PROGRAM TERAPII I REINTEGRACJI

Transkrypt

1 Realizacja zadania publicznego: PROGRAM TERAPII I REINTEGRACJI SPOŁECZNEJ OSÓB UZALEŻNIONYCH OD ALKOHOLU METODA MAŁYCH KROKÓW I POZYTYWNEGO WZMOCNIENIA Nowatorskie terapia dla osób bezdomnych uzależnionych od alkoholu prowadzona w Ośrodku dla Bezdomnych POMOCNA PRZYSTAŃ Gniezno Program finansowany przez Urząd Miasta Gniezna ze środków MPPiRPA Powiatowe Stowarzyszenie na Rzecz Pomocy Bezdomnym i Integracji Społecznej w Gnieźnie DOM Gniezno 2015 Strona 1

2 I Wstęp Alkoholizm jest chorobą, która jak inne choroby - daje się diagnozować i leczyć. Nie leczona z pewnością będzie się dalej rozwijała prowadząc do coraz bardziej bolesnych konsekwencji zdrowotnych, emocjonalnych, społecznych i duchowych - nierzadko do śmierci. O alkoholizmie mówi się, że to choroba kontroli, chorujący przestaje panować zarówno nad własnym piciem, jaki i nad zachowaniami z nim związanymi. Mówi się o uzależnieniu, że to choroba myślenia - osoby uzależnione nie potrafią samodzielnie w pełni dostrzec konsekwencji własnego picia, odgradzają się od docierających ze strony otoczenia przykrych sygnałów na temat ich picia. Bronią się przed nazwaniem swojego picia nałogiem, ponieważ przyznanie się do problemu oznaczałoby konieczność podjęcia decyzji o rozstaniu z alkoholem, a tego nie potrafią sobie wyobrazić. Mówi się, że alkoholizm jest chorobą emocji osoby uzależnione nie potrafią bez alkoholu poradzić sobie z własnymi uczuciami. Próbując zagłuszyć je alkoholem doprowadzają do eskalacji problemów i napięć, których nie są w stanie znieść. Sięgają ponownie po alkohol wpadając w pułapkę bez wyjścia, w spiralę śmierci. Mówi się też, że to choroba woli tzn. wielu chorych nie ma na tyle silnej woli aby samodzielnie przestać pić i samodzielnie przywrócić normalność w swoim życiu. Być może dlatego, osoby uzależnione od alkoholu tak bardzo potrzebują innych ludzi by móc zacząć zmieniać swoje życie. Ludzi, których cechują podobne doświadczenia, ale którzy dzięki pracy nad sobą dziś są trzeźwi i żyją pełnią życia. Niebezpieczne objawy to najczęściej: (i) trudno odmówić sobie wypicia jednego kieliszka, choć wcześniej obiecywało się bliskim, że nie będę pił wcale, (ii) niepokojący fakt, że na owym jednym kieliszku rzadko zdarza się skończyć, (iii) picie dłużej i częściej niż się planuje i faktycznie się chce, (iv) po paru dniach bez alkoholu pojawiają się nudności, bóle głowy, wymioty, może drżenie rąk lub nawet całego ciała, bóle mięśni, zlewne poty, osłabienie, trudności ze snem, lęki. Tak reaguje przyzwyczajony do picia organizm na brak alkoholu we krwi. Wypicie rano kolejnej porcji alkoholu niweluje na jakiś czas nieprzyjemne dolegliwości możliwe więc, że coraz więcej dni rozpoczyna się rutynową porcją alkoholu. Długotrwałe picie zaczyna przysparzać coraz większych cierpień osobie pijącej, jej rodzinie oraz innym ludziom, którzy są wokół. Alkoholik czuje się coraz bardziej nierozumiany i samotny, rośnie poczucie pustki. Przestają być ważne wcześniejsze pasje, zainteresowania. Odchodzi to, co niegdyś cieszyło i stanowiło wartość. Alkoholik właściwie cały swój czas i życie składa piciu w ofierze. Alkoholik tłumaczy sobie, że to nic, wiele osób tak pije, a Ja jeśli tylko zechce przestanę. Wmawia sobie, że wszystko to przez problemy, jakie Go spotykają, trudne sytuacje, zły szef, żona. Wkłada wiele energii w udowadnianie sobie i innym, że problem alkoholizmu Jego nie dotyczy. Nawet jeśli wytycza sobie okresy abstynencji, po których jednak wcześniej lub później ostatecznie wraca do picia i to ze zdwojoną siłą, nawet wówczas, gdy zaczyna się zupełnie niewinnie np. od bezalkoholowego piwa. Dzięki programowi naszej terapii podopieczni: uświadamiają sobie jak alkoholizm wpłynął na ich życie, do jakich szkód doprowadziło picie i jaką rolę odegrało w życiowych decyzjach i działaniu, jak zmieniło się ich zdrowie, psychika, relacje z rodziną, stosunki w pracy itd. zrozumieją swój problem i dostrzegą jego specyfikę będą w stanie stawić czoła problemowi przez zmotywowanie się do zaprzestania spożycia alkoholu zaakceptują swoją chorobę nauczą się radzić sobie z mechanizmami o charakterze psychologicznym, jakie mają zastosowanie w przypadku uzależnień nabędą i rozwiną szereg przydatnych umiejętności, które pozwolą poradzić sobie z problemem alkoholowym. Strona 2

