FARMAKOEKONOMIKA WŚRÓD LEKARZY TEORIA I PRAKTYKA PHARMACOECONOMICS AMONG PHYSICIANS IN THEORY AND PRACTISE
|
|
- Karol Kosiński
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Nowiny Lekarskie 2012, 81, 2, DOROTA KOLIGAT 1, IZABELA SZULC 2, MARTA KOSTUSIAK 2, JOANNA JABŁOŃSKA 2, PAULINA ŻABIŃSKA 2, MICHAŁ CZERNIEWICZ 2, SANDRA HERMAN 2, ROKSANA DANIELEWICZ 2, AGNIESZKA KOLIGAT 3, JOANNA SPYCHAŁA 4, ELŻBIETA NOWAKOWSKA 1 FARMAKOEKONOMIKA WŚRÓD LEKARZY TEORIA I PRAKTYKA PHARMACOECONOMICS AMONG PHYSICIANS IN THEORY AND PRACTISE 1 Katedra i Zakład Farmakoekonomiki i Farmacji Społecznej Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Kierownik Katedry: prof. zw. dr hab. Elżbieta Nowakowska 2 Studenckie Koło Naukowe Farmakoekonomiki i Farmacji Społecznej Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Kierownik: prof. zw. dr hab. Elżbieta Nowakowska 3 Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Ministerstwo Spraw Wewnętrznych im. W. Bierkowskiego w Poznaniu Dyrektor: Przemysław Daroszewski 4 Katedra Koniunktury Gospodarczej Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu Kierownik Katedry: prof. dr hab. Ryszard Barczyk Streszczenie Wstęp. Mając do dyspozycji ograniczone środki finansowe w polskim systemie opieki zdrowotnej racjonalne wydaje się poszukiwanie nowoczesnych metod gospodarowania jego limitowanymi zasobami. Ogólnoprzyjętym i powszechnie stosowanym narzędziem podejmowania zbilansowanych i potwierdzonych decyzji w krajach Unii Europejskiej jest farmakoekonomika. Cel. Weryfikacja poziomu wiedzy polskich klinicystów na temat farmakoekonomiki i oceny technologii medycznych. Materiał i metody. Narzędziem badawczym wykorzystanym w pracy był kwestionariusz własnego opracowania, poruszający kwestie organizacji polskiego systemu opieki zdrowotnej, oceny racjonalności podejmowanych decyzji, a także preferencji klinicystów na temat poszerzenia akademickiego programu kształcenia w zakresie farmakoekonomiki. Wyniki. Znaczna część respondentów dostrzega konieczność racjonalizacji finansów publicznych. 90% klinicystów negatywnie ocenia decyzje podejmowane w polskim systemie opieki zdrowotnej, przy czym 70% uważa, że głównie decyzje te podejmowane są przez Ministra Zdrowia, jako podstawowego decydenta. Jedynie 20% populacji badanej posiada wiedzę na temat farmakoekonomiki, a 60% uważa, że wiedza z jej zakresu jest wykorzystywana w praktyce. 88% klinicystów miało kontakt z farmakoekonomiką w trakcie studiów lub szkoleń podyplomowych, natomiast 68% jest zdania, że wprowadzenie farmakoekonomiki do programu nauczania na kierunkach medycznych ułatwiłoby przyszłym lekarzom dokonywanie trafnych decyzji kliniczno-ekonomicznych. Wnioski. Istnieje potrzeba zreformowania programu nauczania na kierunkach o profilu medycznym. Potwierdzona została zasadność propagowania wiedzy z zakresu farmakoekonomiki oraz podejmowania działań zmierzających do osiągnięcia międzynarodowych standardów w zakresie racjonalizacji opieki zdrowotnej. SŁOWA KLUCZOWE: farmakoekonomika, opieka zdrowotna, zarządzanie systemem opieki zdrowotnej. Summary Introduction. With limited funds available in the Polish health care system it seems reasonable to search for modern methods of management of scarce financial sources. Pharmacoeconomics is a generally accepted and widely used tool in making balanced and confirmed decisions in the European Union. Aim. The purpose of this study is to verify the level of knowledge of pharmacoeconomics and health technology assessment represented by Polish clinicians. Material and methods. The study was based on a specially designed questionnaire, addressing issues of organization of the Polish health care system, evaluating the rationality of decision-making, as well as the preferences of clinicians about the broadening of the academic curriculum of pharmacoeconomics. The survey was conducted among 147 physicians. Results. A large percentage of respondents sees the need for rationalization of public finances. 90% of clinicians are critical of decisions made in the Polish health care system, while 70% believe that these decisions are taken mainly by the Minister of Health, as the primary decision maker. Only 20% of the study population has knowledge of pharmacoeconomics, and 60% believe that this knowledge is used in practice. 88% of the clinicians had no contact with pharmacoeconomics during studies or postgraduate training. 68% believe that the introduction of the curriculum in the fields of pharmacoeconomics would facilitate future medical doctors to make more accurate clinical and economic decisions. Conclusion. There is a need to reform the curriculum in the field of medical profile. KEY WORDS: pharmacoeconomics, health care system, management of the health care system.
2 130 Dorota Koligat, Izabela Szulc, Marta Kostusiak i inni Wstęp Jednym z głównych problemów systemu opieki zdrowotnej jest kwestia rozsądnego dysponowania ograniczonymi zasobami finansowymi budżetu państwa. Największy niepokój na poziomie decyzyjnym budzą rosnące koszty związane z opieką medyczną oraz deficyt środków finansowych niezbędnych do jej prawidłowego funkcjonowania. Według danych statystycznych sektor opieki zdrowotnej stanowi bardzo istotny obszar kosztów większości państw Europy Zachodniej. Ponadto obserwuje się tendencję wzrostową dotyczącą zapotrzebowania na świadczenia medyczne, ze szczególnym uwzględnieniem środków farmaceutycznych. Stwierdza się, że produkty farmaceutyczne stanowią 10 39% całego nakładu na zdrowie i rosną w miarę zamożności państwa [1]. Sektor farmaceutyczny jest tylko jednym spośród wielu ośrodków generujących koszty w systemie opieki zdrowotnej. Wśród pozostałych obszarów finansowania wymienia się obszar związany z transportem medycznym, konsultacjami specjalistycznymi, badaniami diagnostyczno-laboratoryjnymi, a także wydatkami związanymi z prewencją i profilaktyką zdrowia, edukacją zdrowotną oraz administracją. Analizując kosztochłonność systemu opieki zdrowotnej oraz weryfikując czynniki, które na niego wpływają, istotną staje się kwestia ciągłej obserwacji zmian w społeczeństwie, a co za tym idzie uwzględnianie ich w procesie podejmowania decyzji. Zatem zaobserwowane tendencje zmian, takie jak zmiany w strukturze demograficznej, wyższa skuteczność diagnostyczna, efektywna farmakoterapia, a także wzrastające oczekiwania pacjentów, co do jakości i efektywności usług medycznych, obligują do podejmowania rozważnych i przemyślanych decyzji dotyczących gospodarki finansowej. Wobec powyższego, nieustannie poszukuje się narzędzi, które ułatwiałyby dysponowanie ograniczonymi zasobami budżetowymi. Rezultatem poszukiwań najlepszych rozwiązań w sektorze zdrowia było powstanie nowej dziedziny wiedzy, farmakoekonomiki, która stoi na pograniczu nauk ekonomicznych oraz farmakologii. Farmakoekonomika Farmakoekonomika jest stosunkowo szybko rozwijającą się dziedziną nauki, której zadaniem jest optymalizacja dostępnych środków, przy jednoczesnym zapewnieniu bezpieczeństwa oraz skuteczności terapii. Odbiorcami analiz farmakoekonomicznych są