Wędkarskie eldorado. Przewodnik po akwenach Gminy Lubniewice. Fot. Piotr Chara

Transkrypt

1 Wędkarskie eldorado Fot. Piotr Chara Przewodnik po akwenach Gminy Lubniewice

2 Współcześnie Dziś Lubniewice to jedno z najmniejszych miast Polski, położone w północnej części województwa lubuskiego, wchodzące w skład administracyjny powiatu sulęcińskiego jako jedna z jego pięciu gmin. Otoczone zewsząd lasami, które stanowią ponad 70% powierzchni całej gminy oraz licznymi jeziorami stwarzają ogromne możliwości aktywnego wypoczynku zarówno weekendowego jak i dłuższych urlopów wypoczynkowych. Fot. Tomasz Zych Bliska odległość kilku ważnych szlaków komunikacyjnych - od północy z drogą krajową nr 22 Gorzów Wlkp. Kostrzyn n/odrą; od zachodu z drogą krajową nr 3 Praga Świnoujście; a od południa z drogą krajową nr 2 Berlin Moskwa, czyni miasto jeszcze bardziej atrakcyjnym oraz ma bezpośredni wpływ na jego dynamiczny rozwój, przede wszystkim w kierunku turystycznym i usługowym, co również zgodne jest z długofalową polityką tutejszego magistratu. Znajduje się tu kilka całorocznych ośrodków wypoczynkowych oraz liczne kwatery i gospodarstwa agroturystyczne, jak również stadniny koni ze szkółkami jeździeckimi, wypożyczalnie sprzętu (pływającego, rowerowego) oraz liczne restauracje i bary. Cała Gmina Lubniewice zalicza się do gmin miejsko-wiejskich, a ich głównym ośrodkiem kulturalno-rozrywkowym jest miasto Lubniewice, którego centrum wraz z rynkiem usytuowane jest na wąskim cyplu, pomiędzy dwoma z trzech Wielkich Jezior Lubniewickich. Tutaj, między innymi, znajduje się zabytkowy gotycki kościół z XV wieku. 2 Przewodnik po akwenach Gminy Lubniewice

3 Nad wschodnim krańcem jeziora Lubiąż znajdują się dwa zamki. Przez miasto przebiegają dwa europejskie szlaki turystyczne pieszy E-11 oraz rowerowy R-1 oraz szlak św. Jakuba, który biegnie dalej na zachód. Miłośników wycieczek pieszych Fot. Tomasz Kluszczyk i rowerowych z pewnością zainteresuje fakt ponad 100 km różnych szlaków biegnących wśród najważniejszych punktów o znaczeniu historycznym bądź środowiskowym na tych terenach, a do których z pewnością możemy zaliczyć: Zespół Przyrodniczo Krajobrazowy Uroczysko Lubniewsko, Rezerwat Janie im. Włodzimierza Korsaka wraz z Zalewem Wałdowickim na rzece Lubniewka oraz liczne pomniki przyrody, jak również zabytki architektury, takie jak: pałac w Gliśnie, Jarnatowie i Rogach. Lubniewice na wszelkich mapach wyróżnia hydrologia, która została ukształtowana podczas ostatniego zlodowacenia bałtyckiego. Trzy największe akweny polodowcowe (przepływowe) na tym terenie, sklasyfikowane według powierzchni lustra wody to: jezioro Lubniewsko (241 ha), które zarazem jest początkiem rzeki Lubniewki, jezioro Lubiąż (146 ha) i jezioro Krajnik (36 ha). Oprócz wymienionych zbiorników znajduje się tu także wiele mniejszych śródleśnych jezior i zbiorników wodnych, takich jak: jezioro Krzywe Duże i Małe (Postomsko, Karpnik), jezioro Jarnatowskie (Miechowskie) oraz dwa niewielkie zbiorniki o nazwach Śmierdzące oraz Zofiówka w Rogach. Przewodnik po akwenach Gminy Lubniewice 3

