Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie wodzisławskim w I-półroczu 2011 roku.

Transkrypt

1 POWIATOWY URZĄD PRACY w Wodzisławiu Śląskim Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie wodzisławskim w I-półroczu 2011 roku. I/P/2011 Październik 2011

2 Wstęp. 1. Cel opracowania. Ważnym czynnikiem wpływającym na wysokość stopy bezrobocia jest niedopasowanie kwalifikacji osób bezrobotnych do aktualnych potrzeb rynku pracy. Na rynku pracy stykają się dwie grupy - z jednej strony istnieje pewien zbiór osób poszukujących pracy dysponujących umiejętnościami w konkretnych zawodach, z drugiej występują pracodawcy poszukujący pracowników. Jeżeli możliwości osób bezrobotnych nie spełniają oczekiwań pracodawców mamy do czynienia właśnie z sytuacją niedopasowania. Skuteczna polityka rynku pracy powinna zapobiegać i likwidować to zjawisko. Możliwość tego daje stały monitoring popytu i podaży na konkretne zawody, dzięki czemu można prowadzić działania redukujące niedopasowania na rynku pracy. Analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych, wykorzystywana nie tylko przez urzędy pracy, ale również instytucje związane z kształceniem i szkoleniem osób, tworzeniem regionalnych strategii rozwojowych itp., może stać się skutecznym narzędziem w walce z bezrobociem. 2. Podstawa opracowania. Poniższy raport powstał na podstawie statystycznych danych zawartych w aplikacji Monitoring zawodów dotyczących powiatu wodzisławskiego. Dane i wskaźniki podane w tej aplikacji powstały na bazie półrocznych sprawozdań MPiPS-01 (załączniki 2 i 3). 3. Metodologia opracowania. Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych prowadzony jest według niezmienionej metodologii od 2005 roku. Daje to możliwość porównywania danych i wskaźników z kolejnych lat i wyznaczania ogólniejszych trendów. Mimo to, nie uprawnione jest wysuwanie hipotez na przyszłość. Półroczny raport jest wyłącznie diagnozą stanu na koniec czerwca Dane porównywane w raporcie odnoszą się zawsze do stanu na koniec czerwca poszczególnych lat. Ze względu na to iż od lipca 2010 roku obowiązuje nowa klasyfikacja zawodów i specjalności nie było możliwości porównania wszystkich danych z bieżącego roku z latami poprzednimi. W tych zestawieniach, które były możliwe do zaprezentowania przyjęto nazewnictwo zawodów według obecnie obowiązującej klasyfikacji. 2

3 Analiza bezrobocia w powiecie wodzisławskim w pierwszym półroczu 2011 według zawodów (grup zawodów). Na koniec pierwszego półrocza 2011 roku w rejestrze PUP w Wodzisławiu Śl. pozostawało osób bezrobotnych. Było to o 431 osób więcej niż w analogicznym okresie roku poprzedniego i o więcej niż w roku Trzeci rok z kolei rośnie liczba osób zarejestrowanych jako bezrobotne. Liczba osób bezrobotnych w poszczególnych latach I półrocze 2007 I półrocze 2008 I półrocze 2009 I półrocze 2010 I półrocze 2011 Wśród osób bezrobotnych pozostających w rejestrach PUP na koniec I półrocza osób nie posiadało kwalifikacji zawodowych w żadnym zawodzie. Wśród bezrobotnych posiadających zawód najliczniej reprezentowani byli: Lp Nazwa zawodu Liczba osób bezrobotnych 1 Sprzedawca Technik ekonomista Górnik eksploatacji podziemnej Krawiec 98 5 Kucharz 93 6 Ślusarz 81 7 Pedagog 77 8 Technik prac biurowych 75 3

4 9 Fryzjer Technik administracji Sprzątaczka biurowa Cukiernik Piekarz Robotnik budowlany Kelner Murarz Pozostali mechanicy pojazdów samochodowych Technik żywienia i gospodarstwa domowego Barman Magazynier Technik budownictwa Pozostali mechanicy maszyn i urządzeń rolniczych i przemysłowych Rolnik Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym Technik handlowiec Kucharz małej gastronomii 35 Ogółem 2113 Osoby zarejestrowane w powyższych zawodach stanowią 42 % ogółu wszystkich osób zarejestrowanych. Najwięcej osób zarejestrowanych w tutejszym urzędzie nie posiadało kwalifikacji w żadnym zawodzie. Stanowili oni 22,7 % ogółu osób bezrobotnych. Niepokojące jest to, że w grupie osób bez kwalifikacji zawodowych większość stanowią kobiety - 67,8 %. Ogółem kobiety na koniec I półrocza 2011 roku stanowiły 63% wszystkich osób zarejestrowanych. Na poniższym wykresie przedstawiono jak przedstawiała się liczba osób bezrobotnych w poszczególnych latach, w wybranych zawodach. 4

