów w IFR statek powietrzny musi być dopuszczony do tego rodzaju lotów a załoga, której skład wynika z Instrukcji Użytkowania w Locie musi mieć ważne uprawnienia IR wpisane do licencji. 3. Zasady wykonywania lotów według przepisów VFR (loty z widocznością) określone są w przepisach aktów wykonawczych do ustawy Prawo lotnicze. 4. Zasady wykonywania lotów według przepisów IFR (loty według wskazań przyrządów) określone są w przepisach aktów wykonawczych do ustawy Prawo lotnicze PODSTAWOWE PROCEDURY NAWIGACYJNE 1. Operacje lotnicze podejmowane na statkach powietrznych użytkowanych przez LSG wykonywane są z zastosowaniem kombinacji nawigacji obliczeniowej i wzrokowej, wspomaganej wykorzystaniem: 1) systemu VOR/DME; 2) systemu namierzania ADF na radiolatarnie NDB i rozgłośnie radiowe emitujące sygnały w zakresie fal długich i średnich; 3) systemu nawigacji satelitarnej GPS. 2. Bezpośrednie czynności wprowadzenia danych, strojenia pomocy nawigacyjnych wykonuje dowódca statku powietrznego, a w załodze dwuosobowej pilot aktualnie nie lecący (PNF pilot nie będący za sterami ). 3. Niedopuszczalne jest, aby w jakiejkolwiek fazie lotu obydwaj piloci byli jednocześnie zajęci manualnymi czynnościami prowadzenia nawigacji. Przejęcie czynności nawigacyjnych przez pilota sterującego może nastąpić jedynie po wyraźnym przekazaniu sterowania. 4. Pilot lecący (PF pilot będący za sterami ) musi być informowany przez pilota nie lecącego (PNF) o wszelkich zmianach następujących w konfiguracji urządzeń nawigacyjnych, tak by obydwaj piloci byli świadomi na jakich źródłach oparta jest bieżąca nawigacja. 5. Dowódca statku powietrznego po wyznaczeniu do składu załogi i otrzymaniu polecenia wykonania lotu ma obowiązek wykonać przygotowanie nawigacyjne, zapewniające bezpieczne i zgodne z przepisami wykonanie zleconego zadania, w tym: 1) przygotować Obliczeniowy (komputerowy) Plan Lotu; 2) złożyć Plan Lotu ICAO (jeśli jest to wymagane) lub uzyskać od służb ruchu lotniczego informację o ograniczeniach w ruchu na planowanej trasie lotu 3) zapoznać się z komunikatem meteorologicznym na planowaną trasę lotu, Strona 1/12

2 I. PODSTAWOWE ZASADY ZAPEWNIAJĄCE ODPOWIEDNIE PIONOWE SEPARACJE MIĘDZY STATKAMI POWIETRZNYMI 1. Podczas lotu na bezwzględnej wysokości przejściowej lub poniżej tej wysokości, statek powietrzny leci na wysokościach bezwzględnych, określonych na podstawie wysokościomierza nastawionego na ciśnienie na poziomie morza (QNH) a jego pozycja w płaszczyźnie pionowej jest wyrażona jako wysokość bezwzględna (Altitude). 2. Podczas lotu powyżej bezwzględnej wysokości przejściowej, statek powietrzny leci wzdłuż powierzchni o stałym ciśnieniu atmosferycznym 1013,2 hpa. Podczas tej fazy lotu, pozycja statku powietrznego w płaszczyźnie pionowej wyrażana jest w poziomach lotu. 3. Przejście z wysokości bezwzględnej na poziomy lotu, dokonuje się podczas wznoszenia - na bezwzględnej wysokości przejściowej, a podczas zniżania z poziomu lotu - na poziomie przejściowym. 