4 Jezioro Lubniewsko (Nakońskie, Świerczowskie) Fot. Adam Milc Fantastyczny wydłużony kształt, pełen powyginanych załamań linii brzegowej, z liczną ilością zatok i półwyspów oraz przesmykiem w środkowej części jeziora, którego dwa przeciwległe brzegi oddalone od siebie na szerokość zaledwie niecałych 100 metrów i niewielka urokliwa wysepka, zwana Rybaki - to najkrótszy opis największego z trzech Wielkich Jezior Lubniewickich - jeziora Lubniewsko. Niezwykle strome, piękne wzgórza morenowe, które zewsząd otaczają brzegi jeziora, to prawdziwa uczta dla oka. Najwyższym wzniesieniem, górującym nad taflą jeziora jest Lubniewka, której wierzchołek znajduje na wysokości 142 m n.p.m., a różnica pomiędzy lustrem wody wynosi około 92 metrów. Liczne jary i wąwozy o urokliwych nazwach Wielki, Żubrowski, Cienki czy Sobierajski, to tylko część z atrakcji jakie możemy tu zobaczyć.. Wspaniałe, wiekowe, najczęściej bukowe lasy, polodowcowe głazy, których nigdzie indziej nie zobaczymy w tak dużej ilości zachwycają urodą i bogactwem natury. Liczące ponad 1400 ha Uroczysko Lubniewsko położone jest pomiędzy Lubniewicami i Sulęcinem, a jego elementarną częścią jest wspomniane wcześniej jezioro Lubniewsko, od którego pochodzi nazwa całości. Geologicznie obszar uformowany został w wyniku bezpośredniej akumulacji lodowcowej ostatniego zlodowacenia. Efektem jego działalności jest duża mozaika gleb oraz niezwykle urozmaicona rzeźba terenu, które częściej przypominają swoim wyglądem tereny podgórskie niż nizinne. 4 Przewodnik po akwenach Gminy Lubniewice

5 Duża różnorodność warunków glebowych, w połączeniu z mikroklimatem tu panującym spowodowała ogromne zróżnicowanie zbiorowisk roślinnych na tym terenie. Występuje tu około 300 gatunków roślin, z czego aż 15 podlega ścisłej ochronie, jak np.: rosiczka okrągłolistna czy bluszcz pospolity. Dlatego też w 1993 roku, rozporządzeniem ówczesnego Wojewody Gorzowskiego teren ten został objęty ochroną pod nazwą Zespół Przyrodniczo - Krajobrazowy Uroczysko Lubniewsko. Powierzchnia lustra wody tego zbiornika to 241 ha, co stanowi 17% całego Uroczyska Lubniewsko. Północny skrawek jeziora znajduje się tuż przy drodze powiatowej Lubniewice Jarnatów. W tym miejscu znajdują się również dwa parkingi wędkarskie, jeden przy drodze, drugi kawałek dalej - w lesie, skąd dobrze widoczna jest, wspomniana wcześniej, wyspa Rybaki. Wjazd na parking jest również początkiem, bądź też końcem jednego z podstawowych szlaków pieszych i rowerowych wokół całego jeziora. Fot. Piotr Chara Wschodnia część jeziora położona jest prawie równolegle z drogą krajową nr 136 na odcinku Lubniewice Wędrzyn, z której można dojechać do lustra wody poprzez Osiedle Świerczów albo Glisno. Tutaj również znajdują się miejsca parkingowe, skąd można następnie udać się pieszo na ciekawe stanowiska sprzyjające wędkowaniu, jak również na piesze i rowerowe wycieczki po ciekawych przyrodniczo zakątkach Uroczyska. Fot. Piotr Chara 5

6 Idąc właśnie wzdłuż wschodniego brzegu jeziora, natrafimy na pozostałości wczesnohistorycznego Fot. Piotr Chara grodziska słowiańskiego z VII wieku. Z budowli ziemno- -drewnianej dobrze zachowała się oryginalna część ziemna. Poruszając się dalej w kierunku południowym będziemy mogli podziwiać jeszcze Potok pod Grodziskiem. Leśna droga poprowadzi nas do niezwykle pięknego pasa roślinności podmokłej wśród olsowej doliny Czerwonego Potoku. Tutaj też znajduje się skrzyżowanie kilku szlaków pieszych i rowerowych, które zaprowadzą nas do kolejnej atrakcji, jaką jest Wąwóz Żubrowski. Zachwyci on swą urodą niejednego konesera przyrodniczego piękna. Poruszając się dalej szlakiem wokół jeziora, dotrzemy między innymi do Domku na Wodzie - jest to przepięknie położony zadaszony pomost wybudowany właśnie z myślą o odpoczywających turystach podczas pieszych i rowerowych wycieczek. Nienajlepszy, bo najdalej oddalony od lustra wody, jest dojazd z kierunku południowego oraz południowo-zachodniego od strony wsi Żubrów. Tam, po dotarciu na wyznaczony parking, niestety dalej musimy udać się pieszo, przeszło 2 km do najbliższego lustra wody. Auto trzeba zostawić na parkingu ze względu na strefę ciszy panującą na tym terenie. Jednak jako atrakcja turystyczna jest to jak najbardziej polecane miejsce. 6 Przewodnik po akwenach Gminy Lubniewice