szpitale, firmy ubezpieczeniowe, organizacje rządowe i społeczne oraz firmy farmaceutyczne. Farmakoekonomika, jako interdyscyplinarna dziedzina wiedzy odgrywa znaczącą rolę w podejmowaniu racjonalnych decyzji kliniczno-ekonomicznych. Pomimo że jest stosunkowo młodą dziedziną, to jest szeroko rozpowszechniona i powszechnie wykorzystywana w praktyce. Została doceniona zarówno na poziomie decyzyjnym, jak i na poziomie edukacyjnym co według ekonomistów zdrowia pozytywnie wpływa w perspektywie długoterminowej na poprawę ogólnego funkcjonowania systemu opieki zdrowotnej. Wobec powyższego, zasadnym wydaje się kształtowanie programów edukacyjnych tak, by jeszcze precyzyjniej przekazywały wiedzę na temat narzędzi podejmowania racjonalnych decyzji ekonomiczno-klinicznych oraz umiejętności wykorzystania ich w praktyce. Przykładem uczelni koncentrującej się m.in. na przekazaniu wspomnianej wiedzy jest The Universitety of Aberdeen w Wielkiej Brytanii; oferujący zajęcia z Health Economics dla studentów 4 roku medycyny. Niestety, sytuacja farmakoekonomiki w polskich uczelniach medycznych nie jest tak dobrze ugruntowana, jak w innych krajach Europy Zachodniej. Obecnie w polskich uczelniach medycznych farmakoekonomika jest uwzględniona w programie edukacyjnym takich kierunków, jak Farmacja, Zdrowie Publiczne i Biotechnologia, natomiast wśród polskich lekarzy nadal pozostaje kwestią nie do końca poznaną i dyskusyjną. Cel Celem niniejszego badania jest identyfikacja potrzeb edukacyjnych lekarzy w zakresie ekonomiki zdrowia oraz weryfikacja poziomu wiedzy polskich klinicystów na temat farmakoekonomiki i oceny technologii medycznych. Metodyka Badanie miało charakter wieloośrodkowego badania pilotażowego. Do badania włączono 147 lekarzy różnych specjalności. Horyzont czasowy badania obejmował okres od początku października do końca grudnia 2011 roku. Narzędziem badawczym był anonimowy kwestionariusz składający się z dwóch części. Pierwsza część kwestionariusza dotyczyła danych socjodemograficznych tj. wieku, płci, zawodu i miejsca pracy ankietowanego. Druga część zawierała pytania jednokrotnego oraz wielokrotnego wyboru dotyczące wiedzy na temat oceny technologii medycznych, farmakoekonomiki oraz powiązanych z nią aspektów. Badanie prowadzono na terenie Poznania oraz innych polskich miast, wśród których wymienia się Białogard, Gorzów Wielkopolski, Jarocin, Jastrowie, Kępno, Koło, Konin, Kościan, Kutno, Leszno, Ostrów Wielkopolski, Piła, Radom, Rawicz, Szczecin, Toruń, Turek, Warszawa, Wieluń oraz Wolsztyn. Wyniki poddano analizie statystycznej przy użyciu programu Microsoft Excel 2007 oraz programu GraphPad InStat3. Przeprowadzono test niezależności chi kwadrat, w uzasadnionych przypadkach zastosowano poprawkę Yates a. W celu określenia siły zaistniałej zależności wyznaczono współczynnik C Pearsona (Tabela 3). Przyjęto poziom istotności α = 0,05.
3 Farmakoekonomika wśród lekarzy teoria i praktyka 131 Wyniki Tabela 1. Różnorodność specjalizacji w grupie badawczej Table 1. The variety of expertise in the research group Specjalizacja Ilość Odsetek badanych badanych % anestezjolog 3 2 bez specjalizacji brak danych 3 2 chirurg 10 7 dermatolog 8 5 gastroenterolog 1 1 ginekolog 7 5 internista, medycyna rodzinna kardiolog 9 6 nefrolog 1 1 neurolog 4 3 okulista 4 3 onkolog 1 1 ortopeda 3 2 pediatra 8 5 pulmonolog 2 1 radiolog 3 2 stomatolog 8 5 urolog Tabela 2. Ośrodki badawcze Table 2. Research centres Nazwa miasta Ilość badanych Odsetek badanych % Poznań Inne* * Białogard, Gorzów, Jarocin, Jastrowie, Kępno, Koło, Konin, Kościan, Kutno, Leszno, Ostrów Wielkopolski, Piła, Radom, Rawicz, Szczecin, Toruń, Turek, Warszawa, Wieluń, Wolsztyn. Średni wiek populacji badanej wyniósł 41 ( 9,5) lat i mieścił się w przedziale lat. 58% ankietowanych stanowiły kobiety. Najliczniejszą grupę respondentów stanowili lekarze medycyny rodzinnej oraz interniści (Tabela 1). Grupa badana w znacznej większości (n = 108; 73%) pochodziła z Poznania (Tabela 2). Analiza uzyskanych wyników pozwala stwierdzić, że 90% lekarzy biorących udział w badaniu była zdania, że decydenci polskiego systemu opieki zdrowotnej dysponują środkami finansowymi w sposób nieracjonalny. Zdaniem 90% ankietowanych istnieje potrzeba stworzenia i wykorzystywania technik umożliwiających podejmowanie rozsądnych decyzji kliniczno-ekonomicznych w opiece zdrowotnej. Dla 70% klinicystów rolę jedynego decydenta w systemie opieki zdrowotnej pełni Minister Zdrowia. Głównym mechanizmem, jakim kierują się lekarze wybierając lek dla pacjenta, jest jego potwierdzona skuteczność i bezpieczeństwo (35% badanych) z uwzględnieniem sytuacji finansowej pacjentów (19%) (Rycina 1). Weryfikując wiedzę lekarzy na temat farmakoekonomiki stwierdza się, że badani w większości (68%) postrzegają farmakoekonomikę, jako interdyscyplinarną dziedzinę wiedzy wyodrębnioną z ekonomiki zdrowia. Z kolei aż 16% ankietowanych zapytanych o tematy dotyczące oceny technologii medycznych (Health Technology Assessment HTA) nie potrafiło odnieść swojej własnej wiedzy do zaproponowanych definicji HTA, natomiast 6% badanych uznało to pojęcie za związane z marketingiem farmaceutycznym. Nie wykazano zależności pomiędzy wiekiem a poprawnym pojmowaniem funkcji HTA oraz farmakoekonomiki. Szczegółowa analiza odpowiedzi na poszczególne pytania kwestionariusza przedstawiona została w tabeli 5. 93% ankietowanych dostrzega istotność prowadzenia analiz farmakoekonomicznych w celu poznania realnych kosztów farmakoterapii (Tabela 6). Główne role jakie według badanych powinna pełnić farmakoekonomika to racjonalne gospodarowanie finansami, ograniczanie kosztów w systemie opieki zdrowotnej oraz aktualizacja wiedzy na temat cen leków (Tabela 5). Niemal połowa ankietowanych (41%) uważa, że analizy farmakoekonomiczne są istotne z perspektywy instytucji rządowych. 78% ankietowanych uważa, że gospodarka lekiem w polskiej opiece zdrowotnej nie jest prawidłowo prowadzona. Ankietowani w 47% uznali, że techniki gospodarki finansowej pozwoliłyby na optymalizację wydatków publicznych (Tabela 5). Wykazano zależność pomiędzy wiekiem a zdobytą wiedzą z zakresu farmakoekonomiki w trakcie studiów. Osoby starsze (powyżej 41. r.ż.) rzadziej spotykały się z zagadnieniami farmakoekonomiki w ramach zajęć studenckich, aniżeli osoby młodsze (Tabela 4). 76% respondentów uważa, że istnieje potrzeba zwiększenia szkolenia klinicystów w zakresie farmakoekonomiki (Tabela 5), 29% osób, które prezentowały niski poziom wiedzy farmakoekonomicznej, nie uznawało potrzeby doszkolenia się w tym zakresie. Natomiast 68% badanych wskazuje na potrzebę wprowadzenia przedmiotu farmakoekonomika do programu studiów medycznych celem ułatwienia przyszłym lekarzom dokonywania trafnych decyzji kliniczno-ekonomicznych (Tabela 5). Potrzebę tę popiera 72% lekarzy mających wcześniejszy kontakt z farmakoekonomiką. Tabela 3. Wyniki testu niezależności chi kwadrat Table 3. The result of independence chi-square test Nr pytania χ2 p wsp. C Pearsona 5 0,5605 0, ,4540 0, * 12,9550 0,0003 0, ,7390 0, ,6170 0,9561 * Zastosowano poprawkę Yates a.
