Materiały pomocnicze Podstawy obsługi komputera z systemem Windows 95/98

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Materiały pomocnicze Podstawy obsługi komputera z systemem Windows 95/98"

Transkrypt

1 Materiały pomocnicze Podstawy obsługi komputera z systemem Windows 95/98 Warszawa 1999 Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Adres Janusz@oeiizk.waw.pl Marta.Wnukowicz@twardagim.edu.pl

2 1. Wstęp Kurs Podstawy obsługi komputera z systemem Windows 95/98 przeznaczony jest dla osób, które nigdy nie miały kontaktu z komputerem lub kontakt ten był sporadyczny. Niniejsze opracowanie nie jest podręcznikiem do nauki obsługi komputera. Stanowi raczej pomoc dydaktyczną dla uczestników kursu. Podawane w nim sposoby posługiwania się programami komputerowymi, to zazwyczaj tylko niektóre z wielu możliwości. Jednakże stanowią one dobrą podstawę do samodzielnej dalszej nauki, jak również służyć mogą przypomnieniu sobie po zakończeniu kursu rzadziej wykonywanych operacji. Czym jest komputer i do czego może służyć? Komputer jest bezduszną maszyną, która wykona dokładnie to, co jej zleci człowiek. Maszyna ta nie myli się, jeśli coś zrobi źle jest to na pewno winą użytkownika. Niekoniecznie oczywiście błędy, które spotkamy, będą wynikać z naszych omyłek. Czasem są spowodowane złą konstrukcją samej maszyny, czasem zawinił programista tworzący aplikację, z której korzystamy. Kim są programiści i co robią? Programiści to ludzie, którzy tworzą oprogramowanie niezbędne do tego, aby komputer mógł wykonywać pewne zadania, pomagając nam w pracy, komunikacji czy umożliwiając rozrywkę. Żeby komputer spełniał więcej funkcji niż przycisk do papieru, musi mieć odpowiednie oprogramowanie (aplikacje), stworzone właśnie przez programistów. Podstawowym programem, który powinien znaleźć się na każdym komputerze jest System Operacyjny. Inne typowe aplikacje to edytory tekstu, arkusze kalkulacyjne, bazy danych itp. Bez oprogramowania komputer jest tylko zbiorem bezużytecznej elektroniki, mogącej służyć co najwyżej za przycisk do papieru. Czym jest System Operacyjny i do czego służy? System operacyjny jest to podstawowy program, umożliwiający, między innymi, współdziałanie wszystkich składowych komputera, komunikacje z użytkownikiem i działanie programów użytkowych jak np. edytory tekstu. Zapewnia on zarządzanie pamięcią komputera, wykorzystaniem procesora, pracą urządzeń wejścia/ wyjścia takich jak klawiatura czy monitor. Z czego składa się typowy komputer? Komputer zazwyczaj składa się z: o klawiatury służącej do wprowadzania tekstu, wydawania poleceń itd.; o myszki czyli manipulatora pozwalającego sterować pracą komputera; o monitora, na którym będziemy obserwować przebieg naszej pracy i jej wyniki; o oraz najważniejszej części jednostki centralnej, która stanowi właściwy komputer. CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 2

3 W środku jednostki centralnej (która wygląda jak większa lub mniejsza skrzynka) znajdują się urządzenia takie jak: o płyta główna z procesorem, o dysk twardy, o karty rozszerzeń (np. karta grafiki umożliwiająca wyświetlanie informacji na ekranie monitora lub karta dźwiękowa), o CD-ROM, o DVD, o stacja dyskietek. Do komputera możemy podłączyć również drukarkę, mikrofon, skaner oraz inne urządzenia. Dla użytkownika, który traktuje komputer jako narzędzie pracy, nie jest jednak istotna wiedza, co dokładnie znajduje się w środku, lecz jak tego używać. Ze wszystkich powyżej wymienionych urządzeń będą mogli Państwo skorzystać podczas trwania kursu, tak by móc się z nimi bliżej zapoznać oraz nauczyć się ich podstawowej obsługi. CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 3

4 1. Uruchomienie komputera. Włączamy zasilanie i oczekujemy pojawienia się mniej więcej takiego ekranu jak na rys Ikona Mój komputer symbolizuje wszystkie urządzenia podłączone do komputera; umożliwia dotarcie do wszystkich zbiorów zapisanych na nośnikach podłączonych do niego. 2. Na pulpicie mogą się znajdować ikony programów, dokumentów oraz folderów (teczek z dokumentami i programami), a także skrótów. Mogą one przyjmować różnoraki wygląd najczęściej symbolizujący, czym są. O tym, co się znajdzie na pulpicie decyduje użytkownik. 3. Ikona folderu, w którym domyślnie umieszczane są nasze dokumenty. 5. Ikonka teczki (folderu) mogącej zawierać dokumenty, programy oraz inne teczki 6. Ikonka archiwum 4. Ikonki skrótów do programów (fizycznie programy te nie znajdują się na pulpicie) 7. Ikonka dokumentu A. Pasek zadań 9.Przycisk START pozwala na uruchomienie różnego typu programów, aplikacji, ustawień itd. Rozwija menu wyboru (rys. 2) 12. Skróty pozwalające szybko uruchamiać wybrane przez użytkownika aplikacje (programy). Rysunek 1.1 Wygląd pulpitu 8. Ekran pulpitu. To na nim będzie się wszystko rozgrywało. 11.Ten klawisz ekranowy symbolizuje zminimalizowany program (który jest uruchomiony, ale nie widoczny). 10.Część paska zadań zawierająca ikonki niektórych działających w tle programów umożliwiające szybsze dotarcie do ich opcji. Tutaj znajduje się także zegar systemowy. CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 4

5 2. I co dalej? START Kiedy uruchomienie komputera się powiodło na ekranie zobaczyliśmy pulpit naszego komputera możemy przystąpić do działania. Naszym celem jest zazwyczaj stworzenie, poprawienie lub wydrukowanie jakiegoś dokumentu. Możemy wówczas również skorzystać z sieci Internet, włączyć jakąś grę lub też po prostu zająć się porządkami naszych dokumentów. 1 My zaczniemy od stworzenia naszego pierwszego dokumentu graficznego. W tym celu musimy znaleźć i uruchomić program do tworzenia i obróbki dokumentów graficznych. Przez słowo dokument będziemy rozumieli wszystko, co stworzymy przy pomocy komputera (grafikę, tekst, dźwięk, film itd.). Jednym ze sposobów uruchomienia programu jest wykorzystanie klawisza ekranowego znajdującego się w lewym dolnym rogu ekranu. Jest nim klawisz START. Służy on do uruchamiania rozmaitych aplikacji, docierania do ustawień naszego systemu itp. funkcji. Co należy zrobić, aby wcisnąć klawisz ekranowy? Jeśli poruszą Państwo myszką to zorientują się, iż naszemu ruchowi odpowiada ruch strzałki na monitorze. Strzałka ta nazywana jest kursorem myszy. Nie zawsze ma kształt strzałki. Kursor myszki może zmieniać swój wygląd sugerując nam, co w tym momencie możemy zrobić. Przekazuje nam wiadomość również o innych sprawach (np. o tym, iż należy zaczekać gdyż komputer jest czymś zajęty wówczas ma Rysunek 2.1 Menu START postać klepsydry). Jeśli teraz przesuną Państwo kursor myszy nad START, i klikną w niego raz (kliknąć oznacza wcisnąć lewy klawisz myszy, gdy jej kursor znajduje się nad obiektem, który zamierzamy wybrać, uruchomić itp.) wówczas pojawi się menu takie, jak na obrazku pokazanym obok. Za jego pomocą możemy wybrać, co chcemy robić dalej. Na początek spróbujemy dotrzeć do programu graficznego PAINT i uruchomić go. W menu START widać opcję PROGRAMY (oznaczoną na rysunku 2.1 przez chmurkę z 1 w środku. Należy teraz przemieścić kursor myszki nad tę opcję. Jeżeli grocik strzałki znajdzie się nad nią, wówczas zostanie ona podświetlona, a po chwili ukaże się kolejny stopień zagłębienia w menu START. Będziemy mieli teraz widok na menu START PROGRAMY. W podmenu PROGRAMY szukamy opcji AKCESORIA i w ten sam sposób ją wybieramy. Jeśli przy okazji przemieszczania kursora myszy zniknie nam menu, wówczas zaczynamy od początku (tj. należy jeszcze raz kliknąć na przycisku ekranowym START i dalej postępować tak, jak opisałem to wyżej). Opcja AKCESORIA powinna również się rozwinąć w kolejny stopień menu. Tam znajdziemy opcję PAINT. Należy na nią najechać i kliknąć. Wówczas uruchomi się okienko z programem do edycji grafiki. Opisany wyżej sposób postępowania ilustruje rysunek 2.1. CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 5

6 Uruchomienie programu - Paint Rysunek 3 Uruchomienie programu PAINT I tu klikamy! Opcje w menu START (tzw. Podmenu) oznaczone są przez znak z lewej strony, oraz strzałką ze strony prawej. Np.: Znaki te sugerują, że gdy na tą opcję najedziemy kursorem myszki, wówczas rozwinie się następny stopień menu. Kierunek strzałki wskazuje, iż powinien pokazać się on po stronie prawej, ale jest to uzależnione od ilości miejsca na ekranie, więc nie należy się dziwić, jeśli menu ukaże się po stronie lewej. Opcje w menu, za których pomocą można uruchomić konkretny program, a nie zgłębiać się dalej w opcje menu oznaczone są przez ikonkę programu po stronie lewej oraz nie posiadają strzałki po stronie prawej, np.: Przesuwamy kursor myszki na przycisk START Klikamy na nim, czyli wciskamy na chwilkę lewy przycisk myszy (Nie wolno nam poruszyć myszką podczas kliknięcia) Z menu, które nam się rozwinęło, wybieramy poprzez najechanie kursorem na opcję PROGRAMY Przesuwamy kursor myszki nad nowo rozwinięte podmenu i wybieramy z niego opcję AKCESORIA Z następnego menu wybieramy program PAINT klikamy na nim. Powinno ukazać się okienko programu Paint. CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 6

7 3. Wygląd i funkcje standardowego okienka program Paint Po uruchomieniu programu (aplikacji) Paint powinno nam się ukazać jego okienko. Standardowo ma ono wygląd taki, jak na rysunku 3.1. Okienko jest podstawowym elementem systemu Windows (stąd jego angielska nazwa w dosłownym tłumaczeniu oznaczająca okna). Wszystkie programy, z których korzystamy pracują w okienkach podobnych do tego, które uwidocznione jest na rysunku 3.1. Opis elementów okienka umieszczony na tym rysunku dotyczy więc nie tylko programu Paint, ale większości używanych przez nas aplikacji. 1.Pasek tytułu okienka. Sam tytuł to najczęściej nazwa programu i aktualnie tworzonego dokumentu. 2.Przyciski ekranowe, sterują funkcjami danego okienka; ich funkcje opisane zostały na rysunku 5. Pasek menu programu uruchomionego w danym okienku (w tym wypadku Paint a) Paski narzędzi inkonki na nich umieszczone symbolizują najczęściej używane funkcje danego programu. 3.Pasek przewijania pionowego służy do przemieszczania dokumentu w okienku programu nad dokumentem aktualnie tworzonym. Jeśli jest widoczny to oznacza, iż nie widzimy w danej chwili całego tworzonego dk! 4.Pasek przewijania poziomego. Pełni podobną rolę jak pasek przewijania pionowego. 5.Za pomocą tego rogu najłatwiej zmieniać rozmiar okienka. Skalować wymiar okna można w pionie i w poziomie. Rysunek 3.1 Wygląd okienka programu Paint A. Przycisk minimalizuje okienko. Nie zamyka on programu tylko ukrywa jego okno. Program dalej działa w tle, i można jego okienko wywołać za pomocą klawisza ekranowego umieszczonego na pasku zadań. B. Przycisk maksymalizujący okno programu na cały ekran. Po powiększeniu okna za pomocą tego przycisku nie da rady zmienić jego rozmiaru za pomocą przeciągnięcia za róg (patrz opis powyżej, rys. 4). W momencie, gdy okienko zostało powiększone przycisk ten zmienia się na przycisk przywrócenia poprzedniego stanu. Jego wygląd uwidoczniony został obok. Rysunek 3.2 Przyciski Sterujące okienkiem C. Przycisk zamykający okienko (lub program). CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 7

8 Ćwiczenia na okienku Ćwiczenie 1 Proszę ustawić okienko programu Paint w lewym górnym rogu ekranu monitora. Ćwiczenie 2 Proszę zmienić rozmiar okienka programu Paint tak, aby zajmowało mniej więcej jedną czwartą powierzchni ekranu. Ćwiczenie 3 Proszę zminimalizować okienko programu Paint, ale nie wyłączać programu (ma on nadal pozostać uruchomiony, ale jego okienko ma być niewidoczne). Ćwiczenie 4 Proszę przywrócić okienko programu Paint na ekran monitora. Ćwiczenie 5 Proszę powiększyć okienko programu Paint na cały ekran (proszę zrobić to za pomocą jednego kliknięcia myszki, a nie za pomocą ręcznego dopasowania rozmiaru okienka). Ćwiczenie 6 Proszę przywrócić poprzedni rozmiar okienka. Ćwiczenie 7 Proszę zamknąć program Paint (równoznaczne z zamknięciem okienka). Podpowiedzi do ćwiczeń 1. Należy przeciągnąć okienko chwytając je za tytuł i tak sterować myszką, aby zostało umieszczone w lewym górnym rogu ekranu. (Uwaga okienko nie może być zmaksymalizowane!) Chwycić, przeciągnąć, upuścić oznacza: najechać na obiekt w tym wypadku pasek tytułu okienka kursorem myszki, wcisnąć jej lewy klawisz i przytrzymać, przemieścić obiekt w miejsce docelowe przesuwając odpowiednio myszkę trzymając cały czas wciśnięty jej klawisz, upuścić obiekt, tj. zwolnić przycisk myszki, gdy obiekt znajdzie się w pożądanym (docelowym) miejscu. (Upuścić obiekt tu: okienko) 2. Trzeba chwycić prawy dolny róg okienka (patrz rysunek 3.1 chmurka 5) i przeciągnąć go aż do uzyskania pożądanego efektu. 3. Należy kliknąć przycisk minimalizacji okienka (patrz rysunek 3.2 chmurka A). 4. Proszę odnaleźć na pasku zadań przycisk ekranowy odpowiadający programowi Paint (w naszym przypadku prawdopodobnie wygląda on jak na rysunku 3.3) i kliknąć go. Pasek zadań standardowo znajduje się na samym dole ekranu. Uwaga! Usytuowanie paska zadań może być zmieniane przez użytkownika i nic nie stoi na przeszkodzie by znajdował się z boku, bądź u góry ekranu. CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 8

9 Rysunek 3.3 Przycisk ekranowy nieaktywnego okienka programu Paint. 5. Należy kliknąć przycisk ekranowy maksymalizacji okienka (patrz rysunek 3.2 chmurka B). 6. Trzeba kliknąć przycisk przywracający poprzedni rozmiar okienka (patrz rysunek 3.2 chmurka B). 7. Należy kliknąć przycisk zamykający program (okienko programu) umieszczony w prawym górnym rogu okienka (patrz rysunek 3.2 chmurka C) Uwaga! Operacje opisane powyżej można wykonać również w inny sposób. Podane tu jednak wskazówki praktycznie zawsze są skuteczne i można z nich korzystać. Uwaga! Starajmy się nie uruchamiać niepotrzebnie zbyt wiele razy tego samego programu (aplikacji). Zanim uruchomimy jakiś program spójrzmy, czy nie jest on już włączony. CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 9

10 4. Malowanie za pomocą programu Paint Teraz, gdy poznaliśmy podstawowe właściwości okienek w systemie Windows 95/98 możemy przystąpić do zapoznania się z podstawami obsługi aplikacji (programów) działających pod jego kontrolą. Uwaga! Najwygodniej korzysta się z większości programów, gdy ich okienka powiększone są na cały ekran. Wówczas możemy obserwować większy fragment tworzonego dokument, wszystkie funkcje menu i te, które znajdują się na paskach narzędziowych. Na początek zapoznamy się z funkcjami programu umieszczonymi na tzw. Paskach narzędziowych. Paski narzędziowe zawierają ikonki reprezentujące najczęściej wykorzystywane funkcje programu. Niektóre programy (np. Word) pozwalają modyfikować zawartość pasków narzędziowych. Program Paint nie ma jednak takich możliwości. Funkcje poszczególnych narzędzi znajdujących się na paskach narzędziowych programu Paint zostały opisane poniżej. 1. Zaznacz dowolny kształt. Zaznacza dowolny fragment rysunku. Zaznaczenie potrzebne jest, gdy chcemy dany fragment przenieść, wymazać lub skopiować. 2. Gumka. Wyciera fragmenty rysunku do koloru drugoplanowego koloru tła. Domyślnie kolor drugoplanowy ustawiony jest na biały, ale użytkownik może to zmienić. 3. Pobierz kolor. Pobiera kolor pierwszo- lub drugoplanowy z fragmentu rysunku. 4. Ołówek Rysuje dowolne kształty w kolorze pierwszoplanowym. 5. Maluj sprejem. Działa jak sprej w puszce, za którego pomocą rozpylamy farbę 6. Maluj linię prostą. Rysuje linię prostą. 7. Maluj prostokąt. Pozwala na narysowanie prostokąta lub kwadratu (jeśli przytrzymamy klawisz ALT podczas rysowania). 8. Maluj elipsę. Pozwala narysować elipsę lub koło (okrąg). 9. Zaznacz. Zaznacza wycinek w kształcie prostokąta. Jego działanie jest podobne do narzędzia oznaczonego przez 1 w tej tabelce. 10. Wypełnij. Wypełnia obszar farbą koloru pierwszoplanowego (patrz rysunek 7). Obszar do wypełnienia powinien być wskazywany przez koniec farby wylewającej się z kubełka. 11. Powiększ. Służy do zmiany skali widoku na rysunek. Można dopracowywać szczegóły, których normalnie nie widać. 12. Maluj pędzlem. Działa podobnie jak ołówek, z tym że możemy wybrać kształt pędzla i jego wielkość. 13. Napisz tekst. Wstawia ramkę, w której można napisać tekst. 14. Rysuj linię krzywą. Rysuje prostą linie, którą można potem wygiąć w dwie strony. 15. Łamana dowolny kształt Rysuje linie proste składające się na jeden obiekt. 16. Prostokąt z zaokrąglonymi rogami. Działa jak narzędzie rysujące prostokąty (oznaczone nr 7), z tym, że rysowane figury mają zaokrąglone rogi. CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 10

11 Korzystanie z narzędzi Paint a podstawowe wiadomości na temat malowania Jak wybrać narzędzie, którym chcemy się posłużyć? Aby wybrać interesujące nas narzędzie należy kliknąć na jego symbolu. Wówczas symbol ten będzie sprawiał wrażenie wciśniętego przycisku. Na przykład: ołówek przed wciśnięciem, i po wciśnięciu. Jak namalować kreskę? Do malowania kresek służy kilka narzędzi. Omówimy je tutaj po kolei. 1. Ołówek po wybraniu tego narzędzia przemieszczamy kursor myszki w wybrany przez nas punkt, od którego chcemy rozpocząć rysowanie. Następnie wciskamy lewy klawisz myszki i przemieszczamy jej kursor, trzymając cały czas przycisk wciśnięty. Kursor zostawia na obrazku ślad. Gdy chcemy skończyć rysowanie danej linii zwalniamy przycisk myszy. Ołówkiem możemy namalować dowolne kształty, ale tylko jedną, ustaloną z góry szerokością kreski. 2. Pędzel za jego pomocą możemy również malować dowolne kształty, w taki sam sposób jak ołówkiem. Różnica polega na tym, iż możemy wybrać grubość oraz kształt pędzla, którym malujemy. Odpowiednie opcje pojawiają się po wybraniu pędzla, pod paskiem z narzędziami (patrz: rysunek 4.1). Mamy do wyboru cztery rodzaje pędzla (okrągły, kwadratowy, dwa ukośne), w trzech rozmiarach. Interesujący kształt i wielkość wybieramy poprzez kliknięcie na ich symbolu. Tu pojawiają się opcje aktualnie wybranego narzędzia Rysunek 4.1 Opcje narzędzi Jak namalować linię prostą? W tym celu najlepiej wybrać narzędzie, za którego pomocą rysujemy odcinki linii prostych. Gdy narzędzie zostanie przez nas wybrane przesuwamy się do punktu, w którym chcemy rozpocząć rysowanie, wciskamy lewy klawisz myszki, i trzymając go przesuwamy kursor do miejsca, w którym chcemy zakończyć odcinek. Tam zwalniamy przycisk. W miejscu opcji mamy możliwość wybrania grubości linii. Wybrana grubość obowiązuje do momentu jej ponownej zmiany. Wskazówka: Podczas rysowania linii pionowych i poziomych warto przytrzymać klawisz SHIFT. Umożliwi to poprowadzenie ich w łatwy sposób. Uwaga! Wybrana grubość linii jest także grubością krawędzi obiektów takich jak prostokąty i elipsy. CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 11