4. Podczas podejścia do lądowania, przewyższenie nad terenem może być określone przez wykorzystanie wysokościomierza nastawionego na ciśnienie QNH lub w określonych okolicznościach na QFE PODSTAWOWE PROCEDURY SYSTEMÓW OSTRZEGANIA O WYSOKOŚCI ORAZ WYKONYWANIA LOTÓW PRZY ZMNIEJSZONEJ SEPARACJI PIONOWEJ (RVSM) Nie ma zastosowania w LSG PODSTAWOWE PROCEDURY SYSTEMU OSTRZEGANIA O NIEBEZPIECZNYM ZBLIŻANIU DO ZIEMI (GPWS) Załogi statków powietrznych LSG muszą bezwzględnie używać podczas każdej operacji systemu GPWS (o ile takowy jest zabudowany na statku powietrznym) ZASADY I PROCEDURY UŻYCIA SYSTEMÓW OSTRZEGANIA PRZED KOLIZJĄ TCAS / ACAS 1. Załogi statków powietrznych LSG muszą bezwzględnie używać podczas każdej operacji systemu TCAS (o ile takowy jest zabudowany na statku powietrznym). 2. Stosowanie się do poleceń systemu TCAS podczas wykonywania operacji jest bezwzględnie obowiązkowe, chyba, że załoga stwierdzi niesprawność systemu ZASADY I PROCEDURY ZARZĄDZANIA ZUŻYCIEM PALIWA PODCZAS LOTU 1. Dowódca statku powietrznego ma obowiązek kontroli zapasu paliwa podczas wykonywanej operacji oraz jego zużycia w poszczególnych fazach lotu. 2. Kontrolę zapasu paliwa na statkach powietrznych eksploatowanych w LSG załogi prowadzą stosując procedurę będącą kombinacją następujących metod: 1) ciągłej kontroli wskazań paliwomierza w odniesieniu do czasu lotu; Strona 4/12

3 2) wykonywanie lotów w silnie wypiętrzonych chmurach kłębiastych oraz zbliżanie się do chmur burzowych na odległość poziomą mniejszą niż 10 km jest zabronione. Zabroniony jest także przelot pod silnie wypiętrzonymi chmurami kłębiastymi dającymi intensywny opad deszczu, gradu, śniegu lub wyładowania atmosferyczne; 3) podczas zbliżania się do strefy burzowej dowódca załogi, w oparciu o spostrzeżenia własne (informacje z urządzeń pokładowych lub informacje otrzymane z ziemi) podejmuje decyzję dotyczącą ewentualnej zmiany profilu lub trasy lotu; 4) w razie przypadkowego wejścia w chmury silnie wypiętrzone lub w chmurę burzową, dowódca statku powietrznego powinien jak najszybciej wyprowadzić statek powietrzny z tych chmur. 5. Wykonywanie lotów w warunkach możliwości wystąpienia oblodzenia: 1) załogom statków powietrznych LSG nie wyposażonych w instalację przeciwoblodzeniową zabrania się wykonywania lotu w strefach występowania oblodzenia; 2) załogom statków powietrznych LSG wyposażonych w instalację przeciw oblodzeniową zabrania się wykonywania lotu w strefach przewidywanego występowania silnego oblodzenia; 3) przy warunkach sprzyjających wystąpieniu oblodzenia, na statkach powietrznych eksploatowanych przez Wydziały Lotnicze wyposażonych w instalację przeciwoblodzeniową - ogrzewanie wlotów silników, OCP, szyby przedniej, łopat wirnika nośnego i śmigła ogonowego (śmigłowce Mi-2, PZL-Kania, W-3 Sokół, W-3 AM Anakonda) należy dokonać dokładnego sprawdzenia funkcjonowania tych elementów podczas próby przedlotowej; przed startem włączyć ją do pracy zgodnie z Instrukcją Użytkowania w Locie danego typu w zależności od temperatury otaczającego powietrza; 4) przy warunkach sprzyjających wystąpieniu oblodzenia, na statkach powietrznych eksploatowanych przez Wydziały Lotnicze wyposażonych w instalację przeciwoblodzeniową - pneumatyczne odladzacze skrzydeł i usterzenia, elektrotermiczne odladzacze na łopatach śmigła, ogrzewanie szyby przedniej, ogrzewanie OCP (samolot M-20), lub w instalację przeciwoblodzeniową: ogrzewanie wlotów silników, krawędzi natarcia skrzydeł i usterzenia, elektrotermiczne odladzacze