4 132 Dorota Koligat, Izabela Szulc, Marta Kostusiak i inni Rycina 1. Histogram przedstawiający procentowy udział poszczególnych odpowiedzi. Figure 1. The histogram showing the percentage of each response. Tabela 4. Wyznaczenie miar statystycznych. Tytuły kolumn zawierają numer pytania Table 4. Determination of statistical measures. Titles of columns contain the number of questions
5 Farmakoekonomika wśród lekarzy teoria i praktyka 133 Tabela 5. Pytania i odpowiedzi dotyczące farmakoekonomiki zadane klinicystom Table 5. Questions and clinicians' answers about pharmacoeconomics Czym Pana/Pani zdaniem jest farmakoekonomika? a) interdyscyplinarną dziedzinę wiedzy wyodrębnioną z ekonomiki zdrowia 3 b) analizą korzyści leczenia w stosunku do poniesionych kosztów przy założeniu ograniczonych zasobów finansowych 22 c) nauką, która powinna wskazać jak oszczędnie gospodarować lekami 7 d) wszystkie ww odpowiedzi są prawidłowe 68 Czemu Pani/Pana zdaniem służy farmakoekonomika? a) racjonalnemu gospodarowaniu finansami 20 b) ograniczaniu kosztów w systemie opieki zdrowotnej 14 c) aktualizowaniu wiedzy na temat cen leków 3 d) wszystkie 63 Przy którym spośród wymienionych zastosowań w praktyce najczęściej wykorzystuje się wiedzę farmakoekonomiczną? a) przy opracowywaniu standardów postępowania w określonych jednostkach chorobowych 25 b) przy ustalaniu cen urzędowych i zasad refundacji leków 40 c) przy wdrażaniu nowych technologii medycznych 9 d) przy tworzeniu receptariuszy szpitalnych 15 e) przy rejestracji leków 8 f) nie mam zdania 3 Kto jest zainteresowany badaniami farmakoekonomicznymi? a) lekarze 7 b) firma farmaceutyczna 22 c) instytucje ubezpieczeniowe 19 d) obywatele 11 e) rząd 41 f) nie mam zdania 1 Czy Pani/Pana zdaniem farmakoekonomika jest dziedziną wiedzy wykorzystywaną w praktyce? a) tak 40 b) nie 60 Czy Pani/Pana zdaniem istnieje potrzeba zwiększenia szkolenia klinicystów z zakresu farmakoekonomiki? a) tak 76 b) nie 24 Czy w trakcie studiów miała Pani/Pan kontakt z przedmiotem farmakoekonomikia? a) tak 12 b) nie 88 Czy Pani/Pana zdaniem istnieje zasadność wprowadzenia przedmiotu farmakoekonomika do programu studiów medycznych (lekarskich) celem ułatwienia przyszłym lekarzom dokonywania trafnych decyzji kliniczno-ekonomicznych? a) tak 68 b) nie 32
6 134 Dorota Koligat, Izabela Szulc, Marta Kostusiak i inni Tabela 6. Pytania i odpowiedzi dotyczące opieki zdrowotnej zadane klinicystom Table 6. Questions and clinicians' answers about health care Kto Pani/Pana zdaniem pełni rolę decydenta w systemie opieki zdrowotnej? a) Minister Zdrowia 70 b) lekarze 1 c) firmy farmaceutyczne 3 d) farmaceuci 0 e) wszystkie odp. prawidłowe 16 f) Narodowy Fundusz Zdrowia 9 Czy Pani/ Pana zdaniem istnieje potrzeba stworzenia/wykorzystywania technik umożliwiających podejmowanie racjonalnych decyzji kliniczno-ekonomicznych w opiece zdrowotnej? a) tak 90 b) nie 10 Czy uważa Pani/Pan, że gospodarka lekiem w opiece zdrowotnej w Polsce jest prawidłowo przeprowadzana? a) tak 9 b) nie 78 c) nie mam zdania 13 Czy Pani/Pana zdaniem decydenci polskiego systemu opieki zdrowotnej racjonalnie dysponują środkami finansowymi? a) tak 10 b) nie 90 Dyskusja Opieka zdrowotna jest istotnym i dość problemowym obszarem polityki każdego państwa. Najbardziej kłopotliwa wydaje się być kwestia dysproporcji pomiędzy rosnącymi potrzebami zdrowotnymi społeczeństwa a zasobami ekonomicznymi budżetów państw przeznaczonymi na ich finansowanie. Rozwiązanie powyższego dysonansu wymaga przeprowadzenia dogłębnej reformy systemu ochrony zdrowia. Jak twierdzi I. Kowalska-Koprowska [2] podporządkowanie reformy opieki zdrowotnej doraźnym celom politycznym doprowadziło do zagubienia jej podstawowych idei tj. zracjonalizowania wydatków zakładów opieki zdrowotnej i wyeliminowania rozmaitych cechujących je patologii. Dodatkowo, ciągłe podziały polityczne połączone z niechęcią i nieufnością do merytorycznych i organizatorskich umiejętności przeciwników politycznych nie tylko skutecznie redukują jakikolwiek optymizm, ale nawet nie pozostawiają nadziei na pojawienie się alternatywnej propozycji, akceptowalnej dla większości i usprawniającej system opieki zdrowotnej. Jako powód dysfunkcji systemu opieki zdrowotnej przyjmuje się brak wiarygodnych informacji o jego stanie finansowym oraz o rzeczywistych środkach dostępnych z budżetu państwa. Tymczasem bez posiadania wspomnianych informacji niemożliwym staje się przeprowadzenie jakiejkolwiek reformy opieki zdrowotnej czy też podejmowanie racjonalnych decyzji. Jak słusznie zauważono [3] w efekcie zachwianego systemu opieki zdrowotnej, Minister Zdrowia i inni urzędnicy, dążący do dokonywania trafnych rozwiązań systemowych, są zmuszeni działać intuicyjnie. Ponadto, uważa się, że przyczynami podjęcia międzynarodowych działań na rzecz stworzenia ujednoliconego systemu był brak dostatecznych danych finansowych o systemach, potrzeba międzynarodowych porównań, diagnozy systemów opieki zdrowotnej. Punktem wyjścia była teza, iż nie wszystkie zasoby, którymi dysponują systemy opieki zdrowotnej są znane i rejestrowane [4]. W innych krajach Unii Europejskiej wprowadzono zalecenia terapeutyczne dla lekarzy (tzw. receptariusz szpitalny) zawierające wykazy leków najbardziej skutecznych i racjonalnych kosztowo w danych schorzeniach. Lekarz przepisując lek kieruje się receptariuszem, co ogranicza wpływ działalności marketingowej firm. Jak wynika z wielu źródeł, umiejętność interpretacji wyników analiz farmakoekonomicznych przez lekarzy może przyczynić się do optymalnego wykorzystania środków, którymi dysponuje pacjent i które wydatkuje budżet [5]. Analizy farmakoekonomiczne mogą być stosowane w refundacji, na etapie rejestracji produktu leczniczego, przy ustalaniu ceny leku oraz tworzeniu szpitalnych list leków. Zastosowanie droższego, ale i bardziej skutecznego antybiotyku może łączyć się ze skróceniem czasu hospitalizacji, co skutkuje wzrostem oszczędności. W celu dostosowania polskiego systemu opieki zdrowotnej do standardów międzynarodowych Polskie Towarzystwo Farmakoekonomiczne opracowało stan-
