Ocena zasobów pomocy społecznej. Autorzy: Klaudia Nolka

Transkrypt

1 Ocena zasobów pomocy społecznej Autorzy: Klaudia Nolka

2 SPIS TREŚCI STRONA 1 Wprowadzenie 3 2 Dane o sytuacji demograficznej i społecznej 3 3 Dane o korzystających z pomocy i wsparcia POWIAT - ZADANIA PCPR ORAZ MOPR 19 4 Inne rodzaje pomocy i świadczeń 28 5 Zasoby instytucjonalne pomocy i wsparcia 28 6 Kadra jednostki organizacyjnej pomocy społecznej Zatrudnienie pomocnicze w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej Zespoły pracy socjalnej i integracji społecznej w jednostce pomocy społecznej 41 7 Środki finansowe na wydatki w pomocy społecznej i innych obszarach polityki społecznej w budżecie jednostki samorządu terytorialnego 8 Aktywność projektowo-konkursowa jednostki organizacyjnej pomocy społecznej 44 9 Współpraca z organizacjami pozarządowymi - zadania zlecone w obszarze pomocy i wsparcia Wnioski końcowe

3 1. Wprowadzenie Zgodnie z art. 16a ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej gmina i powiat oraz samorząd województwa zobowiązani są do sporządzenia corocznie oceny zasobów pomocy społecznej w oparciu o analizę lokalnej sytuacji społeczno-demograficznej, która w szczególności winna obejmować: infrastrukturę, kadrę, organizacje pozarządowe, nakłady finansowe ponoszone na zadania pomocy społecznej oraz informacje o osobach i rodzinach korzystających z pomocy społecznej. Niniejsza analiza opisuje ww. sytuację w Powiecie Wolsztyńskim. Jest to powiat ziemski leżący w Województwie Wielkopolskim. Powiat Wolsztyński położony jest w południowo- zachodniej części Województwa Wielkopolskiego. Od strony zachodniej łączy się z granicą Województwa Lubuskiego, od północy z Powiatem Nowotomyskim, od wschodu z Powiatami Kościańskim i Grodziskim, od południa z kolei z Powiatem Leszczyńskim. W skład powiatu wchodzą 2 gminy wiejskie Przemęt i Siedlec oraz jedna gmina wiejsko- miejska Wolsztyn. Stolicą powiatu jest miasto Wolsztyn, w którym swoją siedzibę mają najważniejsze instytucje: Starostwo Powiatowe, Powiatowy Urząd Pracy, Prokuratura Rejonowa, Sąd Rejonowy, Urząd Skarbowy, SP ZOZ, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Komenda Powiatowa Policji, Powiatowa Komenda Państwowej Straży Pożarnej i inne. Powierzchnia Powiatu Wolsztyńskiego wynosi 680km 2. Poniżej prezentujemy szczegółowe dane o: sytuacji demograficznej, rynku pracy, infrastrukturze społecznej, korzystających z pomocy i wsparcia, świadczeniach pomocy społecznej, zasobach instytucjonalnych pomocy i wsparcia, kadrze pomocy społecznej, środkach finansowych na wydatki w pomocy społecznej i innych obszarach polityki społecznej w budżecie jednostki samorządu terytorialnego, aktywności projektowo-konkursowej jednostki organizacyjnej pomocy społecznej, współpracy z organizacjami pozarządowymi w obszarze pomocy i wsparcia Powiatu Wolsztyńskiego. 2. Dane o sytuacji demograficznej i społecznej Według stanu na 31 grudnia 2018 r. ludność powiatu wynosiła osób. Ludność miasta i gminy Wolsztyn wyniosła mieszkańców, Gmina Siedlec to mieszkańców, natomiast ludność w Gminie Przemęt wyniosła Według stanu na 31 grudnia 2018 r. stopa bezrobocia w powiecie wyniosła 1,4%. Stopa bezrobocia dla województwa wynosi 3,1%, dla kraju wynosi 5,7 %. Liczba osób bezrobotnych zarejestrowanych w powiecie wynosiła 410, w tym 60% stanowiły kobiety, 40% mężczyźni. Udział długotrwale bezrobotnych w stosunku do ogólnej liczby osób bezrobotnych wynosił 34%. Poniżej prezentujemy w formie graficznej i tabelarycznej szczegółowe dane dotyczące demografii. 3

4 Liczba mieszkańców wg grup wiekowych i płci wiek produkcyjny (20 000) (10 000) kobieta mężczyzna 4

5 Prognozowana liczba mieszkańców wg grup wiekowych i płci wiek produkcyjny Grupa wiekowa (20 000) (10 000) kobieta mężczyzna 5

6 Liczba osób bezrobotnych, liczba długotrwale bezrobotnych oraz liczba osób bezrobotnych z prawem do zasiłku w 2018 r. Status Ogółem Mężczyźni Kobiety Bezrobotni ogółem Bezrobotni z prawem do zasiłku Długotrwale bezrobotni Bezrobotni ogółem Bezrobotni z prawem do zasiłku Długotrwale bezrobotni Kobiety Mężczyźni 6

7 Wykres prezentuje liczbę osób bezrobotnych, liczbę bezrobotnych długotrwale oraz liczbę osób bezrobotnych z prawem do zasiłku, ogółem i w podziale na płeć. Wizualizacja prezentuje powiat na tle województwa, powiat na tle kraju. Powiat Województwo Polska Status Kobiety Mężczyźni Kobiety Mężczyźni Kobiety Mężczyźni Osoby bezrobotne ogółem Osoby bezrobotne z prawem do zasiłku Osoby długotrwale bezrobotne Powiat Osoby bezrobotne ogółem Powiat Osoby bezrobotne z prawem do zasiłku Powiat Osoby długotrwale bezrobotne Województwo Osoby bezrobotne ogółem Województwo Osoby bezrobotne z prawem do zasiłku Województwo Osoby długotrwale bezrobotne Polska Osoby bezrobotne ogółem Polska Osoby bezrobotne z prawem do zasiłku Polska Osoby długotrwale bezrobotne Kobiety Mężczyźni 7

