Interregnum, czyli krajobraz między kryzysami. Piotr Kuczyński główny analityk Xelion. Doradcy Finansowi

Transkrypt

1 Interregnum, czyli krajobraz między kryzysami Piotr Kuczyński główny analityk Xelion. Doradcy Finansowi

2 Motto Dwadzieścia lat temu klient pytał jak gospodarka może wpłynąć na rynek akcji. Teraz pyta się, jak rynek akcji i nieruchomości może wpłynąć na gospodarkę. David Rosenberg, główny ekonomista Merrill Lynch na Amerykę Północną

3 Wykres Martina Pringa

4 Pierwsza odsłona kryzysu Deregulacja. Nowe pomysły: 70 forex, 80 dług w prywatne ręce, 90 rynek derywatów. Od 30 lat spadek podatków, ogołocone budżety. Pierwszy raz w historii można stać się bogatym bez inwestowania własnych pieniędzy Polityka Fed i innych banków. Stopy procentowe i polityka hands off. Rynek nieruchomości w USA (zmienna stopa procentowa) Adjustable Rate Mortgage ARM. Przed 2001 prawie niestosowana. Rozluźnienie kryteriów kredyty sub-prime i alt-prime. Lekceważenie ryzyka. Fundusze hedżingowe. Przypadek LTCM (1998). Myron Scholes i Robert C. Merton (Nobel 1997) Kasyno rynku walutowego Instrumenty pochodne: CDO i CDS Olbrzymi dźwignia finansowa w bankach. Rola agencji ratingowych Zarażona realna gospodarka. Kryzys rynku kredytowego przechodzi w kryzys zaufania.

5 Źródło: CEPS

6 Zadłużenie banków Źródło: The New York Times

7 Polityka monetarna FOMC

8 Surowce, trzeci element

9 World Oil Supply and Demand (million barrels per day) Q 08 2Q 08 3Q 08 4Q Q 09 2Q 09 3Q 09 4Q Q 10 2Q 10 3Q 10 4Q OECD DEMAND North America 25,4 25,5 24,8 24,4 23,6 23,9 24,2 23,5 22,9 22,8 23,5 23,2 23,4 23,1 23,4 23,6 23,4 Europe 15,7 15,3 15,3 15,1 15,5 15,4 15,3 14,9 14,2 14,7 14,9 14,7 14,8 14,3 14,7 14,9 14,7 Pacific 8,5 8,4 8,9 7,9 7,5 8,0 8,1 8,1 7,3 7,2 7,7 7,6 7,9 7,1 7,1 7,5 7,4 Total OECD 49,5 49,2 49,0 47,4 46,7 47,3 47,6 46,6 44,4 44,7 46,1 45,4 46,2 44,5 45,2 45,9 45,5 NON-OECD DEMAND FSU 4,0 4,1 4,3 4,1 4,3 4,2 4,2 4,0 3,8 4,1 4,1 4,0 4,1 4,0 4,2 4,2 4,1 Europe 0,7 0,8 0,8 0,7 0,7 0,7 0,7 0,7 0,7 0,7 0,7 0,7 0,7 0,7 0,7 0,7 0,7 China 7,2 7,6 7,9 8,0 8,1 7,6 7,9 7,7 8,6 8,6 8,3 8,3 8,3 8,8 8,8 8,6 8,6 Other Asia 9,0 9,5 9,9 9,9 9,4 9,5 9,7 9,9 10,1 9,6 9,7 9,8 10,3 10,3 9,9 10,0 10,1 Latin America 5,4 5,7 5,7 6,0 6,0 5,9 5,9 5,8 6,0 6,1 6,0 5,9 6,0 6,2 6,3 6,2 6,1 Middle East 6,3 6,5 6,7 7,1 7,6 7,0 7,1 6,7 7,3 7,7 7,1 7,2 7,1 7,5 7,9 7,5 7,5 Africa 3,0 3,1 3,2 3,2 3,1 3,2 3,2 3,2 3,2 3,1 3,3 3,2 3,3 3,3 3,2 3,4 3,3 Total Non-OECD 35,7 37,3 38,5 39,0 39,3 38,1 38,7 38,0 39,7 39,9 39,1 39,2 39,8 40,9 41,0 40,6 40,6 Total Demand 1 85,3 86,5 87,5 86,4 86,0 85,4 86,3 84,6 84,1 84,6 85,2 84,6 86,0 85,4 86,3 86,5 86,1

