Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię!

Transkrypt

1 Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię! Okres BożegoNarodzenia: Obmyj nas i odnów! [zeszyt nr 2] Program Duszpasterski Diecezji Gliwickiej na rok 2014/2015

2 Obmyj nas i odnów! A. Wprowadzenie ogólne do PD w Okresie Bożego Narodzenia Duszpasterskie nawrócenie, do którego nieustannie namawia nas papież Franciszek, wymaga od nas wejścia na drogę przemiany. Pod tym względem nasza sytuacja nie różni się w niczym od pozostałych wiernych; i dla nas i dla nich początkiem nawrócenia jest zauważenie zła i grzechu we własnym życiu jak również perspektywy wejścia na nową drogę. W przeciwnym wypadku nikt nie potrafi zdobyć się na wysiłek rozpoczęcia wszystkiego na nowo. a) widzieć Patrząc na funkcjonowanie wielu wspólnot parafialnych odnosi się wrażenie, że większość podejmowanych w nich duszpasterskich wysiłków jest skierowana na zachowanie aktualnego stanu. Spotyka się również parafie, w których troska o stan materialny bywa jedynym znakiem żywotności wspólnoty. Zagubieniu ulega coraz częściej sporo istotnych treści dotyczących istoty i funkcjonowania Kościoła (np. ewangeliczna zasada wzrostu wspólnot, udział świeckich w głoszeniu Dobrej Nowiny, itp.). W tym miejscu wystarczy wspomnieć o brakach związanych z misyjnym ukierunkowanie wspólnot parafialnych, ruchów i stowarzyszeń; o zamykaniu się tych wspólnot na stojących na uboczu życia Kościoła; itp. W tych i pewnie jeszcze wielu innych obszarach brakuje nam właściwego widzenia rzeczy, a co za tym idzie, również przekonania o potrzebie zmian. b) ocenić Istnieje z pewnością wiele powodów, dzięki którym wyżej wymienione braki istnieją w życiu naszych wspólnot. W wielu przypadkach kryje się za nimi nasza duszpasterska rutyna, w której zwykle szybciej zauważamy konkretną sprawę, a nie człowieka, który jest nią dotknięty. Innym powodem tego stanu rzeczy bywa pragnienie odniesienia sukcesu bez należytego uwzględnienia celu, który winniśmy osiągnąć. Zdarza się również, że brak nastawienia misyjnego jest spowodowany wielką liczbą bieżących spraw administracyjnogospodarczych, które odbierają nam energię i czas potrzebny na realizację istoty Kościoła. Kościół bez wyraźnie zarysowanej perspektywy misyjnej traci zdecydowanie na dynamice rozwoju, co zaznacza się również w sposobie postrzegania pojedynczych wspólnot. W sercach wierzących pojawiają się pytania dotyczące sensowności wiązania swojego życia wiary ze wspólnotą, która boryka się z wyraźnymi objawami stagnacji. Brak zainteresowania misyjnym ukierunkowaniem wspólnoty pozostawia również ślady na życiu wiary pojedynczych wiernych. Wierni uczestniczący w niedzielnej liturgii podczas credo powtarzają słowo wyznaję, ale w praktyce czynią to dość rzadka; wielu z nich nie otrzymuje odpowiedniego wsparcia tak potrzebnego do podjęcia prostej misji (np.: zaproszenie kogoś na rekolekcje lub spotkanie grupy parafialnej). c) działać Nasze bożonarodzeniowe wołanie Obmyj nas i odnów! kierujemy najpierw do Boga jako prośbę o pomoc w rozpoznaniu naszej aktualnej sytuacji, o łaskę nowego początku oraz skutecznego działania w nowym kontekście. Jedną z cech naszych duszpasterskich wysiłków musi się również stać przekonanie, że cały Kościół głosi Ewangelię i że każdy czyni to zgodnie z otrzymanym charyzmatem oraz powołaniem. Nasza codzienność powinna być nacechowana określonym nastawieniem, którego początek można określić pytaniem: Czy mam jakąś dobrą nowinę dla tych, których dzisiaj spotkam? Podane poniżej propozycje stanowią jedynie część odpowiedzi na to istotne pytanie. Dlatego jest rzeczą konieczną, aby mogły doczekać się uzupełnienia i uszczegółowienia na płaszczyźnie parafialnej. 2