7 Farmakoekonomika wśród lekarzy teoria i praktyka 135 dardy edukacyjne, m.in. dla klinicystów, określające niezbędny poziom wiedzy na trzech stopniach zaawansowania: podstawowym, średnio zaawansowanym i zaawansowanym [6]. Dodatkowo zasadność propagowania wiedzy farmakoekonomicznej potwierdzona została na szczeblu decyzyjnym, bowiem Ministertwo Zdrowia w Polityce lekowej Państwa podkreśla jej istotę w ocenie skuteczności i efektywności leczenia [7]. W celu wzbogacenia wiedzy studentów kierunków medycznych na temat polityki lekowej należy uzupełnić programy studiów o tematykę z zakresu rejestracji, refundacji, nadzoru nad rynkiem leków czy znaczenia receptariusza w aspekcie monitorowania ordynacji lekarskiej oraz zmian w legislacji farmaceutycznej dotyczących powyższych zagadnień. Zasadność kształcenia w zakresie farmakoekonomiki obok zwolenników posiada także spore grono przeciwników niedostrzegających potrzeb zdobywania dodatkowej wiedzy z tego zakresu. Zgodnie ze stwierdzeniem wielu sceptyków, wydaje się mało rozsądne oczekiwanie, że lekarz ratujący życie i zdrowie pacjenta będzie samodzielnie wykonywać skomplikowane analizy w trakcie świadczenia pomocy medycznej, bowiem przystępując do procesu leczenia zmuszony jest podejmować szybkie decyzje zgodne z wiedzą kliniczną. Odpowiedź na powyższe stwierdzenie jest prosta należy pamiętać, że istotą wiedzy farmakoekonomicznej klinicystów nie jest przeprowadzanie samodzielnych analiz, ale zdolność korzystania z jej wyników Piśmiennictwo Syrkiewicz- Świtała M., Kurkowski J.L.: Zarządzanie lekami, czyli gospodarka lekami i farmakoekonomika. Gazeta Szpitalna, SP CSK ŚAM, 2003, 26, Kowalska-Koprowska I.: Reformowanie opieki zdrowotnej w świetle programów i ustaw i w opiniach decydentów. Zeszyty Naukowe Ochrony Zdrowia. Zdrowie Publiczne i Zarządzanie, 2003, 1, 65. Szymańska K.: Makroekonomiczne przyczyny zadłużenia polskiej służby zdrowia. Współczesna ekonomia, 2008, 2, 6, Rydlewska-Liszkowska I.: Ekonomiczny aspekt zdrowia i opieki zdrowotnej nad pracującymi, Nowiny Lek. 2007, 76, 2, Syrkiewicz-Świtała M., Świtała R., Moroz E.: Wprowadzenie do ekonomiki zdrowia. Ekonomika i zarządzanie w ochronie zdrowia. Wydawnictwo Wyższa Szkoła Biznesu w Dąbrowie Górniczej, 2010, Orlewska E.: Wytyczne Polskiego Towarzystwa Farmakoekonomicznego przeprowadzania oceny ekonomicznej technologii medycznych, Warszawa 2009, Adres do korespondencji: Dorota Koligat Katedra i Zakład Farmakoekonomiki i Farmacji Społecznej ul. Dąbrowskiego 79, Poznań tel./fax: dorota.kol@vp.pl
jak i roli HTA w opiece zdrowotnej. Nie wykazano zależności pomiędzy wiekiem, a poprawnym pojmowaniem funkcji HTA oraz farmakoekonomiki (Tab.
Wyniki Średnia wieku populacji badanej wynosiła 41 lat i mieściła się w przedziale 41-50 lat (Ryc. 1). Najliczniejszą grupę respondentów stanowili lekarze medycyny rodzinnej oraz interniści którzy odpowiedzialni
Bardziej szczegółowoZałącznik 1. Ankieta
Metodyka Przeprowadzono badanie pilotażowe dotyczące poziomu świadomości klinicystów na temat farmakoekonomiki. Badanie prowadzone było od początku października do kooca grudnia 2011 na terenie Poznania
Bardziej szczegółowoWyniki ankiety Polityka lekowa
Wyniki ankiety Polityka lekowa Innowacyjna, dostępna, transparentna Ankieta przygotowana przez Izbę Gospodarczą FARMACJA POLSKA i Instytut Innowacji i Odpowiedzialnego Rozwoju INNOWO miała na celu zbadanie
Bardziej szczegółowoSYLABUS. Nazwa przedmiotu/modułu. Farmakologia Kliniczna. Wydział Lekarski I. Nazwa kierunku studiów. Lekarski. Język przedmiotu
Nazwa przedmiotu/modułu Wydział Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Forma studiów Język przedmiotu Wydział Lekarski I Lekarski Jednolite magisterskie stacjonarne polski SYLABUS Farmakologia Kliniczna
Bardziej szczegółowoPODSTAWY FARMAKOEKONOMIKI
PODSTAWY FARMAKOEKONOMIKI FARMAKOEKONOMIKA Pharmakon lek, oikonomia oszczędność Jest to nowoczesna dziedzina wiedzy, obejmująca elementy: farmakologii, medycyny klinicznej, statystyki medycznej oraz ekonomii,
Bardziej szczegółowoOgólnopolska Konferencja Naukowa Farmaceuta na oddziale szpitalnym korzyści i wyzwania. Wrocław, 22 kwietnia 2017.
Ogólnopolska Konferencja Naukowa Farmaceuta na oddziale szpitalnym korzyści i wyzwania Wrocław, 22 kwietnia 2017 Oferta Sponsorska Szanowni Państwo! Organizowana przez nas konferencja stawia czoła zwiększającym
Bardziej szczegółowoKIERUNKOWE ZMIANY LEGISLACYJNE W OCHRONIE ZDROWIA
KIERUNKOWE ZMIANY LEGISLACYJNE W OCHRONIE ZDROWIA 2012-2015 Kierunkowe zmiany legislacyjne Zwiększenie efektywności finansowania lecznictwa ze środków publicznych Stworzenie kręgosłupa bezpieczeństwa zdrowotnego
Bardziej szczegółowoEwaluacja ex ante programu sektorowego INNOMED
Ewaluacja ex ante programu sektorowego INNOMED PLAN PREZENTACJI 1. Krótki opis Programu 2. Cele i zakres ewaluacji 3. Kryteria ewaluacji 4. Metodologia badania 5. Wnioski 6.Analiza SWOT 7.Rekomendacje
Bardziej szczegółowoStandardy edukacyjne Polskiego Towarzystwa Farmakoekonomicznego
Standardy edukacyjne Polskiego Towarzystwa Farmakoekonomicznego Grupa Robocza ds. Edukacji Polskiego Towarzystwa Farmakoekonomicznego Wersja: 6.0 F Autorzy- członkowie grupy (w kolejności alfabetycznej):
Bardziej szczegółowomgr Jarosława Belowska
mgr Jarosława Belowska BADANIA NAUKOWE W PRAKTYCE PIELĘGNIARSKIEJ - OCENA WPŁYWU KSZTAŁCENIA NA ODLEGŁOŚĆ NA WIEDZĘ I POSTAWY PIELĘGNIAREK WOBEC PRAKTYKI ZAWODOWEJ OPARTEJ NA DOWODACH NAUKOWYCH Streszczenie
Bardziej szczegółowoNiekomercyjne badania kliniczne z perspektywy badacza. Dr n.med. Maciej Siński
Niekomercyjne badania kliniczne z perspektywy badacza Dr n.med. Maciej Siński Plan prezentacji Definicja niekomercyjnego badania klinicznego Podstawowe problemy praktyczne Wiedza Finansowanie Przygotowanie
Bardziej szczegółowoARTYKUŁ ORYGINALNY/ORIGINAL PAPER Otrzymano/Submitted: 20.05.2015 Poprawiono/Corrected: 03.06.2015 Zaakceptowano/Accepted: 09.06.
1 FARMACJA WSPÓŁCZESNA 2015; 8: 1-5 Akademia Medycyny ARTYKUŁ ORYGINALNY/ORIGINAL PAPER Otrzymano/Submitted: 20.05.2015 Poprawiono/Corrected: 03.06.2015 Zaakceptowano/Accepted: 09.06.2015 Znajomość regulacji
Bardziej szczegółowoEkonomia II stopień ogólnoakademicki stacjonarne Gospodarka regionalna i lokalna Katedra Strategii Gospodarczych Dr Paulina Nowak.
KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Z-EKO2-52 Nazwa modułu Zarządzanie rozwojem regionalnym Nazwa modułu w języku angielskim Regional development management Obowiązuje od roku akademickiego 2012/2013
Bardziej szczegółowoU Z A S A D N I E N I E
U Z A S A D N I E N I E Nowelizacja art. 7 ustawy z dnia 1 lipca 2005 r. o ustanowieniu programu wieloletniego Narodowy program zwalczania chorób nowotworowych (Dz. U. Nr 143, poz. 1200), zwana dalej,,ustawą,
Bardziej szczegółowoKształcenie przeddyplomowe i podyplomowe w dziedzinie medycyny rodzinnej. Gdzie jesteśmy? Dokąd zmierzamy?