7 Fot. Krzysztof COSTI Kosturkiewicz Fantastycznie powyginana, wydłużona, rynnowa misa ma bardzo wiele zatok i półwyspów i jest dowodem wspomnianego polodowcowego pochodzenia. Północna część jeziora jest najbardziej otwarta i ma szerokość ponad 1 km. Linia brzegowa jest bardzo urozmaicona, tak jak i dno jeziora. Liczne wypłycenia i spadki powodują, że strefa roślinna składa się tu głównie z trzciny i oczeretu jeziornego i jest wąska i poszarpana. Miejscami dno jeziora wyraźnie maleje do średniej głębokości ok. 6 m, zaś szczególnie na północnym skrawku akwenu wyraźnie się wypłyca. Tu roślinność jest bogatsza. Rozwijają się rośliny o liściach pływających, tzw. nimfeidy, które ukorzeniają się w wapiennych osadach. Dno jeziora to piaski, żwiry oraz osady denne, jednak gdzieniegdzie napotkamy kamieniste, a nawet głazowate podłoże. Fot. Krzysztof COSTI Kosturkiewicz Fot. Krzysztof COSTI Kosturkiewicz 7

8 Najgłębsze miejsce liczy sobie około 15 metrów, natomiast najpłytszym miejscem jest część północno wschodnia w okolicach kanału ujściowego, której głębokość to zaledwie kilkadziesiąt centymetrów. Akwen ma kilka stałych i okresowych dopływów powierzchniowych. Są to krótkie cieki spływające ze skłonów otaczających je wzgórz. Trzeba tu wymienić przede wszystkim: Potok Glisno (4 km), Potok pod Grodziskiem (2,5km), Strugę Świerczowską (1 km), Strugę Stawki (1,5 km), a także Czerwony Potok (2,8 km). Ostatni strumień płynący pomiędzy kamieniami i olsowym lasem, i wpływający do południowo- -zachodniego krańca jeziora jest uznawany za początek Lubniewki. Rzeka ta stanowi jedyny odpływ jeziora i opuszcza go w krańcu północno-wschodnim, jako krótki, szeroki na ok. 3,5 m kanał, którym pokonując odcinek o długości 0,5 km możemy przepłynąć do pobliskiego jeziora Lubiąż bez większego trudu kajakiem, rowerem wodnym, bądź też niewielką łodzią. Dalej potok ten wypływa z jeziora Lubiąż wpadając do pobliskiego jeziora Krajnik, gdzie Lubniewka płynie już dalej swoim korytem. Jednakże znaczna, kilkumetrowa różnica wysokości, uniemożliwia nam pokonanie tego kanału do jeziora Krajnik. 8 Przewodnik po akwenach Gminy Lubniewice

9 Fot. Adam Milc Linia brzegowa dość mocno rozwinięta, z licznymi kładkami i pomostami wędkarskimi wokół całego jeziora. Z wielu miejsc istnieje możliwość łowienia bezpośrednio z brzegu. W niektórych miejscach możemy napotkać na utrudnienia ze względu na liczną roślinność brzegową składającą się głównie z trzciny i oczeretu jeziornego. Dno jeziora, podobnie jak i linia brzegowa, jest bardzo mocno urozmaicone. Dużo tu wypłyceń, jak również tzw. głęboczków. Białą rybę typu płoć, leszcz, lin można bez najmniejszych problemów łowić z brzegu, wszędzie tam, gdzie nie ma pasa trzcin i roślinności wynurzonej. Ze względu na bujną roślinność podwodną zdecydowanie najlepiej jest łowić metodą odległościową ze spławikiem przelotowym, ale również możemy użyć sprzętu typowo gruntowego. Utrudnione jest tutaj także nęcenie, ponieważ nasza zanęta ginie w dywanie roślinności podwodnej. Jako przynęta bardzo dobrze sprawdza się tutaj żółta kukurydza, gotowany łubin, białe i czerwone robaczki, ewentualnie może być także ochotka. Na drapieżniki musimy koniecznie wybrać się łodzią, ze względu na to, że łowi się je z dala od brzegu lub w miejscach brzegowych skąd dojście jest utrudnione. Szczupaki bardzo skutecznie łowione są w pasach licznie występujących tu trzcin. Jednak na prawdziwą uwagę wędkarstwa spinningowego, powinny zasługiwać tutejsze, bądź co bądź nie byle jakie, okonie władcy podwodnych górek i narzutowych głazowisk. 9