3 B. Propozycje szczegółowe do PD w Okresie Bożego Narodzenia Jednym z warunków wejścia wspólnoty parafialnej na drogę duszpasterskiego nawrócenia jest przyjęcie określonych impulsów, które są w stanie zainicjować proces przemian. Aktualny PD wychodzi naprzeciw tym oczekiwaniom, proponując podjęcie określonych działań, które zostaną przedstawione poniżej w znanym nam kluczu: martyria leiturgia diakonia. I. Martyria czyli głoszenie Słowa, świadectwo, wszelkie formy przepowiadania a) Niedzielne i świąteczne głoszenie Słowa Bożego W liturgii Okresu Bożego Narodzenia uczestniczy zwykle znacznie więcej osób niż w pozostałych okresach roku liturgicznego. Na Eucharystii możemy spotkać również tych, którzy noszą w sobie żywą i szczera wiarę, jednak nie uczestniczą zbyt często w liturgii. Być może spotkamy również tych, którzy są ochrzczeni, ale nie żyją zgodnie z wymaganiami przyjętego sakramentu. Może się więc okazać, że staniemy przed sporą grupą ludzi, którzy przez niemal cały rok są dla nas niedostępni. Z całą pewnością nie możemy tej ogromnej szansy zaprzepaścić, a to oznacza, że homilie tego okresu powinniśmy oprzeć o kerygmat, dając pierwszeństwo prawdzie o wielkiej miłości Boga do ludzi. Nie stać nas na różnego rodzaju uszczypliwości bądź połajanki wobec praktykujących bardzo nieregularnie. Postarajmy się raczej o to, aby uczestniczący w liturgii wynieśli z niej przekonanie o potrzebie wiary, która jest darem od Boga oraz o konieczności jej pogłębiania w doświadczeniach codziennego życia. Szczegółowy program przepowiadania znajduje się w podręczniku z aktualnym PD. 1 b) Odwiedziny kolędowe Kolejną i jednocześnie rzadką okazją do spotkań z tymi, których brakuje na niedzielnych Mszach Świętych, stwarzają odwiedziny kolędowe. Od Księży chodzących po kolędzie słyszy się często, że z wieloma spotykanymi ludźmi nie ma o czym rozmawiać. Jeśli nawet czasami w taki sposób odbieramy spotkania ze stojącymi na uboczu życia wiary i Kościoła, to trzeba zauważyć, że zbliża się do nas kolejna okazja, aby to zmienić. Odwiedziny kolędowe są wielką szansą, pod warunkiem, że zostaną wcześniej odpowiednio przygotowane. Spróbujmy sobie na początek postawić kilka pytań: - co mogę zaproponować tym, którzy rozluźnili mocno swój kontakt ze wspólnotą parafialną? - z czym mogę wyjść do tych, którzy różnych powodów nie mają jeszcze żadnego doświadczenia przynależności do niej? - do kogo zwrócę się z propozycją przyłączenia się do konkretnej grupy w parafii? - kiedy i komu warto zaproponować coś do przeczytania? 2 Ponadto podręcznik z aktualnym PD wylicza cztery grupy osób przynależących do parafii 3 ; warto z myślą o nich przygotować cztery różne scenariusze spotkania (rozmowy) lub przynajmniej cztery różne propozycje, które pomogą nam wejść z nimi w dialog. 1 Ziółkowski, Andrzej: Program przepowiadania na rok 2014/2015 Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię : w Szymon Stułkowski (red.): Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię. Program duszpasterski Kościoła w Polsce na lata Rok 2014/2015, Poznań 2014, s. 79n. 2 Por.: Projekt Książki za grosze, PD na Okres Adwentu 2014 r., s Polak, Mieczysław: Duszpasterskie nawrócenie w kluczu mistagogicznym, w Szymon Stułkowski (red.): Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię. Program duszpasterski Kościoła w Polsce na lata Rok 2014/2015, Poznań 2014, s. 204 n. 3