8 Wskaźnik bezrobocia wśród beneficjentów pomocy społecznej. Wskaźnik obliczany jako stosunek liczby osób w rodzinach korzystających z pomocy społecznej z powodu bezrobocia do liczby osób w rodzinach korzystających z pomocy ogółem. Rok Wskaźnik % % 0% Rok Wskaźnik 8

9 Liczba placówek i miejsc dla dzieci w roku w 2018 r Jednostka terytorialna Miara Wartość liczbowa Powiat Liczba dzieci w żłobkach 87,00 Liczba osób zatrudnionych na stanowisku opiekuna 3,00 Liczba żłobków 2,00 Województwo (średnia) Liczba dzieci w żłobkach 720,51 Liczba osób zatrudnionych na stanowisku opiekuna 5,54 Liczba żłobków 18,69 Infrastruktura opieki nad dziećmi 0 Powiat Województwo (średnia) Liczba dzieci w żłobkach Liczba osób zatrudnionych na stanowisku opiekuna Liczba żłobków 9

10 Liczba placówek i miejsc dla dzieci w roku w 2018 r. 300 Jednostka terytorialna Miara Wartość liczbowa Powiat Województwo (średnia) Brakujące miejsca dla dzieci w żłobkach Brakujące miejsca dla dzieci w żłobkach Infrastruktura opieki nad dziećmi Powiat Województwo (średnia) Brakujące miejsca dla dzieci w żłobkach 10

11 INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA (stan na 31.XII) WYSZCZEGÓLNIENIE Rok 2017 Rok oceny Prognoza* 2019 INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA Liczba mieszkań komunalnych w zasobie gminy 1 X X X Liczba wniosków złożonych na mieszkanie komunalne z zasobów gminy w tym z wiersza 1: Liczba mieszkań socjalnych (lokali) 2 X X X 3 X X X Liczba oczekujących na mieszkanie socjalne 4 X X X Liczba wyroków eksmisyjnych bez wskazania lokalu socjalnego 5 X X X Liczba klubów i innych miejsc spotkań dla seniorów 6 X X X Liczba hospicjów Liczba ośrodków dla cudzoziemców * Wielkość prognozy nie dotyczy wartości przyrostu lub spadku. W przypadku braku możliwości oszacowania wielkości liczbowych dla prognozy należy wpisać liczby odpowiadające danym z kolumny "Rok oceny". 3. Dane o korzystających z pomocy i wsparcia Pomoc i wsparcie w Powiecie Wolsztyńskim z pomocy społecznej w 2018 roku uzyskało 985 osób, co stanowiło 1,75% wszystkich mieszkańców powiatu. W roku oceny, w stosunku do 2017 roku, łączna liczba osób korzystających z pomocy i wsparcia zmniejszyła o 159 osób.poniżej prezentujemy w formie graficznej i tabelarycznej szczegółowe dane dotyczące: liczby osób korzystających z pomocy społecznej w podziale na wiek i płeć, wskaźnika deprywacji lokalnej, liczby długotrwale korzystających z pomocy społecznej, w podziale na płeć i grupy wiekowe. 11

12 Liczba osób korzystających ze świadczeń na podstawie wydanych decyzji. Liczba świadczeniobiorców Powiat Województwo (średnia) Liczba świadczeniobiorców Rok Powiat Województwo (średnia) 12

13 Liczba osób korzystających z pomocy społecznej w podziale na wiek i płeć wg liczby wypłaconych świadczeń w 2018 r. Grupa Ogółem Kobiety Mężczyźni Produkcyjny Poprodukcyjny Wiek Produkcyjny Kobiety Mężczyźni Poprodukcyjny Liczba osób pobierających świadczenia 13

14 Wskaźnik deprywacji lokalnej Rok Wskaźnik deprywacji lokalnej ,84% ,44% ,40% 2,94% 2,45% 1,96% 1,47% 0,98% 0,49% 0,00% Wskaźnik deprywacji lokalnej 14

15 Liczba rodzin i liczba osób w rodzinach korzystających z pomocy społecznej Rok Liczba rodzin Liczba osób w rodzinach Korzystający z pomocy społecznej Rok Liczba rodzin Liczba osób w rodzinach 15

16 Liczba kobiet korzystających z pomocy społecznej. Liczba kobiet korzystających z pomocy Poziom Wiek Powiat wolsztyński Produkcyjny Poprodukcyjny Województwo Produkcyjny Poprodukcyjny Liczba kobiet korzystających z pomocy Rok 0-17 Produkcyjny Poprodukcyjny 16

17 Liczba mężczyzn korzystających z pomocy społecznej. Liczba mężczyzn korzystających z pomocy Poziom Wiek Powiat wolsztyński Produkcyjny Poprodukcyjny Województwo Produkcyjny Poprodukcyjny Liczba mężczyzn korzystających z pomocy Rok 0-17 Produkcyjny Poprodukcyjny 17

18 DANE O KORZYSTAJĄCYCH Z POMOCY i WSPARCIA (w całym okresie sprawozdawczym) WYSZCZEGÓLNIENIE Rok 2017 Rok oceny Prognoza 2019 OSOBY I RODZINY, KTÓRYM UDZIELONO POMOCY i WSPARCIA Liczba osób OSOBY I RODZINY, KTÓRYM PRZYZNANO ŚWIADCZENIE Liczba osób W tym: osoby długotrwale korzystające Wiek Wiek produkcyjny * Wiek poprodukcyjny ** Liczba rodzin Liczba osób w rodzinach w tym: KOBIETY (z wierszy 2-6) Ogółem W tym: osoby długotrwale korzystające Wiek Wiek Wiek 60 lat i więcej OSOBY I RODZINY, Z KTÓRYMI PRZEPROWADZONO WYWIAD ŚRODOWISKOWY Liczba osób ogółem Liczba rodzin Liczba osób w rodzinach KONTRAKT SOCJALNY Liczba zawartych kontraktów socjalnych - ogółem Liczba osób objętych kontraktem socjalnym - ogółem * wiek produkcyjny: kobiety w wieku lat, mężczyźni lat ** wiek poprodukcyjny: kobiety w wieku 60 i więcej, mężczyźni 65 i więcej 18