3 II Opis terapii Przez ponad 10 lat istnienia Stowarzyszenie wypracowało autorski program terapii antyalkoholowej dla osób bezdomnych. Misją naszego ośrodka jest służenie osobom uzależnionym i ich rodzinom oraz pomoc w dojściu osób uzależnionych do życia w trzeźwości, zdrowiu i radości dla innych i dla siebie. Wypracowano przez mgr Marię Chwiałkowską- Grygiel we współpracy z całym zespołem terapeutycznym nowatorską metodę małych kroków, pozytywnego wzmacniania oraz kształtowania optymistycznego podejścia dożycia, pełnego wiary i nadziei. W terapii tej stopniowo zastępuje się pejoratywne określenie alkoholik - słowem osoba z problemem uzależnienia, określenie bezdomny - słowem człowiek bez domu. Nacisk w pracy terapeutycznej kładzie się na otwarcie uzależnionego na innych. Będę żył w trzeźwości dla moich bliskich, rodziny, dla przyjaciół dla innych ludzi a dopiero potem dla siebie. Stąd nasze hasło Pomagamy sobie, pomagając innym np. w punktach charytatywnych. Elementy programu to: 1. Całodobowe zabezpieczenie potrzeb bytowych bezdomnych w dwóch schroniskach Stowarzyszenia. Fot. Schronisko Pomocnej Przystani ul. Kawiary Całoroczna terapia antyalkoholowa na terenie obu schronisk - współfinansowana przez Urząd Miasta Gniezna w ramach zadania publicznego: Rozwiązywanie problemów alkoholowych wśród osób bezdomnych program terapii i reintegracji społecznej osób uzależnionych od alkoholu, w latach jednoroczne umowy, umowa trzyletnia nr WS/O-0717/2/2/ umowa trzyletnia nr WS.O Aktywizacja zawodowa - podstawowa rola warsztatu remontowousługowego, Stowarzyszenia oraz współpraca z Powiatowym Urzędem Pracy w Gnieźnie oraz z Zakładem Doskonalenia Zawodowego w Poznaniu wspomaganie terapii przez powrót do aktywności zawodowej. Fot. Schronisko Pomocnej Przystani ul. Pocztowa 6. Figura Serca Jezusowego dar od O.O. Franciszkanów Strona 3