4 c) Adoracja przy żłóbku Dla wielu wiernych Okres Bożego Narodzenia wiąże się z odwiedzaniem kościołów oraz ustawionych w nich stajenek. Aby wspomniane wizyty nie ograniczały się jedynie do doznań estetycznych, warto już teraz pomyśleć o różnych pomocach, które pozwolą wierzącym zaznać bożonarodzeniowej radości. Jedną z nich może być tekst z rozważaniem Ewangelii o Bożym Narodzeniu lub świadectwem wiary, która odrodziła się w spotkaniu nowonarodzonym Synem Bożym. Postarajmy się w tym roku o to, aby propozycje tych tekstów wyszły od parafialnych grup, Ruchów i Stowarzyszeń. Przygotowane przez nich pomoce mogłyby na marginesie zwrócić uwagę adorujących na ich obecność w parafii oraz możliwość nawiązania z nimi kontaktu. d) Orszak Trzech Króli Kolejną okazją do zamanifestowania naszej gotowości podjęcia misji w Kościele oraz przywiązania do wartości rodzinnych jest organizowany już kolejny raz tzw. Orszak Trzech Króli. Bliższe informacje na ten temat zostaną przesłane na parafie w najbliższym czasie. II. Leiturgia czyli budowanie Kościoła przez liturgię np.: sprawowanie Sakramentów Świętych, odprawianie nabożeństw, wspólna modlitwa w rodzinie (w Kościele Domowym); 1. Liturgia sprawowana w kościele W świątecznej liturgii obecnego czasu pragniemy zaakcentować te wątki, które wiernych prowadzą do oczyszczenia i umocnienia wiary. Ta z kolei umacnia się, gdy jest przekazywana innym ludziom. Przed rozpoczęciem sprawowania liturgii warto pomyśleć o właściwym rozłożeniu niektórych impulsów. Eucharystia Świętowanie Eucharystii w Okresie Bożego Narodzenia otwiera nam wiele możliwości zaszczepienia głębszej wiary u naszych wiernych oraz rozbudzenia w nich ducha misyjnego. Tylko w tym okresie liturgicznym nasi wierni przychodzą na Mszę Świętą po przełamaniu się z najbliższymi opłatkiem, co jest jednocześnie pięknym i czytelnym znakiem właściwego przygotowania się do udziału w świętych tajemnicach. Udział w Eucharystii, który wzmacnia nas oraz oczyszcza z wszelkich form rezygnacji i duchowego marazmu, wskazuje jednocześnie na zadania, które podejmują ci, którzy spotkali Jezusa. Wśród adorujących Pana Jezusa w stajence spotykamy jedynie przekonanych zwiastunów Dobrej Nowiny, którzy otrzymane w tym spotkaniu dobro dzielą z innymi ludźmi. Dzięki Eucharystii wiemy, że radość Bożego Narodzenia potrzebuje nie tylko otwartych serc ale również tych, którzy podzielą się nią w rodzinie, w miejscu pracy i z napotkanymi ludźmi. Peregrynacja Krzyża Światowych Dni Młodzieży W dniach od 17 do 31 stycznia 2015 r. będziemy gościć na terenie naszej diecezji Krzyż Światowych Dni Młodzieży wraz z ikoną Matki Bożej Salus Populi Romani. Peregrynacja Krzyża ŚDM stanowi część przygotowań do ŚDM, które odbędą się w Krakowie w roku Ten sam krzyż, który z woli św. Jana Pawła II od samego początku towarzyszy spotkaniom młodych z całego świata, dostarcza nam również cennych impulsów do realizacji aktualnego PD. Nawrócenie i wiara w Ewangelię stają się przecież możliwe dzięki ofierze Jezusa Chrystusa na krzyżu, która otwiera oczy naszych serc na obecność Boga w naszym życiu. Program peregrynacji Krzyża ŚDM stanowi osobny załącznik aktualnego PD. Organizatorzy peregrynacji przygotowali na tę okazję zestaw nabożeństw, czuwań, medytacji oraz katechez przystosowanych do różnych grup wiekowych. Ze względu na sporą objętość poszczególnych plików będzie istniała możliwość zamawiania ich drogą ową. 4