10 Fot. Piotr Chara Tutejsze okonie uwielbiają zasiedlać miejsca obfitujące w różnego rodzaju kryjówki. W poszukiwaniu pokarmu nieprzerwanie penetrują wszystkie warstwy wody w zbiorniku. Natomiast przebywają one najczęściej tam, gdzie pływają liczne ławice uklei i płoci, czyli w toni lub czatują na swoją potencjalną ofiarę w pobliżu gwałtownych spadów dna, przy tzw. podwodnych grzbietach. Można tu trafić osobniki osiągające 1-2 kg, trzymające się na ogół głębin, skąd podejmują częste wypady na płycizny. W ciągu dnia okonie są w stałym ruchu, dlatego, jeśli nie możemy się doczekać brania w jednym miejscu, należy niezwłocznie przenieść się w inne. Może się także zdarzyć, że brania z początku bardzo intensywne, nagle ustają. Wówczas należy starać się zlokalizować dokładnie nowe miejsce przebywania garbusów. Bezwzględnie powinniśmy ustalić czy biorą one w górnych czy dolnych warstwach wody. Osobniki wielkości cm przebywają z reguły w strefie przybrzeżnej, a rekordowe okazy nie zawsze, choć najczęściej w głębinie - nad stokami podwodnych górek i wokół nich, a także przy zatopionych pniach lub innych zawadach. Największe skupisko podwodnych górek znajduje się w północnej części akwenu. Lubniewsko to jezioro wielosezonowe, nawet listopad, który na innych zbiornikach jest martwym okresem, obdarzy cierpliwego wędkarza rybami. 10 Przewodnik po akwenach Gminy Lubniewice

11 Fot. Edyta Suszek-Kluszczyk Na pierwszy plan wysuwa się oczywiście sandacz, ale może trafić się także jesienny szczupak lub grudniowy okaz okonia. Zapewne nie trzeba będzie namawiać nikogo długo do odwiedzenia tego zbiornika celem oddania się największej rozkoszy, jaką jest wędkowanie każdą metodą, niezależnie od tego czy jesteśmy amatorami, czy już prawie, a może zawodowcami. Każdy kto choć raz odwiedzi to jezioro podzieli pogląd, iż nie ma już wiele takich bajecznych miejsc dla wędkarzy i turystów ceniących sobie odpoczynek na łonie natury. Fot. Piotr Chara 11

12 Jezioro Lubiąż (Miejskie) Dwie pięknie zalesione wyspy, pierwsza od wschodniej strony zwana Małą oraz druga, dużo większa, bardziej na zachód zwana Dużą lub Miłości, na której w latach 60-tych i 70-tych stwierdzono ślady osadnictwa słowiańskiego to najbardziej charakterystyczne punkty na drugim co do wielkości jeziorze Lubiąż z krainy Trzech Wielkich Jezior Lubniewickich. Akwen posiada dużo półwyspów i zatok oraz kilka cypli, co stanowi o jego wyjątkowym urozmaiceniu. Jezioro wyraźnie rozszerza się z kierunku zachodniego ku wschodowi, a część ściśle przylegająca do miasta jest chyba najbardziej rozwinięta urbanistycznie. Tutaj też znajdują się liczne ośrodki wypoczynkowe, bary i restauracje oraz kwatery agroturystyczne położone w bezpośrednim sąsiedztwie z linią brzegową jeziora. Woda z ichtiologicznego punktu widzenia sklasyfikowana została jako typ wody leszczowo-sandaczowej, co oznacza dla każdego wędkarza, że jest ono stosunkowo mało przejrzysta, a w okresach intensywnego rozwoju fitoplakntonu jej przejrzystość spada prawie do zera. 12 Przewodnik po akwenach Gminy Lubniewice