10 Problem rynku towarów rolnych

11

12 Na ratunek bankom i gospodarce Fed wielokrotnie obniża stopy z 5,25 do 0 procent. Rozszerza zakres firm, którym pożycza pieniądze (pierwszy raz od czasów Wielkiej Depresji). Kupuje obligacje rządowe. Inne banki podobnie. Rządy nacjonalizują bądź ratują banki tworząc jeszcze większe potwory (Goldman Sachs, BoA/Merrill Lynch. TARP (Troubled Asset Relief Program) program Henry Paulsona 700 mld USD. Cezura możliwe było załamanie systemu. Program administracji (program Obamy) 787 mld USD Publice Private Partnership Investment Program (PPPIP), czyli plan Timothy Geithnera ( FDIC = 500 mld USD) Programy Chin (585 mld USD), Niemiec i innych ( kasa za grata, dopłaty do domów) Decyzja FASB (Financial Accounting Standards Board) koniec z mark to market. Quantitative easing (QE) listopad 2008 i 2010 po 600 mld USD).

13 Na jak długo wystarczyło? Koniunktura słabsza już w 2. kwartale. Potem gorzej. Koniec QE2 i innych programów pomocowych. Mielizna okazuje się być poważnym spowolnieniem. Bardzo słabe dane makro. Wyścig do dna analityków i skutki dla biznesu. Kolejne pobudzenia?

14 Polska W danych makro widać nadchodzące spowolnienie. Ostrzeżenia ze strony Barclays Capital i Nomury. Atak zawsze możliwy. Jeśli spowolnienie/recesja w strefie euro to u nas po pół roku do roku też to samo. Założenia budżetu już nierealne. Problem zadłużenia. As w rękawie ministra.

15 BDI

16 Druga odsłona kryzysu Zadłużenie sektora bankowego zamienia się w zadłużenie państw (kraje PIIGS, USA i inne). Winni nie zostali ukarani zostali nagrodzeni. Działanie agencji ratingowych. Zeznania Williama Harringtona z Moody s Investors Service. Niszczące sprzężenie zwrotne CDS obligacje. Euro sukces, czy porażka?

17 Lekarstwo gorsze od choroby? Nowa-stara mantra: ciąć wydatki. Między Scyllą rynków, a Charybdą recesji i elektoratów. EFSF i ECB próba pomocy czy wystarczy? Politycy bez pomysłów, ale przed wyborami. Barack Obama vs. Republikanie i jej radykałowie (Tea Party). Działania państw rodzą potwora populizmu i nacjonalizmu. Sektor finansowy vs. demokracja.

18 Dwa scenariusze z historii 1987

19 Lata 30. XX wieku

20

21 spadek o 80 procent

22 Podsumowanie Wyścig: ożywienie-inflacja. Możliwy upadek euro, ale w długim terminie. Rynek derywatywów tykającą bombą (700 bln USD). Ostrzeżenie Warrena Buffeta z 2002 roku i Josepha Stiglitza z tego roku (CDS). Przykład rynku walutowego. Ostrzeżenie Paula Volckera (szef Fed w latach , obecnie szef rady doradczej prezydenta Obamy) i Horsta Kohlera, byłego prezydenta Niemiec. Na rynkach brak zmiany w postępowaniu funduszy. Regulacje niewystarczające. Nie ma choćby powrotu do Glass-Steagall Act. Stracona okazja, ale kto miałby to zrobić? Leseferyzm doprowadził do sytuacji z ballady Goethego. 1987, 1994, 1997/98, 2001, 2007, 2011, xxxx? Opinia Marka Mobiusa, Josepha Stiglitza, Paula Krugmana, Simona Johnsona. Koniecznie przerwać sprzężenie CDS - obligacje i wprowadzić podatek Tobina. Żyjemy w interregnum. Jeden system upada, drugie się nie narodził.

23 Dziękuję za uwagę Piotr Kuczyński główny analityk Xelion. Doradcy Finansowi