19 3.1. POWIAT - ZADANIA PCPR ORAZ MOPR W 2018 roku na terenie Powiatu Wolsztyńskiego funkcjonowały 32 rodziny zastępcze (stan na dzień 31 grudnia 2018 r.): 13 rodzin spokrewnionych, 18 rodzin niezawodowych oraz 1 zawodowa. W wymienionych rodzinach przebywało 57 dzieci. W 2018 roku w rodzinach zastępczych zostało umieszczonych 13 dzieci. Na terenie Powiatu Wolsztyńskiego 7 pełnoletnich wychowanków rodzinnej pieczy zastępczej oraz 7 wychowanków instytucjonalnej pieczy zastępczej zdecydowało o usamodzielnieniu i opuszczeniu rodziny zastępczej oraz placówki. Poniżej prezentujemy w formie graficznej i tabelarycznej szczegółowe dane dotyczące: liczby rodzin i dzieci umieszczonych w rodzinach zastępczych, kwoty świadczeń ze względu na typ rodziny, w której umieszczono dziecko w pieczy zastępczej, kwoty świadczeń dodatku zadaniowego w różnych typach pieczy zastępczej, strukturę liczby osób usamodzielnionych w rozbiciu na pełnoletnie osoby opuszczające rodziny zastępcze, pełnoletnie osoby opuszczające placówki opiekuńczo-wychowawcze, pełnoletnie osoby opuszczające instytucje, o których mowa w art. 88 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, kwotę świadczeń na usamodzielnienia. W raporcie Kwota świadczeń na usamodzielnienia znajduje się błędna kwota pomocy pieniężnej na kontynuowanie nauki w rodzinach zastępczych spokrewnionych. Faktycznie pomoc pieniężna na kontynuowanie nauki w rodzinie zastępczej spokrewnionej wyniosła 6182zł, natomiast w rodzinie zastępczej niezawodowej pomoc pieniężna wyniosła ,87zł. 19

20 Liczba osób korzystających z indywidualnego programu integracji cudzoziemców w województwie. Liczba osób Powiat wolsztyński wielkopolskie Liczba osób Rok Powiat wolsztyński wielkopolskie 20

21 Liczba dzieci umieszczonych w rodzinach, rodzinach spokrewnionych z dzieckiem, w rodzinach zastępczych niezawodowych, zastępczych zawodowych, w tym rodzinach zastępczych specjalistycznych, rodzinach zastępczych pełniących funkcję pogotowia rodzinnego w 2018 roku Forma pieczy: Liczba dzieci Rodziny spokrewnione 32 Rodziny zastępcze niezawodowe 26 Rodziny zastępcze zawodowe - ogółem 5 Rodziny zastępcze zawodowe - w tym pogotowie rodzinne 0 Rodziny zastępcze zawodowe - w tym specjalistyczne 0 Liczba dzieci 0 Rodziny spokrewnione Rodziny zastępcze niezawodowe Rodziny zastępcze zawodowe - ogółem Rodziny zastępcze zawodowe - w tym pogotowie rodzinne Rodziny zastępcze zawodowe - w tym specjalistyczne 21

22 Kwoty świadczeń ze względu na typ rodziny, w której umieszczono dziecko w 2018 roku. Rodzaj świadczenia Wydatki na świadczenia dla rodzin zastępczych lub osób prowadzących rodzinny dom dziecka Rodzinny dom dziecka Rodzinny zastępcze zawodowe Rodziny pomocowe Rodziny zastępcze niezawodowe Rodziny zastępcze spokrewnione 0,00 zł ,00 zł 0,00 zł ,00 zł ,00 zł Kwoty świadczeń ,93 zł ,94 zł ,95 zł ,96 zł ,97 zł ,98 zł ,99 zł 0,00 zł Rodzinny dom dziecka Rodzinny zastępcze zawodowe Rodziny pomocowe Rodziny zastępcze niezawodowe Rodziny zastępcze spokrewnione 22

23 Średniomiesięczna liczba dzieci umieszczonych w różnych typach pieczy zastępczej uprawnionych do otrzymywania dodatku wychowawczego w 2018 roku Forma pieczy w Liczba dzieci rodzinach niezawodowych 17 rodzinach spokrewnionych 22 rodzinach zawodowych 3 rodzinnych domach dziecka 0 Liczba dzieci rodzinach niezawodowych rodzinach zawodowych rodzinach spokrewnionych rodzinnych domach dziecka 23

24 Kwoty świadczeń dodatku wychowawczego w różnych typach pieczy zastępczej w 2018 roku. Forma pieczy w rodzinach spokrewnionych rodzinach niezawodowych rodzinach zawodowych rodzinnych domach dziecka Wydatki narastająco od początku roku ,00 zł ,00 zł ,00 zł 0,00 zł Wydatki ,92 zł ,93 zł ,94 zł ,95 zł ,96 zł ,97 zł ,98 zł ,99 zł 0,00 zł 2018 rodzinach niezawodowych rodzinach zawodowych rodzinach spokrewnionych rodzinnych domach dziecka 24

25 Wskaźnik obrazujący strukturę liczby osób usamodzielnionych w rozbiciu na pełnoletnie osoby opuszczające rodziny zastępcze, pełnoletnie osoby opuszczające placówki opiekuńczo-wychowawczej w 2018 roku. Grupa Odpływ z instytucjonalnej pieczy zastępczej Odpływ z rodzin zastępczych niezawodowych Odpływ z rodzin zastępczych spokrewnionych Odpływ z rodzin zastępczych zawodowych Odpływ z rodzinnych domów dziecka Dzieci powyżej 18 roku życia ,86% 50,00% 7,14% Odpływ z instytucjonalnej pieczy zastępczej Odpływ z rodzin zastępczych niezawodowych Odpływ z rodzin zastępczych spokrewnionych Odpływ z rodzin zastępczych zawodowych Odpływ z rodzinnych domów dziecka 25