5 Bez zawodu Sprzedawca Krawiec Górnik Technik ekonomista Kucharz Technik administracji Ślusarz Sprzątaczka Technik prac biurowych Robotnik budowlany Pedagog Liczba bezrobotnych w wybranych zawodach w poszczególnych latach Nazwa zawodu 2008 rok 2009 rok 2010 rok 2011 rok Liczba zarejestrowanych osób w zawodzie Bez zawodu Sprzedawca Krawiec Górnik Asystent ekonomiczny Kucharz Pracownik administracyjny Ślusarz Sprzątaczka Pracownik biurowy Robotnik budowlany Pedagog W stosunku do roku ubiegłego w zdecydowanej większości zawodów wzrosła liczba osób zarejestrowanych jako bezrobotne. 5

6 W I połowie 2011 roku w tutejszym urzędzie dokonano rejestracji. Najwięcej osób rejestrujących się w tym okresie nie posiadało kwalifikacji w żadnym zawodzie Wśród osób posiadających kwalifikacje zawodowe najwięcej osób rejestrowało się w następujących zawodach : Sprzedawca 436 (27) Technik ekonomista 85 (22) Górnik 85 (1) Robotnik budowlany 81 (4) Fryzjer 79 (16) Krawiec 77 (2) Ślusarz 76 (1) Pedagog 73 (23) Kucharz 72 (0) Murarz 67 (2) Piekarz 58 (2) Technik budownictwa 55 (12) Mechanik pojazdów samochodowych 50 (5) Technik prac biurowych 47 (0) Cukiernik 46 (5) Stolarz 45 (2) Od kilku lat ciągle dużo rejestracji występuje wśród pedagogów. Trzeba również zauważyć, że w tym zawodzie rejestruje się dużo absolwentów i dlatego z roku na rok coraz więcej osób z kwalifikacjami w tym zawodzie pozostaje w rejestrach urzędu. Jest to bardzo wyraźny przykład niedopasowania rynku edukacyjnego do rynku pracy. Podobnie sytuacja wygląda w zawodzie technik ekonomista, jednak absolwenci szkół średnich kończący ten kierunek najczęściej kontynuują naukę na studiach wyższych podnosząc bądź zmieniając kwalifikacje, natomiast osoby z wykształceniem pedagogicznym najczęściej już zakończyły edukację. Rozpatrując strukturę bezrobotnych według grup zawodowych, w I półroczu 2011 najliczniejszymi grupami były: Sprzedawcy i pokrewni 15,65% ogółu osób bezrobotnych w nawiasie podano liczbę absolwentów rejestrujących się w danym zawodzie. 6

7 Pracownicy usług osobistych 9,57 % Robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni 8,65% Robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni - 8,11% Robotnicy budowlani i pokrewni 5,90% Średni personel do spraw biznesu i administracji 5,70% Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie 5,30% Analiza ofert pracy zgłoszonych do PUP w Wodzisławiu Śl. w pierwszym półroczu 2011 według zawodów (grup zawodów). W pierwszym półroczu 2011 zgłoszono do PUP w Wodzisławiu Śl ofert pracy w 213 zawodach. W stosunku do tego samego okresu roku ubiegłego, jest to o 340 ofert mniej. Zmniejszyła się również liczba zawodów, w których zgłoszono oferty. Liczba zgłoszonych ofert pracy w poszczególnych latach I półrocze 2007 I półrocze 2008 I półrocze 2009 I półrocze 2010 I półrocze 2011 Tak duży spadek liczby ofert pracy wynika w dużej mierze ze znacznego ograniczenia środków Funduszu Pracy przeznaczonych na aktywne przeciwdziałanie bezrobociu, w tym również na organizacje staży. Poniższy wykres pokazuje niekorzystną tendencję obserwowaną w ciągu ostatnich lat liczba ofert pracy pozostaje na zbliżonym poziomie bądź maleje, natomiast liczba osób bezrobotnych rośnie. 7