5 W związku z tym parafie (zwłaszcza te, które przyjmują krzyż u siebie) są proszone o kontakt owy z Wydziałem Duszpasterskim. 2. Rodzina Liturgia domowa Kolejne opracowanie Liturgii domowej wiąże się z zachętą do podjęcia zadania dzielenia się Dobrą Nowiną w rodzinach. Niniejsze opracowanie stanowi również odpowiedź na apel papieża Franciszka, który Kościół naszych czasów prowadzi na drogę odnowy misyjnej. Jednym z pierwszych kroków na tej drodze powinien się stać zwyczaj niesienia Ewangelii osobom, które spotykamy każdego dnia, zarówno tym najbliższym jak i tym jeszcze nieznanym. 4 Podobnie jak pasterze z Betlejem oraz Mędrcy ze Wschodu nie możemy tej radości zatrzymać tylko dla siebie; pragniemy podzielić się nią z innymi. Dobry początek musi jednak zostać zrobiony w naszych rodzinach. Uwaga! Tekst liturgii domowej został przygotowany w dwóch wersjach: a) dla tych parafii, które zamierzają drukować jej tekst co niedzielę na osobnej kartce (plik został oznaczony jako LD_2014_15_BN_KARTKA.pdf); b) dla parafii, które zamierzają wydrukować od razu całość i rozprowadzać ją w postaci zeszytu (plik został oznaczony jako LD_2014_15_BN_ZESZYT.pdf). Czcigodnych Księży Proboszczów prosimy w dalszym ciągu o wydrukowanie Liturgii Domowej, o słowo zachęty oraz o ewentualną podpowiedź dotyczącą samego sposobu korzystania z tej formy spotkań w domu. Święto Świętej Rodziny Szczególnej uwadze polecamy zbliżające się Święto Świętej Rodziny, w którym zakończymy obchody Metropolitalnego Roku Rodziny. Warto pomyśleć zawczasu o uroczystej oprawie liturgii Mszy Świętej w intencji rodzin oraz o włączeniu do liturgii przedstawicieli ruchów, stowarzyszeń i grup parafialnych działających na rzecz rodziny. Przy tej okazji można również zainteresować rodziny parafii tzw. Kartą Praw Rodziny, w której znajdują się zapisy prawne dotyczące rodziny, zebrane z różnych dokumentów (od Konstytucji RP aż po rozporządzenia wykonawcze). Aby Metropolitalny Rok Rodziny pozostawił trwały ślad w życiu naszych parafii, potrzebne jest również wpisanie tematyki rodzinnej do kalendarza parafialnego. Może się to dokonać przez np.: zarezerwowanie jednej modlitwy różańcowej w miesiącu jako modlitwy w intencji rodzin; w gablotce parafialnej (lub na specjalnej zakładce na parafialnej stronie www) można zarezerwować specjalne miejsce dla propozycji dla rodzin. Inne propozycje mogą zgłaszać przedstawiciele wspomnianych już wyżej ruchów, stowarzyszeń i grup parafialnych. III. Diakonia czyli cały obszar działalności charytatywnej, służba ubogim, chorym Ponowne odkrycie ukierunkowania misyjnego naszych wspólnot parafialnych związane jest z podjęciem określonych zadań w obszarze diakonii. Przejęcie cząstki odpowiedzialności za misję Kościoła w rodzinie, w parafii czy w społeczeństwie stwarza okazję do nowego doświadczenia wiary, która mocniej wiąże z Kościołem. a) Kampania Mniej ekranu, więcej rodziny Okres Bożego Narodzenia oraz towarzyszące mu dni wolne od pracy i szkoły stwarzają wspaniałą okazję do wspólnego planowania i spędzania czasu w rodzinach. Bez wspólnego zaplanowania tego czasu może się jednak okazać, że ster życia naszych rodzin 4 Franciszek: Adhortacja apostolska Evangelii gaudium, nr