26 Wskaźnik obrazujący kwotę w złotych ogółem świadczeń na usamodzielnienia w rozbiciu na pełnoletnie osoby opuszczające rodziny zastępcze, pełnoletnie osoby opuszczające placówki opiekuńczo-wychowawcze w roku. Rodzaj usamodzielnienia Rodzinny dom dziecka Rodziny zastępcze niezawodowe Rodziny zastępcze spokrewnione Rodziny zastępcze zawodowe Pomoc dla osoby usamodzielnianej na kontynuowanie nauki 0,00 zł 6 184,00 zł ,00 zł 0,00 zł Pomoc dla osoby usamodzielnianej na usamodzielnienie 0,00 zł ,00 zł 8 740,00 zł 0,00 zł Pomoc dla osoby usamodzielnianej na zagospodarowanie 0,00 zł 0,00 zł 4 654,00 zł 0,00 zł Procentowy udział wydatków wg rodzaju placówki 44,29% 55,71% Rodzinny dom dziecka Rodziny zastępcze spokrewnione Rodziny zastępcze niezawodowe Rodziny zastępcze zawodowe Procentowy udział wydatków wg rodzaju usamodzielnienia 10,28% 39,79% 49,94% Pomoc dla osoby usamodzielnianej na kontynuowanie nauki Pomoc dla osoby usamodzielnianej na usamodzielnienie Pomoc dla osoby usamodzielnianej na zagospodarowanie 26

27 POWIAT - ZADANIA PCPR ORAZ MOPR (w całym okresie sprawozdawczym) WYSZCZEGÓLNIENIE Rok 2017 Rok oceny Prognoza 2019 INDYWIDUALNE PROGRAMY POMOCY PROGRAM ODDZIAŁYWAŃ KOREKCYJNO-EDUKACYJNYCH DLA OSÓB STOSUJĄCYCH PRZEMOC W RODZINIE Liczba osób korzystających z usług USAMODZIELNIENIE PEŁNOLETNIE OSOBY OPUSZCZAJĄCE INSTYTUCJE O KTÓRYCH MOWA W ART. 88 UST.1 USTAWY O POMOCY SPOŁECZNEJ Liczba osób Kwota świadczeń w złotych W TYM: (od poz. 4 do poz. 9) POMOC PIENIĘŻNA NA USAMODZIELNIENIE Liczba osób Kwota świadczeń w złotych POMOC PIENIĘŻNA NA KONTYNUOWANIE NAUKI Liczba osób Kwota świadczeń w złotych POMOC PIENIĘŻNA NA ZAGOSPODAROWANIE Liczba osób Kwota świadczeń w złotych REHABILITACJA ZAWODOWA I SPOŁECZNA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Ogólna kwota dofinansowania (PFRON, środki własne powiatu) POMOC NA LIKWIDACJĘ BARIER ARCHITEKTONICZNYCH, TECHNICZNYCH I W KOMUNIKOWANIU SIĘ Liczba osób, które uzyskały dofinansowanie Wartość dofinansowania w złotych TURNUSY REHABILITACYJNE Liczba osób, które uzyskały pomoc Wartość dofinansowania w złotych ZAOPATRZENIE W PRZEDMIOTY ORTOPEDYCZNE, ŚRODKI POMOCNICZE I SPRZĘT REHABILITACYJNY Liczba osób, które uzyskały pomoc Wartość dofinansowania w złotych PROGRAM "AKTYWNY SAMORZĄD" Liczba świadczeń Wartość dofinansowania w złotych DOFINANSOWANIE SPORTU, KULTURY, REKREACJI I TURYSTYKI Liczba dofinansowanych imprez Liczba niepełnosprawnych uczestników Wartość dofinansowania ogółem w złotych DOFINANSOWANIE USŁUG TŁUMACZA JĘZYKA MIGOWEGO LUB TŁUMACZA - PRZEWODNIKA Wartość dofinansowania w złotych

28 4. Inne rodzaje pomocy i świadczeń Nie dotyczy. 5. Zasoby instytucjonalne pomocy i wsparcia Pomoc społeczna to nie tylko wsparcie finansowe osób i rodzin potrzebujących pomocy, ale także pomoc instytucjonalna, świadczona przez placówki pomocy społecznej. W Powiecie Wolsztyńskim prowadzą działalność dwa Domy Pomocy Społecznej, Warsztaty Terapii Zajęciowej oraz Powiatowy Ośrodek Interwencji Kryzysowej. W ramach interwencji kryzysowej oferowana jest pomoc w postaci schronienia w hostelu dla 6 osób. Odnosząc się do domów pomocy społecznej należy zauważyć, iż wszystkie 142 miejsca są przeznaczone dla kobiet, zdecydowanie brakuje całodobowej opieki dla mężczyzn. Wystąpił również problem z wolnymi miejscami w Domu Pomocy Społecznej w Wolsztynie. Powiat ma do dyspozycji również mieszkanie treningowe, które przeznaczone jest dla 5 osób. Na koniec 2018 roku w mieszkaniu przebywały 3 osoby; na przestrzeni całego 2018 r. z mieszkania korzystało 6 osób. Warsztaty Terapii Zajęciowej w Wolsztynie mają na celu realizacje zadań w zakresie rehabilitacji społecznej i zawodowej, zmierzających do ogólnego rozwoju i poprawy sprawności każdego uczestnika. Potrzeby społeczności lokalnej są znacznie większe. Brakuje Środowiskowego Domu Samopomocy, który zaspokoiłby potrzeby osób niepełnosprawnych. 28

29 Liczba jednostek organizacyjnych pomocy i integracji społecznej o zasięgu lokalnym i o zasięgu ponadgminnym w podziale na instytucję prowadząc w 2018 roku Jednostka INNY PODMIOT PROWADZĄCY - liczba jednostek PODMIOT PROWADZĄCY - POWIAT - liczba jednostek DOMY POMOCY SPOŁECZNEJ 2 0 JEDNOSTKI SPECJALISTYCZNEGO PORADNICTWA 0 0 KLUBY INTEGRACJI SPOŁECZNEJ 0 MIESZKANIA CHRONIONE 0 0 OŚRODKI INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 0 1 OŚRODKI WSPARCIA 0 0 RODZINNE DOMY POMOCY 0 3 Liczba jednostek organizacyjnych pomocy i integracji społecznej DOMY POMOCY SPOŁECZNEJ KLUBY INTEGRACJI SPOŁECZNEJ OŚRODKI INTERWENCJI KRYZYSOWEJ RODZINNE DOMY POMOCY INNY PODMIOT PROWADZĄCY - liczba jednostek PODMIOT PROWADZĄCY - POWIAT - liczba jednostek 29