na łopatach śmigła, OCP, szyby przedniej (samolot M-28) - należy dokonać dokładnego sprawdzenia funkcjonowania tych elementów podczas próby przedlotowej, przed startem włączyć ją do pracy zgodnie z Instrukcją Użytkowania w Locie danego typu w zależności od temperatury otaczającego powietrza; 5) przy warunkach sprzyjających wystąpieniu oblodzenia, na statkach powietrznych eksploatowanych przez Wydziały Lotnicze wyposażonych tylko w ogrzewanie OCP i awaryjny (dodatkowy) wlot powietrza do silnika (samolot PZL-104M/MF Wilga 2000), należy dokonać dokładnego sprawdzenia funkcjonowania tych elementów podczas próby przedlotowej, przed startem włączyć ogrzewania OCP; 6) przy wejściu statku powietrznego w strefę oblodzenia należy: a) śmigłowce PZL-Kania, W-3 Sokół i Anakonda włączyć wszystkie elementy instalacji przeciwoblodzeniowej, wyjść ze strefy oblodzenia zmieniając parametry i warunki lotu do lądowania włącznie; b) samolot M-20 Mewa włączyć elementy instalacji przeciwoblodzeniowej, zgodnie z Instrukcją Użytkowania w Locie, w zależności od intensywności odkładania się lodu, wyjść ze strefy oblodzenia; Strona 6/12

4 2) L za H lub M - 3 minuty 6. Minuta separacji czasowej dla statków powietrznych odlatujących z tej samej drogi startowej, z równoległych dróg startowych odległych od siebie mniej niż 760 m, przecinających się dróg startowych, równoległych dróg startowych odległych od siebie o 760 m lub więcej, jeżeli zamierzone ścieżki lotu będą się przecinać. 1) Dla L lub M za H lub L za M - 2 minuty, 2) Dla L lub M za H lub L za M - 3 minuty, jeżeli start następuje z pośredniej części tej samej drogi startowej równoległej, odległej mniej niż 760 m. 7. Minimum separacji czasowej wynoszące 2 minuty przy przesunięciu progu lądowania może być zastosowane gdy: 1) Odlot L lub M następuje po przylocie H oraz odlot L następuje po przylocie M, lub 2) Przylot L lub M następuje po odlocie H oraz przylot L następuje po odlocie M, jeżeli jest przewidywane przecinanie ich torów lotu 8. Minimum separacji czasowej wynoszące 2 minuty przy kierunkach przeciwnych może być zastosowane między L lub M a H oraz między L a M wykonującym niskie lub nieudane podejścia gdy: 1) Korzystają do startu z przeciwnych kierunków tej samej drogi startowej lub 2) Lądują z kierunków przeciwnych na tej samej drodze startowej lub równoległej oddalonej mniej niż 760 m ZAŁOGA NA STANOWISKACH PRACY 1. Każdy członek załogi statku powietrznego, który zobowiązany jest do pełnienia swoich czynności w kabinie załogi musi się znajdować na swoim miejscu pracy za wyjątkiem przypadków kiedy jego nieobecność jest uzasadniona koniecznością działania związanego z użytkowaniem statku powietrznego. 2. Opuszczanie stanowiska pracy może nastąpić wyłącznie na polecenie lub za zgodą dowódcy statku powietrznego. W każdym takim przypadku za sterami musi pozostawać jeden wykwalifikowany pilot. 3. Każdy członek załogi lotniczej pozostający na swoim miejscu pracy musi być przypięty swoimi pasami bezpieczeństwa. 4. Za sterami śmigłowca przy obracającym się wirniku musi znajdować się pilot posiadający wymagane przepisami uprawnienia. 5. Uruchomienia zespołów napędowych śmigłowca może dokonać tylko pilot posiadający wymagane przepisami uprawnienia. Strona 9/12