Kształcenie przeddyplomowe i podyplomowe w dziedzinie medycyny rodzinnej Gdzie jesteśmy? Dokąd zmierzamy? lek. med. Agnieszka Jankowska-Zduńczyk Specjalista medycyny rodzinnej Warszawa, 5 października
Bardziej szczegółowoINSTRUMENTY I METODY RACJONALIZACJI FINANSÓW PUBLICZNYCH
INSTRUMENTY I METODY RACJONALIZACJI FINANSÓW PUBLICZNYCH REDAKCJA NAUKOWA RENATA PRZYGODZKA Spis treści WSTĘP 7 ROZDZIAŁ 1. (BOGUSŁAW ADAM CHMIELAK) NIEEFEKTYWNOŚĆ PODATKU DOCHODOWEGO OD OSÓB PRAWNYCH
Bardziej szczegółowoEuropejskie stanowisko dotyczące farmacji szpitalnej Bruksela, maj 2014 r.
Europejskie stanowisko dotyczące farmacji szpitalnej Bruksela, maj 2014 r. Poniżej publikujemy dla Państwa stanowisko wypracowane przez Europejskie Stowarzyszenie Farmaceutów Szpitalnych wspólnie z organizacjami
Bardziej szczegółowoMinister van Sociale Zaken en Volksgezondheid
http://www.maggiedeblock.be/2005/11/18/resolutie-inzake-de-klinischebiologie/ Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Obecna Minister Zdrowia Maggy de Block wraz z Yolande Avontroodt, i Hilde Dierickx
Bardziej szczegółowoRaport z badania o chirurgach
Raportzbadaniao chirurgach PRÓBA REALIZACJATERENOWA Wykonawca: ANALIZA Warszawa,14kwietnia2009r. WIEDZA 2. Metodologia Czasrealizacjibadania:24.03 25.03.2009r. MiejsceBadania:ogólnopolskie Próba:Losowa,liczebniereprezentatywnadlaogółumieszkańcówPolskiz
Bardziej szczegółowoOPIS ZAKŁADANYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA
OPIS ZAKŁADANYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Załącznik nr 1 do uchwały nr 17/II/2018 Senatu UJ z 28 lutego 2018 r. Nazwa Wydziału: Nauk o Zdrowiu Nazwa kierunku studiów: organizacja i ekonomika ochrony zdrowia
Bardziej szczegółowoKierunek studiów: EKONOMIA Specjalność: Analityka gospodarcza
Kierunek studiów: EKONOMIA Specjalność: Analityka gospodarcza Kierunek studiów: EKONOMIA Specjalność: Analityka gospodarcza Spis treści 1. Dlaczego warto wybrać specjalność Analityka gospodarcza 2. Co
Bardziej szczegółowoUchwała Nr 28/2013/IV Senatu Politechniki Lubelskiej z dnia 26 kwietnia 2013 r.
Uchwała Nr 28/2013/IV Senatu Politechniki Lubelskiej z dnia 26 kwietnia 2013 r. w sprawie określenia efektów kształcenia dla studiów podyplomowych Zarządzanie Logistyką w Przedsiębiorstwie, prowadzonych
Bardziej szczegółowoA) Ogólny opis przedmiotu. Nazwa przedmiotu (w języku polskim oraz angielskim) Jednostka oferująca przedmiot. Promocja Zdrowia Health Promotion
A) Ogólny opis Nazwa pola Nazwa (w języku polskim oraz angielskim) Jednostka oferująca przedmiot Jednostka, dla której przedmiot jest oferowany Kod Kod ERASMUS Liczba punktów ECTS Sposób zaliczenia Egzamin
Bardziej szczegółowoPROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2016/2017 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY
PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2016/2017 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY 1.NAZWA PRZEDMIOTU: Współpraca w interdyscyplinarnym zespole medycznym w warunkach symulacyjnych
Bardziej szczegółowoZarządzanie wiedzą w opiece zdrowotnej
Zarządzanie wiedzą w opiece zdrowotnej Magdalena Taczanowska Wiceprezes Zarządu Sygnity SA Agenda Procesy decyzyjne w ochronie zdrowia Zarządzanie wiedzą w ochronie zdrowia Typologia wiedzy w opiece zdrowotnej
Bardziej szczegółowoZARZĄDZANIE SYSTEMEM OCHRONY ZDROWIA Autor: Violetta Korporowicz, Wstęp
ZARZĄDZANIE SYSTEMEM OCHRONY ZDROWIA Autor: Violetta Korporowicz, Wstęp Problematyka książki ma odzwierciedlenie w tematyce programu dydaktycznego Studiów. Ponieważ program obejmuje wiele dziedzin nauki,
Bardziej szczegółowoOpis efektów kształcenia dla modułu zajęć
Nazwa modułu: Propedeutyka nauk medycznych Rok akademicki: 2016/2017 Kod: JFM-1-603-s Punkty ECTS: 2 Wydział: Fizyki i Informatyki Stosowanej Kierunek: Fizyka Medyczna Specjalność: - Poziom studiów: Studia
Bardziej szczegółowoOCENA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA
OCENA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA Analiza wyników ankiet nauczycieli akademickich za rok 2016/2017 Biuro ds. Jakości Kształcenia Dział Organizacji Dydaktyki INFORMACJE OGÓLNE Niniejszy raport obejmuje wyniki drugiego
Bardziej szczegółowoRola i zadania AOTMiT w procesie refundacji leków Aneta Lipińska
Rola i zadania AOTMiT w procesie refundacji leków Aneta Lipińska Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji (AOTMiT) Słów kilka o HTA HTA nie jest: nauką o ochronie zdrowia nauką / analizą dot.
Bardziej szczegółowoNie wszystko co się liczy może być policzone, nie wszystko co może być policzone liczy się
(BIA) komu i po co Nie wszystko co się liczy może być policzone, nie wszystko co może być policzone liczy się Not everything that can be counted counts, and not everything that counts can be counted A.
Bardziej szczegółowoFaramkoekonomiczna ocena leków biopodobnych. dr Michał Seweryn
Faramkoekonomiczna ocena leków biopodobnych dr Michał Seweryn Klasyczny problem ekonomii Potrzeby Dobra Farmakoekonomika (ekonomiczna ocena technologii medycznych) Celem badania farmakoekonomicznego jest
Bardziej szczegółowoA) Ogólny opis przedmiotu. Nazwa przedmiotu (w języku polskim oraz angielskim) Jednostka oferująca przedmiot. Promocja Zdrowia Health Promotion
A) Ogólny opis Nazwa pola Nazwa (w języku polskim oraz angielskim) Jednostka oferująca przedmiot Jednostka, dla której przedmiot jest oferowany Kod Kod ERASMUS Liczba punktów ECTS Sposób zaliczenia Egzamin
Bardziej szczegółowoEkonomia sektora publicznego Kod przedmiotu
Ekonomia sektora publicznego - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Ekonomia sektora publicznego Kod przedmiotu 14.3-WZ-EkoP-ESP-S16 Wydział Kierunek Wydział Ekonomii i Zarządzania Ekonomia
Bardziej szczegółowoWydział Nauk Ekonomicznych i Technicznych KIERUNEK EKONOMIA studia stacjonarne i niestacjonarne uzupełniające magisterskie (II stopnia)
Wydział Nauk Ekonomicznych i Technicznych KIERUNEK EKONOMIA studia stacjonarne i niestacjonarne uzupełniające magisterskie (II stopnia) Specjalności: ekonomia menedżerska finanse i rynki finansowe NOWOŚĆ!