8 Zmiana liczby osób bezrobotnych oraz liczby ofert pracy w kolejnych latach Liczba osób bezrobotnych Liczba ofert pracy I półrocze 2007 I półrocze 2008 I półrocze 2009 I półrocze 2010 I półrocze 2011 W I połowie 2011 roku najwięcej ofert zgłoszono w następujących zawodach: Lp. Nazwa zawodu Liczba zgłoszonych ofert pracy 1 Robotnik gospodarczy Sprzedawca Robotnik budowlany Technik prac biurowych Kierowca samochodu ciężarowego 76 6 Murarz 50 7 Cieśla 50 8 Magazynier 40 9 Brukarz Glazurnik Pakowacz Kucharz Przedstawiciel handlowy Tynkarz Monter/składacz okien 20 8

9 16 Zbrojarz Dekarz Kelner Monter kamiennych elementów budowlanych Ślusarz 14 Ogółem 958 Oferty w powyższych zawodach stanowiły 60% procent wszystkich zgłoszonych ofert. Aż połowa z tych ofert pracy pochodzi z branży budowlanej. Nawet biorąc pod uwagę, że wiosną najbardziej wzrasta zatrudnienie w budownictwie, nadreprezentatywność tej branży jest bardzo duża. Poniższy wykres i tabela przedstawiają jak zmieniła się liczba ofert w wybranych zawodach w ostatnich latach. 9

10 Zawód Liczba ofert w poszczególnych latach Sprzedawca Technik prac biurowych Robotnik gospodarczy Robotnik budowlany Murarz Barman Magazynier Kierowca samochodu ciężarowego Brukarz Fryzjer Krawiec Cieśla Kucharz Przedstawiciel handlowy Kelner Mechanik sam. osobowych Malarz tapeciarz Powyższe dane wskazują na znaczny spadek ofert pracy w zawodach związanych z gastronomią, usługami oraz praca biurową. W dużych grupach zawodowych procentowo najwięcej ofert zgłoszono w kolejności: Robotnicy budowlani i pokrewni (z wyłączeniem elektryków) 21,6% Pracownicy usług osobistych 13,4% Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie 9,7% (w tym robotnicy pomocniczy w budownictwie 7,2%) Sprzedawcy i pokrewni 9,3% Sekretarki, operatorzy urządzeń biurowych i pokrewni 7,1% Kierowcy i operatorzy pojazdów 6,7% 10

11 W poniższej tabeli przedstawiono zestawienie procentowego udziału liczby osób bezrobotnych, do procentowej liczby ofert, w poszczególnych sekcjach PKD. Sekcja PKD Bezrobotni zarejestrowani w I-półroczu Oferty pracy zgłoszone w I-półroczu Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 0,48 0,06 Górnictwo i wydobywanie 1,84 0,64 Przetwórstwo przemysłowe 13,0 13,60 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych 0,14 0 1,02 2,80 Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją 1,25 1,34 Budownictwo 8,61 27,65 Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle 17,58 25,30 Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi 2,46 2,48 Transport i gospodarka magazynowa 2,58 4,58 Informacja i komunikacja 0,20 0,90 Działalność finansowa i ubezpieczeniowa 0,71 0,83 Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości 0,57 0,45 Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna 1,30 3,24 Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne 9,29 8,52 Edukacja 2,18 1,65 Opieka zdrowotna i pomoc społeczna 1,93 1,91 Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją 0,74 1,02 Pozostała działalność usługowa 6,40 3,05 Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników; gospodarstwa domowe produkujące wyroby i świadczące usługi na własne potrzeby 0 0 Organizacje i zespoły eksterytorialne 0 0 Działalność nie zidentyfikowana 27,77 0 Ogółem 100% 100% W powyższej tabeli zaznaczono trzy najliczniejsze branże jeżeli chodzi o liczbę osób zarejestrowanych oraz liczbę zgłoszonych ofert pracy. Po raz kolejny unaocznia to nadreprezentaywnośc branży budowlanej wśród ofert pracy. Również sekcja PKD obejmująca branże handlową oraz mechaników pojazdów stanowi bardzo liczną grupę jeżeli chodzi o oferty pracy. W tych zaledwie dwóch sekcjach zgłoszono ponad 50 % wszystkich ofert pracy. 11