12 Jak namalować obiekt zbudowany z linii łamanej? Można oczywiście skorzystać z któregoś z narzędzi opisanych wyżej, lecz znacznie prościej zrobić to za pomocą linii łamanej. W tym celu trzeba wybrać z paska narzędzi ikonkę symbolizującą dowolny kształt zbudowany z linii łamanej. Następnie ustawiamy kursor w miejscu, gdzie chcemy rozpocząć pierwszy odcinek naszej łamanej. Tam klikamy, a następnie przesuwamy kursor do punktu, w którym chcemy zakończyć ten odcinek prostej, a rozpocząć następny. Tak postępujemy do momentu, w którym chcemy zakończyć rysowanie. Wówczas klikamy dwukrotnie myszką w miejscu zakończenia. Wtedy koniec ostatniego odcinka zostanie połączony z początkiem pierwszego! Łamaną narysowaną za pomocą tego narzędzia łatwo można wypełnić kolorem. Jak namalować prostokąt? Do malowania prostokątów służy narzędzie oznaczone ich symbolem -. Po jego wybraniu przesuwamy kursor myszki do miejsca, w którym ma się znaleźć jeden z rogów naszego prostokąta (np. lewy górny). Następnie wciskamy lewy klawisz myszki i przeciągamy kursor myszki (nie puszczając klawisza) do miejsca, gdzie ma się znaleźć przeciwległy róg (np. prawy dolny). Wówczas puszczamy klawisz myszy. Jak wybrać kolor, którym chcemy malować? Aktualny kolor Aktualny kolor W programie Paint korzystamy z dwóch pisaka tła (pierwszoplanowy) kolorów pierwszo- i drugoplanowego (inaczej z (drugoplanowy) koloru pisaka i koloru tła). Wybrać je możemy z palety barw umieszczonej w dole okienka programu. Paleta wygląda jak na rysunku 4.2. Kolor pisaka wybieramy przez kliknięcie na interesującej nas barwie (znajdującej się na Rysunek 4.2 Paleta kolorów palecie) lewym klawiszem myszki. Barwę tła wybieramy poprzez kliknięcie interesującego nas koloru prawym klawiszem myszki. Jak wypełnić kolorem namalowany obiekt? Po namalowaniu konturów obiektu, możemy go pokolorować. W tym celu trzeba wybrać kolor, jakim chcemy wypełnić obiekt, a później narzędzie słoiczek z farbą. Następnie przesuwamy kursor myszy nad obszar rysunku, który chcemy pokolorować, i wciskamy lewy klawisz myszki. Uwaga! Kolorować możemy tylko zamknięte konturami obszary rysunku. Inaczej, farba rozleje się na obszar, którego nie chcemy kolorować! Jeśli tak się stanie, należy cofnąć operację, i sprawdzić, gdzie wystąpiła przerwa w konturze wypełnianego obiektu. Jak cofnąć ostatnio wykonaną operację? W tym celu trzeba posłużyć się menu znajdującym się w górnej części okienka programu Paint, zaraz pod jego tytułem. Należy wybrać stamtąd menu EDYCJA (poprzez kliknięcie na nim), a następnie opcję COFNIJ. Ilustruje to rysunek 4.3. Rysunek 4.3 CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 12

13 Uwaga! W programie Paint cofnąć można tylko ostatnio wykonaną operację. Jak namalować prostokąt o czarnych krawędziach i czerwonym tle? Należy wybrać jako kolor pierwszoplanowy 1. Tylko kontury (pisaka) czarny nim zostaną namalowane 2. Kontury oraz tło krawędzie, następnie kolor czerwony jako kolor 3. Tylko tło drugoplanowy (tło). Następnie wybrać narzędzie rysowania prostokąta. Po jego wybraniu, pod paskiem narzędzi pojawią się opcje, takie jak na rysunku 4.4. Należy wybrać opcję 2 Kontury i Rysunek 4.4 Opcje narzędzi: tło. Następnie malujemy prostokąt. Przedstawiony powyżej schemat postępowania dotyczy także rysowania obiektów takich, jak elipsa (koło), prostokąt, kwadrat, prostokąt (kwadrat) z zaokrąglonymi rogami, oraz obiekt z linii łamanej. Uwaga! Jeśli wybierzemy opcję 3 (tylko tło rysunek 4.4), wówczas kolorem wypełnienia jest kolor pierwszoplanowy, czyli kolor pisaka! Jak namalować kwadrat? Kwadrat rysujemy tak samo jak prostokąt. Posługujemy się także tym samym narzędziem. Jedyna różnica, to podczas rysowania kwadratu dodatkowo przytrzymujemy klawisz SHIFT (znajdujący się w lewym i prawym dolnym rogu klawiatury). Wówczas komputer sam tak skaluje nasz rysunek by był on kwadratem. Rysowanie kończymy zwalniając najpierw klawisz myszki, a później SHIFT. Jak namalować koło? Koło namalujemy posługując się narzędziem rysowania elipsy ( ), postępując tak samo jak przy rysowaniu kwadratu (tj. przytrzymując klawisz SHIFT podczas malowania). Jak zetrzeć część rysunku? Do wycierania służy nam oczywiście narzędzie gumki. Dysponujemy trzema jej rozmiarami. Wielkość tą wybieramy z opcji pojawiających się pod paskiem narzędziowym. Uwaga! Gumka ściera do aktualnie ustawionego koloru drugoplanowego (koloru tła). Wskazówka: Możemy wycierać wszystko przytrzymując klawisz lewy myszki, lub tylko obiekty namalowane aktualnie wybranym kolorem pierwszoplanowym jeśli przytrzymywać będziemy klawisz prawy myszki. CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 13

14 Jak usunąć cały tworzony obraz? Czasem to, co zrobiliśmy nie podoba się nam i chcielibyśmy zacząć od początku. W tym celu należy wybrać z menu OBRAZ opcję WYCZYŚĆ OBRAZ (rysunek 4.5). Rysunek 4.5 Czyszczenie całego rysunku UWAGA! Opcja ta jest nieaktywna, jeśli na rysunku jest aktualnie zaznaczony jakiś jego fragment (narzędziem Zaznacz lub Zaznacz dowolny kształt patrz: rozdział 8). Ćwiczenia z malowania Ćwiczenie 1 Namaluj na jednym rysunku prostokąt (czerwone obramowanie, brak wypełnienia), elipsę (czarna krawędź, zielone tło), koło (tylko żółte tło), kwadrat (cały niebieski), czerwoną linię prostą, oraz trójkąt równoramienny (granatowe krawędzie i pomarańczowe tło). Rysunek ma wyglądać następująco: Rysunek 4.6 Ćwiczenie pierwsze wygląd rysunku Ćwiczenie 2 Utworzony rysunek zapisz na Pulpicie pod nazwą geometria. Po zapisaniu proszę zamknąć program PAINT. Jak to zrobić? Zapraszam do rozdziału 6 Zapisywanie dokumentu. Ćwiczenie 3 Proszę wczytać (otworzyć) dokument geometria. Jak to zrobić? Proszę zapoznać się z rozdziałem 7 Otwieranie zapisanego dokumentu. CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 14

15 Ćwiczenie 4 Proszę pokolorować na czerwono elipsę znajdującą się w dokumencie geometria i zapisać tak zmieniony dokument pod nową nazwą geometria poprawiona. Jak to zrobić? Odpowiedź na to pytanie znajdą Państwo w rozdziale 8 Różnica między Zapisz a Zapisz jako.... Ćwiczenie 5 Proszę namalować rysunek domku z dróżką doń prowadzącą, chmurkami i słonkiem na niebie, drzewkiem obok domku. Obrazek powinien wyglądać mniej więcej jak na rysunku 4.7. Tak stworzony dokument należy zapisać pod nazwą Domek na Pulpicie. Ćwiczenie 6 Proszę namalować pisankę wielkanocną (podobną do tej z rysunku 4.8), i zapisać ja na Pulpicie pod nazwą Pisanka. Ćwiczenie 7 Proszę rozmnożyć pisankę z dokumentu Pisanka do liczby czterech jajek metodą kopiuj wklej (patrz: rozdział 8). Tak zmieniony dokument proszę zapisać jako Pisanki. Rysunek 4.7 Ćwiczenie 5 Domek Rysunek 4.8 Ćwiczenie 6 Pisanka CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 15

16 5. Zapisywanie dokumentu na przykładzie programu Paint Poprzedni rozdział zakończył się ćwiczeniem polegającym na zapisaniu, stworzonego za pomocą programu Paint, obrazka. Ten rozdział odpowie nam na pytanie jak to zrobić. Wszystkie stworzone przez nas dokumenty (niezależnie od tego, jakiego są rodzaju obraz, tekst, dźwięk) przechowywane są w komputerze w postaci tzw. plików. Jest to elektroniczna forma zapisu danych (inaczej - dokumentów), programów itd. Każdy plik (dokument) zapisany w komputerze musi posiadać swoją nazwę. Gdy już stworzyliśmy jakiś dokument (np. rysunek z ćwiczenia 1 rozdział 4) należy go zachować. Aby tego dokonać, należy rozwinąć menu PLIK w okienku programu, z którego korzystamy (w naszym wypadku będzie to okienko programu PAINT). Tutaj należy wybrać opcje ZAPISZ, bądź ZAPISZ JAKO... (patrz: rysunek 5.1) Jeśli dany dokument jest nowy i pierwszy raz go zapisujemy wówczas, którą z nich wybierzemy nie ma znaczenia. O różnicy dowiemy się w dalszej części tekstu. Aby zapisać nowy dokument należy wybrać opcję ZAPISZ z menu PLIK. Rysunek 5.1 Menu PLIK wybór opcji zapisywania dokumentu Po wybraniu opcji ZAPISZ, na ekranie pojawi się okienko pt. Zapisz jako... (patrz rysunek 5.2). Należy następnie wpisać nazwę naszego dokumentu, określić miejsce docelowe (folder teczkę w którym ma zostać zapisany) oraz jego typ. Tę ostatnią opcję na razie pominiemy, przyjmując, że jest dobrze wybrana domyślnie przez komputer. Jako miejsce docelowe nowego dokumentu komputer zazwyczaj wybierze folder Moje dokumenty. Jeśli więc nasz nowy dokument ma zostać tam zapisany, wówczas podajemy tylko jego nazwę. Następnie należy kliknąć na przycisku ekranowym ZAPISZ i gotowe. Okienko pt. Zapisz jako... powinno zniknąć, a dokument zostać zapisany. CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 16

17 1. Nazwa pliku - W tym okienku należy wpisać nazwę dokumentu, pod jaką ma zostać zapisany. 6.Lista podfolderów, znajdujących się w okienku Zapisz w (tu oznaczonym nr 2) 2. Zapisz w - Określenie miejsca, w którym ma zostać zapisany nasz dokument. 5. Zapisz - Jeśli wpisaliśmy nazwę naszego dokumentu, określiliśmy miejsce, gdzie ma zostać zapisany, oraz jego typ, wówczas klikamy na klawiszu zapisz. 3. Zapisz jako typ - Określenie typu naszego dokumentu. 4. Anuluj - Jeśli nie chcemy zapisać pliku (np. wybraliśmy omyłkowo tę opcje z menu, wówczas możemy wycofać się klikając na klawiszu ekranowym Rysunek 5.2 Okienko zapisywania dokumentów (plików). Jeśli chcemy wybrać inne miejsce zapisu dla naszego dokumentu, to trzeba rozwinąć listę wyboru (patrz: 2 rysunek 5.2). Wówczas ukaże się lista wyglądająca podobnie do tej, umieszczonej na rysunku 5.3. Z niej wybieramy miejsce, w którym chcemy zapisać nasz dokument. W ćwiczeniu 2 z rozdziału 2 będzie to Pulpit. Kliknięcie lewym klawiszem myszki na strzałce rozwija listę Poprzez kliknięcie wybieramy z listy miejsce docelowe.(np. Pulpit) Rysunek 5.3 Wybieranie miejsca docelowego dla zapisywanego dokumentu. Uwaga! Jeśli dokument zostanie zapisany prawidłowo, wówczas pokaże się jego nazwa na pasku tytułu okienka. Jest to sygnał, że operacja zapisania się powiodła. Do zapisywania dokumentów jeszcze będziemy w niniejszym skrypcie powracać. W rozdziale 7 opisana została różnica między Zapisz a Zapisz jako... CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 17

18 6. Otwieranie zapisanego dokumentu na przykładzie programu Paint Często potrzebujemy powrócić do dokumentu wcześniej stworzonego, na przykład po to by go wydrukować lub zmienić. W tym celu należy go otworzyć w programie, w którym został zapisany lub takim, który to potrafi. Tutaj opisze jak wczytać dokument zapisany w poprzednim rozdziale (czyli jak wykonać ćwiczenie 3 z rozdziału 4). Dokument możemy otworzyć na dwa sposoby: 1) poprzez kliknięcie na jego ikonce, 2) przez wybranie opcji menu PLIK OTWÓRZ w programie, w którym chcemy dokument odczytać oraz znalezienie odpowiedniego dokumentu. Sposób pierwszy otwarcie dokumentu poprzez kliknięcie na jego ikonce W celu otwarcia dokumentu musimy znać jego nazwę. Jeśli otwieramy dokument z ćwiczenia 3 rozdziału 4, to nazwą dokumentu jest geometria. Należy więc znaleźć na pulpicie bo tam go zapisaliśmy ikonkę tego dokumentu (wygląda tak, jak na rysunku 6.1). Następnie klikamy na niej dwukrotnie. Powinno się wówczas otworzyć okienko programu Paint z wczytanym rysunkiem zachowanym pod nazwą geometria. Rysunek 6.1 Uwaga! Dwukrotne kliknięcie pomiędzy pierwszym a drugim kliknięciem nie może być zbyt długiej przerwy oraz nie powinniśmy poruszyć myszką. Lepiej też jest klikąć na obrazku ikonki, a nie na jej nazwie. Klikanie na nazwie może doprowadzić do przejścia w tryb jej edycji. Sposób drugi otwarcie dokumentu poprzez menu PLIK w programie PAINT Oczywiście tak, jak poprzednio, musimy znać nazwę dokumentu, który chcemy otworzyć. Następnie uruchamiamy program, w którym chcemy odczytać (otworzyć) nasz dokument w naszym przypadku PAINT. Jeśli program był otwarty wcześniej, ale nie jest aktywny (pracuje w tle), to wówczas przełączamy się tak, aby był on aktywny. (Nie wskazane jest otwierać drugi raz programu już uruchomionego.) Następnie rozwijamy menu PLIK i wybieramy opcję OTWÓRZ... powinno na ekranie uruchomić się okienko pt. Otwórz (patrz: rysunek 6.2). Gdy ukaże się nam okienko Otwórz, wówczas wybieramy gdzie dokument ma być szukany (chmurka 1a rys. 6.2), następnie wybieramy, który dokument chcemy otworzyć (chmurka 2 rys. 6.2), a następnie klikamy na przycisku Otwórz (chmurka 3 rys. 6.2). Jeśli wszystko zrobiliśmy prawidłowo, to nasz dokument powinien się wczytać i ukazać w okienku Paint a. Który sposób wybrać? Nie ma większego znaczenia, którym sposobem otworzymy nasz dokument. Pierwszy sposób jest zazwyczaj szybszy, gdy nie mamy jeszcze uruchomionego programu, za którego pomocą chcielibyśmy otworzyć dany dokument. Natomiast, jeśli program jest otwarty, to lepiej jest skorzystać z drugiego sposobu. Pozwala to uniknąć otworzenia kilku sesji tego samego programu, gdy nie są nam potrzebne. Czasem, rzecz jasna, zdarza się, że CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 18

19 potrzebujemy mieć uruchomione jednocześnie np. dwie sesje Paint a, gdyż pracujemy nad dwoma rysunkami. Wówczas lepszy okaże się pewnie sposób pierwszy. 1a. Szukaj w - W tym okienku musi być podane miejsce, w którym spodziewamy się znaleźć szukany dokument. 1c. Strzałka szukaj w Kliknięcie na strzałce rozija listę, z której możemy wybrać miejsce poszukiwania naszego dokumentu. 4.Typ dokumentu domyślnie jest ustawiony poprawnie (zazwyczaj*) 2. W tym okienku wybieramy dokument do otwarcia (przez kliknięcie na nim). 1b.Kliknięcie na tym przycisku ekranowym powoduje automatyczne przejście do pulpitu w okienku Szukaj w: (chmurka 1a.) 3. Otwórz kliknięcie na nim powoduje wczytanie wybranego dokumentu. Rysunek 6.2 Wygląd okienka Otwórz *Komputer (a tak naprawdę jego system operacyjny) rozróżnia zapisane dokumenty (a także inne pliki) po ich typie. Typ dokumentu jest zapisywany w nazwie dokumentu za pomocą trzyliterowego rozszerzenia. Rozszerzenie to jest zapisywane po kropce na końcu nazwy danego dokumentu. Tak więc, standardowe (ustawione domyślnie) rozszerzenie dokumentu zapisywanego za pomocą programu Paint to bitmapa (.BMP). Jeśli zapisaliśmy dokument jako inny typ (np..jpg), wówczas dokument tak zapisany nie pojawi się w okienku OTWÓRZ (chmurka 2 rysunek 6.2) dopóty, dopóki nie zmienimy typu na odpowiedni (np. właśnie.jpg), lub na wszystkie pliki (*.*) (chmurka 4 rysunek 6.2). Więcej na temat rozszerzeń plików dowiedzą się Państwo z następnych rozdziałów. CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 19

20 7. Zapisywanie dokumentu różnica między Zapisz a Zapisz jako... W tym rozdziale omówimy różnicę pomiędzy opcjami Zapisz a Zapisz jako... z menu Plik. PLIK ZAPISZ Jeśli zapisujemy za pomocą tej opcji nowy dokument, wówczas działa ona jak Zapisz jako.... To znaczy, że uruchamiane jest okienko jak na rysunku 5.2 w rozdziale 5. Dalej postępujemy tak jak tam zostało to opisane. Jeśli wykonamy funkcję Zapisz na dokumencie, który był już wcześniej zapisywany, wówczas zostanie on zapisany pod aktualną nazwą, w miejscu, gdzie był zapisany ostatnim razem (nie będziemy pytani ani o miejsce zapisu, ani o nazwę dokumentu). Oznacza to, iż stara wersja dokumentu zostanie zastąpiona nową wersją. PLIK ZAPISZ JAKO Ta opcja pozwala nam zapisać dokument pod nową nazwą, jako nowy dokument. Korzystając z niej możemy również zmienić miejsce, w którym dokument zostanie zapisany. Opcja ta służy nam więc do zapisania nowej, zmienionej wersji dokumentu pod nową nazwą, ewentualnie w nowym miejscu. Jednocześnie nie tracimy poprzedniej wersji, która czasem może być potrzebna. Przykładem zastosowania może być tutaj laurka. Stworzyliśmy laurkę dla cioci i zapisaliśmy ją pod nazwą laurka dla cioci. Następnie doszliśmy do wniosku, że babcia także powinna dostać laurkę. Ponieważ jednak jesteśmy leniwi, dlatego nie chce się nam tworzyć laurki od nowa. Wczytujemy więc poprzednio zrobioną i zmieniamy tylko dedykację. Następnie chcemy zapisać tak stworzoną laurkę dla babci. Nie użyjemy jednak opcji Zapisz, gdyż stracilibyśmy laurkę przeznaczoną dla cioci, a nazwa dokumentu laurka dla cioci nijak by się miała do treści naszego dokumentu. Wykorzystamy więc opcję Zapisz jako, gdzie wprowadzimy nową nazwę laurka dla babci. W ten prosty i szybki sposób będziemy mieli zapisane obie laurki jedną dla cioci, drugą dla babci. Podsumowując, aby wykonać ćwiczenie z rozdziału 4 należy użyć funkcji Zapisz jako..., i wprowadzić nazwę dokumentu geometria poprawiona. CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 20