13 Na północno-wschodnim jego krańcu znajduje się plaża miejska oraz dwa zamki: Stary i Nowy oddzielone najbardziej na wschód wysuniętą zatoką, której brzegi połączone są kładką miejską biegnącą przez jej całą szerokość. Oba Zamki okala stary i piękny park i tutaj też swój początek bierze miejska promenada, którą możemy przespacerować się w kierunku południowym, a z której jest wiele przejść do urokliwego Rynku Miejskiego lub też do samego miasta. Powierzchnia lustra wody wynosi prawie 150 ha i jest jedynym jeziorem na tym terenie, które połączone jest trzema czynnymi kanałami, z czego dwa pierwsze stanowią dopływy, a trzeci odpływ. Pierwszy z nich znajduje się w południowo-zachodniej części i łączy jezioro Lubiąż z opisanym już wcześniej jeziorem Lubniewsko. Drugi kanał znajduje się w północno-zachodniej części zbiornika i łączy on Lubiąż z małym śródleśnym jeziorem Krzywym, które jeszcze stosunkowo niedawno stanowiło jego część, lecz zanikło pod torfowiskami i turzycowiskami, wynikiem czego pozostał wąski i dziewiczy kanał, który w chwili obecnej swą niedostępnością stanowi idealne miejsca lęgowe dla ptactwa wodnego i innych zwierząt. 13

14 Trzeci zaś ze wspomnianych kanałów znajduje się we wschodniej części jeziora i łączy się z jeziorem Krajnik. Kilkumetrowa różnica wysokości pomiędzy tymi zbiornikami wykorzystywana jest do produkcji energii odnawialnej, dlatego też nie ma fizycznej możliwości pokonania go sprzętem pływającym tak ja ma to miejsce w przypadku połączenia z jeziorem Lubniewsko. Fot. Piotr Chara Linia brzegowa na całej swej długości jest dobrze dostępna dla wędkarzy, co kilkadziesiąt metrów znajduje się pomost wędkarski, bądź miejsce, z którego bez problemów możemy powędkować lub odpocząć nad brzegiem jeziora. Dodatkową atrakcją z pewnością będzie szlak dookoła jeziora, który możemy pokonać pieszo lub rowerem. Akwen zewsząd otaczają głównie lasy iglaste na suchych i piaszczystych wzgórzach, choć zdarzają się też tereny z lasem mieszanym, a jedynie krańcowa jego część zachodnia, tuż przy wspomnianym wcześniej kanale, jest podmokła i bagnista. Brzegi jeziora charakteryzuje na całości dość gwałtowny spadek do głębokości około pięciu metrów, gdzie dalej wyraźnie łagodnieje. W większej części jest on wolny od roślinności, choć zdarzają się miejsca pokryte pasem oczeretów, który głównie tworzony jest przez trzcinę pospolitą, a w zatokach i na wypłyconych brzegach występuje roślinność podwodna, której podstawowym gatunkiem jest moczarka i rośliny o liściach pływających. Podłoże w większości pokryte jest mulistym osadem. Dno zbiornika z reguły jest piaszczyste, lecz zdarzają się miejsca, jak np. przy północnej części dużej wyspy, gdzie dno wyraźnie jest żwirowe, a nawet kamieniste. 14 Przewodnik po akwenach Gminy Lubniewice

15 Natomiast całość dna pokryta jest licznymi górkami i dołkami z różnymi blatami i stromymi stokami, by w najgłębszym miejscu osiągnąć prawie trzynaście metrów. Zachodnia część jeziora jest zdecydowanie płytsza, ze średnią głębokością nie przekraczającą czterech metrów na całości zatok, jak również stanowczo mocniej porośnięta podwodną roślinnością. Tutaj też możemy Fot. Piotr Chara liczyć na piękne amury i karpie, które lubią wygrzewać się w ciepłe słoneczne dni, a których dość dużo jeszcze pozostało po poprzednim dzierżawcy. Płytsze miejsca z podwodnymi łąkami są gwarancją na piękne szczupaki i okonie, które stale patrolują te tereny za drobnicą skrywającą się w roślinności. Sandacze natomiast łapie się najczęściej w przedziale od 40 do 70 cm, jednak dla wytrwałych łowców mętnookiego drapieżcy złapanie okazu nie powinno stanowić problemu. Można tu również liczyć na piękne szczupaki, które w bardzo dużych ilościach łapie się w przedziale między 60 a 80 cm, jak również te przekraczające metr, czy też bardzo ładne okazy dużych okoni powyżej 40 cm. Zwolennicy białorybu będą mieli okazję spróbować swych sił przy połowach linów czy leszczy powyżej dwóch kilogramów. Można tu także złapać duże sumy, których nieliczna część pochodzi jeszcze z lat osiemdziesiątych, jak również zarybień z ostatnich lat. Od kilkunastu lat dzierżawcą tego zbiornika jest Urząd Miejski w Lubniewicach, który dba o gospodarkę rybacką poprzez liczne zarybienia. Jako zbiornik rekreacyjny jest idealnym miejscem dla tych wędkarzy, którzy wyznają metodę złap i wypuść. 15