5 UŻYWANIE PASÓW BEZPIECZEŃSTWA PRZEZ ZAŁOGĘ I PODRÓŻNYCH 1. Na statkach powietrznych LSG obowiązek zapięcia pasów bezpieczeństwa obowiązuje od momentu poprzedzającego rozpoczęcie kołowania lub startu do lądowania i zakończenia kołowania po lądowaniu i dotyczy zarówno załogi jak i podróżnych. Odstępstwa od tej zasady mogą być zastosowane za zgodą dowódcy statku powietrznego w okolicznościach opisanych w Instrukcji Użytkowania w Locie każdego statku powietrznego. 2. Każdy członek załogi zmieniający stanowiska pracy na pokładzie winien zapinać pasy bezpieczeństwa niezwłocznie po zajęciu miejsca. 3. Dowódca statku powietrznego jest odpowiedzialny za przeprowadzenie instruktażu dla podróżnych dotyczącego zapinania pasów bezpieczeństwa oraz sprawdzenie ich zapięcia przed rozpoczęciem lotu. 4. Dowódca statku powietrznego może upoważnić członka załogi do przeprowadzenia instruktażu dla podróżnych dotyczącego zapinania pasów bezpieczeństwa oraz sprawdzenie ich zapięcia przed rozpoczęciem lotu WSTĘP DO POMIESZCZEŃ ZAŁOGI 1. W statkach powietrznych eksploatowanych przez LSG brak jest wyraźnego oddzielenia kabiny załogi od kabiny pasażerskiej, wstęp do kabiny załogi może być dozwolony pod warunkiem udzielenia zgody przez dowódcę statku powietrznego. 2. Podczas pobytu w kabinie osoby postronnej, cała załoga musi szczególnie zwracać uwagę aby ta osoba nie dotykała i nie przestawiała żadnych przełączników instalacji i innych urządzeń oraz nie wprowadzała niepotrzebnej dekoncentracji i absorbowała uwagi członków załogi lotniczej. 3. Przed wpuszczeniem osoby postronnej, dowódca statku powietrznego lub wyznaczony przez niego członek załogi lotniczej zobowiązany jest do poinstruowania jej do sposobu zachowania się w kabinie WYKORZYSTANIE WOLNYCH MIEJSC ZAŁOGI 1. Na statkach powietrznych LSG dopuszcza się wykorzystanie wolnych miejsc załogi przez inne osoby, po przeprowadzeniu przez dowódcę statku powietrznego instruktażu odnośnie zachowania w trakcie lotu. 2. Jeżeli podróżny zajmuje prawy fotel (w przypadku gdy nie zabrania tego Instrukcja Użytkowania w Locie danego typu statku powietrznego) na dowódcy statku powietrznego ciąży obowiązek poinstruowania podróżnego o nie ingerowaniu w urządzenia sterownicze statku powietrznego lub uniemożliwienie ingerowania poprzez wymontowanie urządzenia sterowniczego oraz o obowiązku pozostawania w zapiętych pasach bezpieczeństwa podczas całego lotu. Strona 10/12

6 NIEZDOLNOŚĆ CZŁONKA ZAŁOGI LOTNICZEJ DO PEŁNIENIA OBOWIĄZKÓW 1. Zabrania się członkowi personelu lotniczego wykonywania jakichkolwiek czynności lotniczych wynikających z posiadanych przez niego licencji w przypadkach występowania ograniczeń medycznych określonych w przepisach aktów wykonawczych do ustawy Prawo lotnicze. 2. Dowódca statku powietrznego nie może podjąć czynności lotniczych, jeżeli dowolny członek załogi nie jest w stanie wypełniać swoich obowiązków w związku ze zranieniem, chorobą, zmęczeniem, działaniem alkoholu lub narkotyków. 3. Członek personelu lotniczego zobowiązany jest wstrzymać się od wykonywania czynności przewidzianych w posiadanej przez niego licencji w czasie całego okresu, w którym odczuwa jakąkolwiek dolegliwość fizyczną lub psychiczną mogącą zmniejszyć bezpieczeństwo wykonywania czynności. 