21 8. Funkcje: wytnij kopiuj wklej na przykładzie programu Paint W tym rozdziale zajmiemy się funkcjami kopiuj i wklej. Występują one w większości programów, a ich działanie jest zawsze takie same. Służą do powielania fragmentów dokumentów oraz do ich przenoszenia między różnymi dokumentami. Zacznijmy jednak od początku. Omówimy sobie funkcje kopiuj wklej na przykładzie dokumentu Pisanki stworzonego przez nas przy okazji wykonywania ćwiczenia 6 z rozdziału 4. Przy okazji omówimy więc ćwiczenie 7 z tego rozdziału. Treścią zadania jest zrobienie z jednej pisanki czterech. Posłużymy się narzędziem służącym do zaznaczania ( ) fragmentów rysunku. Po jego wybraniu należy narysować za jego pomocą prostokąt, obejmując nim tą część rysunku, którą będziemy chcieli skopiować. W przypadku ćwiczenia 7 będzie to cała pisanka (patrz: rysunek poniżej). 2. Menu Edycja. Menu edycja rozwijamy klikając raz na jego nazwie lewym klawiszem myszki. Następnie możemy wybrać z niego opcję Kopiuj. 3. Kopiuj przenosi kopię zaznaczonego fragmentu do schowka, skąd później będziemy mogli ją wkleić do tego samego, bądź innego dokumentu. 1. Obwódka powstająca na skutek użycia narzędzia Zaznacz. Gdy ją narysowaliśmy, możemy przejść do menu edycja. Rysunek 8.1 Kopiowanie zaznaczonego obiektu (tu: fragmentu rysunku) Gdy zaznaczyliśmy już żądany fragment rysunku, wówczas przechodzimy do menu EDYCJA, skąd wybieramy opcję KOPIUJ (patrz: rysunek powyżej). CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 21

22 Uwaga! Opcja KOPIUJ nie będzie aktywna (nie będzie można jej wybrać) jeśli żaden fragment rysunku nie będzie zaznaczony! Następnie znowu rozwijamy menu EDYCJA, tym razem wybierając z niego opcję WKLEJ. Gdy to zrobimy, wówczas w lewym górnym rogu okienka ukaże się nam powielony fragment, który wcześniej skopiowaliśmy. Wskazówka: Dopóki wstawiony fragment jest otoczony przerywanym prostokątem (takim samym jak w przypadku zaznaczania), dopóty możemy chwycić go za środek i przeciągnąć myszką w dowolne miejsce (w tym celu należy użyć metody: chwyć, przeciągnij, upuść czyli najechać na niego kursorem, wcisnąć lewy klawisz myszy, i trzymając go przesunąć jej kursor). Operacje wklejania możemy powtarzać wielokrotnie. Oznacza to, iż jeśli chcemy powielić obiekt kilkukrotnie, nie musimy za każdym razem powtarzać wszystkich powyższych czynności. Wystarczy kilka razy wkleić żądany fragment. Skopiować musimy go tylko raz na początku. Czym się różni opcja WYTNIJ od KOPIUJ? Za pomocą opcja WYTNIJ kopiuje zaznaczony fragment do schowka usuwając go jednocześnie z dotychczasowego miejsca. Za jej pomocą można przenosić zaznaczone obiekty pomiędzy różnymi miejscami w obrębie jednego jak też kilku dokumentów. Wskazówka: Narzędzia KOPIUJ, WKLEJ, WYTNIJ, działają tak samo w większości programów obsługiwanych przez Windows 9x (a także 3.1 i NT). Wskazówka: To, co zostało umieszczone w schowku, może w nim pozostać mimo zamknięcia aplikacji, z której zostało pobrane. Umożliwia to skopiowane w jednym programie, przenieść do drugiego, mimo że pierwotny dokument został zamknięty. Do zagadnień poruszonych w tym rozdziale będziemy jeszcze powracać przy okazji omawiania innych programów niż Paint. Podsumowanie Aby skopiować obiekt z jednego miejsca w należy: znaleźć i zaznaczyć dany obiekt, skopiować go (EDYCJA KOPIUJ), przejść do miejsca docelowego, wkleić obiekt (EDYCJA WKLEJ). CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 22

23 9. Notatnik posługiwanie się klawiaturą Notatnik jest bardzo prostym edytorem tekstu, czyli programem umożliwiającym wprowadzanie, edycję i wydruk dokumentów tekstowych. Określenie prosty wiąże się z jego bardzo ograniczonymi możliwościami oraz prostotą obsługi. Dlatego też od niego zaczniemy naukę posługiwania się klawiaturą. Sam program Notatnik jest wykorzystywany zazwyczaj do edycji tzw. plików systemowych, w których przetrzymywane są istotne informacje dla systemu operacyjnego, a także do przeglądania plików z informacjami dołączanymi do programów, a dotyczącymi ich instalacji, itp. rzeczy. Czasem bywa również używany przez programistów i twórców stron WWW, jako narzędzie do edycji kodu programu lub języka HTML. Jak uruchomić program Notatnik? W tym celu posłużymy się menu START, tak jak zrobiliśmy to w przypadku uruchamiania programu PAINT (patrz rozdział 2). Notatnik znajduje się dokładnie w tym samym miejscu co Paint, czyli: START PROGRAMY AKCESORIA NOTATNIK. Co zobaczyć powinniśmy po uruchomieniu programu? Naszym oczom ukaże się standardowe okienko systemu Windows 95/98, podobne jak w przypadku programu Paint (patrz: rysunek 9.1). Rysunek 9.1 Okienko programu Notatnik Rysunek 9.2 Zawijanie wierszy Jak widać nie ma żadnych pasków narzędziowych, a menu u góry okienka zawiera tylko cztery pozycje. Świadczy to o prostocie tego narzędzia. Wpisywany tekst będzie się ukazywał w środku okienka. Jednak, aby nie wychodził on poza okienko (dla naszej wygody), będziemy musieli włączyć funkcję Zawijaj wiersze z menu Edycja (patrz: rysunek 9.2). Jak to zrobimy, wówczas możemy przystąpić do pracy z programem. Posługiwanie się klawiaturą Tekst wprowadzamy za pomocą klawiatury komputera. Symbole umieszczone na klawiszach w części dolnej uzyskujemy wciskając dany klawisz opatrzony interesującym nas symbolem lub literą. Symbole umieszczone na górze opisu klawisza otrzymujemy na ekranie poprzez wciśnięcie i przytrzymanie klawisza SHIFT (prawy i lewy dolny róg klawiatury) oraz wciśnięcie wówczas klawisza zawierającego w opisie interesujący nas znak. Np.: aby CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 23

24 uzyskać 5 naciśniemy klawisz zawierający symbol piątki. Natomiast, aby uzyskać znak % naciśniemy klawisz SHIFT, przytrzymamy i wciśniemy klawisz piątki mający w swym opisie również symbol %. Proszę spróbować. Duże litery otrzymujemy poprzez przytrzymanie klawisza SHIFT i wciśnięcie klawisza odpowiadającego symbolowi oczekiwanej przez nas literki. Można też przestawiać tryb pracy na wielkie litery, lub małe litery. Dokonujemy tego używając klawisza CapsLock (lewa strona klawiatury). Jego wciśnięcie powoduje zaświecenie się diody w prawym górnym rogu klawiatury. Świecąca się dioda informuje nas, że teraz naciśnięcie klawisza literki odpowiada dużej literze, a naciśniecie klawisza SHIFT oraz literki - literze małej. Następne naciśniecie klawisza CapsLock spowoduje wyłączenie lampki w prawym górnym rogu i powrót do poprzedniego trybu pracy, tj. sam klawisz litery - znak mały, SHIFT i znak litery - litera duża. Polskie literki uzyskamy naciskając i przytrzymując prawy klawisz ALT i wciskając odpowiednik literki polskiej w alfabecie łacińskim. Wciskając i przytrzymując prawy ALT i SHIFT oraz A uzyskamy Ą. (ALT po to, aby uzyskać literkę polską, SHIFT po to by uzyskać literkę dużą). Jedynym wyjątkiem jest literka ź. W tym wypadku kombinacja prawego ALT i Z jest zarezerwowana dla litery ż. W celu uzyskania litery ź trzeba wcisnąć prawy ALT oraz X. Przykłady inne zostały zebrane w tablicy 1 na stronie 25. Poprawiania tekstu wprowadzanego dokonujemy za pomocą strzałek kursora tekstowego (blok klawiatury pod klawiszami DELETE, END, itp. w kształcie odwróconej litery T), oraz klawiszy HOME, END, PageUp, PageDown, Delete, Backspace. Klawisze strzałek kursora tekstowego służą do poruszania się po tekście już wpisanym. Umożliwiają ustawienie kursora w dowolnym miejscu i dopisanie znaków lub usunięcie ich. Np. wpisaliśmy: Katażyna idzie do sklepu. Teraz zauważyliśmy, że popełniony został błąd. Przesuniemy więc kursor tekstowy (w naszym przykładzie oznaczony jako ) w lewo za pomocą strzałki kursora przed literkę ż. Kata żyna idzie do sklepu. Następnie naciśniemy klawisz DELETE, co spowoduje usunięcie litery ż: Kata yna idzie do sklepu. Wówczas naciśniemy po kolei r z co spowoduje poprawienie do końca błędu: Katarz yna idzie do sklepu. Teraz za pomocą strzałki kursora możemy przenieść się na koniec wiersza i pisać dalej. Do przesunięcia się na koniec wiersza możemy wykorzystać również klawisz END. Przesuwa on zawsze kursor tekstowy na koniec linii, w przeciwieństwie do klawisza HOME, który ustawia go na początku. Klawisz PageUp przesuwa nasze pole widzenia o ekran w górę, natomiast klawisz PageDown o ekran w dół. Proszę wypróbować działanie tych klawiszy, gdyż znacznie ułatwiają późniejsze poruszanie się po tekście. Ćwiczenie 1 Proszę wprowadzić do notatnika poniższy tekst, zachowując przy tym wszystkie znaki, wielkość (tzn. mała/duża) liter, ale nie przejmując się czy zajmuje on linijkę dwie, czy trzy. Ala ma kota. Kot ma Alę. ąśćąść; ŻABA, ŹREBAK. (Słoń) krowa. 123*23/4 =? I Co z tego? CÓŻ za BEZSENSOWNY tekst! Ćwiczenie 2 Proszę zmienić rozmiar okienka Notatnika. Co Państwo zauważyli? CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 24

25 Przy zmianie rozmiaru okienka tekst sam się dopasowuje do jego wielkości i zawsze w tym wypadku widać go na ekranie (pod warunkiem, że włączyliśmy WIDOK ZAWIJANIE WIERSZY). Zasady poprawnego wprowadzania tekstu (część 1) Teraz czas napisać parę słów na temat prawidłowego wprowadzania tekstu. Przez słowo prawidłowego rozumiemy tutaj takie wprowadzenie tekstu do komputera, które umożliwia dowolną, dalszą jego obróbkę bez problemów. O co więc dokładniej chodzi? Po pierwsze sprawa akapitów. Akapit jest bardzo ważną jednostką pisanego tekstu. Najprościej definiując akapit można powiedzieć, że jest to fragment tekstu dotyczący jednej myśli. Dla programów komputerowych jest to fragment tekstu napisany pomiędzy jednym wciśnięciem klawisza ENTER, a kolejnym jego wykorzystaniem. Kiedy wciskamy klawisz ENTER? Klawisz ten wykorzystywany jest do przejścia do nowej linii, ale tylko przy jednoczesnym tworzeniu nowego akapitu. Jeśli nie zachodzi potrzeba utworzenia nowego akapitu, zaufajmy edytorowi. Edytor sam przeniesie nasz kursor do nowej linijki, gdy tylko uzna, że wpisywany przez nas tekst nie mieści się w linii poprzedniej. Nie musimy więc nerwowo śledzić, czy trzeba przenieść się do nowego wiersza, tak jak miało to miejsce w maszynie do pisania. Druga ważna sprawa to znaki przystankowe. Pamiętajmy, aby znak przystankowy (taki jak kropka, przecinek, średnik) pisać zawsze bezpośrednio za wyrazem, bez żadnego odstępu. Natomiast zawsze po znaku przystankowym dajmy jeden znak odstępu (spacji). Natomiast nawias piszemy zawsze: bez spacji po nim przy otwieraniu, i bez spacji przed nim przy zamykaniu. To samo dotyczy również cudzysłowu. wyraz, wyraz wyraz; wyraz Dobrze wyraz, wyraz wyraz,wyraz wyraz ; wyraz ŹLE!!! Wyraz wyraz wyraz. Wyraz wyraz. Wyraz wyraz wyraz.wyraz wyraz. (wyraz) ( wyraz ) (wyraz wyraz wyraz) (wyraz ) wyraz wyraz CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 25

26 Tablica 1 - Przykłady uzyskiwania różnych znaków z klawiatury. Wciśnięte klawisze Uzyskany wynik Wciśnięte klawisze Uzyskany wynik ALT + SHIFT + A Ą ALT + A ą ALT + SHIFT + S Ś ALT + S ś ALT + SHIFT + Z Ż ALT + Z ż ALT + SHIFT + X Ź ALT + X ź ALT + SHIFT + S Ś ALT + S ś ALT + SHIFT + O Ó ALT + O ó ALT + SHIFT + L Ł ALT + L ł ALT + SHIFT + N Ń ALT + N ń SHIFT + A A A a SHIFT + B B B b SHIFT + 1! 1 1 SHIFT +, <,, Ćwiczenie 3 Mając na uwadze wszystkie wyżej wymienione wskazówki proszę napisać parę zdań o sobie. Proszę następnie zapisać tak stworzony dokument pod nazwą Ja na pulpicie. Operacja zapisywania przebiegać powinna tak samo jak w przypadku programu Paint (patrz: rozdział 5). Także powinniśmy wybrać menu PLIK, a z niego opcję ZAPISZ. Komputer zapyta się wówczas o nazwę pliku, którą trzeba podać. Jako miejsce zapisania powinniśmy wybrać (jeśli nie jest już ustawione) Pulpit. Jedyna oczywista różnica w porównaniu do zapisywania obrazka stworzonego przy pomocy programu Paint, to typ pliku (dokumentu). Tym razem będzie to.txt, czyli plik tekstowy. Program ustawi go w tym wypadku domyślnie, więc nie musimy się tym zbytnio przejmować. Zwróćmy po prostu na to uwagę. CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 26

27 10. Pliki elektroniczny sposób zapisu danych Plik jest to zbiór danych powiązanych ze sobą logicznie i stanowiący dla komputera jedną całość. Jest to podstawowa jednostka związana z przechowywaniem danych w postaci elektronicznej. Plik może zawierać obrazek stworzony przez nas w programie graficznym, tekst, który napisaliśmy w edytorze tekstu, czy innego rodzaju przetwarzane przez nas dane. Także całe oprogramowanie naszego komputera (system operacyjny i aplikacje) jest zapisane na twardym dysku w postaci plików. Plik jest dla użytkownika widoczny jako ikona podpisana jego nazwą np. lub. Jak widać wygląd ikony zależy od zawartości (typu) pliku. Aby w danych zgromadzonych w naszym komputerze panował porządek stosuje się foldery (inaczej nazywane również katalogami). Folder jest widoczny dla użytkownika jako specjalnego rodzaju ikona podpisana jego nazwą np.. W folderze możemy umieszczać dowolne pliki, a także kolejne foldery. Spełnia on rolę teczki na dokumenty (pliki dokumentów, programów itp.). Dwukrotne kliknięcie na ikonie folderu otworzy dla nas okno, w którym widoczna będzie jego zawartość (w tym wypadku, jak sugeruje nazwa, zawierającego zdjęcia). Zamiast dwukrotnego kliknięcia można posłużyć się prawym klawiszem myszki. Wystarczy nim raz kliknąć na ikonce folderu oraz gdy zobaczymy menu kontekstowe, wybrać opcję OTWÓRZ. Kliknięcie na ikonie reprezentującej plik w folderze spowoduje wyświetlenie w lewej części okienka informacji o pliku oraz, jeśli jest to możliwe, podglądu jego zawartości. Foldery mogą się znajdować w dowolnym miejscu na twardym dysku lub dyskietce. Mogą być zagnieżdżane, czyli jeden folder może zawierać w sobie kilka innych. Z plikiem wiąże się spora ilość ważnych Rysunek 10.1 informacji. Jedną z nich jest jego wielkość. Wielkość pliku (dokumentu) podawana jest w jednostkach zwanych bajtami. Jeden bajt to odpowiednik zapisanej literki bądź innego znaku (kropki, przecinka itd.), ale w formacie podstawowym bez informacji takich jak pogrubienie, wielkość, kolor itd. Ponieważ pliki mają wielkości rzędu tysięcy lub milionów bajtów stosuje się odpowiednio jednostki takie jak kilobajty i megabajty. Przeliczniki są następujące: 1 B = kb 1 MB = kb = B 1 GB = MB = kb = B Druga ważna sprawa związana z plikiem, to jego typ. O typie pliku wspominaliśmy wcześniej i jeszcze będziemy powracać do tego tematu wielokrotnie. Ćwiczenie Tu pokaże się opis i podgląd Ikony plikó CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 27

28 Z menu WIDOK okienka folderu wybierz po kolei opcje DUŻE IKONY, MAŁE IKONY, LISTA, SZCZEGÓŁY i zaobserwuj zachodzące zmiany w wyglądzie okna. CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 28

29 11. Typy plików Typ pliku jest dla systemu operacyjnego informacją, z czym tak naprawdę ma do czynienia. Zapisywany jest on jako trzyliterowe rozszerzenie nazwy pliku. Może ono być ukryte przed oczami użytkownika lub widoczne. Jakie są przykładowe rozszerzenia plików? 1).EXE plik wykonywalny zawiera kod programu zrozumiały dla naszego komputera. Większość wykorzystywanego przez nas oprogramowania przechowywana jest w plikach o takim rozszerzeniu (np. Paint lub Notatnik). 2).BMP plik z grafiką w formacie bitmapy (domyślny typ dokumentu programu Paint) 3).TXT dokument tekstowy. Zawiera czysty tekst bez formatowania typu pogrubienie, kolor, wielkość znaków itp. w pliku o takim rozszerzeniu informacje na ten temat nie są zapisywane. 4).DOC dokument programu MS Word Od typu pliku zależy najczęściej wygląd jego ikonki. Poniżej znajduje się kilka przykładów: Typ pliku powiązany jest również najczęściej z programem, który jest w stanie go obsłużyć. Dzięki temu, gdy dwukrotnie klikniemy na ikonie reprezentującej plik zawierający dokument np. dokument graficzny typu.bmp, to domyślnie uruchomi się program Paint z otwartym właśnie tym dokumentem. Zmiana typu dokumentu podczas zmiany nazwy (o czym będzie mowa w rozdziale 13) jest więc niekorzystna. Jeśli typ zostanie zmieniony lub usunięty, wówczas system nie będzie wiedział, którego programu użyć do otwarcia pliku. Jest to co najmniej kłopotliwa sytuacja. Co zrobić, gdy rozszerzenia plików nie są widoczne w nazwach plików? Jeśli jesteśmy początkującymi użytkownikami komputera to nawet lepiej, gdyż nie zmienimy wówczas przez przypadek typu pliku i unikniemy w ten sposób przykrych sytuacji. Informacje o tym jak samemu ustawić wyświetlanie bądź nie rozszerzeń plików zostały umieszczone w dodatku Ustawienia systemowe. CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 29