30 Liczba miejsc w jednostkach organizacyjnych pomocy i integracji społecznej o zasięgu lokalnym i o zasięgu ponadgminnym w 2018 roku. Rodzaj placówki liczba miejsc liczba osób korzystających DOMY POMOCY SPOŁECZNEJ JEDNOSTKI SPECJALISTYCZNEGO PORADNICTWA KLUBY INTEGRACJI SPOŁECZNEJ 0 MIESZKANIA CHRONIONE 0 0 OŚRODKI INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 12 7 OŚRODKI WSPARCIA 0 0 RODZINNE DOMY POMOCY 0 0 Liczba miejsc w jednostkach organizacyjnych pomocy i integracji społecznej o zasięgu lokalnym i o zasięgu ponadgminnym DOMY POMOCY SPOŁECZNEJ JEDNOSTKI SPECJALISTYCZNEGO PORADNICTWA KLUBY INTEGRACJI SPOŁECZNEJ MIESZKANIA CHRONIONE OŚRODKI INTERWENCJI KRYZYSOWEJ OŚRODKI WSPARCIA RODZINNE DOMY POMOCY 30

31 Nasycenie usługami w DPS-ach. Wskaźnik obliczany jako stosunek liczby osób umieszczonych w DPS pomnożony przez 100 do sumy liczby osób umieszczonych w DPS i liczby oczekujących. Wskaźnik nasycenia usługami w DPS-ach wyrażony w % Grupa osób ogółem 65,38 51,72 50,00 osóby w podeszłym wieku osoby przewlekle somatycznie chore osoby przewlekle psychicznie chore osoby dorosłe niepełnosprawne intelektualnie dzieci i młodzież niepełnosprawna intelektualnie osoby niepełnosprawne fizycznie osoby uzależnione od alkoholu 119,94 99,95 79,96 59,97 39,98 19,99 Nasycenie usługami w DPS-ach 52,63 46,15 45,83 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 0, dzieci i młodzież niepełnosprawna intele... osoby dorosłe niepełnosprawne intelekt... osoby przewlekle psychicznie chore osoby uzależnione od alkoholu ogółem osoby niepełnosprawne fizycznie osoby przewlekle somatycznie chore osóby w podeszłym wieku 31

32 Rozmieszczenie jednostek organizacyjnych pomocy i integracji społecznej o zasięgu ponadgminnym w 2018 roku. Powiat Ogółem DOMY POMOCY SPOŁECZNEJ JEDNOSTKI SPECJALISTYCZNEGO PORADNICTWA MIESZKANIA CHRONIONE OŚRODKI INTERWENCJI KRYZYSOWEJ OŚRODKI WSPARCIA Powiat chodzieski Powiat czarnkowskotrzcianecki Powiat gnieźnieński Powiat gostyński Powiat grodziski (wielkopolskie) Powiat jarociński Powiat kaliski Powiat kolski Powiat koniński Powiat kościański Powiat krotoszyński Powiat kępiński Powiat leszczyński Powiat międzychodzki Powiat nowotomyski Powiat obornicki Powiat ostrowski (wielkopolskie) Powiat ostrzeszowski Powiat pilski Powiat pleszewski Powiat poznański Powiat rawicki Powiat szamotulski Powiat słupecki Powiat turecki Powiat wolsztyński Powiat wrzesiński Powiat wągrowiecki Powiat złotowski Powiat średzki (wielkopolskie) Powiat śremski

33 T.POWIATY Liczba placówek 33

34 ZASOBY INSTYTUCJONALNE POMOCY i WSPARCIA WYSZCZEGÓLNIENIE Rok 2017 Rok oceny Prognoza 2019 OŚRODKI WSPARCIA - OGÓŁEM Liczba miejsc w placówkach ogółem Liczba osób korzystających Liczba osób oczekujących (wg stanu na 31 grudnia danego roku) Liczba decyzji odmownych (wg stanu na 31 grudnia danego roku) Kadra placówek - liczba osób zatrudnionych ogółem (wg stanu na 31 grudnia danego roku) Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) W TYM (z wierszy 1-6): ŚRODOWISKOWE DOMY SAMOPOMOCY Liczba miejsc w placówkach ogółem Liczba osób korzystających Liczba osób umieszczonych Liczba osób oczekujących (wg stanu na 31 grudnia danego roku) Kadra placówek - liczba osób zatrudnionych ogółem (wg stanu na 31 grudnia danego roku) Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) DZIENNE DOMY POMOCY Liczba miejsc w placówkach ogółem Liczba osób korzystających Liczba osób oczekujących (wg stanu na 31 grudnia danego roku) Kadra placówek - liczba osób zatrudnionych ogółem (wg stanu na 31 grudnia danego roku) Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) KLUBY SAMOPOMOCY Liczba miejsc w placówkach ogółem Liczba osób korzystających Liczba osób oczekujących (wg stanu na 31 grudnia danego roku) Kadra placówek - liczba osób zatrudnionych ogółem (wg stanu na 31 grudnia danego roku) Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) NOCLEGOWNIE i SCHRONISKA DLA OSÓB BEZDOMNYCH Liczba miejsc w placówkach ogółem Liczba osób korzystających Liczba osób skierowanych w wyniku eksmisji Kadra placówek - liczba osób zatrudnionych ogółem (wg stanu na 31 grudnia danego roku) Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) OGRZEWALNIE 34