12 Zawody deficytowe i nadwyżkowe w powiecie wodzisławskim w I połowie 2011 roku. W I połowie 2011 roku w Powiatowym Urzędzie Pracy w Wodzisławiu Śląskim: 73 zawody były zawodami nadwyżkowymi czyli, średnio miesięcznie urząd dysponował mniejszą liczbą ofert pracy niż wynosiła liczba osób bezrobotnych pozostających w ewidencji, 42 zawody było zawodami deficytowymi, czyli średnio miesięcznie urząd dysponował większą ilością ofert pracy w danym zawodzie niż wynosiła liczba osób bezrobotnych pozostających w ewidencji, 15 zawodów było zawodami zrównoważonymi, czyli popyt i podaż na te zawody były takie same, w 86 zawodach zgłoszono oferty pracy, jednak w ewidencji urzędu nie figurowały osoby posiadające kwalifikacje do wykonywania tego zawodu, w 382 zawodach nie zgłoszono ofert pracy. W poszczególnych latach bardzo nieznacznie zmieniała się liczba zawodów w poszczególnych kategoriach. Szczególnie liczba zawodów deficytowych oraz zrównoważonych pozostają na stałym poziomie. Corocznie najwięcej zawodów jest takich w których nie zgłoszono ofert pracy. Jest to jednak sytuacja zrozumiała ponieważ katalog zawodów obejmuje 598 pozycji (według klasyfikacji zawodów obowiązującej od końca czerwca 2010) i trudno aby w każdym z tych zawodów pojawiły się oferty. Bardziej niepokojącą jest liczba zawodów deficytowych oraz takich, w których zgłoszono oferty i w tutejszym urzędzie nie było osób posiadających odpowiednie kwalifikacje zawodowe, ponieważ to najbardziej świadczy o niedopasowaniu kwalifikacji osób bezrobotnych do aktualnych wymagań na rynku pracy. 12

13 Ranking 32 zawodów o najwyższym wskaźniku deficytowości. LP Nazwa zawodu Średnia miesięczna liczba ofert pracy zgłoszonych w I- półroczu Średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych w I- półroczu Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów 1 Cieśla 8,3333 0, Zbrojarz 3 0, Pozostałe pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i podobne 2,3333 0, Operator koparko - ładowarki 1,1667 0, Tynkarz 3,3333 0,5 6, Specjalista do spraw sprzedaży 1 0, Grafik komputerowy DTP 0,8333 0, Robotnik gospodarczy 22,1667 4,6667 4,75 9 Monter instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody 1,5 0,3333 4,5 10 Kierowca samochodu ciężarowego 12,6667 2,8333 4, Brukarz 6,6667 1,5 4, Monter / składacz okien 3,3333 0, Elektryk 0,6667 0, Mechanik samochodów ciężarowych 1,1667 0,3333 3,5 15 Pakowacz 5,8333 1,8333 3, Fizjoterapeuta 0,5 0, Spedytor 0,5 0, Pracownik ochrony fizycznej I stopnia 0,5 0, Operator obrabiarek skrawających 0,5 0, Mechanik pojazdów jednośladowych 0,5 0, Operator spycharki 0,5 0, Maglarz 0,5 0, Goniec 2 0,

14 24 Rozbieracz - wykrawacz 0,8333 0,3333 2,5 25 Technik prac biurowych 17,8333 7,8333 2, Przedstawiciel handlowy 3,3333 1,5 2, Inżynier górnik - górnictwo węgla kamiennego 0,3333 0, Florysta 0,3333 0, Pozostali kucharze 0,3333 0, Pracownik ochrony fizycznej bez licencji 1,3333 0, Spawacz ręczny gazowy 1,6667 0, Monter mebli 0,3333 0, LP Ranking 30 zawodów o najwyższym wskaźniku nadwyżkowości. Nazwa zawodu Średnia miesięczna liczba ofert pracy zgłoszonych w I- półroczu Średnia miesięczna liczba zatensywności Wskaźnik inrejestrowanych nadwyżki (deficytu) zawo- bezrobotnych w I- półroczu dów 1 Technik budownictwa 0,1667 9,1667 0, Technik elektronik 0,1667 5,1667 0, Technik mechanik 0,1667 4,5 0,037 4 Stolarz budowlany 0,1667 4,5 0,037 5 Mechanik pojazdów samochodowych 0,3333 8,3333 0,04 6 Pedagog 0,5 12,1667 0, Robotnik drogowy 0, , Cukiernik 0,3333 7,6667 0, Hydraulik 0, , Mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych 0,1667 2,1667 0, Piekarz 0,8333 9,6667 0,