30 12. Dyski twarde, dyskietki, CD-R czyli gdzie przechowujemy pliki Wszystkie nasze dokumenty oraz programy przechowujemy w postaci elektronicznych plików, jak to zostało opisane w poprzednim rozdziale. Gdzie jednak cały ten zapis jest przechowywany? Do przechowywania informacji komputer używa tzw. pamięci masowych. Najczęściej są to wszelkiej maści dyski twarde, dyskietki oraz CD-ROM y, czyli płyty kompaktowe. Coraz częściej spotyka się w użyciu płyty DVD. To, co sami stworzymy, najczęściej zapisujemy na dysku twardym. Jest to urządzenie znajdujące się wewnątrz komputera, gdyż dostęp fizyczny do niego nie jest człowiekowi niezbędny. Jak jest zbudowany dysk twardy? W hermetycznie zamkniętej obudowie znajdują się krążki metalowe pokryte materiałem reagującym na impulsy magnetyczne. Dyski te wirują bardzo szybko, a nad i pod nimi przemieszczają się głowice potrafiące zapisywać i odczytywać z nich dane. Jakie są istotne parametry dysku twardego? Najistotniejszym parametrem dysku jest jego pojemność. W dawnych, zamierzchłych, czasach dyski twarde miały wielkość około MB. Dzisiaj wielkość dysku wystarczająca dla przeciętnego domowego użytkownika to 4-6 GB. Bardziej wymagający kupią jednak 9-13 lub 26 GB. Drugą istotną wartością określającą dysk twardy jest prędkość dostępu i transferu danych. Dysk twardy jest urządzeniem, które zapewnia obecnie najszybszy zapis i odczyt danych. Dlatego też wykorzystuje się go przy normalnej pracy. Drugim najczęściej używanym (przynajmniej jeszcze jakiś czas) urządzeniem jest stacja dyskietek. Urządzenie to pozwala korzystać z wymiennych nośników danych zwanych dyskietkami, umiejąc na nich zapisywać i odczytywać informacje. Dyskietka służy przede wszystkim do przenoszenia dokumentów pomiędzy różnymi komputerami. Coraz częściej jednak okazuje się niewystarczająca pod każdym względem. Po pierwsze dyskietki mają bardzo małą (jak na dzisiejsze czasy) pojemność wielkości 1,44 MB. W porównaniu z pojemnością dzisiejszych dysków twardych to śmiesznie mało. Coraz częściej okazuje się, że nawet pojedyncze dokumenty nie chcą się na niej zmieścić (szczególnie graficzne). Po drugie jest urządzeniem bardzo powolnym. Biorąc więc pod uwagę jej wady oraz coraz powszechniejszy dostęp do Internetu, niejednokrotnie taniej i szybciej jest coś wysłać poprzez sieć Internet, niż wykorzystywać do tego stacje dyskietek. CD-ROM jest czytnikiem dysków optycznych (popularnie zwanych płytami kompaktowymi). Nie bez podstawnie zostało użyte słowo czytnik, gdyż urządzenie to nie potrafi zapisywać danych na tychże płytach. Na płytach kompaktowych obecnie sprzedawane są wszelkie programy zarówno do pracy biurowej, jak gry oraz oprogramowanie multimedialne. Dawniej rolę tą spełniały dyskietki. Dzisiaj zostały one praktycznie wyparte i zastąpione właśnie przez płyty kompaktowe. Oprócz dysków CD-ROM, czytnik potrafi również odtwarzać zwykłe płyty muzyczne. Oprócz opisanych tu urządzeń, na rynku znajduje się oczywiście wiele innych. Nie będziemy jednak nimi tutaj się szczegółowo zajmować. CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 30

31 13. Foldery, czyli sposób na zachowanie porządku Foldery (nazywane często teczkami lub katalogami to ostatnie określenie wzięło się z czasów, gdy dominował system operacyjny DOS) mają nam ułatwić zaprowadzenie porządku wśród plików przechowywanych przez nasz komputer. Stanowią odpowiednik teczek w biurze, w których sortuje się różne dokumenty, wiadomości itd. Stąd też ich wygląd i polska nazwa teczki. Folderów może być wiele. Możliwe, a nawet często wskazane, jest zakładanie teczek jedna w drugiej (tj. zagnieżdżonych). Tworzenie folderu. Aby utworzyć własny nowy folder należy wskazać myszką miejsce, w którym ma się on znajdować (np. pulpit, lub tło otwartego okna innego folderu) i nacisnąć prawy klawisz myszy. Powinniśmy w tym momencie zobaczyć odpowiednie menu kontekstowe. Wybieramy z niego opcję a następnie jak na rysunku.1. Rysunek 13.1 Tworzenie folderu Rysunek 13.2 Nowy folder W tym momencie powinna się we wskazanym miejscu pojawić nowa ikona folderu podpisana Nowy folder z aktywną możliwością natychmiastowej zmiany tej nazwy. Wystarczy wpisać nową nazwę i nacisnąć ENTER. Jak zmienić nazwę już istniejącego folderu, usunąć go lub powielić, omówimy w następnym rozdziale. Jak zobaczyć zawartość folderu (wejść do folderu)? Należy dwukrotnie kliknąć na ikonce folderu, którego zawartość chcemy zobaczyć. Ćwiczenie 1 Proszę utworzyć na pulpicie dwa foldery o nazwach pierwszy i drugi Ćwiczenie 2 Korzystając z programu Paint proszę stworzyć prosty rysunek i zapisać go w folderze pierwszy. Ćwiczenie 3 Otworzyć folder pierwszy i obejrzeć jego zawartość (nazwy plików, typy plików i jeśli to możliwe podgląd zawartości). Sprawdzić, jaki efekt daje dwukrotne kliknięcie na ikonie pliku. CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 31

32 14. Operacje na plikach i folderach Przenoszenie plików Aby przenieść plik z jednego folderu do drugiego należy najechać myszką nad ikonę reprezentującą odpowiedni plik nacisnąć lewy klawisz myszy i trzymając wciśnięty klawisz przeciągnąć ikonę w odpowiednie miejsce (na tło innego otwartego folderu, lub nad ikonę folderu zamkniętego). W ten sposób przeniesiemy plik w nowe miejsce, to znaczy zniknie on z dotychczasowej lokalizacji i pojawi się w nowej. Operacje tą prezentuje rysunek Rysunek 14.1 Chwyć, przenieś, upuść. Niekiedy zachodzi potrzeba przeniesienia większej ilości plików na raz. Aby to zrobić należy żądane pliki zaznaczyć. Najprostszym sposobem jest zaznaczenie ich za pomocą myszki. W tym celu trzymając wciśnięty lewy klawisz rozciągamy nad wybranymi plikami prostokąt. Pliki pod prostokątem zostaną zaznaczone na kolor niebieski. Ilustruje to rysunek Następnie chwycić za którąś z zaznaczonych ikonek i postępować tak, jak wyżej zostało to opisane. CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 32

33 Rysunek 14.2 Zaznaczanie grupy plików Kopiowanie plików Kopiowanie plików różni się od ich przenoszenia tym, że pliki zostają zarówno tam gdzie były do tej pory oraz pojawiają się w nowym miejscu. Aby uzyskać taki efekt należy podczas przeciągania plików nacisnąć klawisz Ctrl. Obok przeciąganej ikony pliku powinien pojawić się wtedy znaczek + Uwaga! Czasem, gdy chcemy przenieść plik, automatycznie pojawia się przy nim znaczek +. Wówczas, aby nie kopiować pliku, tylko przenieść go, należy podczas operacji przeciągania przytrzymać klawisz SHIFT. Usuwania plików Aby usunąć plik należy przenieść go do widocznego na pulpicie kosza (rysunek 14.3). Operacja taka jest odwracalna. Jest możliwe otwarcie kosza i wyciągnięcie wyrzuconych plików. Jest to możliwe tak długo dopóki ikona kosza wygląda tak jak na naszym rysunku, co znaczy, że kosz nie został opróżniony. Opróżnienie kosza powoduje trwałą utratę całej jego zawartości. Można tego dokonać poprzez kliknięcie na ikonie kosza prawym klawiszem myszy i wybraniu z menu opcji Opróżnij Kosz. Po opróżnieniu ikona kosza wygląda jak na rysunku 14.3b. Dopóki nie opróżniliśmy kosza, usunięte do niego pliki można odzyskać! Rysunek 14.3 Kosz: a) pełny; b) pusty. Rysunek 14.4 Opróżnienie kosza CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 33

34 W przypadku kiedy ikona kosza nie jest łatwo dostępna można usunąć plik klikając na jego ikonie prawym klawiszem myszy i wybierając z menu opcję Usuń. Prezentuje to rysunek Rysunek 14.5 Usuwanie pliku (folderu) Zmiana nazwy pliku Rysunek 14.6 Zmiana nazwy pliku (folderu) Aby zmienić nazwę pliku należy kliknąć na jego ikonie prawym klawiszem myszy i z menu wybrać opcję Zmień nazwę (patrz: rysunek 14.6)Po wybraniu tej opcji będziemy mogli edytować podpis pod ikoną. Należy przy tym pamiętać, że zmiana rozszerzenia pliku może spowodować nierozpoznawanie go przez system operacyjny. Wówczas kłopotliwe może stać się otworzenie pliku. Uwaga! Wszystkie powyżej opisane operacje dotyczą także folderów! Jedyna różnica polega na tym, iż foldery nie posiadają rozszerzeń. Ćwiczenie 1 Załóż foldery teksty oraz grafika w folderze Moje dokumenty, znajdującym się na pulpicie. Ćwiczenie 2 Skopiuj wszystkie dotychczas utworzone przez ciebie pliki z pulpitu do folderu grafika utworzonego w poprzednim ćwiczeniu. Ćwiczenie 3 Usuń do kosza z pulpitu te pliki, które skopiowałeś do folderu grafika w poprzednim ćwiczeniu. Opróżnij kosz. Ćwiczenie 4 Przenieś folder pierwszy z pulpitu do folderu Moje dokumenty. Ćwiczenie 5 Stwórz dokument ze swoim imieniem i nazwiskiem w notatniku i zapisz go pod nazwą Dane w folderze teksty (stworzonym w ćwiczeniu 1). CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 34

35 15. Kalkulator przydatne narzędzie Kalkulator jest kolejną standardową, czyli dostarczaną wraz z systemem, aplikacją systemu Windows. Jest narzędziem przydatnym. Zawsze, gdy siedzimy przy komputerze i mamy do wykonania jakieś obliczenia, jest pod ręką. Nie trzeba wówczas szukać gdzie się podział nasz prawdziwy kalkulator, lecz wystarczy uruchomić ten programik. Dodatkową zaletą tego narzędzia jest możliwość wstawiania wyników naszych obliczeń bezpośrednio do tekstu, który w danym momencie tworzymy, jeśli istnieje taka potrzeba. Do tego celu też wykorzystamy go w tym rozdziale. Ale zacznijmy od początku. Jak uruchomić aplikację kalkulatora? Kalkulator znajduje się w tym samym miejscu co Paint i Notatnik. Wchodzimy więc w menu START PROGRAMY AKCESORIA i wybieramy KALKULATOR. Aplikacja ta nieco się różni od poprzednio poznanych. Po pierwsze nie możemy dowolnie zmieniać rozmiaru okienka, w którym program ten pracuje. Ma ono dwie wielkości zależne od aktualnego trybu pracy. Tryby pracy profesjonalny i standardowy Kalkulator ma dwa tryby pracy. Można je zmieniać przy pomocy menu WIDOK umieszczonego na pasku menu. Tam mamy do wyboru opcje STANDARDOWY oraz PROFESJONALNY. Do większości zastosowań wystarcza nam widok standardowy. Dopiero, gdy mamy do policzenia bardziej skomplikowane funkcje matematyczne warto przełączyć się na widok profesjonalny. Wygląd okienka aplikacji w obu wypadkach został pokazany na rysunku poniżej. a) b) Rysunek 15.1 a) widok profesjonalny, b) widok standardowy. CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 35

36 Jak posługiwać się kalkulatorem? Możemy to robić na co najmniej dwa sposoby: posługiwać się myszką, najeżdżając na symbole odpowiednich klawiszy i wciskając je kliknięciem lewego przycisku myszki; wykorzystać blok klawiatury numerycznej umieszczony po prawej stronie klawiatury do wprowadzania liczb i wykonywania obliczeń (klawisz ENTER działa jak przycisk = w zwykłym kalkulatorze, natomiast ESC jak C). Uwaga! Aby móc korzystać w prawidłowy sposób z klawiatury numerycznej (tj., aby służyła nam ona do wprowadzania cyfr, plusa i minusa), musi być włączona opcja NumLock. Co to oznacza? Musi się palić lampka kontrolna zazwyczaj opisana NumLock umieszczona nad blokiem klawiatury numerycznej. Jeśli lampka ta nie pali się, to należy wcisnąć klawisz NumLock. Umieszczony jest on w lewym górnym rogu klawiatury numerycznej. Ćwiczenie Stworzyć dokument za pomocą aplikacji Notatnika, w którym znajdą się następujące działania wraz z wynikami: * = ( ) * 12 = = Obliczenia należy wykonać za pomocą aplikacji Kalkulatora, a wyniki przenieść metodą Kopiuj Wklej w odpowiednie miejsca w notatniku. Dokument należy zapisać pod nazwą obliczenia w folderze teksty (który znajduje się w folderze Moje dokumenty ). Wskazówka: Należy mieć jednocześnie uruchomiony Notatnik i Kalkulator. W notatniku w kolejnych linijkach przepisać działania. Obliczeń dokonywać w kalkulatorze. Następnie wybrać tam menu EDYCJA i opcję KOPIUJ. Następnie przełączyć się do Notatnika. Ustawić tam kursor tekstowy w miejscu gdzie chcemy, aby został wstawiony wynik działania, a następnie wybrać z menu Notatnika EDYCJA i opcję WKLEJ. Następnie wrócić do kalkulatora i operację powtórzyć z nowym działaniem. Jak się przełączać między uruchomionymi aplikacjami? Na dole ekranu mamy pasek zadań. Na pasku zadań każda uruchomiona aplikacja ma swój przycisk. Klikając na odpowiedni przycisk, przełączamy się do danej aplikacji. Kalkulator i Notatnik mają przycisk podobne do tych, które umieszczone zostały na poniższym rysunku. Aplikacja aktywna ma swój klawisz wciśnięty (na rysunku Kalkulator). Rysunek 15.2 Przyciski na pasku zadań. CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 36

37 16. Edytor tekstu MS Word Ten rozdział poświęcimy omówieniu podstawowych funkcji edytora tekstu MS Word. Poznaliśmy już pierwszy program do edycji tekstu. Był nim Notatnik. Program, którym teraz się zajmiemy, jest o wiele, wiele bardziej skomplikowanym program o nieporównywalnie większych możliwościach. Może on służyć nawet do składu prostych broszur, skryptów itp. rzeczy. 1. Wprowadzanie tekstu - zasady poprawnego wprowadzania i edycji tekstu (cześć 2) Nigdy nie wyrównuj tekstu za pomocą znaków odstępu (spacji). Służą do tego specjalne narzędzia, które powinieneś w tym celu stosować (np. tabulatory, czy wcięcia). Nigdy nie dziel wyrazów ręcznie. Do dzielenia i przenoszenia wyrazów wykorzystuj wbudowane w edytor narzędzia. Unikaj też dzielenia wyrazów w nagłówkach, tytułach. Tekst justuj tylko wówczas, gdy pozwala na to długość wiersza. Unikaj justowania tam, gdzie spowodowałoby to nadmierne przerwy między wyrazami. Wygląda to wówczas mało estetycznie. Pismo szeryfowie jako wyraźniejsze używaj do pisania tekstów. W nagłówkach używaj natomiast pisma bezszeryfowego, jako bardziej wyrazistego. Oto przykłady obu tych rodzajów pisma: To jest pismo szeryfowe To jest pismo bezszeryfowe Staraj się nie używać więcej jak dwóch rodzajów czcionek na jednej stronie. Gdy stosujesz więcej niż dwa rodzaje pisma na jednej stronie, połącz pismo szeryfowe i bezszeryfowe. Stosuj oszczędnie kursywę i wytłuszczenie (pismo pogrubione). Nie obawiaj się stosowania białych przestrzeni, to znaczy nie zadrukowanych obszarów. Przejrzystość waszych dokumentów jest bardzo istotna i znacznie uprzyjemnia ich czytanie. Staraj się być konsekwentny w stosowaniu nagłówków, ich wielkości, pozycji itp. Jeżeli użyłeś nagłówka napisanego czcionką Arial CE * o wielkości 12 punktów, pogrubionego i wyrównanego do strony lewej, to niech wszystkie nagłówki w twoim dokumencie tak wyglądają. *Uwaga! W starszych wersjach systemu litery CE w nazwie czcionki oznaczają, że jest to czcionka z polskimi znakami narodowymi. W nowszych wersjach oznaczenia tego się już niestosuje. Przez pewien czas stosowano również litery PL, z czym czasem jeszcze można się spotkać. W niniejszym tekście będą używane litery CE, ale nie zawsze będziemy mieli z nimi do czynienia. CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 37

38 2. Ważne wiadomości wstępne 2.1. Zaznaczenie fragmentu tekstu. 2.1.a) Po co zaznaczamy fragment tekstu? Na zaznaczonym tekście możemy wykonywać wszelkie zmiany tzn. możemy zmieniać wielkość czcionki, jej rodzaj; czy też go usunąć, skopiować czy przesunąć. 2.1.b) Jak zaznaczamy fragment tekstu? Podaje tylko najważniejsze, zarazem najłatwiejsze sposoby zaznaczania fragmentów tekstu. Do innych dojdą państwo prawdopodobnie sami w trakcie pracy z edytorem. Pojedynczy wyraz zaznaczamy poprzez dwukrotne kliknięcie na nim, tak aby został wyróżniony poprzez podświetlenie. Cały akapit zaznaczamy klikając trzykrotnie na którymś z wyrazów wewnątrz tego akapitu. Wówczas cały akapit (czyli tekst znajdujący się pomiędzy dwoma znakami Enter a - zazwyczaj niewidocznymi śladami wciśnięcia klawisza ENTER) zostanie podświetlony. Określony fragment, który nie jest pojedynczym wyrazem, ani całym akapitem możemy zaznaczyć poprzez: najechanie kursorem myszki na pierwszy wyraz, od którego chcemy zacząć zaznaczanie i ustawiamy się na jego środku wciskamy lewy klawisz myszki i przytrzymujemy przesuwamy myszkę nad środek ostatniego wyrazu, którego chcemy objąć zaznaczeniem puszczamy klawisz myszki nad tym wyrazem Wówczas powinien zostać zaznaczony dokładnie fragment tekstu, który wybraliśmy. Pojedyncze literki może być czasem łatwiej zaznaczyć nie korzystając z myszki. Wówczas ustawiamy się kursorem tekstowym (mrugającą kreseczką) przed literką, którą chcemy zaznaczyć, wciskamy i przytrzymujemy klawisz SHIFT, naciskając jednocześnie klawisz strzałki kursora w prawo, następnie puszczamy klawisz strzałki i dopiero wtedy zwalniamy klawisz SHIFT Akapit Pojęcie akapitu w edytorze odpowiada dokładnie pojęciu akapitu ogólnie przyjętemu. Akapit jest pewnym ciągiem myślowym. Gdy go kończymy, pisząc np. jakiś list, mamy zwyczaj zacząć nowe zdanie od nowej linijki. Tak samo korzystając z edytora tekstu. Wciskamy wówczas klawisz ENTER, aby przejść do nowego wiersza i od niego zacząć dalsze wprowadzanie naszego tekstu. Akapit więc w edytorze jest ściśle związany z klawiszem ENTER. Klawisz ten używamy wyłącznie by utworzyć nowy akapit. Nie używamy więc go, aby przejść do nowej linii w momencie, gdy widzimy że na wydruku ćwiczenia dalszy ciąg zdania umieszczony jest od początku nowego wiersza, a u nas jest dopiero w środku poprzedniego. Nie nadużywajmy ENTER a bez potrzeby. Edytor sam nas przeniesie do nowej linijki, gdy w poprzedniej zabraknie miejsca na aktualnie pisany wyraz. Nie przejmujcie się państwo, że tak wprowadzany tekst nie jest graficznie podobny do tekstu wydrukowanego, gotowego ćwiczenia. Przekonacie się, że w trakcie formatowania go, wygląd waszego dokumentu będzie bardzo się zbliżał do otrzymanego przez was wzoru, mimo, że na początku nie był do niego podobny. CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 38