Bardziej szczegółowoNOWY MODEL PROMOCJI ZDROWIA I EDUKACJI ZDROWOTNEJ. Podręcznik metodologiczny dla personelu medycznego i paramedycznego
PROMOCJA ZDROWIA I EDUKACJA ZDROWOTNA Leo Barić, Halina Osińska NOWY MODEL PROMOCJI ZDROWIA I EDUKACJI ZDROWOTNEJ Podręcznik metodologiczny dla personelu medycznego i paramedycznego Wydanie I Warszawa
Bardziej szczegółowowww.korektorzdrowia.pl www.watchhealthcare.eu
www.korektorzdrowia.pl www.watchhealthcare.eu Rejestracja a refundacja zbiory logiczne tylko częściowo nakładające się Ratio legis a praktyka stanowienia prawa w zakresie refundacji i ustalania cen w Polsce,
Bardziej szczegółowoEFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW ZDROWIE PUBLICZNE I STOPNIA
EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW ZDROWIE PUBLICZNE I STOPNIA poziom kształcenia profil kształcenia tytuł zawodowy absolwenta I stopnia praktyczny licencjat I. Umiejscowienie kierunku w obszarze/obszarach
Bardziej szczegółowoELEMENTY FARMAKOLOGII OGÓLNEJ I WYBRANE ZAGADNIENIA Z ZAKRESU FARMAKOTERAPII BÓLU
Barbara FILIPEK Gabriel NOWAK Jacek SAPA Włodzimierz OPOKA Marek BEDNARSKI Małgorzata ZYGMUNT ELEMENTY FARMAKOLOGII OGÓLNEJ I WYBRANE ZAGADNIENIA Z ZAKRESU FARMAKOTERAPII BÓLU Copyright by Barbara Filipek,
Bardziej szczegółowoMotywy podjęcia studiów na kierunku Edukacja Techniczno-Informatyczna w AGH
Marta CIESIELKA, Małgorzata NOWORYTA AGH Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie, Polska Motywy podjęcia studiów na kierunku Edukacja Techniczno-Informatyczna w AGH Wstęp Wybór studiów
Bardziej szczegółowoocena zabezpieczenia kadry pielęgniarskiej Nie dotyczy. jednostki, które należy restruktyzować (podać przyczyny)
Katarzyna Dzierżanowska-Fangrat Warszawa, 15. 02. 2016 Zakład Mikrobiologii i Immunologii Klinicznej Instytut Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka Aleja Dzieci Polskich 20 04-730 Warszawa 22 815 7270; 22 815
Bardziej szczegółowoNa własne oczy. Kondycja polskiej okulistyki. działy
Kondycja polskiej okulistyki Na własne oczy Fot. istockphoto.com Celem opracowania jest przedstawienie stanu finansowania świadczeń okulistycznych w Polsce w latach 2012 2015. Zastosowanie innowacyjnych
Bardziej szczegółowoJakub Kisielewski. www.administracja.comarch.pl
Nowatorski punkt widzenia możliwości analitycznosprawozdawczych w ochronie zdrowia na przykładzie systemu Elektronicznej Platformy Gromadzenia, Analizy i Udostępniania zasobów cyfrowych o Zdarzeniach Medycznych
Bardziej szczegółowoGospodarka lekami w szpitalu
Zapraszamy na konferencję dla specjalistów aptek szpitalnych i działów farmacji szpitalnej z cyklu Casemix Pharma Gospodarka lekami w szpitalu Szanowny Pan Piotr Chwiałkowski, Kancelaria Doradcza Rafał
Bardziej szczegółowoMATRYCA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA (Przedmioty podstawowe)
MATRYCA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA (Przedmioty podstawowe) NAZWA PRZEDMIOTU SYMBOL KIERUNKOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA EFEKTY KSZTAŁCENIA Mikroekonomia 1 Mikroekonomia 2 Makroekonomia 1 Makroekonomia 2 Matematyka
Bardziej szczegółowoWspółpraca lekarza z farmaceutą. Raport badawczy
Współpraca lekarza z farmaceutą Raport badawczy SPIS TREŚCI Slajdy Metodologia badania 3 Podsumowanie wyników 4 Szczegółowe wyniki badania 5-21 Struktura demograficzna 22-23 METODOLOGIA BADANIA Cel badania
Bardziej szczegółowoStudia doktoranckie w zakresie nauk farmaceutycznych. Moduły kształcenia wraz z zakładanymi efektami kształcenia
Załącznik nr 2 do Uchwały nr 60 Senatu UMK z dnia 25 kwietnia 207 r. Studia doktoranckie w zakresie nauk farmaceutycznych Moduły kształcenia wraz z zakładanymi efektami kształcenia Moduły kształcenia/przedmioty
Bardziej szczegółowoAnna Kłak. Korzystanie z informacji dostępnych w Internecie z zakresu zdrowia i choroby przez osoby chore na alergię dróg oddechowych i astmę
Anna Kłak Korzystanie z informacji dostępnych w Internecie z zakresu zdrowia i choroby przez osoby chore na alergię dróg oddechowych i astmę STRESZCZENIE ROZPRAWY DOKTORSKIEJ Wstęp: Świadomość pacjentów
Bardziej szczegółowoR O Z P O R ZĄDZENIE M I N I S T R A N A U K I I S Z K O L N I C T WA W YŻSZEGO 1) z dnia r.
Projekt z dnia 8 marca 2016 r. R O Z P O R ZĄDZENIE M I N I S T R A N A U K I I S Z K O L N I C T WA W YŻSZEGO 1) z dnia.. 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie standardów kształcenia dla kierunków
Bardziej szczegółowoDagmara Mirowska-Guzel Warszawa, 15 lutego 2018 r.
Dagmara Mirowska-Guzel Warszawa, 15 lutego 2018 r. imię i nazwisko konsultanta miejscowość, data Katedra i Zakład Farmakologii Doświadczalnej i Klinicznej, Centrum Badań Przedklinicznych, Warszawski Uniwersytet
Bardziej szczegółowoRola lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej w ramach szybkiej terapii onkologicznej
Rola lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej w ramach szybkiej terapii onkologicznej 2 Główne cele zmian Poprawa dostępności do szybkiej diagnostyki onkologicznej i szybkiego leczenia nowotworów złośliwych.!
Bardziej szczegółowoMiejsce AOTM w systemie refundacji leków
Miejsce AOTM w systemie refundacji leków Lek. Iga Lipska Kierownik Wydziału Oceny Technologii Medycznych AOTM Spotkanie - Studenckie Koło Farmakoekonomiki, Warszawa, 24.04.2008 Rada Konsultacyjna, Warszawa
Bardziej szczegółowoWybór specjalności na kierunku ekonomia
Studia II stopnia Rok akademicki 2016/2017 Wybór specjalności na kierunku ekonomia Katedry organizujące dydaktykę na kierunku ekonomia (Wydział NE) Katedra Mikroekonomii i Ekonomii Instytucjonalnej Katedra
Bardziej szczegółowowww.pwc.com Podsumowanie dwóch lat Ustawa o działalności leczniczej Próba oceny skutków regulacji
www.pwc.com Podsumowanie dwóch lat Ustawa o działalności leczniczej Próba oceny skutków regulacji Ocena ogólna : Ustawa była częścią istotnego pakietu zmian obok ustawy refundacyjnej i planowanej ustawy
Bardziej szczegółowoOpis efektów kształcenia dla modułu zajęć
Nazwa modułu: Propedeutyka nauk medycznych Rok akademicki: 2015/2016 Kod: EIB-1-180-s Punkty ECTS: 2 Wydział: Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Inżynierii Biomedycznej Kierunek: Inżynieria Biomedyczna
Bardziej szczegółowoKARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS. ORGANIZACJA OCHRONY ZDROWIA W ECTS Kod przedmiotu
Załącznik nr 5b do Uchwały nr 21/2013 Senatu KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS Wydział Nauk o Zdrowiu Kierunek Ratownictwo medyczne Profil kształcenia ogólnoakademicki X praktyczny inny jaki. Nazwa jednostki
Bardziej szczegółowoz dnia r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków prowadzenia studiów
R O Z P O R Z Ą D Z E N I E Projekt z dnia 30 maja 2017 r. M I N I S T R A N A U K I I S Z K O L N I C T WA W Y Ż S Z E G O 1) z dnia. 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków prowadzenia
Bardziej szczegółowoOperacja Sukces. Operacja Sukces INFORMATOR BEZPŁATNY
Operacja Sukces Unikatowy model kształcenia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Medycznego w Łodzi odpowiedzią na potrzeby gospodarki opartej na wiedzy INFORMATOR BEZPŁATNY współfinansowany ze środków Unii
Bardziej szczegółowoI. OGÓLNE INFORMACJE PODSTAWOWE O PRZEDMIOCIE
1.1.1 Biznes-plan I. OGÓLNE INFORMACJE PODSTAWOWE O PRZEDMIOCIE BIZNES PLAN Nazwa jednostki organizacyjnej prowadzącej kierunek: Nazwa kierunku studiów, poziom kształcenia: Profil kształcenia: Kod przedmiotu:
Bardziej szczegółowoSylabus przedmiotu: Finansowanie w ochronie zdrowia
Sylabus przedmiotu: Finansowanie w ochronie zdrowia 1. Metryczka Nazwa Wydziału: Program (Kierunek studiów, poziom i profil, forma studiów): Wydział Nauki o Zdrowiu Zdrowie Publiczne II stopnia, profil
Bardziej szczegółowoSylabus Prawo farmaceutyczne
Sylabus Prawo farmaceutyczne 1. Metryczka Nazwa Wydziału: Program kształcenia (kierunek studiów, poziom i profil kształcenia, forma studiów, np. Zdrowie publiczne I stopnia profil praktyczny, studia stacjonarne):
Bardziej szczegółowoM1_W04 M1_W10 K_W 01 M1_W01 M1_W02 M1_W10 K_W 02 M1_W05 M1_W03 K_W 03 M1_W08 M1_W11, M1_W12 M1_W01 M1_W02 M1_W03 M1_W07 M1_W10 M1_W01 M1_W07 M1_W10
TABELA ODNIESIENIA EFEKTÓW KIERUNKOWYCH DO EFEKTÓW OBSZAROWYCH KIERUNEK FIZJOTERAPIA POZIOM KSZTAŁCENIA - studia i stopnia PROFIL KSZTAŁCENIA - praktyczny OBSZAR KSZTAŁCENIA - obszar nauk medycznych, nauk
Bardziej szczegółowoopracowanie 3 nowoczesnych metod służących identyfikacji, opisowi oraz optymalizacji procesów zarządzania w JST.