4. Przełożeni członka personelu lotniczego w razie stwierdzenia okoliczności wymienionych w punkcie 1 zobowiązani są wstrzymać go w wykonywaniu czynności i postąpić zgodnie z właściwymi przepisami dotyczącymi personelu lotniczego, a w razie stwierdzenia okoliczności chorobowych skierować na badania lekarskie PODSTAWOWE WYMAGANIA DOTYCZĄCE BEZPIECZEŃSTWA W KABINIE PASAŻERSKIEJ 1. Na statkach powietrznych LSG wykonujących loty z podróżnymi na pokładzie, w kabinie transportowej musi się znajdować następujące sprawne wyposażenie: 1) ochraniacze słuchu dla wszystkich podróżnych; 2) pasy bezpieczeństwa na wszystkich fotelach; 3) apteczka pierwszej pomocy; 4) gaśnice. 2. Wsiadający podróżni muszą być poinformowani o kolejności zajmowania miejsc, o sposobie zapinania i rozpinania pasów bezpieczeństwa oraz o możliwościach i sposobach opuszczania statku powietrznego w sytuacjach awaryjnych. 3. Wsiadanie i wysiadanie ze śmigłowca powinno odbywać się przy nie pracującym wirniku (w wyjątkowych przypadkach np. brak urządzeń rozruchowych na lądowisku przy braku pewności uruchomienia z akumulatorów pokładowych itp.) możliwe jest przy pracującym wirniku tylko pod nadzorem osoby wyznaczonej przez dowódcę statku powietrznego. 4. Kolejność zajmowania i opuszczania miejsc siedzących musi odbywać się zgodnie z numeracją foteli. Każdy z podróżnych musi mieć oddzielny fotel. Dowódca statku powietrznego lub osoba przez niego upoważniona może nakazać podróżnym inną kolejność zajmowania i opuszczania miejsc ze względu na obliczenia wyważenia statku powietrznego. 5. Zabrania się tankowania paliwa do statków powietrznych LSG z podróżnymi na pokładzie. 6. Zabrania się załodze i podróżnym palenia tytoniu na pokładzie statków powietrznych. 7. Przewożone bagaże podróżnych muszą być odpowiednio umocowane. Strona 11/12

7 8. Transportowany ładunek na pokładzie statków powietrznych musi być umocowany zgodnie z zaleceniami zawartymi w Instrukcji Użytkowania w Locie danego typu statku powietrznego PROCEDURY KOMUNIKATÓW DLA PODRÓŻNYCH 1. Załogi statków powietrznych LSG zobowiązane są do przeprowadzenia instruktażu dla podróżnych w zakresie postępowania w sytuacjach awaryjnych a w szczególności: 1) zakazie palenia oraz stosowania się do tego zakazu na dany sygnał załogi statku powietrznego poprzez rozświetlenie specjalistycznych lampek z napisem lub symbolem zakaz palenia (jeżeli występują na danym typie statku powietrznego), 2) zasadach bezpieczeństwa, 3) zakazie używania urządzeń elektronicznych, 4) obowiązku zapinania pasów bezpieczeństwa łącznie z pokazem zapinania i rozpinania oraz stosowania się do tego obowiązku na dany sygnał załogi statku powietrznego poprzez rozświetlenie specjalistycznych lampek z napisem lub symbolem zapiąć pasy (jeżeli występują na danym typie statku powietrznego), 5) awaryjnym użyciu drzwi i wyjść awaryjnych, 6) korzystania ze specjalnie oświetlonych i oznakowanych dróg ewakuacyjnych (jeżeli występują na danym typie statku powietrznego) PROCEDURY UŻYTKOWANIA STATKÓW POWIETRZNYCH, KIEDY WYMAGANE JEST POSIADANIE WYPOSAŻENIA DO WYKRYWANIA PROMIENIOWANIA KOSMICZNEGO I SŁONECZNEGO Nie ma zastosowania na statkach powietrznych LSG. Miejsce celowo pozostawione puste Strona 12/12