39 3. Ćwiczenie 1 - Czcionki i akapity W ćwiczeniu tym zwracamy uwagę na prawidłowe wprowadzanie tekstu do edytora w celu późniejszej jego obróbki. Aby tekst został wprowadzony proszę przeczytać i zastosować wskazówki zawarte w rozdziale 9, oraz w punkcie 1 tego rozdziału. Zasady te obowiązują we wszystkich naszych ćwiczeniach, jak i obowiązywać powinny przy codziennym korzystaniu z edytorów tekstu. Istotne dla prawidłowego wykonania ćwiczenia są także informacje zawarte w punkcie 2 tego rozdziału. Znajdziemy tam informację na temat, po co, i w jaki sposób zaznaczać fragmenty tekstu, a także czym jest akapit, kiedy go tworzymy i jak wykorzystujemy. Celem tego ćwiczenia, oprócz nauczenia się prawidłowego wprowadzania tekstu, jest zapoznanie się z narzędziami i możliwościami edytora dotyczącymi wyglądu tekstu, który chcemy przygotować. Część z wykorzystanych narzędzi do formatowania znajduje się standardowo w postaci ikonek na paskach narzędziowych (STANDARDOWYM i NARZĘDZIOWYM), wszystkie zaś dostępne są poprzez menu FORMAT CZCIONKA.. Wykonanie ćwiczenia 1. Na początku trzeba sobie powiedzieć parę słów o wprowadzaniu do tekstu znaków specjalnych i symboli (np., czy α,β). Niektóre z nich mają zdefiniowane tzw. skróty klawiaturowe (np. uzyskujemy wciskając ALT + R). Część z nich trzeba jednak będzie wprowadzić za pomocą menu WSTAW 3.a) Jak wstawić symbol typu α, β? Należy kursorem tekstowym ustawić się w miejscu, w którym chcemy wstawić np. literę β. Następnie kursorem myszki najechać na pasku menu na wyraz Wstaw i kliknąć na nim. Rozwinie się wówczas lista wyboru jak na rysunku Wówczas najedziemy kursorem myszki na opcję Symbol... i klikniemy na niej. Wtedy pojawi się okienko jak na rysunku Wówczas w okienku 1 rys należy wybrać czcionkę Symbol. Można tego dokonać najeżdżając kursorem myszki na strzałkę przy okienku zmiany czcionki (rysunek 16.2 poz. 2) i kliknąć na niej. Wówczas rozwinie się lista wyboru czcionki jak na rysunku Możemy odszukać nazwę Symbol. Jeżeli nie ma jej na widocznej części listy to przesuwamy ją za pomocą strzałek opisanych przez 1 i 2 na 1 2 rysunku Gdy nazwa pojawi się, należy ją wybrać poprzez kliknięcie na niej. Gdy już nazwa Rysunek 16.1 czcionki w 3 4 okienku 1 z rys jest Symbol, wówczas z tabeli znaków możemy wybrać interesujący nas znak (w naszym wypadku β) poprzez kliknięcie na nim Rysunek 16.2 tak, aby został podświetlony. Wówczas klikamy na przycisku Wstaw CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 39

40 (poz. 3 rys. 16.4). Znak ten jest umieszczany w miejscu pozostawionego przez nas kursora tekstowego. Dalej możemy wybrać następny interesujący nas znak, i znowu kliknąć opcję Wstaw. Gdy skończymy wstawianie znaków z tabeli, należy kliknąć opcję Anuluj opisaną jako pozycja 4 na rys Po wprowadzeniu tekstu, z zachowaniem zasad podanych w poprzednich rozdziałach, możemy przystąpić do jego formatowania. Ktoś mógłby się zastanawiać dlaczego od razu, podczas wprowadzania tekstu, nie przystępujemy do jego formatowania. Zazwyczaj postępujemy tak, jak jest nam wygodniej. Wydaje się jednak łatwiejsze podejmowanie decyzji, jakiej czcionki użyć, jakiej wielkości itp. w danym fragmencie tekstu, gdy patrzymy na dany fragment w większym kontekście. Widzimy wówczas od razu ile dany fragment zajmie nam miejsca na stronie i jak będzie wyglądał w połączeniu z innymi użytymi w tekście stylami. Okazuje się także, że wykonanie formatowania tekstu, po tym jak go wprowadzimy, znacznie przyspiesza naszą pracę w porównaniu do formatowania podczas wprowadzania. Tylko wówczas, gdy mamy już spore doświadczenie i dokładnie wiemy, jaki ma być efekt końcowy, może opłacać się wcześniejsze formatowanie wpisywanego tekstu. A teraz konkretnie, punkt po punkcie: WITAM WSZYSTKICH Czcionka Times New Roman CE, wielkość 12p, efekt: kapitaliki 3.b) Zmiana wielkości czcionki. Należy zaznaczyć fragment tekstu, dla którego chcemy dokonać zmian (jednym z podanych w punkcie 2.1.b sposobów). Dla zaznaczonego tekstu wybieramy wielkość 12 czcionki najeżdżając kursorem myszki na strzałkę przy okienku zmiany rozmiaru czcionki na pasku narzędziowym i wybierając odpowiednią liczbę z listy, która się rozwinęła (rysunek 16.3a). Można też kliknąć na okienku i liczbę odpowiadającą nam w nim wpisać i zatwierdzić klawiszem ENTER (rysunek 16.3b). Rys. 16.3a Rys. 16.3b 3.c) Zmiana rodzaju czcionki: Times New Roman CE. Należy zaznaczyć fragment tekstu, na którym chcemy ustawić efekt kapitalików (oczywiście jeśli jeszcze jest nie zaznaczony). Następnie najeżdżamy kursorem myszki na strzałkę przy okienku zmiany czcionki na pasku narzędziowym. Z rozwiniętej w ten sposób listy (rys. 16.4) wybieramy czcionkę, która nas interesuje. W tym celu najeżdżamy na jej nazwę i klikamy na niej. W tym punkcie jest to Times New Roman CE. Literki CE oznaczają Centralną Europe, czyli czcionka zawiera polskie znaki diakrytyczne (ą,ę itd.). Jeśli więc do wyboru mamy kilka czcionek o tej samej nazwie, to wybieramy zawsze tą, która posiada w nazwie litery CE. Jeśli interesującej nas czcionki nie ma wśród tych, które widoczne są w okienku, możemy jej poszukać Rysunek 16.4 naciskając na strzałki na pasku przewijania (rys pozycja (1) i (2)). Nazwy czcionek ułożone są w porządku alfabetycznym. 3.d) Ustawienie efektu: KAPITALIKI. Należy zaznaczyć fragment tekstu, na którym chcemy ustawić efekt kapitalików (oczywiście jeśli jeszcze jest nie zaznaczony). Następnie najeżdżamy kursorem myszki na menu FORMAT i klikamy na nim. Rozwinie się lista z menu format. Stąd wybieramy opcję CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 40 3

41 CZCIONKA poprzez najechanie na nią myszką i kliknięcie na niej. W przyszłości taką operację opiszę jako wybranie (wejście do) opcji (menu) FORMAT CZCIONKA... dla Rysunek 16.5 uniknięcia niepotrzebnych opisów rzeczy znanych. Gdy już wejdziemy do menu FORMAT CZCIONKA, na ekranie pojawi się nam okienko jak to umieszczone na rysunku Jeśli pokaże się inne wówczas należy kliknąć na nazwie Czcionka oznaczonej na rysunku 16.5 jako 14. Teraz możemy przystąpić do zaznaczenia opcji Kapitaliki (pozycja 9 na rysunku 16.5) poprzez kliknięcie na jej nazwie. Kiedy to zrobimy powinien przy niej się pojawić ptaszek oznaczający, że została wybrana. Wówczas możemy zatwierdzić zmianę najeżdżając na opcję OK (pozycja 12 na rys. 16.5). Wtedy zaznaczone przez nas opcje i dokonany wybór zostanie wprowadzony do tekstu i wrócimy do możliwości jego edycji. Aby móc swobodnie Czcionka Times New Roman CE, wielkość 12p, podkreślenie pojedyncze. Zaznaczamy cały akapit, więc najwygodniej wykonać to poprzez trzykrotne kliknięcie na dowolnym wyrazie w nim się znajdującym (np. swobodnie ). Kiedy mamy podświetlony tekst, który chcemy zmieniać (formatować), możemy przystąpić do działania. Znowu zmienimy rozmiar czcionki na 12, jeśli oczywiście nie jest tak ustawiony, tzn. w okienku rozmiaru czcionki (rys. 16.3b) jest inna liczba niż 12. Dokonujemy tego metodą podaną w poprzednim punkcie. Rozwijamy listę wyboru rozmiaru czcionki przez strzałkę obok okienka rozmiaru czcionki (jak na rys. 16.3a) i wybieramy z niej odpowiednią wielkość. Następnie CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 41

42 wybieramy czcionkę Times New Roman CE o ile ustawiona jest inna niż ta to znacz, w okienku (Rys poz. 3) jest inna nazwa. Znowu, jak poprzednio za pomocą kursora myszki rozwijamy listę wyboru czcionki poprzez najechanie na strzałkę obok okienka wyboru czcionki i kliknięcie na niej. Z rozwiniętej listy wybieramy odpowiednią nazwę (również na niej klikając). 3.e) Podkreślenie: pojedyncze ciągłe. Teraz możemy przystąpić do podkreślenia naszego tekstu. W tym celu najeżdżamy na ikonkę podkreślenia na pasku narzędziowym i klikamy na niej. Proszę pamiętać, iż aby podkreślić tekst, musimy go przedtem wybrać, tzn. mieć go podświetlonego (zaznaczonego). Jeśli nie mamy zaznaczonego tekstu, należy go zaznaczyć przed wykonaniem operacji samego podkreślenia. Nie wystarczy przy tym... pojedyncze tylko słowa Czcionka Times New Roman CE, rozmiar 10p, podkreślenie Zaznaczamy cały akapit, zmieniamy następnie czcionkę na Times New Roman CE, jeśli nie jest tak ustawiona, a jej rozmiar na 10p (nie będę tego dokładniej opisywał gdyż postępujemy tutaj dokładnie tak samo jak w poprzednich punktach), następnie zaś musimy ustawić odpowiednie podkreślenie. 3.f) Podkreślenie: pojedyncze tylko wyrazów. Aby ustawić to podkreślenie trzeba wejść w menu FORMAT CZCIONKA i na karcie czcionka (rys. 16.5) wybrać podkreślenie tylko wyrazy z listy rozwijanej przez ikonkę strzałki (rys poz. 13). Proszę pamiętać, że przed wejściem do menu FORMAT CZCIONKA powinien być podświetlony tekst, który chcemy podkreślić! Inne środki trzeba... Czcionka Times New Roman CE, rozmiar 14p, pogrubiona fragment UWYPUKLENIA TYTUŁÓW jak wyżej plus efekt: wersaliki, podkreślenie podwójne. Zaznaczamy cały akapit. Ustawiamy czcionkę Times New Roman CE, następnie wielkość 14p, oraz włączamy wytłuszczenie (pogrubienie czcionki). Czcionkę można pogrubić poprzez kliknięcie na ikonce oznaczonej symbolem litery B. Odznaczamy akapit i zaznaczamy fragment uwypuklenia tytułów. Wchodzimy do FORMAT CZCIONKA. Powinno pojawić się okienko rysunku Jeśli pokaże się inne wówczas należy kliknąć na nazwie Czcionka oznaczonej na rysunku 16.5 jako 14. Kiedy widzimy już okienko z rysunku 16.5, możemy wybrać podkreślenie poprzez rozwinięcie listy podkreśleń kliknięciem na strzałkę numer 13, a później wybrać rodzaj podkreślenia jako podwójne. Następnie w efektach zaznaczamy efekt oznaczony liczbą 10 na, czyli Wersaliki. x 2 +y 3 =z 3 Czcionka Courier New CE, rozmiar 14p, cyfry w indeksie górnym. Należy zaznaczyć fragment i zmienić czcionkę na Courier New CE, a jej rozmiar na 12p. Następnie sposobem podanym w wiadomościach wstępnych zaznaczyć cyfrę 2, wejść do menu FORMAT CZCIONKA, przejść do karty z rysunku 16.5, tam wybrać efekt indeks górny (pozycja opisana cyfrą 3). Zatwierdzić przez kliknięcie na klawiszu OK. Następnie zaznaczamy cyfrę 3 i powtarzamy operację. CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 42

43 Warto pamiętać o różnicach... Czcionka Arial CE, rozmiar 12p. Należy zaznaczyć cały akapit, zmienić wielkość czcionki na 12p, a rodzaj czcionki na Arial CE. Moż na też zmienić... Czcionka Arial CE, rozmiar 12p, litery o odstępach rozszerzonych do 3p, wyraz położenie opuszczony o 3p, wyraz poszczególnych opuszczony o 6p. Należy zaznaczyć cały akapit, zmienić wielkość czcionki na 12p, a rodzaj czcionki na Arial CE. Następnie wchodzimy do menu FORMAT CZCIONKA. Tam wybieramy kartę ODSTĘPY MIĘDZY ZNAKAMI. Wówczas klikamy na strzałkę przy opcji Odstępy i wybieramy z listy Rozszerzone klikając na tej nazwie. Następnie za pomocą strzałek góra/dół wielkość na 3p. Zatwierdzamy dokonane zmiany klikając na OK. Następnie zaznaczamy tylko wyraz położenie i znowu wchodzimy do menu FORMAT CZCIONKA i karty ODSTĘPY MIĘDZY ZNAKAMI. Teraz rozwijamy listę przy opcji Położenie a stamtąd opcję Obniżone klikając na niej. Ustawiamy za pomocą strzałek wielkość na 3p. i zatwierdzamy kliknięciem na OK. Operację powtarzamy dla wyrazu poszczególnych, tym razem ustawiając wielkość obniżenia na 6p. W razie potrzeby... Czcionka Times New Roman CE, rozmiar 12p. Ten punkt nie wymaga już opisu. Jak poprzednio zmieniamy czcionkę i jej wielkość. W razie potrzeby proszę zajrzeć do punktu 3.c i/ lub 3.b. α i +β j =η ij Czcionka Times New Roman CE (poza symbolami greckich liter), rozmiar 12p. Literki i oraz j znajdują się w indeksie dolnym. Sposób wstawienia greckich liter opisany był już wcześniej. Jedynie indeks dolny jest nową rzeczą. Należy zaznaczyć literę i, wejść do menu FORMAT CZCIONKA, karta CZCIONKA. Tam należy kliknąć na opcji efektów indeks dolny (rys poz. 4). Następnie kliknąć na OK. Literka i znajdzie się w indeksie dolnym. Następnie zaznaczamy literę j i postępujemy analogicznie. Później to samo robimy dla liter ij po znaku η. i częstokroć niezbędne... Czcionka Times New Roman CE, rozmiar 12p. Ten punkt nie wymaga już opisu. Jak poprzednio zmieniamy czcionkę i jej wielkość. W razie potrzeby proszę zajrzeć do punktu 3.b i/ lub 3.c. A przy pisaniu listów... Czcionka ZurichCalligraphic, 14p. Ten punkt nie wymaga już opisu. Jak poprzednio zmieniamy czcionkę i jej wielkość. W razie potrzeby proszę zajrzeć do punktu 3.b i/ lub 3.c. Jeśli nie można znaleźć czcionki ZurichCaligraphic proszę spróbować znaleźć inną, podobną do niej. Warto dla powtarzających... Czcionka Times New Roman CE, rozmiar 12p, pogrubiona, podkreślenie linia przerywana. CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 43

44 Aby uzyskać linie przerywaną w podkreśleniu należy wejść do menu FORMAT CZCIONKA, karta CZCIONKA. Tutaj należy rozwinąć listę podkreśleń i wybrać właściwe. Szerzej wybór podkreślenia opisany został na początku niniejszego ćwiczenia w punkcie 3.f. Kiedy wstawiamy wielokropek... Czcionka Times New Roman CE, rozmiar 12, pogrubiona. Myślę, że tu także opis wykonywanych czynności jest zbędny. W razie potrzeby proszę zajrzeć do punktu 3.b i/ lub 3.c. Zaskakujące dla nas... Czcionka Bahamas, rozmiar 12p, pogrubiona. Jak w poprzednim punkcie. Jeśli nie można uzyskać czcionki Bahamas, proszę spróbować poszukać innej, zbliżonej wyglądem. Podsumowanie. Wykonując powyższe ćwiczenie mieliśmy okazję zapoznania się z najczęściej wykorzystywanymi narzędziami do zmiany wyglądu naszego tekstu. Ćwiczenie zrobiliśmy krok, po kroku utrwalając sobie poznane funkcje programu WORD. Wykonanie ćwiczenie można jednak nieco sobie przyspieszyć. Jednym ze sposobów na to jest zauważenie, iż większość tekstu napisana została czcionką Times New Roman CE o wielkości 12 punktów. Na początku formatowania mogliśmy, więc zaznaczyć cały tekst i ustawić dla niego tę czcionkę i wielkość. Wówczas nie musielibyśmy zmieniać jej za każdym razem od początku, lecz tylko tam gdzie wystąpiłyby różnice. Mogliśmy też, i tak się często robi, ustawić tę czcionkę zanim zaczęliśmy tekst naszego ćwiczenia przepisywać. Znacznie przyspieszyłoby to wykonanie ćwiczenia, i w przyszłość zapewne tak właśnie postąpimy. Pamiętajmy jednak, że nie da rady zaznaczyć kilku fragmentów tekstu jednocześnie, aby ustawić dla nich te same parametry czcionki (tzn. jej krój, atrybuty, wielkość). Możemy zaznaczać na raz tylko jeden spójny blok i dokonywać na nim wszelkich zmian. Istnieją jednak narzędzi pozwalające przyspieszyć niektóre z operacji. Poznamy je przy okazji następnych ćwiczeń. CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 44

45 4. Ćwiczenie 2 - akapity Celem tego ćwiczenia jest zapoznanie się z narzędziami i funkcjami edytora dotyczącymi akapitu. Nauczymy się tutaj rozmieszczać tekst na stronie, odpowiednio go wyrównywać i uzyskiwać pożądane odstępy między wierszami i akapitami tekstu. W tych miejscach, pisząc ten tekst wcisnąłem klawisz ENTER. Fragment tekstu znajdujący się między nimi to właśnie akapit. 4.1 Przypomnijmy, co to jest akapit. Pojęcie akapitu wspominane było już wielokrotnie w poprzednich rozdziałach niniejszego skryptu. Szerzej omówione zostało w punkcie 2.2. Przypomnijmy tylko, czym jest akapit dla edytora, jak jest rozumiany przez program. Dla edytora akapit jest to fragment tekstu znajdujący się pomiędzy dwoma wciśnięciami klawisza ENTER. Opisuje to ramka, którą widać w prawym górnym rogu tej kartki. Dla tak wyróżnionego tekstu (akapitu) edytor przewiduje wiele ciekawych narzędzi zmieniających jego wygląd. W kolejnych punktach omówimy je pokrótce. Poniżej zamieszczam rysunek schematyczny, który sam w sobie stanowi wyjaśnienie wspomnianych pojęć, takich jak wcięcia i marginesy. Margines górny. Lewy margines strony. Miejsce pozostawiane na zszycie (oprawę). Wcięcie akapitu z lewej. Akapit. Margines dolny. Rysunek wcięcia i marginesy Nagłówek strony. Prawy margines strony. Wcięcie akapitu z prawej. Wcięcie pierwszego wiersza akapitu. Stopka. Kartka papieru Wcięcia 4.2.a) Wcięcie pierwszego wiersza akapitu. Za wcięcie pierwszego wiersza odpowiada znaczek opisany cyfrą 2 na rysunku Przesuwając ten znaczek ustalamy jak daleko od marginesu zacznie się pierwszy wiersz akapitu. Aby zmienić położenie tego znaczka na linijce należy: przesunąć kursor myszki na niego, wcisnąć lewy klawisz myszki i trzymając go wciśniętego, przesunąć kursor myszki na pozycję gdzie ma znaleźć się znaczek wcięcia, mając kursor myszki w tym miejscu, zwolnić przycisk. Podany sposób obowiązuje dla przemieszczania wszystkich wskaźników znajdujących się na linijce poziomej. CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 45