Realizacja złożonych celów administracji publicznej wymaga skutecznego zarządzania i koordynacji. Coraz większe znaczenie w administracji państwowej, samorządowej, instytucjach państwowych nabierają rozwiązania
Bardziej szczegółowoFarmakoekonomika podstawy. Paweł Petryszyn Katedra i Zakład Farmakologii Klinicznej UM we Wrocławiu
Farmakoekonomika podstawy Paweł Petryszyn Katedra i Zakład Farmakologii Klinicznej UM we Wrocławiu Dyrektywa przejrzystości z 1988 r. Obowiązek uzasadniania podjętych decyzji dotyczących cen i refundacji
Bardziej szczegółowoWarsztaty Ocena wiarygodności badania z randomizacją
Warsztaty Ocena wiarygodności badania z randomizacją Ocena wiarygodności badania z randomizacją Każda grupa Wspólnie omawia odpowiedź na zadane pytanie Wybiera przedstawiciela, który w imieniu grupy przedstawia
Bardziej szczegółowoMój Zdrowy Biznes. Pracuj i ciesz się zdrowiem KOMPLEKSOWA OCHRONA ŻYCIA I ZDROWIA DLA MIKROPRZEDSIĘBIORCÓW
MATERIAŁ MARKETINGOWY Mój Zdrowy Biznes. Pracuj i ciesz się zdrowiem KOMPLEKSOWA OCHRONA ŻYCIA I ZDROWIA DLA MIKROPRZEDSIĘBIORCÓW 801 102 102 pzu.pl Opłata zgodna z taryfą operatora Prowadzisz jedno- albo
Bardziej szczegółowoEkonomia, zarządzanie i marketing
Jednostka Organizacyjna: Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku SYLABUS W CYKLU KSZTAŁCENIA 2014-2016 Zakład zarządzania w sporcie Kierunek: Fizjoterapia Rodzaj studiów i profil: 2 stopień,
Bardziej szczegółowoODNOWA BIOLOGICZNA W KOSMETOLOGII I DIETETYCE
ODNOWA BIOLOGICZNA W KOSMETOLOGII I DIETETYCE S PE C JA L I Z AC JA N A K I ER U N K U KO S M E TO LO G I A Informacje ogólne Kosmetologia jako nauka interdyscyplinarna zajmuje się nie tylko profilaktyką
Bardziej szczegółowoLEGISLACJA A DOSTĘP DO NOWOCZESNYCH TERAPII
LEGISLACJA A DOSTĘP DO NOWOCZESNYCH TERAPII INFARMA, Katarzyna Połujan Prawo i finanse 2015 Warszawa 08.12.2014 PLANOWANE KIERUNKI DZIAŁAŃ RESORTU ZDROWIA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA ZDROWOTNEGO OBYWATELI
Bardziej szczegółowoCzy naprawdę 70% decyzji lekarskich opartych jest na wynikach badań? Michał Milczarek ALAB laboratoria. PTDL Lublin
Czy naprawdę 70% decyzji lekarskich opartych jest na wynikach badań? Michał Milczarek ALAB laboratoria PTDL Lublin 7.12.2017 Skąd się wzięło takie przekonanie? u 1996 Mayo Clinic Wiemy, że choć laboratoria
Bardziej szczegółowoZ-LOGN1-019 Podstawy marketingu Fundamentals of marketing. Logistyka I stopień Ogólnoakademicki
KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2012/2013 Z-LOGN1-019 Podstawy marketingu Fundamentals of marketing A. USYTUOWANIE
Bardziej szczegółowoOczekiwania pracodawców w zakresie wiedzy, kompetencji i umiejętności studentów - wybrane wyniki badania bezpośredniego
Oczekiwania pracodawców w zakresie wiedzy, kompetencji i umiejętności studentów - wybrane wyniki badania bezpośredniego Tomasz Dorożyński Wojciech Urbaniak Katedra Wymiany Międzynarodowej Uniwersytet Łódzki
Bardziej szczegółowoDr n. med. Marzena Zarzeczna-Baran Zakład Zdrowia Publicznego i Medycyny Społecznej GUMed
Dr n. med. Marzena Zarzeczna-Baran Zakład Zdrowia Publicznego i Medycyny Społecznej GUMed Zakłada się, że na zdrowie ludzkie ma wpływ wiele czynników pozamedycznych związanych ze środowiskiem życia, takich
Bardziej szczegółowoZałącznik Nr 5 do Zarz. Nr 33/11/12 KARTA PRZEDMIOTU. 2. Kod przedmiotu ZP-Z1-19
Załącznik Nr 5 do Zarz. Nr 33/11/12 (pieczęć wydziału) KARTA PRZEDMIOTU Z1-PU7 WYDANIE N1 Strona 1 z 5 1. Nazwa przedmiotu: BADANIA MARKETINGOWE 3. Karta przedmiotu ważna od roku akademickiego: 2014/2015
Bardziej szczegółowoWpływ nowych terapii na budżet NFZ czy stać nas na refundację?
Wpływ nowych terapii na budżet NFZ czy stać nas na refundację? Leszek Stabrawa W A R S Z A W A, 1 1 s i e r p n i a 2 0 1 6 Dostęp do innowacyjnych terapii w Polsce o Jednym z celów ustawy refundacyjnej
Bardziej szczegółowodo ustawy z dnia 16 grudnia 2015 r. o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2016 (druk nr 31)
BIURO LEGISLACYJNE/ Materiał porównawczy M A T E R I A Ł P O R Ó W N AW C Z Y do ustawy z dnia 16 grudnia 2015 r. o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2016 (druk nr
Bardziej szczegółowoO systemach D-Sight Charakterystyka
O systemach D-Sight Charakterystyka Systemy wspomagania podejmowania decyzji firmy D-Sight Nawet stosunkowo proste problemy decyzyjne wymagają wieloaspektowej (wielokryterialnej) analizy. Jest to racjonalne
Bardziej szczegółowoCałokształt działalności zmierzającej do zapewnienia ochrony zdrowia ludności Sprawy podstawowe: zapobieganie chorobom, umocnienie zdrowia,
Całokształt działalności zmierzającej do zapewnienia ochrony zdrowia ludności Sprawy podstawowe: zapobieganie chorobom, umocnienie zdrowia, kształtowanie poczucia odpowiedzialności za siebie i innych,
Bardziej szczegółowoBADANIA RYNKOWE I MARKETINGOWE
1.1.1 Badania rynkowe i marketingowe I. OGÓLNE INFORMACJE PODSTAWOWE O PRZEDMIOCIE BADANIA RYNKOWE I MARKETINGOWE Nazwa jednostki organizacyjnej prowadzącej kierunek: Kod przedmiotu: P15 Wydział Zamiejscowy
Bardziej szczegółowoStudia magisterskie uzupełniające Kierunek: Ekonomia. Specjalność: Ekonomia Menedżerska
Studia magisterskie uzupełniające Kierunek: Ekonomia Specjalność: Ekonomia Menedżerska Spis treści 1. Dlaczego warto wybrać specjalność ekonomia menedżerska? 2. Czego nauczysz się wybierając tę specjalność?