4 antyalkoholowej oraz budowanie poczucia własnej wartości i satysfakcji z osiągniętych efektów pracy Fot. Warsztat remontowo-usługowy Fot. Efekty pracy warsztatu artystyczno-rzemieślniczego, wernisaż Arka L. Fot. Kursy ZDZ Poznań kucharz małej gastronomii. 4. Działania warsztatu artystyczno-rzemieślniczego, gdzie podopieczni rozwijają swoje uzdolnienia i zainteresowania artystyczne oraz wykonują drobne przedmioty ozdobne - uzupełnienie terapii 5. Indywidualne programy wychodzenia z bezdomności ponad 50 osób powróciło do rodzin lub usamodzielniło się w ciągu ostatnich 10 lat działalności ośrodka efekt końcowy terapii. 6. Usamodzielnienia poprzez mieszkanie rotacyjne otrzymane od Urzędu Miasta Gniezna do dyspozycji Stowarzyszenia. Półroczne okresy próbne dla najbardziej zaawansowanych w indywidualnych programach wychodzenia z bezdomności - skorzystało już 19 osób - 8 sukcesów. 7. Integracja społeczna - nasi podopieczni i Stowarzyszenie corocznie organizują szereg imprez integracyjnych - spotkania opłatkowe, cykliczny festyn Dzień Dziecka Bawmy się razem, festyn "Pyry z gzikiem", spotkania z młodzieżą na terenie schronisk, przyjmowanie dzieci z biednych rodzin z półkoloni parafialnych, spotkania z innymi Stowarzyszeniami itp. kompleksowe wsparcie terapii poprzez przywracanie więzi społecznych. Strona 4

5 9. Ozdrowieńcza praca w ogrodzie przy uprawie warzyw oraz pielęgnację terenu rekreacyjnego wsparcie terapii poprzez pracę na świeżym powietrzu w kontakcie z przyrodą. Fot. Festyn ze Stowarzyszeniem MAKI osoby niepełnosprawne Fot. Spotkanie opłatkowe z Prymasem Polski Ks. Arb. Muszyńskim 8. Angażowanie podopiecznych w działanie pomocowego punktu charytatywnego Stowarzyszenia zgodnie z naszym hasłem: Pomagamy sobie, pomagając innym - wydawanie żywności i odzieży, noclegi i kąpiele interwencyjne dla osób spoza schroniska Fot. Prace w ogrodzie przy schronisku Kawiary Strona 5

6 10. Kontakt ze zwierzętami (zooterapia) terapia przez kontakt ze zwierzętami - współpraca ze sąsiadującymi z ośrodkiem szkółką jeździecką i schroniskiem dla zwierząt, opieka nad naszymi końmi, świnkami wietnamskimi, kotami, psami, gołębiami i rybkami w oczkach wodnych. 11. Organizacja wycieczek i pielgrzymek - odbyły się już pielgrzymki do Bolechowa, Miechowa, Lichenia, Lednicy, Słubcy trzydniowa pielgrzymka Częstochowa, Kraków, Łagiewniki, wyjazdy na festyn i spotkania do zaprzyjaźnionych ośrodków. Fot. Pielgrzymka do Częstochowy Fot. Nasze zwierzęta: konie Szardan i Hela, świnki wietnamskie papużki i rybki. Strona 6