16 Jezioro Krajnik Fot. Edyta Suszek-Kluszczyk Jezioro Krajnik jest trzecim pod względem powierzchni lustra wody (38 ha) lecz jednocześnie najgłębszym zbiornikiem (36 m) zaliczanym do tak zwanej grupy trzech Wielkich Jezior Lubniewickich. Głębokość ta wynika z pewnością z różnicy wysokości pomiędzy wcześniejszym jeziorem Lubiąż oraz zrzutem dużej ilości wody podczas roztopów ostatniego zlodowacenia i klasyfikuje się w pierwszej dziesiątce najgłębszych jezior w Polsce. Jest też ostatnim zbiornikiem leżącym w cieku Lubniewki, która wpada do jeziora w północno-zachodniej jego części pomiędzy zabudowaniami mieszkalnymi usytuowanymi wzdłuż tego samego kierunku linii brzegowej, a uchodzi z niego już własnym korytem jako rzeka Lubniewka w północno-wschodnim krańcu. Jego charakterystyczny owalny kształt powoduje, że praktycznie z każdego miejsca linii brzegowej możemy podziwiać jego krajobraz. 16 Przewodnik po akwenach Gminy Lubniewice

17 Oprócz wspomnianej wcześniej rzeki Lubniewki jezioro zasilają jeszcze cztery Fot. Edyta Suszek-Kluszczyk niewielkie dopływy płynące z morenowego wzgórza wzdłuż wschodniego brzegu, które porastają stare drzewostany mieszane z pięknymi okazami dębów szypułkowych czy też białych topoli lub jesionów. Stąd też rozciąga się piękny widok na panoramę miasta wraz z górującym nad otoczeniem zabytkowym gotyckim kościołem z XV wieku. Dotrzeć tam możemy czarnym szlakiem biegnącym dookoła jeziora. Dno zbiornika gwałtownie i wyraźnie spada na całej długości linii brzegowej poza krańcem północno-wschodnim, w okolicach ujścia Lubniewki. Tutaj też najmocniej rozwinęła się roślinność brzegowa w postaci trzciny i oczeretu. W czasie letnich upałów i długotrwałych susz jezioro Krajnik cierpi na znaczny spadek tlenu na większych głębokościach oraz obficie rozwijający się plankton roślinny, który ogranicza tam swobodny rozwój rybostanu. Jednak pomimo tych czynników złowić tu możemy dorodne płocie czy leszcze. Stałymi gatunkami drapieżników poławianymi w tym zbiorniku są szczupaki, okonie czy sandacze. Poprzedni rybacki użytkownik zapoczątkował produkcję siei i sielawy, których pozostałości z tych zarybień udaje się łowić nielicznym. 17

18 Jezioro Jarnatowskie (Miechowskie) Fot. Piotr Chara Jezioro Jarnatowskie zwane też popularnie przez miejscowych Miechowskim (obie nazwy pochodzą od wsi położonych w pobliżu) jest czwartym (31 ha) co do wielkości zbiornikiem wodnym na terenie administracyjnym gminy Lubniewice. Leży około 5km w linii prostej od Lubniewic w kierunku północno-zachodnim oraz około 1 km od wsi Jarnatów w kierunku północnym. Dojechać można tam samochodem tylko do jednego wyznaczonego miejsca właśnie od wsi Jarnatów tuż obok kompleksu pałacowego, skręcając w lewo w piękną aleję starych dębów po wybrukowanej drodze. Jadąc dalej mijamy z prawej strony stary nasyp nieistniejącej linii kolejowej, by po chwili skręcić w lewo pod kątem 90 stopni. Tutaj też będziemy mogli dojrzeć przebijające się lustro wody pomiędzy drzewami porastającymi brzeg. Po przejechaniu około 400 metrów należy ponownie skręcić ostro w lewo, by po chwili znaleźć się na parkingu wyznaczonym do postoju Przewodnik po akwenach Gminy Lubniewice Przewodnik po akwenach Gminy Lubniewice