Bardziej szczegółowoSemestr zimowy Podstawy marketingu Nie
KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2012/2013 Z-ZIP-483z Zarządzanie marketingowe i badania rynku Marketing management
Bardziej szczegółowoI POSTANOWIENIA OGÓLNE. 1) Studia wyższe studia pierwszego stopnia, studia drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie.
Załącznik do uchwały nr 53/2016 z dnia 27 kwietnia 2016 r. WYTYCZNE DLA RAD WYDZIAŁÓW DOTYCZĄCE SPOSOBU USTALANIA PROGRAMÓW KSZTAŁCENIA, W TYM PLANÓW I PROGRAMÓW STUDIÓW, STUDIÓW DOKTORANCKICH, STUDIÓW
Bardziej szczegółowoZAŁOŻENIA POLITYKI PAŃSTWA W OBSZARZE NAUKI DO 2020 ROKU
ZAŁOŻENIA POLITYKI PAŃSTWA W OBSZARZE NAUKI DO 2020 ROKU maj-czerwiec, 2013 ul. Hoża 20 \ ul. Wspólna 1/3 \ 00-529 Warszawa \ tel. +48 (22) 529 27 18 \ fax +48 (22) 628 09 22 ZAŁOŻENIA POLITYKI PAŃSTWA
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 286 SECTIO D 2003
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 286 SECTIO D 2003 Zakład Zarządzania i Ekonomiki Ochrony Zdrowia Akademii Medycznej w Lublinie Department of Health
Bardziej szczegółowoZ-LOG-028I Podstawy marketingu Fundamentals of marketing. Logistyka I stopień Ogólnoakademicki
KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2012/2013 Z-LOG-02I Podstawy marketingu Fundamentals of marketing A. USYTUOWANIE
Bardziej szczegółowoNOWOCZESNE KONCEPCJE MARKETINGU
1.1.1 Nowoczesne koncepcje marketingu I. OGÓLNE INFORMACJE PODSTAWOWE O PRZEDMIOCIE NOWOCZESNE KONCEPCJE MARKETINGU Nazwa jednostki organizacyjnej prowadzącej kierunek: Kod przedmiotu: HiM_PS2 Wydział
Bardziej szczegółowoINFORMATOR BEZPŁATNY
Projekt OPERACJA SUKCES unikatowy model kształcenia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Medycznego w Łodzi odpowiedzią na potrzeby gospodarki opartej na wiedzy INFORMATOR BEZPŁATNY współfinansowany ze środków
Bardziej szczegółowoPolityka transportowa i regionalna Unii Europejskiej
Jednostka organizacyjna: Rodzaj studiów i profil: Nazwa przedmiotu: Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku SYLABUS W ROKU AKADEMICKIM 2012/2013 i 2013/2014 Wydział Turystyki i Rekreacji II stopień,
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW
ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW Projekt z dnia 12 października 2011 r. z dnia.. 2011 r. w sprawie sposobu ustalania dodatkowego wynagrodzenia osób wchodzących w skład komisji lekarskich oraz pracowników
Bardziej szczegółowoPolak u lekarza raport badawczy
Polak u lekarza raport badawczy Spis treści 1. NOTA METODOLOGICZNA... 3 2. CHARAKTERYSTYKA PRÓBY BADAWCZEJ... 3 3. WYNIKI BADANIA... 7 3.1 Częstotliwość korzystania z Internetu... 7 3.2 Źródła czerpania
Bardziej szczegółowoZ-LOGN1-1080 Ekonomika transportu Economics of transport. Logistyka I stopień Ogólnoakademicki
KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2012/2013 Z-LOGN1-1080 Ekonomika transportu Economics of transport A. USYTUOWANIE
Bardziej szczegółowotadeusz.juja@pwsz.pila.pl
Kod przedmiotu: PLPILA02-IEEKO-L-3k7-2012 Pozycja planu: C7 7. INFORMACJE O PRZEDMIOCIE A. Podstawowe dane 1 Nazwa przedmiotu Finanse publiczne i rynki finansowe 2 Rodzaj przedmiotu Kierunkowy/Obowiązkowy
Bardziej szczegółowoPublic Disclosure of Student Learning Form
International Assembly for Collegiate Business Education Public Disclosure of Student Learning Form Institution: Academic Business Unit: WYŻSZA SZKOŁA BANKOWA W POZNANIU WYDZIAŁ FINANSÓW I BANKOWOŚCI Academic
Bardziej szczegółowoEfekty kształcenia Dla kierunku studiów PSYCHOLOGIA jednolite studia magisterskie profil ogólnoakademicki
Załącznik nr 7 Efekty kształcenia Dla kierunku studiów PSYCHOLOGIA jednolite studia magisterskie profil ogólnoakademicki Umiejscowienie kierunku w obszarze kształcenia Psychologię jako kierunek studiów
Bardziej szczegółowoFarmakoekonomika ekonomika farmacji
Farmakoekonomika ekonomika farmacji Czym jest farmakoekonomika? ekonomia farmacja medycyna farmkoekonomika ekonomia farmakoekonomika ekonomika ochrony zdrowia Analiza farmakoekonomiczna Analiza farmakoekonomiczna
Bardziej szczegółowoRAPORT Z EWALUACJI PRAKTYK PEDAGOGICZNYCH REALIZOWANYCH W RAMACH PROJEKTU
RAPORT Z EWALUACJI PRAKTYK PEDAGOGICZNYCH REALIZOWANYCH W RAMACH PROJEKTU PRAKTYKI PEDAGOGICZNE GWARANTEM SKUTECZNEGO KSZTAŁCENIA PRZYSZŁYCH NAUCZYCIELI W ROKU AKADEMICKIM 2013/2014 1. WSTĘP Ewaluacja
Bardziej szczegółowo2 grudnia 2015 - środa
2 grudnia 2015 - środa od 9:30 Rejestracja uczestników warsztatu Część I - Porównania pośrednie, czyli szacowanie efektu zdrowotnego z danych nie wprost : Metodyka wraz z weryfikacją wiarygodności modelu
Bardziej szczegółowoKARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS
Cykl 16 Rok akademicki 2017/2018 Wydział Nauk o Zdrowiu KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS Kierunek Zakład Zdrowia Publicznego Profil kształcenia X ogólnoakademicki praktyczny inny jaki. Załącznik nr 5b do Uchwały
Bardziej szczegółowoZARZĄDZANIE PROCESAMI LOGISTYCZNYMI W PRZEDSIĘBIORSTWIE
1.1.1 Zarządzanie procesami logistycznymi w przedsiębiorstwie I. OGÓLNE INFORMACJE PODSTAWOWE O PRZEDMIOCIE ZARZĄDZANIE PROCESAMI LOGISTYCZNYMI W PRZEDSIĘBIORSTWIE Nazwa jednostki organizacyjnej prowadzącej
Bardziej szczegółowoSylabus. Opis przedmiotu kształcenia LABORATORIÓW DIAGNOSTYCZNYCH [ORGANIZATION OF MEDICAL DIAGNOSTIC LABORATORIES] Ćwiczenia laboratoryjne (CL)
Nazwa modułu/przedmiotu Wydział Kierunek studiów Sylabus Opis przedmiotu kształcenia ORGANIZACJA MEDYCZNYCH LABORATORIÓW DIAGNOSTYCZNYCH [ORGANIZATION OF MEDICAL DIAGNOSTIC LABORATORIES] Grupa szczegółowych
Bardziej szczegółowo