6 przejmą media, które nie tylko zabiorą nam czas ale również sprawią, że zamiast przeżyć go razem, będziemy mimo wszystko osobno. Kampania Mniej ekranu, więcej rodziny, która została zainicjowana w dniu 1 grudnia br., pragnie wyjść na przeciw tym rodzinom, które nie życzą sobie dyktatu mediów we własnym domu oraz pragną wypracować takie zasady korzystania ze środków społecznej komunikacji, które nie naruszą dobra rodziny. Na nasze parafie zostały przekazane plakaty informujące o podstawowych założeniach kampanii oraz o sposobach właściwego korzystania ze współczesnych mediów. Więcej informacji na ten temat można zdobyć pod: b) Spotkania opłatkowe i noworoczne Pogłębione przeżycie bożonarodzeniowej radości nie może się obejść bez spotkań z tymi, którzy na wiele sposobów wspierają duszpasterstwo na terenie parafii. Z jednej strony są to grupy, ruchy i stowarzyszenia, które podejmują określone zadania zgodnie z otrzymanym charyzmatem; z drugiej zaś ci, którzy przez modlitwę, ofiarę i świadectwo życia uczestniczą w tej samej misji Kościoła. Spotkanie opłatkowe stwarza bardzo potrzebną okazję do podziękowania jednym i drugim za ich wysiłki i starania. W ramach wspomnianego spotkania warto również zainteresować obecnych aktualną sytuacja Kościoła, przybliżyć niektóre zadania, na które wskazuje papież Franciszek w adhortacji apostolskiej: Evangelii gaudium oraz powiedzieć o oczekiwaniach związanych z działalnością tych grup na terenie parafii. Jedną z propozycji na tego typu spotkanie może być katecheza lub konferencja przygotowana w oparciu o tekst z przytoczonej wyżej adhortacji. 5 Proponowany fragment bardzo dobrze obrazuje zarówno aktualna sytuację Kościoła jak również naglące zadania, które należałoby bezzwłocznie podjąć. c) Kolędnicy Misyjni 2014 Organizatorzy Tegorocznej akcji Kolędnicy Misyjni 2014 wybrali Indie jako kraj, któremu zostanie przekazana tegoroczna pomoc. W głównej mierze chodzi jednak o dzieci żyjące w tym ogromnym kraju, które pragniemy wspierać modlitwą oraz darem materialnym. Jak pokazuje dotychczasowe doświadczenie, misyjne kolędowanie angażuje zarówno tych, którzy włączają się w przygotowanie i przeprowadzenie kolędowania jak i tych, którzy są przez kolędników odwiedzani. Całość przedstawia wielką szansę duszpasterską, która w naszym życiu pokazuje owoce przyjęcia do siebie Pana Jezusa w czasie świąt. Warto również w tym miejscu przypomnieć, że celem akcji Kolędnicy Misyjni nie jest samo tylko zebranie jak największej ilości środków pieniężnych, ale przede wszystkim dzielenie się radością Bożego Narodzenia, wprowadzanie dzieci w zadanie ewangelizacji i składania świadectwa jak też wychowanie w duchu bezinteresownej miłości oraz solidarności z ubogimi. Bliższe informacje na temat idei, celu oraz sposobu realizacji akcji Kolędnicy Misyjni zostały podane w zeszycie pt.: Misyjne materiały liturgiczne. Kolędnicy Misyjni 2014 dzieciom Indii, który wraz z płytą CD oraz okolicznościowymi obrazkami został przekazany na nasze parafie w połowie listopada br. Opis wspomnianej akcji można znaleźć również na stronie internetowej: / Przygotował: Ks. Krystian Piechaczek Dyrektor Wydziału Duszpasterskiego Kurii Diecezjalnej w Gliwicach 5 Franciszek: Adhortacji apostolska: Evangelii gaudium, (pkt Pokusy zaangażowanych w duszpasterstwo). 6

7 Spis treści: Wprowadzenie ogólne do PD w Okresie Bożego Narodzenia... 2 Propozycje szczegółowe do PD w Okresie Bożego Narodzenia... 3 Martyria... 3 Leiturgia... 4 Diakonia