35 WYSZCZEGÓLNIENIE Rok 2017 Rok oceny Prognoza 2019 Liczba miejsc w placówkach ogółem Liczba osób korzystających Kadra placówek - liczba osób zatrudnionych ogółem (wg stanu na 31 grudnia danego roku) Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) ZASOBY INSTYTUCJONALNE POMOCY i WSPARCIA (c.d.) WYSZCZEGÓLNIENIE Rok 2017 Rok oceny Prognoza 2019 DOMY POMOCY SPOŁECZNEJ Liczba miejsc w placówkach ogółem Liczba osób korzystających Liczba osób umieszczonych Liczba osób oczekujących (wg stanu na 31 grudnia danego roku) Liczba decyzji odmownych (wg stanu na 31 grudnia danego roku) Kadra placówek - liczba osób zatrudnionych ogółem (wg stanu na 31 grudnia danego roku) Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) MIESZKANIA CHRONIONE OGÓŁEM Liczba miejsc w placówkach ogółem Liczba osób korzystających Liczba osób umieszczonych Liczba osób oczekujących (wg stanu na 31 grudnia danego roku) Kadra placówek - liczba osób zatrudnionych ogółem (wg stanu na 31 grudnia danego roku) Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) OŚRODKI INTERWENCJI KRYZYSOWEJ OGÓŁEM Liczba miejsc w placówkach ogółem Liczba osób korzystających JEDNOSTKI SPECJALISTYCZNEGO PORADNICTWA Liczba osób korzystających Kadra placówek - liczba osób zatrudnionych ogółem (wg stanu na 31 grudnia danego roku) Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) PLACÓWKI WSPARCIA DZIENNEGO Liczba miejsc w placówkach ogółem Liczba osób korzystających Kadra placówek - liczba osób zatrudnionych ogółem (wg stanu na 31 grudnia danego roku) Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych)

36 WYSZCZEGÓLNIENIE Rok 2017 Rok oceny Prognoza 2019 PLACÓWKI OPIEKUŃCZO-WYCHOWAWCZE OGÓŁEM Liczba miejsc w placówkach ogółem Liczba osób korzystających Kadra placówek - liczba osób zatrudnionych ogółem (wg stanu na 31 grudnia danego roku) Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) W tym: PLACÓWKI TYPU RODZINNEGO Liczba miejsc w placówkach ogółem Liczba osób korzystających Kadra placówek - liczba osób zatrudnionych ogółem (wg stanu na 31 grudnia danego roku) Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) CENTRUM INTEGRACJI SPOŁECZNEJ Liczba uczestników zajęć KLUB INTEGRACJI SPOŁECZNEJ Liczba uczestników zajęć 32 X X X WARSZTAT TERAPII ZAJĘCIOWEJ Liczba uczestników zajęć Kadra placówek - liczba osób zatrudnionych ogółem (wg stanu na 31 grudnia danego roku) Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) ZAKŁAD AKTYWNOŚCI ZAWODOWEJ Liczba uczestników zajęć INNE INSTYTUCJE POMOCY I WSPARCIA Rodzaj instytucji Wyszczególnienie Rok 2017 Rok oceny Prognoza Kadra jednostki organizacyjnej pomocy społecznej W roku oceny, kadra Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie liczyła dziesięć osób w tym: Dyrektor, kierownik zespołu ds.pieczy zastępczej, koordynator rodzinnej pieczy zastępczej, specjalista ds. pracy z rodziną, czterech inspektorów, główna księgowa, pracownik socjalny. Spośród zatrudnionych w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie pracowników -dziewięciu posiada wykształcenie wyższe. W 2018 roku nastąpiło kilka zmian w składzie zespołu ds. rodzinnej pieczy zastępczej. Z dniem 1 października.2018 r. w związku z przeniesieniem pracownika na inne stanowisko nastąpiła zmiana personalna na stanowisku specjalisty ds.pracy z rodziną. Od 21 listopada pracownik socjalny przebywa na długotrwałym zwolnieniu lekarskim. Pozyskanie środków na zatrudnienie drugiego koordynatora pieczy zastępczej mogłoby w znacznym stopniu przyczynić się do lepszego funkcjonowania rodzin zastępczych. 36

37 Kadra jednostek organizacyjnych pomocy społecznej - osoby zatrudnione Liczba osób Zatrudnieni Ogółem we wszystkich rodzajach placówek Kierownicy, dyrektorzy, zastępcy Kadra jednostek organizacyjnych pomocy społecznej - osoby zatrudnione Liczba pracowników ogółem Kadra kierownicza 37

38 Kadra jednostek organizacyjnych pomocy społecznej. Wskaźnik obliczany jako stosunek liczby pracowników socjalnych posiadających specjalizację I lub II stopnia w zawodzie pracownik socjalny do liczby wszystkich pracowników socjalnych. Rok Wskaźnik ,00% ,00% ,00% ,00% ,00% Stosunek liczby pracowników socjalnych posiadających specjalizację I lub II stopnia w zawodzie pracownik socjalny do liczby wszystkich... 0,96% 0,88% 0,80% 0,72% 0,64% 0,56% 0,48% 0,40% 0,32% 0,24% 0,16% 0,08% 0,00% Rok 38

39 6.1. Zatrudnienie pomocnicze w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej W roku 2018 nadal nie udało się pozyskać osób, które w ramach wolontariatu będą gotowe zaangażować się w pomoc dzieciom przebywającym w rodzinach zastępczych na terenie Powiatu Wolsztyńskiego. 39

40 40

41 6.2. Zespoły pracy socjalnej i integracji społecznej w jednostce pomocy społecznej 7. Środki finansowe na wydatki w pomocy społecznej i innych obszarach polityki społecznej w budżecie jednostki samorządu terytorialnego W Powiecie Wolsztyńskim środki finansowe wydatkowane na zadania z zakresu polityki społecznej wyniosły w 2018 roku zł. 41

42 ŚRODKI FINANSOWE NA WYDATKI W POMOCY SPOŁECZNEJ I INNYCH OBSZARACH POLITYKI SPOŁECZNEJ W BUDŻECIE JEDNOSTKI SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO (zadania własne i zadania zlecone) W złotych WYSZCZEGÓLNIENIE Rok 2017 Rok oceny Prognoza 2019 OGÓŁEM OGÓŁEM ( działy) W tym: w budżecie OPS/PCPR OCHRONA ZDROWIA Przeciwdziałanie narkomanii w tym: w budżecie OPS / PCPR Przeciwdziałanie alkoholizmowi w tym: w budżecie OPS / PCPR POMOC SPOŁECZNA Domy pomocy społecznej w tym: w budżecie OPS / PCPR Ośrodki Wsparcia w tym: w budżecie OPS / PCPR Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie w tym: w budżecie OPS / PCPR Składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacane za osoby pobierające niektóre świadczenia z pomocy społecznej, niektóre świadczenia rodzinne oraz za osoby uczestniczące w zajęciach centrum integracji społecznej