15 12 Kucharz małej gastronomii 0,5 5,5 0, Technik farmaceutyczny 0,1667 1,6667 0,1 14 Fryzjer 1,5 13,1667 0, Inżynier budownictwa - budownictwo ogólne 0,3333 2,3333 0, Fotograf 0,1667 1,1667 0, Krawiec 1, ,8333 0, Blacharz samochodowy 0,8333 5,5 0, Lakiernik samochodowy 0,6667 4,1667 0,16 20 Specjalista do spraw marketingu i handlu 0, , Stolarz 1,3333 7,5 0, Ślusarz 2, ,6667 0, Technik handlowiec 1,1667 5,6667 0, Prawnik legislator 0,3333 1,5 0, Elektromechanik pojazdów samochodowych 0,3333 1,5 0, Elektromonter (elektryk) zakładowy 0, , Specjalista ochrony środowiska 0,1667 0,6667 0,25 28 Technik dentystyczny 0,1667 0,6667 0,25 29 Pozostali operatorzy stacjonarnych maszyn i urządzeń gdzie 0,1667 0,6667 0,25 indziej niesklasyfikowani 30 Sprzedawca 19 72,6667 0,

16 Wykaz zawodów zrównoważonych (wszystkich). 1 LP Nazwa zawodu Grafik komputerowy multimediów Średnia miesięczna liczba ofert pracy zgłoszonych w I- półroczu Średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych w I- półroczu Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów 0,1667 0, Specjalista do spraw logistyki 0,1667 0, Archiwista 0,1667 0, Asystent dyrektora 0,1667 0, Opiekun w domu pomocy społecznej 0,3333 0, Sekretarka 0,6667 0, Pozostali magazynierzy i pokrewni Pozostali pracownicy obsługi biura gdzie indziej niesklasyfikowani 0,5 0,5 1 0,1667 0, Telemarketer 0,1667 0, Opiekun dzieci na przejściach dla pieszych 0,1667 0, Szklarz 0,1667 0, Operator maszyn do obróbki skrawaniem 0,1667 0, Krojczy 0,1667 0, Kierowca ciągnika siodłowego 0,1667 0, Operator myjni 0,1667 0,

17 Wnioski Pierwsza połowa 2011 nie była łatwym okresem dla Powiatowego Urzędu Pracy w Wodzisławiu Śląskim. Utrzymała się trwająca od czasu kryzysu z 2007 roku tendencja do wzrostu liczby osób zarejestrowanych jako bezrobotne. Z kolei znaczne ograniczenie środków Funduszu Pracy przeznaczonych na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu spowodowało znaczny spadek ofert subsydiowanego zatrudnienia. Wpłynęło to nie tylko na liczbę ofert pracy ale również na to w jakich branżach osoby bezrobotne mogły szukać pracy. Gwałtownie skurczył się rynek pracy dla osób poszukujących pracy w gastronomii, handlu, usługach czy tez pracach biurowych. Natomiast ogromnie wzrósł odsetek ofert pracy związanych z budownictwem (zawody związane z budownictwem stanowiły w I połowie 2011 roku ok. 30 % wszystkich ofert). Sytuacja to wpływa na bardzo trudna sytuacje kobiet szukających pracy. Już niejako tradycyjnie są one bardziej liczna grupą niż mężczyźni wśród ogółu bezrobotnych. Ich sytuacja jest również gorsza z tego powodu iż częściej niż mężczyźni nie posiadają kwalifikacji zawodowych. Na tą trudna sytuację nałożył się teraz jeszcze spadek liczby ofert pracy w branżach uznawanych przede wszystkim za kobiece. Z kolei tak duży udział branży budowlanej w ofertach pracy ze względu na sezonowość w budownictwie może skutkować znacznym wzrostem bezrobocia w końcu roku oraz dalszym ogólnym spadkiem liczby ofert pracy. 17