19 Jest to stosunkowo niewielkie i niegłębokie (najgłębsze miejsce to zaledwie 3,5 m), śródleśne jezioro o kształcie zbliżonym do owala, ściśniętego nieco w jednym z końców. Otoczone niewysokimi, morenowymi wzniesieniami porośniętymi głównie lasem iglastym z dominacją sosny z pojedynczymi enklawami lasów liściastych w postaci starych dębów czy olsów. łączył to jezioro wąskim kanałem z jeziorem Lubiąż, przepływając po drodze przez jezioro Krzywe Małe (Postomsko, Karpnik). Sklasyfikować to jezioro można jako zbiornik linowo- -szczupakowy i stąd Fot. Piotr Chara Fot. Piotr Chara W wyniku wysychającego dopływu z pobliskich łąk oraz bardzo małej ilości opadów w latach ubiegłych, poziom wody w tym jeziorze znacznie się obniżył (około 1,5 m). Z tego samego powodu zanikł właśnie jedyny odpływ, który też właśnie te dwa gatunki zamieszkują ten zbiornik najliczniej. A wraz z nimi oczywiście stały mieszkaniec tych wód czyli płoć, jak również wzdręga, która w tego rodzaju wodach czuje się wyśmienicie. Jednak można tu również złowić dorodne leszcze czy też nawet pojedyncze okazy węgorzy i sandaczy. 19

20 Jezioro Krzywe Duże Fot. Tomasz Kluszczyk Jezioro Krzywe jest kolejnym niewielkim śródleśnym jeziorkiem położonym nieopodal Lubniewic. Od najbardziej na zachód wysuniętego brzegu jeziora Lubiąż dzieli je zaledwie kilkaset metrów. Powstało ono w wyniku zlądowienia wspomnianej wcześniej zachodniej zatoki jeziora Lubiąż, stanowiącej niegdyś jego część. Pozostałością jest wąski, dziewiczy i niedostępny kanał łączący je z jeziorem Lubiąż o długości około jednego kilometra. Urokliwe śródleśne jezioro ma wyraźnie wydłużony kształt z rozszerzeniem w części północnej. Zewsząd otoczone dosyć wysokimi morenowymi wzniesieniami o sporym spadku, co powoduje, iż jezioro na pierwszy rzut oka, wygląda na nieco wciśnięte w ziemię i bardzo głębokie. Wrażenie to jest mylne, ponieważ najgłębszy punkt na tym jeziorze to zaledwie około pięciu metrów w najszerszej północnej części. Południowa część wraz z odpływem jest znacznie płytsza, a jej brzegi wyraźnie łagodniejsze, nieco podmokłe, porośnięte są charakterystycznym dla tego rodzaju enklaw leśnych olsem z dużą ilością roślinności brzegowej jak również wynurzonej, która w innych częściach zbiornika występuje pojedynczo lub w ogóle. 20 Przewodnik po akwenach Gminy Lubniewice

21 Fot. Piotr Chara Rybostan tego zbiornika jest znacznie zróżnicowany w wyniku prowadzonych tu różnych kierunków gospodarki rybackiej. Poza najpopularniejszymi gatunkami występującymi w pobliskich wodach, takich jak: płoć, wzdręga czy leszcz, szczęściarze i fachowcy mogą liczyć także na pojedyncze naprawdę duże okazy amura czy karpia. Można tu również złowić wielu przedstawicieli gatunków drapieżnych. Spróbować swych sił możemy łowiąc szczupaki, które w dużej ilości występują w przedziale od 40 do 60 cm, ale trafiają się również znacznie większe okazy. W wyniku zarybień do tej wody został wprowadzony sandacz, który szybko się zaaklimatyzował i osiąga tu spore rozmiary. Dotrzeć do jeziora można kilkoma drogami lecz samochodem niestety tylko jedną, od strony byłego PGR Trzcińce, gdzie jadąc przez piękną i starą buczynę dojeżdżamy do parkingu wędkarskiego. 21