43 WYSZCZEGÓLNIENIE Rok 2017 Rok oceny Prognoza 2019 w tym: w budżecie OPS / PCPR Zasiłki okresowe, celowe i pomoc w naturze oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w tym: w budżecie OPS / PCPR Dodatki mieszkaniowe w tym: w budżecie OPS / PCPR Zasiłki stałe w tym: w budżecie OPS / PCPR Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w tym: w budżecie OPS/PCPR Ośrodek Pomocy Społecznej 23 X X X w tym: w budżecie OPS/PCPR 24 X X X Specjalistyczne poradnictwo, mieszkania chronione i ośrodki interwencji kryzysowej w tym: w budżecie OPS / PCPR Usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze w tym: w budżecie OPS / PCPR Pomoc w zakresie dożywiania w tym: w budżecie OPS / PCPR Pomoc dla cudzoziemców w tym: w budżecie OPS / PCPR W tym (z wiersza 31): Wydatki na pomoc dla cudzoziemców w celu integracji ze środowiskiem (cudzoziemcy, którzy uzyskali status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą) w tym: w budżecie OPS / PCPR Centra Integracji Społecznej w tym: w budżecie OPS / PCPR Usuwanie skutków klęsk żywiołowych w tym: w budżecie OPS / PCPR Pozostała działalność w tym: w budżecie OPS / PCPR POZOSTAŁE ZADANIA W ZAKRESIE POLITYKI SPOŁECZNEJ Rehabilitacja zawodowa i społeczna osób niepełnosprawnych w tym: w budżecie OPS / PCPR Zespoły orzekania o niepełnosprawności w tym: w budżecie dyspozycji OPS / PCPR Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w tym: w budżecie OPS / PCPR Pozostała działalność w zakresie polityki społecznej w tym: w budżecie OPS / PCPR EDUKACYJNA OPIEKA WYCHOWAWCZA 43

44 WYSZCZEGÓLNIENIE Rok 2017 Rok oceny Prognoza Pomoc materialna dla uczniów o charakterze socjalnym w tym: w budżecie OPS / PCPR Pomoc materialna dla uczniów o charakterze motywacyjnym w tym: w budżecie OPS / PCPR RODZINA Świadczenie wychowawcze w tym: w budżecie OPS / PCPR Świadczenia rodzinne, świadczenie z funduszu alimentacyjnego oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego w tym: w budżecie OPS / PCPR Wspieranie rodziny w tym: w budżecie OPS / PCPR Tworzenie i funkcjonowanie żłobków w tym: w budżecie OPS / PCPR Tworzenie i funkcjonowanie klubów dziecięcych w tym: w budżecie OPS / PCPR Dzienni opiekunowie w tym: w budżecie OPS / PCPR Rodziny zastępcze w tym: w budżecie OPS / PCPR Działalność placówek opiekuńczo-wychowawczych w tym: w budżecie OPS / PCPR Aktywność projektowo-konkursowa jednostki organizacyjnej pomocy społecznej Projekt NOWE HORYZONTY realizowany był w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata Projekt był realizowany od 1 stycznia 2017 r. do 31 grudnia 2018 r. na terenie Powiatu Wolsztyńskiego. Projekt adresowany był do rodzin z problemami opiekuńczo-wychowawczymi, dzieci i młodzieży przebywających i opuszczających pieczę zastępczą, osób niesamodzielnych, osób z niepełnosprawnością i ich opiekunów, otoczenia osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym. W roku 2018 były realizowane następujące formy wsparcia: - szkolenie dla kandydatów na rodzinę zastępczą niezawodową, - Indywidualne wsparcie szkoleniowe zwiększające umiejętności w zakresie opieki dla opiekunów faktycznych osób niesamodzielnych i/lub niepełnosprawnych realizowane w miejscu zamieszkania prowadzone przez fizjoterapeutów - poradnictwo psychologiczne dla opiekunów faktycznych osób usamodzielnianych i niepełnosprawnych-konsultacje z psychologiem w miejscu zamieszkania, - punkt poradnictwa prawno -obywatelskiego, - warsztaty dla wychowanków pieczy zastępczej, - szkolenia dla kandydatów na rodzinny dom dziecka, - szkoła dla rodziców, - szkolenia dla osób prowadzących rodzinną pieczę zastępczą, - grupy samopomocowe rodzin zastępczych oraz rodziców uczestniczących w szkole dla rodziców, - usługi opiekuńcze dla osób niesamodzielnych, - usługi opiekuńcze dodatkowe. Łącznie przez 2 lata w projekcie wzięły udział 294 osoby, w tym z ramienia pieczy zastępczej: 29 osób pełniących funkcję rodzin zastępczych, 36 podopiecznych rodzin zastępczych, 22 wychowanków Domu Dziecka DROGA oraz 15 osób kandydujących do pełnienia funkcji rodziny zastępczej. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Wolsztynie w 2018 roku realizowało cele zawarte w Powiatowym Programie Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie w Powiecie Wolsztyńskim na lata W 2018 roku Powiat Wolsztyński kontynuował realizację pilotażowego programu Aktywny Samorząd adresowanego do osób niepełnosprawnych. Głównym celem programu jest zmniejszenie barier ograniczających uczestnictwo osobom niepełnosprawnym w życiu społecznym i zawodowym oraz w dostępie do edukacji. 9. Współpraca z organizacjami pozarządowymi - zadania zlecone w obszarze pomocy i wsparcia 44