7 Fot. Pielgrzymki do Lichenia Nasz autorski program realizowany jest we współpracy z organami samorządowymi i organizacjami społecznymi, z których należy wymienić: Urząd Miasta Gniezna, MOPS w Gnieźnie, PUP w Gnieźnie, KP Policji w Gnieźnie, Straż Miejską, Starostwo Gnieźnieńskie, SOK, Szpital Dziekanka, Caritas Archidiecezji Gnieźnieńskiej, Stowarzyszenie Maki, Stowarzyszenie Amazonki i wiele innych. a. przeprowadzenie naboru uczestników, naboru dokonuje terapeuta, uczestnicy są kwalifikowani na podstawie zebranej dokumentacji i informacji o uczestnikach oraz na podstawie oceny dokonanej w wyniku indywidualnych rozmów, w zależności od rodzaju uzależnienia, stanu zdrowia, sytuacji życiowej, wieku, płci itp., - w praktyce z doświadczeń lat poprzednich wynika, że program obejmuje zdecydowaną większość podopiecznych schronisk a w razie konieczności pomocy i porad udziela się także członkom rodziny b. terapia indywidualna - porady psychologiczne, psychiatryczne. c. prowadzenie terapii grupowej - naprzemiennie na obu ośrodkach: - 2 spotkania x 2 godziny w tygodniu 2 terapeutów - 2 godziny tygodniowo konsultacje lekarz psychiatra - 2 godziny tygodniowo konsultacje psycholog d. bieżąca pomoc mieszkańcom, kontrola trzeźwości w schroniskach, organizacja życia wspólnotowego, wsparcie prac terapeutycznych opiekunowie i kierownictwo ośrodka całodobowa opieka na obu schroniskach. e. opieka pielęgniarska wydawanie leków, kontrola higieny, opatrunki, monitorowanie stanu zdrowia podopiecznych III Realizacja terapii - Informowanie osób uzależnionych od alkoholu (beneficjentów) o możliwości skorzystania z pomocy w formie terapii i reintegracji społecznej - rozwieszenie informacji na dworcu, informowanie poprzez MOPS, ulotki, media i inne instytucje. - Promocja - informowanie o realizacji projektu prasa, radio, TV, strona internetowa. - Terapia osób uzależnionych od alkoholu: Strona 7

8 Fot. Zajęcia terapeutyczne - Integracja osób uzależnionych na ternie ośrodka wspólne spotkania, grille, biblioteczka, świetlica z TV, codzienne wieczorne zebrania prowadzone przez kierownictwo ośrodka i opiekunów - planowanie prac i obowiązków na następny dzień, wspólne uczestnictwo w imprezach na terenie miasta, regularne odwiedziny chorych w szpitalach. Program terapii i reintegracji łączy elementy terapii grupowej i indywidualnej (terapeuci) oraz zabezpieczenia zdrowotnego (konsultacje lekarza i psychologa), z działaniami reintegracyjnymi (opiekunowie). Dzięki terapii możemy wspólnie organizować integracyjne imprezy i festyny o charakterze terapeutycznym i profilaktycznym, których beneficjentami są dzieci młodzież i rodziny ze środowisk ubogich zagrożonych uzależnieniami. Nasi bezdomni podopieczni wraz z opiekunami i kadrą terapeutyczną (praca charytatywna w dni wolne od pracy) przeprowadzili w 2014 i 2015 roku aż 14 imprez i festynów (w tym 10 z wygranych konkursów profilaktyki antyalkoholowej UM Gniezna). Wszystkie te działania sprawiają iż bezdomni uzależnieni od alkoholu znajdują motywację do trwałej zmiany życia, utrzymywania abstynencji, prowadzenia zdrowego sposobu życia i dzięki usuwaniu zaburzeń somatycznych i psychicznych, sa gotowi do powrotu do społeczeństwa. Program terapii i reintegracji jest podwaliną wszelkich działań prowadzonych na ośrodku i gwarancją sukcesu. - Baza - liczba miejsc w schronisku: - schronisko Pomocna Przystań ul. Pocztowa 6 25 miejsc, - schronisko Pomocna Przystań Kawiary ul. Kawiary miejsc. - w okresie zimowym na obu ośrodkach dodatkowe ok miejsc dostawki, łóżka polowe - Transport własny samochód - komunikacja między ośrodkami, transport do ośrodków wsparcia, przychodni, szpitali itp. IV. Nasz zespół terapeutyczny lek. med. Rafał Kubiak specjalista psychiatra, ordynator Szpital Dziekanka 2 godz. tyg. (8 godz. x 80 zł, 640 zł brutto mies.) mgr Renata Paluszczak psycholog kliniczny, biegły sądowy w sprawach uzależnień 2 godz. tyg. (8 godz. x 80 zł, 640 zł brutto mies.) mgr Lidia Szarmach terapeuta uzależnień 2 godz. tyg. (8 godz. x 60 zł, 480 zł brutto mies.) mgr Małgorzata Wajcht terapeuta uzależnień 2 godz. tyg. (8 godz. x 60 zł, 480 zł brutto mies.) mgr Dorota Chełek pedagogika spec. promocja zdrowia z arteterapią i socjoterapią, spec. resocjalizacja i profilaktyka społeczna, pielęgniarka dyplomowana (1/3 etatu, 583 zł brutto) Strona 8