46 4.2.b) Wcięcie akapitu z lewej. Za wcięcie akapitu z lewej odpowiada znaczek opisany cyfrą 1 na rysunku Wyznacza on odległość od marginesu w jakiej zaczynać się będą wszystkie wiersze akapitu poza pierwszym. Znaczek wcięcia akapitu z lewej składa się z dwóch części co zostało pokazane na powiększeniu umieszczonym na rysunku Jeśli chwycimy ten znaczek za część oznaczoną jako 1a, wówczas będziemy zmieniać tylko jego położenie na linijce. Jeśli natomiast chwycimy go za część opisaną jako 1b, wtedy będziemy regulować położenie zarówno jego, jak i znaczka wcięcia pierwszego akapitu. Jeśli przesuwamy oba te znaczki jednocześnie, to zostaje zachowana odległość między nimi (położenie względne). W ten sposób możemy regulować wcięcie z lewej strony, nie tracąc względnego wcięcia pomiędzy pierwszym, a następnymi wierszami akapitu. 4.2.c) Wcięcia akapitu z prawej. Znaczek tego wcięcia jest opisany cyfrą 3 na rysunku Ustala on odległość jakiej nie wolno przekroczyć linijce tekstu. Jeśli jakiś wyraz nie mieści się w wierszu przed tym znaczkiem, to jest automatycznie przenoszony do następnego. Zmian położenia tego znaczka dokonujemy w ten sam sposób, co i pozostałych, a informacja jak to zrobić umieszczona została w punkcie 4.2.a. 4.3 Marginesy Wyróżniamy cztery marginesy podstawowe i margines na zszycie (oprawę). Ich wielkość możemy regulować, choć jest to ograniczone. Oprócz względów estetycznych (zadrukowana od brzegu do brzegu kartka wcale nie zachęca do przeglądania treści na niej zawartych), są jeszcze minimalne marginesy drukarki. Każda drukarka ma jakieś marginesy możliwości zadrukowania strony i ustawianie naszych marginesów na mniej, niż ona na to pozwala, nie ma sensu, gdyż tekst, który znajdzie się na marginesie drukarki, nie zostanie wydrukowany. Edytory tekstu zazwyczaj nie pozwalają na takie ustawienie, bądź przed nim przestrzegają (tak właśnie robi WORD). Są też inne powody. Często, tworząc dokument wielostronicowy, chcemy umieścić w nim stopkę bądź nagłówek, aby przynajmniej umieszczać w nich numer strony. Jak wynika z rysunku 16.6, zarówno stopka jak i nagłówek znajdują się na marginesach (dolnym i górnym). Jeśli Rysunek 16.7 Linijka boczna (pionowa). ustawimy zbyt małe marginesy, wówczas nie zmieszczą się na nich ani stopka, ani nagłówek. Musimy więc brać ten fakt pod uwagę, planując rozmieszczenie marginesów na stronie. Jedynym marginesem, z którego zawsze możemy zrezygnować, jest margines przeznaczony na zszycie. Jeśli nasz dokument nie będzie oprawiany, wówczas nie jest nam potrzebny i możemy go wyłączyć. Na linijce natomiast znajdują się wskaźniki lewego (rys element 5) i prawego (rys element 4) marginesu. Możemy tam je regulować tzn. przesuwać, tak jak i inne znaczki, które znajdują się na linijce (zostało to opisane przy okazji omawiania punktu 4.2.a). Najczęściej jednak nie ma takiej potrzeby, gdyż są one dopasowane do możliwości drukarki i wielkości strony. 4.3 Wyrównanie tekstu w akapicie. Tekst należący do jakiegoś akapitu możemy wyrównać na cztery sposoby: 1. Do lewej (standardowe wyrównanie) 2. Do prawej 3. Wyśrodkować 4. Wyrównać do obu stron jednocześnie (wyjustować) CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 46 Wskaźnik (suwak) marginesu górnego.

47 Do wyboru którejś z powyższych możliwości służą ikonki zamieszczone na pasku narzędziowym FORMATOWANIE ( ). Klikając na nie zmieniamy aktualne ustawienie dla akapitu, w którym znajduje się kursor, bądź choć w kawałku zaznaczonego (podświetlonego). 4.4 Jak wprowadzać ustawienia do wybranego akapitu? 4.4.a) Pojedynczy akapit Aby zmienić wcięcie, lub wyrównanie tekstu w wybranym akapicie należy ustawić kursor tekstowy wewnątrz niego (np. na którymś z wyrazów, który należy do tego akapitu). Następnie przeciągamy któryś ze znaczków wcięć, lub klikamy którąś z ikonek odpowiedzialnych za rodzaj wyrównania. 4.4.b) Więcej niż jeden akapit Jeśli chcemy zmieniać ustawienia dla więcej niż jednego akapitu, wówczas musimy zaznaczyć, choć w kawałku, każdy z akapitów branych przez nas pod uwagę. Kiedy będziemy mieli już je podświetlone, wówczas możemy znów wybierać w ustawieniach, które chcielibyśmy im zmienić. 4.5 Odstępy między wierszami w akapicie Odstęp ten ustala, w jakiej odległości od siebie będą umieszczone kolejne linijki tekstu. Odstęp ten możemy praktycznie dowolnie regulować. Najczęściej używanym (standardowo włączanym przez program) jest odstęp pojedynczy. Tekst, którego wiersze odległe są od siebie o pojedynczy odstęp wygląda tak, jak niniejszy akapit. Odstęp ustawiony na półtora lub dwukrotny wykorzystujemy najczęściej podczas sporządzania pism urzędowych, prac magisterskich itp. dokumentach. Poniżej pokazane zostało jak wygląda tekst z odstępem między wierszami ustawionym na półtora i dwa. Ten typ fascynacji sztuką prymitywną wyjaśniał Herman Bahr w swojej książce Expresionismus, wydanej w 1915 roku. Mówiąc o stawianych ekspresjonistom zarzutach, że obrazy ich są malowane jakby przez dzikusów, uważał to spostrzeżenie za całkowicie słuszne; postawę tę sam akceptował i w rozprawce swojej uzasadniał. Odstęp między wierszami ustawiony na półtora Ekspresjonistów niemieckich w mniejszym stopniu interesowały problemy czysto plastyczne. Sztuka egzotyczna dostarczała im przede wszystkim motywów i wzorów do naśladowania, pragnęli, bowiem tworzyć w duchu ludzi pierwotnych. Odstęp między wierszami ustawiony na dwa CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 47

48 Suwak wcięcia akapitu z lewej (składający się z dwóch części a i b). 1 Suwak wcięcia pierwszego wiersza akapitu. 2 Suwak wcięcia 3 Wskaźnik prawego 4 akapitu z prawej. marginesu.. Margines prawy. Linijka pozioma. Biały obszar na niej, to miejsce między marginesami. Margines lewy. 1a 5 Wskaźnik lewego marginesu. Akapit wyrównany według wskaźników umieszczonych na linijce 1b Rysunek Suwaki wcięć i wskaźniki marginesów na linijce Ćwiczenie wstępne. Proszę przepisać poniższy tekst: (czcionka Times New Roman CE, rozmiar 12p Zastanawiając się nad sposobem, w jaki artyści reagowali na świeżo przez nich odkrytą sztukę murzyńską - odnosi się to zresztą w ogóle do sztuki ludów pierwotnych - Laude wyróżnił dwa typy interpretacji. (Kawałek większej całości...) Proszę teraz ustawić kursor tekstowy w środku tego tekstu (np. na wyrazie pierwotnych ). Teraz proszę kliknąć na ikonce wyśrodkowania (ikonka ). Tekst akapitu powinien zostać wyśrodkowany (w równych odstępach od prawego i lewego wcięcia akapitu): Zastanawiając się nad sposobem, w jaki artyści reagowali na świeżo przez nich odkrytą sztukę murzyńską - odnosi się to zresztą w ogóle do sztuki ludów pierwotnych - Laude wyróżnił dwa typy interpretacji. (Kawałek większej całości...) Teraz proszę kliknąć na ikonce wyrównania do prawej (ikonka ). Tekst powinien wyrównać się do strony prawej, natomiast po lewej sprawiać wrażenie poszarpanego: Zastanawiając się nad sposobem, w jaki artyści reagowali na świeżo przez nich odkrytą sztukę murzyńską - odnosi się to zresztą w ogóle do sztuki ludów pierwotnych - Laude wyróżnił dwa typy interpretacji. (Kawałek większej całości...) CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 48

49 A tak powinien wyglądać, jeśli włączymy wyjustowanie (ikonka ): Zastanawiając się nad sposobem, w jaki artyści reagowali na świeżo przez nich odkrytą sztukę murzyńską - odnosi się to zresztą w ogóle do sztuki ludów pierwotnych - Laude wyróżnił dwa typy interpretacji. (Kawałek większej całości...) Teraz ustawmy wskaźnik wcięcia pierwszego wiersza (rys element 2) na 1 cm, natomiast wskaźnik wcięcia akapitu z lewej(rys element 1a) na 0 cm. Wówczas tekst powinien wyglądać następująco: Zastanawiając się nad sposobem, w jaki artyści reagowali na świeżo przez nich odkrytą sztukę murzyńską - odnosi się to zresztą w ogóle do sztuki ludów pierwotnych - Laude wyróżnił dwa typy interpretacji. (Kawałek większej całości...) A tak, jeśli oba wskaźniki wcięcia pierwszego wiersza, jak i całego akapitu z lewej przesuniemy jeszcze o centymetr w prawo. Zastanawiając się nad sposobem, w jaki artyści reagowali na świeżo przez nich odkrytą sztukę murzyńską - odnosi się to zresztą w ogóle do sztuki ludów pierwotnych - Laude wyróżnił dwa typy interpretacji. (Kawałek większej całości...) A tak będzie wyglądał, gdy dodatkowo zmienimy położenie prawego wcięcia, które było ustawione do tej pory na 16 cm, na centymetrów 14. Zastanawiając się nad sposobem, w jaki artyści reagowali na świeżo przez nich odkrytą sztukę murzyńską - odnosi się to zresztą w ogóle do sztuki ludów pierwotnych - Laude wyróżnił dwa typy interpretacji. (Kawałek większej całości...) Po takim przygotowaniu można zabrać się za wykonanie właściwego ćwiczenia (opisanego jako EDT2). Poniżej podaje ustawienia dla poszczególnych akapitów. Uwaga - cały tekst napisany jest czcionką Times New Roman CE. A teraz konkretnie: (3;2;3) - ten zapis to: 3 cm wcięcie pierwszego wiersza, 2 cm lewe wcięcie, 16 cm prawe wcięcie akapitu. WSPÓŁCZESNA... 14p, wersaliki, pogrubienie, wyśrodkowanie (0;0;16) Fragmenty książki... 12p, pogrubienie, wyśrodkowanie, (0;0;16) Zastanawiając się nad sposobem... 12p, (0.75;0;16) Sztuka murzyńska jest.. 12p, (0.75;0;13) Jest traktowana... 12p, (0.75;0;12), wyjustowanie Oba te typy interpretacji...12p, (0.75;0;12), wyjustowanie Tak więc w pierwszym... 12p, (1.75;1;13), wyjustowanie Ten typ fascynacji sztuką. 12p, (1.75;1;13), wyjustowanie, 1,5 odstęp między wierszami Ekspresjonistów niemieckich 12p, (1.75;1;13), wyjustowanie, podwójny odstęp między wierszami) CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 49

50 17. Drukowanie Abyśmy mogli drukować muszą być spełnione następujące warunki: musimy posiadać drukarkę (oczywiste), drukarka ta musi być zainstalowana w naszym systemie, w chwili, kiedy chcemy drukować, musi być podłączona do komputera oraz musi być włączone jej zasilanie. Drukowanie w programie Word W programie Ms Word możemy wydrukować cały dokument klikając na ikonce drukarki umieszczonej na pasku narzędzi. Wówczas wydrukowany zostanie aktualnie otwarty dokument przy domyślnych ustawieniach drukarki. Jeśli chcemy przygotować dokument do druku w niestandardowy sposób (np. wykonać kilka kopii lub wydrukować tylko określone strony z dokumentu), wówczas należy wejść do menu PLIK i tam wybrać opcję DRUKUJ. Ukaże się wówczas okienko jak na rysunku poniżej. W okienku tym możemy ustawić kilka różnych opcji. Między innymi: numery stron przeznaczonych do wydruku, liczbę kopii, jeśli mamy kilka drukarek dołączonych do komputera, to drukarkę, na której chcemy wydrukować nasz dokument, możemy również wejść we właściwości drukarki i ustawić jakość naszego wydruku, poprzez klawisz Opcje możemy wejść w dodatkowe ustawienia (np. zabronić drukowania rysunków, ustawić, że jest to wydruk próbny, spowodować aby dokument był drukowany od ostatniej strony itp. Gdy dokonamy interesujących nas zmian, wówczas klikamy na przycisku OK. aby rozpocząć wydruk. CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 50

51 Jak ustawić, które strony chcemy wydrukować? Klikamy na okienku przy opcji Strony:. Gdy zacznie w nim migać kursorek wpisujemy numery stron przeznaczonych do wydruku oddzielając je przecinkami, np.: 1,2,3,10 po to by wydrukować pierwszą, drugą trzecią i 10 stronę, lub stosując zakres od do, np.: 1-3 aby wydrukować strony od 1 do 3.Można też łączyć oba te sposoby: 1-3,10 czyli od pierwszej do trzeciej i 10. Jak ustawić ilość kopii? Odpowiednio modyfikujemy wpis w okienku przy opcji Liczba kopii: (za pomocą obok umieszczonych strzałek, lub klikając na tym okienku i wprowadzając żądaną ilość z klawiatury. Drukowanie w programie Paint i Notatnik W przypadku programu Paint a pokazuje się bardzo podobne okienko jak w przypadku programu Word. Tego typu okienko występuje w zdecydowanej większości programów Windows. Nieco inaczej sprawa wygląda w przypadku programu Notatnik. Tutaj wybranie opcji PLIK DRUKUJ spowoduje, iż aktualnie otwarty dokument zostanie automatycznie wydrukowany. Aby zmienić jakieś ustawienia należy wejść w opcję PLIK Ustawienia strony. CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 51

52 18. Archiwizacja danych Archiwizacja to inaczej pakowanie plików. Pliki pakuje się, aby zajmowały mniej miejsca. Robi się to zazwyczaj w momencie, gdy trzeba je przenieść, lub gdy chcemy je wysłać np. za pomocą poczty . Także pliki ściągnięte z sieci Internet są najczęściej spakowane. Co oznacza, że plik jest spakowany? Spakowany plik nie może być użytkowany w zwykły sposób. Oznacza to, iż nie można takiego pliku edytować (jeśli jest to dokument, czy wydrukować. Zanim zaczniemy go używać należy go rozpakować. Kiedy my będziemy pakować pliki? Pakować będziemy zazwyczaj, gdy będziemy chcieli przenieść nasz plik na inny komputer za pomocą dyskietki. Jak wiadomo, dyskietki mają ograniczoną pojemność. Jeśli nasz dokument nie mieści się na dyskietce należy go spakować przed skopiowaniem na nią. Nie zawsze to pomaga. Duże pliki nawet po spakowaniu mogą przekraczać pojemność dyskietki. Jak spakować plik? Jeśli chcemy spakować plik, to musimy posiadać jakich program archiwizujący. Jednym z popularniejszych programów dostępnych za darmo jest WinZIP. Jeśli mamy zainstalowaną w miarę nową wersję tego programu, wówczas możemy pakować i rozpakowywać pliki w bardzo prosty sposób. Aby plik spakować, wystarczy kliknąć na jego ikonce prawym klawiszem myszki. Pokaże się wówczas menu kontekstowe, mniej więcej takie, jak na rysunku obok. Z menu wybieramy opcję Add to nazwa.zip, gdzie nazwa jest dotychczasową nazwą pliku, na którym kliknęliśmy. Na rysunku obok jest to plik tekst. Jak rozpakować plik? Rysunek 18.1 Należy dwukrotnie kliknąć na ikonce pliku spakowanego (tzw. archiwum). Ikonka pliku spakowanego (archiwum) wygląda jak na rysunku obok. Jeśli kliknęliśmy dwukrotnie na niej wówczas pokazało się okienko jak na rysunku Wówczas trzeba chwycić za nazwę pliku, który chcemy wyciągnąć z archiwum, i przeciągnąć go w miejsce docelowe (tak jak robiliśmy to w przypadku kopiowania czy przenoszenia plików). Jeśli program, którego używamy nie został zarejestrowany, wówczas co jakiś czas może nam się ukazywać okienko jak na rysunku Wówczas należy wybrać opcję I Agree, a docelowo program zarejestrować. CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 52

53 Rysunek 18.2 Okienko WinZip a z otwartym archiwum. Rysunek 18.3 CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 53

54 Dodatek A kończenie pracy z komputerem Kiedy kończymy pracę z komputerem, wówczas nie wolno nam wyłączyć go po prostu z prądu. Najpierw należy wyłączyć go programowo. Dopiero wówczas, jeśli komputer sam tego nie zrobił, należy odłączyć od niego napięcie. Pracę z systemem Windows 95/98 kończymy wybierając z menu START opcję ZAMKNIJ. Na ekranie pokaże się nam okienko z kilkoma opcjami do wyboru (rysunek 19.1). Miedzy nimi będzie opcja Zamknij. Należy ją wybrać, i nacisnąć OK. Komputer wówczas zapisze wszystkie ustawienia i wyłączy się. W starszych maszynach, które nie potrafią odłączyć napięcia, ukaże się na monitorze napis Teraz możesz bezpiecznie wyłączyć komputer. Nowsze komputery wyłączą się automatycznie nie trzeba nic więcej robić. Rysunek 19.1 Okienko zamykania systemu Windows CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 54

55 Dodatek B Ustawienia systemowe W niniejszym rozdziale pokrótce zapoznamy się z możliwościami modyfikowania ustawień naszego systemu. Panel sterowania Większość istotnych ustawień naszego systemu możemy zmienić za pomocą Panelu sterowania. Panel sterowania uruchamia się poprzez menu START USTAWIENIA PANEL STEROWANIA. Wygląda on jak na rysunku B.1. Rysunek B.1 Panel sterowania Z okienka Panelu starowania wybieramy (przez podwójne kliknięcie) ikonkę ustawień, których zmiany chcemy dokonać. Najczęściej używane są opcje wymienione poniżej. 1. Mysz a. zmiana czasu reakcji na drugie kliknięcie, b. zmiana trybu pracy dla osób prawo- i leworęcznych, c. ustawienie cienia kursora myszki po to, by łatwiej było go zlokalizować. d. zmiana wskaźników myszki. CET Opracowanie: Janusz S. Wierzbicki Strona 55

narzędzie Linia. 2. W polu koloru kliknij kolor, którego chcesz użyć. 3. Aby coś narysować, przeciągnij wskaźnikiem w obszarze rysowania.

narzędzie Linia. 2. W polu koloru kliknij kolor, którego chcesz użyć. 3. Aby coś narysować, przeciągnij wskaźnikiem w obszarze rysowania. Elementy programu Paint Aby otworzyć program Paint, należy kliknąć przycisk Start i Paint., Wszystkie programy, Akcesoria Po uruchomieniu programu Paint jest wyświetlane okno, które jest w większej części

Bardziej szczegółowo

Dlaczego stosujemy edytory tekstu?