22 Rzeka Lubniewka Fot. Piotr Chara Urokliwa i niewielka rzeczka Lubniewka jest sklasyfikowana jako lewy dopływ dorzecza Warty, o długości 35 km i powierzchni 146 km2. Jej początkiem są źródła Czerwonego Potoku, który bystro meandrując wśród wąwozów Uroczyska Lubniewsko wpada do zachodniego krańca jeziora Lubniewsko. Stamtąd, krótkim około 400 metrowym kanałem uchodzi do jeziora Lubiąż, by dalej w części zurbanizowanej spaść z niewielkiej wysokości do jeziora Krajnik i stąd już swoim własnym korytem, wśród morenowych pagórków meandrując poprzez głównie sosnowe lasy, często też na brzegach porośnięte olsem, pokonując jeszcze dwa zbiorniki po drodze ujść do Kanału Bema, by stamtąd Kanałem Postomski połączyć się z Wartą. Na rzece Lubniewce w 1984 roku na podstawie zarządzenia ówczesnego Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego utworzono Rezerwat Przyrody Janie im. Włodzimerza Korsaka, który swą ponad 50 hektarową powierzchnią obejmuje również zbiornik Janie na tym cieku. Jego celem jest przede wszystkim ochrona rzadko występujących roślin jak również zwierząt, takich jak żółw błotny. Jest on naturalną ochroną Przewodnik po po akwenach akwenach Gminy Gminy Lubniewice Lubniewice Przewodnik

23 Fot. Piotr Chara zespołu roślin wodno-błotnych jak również ptactwa, które uznało te tereny za swe miejsca lęgowe. Poniżej rezerwatu płynąc już nieco wolniej i bardziej szeroko, wpada do niedawno utworzonego Zalewu Wałdowickiego, który powstał w celu stworzenia jak najdogodniejszych warunków dla ptactwa wodnego jak również zwierząt. Stąd też po minięciu progu wodnego oraz mostu na drodze krajowej nr 22, nieco węższym korytem, bardziej wartko płynie wśród niewielkich wzniesień, by po krótkim odcinku połączyć swe wody z Kanałem Bema. Jako ciek wędkarski Lubniewka cierpi na okresowe spadki wody, zatem niewiele jest miejsc poza głębszymi i wyłączonymi z amatorskiego połowu zbiornikami, jakimi są Rezerwat Janie i Zalew Wałdowicki. Głównie występują tu płocie, kiełbie, okonie oraz szczupaki. Można złowić też klenia czy jazia pochodzącego głównie z zarybień PZW Okręg Gorzów Wielkopolski, który jest dzierżawcą tej urokliwej rzeczki. Bardziej zdeterminowani wędkarze trafią też na pojedyncze egzemplarze pstrąga potokowego, którego wielokrotnie próbowano tu restytuować. 23

24 Ważne informacje Większość zbiorników i cieków wodnych na terenie gminy Lubniewice dzierżawiona i zarządzana jest przez Okręg PZW Gorzów Wielkopolski - m.in.: jezioro Lubniewsko, jezioro Krajnik, jezioro Jarnatowskie, jezioro Krzywe Duże. Zbiornikiem dzierżawionym i administrowanym przez Zakład Gospodarki Komunalnej w Lubniewicach jest jezioro Lubiąż. Na zbiorniku tym obowiązują odrębne przepisy, a szczegółowe informacje na ten temat można uzyskać u Gospodarza jeziora Lubiąż (tel. kom ) lub na stronie: Przed przystąpieniem do wędkowania należy zapoznać się z obowiązującymi przepisami i zasadami. Wszelkich informacji oraz odpowiedzi na nurtujące pytania udzielą pracownicy biura PZW Gorzów Wlkp. Fot. Dane kontaktowe: PZW Gorzów Wlkp. ul. Kardynała S. Wyszyńskiego 28/30, Gorzów Wlkp. tel.: , , fax.: Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. Publikacja współfinansowana jest ze środków Unii Europejskiej w ramach działania Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju mały projekt Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Publikacja wydana przez Gminę Lubniewice Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata : Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Urząd Miejski w Lubniewicach, Jana Pawła II 51, Lubniewice tel.: , fax: urzad@lubniewice.pl Booster