9 Małgorzata Duszyńska opiekun technik ekonomista, kurs pedagogiki opiekuńczej (płaca minimalna, 1750 zł brutto, ok. 1250zł netto) Koordynacja programu terapii: mgr Maria Chwiałkowska-Grygiel, pedagog, wykształcenie wyższe pedagogiczne, UAM w Poznaniu, podyplomowy kurs opiekuńczy Marian Wierzbicki kierownik ośrodka i prezes Stowarzyszenia, szkolenie dla kierowników ośrodków dla bezdomnych V Efekty terapii Joanna Kaczmarek opiekun (płaca minimalna, 1750 zł brutto, ok. 1250zł netto) Podstawą terapii jest to, że cały okres pobytu podopiecznego w naszym ośrodku, jego codzienne życie, obowiązki, praca w warsztatach, odpoczynek oraz spotkania integracyjne i praca dla innych są elementami terapii wzmacniającej Indywidualne Programy Wychodzenia z Bezdomności. mgr Barbara Jędraszak opiekun pedagogika - spec. resocjalizacja i profilaktyka społeczna, spec. promocja zdrowia arteterapia i socjoterapia (płaca minimalna, 1750 zł brutto, ok. 1250zł netto) Stefan Orchowski opiekun (płaca minimalna, 1750 zł brutto, ok. 1250zł netto) Fot. Prezes M. Wierzbicki i jego brygada warsztatu remontowo-usługowego Program terapii objął w sumie ponad 300 osób, mieszkańców Ośrodka Pomocna Przystań. W tym 59 osób poradziło sobie z rujnującym nałogiem a 43 trwale wyszło z bezdomności usamodzielniając się, lub powracając do swoich rodzin (dane z września 2014 r.). Na efekty Indywidualnych Programów Wychodzenia z Bezdomności istotnie wpływają ekonomiczne i mieszkaniowe warunki w danym mieście. Strona 9

10 Fot. Roboty publiczne w 2015 r. program Prezydenta Miasta Gniezna i Stowarzyszenia DOM; 40% podopiecznych ukończyło program z sukcesem otrzymując lokale chronione. Fot. Remont mieszkania rotacyjnego Fot. Walne zebranie Stowarzyszenia DOM wśród członków 5- ciu usamodzielnionych byłych podopiecznych Fot. Wnętrze warsztatu remontowo-usługowego przy ul. Pocztowej Strona 10

11 Fot. Budowniczy drewnianego magazynu przy schronisku na Kawiarach Fot. Pomagamy miastu zamurowanie pustostanu Fot. Wspólnota obu schronisk Fot. Nasza kadra terapeutyczna na festynie Moje rodzina dziś i jutro, II edycja, Strona 11

12 Fot. Dzieci przy ognisku zorganizowanym przez mieszkańców Pomocnej Przystani Fot. Próba przedstawienia Moje miejsce próbę prowadzi aktor Andrzej Malicki Fot. Spotkanie z aktorami grupy teatralnej Wikingowie po spektaklu zaproszenie naszej grupy teatralnej do Teatru Nowego w Poznaniu. Fot. Zajęcia taneczne programu Ostatnia mila tango. Strona 12