Dlaczego stosujemy edytory tekstu? Edytor tekstu Edytor tekstu program komputerowy służący do tworzenia, edycji i formatowania dokumentów tekstowych za pomocą komputera. Dlaczego stosujemy edytory tekstu? możemy poprawiać tekst możemy uzupełniać

Bardziej szczegółowo

Informatyka Arkusz kalkulacyjny Excel 2010 dla WINDOWS cz. 1

Informatyka Arkusz kalkulacyjny Excel 2010 dla WINDOWS cz. 1 Wyższa Szkoła Ekologii i Zarządzania Informatyka Arkusz kalkulacyjny 2010 dla WINDOWS cz. 1 Slajd 1 Slajd 2 Ogólne informacje Arkusz kalkulacyjny podstawowe narzędzie pracy menadżera Arkusz kalkulacyjny

Bardziej szczegółowo

Klawiatura. Klawisze specjalne. Klawisze specjalne. klawisze funkcyjne. Klawisze. klawisze numeryczne. sterowania kursorem. klawisze alfanumeryczne

Klawiatura. Klawisze specjalne. Klawisze specjalne. klawisze funkcyjne. Klawisze. klawisze numeryczne. sterowania kursorem. klawisze alfanumeryczne Klawiatura Klawisze specjalne klawisze funkcyjne Klawisze specjalne klawisze alfanumeryczne Klawisze sterowania kursorem klawisze numeryczne Klawisze specjalne Klawisze specjalne Klawiatura Spacja służy

Bardziej szczegółowo

Cykl lekcji informatyki w klasie IV szkoły podstawowej. Wstęp

Cykl lekcji informatyki w klasie IV szkoły podstawowej. Wstęp Cykl lekcji informatyki w klasie IV szkoły podstawowej Wstęp Poniżej przedstawiam cykl początkowych lekcji informatyki poświęconym programowi Paint. Nie są to scenariusze lekcji, lecz coś w rodzaju kart

Bardziej szczegółowo

Informatyka Arkusz kalkulacyjny Excel 2010 dla WINDOWS cz. 1

Informatyka Arkusz kalkulacyjny Excel 2010 dla WINDOWS cz. 1 Wyższa Szkoła Ekologii i Zarządzania Informatyka Arkusz kalkulacyjny Excel 2010 dla WINDOWS cz. 1 Slajd 1 Excel Slajd 2 Ogólne informacje Arkusz kalkulacyjny podstawowe narzędzie pracy menadżera Arkusz

Bardziej szczegółowo

CZĘŚĆ A PIERWSZE KROKI Z KOMPUTEREM

CZĘŚĆ A PIERWSZE KROKI Z KOMPUTEREM CZĘŚĆ A PIERWSZE KROKI Z KOMPUTEREM 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE PC to skrót od nazwy Komputer Osobisty (z ang. personal computer). Elementy komputera można podzielić na dwie ogólne kategorie: sprzęt - fizyczne

Bardziej szczegółowo

Obsługa programu Paint. mgr Katarzyna Paliwoda

Obsługa programu Paint. mgr Katarzyna Paliwoda Obsługa programu Paint. mgr Katarzyna Paliwoda Podstawowo program mieści się w Systemie a dojście do niego odbywa się przez polecenia: Start- Wszystkie programy - Akcesoria - Paint. Program otwiera się

Bardziej szczegółowo

Kopiowanie, przenoszenie plików i folderów

Kopiowanie, przenoszenie plików i folderów Kopiowanie, przenoszenie plików i folderów Pliki i foldery znajdujące się na dysku można kopiować lub przenosić zarówno w ramach jednego dysku jak i między różnymi nośnikami (np. pendrive, karta pamięci,

Bardziej szczegółowo

Podstawy technologii cyfrowej i komputerów

Podstawy technologii cyfrowej i komputerów BESKIDZKIE TOWARZYSTWO EDUKACYJNE Podstawy technologii cyfrowej i komputerów Budowa komputerów cz. 2 systemy operacyjne mgr inż. Radosław Wylon 2010 1 Spis treści: Rozdział I 3 1. Systemy operacyjne 3

Bardziej szczegółowo

Moduł 1 Pliki i foldery

Moduł 1 Pliki i foldery Moduł 1 Pliki i foldery Plik to jakiś zbiór danych. Plikiem może być np. dokument tekstowy, zdjęcie (obraz), utwór muzyczny (dźwięk) lub film (wideo). Natomiast folder (inaczej zwany katalogiem) służy

Bardziej szczegółowo

Szkolenie dla nauczycieli SP10 w DG Operacje na plikach i folderach, obsługa edytora tekstu ABC. komputera dla nauczyciela. Materiały pomocnicze

Szkolenie dla nauczycieli SP10 w DG Operacje na plikach i folderach, obsługa edytora tekstu ABC. komputera dla nauczyciela. Materiały pomocnicze ABC komputera dla nauczyciela Materiały pomocnicze 1. Czego się nauczysz? Uruchamianie i zamykanie systemu: jak zalogować się do systemu po uruchomieniu komputera, jak tymczasowo zablokować komputer w

Bardziej szczegółowo

Obsługa programu Paint materiały szkoleniowe

Obsługa programu Paint materiały szkoleniowe Obsługa programu Paint materiały szkoleniowe Nota Materiał powstał w ramach realizacji projektu e-kompetencje bez barier dofinansowanego z Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa działanie 3.1 Działania szkoleniowe

Bardziej szczegółowo

OPERACJE NA PLIKACH I FOLDERACH

OPERACJE NA PLIKACH I FOLDERACH OPERACJE NA PLIKACH I FOLDERACH Czym są pliki i foldery? krótkie przypomnienie Wszelkie operacje można przedstawić w postaci cyfrowej. Do tego celu wykorzystywane są bity - ciągi zer i jedynek. Zapisany

Bardziej szczegółowo

Główne elementy zestawu komputerowego

Główne elementy zestawu komputerowego Główne elementy zestawu komputerowego Monitor umożliwia oglądanie efektów pracy w programach komputerowych Mysz komputerowa umożliwia wykonywanie różnych operacji w programach komputerowych Klawiatura

Bardziej szczegółowo

Rozdział II. Praca z systemem operacyjnym

Rozdział II. Praca z systemem operacyjnym Rozdział II Praca z systemem operacyjnym 55 Rozdział III - System operacyjny i jego hierarchia 2.2. System operacyjny i jego życie Jak już wiesz, wyróżniamy wiele odmian systemów operacyjnych, które różnią

Bardziej szczegółowo

Komputery I (2) Panel sterowania:

Komputery I (2) Panel sterowania: Komputery I (2) Paweł Jamer Panel sterowania: Podstawowym miejscem z którego zarządzamy ustawieniami systemu Windows jest panel sterowania. Znaleźć tam możemy wszelkiego rodzaju narzędzia umożliwiające

Bardziej szczegółowo

WINDOWS XP PRO WINDOWS XP PRO

WINDOWS XP PRO WINDOWS XP PRO WINDOWS XP PRO 1 WINDOWS XP PRO PLIK jest to ciąg informacji (bajtów) zapisany na nośniku zewnętrznym (dysku) pod określoną nazwą. Nazwa pliku może składać się z maksymalnie 256 znaków. W Windows XP plik

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE z Informatyki dla klasy IV

WYMAGANIA EDUKACYJNE z Informatyki dla klasy IV WYMAGANIA EDUKACYJNE z Informatyki dla klasy IV Dział lub zagadnienie programowe UMIEJĘTNOŚCI Osiągnięcia ucznia WIADOMOŚCI Komputer jako narzędzie pracy Komunikowanie się z komputerem w środowisku Windows

Bardziej szczegółowo

Podręcznik użytkownika programu. Ceremonia 3.1

Podręcznik użytkownika programu. Ceremonia 3.1 Podręcznik użytkownika programu Ceremonia 3.1 1 Spis treści O programie...3 Główne okno programu...4 Edytor pieśni...7 Okno ustawień programu...8 Edycja kategorii pieśni...9 Edytor schematów slajdów...10

Bardziej szczegółowo

Narzędzia programu Paint

Narzędzia programu Paint Okno programu Paint Narzędzia programu Paint Na karcie Start znajduje się przybornik z narzędziami. Narzędzia te są bardzo przydatne w pracy z programem. Można nimi rysować i malować, kolorować i pisać,

Bardziej szczegółowo

Skróty klawiaturowe w systemie Windows 10

Skróty klawiaturowe w systemie Windows 10 Skróty klawiaturowe w systemie Windows 10 Skróty klawiaturowe to klawisze lub kombinacje klawiszy, które zapewniają alternatywny sposób na wykonanie czynności zwykle wykonywanych za pomocą myszy. Kopiowanie,

Bardziej szczegółowo

TWORZENIE OBIEKTÓW GRAFICZNYCH

TWORZENIE OBIEKTÓW GRAFICZNYCH R O Z D Z I A Ł 2 TWORZENIE OBIEKTÓW GRAFICZNYCH Rozdział ten poświęcony będzie dokładnemu wyjaśnieniu, w jaki sposób działają polecenia służące do rysowania różnych obiektów oraz jak z nich korzystać.

Bardziej szczegółowo

Jak przygotować pokaz album w Logomocji

Jak przygotować pokaz album w Logomocji Logomocja zawiera szereg ułatwień pozwalających na dość proste przygotowanie albumu multimedialnego. Najpierw należy zgromadzić potrzebne materiały, najlepiej w jednym folderze. Ustalamy wygląd strony

Bardziej szczegółowo

Tematy lekcji zajęć komputerowych klasa 4a grupa 1

Tematy lekcji zajęć komputerowych klasa 4a grupa 1 Tematy lekcji zajęć komputerowych klasa 4a grupa 1 1 Program nauczania. Przedmiotowy system oceniania. Regulamin pracowni komputerowej. - 7 punktów regulaminu potrafi powiedzieć, czego się będzie uczył

Bardziej szczegółowo

WINDOWS 7. Kontakt do organizatora: Fundacja Aktywny Senior tel. 501 436 730, 605 257 600 mail: m.ferenc@sektor3.wroclaw.pl www.as.sektor3.wroclaw.

WINDOWS 7. Kontakt do organizatora: Fundacja Aktywny Senior tel. 501 436 730, 605 257 600 mail: m.ferenc@sektor3.wroclaw.pl www.as.sektor3.wroclaw. WINDOWS 7 WINDOWS 7 Windows pierwsze kroki Włączamy i wyłączamy komputer naciskając na obudowie przycisk. Należy go nacisnąć, a nie przytrzymać! Czasem komputer skonfigurowany jest tak, że aby go wyłączyć

Bardziej szczegółowo

Podstawy WINDOWS 9x, 2000, XP

Podstawy WINDOWS 9x, 2000, XP - 1 - Podstawy Windows & Zarządzanie zasobami komputera opr.m r Osa Podstawy WINDOWS 9x, 2000, XP 1. System Windows składa się z następujących podstawowych elementów: ikona pulpit okno pasek zadań folder

Bardziej szczegółowo

Tworzenie i edycja dokumentów w aplikacji Word.

Tworzenie i edycja dokumentów w aplikacji Word. Tworzenie i edycja dokumentów w aplikacji Word. Polskie litery, czyli ąłóęśźżń, itd. uzyskujemy naciskając prawy klawisz Alt i jednocześnie literę najbardziej zbliżoną wyglądem do szukanej. Np. ł uzyskujemy

Bardziej szczegółowo

e-podręcznik dla seniora... i nie tylko.

e-podręcznik dla seniora... i nie tylko. Pliki i foldery Czym są pliki? Plik to w komputerowej terminologii pewien zbiór danych. W zależności od TYPU pliku może to być: obraz (np. zdjęcie z imienin, rysunek) tekst (np. opowiadanie) dźwięk (np.

Bardziej szczegółowo

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt graficzny z metamorfozą (ćwiczenie dla grup I i II modułowych) Otwórz nowy rysunek. Ustal rozmiar arkusza na A4. Z przybornika wybierz rysowanie elipsy (1). Narysuj okrąg i nadaj mu średnicę 100

Bardziej szczegółowo

Tematy lekcji zajęć komputerowych klasa 4b grupa 2

Tematy lekcji zajęć komputerowych klasa 4b grupa 2 Tematy lekcji zajęć komputerowych klasa 4b grupa 2 1 Program nauczania. Przedmiotowy system oceniania. Regulamin pracowni komputerowej. - 7 punktów regulaminu potrafi powiedzieć, czego się będzie uczył

Bardziej szczegółowo

EDYCJA TEKSTU MS WORDPAD

EDYCJA TEKSTU MS WORDPAD EDYCJA TEKSTU MS WORDPAD EDYCJA TEKSTU - MS WORDPAD WordPad (ryc. 1 ang. miejsce na słowa) to bardzo przydatny program do edycji i pisania tekstów, który dodatkowo dostępny jest w każdym systemie z rodziny

Bardziej szczegółowo

Grażyna Koba. Grafika komputerowa. materiały dodatkowe do podręcznika. Informatyka dla gimnazjum

Grażyna Koba. Grafika komputerowa. materiały dodatkowe do podręcznika. Informatyka dla gimnazjum Grażyna Koba Grafika komputerowa materiały dodatkowe do podręcznika Informatyka dla gimnazjum Rysunki i animacje w Edytorze postaci 1. Rysunek w Edytorze postaci Edytor postaci (rys. 1.) jest częścią programu

Bardziej szczegółowo

Dokument zawiera podstawowe informacje o użytkowaniu komputera oraz korzystaniu z Internetu.

Dokument zawiera podstawowe informacje o użytkowaniu komputera oraz korzystaniu z Internetu. Klub Seniora - Podstawy obsługi komputera oraz korzystania z Internetu Str. 1 Dokument zawiera podstawowe informacje o użytkowaniu komputera oraz korzystaniu z Internetu. Część 6 Opis: Jak poruszać się

Bardziej szczegółowo

1. Umieść kursor w miejscu, w którym ma być wprowadzony ozdobny napis. 2. Na karcie Wstawianie w grupie Tekst kliknij przycisk WordArt.

1. Umieść kursor w miejscu, w którym ma być wprowadzony ozdobny napis. 2. Na karcie Wstawianie w grupie Tekst kliknij przycisk WordArt. Grafika w dokumencie Wprowadzanie ozdobnych napisów WordArt Do tworzenia efektownych, ozdobnych napisów służy obiekt WordArt. Aby wstawić do dokumentu obiekt WordArt: 1. Umieść kursor w miejscu, w którym

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne - Informatyka w klasie I

Wymagania edukacyjne - Informatyka w klasie I Wymagania edukacyjne - Informatyka w klasie I Poziom niski wyrażony cyfrą 2 wymagania konieczne. Uczeń ma duże trudności ze spełnieniem wymagań, potrzebuje częstej pomocy nauczyciela. Poziom dostateczny

Bardziej szczegółowo

Fragment tekstu zakończony twardym enterem, traktowany przez edytor tekstu jako jedna nierozerwalna całość.

Fragment tekstu zakończony twardym enterem, traktowany przez edytor tekstu jako jedna nierozerwalna całość. Formatowanie akapitu Fragment tekstu zakończony twardym enterem, traktowany przez edytor tekstu jako jedna nierozerwalna całość. Przy formatowaniu znaków obowiązywała zasada, że zawsze przez rozpoczęciem

Bardziej szczegółowo

Operacje na Wielu Arkuszach

Operacje na Wielu Arkuszach Operacje na Wielu Arkuszach 1. Operacje na wielu arkuszach na raz. 2. Przenoszenie i kopiowanie arkuszy pomiędzy plikami. 3. Ukrywanie arkuszy. Przykład 1. Operacje na wielu arkuszach na raz. Często pracując

Bardziej szczegółowo

CorelDraw - obiekty tekstowe

CorelDraw - obiekty tekstowe CorelDraw - obiekty tekstowe Narzędzie Tekst wybieramy klawiszem F8 lub klikając w przyborniku na ikonie -. Kursor myszki zmieni swój kształt na - trybach:. Przy pomocy narzędzia Tekst możemy umieszczać

Bardziej szczegółowo

DOKUMENTY I GRAFIKI. Zarządzanie zawartością Tworzenie folderu Dodawanie dokumentu / grafiki Wersje plików... 7

DOKUMENTY I GRAFIKI. Zarządzanie zawartością Tworzenie folderu Dodawanie dokumentu / grafiki Wersje plików... 7 DOKUMENTY I GRAFIKI SPIS TREŚCI Zarządzanie zawartością... 2 Tworzenie folderu... 3 Dodawanie dokumentu / grafiki... 4 Wersje plików... 7 Zmiana uprawnień w plikach... 9 Link do dokumentów i dodawanie

Bardziej szczegółowo

Edytor tekstu OpenOffice Writer Podstawy

Edytor tekstu OpenOffice Writer Podstawy Edytor tekstu OpenOffice Writer Podstawy Cz. 3. Rysunki w dokumencie Obiekt Fontwork Jeżeli chcemy zamieścić w naszym dokumencie jakiś efektowny napis, na przykład tytuł czy hasło promocyjne, możemy w

Bardziej szczegółowo

Adobe InDesign lab.1 Jacek Wiślicki, Paweł Kośla. Spis treści: 1 Podstawy pracy z aplikacją Układ strony... 2.

Adobe InDesign lab.1 Jacek Wiślicki, Paweł Kośla. Spis treści: 1 Podstawy pracy z aplikacją Układ strony... 2. Spis treści: 1 Podstawy pracy z aplikacją... 2 1.1 Układ strony... 2 strona 1 z 7 1 Podstawy pracy z aplikacją InDesign jest następcą starzejącego się PageMakera. Pod wieloma względami jest do niego bardzo

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁY SZKOLENIOWE WORD PODSTAWOWY

MATERIAŁY SZKOLENIOWE WORD PODSTAWOWY MATERIAŁY SZKOLENIOWE WORD PODSTAWOWY 2013 Klawiatura narzędzie do wpisywania tekstu. 1. Wielkie litery piszemy z wciśniętym klawiszem SHIFT albo z włączonym klawiszem CAPSLOCK. 2. Litery typowe dla języka

Bardziej szczegółowo

Ćw. I Projektowanie opakowań transportowych cz. 1 Ćwiczenia z Corel DRAW

Ćw. I Projektowanie opakowań transportowych cz. 1 Ćwiczenia z Corel DRAW Ćw. I Projektowanie opakowań transportowych cz. 1 Ćwiczenia z Corel DRAW Celem ćwiczenia jest wstępne przygotowanie do wykonania projektu opakowania transportowego poprzez zapoznanie się z programem Corel

Bardziej szczegółowo

Temat: Organizacja skoroszytów i arkuszy

Temat: Organizacja skoroszytów i arkuszy Temat: Organizacja skoroszytów i arkuszy Podstawowe informacje o skoroszycie Excel jest najczęściej wykorzystywany do tworzenia skoroszytów. Skoroszyt jest zbiorem informacji, które są przechowywane w

Bardziej szczegółowo

Edytor tekstu OpenOffice Writer Podstawy

Edytor tekstu OpenOffice Writer Podstawy Edytor tekstu OpenOffice Writer Podstawy OpenOffice to darmowy zaawansowany pakiet biurowy, w skład którego wchodzą następujące programy: edytor tekstu Writer, arkusz kalkulacyjny Calc, program do tworzenia

Bardziej szczegółowo

Edytor tekstu MS Word 2003 - podstawy

Edytor tekstu MS Word 2003 - podstawy Edytor tekstu MS Word 2003 - podstawy Cz. 4. Rysunki i tabele w dokumencie Obiekt WordArt Jeżeli chcemy zamieścić w naszym dokumencie jakiś efektowny napis, na przykład hasło reklamowe, możemy wykorzystać

Bardziej szczegółowo

Program graficzny MS Paint.

Program graficzny MS Paint. Program graficzny MS Paint. Program graficzny MS Paint (w starszych wersjach Windows Paintbrush lub mspaint) aplikacja firmy Microsoft w systemach Windows służąca do obróbki grafiki. SP 8 Lubin Zdjęcie:

Bardziej szczegółowo

Informatyka Edytor tekstów Word 2010 dla WINDOWS cz.1

Informatyka Edytor tekstów Word 2010 dla WINDOWS cz.1 Wyższa Szkoła Ekologii i Zarządzania Informatyka Edytor tekstów Word 2010 dla WINDOWS cz.1 Slajd 1 Uruchomienie edytora Word dla Windows otwarcie menu START wybranie grupy Programy, grupy Microsoft Office,

Bardziej szczegółowo

Tworzenie prezentacji w MS PowerPoint

Tworzenie prezentacji w MS PowerPoint Tworzenie prezentacji w MS PowerPoint Program PowerPoint dostarczany jest w pakiecie Office i daje nam możliwość stworzenia prezentacji oraz uatrakcyjnienia materiału, który chcemy przedstawić. Prezentacje

Bardziej szczegółowo

Oficyna Wydawnicza UNIMEX ebook z zabezpieczeniami DRM

Oficyna Wydawnicza UNIMEX ebook z zabezpieczeniami DRM Oficyna Wydawnicza UNIMEX ebook z zabezpieczeniami DRM Opis użytkowy aplikacji ebookreader Przegląd interfejsu użytkownika a. Okno książki. Wyświetla treść książki podzieloną na strony. Po prawej stronie

Bardziej szczegółowo

PLAN WYNIKOWY KLASA 1

PLAN WYNIKOWY KLASA 1 PLAN WYNIKOWY KLASA 1 1. Pracownia komputerowa 2. Podstawowy zestaw komputerowy Zasady bezpiecznej pracy i przebywania w pracowni komputerowej i nazywamy elementy podstawowego zestawu komputerowego wie,

Bardziej szczegółowo

Praca z tekstem: WORD Listy numerowane, wstawianie grafiki do pliku

Praca z tekstem: WORD Listy numerowane, wstawianie grafiki do pliku Praca z tekstem: WORD Listy numerowane, wstawianie grafiki do pliku W swoim folderze utwórz folder o nazwie 29_10_2009, wszystkie dzisiejsze zadania wykonuj w tym folderze. Na dzisiejszych zajęciach nauczymy

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenia nr 2. Edycja tekstu (Microsoft Word)

Ćwiczenia nr 2. Edycja tekstu (Microsoft Word) Dostosowywanie paska zadań Ćwiczenia nr 2 Edycja tekstu (Microsoft Word) Domyślnie program Word proponuje paski narzędzi Standardowy oraz Formatowanie z zestawem opcji widocznym poniżej: Można jednak zmodyfikować

Bardziej szczegółowo

Windows XP - lekcja 3 Praca z plikami i folderami Ćwiczenia zawarte w tym rozdziale pozwolą na tworzenie, usuwanie i zarządzanie plikami oraz folderami znajdującymi się na dysku twardym. Jedną z nowości

Bardziej szczegółowo

Teraz bajty. Informatyka dla szkoły podstawowej. Klasa 4 Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny szkolne dla klasy 4

Teraz bajty. Informatyka dla szkoły podstawowej. Klasa 4 Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny szkolne dla klasy 4 1 Teraz bajty. Informatyka dla szkoły podstawowej. Klasa 4 Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny szkolne dla klasy 4 1. Komputer i programy komputerowe Posługiwanie się komputerem i praca z programem

Bardziej szczegółowo

Dokument zawiera podstawowe informacje o użytkowaniu komputera oraz korzystaniu z Internetu.