45 W 2018 roku w ramach dofinansowania ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Niepełnosprawnych organizacji sportu, kultury, rekreacji i turystyki osób niepełnosprawnych wsparcie otrzymali: - Wolsztyńskie Stowarzyszenie " Amazonki", - Oddział Rejonowy Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów - Stowarzyszenie Lokalny Ośrodek Rozwoju, Doradztwa i Szkoleń, - Polski Związek Niewidomych Okręg Wielkopolski z siedzibą w Poznaniu Koło Wolsztyn, - UMKS "Zryw", - Stowarzyszenie " Razem Łatwiej". Po dokonaniu końcowych rozliczeń zawartych umów o dofinansowanie sportu, kultury, rekreacji i turystyki osób niepełnosprawnych wypłacono kwotę ,00 zł. Dofinansowanie ogółem otrzymało 280 osób niepełnosprawnych, w tym 15 dzieci i młodzieży niepełnosprawnej. Stowarzyszenie "Razem Łatwiej" prowadzi także Warsztaty Terapii Zajęciowej. Działalność WTZ jest regulowana umową z dnia 26 września 2011 r. zawartą pomiędzy Powiatem Wolsztyńskim a Stowarzyszeniem "Razem Łatwiej". 10. Wnioski końcowe Przeprowadzona ocena zasobów pomocy społecznej wykazała, iż liczba mieszkańców Powiatu Wolsztyńskiego w niewielkim stopniu spadła. Podobnie wygląda sytuacja osób bezrobotnych w powiecie, prognozy zapowiadają, iż nie wzrośnie liczba osób bez pracy. Odnosząc się do obszaru pieczy zastępczej wskazać należy, iż na terenie Powiatu Wolsztyńskiego funkcjonowały 32 rodziny zastępcze: 13 spokrewnionych, 18 niezawodowych oraz 1 zawodowa. Ponadto na terenie powiatu funkcjonuje placówka opiekuńczo-wychowawcza, która zapewnia miejsca dla 30 dzieci. Zgodnie z zapisami ustawy o wspieraniu i systemie pieczy zastępczej do końca 2020 roku konieczne jest dostosowanie placówki do obowiązujących standardów, w związku z czym planowane jest stopniowe zmniejszanie liczby dzieci do 14. W 2018 roku w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie było zatrudnionych 10 osób, nastąpiło kilka zmian, które zostały szczegółowo opisane w rozdziale 6. Kadra jednostki organizacyjnej pomocy społecznej. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie współpracuje w realizacji swoich zadań z innymi podmiotami, takimi jak: Sąd Rejonowy w Wolsztynie, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Przemęcie, Ośrodkami Pomocy Społecznej w Siedlcu oraz w Wolsztynie,Komendą Powiatową Policji, Prokuraturą Rejonową w Wolsztynie, Powiatową Poradnią Psychologiczno - Pedagogiczną w Wolsztynie, Poradnią Zdrowia Psychicznego i Terapii Uzależnień w Wolsztynie, Wielkopolskim Ośrodkiem Adopcyjnym Filia w Lesznie oraz Stowarzyszeniem Lokalny Ośrodek Rozwoju Doradztwa i Szkoleń Oddział Wolsztyn. W dniu 31 grudnia 2018 r. został zakończony Projekt "Nowe Horyzonty" nr RPWP /15, który był realizowany w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata , oś priorytetowa 7. włączenie społeczne. Działanie 7.2 Usługi społeczne i zdrowotne, Poddziałanie Usługi społeczne. W projekcie wzięły udział 294 osoby. Powiat co roku otrzymuje środki finansowe z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Zauważalny jest fakt, iż każdorazowo powiat otrzymuje mniejsze środki, co może skutkować mniejszą liczbą osób niepełnosprawnych objętych pomocą. Na terytorium powiatu działają dwa Domy Pomocy Społecznej, Warsztaty Terapii Zajęciowej oraz Powiatowy Ośrodek Interwencji Kryzysowej. Powiat jest również w stanie zabezpieczyć tymczasowe potrzeby mieszkaniowe dla wychowanków opuszczających pieczę zastępczą- w tym celu funkcjonuje mieszkanie treningowe wspomagane. W związku z realizacją zadań ustawowych PCPR w Wolsztynie przedstawia następujące potrzeby: - promowanie w środowisku lokalnym rodzinnej pieczy zastępczej, - pozyskiwanie kandydatów na rodziny zastępcze niezawodowe, - systematyczna organizacja grup wsparcia dla rodzin zastępczych, - dostosowanie placówki opiekuńczo-wychowawczej do obowiązujących standardów, - wsparcie istniejących rodzin zastępczych w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych, - pozyskiwanie środków zewnętrznych/pozabudżetowych na realizację zadań związanych z systemem pieczy zastępczej, - organizowanie szkoleń, doskonalenie zawodowe oraz doradztwo metodyczne dla kierowników i pracowników jednostek pomocy społecznej, - zatrudnienie psychologa i pedagoga na umowę o pracę, - zmiana lokalizacji Powiatowego Ośrodka Interwencji Kryzysowej w Wolsztynie, - przeniesienie siedziby PCPR w Wolsztynie do budynku przy ul. Marcinkowskiego 6 w Wolsztynie, dostosowanie obiektu do potrzeb osób niepełnosprawnych, - utworzenie środowiskowego Domu Samopomocy, - zapewnienie środków finansowych na zatrudnienie drugiego koordynatora pieczy zastępczej, - pozyskanie wolontariuszy. Ocena zasobów pomocy społecznej dla Powiatu Wolsztyńskiego za 2018 rok została przygotowana na podstawie danych zebranych przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie za pośrednictwem systemu Centralnej Aplikacji Statystycznej MRPiPS. W związku z wprowadzeniem zmian w narzędziu OZPS wystąpiły różnice miedzy danymi znajdującymi się w bazie dziedzistej a stanem faktycznym. Zaistniałe błędy zostały wyjaśnione w poszczególnych rozdziałach. Dane z Oceny umożliwiają analizowanie i monitorowanie występowania problemów społecznych oraz planowanie działań aktywizujących jednostki samorządu terytorialnego w obszarze usług społecznych. Zawarte w niej informacje są materiałem poglądowym mającym ułatwić władzom powiatu podejmowanie decyzji związanych z planowaniem budżetu w zakresie polityki społecznej w kolejnym roku i stały się podstawą do sformułowania poniższych wniosków i rekomendacji. 45