Dokument zawiera podstawowe informacje o użytkowaniu komputera oraz korzystaniu z Internetu. Klub Seniora - Podstawy obsługi komputera oraz korzystania z Internetu Str. 1 Dokument zawiera podstawowe informacje o użytkowaniu komputera oraz korzystaniu z Internetu. Część 3 Opis programu MS Office

Bardziej szczegółowo

Formularz pierwszej oceny w służbie cywilnej

Formularz pierwszej oceny w służbie cywilnej Narzędzie informatyczne wspomagające dokonywanie pierwszej oceny w służbie cywilnej przygotowane w ramach projektu pn. Strategia zarządzania zasobami ludzkimi w służbie cywilnej współfinansowanego przez

Bardziej szczegółowo

CEL zapoznanie z programem do tworzenia rysunków i ukazanie możliwości Edytora obrazów do sporządzania rysunków i ikon.

CEL zapoznanie z programem do tworzenia rysunków i ukazanie możliwości Edytora obrazów do sporządzania rysunków i ikon. Konspekt lekcji informatyki Rok szk. 2003/2004 Temat: Tworzenie ikon z wykorzystaniem Edytora obrazów Hasło programowe: Czas: Klasa: Nauczyciel: Rysowanie w Edytorze grafiki 45 min I Gimnazjum mgr inż.

Bardziej szczegółowo

Zaznaczanie komórek. Zaznaczenie pojedynczej komórki polega na kliknięciu na niej LPM

Zaznaczanie komórek. Zaznaczenie pojedynczej komórki polega na kliknięciu na niej LPM Zaznaczanie komórek Zaznaczenie pojedynczej komórki polega na kliknięciu na niej LPM Aby zaznaczyć blok komórek które leżą obok siebie należy trzymając wciśnięty LPM przesunąć kursor rozpoczynając od komórki

Bardziej szczegółowo

Opis klawiatury komputerowej

Opis klawiatury komputerowej Spis treści utworzony przez NN Opis klawiatury komputerowej...1 1.1.Esc...1 1.2.F1 F12...1 1.3.Backspace...1 1.4.Tab...1 1.5.Caps Lock...2 1.6.Enter...2 1.7.Shift...2 1.8.Ctrl...2 1.9.Alt...2 1.10.Caps

Bardziej szczegółowo

Edytor tekstu Notatnik

Edytor tekstu Notatnik Temat: komputerowe pisanie w edytorze tekstu 1 (pierwsze dokumenty tekstowe) Edytor tekstu umożliwia tworzenie dokumentu tekstowego, jego wielokrotne redagowanie (pisanie, modyfikowanie istniejącego tekstu,

Bardziej szczegółowo

1. Opis okna podstawowego programu TPrezenter.

1. Opis okna podstawowego programu TPrezenter. OPIS PROGRAMU TPREZENTER. Program TPrezenter przeznaczony jest do pełnej graficznej prezentacji danych bieżących lub archiwalnych dla systemów serii AL154. Umożliwia wygodną i dokładną analizę na monitorze

Bardziej szczegółowo

INFORMATYKA KLASA IV

INFORMATYKA KLASA IV 1 INFORMATYKA KLASA IV WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY SZKOLNE 1. Komputer i programy komputerowe Posługiwanie się komputerem i praca z programem komputerowym wymienia przynajmniej trzy podstawowe zasady

Bardziej szczegółowo

Techniki wstawiania tabel

Techniki wstawiania tabel Tabele w Wordzie Tabela w Wordzie to uporządkowany układ komórek w postaci wierszy i kolumn, w które może być wpisywany tekst lub grafika. Każda komórka może być formatowana oddzielnie. Możemy wyrównywać

Bardziej szczegółowo

Jeżeli pole Krawędź będzie zaznaczone uzyskamy obramowanie w całej wstawianej tabeli

Jeżeli pole Krawędź będzie zaznaczone uzyskamy obramowanie w całej wstawianej tabeli Tabela Aby wstawić tabelę do dokumentu należy wybrać z górnego menu Tabela-->Wstaw-->Tabela W kategorii Rozmiar określamy z ilu kolumn i ilu wierszy ma się składać nasza tabela. Do dokumentu tabelę możemy

Bardziej szczegółowo

Z nowym bitem Zajęcia komputerowe dla szkoły podstawowej. Wymagania na poszczególne oceny szkolne dla klasy IV

Z nowym bitem Zajęcia komputerowe dla szkoły podstawowej. Wymagania na poszczególne oceny szkolne dla klasy IV rok szkolny 2015/2016 Klasa IVa, b Nauczyciel prowadzący: mgr Aleksandra Grabowska Z nowym bitem Zajęcia komputerowe dla szkoły podstawowej. Wymagania na poszczególne oceny szkolne dla klasy IV Na lekcjach

Bardziej szczegółowo

Zajęcia komputerowe klasy I-III- wymagania

Zajęcia komputerowe klasy I-III- wymagania Zajęcia komputerowe klasy I-III- wymagania L.P miesiąc Klasa I Klasa II Klasa III 1. wrzesień Uczeń Uczeń Uczeń Zna regulaminpracowni komputerowej i stosuje się do niego; Wymienia 4 elementyzestawukomputerowego;

Bardziej szczegółowo

I Tworzenie prezentacji za pomocą szablonu w programie Power-Point. 1. Wybieramy z górnego menu polecenie Nowy a następnie Utwórz z szablonu

I Tworzenie prezentacji za pomocą szablonu w programie Power-Point. 1. Wybieramy z górnego menu polecenie Nowy a następnie Utwórz z szablonu I Tworzenie prezentacji za pomocą szablonu w programie Power-Point 1. Wybieramy z górnego menu polecenie Nowy a następnie Utwórz z szablonu 2. Po wybraniu szablonu ukaŝe się nam ekran jak poniŝej 3. Następnie

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA UŻYTKOWNIKA. Spis treści. I. Wprowadzenie... 2. II. Tworzenie nowej karty pracy... 3. a. Obiekty... 4. b. Nauka pisania...

INSTRUKCJA UŻYTKOWNIKA. Spis treści. I. Wprowadzenie... 2. II. Tworzenie nowej karty pracy... 3. a. Obiekty... 4. b. Nauka pisania... INSTRUKCJA UŻYTKOWNIKA Spis treści I. Wprowadzenie... 2 II. Tworzenie nowej karty pracy... 3 a. Obiekty... 4 b. Nauka pisania... 5 c. Piktogramy komunikacyjne... 5 d. Warstwy... 5 e. Zapis... 6 III. Galeria...

Bardziej szczegółowo

Przykładowe zagadnienia na sprawdzian z wiedzy ogólnej. Linux to nazwa: A. Programu biurowego. B. Systemu operacyjnego. C. Przeglądarki internetowej.

Przykładowe zagadnienia na sprawdzian z wiedzy ogólnej. Linux to nazwa: A. Programu biurowego. B. Systemu operacyjnego. C. Przeglądarki internetowej. Przykładowe zagadnienia na sprawdzian z wiedzy ogólnej Linux to nazwa: A. Programu biurowego. B. Systemu operacyjnego. C. Przeglądarki internetowej. Przycisk RESET znajdujący się na obudowie komputera,

Bardziej szczegółowo

Włączanie/wyłączanie paska menu

Włączanie/wyłączanie paska menu Włączanie/wyłączanie paska menu Po zainstalowaniu przeglądarki Internet Eksplorer oraz Firefox domyślnie górny pasek menu jest wyłączony. Czasem warto go włączyć aby mieć szybszy dostęp do narzędzi. Po

Bardziej szczegółowo

Techniki zaznaczania plików i folderów

Techniki zaznaczania plików i folderów Techniki zaznaczania plików i folderów Aby wykonać określone operacje na plikach lub folderach (np. kopiowanie, usuwanie, zmiana nazwy itp.) należy je najpierw wybrać (zaznaczyć) nazwa i ikona pliku lub

Bardziej szczegółowo

Tematy lekcji zajęć komputerowych klasa 4a grupa 2

Tematy lekcji zajęć komputerowych klasa 4a grupa 2 Tematy lekcji zajęć komputerowych klasa 4a grupa 2 1 Program nauczania. Przedmiotowy system oceniania. Regulamin pracowni komputerowej. - 7 punktów regulaminu potrafi powiedzieć, czego się będzie uczył

Bardziej szczegółowo

Teraz bajty. Informatyka dla szkoły podstawowej. Klasa IV

Teraz bajty. Informatyka dla szkoły podstawowej. Klasa IV Teraz bajty. Informatyka dla szkoły podstawowej. Klasa IV 1 Posługiwanie się komputerem i praca z programem komputerowym wymienia przynajmniej trzy podstawowe zasady ich, m.in.: dba o porządek na stanowisku

Bardziej szczegółowo

Podstawy pracy z edytorem tekstu. na przykładzie Open Office

Podstawy pracy z edytorem tekstu. na przykładzie Open Office Podstawy pracy z edytorem tekstu na przykładzie Open Office inż. Krzysztof Głaz krzysztof.glaz@gmail.com http://krzysztofglaz.eu.org Wprowadzenie Dokument ten został napisany jako pomoc dla osób, które

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z przedmiotu: informatyka. w Szkole Podstawowej im. S. Czesławy Lorek w Biczykach Dolnych. w roku szkolnym 2013/2014

Wymagania edukacyjne z przedmiotu: informatyka. w Szkole Podstawowej im. S. Czesławy Lorek w Biczykach Dolnych. w roku szkolnym 2013/2014 Wymagania edukacyjne z przedmiotu: informatyka dla klasy: IV w Szkole Podstawowej im. S. Czesławy Lorek w Biczykach Dolnych w roku szkolnym 2013/2014 1. Podstawowe zasady posługiwania się komputerem i

Bardziej szczegółowo

1. Wybierz polecenie rysowania linii, np. poprzez kliknięcie ikony W wierszu poleceń pojawi się pytanie o punkt początkowy rysowanej linii:

1. Wybierz polecenie rysowania linii, np. poprzez kliknięcie ikony W wierszu poleceń pojawi się pytanie o punkt początkowy rysowanej linii: Uruchom program AutoCAD 2012. Utwórz nowy plik wykorzystując szablon acadiso.dwt. 2 Linia Odcinek linii prostej jest jednym z podstawowych elementów wykorzystywanych podczas tworzenia rysunku. Funkcję

Bardziej szczegółowo

KRYTERIA OCENIANIA Z ZAJĘĆ KOMPUTEROWYCH W KLASIE IV

KRYTERIA OCENIANIA Z ZAJĘĆ KOMPUTEROWYCH W KLASIE IV KRYTERIA OCENIANIA Z ZAJĘĆ KOMPUTEROWYCH W KLASIE IV I OKRES Sprawności 1. Komputery i programy konieczne (ocena: dopuszczający) wymienia z pomocą nauczyciela podstawowe zasady bezpiecznej pracy z komputerem;

Bardziej szczegółowo

Podstawy systemu operacyjnego Windows 7 i bezpieczne korzystanie z sieci Internet

Podstawy systemu operacyjnego Windows 7 i bezpieczne korzystanie z sieci Internet Projekt OKNO NA ŚWIAT - PRZECIWDZIAŁANIE WYKLUCZENIU CYFROWEMU W MIEŚCIE Podstawy systemu operacyjnego Windows 7 i bezpieczne korzystanie z sieci Internet Zadania do wykonania Ćwiczenie 1. Zarządzanie

Bardziej szczegółowo

małego informatyka klasa Anna Stankiewicz-Chatys, Ewelina Włodarczyk Co oznaczają te symbole? Wciśnij prawy przycisk myszy.

małego informatyka klasa Anna Stankiewicz-Chatys, Ewelina Włodarczyk Co oznaczają te symbole? Wciśnij prawy przycisk myszy. Anna Stankiewicz-Chatys, Ewelina Włodarczyk klasa Elementarz małego informatyka Co oznaczają te symbole? Wciśnij prawy przycisk myszy. Wciśnij lewy przycisk myszy. Trzymaj wciśnięty lewy przycisk. Uwaga!

Bardziej szczegółowo

CorelDRAW. wprowadzenie

CorelDRAW. wprowadzenie CorelDRAW wprowadzenie Źródło: Podręcznik uŝytkownika pakietu CorelDRAW Graphics Suite 12 Rysowanie linii 1. Otwórz program CorelDRAW. 2. Utwórz nowy rysunek i zapisz go w swoich dokumentach jako [nazwisko]_1.cdr

Bardziej szczegółowo

Prezentacja multimedialna MS PowerPoint 2010 (podstawy)

Prezentacja multimedialna MS PowerPoint 2010 (podstawy) Prezentacja multimedialna MS PowerPoint 2010 (podstawy) Cz. 4. Animacje, przejścia, pokaz slajdów Dzięki animacjom nasza prezentacja może stać się bardziej dynamiczna, a informacje, które chcemy przekazać,

Bardziej szczegółowo

Podstawowe czynnos ci w programie Word

Podstawowe czynnos ci w programie Word Podstawowe czynnos ci w programie Word Program Word to zaawansowana aplikacja umożliwiająca edytowanie tekstu i stosowanie różnych układów, jednak aby w pełni wykorzystać jej możliwości, należy najpierw

Bardziej szczegółowo

Tematy lekcji informatyki klasa 4a styczeń 2013

Tematy lekcji informatyki klasa 4a styczeń 2013 Tematy lekcji informatyki klasa 4a styczeń 2013 temat 7. z podręcznika (str. 70-72); sztuczki 4. i 5. (str. 78); Narysuj ikony narzędzi do zaznaczania i opisz je. 19 Zaznaczamy fragment rysunku i przenosimy

Bardziej szczegółowo

14. TWORZENIE MAKROPOLECEŃ

14. TWORZENIE MAKROPOLECEŃ 14. TWORZENIE MAKROPOLECEŃ Makro (inaczej makropolecenie) jest ciągiem poleceń i instrukcji programu MS Word, działającym i uruchamianym podobnie jak pojedyncze polecenie, służące do automatycznego wykonania

Bardziej szczegółowo

TABULATORY - DOKUMENTY BIUROWE

TABULATORY - DOKUMENTY BIUROWE TABULATORY - DOKUMENTY BIUROWE Autoformatowanie Znaczniki tabulacji Ćwiczenie 1 Ćwiczenie 2 Wcięcia i tabulatory Objaśnienia i podpisy Wcięcia w akapitach Ćwiczenia Tabulatory są umownymi znacznikami powodującymi

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 1: Pierwsze kroki

Ćwiczenie 1: Pierwsze kroki Ćwiczenie 1: Pierwsze kroki z programem AutoCAD 2010 1 Przeznaczone dla: nowych użytkowników programu AutoCAD Wymagania wstępne: brak Czas wymagany do wykonania: 15 minut W tym ćwiczeniu Lekcje zawarte

Bardziej szczegółowo

4.2. Program i jego konfiguracja

4.2. Program i jego konfiguracja 4.2. Program i jego konfiguracja Dopasowywanie wielkości widoku Podczas pracy z programem często dochodzi do sytuacji w której trzeba dopasować ilość zawartych danych w arkuszu do wielkości ekranu. Np.

Bardziej szczegółowo

WordPad Materiały szkoleniowe

WordPad Materiały szkoleniowe WordPad Materiały szkoleniowe Nota Materiał powstał w ramach realizacji projektu e-kompetencje bez barier dofinansowanego z Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa działanie. Działania szkoleniowe na rzecz

Bardziej szczegółowo

Europejski Certyfikat Umiejętności Komputerowych. Moduł 3 Przetwarzanie tekstów

Europejski Certyfikat Umiejętności Komputerowych. Moduł 3 Przetwarzanie tekstów Europejski Certyfikat Umiejętności Komputerowych. Moduł 3 Przetwarzanie tekstów 1. Uruchamianie edytora tekstu MS Word 2007 Edytor tekstu uruchamiamy jak każdy program w systemie Windows. Można to zrobić

Bardziej szczegółowo

CorelDraw - wbudowane obiekty wektorowe - prostokąty Rysowanie prostokątów

CorelDraw - wbudowane obiekty wektorowe - prostokąty Rysowanie prostokątów CorelDraw - wbudowane obiekty wektorowe - prostokąty Rysowanie prostokątów Naciskamy klawisz F6 lub klikamy w ikonę prostokąta w przyborniku po lewej stronie ekranu - zostanie wybrane narzędzie prostokąt.

Bardziej szczegółowo

Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z podstawowymi funkcjami i pojęciami związanymi ze środowiskiem AutoCAD 2012 w polskiej wersji językowej.

Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z podstawowymi funkcjami i pojęciami związanymi ze środowiskiem AutoCAD 2012 w polskiej wersji językowej. W przygotowaniu ćwiczeń wykorzystano m.in. następujące materiały: 1. Program AutoCAD 2012. 2. Graf J.: AutoCAD 14PL Ćwiczenia. Mikom 1998. 3. Kłosowski P., Grabowska A.: Obsługa programu AutoCAD 14 i 2000.

Bardziej szczegółowo

Zasoby dyskowe: Eksplorator Windows Z zasobami dyskowymi związane są nierozłącznie prawa dostępu gwarantujące możliwość odczytu, kasowania,

Zasoby dyskowe: Eksplorator Windows Z zasobami dyskowymi związane są nierozłącznie prawa dostępu gwarantujące możliwość odczytu, kasowania, Zasoby dyskowe: Eksplorator Windows Z zasobami dyskowymi związane są nierozłącznie prawa dostępu gwarantujące możliwość odczytu, kasowania, kopiowania bądź też zapisu plików. Poznawanie zasobów dyskowych

Bardziej szczegółowo

Przed rozpoczęciem pracy otwórz nowy plik (Ctrl +N) wykorzystując szablon acadiso.dwt

Przed rozpoczęciem pracy otwórz nowy plik (Ctrl +N) wykorzystując szablon acadiso.dwt Przed rozpoczęciem pracy otwórz nowy plik (Ctrl +N) wykorzystując szablon acadiso.dwt Zadanie: Utwórz szablon rysunkowy składający się z: - warstw - tabelki rysunkowej w postaci bloku (według wzoru poniżej)

Bardziej szczegółowo

Jak uzyskać efekt 3D na zdjęciach z wykorzystaniem programu InkScape

Jak uzyskać efekt 3D na zdjęciach z wykorzystaniem programu InkScape Jak uzyskać efekt 3D na zdjęciach z wykorzystaniem programu InkScape Program InkScape jest bezpłatnym polskojęzycznym programem grafiki wektorowej do pobrania ze strony http://www.dobreprogramy.pl/inkscape,program,windows,12218.html.

Bardziej szczegółowo

KRYTERIA OCENIANIA KOMPETENCJI KOMPUTEROWYCH UCZNIA. Klasa I

KRYTERIA OCENIANIA KOMPETENCJI KOMPUTEROWYCH UCZNIA. Klasa I KRYTERIA OCENIANIA KOMPETENCJI KOMPUTEROWYCH UCZNIA Klasa I Nazywa i wskazuje elementy komputera. Potrafi uruchomić i wyłączyć komputer, zamyka i otwiera programy korzystając z myszy i klawiatury. Rysuje

Bardziej szczegółowo